________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એકબર-નવેર/૮૫ ' [પથિક-જતજયંતી એ છે. આયે-અનાયેલ વૈદિક અને વૈદિક્તર લે છે)ના સંમિશ્રણથી દેવી દેવો પૂજનીય બન્યાં છે. શિવજીએ વિંડો(? કવિદેશવાસીઓ)ના દેવ તરીકે અને સુર્ય એ આ વિદિક કે)ના દેવ તરીકે એ સમયે પૂજનીય હતા. - પશુ પંખી ઝેરી–૪તુઓ સાપ વીંછી વગેરે મૂળ તે ભગવાન પશુપતિનાથ શંકરના સાંનિધ્યમાં જોવા મળે છે. વિશિષ્ટ સિદ્ધિ પામવા અને ઝેરી જીવજંતુઓથી બચવા તેમ ઝેર ઉતારવા માટે વિધિવિધાનસર શક્તિયંત્રની પૂજા ઘણું પ્રાચીન કાલથી માનવી કરતા આવ્યા છે. આ અગ્નિ ચેર સાપ વીંછી આદિથી ભયમુક્તિ અર્થે અને યશ વિજય અને સંપત્તિની પ્રાપ્તિ માટે વિંધ્યવાસિની દુર્ગા, તે કઈ જગ્યાએ વૃશ્ચિકેશ્વરી દેવી (વીંછણમાતા, પ્રચંડા ચંડગ્રા તેમજ એવી દૈવી શક્તિની ઉપાસના કરવામાં આવે છે. - આદ્યશકિત (એ. ઓરિજિનલ પાવર) તે જ મૂળ શક્તિ ગણાય છે, જેનાં શ્યામ રકત અને શ્વેત ત્રણ તવ ગણાવ્યાં છે. વેદ અને અવેસ્તામાં આ તત્વોને ઉલ્લેખ છે. મૈત્રકકાલમાં ઈ. સ. પ-૨ માં મહારાજ સિંહે “વીસ” ગ્રંથમાં શક્તિને નિર્દેશ કર્યો કહેવાય છે.
શ્યામ (તમે ગુણ એ મહેશ સ્વરૂપ અને શક્તિમાં મહાકાળી મેલડી તેમજ વૃશ્ચિકાદેવીને ઉલ્લેખ મુખ્ય છે, જેને વાન કાળે અને પરિધાન લાલ વસ્ત્ર છે. આને એક શાસ્ત્રોક્ત પરાણિક માતા માનીને દેશભક્તો દેવીને ઉપાસના કરે છે, જેનાથી ભૂત-પિચાશ કે ઝેરી જંતુઓથી ભયમુક્ત થવાય છે, એટલે શ્રી વીછણમાતા તમે ગુણ પ્રકૃતિને દેવી-અંશ છે.
જગતની તમામ પ્રજાઓમાં પ્રાચીન કાલથી માતૃપૂજા-શક્તિપૂજા પ્રચલિત છે, જેમાં દ્રવિડે માપૂજક તરીકે હતા. વેદમાં શક્તિપૂજાને સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ જોવા મળે છે. “ચંડીપાઠઅને તંત્રચૂડામણિમાં કુલ ૧૫૩ શક્તિપીઠેનું વર્ણન બતાવ્યું છે, જેમાં શ્રી વૃશ્ચિકાદેવી ૧૦૮ શક્તિપીઠની ગણનામાં છે. 1 શક્તિપીઠની ઉત્પત્તિ સાથે જે તે દેવીની આરાધના માટે બીજક મંત્રની ઉત્પત્તિ તીર્થ મંદિરે માં થઈ હતી. સનાતન સંસ્કૃતિ અને કલાની કાયમી જીવનગાથાઓ એ બીજક મંત્રો છે. દરેક શક્તિના અલગ અલગ મંત્ર છે, જેના રટણથી શક્તિઉપાસક ધન ધાન્ય અને સમૃદ્ધિ પામતા અને ભયમુક્ત બને શક્તિબીજમંત્રોમાં દેવતા ગાંધી અને રવો ઉલ્લેખ છે. - તંત્રચૂડામણિપુરાણોક્ત શક્તિપીઠ)માં નીચેના મંત્ર શ્રી વછણમાતાના વિશે પ્રકાશ પાડે છે :
ભૈરવ: સિદ્ધિદઃ સાક્ષાદ્દ દેવી મંગલચંહિકા ચપલે દશ બાજી, ભૌરવ ચંદ્રશેખર છે ગોદાવરીત, કાલે, વૃશ્ચિકેશ્વરી, દડપાણિ
અટહાસ્ય, અધરેણા ફૂલરાવી તેમજ વિસરા) મંગલચંડિકાને (વૃશ્ચિકેશ્વરી) વીંછણમાતા તરીકે પણ ઘણું ભાવિકે માને છે. જેના હાથમાં દંડ સુકાણું મુંડાની તેમ ઝેરી સર્પની કંઠમાળા અને વૃશ્ચિકનું પ્રતીક છે તે વીંછણમાતાને અષ્ટોત્તર શત શક્તિક્ષેત્રોમાં દેવી ભાગવતના /૩૦/૫૫/૭૪ માં તેમજ મપુરાણ ૧૩૬/૧૬ ની સાતમી પતિ નીચે મુજબ છે:
એકાગ્ર કીતિમતી, વિશ્વસ્પિન વૃશ્ચિકેથરી જ્યોતિષશાસ્ત્રમાં વૃશ્ચિક રાશિવાળા છેડા ઉગ્ર સ્વભાવવાળા, બુદ્ધિના તેજસ્વી અને સારાં કાર્ય કરનાર મનાય છે. સ્થિર રાશિઓમાં વૃષભ સિંહ વૃશ્ચિક અને કુંભ મુખ્ય મનાય છે. - ઉપરાંત જ્યોતિષદષ્ટિએ સારાં સ્વપ્નાંઓમાં જીવજંતુઓ સર્ષ વીંછી માખી વગેરેને કરડવું એ
For Private and Personal Use Only