Book Title: Vijaydev Mahatmyam
Author(s): Jinvijay
Publisher: Jain Sahitya Sanshodhak Samiti
Catalog link: https://jainqq.org/explore/010676/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgata modI zrIyuta premacaMda dolatarAma smAraka -granthAMka 2 amadAbAda nivAsI sadgata zrAvaka zrIyuta premacaMda dolatarAma modInA puNyasmaraNArthe, temanA snehI rA. vA. zrIgiradharalAla uttamarAma pArekha, bI. e., elel. bI. (pablika. mosIkyuTara - amadAbAda) emaNe arpaNa karelA dravyamAMthI A grantha prakAzita karavAmAM Avyo che. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yo pranyamAlA vijayava-mAhAtmyaH sampA mikSu jina viSaya Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarpaNa jaina samAjanA utkarSecchu ane ekaniSTha ArAdhaka evA je AcAryanA tejasvI ane tapasvI jIvananu prastuta granthamA mAhAtmya varNavAmAM AvyuM che tevA ja mAhAtmyane anurUpa evA vartamAna samayamA vicaratA tathA jaina samAjanA utkarSanI ekaniSTha ArAdhanA karatA AcArya zrImad vijayavallabhasUri nA tapasvI ane tejasvI jIvanane sAdara samarpita -jina vijaya Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maina sAhitya saMzodhaka pranyamAlA pranyA-9 zrIzrIvallabhapAThaka-viracitaM vijayadeva-mAhAlAm (prathama bhAga-:lamAtra) saMzodhaka tathA saMpAdaka bhikSu jina vijaya [AcArya-gujarAta purAtatva mandira-a-pAra] prakAzaka jaina sAhitya saMzodhaka samiti mAraphata mahuMma rA. bA. gIradharalAla uttamarAma pArIkha bI. e. elaela. bI. nA TrasTIo amadAbAda Edited by Muni Jin Vijayaji Jaina Sahitya Samsodhaka Karyalaya Ahmedabad and Published by K. P. Modi the trustee of late R, B. Girdharlal Uttamram Parikh Haja Patel's Pole Ahmedabad and Printed at the Diamond Jubilee Printing Press, Salapose Road Ahmedabad by Devidas Chhaganlal Parikh. 1928. Ist Edition. 500 Copies. vi.saM. 1985 [vi.saM. 1998 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAstAvika A vijaya va mA |my 17 mA sakAnA jaina dharmanA itihAsanI dRSTie eka ghaNo upayogI anya che. jaina AyomA vijaya vasari e chellA prabhAvazAlI AcArya gaNI zakAya. emanA samayamAM jaina yati-samudAyamAM ane zrAvaka-vargamAM ghaNI ghaTanAo ane krAntio thaI. dhArmika ane pa. paristhitinA avalokananI dRSTie e ghaTanAono itihAsa ghaNo rocaka ane sUcaka che; tethI e Akho itihAsa A granthanA bIjA bhAgarUpe prakaTa karavAno vicAra rAkhyo che. temAM A AkhA pranthano sAra ApavAmAM Avaze ane te sAthe vistRta UhApoha karavAmAM Avaze. granthakAra zrIvallabha pAThakano paricaya paNa temAM na apAze. tethI A bhAga kevala mUla prantha tarIke na prakaTa karAya che. -jina vijaya nedha-A graMthanuM chapAmaNa kharca, amadAbAda nivAsI mahaMma rA. bA. giradharalAla uttamalAla urakhe zeTha premacaMda delatarAmanA smaraNArthe mukela rakamamAMthI, tenA TrasTIo taraphathI ApavAmAM AvyuM che. mahUmanI IcchAnusAra A pustaka, enA yogya abhyAsIone vinA mUlya ApavAnuM TharAvyuM che. tethI graMtha meLavavA icchanAra, vakIla kezavalAla premacaMda medI, hAjA paTelanI poLa, amadAbAda, emanA upara piSTa ja puratuM kharca mekalI meLavI zakaze. -vyavasthA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM vijayadevasUri-mAhAtmyam / OM // zrItapAgacchAdhirAja bha0 19 zrIvijayadevasarigurubhyo nmH|| svastIva svastisaMpRktaM svastIva svastikArakam / varddhamAnaM jinaM naumi jagataH parasAyamaH // 1 // 1-e~ nmH| vyAkhyA-ahaM vardhamAnaM jinaM nAmIti kriyAnvayaH sugamaH katham?vardhamAnaM svastisaMpRkta-svasti-kalyANena, saMpRkto-milito, ya sa tathA tam / kimiva ? svastIva-svastizabda iva / kathaMbhUtaM svasti ? svastisaMpRkta-svasti kalyANamityarthena milita-vyAptaM, yattattam / tathA tatsvastItyasyArthasya kalyANAparaparyAyasya svastizabda eva vidyamAnatvAt / na tu ghaTAdau zabdavRnde, ghaTAdizabdAnAM aparapadArthavAcakatvAt / na ca kalyANAdizabdavRnde'pi, kalyANAdizabdavRndasya svastizabdasya paryAyAntaravAcakatvAt; suvarNAdInAmapi paryAyavAca / kenApi 'kalyANamastu ityAzIrvacane nivedite svarNamastu ityapyarthapratIteH / punaH kathaMbhUtaM vardhamAnaM ? svastikArakakalyANakArakam / kimiva ? svastIva-svastizabdavat / yathA svastizabdaH kenApyucaritaH zrutaH san svastimato'svastimato vA yasya kasyacit svastikArIsyAt , tathA vardhamAnajino'pIti / svastIva ityubhayorupamApadayoH svasti ityatra akRtazabdanirdezatvAt avyayatvAt , dvitIyavibhaktyekavacanalopaH vibhinnaliGgavacanAnAmiti vAgbhaTavacanAt / bhinnaliMgopamA budhAH kApi prayukhate tathApi liMgabhedaM tu menire; iti vAgbhaTena tatraiva kathitatvAt / mukhaM candramivAlokya ityAyudAharaNavat / napuMsakaliGgopamAdoSo'pi neti / nanu puMlliGgakhIliGgazabdAn vihAya Adita eva avyayazabdaprayoge kiM prayojanam / avyayazabdAnAM napuMsakaliGgatvAt / napuMsakasya ca kAryakaraNa avIryatvAt iti cenmaivam-'prazabdazcAtha zabdazca, dvAveto brahmaNaH purA / kaNThaM bhisvA viniryAto, tasmAnmaGgalavAcakau // 1 // ' iti prAcAM vacanAt ; prAthAdizabdavat svastizabdasya napuMsakaliGgatve'pi maGgalavAcakakArakatvAbhyAmavazyaM savIryatvAt svastItyasya avyayasya napuMsakasya prathamataH prayogo na doSAyeti / athavA 'sadRzaM triSu liGgeSu' ityuktatvAt , avyayAnAM trivapi lineSu samAnarUpatvAt , iha svastItyanayoH ubhayorupamApadayoH puMlligadvitIyakavacanemavAvaseyamiti / tathA svastItyatrobhayatra avyayopamApadayoH prayoge-'sadRzaM triSu liGgeSu, sarvAsu ca vibhktissu|vcnessu ca sarveSu, yanna vyeti tdvyym||1||'ityukttvaat / yathA avyayazabdo liGgAdiSu kadApi na vyeti tathA etac zrIvijayadevamAtmyanAmakaM kAvyamapi / svastimattve kartRzrotrA dhyetRpramRtInAM svastikartRtve ca na vyatIti kaverabhiprAyaH / punaH kathaMbhUtaM vardhamAnaM jinaM ! jagato lokasya paramapriyaM prakaTAyametadubhayorvizeSaNaM iti zlokArthaH // 1 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracita [prathamaH mAhAtmyaM pUrvasUrINAmatizete'tra bhUtale / vijayadevasarINAM mAhAtmyamadhikaM sadA // 2 // vijaya mAhAtmyaM varNyate'tra yato'dbhutam / jiyadevamAhAtmyaM nAma kAvyaM tataH smRtam // 3 // vijayadevamAhAtmyanAma kAvyaM kavipriyam / zrIvallabha upAdhyAyaH kurute svArthasiddhaye // 4 // vijayadevasUrINAM praguNAH sadguNA gunnaaH| viditA avadAtAzca prerayanti yato'tra mAm ||5||yugmm bhAsvacchrIbhArate kSetre, dharAlaGkaraNaM sadA / purANAM bhAti rAjeva zrIIDarapuraM puram // 6 // tatra zreSThI sthiro nAma zreSThazreSThiziromaNiH / RddhimAna bhUpateH preSThaH zreSThaH sarvapratiSThayA // 7 // rUpAnAnnI murUpA strI tasyAsIcchubhalakSaNA / vinayAdiguNopetA rUpavatsvapriyamiyA // 8 // etau jAyApatI bhogAn zacIzakAvivAnizam / abhujAtAmayuJAtAM ratiprItIva cetasi // 9 // mukhahaptekadA rUpA svame siMhaM vyalokayat / etatprabhAvAnme putro bhAvI ceti vyacintayat // 10 // utthAya prAtarAheti pati pati pativratA / adyApazyamahaM rAtrau svapne siMhaM saha zriyA // 11 // iti zrutvA vacastasyAH sthiraH sthiraratiH ptiH| abhavacchubhavadvAkyaM zrutvA prIto bhavena kaH?|| patiH patnI prati mAha tava putro bhaviSyati / sUryavadbhuvi tejasvI sarvasarvasahAdhipaH // 13 // 5-praguNAH prakRSTAH anyasUrijanApekSayA, krodhAkrozagAlipramukhapratikUladoSarahitatvAt , ekaikato'dhikatvAca; guNA bhayAnakamanoharatvAdayo yeSAM te praguNAH / guNAH zauryaudAryasaundaryazauNDoryAdayaH / 'paDirUvo 1 teyassI 2' ityAdayaH SaTtriMzatsUrisambandhinaH, saptaviMzatiH sAdhusambandhino vA / kathaMbhUtAH guNAH sadgaNAH santo vidyamAnAH satyAH prazasyAH aciMtA vA; pUrvasUrINAM aparasAdhujanAnAM ca guNAnAmapekSayA subhagatvAdayastattadguNapratikUlA'subhagatvAdidoSarahitatvAt ; yeSAM te sadguNA iti guNavizeSaNaM yuktam // 5 // 6-zrIIDarapuramityatra sandhya'karaNaM prakaTAvabodhArtha, sandhau hi DarapuramityaniSTanAmAzAnirAsAthai ca vivakSitatvAt sandheH, 'bho bhago agho apUrvasyeti' pANinIyasUtravat ; 'asala samAnA' iti sArasvatasUtrAdivat / ahaM pUrvo ahaM pUrva ityahapUrvikA khiyAmiti gauDavacanavaca / na cAtra 'saMhitaikapade nityA' iti kathanAt zrIIDarapuramityakapadatvAt nityasandhividhAnAzakA karaNIyA; bho bhago agho apUrvasyetyasyaiva ekapadatve satyapi sandherakaraNe jnyaapkaat| zrIIDarapuraM puraM ka iva rAjeva / kathaMbhUto rAjA ? sadA dharAlakaraNaM pRthivyA alakAraH / alakaraNazabdasya ajahalliGgatvAt rAjJo vizeSaNe napuMsakavacanaM na duSTam / puravizeSaNe tu purazabdasya napuMsakatvAt napuMsakavacanaM viziSTameveti // 6 // 8-rUpavat saundaryamiva nANakamiva vA yathA saundarya nANakaM vA ballabhaM bhavet tathA rUpA nAnI sypi| 13-sarvasyAH sarvasahAyAH pRthivyAH adhipaH svAmI sarvasarvasahAdhipaH / Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH ] bijayadevasUri-mAhAtmyam patyuktaM vaca IdRkSaM zrutvA sA mumude hRdi / mama svAmin suto bhAvI venIti prAgacintayam // patyA sArdhaM zubhAn bhogAn devatAsparddhayeva kim / zuAnA prAdharagarbhaM sA tatastatacittat // utsavena sukhenApi nirAbAdhatayA tathA / tasyAH kukSau sarasyAM san garbhaH padma ivaidhata // 16 // dharmakarmANi kurvantI pUrayantI ca dohadAn / garbhayogyAni bhojyAni bhuJjAnA cApyavartata // catustriMzattame varSe SoDazasya zatasya hi / pauSe mAse site pakSe trayodRzyAM dine ravau // 18 // nakSatre rohiNInAni samyagyogasamanvite / sarvAsvArA saumyAsu niSpannAnAvanIH ca // sthire vare vRSe lagne zobhamAne zubhagrahaiH / uccasthAnasthiteH sarvaiH svasvasvAmibhirIkSite // 20 // paripUrNa tathA sArdhaM navamAsAvadhau zubhe / putraM prAstUta sA pUtajAgrajjyotistanUdayam // 21 // nirAtaGkA nirAtaGkaM nizzokA zokavarjitam / subhagA subhagaM saumyA saumyAkAraM sukhAkaram // -- SaDUbhiH kulakam / sa sadocitabAlAkhyagotrodayakaro'surat / jagajjyotiSkaro'gArAntaHsthaH khastho'ryameva hi / / agAyan janmayogyAni gItAni ca suyoSitaH / vAdyAnya'vAdayaca zreSThI vividhAni divAni // 5 // tataH prAtaH sthirazreSThI samAhUya mahAjanAna / tebhyo'dAnnAlikerANi sutajanma priyaM yataH // 25 abhUjjayajayAkAraH sAraH zreSThisthirAlaye / AtmasambandhinazcAnye lokA udasavastadA // 26 15- bhogAn zabdAdIn bhuJjAnA anubhavantI / bhujAnA ityatra ' tAcchIlyavayovacanazaktiSu cAnaz ' ' ityAnaz tAcchIlyArthaH / 16- padmazabdaH kamalavAcI puMnapuMsakaliGgatvAt pulliGgo vyAkhyeyaH / 17 - dohadazabdaH puMnapuMsakaH / 23- sa bAlo'surat azobhata / kathaMbhUto bAlaH ? sadA ucitabAlAkhyagotrodayakaraH / kathaMbhUtaH sa bAlaH ? agArAntaHsthaH san gRhamadhyasthitaH san jagajjyotiSkaraH / ka iva ? utprekSyate; hi nizcayena khasthaH AkAzasthitaH arthameva sUrya iva / kathaMbhUtaH sUryaH 1 sadA ucitabAlAkhyagotrodayakara :- ucitA yogyA bAlaH prathamatastatkAlodgatatvAt bAlaka ityAkhyA nAma yasya saH ucitabAlAkhyaH tatkAlodgataH sUryo bAla evocyate / gotre arthAd udayAcale / udayaM udgamanaM karotIti gotrodayakaraH / ucitabAlAkhyazcAsau gotrodayakarazceti karmadhAraye ucitabAlAkhyagotrodayakaraH / punaH kathaMbhUtaH arthamA ? jagajjyotiSkaraH / 1 25- teSAM sannAlikerANi, dadau yadvallabhaH sutaH - iti pAThAntaram / 26-suM prasavaizvaryayoH, gatAvapyeke; bhvAdi: parasmaipadI ityasya anadyatanI prathamapuruSabahuvacanaM udasavan utsravAn cakurityarthaH / taddarzayati Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [ prathama bardApakaM gRhItvAzu yoSito yAntu taham / sadgItAni ca gAyantu sthirAjajaniyataH // 27 tato'hni paJcame'rkasya darzanaM zazino nizi / kArayAmAsatustasya pitarau paramotsavAt // 28 // evaM janmotsave divye jAyamAne divAnizam / AjagAma zriyAM dhAma dazamaM sudinaM dinam // sagotrAnAdarAttatra nimanya ca mahAjanAn / bhaktito bhojayAmAsa mRSTAnaM lpsikaadikm|| teSAmibhyaH sasabhyAnAM naalikeraannydaatttH| ciraM jIvyAdayaM bAlo dadurityAziSaM ca te||31 vasatyasmin sadA lakSmIbalavAMzca kumAravat / iti vAsakumAro'yaM pitA nAmAvadattadA // 32 divyadevAnaM cAtha jalayAtrA mahotsavAt / putrasyAkurutAM rUpaM pitarau prItacetasau // 33 // evaM janmotsavaM tasya kRtvA tutuSatustarAm / pitarau ca tathaivAnye tutuSurnAgarA nraaH|| 34 // atha vAsakumAro'sAvavardhata dine dine / kalArUpapratApAyaidvitIyAcandramA iva // 35 // zrImAna prasAdanIyazca suramyo darzanIyakaH / pratirUpo 'bhirUpazca kalAkalitapudgalaH // 36 // -yugmam // dhAtrIbhiH paJcabhiH samyak pAlyamAno divAnizam / sa mApatsaptamaM varSa paThanAhai sadA shisho|| zubhe mAse site pakSe varavAre vare tithau / sumuhUrte zubhe lagne suyoge mudine dine // 38 // kRtvA mahotsavaM divyaM gajAzvAdi virAjitam / nAnApakAravAyAnAM zabdasandohasundaram // kAntAsantatisaMgItagItAdbhutavidhAyakam / gIyamAnayaza-kIrti vibudhairmAgadhAdibhiH // 40 // vidvadadhyApakAbhyAse pitA'dhyApayati sma tam / vidyAH so'dhItavAn sarvAH pUrvAdhIta ivaiva yat // -caturbhiH kalApakam / adhItasarva vidyaM taM vilokya vinayAnvitam / pitarau samamodetAM tasmivAsnihyatAMtarAm // 42 // 29-sudinazabdaH zobhanapayAryaH / 31-teSAmityatra sampradAnAbhAvAna caturthI / 33-prazastakurutAmiti akurutAM rUpam / 36-prasAdanIyaH pazyatAM janAnAM manaHprasannatAkArI / suramyaH suSTu ramaNIyaH / darzanIyakaH pazyatAM janAnAM netrANAM na zramakArakaH / pratirUpaH pazyanto lokAH pRthak pRthaka prativimbamiva pazyanti / ata eva abhirUpo manoharaH / ata eva kalAkalitapudgalaH kalAsahitazarIraH / asau vAsakumAro dvitIyA candramAzca ebhirvizeSaNaiH sadRzau aidhetAmityarthaH / kumAra. pakSe kalAkalitapudgalaH vijJAnakozalAnvitatanuH / candrapakSe SoDazAMzAnvitatanurityarthaH / Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vinayadevasUri-mAhAtmyam navyo navyo'bhavatsnehaH putre pitroH kSaNe kssnne| pitRputradazAM vaktuM nAzaknotko'pi paNDitaH // apamANe tathAgAdhe putrapremasarovare / pitarau rasikAvAstAM haMsAviva nirantaram // 44 // zrImadvAsakumArasya darzane janacetasAm / icchA na ghaTate'kSIcchA labhate ca zramaM na hi // 45 // divyaM vAsakumArAsyapadmaM lokA vyalokayan / varaM rUparasaM caiva prApiban bhramarA iva // 46 evaM vAsakumArajanmana imaM ramyotsavaM sotsavAH, zrutvA dharmavidhAyino bhavijanA dharme kurudhvaM ratim / zrImadvAsakumAra uttamakulaM puNyAd yathA cottamAd, divyAH sampada ApadApadayutA yUyaM yathA prApnuta / iti zrI bRhatkharataragacchIya zrIjinarAjasari santAnIya pAThaka zrIjJAnavimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAjapAtazAha zrIakabara pradattajagadguru-biruda. dhAraka zrIhIravijayasUrIzvara paTTAlaGkAra pAtizAhi zrIakabbarasabhAsaMlabdha durvAdijayavAda bhaTTAraka zrIvijayasenasUrIzvara paTTapUrvAcalasahasrakarAnukAri pAtizAhi zrIjihAMgIra pradattamahAtapAvirudhAri zrIvijayadevasUrIzvara guNavarNana prabandhe zrIvijayadevamAhAtmya nAmni mahAkAvye zrIvijayadevasUri janmotsavavarNano nAma prathamaH sargaH // 1 // 43-pitRputradazAM pitA ca putrazca pitRputrI tayordazAM vyavasthA pitRputradazAm / tatra pitRdazAM navanavotsavakaraNabhavyabhavyabahumUlyavatrasuvarNAlakArAdivitaraNaparamapremadharaNalakSaNAm / putradazAM vividhacANakyAdirAjanItizAstrAdyadhyayanavinayazIyaudAryasaundaryazauNDIryacAturyAdilakSaNAmavasthAm / ko'pi paNDito vaktuM na zaknot na samartho'bhavat / 44-haMsAviti haMsazca haMsI ca iti dvandve pumAn biyA ityanena sahotI puMsaH zeSe haMsau iti siddhiH / yathA brAhmaNazca brAhmaNI ca brAhmaNI tathA haMsAvityapi / 45-ghaTaceSTAyAM ceSTA IhA bhvAdI ghaTAdiH, ghaTAdInAmanekArthatvAdIhArtho'pi ghaTatirdhAturatra hInAoM jJeyo na IhArthaH / tato'yamarthaH-na ghaTate vardhate ityarthaH / 47-Apaditi mAtR vyAptau litvAdamatyaye prathamapuruSekavacane siddhmityrthH| Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [dvitIyaH zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM dvitIyaH sargaH atha vAsakumArastad bhogAI pApa yauvanam / yasmiMstyajati sacchIlamaryAdAM maunayauvanam // momudyante janA bhoge saMsAraraNyacAra5 / yallabdhAMbhasi mohena mRgatRSNAM mRgA iva // 2 // duSkaraM sukaraM karma sukaraM ca tRNopamam / yallabdhvA vettyamatto'pi mo'timadamattavat // 3 // indriyANi suramyANi vikasanti dine dine| yasmin sUryodaye kiM na padmAnIva sukhAya tat // 4 // IdRzaM yauvanaM prApto jayadatta ivAbabhau / zrImAn vAsakumAraH sa rUpavad rUpameva yaH // 5 // atha puNyAtmane tasmai mahAnto vyavahAriNaH / daduH kanyA jaganmAnyA lAvaNyAdiguNaiH shubhaiH|| tathApyekasya sabhyasya mahebhyasya yazasvinaH / kanyAmananyasaujanyalAvaNyAM puNyayauvanAm // 7 // dRSTvA pItAvabhUtAM tat pitarau tadguNeritau / vijJAyAtmIyaputrasya yogyAM saubhaagysmpdm||8|| vivAhayitu kAmau tau tAM ca tatpitarAviti / ayAcetAmimAM kanyAM dattamasmatsutAya hi // 9 // tadA ca pitarau tasyA abUtAM vinayAditi / anayorastu vIvAhaH ubhayeSAM sukhAvahaH // 10 // zrutvetItvaM sthiraH zreSThI vacaH kanyApituH zuci / Anananda hRdAnandadAyI pANigraho na kim // evaM vIvAhasadvArtI vyadadhAtAM parasparam / premato jAtaromAJcau pitarau putrakanyayoH // 12 // svayaM vAsakumAro'tha pratyabudhyata sanmatiH / pratyekabuddhavacchuddhasiddhAntoditadharmavit // 13 // 1-maunaM ca munisamUhaH yauvanaM ca yuvatInAM samUha iti samAhAradvandve maunayauvanam , RSINAM samUho yuvatInAM samUhazca yasmin yauvane vayasi sacchIlamaryAdAM tyajati / munInAM samUho vRndaM maunaM yauvanamiti candrAcAryAyabhiprAyeNa; vastutastu taddhitapratyayotpatteH prAgeva puMvadrAvena bhavitavyam ; tato yuvatInAM samUho yauvanaM bhikSAderityaNi jAmizcaNinadvitayatghare iti puMvadrAvetIti varNalope yauvanaM caturthavargapaJcamAMtoyam / yata uktavAn bhASyakAra:-bhikSAdiSu yuvatigrahaNAnarthakyaM puMvadbhAvasya siddhatvAt / pratyaya vidhAviti yathA-'surUpamatinepathyaM, kalAkuzalayauvanam / yasya puNyakRtaH zreSyaM, saphalaM tasya yauvanam // ' iti / 5-rUpavat manuSyAkAradhAri rUpameva saundaryameva / 8-tApitarau vAsakumArasya mAtarapitarau tadguNerito tasyAH kanyAyAH guNA saujanyAdayastairIrito preritau yau tau tadguNeritau / ___9-tau zrIvAsakumArasya pitarau kartRpadametat , tatpitarau tasyAH kanyAyAH pitarau tapitarau tau tathA karmapadamidaM tAM kanyAM iti ayAcetAM yAcatirdhAturdvikarmakaH itIti kiM imAM kanyAmasmatsutAya dattam / tribhirvizeSakam / Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lageH ] vijayadevasUri-mAhAtmyam , dharmAtpAti naro rAjyaM chatraM zirasi sandharan / pApAttasya bhaveddAso dhAvaMstadvAjinaH puraH // , saMpadyante madonmattA hastinazca mahAhayAH / dharmAtpApAcca jAyante tadrajohAriNo narAH // 15 dharmAnAni bhUyAMsi sevakAMzca sukhAvahAn / narA mandiramadhyasthA labhante khedavarjitAH // 16 dezAntare bhramanto'pi na labhante dhanAMzakam / puruSAH pauruSaM bhUri kurvantaH pApataH sadA // 17 dharmAdevo narazcaiva jAyate rogavarjitaH / pApAttiryaGga sadA duHkhI narake zokasaMyutaH // 18 // anant a fire hatvA karmASTakaM tathA / apavargamevApnoti mAnavo nirupadravaH // 19 // iti cetasi nizcitya dharmAdharmaphaladvayam / parityajyAzubhaM pApaM kuryA dharmaM zubhaM sadA // 20 // dAnaM zIlaM tapazcaiva bhAvanA ca bhavApahI / mukhyA dharmasya catvAraH prakArAstIrthakRnmatAH // 21 kuryAmetAn vizeSeNa vizeSasukhadAyakAn / yathA labheya satsargApavargAnandasampadaH // 22 // dAnaM dadeya sAnando bahudharSibhya AdarAt / pAlayeyaM sadA zIlaM suzIlo lIlayAnvitaH // vyapohati kRtaM pApaM durgatiM yacca lumpati / dadAti sampadaH sarvA vidadhyAM tattapo'pyaham ||24|| kurvatastrividhaM dharmamimamarhatprarUpitam / bhAvayeyamime dhanyA narA iti ca cetasi // 25 // vicintyetyAtmanazca tadA vAsakumArakaH / nAbhyamanyata kanyAyA vivAhaM viSayI na yat // 26 // vairAgyaraGgamApannastannaTo dharmatANDavam / cikIrSuH pUrvato dAnapUrva vyadhAttadA // 27 // atha putraM pitA prAha- putrAsmatprItihetave / vidhehi santatervRddhayai kanyAvIvAhamutsavAn ||28|| santatiH paramo dharmo gRhasthAnAM vizeSataH / yatassA kathitA pUrvaH pUrveSAM pAvanakSamA ||29|| trayoviMzatira rhantaH pariNItavarastriyaH / saMjAtAnekaputrAzca mAnte prApuH zivazriyam // 30 // vardhamAnajinaH pUrva vijahAratarAM nizi / prAgadIkSitasacchiSyaH ziSyasantatihetave // 31 // evaM tvamapi puNyAtman pariNIya varastriyam / bhuMkSva bhogAn nRNAM yogyAn tatonu tvaM paritrajeH // 23- dadi dAne bhvAdirAtmanepadI vidhinimantraNeti liGi uttamapuruSaikavacanam / dadIyeti pAThe DudAJ dAne adAdau juhotyAdirubhayapadI tata Atmane pade liGi uttamapuruSaikavacanam / 27 - tadA tannaTo dharmatANDavaM cikIrSuH pUrvato dAnapUrvareGgaM vyadhAt ityanvayaH | sa eva vAsamAra eva naTastannaTaH, dharma eva tANDavaM nartanaM dharmatANDavaM cikIrSuH pUrvataH prathamataH dAnapUrvaraGgaM dAnameva pUrvara:- gIta 1 nRtya 2 vAdyAnAM 3 trayANAM prArambhaH dAnapUrva raGgastaM vyadhAt akarot / kathaMbhUtaH san tannaTa:- - vairAgyaraGgaM vairAgyameva raGgo nATyasthAnaM vairAgyaraGgastaM ApannaH prAptassan | yathA naTo nATyasthAnaM labdhvA nartanaM cikIrSuH prathamataH gIta 1 nRtya 2 vAdyAni 3 trINi prArabhate tathA vAsakumAro'pi vairAgyaraGgaM prApto dharma cikIrSuH dAnamAdito aat yarthaH / Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [dvitIyaH vacobhirvividhairevaM proktaiH pitrAtirAgataH / nAbhyamanyata vIvAhaM sa kumAraH kumAravat // 33 // evaM mAtrAdibhirlokabandhubhissa niveditH| nAGgIcakAra vIvAhaM zIlavratadhRtiryataH // 34 // lakSmI yazaH pratApaM ca mAhAtmyaM cApyarogatAm / naraHprAmoti zIlasya prabhAvAdvAJchitaM ythaa|| zIlaprabhAvato helA sakalAtra Taleguvi / utpadyeta sadA saukhyaM duHkhamAtraM kadApi na // 36 // pAlayedAlaM zIlaM yo naraH shiilpaalkH| vazIbhavanti tasyAzu devAH sarve ca mAnavAH // 37 // aneke santi dAtAro 'neke satpuruSA api / tapasvino'pyaneke ca na kazcit shiilpaalkH|| tapasvino mahAnto'tra loke dvaipAyanAdayaH / zrUyante te'pi ca bhraSTAH zIlataH kIlitA iva // dAnatastapaso'pyugrAt bhAvanAyAzca dharmataH / jJAtvA muduSkaraM zIlaM yatadhvaM tatra paNDitAH // 40 // brahmacaryavra samyaka pAlite pAlitAni yat / zeSavratAni catvAri mahAnti yatinAmapi // mahAvratAni paJcaiva pAlanIyAni yatnataH / svargApavargasaukhyAnAM dAyakAni yataH kila // 42 // cAritra haNAttAne pAlayermusukSavaH / manovAkAyazuddhayA vinAtIcArasaMcaram // 43 // vicintyeti ca nizcitya svacitte zIlapAlanama / aGgIcakAra cAritragrahaNaM sa kumaarkH||44|| pitroragre vItiH vinyaatsmudaikdaa| yadyAjJA bhavatoma syAd gRhNIyAM caraNaM tadA // 45 // putraratna kimIdRkSamidaM vadasi kadvada / bAlye vayasi cAritragrahaNaM yujyate katham // 46 // duHkharakSyoditA dIkSA mumukSUNAM jineshvraiH| sA grAhyA vArdhake prAnte bhuktabhogairnRbhiH khalu // AtpapAsAdayo yasyAM dvAviMzati priisshaaH| yAdRzaistAdRzaiH puMbhissahanIyA na dussahAH // 48 // kSamaH soDaM kathaM tvaM tAn kathaM tAMzca sahipasi / bAlalIlAkalAzIlI yataH komalapudgalaH // abhuktabhogasaMbhoga kandarpo darpato naram / duSkare rakSituM zIlaM yauvane vyathate tarAm // 50 // ato bhogAn narai gyAn narayogyAn surepsitaan| vilAsinyA sahAjasraM vilasAlasasatkalam // sukRtopArjitAH prAptA imA lakSmyo mniissitaaH| aneke sevakA ete tatkAlAjJAvidhAyakAH // saptabhUmamimaM divyaM mandiraM svagRhopamam / bhANDAgAramidaM sarva dhAnyAgArANyamUni ca // 53 // sarvANyetAni vidyante tava putrottmaalye| etadarthe pumAMso'nye klizyanto nApnuvaMti hi||54|| dhanopArjanacintApi kazcanApi nivArakaH / zarIre rogacintApi nAsti puNyAtpurAkRtAt // ime hi vividhA azvA ime uSTrA ime rthaaH| balavanto balIva ime santi purastava // 56 // 33-sa kumAra vAsakumAro vIvAhaM nAbhyamanyata / kiMvat ? kumAravat-svAmi kArtikeyavat / svAmikArtikeyo hina pariNItavAn iti prasiddhiH / athavA kumAravat bAlakavat ; yathA bAlako haThAt sadasadapi kizcidvastu svasya hitamahitaM vA manISitameva manyate na tadanyaditi / tathA vAsakumAro'pi svasthAnIpsitamahitaM saMsAriNAmIpsitaM hitaM vIvAhaM na manyata ityarthaH / Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH ] vijayadevasUri-mAhAtmyam khalUrikAyAM tvaM putra teSAmaka parAgbhramaH / ramasva khuralI kurvan savayaH sakhibhiH saha // 57 // pazyantastvAM tadA lokaastvdaaloknlocnaaH| ko'yaM rAjakumAro'yaM bhaNiSyanti bhiyonviti| iti premavaco'vocat pitA putraM tathApi hi / na vyaraMsItsa cArimAritraikakRtiryataH // 19 // ityAdevacanaiH putra pratibodhayituM pitA / karagrahe kSamA nAbhUdakSo'pIndurivAmbujam // 6 // dRDhadharmA priyadharmAnantazabdadvayIti yat / siddhA vyAkaraNe zadvAdarthAcAsmin zizau sthitA // jagaduH kavayo lokA nAgarAH iti sunRtam / dRDhadharmA pumAneSa priyadharmA tathA tadA // 12 // proktaH saMsArasaukhyArthamiti pitraadibhirjnaiH| saMsAraM tyaktukAmaH sa nAbhyamanyata tdvcH|| evaM ca pitarau jJAtvA cAritragrahaNe dRDham / cetaH putrasya taccetaHprItaye vadatAmiti // 64 // cAritragrahaNe pitroranujJAsti tavAdhunA / sagautrAdiparIvAraektayorAlyoratha // 65 // adadAtAmathaivaM tau zikSA gadgadayA girA / dIkSAmAdAya putra tvaM sAdhvAcArAn smaacreH||66|| bhaNethAH pravaNIbhUya granthAn vyAkaraNAdikAn / siddhAntAn jyAtiSagranthAn tarkagranyAMzca bhuuysH|| vinayeH praNayeH pIto nirNayeH putra cetasA / guroH pRSThaM paraiH proktaM sUnRtaM veti vAnRtam // 18 // smaregranthAn purAdhItAn sUtratazca tthaarthtH| vismRtaM smArayeranyAn paThitaM pAThayeH suta // paJcendriyANi saMyamya niyamya viSayAn punaH / saMyama pAlayeH putra svakIyasukhahetave // 7 // gopayitvA pravarteyAH sarvathendriyapaJcakam / putra kUrma iva grIvAcatuzcaraNapaJcakam // 71 // bhavenirupalepastvaM karmalepena sarvadA / payaHkardamalepena padmapatramivAGgaja // 72 // grAmadrakulAdIni nAlambethAH kadApi hi / stambhAdIni tvamAkAzamiva lokaprakAzaka // saumyalezyAM dadhIthAstvaM candramA iva srvdaa| Aditya iva tejasvI syAstapastejasAjasA // utpanne mukhaduHkhAdau samacitto bhave bhveH| vayaMgAMbhIryasaMyuktaH samudra iva sarvadA // 75 // 57-he putra ! khalUrikAyAM caugAna iti bhASAprasiddhAyAM zramasAdhanAbhUmau teSAmazvAdInAmA parAgbhrame 'urahAparahA pheravAnai viSaI' iti bhASAprasiddhe khuralI abhyAsaM kurvan ramasva / 58-tadA khalUrikAyAM azvAdInAM arvAparAg bhramaNAbhyAsakAle lokAstvAM pazyanto nu vitarke iti mitho bhaNiSyanti / itIti kim ? ekaH kathayati-ko'yam ? apara mAha-rAjakumAro'yam / 68-bho putra ! guroH vinayeH vinayaM kuryA ityartha / bho putra ! praNayeH kathayarityarthaH / bho putra ! pairaranyairgacchavAsibhiH sAdhubhiH paragacchavAsibhiH sAdhubhiH anyatIrthabhiH pratibAdibhirvA proktaM kathitaM sUnRtaM satyaM vA anRtamasatyaM vA iti nirNayeH nirNayaM kuryA ityarthaH / kathaM bhUtastvaM ? cetasA pratiH / 2 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrISallabhopAdhyAyaviracita [dvitIyaH (stakAnekasacchiSyazrAvakAdiparicchade / pakSIva mamatAM sarvAM vibhamuJcestvamAtmaja // samutpanne na kampethAH paroSahAgrupadrave / duHkhadAyini dehasya putramerurivottama // 77 // tvaM bhaveH sarvathA zuddhahRdayaH sarvasAdhuSu / zAradAmbha iva prAyaH sarvartuSu sunirmalam // 78 // pradAyetyAdikAM zikSA zikSAdAnavicakSaNau / prapataccakSurasU tau vyarajetAM tadA mutAt // 79 // dIkSAdezaM ca sacchikSAM dIkSAyA rakSaNe tadA / labdhA vAsakumAro'yaM hRdaye mumudetarAm // 8 // cAritraM dvividhaM proktaM sarvato dezatastathA / sAdhUnAM ca gRhasthAnAM manISitaphalapadam // 81 // iti vAsakumAro'tha cintayAmAsa mAnase / sarvaviraticAritramAzcaMgIkaravANyaham // 82 // dharme'ntarAyA bhUyAMsaH saMbhavanti yataH sadA / ato yateyaM cAritragrahaNe tvaritaM khalu // 83 // dezaviraticAritraM pAlayeyamatho purA / vIrasenamahIpAla iveti sa vyacArayat // 84 // tadyathA-dezavirAtecAritraM sa pAvartata pAlayan / sarvaviraticAritraM jigRhISustataH punH||85|| pUrva karyAM gurorvayA~ parIkSA sarvasAdhuSu / gRhNAyAM ca tatazcAru cAritraM sarvataH sphuTam // 8 // cAritraM sarvazAstrANAM paThanaM saMyamastapaH / ityAdi nirvahetsamyak saMyoge sadguroryataH // 47 // evaM vAsakumAra eSa caraNe ceto yathAcIkarata __ zrIzrIvallabhapAThakena paThitaM pApaThyamAnaM budhaiH / zrutvA tacca tathA janAH sumanasaH saMsAravAsodbhavam saukhyaM vaiSayikaM vihAya vimalaM tasmin kurudhvaM mnH||88 // iti zrI bRhatkharataragacchIya