________________
આત્મજાગૃતિ મરતાનો સંદેશ
આત્માની આ અનંત શક્તિઓને જેણે જાણી અને એને જેણે કેન્દ્રિત કરી તેણે પોતાની પ્રભુતા મેળવી, તે જ પ્રબુદ્ધ થયા, ભગવાન થયા, સંસારથી તે પાર પામ્યા. •
જે માણસ પ્રકૃતિના નિર્મળ તોથી ડરે છે. અરે, પિતે એકાન્તમાં ધ્યાન ધરતાં પણ ડરે છે અને પિતાની જ બીક પિતાને લાગે છે, તે માણસ મહાત્મા તે ઠીક, પણ માણસ તરીકે પણ લાયક કઈ રીતે ગણાય? માણસ આ ભીરુ થઈ જાય છે, કારણ કે બાલ્યકાળમાં એને આત્મવિદ્યા મળી નથી. આત્માની અમરતાને સંદેશ મળ્યું નથી. માબાપાએ એના દેહનું ભરણપોષણ કર્યું, પણ આત્માનું પોષણ ન કર્યું, દેહનું પિષણ તે કૂતરાં બિલાડાં પણ કરે છે. માનવીનું ગેરવ બાળકેના માત્ર દેહનું પિષણ કરવામાં જ નથી. માણસનું ગેરવ પિતાના સંતાનને સંસ્કારી ને તેજસ્વી બનાવવામાં છે. મારી આ વાત તમને આજ કદાચ કડવી લાગશે, પણ તે સત્ય છે. વિચારી જોજો. આજ નહિ તો કાલે જરૂર સમજાશે.
મદાલશા પિતાના બાળકને પારણામાં ઝુલાવતાં પણ ગાતીઃ વં ોિતિ યુદ્ધોતિ મુવતોડસિ! વત્સ! તું સિદ્ધ છે. સિદ્ધિએ તારામાં છે. તું બુદ્ધ છે. બુદ્ધિ-પ્રજ્ઞા તારામાં છે. તું મુક્ત છે. તને બાંધનાર આ વિશ્વમાં એકેય તત્ત્વ નથી. તું સ્વતંત્ર છે, મુક્ત છે. હાલરડામાં જ જે બાળકને આવું મુક્તિનું ગીત સાંભળવા મળે તે યુવાન તેજસ્વી, ત્યાગી કે પ્રતાપી કેમ ન બને? આજને યુવાન એ આશાની ત નથી પણ નિરાશાને દરિયે છે. એનામાં જીવનની ખુમારી નથી પણ વાસનાની બિમારી છે.
જે દેશના યુવાને વિલાસી વાતાવરણમાં ઉછરે છે, તે દેશની પ્રજા ધીમે ધીમે નિવી ય થઈ જાય છે. પ્રજાને મહાન બના
