________________
શ્રાવકધર્મવિધિપ્રકરણ
અનુમતિ દોષ ન લાગે એ વિષયમાં) દૃષ્ટાંત આ પ્રમાણે છેઃ- રાજા, મંત્રી વગેરે શિષ્ટ લોકો, વેપારી વગેરે, માળી વગેરે પ્રજા અને ચંડાલ વગેરે બધા “અમે પરસ્પર ઉપકારવાળા બનીને અહીં રહીએ છીએ” એમ માને છે. [૩૯]
तथा
૫૭
करदाणेण य सव्वे, अन्नोन्नुवगारिणो फुडं चेय । राया जाणवयाई, सिप्पकलाजीवणेणं च ॥४०॥
[करदानेन च सर्वे, अन्योऽन्योपकारिणः स्फुटमेव । राजादयो जनपदादयः, शिल्पकलाजीवनेन च ॥ ५० ॥]
"कर" गाहा व्याख्या- 'करदानेन' आभाव्यद्रव्यप्रवेशरूपेणामात्यादय:, चशब्दात् तद्ग्रहणेन राजादय: 'अन्योन्योपकारिणः' परस्परोपष्टम्भहेतवः 'स्फुटं' प्रकटम्, 'चेय' त्ति "चिअचेय एवार्थे" इत्येवार्थे चेयनिपातः । राजादय: पालकः जनपदादय: पाल्या:, शिल्पकलाजीवनेन चोपकारिण: स्फुटमेव । इति गाथार्थ: । 1:11g oll
તથા કર ક્યું આપવા વડે મંત્રી વગેરે અને કર લેવા વડે રાજા વગેરે પરસ્પર મદદના હેતુ છે એ સ્પષ્ટ જ છે. રાજા વગેરે પાલક છે અને દેશ (= પ્રજા) વગેરે પાલન કરવા યોગ્ય છે. તથા શિલ્પકલારૂપ આજીવિકાથી પરસ્પર ઉપકાર કરનારા છે એ स्पष्ट ४ छे.[४०]
प्रकृतं निगमयन्नाह
इय आरंभेऽणुमई, किरियासामग्गिसंगयं जम्हा । मिच्छं पुण भावकयं, सो पुण भावो न परजणिओ ।। ४१ ।।
[ इत्यारम्भेऽनुमति: क्रियासामग्रीसङ्गतं यस्मात्।
मिथ्यात्वं पुनर्भावकृतम्, स पुनर्भावो न परजनितः ।। ५१ । । ]
" इय'" गाहा व्याख्या- इतिहेतोरारम्भेऽनुमतिः, संवासाद् भवतीति गम्यते । प्रोक्तमेव हेतुं किञ्चिद्विशेषितमाह- 'क्रियासामग्रीसङ्गतं यस्मात्' इति 5 आभाव्यद्रव्यप्रवेशरूपेण = भासिडीना द्रव्यनो प्रवेश उरावा ३ ख प्रभाएंगे शब्दार्थ छे. भावार्थ तो "५२ खापया बडे" खेवों छे.