________________
છતાં જે તેમાં થોડે અંશે સપડાયા હોય તેમને માટે પણ) દવા લેનારને રાહત આપીતી અને ટ્રેન વ્યવહાર રેલ અંગે ખોરવાયો, ત્યારે તે બંધુ-બનીને પણ આશ્રય અને બીજી વ્યવસ્થા કરી આપી હતી. આ વખતે આ કાર્યમાં સ્થા. જૈનોની વિશાળ ભોજનશાળા ઉપયોગમાં આવી હતી. એ આશાસ્પદ ઘટના છે. કોલેરા અંગે મકાન ન મળ્યા બદલ જે દુઃખ મેં વ્યકત કરેલું તેનો સંભવ છે કે આ સફળ પ્રત્યાઘાત પણ હોય !
હું આશા રાખું છું કે જૈનો પ્રત્યેક જનસેવાના કાર્યમાં આવો જ ઉત્સાહ બતાવશે. કારણ કે તેમની વધુમાં વધુ આ બાબતોમાં જવાબદારી છે. જ્યારે તેઓ વિશ્વબંધુત્વનો પાઠ બોલે છે ત્યારે વિરમગામની જનતાનું જો તેમાં અમલી સ્થાન નહિ હોય તો તે શુકપાઠ હાંસીપાત્ર જ ગણાશે અને ઊલટું તેઓ રહ્યું સહ્યું પણ તેમનું સમાજમાંનું સ્થાન સાવ ગુમાવી બેસશે. ગ્રામસફાઈમાં સૌથી મોટો હિસ્સો તેમનો હોય એ મારી ખાસ અપેક્ષા છે. કારણ કે દરેક ધર્મ કરતાં ચોખ્ખાઈની બાબતમાં પણ બીજી બાબતોની જેમ વધુમાં વધુ વિચારો અને અમલ તેમના પૂર્વજોએ કર્યો જ છે. આજે તેઓ તે કરતાં તદ્દન વિપરીત માર્ગે વળી ગયા છે. જો કે તે બધી વિપરીતતાના કારણોમાં જૈન સાધુસાધ્વી મુખ્ય છે. જે સાધુ સાધ્વી પાંચ સમિતિને માતારૂપે બોલી રોજ યાદ કરે છે, તે સાધુસાધ્વીનાં અનુયાયીઓ એંઠ પર એંઠ નાંખી હજારો ખદબદતા કીડાના થર જન્માવે એ કેટલી શરમની વાત છે ! તેઓ બાળકોને જ્યાં ત્યાં મળત્યાગ માટે બેસાડે, પોતે પણ અસુર સવાર શેરીઓમાં જાજરૂ બેસી જાય, જ્યાં ત્યાં બળખાં ફેંકે આમાં વિવેક જેવું તત્ત્વ પણ કયાં રહે છે ? જ્યાં માણસાઈનો પાઠ પણ કાચો છે, ત્યાં જૈનતત્ત્વના તો આંકડો હોય જ કયાંથી ? એટલે હવે એ ભુલાઈ ગયેલી વાતને ફરી યાદ કરી જૈનોએ આવાં કાર્યો પ્રથમ અને જવાબદારીપૂર્ણ ભાર ઉપાડી લીધા સિવાય છૂટકો નથી. સદ્ભાગ્યે વિરમગામ ગ્રામસફાઈ સમિતિના માજી મંત્રી મગનભાઈ અને વર્તમાન મંત્રી અંબાલાલભાઈ બન્ને પણ જૈનો જ છે. જૈનયુવકોને હું એમનું અનુકરણ કરવાનું સૂચવું છું. ચાલુ મંડળની છાપ મારા મન ૫૨ સંકુચિત માનસથી બહુ આગળ પડી નથી. હું આશા રાખું છું કે તેઓ હવે મંડળ ચાલુ રાખે તો આજ કરતાં ઘણી વિશાળ કાર્યકારિણી શકિત કેળવે ! જૈનયુવક તરીકે તેમની જવાબદારી સૌથી મહાન છે. જૈનભોજનાલયની હું વ્યાપકતા ઈચ્છું છું.
જનસહાય સમિતિનાં બન્ને કાર્યો (ઔષધીય રાહત અને ટ્રેન વ્યવહાર સ્તંભનજન્ય રાહત)માં ઉલ્લેખપાત્ર ફાળો એમણે આપ્યો છે; અને આવ્યે જાય છે મગનભાઈ પંડયા પણ ઉપલા બન્ને કાર્યોમાં ખડે પગે હાજર જ રહેતા. પંડયાએ તા જ્યારે જ્યારે અને જ્યાં જ્યાં ધ્વનિવર્ધક યંત્રોની જરૂર પડી ત્યાં ત્યાં હસતે મુખડે અને વિરમગામમાં ચાતુર્માસ
૨૩