zrIjinarAjasUri santAnIya pAThaka zrIjJAnavimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAjapAtisAhi zrIakabbara pradattajagadguru-birudadhArakabhaTTAraka zrIhIravijayasUrIzvara paTTAlaGkAra pAtisAhi zrIakabbarasamAsaMlabdha durvAdijayavAdabhaTTAraka zrIvijayasenasUrIzvara paTTapUrvAcalasahasrakarAnukAri pAtisAhi zrIyahAMgIra pradatta. mahAtapAvirudhAribhaTTAraka zrIvijayadevasUrIzvara guNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmya nAmni mahAkAvye zrIvijayadevasari samutpannacAritragrahaNabhAvavarNano dvitIyaH sargaH // 2 // Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vinayadevasUri-mAhAtmyam tRtIyaH sargaH atha vAsakumAraH san kurvana guruparIkSaNam / labdhavAn sadguruM taM ca buddhavAn gautamAdhikam // 1 // tadyathA-athAbhUtsa purA vIrazcaturviMzo jineshvrH| zAsane yasya bhUyAMso gacchAH santyuditazriyaH // 2 // teSu gacchastapAnAma prasiddho'sti prasiddhimAn / vidhAnAttapasaH zazvahustapasyavizeSataH // 3 // tatra vIrajinAdhIzapaTTAnukramasaMzritaH / SaTpaJcAzapadaM sarirAnandavimalo'zrayat // 4 // AcAraM zithilaM tyaktvA vyadhAdAcAramutkaTam / zrAddhalokAMcyutAndharmAdAdadhAra ca yaH kssnnaat|| mahebhyAnAM mahebhyAnAM putrANAM ca zatAni ca / tyAjayitvA kuTumbAdi mohaM dIkSayasisma ca // AnandavimalasUreH saptapaJcAza[ta]tpade / vijayadAnasUrIndraH sobhAd bhAnurivodaye // 7 // zrIstambhatIrtha-pattana-zrIrAjanagarAdiSu / jinabimbazatAbjAni pratiSThAM yo'nayat kSaNaiH // 8 // 4-6-santatapAgacche sa AnandavimalasUriH SaTpaJcAzapadaM SaTpaJcAzataH pUraNaM SaTpazcAzaM taJca tatpadaM ca sthAnaM SaTpaJcAzapadaM 56 tat azrayat asevata / kathaMbhUtaH AnandavimalamUriH? vIrajinAdhIzapaTTAnukramasaMzrita : vIrajinArdhAzAtpaTTAnAM yo'nukramastaM saMzrito yaH sa tathA; dvitIyAzritAtIteti dvitIyA tatpuruSaH / sa kaH ya AnandavimalasUriH zithilaM AcAraM tyaktvA utkaTaM AcAraM siddhAntapraNItagautamAdigaNadharasthUlabhadrAdisAdhuyathAvidhivihitatapaHkriyAdisamAcaraNaM vyadhAt / caH punaH dharmAc cyutAn zrAddhalokAn kSaNAt AdadhAra uddhRtavAn / tathA cAtra vArtAleza:-zrIAnandavimalasUriH kriyAzithilabahulasAdhulokaparivRto'pi saMvegaraGgataraGganizcalabhAvitacetAH zrIvikramanRpAd vyazItyadhika paJcadazazata 1582 varSe katicitsAdhuparivRtaH zrImadahatpratimApratiSedha 1 sAdhujananiSedha 2 pramukhotsUtraprarUpaNarUpasamudre bruDato'nekalokAn vilokya karuNArasarasikamAnasaH zrIhemavimalasUrigurupravarAjJayA zithilAcArapariharaNalakSaNakriyoddharaNapravahaNena tAn tatkAlAtsamuddhRtavAn / tathA mahebhyAnAM mahebhyaputrANAM cAnekAni zatAni pratibodhya kuTumbadhanadhAnyAdi mohaM pratiSedhya ca prAbrAjitavAn iti zlokadvayArthaH / evaM cAsyAneke avadAtAH santi tAMzcAtra pranthavistarabhiyA nAkathayAma ncaalikhaam| 7-8-udaye udayAcale NIgaprApaNe asya dvikrmtvaat| jinabimbazatAbjAni pratiSThAmityubhayatra karma / kssnnairutsvaiH| zrIrAjanagarAdiSu ityatra AdizabdAt mahIzAnaka-gandhAravandirAdigrAhyam / Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracita [ tRtIyaH zabuJjayagirermukti pANmAsikImakArayat / yasyopadezasambuddho zrutapUrvo rarAja sH||9|| ratrANamAhemaMda-rAjamAnyo mahaddhikaH / galarAjAbhidho mantrI yAtrAM cakre ca cakrivat // 10 // tatpamudrikAhIro hIravijayasUrirAT / so'STapaJcAzatpaTTalakSmyA lasati viSNuvat // 11 // yasya saubhaagyvairaagyniHspRhtvaadisdgunnaiH| raJjitaH stambhatIrthasya vyayaM saDage vydhaaditi|| itIti kiM tadAhavyAkhyAnAdiSu kAryeSu kAryeSu varasUribhiH / koTimekAM saTakAnAM tasminnavyayayat sthite // yasya pratipadaM pAdapamanyAse sadA'bhavat / suvarNaTaGkapyAdi nANakAnAM pramocanam // 14 // muktAphalAdibhirdIvyairvahulyaiH zubhamadam / racanaM svastikAnAM ca puratassominanditi |yugmm / 9-10-sa vijayadAnasUriH rarAja / sa kaH ? yasyopadezasambuddho galarAjAbhidho mantrI azrutapUrvA pANmAsikI zatrujayagiremuktiM akArayat / ca punaH cakrivat bharatacakrivat yAtrAM cakre / kathaMbhUto galarAjabhidho mantrI ? suratrANa-mahimUndarAjamAnyaH-suratrANamahimUdaH pAtasAhiH prasannamanAH zrIgalarAjamantrige paryastikAvAhanaM 'nagadalamalika' iti virudaM ca dattavAn / puna ka0 maharSikaH / zrIvijayadAnasUripradattopadezapratibuddhaH prabuddhazatrujayatIrthayAtrAphalaH zrIsuratrANamAhimUndabhUpatimAnanIyo mantrigalarAjo'paranAma zrInagadalamaliko'zrutapUrNa pANmAsikI zatrujayamukti kArayitvA sarvadezanagarapuraprAmAdiSu kukumapatrikApreSaNanimantraNAnekadezanagaraprAmAcAgatazrIsakasametaH zitrujayayAtrAM muktAphalAdinA zrIzatrujayavardhApanaM ca zrIbharata. cakravartIva cakAreti / 11-sa hIravijayasarirAT aSTapaJcAzatpaTTalakSmyA lasati krIDate / kiM vat ! viSNuvat nArAyaNa iva / sa kaH ? yattadornityAbhisambandhAt-yaH tatpaTTamudrikAhIraH zrIvijayadAnasUripaTTarUpamudrikAyAM horopamaH adhikazobhAvidhAyitvAt / zrAhIravijayasUrINAM vikramanRpAt yazItyadhike paJcadazazata varSe 1583 mArgazIrSazudi navamIdine prAlhAdanapuravAstavyaH zrIUkezajJAtIya sAha kurA bhAryA nAthI gRhe janma, SaNNavatyadhika paJcadazazata varSe 1596 kArtikavadi dvitIyAdine pattananagare dIkSA, saptAdhike SoDazatavarSe 1607 nAradapuryA zrIRSadeva prAsAde paNDitapadam , aSTAdhike SoDazazatavarSe 1608 mAgha sudi paJcamI dine nAradapuryA zrI barakANakapArzvanAthasanAthe zrIneminAthaprAsAde vAcakapadam , pazcAdazAdhike SoDazazatavarSe 1615 sIrohInagare sUripadaM babhUveti / 12-13-sa zrIstambhatIrthavAsI saGghaH tasmin zrIhIravijayasUrau sthite ekAM TakAnAM koTiM avyayayat prabhAvanAdibhirdravyavyayaM cakAra / vyayaNa vittasamutsarge curAdau adantaH parasmaipadI / keSu vyAkhyAnAdiSu kAryeSu karmasu, kathaMbhUteSu varasUribhiH kAryeSu / Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanaH] vijayadevapUri-mAhAtmyam bimbAni kunthunAthasya pratyatiSThadya utsavAt / sIrohInagare bhAti sa hIravijayo guruH // tathA nAradapuryAM yaH pratyatiSThanmahotsavAt / jinAbembA nekAni sa sUrivartate bhuvi // 17 // zrIstambhatIrtha-pattana-zrIrAjanagarAdiSu / sahasrazo'rhatA kimbamAteSThAM so'sti yo vydhaat||18|| luGkAmatapatirbuddhaH sa lalau meghajI RSiH / dIkSAM navInAM yasyAgre sa sUri vi bhAsate // 19 // zrImatyahammadAvAdanagare nagarottame / jJAtvA luGkAmataizvaryamiti dunIkAraNAra // 20 // AdhipatyaM ca dIkSAM ca tyaktvA luGkAmatasya hi / sAdhubhiH paJcaviMzatyA saMyuto'hanmatau rtH|| sUrisevaikacitto'dAt paatisaahirkbbrH| svAditrANyanekAne yasya dIkSAmahotsave // 22 // -caturbhivizeSakam // khyAto'vadAta etAdRk zrutapUrvo na kasyacit / tamavApa yadA sarirAsIlloke tadAdbhutam // yadIyopazamAdInAM guNAnAM satyavarNanAm / pradhAnapuruSaiH proktamabhRNodekadA tadA // 24 // kAle'sminIdRzaH kaH syAditi citte camatkRtaH / tatyAcantayaccice paatisaa| kbr|25 ityacintayat-itIti kiM tadAha [-yugmam / tamAkArya nirIkSeya parIkSeya ca tadguNAn / pRccheyaM ca vRSaH kIdak tato vandeya bhktitH||26 so'bhyapRcchattadA caivaM pradhAnaeruSAnmAte / vicaratyadhunA kutra kva ca tiSThati tadvada // 27 // te mAhustadvacaHprItA iti prAlayastadA / gandhArabandire svAmina, sUrirvasati sampati // 28 // Akaya'tyubhayAkaNi jAtaromAJcitAGgaruk / kadAgacchetkadA taM ca deyautsukyatastviti // 29 // phuramAnaM tadAhUtyai lekhayAmi tadAdbhutam / svIyanAmAGkitaM satyamiti citte vyAntayat // 30 // lekhayitvA tadA divyaM sakAzAtsvaniyAginaH / phuramAnaM ghanAmAnabahurAnA nohitam // 31 // AjJAvidhAyino vijJAnsa preSyAn preSayattarAm / teSAM pANI ca dattvAzu prati gandhArabandiram 19-20-sa sUriH zrIharivijayasUri vi bhAsate zobhate / sa kaH yasya zrI hIravijayasUreragre sa meghajI RSinavInAM dIkSA lalau / kathaMbhUto meghajIRSiH lukkAmatapatiH / puna kathaMbhUto meghajIRSirbuddhaH pratibuddhaH apritimApUjAvandanAdInAmAnAnAt / ki kRtvA ? luGkAmataizvarya durgatikAraNamiti jJAtvA / kva dIkSA lalau ? zrImati ahammadAvAdanagare / kathaMbhUte nagarottame / punaH kiM kRtvA hi nizcitaM lukkAmatasya AdhipatyaM punardIkSAM tyaktvA / punaH kathaM0 meghajIRSiH ? paJcaviMzatyA sAdhubhiH saMyutaH / punaH kathaM0 arhanmato rataH arthAt arhatpratimAyA astitvapUjanapraNamanAdInaGgIkaraNe rataH / sa kaH ? yasya meghajIRSedIkSA mahotsave akabbara pAtisAhiH anekAni svavAditrANyadAt / kathaM0 akabarapAtisAhiH sUrisevaikacittaH-sUreH zrIhIravijayanAmno bhaTTArakasya sevAyAM ekaM cittaM yasya sa tathA / meghajI RSirityatra ityaka iti prakRtibhAvaH / Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [ tRtIyaH tatazca tatra te gatvA natvA taM bhramarAyitam / vidaH statkarAmbhoje pharamAnaM manoharam // 33 // tataH prItamanAH sUriH pharamAnamavAcayat / gandhArabandirazrImatsarvasaGghasamakSakam // 34 // tadA saDDo hRdAnandat zrutvA tallikhitaM vcH| preSyebhyazca dadau dravyaM vAJchitaM jIvitocitam bubodhayiSayA tasya saGghamApRcchaya so'calat / sAdhubhiH saha sacchUrairbhUpavaddigjigISayA // 36 // sAdhayan dviSato lokAna zrAddhAMzca pratibodhayan / sthApayan sukRte sviiyaannyaaNshcotthaapynyaat|| viharan sa krameNaivaM jinavatsamavAsarat / AgarAnagarAbhyaNe phattepurapure bahiH // 38 // ekIbhUya tataH saGkastatratyo'timahotsavAt / gatvA cAbhimukhaM natvA purAntastaM samAnayat // dharmopadezadAnena tato'mRtasadaggirA / mUristAMstoSayAmAsa dAteva jagato janAn // 40 // pAtisAhiM tadaivaivamabalaphajalo'vadat / pAtisAhipradhAnAnAM zirassu suziromaNiH // 41 // ya AhUtastvayA mUriH, sa sAmpatamihAgataH / pAtisAhiriti zrutvA, bravIti smeti taM mudA // antarAnayataM tvaM prAk yathA vandeya bhktitH| siddhaye ca sarvathA sadyo madIyo'yaM mnorthH|| abalaphajalAkhyo'pi sUrimAhUya sAdaram / pAtisAheH sakAze sAk tadAdezAtsamAnayat // tadopAdhyAyazArdUla-vimalaharSamukhyakaiH / sAdhubhiH sahitaH mUriH pAtisAhiM mudAmilat // AsthAnamaNDape svIye'bhyupavezya ca taM gurum / praNamya pAtralAbhUya so'bhyapRcchaditi sphuttm|| itIti kiM ? tadAhasvAgataM svAgata svIye kAye ziSyAdikasya ca / mUrirAha tadetyasti taddharmAttava cekSaNAt // 47 37-tatra gandhArabandire; taM zrIhIravijayasUri / tasya zrIhAravijayasUreH karAmbhoja karakamalaM tatkarAmbhoje tasmin / tasmin pAtisAhAvakabbare / tasya pAtisAherakabbarasya bubodhayiSA dharmAdI bodhayitumicchA tayA bubodhayiSayA / kiM kurvan dviSato lokAn prativAdino janAn sAdhayan ; caH punaH zrAddhAn arthAt aparaparazAsanadharmAn siddhAntAnusAreNa svamukhaprarUpitadharma zraddhAvato lokAn pratibodhayan jJApayan / punaH kiM kurvan ? svIyAn prastAvAn svamukhaprarUpitadharmakAriNo nijAna lokAn sukRte dharma sthApayan / punaH kiM0 ? caH punaH anyAn pramArAdikAn rAjAdIna mAhezvarAdidharmakAriNo vA lokAn apAt pApAt dvIndriyAdipaJcendriyajIvavyApAdanalakSaNAt utthApayan prAyazcittAlocanAdinA nivArayan ityarthaH / bhUpapakSe dviSato lokAn vairiNo janAn zrAddhAn arthAtsvasevAjJAkaraNe zraddhAvataH sevakAn , nyAye pravartadhvaM anyAyAbhivartadhvamiti pratibodhayan jJApayan , svIyAn AtmIyAn prastAvAt putrAdIna sagotrAn sukRte rAjyasambandhini pradhAnakarmaNi puNye vA sthApayan , anyAna putrAdisagotrebhyo'parAn prAmanagaravAsino janAn aghAt cauryAbrahmacaryAdilakSaNAt pApAt utyApayan daNDAdidAnena nirAkurvan ityrthH| Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam kIdRzaM gaurava 1 dhAma 2 svarUpaM pAramezvaram 3 / kathaM cAsmAdRzaiH puMbhiH prApyate paramezvaraH // ityAdi dharmasambandhI vicArazcaturocitaH / zrImatA sAhinA praSTumArebhe ca parasparam // 49 // tadA'vAdIdidaM vAdI syAdvAdI prativAdinam / tatva mAptiM ca, zRNu tvaM paarmeshvriim|| tadyathA-darzanAni hi SaTsanti santi tadguravo'pi SaT / zAsanAntarabhedena guravo bahavo'pi ca // buddhezAnAdayasteSAM devAssadguravo'pi ca / viSayAdau sadA saktAH samyag jAnAti tAn bhavAn // dharmo'pi tAdRzasteSAM viSayAdau pravartanAt / tapassu ca phalAdInAmAhArAnizi bhojanAt / / -ityaparAmade. garodharmasya ca svarUpam / teSAM madhyAdima jaina dharma zuzrUSasi prabho! / zrotuM taM ca tvamarho'si mAMbruvantaM ca taM zRNu / / sAdhuzrAvakabhedAbhyAM dharmo'yamudito dvidhA / paJcavrato yatInAM sNat, zrAddhAnAM dvAdazavataH / / iti satyapi bhede'smin sarvasAdhAraNaH khalu dharmo'bhipreta evAyamahiMsA 1 saMyamaH2 tpH3|| dharmo'yaM tIrthakRmokto dAyI svrgaapvrgyoH| kriyamANaH sadA lokairetaddoSavivarjitaH // 17 // -iti dharmasvarUpam / jIvalokasya yo bandhu1tyambudhipAragaH / jJAnAdinA mahAbhAgo guruH sa zivasAdhakaH // 58 kSIrAsravavacA nityaM madhvAsravavacA dhravam / zikSAM dharmopadezaM ca yo datte sa gururmataH // 19 // durjeyAn viSayAna sarvAn kaSAyAMzca gRhNgRhaaH| ya ujjhati manoharSaviSAdau sa gurubhavet // 6 // tyaktvA vairaM virodhaM ca doSAnaSTAdazApi ca / prasannavadano yaH syAt sa guruH sadguNaH smRtH|| -iti gurusvarUpam / rAgadveSau sadA hanti duSTakarmASTakadviSaH / viSayAna yaH kaSAyAMzca sa bhavet paramezvaraH // 62 // tyaktvA rAjya vidadhyAdhastapazcaraNamuttaram / labdhvA ca kevalajJAnaM zrayetsa shivmiishvrH||6|| 48-guroridaM gauravaM svarUpaM 1 dharmasyedaM dhAma svarUpaM 2 paramezvarasyedaM pAramezvaraM svarUpaM 3 eteSu viSvapi tasyedamityaN pratyayaH / 50-vAdI zrIhIravijayasUriH tadA prativAdinaM pAtisAhiM akabbaramidamavAdIt / idamiti kiM ? etatsvarUpaM eteSAM guru-dharma-paramezvarANAM svarUpaM etatsvarUpaM tatkarmatApannam / ca: punaH pAramezvarI paramezvarasya prAptiM ca lAbha tvaM pAtisAhe ! akabara ! zRNu / 59-cakravartisambandhino golakSasya bhakSitekSukSetrasya AdivizeSasya ardhArdhakrameNa pItagokSIrasya paryante yAvadekasyA goH sambandhi yatkSIraM tadiva mAdhuryarasaM Asravati muzcatIti kSIrAmavaM, evaMvidhaM vaco vacanaM yasya saH kSIrAnavavacAH / madhuzarkarAdi madhura dravyaM tat Asravati madhvAsavaM evaMvidhaM vaco yasya sa madhvAnavavacAH / Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [ tRtIya dIpajyotirivAnyo'nyaM sammilitapRthaka sthitH|jyotiruupN cidAnandaM dharan bhAyAtsa IzvaraH -iti paramezvarasvarUpam / dayAsaMyamasaMyukte tapazcaraNato'cirAt / sAkSAtpuNyAtmabhiH puMbhiH prApyate paramezvaraH // 65 // -iti paramezvaraprAptiH / vAkyarityAdistittvaM pratyabodhyata tena sH| mRSTairmadhvAsravaiH spaSTaiH kSIrAsravaghRtAsravaiH // 66 // amaratsUriH pAthodastaduhRdayasarastadA / gurudharmazvarAstitvajJAnAGgIkAravAriNA // 67 // taddhRdayaM saroramyaM surirmegha ivAbharat / gurudharmazvarAstitva-jJAnAGgIkRtibhI rasaiH // 68 // anekacchekasUrIndrasAdhuzrAvakapakSibhiH / sevyamAnaM tadA dIvyat taddharmajalalabdhaye // 69 // AgarAnagarAd yAvadajamerapuraM pthi| manArAn kUpikopetAn pratikrozamakArayat // 70 // svakIyamRgayAraGgatkalAkuzalatAM janAn / jJApayituM mRgAnekazRGgadhvajavirAjitAn // 71 // pApIyAnIdRzo'nekajIvAsAparAyaNaH / abhavatsa purA nityaM rUpabhRtpApameva yat // 72 // -tribhirvizeSakam / / hIravijayasUrIndrasadguroryogato'dhunA / dayAdAnAnalasAdesagarago babhUva saH // 73 // sadgurau jinadharme ca prItacetAstato'tha saH / ityAha jagadAzcaryakAraNaM zrIguruM prati // 74 // aAmAn draGgAn gajAnavAn dravyANi pracurANi ca / dadAmyahaM gRhANa tvamiti cAnugRhANa bhoH|| gururAha tato-bhUpa, tyaktvatAn sata aalye| bhikSe vastUcitaM yukto naiteSAM saMgraho mama // 7 // dhanyo'yaM niHspRhaH sa sAMsAriphamuvastuSu / svocitaM vastu yallAti, sa tadeti vyacintayat // tataH punariti svIye hRdyAlocayati sma saH / etadyogyaM gRhe me'sti pustakaM taddadAmyaham // vicAryaivaM tadA citte kRtvA ca pracurAgraham / dadau zrIgurave divyaM siddhAntAdikapustakam // putra mitre kalatre ca dhanasvajanabhUSane / grAme drane gajAdau ca nirIhAya mahAtmane // 80 // -yugmam / 67-tahRdayaM tasya pAtisArakabbarasa hRdayameva sarastaddhRdayasaraH taddhRdayaM akabbarapAtisAhihRdayaM rasaiH paaniiyrityrthH| 70-72-sa akabbarapAtisAhiH AgarAnagarAt ajameranagaraM yAvat mArge pratikrozaM kUpikopetAn manArAn kArayitvA svakIyAkheTakakalAkauzalyaprakaTanakRte pratimanAraM zatazo hariNaviSANaropaNakAraNAdinA prathamato jantuM jAtavyAghAtasaMjAtacetoratiH sa bhUpatitatipatiH zrI akabarapAtimAhiH hIravijayasUrisadguroryogataH sambandhAt madhunA dayAdAnAnagarAdisaMgaraMgo babhUva / 75-anugRhANa anuprahaM kuru prasAda kuru ityarthaH / Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam 21 sa svacitte vicintyaivaM tadA pitaramabravIt / mapaye caraNaM hRdhamAjJayA bhavataH khalu // 20 // pitApitaM tadA prAha pravrajiSyAmyamA tvayA / saMsArApAraduHkhebhyo bhRzamunimAnasaH // 21 // apRcchayata tadA tAbhyAM mudA koDimadevyapi / AvAM parivrajiSyAvaH pitRputrau tvaajnyyaa||22|| sA mAhAtra sthitAhaM kiM kariSyAmi yuvAM vinA / yuvAM yathA tathAhaM ca pravrajiSyAmi sarvathA // AlocyaivaM pitA mAtA putrazcaite trayo mithaH / dIkSAyai prayatAtmAnaH prAyatanta smnttH||24|| tadyathA-anekavarayAtrAbhiH kriyamANAbhirAdarAt / zrAvakai garailokaidivase divase'dhikaiH // vAghamAnaiH sadAtocairanavadyairvAdyavAdakaiH / gIyamAnairdhanairgAtaH kAntAbhizca nRbhirbudhaiH // 26 // azvArUDhaH kadAcicca gajArUDhaH kadAcana / nRsiMho jayasiMho'sau tadA rAjata raajvt||27|| -tribhivizeSakam / zubhe mAse site pakSe zobhanAyAM tithau tathA / nakSatre ca zume lagne zubhe yoge zubhe bhRshm||28 hIravijayasUrIndro jayasiMhamadIkSata / pitrA mAtrA ca saMyuktaM mahotsavapurassaram // yugmam tadA yatsukRtaM jAtamanyacchIlavratAdijam / dravyAdivyayajAtaM ca tadvaktuM zaknumo nahi // 30 // hIravijayasUrIndrastannAmedaM tadAvadat / jayakuzalakAritvAt jayakuzalapaNDitaH // 31 // (vijayavimalAnandAd vijayavimalaH sudhI:-iti vA pAThaH) hIravijayasUrIndro jayasiMhazca satpitA / ziSyeNa guruNAnena sarvadA'tyasukhAyata // 32 // sabo'navadyAH sadvidyA apaThatsa caturdaza / azikSata ca tatkAlamamalA: sakalAH klaaH||33 sajanodayasantoSI para dukhanivArakaH / satyasAhasasaMzobhI so'bhavad vAdakarmaThaH // 14 // dAnazIlaH sudhIlAlaH siMhavajjayasaMzrayaH / sa rarAja vinIto yo yauvanazrIyutastataH // 35 zrIpaNDitapadaM pUrva tasmai tadanu cotsavAt / upAdhyAyapadaM sodhdAt so'bhAdevaM dine dine / kiyatyapi gate kAle gacchabhAradhurandharam / zAntAtmAnaM varIyAMsaM sarvaziSyebhya uttamam // 37 // sarvakAryakaraM dRSTvA'bhyaSizcattaM zubhe dine / zrIsUriryuvarAjyatva AcAryapadanAmake // yugmam // zreSThI mUlAbhidho'kArSIt zreSThasUripadotsavam / na cedRrza purAkASuH sUrINAM prAktanA jnaaH|| yAvanto militAstatra janA navanavA ghanAH / tAvanto bhojayattAMzca kuNDalIbhiryathepsitam // 32-hIravijayasUrIndraH ziSyena jayasiMhanAnA karaNabhUtena sarvadA atyasukhAyata atizayena sukhaM vedayatisma / yanmamAyaM ziSyaH paTTayogyo bhaviSyatItyatisukhamavedayaditi bhAvaH / paH samupaye / jayasiMhaH ziSyaH anena guruNA zrIhIravijayasUrIndreNa karaNabhUtena sarvadA atyasukhAyata atizayana sukhaM vedayati sma / dhanyo yadasya ziSyo'bhavAmiti Atisukhamavedayadi tyabhiprAyaH / kathaMbhUto jayasiMhaH sapitA pradhAnapitRkaH pitRyukta ityarthaH / sukhAdibhyaH kartRvedanAyAmiti kyA / Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 zrIvallabhopAdhyAyaviracita [ catuH pAdAtebhyazca sadAH sauvarNAlidrikAH / zrImatyahammadAvAde sarvatrAvartatotsavaH // 41 // -tribhirvizeSakam // zrIrale pattanadrane yasya padvandanotsavam / adhikaM zrAvako'kArSIt pUrvapadavandanotsavAt // 42 // evaM sUrivarasya hIravijayAkhyasya prazasye pade, dIptaM taM vijayAdisenasuguruM sarvAtmanA nirmalam / zrImAn vAsakumAra eSa udayI paryakSatAcArataH, zrIzrIvallabhapAThakazca yamiti vyAkhyAtavAn sadguNaiH // 4 // iti zrI bRhatkharataragacchIya zrajinarAjasUri santAnIya pAThaka zrIjJAnavimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAjapAtisAhi zrIakabara pradattajagadguru-virudadhArakabhaTTAraka zrIhIravijayasUrIzvara paTTAlaGkAra pAtisAhi zrIakabbarasamAsaMlabdha durvAdijayavAdabhaTTAraka zrIvijayasenasUrIzvara paTTapUrvAcalasahasrakarAnukAri pAtisAhi zrIyahAMgIra pradattamahAtapAvirudhAri bhaTTAraka zrIvijayadevasUrIzvara guNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmyanAmni mahAkAvye zrIvijadevasari guruvarNanaparIkSaNo nAma caturthaH sargaH // 4 // Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH vinayadevasUri-mAhAtmyam paJcamaH sargaH atha zyahammadAvAde sthiraH zreSThI samAyayau / putrasya svasya palyAca dIkSApAhaNahetave // 1 // gRhe gRhiNa ekasya yAvadvasanabhATakam / dattvA tatrAvasadRzyaH puNyAtmA puruSottamaH // 2 // athAreme tataH zreSThI dIkSAyAH sanmahotsavam / zrImadvAsakumArAkhya-putrasya svasya ca khiyH|| tadyathA-vyacitrayavicitrANi citrANi varavarNakaiH / gRhabhittIH sunicchittIH kaviH kAvyatatIriva // 4 // gRhasya mAnaNaM prAbhAt svtikaabjaadimnnddnaiH| maNDitaM paNDitastrIbhistadA citritavastuvaH // candrodayacayo yatra pratisthAnaM niyantritaH / candrodaya iva pAyo manoharanmanoharaH // 6 // baddhamucaiH kacittatra sthUlaM sthUlaM vyalIlasat / zRGgAramiva rodasyoH mAlambanakasaH tam // 7 // yatra hAjApaTelasya pratolI bhulaalyaa| asti, santi hi yasyAM ca sakalA bhulaalyaa| maNDapaM maNDayAmAsa dIkSAyAstatra sundaram / paJcavarNamayairvasvaizcitrakadbhirvicitritaiH // yugmam // mukhamallA babhuryatra mukhamallA budhA iva / vANIvarNavizeSANAM rcnaabhirmkaaH||10|| jarabAphAdayaH kvApi vizeSA vAsasAmime / vamunetramiyA yatra naanaavicchittinirmitaaH||11|| AyAtAH sUryacandrAyAH grahA iva muvigrahAH / tanmipAttanmukhaM dRSTaM nAnAsaMsthAnasaMsthitAH // dvAraM tasya vibhAti sma rambhAstambhavizobhitam / mukhAnAM kautukAnAM ca saMketa iva rUpavAn / khaM bhuvaM cAntarAyazca vimAnamidamIdRzam / yAvAbhUmyoviMdUrasthaM putrIdevAdiyug vyabhAt // AdarzI racanA yatra kutracitlItikAriNI / tadA zreNirabhUtyuMsAM dRSTAntAnAM parasparam // 15 // AdarzI racanA yatra kutracitsarvatastadA / pratibimbena lokAnAM vaktIva kimu naguNAn // 16 // kvApyatra svastikAdIni mauktikagraMthitAni himAlamnakabhAsvanti mohayanti sma maanvaan| paNDitAnakSarANIva likhitAni khaTIrasaiH / mAtrAbindumadIsAni prakaTAnyujjvalAni ca // -yugmam / iti dIkSAmaNDapavarNanam // AkArayatsa ArAmamabhirAmamaninditam / putrasya varayAtrAyai nAnAkRtrimavRkSakaH // 19 // 11-atra vicchittiH racanA vizeSa:-kutracit janturUpANi, kacit panAni, kacit puSpANi, kacit sUyacandratArakAkArA ityaadilkssnnH| 12-nAnAsaMsthAnasaMsthitA:-nAnA bahu prakAraM saMsthAnaM racanA svasvAkArasvarUpA racanA tena saMsthitAH samantataH sthitA ye te tathA / vanmiSAt jaravAphAdimiSAt / tanmukhaM zrIvAsakumAramukham / Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [paJcamaH tatrAgre sahakAraH prAk hakArekArayuga bhavan / lokotAM sunRtAM vArtI jJAtvA nircinoditi|| zrImAn vAsakumAro'yaM pravijiSatAzvaraH / sUriH mUristato bhAvI puurvjebhyo'dhikyutiH|| niilkausheysNshobhiptrshrenniviraajitaaH| yatra rambhA babhuH svarNamUlA indradhvajA iva // 22 // phalitAH zAkhino yatra bahudhaivaM virejire / kartAro divyasasyAni bhartAraH sarvasampadaH // 23 // ketakI-yUthikA-jAti-japA-kundAdekAMzca yaH / pRthakarUpAn pRthakvarNAn puSpavRkSAnakArayat // evaM dIkSAsusAmagrIkrIDAzcAtodyajAtayaH / modakAcAni khAdyAni nirapadyanta tadgRhe // 25 // so'kSipad varNake putra zubhe'hni kavivannRpam / kausumbhavastrasaMyuktaH prAtarbAlArkavattadA // 26 // sakhyo'bhigAyatolUlUn saMvardhayata mauktikaH / zreSThinaH zrIsthirAkasya putraH parivrajatyayam // Acakhyuriti gAyantyaH kAzcitkAzcitsakhIH prati / kAryANyanyAni santyajya tvaradhvaM taM pratIkSitum // 28 // yugmam // cAruka kastUrI kuGkumAdivimizritam / sphuratparimalopetAM ziSTAM kuruta piSTikAm // 29 // dIvyagandhodakairuSNaH samyak snapayata drutam / dRSTidoSAcca rakSAyai yatadhvaM dvandvavarjitAH // 30 // gandhakAritvatastasya phullamAlAdigarbhitam / nyavanan mUni dhammillaM vakraM grIveva vaajinH|| vilisadIvyadehazrIrvabhau kezavamUrtivat / karpUrAgarukastUrI mizracandanakuGkumaiH // 32 // sa sarvAGgeSu saMyukto muktAbhiH kAntakAntibhiH / babhau candrArkatArAbhirAkAza iva nirmalaH // AnAbhilambitAn muktAhArAMstArAn sa paryadhAt / lAvaNyanIratheH pInaphenabubudasanibhAn // coloSNoSAdivastrANi devadRSyopamAni ca / paryadhAtsa tataH kAye sauvarNAbharaNAni ca // 35 // adIpyata tadAnoM sa puSphitaH phalito'pi ca / vidhAtA vAJchitArthAnAM kalpavRkSa ivAGgavAn / sa varo varayAtrAsu rAjeva virarAja hi / grahaNairmukuTottaMsaizchatrezca saha cAmaraiH // 37 // 20-tatra ArAme prAk pUrva sahakAraH iti lokoktA sUnRtAM vArtA jJAtvA niracinot nizcayaM cakAra / kiM kurvan san hakArekArayuga bhavan / hakAre ha ityakSare yaH IkAraH caturthasvaraH sahakArekAraH / tena yunAkti yaH sa hakArekArayuga, hakArAkSaracaturthasvarayukto bhavan jAyamAnaH sahIkAra ityarthaH / itIti kiM tadAha 23-karaNazIlAH kartAraH bharaNazIlA bhartAra:-atra ubhayatra tRna iti tacchIle'rthe tan prtyyH| divyasasyAni saMpadaH ityubhayatra na lokAvyayaniSThAkhalarthatanAmiti SaSThIniSedhAt napuMsakatrIliMgadvitIyAbahuvacanam / 35-colaH bhADaNa iti lokAbhASAprasiddhaH / culapariveSTane sautraH / culyate'nena coTa: AprapadAnaM kancukaM iti kSIrasvAmivyAkhyAnAt / uSNISaH pAghaDI itibhASA / uSNISo mUveSTanamiti haimH| Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 sagaH ] vijayadevasUri-mAhAtmyam sa jagrAhAgrahAtpustaM tasyAnugrahahetave / nIrAgo'pi nirIho'pi dharmalAbhAya bhUyase // 41 // tataH sUriH samAdAya tadA tacchastapustakam / AgarAnagare'muzcacchAstrakozatayAlayAt // 82 // sAdhikamaharaM yattatraikatropAvezya ca / goSTIM dharmasya tau kRtvA mithastutuSatustarAm // 83 // zrIsAhisamanujJAtastataH mUriH samAyayau / upAzraye sahAnekalokairADambarotsavaiH // 84 // tatazca sakale loke jajJe prvcnontiH| yatsyAtsphAtimadAnandi satAM cAnupadaM mahaH // 45 // tasminvarSe caturmAsIkaraNAnantaraM mudA / AgarAnagarAtsorIpure'gAt sUriruttamaH // 86 // neminAthajinendrasya yAtrayA tatra pUtayA / sAdhuzrAddhaiH sahAnekaiH pavitrAtmAtha so'bhvt||87|| tatra zrIneminAthasya pratimAdvitayaM tadA / tatkAlanirmitazrImannemyarhatpAdukAyutam // 8 // pratyatiSThata sa sUrizca zreSTho jyesstthprtisstthyaa| zrIsaGkavihitAnantagItamAnAdikotsavaiH // AgarAnagare svrnnttkaadivyytsttH| na kadApi puraitAgajAtAjjAgranmahotsavAt // 9 // zrImAnasiMha-kalyANamallakAritamadbhutam / sa cintAmaNipAdeH prtysthaatmtimoshcym||9|| mAdurAsIttatastatra tattIrtha bhuvi vizrutam / jAgratmabhAvaM sarvaSAM manovAJchitadAnataH // 12 // tataH punarapi zrImatphattepurapure vare / samAgatyAmIlatpItyA sAhinA saha sadguruH // 9 // tasminnavasare yAvadekamaharamAdarAt / dharmavAtI vidhAyaivaM zrIsAhistamabhASata // 14 // draSTuM tvdvdnaambhojmtyutknntthitmaansH| dUradezAt samAhUya jAto'haM dharmatatparaH // 15 // yanmadIyaM pradattaM na gRhNAsi kimapi prabho / macchakAzAca tena tvamucitaM prArthayAdhunA // 16 // mukRtArthaH kRtArthazca bhavAniva bhavAni va / sarvathA na vRthA sUre yatasvAtra yathA tathA // 97 // 85-atra sphAtirayaM zabdaH dantyapavargAdvitIyadvitIyasvarAdiH sphAyai vRddhau bhvAdirAtmanepadI / asmAt sphAyaH sphI vA iti sUtreNa ktayoH parataH sphI ityayaM dantyapavargadvitIyacaturthasvaropeta Adezo vikalpena bhavet / striyAM ktiriti ktipratyaye tu niSedhastena dvitIyasvarAdireva / atha sphAtivRddhau iti hemakoze / 90-91-tataH zrI sorIpure zrI neminAthatIrthakkarasya yAtrA navInapratimA-pAdukAnAM pratiSThAkaraNAt / sa zrI hIravijayasUriH zrIcintAmaNipArthAdeH pratimocayaM pratimAsamUhaM pratyasthAt pratyatiSThata ityrthH| kasmAt ? jAmanmahotsavAt / kathaM bhUtAt purA pUrva kadApi na etAdga jAtAt tAhag jAta itIdaM supeti samAsatvAt samAsAntamekapadam / kasmAjjAmanmahotsavAt svarNaTakkAdivyayataH svarNaTakAdivyayaH tasmAt / 97-he sUre yathA yena prakAreNa bhavAniva bhavadvat sukRtArthaH sukRtaM puNyamevArthaH prayojanaM yasya sa tathA / caH samupaye kRtArthaH kRtaH sarvaprayojano bhavAni va tathA tena prakAreNa yatasva yatanaM kuru / atra asmin vAkye asyAM vijJaptau sarvathA sarvaiH prakArairna vRthA na kUTa Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIballabhopAdhyAyaviracitaM [ tRtIyaH tataH sUrIzvaravite vicintyaivaM