________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એકબર-નવેબર/૮૫
પિથિક-રજતજયંતી અંક સરંજામ સુલતાનને સોંપી દીધાં. મસ્તીખાન અને માઈઉદ્દીન નાસીને નાગર ગયા અને શરૂખાન બંદાનીને ત્યાં રહ્યા. થોડા જ સમયમાં દાની તથા ચિતોડના રાણુ વચ્ચે યુદ્ધ થયું તેમાં મેઈઉદ્દીન માર્યો ગયે. અમદાવાદ:
પિતાના કાકાઓ તથા ભાઈઓને ઉપદ્રવ હતું છતાં અહમદશાહે એ સમયમાં એના પ્રિય નગર આશાવળમાં પિતાની રાજધાની રાખવાને નિર્ણય કરી ત્યાં ઈ. સ. ૧૪૧૧ માં એને ગુરુ સંત શેખ અહમદશં જ બક્ષની અનુમતિ મેળવી, આરાવળને કિલ્લો બાંધવાનું વિચારી શેખ અહમદ ખટ્ટ, શેખ અહમદ જુલા, શેખ અહમદ ગંજબક્ષ અને પિતે એમ ચાર અમદાના હાથે ઈ. સ. ૧૪૧૧ માં પાયે નાખે. આ કામ ઈ. સ. ૧૪૧૩ માં સંપૂર્ણ થયું અને એ સાથે ભદ્રને કિટલે, જુમ્મા મસ્જિદ વગેરે બાંધી આશાવળ નગર વિસ્તાર અમદાવાદમાં ભેળવી દીધો.' ત્રીજો વળ:
હિ. સ. ૮૧૬ (ઈ. સ. ૧૪૧૪)માં ગુજરાત પાટણને તરફદાર અર્થાત પરગણુને મહેસૂલી અધિકારી શેખ મલિક, અહમદ શેર મલિક તથા અફઘાનખાને માળવાના સુલતાન હેશંગને ગુજરાત ઉપર ચડાઈ કરી, અહમદશાહને હરાવી ગુજરાત સ્વાધીન કરવા સંદેશા મોકલ્યા. હોશંગને આવા વગદાર અમીર અને અમલદારોની ખાત્રી મળતાં એણે ગુજરાત ઉપર કૂચ કરી. અહમદશાહે એના ભાઈ લતીફ ખાનને તથા નિઝામઉલમુકને એક મોટા સૈન્ય સાથે એની સામે મોકલ્યા અને પોતે પણ ચાંપાનેરથી દસ કેસ દર પાંદડું આગળ છાવણી નાખી ઈમાદુલમુકને હોશંગ સામે મોકલ્યો. હાશંગ પાછો વળી ગયો અને એના જોડીદારોએ જૂનાગઢના રા'ને આશ્રય છે.
ગિરનાર ઉપર :
અહમદશાહને ગિરનાર પર્વતીય કિલે જવાની ઘણી ઝંખને થઈ હતી, કઈ પણ રાજાએ મુસલમાન સતનતનું ધૂસ ધારણ કરવાને પિતાની ડેક નીચી નમાવી ન હતી તેથી શેખ મલિકને આશ્રય આપનાર સેરઠના રાજાના પ્રદેશ ઉપર ચડાઈ કરવાનું એને વાજબી કારણ મળ્યું. વળી મુઝફ્ફર મૂકેલાં થાણું ઉડાડી મૂકી સ્વતંત્રતા ધારણ કરેલી એ અક્ષમ્ય ગુનાઓની શિક્ષા કરવા એણે સેરઠ પ્રતિ દષ્ટિ કરી, પાટડી
સેરઠ ઉપર જતાં પહેલાં અહમદશાહને પાટડીના ઝાલા રાજાની સત્તા ઉખેડી નાખવાનું ગ્ય જણાતાં પ્રથમ પાટડી ઉપર ચડાઈ કરી. ત્યારે રાજા કૃષ્ણદેવ ઝાલા* અહમદશાહ સામે ટકી શકયો નહિ અને પાટડી ખાલી કરી, કૂવામાં રાજધાની કરી. અહમદશાહે કૂવા પણ ઘેવું અને કૃષ્ણદેવે ત્યાંથી વંથળી આવી રેમેલિગદેવને આશ્રય શેળે. વંથળીને ઘેરે:
ઈ. સ. ૧૪૧૩-૧૪ માં અહમદશાહે વંથળી ઉપર એક સુસજજ સૈન્ય મોકલ્યું. વંથળી પાસે રા’ના રોજો એનું વીરચિત સ્વાગત કર્યું અને યુવરાજ જયસિંહે ગુજરાતના રીન્યને સજજડ પરાજય આ તેમજ એની છાવણ લુંટી લીધી."
આવા નામોશી-ભરેલા પરાજયથી અહમદશાહ ધે ભરાયે અને પોતે ઈ. સ. ૧૪૧૪ માં ચડયો. આ યુદ્ધમાં રા' મેલિગદેવને સ્પષ્ટ પરાજય થયું. રા'એ નજરાણું ધરી અહમદશાહનું આધિપત્ય સ્વીકાર્યું તેથી એ અબુલબર તથા સૈયદ કાસમ નામના સરદારોને ખંડણી વસુલ કરવા વંથળીમાં રાખી અમદાવાદ પાછો વળી ગયા.
For Private and Personal Use Only
