________________
હિન્દુ મુસ્લિમનો ભેદ નથી. પણ ભેદ ધર્મમાં છે. પાંચ જણા ઝઘડો કરતા હતા, એક અનાજના નામ માટે ઝઘડો કરતા હતા. એક મહાપુરુષ કહે, 'ભાઈ ! કેમ ઝઘડો કરો છો ?' પેલા કહે મહાપુરુષ તમે તમારે રસ્તે જાઓ. સંસારીની બાબતમાં તમે ન સમજો. બહુ કહ્યું ત્યારે કહે, જુઓ આ અનાજ. હું કહું છું આ ચોખા છે ; બીજો કહે છે ચાવલ છે, ત્રીજો તંડુલ કહે છે, ચોથો રાઈસ કહે છે, પાંચમો તાંદુલ કહે છે. મહારાજે કહ્યું, આ તો ભાષાના ભેદ છે તત્ત્વ એક છે. છતાં તમે કહેશો કે અમે આવું ન કરીએ. પણ અમદાવાદમાં મેં જોયું એક અલ્લાહો અક્બર અને બીજો હરહર મહાદેવ કહીને લાઠી અને ખંજર લઈને નીકળે.' હલાવી દે. ફટકારી દે. કેટલું દુઃખ એ ખુદાને થતું હશે ? તે વિચારતો હશે કે મારાં આ બાલુડાંઓ શું કરી રહ્યાં છે ? ધર્મને નામે એ પાપ છે. ખુદા કે ઈશ્વર જુદા નથી. એક પૂર્વમાં જુવે છે, બીજો પશ્ચિમમાં જુવે છે. એક સ્વયંભૂ કહે છે એક ખુદા કહે છે. તત્ત્વમાં એક છે.
હજરત મહંમદ સાહેબના અંતરમાં એક અવાજ આવ્યો અને તેમણે ક્રાન્તિ કરી અને કહ્યું, હર કોમમાં, હરમુલકમાં પેગંબર હો સકતા હૈ, હો રહા હૈ, હોનેવાલા હૈ, માત્ર ઈસ્લામમાં નહીં, માત્ર ખ્રિસ્તીમાં નહીં. બધે જ પયગંબર પેદા થાય છે. છતાં દુ:ખની વાત છે કે આજે કહેવાતા હિન્દુ, મુસ્લિમોએ દ્વાર બંધ કર્યા છે. મુખ્ય ત્રણ છે શિયા, સુન્ની, સુત, પાંચ વાર નમાઝ પઢે. સૂફત કહે છે, મુસલ્લા ફાડ તસબી તોડ,કિતાબે ડાલ પાનીયેં દૂઈ કી ધૂલ લેકર મુસલ્લે પર ઊડાતા જા. અગર હૈ શોખ મિલને કા....’આ શા માટે બોલાય છે ?
આપણા જ પયગંબરના અનુયાયીઓ આ બોલે છે તેનું કારણ છે. ગોળનું માટલું લેવા જાવ; ઉપર આંક બરાબર હોય, એટલા જ આંકના પૈસા માગે પણ અંદરનો ગોળ મંકોડા ખાઈ ગયા હોય તો પૈસા આપો ? ન આપો. કારણ કે લેબલના પૈસા નથી ગોળના છે. જો ગોળ ન હોય તો પૈસા નથી આપતા. તો ઈશ્વરને ત્યાં શું પોપાંબાઈનું રાજ્ય છે કે ઉપરની ક્રિયા કરો, લેબલ સાચવો, અને અંદર કંઈ ન હોય તો તમને તે ચલાવી લેશે ? પોપાંબાઈ સાંગામાંચી ઉપર બેસીને ન્યાય આપતાં. છગન અને મગનને વાંધો પડયો. છગને મગ દેવા કહેલા અને મગને મગ લેવા કહેલા. મગનો ભાવ વધ્યો એટલે છગનની દાનત બગડી. મગન મગ લેવા આવ્યો એટલે છગન ઊધું માથું રાખીને ભરવા લાગ્યો. આ એક, આ બે, તે જમાનામાં માણાનું માપ ચાલતું. મગન કહે ભાઈ, આમ ઊંધે માણે મગ ભરાય ? તો કહે આપણે ક્યાં લખત કર્યુ છે કે આમે જ ભરીને આપવા. પોષાય તો લેવું અને પોષાય તો દેવું. મગન પોપાંબાઈ પાસે ન્યાય લેવા દોડયો. પોપાંબાઈએ બેઉને બોલાવ્યા છગનને
૧૩૦
સાધુતાની પગદંડી