tamabravIt / sarvavizvambharAdhIzazira : DAmaNI / yatam // 98 // vizvambharAyAM sarvaSu tava dezeSu sarvadA / zrImatpaSaNApavASTAhikAyAM mahIpate // 99 // pravartanamamArezca vAndokasya mocanam / vidhehIti tataH sAhiriti citte camatkRtaH // 100 // aho nirlobhataitasya zAntatA ca dayAlutA / akizcano'pi kizcina mAmayAcId dhanAdi yat // zrIsAhirAha catvAro divasA adhikA mama / upariSTAttvaduktasya bhavantu sukRtazriyai // 102 // hRdyaM sa iti prodya sAhirutsAhapUritaH / dvAdazadivasAmAri - phuramAnAni SaT tadA // 103 // kAJcanaracanAyuJji svIyanAmAGkitAni ca / tvaritaM lekhayitvaiva pradadau sadguroH kare || 104 // svIyasAdhitadezeSu sarveSu vasudhAtale / zrAvaNavadipakSasya prArabhya dazamIdinAt // 105 // mAsi bhAdrapade zuklaSaSThIM yAvana kazcana / jIvavyApAdanaM kuryAditi teSu vyalekhayat // 106 // eSAM vyakti punazcaivaM Nvantu zrAvakA imAm / pUrvaM gUrjaradezasya, dvitIyaM mAlavasya hi // 107 // tRtIyamajamerasya, phuramAnaM manoharam | dillIphattepurAkhyasya, dezasya tu caturthakam // 108 // lAhoramulatAnAkhyadezasya khalu paJcamam / etAni paJcadezeSu paJcasu preSaNAya hi // 109 // dezapaJcakasambandhi SaSTuM zreSThAvalokanam / sakAze sUrirAjasya rakSaNAya cirAya hi // 110 // - caturbhiH kalApakam / tattaddezeSu paJcAnAM teSAM drAk preSaNena ca / amAripaTahodghoSamegho'varSattarAM varaH // 111 // ajJAyamAnanAmAtaH kRpAvallI mahItale / AryAnArya kulollAsimaNDapeSvaidhatAcirAt // mocanaM bandijantUnAmaGgIkRtya gurUditam / zrIsAhiH sUrirAjasya pArzvAdutthAya harSataH // tadaivAnekagavyUtamite DambaranAmake / mahAsarasi gatvAtmazastahastena dharmadhIH // 114 // dezAta ka DhaukitAna pakSiNo ghanAn / kArAgArasthalokAMzca mumoca vacane dRddhH|| 115 // - tribhirvizeSekam / evaM cAnekazaH zrImatsA hermilanato guruH / caityopAzrayarakSAyai phuramAnAnyakArayat // 116 // teSAM vidhApanAdAsItmavacanamabhAvanA / tadutpannazca yo lAbhaH stotuM zaknoti taM ca kaH // 117 // tasmin kSaNe sadAraGgazrAddhastadguNaraJjitaH / meDatIyo dadau dAnamIdRzaM yasya darzanAt // 118 // dvipaJcAzataraGgAn sanmUrtimaddhastinaM navam / vastraprabhRtivastUni bahUni bahuzo dadau // 119 // dillIdeze samastAnAM zrAddhAnAM zraddhayAnvitaH / dviseramamitAM khaNDalambhanIM ca gRhaM prati // 120 // divyAvadAtAH zrIsUrerIdRzAH santyanekadhA / granthavistarabhItyA tAn nehAvocaM yato'lasaH // mityarthaH / atra vakAro'vyayaM pAdapUraNe, avyayAnAmanekArthatvAt / yathA bhavAn sukRtArthaH puNyArthI mAM pratibodhya kRtArthaH tathA ahamapi bhavaducitaM bhavanmArgitaM kRtvA sukRtArthaH kRtArthaa bhavAnItyabhiprAyaH / Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH ] vijayadevasUri-mAhAtmyam evaM sUrivarassa hIravijayo divyAvadAtAn ghanAn, cakre yAn jagatItale'tra vimalAn saMstUyamAnAn budhaiH / tAn zaknoti na vAkpatiH kathayituM zaktaH kathaM syAM tato, yaM zrIvAsakumAra ityavitathaM paryaikSatograkriyam // 122 // itthaM vAsakumAra eSa suguroryAMdRkU parIkSAM vyadhAt, zrIzrIvallabhapAThakaH samapat tAM paNDitaiH saMstutAm / zrutvA tAM ca tathaiva tatra bhavikAH samyakU yatadhvaM sadA, sevadhvaM ca vibudhyatAM ca khalu taM tyaktvA pramAdaM mudA // 125 // 19 iti zrI bRhatkharataragacchIya zrIjinarAjasUri santAnIya pAThaka zrIjJAnavimala ziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAjapAtisAhi zrIakabbara pradatta jagadguru-biruda - dhAraka bhaTTAraka zrIhIravijayasUrIzvara paTTAlaGkAra pAtisAdi zrI akabara sabhAsaMlabdha durvAdijayavAdabhaTTAraka zrIvijayasenasUrIzvara paTTapUrvAcala sahasra karAnukAri pAtisAhi zrIyahAMgIra pradattamahAtapAviruddhAri bhaTTAraka zrIvijayadevasUrIzvara guNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmya nAmni mahAkAvye zrIvijayadevasUri guruvarNana parIkSaNo nAma tRtIyaH sargaH // 3 // 122 - sa hIravijayaH sUrivaraH evaM pUrvoktaprakAreNa yAn ghanAn divyAvadAtAn atra jagatatile cakre tAn divyAvadAtAn kathayituM vAkpatibRhaspatirna zaknoti, tatastasmAtkAraNAt ahaM kathaM kena prakAreNa zaktaH syAM bhaveyam ? api tu na syAmityarthaH / sa kaH ? yaM zrI harivijayasUri zrIvAsakumAra iti pUrvoktaprakAramavitathaM satyaM uprakriyaM paryaikSata parIkSitavAn / zeSa spaSTam / " 123 - uttarArdhasya vyAkhyA - tAM parIkSAM zrutvA tathaiva tena prakAreNaiva zrIvAsakumAra - kRtasadguruparIkSAprakAreNaiva tatra sadguruparIkSAyAM bho bhavikAH samyak sadA yatadhvam co'trAnvAcaye tAM sadguruparIkSAM vibudhya jJAtvA sadguruM sevadhvaM / atrApi co'nvAcaye / 1 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM caturthaH sargaH [ caturthaH aSTe jagatAmiSTaH paTTa ekonaSaSTake / vijayasena AcAryastasya ziSyaziromaNiH // 1 // asya zRNuta vRtAntamutpanyAdisamudbhavam / yAdRgasti zrutaM tAdRgU vaktumicchAmi tat kila||2|| astyasmin bharatakSetre, naDulAI purI varA / ( pAThAntareNa - purI zrI nAradAbhidhA ) tatra karmAbhidhaH zreSThI vasati vyAvahArikaH // 3 // tatrAnye'pi mahIyAMso bhUyAMso vyavahAriNaH / santi teSvabhavattasya mAhAtmyamadhikaM bhuvi // tatratyazca mahInAthastaM sadAdriyatetarAm / vahanti ca taduktAjJAM zirasyuSNISavajjanAH // 5 // divyA ko DimadevyAkhyA devyAkhyAtAstirUpataH / tasya patnI sapatnIva lakSmyA lakSmIsamanvitA // kalA rUpaM guNAH sarve yauvanaM bahusampadaH / taM sadA sukhayAmAsustasyA lAbhena puNyataH // 7 // jayasiMhAhvayaH putrastayorAsIjjayodayaH / jayAdhikaziroratnaM jayasiMhaparAkramaH ||8|| sarvadA lokasantApI budhatejopahArakaH / asthairyabhAjanaM nityaM sUryastena kathaM samaH // 9 // sadA doSodayaH zuklaikapakSaH khaNDanAnvitaH / kalaGkAlaMkRtAGgazca somastena kathaM samaH // 10 // nirjarairmathito baddho'mbhomayo bhUbahikRtaH / hRtaratnaH samudropi kathaM tena samo bhavet // 11 // paropakArahIna zrIradRzyaH kaThinAkRtiH / guNairmerugiristena sadRzo hi kathaM bhavet // 12 // AdityAdapi tejasvI yacandrAdapi saumyavAn / sAgarAdapi gambhIro merorapi guNairguruH // 13 // sarvadA pitRpAdAbjasevA hevAbhavanmanAH / sadgatau baddhakakSo yo rAjahaMsa ivAbabhau // 14 // - jayasiMhakumAravarNanam / asminnavasare tasya vairAgyamabhavad hRdi / bAlye'pi vayasi spaSTaM kasmAcidapi kAraNAt // AdhivyAdhijarAduHkhadaurgatyAdikakAraNam / asAra eSa saMsAro nAtrA'taH sthitiradbhutA // asmin ye nyavasanpUrvaM nivasanti ca ye punaH / nivatsyanti ca ye lokA duHkhino vissyaissinnH|| daurgatyAdikabhAjaste bhaviSyanti bhave bhave / taM tyakSanti bhaviSyanti te siddhA uta devatAH // 18 // ato gRhNAti cAritraM tapyaiva tapa utkaTam / labhai svargAdisaukhyAni tapyaiva jagatItale // 19 // 7-taM karmAbhidham tasyAH koDimadevyAH / " 8 - jaye siMhasya parAkrama iva parAkramo yasya sa tathA / 9- tena jayasiMhAbhiSena / 19- tapastapaH karmakAditi kartari Atmane pade kye ca AziSi loTa uttamapuruSaikabacanaM prathamo'yam / tafpaMca aizvarye divAdirAtmanepadI, tapaM dhUpasantApe bhvAdirityasyaiva aizvarye'rthe divAditvaM AtmanepadaM vA vidhIyate / anye tu tapiM ca aizvarye iti dhAtvantaraM divAdimAhuH / anye tu bhvAdereva aizvarye santApe ca Atmane padaM vecchanti / loTa uttamapuruSakai vacanaM dvitIyo'yam / 1 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH ] vijayadevasUri-mAhAtmyam 25 vAghAnyavAdayan ke'pi ke'pyagAyan sugaaykaaH| nanRturnartakA ke'pi ke'pyAkhyan kathakAH kthaa|| nejavyAjavimAnasthakarakAkAradambhataH / tamIkSitumivAyAtA jJa-jIva-kavidevatAH // 39 // yasyaivaM varayAtrAmu babhUvuH snmhotsvaaH| indraH stotuM na yAn zaktaH tAn vyAkhyAnti kathaM budhAH // 40 // tribhivizeSakam // atyadbhUtAni vAsAMsi devadUSyopamAnyatha / kumAraH paryadhAd varyastadA dIkSAmahotsave // 41 // mAlambanakasaMzobhisvarNamANikyanirmitam / nyabadhnAnmukuTaM bhAle paryadhAd grahaNAni ca // 42 // zivikA sa samArohat nirmitAmiva daivataH / jAgratpuNyavatAM yogyAM vardhamAnakumAravat / 43 // gAyanairgIyamAneSu gIteSu prItamAnasaiH / vAyeSu vAdyamAneSu hRdyarAtoyavAdakaiH // 44 / / vidvadbhivandibhirmodAt stUyamAnaguNodayaH / vijnyaatvividhaanekmngglaatodysghshaaH||45|| nIragIradAsyastrIgIyamAnasumaGgalaH / uttAryamANalavaNaH pAcayorbhaginIjanaiH // 46 // zrImahAjApaTelasya pratolyAM bahulaukasi / maNDitaM maNDapaM pUrva yatra tatra tato'bhyagAt // -catubhirvizeSakam / / mukuTAdIni divyAni grahaNAni svakAyataH / sa uttArya vratoccAraM kartumAyAguroH purH||48|| vijayasenasUrIndraH kRtvA nandi tadAdbhutAm / caturbhiH saMyutAM devaivedI vaivAhikImiva // 49 // tatastaM mAtRsaMyuktaM dIkSAkanyAM vyavAhayat / kArayitvA tadA tasyAM vAratrayaM pradakSiNAH // 50 // rUpyANi nAlikerANi vastrAdIni ca lkssshH| zrIsahage'hammadAvAde pAdAlAkebhya utsave // poDazasya zatasyAsmin tricatvAriMzavatsare / dazamyAM mAghazuklasya dIkSAbhUyasya so'vtaat|| vidyAvijaya ityAkhyAM tasya sUristadA'karot / sadvidyAvijayAstitvAt trikAlajJo guruyNtH|| evaM vAsakumAra eSa jananIyuktaH sa ullAsataH, pAbAjIt viSayAn vihAya sakalAn sAMsArikAn sarvadA / zrI zrIvallabha eSa pAThaka imaM yasyAtra dIkSotsavaM, sarvaSAM zrutamAtrakarNasukhadaM sarvamiyaM vyAkarot // 54 // iti zrI vallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAja pAtizAdi zrIakabarapradatta jagadaguru virudadhAraka bhaTTAraka zrIhIravijayasUrIzvara zrIyahAMgIra pradattamahAtapAvirudhAribhaTTAraka zrI vijayadevasUrIzvara gugavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmyanAmni mahAkAvye zrIvijayadevasari dakSiotsavavarNano nAma paJcamaH sargaH sampUrNa : / / 5 / / likhitaM muni somagaNinA // 39-karakAkAradambhata ityatra karakazadvo loTIparyAyaH / karI kara: pokA vazI ca galantikA-iti halAyudhaH / / 44-AtocavAdakaiH vAjadAra iti bhASAprasiddhaiH / 51-utsave dIkSAmahotsave / Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [SaSThaH zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM SaSThaH sargaH atho vijayasenAkhyo varyAcAryo'bhyamanyata / zrImAn vAsakumAro'pi mitho'yasukRtArthatAm // adhIyAnaM guroH pArve'kurvANaM paryupAsanAm / Azravo'yaM vidheyo'yamityavAdIttadA guruH|| guruhastaprabhAvena dIpyate vardhate ca saH / guruH ziSyaprabhAvenaivataivaM cApya dIpyate // 3 // tadyathA-kiyatyapi gate kAle, lebhe mUripadaM ttH|| niHsapatnaM sa sAmrAjyamivogrA'grAzayAnvitam // 4 // vijayasenasUrIndra iti nAmA'bhavadbhuvi / vikhyAtaM zrIgurukhyAtaM sanmukhApAramezvarAt // 5 // tataH kurvan mahIpIThe dharmarAjyaM vizeSataH / adhikAdhikatejAssa bhavan pAvartatAcirAt // zrImato'kabbarAkhyasya pAtisAheH susaMsadi / SaDdarzanAnusambandhi vArtA prAvartatAnyadA // tadA ca kovidaH kazcit pAtisAhiM nyavedayat / paJcadarzanavidvAMsastiSThanti bhavato'grataH // hIravijayasUrIndraziSyaH SaSTho'sti vaadipH| vijayasenasUrIndraH sa tvatto'nyatra tiSThati // 9 // manute sa ca no gaGgAM rAmaM ca paramezvaram / ityAdibhirvacobhissa taM ceti prtybodhyt||10|| pAtisAhistato'tyantaM tamAhAtuM samutsukaH / alekhayattadAhUtyai sphuranmAnaM ghanAdaram // 11 // svasevakakare datvA sphuranmAnaM tadA mudA / tvamAnayamAhUyetya'vadat sevakaM hi saH // 12 // sa tadA zirasi nyasya sphuranmAnaM tadAjJayA / prasthAya rAdhanapure sUreH pAvaM samAyayau // 13 // -prasthAya rAjadhanyAkhyapure pArce guroryayo-iti pAThAntaram // zrIsUrIzvaramAnamya tadAlokanatastadA / romAzcitatanuH mAdAt sphuranmAnaM sa tatkare // 14 // zrIsaDansya samakSaM sa sphuranmAnamavAcayat / vAcaM vAcaM gurozcittaM saDanzca musudetarAm // 15 // sevakaM pAtisAhezva zrIsako modayattarAm / jIvitArhasvadAnAcca mRSTAnAdikamojanAt // 16 // prAtiSThata tataH sUriH sumuhUrta zubhe dine / zrImantaM sahanmApRcchya sudhI-sAdhusamanvitaH // 17 // Ayo nayavijayAkhyaH 1 zrImeghavijayo 2 'prH| zrImeruvijayo 3 vidvAn , zrInandivijayaH 4 kaviH // 18 // 2-Azravo vacane sthita iti kathanakArItyarthaH / vidheyo vinayaprAhI ityamaraH / 5-zrIguruNA zrIhIravijayasUrIndreNa khyAtaM kathitaM zrIgurukhyAtam / kasmAt manmukhAtU pradhAnavadanAt , kathaMbhUtAt sanmukhAt, ata eva pAramezvarAt-paramezvarasya ivaM pAramezvaraM tasye. damityaN / pAramezvaramiva pAramezvaraM utprekSyate; paramezvaramukhamivetyarthaH, tasmAt / 13-rAjadhanyAkhyapure rAyadhaNapure ityarthaH / Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] 27 vinayadeSasUri-mAhAtmyam vidyAvijaya 5 ityAdi-vineyairvinayodhataiH / prajJayA guru 1-zukra 2-jhai 3riva saMsevitaH sadA // 19 // tribhirvizeSakam // ye grAmA ye ca sadgAstAna siJcana dharmadhArayA / bhaan duritaduSkAlaM pramodaM pApayaJ janAn // zrImarinIrado garjana prApAnukramato'cirAt / zrImallAbhapuradraGgaM pAtisAhivirAjitam // 21 // saDanstatratya Ahatya praNatya ca tato gurum / kRtvA mahotsavaM divyamupAzraye samAnayat // 22 // akabaraM pAtisAhi dine divye tato'milat / zrIsUri risuurishriijitaanyprtivaadhriH||23|| vinayAt pAtisAhi-zrImadakabbara Anamat / taM tadA zirasA bhUpAn pazyataH zasyacetasA // athApacchad guruM dhImAn pAtisAhiridaM tadA / SaDdarzanAnusambandhidharmavAta sudharmadhIH // darzanAnAM tadA SaNNAM vivicyaiva pRthakpRthak / taM vivekinamurvInaM sa dharma pratyabodhayat // 26 // sarvadarzanasambandhidharma jJAtvA pRthakpRthak / kenacitpreritaH sAhirapRcchat punarIdRzam // 27 // sUre ki manuSe na tvaM rAmaM gaGgAM ca mAtRkAma ? / sUri mAha prabho maivaM manvehaM tad vayaM sadA // rAmadhyAnaM sadA kurve hRdi taddhyAnatatparaH / nocarAmi mukhenAsya jJAnahInazca kIravat // 29 // rAti sarva manobhISTamiti rA vaanychitpdH|mthnaati sarvataH pApamiti maH pApanAzakaH // 30 // ityakSaradvayArthatvAd rAmanAma smRtaM budhaiH / tatsmarAmi sadA svAmin na smarAmi kathaM kila / -vismarAmi na karhicit-iti pAThAntaram // 31 // yugmam // apavitrazarIrasya rAmadhyAnaM ca cetasi / apavitre tathA mArge syAtsadA pApaddhaye // 32 // -iti raamnaam-dhyaanaanggiikaarH|| aho agamalAkSepo gaGgAyAM kriyate katham / gaGgA tu mAtRkocyeta pUjyate devateva sA // 33 // tasyAmaGgamalakSepaM snAnAt kuyoM na lokavat / pAvitryabhRti mAtraoM kathaM putraanggsnggtiH||35|| -yataH pavitramAtraoM kathaM putrAgasaMgatiH-iti pAThAntaram // jalameva tadaGga syAnmAnanIyaM tadeva ca / tadvinocyeta no gaGgAM tadvinA na tadarcanam // 36 // 23-bhUriH pracurA sUriSu paNDiteSu bhaTTArakeSu vA zrIrveSaracanA 1 zobhA 2 bhAratI 3 lakSmIH 4 trivargasampattiH 5 mati 6 vA yasya saH bhUrisUrizrIH / athavA zrIsUribhUrisUrizrItiraskArakaraH paraH iti pAThAntaram / tadA'syAyamarthaH bhUrisUrINAM pracurabhaTTArakANAM pracurapaNDitAnAM vA zrIH pUrvoktaSaDarthA tasyAstiraskAraM karotIti bhUrisUrizrItiraskArakaraH paraH prakRSTaH tadeva prakaTayati / 36-tadeva jalameva tadvinA jalena vinA gaGgA nocyeta na kathyeta / tad vinA gaGgA vinA / na tadarcanaM na gaGgA pUjA na gaGgAM mAnanamityarthaH / Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 zrISallabhopAdhyAyaviracita [SaSThaH mAdRzAGgasya saMyogAt tadaGga na sukhAyate / tadaduHkhe duHkhaM syAnmadAsyApi sarvathAH // 37 // pavitraM bhavadaGgaM cenmadaGga malinaM spRzet / bhavadanaM tadA svAmin , madaGgAna sukhAyate // 30 // evaM rAjendra gaGgAGgaM mAdRzAGgasya yogataH / sarvadA bahuduHkhAya na sukhAya kadApi hi // 39 // vinA gaGgAjalaM deva pratiSThAdi bhavena hi / tanme mAnyA sadA gaGgAna mAnyetyucyate katham // 40 // -iti gnggaanggiikaarH| bodhayitveti sajjJAnaM pAtisAhimakabbaram / araayattadA sarirajayat prativAdinaH // 41 // jitakAzI tadA bhUtvA mahotsavapurassaram / sarirAyAddadhatsAkSAjayarUpamupAzraye // 42 // -iti zrImadakabarapAtisAhisadasi zrIvijayasenasUribhiH parAjitapativAdivarNanam // caturmAsyau duke tatra vyadhAd dhrmaabhilaassukH| AgrahAtpAtisAhessa tacetastoSako ytH||4|| hIravijayasUrIndraM saMvijJAyAmayAvinam / pAtisAhiM sa ApRcchya zrIsUrIndrastato'calat // gUrjara dezamAgacchaMzcaturmAsI samAptavAn / zrIsUriH sAdaDIdraGge sadraGge zrIbhiranvaham // 45 // saMjAtaM svargiNaM svarge zrIhIravijayaM gurum / matryalokaM parityajya vacaH zrutveti dussaham // 46 // zrAvakairakSyamANo'pi caturmAsyanta AgrahAt / sotsavaH pattanadraGge prasthAyAyAttato guruH // 47 // 37-tadaGga jalamayaM gaGgAGgaM kartR na sukhAyate na sukhaM vedytiityrthH| kasmAt mAzAasya saMyogAt / tadaGgaduHkhe jalamayagaGgAGgaduHkhe madaGgasyApi sarvathA duHkhaM syAt / tadeva prakaTayannAha. 38-uktilezazcAsya-he svAmin he akabarapAtisAhe ced yadi malinaM madaGga mama kAyaH pavitraM bhavadaGgaM bhavataH kAyaM karmatApannaM spRzet tadA madaGgAt mama kAyAt kAraNAt bhavadaGga bhavataH kAyaH karvA na sukhAyate na sukhaM vedayatItyarthaH / ubhayatrApi zloke sukhAyate iti kriyApadaM sukhAdibhyaH kartRvedanAyAM iti anubhave'rthe kyaGi siddham / 39-evamamunA prakAreNa madaGgAd bhavadaGgaM na sukhaM anubhavati iti lakSaNena / 41-ajayatprativAdina ityatra ca zabdAprayoge'pi ArthoM anvAcayArthazvakAro jJeya / 43-sa zrIvijayasenasUriH tatra zrIlAbhapure dvake dve caturmAsyau vyadhAt / kasmAt pAtisAheH zrImadakabbarasyAgrahAt / kathaMbhUtaH sa ? dharmAbhilASukaH / kathaM bhUtaH sa yataH taccetastoSakaH zrImadakabbarapAtisAhihRdayasantoSakArI / dake ityatra bhabaiSAjAjJAdvAsvAnAmiti vaikalpikekArAbhAvaH / ikArasadbhAvapakSe dvike ityubhayamapi rUpam / 44-zrIsUrIndraH zrIvijayasenasUriH tataH zrIlAbhapurAt / 47-guruH zrAvijayasenasUriH tataH sAdaDIvraGgAt / Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 sargaH] vinayadevasUri-mAhAtmyam sthitvA tatra sabhAvitraH sa bhUyAMsamanehasam / puryA trambAyatInAmnyAM saDDhAhatastato gataH // kRtvA tatra caturmAsI bhavannAnAmahotsavaiH / prasthAyAyAttataH sUriH zrIrAjanagare vare // 49 // nAnAdravyavyayaidivyairjAyamAnairmahotsavaiH / caturmAsI vyadhAttatra zrIsUriH mUlataH // 50 // tatazcAhammadAvAdopapure zrIzakandare / zrIsakhAgrahatastasthau tusI guruttamaH // 51 // pratyasthAdutsavaistatra zAntibimba sa sadguruH / dauSikAnvayavikhyAta-lahuyAkhyazrAddhakAritam / / lATApallyAM samAgacchat tataH prasthAya sotsvH| tatrAvasaba sUrIndrazcaturmAsI sukhaashritH|| acintayat sthitastatra cetasItyekadezam / padArhAH santi me ziSyAH shriinndivijyaadyH|| padayogyeSu ziSyeSu zrInandivijayAdiSu / kaH ziSyo bhavitA khyAto gacchabhAradhurandharaH // vicintyeti sthito dhyAne tapaHkurvananekadhA / trInmAsAn yAbadatyugraM muurirekaagrmaansH||56|| adhiSThAtA tadetyAkhyat sUrimantrasya mantriNam / pratyakSIbhUya sUrIndraM tapaH sAdhyaM na kiM ytH|| vidyAvijayanAmAyaM ziSyaste gacchanAyakaH / bhavitA jagati khyAto vicAro nAparo guro // zrutvA zrIsUrimantrasyAdhiSThAturiti sadvacaH / jAgratmabhAvakaM sUriH sUrimantra sadAcidat // 19 // vidyAvijayanAmAnaM ziSyaM zrIgacchanAyakam / bhAvinaM manasi jJAtvA zrImarirmusuded hRdi // pAtiSThata tataH mUriH sAdhvAcAraparAyaNaH / yato'vasthAnamekatra sAdhUnAM yujyate na hi // 61 // grAmAnugrAmamAcArAt viharaJ jinavatsvayam / saharSaH samavAsArSIt zrImadunnatapattane // 12 // tatratyAH zrAvakAH sarvepyakurvannutsavAn ghnaan| darza darza munIzaM taM bandaM vandaM dine dine // 6 // sUriH kRtvA caturmAsI tatrAnyatra tato'calat / pavitracaraNanyAsaiH saddharitrI pavitrayan // 6 // draleSvanyeSu vRddhaSu nyavasatsa vicakSaNaH / anehasaM ca bhUyAMsaM lokAn dharmAzca kArayan // 65 // 48-tatra pattanadrale sabhAvitraH saha bhAvitreNa bhadreNa vartate yaH sa sbhaavitrH| bhAvitrazadvo haimoNAdau bhadraparyAyaH / tataH pattanadraGgAt / 49- tatra trambAvatI nAmnyAM puryA / tataH trambAvatI nAmnyAH puryAH shriistNbhtiirthaadityrthH| zrIrAjanagare zrImati ahammadAvAde / 50-tatra ahammadAvAde / 51-gurUttamaH zrIvijayasena riH| 52-pratyasthAt pratiSThat pratiSThAmakarodityarthaH / tatra zakandarapure / 53-tataH zakandarapurAt / tatra lATApallyAM lADolapure ityaparanAmni / 57-itIti kiM tadAha / 58-(unnatapattane ) UnAnagare / 64-tataH UnAna jarAt anyatra nagareSu dezeSu vA acachat / Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [SaSThaH asminnavasare sUri pratiSThAyai samAhayat / zrIsuretapurAt meghaH svapatnIlADakIritaH // 66 // tataH prasthAya sUrIndraH zIkharetapattanAt / pratiSThAyai samAgacchat zrImadumatapattane // 6 // akarot sa tataH zreSThAM pratiSThAM sudine dine / kAritAM zrAddhameghena yathAvidhi mahotsavAt // na kecidapi tAkSI yAdRzIM pAgakArayan / pratiSThAM sa na kazcitmAgU vyadhApayad vyadhAca sH|| atrAntare'ntipacchreSThaH zrInandiAvejayAnyaH / kovidaH sarvavidyAsu sarvabhASAviduttamaH // 7 // guravo hi phiraGgINAM pAdarI iti tadrAi / santi tAn raJjayAmAsa patradvArA duraatmnH||7|| atyantaM raJjitAste ca jinadharmavidastadA / abhavaJ jinabhaktAzca sAdhusevAparAyaNAH // 72 // pAdarIvRndamAnandAdAhantaM dharmamuttamam / guNAMzca jainasAdhUnAM phiraGgINAM puro'vadat // 73 // tataH phiraGgIsallokA jainasAdhUna didRkSavaH / vivandiSava ityAkhyan pAdarIdvandamAdarAt // pAdarI ! zrIguruM zIghra samAhvaya subhktitH| aparaM na kimapyatra vicAraya vicAravit // 7 // tatazca pAdarI patraM vilekhya ca vimocya ca / sUrIndramAhvayAmAsa zrImad dvIpapure tadA 76 // nAyAti sma tadA sUrivinA meghasya sdvcH| yato meghaH phiraGgIto bhIto'to na samAhvayet // meghanAmAsti kA khyAtaH sarvato jagatItalam / kiM gotraH kasya putrazca vasati kva ca pattane // iti sarva samAkhyAmi yathAjAtamaninditam / tatparIbhUya tadbhavyAH zrAvakAH zRNutAdarAt / / tadyathA-athAsti bharatakSetre nagaraM dvIpanAmakam / adhikArI phiraMgINAM tatra rAjyaM karotyalam // rAmasItArcanaM nityaM manute nAnyadevatA / vinA svadharmamanyeSAM dharma ca na kadApi saH / / 81 // zreSThI sahasradatto'bhUttatra sarvaddhimattaraH / pArikkhagotravikhyAto mAnanIyatarottaraH // 42 // phiraGgINAM priyo'tyantaM tasya putraH pavitradhIH / megho nAma jagatkhyAto vartate mhimaanidhiH|| nAgAt mUriH samAhUtaH zrIphiraGgAdhikAriNA / meghasyoktiM vinA vArtA jJAtapUrvI ti bhaktimAn zrAvakeNAnyadA tena sa iti pratyabodhyata / gururasti variSThaH zrIH pratyakSaparamezvaraH // 85 // ihAyAti sa AhUto yadyAjJA bhavato bhavet / iha tasmin samAyAte mama dharmo'bhivardhate // 86 // adhikArIti hi zrutvA prasasAdatarAM tadA / duSTAtmApi viziSTAtmA pRSTastuSTo bhvejnH||87|| -sAdhusaMyogato bhavet ; vijJapto vinayAdbhavet-iti pAThAntaradvayam // 69-uktilezazcAsya-sa meghaH yAdRzI pratiSThAM vyadhApayat tAdRkSI prAg pUrva kecidapi na akArayat / caH punaH sa vijayasenasUriH yAdRzI pratiSThA yathAvidhi vyadhAt tAkSI ko'pi prAga na vyadhAta |atr pratiSThAmiti karmapadaM ubhayatra vyAkhyeyaM vyadhAd iti kriyApadamapi dvirAvartanIyam. 71-sagirA phiraGgINAM bhASayA ityarthaH / 74-itIti kiM tadAha / 89-adhyakSaM phiraMgINAM adhikAriNAM-adhyakSAdhikRtau samau iti haimaH / Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam sa tadA taM prati mAha mamAnujJAsti te'dhunaa| zrIguruM tvadguru zIghra samAhvaya samAnaya // 8 // adhyakSaM taM pratItyAha sa tadA prItamAnasaH / bhavanAmAGkataM patraM likhitvA muzca bho prbho|| so'pi tatpuNyavazyAtmA likhitvA patramAdarAt / svasevakakare datvA svasevakamacAlayat // 90 // tataH so'pyacalacchIghraM yadAjA karazAsanaH / unnatAkhyaM puraM zrImadavApa tvaritaM calana // 91 // yatropAzraya AsIno gurustaM tatra so'namat / darza darza tadA tasya netre nAtRpyatAM tadA // 12 // adhyakSasya phiraMgINAM patrametadgahANa bhoH / bhavadAkAraNAyAhaM tena preSita AgataH // 9 // ityAdi kathayana prIto vAraMvAraM guroH purH| sa dadau zrIgurorhaste patraM phiraMgibhUpateH // 14 // tatpatraM vAcayAmAsa saMghasyAgre tadA guruH / zrIgurvAkAraNaM zrutvA zrIsaMghenApyatuSyata // 9 // sa tadA sahanmApRcchya cacAlottAlamAnasaH / AlasyaM dharmakAryeSu na satAM yujyate ytH||16|| pracalana pathi dharmAtmA prApayan dharmamAItam / lokAnadharmiNaH mUriH prApa dvIpapuraM kramAt // tadA saMbhUya tatratyaH saGgo meghayuto'bhyagAt / natvA kRtvotsavaM mUriM samAnayadupAzraye // 98 // datveti prAbhRtaM meghastadAdhikRtamabravIt / yo gururbhavatAhUtaH sa sAmpatamihAgataH // 19 // sa Aheti tadA prItaH sa AyAtu mmaagrtH| so'pyAgatyAntike tasya dharmalAbhAziSaM dadau // dharmalAbhAziSaM zrutvA sa tutoSatarAM hRdi / sthitvaikatra ca tau dharmagoSThImakurutAM mithH||10|| dharmagoSThIvidhAnena sa prasanno'bhavad gurau| Aha ceti yatheccha bho nivasantvatra saadhvH||102|| tatastasyAgrahAttatra zrIsUriH zaradau dvake / caturo dve caturmAsyau nyavasad dharmaddhaye // 103 // durAtmAnaM purA nityaM dharmAtmAnaM ca nUtanam / cirantanamivAtyantaM varAtmAnaM sadAtanam // adhyakSa zrIphiraMgINAM sAdhusevAparAyaNam / vidhAya karuNAtmAnaM pratasthe sa gurustataH // 10 // zrImadvIpapure nityaM pratyabdamatha sAdhavaH / nivasanti hi kurvantaH kArayantazca sdRssm||106|| -iti phiraMgINAM adhikArIpratibodhaH zrIdvIpe / pratiSThA jinabimbAnAM pratibodho'nyatIthinAm / mAlAropAdayo'neke dharmA ekaikato'dhikAH // deze deze mahIyobhirutsavairatisundaraiH / sarvadA sarvadAnADhyai me grAme pure pure // 10 // kRtAH zrIsUriNA ramyAH kAritAzca vizeSataH / tAnahaM nAlikha sarvAn grnthvistrbhiititH|| -tribhivizeSakam // zatrujayojjayantAdi tIrthayAtrA anekadhA / anekasahasaMyuktaH so'karAdutsavolkaraiH // 11 // likhituM tAna zaknomi navyanavyAna dine dine / varNanIyAn sadA devairyato'hamalaso bhRzam // 98-abhyagAt abhimukhamagacchat / Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM itthaM vAsakumAracAzcaraNAdAnaprabhAvodbhavaM mAhAtmyaM vijayAdisenasugurossatyaM jagadvizrutam / zrIzrIvallabhapAThakaH samapaThattacchrAvakAH santataM / zrAvaMzrAvamaninditaM svahRdaye'bhyAnandatA'ninditAH // 112 // iti zrIvallabhopAdhyAya viracite zrImattapAgacchAdhirAja pAtasAhi zrIakabara pradatta jagadguru birudadhAraka ma0 zrIhIravijayasUrIzvara0 pAta sAhi zrIjihAMgIra pradatta mahAtapA birudadhAri bhaTTAraka zrIvijaya vasUrIzvara guNavarNana prabandhe zrImadvijayadevamAhAtmya nAmni mahAkAvye zrIvijayadevasUri dakSiAgrahaNaprabhAvodbhava zrIvijayasenasari mAhAtmyavarNano nAma SaSThaH sargaH // 6 // 112-bho zrAvakAH ! tata vijayAdisenasuguroH zrIvijayasenasUrIzvarasya mAhAtmya santataM sadA zrAvaM zrAvaM zrutvA zrutvA svahRdaye abhyAnandata / kathaMbhUtaM itthaM anena prakAreNa zrImadakabbara pAtisAhi pariSadavAdAvidhAnaparAjitAnantaprativAdivRndAdilakSaNena pAsa mAra cArucaraNAdAnaprabhAvodbhavam / punaH kathaMbhUtaM ! satyaM / punaH kathaMbhUtaM ? jagadvizrutam / taditi kiM 1 yanmAhAtmyaM zrIzrIvallabhapAThakaH samapaThayata akathayat / Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam saptamaH sargaH athAsasAda naipuNyaM puNyaM puNyavatAM satAm / sayauvanamiva zreyaH sa yauvanavayazca sat // 1 // siddhAntAnAM samastAnAM tapobhedavidhAnataH / sAGge pravacane'dhItI so'bhavat kramapAThataH // 2 // darza dazai tataH sUriH kSaNayuktaH pratikSaNam / vidyAvijayanAmAyaM gaNirityabravId dhruvaH // 3 // SoDazasya zatasyA'smin paJcapaJcAzavatsare / zrImatyahammadAvAdopapure zrIzakandare // 4 // bhAratAyAH pratiSThAyA utsave bhUriraivyaye / zrAddhena lahuAkena svavaMzAmbhojabhAsvatA // 5 // prazasyacetAH zrImaribhUrisUridipopamaH / paNDitapadamAnandi tasmai puNyAtmane dadau // 6 // mArgazIrSe site pakSe prakRSTe pazcamIdine / dezadezasamAhUtajanandavirAjite // 7 // -caturbhiH kalApakam // ayAsti bharatakSetre stambhatIrthAbhidhaM puram / yatsukhaM vartate tatra na tatsvarge kadApi hi // 8 // yatra zrIpArzvanAthasya mahimA mahimA'vati / AvatIva hiyaM draSTuM vApilAcchalAtkila // 9 // yatra pArthajinaM nityaM nautIvAnvahamambudhiH / velAcchalena sadratnAkSatAn muzcan purAntike // yatra santi satAM santi gRhANi vyavahAriNAm / vimAnaiH spardhamAnAni manoramatayocakaiH // nivasanti ca ye tatra dravyADhayA vyvhaarinnH| dAtRtva sadguNAdhikyAt surebhyo bhAgino'dhikAH // 12 // yugmam / / vratadhArI sadAcArI brahmacArIzvaraH paraH / parantapatiraskArI zreyaskArI sadA nRNAm // 13 // dharmakArI guNAdhArI prItikArI narottaraH / vyavahArIzvarastatra zrImallo nAma vartate // 14 // yugmam // 1-sa vidyAvijayaH atha puNyavatAM satAM madhye puNyaM atyadbhutatvAt anindanIyatvAc ca pavitraM