________________
જૈન તત્ત્વજ્ઞાન સરળ ભાષામાં
પ્રભુ કહે છે, “ભલા ! દિવસમાં-સૂર્ય તાપમાં જમી લેવામાં તને શું વાંધો છે ? શા માટે તું રાતે જમીને આવી ઘોર હિંસા-નિર્દોષ જીવોની કરે છે ? શું કરવા તારા પેટને તેમનું કબ્રસ્તાન બનાવે છે ? આવાં ક્રૂર પરિણામોને લીધે તારે નારકમાં જવું પડશે.”
રાત્રિભોજનમાં જેમ ઘોર હિંસા છે તેમ તેનાં કામવાસનાની તીવ્ર ઉત્તેજના પણ રહેલી છે. સામાન્યતઃ એવો વૈદ્યકીય નિયમ છે કે પેટ ભરીને ખાધા પછી ઓછામાં ઓછા ચાર કલાક ઊંઘવું ન જોઈએ. ચાર કલાકમાં મહદ અંશે ખોરાકનું પાચન થઈ જાય એટલે ખાલી પેટે સુવાય. ભરેલા પેટે સુવાથી કામવાસના એકદમ ઉત્તેજિત થાય.
૧૬
રાતે ૯-૧૦ વાગે જેઓ જમે તે ૧૧ વાગે સૂએ તો તેમના દ્વારા પુષ્કળ કામસેવનની અને પુષ્કળ વીર્યનાશની ઘટના બનતી રહે. આમાં તેઓ પુષ્કળ શક્તિ ગુમાવીને અકાળે ઘરડા બની જાય. માનવજીવન આ રીતે બરબાદ કરવા માટે મેળવાયું નથી.
અંધકારને કારણે જીવસૃષ્ટિની વૃદ્ધિ થવાનો નિયમ જેમ રાત્રિભોજનનો નિષેધ કરે છે. તેમ કંદમૂળ-સેવનનો પણ નિષેધ કરે છે. કંદમૂળ ગણાતા બટાટા વગેરે જમીનમાં થાય છે. ત્યાં સૂર્યપ્રકાશ કદી પહોંચતો નથી. આથી પુષ્કળ અંધકારની સ્થિતિમાં તે બટાટા વગેરેમાં અનંતા જીવોની ઉત્પત્તિ થઈ જાય છે. આટલી મોટી હિંસા કરીને પેટ ભરવાની વાતમાં પ્રભુની સંમતિ નથી, તે કહે છે કે જે કરવું જ પડે તે શી રીતે ઓછામાં ઓછી હિંસાથી કે સાવ અહિંસાથી (સાધુ થઈને) ચલાવી શકે (જયણા) તેનો વિચાર કરો. જો ધરતી ઉપર પાકીને પડી ગયેલાં બોર ખાવાથી જ ભૂખ મટાડી શકાતી હોય તો શા માટે ઝાડ ઉપર રહેલાં બોર તોડવાં ? બોરવાળી ડાળી કે થડ કાપવા ?
પરમાત્માની આ વાતને વૈજ્ઞાનિકોએ આ રીતે કહી છે કે, “જ્યાં સૂર્યપ્રકાશ નથી ત્યાં પુષ્કળ જંતુ હોય છે. Where there is darkness, there are germs. યાદ રાખો કે ફ્લડ લાઇટને પણ સૂક્ષ્મ જંતુઓ ગણકારતા નથી. લાઇટના પ્રકાશમાં રાત્રિભોજન કરવામાં હિંસા નથી એવું કદી માનવું નહિ. હીરાના પાણીનું માપ સૂર્યપ્રકાશમાં જ કરાય છે, ફ્લડ લાઇટમાં નહિ.
(૮) પ્રભુએ કહ્યું કે આપણો જે જંબુદ્વીપ છે તેના આકાશમાં બે સૂર્ય ફરે છે અને બે ચન્દ્ર ફરે છે. તેઓ વારાફરતી - એકાંતર દિવસે, રાતે
