Shravak Dharm Vidhi Prakaran

Author(s): Rajshekharsuri
Publisher: Velji Depar Haraniya Jain Dharmik Trust

Page 126

૧૨૧
શ્રાવકધર્મવાડિપ્રકરણ
અતિચાર સહિત ત્રીજું વ્રત કહ્યું. હવે ચોથું અણુવ્રત કહે છેઃચોથું અણુવ્રતઃ
પરસ્ત્રીનો ત્યાગ અથવા સ્વસ્ત્રીમાં સંતોષ એ ચોથું અણુવ્રત છે. પરસ્ત્રીના ઔદારિક અને વૈક્રિય એમ બે ભેદ જાણવા. પોતાનાથી બીજાની સ્ત્રી તે પરસ્ત્રી. મનુષ્ય સ્ત્રીઓ અને પશુજાતિની સ્ત્રીઓ દારિક પરસ્ત્રી છે. દેવીઓ અને વિદ્યાધરીઓ વૈક્રિય પરસ્ત્રી છે. પરસ્ત્રીના ત્યાગમાં વેશ્યા આદિનો ત્યાગ થતો નથી. સ્વસ્ત્રીસંતોષમાં વેશ્યા આદિનો ત્યાગ थ य छे. [८५]
अतिचारानाहवज्जइ इत्तरिअपरिग्गहियागमणं अणंगकीडं च। परवीवाहक्करणं, कामे तिव्वाभिलासं च ॥८६॥
[वर्जयतीत्वर्यपरिगृहीतागमनमनङ्गक्रीडां च ।
परवीवाहकरणं, कामे तीव्राभिलासं च ॥८६॥] "वज्जई" गाहा व्याख्या- 'वर्जयति' परिहरति, किम्? इत्वरीति, अटनशीला इत्वरी "एतेः शीले त्वरत्". "आदीतौ बहुलं" इत्यादन्तता स्तोककालगृहीता, तस्यां गमनमिति संबध्यते; भाटिप्रदानेन कियन्तमपि कालं स्ववशीकृतवेश्यामैथुनाऽसेवनमित्यर्थः १॥' अपरिगृहितागमनं' अपरिगृहीता नाम वेश्या अन्यसत्कागृहीतभाटीः, कुलाङ्गना वाऽनाथेति तद्गमनम् २। यथाक्रम स्वदारसंतोषवत्परदारवर्जिनोरतिचारौ। अनङ्गक्रीडा नाम कुचकक्षोरुनाभिवदनान्तरक्रीडा, तीवकामाभिलाषेण वा परिसमाप्तरतस्याप्याहायः स्थालकादिभिर्योषितोऽवाच्यप्रदेशासेवनमिति३। 'परविवाहकरणं' अन्याऽपत्यस्य कन्याफललिप्सया स्नेहसंबन्धेन वा विवाहकरणम्, स्वापत्येष्वपि संख्याभिग्रहो न्याय्य इति४। 'कामे तीवाभिलाषं च' इति सूचनात् 'कामभोगतीवाभिलाषः' कामा:- शब्दादयो भोगा:- रसादय एतेषु तीव्राभिलाष:- अत्यन्ततदध्यवसायित्वम् ५। एतानि समाचरन्नतिचरति चतुर्थाणुव्रतम्४। इति गाथार्थः॥८६॥
ચોથા વ્રતના અતિચારોને કહે છે -
શ્રાવક ચોથા અણુવ્રતમાં ઈત્વરીગમન, અપરિગૃહીતાગમન, અનંગક્રીડા, પરવિવાહકરણ અને કામભોગતીવાભિલાષ એ પાંચ અતિચારોનો ત્યાગ કરે છે.
(१) त्वरीगमन:- त्वरी भेटले लभ ४२वाना स्वत्मावाणी, अर्थात् (भूल्य આપીને) થોડા સમય માટે સ્વીકારેલી વેશ્યા. (ગમન એટલે વિષયસેવન.) ભાડું આપીને