naipuNyaM nipuNabhAvaM AsasAda prAptavAn / kathaMbhUtaM naipuNyaM ? zreyaH atizayena prazasyam / punaH kathaMbhUtaM utprekSyate-sayauvanamiva saha yauvanena vartate yattat sayauvanaM; tat sayauvanaM tadiva; yAdarza yauvanavayoyutaM zarIraM zreyaH syAt / tathA naipuNyamapi ativiziSTatvAt adhyayanAdhyApanAdiSu sarvakarmasu jAgarUkasphUrtimattvAca yauvanayutatulyamityarthaH / yauvane hi sarva aprazasyamapi prazasyataraM bhavati tahi prazasyasya kiM vaktavyaM, naipuNyasyAtyAdhikyAt atyadbhutatvAt ca / yauvanayutena aupamyaM kevalaM naipuNyameva prApa nAnyatkimapItyAha-ca punaH yauvanavayaH AsasAda / kathaMbhUrta yauvanavayaH sat pradhAnam / 9-prAk AvatIti kriyApadaM Aja pUrvakaM / sAmastyena pAlanArtha mahizabdo'tra ikArAnta gauNAvikaH / dvitIyaM AvatIti kriyApadaM gatyarthasyApi avadhAtorAGa pUrvakatvAt AgamanArthamavaseyam / Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrISallabhopAdhyAyaviracita [saptamA nizcalA bahalA lakSmIrullAsaM mallate kule / nAma jalpanti jalpAkAH zrImalla iti sArthakam // vyastara vA bhAti somaH somsmaajnyyaa| somavat sa lokAnAmabhipretaH priyNvdH|| somo nAma jagajjyotiH smraatridivdyutiH| anyo rAtridyutiH somaH kiyAMstasyAgrato'vati // 17 // arthatasyAnyadA cAgre bhktyaikaagrshrutishruteH| lokoktA lokavArteti kaizcidaucyata sjjnaiH||18|| vijayasenasUrIndrassvaziSyamabhiSekSyati / vidyAvijayanAmAnaM vidyAvijayamAnanAt // 19 // zrutvA sa IdRzaM vAkyaM vivekI dharmakarmasu / vAJchan navanavaM dharma hRdyavindattadedRzam // 20 // etatpaTTAbhiSekasya mahotsavamahotsavam / karavANi tadA'bhANi teneti ca tadA janAH // 21 // lakSmIranargalA lIlAM kurute mama vezmani / yujyate'syAH kRtArthatvamasminnutsavakarmaNi ||21||-paatthaantrm -iti vyajJapayatsaI vinayAtsa maharTikam / karavANyAjJayAvo'hametatpaTTamahotsavam // 22 // 15-mali mallidhAraNe bhvAdirAtmanepadI / jalpAkAH pnndditaaH| 16-tasya zrImallasya bhrAtRvyaH sAmaH somanAmA somasamAjJayA candrojjvalayazasAbAbhAti Atazayena zobhate / yazaH kIrtisamAjJA cetyamaraH / somavat candravat sarvalokAnAmabhipretaH / 18-bhaktyA ekAprayoH zrutyoH karNayoH zrutiH zravaNaM yasya tasya bhaktyekAprazrutizruteH / yayana samAsAntamekapadaM tarhi iko yaNIti yaNi ekAdazasvaramadhya eva paatthH| atha ca. bhaktyeti tRtIyAntaM padaM pRthak tadA vRddhirecIti vRddhau dvAdazasvaramadhya eva pAThaH / itIti kiM tdaah| 19-vidyAvijayAbhyAM mAnanaM vidyAvijayamAnanaM tasmAd hetoH / athavA vidyA ca vijayazca mAnanaM ceti tribhiH samAhAre ekavadbhAve ca vidyAvijayamAnanaM tasmAd hetoH / athavA vidyAvijayamAnanamiti pAThaH / tadAyamarthaH-kathaMbhUtaM vidyAvijayanAmAnaM vidyAvijayAbhyAM kAraNAbhyAM mAnanaM sarvaloke yasya sa tathA taM / athavA vidyAbhizcaturdazasaMkhyAbhiH zikSA kalpo vyAkaraNamityAdikAbhiyoM vijayastena kAraNena mAnanaM yasya sa tathA tam / 20-vida vicAraNe rudhAdiH prsmaipdii| 21-tadA tasmin kAle zrIvijayasenasUriH vidyAvijayanAmAnaM svaziSyamabhiSekSyati iti zravaNakAle / tena zrImallena janAH arthAt zrAvakalokA iti abhANi itIti kiM etatpaTTAbhiSekasya vidyAvijayapaTTAbhiSekasya mahotsavamahotsavaM karavANi mahAn utsavo yasmin yasmAda vA darzanAllokAnAM sa mahotsavaH mahAMzvAsAvutsavazva mahotsavaH mahotsavazvAso mahotsavazca mahotsavamahotsavastam / Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam zrIsaGgho'pi tadA'vAdIdAzravo bhavato'styayam / mA pramAdya hRdAnandha sadyaH zrImalla taM kuru|| tataH zrImalla AnandAttadAnIM modmedurH| zrIsaDansya samakSa sAk iti patre vyalekhayA // 24 // svasti zrIdevamAdIvya sarvAbhISTArthadAyakam / zrImatyahammadAvAdapure sadbharbharIvare // 25 // vijayasenasUriH sa jinazAsanabhUSaNam / rAjate yastapaH kurvan hanti pAtakadUSaNam // 26 // tvaritaM duritaM hanti nAmoccAro'pi te kRtH| kiM stumastvatpadAmbhojavandanApUjane guro // tatra syuH sampadaH sadyo niravadyA nirApadaH / yatra tvacaraNanyAsaH kiM stumastvatpadasthitim / / evaM sUrIzvaraM stutvA vandate ca vadatyadaH / stambhatIrtha sthitaH zrAddhaH zrImallassaDasaMyutaH // 29 // pramode cAbhinandAmi bhavatpAdaprasAdataH / icchAmi ca bhavatkAyakuzalaM kuzalapadam // 30 // pUjyarAja padAmbhojamakarandastvadIyakaH / madIyanetrarolamba puSNAtvatrAgamodbhavAt // 31 // bhUyAMsaH zrAvakAH santi pdotsvvidhaaykaaH| paramasyotsavaM kartuM cikIrSAmi guruttama // 32 // zrIpUjyAta ihAgaccha samApRcchya sarvataH / pipami paramaM sarvaM mAmakaM hi manoratham // 33 // patramIzamAlikhya zrIgurUcitamAdarAt / alikhatsa punaH patraM zrIsaDocitamAhatam // 34 // tadyathA-svasti zrIjinamAnamya, ramyadharmaparAyaNam / zrImadahammadAvAdapuravAsimahAjanam // :: zrImallaH stambhatIrthastho jyoka karoti karoti ca / vijJapti vinayeneti vinayI vinayIzvaram // vijayasenasUrIndrA vidyAvijayanAmakam / yuvarAjyapade svIye dharye nyasati sampati // 37 // kartuM tasyotsavaM zrImatsaDAdezena bhaktitaH / vAJchAmIti tataH saDage muJcatAdiha sdgurum||38|| iha zrIsthambhatIrthabibhartu paramaM prema zrIsaMgho mayi sevake / pipatre ca janAbhISTamimaM mana manoratham // 39 // iti patraM samAlikhya zrIsaDocitamadbhutam / AhvayatsevakaM svIyaM zrImallaH shraavksttH||40|| 23-ayaM zrIsako bhavatastava AzravaH kathanakArI asti / AzraSo vacanasthita iti haimH| 24-bhaurIzabda auNAdikaH shriipryaayH| satyA vidyamAnayA prazastayA vA nyAyopArjitatvAt / bharbharyA zriyA varaMyattat sadbharbharIvaraM tasmin / 39-jyoka iti kaalbhuuystvprshnyoH| jyoga jIvAmaH; jyok kRtya nRpati gtH| vinayI vinayavAn / kathaMbhUtaM mahAjanaM ? vinayIzvaraM vinayavatAM nAyakaM, yadvA vinayI vinayavAn sa ghAsAvIzvarazva samRddha iti karmadhAraye vinayIzvarastaM / anena zrImadahammadAvAdavAsimahAjanasya vinayopetatvaM maharSikatvaM ca dArzatam / itIti ki ? tadAha. 40-zrIsaddha imaM paTTAbhiSekotsavakaraNalakSaNaM mama manorathaM pipatu pUrayatu / kathaMbhUtaM imaM manorathaM janAbhISTaM janasya arthAt zrImadahammadAvAdAdyaparanagaravAsimahAjanasyAbhISTo janAbhISTastaM / anena vizeSaNena zrImadahammadAvAdapattanAdyanekanagaranivAsinAM mahardvikAnAM zrAvakANAM padamaho Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [saptamaH patraM gurozca saGghasya sevakasya kare dadau / avAdIca tadA modAt zrImalla iti vAcikam // 41 // bandanAM zrIgurorbrayA deyAH patraM kare tataH / jyokkAraM sarvasaMghasya pRcchezca kuzalaM tathA // 42 // AyatyAva bho svAmina zrImallaH sansaMyutaH / tvadIyAgamane tasya mana AnandamApsyati / ityuditvA guruM natvA bhaktyA paramayA tathA / zrIsadyasya kare patraM dadhyAjjyAkkRtya kRtyavit // iti vijJapayatyeSa zrImallaH saGkansevakaH / zrImadahammadAvAdasaI sahAmiva zriyAm // 45 // vijayasenasUrIndraM muzca zrIstambhatIrthake / svaziSyamabhiSektAraM vidyAvijayanAmakam // 46 // ityuktvAcAlayatsadyaH sa svasevakamAzugam / so'pyacAlIttadottAlaH zIghrakRd yatpatipriyaH / / sammApAhammadAbAdapuraM sa tvaritaM calan / zrIpUjyarAjapAdAbjamavandata ca bhktitH||48|| dadau patraM tadA haste sazaste zrIgurormudA / sa svayaM vAcayAmAsa sumasanamanA hi tat // 49 // pradadau saGkapatraM ca saDapANau sadakSiNaH / saDDennApi tadA'vAci zrImatA tat zubhAtmanA // 5 // saMbhUya zrIguruH saGgha ubhau vimRzatustadA / kiM kartavyamiti spaSTaM bUteti mitha UcatuH // 51 // pUjyaM vyajJapayat saGghaH stambhatIrtha vraja prabho / vAJchitaM kuru tasyAzu yallokaH sveSTasiddhitud // zubha muhUrtamAlokya zrIsaGkAnujJayA tadA / vijayasenasUrIndraH stambhatIrthamacIcalat // 53 // staMmatIrthapuraM prApnot krameNa viharan guruH / zrImallaM sevako'vAdIditi gtvaa'grtsttH||54|| tsavAvidhAne atirAgo darzitaH / manorathapUraNena ca mayi sevake paramaM prema bibhartu dharatu / 41-sandezavAk tu vAcika iti haimaH / sandesao iti bhASA / itIti kiM tadAha 42-atra dhyAH deyA iti ca kriyApadadvayaM pUrvArdhasthitaM uttarArdhe'pi yojyaM / pRcchenDa kuzalaM tathA-iti padaM guroH sarvasaGghasya ityubhayatrApi yojyam / 44-bho vadeH bho iti sambodhanapadaM tena bho sevaka vadeH kathayeH / kiM vade ityAha / 45-zrIbhirmado harSoM yasya sa zrImadaH / yadvA zrINAM mado harSo avinAzitvAt yasmin saH zrImadaH / ahammadAvAdasya saGghaH ahammadAvAdasaGghaH athavA ahammadAvAdavAsIH sakchaH ahammadAvAdasA:madhyapadalopI samAsaH / zrImadazcAsAvahammadAvAdasavazva iti dvAbhyAM karmadhAraye zrImada hammadAbAdasavastaM / kathaM bhUtaM / utprekSyate zriyAM sampadA saGkamiva samUha miva / 47-saH zrImallaH / patipriyaH svamipriyaH / 52-tasya zrImallasya sveSTa siddhayA svavAJchitaniSpattyA tuSyatIti sveSTasiddhitud / yadi pUjyaH stambhatIrthe na yAsyati tAI zrImallaH zrAvako roSaM kariSyati / padamahotsavAvadhAna vinA ca tadvAnchitaM na setsyatIti ato'vazyaM zrIpUjyena stambhatIrthe gantavyaM padamahotsavAvadhAnalakSaNA tanmanorathasiddhizca kartavyeti caturthapadAbhiprAyaH / Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam stambhatIrthapurAbhyaNe ramAyA gururguruH / bhavadAhRta AtasampannicayanizcayaH // 55 // pazyaMstadAgamAdhvAnaM pratikSaNaM kSaNAnvitaH / zrutvA tadAgamaM citte so'nuSyat sevakoditam // zrImallaH zrAvako'bhyAyAnmahAjanasamanvitaH / stambhatIryAntarA netuM vandituM naathrsstH||17|| rerAntakamabhyetya prANamattatpadAmbujam / satri:pradikSiNIkRtya rUpyanIrAjanAM vyadhAt // vAghamAnadhanAtothairgIyamAnasugAnakaiH / nRtyannartakasaMghAtaiH pazyacchasyajanavajaiH // 19 // stambhatIrthapurasyAntarupAzrayamavezanam / utsavaiH zrIguruH pApa tataH zrImallanirmitaiH // 60 // iti dharmAziSa pUjyaH saDDa-santoSapoSikAm / sudhAsadRzayA vANyA saDDAya samupAdizat // dharmoM vo maGgalaM kuryAdAnazIlAdhanekadhA / tanau dhane tanUjAdikuTumbe bhavikAH sadA // 62 / / dharmAziSamimAM zrutvA zrAvakAH prItacetasaH / rUpakailAlakezva cakralambhanikAM mithaH // 6 // atha maNDapamutkRSTamiSTaM maNDayati sma sH| netrANAM prathamo nhaNAmutsavo darzanocitaH // 6 // tatra vastrattibhittidRDhA'vijJAtasandhikA / vicitrazcitritA citrairnatAkRtapUrviNI // 65 // kutracittatra citrANi dvandvAni vividhAni hi / nAnusthAnamavApsyAmaH prAgeveti sthitAni kim|| kutracittatra pAni narAH krIDantvitIcchayA / babhurvA kApi puSpANi devAnarcatvitIcchayA // 55-AhUtaH AkAritaH / sampadA nicayaH samUhaH sa eva tasya vA nizcayo yena sH| AhUtasampanicayanizcayaH / athavA AhUtAnAM dhAtUnAmanekArthatvAt sampannAnAM sampadAM nicayasya samUhasya nizcaya iva AhUtasampanicayanizcayaH / guruvizeSaNametat / 58-rUpyANAM rUpakAnAM rUpaiyA iti lokabhASAprasiddhAnAM nIrAjanA AratI nivacchaNAM iti bhASAprasiddhA rUpyanIrAjanA tAm / 60-tataH zrIguruH stambhatIrthapurasyAntarmadhye upAzrayapravezanaM prApakairutsavaiH kiM0 zrImallanirmitaH zrImallanAmnA zrAvakeNa kRtaiH / zeSANi catvAri vizeSaNAni spaSTAni / gIta gAnaM geyaM gItirityabhidhAnacintAmANaH / 65-tatra maNDape pUrva kRtA keneti kRtapUrviNI / supasupeti samAse sapUrvAJceti niH Rnnebhyo jIpa iti jI / 66-dvandvaM strI puruSo / anupazcAt / 67-tatra maNDapavRttau kutracit padmAni kamalAni babhuH zuzubhire / kayA narAH krIDantu itI. cchayA iti vAnchayA babhurvA zuzubhire iva / lokA api kasmiMtridussave krIDAM kartukAmAH paramaveSAdinA bhAnti / asmAna lAtvA ca anye'pi kecana krIDanti iti ca vAnchanti / tathA padmAnyapi stydbhutaakaarairshobhnt| zrIvidyAvijayaM draSTuM samAgatA narAH asmAn lAtvA krIDantu iti vavAJchuzca / ca punaH / tatra maNDapavRttau kvApi puSpANi kundAdIni babhuH / kayA ? narA iti pUrvArdhasthitaM Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [saptamaH azobhantatarAM tatra kutrAcabahulAtaraH / zazvatkAraskarAH sArAH sahakArAdayaH kila // 68 // tameSyanti narA draSTuM ye te'tipduHkhitaaH| mA bhavantu niSIdantu cchAyAsviti sthitA iva // kutracittatra mAtaGgAra raGgAH karabhA api / tiSThantu svAminaH zrAntA iti bhaktyA sthitA iva // tasyopari samAkRSTamutkRSTaM vyalasat sthulam / caturdiga jhallarIyuktaM viyuktaM sarvadUSaNaiH // 7 // zvetamiva bahiH zvetaM pratyakSazvetaparvatam / bruvanti paNDitA yattad vyadyotatatarAM kila // 72 // ghAvAbhUmyorvicAlasthaM vimAnaM ko'pi kautitam / citravyAjAtsamAyuktaM suparvatvAt suprvbhiH|| tatrAntaryatra citrANi puruSANAM yoSitAmapi / tanmiSAttAni taM draSTuM channA devA ivaabbhuH|| sadvarNA iva sadvarNAH prastIrNA likhitA budhaiH| tasyA'zobhanta bhUpaTTe nAnAkArA budhAdarAH // padamihApyanukRSya vyAkheyaM / tato narA devAn arcantu itIcchayA iti vAJchayA babhurvA zuzubhire iva / atra vArtAlezaH puSpANi hi ityacintayan yannarAH zrIvidyAvijayaM draSTumAyAsyanti tatra ca nandimAropayiSyanti nandau ca devapratimA bhaviSyanti tAsAM pUjAthai tatkAlagRhItapuSpANi vilokynte| tato vayaM prAgeva tatra bhavAmazcehi ta asmAn lAtvA pratimAH pUjayanti iti vAJchayA puSpANi ba riveti kaverutprekSA | vA ityavyayamivArthe / 69-nanu mAghamAse padamahotsavo'bhUt / mAghasya ziziratau~ saMbhavAtkathaM arkAtapadu:khitA iti / zrUmaH zizitau~ atizItatvAt arkAtapasya sukhakAritve'pi prAyoduHkhakAritvAt prabhUtakAlamAsevanena duHsahatvAt / arkotapaduHkhitA mA bhavantu, chAyAsu niSIdantu iti sahakArAdInAM vicAro na duSTa iti / 72-tasthulaM vyadyotatatarAM atizayena vyarAjata / taditi kiM yat sthulaM prati paNDitAH pratyakSazvetaparvataM kailAsaparvataM bruvanti / kathaMbhUtaM sthulaM bahiH zvetaM dhavalaM / kimiva ? zvetamiva rUpyamiva / yathA rUpyaM zvetaM bhavettathedamapi bahiH zvetaM / sthulasya bahiH zvetatvAt rUpyotprekSA kailAsaparvatotprekSA ca yuktaa| 73-ko'pi arthAt kviH| taM maNDapaM dyAvAbhUmyorAkAzaprArthavyorvicAlasthaM madhyasthita vimAnaM kaiti kathayati nAyaM maNDapaH kintu vimAnamiti / kathaM ? citra vyAjAt / devadevIcitramiSAt supabhirdevaissamAyuktaM sahitaM kasmAtsuparvatvAt prdhaanmhotsvaat| ___75-tasya maNDapasya bhUpaTTe sadvarNA iva pradhAnAkSarANIva / sadvarNAH pradhAnAstara' dalIcA pramukhAcchAdanavanavizeSA azobhanta / kathaM bhUtAH sadvarNA budhaizcaturanaraiH pharAsa ityAdi bhASA prasiddhaiH prastIrNA vichAyA iti bhASAprasiddhAH / dvitIyapakSe-kathaMbhUtAH sadvarNAH pradhAnAkSarANi budhaiH paNDitaiH prastIrNA vistAraM prAptAH / punaH kathaMbhUtAH ? likhitA iva likhitaaH| dvitIya Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam atha bhojanasAmagrIM kArayAmAsa so'grimAm / sudhAmiva surendrANAM narANAmativallabhAm // tatrAdau modakA. divyAn khanjakAn sajjanocitAn / kuNDalIghRtapurAdIn zrIsaMjJailAdimizritAn // 77 // etAneva ca karpUrakAzmIradravyasaMyutAn / anyAnapi mahAvIryAn bahujAtInakArayat // 78 // tato nAnAvidhAnekadezebhyo vyavahAriNaH / zrAvakAnAhayAmAsa te'pyAgacchan samRddhitaH // AnandadAyinaM nandi na kaizcidapi ninditam / athAropayadAnandAtsa tadA satadAdRtaH // 40 // tasyopari caturdikSu caturazcaturo jinAn / sthApayAmAsa sAkSitve sarvavighnopazAntaye // 1 // maNDape'tha samAgacchadatucchotsavapUrvakam / vijayasenasUrIndro vidyAvijayasaMyutaH // 8 // saMbhUya zrAvakA lokAstathAnye taM didRkSavaH / AsatAntarbahizcaiva maNDapasya yadRcchayA // 8 // SoDazasya zatasyAsmin saptapazcAzasaMvati / vaizAkhazudi caturthI gItagAnAdipUrvakam // 84 // sUrimantramayo mUriH prAdAt pANau tadIyake / azrAvayaJca tatkaNe dakSiNe ghusaNArcite // 8 // sUrimantraM pradAyAtha sUrirityabravInmukhAt / sUrivijayadevo'yaM sarvasaTTansamakSakam // 86 // arhatsiddhasadAcAryopAdhyAyAH sAdhusAdhavaH / kuryuH sansya kalyANaM paJcaite parameSThinaH // 87 // ityAzIrvaca utkRSTAdeizarmasAdhakam / vijayadevasUrIndrastataH sahasya sadrAi // 8 // zrImallaH zrAvako harSAttato rUpyANi saadrH| dadau zrAvakasambhyo yAcakebhyo'pi bhaavtH|| bhojanAni puroktAni modakAdInyabhojayat / AhUtAnapyanAhUtAn zrAvakAn sa janAnapi // pakSe likhitAH / punaH kathaM0 1 nAnAkArA vividhacitrAH / dvitIyapakSe vividhAkRtayaH / punaH kathaM bhUtAH0 ? budhAdarAH budhAnAM arthAt mahaddhikottamalokAnAM Adaro yeSu te / tathA mahaddhikottamalokayogyA ityarthaH / dvitIyapakSe / puna kathaM0 budhairAdriyante iti budhaadraaH| 80-tasmin nandI arthAt nandiracanAyAH karaNe ATatAH AdaravantaH nandiracanA karaNapravINA narA ityarthaH / tadAhatA saha tadAdRtairvartate yaH sa satadAdRtaH / nandiracanAkaraNapravINa narasaMyuta ityarthaH / 89-atra rUpyazabdo nANakaparyAyaH / yanmahezvara:-rUpyaM syAdAhatasvarNarajate'rajate'pi ceti / yathA-maNirUpyAdivijJAnaM tad vidAM nAnumanikamitiH / 90-sa zrImallaH zrAvakaH zrAvakAn apIti samupaye janAn arthAt zrAvakebhyo'nyAn lokAMzca puroktAni modakAdIni bhojanAni abhojayat / kathaMbhUtAn zrAvakAna AhUtAn paradezebhyaH paranagarebhyo vA AkAritAn / punaH kathaM0 anAhUtAn anAkAritAn paradezApekSayA paranagarApekSayA vA khanagaranivAsina ityarthaH / AhUtAniti vizeSaNena pattanarAjadhanAsa Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracita [saptamaH niravartatasatkAnta evaM mUridAsakaH / nyavartata ca sarvaSAM santatirduritAMhasAm // 11 // tataH sarvatra sarvatra pAvartata jayAravaH / zrIsUreH zrAvakezasya zrImallasya ca nirmalaH // 12 // zrImatpattanasaDhne niramAd vandanotsavam / sahasravIra AnandAdyasya dravyavyayAd ghnaat||9|| SoDazasya zatasyAsmin aSTapazcAzavatsare / SaSThayAM pauSasya kRSNAyAM guruvAre zubhAvahe // 9 // tataH zaMkhezvaraM pArthajinaM nantuM ca jagmatuH / guruziSyAvalakSyetAM sallAkaivinayAttadA // 15 // marudezanivAsyatra hemarAjazca saGghapaH / zatruaye jinAnantuM gacchaMstAvabhyavandata // 96 // samastamarudezAdidezavAsijanAnvitaH / svabhujopArjitadravyavyaya kurvananekadhA // 9 // bahavotrAbhavan bhavyA'vadAtAzcotsavA navAH / nirmitAH zrAvakaivaktuM tAnalaM nA'laso ytH|| itthaM vAsakumAra eSa udayI prAkapuNyapuNyArjanAt , zrImatsUripadaM kramAdalabhata prAptikasAmrAjyakam / zrIzrIvallabhapAThakena paThitaM labhyaM na puNyaM vinA, zrutveti pravaNA bhavantu bhavikA dharme manaHzuddhitaH // 19 // iti zrI zrIvallabhopAdhyAya viracite zrImadvijayadevamAhAtmyanAmni mahAkAvye zrIvijayadevasUri sUripadapradAnavarNano nAma saptamaH sargaH // 7 // ndhupurazrImadahammadAvAdAdinagaranivAsinaH zrAvakAH / anAhUtAniti vizeSaNena ca zrIstaMbhatIrtha nivAsinaH zrAvakA ityartho'vaseyaH / 92-sarvAn trAyate iti sarvatraH srvrksskH| sUripadotsave bandilokAH kArAtaH chottitaaH| caTakAdayo jantavo'pi pakharAditaH choTitA iti sarvatra itIdaM vizeSaNaM puSTam / 93-sahasravIra: paarikkhgotrH| 95-pazcimArdhavyAkhyA / tadA tasminkAle zrIvijayasenasUri zrIvijayadevasUryoH zrIzaddhezvarapArzvajinanamaskaraNaheta zrIzajezvaranagaraprAptisamaye sallokaiH paNDitalokairvinayAt kiMciducAvacabhadrAsanopavezanAt guruziSyau zrIvijayasenahariguruH zrIvijayadevasariHziSyaH alkssyetaamjnyaayetaamityrthH| 98-atra zrIzaddhezvaranagare marudezanivAsI piMpADiyAmavAstavyaH sAhazrItAlhAsuto hemarAjasaMghapatisto zrIvijayasenasUrizravijayadevesUrikarmatApanI abhyavandata / zeSaM sugamam / Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevapUri-mAhAtmyam aSTamaH sargaH athaivaM vartamAno'sau vardhamAnaM dine dine / jinazAsanasAmrAjyaM bhunakti dyutimattaram // 1 // adIkSata ghanAn ziSyAn pratidraGgamanekadhA / vijayadevasUrIndro jinadharmopadezataH // 2 // dharmopadezato yasya pratibuddhA bhavanti hi / bhavyAstIrthaGkarasyeva zrAddhAH samyaktvadhAriNaH // 3 // sarvadA sarvadA yasya saphalA dharmadezanA / lokAnAM kalpavallIva niSphalA syAtkadApi n||4|| atha zrImeDatAdraGge maNDano bhUmimaNDanam / zrIcorabeDiyAgotre samabhUt zrAvakottamaH // 5 // suratANaH sutastasya prathamaH prathamaH kule / dvitIyo nAtha ityAravyaH samabhUtsamabhUttamaH // 6 // nAthasyAtmaruho'bhUrvastrayo loktryottmaaH| kezavaH zrIkapUrazca kamAnAmApi ca kramAt // 7 // yathAkramamavardhantaM pAlyamAnA aharnizam / mAtrA pitrA tathAnyaizca ta ivAtmamanorathAH // 8 // samaye pitarau tAMzca sarvavidyA apAThayan / zIghramadhyApakAbhyarNAdapaThaste ca tAH smaaH||9|| tanayAnAM vivAhAya satkanyA vyavahAriNAm / ayAcetAMtarAM premNA pitarAvAdareNa hi // asminnavasare putrau dvau kezava-kapUrako / nopayacchAvahe kanye abrUtAmiti dharmiNau // 11 // saMsAriNAM hi saMsAre syAt priyaM pANipIDanam / tattau nyaSidhyatAM bAlau kasmAccidapi kAraNAt // 12 // saMbhAvayAma IdRzaM tatra mithyA na sarvathA / kAraNaM stokasaMsAra upAntasukRtaM punaH // 13 // bahUktAvapi tau pitrA mAtrA vAnyainijairapi / vivAhaM nAbhyamanyetAM stokasaMsAriNau yataH // dIkSAmevAbhyamanyetAM tadA tau sukRte ratau / ratau yatra bhavet yo yat tadevAGgIkaroti sH||15|| pitarau ca pitRvyazca sarva ete trysttH| udvignA bhavato'bhUvan samyak ttmtibodhitaaH||16|| tatasta Ucire sarve saMbhUyeti parasparam / vayaM ca pravrajiSyAmo yadyetau prjissytH||17|| 6-samasyAM sarvasyAM bhuvi uttamaH samabhUttamaH / sarvArthasya samazabdasya sarvAdigaNe pAThAt strIliGge saptamyekavacane, sarvanAmnaH syAt hasvazceti; syAT ityAgame Apazca ikhe samasyAmiti ruupsiddhiH| 9-tAH sarvavidyAH, kathaMbhUtAH samA manoramAH / samaM sAdhvakhilaM sahaka itynekaarthH| 16-pitarau nAthAbhidhaH pitA, nAyakadevI maataa| pitA ca mAtA ca pitarau / pitAmAtreti pitRzeSaH / ca punaH pitRvyaH kAkau iti lokabhASAprasiddhaH, suratANa iti nAmA ete trayaH / kathaMbhUtA ete tryH| tato vIvAhAnaGgIkaraNAt / tAbhyAM kezavakarmacandrAbhyAM pratibodhitAH / ayaM saMsAro duHkhadAyI, viSopamA viSayA iti jJApitA ye te ttprtibodhitaaH| Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 zrIvallabhopAdhyAyaviracita [aSTamaH athAsmin samaye zAsti balabhadro mhiiptiH| rAjyaM zrImeDatAdraGge bhrAtRgopAlasaMyutaH // 18 // so'zRNot lokavArtati pravrajanti hi ssnnnnraaH| pitA mAtA trayaH putrAH piturdhAtA tathA mahAn // 19 // gRhaM gRhAMzca satyajya prabhUtAni dhanAni ca / svayaMbuddhA iva jJAnAt mithobuddhA vivaadtH||20|| rUpasvabhAvalAvaNyairuttarAH kuravaH kimu / nottare cApare lokA yAnAkhyAntIti pnndditaaH||21|| balabhadramahIpAlastadetyAkarNya vismitaH / tAn samAkArayAmAsa pravimucya nijaM naram // 22 // nRpapraiSyastatasteSAM gRhe gatvetyupAdizat / hvayate balabhadro'sau yuSmAn bho SaNNanarA drutam // 20-gRhaM mandiraM gRhAn pariNItastrIH striyaM vA / pariNItastrIvAcI gRhazabdaH puMklIbaliGgaH puMsyayaM bahuvacanAnta eva / mithaH parasparaM buddhAH jnyaatdhrmaadhrmphlaaH| etau adRSTA'bhuktabhAgI kezavakarmacandranAmAnau putrI bAlako yadi pravrajatastahi vayaM bhuktabhogAH saMsAre kathaM tiSTAma, na sthAsyAma iti kAraNAdeva mAtRpitRpitRvyA yathAkramaM mitho buddhaaH| kasmAt jJAnAt / ata eva, punaH kasmAt vivAdataH / kathaMbhUtA ete utprekSyate svayaMbuddhA iva / 21-paNDitA yAn mAtRpitRpitRvyaputrAn SaD narAn iti AkhyAnti kathayanti / itIti kiM; kathaMbhUtAH ssnnnraaH| kimu ityavyayaM vicAre / rUpasvabhAvalAvaNyaiH karaNabhUtaiH / uttarAH kuravaH uttarakurukSetrotpannA yugalina iti vicArayanti / na apare anye lokA uttare uttaradezodbhavAH / yAdRzAH rUpasvabhAvalAvaNyaiH uttarakurukSetrotpannA yugalinaH sundarAstathA ete SaNanarAH api sundarAH, nAnye uttaradezotpannA lokA ityarthaH / uttarAH kurava ityatra satyAmapi na nAnIti niSedhakathanAt pUrvApareti sUtreNa vaikalpiko jasaH zI na bhavati / vyavastheti ko'H / svAbhidheyApekSo'vadhiniyamo vyavasthA / asvArtha:-svAbhidheyo digadezakAlasvabhAvo'rthastamapekSate yaH saH svAbhidheyApekSaH / evaM vidho yo'vadhiniyamaH sa vyavasthA / tata uttarazabdasya digadezakAlasvabhAve arthe satyapi uttarazabdAtpUrvApareti vaikalpiko jasaH zIbhAvaniSedho nAmatvAt / nanu uttarazabdasya digdezakAlasvabhAvAnAM nAmatve satyapi na nAnIti RthaM kathayateti cet brumaH-kuravo dvidhA-meruparvatAt dakSiNasyAM dizi bhavatvAt devakuravaH / devazabdapUrvatvenaiva prasiddhatvAt teSAM na dakSiNazabdapUrvatveneti uttarasyAM dizi bhavatvAt / uttarazabdapUrvatvenaiva prasiddhatvAt / uttarAH kurava iti kurava ityuktezca sAmAnyena ubhayoH devakurava uttarakurava ityanayograhaNaM syAt / tata uttarazabdasya vizeSasya dyotakatvAt uttarA ityuktaruttarAH kurava iti labhyate / ata uttarazabdasya kurava ityasya nAmAntaradyotakatvAt / nAnIti kathanaM na duSTaM / uttara ityatra pUrvApareti vaikalpike jasaH zIbhAve prathamA bahuvacanaM / nAtra pratyayo na ca tasya lopaH / kurava ityatra janapade lup iti aNa pratyaya lupi sati lupiyukta vad vyaktivacane iti prakRtivat liGgavacane zeye / Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam alaGkArairalaGkatya pariSAyAmbarANi ca / prabhUtaM prAbhRtaM lAtvA jagmuste tatra paNa narAH // 24 // mAbhRtaM purato muktvA nipatya ca padAmbujam / svocitaM sthAnamAsAdya tasya te tasthurAjJayA / tAn nirIkSya parIkSyAkSNA darzanAdeva tatkSaNAt / zAntAtmAna ime satyA AdhvamityabravInnRpaH // 26 // tAnAsInAnathA'pRcchad balabhadrastadAdarAt / kathaM gRhNanti bho dIkSA bhavantastad bruvantu mAm // kiM duHkhaM kasya kasmAdvA yuSmAkaM kazca duHkhadaH / nivArayANi tatsarvaM yadvAJchata dadAni tat // yadi syAna dhanaM pArthe dhanaM tarhi dadAmyaham / grAmaM grAmottamaM cArona drAga nirAkaravANi ca // vyApAraM kurutAM nandAt sukhena vasatAtra ca / duHkhataH pAlanIyA hi dIkSA yatkomalAGgakAH // 30 // caturbhiH kalApakam // iti zrutvA nRpaproktaM vacanaM te'pi SaNa narAH / tadottaranti vAkzUrA iva bhUmIzvarottamam // kasmAt kasyApi vA duHkhaM nAsmAkaM sarvadA sukham / bhavatprasAdataH sarva dhanaM cAsti mahIpate // paraM svIbhirdhanaiH putraamaishcaanyairgvaadibhiH| nAsti kArya sadAsmAkaM vinA dharma hi sarvadA // evaM vibodhya sadbuddhayA dharmamayyA ca sagirA / harSayanti sma bhUpAlaM paNa narA dhrmttpraa|| punaH mAheti bhUpAlastadA tAn vinayAna mudA / dIkSAM gRhNantu bho vRddhA, na gRhNantu ca baalkaaH|| pAhuH zrutveti bhUpAlaM te sarve sarvavallabhAH / asmAkaM bAlakA eva dIkSAgrahaNakAraNam // 36 // ebhivinA na cAsmAkameSAM cAsmAn vinA kila / sarvathA naiva bhUpAla dIkSAgrahaNamarhati // etatsAhAyyato'smAkameSAM sAhAyyatastu naH / dIkSAgrahaNanirvAho na saMbhavati sarvathA // 38 // ukti-pratyukti-sadyuktyA vijJAyeti mhiiptiH| prasannIbhUya tAnAkhyat yUyaM dhanyatamA iti // dRDhadharma-miyadharma-zabdau zabdAnuzAsane / nakArAntau hi niSpanAvAccaiteSu SaD nRSu // 40 // yugmam / dRDhadharmAdayaH zabdA iva prAptA vizeSatAm / tyaktvA'kArAntatAM sUtrAt pUrvI prakRtimAtmanaH // 25-te SaNa narAH tasya balabhadramahIpAlasya AjJayA tasthuH-UrdhA abhUvan ityrthH| tasyeti padaM atrApi yojyaM / kiM kRtvA, tasya balabhadrasya purato'prataH prAbhRtaM DhaukanaM muktvA / punaH kiM kRtvA, tasya balabhadrasya rAjJaH padAmbujaM caraNakamalaM nipatya natvetyarthaH / ___ 40-iti vijJAya / itIti ki ? hi nizcitaM dRDhadharmapriyadharmazabdo nakArAntI zabdAnuzAsane vyAkaraNe niSpannau siddhau; arthAca eteSu SaDnRSu niSpannau / ete SaDanarAH dRDhadharmANaH priyadharmANa ityarthaH / Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [aSTamA nAzrayanti gRhasthatvaM maduktaM bahuzo'pi hi / zuddhadharmabalAdete jaatsdvcnaakssraaH||42|| yugmam / jJAtvaiyaM bhUpatirdharme tAn vinishcintcetsH| preSayAmAsa satkRtya gRhaM sadvastubhUSaNaiH // 43 // athAyAntisma te tasya hAdutsavato'dbhutAt / balabhadramahIpAla kRtAd harSaprakarSataH // 44 // AgatyAvasathe nAthaH suratANazca sodaraH / dIkSotsavasusAmagrI vyadadhAtAsubhau mudA // 45 // vasantyavasare cAsmina medinItaTapattane / (pAThAntareNa-meDatAnAmni pattane) tapAgacche mahIyAMsaH zrAvakA vyavahAriNaH // 46 // tadyathA-koThArIkulavikhyAtAH kallA TolAsutAnvitaH / arjanazcAsakarNazca rekhA ammAbhidhastathA // 47 // vIradAso lasadvIradAsacAmarasiMhayuk / / anye'pi svaparIvArayutA AsanmahattarAH // 48 // yugmam / zrIsUjA-haradAsazca tAlhaNaH puNyakAraNam / sAdA-mAnA-dayazcAnye mantriNo'mI bamustarAm // padA-pattA-jiNAmukhyA mukhyAH sarvaSu karmasu / sonIvaMze sadA ravyAtA babhuvuH shraavkottmaaH|| sahasA-suratANAravyAvAstAM karNATavaMzake / kule bhANDArike bhAtAM ratnA-mokAbhidhAnakau // zrImAn ThAkuro nAma zaGkaraH zaGkaraH sadA / mAno naraharazvete zaGkhalAnvaya AvabhuH // 52 // 41-42-dRDha iti vyAkhyA0-ete SaN narAH nAthA 1 suratANa 2 nAyakadevI 3 kezava 