________________
૧૨
સમય મર્યાદા મા
બોલવાનું ન ભરવાની હોવાને કાર
મળી હતી.
આથી જીવનના આ
Lપ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-૩-૯૨ આપેલી સમય મર્યાદા પ્રમાણે બોલતા. સભામાં બોલવા માટે તેઓ કાંણા પાછળથી કશી ચિંતા ન હતી. એટલે મરજી મુજબ વધુ કે ઓછા દિવસ રોકાઈ દર્શાવતા નહિ કે સૂચન કરતા નહિ. બોલવાનું ન મળે તો તેનો તેઓ રજ પણ શકે એમ હતા. પોતાનું કામ પત્યું ત્યારે દિલ્હી પાછા ફર્યા હતા. એ વખતે રાખતા નહિ. જૂની પેઢીના માણસ અને ગુજરાનવાલાના વતની હોવાને કારણે પં. હીરાલાલ સાથે વિવિધ જૈન વિષયોની જ્ઞાનગોષ્ઠિ કરવાની મને સારી તક પૂ. શ્રી વિજયવલ્લભસૂરિના ઘણા અંગત સંસ્મરણો તેઓ કહેતા. પંજાબના એ મળી હતી. પ્રદેશના પોતે વતની હોવાને કારણે શાળામાં તેઓ ઉર્દુ ભાષા પણ શીખેલા આમ, જન્મથી જીવનના અંત સુધી પં. હીરાલાલ દુગ્ગડનું જીવન હતા. ઉર્દૂ લિપિમાં લખવું વાંચવું એમને મન સ્વાભાવિક હતું. પૂ. વલ્લભસૂરિ એટલે એક આર્થિક સંઘર્ષમય જીવન. ઓછી કમાણીને કારણે અને પછી તો વિશેનાં કેટલાંક અંજલિરૂપી પદો એમની ડાયરીમાં ઉર્દૂ લિપિમાં લખેલાં રહેતાં સ્વભાવગત બની ગયેલી ટેવને કારણે તેમનો પહેરવેશ અને તેમની રહેણીકરણી અને કેટલીકવાર સભામાં તેઓ ઉર્દૂ લિપિમાં લખેલી એ ડાયરી વાંચીને રજૂઆત અત્યંત સાદાઈભરી હતી. હાથે ધોયેલાં, ઈસ્ત્રી વગરનાં સાધારણ કપડાં પહેરેલાં કરતા
એ સજજનાની, પહેલીવાર જોનારના મન ઉપર એ બહુ મોટા વિદ્વાન છે એવી કેટલાંક વર્ષ પહેલાં હું જ્યારે મુંબઈમાં શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયનો તરત છાપ ન પડે. બાલ્યકાળમાં અને યુવાનીમાં ગરીબીને કારણે જે લઘુતાગ્રંથિ મંત્રી હતા ત્યારે એક દિવસ પં. હીરાલાલ દુગ્ગડનો પત્ર આવ્યો હતો. એમણે જીવનમાં આવી તે એમના જીવનના અંત સુધી રહી હતી. પરંતુ સ્વભાવે લખ્યું હતું કે પોતે જે એક વિષયનું સંશોધન કરવા ઈચ્છે છે એ વિષયની તેઓ અત્યંત ભલા, ભોળા, સરળ અને નિખાલસ હતા. એમની સાથે નિરાંતે હસ્તપ્રતો શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયમાં છે. એ માટે પોતે મુંબઈ આવીને ત્રણ બેસીને વાતો સાંભળીએ તો જ ખબર પડે કે તેમની પાસે વિવિધ પ્રકારની ચાર દિવસ રહીને એ હસ્તપ્રતો જોવા ઈચ્છે છે. પોતાના રહેવા માટે જો કંઈ માહિતીનો અને શાસ્ત્રીય જ્ઞાનનો કેટલો મોટો ખજાનો છે. એમણે