________________
જૈન તત્ત્વજ્ઞાન સરળ ભાષામાં
(૨) મારી ઉપર જિનેશ્વર ભગવાનની આજ્ઞાઓનું સામ્રાજ્ય પ્રવર્તે. (૩) મને જલદીમાં જલદી સાચું સાધુપણું પ્રાપ્ત થાઓ. અથવા.
સમય મળે ત્યારે “અરિહંત.. અરિહંત... અરિહંત.. અરિહંત” મનમાં જ. તે વખતે અરિહંતમાં એકાકાર થાઓ. આ છે સુકતાનુમોદના. આથી પુણ્યના અનુબંધો તગડા થશે.
ક્યારેક ‘મિચ્છા મિ દુક્કડં.., મિચ્છા મિ દુક્કડ' સતત બોલતા રહો. મનમાં કહો કે, “હું મારાં સકળ પાપોની માફી માંગું છું. મેં આ ભવમાં અને ભવોભવમાં ઘણાં ગંભીર દોષો સેવ્યા છે. હું અંતઃકરણથી માફી માંગુ છું. વારંવાર માફી માંગું છું.......”
ઈશ્વરકત્વવિચાર જૈનદર્શનનો કર્મવિચાર કરાય ત્યારે ઈશ્વરકર્તુત્વવિચાર કરવો જ પડે; કેમકે, જ્યાં અજૈનો ‘ઈશ્વર'ને મૂકે છે ત્યાં જૈનો ‘કર્મ'ને મૂકે છે.
અજૈન દાર્શનિકોની કલ્પનામાં ઈશ્વરનું જગકર્તુત્વ એટલા માટે ઊભું થયું કે તેમને એ વાત ન સમજાઈ કે સૃષ્ટિનાં સૂર્ય, ચન્દ્ર, પૃથ્વી, દરિયો વગેરેને બનાવનાર કોણ ? કોક તો હોવું જ જોઈએ. વળી કોઈ ગરીબ, કોઈ શ્રીમંત, કોઈ ભણેલો, કોઈ અભણ, કોઈ પશુ, કોઈ માનવ.... આ બધા ભેદ કોણ કરે છે ?
જેમ ગુનો કરનાર માણસ પોતાની જાતે જેલમાં જતો નથી. ન્યાયાધીશ તેને જેલમાં ધકેલે છે તેમ નારક વગેરેમાં, ગુનેગાર જીવને ધકેલનાર કોઈક તો જોઈએ ને ? હા.... તેનું નામ ઈશ્વર.
આની સામે જૈન દાર્શનિકો કહે છે કે આ રીતે જગકર્તા તરીકે ઈશ્વર નામના સ્વત તત્ત્વની કલ્પના કરવા પાછળ ઘણા બધા વિકટ પ્રશ્નો ઊભા થાય છે, જેમના સમાધાનભર્યા જવાબો જડતા નથી.
તારક તીર્થંકરદેવોએ પોતાના સર્વજ્ઞત્વના જ્ઞાનપ્રકાશમાં જે જોયું છે તે એ છે કે આ કર્તૃત્વ કર્મની પાસે છે.
અલબત્ત કર્મો જડ છે તે શી રીતે કોઈ ગુનેગાર જીવને દુર્ગતિગમન વગેરેની સજા કરે ? તેવો સવાલ ઉપસ્થિત થશે પરંતુ જડની પણ અચિન્ય શક્તિ છે. આજના વિજ્ઞાનયુગમાં તો આ વાત સાબિત કરવી પડે તેમ નથી. ટેલિફોન, કોમ્યુટર, ઇન્ટરનેટ, રોબોટ, સ્વયંસંચાલિત મશીનરીઓ વગેરે જડ છતાં મગજ કામ ન કરે તેવાં કાર્યો કેટલી બધી ઝડપથી કરી દે છે ?
