________________
વિદાય ભાષણ
આપશ્રીએ સં. ૨૦૦૧ના ચાતુર્માસમાં વિરમગામ શહેરમાં નિવાસ કરી વિરમગામ તાલુકાને સામાન્ય રીતે અને શહેરને યથાર્થ રીતે પાવન કરેલ છે. આપનાં પુનિત પગલાં થતાં કોલેરા શમી ગયો. જે કોલેરાએ ભયંકર પંજો અમારા શહેર ઉપર ઉગામ્યો હતો અને જેમાંથી બચવા અમો પ્રયત્ન કરતા હતા, ત્યારે તેવા કપરા સમયે આવી આપશ્રીએ અમોને પ્રેરણા આપી, હિંમત આપી અને કોલેરાને અટકાવવવામાં સફળતા અપાવી.
વિરમગામમાં દર સાલ મેલેરિયાનું જોર વિશેષ હોય છે અને વિરમગામમાં ઘણા ડૉકટરો અને વૈદો હોવા છતાં મેલેરિયાનું પ્રમાણ ઘટતું નથી બલકે દિનપ્રતિદિન વધતું જાય છે. ત્યાં કોલેરા પછી મેલેરિયા જો દર સાલની માફક ઉપદ્રવ કરે તો, વિરમગામની પ્રજાની શું સ્થિતિ થાય તે કલ્પનાથી આપનું કોમળ હૃદય દ્રવી ઊઠયું. આપે પાણી પહેલાં પાળ બાંધવાના નિયમ મુજબ પ્રજા વિનાશક રોગને જડમૂળથી કાઢવા ગ્રામસફાઈ સમિતિ નીમી અને શહેરીઓને સહકાર આપવા આમંત્રણ આપ્યું. આપની હાકલ સાંભળતાં શહેરના યુવાનો, વૃદ્ધો, બાળકો, સ્ત્રીઓ અને પુરુષો ઘણાં વર્ષની આળસ ઊંઘ ખંખેરી સચેત થયા-જાગૃત થયા અને મોટી સંખ્યામાં શહે૨ સફાઈનું કાર્ય કરવા પાવડા, તબડકાં તથા સાવરણા લઈ, શહેરમાં ઘૂમવા લાગ્યાં. તા. ૨૬મી ઓગષ્ટ સને ૧૯૪૫, વિરમગામના ઈતિહાસમાં એક સુવર્ણદિન તરીકે યાદગાર બની રહેશે.
આપ જ્ઞાન તથા સમન્વયમાં માનો છો. આપ 'યોગઃ કર્મષુ કૌશલમ્'માં માનો છો. આપ 'યોગઃ સમન્વય મુચ્યતે' એ સૂત્રમાં માનો છો, અને તેથી દરેક દરેક કાર્યમાં ઘણો ઝીવણવટથી અભ્યાસ કરી, મનન કરી, કાર્ય હાથમાં લો છો, અને જે કર્મ કરવું તે, કુશળતાપૂર્વક વ્યવસ્થિત રીતે કરવું એ ધો૨ણે આપ દરેક કાર્ય વ્યવસ્થિતપણે કરો છો. આપના રોજબરોજના કાર્યમાં પણ તેટલી જ નિયમિતતા અને વ્યવસ્થિતતા આપનાં પરિચયમાં આવનાર આગંતુકને સહેજે જણાઈ આવે છે.
આપે જૈન સાધુનો અંચળો પહેર્યો છે. આજની આધુનિક ભાષામાં જૈન સાધુ કહેવા તે આપને વાડા સંપ્રદાયમાં પૂરી અન્યાય કરવા જેવું છે. આપ તો વિશ્વધર્મમાં માનનાર છો. આપના ધર્મમાં દેશકાળ કે કોઈ જાતિના અંતરાય નથી. ઊંચનીચના ભેદ આપના તપ આગળ ટકી શકતા નથી. આપની વત્સલતાની અમીધારા હરકોઈને પ્રેમથી નવરાવે છે.
વિરમગામમાં ચાતુર્માસ
૩