________________
નથી. જ્ઞાનસાર – ઉપહારમાં કહ્યું છે
न शून्यात् परमं पूर्ण
नाकिञ्चनात् परो नृपः। न मौनात् परमा भाषा
नायोगाद्योग उत्तमः॥ શૂન્યથી શ્રેષ્ઠ કોઈ પૂર્ણ નથી. અકિંચનથી શ્રેષ્ઠ કોઈ રાજા નથી. મૌનથી શ્રેષ્ઠ કોઈ ભાષા નથી અને અયોગથી શ્રેષ્ઠ કોઈ યોગ નથી. - શૂન્ય. રાગાદિના રસાયણો રવાના થઈ જાય, પછી કર્મો
ટકી શકે? રાગાદિ દોષો જ કર્મોના પ્રવેશદ્વાર પણ છે, અને કર્મોના આલંબન પણ. રાગાદિ દોષો રવાના થાય, એટલે કર્મો પાસે એક જ વિકલ્પ બાકી રહે છે – વિદાય લેવાનો.
કર્મ કલંક કું દૂર નિવારી
જીવ વરે શિવનારી હીરામાં ડાઘ હોય, એ કલંક છે. જીવમાં કર્મ હોય, એ કલંક છે. રાગાદિ દોષોના ષ – રસાયણોને આધારે કર્મ-કલંક આત્મા પર રહેલું છે. શ્લેષની વિદાયથી એ કલંક પણ વિદાય લે છે. અને એની સાથે જ આત્મા પરમાત્મા બની જાય છે. આત્મા - કર્મ = પરમાત્મા. પરમ પાવન શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમ સૂત્રમાં આ જ વાત કરી છે –
कृत्स्नकर्मक्षयान् मोक्षः।
~ 129 -
--