Shravak Dharm Vidhi Prakaran

Author(s): Rajshekharsuri
Publisher: Velji Depar Haraniya Jain Dharmik Trust

Page 103

ગુજરાતી ભાવાનુવાદ સહિતા
ઘેબર ખાવાની જેટલી અભિલાષા હોય, તેનાથી અધિક પ્રીતિ સમ્યગ્દષ્ટિ જીવને અનુષ્ઠાનો કરવામાં હોય.
ગુરુ અને દેવની વૈયાવચ્ચમાં યથાસમાધિ નિયમ :- ગુરુ = ધર્મનો ઉપદેશ આપનારા આચાર્ય વગેરે દેવ = સર્વથી અધિક આરાધવા યોગ્ય અરિહંતો. અહીં દેવ અને ગુરુ એમ. કહેવું જોઈએ, તેના બદલે ગુરુ અને દેવ એમ ગુરુ પદનો પહેલાં જે ઉલ્લેખ કર્યો તે
અપેક્ષાએ ગુરઓ દેવથી અધિક પૂજ્ય છે” એ જણાવવા માટે છે. કારણ કે ગુરુના ઉપદેશ વિના સર્વજ્ઞદેવનું જ્ઞાન થતું નથી. વૈયાવચ્ચ એટલે ગુરુ અને દેવની ભક્તિ, વિશ્રામણા અને પૂજા વગેરે. યથાસમાધિ એટલે પોતાની સમાધિ જળવાઈ રહે તે રીતે. નિયમ એટલે મારે વૈયાવચ્ચ અવશ્ય કરવી એવો હાર્દિક સ્વીકાર. સમ્યકત્વની હાજરીમાં અણુવ્રત વગેરેના સ્વીકારમાં ભજના છે, એટલે કે સમ્યક્ત્વ હોય ત્યારે અણુવ્રત વગેરેનો સ્વીકાર ध्यारे होय मने स्थारे न डोय. [१८]
भजनाकारणमेवाहजं सा अहिगयराओ, कम्मखओवसमओ न य तओ वि। होइ परिणामभेया, लहुं ति तम्हा इहं भयणा ॥ ७०॥
[यत् साऽधिकतरात्, कर्मक्षयोपशमतो न च सकस्तु ।
भवति परिणामभेदात्, लध्विति तस्मादिह भजना ॥७० ॥ "जं सा'' गाहा व्याख्या- 'यत्' यस्मात् कारणात् 'सा' व्रतप्रतिपत्तिः 'अधिकतरात्' सम्यक्त्वसंप्राप्ति-निमित्तभूतादर्गलतरात् 'कर्मक्षयोपशमतः' इति कर्मणां- चारित्रमोहिनीयलक्षणानां क्षयोपशमस्ततः, उपलक्षणत्वाच्च अस्योपशमात् क्षयाच्च। स एव सम्यक्त्वलाभे किं न भवति ? इत्याह- 'न च ' नैव 'तओं इति ‘सकः' कर्मक्षयोपशमः, तुशब्दः पुनःशब्दार्थे, स पुनरिति च द्रष्टव्यम्, 'भवति' जायते 'परिणामभेदात्' तथाभव्यत्वनिदानकर्मक्षयोपशमाऽवन्ध्यनिबन्धनादात्माऽध्यवसायविशेषादित्यर्थः, 'लघु' झटित्येव 'इति' सम्यक्त्ववत्, 'तस्मात् ततः कारणात् इह' वतप्रतिपत्तौ भजना, शुश्रूषादिष तु नियमः। इयमत्र भावना- यद्यपि कर्मग्रन्थिभेदादेव सम्यक्त्वमुदेति, तस्मिंश्च व्रतप्रतिपत्तिमेवोपादेयतरामध्यवस्यति तथाऽपि न यावत्यां कर्मस्थितौ सम्यक्त्वलाभ: संपन्नस्तावत्यामेव व्रतप्रतिपत्तिरपि तत्त्वतो भवति । इति गाथार्थः॥७०॥