________________
આત્મા કર્મનો કર્યા છે. કર્મનો ભોક્તા છે.
૫૫
સુખી રહે. ઘરમાં જો સુલક્ષણી વહુનાં પગલાં થાય કે સુલક્ષણી બેબીનો જન્મ થાય અને જો ઘરની પરિસ્થિતિમાં સાનુકૂળ પરિવર્તન આવી જાય તો ઘરના લોકો બોલતા હોય છે કે, “અમારે ઘેર વહુ કે દીકરી નથી આવી, સાક્ષાત લક્ષ્મીદેવી પધાયા છે.”
જો રાજા પ્રણયવાન હોય તો તેના પુણ્યોદયમાં આખી પ્રજા સુખી થાય. આથી જ પાપિણી માતા કૈકેયીના સંતાન તરીકે પોતાને પાપી માનતા ભરતે વશિષ્ઠ ઋષિને કહ્યું હતું કે, “મને પાપીને અયોધ્યાની ગાદી ઉપર બેસાડશો તો આખી અયોધ્યા નગરી ઉપર સમુદ્રો ફરી વળશે. તેનાં લાખો લોકો ડૂબી જશે. (રસા રસાતલ જાઈ હી તબ હી) માટે આપે કોઈ ધર્મિષ્ઠ માણસને રાજા બનાવવો જોઈએ. (ચાહીએ ધરમસીલ નરનાહુ.)
એક ડૉક્ટરની યશરેખા જોરદાર હોય તો તેના દર્દીઓના રોગ ધૂળ આપે તો ય દૂર થાય છે. લોકોમાં એવું બોલાય છે કે, “ભાઈ ! મુંબઈ કે અમેરિકા બહુ મોટા ડિગ્રીધારી ડૉક્ટર પાસે જવાની કોઈ જરૂર નથી. આપણા ગામનો R.M.P. ડૉક્ટર જબરી યશરેખા ધરાવે છે. તમે તેની દવા લો. તરત બધું મટી જશે.
આવા જે પ્રસંગો બને છે તેમાં કર્મનું તત્ત્વજ્ઞાન આ રીતે સમાધાન આપે છે. તે કહે છે કે, “એક વ્યક્તિનું ધર્મજનિત પુણ્યકર્મ ઉદયમાં આવે એટલે તેની અસર બીજા પાપકર્મોના ઉદયવાળા જીવો ઉપર પડે. દરેક જીવ પાસે બેલેન્સ (સત્તા)માં પુણ્યકર્મ પડેલું જ હોય છે, પણ તેનો ઉદય મોડેથી થવાનો હોય. પેલી વ્યક્તિનો પુણ્યોદય આ પાપકર્મી વ્યક્તિના સત્તામાં પડેલા પુણ્યકર્મને ઉદીરણાકરણ દ્વારા તરત ઉદયમાં લાવી દે અને તેમનો પુણ્યોદય તેમને લાભ આપે. આમ એકના પુણ્યોદયે બીજાઓનો પુણ્યોદય થાય.
ક્યારેક એકના પાપોદયે બીજાઓનો પાપોદય પણ થઈ શકે. ઘરના બધા બરબાદ થાય. એક મુખ્ય માણસના વ્યભિચારાદિ દોષોના સેવનમાં આખા ઘરનો પાપોદય થાય.
એક સત્ય ઘટના જણાવું.
ગંગા નદીની સહેલગાહે પચાસ પ્રવાસીઓ હોડીમાં નીકળ્યા. અધવચમાં હોડી વમળમાં ફસડાઈ. બે કલાક સુધી સતત વમળમાં ચક્કર ચક્કર ઘૂમ્યા કરે પણ લાખ પ્રયત્ન ૫ બહાર ન નીકળે. કોક ધર્મી માણસે બધાને એક ટુચકો કરવાની પ્રેરણા કરી. તેણે કહ્યું કે, “આપણામાં કોઈ પાપી માણસને