4 karmacaMdra 5 kapUracandAH 6 gRhasthatvaM nAzrayanti na sevante / kathaM0 gRhasthatvaM; hi nizcitaM bahuzaH maduktaM balabhadreNa rAjJA uktaM / kasmAnAzrayanti zuddhadharmabalAt / kathaM0 ete jAtasadacanAkSarA:satsatyAd vacanAnna kSaranti na patantIti sdvcnaakssraaH| jAtAzcate sadacanAkSarAzca jAtasadvacanAkSarAH / ke iva utprekSyate-dRDhadharmAdayaH zabdA iva / yathA dRDhadharmAdayaH zabdAH jAtasadvacanAkSarA:jAtaM satsu satyepu vacaneSu prathamAdInAM saptavibhaktInAM ekadvitvAdivacaneSu akSaraM nakArAdilakSaNo varNo yeSAM te jAtasadacanAbharAH / tathA ete'pi SaD narA ityarthaH / kathaMbhUtAH; dRDhadharmAdayaH zabdAH vizeSatAM vizeSabhAvaM praaptaaH| kiM kRtvA ? AtmanaH svasya pUrvI akArantatAM prakRti sUtrAt dharmAdaca kevalAt iti lakSaNAttyaktvA / dvitIyapakSe kathaM bhUtA ete vizeSatAM prAptAH sAmAnyazrAvakalokApekSayA sAdhudharmAGgIkArAt vizeSatvaM prAptAH / kiM kRtvA pUrvI prathamAM prakRti zrAvakadharmalakSaNAM pApaprakRti vA tyaktvA / atra ete iti upameyapadaM, dRDhadharmAdayaH zabdA upamAnapadaM; zuddhadharmavalAditi upameyapadaM; sUtrAt iti upamAnapadam / 48-koThArI / 49-muMhatA / 50-sonI / 51-bhaNDArI / 52-sAMkhalA / 53-bhddktiiyaa| Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH ] vijayadevasUri-mAhAtmyam ratnasiMho nRNAM ratnaM rAjasiMho nRrAjitaH / sIhamalla-ratA nAma pramukhA viditA bbhuH||53|| sadAraGgaH sadAraGgo dhano dhanyo dhanIzvaraH / suratANa ime'bhUvan zrIbhaDakatiyAnvaye // 54 // suratrANaH kRtatrANaH TAhA hAhAvivarjitaH / trilokazrIramIpAlaH saciMtIkula AvabhuH // 55 // saMghapaH SetasI khyAto mantrI narabadastathA / ravidAso ravitrAsAH pratApAdabhavanamI // 56 // dravyadAyI sadA dedA vaMgANI sdgunnaagrnniiH| abhaacchriimttpaanaam-sdgcchodyotkaarkH|| bhAramallaH sadAmalla-tulyo dAnabalAdibhiH / ravidAsastathA'bhAtAmetau tAtahaDAnvaye // 58 // devIdAsA dhano nAma DUMgaro vatsanAmakaH / azobhanta trayo'pyete sarvadA srvvtslaaH||19|| suratrANaH sphuratmANaH zArdUlaH sthUlabhUpanaH / jIvAbhidhastathetyAcA Asan SImasarAnvaye // bhairavo vardhano vIra ete bhANDArike kule / vyarAjanta ca depAlaH parIkSakakule'bhavat // 11 // mahikAbhidha UdAhro mAyIdAsaH sumAyikaH / ityAdayo mahIyAMso bbhuuvurgcchdiipkaaH||52|| atratyairebhiranyezca paradezAgatairapi / eteSAmacikIrNyanta varayAtrAvarAstikaiH // 6 // atrAntare mRzannevaM SaNa narAste parasparam / zrImatkapUracandrasya dAkSA yogyA na baalytH||6|| bhavet kapUracandro hi yAvatsaptAbdikaH kila / tAvattiSThatu mAtAsya pAlanAya tadAdarA // 65 // pragRhNAtu tato dIkSAM mAtA putreNa saMyutA / pAlanIyAsti kaNTena dIkSA yanmahatAmapi // 66 // vicAryaivaM tadA nAtho dIkSAgrahaNataH khalu / nivAryAsthApayat putrayutAM mAtaramAlaye // 67 // sApyasthAtputrasaMyuktA putrapAlanahetave / patyuH kathanakAritvaM patnyA dharmaH sadottamaH // 6 // kurvANA paramaM dharmaM zrAvakaM vatinIva hi / patnyatiSThat sutaM tasya pAlayantI ca savratam // kezavaH karmacandrazca nAthasyAtmaruhAvimau / nAthaH pitA tayoreva pitRvyaH suratANakaH // 7 // catvArazcaturA ete karmArIn hantumudyatAH / dravyaM dArAMzca saMtyajya dIkSAyAmabhavana parAH // 71 // (catvArazcaturA ete diikssaagrhnnttpraaH| babhUvuralpakarmANaH saMtyajya svagRhAMstataH // 71 // iti pAThAntaram )-yugmam / te yacchan pratyahaM pAtaviNaM svagRhocitam / dInebhyo yAcakebhyazca divyadhAnyAmbarANi ca // pUrvoktA atha te zrImanmedinItaTavAsinaH / zrAvakA bhojayanti sma caturastAn ghanAdarAt / / 55-saMcintI trilokazrIH tilokasI iti nAmetyarthaH / hAhA surasvaraH / 65-tasmin kapUracandanAmnaH putrasya pAlane Adaro yasyAH sA tadAdarA / 69-tasya nAthasya patnI nAyakadevInAnI / zrAvakasyAyaM zrAvakaH taM, tasyedamityaNa zrAvakasambandhinamityarthaH / 71-tataH nAkayadevyA kapUracandasya ca gRhe rakSaNAnantaraM svaM ca dravyaM gRhAMdha dArAn / Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [ aSTamaH nAthaH zrIsuratANazca varayAtrAmimAvatha / Atmano'kArayetAM no vairAgyAdhikatA yataH // 7 // atha nAtho'kSipat putrau varNake sudine dine / vicakSaNa ivAnandAt surezvaranarezvarau // 7 // AvRtau cArukausuMbhavastraistau babhatustarAm / prabhAtoditabAlArkakiraNopamasadyutI // 7 // AnandAt gAyatolUlUna striyo varSayatAdRtAH / mauktikairupayacchete dIkSAkanyAmimau yataH // aneke harSato lokA ityaackhyurvickssnnaaH| dakSiNAM dadatAnandAt zrutvA tatkIrtimadbhutAm // kAzcitsakhIH prati premNA kaashcidaackhyurityho| muktvA kAryANi tau draSTuM tvaradhvaM caita sAmpatam // 79 // cArukarpUrakastUrIkuGkamAdibhiradbhutAm / sphuratparimalopetAM kurudhvaM ziSTapiSTikAm // 8 // divyagandhodakaiH pUrva svapayantu tataH punaH / udvartayantu tatkAyaM yatadhvaM cAkSidoSataH // 81 // karpUrAgarukasturImizrakuGkumacandanaiH / aGgarAgaM tayoraGge saraGgAH kurutAdarAt // 82 // lalATe cArucarcikyaM kurudhvaM kuGkamAdibhiH / aGge'laGkArasaddhArAn paridhApayatotsavAt // 8 // malladhvaM mUrdhni mAlyAni gale mAlambikAH shubhaaH| bahudhA ca varAkAramaGgulISvaGgulIyakam // dvayormUni nibadhIta koToraM ca ziromaNim / hasteSu hastasUtrANi, bAhubhUSAzca bAhuSu // 85 // saptabhiH kulakam // puSpitau tAvadIpyetAM tadAnIM phalitau bhRzam / manorathapradAtArau kalpavRkSAvivAGginau // 86 // abhAttadvandvamazvasthaM varayAtrAsu rAjavat / bhUSaNairmukuTottasaizchatraizca saha cAmaraiH // 87 // gAyanA agrato gAyan kepyAtodyAnyavAdayan / nanatunartakA harSAdabruvan kathakAH kthaa:||8|| sphUrjannejasamAjazrIkarakAkArarUpatAm / bibhrANAH kimu devendrAstau niriikssitumaagtaaH||89|| 78-ulUlumaGgaladhvaniriti hemazeSaH / upAd yamaH strIkaraNe iti upapUrvAt yamo vivAhe'rthe Atmanepade vartamAne laTo dvivacane upayacchete iti rUpaM / tayoH kezava-karmacandrayoH kIrtistatkIrtistAm / 81-udvartayantu malaM nivartayantu UgaTaNau karau iti bhASA ityarthaH / 83-carcikyaM TIkA ADipramukhaM / carcikyaM samAlabhanaM iti haimH| 84-malladhvaM dharata / malladhvamiti kriyApadaM sarvatra yojyaM / gale prAlambikAH kANThalA 1 lahakau 2 TaMkAvali 3 campakalI 4 ityAdi lokabhASAprasiddhAH AbharaNavizeSAH / prAlambikA katA heneti / UrmikA tvagulIyakamityubhayaM haimaH / 88-kepIti vAdyavAdakAH / kathA iti tayoreva bAlye'pi dIkSAgrahaNalakSaNA vArtA ityrthH| Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam varayAtrA yayorevamAsanavanavotsavAH / kathaM vyAkhyAnti tAn dakSAH stotumindro na yAnalam // zrAddhanirvAzyamAnAnAM vicitrANAM dine dine / tadIyavarayAtrANAM vArAnanye na lebhire // 11 // zrAddhAnAmatibAhulyAt rAgasyAdhikyatastayoH / sAmIpyAtsanmuhUrtasya dinAnAM ca tanutvataH // 92 // yugmam // zrImanmedataTadraGgAd (pAThA0-zrImanmeDatAdraGgAd) bahirArAma uttame / dIkSAyai maNDapaM dIvyaM zrInAthaH samamaNDayat // 9 // vyarAjattoraNaistuGgamaNDapastA maNDitaH / toraNIkRtasacchuNDaiH sanmukhIna jairiva // 94 // vAtapreritasacchreyaskArikAraskara chadaiH / karNAvalambitazvetasphuracaJcuracAmaraiH // 95 // vastraistatra sadulloca AsIllocanaharSadaH / AkRSTainabhasodabhrasandhyAbhrANAM dalairiva // 16 // sarvatastatra sanmuktAsrajo rejuH pralambitAH / kRtvaikatrAMzusarvasvaM candro nyAsyakarot kimu // asmin samabhavana kAle yAvaMto'thamahAjanAH / nimanya tAvataH sarvAna pracurAdarapUrvakam // 98 // na sadaMbhojanaprItaM sabhojanamabhojayat / bruvan yathocitaM bhaktyA khAdata pivatAM kriyAm // dIkSAyAH sudinasyAdau dine'dInamanA mudA / nAlikerANyadAt pANau teSAM ca caraNotsukaH // 10 // tribhiAvazeSam / atha prabhAte zrInAthaH 1 suratANa 2 sahodaraH / kezavaH 3 karmacandrazca nAthaputrau cturnraaH|| kaumumbhoSNISamukhyAni vAsAMsi vividhAni hi / / hAramAlambikAdIni bhUSaNAni ca paryadhuH // 102 // yugmam // avataMsAMstathA maulIn maulau te'timanoharAn / nyabadhanta nitAntazrI zobhitA acyutA iva // nirakrAmastato'gArAd grahItumanagAratAm / samAruhya vimAnazrIbhAsurAH zibikAH shubhaaH|| 92-tayoH kezava-kapUracandayoH / imAH tadIyAH, tAzca tA varayAtrAzca tadIyavarayAtrAstAsAM tanutvataH alpatvAt / stoka kSullaM tuccharalpaM bhrANutalinAni ca / tanu kSudra kazamiti haimH| 102-arthatyAnanta prabhAte / catvAro narAH caturnarAH kartRpadaM / hi nizcitaM / vividhAni, kausuMbhoSNIpaM kusumbhena raktaM uSNIpaM muz2aveSTanaM pAghaDI iti bhASAprasiddhaM mukhyaM yeSu tAni kosuM. bhoSNISamukhyAni vAsAMsi vastrANi paryadhuH parihitavantaH / ca punaH hAraprAlambikAdIni bhUSaNAni-alaGkArAn paryadhuH / tatra hArAzca zatalatA aSTAdhikasahasralatAdayo anekaprakArAH / prAlambikAzca kANThalA 1 lahakau 2 TakAvali 3 mAlA 4 campakalI 5 caukI 6 ityAdi lokabhASAprasiddhavividhakaNThAbharaNavizeSA AdirtheSAM tAni hAraprAlambikAdIni / caturnarAH ke ityAhazrInAthaH 1 suratANaH sahodaro bhrAtA, nAthasya mahIyAn bhAtA ityarthaH / kezavaH karmacandrazca nAthaputrau nAthasya sutau / ete catvAro narA ityrthH| Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [aSTamaH lAmbatAnekasaphalapuSpamAlAsamA laaH| kikiNIkAraNatkAracaJcurArAvacaJcurAH // 10 // adya dhanyA vayaM lokA apyete kaikinniirvaiH| ArohotpATanAdeSAM kathayantya iveti kim // 106 // tribhirvizeSakam / aneke zibikA lokAzcatasro'bhyavahaMstadA / vRSaskandhaiH svakaskandhaiH sadbhaktyA cotsavazriyA // Arabhya svagRhAtte'tha madhye medataTasya hi / rUpyANullAlayanto'mI mArgaSu niragustadA // . gacchanti smAgratasteSAM bruvanta iti mAnavAH / jayatAnandatAjasraM vardhadhvaM ca lasacchriyA // saDDA aparadezAnAM svadezAnAM ca bhUrayaH / dhanino vasudhAdhIzA mAgadhAdyAH pare'pi ca // mAtaGgAH parvatottuGgA hayAH kllolcnyclaaH| syandanAni manojJAni sotsAhAH pattayo'pi ca // uparyuparisadvastrA varSAsUcAbhrakA iva / sphUrjannejAH puraH pArthapAnte cAkSipramodadAH // 112 // patAkA narahastasthA jJApayantya iveti nan / kRttavastrAkSaranyAsaimitho buddhAzcaturnarAH // 113 // sacakSubhirgavAkSasthAH sajhoparyupari striyH| pazyanti sma mithazcAnyAn lakSayanti sma paannibhiH|| bherIdundubhimukhyAni vAdyAni vividhAni hi / vAdakairvAdyamAnAni divyAni svasvajAtiSu // ahaGkArAdivAneke saDhAtA varayoSitAm / karNapriyANi gItAni gAyanto madhurasvaraiH // 116 // navabhiH kulakam / dIkSAmahotsavaM divyaM jAtaM prAga na kadezam / kRtvA gacchan bahiGgAt yatra te maNDapaM zubham // vijayasenasUrIndrasadguroH pravarAjJayA / pAThakottamadivyazrImeghavijayamaNDitam // 118 // athazAnyAM vidizyate gatvA tyaktvA svpaannibhiH| bhUSAmbarANi sarvANi kuryulocaM svamUrddhasu // sAdhuyogyAni divyAni cIvarANi tadA mudA / paridhAya guroH pArthaM Ayayuste caturnarAH // tataH pradakSiNIkRtya praNatya ca cturnraaH| tasthuragre gurornandau sthApitAn cturo'hNtH||121|| yathAvidhividhimajJo guruH sarasayA girA / vratAni vatinAM paJca tadAttAnudacArayat // 122 // rasikA rasikIbhUya te cApyudacaraMstarAm / mukhaiH svasvamukhaiH samyak yataH suutraarthvedkaaH|| SoDazasya zatasyAsminnekapazcAzavatsare / mAghazvetadvitIyAyAM dIkSateSAM zubhAbhavat // 124 // tutuSuste tadAtyantamuccarya vratapazcakam / menire manasA caivamadya dhanyatamA vayam // 125 // vijayasenasUrINAM vineytvaajnyyaatmnH| pradIkSya prAcalaca ziSyAn geghvijyvaackH||126|| pratigrAma pratidraGga viharan saha tacchyiA / zrIgRhAhammadAvAdadraGgaM sa pApa sotsavaH // 127 // 109-tapaHzriyA, yazaHzriyA / 124-eteSAM nAtha 1 suratANa 2 kezava 3 karmacandAnAM / 127-teSAM caturNI navInaziSyAnAM nAtha 1 suratANa 2 kezava 3 karmacanda 4 nAnAM zrIH zobhA tacchrIH tayA saha sArdham / Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samaH vijayadevasari-mAhAtmyam abhivandhAnavadyAtmA so'dAn ziSyacatuSTayam / vijayasenasUrINAM sadgurUNAM gunnaatmnaam|| zrInemivijayo 1 mukhyaH zrIsUravijayo 2'prH| zrIkIrtivijayo 3 jeyaH kanakavijayo 4 jayI // 129 // caturNAmiti catvAri nAmAnyeSAM yathAkramam / vijayasenasUrIndrassatyArthAni vyadhAttadA // 130 // yugmam // zrInemivijayo nAma kanakavijayaH punH| ziSyAvetAvubhau so'dAt vijayadevasUraye // 131 // kapUracandanAmAnaM bhrAtaraM laghumAtmanaH / gate nAyakadevyAkhyAM mAtaraM ca kiyatkSaNe // 132 // SoDazasya zatasyAtra SaTpaJcAzatmavatsare / pUrvariva mahIyobhirutsavaiH zrAvakaiH kRtaiH // 13 // zrImanmedataTadraGge prAdIkSata zume dine / zrIpUjyasyAjJayA zrImatpadmasAgarapaNDitaH // 134 // -tribhiAvazeSakam // tataH kapUracandAkhyaM mAtrA saMyutamanyadA / zrIpUjyAyArpayAmAsa pavijayapaNDitaH // 13 // zrIpUjyo'pyarpayAmAsa vijayadevasUraye / kuMaravijayetyAkhyAM kRtvA ziSyatayA tadA // 136 // kumiyati jinAgAra-dharmAgArAya yaH kila / kuMaraH procyate sadbhiH sAnusvAraH svare pare // anusvAro makArasya na kadApi svare pare / anusvAraH kathaM sUtrAbhAvAdatra svare pare // 138 // uttaramAha-anusvAro makArasyA'luk smaasvidhaantH| bAhulakAca nAmatvAdApatvAcca svare pare // 139 // yathA titau zabde hi dduprtyyshktitH| sandhirneha tathA!ktemakArAkArayorapi // 140 // yugmam // zatrUn vijayate sarvAna sarvatrAtmIyatejasA / vijayaH mocyate mAjJaiH sarvalokasukhamadaH // 141 // kuMaravijayetyAkhyAmanvarthAmakarottataH / kapUracandaziSyasya sadgururguruvaddhiyA // 142 // 128-sa zrImeghavijayavAcakaH ziSyacatuSTayaM nAtha 1 suratANa 2 kezava 3 karmacandAn 4 ityrthH| 132-kiyAMzcAsau kSaNazca kiyatkSaNaH / nAtha 1 suratANa 2 kezava 3 karmacandAnAM 4 caturNI saMvat 1651 mAghasudi dvitIyAdivasadIkSAgrahaNAt kiyatkAlastasmin kiyatkSaNe gate zrImatpanAvejayapaNDitaH zrIpUjyasya AjJayA-zrIvijayasenabhaTTArakAjJayA AtmanaH svIyasya kIrtivijayakanakavijayayoH kapUracandanAmAnaM laghu bhAtaraM ca punaH nAyakadevyAkhyAM mAtaraM zubhe dine prAdIkSata / kiyatakSaNaM draDhayati kasmin SoDazasya zatasya SaTpaJcAzavatsare saM0 1656 varSe ityarthaH / zeSa spaSTam / Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ahamaH zrISalabhopAdhyAyaviracitaM evaM zrIvijayAdisenaH nipo yasmai muziSyatrayam mAdAd bhaktivazAsabahRdayo yat kiM na datte prabhuH / so'vyAca zrIvijayAdedevasurubhavyAnapAyocayAc zrIzrIvallabhapAThakena kavinA vyAkhyAta dIkSotsavam // 142 // iti zrIzrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImadvijayadevamahAtmyanAni mahAkAvye zrIvijayadevasUrivarANAM zrIvijayasenasUripradattazrIkanakavijayAdiziSyapradAnavarNano nAma aSTamaH sargaH // 8 // Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH sargaH atha zazvadnuroH pArthe sarvA vidyAzcaturdaza / sopAGgaikAdazAGgIyuk pUrvANyapi caturdaza // 1 // adhIyAno'bhavajjyAyAnvardhamAno gunnshriyaa| ojasA tejasA cAGge kanakavijayo'ntiSat // 2 // yugmam // pratyakSA hi babhau tasmin cittastheva sarasvatI / sUtrAAMdhavabodhena kAleSvadhyayanAdiSu // 3 // ziSyairanekaividvadbhiryukto yadyapi bhUribhiH / tathA'pyananyaziSyo'hamityamasta sadA guruH // 4 // cakSuSI tasya karNAntavizrAnte sto manohare / cakSuSmattA tu shaastraarthstthaa'pyaasiijgddhitaa|| vizAvadA'hayasso'sti zrIrAjanagare hya'tha / vizAvadAtA udyante vizadA yasya dhImatA // zaMsantIti vizo vizve vizve vizvamamUdRzam / aznute saghazo yasya vizvasyeSTe sa iishvrmaa7|| vivasvAniva tejasvI vacasvIva bRhsptiH|| yazasvI cakravartIva jinazAsanamArakA // 8 // yugmam // vazIti vivazo neti zazvaJceti varzavadaH / yamuzanti vizAmIzA bhAsate sa vizAvatAH // 9 // uddhatejagato mUlaM mUlaM svIyakulasya ca / mUlo nAma tadIyo'sti bhrAtA trAtA sadathinaH // athAtrAvasare zrImadvijayasenasadgurum / vizAvadA'bhidhaH zrAddhaH samAyAdvandituM mudA // 11 // vanditvA pAlirbhUtvA vinayAt sa upAvizat / purastAca zrIgurodhamakathAM shrotumnaastdaa|| vijayasenasUrIndra iti taM samupAdizat / navInapratimAnAM hi kAraNaM puNyakAraNam // 1 // samAkaryobhayAkaNi ca IdRgguroIkhAt / pratimAkAraNe bhAvamadadhAca zrIvizAvadAH // 14 // 8-sa vizAvidA Izvaro dhanI zrAvakaH vizvasya jagata iSTe aizvarya karotItyarthaH / adhIgarthadayezAM karmaNIti zeSatvena vivakSite karmaNi vizvasyeti sssstthii| zeSatvenA'vivakSite kamaNi vizvamISTe iti karmApi syAt / jagatAmISTe jagantISTe ityAdivat / sa kaH yasya vizAvidA iti nAmaH zrAvakasya amUrazaM sadyazaH vizvaM lokamabhate iti / vizve sarvavizo manuSyA vizve loke zaMsanti stuvanti kathayantIti yAvat / amUTazamiti kiM tadevAha-vivasvAniva tejasvItyAdi sarva spaSTaM / etatsarvamaprataH spaSTayiSyati / 9- vizAvidAnAma zrAvako bhAsate dIpyate / sa kA yaM vizAmIzA manuSyANAM svAmino rAjAna ityarthaH / vazIti vivazo naSTaduSTadhIti / ca punaH zazvat vazaMvada iti uzanti vAJchanti kathayantIti yAvat / vivazo'niSTaduSTadhIriti haimH| 10-santaH sAdhavaH zrAvakAdayaH, Arthinazca yAcakA brAhmaNAdaya iti samAhAradvandve garthinastAn / na lokA'vyayaniSThAkhalarthatanAmiti SaSThIniSedhe dvitIyeva / Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracita [naSamaH utthAya tata AnandAdAgatyAsthAnamandiram / AkArayacchubhe'hni sAkamatimAkAriNo nraan|| te'pyAjagmustadAhUtAH kRtvA jyokkAramAdarAt / Asanta puratastasya tenaivoktavarAjJayA // tadaivaM kathayAmAsa tAnaIDimbakAriNaH / dvAsaptatijinendrANAM kurvantu pratimA varAH // 17 // tadA tadAzayaivaM te pratimAkAriNo narAH / cakrurapatimA aItpatimAH pratimottamAH // 18 // vartamAnAdisatkAlatrayasambandhinIrimAH / dvAsaptati jinendrANAM pratimA mhimaasmaaH|| AdAyAnIya tasyAne DhokayAmAsurAzu te / hRdhamodata tA dRSTvA zrAvakazrIvizAvadAH // 20 // yugmam / akArayajinAgAraM zakandarapure tadA / zrIcintAmaNipArzvasya caityasyAntikamuttamam // 21 // pratimAnAmatha zreSThAM pratiSThAM zrIpratiSThayA / vijayasenasUrIndrakarAtkArayati sma saH // 22 // tasminnavasare sUri vijJapyAMhI praNamya ca / vadatAMvara ityAkhyat zrAvakaH shriivishaavdaaH||23|| zrIkIrtivijayAkhyo'yaM kanakavijayo'pyayam / ziSyapaziSyAvetau te bhrAtarau dvAvimau mithH|| rAjasundaranAmA'yaM kuzalavijayaH punH| kamalavijayazcaite paJca pnycmpnycmaaH||25|| eteSAM viduSAM dehi padaM paNDitanAmakam / zrIsaMghAgrahataH zrImadvijayasenasadguro ! // 26 // -tribhirvizeSakam / vijayasenasUrIndrastatastasyAgrahAd ghanAt / dadau teSAM hRdAnandi padaM paNDitanAmakam // 27 // rUpakANi mudA mAdAt tatpaNDitapadotsave / sAdharmikAdilokAnAM pratihastaM vishaavdaaH|| anye'pi zrAvakA ibhyAH sabhyA: samayavedinaH dharmAbhilASiNo rUpyaizvakulambhanikAM mithH|| aho puNyavatAM puMsAM prabhAvaH prabhavatyapi / manorathAnAM lAbhAya pareSAM chupakArakRt // 30 // 19-kathaM bhUtAH pratimAH ? mahimAsamA:-mahinA mAhAtmyena na samAH sadRzA yAstA mhimaa'smaastaaH| 25-paJcameSu catureSu paJcamA hRdyA ye te pnycmpnycmaaH| paJcamazcature hRye iti mheshvrH| 27-teSAM kIrtivijaya 1 kanakavijaya 2 rAjasundara 3 kuzalavijaya 4 kamalavijayAnAM 5 paNDitapadasyotsavaH tatpaNDitapadotsavastaM / pratihastamityatra 'lakSaNe 1 sthaMbhUtAkhyAna 2 bhAga 3 vIpsAsu 4 pratiparya'nava' iti lakSaNe'rthe pratiyoge hastamiti dvitIyA / pratihastaM hastaM lakSAkRtyetyarthaH / rUpakANi nANakAni / rUpaM svabhAve saundarye nANake pazuzabdayoriti mahezvaraH / svArthika ke rUpakam / 29-rUpyaM dInArapramukhanANakaM / rUpyaM syAdAhatasvarNarajate rajate'pi ceti mahezvaraH / yathA-maNirUpyAdivijJAnaM tadvidAM nAnumAnikamiti / / 30-prabhavatyapi samartho bhavatyevetyarthaH / apIti nizcaye / kathaMbhUtaH prabhAvaH hiryasmAkAraNAt upakArakRt / Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanaH] vijayadevasUri-IWA evaM vizAvadAH zrAddhaH zraddhayA dharmakarmasu / cakAra rUpameteSAM zrIpaNDita dotsavam // 31 // kanakavijaya prApya zrIpaNDitapadazriyam / vinayaM laghuuddheSu yamAyuH sadA'karot // 32 // evamudbhUtasadbhUtazrIpaNDitapadaddhimAn / kanakavijayo'rAjadrAjeva bhavitA basau // 33 // -zrIkanakavijayasya paNDitapadam / athAsti pattanaM nAma pattanaM pattanottamam / ratnayoni yato lAkAstabruvanti ca nAparam // mahebhyA tatra lAlIti nAnnI vasati kAminI / zrAvikA kAmukA naivaM kAmukyapi kadApi na // zIlavasyo hi yA Asan zrAvikAH sulsaadikaaH| ____ tAsAmeSo'vatAraH kiM jAtaiSA brahmacAriNI // 36 // kuto'pi sukRtAtkAntAt maaptsmptti-snttiH| kuto'pi duSkRtAhuSTAt sA nisspti-sutaa'bhvt|| (kuto'pi duritAtsAsIniSpatiH supatiH zriyA, zriyAM -iti vA pAThaH // 38 // ) phalaM lakSmyAdikaM valgu phalgu patyAdiduHkhajam / saddharmA'dharmayorbuddhvA sAIddharma samAcarat // ahaMduktamakAreNa vidhinA zuddhadharmadhIH / vratAni dvAdazAjasra zrAvakANAmapAlayat // 40 // athAnyadA phalaM bhUri sA gurorazaNonmukhAt / zarbujayAditIrthAnAM yAtrAkaraNasaMbhavam // 41 // zrutvotthAya guroragre sarvasaMghasamakSakam / AkArya sarvadezAnAM saGghagan sarvAtmanottamAn // 42 // zatruayAditIrthAnAM yAtrA kartAsmi bhAvataH / sA'vocaditi sadbhaktyA siddhayatAmidamIpsitam // 43 // yugmam / zrIsahanmuttamaM kRtvA zrIsaDvena janottamA / uttamAhe'karoyAtrAM zatruayamukhArhatAm // 44 // 34-pattanaM nAma pattanaM nagaraM asti / kIdRzaM pattanaM nAma pattanaM pattanottamaM pattaneSu nagareSu uttama zreSThaM pattanottama sarvanagarottamamityarthaH / tadevAha-yato yasmAtkAraNAllokAstatpattanaM nAma pattanaM ratnayoni ratnAnAmutpattisthAnaM ratnakhAni bruvanti / ca punaH aparaM anya nagaraM ratnayoni na bravanti / 35-kAmukA maithunAbhilASasahitA naiva / atra riraMsAyA abhAvAdeva jAnapadakuNDeti mI niSedhe, ajAdyataSTAbiti TApa apIti punararthe / kAmukyapi maithunecchAvatyapi kadApi kasminnapi kAle na kAmukItyatra jAnapadakuNDeti maithunecchAyAM jISu / 36-eSA lAlI zrAvikA / yAH sulasAdikAH zrAvikAH, hi nizcitaM zIlavatya Asan tAsAM / kimiti vitarke / eSa avatAro jAtA / kathaMbhUtA eSA brahmacAriNI / 44-uttamaM ca tadahazca uttamAhaH zobhanaM dinmityrthH| pulliGgastasmin uttamAhe / alaSTakhoreveti Tapratyaye Tilope ca uttamAhaH / zrIsaddhena lakSmIsamUhena janottamAH zatru cayamukhA'haMtAM mukhazabdasyAdyarthatvAt / zatruayagirinArazaddhezvarAvRMdAcalAditIrthakarANAm / Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrISalabhopAdhyAyaviracita [navamaH zatruayAditIrthAnAM yAtrAzcakre tayA'dbhutAH / vyayayitvA'vyayIbhAvo bheje dravyeNa tagRhe // 45 // athAnyadA samutpannagururAgA gurau guNaiH / kSaNadA kSaNadAyAM sA citta evaM vyacArayat // 46 // evamiti kiM tadAhaprAtarvijJapayAnyevaM praNamya caraNAmbujam / vijayadevasUrIndraM sarvasaddhAsamakSakam // 47 // upAdhyAyapadaM dehi tvacchiSyasyA'sya bhaasvtH| ___ kanakavijayAkhyasya tadguNairyattu shaalinH|| yugmam / jAte prabhAta AyAtsA sUreH pArtha upAzraye / rAtri cintitasadvArtI natvetyAravyacca sadvirA // itIti kiM tadAhaprayaccha pUjyarAja tvamupAdhyAyapadazriyam / kanakavijayAkhyasya pUrayeti madIhitam // 50 // aGgIkRtya vacastasyAsmarirevamupAdizat / lAlIstvamasi dharmAlI kiM na kurve tvadIhitam // yatazca-lAti lakSmyAH phalaM dharmapuratnaM lIyate'pi ca / ubhayorvarNayooMge lAlIriti smaastH|| tanmanorathasiddhayartha tatsamakSaM niraikSata / muhUrtamuttamaM sarirupAdhyAyapadocitam // 53 // tata utthAya sApyAyAtsvagRhe svagRhe zriyaH / tadaiva sarvadezAnAM saMghAnAhvayati sma ca // 54 // saMghA ahammadAbAdapramukhadraGgavAsinaH / upariSTAnmuhUrtasya tadAhRtAH samAyayuH // 55 // SoDazasya zatasyAbde trisaptatitame rame / mAghamAsAvadAtasya pakSasyottamavAsare // 56 // vAdyamAneSu vAdyeSu suzabdeSu ghaneSu ca / gIyamAneSu gIteSu sadhavairyuvatIjanaiH // 17 // 45-tayA lAlI naamnyaa| kiM kRtvA ? vyayAyitvA vittaM samutsRjya / vyayaNa vittasamutsarge curAdi adntH| dravyeNa tadgahe lAlImnyAH zrAvikAyA gRhe avyayIbhAvo'kSayIbhAvo bhejezizriye / prabhUte'pi dravye tIrthayAtrAdiSu vyayIkRte'pi tadgRhe dravyANi prabhUtAnyevAbhUvana nyuunaaniityrthH| 48-hi yasmAtkAraNAttu iti vizeSe / tasya upAdhyAyapadasya guNAH tadguNAstaistadguNaiH zAlinaH zobhanazIlasya anupAdhyAyo'pi upAdhyAyapadayogyaguNairvizeSeNa zobhamAnasyetyarthaH / 52--lAti tacchIlA lAH, lIyate tacchIlA liiH| samAsataH karmadhArayasamAsAt / ubhayorvarNayooMge lAzcAsau lIzceti lAlI tatsambodhanaM he laalii!