________________
तं मुणइ सुच्चिय न हु अन्नो। न हि गतासूयरओ,
जाणइ सुरलोइयं सुक्खं ॥ વીતરાગી જે સુખને પામે છે, એ સુખને એ જ સમજી શકે છે, બીજા જીવો એ સુખને પામી તો નથી જ શકતા, સમજી પણ નથી શકતા. ગટરમાં આળોટતા ભૂંડને માટે દેવલોકના સુખને સમજવું જેમ શક્ય નથી, તેમ વીતરાગીના સુખને સમજવું એ રાગી માટે શક્ય નથી. એ એના ગજાની બહારની વાત છે. એ સુખ માત્ર અનુભવી શકાય છે. બસ, આશાને કાપવા માટે અભ્યાસ કરો, વિરાગતા અને વીતરાગતાને મેળવો અને આ ‘સર્વોત્કૃષ્ટ સુખના સ્વામી બની જાઓ.
વો કાટન કું કરે અભ્યાસ
લાહો સદા સુખવાસા આશા કરવી, આશાસ્પદ મેળવવા માટે ચિંતા કરવી, એના માટે ધમપછાડા કરવા, આ બધું જ કેટલું દુઃખદાયક છે! આ બધું કર્યા પછી છેવટે આશા પૂરી થાય કે ન થાય, એમાં પૂરો સંશય છે. અને કદાચ આશા પૂરી પણ થઈ જાય તો કેટલું સુખ મળશે? કેવું મળશે? અને એ ક્યાં સુધી ટકશે? આશાના રસ્તે વધુમાં વધુ અત્યંત તુચ્છ અને ક્ષણિક સુખ છે. આશાને કાપવાના માર્ગે ઉત્કૃષ્ટ અને શાશ્વત સુખ છે. આશાના રસ્તે જે સુખ છે એ સાંશયિક છે. આશાને કાપવાના માર્ગે જ સુખ છે એ નિશ્ચિત છે. આશાના રસ્તે કદાચ સુખ મળી પણ જાય, તો ય એ પરાધીન છે.
~ 89
–