પોતાના પ્રબંધ થાય તો કરી આપવા મને વિનંતી કરી હતી. એંશીની ઉમર વટાવી જીવનને ધન્ય બનાવ્યું હતું. આ ચૂકેલા આ વિદ્રનની ધગશ જોઈને મને બહુ આનંદ થયો. મેં તરત પત્ર લખ્યો પંડિત હીરાલાલ દુગ્ગડના જીવનમાંથી સમાજે પોતાના કર્તવ્ય અંગે અને તેમને જણાવ્યું કે તેઓ મુંબઈ પધારશે તો અમને બહુ જ આનંદ થશે. પ્રેરણા લેવા જેવી છે ! એમના રહેવા તથા જમવા માટે શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયમાં પ્રબંધ કરવામાં ન
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ દ્વારા આવ્યો છે એમ પણ એમને જણાવ્યું. પત્ર મળતાં પં. હીરાલાલ મુંબઈ આવી પહોંરયા અને વિદ્યાલયમાં ઊતર્યા. એ ઉંમરે પણ તેઓ દિલ્હીથી ટ્રેનમાં
આર્થિક સહાય રિઝર્વેશન વગર બેઠા બેઠા મુંબઈ પહોંચ્યા હતા. બોમ્બે સેન્ટ્રલથી ચાલતા સંઘને નીચે પ્રમાણે આર્થિક સહાય જુદા જુદા હેતુ માટે પ્રાપ્ત થઈ છે ચાલતા તેઓ પોતાની બે જોડ કપડાની થેલી લઈ વિઘાલયમાં ગયા હતા. તેનો સાભાર સ્વીકાર કરીએ છીએ. પોતાના આગમનના કોઈ સમાચાર એમણે અગાઉથી વિદ્યાલયને જણાવ્યા રૂ. ૨૦,૦૦૦/- શ્રીમતી કલાબહેન શાંતિલાલ મહેતા અને એમના નહોતાં, નહિ તો બોમ્બે સેન્ટ્રલ સ્ટેશન પર તેમને લેવા જઈ શકાયું હોત. પરિવાર તરફથી - અનાજ રાહત માટે . તેઓ આવ્યા હતા તો ત્રણ ચાર દિવસ માટે, પરંતુ વિદ્યાલયમાં હસ્તપ્રતો . રૂ. ૧૦,૦૦૦/- શ્રી તારાબહેન ચંદુલાલ ઝવેરી ટ્રસ્ટ તરફથી નેત્રયજ્ઞના
અને પ્રાચીન પુસ્તકોનો ખજાનો જોઈને તેઓ હર્ષ વિભોર થઈ ગયા હતા. મુનમે અનાજ વિતરણ માટે ચાર દિવસને બદલે લગભગ એકવીસ દિવસ તેઓ વિદ્યાલયમાં રોકાયા પુસ્તકો રૂ. ૧૦,૦૦૦/- શ્રી વસુબહેન ચંદુલાલ ભણશાળી અને તેમના પરિવાર તથા હસ્તપ્રતો જોઈને નોંધ કરતા રહ્યા હતા. તેઓ એકલા હતા અને આગળ તરફથી નેત્રયજ્ઞના મુકામે અનાજ વિતરણ માટે
રૂ. ૭,૦૦૦/- શ્રી કલ્પાબહેન હસમુખભાઈ શાહ તથા તેમના પરિવાર સ્વ. મંગળજી ઝવેરચંદ મહેતા
તરફથી ચિખોદરા આંખની હૉસ્પિટલ માટે બાળ અંધત્વ નિવારણની યોજના પ્રેરિત
હેઠળ એક ગામ દત્તક લેવા માટે વિદ્યાસત્ર |
રૂ. ૫,૦૦૦/- શ્રી વસુબહેન ચંદુલાલ ભણશાળી મંદબુદ્ધિના બાળકોના (વર્ષ - ૧૬)
વિકાસ માટે સહયોગ મુક્યજ્ઞ ટ્રસ્ટ - રાજેન્દ્રનગર
રૂ. ૧૫૦૦/- શ્રીમતી તારાબહેન વાડીલાલ ગોસલીયાના પરિવાર સંઘના ઉપક્રમે શનિવાર, તા. ૨૮મી માર્ચ, ૧૯૯૨ના રોજ સ્વ.
