________________
લોભ.
(
૭૩ )
લેભ જ સંસારને માર્ગ છે, લોભ જ ક્ષમાર્ગને અટકાવનાર પર્વત સમાન છે, લેભ જ સર્વ દુઃખની ખાણ છે, લેભ જ સર્વ વ્યસનનું મંદિર છે, લેભ જ શેકાદિકના મેટા મૂળ સમાન છે, લોભ જ ક્રોધરૂપી અગ્નિને દીપાવનાર વાયુ સમાન છે, લેભ જ માયારૂપી વેલડીને પલ્લવિત કરવામાં અમૃતની નીક સમાન છે, અને લેભ જ માનરૂપી મન્મત્ત હાથીને વધારે ગાંડો બનાવનાર મદિરા સમાન છે. ૩, ૪. लोभात् क्रोधः प्रभवति, लोभात् कामः प्रजायते । માત મોદઢ નાચ, સોમઃ પ રિ પ
હિતોરા, મિત્રામ, ઋો. ૨૭. લેભથી ક્રોધ ઉત્પન્ન થાય છે, લેભથી કામ ઉત્પન્ન થાય છે, લેભથી મેહ ઉત્પન્ન થાય છે અને લેભથી નાશ (મૃત્યુ) પ્રાપ્ત થાય છે, તેથી લોભ સર્વ પાપનું કારણ છે. પ.
लोभः प्रतिष्ठा पापस्य, प्रसूतिर्लोभ एव च । द्वेषक्रोधादिजनको लोभः पापस्य कारणम् ॥६॥
પાપની પ્રતિષ્ઠા લેભ છે એટલે કે લેભ પાપનું સ્થાન છે, લોભ જ પાપને ઉત્પન્ન કરનાર છે, દ્વેષ અને ક્રોધ વિગેરેને પિતા (ઉત્પન્ન કરનાર) પણ લોભ જ છે, અને લેભ સર્વ પાપનું કારણ છે. ૬.
आकरः सर्वदोषाणां, गुणग्रसनराक्षसः । વન્દ્રો ચરનવેથીનાં, રોમઃ સર્વાર્થવાધ | ૭ |
ચોનારા, ઝ૦ ૪, ઋો૨૮. ૧૮
