________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એકબર-નવેમ્બર,૮૫ [પશ્ચિક-રજતજયંતી અંક વીર છેલભાઈએ જે બહારવટાને નિર્મળ કરી, બહાસ્વટિયાઓને ઉદ્ધાર કરી, સમાજજીવનને અભ્ય બનાવ્યું તે હૈસીઅગેઝ બાબત હતી. વીર છેલભાઈએ ઉદ્ધાર કરેલા ખુંખાર બહારવટિયાઓની નામાવલી મોટી છે, જેમાં મહંમદ ખૂંખાર નામને કાળઝાળ બહારવટિયો છેલભાઈની હત્યા કરવા આવેલ તેને હૃદયપલટો થતાં એણે બહારવટું તે છોડી દીધું, પરંતુ એ ફકીર થઈ ગયો અને “મહમદ સાંઈ તરીકે આખા સોરઠમાં પૂજનીય બની ગયો. - રાષ્ટ્રવીર છેલભાઈનું ક્રાંતિકારી વ્યક્તિત્વ અનેથી જ પર્ણવિરામ પામતું નથી, ક્રાંતિકારી રાષ્ટ્રિય મુક્તિાસંગ્રામ યતના એક દેદીપ્યમાન ઋત્વિજ તરીકે પણ છેલભાઈનું નામ ઝળહળે છે. વીર છેલભાઈના સમયમાં રાષ્ટ્રિય જુવાળનાં હજુ તે આછેરાં આછેરા પડઘમ સંભળાતાં હતાં, લાલ-બાલ-પાલ ત્રિપુટીની હાક વાગતી હતી. ગાંધીજીનું આગમન થઈ રહ્યું હતું, કાઠિયાવડમાં તા રાજકીય અને સામાજિક સંદર્ભમાં સદંતર અંધકાર હતા.
એવે સમયે રાષ્યિ અને ક્રાંતિકારી ચેતનાની લહર વીર છેલભાઈને સ્પર્શી ગઈ હતી. છેલભાઈ રાષ્ટ્રિય રંગે રંગાયા, મહાત્મા ગાંધીજીના અંગત સંપર્કમાં આવ્યા. કાઠિયાવાડ રાજકીય પરિષદ અને કાઠિયાવાડ હિતવર્ધક સભાના આદ્ય સ્થાપક, સૌરાષ્ટ્રની જનજાગૃતિના આદ્ય ચેતાવક, મહાત્મા ગાંધીજીના વડીલ બંધુ સમાન માર્ગદર્શક સૌરાષ્ટ્રના અમર મહાજન બેરિસ્ટર દલપતરામ ભગવાનજી શુકલનાં પુત્રીનાં લગ્ન છેલભાઈ સાથે થયાં હતાં. વીર છેલભાઈ આ કારણે ગાંધીજી, સરદાર પટેલ, જવાહરલાલ નહેરુ સહિત અનેક રાષ્ટ્રનેતાઓના અંતરંગ સંપર્કમાં આવ્યા હતા.
રાષ્ટ્રવીર છેલભાઈનું જૂનાગઢનું નિવાસસ્થાને રાષ્ટ્રિય કાર્યકરે માટેનું છૂપું આશ્રયસ્થાન હતું. છેલભાઈ વીર ભગતસિંહની છૂપી ક્રાંતિકારી સેના સાથે સંકલિત હતા. વીર ભગતસિંહના સાથીદારને લાંબા સમય સુધી છૂ આશ્રય છેલભાઈએ આપ્યા હતા. રાષ્ટ્રશાયર ઝવેરચંદ મેઘાણી છેલભાઈના અંતરંગ મિત્ર હતા. મેઘાણીભાઈના પ્રારંભકાલમાં લોકસાહિત્ય-સંશોધન માટે છેલભાઈ બધી સગવડે ઉપલબ્ધ કરી આપતા હતા.
જૂનાગઢમાં જનતા પર ભારે દમને ચાલતું હતું, નિષેિની હત્યા થતી હતી ત્યારે વીર છેલભાઈ ઉઘાડી રીતે બ્રિટિશ હકૂમત સાથે સંઘર્ષમાં આવ્યા હતા. ગાંધીજી-સરદારે રાષ્ટ્રિય મહિલા કાર્યકર શ્રીમતી મૃદુલાબહેન સારાભાઈને ગુપ્ત રીતે મોકલ્યાં હતાં ત્યારે બ્રિટિશ હકૂમતને ખબર પડી જતાં એમને કારાવાસમાં પૂરી દેવા પૈતરા રચાયા ત્યારે વીર છેલભાઈએ એમને ગુપ્ત રીતે સરહદ પાર કરાવ્યાં હતાં.
સૌરાષ્ટ્ર સળગાવવાની બ્રિટિશ કાવતરાખોરીને કારણે વેરાવળના દેશભક્ત ડો. ગોરધનદાસ ખંઢેરિયા સહિત પાંચ પ્રજાકીય કાર્યકરોની કરપીણ હત્યાઓ થતાં, માત્ર સૌરાષ્ટ્ર ગુજરાત જ નહિ, સમગ્ર દેશ ખળભળી ઊઠયો હતો. ગાંધીજી-સરદાર સહિત રાષ્ટ્રનેતાઓ ચેકી ઊઠયા હતા. એ સમયે રાષ્ટ્રવીર છેલભાઈ એ સળગતી જવાળામાં કૂદી પડયા હતા. બ્રિટિશ ખફગીની પરવા કર્યા વગર હત્યારાઓને પકડીને ફાંસીને માંચડે લટકાડી દીધા. રાષ્ટ્રવીર છેલભાઈને જનતામાં જયજયકાર થયે.
આ સમયે જ લગભગ રાજકેટ સત્યાગ્રહ ભભૂકી ઊઠયો. વીર છેલભાઈ આ ઇતિહાસપ્રસિદ્ધ સત્યાગ્રહમાં કૂદી પડયા. એ સમયે ગાંધીજી ઉપર ખૂની હુમલાનું કાવતરું રચાયું હતું, જેની જાણ છેલભાઈએ અગાઉથી કરી દેતાં બાજી ઊંધી વળી ગઈ હતી. સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ અને ગાંધીજીને અપ્રતિમ સ્નેહ છેલભાઈએ પ્રાપ્ત કર્યો હતે..
For Private and Personal Use Only
