________________
આત્મા અને શરીર એ બંને જુદા છે, કારણ કે બંનેના સ્વભાવ
જુદા છે.
વધુ વિનાશી તું અવિનાશી શરીર નશ્વર છે. તું શાશ્વત છે. બંનેના સ્વભાવ જ્યારે તદ્દન વિરુદ્ધ છે, ત્યારે તે બંને એક શી રીતે હોઈ શકે? અને
જ્યારે આત્મા અને શરીર એ બંને એક નથી, ત્યારે શરીરની વેદના સાથે આત્માને શું સંબંધ હોઈ શકે? પરમ પાવન શ્રી આચારાંગ સૂત્રમાં આ જ વાત કરી છે –
वोसिरे सव्वसो कार्य
न मे देहे परीसहा મારા શરીરમાં વેદના છે - આ ભ્રમણાને જ ભાંગી દે. શરીર મારું છે – આ ગેરસમજને જ છોડી દે.
નિશ્ચયનયથી શરીરને વોસિરાવવામાં આ ગેરસમજને જ વોસિરાવવાની હોય છે. છોડવાનું એ હોય, કે જે પોતાનું છે, શરીર પોતાનું છે જ નહીં, તો પછી એમાં છોડવાનું શું? કોયલની ગેરસમજ દૂર થઈ ગઈ, ને કાગડાનો માળો સહજ રીતે છૂટી ગયો. જે જુદું જ છે, એનાથી શી રીતે જોડાઈ રહેવાય? આત્માની ગેરસમજ દૂર થઈ જાય, તો શરીરની માયા સહજ રીતે દૂર થઈ જાય. જે “હું નથી, એને “હું સમજવામાં તો કેટકેટલી હોનારતો સર્જાય! કોઈ વ્યક્તિ પડોશીને હું સમજી લે, તો એના જીવનની શું દશા થાય?
તાત્ત્વિક દૃષ્ટિએ વિચાર કરીએ, તો આખી દુનિયામાં
~ 43
—–
