________________
ઉપયોગ કરવાનું મન થાય છે. યુવાનીમાં ઘણી અભિલાષા જાગે છે, તેને યોગ્ય વળાંક ન મળે તો ખોટે રસ્તે જાય છે. દેશ આઝાદ થયા પછી એ યુવાનોની શકિતને યોગ્ય રસ્તો આપવો જોઈએ. હિન્દની મૂડી એ યુવાનો છે. સ્ત્રી હો કે પુરુષ બન્ને દેશની મૂડી છે. આપણો વિજય થયો છે. એ વિજય થાય છે ત્યારે ઉત્સાહ પણ આવે છે. ત્યારે ખૂબ જાગૃત રહેવાની જરૂર છે. યુવાનોનાં મંડળની જરૂર તો છે. એ યુવાનોની શક્તિ કયે રસ્તે વળશે તે ખાસ જોવાનું છે. શકિતનું મૂળ તો સંયમ છે, જેટલો જેનો સંયમ તેટલી તેની શકિત વધારે. મહાત્માજીને પહેલવાન મળવા આવ્યા ત્યારે તેમણે કહ્યું, મારું શરીર નબળું, તમો મજબૂત, હસ્તધૂનનમાં મારાં હાડકાં ખખડી જશે. ત્યારે એ પહેલવાને જવાબ આપ્યો, અમો તો એકનાં હાડકાં ખખડાવી નાખીએ, પણ તમે તો આખી સલ્તનતનાં હાડકાં ખખડાવી શકો છો. દાદાભાઈએ એકલે હાથે ૧૦૬ જીવોને પાણીના પૂરમાંથી બચાવ્યા હતા. બેકવર્ડ ઓફિસરની એક જગ્યા માટે થોકડો અરજી આવી. દરેક ઇચ્છે કે હું મોટો અમલદાર થાઉં. પણ કોઈ એમ નથી કહેતું કે મારી કોમને માટે મારો છોકરો આપું ! પગાર વધારાથી કંઈ આપણું પેટ ભરાવાનું નથી. આપણને બે પેટ છે. એક પેટ બહાર છે તે થોડું ખાવાથી ભરાઈ જાય છે, પણ બીજું પૈસાનું પેટ છે તે ભરાતું નથી. માણસ જ્યારે ત્યાગને માર્ગે શક્તિ વાપરવા તૈયાર થાય છે ત્યારે શક્તિ અનેક ગણી વધી જાય છે. જગુભાઈ મને કહેતા હતા કે મને એક ભાઈ કહેતા હતા કે હું જ્યાં જ્યાં ગામડે જાઉ છું ત્યાં હરિજનવાસની મુદ્ગાકાત લઉ છું. કારણ કે બાપુ કદાચ જન્મ લેશે તો એ હરિજનને ત્યાં જ લેશે. એટલે તેનાં દર્શન કરવા જાઉં છું. જો એવા બાપુ તમારા વાસમાં જન્મ લેવાના હોય તો આપણો વર્તાવ કેવો હોવો જોઈએ ?
રાત્રે નવ વાગે ઠક્કરબાપા હિરજનવાસમાં 'હિરજનોનો યુગ' એ વિષય ઉપર પ્રવચન અપાયું હતું. જોકે હિરજન બહેનોએ હાજરી આપી ન હતી. અહીંના ભંગી ભાઈઓ જાગૃતિવાળા જણાયા.
તા. ૨૫-૪-૪૮ના રોજ સંધરાજકા હાઉસમાં રસિકભાઈ પરીખના પ્રમુખપદે 'જાતમહેનત અને યંત્રવાદ’ એ વિષય ઉપર મહારાજશ્રીએ બોલતાં જણાવ્યું કે દરેક શાસ્ત્રમાં વહેવારુ વાત કરી છે. રાજકારણ અને ધર્મકારણ જુદાં નથી. જીવનમાં જે ક્રિયા થઈ રહી હોય છે તેમાં આપણે પોતે સાક્ષી છીએ. તેમ દેશમાં જે ક્રિયા થાય છે તેમાં આપણે સાક્ષીભૂત છીએ, ધરની ગંદકી ન હોય પણ પાડોશીની હોય તો પણ તે આપણને દુર્ગંધ મારે છે. તેને આપણા માટે પણ દૂર કરવી જોઈએ. જીવન વિકાસની દૃષ્ટિ જોઈતી હોય તો જગતનો વિચાર કરવો જોઈએ, બધાં કારણોનો વિચાર કરીને સૌરાષ્ટ્રની વિહારયાત્રા
૮૩