તરફથી ચિખોદરા આંખની હૉસ્પિટલ દ્વારા બાળ અંધત્વ નિવારણની સુખડી મંગળજી ઝવેરચંદ મહેતા પ્રેરિત વિદ્યાસત્રનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. આ વિદ્યાસમાં ડૉ. નરેશ વેદ (પ્રાધ્યાપક : સરદાર પટેલ
રૂ૧૦૦૧/- સ્વ. વિજયાલક્ષ્મી પ્રેમજી પરિવાર તરફથી ચિખોદરા, યુનિવર્સિટી) બે વ્યાખ્યાનો આપશે. કાર્યક્રમની વિગત નીચે પ્રમાણે છે.
આંખની હૉસ્પિટલ દ્વારા બાળ અંધત્વ નિવારણની સુખડી માટે તે પ્રથમ વ્યાખ્યાન :
રૂ. ૧૦૦૧/- સ્વ. વિજ્યાલક્ષ્મી પ્રેમજી પરિવાર તરફથી - સહયોગ વિષય: ૨મણલાલ વસંતલાલ દેસાઈ : જીવન અને સાહિત્ય
કુયશ ટ્રસ્ટ - મંદબુદ્ધિના બાળકો માટે સમય : સાંજના ૪-૩૦ થી ૫-૩૦
રૂ. ૧૦૦૧/- સ્વ. પ્રેમજી જેઠાભાઈ પરિવાર તરફથી - સહયોગ કુષ્ઠયા pપંદર મિનિટનો વિરામ
ટ્રસ્ટ માટે ઉદ્વિતીય વ્યાખ્યાન:
રૂ. ૧૦૦૧/- સ્વ. પ્રેમજી જેઠાભાઈ પરિવાર તરફથી - દરબાર વિષય : ધૂમકેતુ-જીવન અને સાહિત્ય
ગોપાળદાસ ટી.બી. હૉસ્પિટલ - આણંદ માટે સમય : સાંજના ૫-૪૫ થી ૬-૪૫
રૂા. ૫૦૧/- શ્રી નરેશભાઈ વાડીલાલ ગોસલિયા તરફથી - સહયોગ સ્થળ : ઈન્ડિયન મરચન્ટસ ચેમ્બર, કમિટિરૂમ,] ચર્ચગેટ, મુંબઈ- ૪૦૦ ૦૨ ૦.
કુષ્ઠયજ્ઞ ટ્રસ્ટ માટે
| D મંત્રીઓ આ કાર્યક્રમનું પ્રમુખસ્થાન ડૉ. રમણલાલ ચી. શાહ સંભાળશે. સર્વેને ઉપસ્થિત રહેવા વિનંતી છે.
સાભાર સ્વીકાર
3 જાની કવિ અખાકૃત અને ગીતા * સંશોધક - સંપાદક: ડે. તારાબહેન ૨. શાહ - નિરુબહેન એસ. શાહ શિવલાલ જેસલપુરા * પૂછ • ૧૨૦ * મૂલ્ય રૂ. ૨૫-૦૦ % પ્રકાશક : શબ્દલોક
પ્રકાશન, ૧૭૬૦/૧, ગાંધીમાર્ગ, બાલા હનુમાન સામે, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૧. સંયોજક
* પ્રવીણચંદ્ર કે. શાહ . મંત્રીઓ
૫. શ્રી લાડકચંદ માણેકચંદ વોરા શિક્ષામૃત * સંયોજક : શ્રી સદ્ગણાબહેન સી. યુ. શાહ * પૃષ્ઠ • ૨૧૯ * મૂલ્ય : નિ:શુલ્ક કે પ્રકાશક : શ્રી રાજસોભાગ સત્સંગ મંડળ, મુ. સાયલા (સૌરાષ્ટ્ર) જિ. સુરેન્દ્રનગર-૩૬૩૪૩૦.
માટે