| lA AdAne adAdi parasmaipadI, lIc zleSaNe divAdirAtmanepadI / ubhayatra anyebhyorapI dRzyate iti kvim / 53-tanmanorathasiddhayartha lAlIzrAvikAmanorathasiddhaye / tatsamakSaM lAlIzrAvikAsamakSam / sUriH zrIvijayadevasUriH / 55-tadAtA lAlIzrAvikAkAritAH / Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] 55 vijayadevasUri-mAhAtmyam vijayavarAMndraH kanakavijayAhvayam / upAdhyAyapadaM datvA tadidamavadanmukhA // 58 // idamiti kiM tadAha [tribhirvizeSakam / kanakavijayAkhyo'yamupAdhyAyaziromaNiH / samakSaM sarvasaMghasya nAnAdaGgAgatasya hi // 19 // nizamyeti tataH saMghAH sarvadezanivAsinaH / vavandira upAdhyAyakanakavijayAhvayam // 60 // dharmAziSaM tadAnandAt zrIsaDansya sukhAvahAm / upAdizadupAdhyAyaH knkvijyaayH||61|| tadyathA-arhatsiddhavarAcAryopAdhyAyAH sAdhusaMyutAH / zvAzreyasaM sadA kuryuH paJcaite prmesstthinH|| zrutvopadeza te saGghA udatiSThastadagrataH / teSAM pANau ca rUpyANi dadau lAlIH svalIlayA // sarvAnsaDAMstato lAlIH prabhojyAdbhutabhojanam / vissrjaatistkaarprisskaaraadidaantH|| lAlI zrAddhI cakAraivamupAdhyAyapadotsavam / kanakavijayo jIvyAt sa cirAya yadIyakam // -iti zrIkanakavijayasya upAdhyAyapadam // athAsti bharatakSetre sarvasvargasukhAdikam / nirvittikasampattipuramIDarasatpuram // 66 // kalyANamallabhUpAlA sarvakalyANakAraNam / nirupadravasAmrAjyaM bhunakti vyaktazaktitaH // 17 // vyavahArI sadAhArIzvarezvarapuraskRtaH / tatra bhAvitrabhRgAtraH zreSThI vasati nAkaraH // 68 // (nAkaraH zrAvako'vasat-iti vA pAThaH) sahAnAdiguNAn yasya tridazaiH sahajUrapi / vaktiranyo na kiM vaktiH sahajUrasti tatsutaH // (vaktiranyasya kA vArtA sahastatsuto'bhavat-iti vA pAThaH) vigatAnA kadApyAjUH kArAyAM nurna kasyacit / yasya prabhAvato loke sahajUH sa virAjate // 64-atisatkAreNa pariSkArAdInAmalakArAdInAM dAnaM atisatkArapariSkAradAnaM tasmAdatisatkArapariSkArAdidAnataH / alaGkArastu bhUSaNaM pariSkArAbharaNe ceti haimaH / pariSkAra ityayaM mUrdhanyakavargAcamadhyaH / 68-tatra zrImati IDarapure zreSThI nAkaro vasati / kathaMbhUtaH ? vyavahArI / punaH kathaM01 sadA nirantaraM hArIzvarezvarapuraskRtaH-hArayo manAharA ye IzvarA ghaninasteSAmIzvarAH svAminasteSu puraskRto yassa / tathA cAruhAriruciraM manoharamiti haimH| punaH kathaMbhUtaH ? bhAvitrabhRdgAtraH kalyANayuktadeha ityarthaH / 69-tatsutaH nAkarasutaH / jUrAkAzasarasvatyAM pizAcyA javane'piceti mahezvaraH / 70-yasya prabhAvato loke kadApi kadAcitrunarasya kArAyAM bando na AjUH na htthaatkssepH| kathaMbhUtaH sahajUH? vigatAta:-vigatA AjUH haThAtkSepo yasmAtsa vigatAjU / anena svecchAcAritvaM darzitam / sahajAI svecchayaiva svasthAnyeSAM ca RNAdAnAdinyAyAnAM kAryeSu pravartate / paraM nAnye Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM dAnairyasya parAbhUtAH masravadbhiH rAtsadA / asUyayA hi mAtAH savantyadyApi saptadhA // 71 // kSipanti mastake reNUn sahante hAtapAdekara / labhante naiva dAtRtvaM so'bhUddAghuttamo bhuvi // 72 // athAyAdviharaMstatra vijayade sadguruH / sahajUpramukhAH zrAddhA api taM vandituM gatAH // 73 // abhivandyotsavaM kRtvA'ntarA nagaramAnayan / vijayadevasUrIndraM zrAvakAsta upAzraye // 74 // (abhivandyotsavaM kRtvA'ntarA nagaramAnayat / vijayadevasUrIndraM sahajaH sa upAzraye-pAThAntaram) dharmopadezamAkarNya natvA cotthAya so'karot / puSpANIva surUpyANi mahAjanakarAspade // 7 // athAnyadA samutpabavivekAdhikateritaH / iti vyajJapayadbhaktyA sahajUH zrAvako gurum // 76 // itIti kiM tadAhajAnAsi yaM svaM ziSyaM sarvAMgINaguNAzrayam / zrIguro prApayadrAktaM varyAcAryapadazriyam // jayadevarIndrastataH pAheti mati / asmin kAyeM kariSyAmi dhyAnamabhyudayAvaham // 78 // tatastaM sahajaH mAha prayatasva guro drutam / dhyAnArha vIkSyate vastu yattad brUhi nayAmi tat // 79 // asminnavasare zrImatsAbalIgrAma uttamaH / vartate sAvalI tasya prabalISTe mahIpatiH // 8 // priiksskkulvyomvyomrtnsmdyutiH| puMratnaM ratnasiMhAravyaH zreSThI vasati vizrutaH // 8 // anekajIvahiMsAyA nivAraNakRtocamaH / ratnasiMho'likhatpatraM sUryAhAnAya harSitaH // 42 // tadyathA-svastizrozobhitaM zazvatratvA zrIparameSTinam / IDate paNDitA yatsvastadbhAtIDarasatpuram (-pattanamiti vA paatthH)||8|| vijayadevasUrIndraM vasantaM tatra sAmpatam / praNatya ratnasiMho'yaM zrAddho vijJapayatyatha // 8 // zrIpUjyarAja sAdhantazrIsamAjavirAjitaH / sAbalIgrAmamAgaccha sarvajIvahitAya hi // 8 // taM haThAt teSu prakSipantIti bhAvaH / viSTirAjUrityaparaH / yadyapyAjUnarake haThAt kSepasya nAma, tathApyatra sAmAnyavizeSayorabhedena vivakSaNAt anyatrApi haThAtkSepa nAma na duSTam / 71-saptadhA saptabhiH prkaaraiH|| 80-sA saptAGgarAjyalakSmIstayA balate prANitItyevaM zIlaH sAvalI / saptAGgarAjyalakSmIsamRddha ityarthaH / bala prANane bhvAdirAtmanepadI / ata eva prabalI prakRSTaM SavidhatvAt balaM sainyaM prabalaM tadasyAstIti prabalI / ata ini Thanau iti / iniH SaDvidhasainyayukta ityarthaH / mahIpatiH rAjA tasya sAbalIprAmyasya ISTe rAjyaM karotItyarthaH / tasyetyatra AdhigarthadayezAM karmaNIti zeSatvena vivakSite karmaNi SaSThI / atra zeSo nAma karmaNa avivakSAsambandha ityarthaH / vataH zeSasya sambandhasya bhAvaH zeSatvaM sambandhatvamityarthaH / tena vivakSite karmaNi SaSThI / 85-sAdhantAnAM sAdhUnAM zrIH zobhA tasyAH samAjena samAtena virAjitaH sAdhantazrIsamAjavirAjitaH / Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vimayadevasUri-mAhAtmyam jIvahiMsA prabhUtAtra jAyate pApabhUpataH / tvadAgamanatastasyA nivRttirbhavitA ciram // 86 // asmiMzca kArya AlasyamapAsyAgaccha sadguro! / bhavanti sAdhavaH sarva dharmalAbhArthino yataH // svasti zrIjinamAnasya zrImadIDarasatpure / sahapramukhAn zrAddhAn ratnasiha iti stute // itIti kiM tadAhadhanyA yUyaM yato nityaM vijayadevasadguroH / vandadhve caraNAmbhoja labhadhve ca phalaM zriyaH / vAraMvAramiti stutvA tAMzca vijJapayatyatha / adya sadyaH prasadhAtra muJceyuH zrIguruM gurum // 10 // atrApi bhavitA lAbho navyo navyo dine dine / prasAdAd bhavatAmeva vicAro nAtra kazcana // viliravya patrayordvandvamadvandvana svacetasA (-madvandvena svapANineti vA paatthH)| ratnasiMhastadA prAdAt praiSyahaste prazastadhIH // 92 // tadAnI pocalatpaiSyaH pracalaMzcApadIDaram / gurorantikamAgacchatmAdAtpatre ca sdguroH||9|| prApayacchIguruH patraM dvitIyaM sahajUkare / ubhAvavAcayetAM tau te patre pItacetasau // 9 // sahajUH pramukhAH sarve zrAddhA IDaravAsinaH / vijayadevasUrIndramiti vyajJapayaMstadA // 9 // itaH pracala sUrIndra gatvA taM tatra toSaya / dharmajIvadayAdAnabrahmacaryAdi sambhavaiH // 16 // zrAvakaM poSayitvA taM kRtvA dhyAna hitAya ca / atrAsmAMstoSayAgatya varyAcAryapadotsavAt // ityuktaH sahajamukhyaiH zrAvakairAdarAttataH / vijayadevasUrIndraH prAcAlItparivArayuk // 9 // viharansa kramAtmApa sAbalIgrAmamutsavam / kRtvA zrIratnasiMho'pi tamupAzrayamAnayat // 19 // dharmopadezamAkaNyaM dRSTvA coprakriyAparam / zrIguruM svazarIre sa mApAnandamapApadhIH // 10 // yAvacchrImadguroratra sthitiH prItividhAyinI / tAvadatrApavitrA no bhavitrI maaririitikRt|| vitathA vitathAme mA vAco vAcaMyamAdhipe / nivasatyavanInAtha ratnasiMho'bhyadhAditi // 102 // sarvathA niyaMthA lokA abhayA abhayA iva / bhavitAro'sya mAhAtmyAnidhanAH sadhanA api / / 88-iti stuta iti stauti / 89-dhanyeti sugamam / 102-yugmam / he avanInAtha ! bhUpAla! vAcaMyamAdhipe zrIvijayadevasarau nivasati sati sthitikurvati sati imAH pUrvoktA:-mArinoM bhavitrItyAdi lakSaNAni, vedyamAnAzca sarvathA nirvyathA lokA ityAdilakSaNA vAco vANyaH vitathA asatyAH mA vitathAH mA kArSIH iti ratnasiMhoDa bhyadhAt akathayat / vitathA iti tanuvistAre ityasya vipUrvakasya karaNArthasya mAGiluGiti luki liluGi iti cilapratyayaH, cle sic iti sic pratyaye tanAdibhyastathA soriti vaikalpikasico lope anudAttopadezeti anunAsikalope na mAG yoge ityanena aDAgamasya lope ca madhyama. puruSasyaikavacanam / 103-bhavitAro bhaviSyantItyarthaH / Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrISallabhopAdhyAyaviracitaM [navamaH prabodhyaivaM svasabuddhayA sAvalIgrAmanAyakam / mArinyavAri sarvAriharA tena cirattina // SoDazasya zatasyA'smin subhikSe sukhadAyini / adhike saptabhiH zastazrIsaptatitame'ndake // mAghamAsasya zuklasya pakSasya sudine dine / SaSThInAmni vidhAteva bhAgyaM likhitumAdarAt // zAsanAdhIzvarI dhyAtumathAtiSThadadhIzvaraH / gacchabhAradharaH ko me bhAvI jJAtumiti sphuTam // 107 // tribhirvizeSakam / kRtvA SaSThA'STamA'cAmlamabhRtyatyutkRSTaM tapaH / dhyAyati sma zubhaM dhyAnaM dhyAnakAmanA guruH|| vidhinA dhyAyato dhyAnaM prAsIdacchAsanezvarI / samAgatya guroragre nyaSIdacojjvaladyutiH // atha zAsanadevatAvarNanampratyakSA suprasannA'kSA devI vidyudivA'bhavat / suvarNAtmA suvarNAtmA zrIguroH sampade mude // kSobhayantIva cetAMsi yoginAM bhoginAmapi / anADhayAnAM sadADhyAnAM tyaktAtyaktA'sthiratvataH // 111 // 104-tena ratnasiMhena tadA zrIvijavadevasUreH sAvalImAme nivasanakAle cirAt prabhUtaM kAlaM yAvat mAriyavAri nyaSedhItyarthaH / zeSaM spaSTam / 110-pratyakSA karhi dRSTAtmetivA pAThaH / devI zAsanadevatA sUrimantrAdhiSThAtrI zrIguroH zrIvijayadevamareH sampade lakSmyai mude harSAya pratyakSA abhavat / kathaMbhUtA devI ? suprannA'kSA suprasanAni vikArarahitatvena prasAdavanti akSANi indriyANi yasyAH sA tthaa| pratyakSA karhi dRSTAtmeti pAThAntaraM tadAyamarthaH-kathaMbhUtA devI karhi kAsmin arthAtsamaye dRSTAtmA dRSTa AtmA deho yasyAH sA tathA / zAsanadevyAH kasminneva kAle darzanAt na sarvadA darzanAt / kA iva ? vidyudiva / kathaMbhUtA vidyut ? ka idRSTAtmA prAgvat / vidyudapi kadaiva dRzyate na sarvadeti / kathaMbhUtA devI vidyucca, suvarNAtmA suvarNaH pItalakSaNavarNayukta AtmA deho yasyAH sA suvarNAtmA pItavarNA ityarthaH / ata eva punaH kathaMbhUtA, suvarNAtmA suvarNamayadehA ityarthaH / pItA hi vidyullokAnAM sampade bhavati / yatprAzca:-" vAtAya kapilA vidyut , AtapAyA'tilohinI / pItA varSAya vijJeyA, durbhikSAya sitA bhavet " iti / evaM zAsanadevyapi pItavarNaiva gacchAbhyudayAya zriyai ca bhavati nAparavarNeti vidyutA sAmyaM darzitam / evaM vizeSaNadvayamapi devIvidyutoH samAnameva / 611-kiM kurvantI utprekSyate-yoginAM bhoginAmapi cetAMsi kSobhayantIva kSobha prApayantIva / kathaMbhUtAnAM yoginAM ? anADhyAnAM dhanarahitAnAM pUrva gRhasthatve dhanabhogasadbhAve'pi sarvathA parityaktadhanabhogAnAmityarthaH / kathaMbhUtAnAM bhoginAM ? sadAnyAnAM sarvadA dhanabhogasaMyuktAnAmityarthaH / nanu kathaM tyaktadhanabhogAnAM yoginAM vidyamAnA'parityaktadhanabhogAnAM yoginAM gheta: Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59 sargaH ] vijayadevasUri-mAhAtmyam karNayoH kuNDalavyAjAtsUryAcandramasau vidhiH / anIkasthAvivA'muJcadyasyA aGgasya rakSaNe // karNayoH kuNDalavyAjAtsUryA candramasau kimu / pratApakaumudIbaddhathai sevete iva yatpadau // 11 // tadAsyadarzanaM zasyaM sadRzaM syAdahanizam / sevAvidhAyinAM puMsAM samIhitavidhAyakam // 114 // karNayoH kuNDalavyAjAt sUryAcandramasAvimau / svAminI manasaH prItyA ityasthAtAMtarAmiva // karNayoH kuNDalavyAjAtsUryAcandramasAvimau / vRddhi draDhayituM sAdhaiM tayAptAvAgatAviva // karNayoH kuNDalavyAjAt sUryAcandramasau tava / Avayoriva tejaH stAditi vaktumivAgatau // zatrudhvAntaharaM mitrakumudAnandadAyakam (-kusudorodhakArakamiti vA paatthH)| mithyAtvA'jJAnasamyaktvajJAnavastuprakAzakam // 128 // yugmam / karNayoH kuNDalavyAjAta sUryAcandramasau sadA / mahAmAtrAvivA'nyeSAM sveshaa'graa'kuutvedkau|| dadhAnAbhAti sA kaNThe haarmaalaambikaadikaaH| bhUSA bhUSA ivAdheyavarAdhArasukhAvahAH // kSobha iti zaGkAM nirAkurvannAha tyaktA'tyaktA'sthiratvataH tyaktAnAM tyaktadhanabhogAnAM yoginAM atyakAnAM atyaktadhanabhogAnA bhoginAM asthirasvataH manasaH asthairyAt / saMsArasahajatvAdatRptezvetyarthaH / devyA atyadbhutarUpadarzanena teSAM manasaH sthairye'pi manaHkSobho atyadhikAdbhutarUpatvAt / evaM viyudapi vyAkhyeyA iti yugmArthaH / 112-rIkSavargastvanIkastha itymrH| 115-yugmam / asyoktileza:-imA sUryAcandramasau karNayoH kuNDalavyAjAt svAminI manasaH prItyai sUrimantrAdhiSThAtryAH zAsanadevatAyAzcetasaH prasannatAyai iti asthAtAntarAmiva prakabeNa AtiSThatAmiva | prakarSaNa asthAtAM asthAtAntarAM dvivacanavibhajyopapadetarabIyasunau iti trpi| kimatiDavyayathAdA' svadravyaprakarSe iti AmbAgame rUpam / itIti kiM tadAha-sevAvidhAyinAM puMsAM aharnizaM zasya tadAsyadarzanaM zAsanadevImukhAvalokanaM sadRzaM samAnaM stAt / ko'rthaH ? divArAcAvapi udghote dhvAnte ca gRhasya madhye bahirvA samAna zAsanadevImukhAvalokanaM bhavatAt / evaM cenna tarhi dvayormadhye ekasyAbhAve samAnaM darzanaM na syAditi tadbhavatu iti asthAtAm / 120-asyoktilezaH-sA zAsanadevatA kaNThe hAraprAlambikAdikAH bhUSA AbharaNAni dadhAnAbhAti / hArAzca uraHsUtrikA devacchanda-indracchanda-vijayacchanda-aSTAdhikazatalatAhArAIhArAdayo'nekaprakArAH, prAlambikAzva-kANThalau lahakau TaGkAvali mAlA caMpakalI caukI ityAdi bhinnabhinnAkArAnekaprakAralokabhASAprasiddhapralambamAnakaNThabhUSAstA diryAsAM tAH hAraprAlambikAdikAH / kathaMbhUtAH bhUSAH ? AdheyavarAdhArasukhAvahA:-AdheyAH hAraprAlambikAdikAnAM bhUSANAM svasvasundagakArajyonajyotIrUpazobhanazobhAlajhaNAH, varAdhArAzca Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracita [navamaH tasyAH zarIramevedrau hAramauktikadambhataH / surAH stanasuradUNAM kriiddntiivopristhitaaH||12|| tasyAH zarIramevedrau hAramauktikadabhbhataH / surAH stanAsanAsInAH sevante sevakA iva // 122 // siddhirmanorathAnAM sAgasmAkaM bhavitA zubhA / asyAH prabhAvato divyAditi nizcitya cetasi // tasyAH zarIramervadrau hAramauktikadambhataH / surAH mUriM namAmetya'nayA saha sthitA iva // 124 // yatsauvarNAGgadambhena meruH sevata eva tAm / bhavAnyadAtA dAtAhamiti cetasa icchayA // 12 // tyaktvaikendriyatAM paJcendriyatAM cellabheyahi / tadA dAnaM pradAyAhaM prabhavANi bahumadaH // 126 // vicintyeti yadIyAGgIbhUyamerugirIzvaraH / niSevata ivAjasraM sA devI dIvyate na kaiH // yugmam kalyANaM nAma me lokAH AhuH saptasu dhAtuSu / zakunAdiSu kAryeSu mAmakalyANakaM punH|| ataH sArtha hi kalyANaM dadhai nAmeti vAJchayA / tatsuvarNoMgardabhAttAM suvarNa zrayatIva kim // yatsevAM sarvadAM pUrva suvarNa sarvadA vyadhAt / suvarNamiti nAmAto hemnastAM stuta paNDitA ! // yasyAH stanadvayaM vIkSya kaviH kAmamadaM sadA / kAmakumbhamihAmuzcadiva brahmeti zaGkate // vidhatte na kathaM sA hi pazyatAmIhitaM nRNAm / kAmadaM hRdi yA dhatte kAmakumbhaM stanadvayam // hArAdInAmeva pravaradhArakalakSaNAH, teSAM sukhAvahAH sukhakAriNya ityarthaH / punaH kathaM bhUtAH ? ata eva utprekSyante bhUSAH bhUSA iva / bhuvazca bhUmayaH, uSAzca rAtraya iti dvandva bhUSAH bhUmirAtrayastA iva / yathA bhUmayo rAtrayazca AdheyAnAM manuSyAdInAM varAdhArANAM ca gRhAdInAM zubhe sukhAvahA bhavanti tathA bhUSA api svastrasundarAkArazobhAlakSaNAnAM AdheyAnAM varAdhArANAM hArAdiSu bhUSAdhArakAnAM ca sukhAvahA bhavanti-iti bhAvaH / 125-evetyavyayamivArthe / meruryatsauvarNAGgadambhena yasyAH zAsanadevyAH sauvarNAGgameva suvarNamayazarIrameva dambhaH kapaTaM tena yatsauvarNAGgadehena karaNabhatena tAM zAsanadevatAM sevate eva zrayate ivetyarthaH / kayA ahaM adAtA dAtA bhavAmi iti cetasa icchayA / 129-yugmam / uktilezaH-suvarNa tAM zAsanadevatA, tatsuvarNAGgadambhAt tasyAH zAsanadevyAH suvarNAGgadambhAt hemavarNamayazarIramiSAt zrayatIva sevate iva / kayA ataH kAraNAt , hi nizcitaM sArtha kalyANaM nAma dadhai bibharANi iti vAJchayA, ataH kAraNAditi / kiM tadAhalokAH saptasu dhAtuSu me mama kalyANaM nAma AhuH kathayanti / punaH zakunAdiSu kAryeSu akalyANaM akalyANakArakaM AhuH / ataH kAraNAdityukti lezaH / 130-uktilezazcAsya-bho paNDinAstAM zAsanadevatA stuta / tAmiti kA ? yatsevA suvarNa hema sarvadA pUrva vyadhAt / ato henaH suvarNamiti nAma abhavaditi zeSaH / yasyAH zAsanadevyA: sevA yatsevA, tA; kathaMbhUtAM sarvadA sarvAbhISTArthadAyinAmityarthaH / Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam anyatrIrUpasarvasvaparAjayAvadhAnataH / tasyA jayAvahau bhAta AnakAviva sustanau // 13 // jayastambhAviva nyastau stanau tasyA ghnonntii| vIkSyaivaM pANDitAH mAhuH sarvastrIrUpalopanAt / / devIrUpaM dadhAnA kiM kAmadhenuriyaM kila / draSTAra iti zaMsanti yataH kAmadudhAnayA // 13 // murUpaM cArunepathyaM manomohanayauvanam / tasyA dRSTvA janAH svIrya kiM tyajanti na yauvanam // indrAdayo hi ye devA RddhimantastadIzvarAH / te vazavartino yasyAH sA mohayati kiM na nRn / yasyA atyadbhutA dRSTivikRtA vikRtAnnarAn / nihantyarjunayantreSuriva sA rAtu vAJchitam // gacchanti sammukhaM vIkSya tAM mAM unnatastanIm / __ tyaktvA strIH paminIrubagucchAM vallImivA'linaH // 139 // 136-dvitIyaM yauvanapadaM yuvatIvRndavAcakam / 138-sA zAsanadevatA vAJchitaM rAtu-dadAtu / sA kA ? yasyA dRSTiryasyA netraM nihanti mArayati / kAn ? narAn / kathaMbhUtAn ? vikRtA dveSakAmAdinA vikAraM prAptAH zatravaH kAmino vA / AvikRtA dveSakAmAdinA vikAraM na prAptA yogina ityarthaH / tataH karmadhAraye vikRtAvikRtAstAn / kathaMbhUtA dRSTiratyadbhutA / kA iva ! arjunayantreSuriva / yantreNa muktA iSuryantreSuH / madhyapadalopIsamAsaH / arjunasya yantreSu arjunayantreSuH sA iva / yathA arjunasya yantreSuH zatrUn hanti viphalI na bhavati tathA zAsanadevIdRSTirapi dveSakAmAdinA vikRtAnnarAnihaMti dveSakAmAdinA'vikRtAnarAn brahmacaryAdivatapAlanadhairyabhraMzAt nihanti-nitarAM hanti na viphalI bhavati / atra yasyA ityupameyasya arjuna iti bhinnaliGgopamAnaM 'kvApi bhinnaliGga tu menire' iti vAgbhaTavacanAt / dRSTarupamAnaM yantreSuriti / iSuzabdaH zaraparyAyaH triliGgaH zAkaTAyanamate, amarastu ipurvayoriti puMtriyogaha / ato'tra strIliGga eva iSuzabdo vyAkhyeyaH / caturvidhAni mAyudhAni muktA'muktAdibhedAt / yadAha halAyudhaH-" muktAmukta-1 mamuktaM 2 karamuktaM 3 yantramuktaM ca 4 // zaktyAdipANimuktaM syAdamuktaM kSurikAdikam / muktAmuktaM ca yaSTyAdi yantramuktaM zarAdikam / " iti / ato'tra yantreSuriti dhanurmuktabANa iti yukto'rthaH / 139-gacchantIti vyAkhyA:-mAM narAstAM zAsanadevatAM vIkSya sammukhaM gacchanti / kathaMbhUtAM tAm ? unnatastanI-unnatI uccau stanau yasyAH sA unnatastanI tAm / svAnAcopasarjanAdasaMyogopadhAditivaikalpiko DI / vaikalpikaGISAbhAve unnatastanAm / kiM kRtvA strIH arthAt svakIyapariNItastrIstyaktvA / atropamAnamAha-kAM ke iva, vallI alina iva bhramarA iva | yathA bhramarA vallI sanmukhaM yAnti tathA / ivo'tra bhinnakrame, udAhuriva vAmana itivat / kiM kRtvA paninIstyaktvA / kathaMbhUtAM vallIm ? upagucchAM-ubA gucchAH kusumAnAM yasyAM sA tathA tAma / Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhISalabhopAdhyAyaviracita [navamaH saumyAcandro nu sUryo nu pratApAnnu saroruham / saurabhyAvadanaM tasyA iti prajJAvirAdviduH // (saurabhyAdAgatau tasyAstamitijJAzvirAdviduH-ityapi pAThAntaram ) devA devaguruyanti yAM sadA svabhAvataH / daityA daityaguruyanti sA dadAtu sadA mudaH // 141 // IdRk sA zAsanadhIzA taM tadetyavadanmudA / zrIvallabha upAdhyAya upazlokayati sma yAm // itIti kiM tadAhazrIpUjyarAja kArya te madAkAraNakAraNam / prasadya tadvada tvaM mAM karavANi tvadAjJayA // 14 // dhyAnaM mUriH parityajya tAmavocadvicAravit / bhUyAMsaH santi me ziSyAH abhiSiJcAni ke prati // 144 // zrIsUriNeti vijJaptA sUrimantrasya devatA / kSaNamAtraM tadA tasthau dhyAnanizcalalocanA // 14 // praNidhAnena sA'pazyat tapAgacchaprakAzakam / kanakavijayaM ziSyamupAdhyAyaM jagajjayam // yathA bhramarAH kamalinIbhya udvimAH kamalinIH parityajya prodbhatA'tisurAbhanavInakusumagucchAM chatA sammukhaM yAnti tathA ramaNIyarUpA api svakIyapariNItastrIH parityajya mAH zAsanadevatAmabhimukhaM yAntIti bhAvArthaH / atra tAmiti padasya vallItyupamAnaM, mAM ityasyAlina ityupamAna, strIrityasya paNinIrityupamAnam / svIrityatra vA'mazasoriti vaikalpiko na iyaG / 140-tasyAH zAsanadecyA AgatI Agamane jJA:-paNDitAH tAM-zAsanadevatAM iti cirAdviduH jJAtavantaH / itIti kiM ? trayo'pyatra nu zabdA avyayA vitIrthAH / saumyAki candraH! pratApAki sUryaH? saurabhyAtkiM saroruhaM-kamalamiti / saurabhyAdvadanaM tasyA iti prajJAzcirAdviduriti pAThe-tasyAH zAsanadevyA vadanaM prajJAH paNDitA iti cirAhiduH / zeSaM sarva prAgvat / 141-sA pUrvoktaprakAravarNitA zAsanadevatA sadA mudo dadAtu / sA kA ? yAM sadA svaprabhAvata AtmIyotkaTasvataH devA devagurUyanti bRhaspatimivAcaranti / yAM daityA daityaguruvanti zukramivAcaranti / devagurUyanti daityagurUyanti-atrobhayatra upamAnAhAcAre iti kyacapratyayaH / akRtsArvadhAtuketi dIrghazca / sapratApaH prabhAvazca yattejaH kozadaNDajamityamaraH / 142-dvAtriMzatA zlokairupastauti-upazlokayati / NAviSTavat prAtipadikasyeti gaurUpaM upazlokayati sma / dvAtriMzatA shlokairstaudityrthH|| 144-abhiSiJcAni ke svapade nyasyAni sthApayAnItyarthaH / abhiSiJcAnIti 'AziSi lika loTau' ityAziSi loTi, meniriti meni ityAdeze ADuttamasya piceti ADAgame, uttamapuruSakavacanam / 146-praNidhAnena samAdhinA / prANidhAnaM prayatne syAtpraveze ca smaahitaaviti-vikssH| Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 sargaH] vijayadeSasari-mAhAtmyam bhAvitAtmAtha devIti sUrIndra pratyabodhayat / kanakavijayaH ziSyo bhavitA te gacchanAyakaH // amUhakSo'paro dakSo na vipakSApanAyakaH / sthUlalakSo lasatpakSo gunnlksso'kssdrshkH||148|| yugmam / vijayadevasUrIndramityAvedya nyavartata / AzayA sUrirAjasya tataH zAsanadevatA // 149 // ujjvalAnmAghamAsasya dinASaSThAdathAdbhatAt / dine vaizAkhamAsasya tRtIye mjhulojjvle||150|| zaste prabhAte saMjAte paradezamahAjanAH / AgatA vandituM tatra jyotIrUpaM jagadgurum // 151 // ratnasiMhAdayo'pyanye sAbalIgrAmavAsinaH / vidhAyAnekadhAnekAn vavandustaM mahotsavAt // ratnasiMhastathAnye'pi paradezamahAjanAH / dadu rUpyANyanekAni jAtaspardA budhA iva // 15 // sahajUH samaye'thAsmin kRtapUrvalasadvacAH / suzrIDarapurAdhAtumamuzcacchrIguruM naram // 154 // tataH zrIsahajUmaiSyaH sAbalIgrAmamAyayau / dadau ca zirasA natvA zrIsUreH karapaGkaje // 15 // patraM pravAcya sUrIndraH svakAkAraNavedakam / ratnasiMhAbhidhaM zrAddhaM tadA prAjJApayanmudA // 156 // so'pyavAdIttadA mUri toSAya sahajUhRdaH / gaccha svacchamate gacchanAtha svahitamAcara // pAcAlItparamaprItyA mahatADambareNa ca / zrIsUribhUribhiH zrAddhaiH sAdhubhizca saha zriyA // zrutvAtha sahajUH mUri sAmAyAtaM purAntike / zrIsanyuto'gacchat sammukhIno nRNAminaH // abhinamya nizamyopadezaM ca zrIgurUditam / saharhaSitaH sUri samAnayadupAzraye // 160 // dadau dharmAziSaM pUjyaH zrIsaMghAya vizeSataH / abhyuttasthau tataH sahuH tasmai rUpyANyadAca sH|| kSaNaM labdhai kadetyAha sahavinayAdgurum / zrAvakAstava bhUyAMsaH santyanye'pi mahardikAH // 12 // 147-bhAvito vAsito mizrito'rthAt jJAnenAtmA cittaM yasyAH sA bhAvitAtmA / jnyaatgcchbhaarsaarsuurimntraadhaarshriiknkvijyopaadhyaayetyrthH|atheti jnyaataa'nntrm| AtmA citte dhRtau yatne' itynekaarthH| sthUlalakSo bhuprdH| yad haimaH-sthUlalakSadAnazANDo bahuprade' iti| akSada. rzakaH nyAyAnAM draSTA, draSTA tu vyavahArANAM prAvivAko'kSadarzaka:' iti haimH| 'vivAdAnugataM pRSThA sa sbhysttprytntH| vicArayati yenAsau prAha vivAkastataH smRta'-iti kaatyaaynH| lasantaH pakSAH sakhAyaH sahAyA vA yasya sa lasatpakSaH / lasan pakSo balaM yasyeti vA lasatpakSaH / yadvA lasanpakSaH sAdhyaM yasya sa tathA / athavA akAraprazleSAta alasatpakSa:-na vidyate lasan pakSo virodho yasya saH alstpkssH| ' pakSastu mAsArdhe gRhsaadhyyoH| cullI randhre bale pAve sakhyokezAtparazcaye / picche virodhe dehAGge sahAye rAjakujare ' iti sarvatra haimaH / 154-kathaMbhUtaH sahajUH kRtaM vihitaM pUrva prathamaM sadvilasadvacaH zrIkanakavijayopAdhyAyasya bhAcAryapadadApanamahotsavavidhAnalakSaNaM vacanaM yena sa kRtpuurvlsdvcaaH| 161-sa sahajU: zrAvaka iti shessH| Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [naSamaH teSAmagre'smyahaM sUre sarvadA kiMmahardikaH / tvadAjJAkArakaH zazvatsevakaste tathApi yat // 16 // iti me vAJchitaM kartuM bhava yogyo madAgrahAt / kanakavijayAyA'tra devAcAryapadaM mudA // 16 // karavANi yathAlakSmi paryAcAryapadotsavam / phalaM lakSmyA labhe cAgyamutpannAyAH supuNyataH // -caturbhiH kalApakam / zrIdharmavijayo nAma mahopAdhyAya udgataH / tapAgacche'rkavad vyAni prAmANikaziromaNiH / / sukRtAnAM zubhopAyaH srnnshriilyaalyH| niyaMpAya upaadhyaayshcaaritrvijyaahyH||16|| tapa:zrIcArulANyaM lAvaNyavijayo'pi ca / vRddhopAdhyAyaRdAyaH zAstrAdhyAyaparAyaNaH // paNDitAH paNDitotkRSTAH zrIdhanavijayAdayaH / ramitAstadguNaiste'pi mUri vijJapayamiti // itIti kiM tadAhakanakavijayAkhye'smin shriirripdyogytaa| ataH kuru guruzreyaH sahajUzrAvakoditam // 17 // tataH mUriH prasano'bhUttadvayo'gyakaroca sat / cArubhizcATubhiH kaSkaH supasano bhavebhahi // sahajraratha santuSTamanAH svagRhamAgamat / tadaivAcAlayaspaiSyAnAhAtuM zrAvakAn ghanAn // 172 // zrImadahammadAvAde stambhatIrthe ca pattane / evamAdiSu sarvaSu nagareSvapareSvapi // 17 // yugmam / samAjagmustadAtAstatratyAste mahAjanAH / utsukA vandituM taM ca draSTuM mUripadotsavam // amaNDayacchume sthAne maNDapaM kAryapaNDitaH / vicitracitrasaMyuktavastrairnetrotsavamadam // 17 // pazcavarNAtmako megha ivAbhAti sa maNDapaH / vicitraiH pracurAsAraiH pravarSan harSayan janAn // duSkAlAn dusasandAha nirasyan dussahAn bhRzam / kSobhayan dviSatAM hRdi dAridrayANi nRNAM kSaNAt // 177 // yugmam / paJcavarNAni vastrANi mukhamallAdikA. hi / bhinnasandhyekasandhIni yatrAbhrANi virejire // kutracita yatra bhAnti sma piinkausheysNcyaaH| vidyutAmbarajhAtkArA madhyasthA nirgatA bhiH|| nayanAnandinaM nandi maNDape so'bhyamaNDayat / zobhamAnaM caturdikSu cturaadijinaadibhiH|| 163-kutsito mahAka: kiMmahIdhaka atra kimityavyayaM nindArtham / 169-tadguNaiH knkvijygunnaiH| 174-tamiti zrIvijayadevasUrim / 175-kAyeM arthAddharmakArye paNDitaH kAryapaNDitaH sahajUzrAvaka ityarthaH / 177-maNDapo janAzrayaH punpuNsklinggH| 'maNDapo'strI janAzraya' ityamaraH / 'AsAro vegavAn varSe iti haimaH / 178-yoti maNDape messep| 179-yoti maNDape meghe ca / Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadeSasUri-mAhAtmyam kasmAJcidapi zrutveti samavasaraNaM bhuvi / sAkSAtsucaturaM sAraM racitaM caturairnaraH // 181 // vilokitumivAyAtastaM nantuM caiva tajjinAn / vimAno'yamiti prAhurya budhAH murabhAsuraH // utsavAtkRtzRGgArAH striyo'tha sahagRhe / ajegIyanta geyAni sarvadopAzraye'pi ca // 18 // vAditrANi pavitrANi bahujAtInyahardivam / susvarasvargabhettRNi vAdakA abhyavAdayan // 184 // avadan bandino lokA yazAMsi vadanAmbujAt / gurUNAM zrAvakANAM ca dvAre dvAre gRhe gRhe / / puNyAhAni kilAhAni puNyarAtrIzca rAtrayaH / abhavannatra sarvatra nAgarA abruvanniti // 186 // evamAvirabhUdraGge pratimandiramutsavaH / utsavaH puNyavanaNAM bhavellokotsavAya yat // 187 // zrIyazItitame varSe SoDazasya zatasya hi / vaizAkhazuklaSaSThe'hi prAtarbhAsvati bhAsvati // vijayadevasUrIndro maNDapaM taM samAsadat / sotsavaH sAdhubhiryuktaH knkvijyaadibhiH||189|| zrAvakaiH zrAvikAbhizca nAgaraizca jnairyutH| vIkSyamANo guNairgItairgIyamAnaH pade pade // 190 // tribhirvizeSakama / jyokkAramahatAM nandau kArayitvA yathAvidhi / kanakavijayAkhyasya mUrimantraM zrutau dadau // datvA sUripadaM dattAnandavRndo jagadguruH / vijayasiMha AcArya iti nAmAbhyadhAnmukhAt // (-ityAkhyat svamukhAt sukhAt -iti vA pAThaH) zrIkIrtivijayAkhyAya lAvaNyavijayAya ca / upAdhyAyapadaM datvA sUrirevamabhASata // 193 // zrIkIrtivijayAkhyo'yaM lAvaNyavijayo laghuH ( -lAvaNyavijayaH punaH -iti vA pAThaH) ___upAdhyAyAvimau gacchaprabhAvakatamau samau // 194 // yugmam / tataH zrIsahajUnAmA zrAvakaH zraddhayA'zRNot / vijayasiMhamUrIndraproktAM dharmAziSaM sukhAm // sukhasya prAptaye bhUyAt sampade'bhyudayAya ca / jayAya ca sadArINAM paJcaite parameSThinaH // 196 // zrutvetyutthAya cotsAhAt tAnnatvA sahajastataH / zrIsaGghAnAM samastAnAM kare ruupyaannydaanmudaa|| 181-vilokayituM tamiti nandi / vilokayituM yugbhamasya vyAkhyA-budhAH paNDitA yaM maNDapaM iti prAhuH / itIti kiM ? caH punararthe / tajinAn tasminandau jinA arthAjinapratimAstajinAratAn nantuM vanditu AyAta iva ayaM vimAno vyomayAnaM na tu maNDapa ityarthaH / 'vyo. mayAnaM vimAno'strI' ityamaravacanAt / vimAnazabdasya punapuMsakaliGgatvAdatra pulliGganirdezaH / kathaMbhUto vimAna: ? surabhAsuraH surairdevairbhAsuraH surabhAsuraH / maNDape hi devAnAM citrANi syurato vimAnasyApi surasahitatvaM darzitam / kiM kRtvA vimAna AyAta ityAha-caturairnarairbhuvi sAkSAt sAraM samavasaraNaM racitaM iti kasmAzcidapi zrutvA / samavasaraNaM hi surA eva racayanti na narA iti surANAmAzcaryamataH surarahitavimAnAgamanaM samucitaM / kathaMbhUnaM samavasaraNaM sucaturaM zobhanAzvatvAro'rthAt jinA yasmiMstat sucaturaM / acaturavicaturasucatureti aca pratyayanipAtAt siddhiH| Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [navamaH AhRya sarvadezAnAM zrIsaMghAna so'bhyabhojayat / satkAraM cottaraM kRtvA yathAsthAnamacAlayat // kanakavijayAkhyasya jAtaH suuripdotsvH| jAte tasminnanekeSAM puNsaamaasiinmhotsvH||199|| vijayadevasUrIndraH kurvannavaM mahotsavAn / vijayasiMhasUrIndrayuto jayatu bhUtale // 200 // guruziSyAvubhau sUrI samAsInau virAjatAm / zrItapAgacchapuMrUpanetre iva vikasvare / (-netre iva manohare -iti vA paatthH)||201|| guruziSyAvubhau sUrI samAsInau virAjatAm / zrItapAgacchapuMrUpa karNAviva vibhUSakau // 202 // guruziSyAvubhau mUrI samAsInau virAjatAm / zrItapAgacchapuMrUpahastAviva trsvinau||20|| vAJchitAnAM sukAryANAM kArako svecchayAdbhutam / dAnAnAM dAyako vairivArANAM ca nivArakau // 204 // yugmam / ekastIrthakaro yatra dvitIyastatra no bhavet / etau prItau mithaHsUrI bhAta ityadbhutaM jane // ekasminneva sAmrAjye samrADapyeka eva hi / puNyAdhikamidaM yattu samrAjau rAjato hymuu|| AsInau sammukhInau tau sUryAcandramasAviva / bhAtaH prAcyA pratIcyAM ca paatrnetrsukhaavhau| (-prabhAte pUrNimAsthitau -iti vA pAThaH) evaM tau viharantau dvau guruziSyau gaNAdhipau / puSpadantAvivodyAtau dIpyete iva bhUtale // -iti zrIvijayadevamUriziSyazrIvijayasiMhamUrivarNanam / athAsmin samaye kSetre bhArate marumaNDale / zrImad yodhapuraM nAma puraM purapurottamam // 209 // yatra vApyo ghanAH kUpAH sarasAni sraaNsypi| mano'bhirAmA ArAmAH sauvrgebhyo'grimaaHsukhaaH| mahaujAstatra rAjAsti gajasiMhAbhidhaH sudhIH / parAkramaparAbhUtaparacakraparAkramaH // 21 // silemasAhirAnandAt pAtisAhiH prasannahak / mahArAjA ayaM hIti yaM prAhottamarAjasu // 212 // zrImAnamarasiMhAkhyastasya putro mahardhikaH / jayanta iva zakrasya yuvarAjo virAjati // 213 // tatra jesAbhidhaH zreSThI zreSTho'nyavyavahAriNAm / rAjamAnyo jaganmAnyo nyavasatparamardikaH // tasya putrAstrayo'bhUvaMstrayo vedA ivottamAH / sUrasiMhamahIpAlamahAmAtrA mahaujasaH // 21 // teSvAdyo jasavantAkhyo jayarAjo dvitIyakaH / tRtIyo jayamallAkhyo nAmato'mI yathAkramam // Adimau triSu nA'bhUtAM puruSAyuSajIvinau / AyuSaH kSayato'bhUtAM svargiNI svargaviSTape // 201-samaM sadRzaM 'barAbara' iti bhASA / AsInau upaviSTau samAsInau / 210-sukhAnIva Acaranti sukhaMti / sarvaprAtipadikebhyaH kviA vAcAre-iti AcAre 'rthe kvipipratyaye sarvasya kvipo lope pacAci sukhantIti sukhAH sukhAnIva Acaranti / 217-puruSasyAyuH puruSAyuSaM acaturevi ajaMto nipAtaH / puruSAyuSaM jIvata ityevaM zIlI purussaayussjiivinii| Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam abhUvan jasavantasya putrA ete SaDuttamAH / SaNmukhamukhAkArA virAjante jayodayAH // 21 // sAmalaH 1 suratANazca 2, zrIsahasramallo 3 'pi ca / varSI 4 pAcA 5 tathA pattA 6 nAmatazca yathAkramam // 219 // yugmam / aviSAdaH sadA sAdAH zobhAH zobhAdhanAzrayaH / jagastRtIya AbhAnti jayarAjasutA amii|| zrImajjesAbhidhasyAtha tRtIyastanayo'vati / matryeSu jayamallo'yaM jayamallamatallikA // 221 // zrImannayanasiMhAkhyaH sundaraH sundaro nRNAm / AsA naraharaH santi jayamallasutA ime // 222 // ebhiH putraiH zubhairdIpto bhrAtRvyaizca puroditaiH| yuto'nyaparivAreNa jayamallo'tra zobhate // 22 // rAjasiMhamahArAjaH