________________
જૈન તત્વજ્ઞાન સરળ ભાષામાં
દેરાસરમાં, વડોદરાના એક જિનમંદિરમાં) થાય છે.
જે આત્મા રાગ, દ્વેષને સર્વથા અને સર્વદા ખતમ કરે તે પરમાત્મા ગણાય. ભલે પછી તેમનું નામ મહાવીર હોય, રામ, કૃષ્ણ કે બુદ્ધ હોય. જૈનો વ્યક્તિપૂજામાં માનતા નથી. તેઓ ગુણપૂજક છે. જે મન્નાધિરાજ ગણાય છે તે નવકારમંત્રનાં પાંચ પદોમાં પાંચ પરમેષ્ઠીઓના નામ છે. તેમાં ક્યાં ય આદિનાથ, મહાવીરસ્વામીજી, હેમચંદ્રાચાર્ય વગેરે નામોલ્લેખ નથી. પાંચે ય પરમેષ્ઠીઓના મુખ્ય ગુણોના ઉલ્લેખ દ્વારા તે ગુણી આત્માઓને નમસ્કાર કરવામાં આવ્યા છે.
પરમાત્મા મહાવીરદેવના પરમ-પરમ ભક્ત મગધપતિ શ્રેણિક, હિંસાના દોષથી હાલ નારકમાં છે. પણ આવતી ચોવીસીમાં તે પ્રથમ તીર્થંકર પદ્મનાભસ્વામી બનવાના છે. ખુદ પરમાત્મા મહાવીરદેવનો આત્મા સાતમી અને ચોથી નારકમાં ગયો હતો. પણ છેવટે પરમાત્મા મહાવીરદેવ બન્યો છે.
અજૈનો કહે છે કે, “અમારા કૃષ્ણ ભગવાનને પાંચ હજાર વર્ષ થયા છે.” જૈનો કહે છે કે “અમારા કૃષ્ણને ચોર્યાસી હજાર વર્ષ થયાં છે. સમયનો આ ચોખ્ખો ભેદ બે વ્યક્તિઓમાં ભેદ પાડે છે.”
ચાલો, મૂળ વાતે આવીએ. જૈન દાર્શનિકો કહે છે કે ઈશ્વર જગતને બતાડે છે, બનાવતા નથી.
જગત દેખીતું સોહામણું છે. પણ અસલમાં બિહામણું છે. ભગવાન તેનું બિહામણું સ્વરૂપ બતાડે છે. એમ કરીને જગતના પદાર્થો - સ્ત્રી, ધન, . કટુંબ, દેહ વગેરે-થી જીવોને વિરક્ત બનાવે છે. તેમના પ્રત્યેની રાગદશાને લીધે મોટો કર્મબંધ થાય છે. તે કર્મો ઉદયમાં આવીને જીવને પારાવાર દુ:ખ અને દુર્ગતિ આપે છે. જેણે આ અસાર સંસારમાંથી સદા માટે મુક્તિ લેવી હોય : અજન્મા, અમર, અરુજ બનવું હોય તેમણે સંસારથી વિરક્ત થઈને સાધના કરવી જોઈએ. સર્વ દોષોથી અને સર્વ દુઃખોથી સર્વથા અને સર્વદા છુટકારો પામવો જોઈએ. જે આત્મા આવી સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરે તે આત્મા તત્ક્ષણ સાત રાજલોકના છેડે આવેલી સિદ્ધશિલામાં ઊર્ધ્વગતિથી પહોંચે છે. તે સિદ્ધ ભગવાન બને છે. અનંત આનંદની અનુભૂતિ સદાને માટે કરે છે. તે ક્યારે ય ફરી જન્મ લેતા નથી. જન્મનું મૂળ રાગ છે. તે જ તેમનો ખતમ થયો છે પછી જન્મ ક્યાંથી લેવાનો રહે ?
તીર્થંકરદેવોની આ વાણીના પ્રભાવથી કરોડો - અનંતા - આત્માઓ