________________
ધરતી પર આવી ગયો.
અવધૂત દૂઃખને દૂર કરવાનો ઉપાય કહે છે. “આટલું કર, એટલે તું જગતનો પરમેશ્વર', એવું સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહે છે..
જબ તુમ ઉનકો દૂર કરીસા
તબ તુમ જગ કા ઈસા બસ, રાગ-દ્વેષને દૂર કરી દે. આ જ ઉપાય. સરસ.... આપણે રાજીના રેડ. પણ ફરી પ્રશ્ન થાય છે - “રાગ-દ્વેષ દૂર કરવા શી રીતે? હવે જો પેલા સિંહ જેવો જવાબ મળે, તો આપણી દશા પેલા ઉંદર જેવી થઈ જાય. પાછા હતા ત્યાંના ત્યાં. સિંહે બતાવેલો ઉપાય સાચો હતો, તો ય ખોટો હતો, કારણ કે એ ઉપય શક્ય ન હતો. ઉંદરને સમાધાનની જરૂર હતી, તેમાં સિંહે નવી સમસ્યા જ આપી હતી. અવધૂતે આપેલો ઉપાય એવો નથી. એ સાચો છે - સો ટકા સાચો છે. ને એ શક્ય પણ છે. ભલે અનાદિ કાળના રાગ-દ્વેષો હોય, પણ અલ્પ સમયમાં એમને દૂર કરી શકાય છે. મરણસમાધિ નામના આગમસૂત્રમાં એનો પણ ઉપાય બતાવ્યો છે –
रागहोसपवित्तिं वजेमाणस्स विज्झाइ જે રાગ-દ્વેષ સંબંધી પ્રવૃત્તિનો ત્યાગ કરે છે, તેના રાગદ્વેષ દૂર થઈ જાય છે.
અનીશને ગાડી લેવાનું મન થયું કે ગાડી ગમી, એ માત્ર વિચારરૂપ હતું. પણ એ ગાડીને પ્રાપ્ત કરવા માટે એણે ગતિ-વિધિ ચાલુ કરી, આર્થિક વ્યવસ્થા કરી, દોડા દોડ કરી, ખરીદી કરી,
~ 71
–