________________
૫૬
ગુજરાતી ભાવાનુવાદ સહિત
તેમાં પહેલાં આરંભ અને મિથ્યાત્વમાં ત્યાગ કરવા લાયક તરીકે ઈષ્ટ અનુમતિનું સામાન્યથી સ્વરૂપ કહે છે :
આરંભમાં કે મિથ્યાત્વમાં પ્રવૃત્તિ કરતા એવા જેને જેના પ્રત્યે (= જે શ્રાવક વગેરેને ઉદ્દેશીને) “આરંભ વગેરેમાં પ્રવૃત્ત થયેલા મને આ અનુમોદે છે” એવો હાર્દિક અભિપ્રાય થાય, તે શ્રાવક વગેરેને તેના જ આરંભ વગેરેમાં અનુમોદના થાય. અહીં ભાવાર્થ આ છે:જે શ્રાવક વગેરે આરંભ વગેરેમાં પ્રવર્તતા બીજા કોઈને તે રીતે અનુકૂલતા બતાવે કે જેથી આરંભ વગેરેમાં પ્રવર્તતા બીજા કોઈને એમ થાય કે “આ શ્રાવક વગેરે આરંભ વગેરેમાં પ્રવર્તતા મને અનુમોદે છે.” ત્યાં તે શ્રાવક વગેરેને અનુમોદના દોષ થાય. [૩૮]
एवं सामान्येनानुमतिस्वरूपमभिधाय साम्प्रतं प्रकृतमारम्भाऽनुमत्या मिथ्यात्वाऽनुमतेर्वैसदृश्यमभिधातुं संवासादारम्भानुमतिमाह
जह राया सिट्ठजणो, कलजीवी पगइ अंतवासी य। सव्वे मन्नतेवं, वसाम अन्नोन्नसंगहिया।॥३९॥
[यथा राजा शिष्टजनः कलाजीविनः प्रकृतयोऽन्तवासिनश्च।
सर्वे मन्यन्त एवं वसामोऽन्योऽन्यसंग्रहिकाः।।३९॥] "जह'' गाहा व्याख्या-'यथा' इत्युदाहरणोपन्यासे, निवासायातस्य मिथ्यात्वस्यानुमतेरिदमुदाहरणमित्यर्थः। 'राजा' नृपतिः, 'शिष्टजन:' अमात्यादिः, श्रेष्ठिजन इति क्वचित् पाठः, 'कलाजीविनः' वणिगादयः, "ह्रस्वदीर्घा मिथः" इति ह्रस्वत्वं कलाशब्दस्य, 'प्रकृतयः' मालाकाराद्याः, 'अन्तवासिनः' जनङ्गमादयः। 'च:' समुच्चये। 'सर्वे' प्रागुक्ताः ‘मन्यन्ते' बुध्यन्ते ‘एवं' अभिधास्यमानस्वरूपम्, यथा वसामो वयमत्र 'अन्योन्यसंग्रहिकाः' परस्परोकारवन्त इत्यर्थः, 'अन्योन्यसङ्गहिता वा' अन्योन्यसङ्ग-परस्परसंबन्धं हिता:-गतास्तेन वा हिता:-उपकारिण इत्यर्थ। ते एवंविधा वसाम इत्येवं मन्यन्ते। इति गाथार्थ:।।३९।।
આ પ્રમાણે સામાન્યથી અનુમતિનું સ્વરૂપ કહીને હવે આરંભાનુમતિની અપેક્ષાએ મિથ્યાત્વાનુમતિમાં રહેલી વિશેષતા કે જે વિશેષતા અહીં પ્રસ્તુત છે, તેને કહેવા માટે સાથે રહેવાના કારણે થતી આરંભાનુમતિને કહે છે -
સંવાસના કારણે આવેલી મિથ્યાત્વની અનુમતિમાં (=સંવાસના કારણે મિથ્યાત્વમાં
