________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પથિકરજતજયંતી અંક]
અકબર-નવેમ્બર ૮૫
ગિરનાર અભિલેખે(ઈ.સ. ૧ર૩૨)માં પણ એને ઉલ્લેખ આવે છે ને રાજા વિસલદેવના સમયને વિ. સં. ૧૩૧૧ (ઈ.સ. ૧૨૫૪-૫૫)નો શિલાલેખ ડભોઈના કિલ્લામાં વૈદ્યનાથ મહાદેવના મંદિર સંબંધી છે તેમાં એણે એને દુર્ગ બંધાવી ત્યાં દુર્ગપાલની નિમણૂક કર્યાનું પણ જણાવ્યું છે. આ મંદિરની પાસે આવેલા કાલિકા માતાના મંદિમાં ગાયકવાડ માજીરાવ ૨ જાના સમયને સં. ૧૭૯૦ (ઈ.સ. ૧૭૩૪)નો કે સં. ૧૮૦૭ (ઈ.સ. ૧૭૫૧)ને શિલાલેખ આવેલ છે તે મરાઠી ભાષામાં લખેલ છે. કવિ દયારામના નિવાસ પહેલાં વર્ષો સુધી ડભોઈમાં ગાયકવાડ પેશવા અને અંગ્રેજો વચ્ચે સંઘર્ષ ચાલતા હતા, પરંતુ ઈ.સ. ૧૮૧૭ માં ત્યાં ગાયકવાડની સ્થિર સત્તા સ્થપાઈ હતી.
" દયારામે પોતાના જીવનનાં ઓછામાં ઓછાં છેલ્લાં ૨૩ વર્ષ (ઈ.સ. ૧૮૩૦ થી ૧૮૫૩) દભવતીડભોઈમાં ગાળ્યાં હતાં, જે દરમ્યાન એમની વય ૫૩ થી ૭૬ વર્ષની હતી. એ પહેલાંની બે પચીસી દરમ્યાન એઓએ ચાંદોદમાં તથા તીર્થયાત્રામાં ભગવદ્ભક્તિનું તથા સાહિત્યસર્જનનું વિપુલ પાથેય બાંધ્યું હતું. એમને જન્મ ચાંદોદની કંગાલપુરીમાં વામનદ્વાદશીએ સં. ૧૮૩૩ (ઈ.સ. ૧૭૭૭)માં થયો હતા. યુવાવસ્થાનાં આરંભનાં પર વર્ષ (૧૩ થી ૨૫) એમણે મથુરા ગોકુલ-વૃંદાવન ગિરિરાજ વજ કાશી ભરૂચ નાથદ્વારા અને પુનઃ જની યાત્રા કરી હતી. એ દરમ્યાન નાથદ્વારામાં વનમાળીજીના મંદિરવાળા ગે, શ્રીવલ્લભજી મહારાજે એમને શ્રીનાથજીના સાંનિધ્યમાં બ્રહ્મસંબંધ દીક્ષા આપી શ્રીમદનમેહનજીનું સ્વરૂપ પધરાવી આપેલું. સં. ૧૮૬૪ થી સાત વર્ષની બીજી તીર્થયાત્રા કરી હતી. કર થી ૯ વર્ષની વયે વળી નાથદારે કાંકરોલી વિજ અને ઉત્તર ભારતની યાત્રા કરી હતી. ચાંદોદ-ભાઈના સમસ્ત નિવાસકાલના મુખ્ય સ્થાનિક પ્રસંગોનું નિરૂપણ દયારામે “અનુભવ-મંજરી” નામે ગ્રંથમાં કર્યું છે, જેની એમના અક્ષરની હસ્તપ્રત સચવાઈ રહેલી છે; એ ગુજરાત સાહિત્ય સભાએ મુદ્રિત પણ કરેલ છે.
આમ ભક્તકવિ દયારામે સાદરા નાગર જ્ઞાતિને તમજ ચાંદોદ તથા ડભોઈને ગૌરવ અપાવ્યું છે, પરંતુ વરસ્તુતઃ દયારામની મધુર વાણીએ સમસ્ત ગુજરાતને તથા ગુજરાતની સમસ્ત પ્રજને પ્રભુ પ્રેમનું સુધાપાન કરાવ્યું છે. ઠે. ૧૯૨, “સુવાસ આઝાદ સોસાયટી, અમદાવાદ-૩૮૦૦૧૫
મૃત્યુથી સારે
(શાર્દૂલ૦), કહો દુશ્મન હેય રાજનીતિથી વા અન્ય રીતે જગે, જેની સામું ન જેવું જીવન મહીં, ધિકાર ઊલ્ટ ધર્યો, તેનું મૃત્યુ થતાં વિપક્ષ સઘળા લાધા કરે તેહની,
સાચે જે જીવતાં નીત, થઈ જતે સારે ઘણે મૃત્યુથી. મણિનગર, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૮
નટવરલાલ જોશી ગીરનું ગેરંટેડ ૧૦૦ ટકા શુદ્ધ ઘી મેળવવા માટે
વૃંદાવન અમૃતલાલ મેઢા ઘી અનાજ અને કરિયાણાના વેપારી, મોટી શાક માર્કેટ સામે જુનાગઢ-૩૬૨૦૦૧
અંડર માટે સંપર્ક સાધે
For Private and Personal Use Only