________________
૧૨૦
જૈન તત્ત્વજ્ઞાન સરળ ભાષામાં
સૂક્ષ્મની તાકાત એક સવાલ એવો થાય કે તારક તીર્થંકરદેવોને ચોત્રીસ અતિશયો અને વાણીમાં પાંત્રીસ અતિશયો શી રીતે પ્રાપ્ત થયા હશે ?
એમના પ્રભાવે રોગીઓ રોગમુક્ત થાય. દમિયલો સમવસરણના વીસ હજાર પગથિયા દોડતાં ચડી જાય. સાત ઇતિઓ ઊભી ન રહી શકે, કાંટા ઊંધા વળે, વૃક્ષો ઝૂકી જાય, પંખીઓ પ્રદક્ષિણા દે, સુવર્ણકમલો રચાય, સમવસરણ મંડાય, ચતુર્મુખ બનાય... વગેરે...
તમામ નારકોમાં કલ્યાણકની પળોમાં જીવોને શાતાવેદનીયનો ઉદય થાય. અંધારે અજવાળા થાય. ઇન્દ્રોનાં સિંહાસન હાલમડોલમ થાય. કેવી આ બધી કમાલ ? આમાં કારણ કોણ ? વીતરાગસ્તોત્રમાં જણાવ્યું છે કે તેમનું અતિ ઉત્કૃષ્ટ ચારિત્રધર્મનું પાલન એ જ કારણ છે.
દસ હજાર દવાખાનાઓ ઊભા કરાય તો જેટલા દર્દીઓ દર્દમુક્ત ન થાય તેટલા દર્દીઓ તારકના અસ્તિત્વમાત્રથી રોગમુક્ત થઈ જાય. પોતાની પાસે આવેલા જન્મના વૈરી જીવો દોસ્ત બની જાય. હિંસકો અહિંસક બની જાય.
કૃત્રિમ વરસાદ વરસાવીને સેંકડો ખેતરોમાં જ ખેતી કરી શકાય. તારકના અસ્તિત્વમાંથી ચોમાસામાં બારે ખાંગે એવો મેહ વરસે કે લાખો હેક્ટર જમીન તરબોળ થઈ જાય.
સમવસરણમાં લાવવામાં આવેલા બલિ (ધાન્યોનો થાળ) ઉપર તારકની ચક્ષુઓ જરાક વાર માટે સ્થિર થવા માત્રથી તેમાં એવો અતિશય પ્રગટે કે આકાશમાં તેને ઉછાળ્યા બાદ જેના માથે તેનો કણ પડે એનો મણ જેવો રોગ નાબૂદ થઈ જાય.
સર્વવિરતિધર્મના સૂક્ષ્મબળની કેવી પ્રચંડ તાકાત..
માઇક દ્વારા સાધુ હજારોને કદાચ (!) ધર્મ પમાડી શકે, પણ મુહપત્તિના ઉપયોગથી વ્યાખ્યાન દેતો સાધુ પોતાનો સંદેશ લાખો લોકો સુધી પહોંચાડે છે. આમાં કારણભૂત બને છે તે સાધુના વિશુદ્ધ ચારિત્રનું બળ, અરે ! જો તે સાવ મૌન રહે તો કરોડો આત્મા ધર્મ પામી જાય. હાલ તો આવા જ સૂક્ષ્મ બળની જરૂર છે. પ્રચારના શૂળ બળ કરતાં શુદ્ધ સંયમના પ્રભાવની જ હાલ તાતી જરૂર છે.
પોલ બ્રન્ટોને તેના પુસ્તક ‘હÍટ ઇન હિમાલયઝ'માં કહ્યું છે કે નિષ્ક્રિયતામાં વધુ શક્તિ ધરબાયેલી છે. મોટા વડલાઓને ધરતીભેગા કરતા