________________
ભગવાન મહાવીરદેવના વચનો વૈજ્ઞાનિક એરણ ઉપર
એથેન્સ(ગ્રીસ દેશોમાં ફરતો હતો ત્યારે કલિંગરની લારી પાસે આવ્યો. સહુની જેમ તેણે એક કલિંગર હાથમાં લીધું. લારીના માલિકે તે કાપીને જોવા માટે છરી આપી. જેવો છરીનો ઘા મારવા ગયો તેવો જ પૂજી ગયો. છરી પડી ગઈ. નિકટના લોકોને તેણે કહ્યું કે, “આ કલિંગરમાં જીવ છે તે મરી જાત. જો તે જ આપણા ગ્રીસ દેશનો રાજા બનત તો રાજાનું ખૂન કર્યાનું પાપ મને લાગત.”
જગદીશચન્દ્ર બકરાં, ઘેટાં, ગાય વગેરેમાં જીવતત્વ કહેતાં બર્નાડ શોએ માંસાહાર છોડી દીધો હતો. પણ જ્યારે બોઝે વનસ્પતિમાં ય જીવ હોવાની વાત કરી ત્યારે તેમને બહુ મૂંઝવણ થઈ. બોઝ પાસે જઈને તેણે કહ્યું, “મારા માટે કશુંક તો ખાવાનું બાકી રાખો. મારે હવે ખાવું શું ?”
બોઝે જીવોના સારા-નરસા તરંગોને પકડતું યત્ર બનાવ્યું હતું. તેણે એક ખંડમાં વનસ્પતિવાળા છ કુંડા મૂક્યા, છ માણસોને વારાફરતી - એક - એકને પ્રવેશ કરાવ્યો. તેમાંના ચોથા નંબરના માણસ દ્વારા તેમણે ચોથા નંબરના કુંડાના છોડને હાથથી મસળાવી નાંખ્યો.
ફરીથી તે છ માણસોને મોકલ્યા. જ્યારે ચોથા નંબરનો માણસ પસાર થયો ત્યારે તમામ કૂંડાઓની વનસ્પતિના છોડમાંથી ભયની ધ્રુજારીઓ છૂટવા લાગી, જે પેલા થન્ને પકડી લીધી.
આ ઉપરથી બોઝે સાબિત કર્યું કે જેનામાં ભયસંજ્ઞા છે તેનામાં જીવ તત્ત્વ છે.
પોટેશ્યમ સાઈનાઈડ નામના કાતિલ ઝેરનું દ્રાવણ જે છોડ ઉપર નંખાય તે તરત કાળો મેંશ પડી જાય. આ દ્વારા બોઝે વનસ્પતિમાં “મૃત્યુની સાબિતી કરી. જ્યાં મોત છે ત્યાં જીવ છે એ વાત નક્કી થઈ.
આચારાંગસૂત્રમાં જૈન સાધુને અકુતભય કહ્યા છે. જેનાથી કોઈને ભય નહિ તે જૈન સાધુ અકુતોભય કહેવાય.
લીલાછમ મેદાનની વચ્ચોવચ્ચ અવરજવર દ્વારા રાહદારી લોકોએ કોરીકટ કેડી પાડી દીધી હોય તેની ઉપરથી જૈન સાધુઓ પસાર થાય ત્યારે બે ય બાજુના ઘાસમાં જે તરંગો ઊછળે તે હર્ષના હોય. જ્યારે ખાટકી પસાર થાય ત્યારે તેના દેહની ક્રૂર ઊર્જાના સ્પર્શથી ભયના તરંગો ધડાધડ ઉછળવા લાગી જાય.
મનુષ્યમાં ય આવું બને છે. જ્યાં જીવ હોય ત્યાં સર્વત્ર આહાર, ભય, મિથુન અને પરિગ્રહ(મૂચ્છ)ની સંજ્ઞા હોય જ.