________________
જૈન તત્ત્વજ્ઞાન સરળ ભાષામાં મૂકેલા જાડા-લગ્નુ રોટલા ઉપર બન્ને જણે તરાપ મારી, મારામારી ઉપર આવી ગયા. લોહીલુહાણ થયા. રોટલો ધૂળ ભેગો થઈ ગયો.
લોકોએ આવું જોયું. તેઓ બોલી ઊઠ્યા, આવા હોય રાજર્ષિઓ ? ધિક્કાર છે તેમને કે રોટલા ખાતર લોહીલુહાણ થાય. સાલાઓ, તનના ભિખારી થયા પણ મનના ય ભિખારી થયા. ઘેબર વગેરે મીઠાઈઓ અને સફરજન વગેરે ફળોના ઢગલા પડ્યા હતા તો ય ભિખારીઓ રોટલા ઉપર તૂટી પડ્યા. બાઝી પડ્યા. ઇર્...
અને... બીજા દી'થી કોઈ ચકલું પણ ફરકતું બંધ થયું. બે સંતો ખૂબ હસ્યા, દાવ સફળ થવા બદલ. હવે હરિભક્તિ બરોબર થશે તેવા વિશ્વાસ બદલ.
७८
મહારાષ્ટ્રના ગાડગે મહારાજે નાસિકની સ્કૂલના પટાંગણમાં ઊભા કરાયેલા પોતાના ફુલસાઇઝ બાવલાને કડિયાળી ડાંગથી ટુકડેટુકડા કરી નાંખ્યું હતું. ટેબલ ઉપર વેચવા માટે મૂકેલા પોતાના બે હજાર રંગીન ફોટાઓને જાતે જ પંચવટીમાં જલશરણ કરી દીધા હતા.
મોટા ગજાના ગુણીજનોને પોતાના ગુણોની પ્રશંસા જરા ય ગમતી હોતી નથી. અને નાનકડા પણ દુષ્કૃત ઉપર તેઓ સતત રડતા રહે છે. ચક્રવર્તી ભરતને પોતાના અવિરતિના દોષ બદલ ખૂબ ધિક્કાર રહેતો. તે પોતે ક્યાંક દુર્ગતિમાં ચાલી ન જાય એટલે તેમણે ચોર્યાસી હજાર આત્મરક્ષકો રાખ્યા હતા; જેઓ ભરતને રોજ ચેતવતા કે, “તમે ભલે છ ખંડના સામ્રાજ્યને જીતી લીધું હોય પણ યાદ રાખજો કે તમને મોહરાજાએ જીતી લીધા છે. તમારી ચોટલી તેણે બરોબર પકડી લીધી છે.”
રામને લક્ષ્મણ ઉપર અતિશય રાગ હતો. આ દોષને તેમણે મેરુ જેવડો જોયો હતો એટલે તેથી તે પોતાને ‘અભવી' માનતા હતા.
આ મહાત્માઓનું સ્વદોષદર્શન કેટલું બધું કાતિલ હતું ? જેનામાં સ્વદોષદર્શન છે તેને ત્રણ મોટા ગુણોની પ્રાપ્તિ થાય છે. (૧) સરળતા, (૨) પાપનો તીવ્ર પશ્ચાત્તાપ, (૩) ગુરુની હિતશિક્ષા કે કઠોરવાણી તરફ અતિશય આદર.
સહુએ બીજાના દોષો જોવાનું બંધ કરવું જોઈએ. દરેક વાતને Let go કરવી જોઈએ. જો કોઈની ભૂલ વગેરેને પકડી ન રખાય; જતી કરાય; માફી દેવાય તો કોઈ સંઘર્ષ જ રહે નહિ. અંગ્રેજીમાં કહ્યું છે કે, If | let go, struggle ends,