________________
ગુજરાતી ભાવાનુવાદ સહિત
૧૧૮
નામ લખવું. અથવા અમુક વિગત લખે પોતે અને બીજાના નામે પ્રસિદ્ધ કરે. અન્યમુદ્રાજે મહોરછાપ કરવાની હોય તેના બદલે બીજી મહોરછાપ કરે. અન્યઅક્ષરઃ- પોતાના હસ્તાક્ષરોથી લખવાના બદલે બીજાના હસ્તાક્ષરોથી લખે. અન્યબિંબ:- પોતાના જેવા અક્ષરો હોય તેનાથી જુદી જાતના અક્ષરોથી લખે. અન્યસ્વરૂપ:- જે વિગત લખવી જોઈએ તે ન લખતાં બીજી જ વિગત લખે, અર્થાત્ સત્ય લખવાના બદલે અસત્ય લખે. આ દોષોને આચરતો જીવ વ્રતને દુષિત કરે છે, માટે આ પાંચ દોષોનો ત્યાગ કરે. [૨]
उक्तं सातिचारं द्वितीयमणुव्रतम्, अधुना तृतीयमाहथूलादत्तादाणे, विरई तं दुविह मो उ निद्दिटुं। सच्चित्ताचित्तेसुं, लवणहिरण्णाइवत्थुगय।।८३॥
[स्थूलादत्तादाने, विरतिस्तत्तु द्विविधं निर्दिष्टम्।
सचित्ताचित्तेषु, लवणहिरण्यादिवस्तुगतम्।।८३॥] "थूलादत्तादाणे' गाहा व्याख्या-इहादत्तादानं द्विविधं, स्थूलं सूक्ष्मं च। तत्र परिस्थूलवस्तुविषयं चौर्याऽरोपणहेतुत्वेन प्रतीतं स्थूलम्, तद्विपरीतं तु सूक्ष्मम्। तत्र 'स्थूलादत्तादाने' तद्विषया 'विरतिः' निवृत्तिस्तृतीयमणुव्रतमिति પ્રમ: તg “દ્ધિવિ’ દિવા૨મ્, “મો’ રૂતિ નિપાત: પદ્વિપૂરો', 'તુઃ पुनरर्थे भिन्नक्रमश्च, तत्त्विति योजित एव। 'निर्दिष्टं' कथितमागम इति गम्यते। तदेव द्वैविध्यमाह-'सचित्ताचित्तेषु' सच्चित्तविषयमचित्तविषयं चेत्यर्थः। तदेवाहलवणहिरण्यादिवस्तुगतम् इति, जीवाऽजीवरूपत्वात् तस्य, आदिशब्दादश्ववस्त्रादिपरिग्रहः। मिश्रादत्तादानं त्वनयोरेवान्तर्भूतत्वान्न पृथग्विवक्षितम्, संक्षेपस्यैव प्रस्तुतत्वात्३। इति गाथार्थः।।८३॥
અતિચાર સહિત બીજું અણુવ્રત કહ્યું. હવે ત્રીજું અણુવ્રત કહે છે :ત્રીજું અણુવ્રતઃ
અદત્તાદાન એટલે ચોરી. આગમમાં અદત્તાદાનના સ્કૂલ અને સૂક્ષ્મ એમ બે ભેદ કહ્યા છે. ચોરીના આરોપનો હેતુ હોવાના કારણે લોકવ્યવહારમાં ચોરી તરીકે પ્રસિદ્ધ થયેલ મોટી વસ્તુઓની ચોરી એ સ્થૂલ અદત્તાદાન છે. તેનાથી ઉલટી ચોરી સૂક્ષ્મ અદત્તાદાન છે. સ્થૂલ અદત્તાદાનનો ત્યાગ તે ત્રીજું સ્થૂલ અદત્તાદાનવિરમણ વ્રત છે. ચોરીના સચિત્ત વસ્તુ સંબંધી અને અચિત્તવસ્તુ સંબંધી એમ બે પ્રકાર છે. મીઠા આદિની ચોરી સચિત્ત વસ્તુ સંબંધી ચોરી છે. કારણ કે મીઠું વગેરે જીવરૂપ છે. સુવર્ણ વગેરેની ચોરી અચિત્ત વસ્તુ