________________
આવ્યો. એક શબ્દ પણ બોલ્યા વિના એણે એમના ગાલ ઉપર તમતમતો તમાચો લગાવી દીધો. ફાધરે તરત જ બીજો ગાલ ધરી દીધો. પેલાએ બીજા ગાલ પર પણ લાફો ઠોકી દીધો. હવે ફાધરે એને એવો મુક્કો લગાવી દીધો કે એ રીતસર પડી ગયો. બે મિનિટે એને માંડ થોડી કળ વળી. એણે ફાધરને કહ્યું કે “તમને બાઈબલ પચ્યું નથી.’’ “કેમ ?’’ ‘બાઈબલમાં શું કહ્યું છે?'’ કોઈ તમને એક ગાલ પર તમાચો મારે, તો તમારે બીજો ગાલ ધરવો.’’ ‘‘તો પછી? તમે આ શું કર્યું?’” “બરાબર જ કર્યું ને... કોઈ બીજા ગાલ ઉપર પણ તમાચો મારે, તો શું કરવું, એનો બાઈબલમાં કોઈ જ ખુલાસો નથી.’’
જ્ઞાન માત્ર માહિતીરૂપ હોય, એ જ્ઞાનની અશુદ્ધ દશા છે. જ્ઞાન આત્મ-પરિણતિરૂપ બની જાય, એ જ્ઞાનની વિશુદ્ધ દશા છે. માહિતી રૂપ જ્ઞાનમાં રાગ પણ હોય છે, અને દ્વેષ પણ હોય છે. આત્મપરિણતિરૂપ જ્ઞાનમાં રાગ-દ્વેષનું સ્થાન જ નથી. શાસ્ત્રકારો કહે છે –
तज् ज्ञानमेव न भवति
यत्र विभाति रागादिगणः ।
तमसः कुतोऽस्ति शक्ति:
दिनकरकिरणाग्रतः स्थातुम् ? ॥
॥
તે જ્ઞાન જ નથી, કે જેમાં રાગ, દ્વેષ વગેરે દોષો રહેલા છે. સૂરજ એના કિરણોને પ્રસરાવી રહ્યો હોય, ત્યાં અંધકાર શી રીતે ટકી શકે?
124
