Book Title: Jain Tattvagyan Saral Bhasha ma
Author(s): Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan

View full book text
Previous | Next

Page 205
________________ ૧૮૮ કર્મોની જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ : અન્તર્મુહૂર્ત જ્ઞાના. દર્શના. મોહ. અંતરાય વેદનીય .. 77 27 ૧૨ મુહૂર્ત અન્તર્મુહૂર્ત ૮ મુહૂર્ત ૮ * જૈન તત્વજ્ઞાન સરળ ભાષામાં ૩૦ કો.કો. સાગરોપમ 27 37 (મિથ્યાત્વ મોહ, ૭૦ અને ” કષાયો ૪૦ કો.કો. સાગરો.) ૩૦ કો.કો.સાગરો. ૩૩ સાગરો. ૨૦ કો.કો. સાગરો. 23 આયુ નામ ગોત્ર આઠ કર્મોમાં ચાર ઘાતી કર્મો આત્મા માટે અત્યન્ત ખતરનાક છે. તેમાં ય મોહનીયકર્મ સૌથી ભયંકર છે. તેની અઠ્ઠાવીસ પ્રકૃતિમાં જે મિથ્યાત્વ મોહનીયકર્મ છે તે સૌથી વધુ ખતરનાક છે.આ કર્મની ઈટ ઇમારતના પાયામાં એવા સ્થાને પડેલી છે કે જો તેને ખેસવી દેવાય તો ટૂંક સમયમાં ૧૫૮ કર્મની આખી ઇમારત કડડભૂસ કરતી ધારાશાયી થાય. મિથ્યાત્વ મોહનીય કર્મનો ક્ષયોપશમ થયા વિના ચારિત્ર મોહનીયકર્મનો ક્ષયોપશમ થતો નથી. મિથ્યાત્વ મોહનીય કર્મના તીવ્ર ઉદયકાળમાં સદ્ગતિ મળતી નથી અને સદ્ગુણો પ્રગટ થતાં નથી. દરેક જીવે આ કર્મને ખતમ કરવા માટે પ્રથમતઃ પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. આ કર્મનો ક્ષયોપશમ થવાથી સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ થાય છે. સમ્યગ્દર્શનયુક્ત જ્ઞાન કે ચારિત્રને સમ્યક્ કહેવાય છે. એનો અર્થ એ થયો કે સમ્યગ્દર્શન વિનાનું જ્ઞાન (લા પૂર્વ સુધીનું) અને ચારિત્ર (નવમા ત્રૈવેયક સુધી પહોચાડે તેવું શુદ્ધ) પણ મોક્ષપ્રાપક બની શકતા નથી. ચારિત્રનો જે વેષ છે તેના વિના કેવળજ્ઞાન (ભરતચક્રી વગેરેને) પ્રાપ્ત થાય પણ સમ્યગ્દર્શન વિના કૈવલ્ય તો શું પણ સદ્ગતિ પણ મળી શકતી નથી. સમ્યગ્દર્શનની હાજરીમાં હિંસાદિક દોષોનું સેવન કરાય તો ય તેમાં તેવો રસ કદી પડતો નથી જેનાથી તે હિંસાદિક દોષો જીવને દુર્ગતિમાં લઈ જઈ શકે. મોહનીયકર્મનો ઉદય જીવમાં કામ, ક્રોધાદિ દોષો પ્રગટ કરે. તેનો ક્ષય, જીવમાં દયા, સરળતા, કૃતજ્ઞતા વગેરે ગુણો પ્રગટ કરે. વેદનીયાદિ કર્મો સુખ

Loading...

Page Navigation
1 ... 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250