________________
૧૧૯
શ્રાવકધર્મવિધિપ્રકરણ
સંબંધી ચોરી છે. કારણ કે સવર્ણ વગેરે અજીવ સ્વરૂપ છે. મિશ્ર અદત્તાદાનનો તો સચિત્ત અને અચિત્ત એ બેમાં જ સમાવેશ થઈ જતો હોવાથી તેની અલગ વિવક્ષા કરી નથી. કારણ सडी संक्षेपथी ४ वानी माघार .[८3] इहातिचारानाहवज्जइ इह तेनाहड, तक्करजोगं विरुद्धरज्जं च। कूडतुलकूडमाणं, तप्पडिरूवं च ववहारं।।८४॥
[वर्जयतीह स्तेनाहृतं, तस्करयोग विरुद्धराज्यं च।
कूटतुलाकूटमानं तत्प्रतिरूपं, च व्यवहारम्।।८४॥] "वज्जइ'' गाहा व्याख्या- वर्जयति' परिहरते ‘इह' अदत्तादानविरतौ 'स्तेनाहृतम्' तत्र स्तेना:-चौरास्तैराहतम्- आनीतं किञ्चित् कुङ्कमादि देशान्तरात् तत् समर्घमिति लोभान्न गृहणीयात् । तथा 'तस्करयोगं' तस्करा:-चौरास्तेषां योगः-हरणक्रियायां प्रेरणम्- अभ्यनुज्ञा "हरत यूयम्" इति तस्करप्रयोगस्तं च वर्जयेत् २। 'विरुद्धराज्यं' इति च सूचनात् सूत्रमिति विरुद्धराज्यातिक्रम च वर्जयेत्, विरुद्धनृपयो राज्यं तत्रातिक्रमः, न हि ताभ्यां तत्र तदागमनमनुज्ञातमिति ३। तथा 'कूटतुलाकूटमानं' तुला-प्रतीता, मानं कुडवादि, कूटत्वं-न्यूनाधिकत्वं, न्यूनया ददाति अधिकया गृह्णाति ४। तथा 'तत्प्रतिरूपं च व्यवहारम्' तेनअधिकृतेन प्रतिरूपं-सदृशं तत्प्रतिरूपं तेन व्यवहारम्, यद् यत्र घटते व्रीह्यादिघृतादिषु पलज्यादिवसादि तस्य तत्र प्रक्षेपेण विक्रयस्तं वर्जयेत्५। यत एतानि समाचरन्नतिचरति तृतीयाणुव्रतम्। इति गाथार्थः॥८४॥
ત્રીજા વ્રતમાં અતિચારો કહે છે :
શ્રાવક ત્રીજા અણુવ્રતમાં તેનાહત, તસ્કર પ્રયોગ, વિરુદ્ધ રાજ્યોતિક્રમ, કૂટતુલકુટમાન અને તતિરૂપ વ્યવહાર એ પાંચ અતિચારોનો ત્યાગ કરે છે.
(१) स्तेनाहत:- स्तेन भेटले. यो२. माहत भेटले योरी दावेj. योरी जी દેશમાંથી ચોરી લાવેલ કોઈક કેશર વગેરે વસ્તુ મૂલ્યવાન (= ઊંચી) છે એમ વિચારીને લોભથી લેવી તે તેનાહત છે. શ્રાવકે આવી વસ્તુ ન લેવી.
(२) त२४२ प्रयोग:- त:४२ सेटले यो२. प्रयोग सेट योरी ४२वामा प्रे२९॥ ४२वी.. ચોરને ચોરી કરવાની “તમે ચોરી કરો” એ પ્રમાણે પ્રેરણા કરવી તે તસ્કર પ્રયોગ છે. તેનો ત્યાગ કરવો.