________________
ગુજરાતી ભાવાનુવાદ સહિત
" इहरा" गाहा व्याख्या- 'इतरथा' तत्कथाप्रतिघाताऽशक्तौ तथाविधूवचनपाटवाऽभावादिनासत्यां किम् ? 'स्थगयति' करादिना पिधत्ते 'कणा श्रुती तद्वचनश्रवणपरिपन्थितया उपलक्षणं चैतत्, उदितागमगदितानामध्ययनादीनां तत्कथाविघातहेतूनाम् । किमर्थमेवमसौ करोति ? इत्याह- 'तच्छ्रवणात्', यथाच्छन्दवचनश्रवणात् 'मिथ्यात्वमेति' विपर्ययं याति 'अबल:' तथाविधाऽऽगमाऽभ्यासरहितत्वेन सन्मार्गे विशिष्टाऽवष्टम्भरहित उत्तरदानादावसमर्थ:, 'किं पुन:' किमङ्ग यः 'श्राद्ध:' श्रद्धावान् श्रावक : ?, स तु सुतरां विपरिणमते । निमित्तमाह - जीवाजीवयोरनभिज्ञः, तथाविधाऽऽगमाऽग्रहणादित्यभिप्राय: । इति गाथार्थ: । :113811
४८
>
म ४ (= यथाछंঃनुं वयन डोई पए। रीते न सांलजधुं ते ४) उहे छे :તેવા પ્રકારની વચનપટુતા ન હોવાથી યથાછંદની ધર્મકથા અટકાવવા માટે શક્તિ ન હોય તો તેના વચનોનું શ્રવણ ન થાય એ માટે હાથ વગેરેથી કાન બંધ કરી દે, અથવા ધર્મકથાને રોકવામાં હેતુ બને તેવું પ્રસિદ્ધ આગમનું અધ્યયન વગેરે કરે, જો તેમ ન કરે તો સાધુ પણ મિથ્યાત્વને (= વિપરીતપણાને) પામે. જેની પાસે વિશેષ શ્રુત છે તેવો સાધુ પણ યથાછંદની દેશનાથી વિપરિણામને પામે, તો પછી જે શ્રાવક નિર્બલ અને જીવ વગેરેના જ્ઞાનથી રહિત હોય તેના માટે શું કહેવું? તે તો સુતરાં વિપરિણામને પામે.
અજીવ
નિર્બલ એટલે તેવા પ્રકારના આગમના અભ્યાસથી રહિત હોવાના કારણે સન્માર્ગમાં આલંબનથી રહિત અને ઉત્તર આપવા વગેરેમાં અસમર્થ. ઉત્તર આપવા માટે અસમર્થ કેમ છે તે જણાવવા માટે ‘જીવ - અજીવ વગેરેના જ્ઞાનથી રહિત છે” એમ કહ્યું. તેવા પ્રકારનો આગમનો અભ્યાસ ન હોવાના કા૨ણે જીવ-અજીવ વગેરેના જ્ઞાનથી રહિત છે. [૨૯] कथं विपरिणमति? इत्याह
}
-
वयणविसंवायाओ, उप्पज्जइ संसओ फुडं जं से। तम्हा तमणाययणं, मिच्छं मिच्छत्तहेऊ वि ॥३०॥
[वचनविसंवादात्, उत्पद्यते संशय: स्फुटं यदेतस्य । तस्मात्तदनायतनं, मिथ्यात्वं मिथ्यात्वहेतुरपि ॥ ३० ॥]
"वयण'' गाहा व्याख्या- वचनयो:- सन्मार्गप्रकाशकाऽऽख्याताऽधुनाऽऽख्यायमानयोर्विसंवादात्-परस्पराऽघटमानत्वलक्षणात् 'उत्पद्यते संशय: ' संभवति संदेह: " किं तत्सत्यमिदं वा ? इत्यादिरूपः 'स्फुटं' प्रकटम्, संशयकारणस्य प्रबलत्वान्नाऽप्रकटत्वं संशयस्येति स्फुटार्थः । 'यत्' यस्मात् सन्मार्गसंशीतेर्निबन्धनं 'से' एतस्य 'तत्' तस्माद् यथाच्छन्दवन्दनादि निषेध्यतया प्रकृतम्, 'तत्' वा