prasannahRdayo'nyadA / zrIsuvarNagire rAjye'bhyaSizcajjayamallakam // 22 // tatrAnyatra tato dhAbhyAM sarvatra marumaNDale / evaM krameNa sAmrAjyazriyamISTe sa bhAgyavAn // kumArapAlabhUpAla iva sa vyalasat zriyaH / dAnena jinadharmaNa dayayA'dbhutayA bhRzam // 226 // zrImatsuvarNagiryAdidraGgazatruJjayAdiSu / / caityoddhAravidhAnena yAtrayA ca pratiSThayA // 227 // yugmam / evametAni vAkyAni kurvan SaDapi smpti| bobhujyate sa sAmrAjyaM jayamallazca vartate // 228 // Ahvayajjayamallo'yaM vivaMdiSurathA'nyadA / vijayadevasUrIndraM zrImadIDarapattanAt // 229 // / vijayadevasUrIndrastadAhRtastato'calat / vijayasiMhamUrIzasaMyutaH samahotsavaH // 230 // viharantau kramAtsUrI guruziSyasukhapradau / zrImacchivapurIpArthe samAjagmaturutsavAt // 23 // AsIdavasare'thAsmin puMjA puMjAtipuGgavaH / prAgvATAnvayasatpadmaprakAsanadivAkaraH // 23 // tejapAlaH sutastasya satputribhiranvitaH / vastupAla-vardhamAna-dharmadAsaivilAsibhiH // 23 // vasatipriya RddhInAM janAnAM svAminAmapi / zrImacchivapurInAmni nagare nagarottare // 234 // -tribhivizeSakaH / arbudAcalasattIrthe'bhavatmAsAdakArakaH / zrAvako vimalo nAma vimalo vimlairgunnaiH||235|| caturajinAgArakArako mArivArakaH / abhUd rANapure khyAto dharaNo dharaNo nRNAm // ityAdInAM prasiddhAnAM zrAddhAnAmatulAM tulAm / tejapAlo dadhAno'yaM vidhatte sukRtaM sdaa|| -tribhirvizeSakam / yasya dAnaparAbhUtA jagmuH kalpadravo divi / tejapAlastu kalpadrurbhAti vAJchitado bhuvi // 238 // 225-tatra suvarNagirau anyatra sthirAda-satyapurAdiSu / tatastadanantaraM dhAtryAM bhUmau sarvatra marumaNDale sAmrAjyAzraya ityatra adhIgarthadayezAmiti kevalaM sambandhatvena vivakSite karmaNi SaSThI, sambandhasya avivakSayAM; vivakSite ca karmaNi dvitIyAbahuvacanaM vA / Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 zrIvallabhopAdhyAyaviracita [navamaH athavA-jagmuH kalpadravaH svarge lokaiH santApitA bhRzam / tejapAlastu klpdrureko'stiihitdaaykH|| athavA-sarve kalpadravo nezuH bhinna bhinnepsitprdaaH| tejapAlo'sti klpdrureko'nekepsitpdH|| athavA-tejapAlasya dAnAni sAdhuyogyAni no nahi / eko'nekepsitapAtA tejapAlo vayaM nahi // iti kalpadrumAH sarve vimRzya svahRdi svayam / lajjayeva gatAH svarge lajjito yAti yana kim // UkezavaMzavikhyAto dausikAnvayadIpakaH (athavA-upakezAbhidhe vaMze dosiivNshpdiipkH)| yodho bhojastathetyAdyA vasantIbhyAH pare'pi ca // 24 // vijayadevasUrIndrastapAgacchAdhinAyakaH / zrImadvijayasiMhAkhyasUrisevitapatkajaH // 244 // AgataH svAgataM kurvan jantujAtasya sampati / ramyopazivapuryatra tejapAlo'zaNoditi // 24 // tejapAlastatastuSTvA bhUtvA pulkitaanggkH| kRtvaikatrotsavAtsajhaMprAsthAtmRri vivaMdiSuH // 246 / / yatra stastatra to sUrI gatvA natvA ca bhktitH| agrato vinayAdasthAddharma zrotuMmanA hi sH||247|| zatruJjayArbudAdrayAditIrthayAtrAM hi ye nraaH| kurvanti kArayantyanyAn labhante te narAH zivam // zrutvopadezamIkSaM bhaTTArakanirUpitam / tIrthayAtrAphalaM jJAtvA tejapAlo'bhyadhAditi // 249 // arbudAcalatIrthasthAna vidhinAcicipAmyaham / vivandiSAmi ca zrImadAdidevAdikAItaH // 250 // bhavatA diivytaacaaryvryopaadhyaaysaadhubhiH| mahatA ca zrIsaddhana tathAnyaizca smnvitH|251 yugmam omAheti tataH mUristejapAlAbhidhAstikam / icchAptau syAdyato harSaH so'to'totussytottmH|| (-so'to'totuSyata preyAn icchAsiddhirna kiM mudA-iti vA pAThaH) pratyarbudAcalaM tIrtha tejapAlastato'calat / pratyahaM vandamAno'mA samAyAntaM gaNAdhipam // 253 // (-samAyAntaM tapApatim-iti vA pAThaH) sudinAhe samArohat zrIsUriH zrAvakazca saH / arbudAcalasattIrthamanattasmiMzcatIrthapAn // 254 // dravyatastejapAlo'yaM zrIjinendrAnapUjayat / kshmiirjnm-krpuur-kstuurii-cndnaadibhiH|| abhyaSTaud bhAvataH sUriH zlokaH kAvyaizca bhAvadaiH / yathAmati yathAdhItamanye'pi vyadadhan stutim|| dravyANyavyayayecchreyobuddhayA tatra sa AstikaH / ekendriyAdijIvAnAM dayAM sUrirapAlayat // adApyANi sa zrAddhaH zrAddhAnAM pANipaGkaje / sUrimUrddhasu sAdhUnAM vAse zrIpadaddhaye // 258 // arbudAcalasattIrthayAtrAyAH paramotsavaH / prAvartatobhayorevaM sUrizrAvakayomahAn // 259 // / tata uttIrya saMtIrya duritAbdhi ca dustaram / arbudAcalasattIrthAt sukRtAtsukRtoDupAt // 260 // vijayadevasUrIndro vijayasiMhamUriyuk / asthAdupatyakAgrAme tejapAlo'pi sNghyukaa261|yugmm 245-zivapuryAH samIpaM upazivapuri / vibhaktisamIpe'rthe'vyayIbhAvaH / ramyaM ca tat upazivapuri ca ramyopazivapuri tasmin ramyopazivapuri / 253-tapApati tapAgacchanAyakaM zrIvijayadevamUrim / Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH / vijayadevasUri-mAhAtmyam AdaraM paramaM kRtvA saha lAtvA ca sadgurum / sampavRndamivAnandaM dhRtvA citte ca so'calat / / atha prabhAte saMjAte divAratne prabhAvati / tejapAlo nRNAM ratnaM sariratnaM nyavezayat // 263 // zrImacchivapurImadhye sukhAzraya upAzraye / datvA rUpyANi lokebhyaH kRtvA ca pravarotsavam // jAyamAnaiH sadA dharmaiH kriyamANaiH svataH shubhaiH| kAryamANaizca lokebhyo navyairnavyairdine dine / 265 / zrIsUrIndrazcaturmAsoM samAmotsukRtotsavAm / na ca zrItejapAlasya jindhrmmnorthaan|266yugmm caturmAsI samApyaivaM praacltmaacldlH| vijayadevasUrIndraH pramatto na yato yatiH // 267 // zrIsuvarNagiridraGgAt praiSyaM preSya samAhvayat / jayamallastaromallaH zrIsuvarNagiriprabhuH // 268 // upasvarNagirigrAme zrIsUriH samavAsarat / lokavArtA miti zrutvA jayamallo'bhyasaMghayat // 269 // arasad rasikaH sUripadAbjasparzasadsam / mukhenA'lIva sanmUrdhA jayamallo'grasaMghayuk // 270 // hRdyAnanyAnavadyena vidhinaivAbhivandya ca / vyayayitvA ca salloke saha lAtvA ca sadgurum / 271 / zrIsuvarNagiridraGge saraGge sadupAzraye / samAnIyA'sayat siMhAsane bhUpamivottamam // 272 // tataH zrutvopadezaM ca jayamallo jagajayI / mahAjanakare prAdAt rUpakANi mahAmanAH // 273 // -tribhivizeSakam / athAnyadAca sUrIndra jayamallo nyavedayat / prazasyadivasaM pazya prtisstthaayogymhNtH||274|| tataH sUrIzvaro'pazyajjyeSThamAse zubhaM dinam / pratiSThAyogyamArogyakaraM saubhAgyakArakam // 27 // zrAvakaM jayamallAkhyaM suvarNagirinAyakam / suvarNagirisatsaMghasamakSaM ca nyavedayat // 276 // tataH zrIjayamallo'pi dezadezamahAjanAn / upariSThAtpatiSThAyAH praiSyAna preSya samAhvayat // 277 // AjagmustatkSaNAtte'pi pratiSThAM drssttumudytaaH| vandituM ca tadA sUridvayaM puNyAbhilASiNaH // 278 // (-dvayaM lAbhadvayaspRhA -iti vA pAThaH ) 267-prakarSeNa abalat avinazyat bakaM manobalAditrikaM yasya prAcaladalaH / 269-abhyasaGghayat-saGghana sAdhusAdhvIzrAvaka zrAvikAlakSaNena abhimukhamagacchan ityrthH| saMghana abhiyAti abhisaMghayati / NAviSTavatprAtipadikasyeti gaurUpaM / tato'nadyatane lA iti laGi luG laG lakSvaDudAtta iti aDAgame prathamapuruSasyaikavacane abhyasaGghayat / 273-salloke bhavyaloke vyayayitvA vittotsarga kRtvA pratyekaM pIrojInAmakaM nANa datvetyarthaH / vyayaNa vittasamutsarge curAdiradantaH parasmaipadI / 278-lAbhadvayaspRhAH-ekaH pratiSThAdarzanalakSaNo lAbhaH, dvitIyazca zrIvijayadevasarizrIvijayasiMhamUridvayavandanalakSaNo lAbha ityarthaH / lAbhayoyaM lAbhadvayaM tasmin spRhA vAJchA yeSAM te laabhvyspRhaaH| nanu yatra alpo'pi lAbhaH syAttatrApi lAbhAbhilASiNA nareNa Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracita [ navamaH zreSThena vidhinA sUriH pratyaSThAdutsavAdatha / mahAvIrajinendrasya pratimAmaparA api // 279 // pratiSThAya jinendrANAM caityAni paramotsavaiH / sAdhUnAM viduSAM sUriH mAdAt paNDitasatpadam // vrataratnAni pazcaiva sAdhUnAM bhAvinAmapi / tAni dvAdaza divyAni zrAvakANAM vishesstH| (-sAdhubhyo jAyamAnebhyo vrataratnAni paJca hi -iti vA paatthH)|| 281 // yugmam // zrAvako jayamallo'pi satpatiSThAvidhApakaH / zrIsAdharmika lokebhyaH prAdAdrapyANi saddhiyA // sAdhubhyo darzanibhya zca mahAtmabhyo'pyanekadhA / adabhrANyatizubhrANi vastrANi pravarANi ca // evaM mAvartata zreyAna pratiSThAparamotsavaH / varNanIyaH kavIndrANAM sUrizrAvakayostadA // 28 // athAnyadA ca sUrIndrastatazcicaliSotsukaH / ityAkhyajjayamallAkhyaM mantriNaM saMghasaMyutam // 28 // itIti kiM tadAhazrInAgapuravAstavyaH saGgha Ahvayati sphuTam / medinItaTavAstavyastathAnyo'nyatra cAnvaham / 286 / yadi bayAH prasaya tvaM tadAhaM vihraannytH|vndnaayudbhvN puNyaM prApayANi tathA ca tm|287/yugmm tadAnIM jayamallo'yamutthAya vinayAnvitaH / prAlinamrasanmauliH sarvazrAddhaziromaNiH // 28 // zrIsuvarNagiridraGgavAsI zrIsaddha eva ca / zreSThI lAdhA mahAmantrI vardhamAno mahAmatiH // 289 // sAhaH zrIThAkurAkhyazca sAhulA zrIkalAbhidhaH / vadhA bhrAtRyuto'thAnyaH sAhaH zrIdharmadAsakaH // saDapo DuGgaraH zrImAn sAhaH zrIDAmarAbhidhaH / vardhamAnAdiko vardhamAno'mAnazriyA sadA // vijayadevasUrIndramitthaM vyajJapayattarAm / sAmpatInAM caturmAsI nivasa zreyase guro ! // 292 // -paJcabhiH kulakam / mantriNo jayamallasya sahanasyApi ca bhUyase / zreyase hRdayAnandavRddhaya comakarod guruH // 29 // sAmAyikopavAsAdyAn vratoccArAdikAMzca sH| arhanniva mahAdharmAna kArayanvArayannagham // 29 // dhArayana sarvasaMsArijantujAtadayAlutAm / apArayaccaturmAsI na bhAvaM bhavinAM guruH // 294 // caturmAsI samApyAtha punshciclipurguruH| zrImantaM jayamallAkhyamapRcchacchAvakottamam // 29 // gantavyam / yatra tu bhUyAMso lAbhA bhaveyustatra kathaM na gantavyaM, avazyaM tatra gantavyamityAzayena AgatA ityrthH| 284-sUrizrAvakayoH zrIvijayadevamUrizrIjayamallAvakayoH / 293-omakarot caturmAsI kariSyAmIti aGgIkRtavAn / syAdom paramaM mateiti haimH| 294-apArayat samApayata / pAratIraNa karmasamAptau curAdiradantaH parasmaipadI / Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam avasthAnaM na sAdhUnAmekatra kila yujyate / ato'to'tha pratiSTheya bhavadAjJA bhavedyadi // 296 // zrutveti vacanaM surimarUpitamaninditam / saMgRhya caraNau mUrdA saMspRzyeti ca so'vadat // 297 // vijayasiMhasUrIndravandanakamahotsavam / svayaM kuru guruzreyaH zreyAMsa karavai ca tam // 298 // ityukto jayamallena svamanorathasiddhaye / bhavatvevaM mahAbhAga mUrirAha prasannahRd // 299 // tataH zrIjayamallo'tha zrAvakAn dezadezataH / zrImacchivapurIvAsitejapAlAdikAn ghanAn / 300 / vijayasiMhasUryahivandanotsava uttamaH / bhavitAtrA'taH samAyAntu mayi bhUtvA kRpaapraaH||301|| tato dravyArthinaH ke'pi ke'pi dhrmvythaarthinH| ke'pi kautukino dakSAH ke'pi tdvndnotsukaaH|| azvArohA rathArohA oSTrArohAzva kecana / padAtikA aneke ca rAjAna iva raajitaaH||30|| sAsinIkAH sapatnIkA varastrIkAH samAtaraH / mahAjanAH samAjagmurbahirantazca caarinnH||304|| -tribhirvizeSakam / sauvarNAni suvarNAni kAya AbharaNAni ca / devAnAmiva devInAmiva puMsAM ca yoSitAm / 305 // suvarNamiva satpAsnaM svaNaM cAtyantamohakam / tadetyAhurjanA vIkSya suvrnngiriresskH||306||yugmm yatrAnekagavAdInAM bhUrirmArirabhUtpurA / apUrvA na kadA pUrva sA'bhUcchrIgurutejasA // 307 // suvarNagirirityAkhyA yathArthAdyAbhavacchubhA / iti bruvanti sallokA yadyathAdRSTasUcakAH // 10 // atha zrIjayamallAkhyaH sanmaNDapamamaNDayat / pAradezikavastrANAM vandanotsavahetave // 309 // atha vandanotsavamaNDapavarNanamzrIkailAsazilAtulyAzcaJcurAH zucayaH sicaH / vyabhudhvantihRto yatra madhyAhnArkaprabhA iva / 310 // 296-ataH asmAtkAraNAt / ataH zrIsuvarNagirinagarAt / 304-dharmAya dharmanigintaM vyayamarthayaMtItyevaM zIlA: dharmavyayArthinaH / dharmanimittaM vyayakartAra ityrthH| tayoH zrIvijayadevasUri-zrIvijayasiMhasUyaoNrvandanA tasyAM utsukaastdvndnotsukaaH| saha asinIbhiH antaHpuracAriNIbhirye te sAsinIkAH / 'asinI syAdavRddhA yA praiSyAnta:puracAriNItyamaraH / saha patnIbhiH pariNItastrIbhirvartante sapatnIkAH / 306-puMsAM samUhaH pauMsnaM / strINAM samUha baiNaM / strIpuMsAbhyAM nasno bhavanAditi samUhe'rthe nasnaJcapratyayayoH sAdhU / eSa eva eSakaH / sarvazabdebhyaH svArthe kanniti kan / suva. giribhairussa iva / suvarNagirimaruparvatopama ityarthaH / 308-yatreti vyAkhyAH-sallokA iti bruvanti / itIti kim ? suvarNagirirityAkhyA'dya yathArthA'bhavat / itIti kim ? yatra suvarNagirau anekagavAdInAM bhUrisariH purA'bhUt / sA na kadA pUrva zrIgurutejasA apUrvA mArirabhUt / Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [navamaH yatra kApi ca sauvarNapatrAkAraharANi hi / pItavAsAMsyabhAsanta candrabhAsa ivodgatAH // 311 / / athavA-pItavAsaH prazasyazrImiSamAsAdyapiJjaraH / meruH sUrI praNantuM kiM yatrAyAta ivAbabhau // zvetapItAmbarajyotiH sUryacandroditodayam / ( -moditAdityacandramaH -iti vA paatthH)| abAbhAnabha evedaM yatra kvApyasitAmbaram // 313 // kutraciyatra vastrANi pavitrANyaruNAni ca / lakSmIpuSpakulAnIva lakSmI dAtuM nRNAM babhuH // 314 athavA-kutraciyatra vastrANi raktAni nRmanAMsi hi / kartuM hIGgalavRndAni raktAnIva babhurgurau // yatrAnyatra ca kutrApi nIlavastrANi rejire / harimaNikulAnIva nirAkartuM dviSadviSam // 316 // ubhAlapuNDarIkAliriva yatra vyarAjata / stambhazreNiH sukhazreNikAraNaM sarasi sphuTam // 317 // athavA-sAkSAbhizAmaNizreNiH smkaalmivoditaa| draSTuM tadvandanAM yatra stambhazreNistadA bbhau|| yatra candrodayaH sAkSAcandrodaya iva vyabhAt / abhito moktiksrgbhistaarkaabhiviraajitH|319 AsthAnavedikAstambhaputrikA devatA iva / yatra vIjayituM sUri sthitA iva sucAmaraiH // 320 // 312-yatra vandanotsavamaNDape meruH sUrI zrIvijayadevamUri-zrIvijayasiMhasUrI karmatApannau praNantu kimAyAta iva A babhau zuzubhe / kiM kRtvA ? kvApi kasminnapi sthale pItavAsaH prazasyazrImiSamAsAdya / 313-yatra maNDape kApi kutracitsthale asitAmbaraM kAlaM vastraM idaM nabha eva AkAzamiva abAbhAt atizayena adIpyata / atra evetyavyayamivArthe / kathaM bhUtaM kAlaM vastraM zvetapItAmbarajyotiH sUryacandroditodayaM zvetapItAmbarayordhavalapiGgalacelayoyotiH kAntistadeva sUryacandrayorudita udayo yasmistattathA / kathaM bhUtaM nabhaH ? zvetapItAmbara yordhavalapiGgalacelayoyotiH kAntiryayostI zvetapItAmbarajyautiSau / evaM vidhau yo sUrya candrau tayoH udita udayo yasmistattathA / zvetapItAmbarajyotiH proditAdityacandramaH iti pAThAntaram / tatrAyamartha:-kiM bhUtaM ? asitAmbaraM zvetapItAmbarajyotireva / proditau Adityacandramasau yasmiMstattathA / yasmin zyAmavastra pUrvAparanibaddhazvetapItAmbarajyotireva proditAdityacandramasau iva zobhate / dvitIyapakSe nabho vizeSaNe zvetapItAmbarajyotiSau proditau Aditya candramasau yasmistattathA / kavayo hi sUrya zvetavarNa varNayanti, candraM ca pItavarNamiti / 314-lakSmIpuSpaM panarAgamaNiH / 315-kathaMbhUtAni raktAni vastrANi utprekSyante-hi nizcitaM gurau zrIvijayasiMhasUrau nRmanAMsi raktAni kartu hIGgulavRndAnIva / ivo'tra minnakrame / 316-apretnenaanvyH| yatra maNDape stambhazreNiya'rAjata | kasmin keva-sarasi unnAlapuNDarIkAliriva / kathaMbhUtA stambhazreNiH unnAlapuNDarIkAlizca-sphuTaM sukhazreNikAraNam / Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanaH vijayadevasUri-mAhAtmyam athavA-citrakRcitritAH stambhaputrikA yatra rejire / nRtyantya iva nartakyaH karaiH kSisaH ca caamraiH|| mAlambAni pralambAni yatra lambinI coccakaiH / muktAsrajo'pi sarvatra vyarAjanta ca sarvataH // sAni tAzca vilokyaivamazaDanta tadA jnaaH| mAlyA vRkSajAtInAM gucchAmaarayazca kim // 323 vyarAjayatra savAraM ratnAdarzavinirmitam / pracaNDAnekamArtaNDaidvArapAlairivAzritam // 324 // pArSapaddhadvIpoddaNDamoccazuNDAbhatoraNam / pazyatAM sarvalokAnAM paramAnandakAraNam // 325 // athavA-indrasajjokRtoddaNDakodaNDopamatoraNam / pazyatAM sarvalokAnAM sarvakalyANasUcakam // maGgalairaSTabhiH zreSThamuktAratnamayaiH zubhaiH / zobhamAnaM manuSyANAM manonetrotsavamadam // 327 // -caturbhiH kalApakam / nyavezayadayAtyantamunnataM tatra maNDape / siMhAsanamatizreyo jayamallaH zubhAzrayaH // 327 // zobhamAnayathAsthAnagrathitAnekaratnakam / surendrAsanazobhAyAH sarvathA vyapahArakam // 328 // etasyaivedamIkSaM yogyaM nAnyasya karhicit / vidhAtreti dhiyA svIyakarAbhyAmiva kiM kRtam // sAdhasAdhUcitAnekavistIrNanavatAdbhutam / spRhaNIyaM surendrANAM narANAmuta kA kathA // 30 // -caturbhiH kalApakam / 321-citrati, asyAnvayaleza:-yatra maNDape stambhaputrikA rejire / kathaMbhUtAH ? utprekSyante-kSiptaH sucAmaraiH karairnRtyantyo nartakya iva | yathA nartakyaH kSiptaH karairnRtyantyo rAjante tathA stambhaputrikAH kSiptaH karaiH sucAmarairnRtyantyo vyarAjan ityrthH| 322-mAlambAni sambakA iti bhASAprasiddhAni yatra maNDape / 323-tAni prAlambAni tAzca muktA lajaH / 329-30, kathaMbhUtaM siMhAsanaM vidhAtrA svIyakarAbhyAM iti dhiyA kiM kRtamiva / itIti ki IvRkSamidaM siMhAsanaM, etasyaiva zrIvijayasiMhasrereva yogyaM / anyasya na kahicit / punaH kathaMbhUtaM siMhAsanaM ! sAdhu sAdhUcitAneka vistIrNanavatAdbhutam / sAdhavo ramaNIyA ugrakriyAkartRtvAt / ye sAdhavo'nagArAsteSAmucitAni yogyAni anekAni pracurANi vistIrNAni yAni navatAnIva navatAni te:-dalIcApramukhavichAvaNAsadRzavakhairadbhutaM yattattathA / 'kuthe varNaparistomapraveNI navatA'sti rAH' iti haimavacanAnavatazabdasya dalIcApramukhasya paryAyatvAt / navatAnIva navatIni uttamAcchAdanavastrANIti vyAkhyA / praveNyA''staraNaM varNaH paristAmaH kuzaH kuthaH bavataM ceti tulyArthAH / 'pracchadazvottaracchada' iti halAyudhaH / 'navavarNakaMbale AcchAdanamAtre vA' iti taTTIkAvacanAt / navatazabdo'tra AcchAdanaparyAyo'pi jJeyaH / tena sAdhusAdhUcitAni anekAni vistIpani yAni navavAni vicchAvaNA iti bhASAprasiddhAni radbhutaM yattat sAdhusAdhUcitAnekavistIrNa. 10 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracita [navamaH zreSThakASThamayaM madhye nAnAratnamayaM bahiH / pratyaSTApayadutkRSTaM paTTa samacchadAnvitam // 331 // sUrezcaraNayorbAdhA mAbhUttucchApi karhicit / iti nizcitya sadbhaktidhiyendrAdadhiko ytH||332 AdhikyamAha-arhato'dhvani pannyAse padmAnIndro navaiva hi / muzcedvirato:madhye samavasaraNasya na // upAzrayasya madhye'yaM bahistAdapi cAnvaham / padmAdhikAni vAsAMsi prastRNAti pdordhH||334 __-caturbhiH kalApakam / uttiSThatAtkadAcicca kadAcittiSThatAdayam / yathocitamuparyasya dadAnaH padavandanAm / / 335 / / iti kAraNataH paTTamatiSThApanayogyatA / maNDape zobhamAnA'bhUyadvivekaH pramodakRt // 336 // -iti paTTavarNanam / lokacakSuvinodAya prArabdhaM prekSaNIyakam / vijayadevasUrIndro'vizattamatha maNDapam // 337 // vijayasiMhasUrIndrastaM pravizya yathocitam / zrImUrivacasA zrImatsiMhAsana upAvizat // 338 pazyatAM sarvalokAnAmakarotpAdavandanAm / vijayasiMhamUrINAM vijayadevasarirAT // 339 // yathAvidhi tadAnIM sa dvAdazAvartavandanAm / vyadadhAcchImatastasya yadAcAraH paraH staam||340 vandanAM dadatastasya paTTAH stambhAsanasthitAH / vabhuH puMputrikA indrAstirojAtA ivekSitum // (-va sAkSiNaH-iti vA paatthH)||341|| sUrimantraM jagacchatramiva santApavArakam / prAdadAdvadanAmbhojAt prasAdasubhagAdruH // 342 // zrIjayasAgarAkhyasya zrIkIrtivijayasya ca / zrIvAcakapadaM prAdAt suuriy'tsrvtosskH||343|| anyeSAM sAdhulokAnAM viduSAM sajuSAM nRNAm / zrIpaNDitapadaM prAdAt sUrIndro yadvivekavAn // gIyamAnazubhairgItaH sphUrjajjayajayAravaH / stUyamAno guNaiH puNyairmAgadhaivibudhairapi // 345 // gatavyAdhiH samAdhizrIlabdhasiddhiH samRddhimAn / vijayasiMhasUrIndraHmAbhavat prbhutaashriyaa|346 zrIgurau suprasanne hi kiM na siddhayati vAJchitam / anIzvaro'pIzvaraH kiM na naraH ko bhvedbhvi|| susvarA yuvatIlokAstadA geyAnyagAyayan / vAdyAnyavAdayan vAdyavAdakA api cottmaaH||348|| navatAdbhutam / punaH kathaMbhUtaM ? ata eva surendrANAM spRhaNIyaM / uteti vitarke narANAM kA kathAkiM kathanIyamityarthaH / iti siMhAsanavarNanam / 334-sa jayamalla utkRSTaM paDheM pATi iti lokabhASAprasiddhaM pratyaSThApayat / kathaMbhUtaM paTTa madhye zreSThakASThamayaM bahirnAnAratnamayaM / punaH kathaMbhUtaM ? pracchAdAnvitaM pracchadaiH vichAvaNA iti bhASAprasiddhairanvitaM yuktaM / kayA pratyaSThApayat / sUreH zrIvijayadevasUrezvaraNayoH kAhicittucchApi bAdhA mAbhUditi dhiyA / kathaMbhUtaH sa jayamallaH-yataH indrAdadhikaH / tadevAha-arhato'dhvanItyAdi dvAbhyAM artha: prasiddha eva / 335-asya paTTasya upari / iti paTTavarNanam / Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH ] vijayadevasUri-mAhAtmyam rUpakANyadadAdrUpaM mantrI zrIjayamallakaH / svAnyadezasamAhRtamahAjanakarAmbuje // 349 // paTTakUlAnyanekAni maJjulAni navAni ca / yAcakAdikalokAnAM jayamallastadA'dadAt // 350 // divyadAlIrghatavyAlIH sazAlIH kalakuNDalIH / atyAdarAt sa AhUya mahAjanamabhojayat / / evaM mAvartata preyAn tadA vandanakotsavaH / sarveSAM hRdi cAnandaH prAptAtmehitasampadAm // 352 zrImatsarerathAdare vasannupavizannapi / vijayasiMhamUrIndro jayatAjjagatItale // 353 // dattaM zrIguruNA dharmarAjyaM labdhvA sazobhatAm / savitrA nihitaM tejo dinAnte'mirivAdhikam // dattamUripadaM sUri prabhu zuzravuSAM ca tam / niHzalye hRdi zatrUNAM so'tizalyamivAbhavat // 35 // pratiSThitaM tamAkarNya gaccharAjye'dhitejasi / dviSAM proddhamite pUrva hRdi so'mirivotthitaH // tasya sUryodayasyeva prAtarullocanAlayaH / Anandana zrAvakA lokA nvaabhyutthaandrshkaaH||357|| AkrAmadgauravaM rAjyamarivandaM ca durdamama / samameva sa sUrIndraH pratApatapanopamaH // 358 // zatrun siMhAMzca durjeyAn tejasA cojasA kSaNAt / yo jayati vizeSAt sa vijayasiMha ucyate // iti nAmA'bhavadyasya tataH prabhRti sArthakam / vijayasiMhamUrIndro jayatAtsa ciraM bhuvi // 360 // bhaTTArakapadavyAjAt tamadRzyA svayaM kila / bhajatAdugratejAH zrI rAjatsAmrAjyadIkSitam // 361 sUriH sarvasya lokasya ceta AcArato'mRtAt / AdattAM nAtizItoSNaH samIra iva dkssinnH|| catubhiradhikairvavarSe'zItitame zubhe / SoDazasya zatasyAhni SaSThe pauSasitasya hi // 36 // evaM prazasyasampannalakSmIkaH kAntakautukaH / ciraMjIvyAtsa sUrIndro ysyaasiidvndvnotsv||364 tadaivamastuvan lokA yaM navaM gacchanAyakam / AziSa nehazIM yasmai dadunandatu sa prabhuH // 36 // itthaM zrIvijayAdidevasuguruH svIyena satpANinA, prAkArSI dvijayAdisiMhasuguroH paTTAbhiSekotsavam / 349-prazastaM ada dAdUpaM prazastaM dttvaanityrthH| tiGonuvRttestiGantAdapi prazaMsAyAM rUpap iti rUpap / 354-agni cAdityaH pravizatIti shrutiH| yathAgnidinAnte sUryeNa nihitaM tejaH prApyAdhikaM zobhate tathA zrIvijayasiMhasUrirapi zrIguruNA zrIvijayadevasUriguruNA dattaM dharmarAjya labdhvA zobhantAmityAzIH / 355-datteti asyAnvayaH-sa zrIvijayasiMhamUriH zatrUNAM paramataprativAdinaiyAyikAdidarzaninAM hRdi atizalyamiva adhikazalyopamo'bhavat / kathaMbhUte hRdi ? niHzalye zalyarahite ityarthaH / kathaMbhUtAnAM zatrUNAM sUri zrIvijayadevabhaTTArakaM dattasUripadaM zrIvijayasiMhasUrINAM saripadaM yena sa tathA taM caH punaH taM zrIvijayasiMhasUri prabhuM svAminaM gacchanAyakaM zuzravuSAm / Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [navamaH zrIzrIvallabhapAThakena paThitaM vidvajjanAnAM matam, zrotRNAM sukhadAyakaM bhavivizAmAnandasampatmadam // 366 // itizrI zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAjapAtisAhizrIakabarapradattajagadguruvirudhArakabha0 zrIhIravijayasUrIzvara0 pAtasAhizrIjihAMgIrapradattamahAtapAvirudadhAribha0 zrIvijayadevasUrIzvaraguNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmyanAni mahAkAvye zrIvijayadevasUripradatta zrIvijayasiMhasUribhaTTArakapadapradAnavarNAno nAma 9 sargaH // Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH sargaH atha zrImeDatAdraGge, harSoM harSakaro'bhavat / sadA tatratya lokAnAmanyeSAM ca vizeSataH // 1 // nivirIsA ivorvIzA dhanIzAzcApare jnaaH| yasyAsan pura AsInA nAharSastena ke'pyamA // 2 // avaSTabhya sadA tiSThan yadaMhI jIvikArthinaH / kalau lokA aneke'smin nAharSastena ke'pymaa|| sadAdAne sadA nRbhyo dadatyanAdi daaykaaH| na pazubhyo viziSyeti pazubhyo'pi dadAnyaham // 4 vicAryatyadadahAnaM naratiryagbhya Ipsitam / karNAdidAnazauNDebhyo harSo'yamadhiko yataH // 5 // tadyathA-sadAdAne dadau so'naM narANAM jIvikAkRte / pazUnAM ca khaTAn divyAn tena spardheta ko'pyamA // 6 // yasyAdhyApi sutAH zazvaddadatyanaM khaTAnapi / manuSyebhyaH pazubhyazca tena spardheta ko'pyamA // 7 // zrIzadhuJjayasattIrtharaivatakArbudAdiSu / nemustIrthakRtaH saGgha kRtvA mAga bharatAdayaH // 8 // kRtvA taiH saha saMha zrIharSoM harSavadvaraH / karavANi mahAsamiti cetasyacintayat // 5 // pUjayAni ca tatratyAH pratimA arhatAM smaaH| nirmANi ca mahApuNyaM phalaM lakSmyA labhai punH|| -tribhirvizeSakam / tadAnIM sa vicintyeti mahAsaGgha vidhAya ca / svagurunanyasAdhUMzca lAtvA'mA tIrthamAvrajat // 11 // 2-tena zrIharSaNa nAmnA zrAvakeNA'mA saha kepi nA'harSan na spardhA carityarthaH / tena kena ? yasya pura AsInA urvIzA dhanIzAH, caH punaH apare janAH nivirIsA iva natanAsikA iva kRtanAsikA namanA iva Asan / neviD ca virIsacau / iti nAsikAyAH sambandhini namane vAcye nizabdAt virIsac pratyaye nivirIsaM, tadyogAt puruSA api niviriisaaH| nivirIsA iva natanAsikapuruSA iva yete'pi| iva zabdasya lope nivirIsAH kRtanAsikA namanAste iva ityupamA / 3-tena harSAnAmnA zrAvakeNa amA saha kepi nA'harSan na aspardhanta / tena kena ? yadahI avaSTabhya Alambya asmin kalau jIvikArthino aneke lokAH sadA atiSThan / avaSTabhyetyatra avAcAlambanAvidUryayoriti Alambane'rthe stambhaH sakArasya mUrdhanyAdezaH / 4-sadAdAne satkAra iti bhASAprasiddha / 10-AzIH preraNayoH-karavANi pUjayAni nirmANi etAni trINi meniriti loTo meni ityAdeze ADuttamasya piJceti ADAgame loTa uttamapuruSaikavacanAni / labhai iti ca etaperiti eta ai Adeze loTa Atmanepade uttamapuruSaikavacanam / 11-tIrtha zrIraivatAcalaM Avrajat prAptavAn / Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [dazamaH zrInemyAdijinAdhIzAna pUjayitvA'bhivandya ca / kRtvA lambhanikA saI prabhojya ca tto'clt|| pracalan saha saMghena tIrtha zatruayAbhidham / prApyAruhya ca so'bhyarcadAdidevAditIrthapAn // 13 // so vAruhya tataH saMgha prabhojyAmRtabhojanam / pANau pradAya rUpyANi puNyamAdAya cAcalat // 14 // zrImadahammadAvAdaM tata Agatya smbhuH| apUpujajjinAdhIzAMzcaityeSu vividheSvapi // 15 // vijayasenasUrIndra vijayadevasadgurum / abhivandya ca sansya madhya AkArya so'rcayat // 16 // lambhanikAM vidhAyAtha tatratya zrImahAjane / pratasthe pratatasthemA tato dezaM svakaM prati // 17 // Ayan zaMkhezvarAdIni tIrthAnyanyAni cAdhvani / pUjayan labhanI kurvan prApArbudagiriM ca sH|| pUjayitvA jinAMstatra kRtvA lambhanikAM ca saH / zrImacchivapurIsvarNagiridevAnapUpujat // 19 // evaM dharmAnanekAn yo vyadadhAd vidhipUrvakam / zrIharSaH kasya harSAya nAbhUddharmaparAyaNaH // 20 // tasya putrA amI santi paJca pazcendriyA iva / virAjante jagajjotIrUpA rUpazriyAdbhutAH // 21 // tadyathA-prathamo jasavantAkhyo, dvitIyo jayarAjakaH / tRtIyo nemidAsazca saamiidaasshcturthkH|| zrImadvimaladAsazca, paJcamaH paJcamo guNaiH / pazcApyete mithaH prItAH sarvaprItividhAyakAH // 23 // -tribhivizeSakam / paJcAnAmAdimastasya jIvarAjaH suto'bhavat / pituH sevAparatvena pituH svargamanuvrajat // 24 // (-pitRsnehAdhikatvena-iti vA pAThaH) pazcApi caikadetyete saMbhUyAcintayanmithaH / AtmabhiH kAritaM zrImatsuvarNagiripattane // 25 // zrImatsamavasaraNaprAsAdaH sarvato'dbhutaH / pratimAH zrIpArzvanAthAdijinAnAM kAritA imaaH||26|| tAH pratiSThApayAmA''zu yadi syAtsarvasammatam / zrIvijayadevasUrIndramihAhaya mahAdarAt // 27 // -tribhirvizeSakam / 18-Ayan Agacchan-6 gatau adAdiH parasmaipadi AGapUrvasya asya dhAtoH zatRpratyaye Ayan iti rUpam / 23-'paJcamo rucire dakSe' iti vacanAt paJcamazabdo'tra ruciraparyAyaH / 26-zrImatsamavasaraNa ityatra pade zloka lakSaNAbhAve pi SaDhasvAkSarapadaM na doSAya / yat zrIhemacandrAcAryAH zrInemicaritre-"zubhe'hni kanakavI kalAgrahaNahetave / ucitasya kalAcAryasyArpayAmAsa bhUpatiH // 1 // " iti / yathA zubhe'hni kanakavatImityasmin zloke paJcahasvAkSaraM padaM na duSTaM tathA zrImatsamavasaraNamiti padamapi na duSTaM / pratiSThApayAmeti ca, SThA gati nivRttI ityasya hetumati ce tiNi ci atihIti pugAgame upasargAt sunoti suvatIti sakArasya mUrdhanye loTa uttamapuruSavacanam / Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH vijayadevasUri-mAhAtmyam mitho'GgIkRtya paJcA'pi zrIpratiSThAvidhApanam (-mitho'GgIkRtya pazcApyarhatyatiSThAvidhApanam _iti vA pAThaH ) bhrAtRvyaM jinadAsAkhyamapRcchan yajjyeSThanandanaH // 28 // AlocyaivaM SaDapyete mitho'tipriitcetsH| apRcchan meDatAdraGgavAsisarlDa vivekinaH // 29 // tadyathA-koThArIvaMzavikhyAtaSTIlAkhyaH shraavkottmH|| sonIvaMze jino nAma, siMhaH zrImAlagotrakaH // 30 // zrImAlagotrasaMjAtaH ghetasiMhAbhidho'bhavat / putratvena dhRtastena bhAti DUGgarasiMhakaH // 31 // rAjasiMhAbhidho mantrI, ballU nAmA ca mantrirAT / zrInAtho nAthanAmA ca, mantrI nrbdaanggjH|| nagaravyavahArIndramityAdisamudAyakam / samAhUya ca saMbhUya prANayaniti te mithaH // 33 // -caturbhiH kalApakam / pratiSThAM pArzvanAthAdibimbAnAM kArayAma hi / vijayadevasUrIndramihAhaya mahotsavAt // 34 // taiH pRSTa iti te prAhurvaraM kuruta bho varam / atrAlasyamapAsyaM yat dharmasya tvaritA gatiH // 35 // tAnidaM te punaH prAhuH sahAsmAbhiH samAvata / prasIdatAtra saddharmakArye yUyaM mahAjanAH // 36 // tepyUcuriti tAn sarvAn pratipannamidaM vacaH / guruM vijJapayiSyAmaH sahaiSyAmazca nizcitam // 37 // tataH zrImeDatAdraGgavAsisaMghasamanvitAH / prAtiSThanta zubhe te'hni zrIsuvarNagiri prati // 38 // pracalantaH samAjagmuste jAbAlapure tataH / vavandire ca sotsAhAH zrImaricaraNAmbujam // 39 // abhivandya tadAnIM te sUri vyajJapayanniti / gacchanAtha samAgaccha zrImatsanmedinItaTe // 40 // pArzvanAthAdidevAnAM pratimAH pratiSTha ca / tataH samavasaraNaprAsAde sthApayAmahi // 41 // yugmam / mantriNaM jayamallaM te militvA cAvadanidam / sUrIndraM muzca dharmAtmannati yat tvdvcovinaa|| tataH zrIjayamallo'pi medinItaTasanyuk / upamUri samAgatya natvA caivaM nyavedayat // 43 // jasavantAdhA ime paJca zrIharSatanayAH shubhaaH| ttiilaadi-meddtaadrnggvaasisddnsmnvitaaH||44|| sUre vijJapayantIti pratimAH pratitiSTha hi / zrImanmedataTadragamehi naH kuru cepsitam // 45 // yugmm| 28-jyeSThasya bRhadbhAturjIvarAjAkhyasya nandanaH putraH jyeSThanandanaH / jyeSThaH syAdapraje' iti haimaanekaarthH| 33-te harSAputrAH saMbhUya militvA ityAdisamudAyakaM koThArI TIlApramukhaM zrImeDatAsaI samAhUya mithaH iti prANayan ityakathayan / itIti kiM tadAha / 34-hItyavyayaM nishcye| 35-taiH harSaputraiH / te TolApramukhAH / 36-samAvateti-bhava gatau iti dhAtossamApUrvasya AgamanArthasya loTo madhyamapuruSabahuvacanam / Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [dazamaH evaM vijJApitastena tataH mAsthAt zubhe'hani / vijayadevasUrIndro vijayasiMhasariyuk // 46 // zrAvakA api te mAsthan jasavantAdayastataH / zrImanmedataTadraGgaM prApnuvaMste'grato drutam // 47 // zrIsUrijantujAtAni mApayan dharmamArhatam / zrImanmedataTadraGgasamIpaM samupAgamat // 48 // zrIharSAGgaruhAH sarve jasavantAdayastataH / zrutvA mUriM samAyAta vandituM cAbhyasaMghayan // 49 // abhivandyAnayan sUri meDatAnagarAntare / vimAna iva yatrAsti janarAjinyupAzraye // 50 // (-janAzraya upAzraye -iti vA pATha) zrIsUrIndraH samAruhya bhadraM bhadrAsanaM tadA / nidAnaM vAJchitarddhinAM jinadharmamupAdizat // 51 // udatiSThattataH saGghaH zrutvA dharma guruditam / mAdAtsaMghAya rUpyANi jasavanto mahAzayaH // 52 // evaM medataTadroM vijydevsdguroH| vijayasiMhavarezca jAta AgamanotsavaH // 53 // atha zrIjasavantAdyAH zrIharSAGgaruhAH sme| mUri vyajJapayannevaM praNamya caraNAmbujam // 54 // patimAnAM pratiSThArha zreSThamIkSasva vAsaram / vijayadevasUrIndra ! sUrIndrapraNatAmbujam ! // 55 // puNyAhaM sudinAhaM ca tataH sUriniraikSata / mAghamAse site pakSe paJcamaM paJcamaM dhuSu // 56 // sUristAna jJApayAmAsa vAsaraM bhAsuraM zubhaiH / mAghamAsasya pakSasya zuklasya khalu pazcamam // 7 // abhyutthAya tataH mUriM natvA gatya ca mandire / pratiSThAyogyasAmagrImagrimAM te hyakArayan // 58 // rodasyorantarAlasthaM vimAnadvayamunatam / maNDapadvayamAnandavidhAyakamakArayat // 19 // lokAnAM bhojanAyocaM mandirasyAgrataH sthitam / pratimAnAM pratiSThAyai yogyasthAne dvitIyakam // yazojugandharIsphurjadgaadvandvamivaM kimu / yazastaNDulasadgaadvandvaM veti vidurjanAH // 61 // 49-abhyasandhayan-savena abhimukhamagacchan / saGghana abhiyAti abhisaGghayati / NAviSTa vatprAtipadikasya iti Nau rUpaM / tataH anadyatane laGiti laGi prathamapuruSabahuvacanamabhyasavayanniti / 50-meDatAnagarasya antaraM madhyaM meDatAnagarAntaraM tasmin / atra antarazabdo madhyaparyAyo na sarvAdikAryabhAk / kathaMbhUte upAzraye janarAjini-janai rAjata ityevaM zIlo janarAjI tasmin janarAjini / athavA janAzraya upAzraye iti pAThAntaraM tatrAyamarthaH-kathaMbhUte upAzraye janAnAM Azraya iva janAzrayastasmin / kathaMbhUte upAzraye ? vimAne iva vimAnopamAne ityarthaH / kathaMbhUte janarAjini suralokazAlini / janAzraya iti pAThe suralokAzraya ityarthaH / sUri-prathamapakSe zrIvijayadevamUri, dvitIyapakSe sUri arthAdvahaspatim / 54-same sarve paJcApItyarthaH / samazabdo'tra sarvaparyAyaH sarvAdikAryabhAk / 56-yuSu divaseSu / paJcamaM manojJam / 61-idaM maNDapadvayaM janA iti viduH-ityajAnan / itIti kiM kimu iti vitarke / yazo jugandharIsphUrjadgadvandvaM / vA iti pakSAntare / yazastaNDulasadgadvandvam / Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81 sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam bhAjyAni prAjyayojyAni kuNDalIpramukhAni te / zAlidAlighRtAlIni bhojanAni apAcayan // sarANa suvArINi cUrNAni surabhINi ca / akArayan chaTAyai te paTavAsAya ca sphuTam // 6 // karpUrAgarukastUrIcandanAdIni cAnayan / vastUni te prazastAni pratimArcanahetave // 6 // yathAyogyaM yathAzAstraM yathAvidhi yathoditam / pratiSThAyogyasAmagrI vyadhurevaM budhA hi te // 65 // maNDape maNDayan bimbaiH zrIsahasraphaNAdibhiH / anekaiH zobhitaM zrImatpArthavimbaM tatastake // 66 vijayadevasUrIndro vijayasiMhamUriyuk / pratiSThAsamayaM jJAtvA maNDape'tha samAgamat // 67 // bimbaM zrIpArzvanAthasya zrIsahasraphaNasya ca / bimbairanyayutaM mUriH pratyatiSThayathAvidhi // 68 // tataH zrIjasavantAdyA bhrAtaraH paJca bhaktitaH / vijayadevasUrIndranavAGgAnyabhyapUpujan // 69 // kArayitvA pratiSThAM te rUpakANi tadA dduH| mahAjanebhya ibhyodghAH paramAnandamedurAH // 7 // sUrIndro'nekasAdhUnAM zrIpaNDitapadaM dadau / sAdhavaH zrAvakAzcAnye tadA santutuSustarAm // 71 // tataH paJcajanInAste nimantrya zrImahAjanAn / prabhojyaM kesarAmbUnAM chaTAcUrNairapUpujan // 72 // evaM zrImeDatAdraGge'hamatiSThAmahotsavaH / vijayadevasUrIndrakRtaH prAvartatAdbhutaH // 73 // pratiSThAsurathApRcchat sUriH sardu jagadguruH / ata AkArayantyanye pratiSTai bhavadAjJayA // 7 // tataH zrImeDatAdraGgavAsI saGgho'bravIditi / pratiSThase yadA sUre tvAM niSedhati ko janaH // 7 // paramatratya saDage'yaM bhojyamAjyaM niSedhati / bhojane bhojaneSTaM ca bho janezvara sadguro ! // 76 // smitvA sUrirapi mAha zrIsaddhaM vismayAnvitaH / kiM brUSe saraso'pyAha caturmAsI kuruSva bhoH|| sata evamabhASiSTa sUriH saGgha vicAravit / caturmAsIM vidhAtAsmi yupmAkaM ca samIhitam // 78 ___abhivandai jinAdhIzAH santi ye tAn marau kila / athavA-abhivandai jinAdhIzapatimA yA marau hi tAH / tIrthAni yAni vidyante tAni pazyAni cAtmanA'dhunA / 79 // pratyaye'smin gRhANedaM mama svAdhyAyapustakam / satyaMkAramivedaM cetsaMgha no manuSe vacaH // 40 // asminnavasare zrImatpuraM yodhapuraM varam / varIvarti sukhasphUrti lakSmImUrtimayaM sadA // 81 // gajasiMho mahArAjastatra zazvadvirAjate / parAjitaparAnekagajasiMhaparAkramaH // 82 // 62-te jasavantAdayaH paJca bhrAtaraH bhojanAni apAcayan / kathaMbhUtAni prAjyAni pracurANi prAjyayojyAni pravarahaviyojanIyAni bhojanAni / apAcayan ityatra iko'savaNe sAkalyasya hasvazceti prakRtibhAvaH, na ikoyaNIti yaN / 63-cUrNAni abIragulAlapramukhabhASAprasiddhAni / 80-he saGgha ! cedidaM vacaH caturmAsI sthAsyAmi ityatallakSaNaM no manuSe tarhi asmin pratyaye pratIto idaM mama svAdhyAyapustakaM satyaMkArabhiva gRhANa / Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [ dazamaH panA padmAzayaM jJAtvA padmAkhyAmipato zrasata / sa zrIpadmAbhidhastatra vasati vyavahArikaH // 83 // kadApi yadvaco nyAye bhUpA naivodalaDDayan / vArtA kA cAnyalokAnAM prAvivAkamatallikA // 44 // dharmAtmA na ca duSTAtmA dveSacetAH kadApi na / bhaktaH samastasAdhanAmAsaktaH sukRte'rhataH // 8 // -tribhirvizeSakam / tasya putrAvubhAvAstAM bhairavAlya-zubhAkhyakau / rAjJaH zrIsUrasiMhasya mantriNau paramapriyau // 86 // AyuSaH kSayatastau hi mAgevAgacchatAM divam / vartante ca tayoH putrAH pautrAH padmAbhidhasya ca // tadyathA-zrIbhairavasutaH zrImAna siMhamallavalo nRSu |shriisiNhmllnaamaasti mantrirAjo mhiipteH|| zubhAH zobhuzubhAH putrAH zubhAkhyasya zubhA iva / catvAraH priyacatvAraH ete santIha sampati // tAnAha-prathamaH sukhamallAkhyo dvitIyo raaymllkH| tRtIyo rnnmllaakhysturyHprtaapmllkH|| zrIpAkhyasya naptArasvAtAro'mI narAn bhuvi / jinadharma vidhAtAro vartante gurusevakAH // 11 // sIhamallo'bhavatpuNyAt zrImadyodhapurAdhipaH / medinItaTasaGganAthaH zrImukhamallakaH // 12 // gajasiMhamahArAjarAjyabhAradhurandharau / gajasiMhamahArAjasthApitau tau vyarAjatAm // 13 // tayoH pitAmahaH zrImatsUrIzvaraM vivandiSuH / zrIpadmAbhidha Agacchat tadAnIM medinItaTe // tadA padmAbhidho mantrI padmApadmamadAttarAm / mahAjanAya sUrIndradvayaM natvAtibhaktitaH // 15 // (-mahAjanAya sUrIndra maNipatyAti bhaktitaH -iti vA pAThAntaram ) tataH zrImeDatAdraGgAt prAsthAt sUrIzvaro drutam / ghaMyANIti prasiddhAkhye drane nantuM jinezvarAn // mArga grAmINasallokAna zIladharma prapAlayan / ghaMghANInagaraM prApa zrImariH saGghasaMyutaH // 17 // samAjagAma tatrApi zrIpadmaH saMghanAyakaH / natrA zrIsIhamallena dezAdhIzena saMyutaH // 9 // 88-bhairavasutaH sIhamallaH / 89-zubhAkhyasya ete catvAraH putrAH iha yodhapure santi / kiM bhUtAH ? zubhAH zauryaudAryAdiguNaimanoharAH / ata eva punaH ka0 zobhuzubhAH zubhi dIptI, zobhante punaH punariti zobhuzubhAH zobhanIlA ityarthaH / bahulaM guNavRddhI cAderiti kidaDapratyaye sarUpadvitve pUrvasya ukAre ca sAdhuH / punaH ka0 ? utprekSyante-zubhA iva zubhayogA iva / punaH ka0 ? priyacatvAraH priyAH catvAro yeSAM te priya catvAraH / caturzabdasya upalakSaNAt priyasA ityarthaH / 91-trAtAraH vidhAtAraH ityubhayatra na lokAvyayaniSThAkhalarthatanAmiti tRn pratyayA. ntatvAt SaSThIniSedhAt / narAn jinadharmamatrobhayatra dvitIyA / 95-padmApadmaM lkssmiinidhaanm| 97-saGghasaMyutaH zrImeDatAdraGgasaGghasaMyukta ityarthaH / Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH ] vijayadevasUri-mAhAtmyam abhyavandata sUrIndrastIrthakRtpatimA rmaaH| zrIpadmastA guruM caiva janebhyo'dAca rUpakaM (laMbhanIm) pAdAc zrIsIhamalo'pi rUpakANi yathocitam / prabhojya majulaM bhojyaM mRSTaM sarvamahAjanam // tataH zrItimirIdraGge pArzvanAthaM jinottamam / upakezapure mUrivIraM ca prANamattarAm // 101 // lokA aneke rUpyANAmakurvan bhanIrghanAH / utsavAnapyanekAMzca tatsaMkhyAM nAmavaM khalu / / nyavartata tataH mUriH prati zrImedinItaTam / saMvidhAtuM caturmAsI saGghasyAgre pratizrutAm // 103 viharan kramato'yavaM prAmocchImedinItaTam / utsavairbahubhirdivyaiH prAvizattadupAzrayam // 104 paripUrNI caturmAsI zrImarirakarotsukhAt / tanmukhAlokatRptyA tu zrIsaGgho nAkSisantatim // evaM zrIvijayAdidevasuguruH sampatyatiSTattarAma, zrImanmedataTe sphuTe sukhacayaizcaJcaccaturmAsakam / arhadvimbasamuccayaM ca rucirazrIH pratyatiSThattarAma, zrIzrIvallabhapAThakoditayazAH sarvatra jAgradyazAH // 106 // itizrI zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrIgantapAgacchAdhirAjapAtisAhizrIakkabbarapradattajagadguruvirudadhArakabhaTTAraka zrIharivijayasUrIzvarapaTTAlaGkArapAta sAhizrIakabbarasabhAsaMlabdhadurvAdi jayavAdabhaTTArakazrIvijayasenasUrIzvarapaTTapUrvAcalasahasrakarAnukAri pAtisAhizrIjihAMgIrapradattamahAtapAbirudadhAri bha0 zrIvijayadevasUrIzvaraguNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevasUrINAM prathamAgamana-pratiSThAvidhAna-zrIsaMghAgrahacaturmAsyavasthAnavarNano nAma 10 sargaH // 99-rUpakamityatra jAtAvekavacanaM tena rUpakANIti vyAkhyeyam / 103-kathaMbhUtAM caturmAsI saGghasyA pratizrutAM aGgIkRtAM / pratijJAtamUrIkRtorarIkRte saMzrutamabhyupagatamurarIkRtamAzrutaM saMgIrNa pratizrutaM ceti haimakopaH / 104-tasmin medinItaTe upAzrayastadupAzrayastaM tadupAzrayam / Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH sargaH atha sAgarapakSIyaH sAntIdAso mahaddhikaH / zrAvakaH zrAvakAdhIzo nareza iva zobhate // 1 // zrImatyahammadAvAde vadAvadavazaMvadaH / zrImatsAgarapakSIyamUridharmaparAyaNaH // 2 // yugmam / ekadA vyamRzaccitte svIyagurvoH parasparam / kathaM vivAda ekatye dvitvaM cApi kathaM pRthak // 3 // prabhAte gurumApRcchaya parasparamarUpaNAm (-dharma dvayaprarUpaNAm -iti vA pAThaH) nirNayAni hi sAkSitvamaGgIkRtya tadA varam // 4 // yugmam / guroH pArtha samAgatya zrIguruM sa nyavedayat / maduktaM vacanaM satyaM kuru cedaramicchasi // 5 // vijayadevasUrIndraM zrImanmedataTAt purAt / AhvayA'nyA'daraM kRtvA muktvAtmIyajanAnapi // 6 // yadi tvaM pUrvazAstrANAmanusAranirUpitAm / kuryAH prarUpaNAM sArAM nAnyathA dveSapoSikAm ||7|| sUre sarvajanInA yajjinadharmaprarUpaNA / kyApi pAraMparINA ca bhavetsarvapathInikA // 8 // tatastasya guruH pAha-brUSe zrAvaka sundaram / tamAhvaya, sa AyAtAdAyAnyahamito dhruvam // 9 // sAntIdAsastadotthAya sAdharmikAnakArayat / tAnApRcchaya ca tAneva tamAhAtumacAlayat // 10 // vijayadevasUrIndrazrAvakairapi saMyutAn / parasparamubhau te hi yadvirodhaniSedhakAH // 11 // yugmam / pracalantasta Agacchan pure zrImedinItaTe / vijayadevasUrIzca prANaman premapUritAH // 12 // tAbhyAmuttAmavocaM ca vAcaM vAcaMyamezituH / purataH prItikartI te patrANi ca daduH karaiH // 13 // zrutvA sUrIzvaro vArtI tatpatrANi pravAcya ca / hRdyamodata nirdvandvo jayo dvandvakSayassatAm // 14 // (athavA-hRdyamodata niSo jayo dveSakSayaH satAm -iti pAThaH) 8-sarvajanInA sarvajaneSu prasiddhA / pAramparINA paramparayA prAptA / sarvapInikA sarvapathInA eva sarvapInikA sarvapathiSu avyAhatA sarvajinadharmamArgeSu avyAhatA ityarthaH / sarvajanInA sarvapInA-ityubhayatra prasiddhAvyAhatayorjanapathorNitvaM vA vaktavyaM iti vArtikAt khapratyayaH / pAramparINA ityatra yugaparamparAhnAM bhavanaM prAptasamUThe kha iti khaH / 9-AyAtAt iti yA prApaNe loTa: tAtaGDAdeze rUpa / AyAnIti iNa gatau AjapUrvaH ityasya loTaH uttama puruSasya meniriti merni ityAdeze ADuttamasya piJceti ADAgame rUpam / 11-ubhau ityatra zrIvijayadevasUrizrAvakasamudAyApekSayA sAgarapakSIyazrAvakasamudAyApekSayA ca dvivacanam / 13-tAbhyAM sAgarapanIyasUri kathitAM sAntIdAsakathitAM ca vAcaM vacanaM / vAcaMyamezituH zrIvijayadevasUriguroH purto'pre| Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vinayadevasUri-mAhAtmyam medinItaTasaGgho'pi zrutvA vArtAmamodata / tairuktAM zrIgurUktAM ca viyuktAM dveSabhASayA // 15 // paropakAraparamItiratinizcitacetasA / pratiSThai nAtha tiSThAni saDo'bhANIti sUriNA // 16 // sumuhUta samAlokya purAnmedataTAbhidhAt / prAtiSThata ca sUrIndraH sahasranarasaMyutaH // 17 // kiSkindhAkhyapure pUrvI, grAme ca zrIbalundake / puryA zrIjayatAriNyAM, grAme cAGge bukAbhidhe // grAme rAyapure, grAme muraDAvAsanAmake / tathA ca vagaDIgrAme, zrIsojitapure vare // 19 // tataH zrIAuyAgrAme, grAme zrISayaruyAbhidhe / maJjule dhAmalIgrAme, pallikApattane tataH // 20 // zrImad guMdavacanAme, zrIvIM jhevAbhidhe tathA / nADUlanAni ca draGge, naDulAI pure punaH // 21 // zrIghANerAbhidhe grAme, vare zrIsAdaDIpure / zrIsUrIndraH samAgacchad viharannutsavaiH kramAt // 22 // -paJcabhiH kulakam / asminnavasare'thA'trodayapuramahAjanaH / punarnAgapurAdAyAnamaskartuM mahAjanaH // 23 // ubhAvAhUyatAM sUri vijJapyaivaM kRpAM kuru / paryuSitaM caturmAsI sarvathAdRSTapUrviNau // 24 // sUriH mAheti tau vAdaM bhktumaakaaryntymii| mAmato nAgatimI santIdAsazca sAgarAH // 25 // tato rANapure devAMstAbhyAmanyaizca saMyutaH / abhivandya kRtAstokavyayau tau sa vyasarjayat // 26 // tataH prasthita AnandasAdhundavirAjitaH / muDADAbhidha sadgrAme vAhalIgrAmake tathA // tataH pAvAbhidhe grAme, grAme ca kamalAbhidhe / tatazca thAmalAgrAme, grAme AhurinAmake // 28 // eteSu ca vicAleSu grAmeSvanyeSu bhUriSu / vicaran kramataH zazvat kriymaannmhotsvH||29|| ceta utpannasadbhAvaiH pratigrAmaM bahuvyayaiH / zrIsUriM prApyata zrAddhaiH zrIjAbAlapuraM prati // 30 // __ -aSTabhiHkulakam / AhvAnAya samAgacchan zrAddhAH svasya ca tasya ye / zrImadahammadAvAdaM pratyamuzcattataH sa tAn / 24- ubhau udayapura-nAgapura-mahAjanau sUri AhvayatAM / kiM kRtvA ? evaM vijJApya evamiti kiM-kRpAM kuru / kathaMbhUto ubhau sarvathA adRSTapUrviNau / 25-sariH, to udayapura-nAgapura-mahAjanau prati iti prAha / 26-saH zrIvijayadevasUriH tau udayapuranAgapuramahAjanau vyasarjayat / kathaMbhUtau tau kRtaa'stokvyyau| 31-saH shriivijydevriH| tataH zrIjAvAlapure AgamanAnantaraM svasya AtmanaH, ca: punastasya sAgarapakSIyasya ye zrAddhAH AhvAnAya samAgacchan tAn zrImadahammadAvAdaM prati amuzcat pazcAtpreSayat ityarthaH / Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [ekAdazaH gatvA te'pi tatastatra santIdAsaM nyavedayana / vijayadevasUrIndro jAvAlapuramAgamat // 32 // muktisAgara AdAya bhavantamabhigacchatAt / athavA-gurustvadIya AdAya bhavantamabhigacchatAt / posphurIti satI zaktirdAtuM prativaco yadi // 33 // santIdAso vacaH zrutvA teSAmiti manoharam / avocacca guruM svIyaM muktisAgaranAmakam // 34 // utsUtrabhASakatvAca zrIsUryuditalopanAt / tadvacaH karNayoH zratvA tadvacaHmahato'bhavat // 35 // muktisAgaranAmA jJo muktisAgaranAmabhAk / muktisAgaranAmojaHsaMjAtarasanAdRSad // 36 // vijydevsuuriindrnaammaahaatmytrjitH| niruttaravacaHzakti gacchanmuktisAgaraH // 37 // dvau bhedausAgaro dhatte viSa-ratnasamudbhavAt / kalikAlasya mAhAtmyAt so'dhunaa'styaaybhedbhaak|| 32-te'pIti zrIvijayadevasUrizrAvakAH sAgarapakSIyazrAvakAzca tataH zrIjAvAlapurAt tatra zrIahammadAvAde / 35-36-yugmam , vyAkhyA-ayaM muktisAgaranAmabhAka jJaH paNDitaH prativAdI tadvacaHprahataH abhavat / tasya sAntIdAsasya vaco vacanaM zrIvijayadevasUrirvAdI madAhUtaH tvayA saha vAdaM kartuM zrIjAvAlapure AyAtaH atha tvamapi tena saha vAdaM kartuM mayA saha cala ityetallakSaNaM, tena prahato nirAkRta iva / tadvacaHprahataH saMjAta ityrthH| kiM kRtvA ? tadvacaH karNayoH zrutvA tasya santadAsasya vacaH zrIvijayadevasarirvAdI tvayA saha vAdaM kartuM zrIjAbAlapure AyAta iti karNaviSaye zrutvA / kathaMbhUto muktisAgaranAmA jJaH ? muktisAgaranAmabhAk / muktireva sA lakSmIstasyA garanAma viSanAma bhajatIti muktisAgaranAmabhAk / muktilakSmyAH vipanAma samAna ityarthaH / yathA anyasyApi sajjanasya durAzayaH pratikUlabhASI puruSo viSopamo bhavettathA muktisAgaro'pi pratikUlavAdI prativAdI muktilakSmyA viSopamAno jAta iti bhAvaH / punaH kathaMbhUto muktisAgaranAmA jJaH? muktisAgaranAmojaHsakhAtarasanAdaSad-muktireva sA muktisA muktilakSmIH tAmasyati kSipati nAzayati yattat muktisA:-muktiprAptiniSedhakamityarthaH / IdRzaM yadgaramiva viSamiva yat nAma sa muktisAgaranAmA; athavA aga iva parvata iva rAjate yattat agaraM pASANasadRzaM muktisAzca tat agaraM ca muktisAgaraM / evaMvidhaM yannAma tasya yat ojastejastena saMjAtA rasanA dRSad yasya saH, muktisAgaranAmojaHsaMjAtarasanAdRSad-muktilakSmIvinAzakaviSaprAyapASANaprAya nAmaprabhAvasaMjAtajihvApASANa ityarthaH / asu kSepaNe divAdiH parasmaipadI, vipi muktisAH / ojo dIptiprakAzayoH avaSTambhe bale dhAto tejasIti haimAnekArthaH / kasmAt Idazo jAtaH ityAhautsUtrabhASakatvAt / caH punaH zrIsUryuditalopanAt / zrIsUriNA zrIvijayadevasUriNA uditaM uktaM zrIsUryuditaM tasya lopanaM ullaMghanaM tasmAt / Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vinayadevasUri-mAhAtmyam Adya bhedaM samAsAdya vartante sAgarAH kalau / sAgarAiti nAmAnaH procyante saadhvo'pymii|| vijayadevasUrIndrasatyavAdiparAjitAH / sAgarA ityakathyanta tatmatIpA hi sAdhavaH // 41 // antyaM bhedaM samAsAdya vidyante sAgarA hi ye / sAgarA iti nAmAnaH procyante te'pi saadhvH|| vijayadevasUrIndrakathitAjJAvidhAyakAH / te sarveSAmupAdeyA iva ratnasamuccayAH // 43 // athavA sAgarAH proktA dvividhAH puurvsuuribhiH| kecit mRSTAstathA kSArAH keciditi jgsthitiH|| AhatAH mUriNA yete mRSTA-anye'nyathAvidhAH / mRSTAH kSArA agastyena pItAstyaktA ivA'bhavan / sUripratApasantapto nizzaktirmuktisAgaraH / kAkanAzaM nanAzeva tasthau tatraiva niSpabhaH // 46 // atha zrIbhindimAlAdidraGgavAsimahAjanAH / saMrakSituM caturmAsI zrIsUriM samAhvayan // 47 // iyatA ca samAgacchan vIMjhevAdraGgavAsinaH / saMbhUya zrAvakAH sarve nizcityAgIkRtaM hyadaH // 48 // anye sabhyA yadIbhyAzca zrAvakA draGgavAsinaH / rakSiSyAmazcaturmAsI tathApyatra vayaM guruma // 49 // pAhuH sUriM praNamyaivaM caturmAsI guro kuru / vayaM grAmyAH kva cAsmAkaM tvtpdaabjrjo'nytH||50|| tIrtha zrIvarakANAkhyaM vandasva ciraminda ca / tvadIyAH sevakAH smo naH kRtArthAn kuru ca dhruvam // bhindimAlAdikadraGgavAsinaH zrAvakAstadA / tUSNIMzIlA vilakSAzca vyarAjacitritA iva // 12 // vijJAya nizcayaM teSAM cAturmAsakarakSaNe / tUSNIkaH sUrirapyAsthAdaGgIkRtya ca tadvacaH // 53 // na vidhAsye caturmAsI kathayiSyAmi cediti / ete duHkhaM kariSyanti yadgrAmyA neti tiSThati (-yadgrAmyA na vstytH-paa0)||54|| yugmam / zrAvakAn kAMzcidApRcchaya pramocyaiva ca kAMcana / pAmot prasthAya vIMjhevAnagaraM saha tairguruH / / sUriH paryavasattatra caturmAsI mahotsavaiH / pINayan zrAvakAn dharmAn praNayan prnnyaashryaan||56|| itthaM zrIvijayAdidevaguruNA sandabdhamutsAhato, vidveSiprativAdinAM paribhavaM daurgatyavidhvaMsakam / 48-adaH iti kiM ityAha-ato anu asmAt pazcAt tvatpadAbjarajaH svacaraNakamalareNuH asmAkaM kva na kadApIti bhAvaH / 51-idi paramaizvarye bhvAdiH parasmaipadI, lAtvAziSi liD loTau iti loTo madhyamapuru. paikavacane, seyapiJceti sehauM, atoheriti he ki indeti siddhiH| 55-kAMzcit zrAvakAna mantrijayamallAdi-jAbAlapuravAsinaH, kAMzcana zrAvakAn bhindimAlAdidraGgavAsinaH / taiH saha vIMjhevAzrAvakaH saha / / 56-tatra vIMjhevAnagare praNayAzrayAn premamandirAn praNayaH premayAJcayoriti haimAnekArthaH / Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [ekAdazaH yaM zrIvallabhapAThakaH samabhad bhUmaNDale vizrutaM, zrutvA taM sukRte bhavantu bhavikAH sAndrapratijJAH sadA // 57 // iti zrIbahatkharataragacchIya zrIjinarAjasUrisantAnIya pAThakazrIjJAnavimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAja pAtazAha zrIakabbarapradattajagadgabirudadhAraka zrIharivijayasUrIzvarapaTTAlaGkAra pAtizAhizrIakabarasabhAsaMlabdhadurvAdijayavAda bhaTTAraka zrIvijasenasUrIzvarapaTTapUrvAcalasahasrakarAnukAri pAtizAhi zrIjihAMgIrapradatta mahAtapAvirudadhAri zrIvijadevasUrIzvaraguNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmyanAmni mahAkAvye zrIvijayadevasUriviracitaprativAdaparAbhavavarNano nAma ekAdazaH sargaH // 11 // Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH sargaH atha zrIphalasadallI mallIvAsti vilAsinAm / zrIpallIsupurI pallIpurI bhallIva pUstriyAm / nAthate tu jagannAtho jagannAtha ivAvyathaH / mahInAtho'mahInArthopacitazreyasAM pathaH // 2 // vasantastatra bhAsvantau zrImagarabhAkharau / bhrAtarau prAtaraudAryAt mAta IhitamarthinAm // 3 // saMkhavAlakulollAsikamalAkamalApatI / ato vilasato lakSmyA dvirUpau tau kalAnidhI // 4 // tau zrImoTilasatputrau jaganmAnyau virAjataH / jagannAtha-mahInAthamantriNau rAjyadhAriNau // 5 // bhUjAnI tau ca bhuAnau bhogyAn bhogAnanekadhA / kurvANau ca sadA dharmAn AstAM lokaMpRNottamau // 6 // ekadA'nekadAtArau sadAdAnAnyanekazaH / dadatau dadato lokAnanyAn vIkSyetyanindatAm // 7 // itIti kiM tadAha-sadAdAnaM janA anye dadatyadhikatAkRte / / AvAbhyAmAvayoH kApi kadApyadhikatAtra na // 8 // vicintyaivaM ca nizcintya caityazRGgasya copari / kAmakumbhamiva svarNakuMbhaM sthApayataH sma tau // zrIkalyANamayaM kuMbha zrIkalyANamayaM mahat / [atra caH pAda pUraNe / prasthApya pArzvanAthasya zrIcaityazikharopari // 10 // kunnddliimnnddliiraajymdhudhuulyaalisNcitaaH| mahAjanAn prabhojyaiva pradAtAM rUpakANi tau // 11 // 1-sadvallI kAmalatA mallIveti ketakIti bhASAprasiddheva / zrIpallIsupurI zrIpallIva zrIpallI lakSmIgrAmatulyA ityarthaH / sA cAsau supurI ceti zrIpallosupurI / pallistu prAmake kuTyAM iti haimAnekArthaH / 2-nAthate aizvarya bhunakti-nAthaGa upatApaizvaryAzI:pu ceti haimadhAtupAThaH / aatmenpdii| atra zrIpallIpuryA ityrthH| amahInArthopacitazreyasAM pathaH / amo rogaH sa iva amaH kSayastena hInaH amahIna akSaya ityarthaH / sa cAsau arthazca dravyaM tena upacitAni puSTAni yAni zreyAMsi amahAnArthopacitazreyAMsi teSAM patho maargH| pathaH akArAnto'pi mArgaparyAyaH / 3-tatra pallIpuryA bhAsvantau dIptimantI athavA bhAsvantau iva bhAsvantau sUryopamAnau ityarthaH / atra cakArasya zeSAta; ca: punaH prAtaH prabhAte audAryAt arthinAM IhitaM vAbchitaM prAtaH pUrayataH sUryAvapyevaM sUryo'pi prAtaH audAryAt mahattvAta udayAnantaraM atyaMtatejasvitvAt arthinAM IhitaM praatH| 11-rUpakANi paroijAti bhASAprasiddhAni nANakAni / tau DUMgarabhASarau bhrAtarau / Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [dvAdazaH viharananyadA sUrirAyAn svarNagiraM prati / mArgAntarAlavartitvAdAyAcchrIpallikApurIm // jIrNoddhAre mahatpuNyamiti mUrirupAdizat / zrAvakAna sukRtaM zrotRRn satsadaH satsadaH sadaH // ityupAdizya sUrIndrastataH prAsthata harpataH / ekatrAvasthitiyuktA yatInAM na kadApi yat // 14 // athaikatropaviSTau tau dhyAyataH smaikadA hyadaH / DUMgarabhAkharetyAkhyA sarvAMdrINAM zrutA bhuvi // ato vizeSabhASAyAM pravartata tadA varama / DUMgarabhAkharetyAkhyA jagadekamarUpikA // 16 // kartavyAtsarvalokAnAM sarvalokaiH kRtAdapi / dharmAt sAdbhutadharma cet karavAva tadA bhavet // 17 // zrImerugirinAmAnAvAvAM khyAtau sahodarau / kArayAva marau meruM caityaM jJApayituM janAn // 18 // udadhArayatAM tau hi vicintyeti svacetasi / navalakSAbhidhaM caityaM jIrNa tanvA na tejasA // 19 // navalakSANi rUpyANi lagantyasya vidhApane / navalakSamato nAma caityAsyAsya bhuvi zrutam // 20 // pratimA pArzvanAthasya kAritehitapUrikA / tAbhyAM kAmalateveSA satphaNA navapallavA // 21 // racitaM svarNaratnaudhairyazaHstambhamivonnatam / tau nyavezayatAM daNDaM caitye dhvajavirAjitam // 22 // suvarNakalazaM caityazaGgasyopari sundaram / pratyaSTApayatAM tI tat tadA meruriva vyabhAt // 23 // merusumerurityAkhyAM vibhrANe te vyarAjatAm / AkAre paJcamerUNAmabudhyetAM ca sajjanaiH // 24 // navapallavanAmAyaM pArzvanAthaH prabhAvavAn / abhavadbhavardazvaryaprathitaH pRthivItale // 25 // niSpanne pAcacatye'pi pArzvacatyepyathAdbhute / pratiSThAM na vinA pUjA satyabhAvepi tadvaye // 26 // ato'tha kArayAvAvAM pratiSThAM zreSThaniSTayA / zrImUrIzvaramakArya zrIvIMjhevApurasthitam // 27 // 12-AyAn-yA prApaNe, AG pUrvaH zatRpratyayAntaH Agacchan ityarthaH prthmH| dvitIyastu AyAditi anadyatane laG iti laGaH prathama puruSakavacanaprayogaH AgacchadityarthaH / 13-sukRtaM zrotRn-na lokAvyayaniSThAkhalarthatanAmeti zrotRn ityasya tanniti zIlArthatan pratyayAntatvaprayogAt / sukRtamiti hitIyA / satsadaH padalavizaraNagatyavasAdaneSu bhvAdau, jvalAdiH parasmaipadI / satsu sAdhulokepu sIdantIti satsadaH sAdhulokasevakAstAn / satAM paNDitAnAM pUjitAnAM vA rAjAdInAM sadAMsi sabhAH teSu sIdantIti satsadaH paNDitasabhopavezakAH rAjasabhopavezakA vA ityarthaH / satsada ityatra satsadassada ityatra ca satsU dviSadruhaMti kvip sadaH zabdaH striiliblinggH| 19-tanvA zarIreNa, atra tanU zabda UDaM-taH / tanvAderveti vaikalpikasya UGaH praapteH| 22-tau DuMgarabhAparau bhrAtarau tat navalakSaM nAma caityaM / 24-te zrIpallyA madhyAsthita bahi:sthitacaityayordvayaM vyarAjatAM / caH punaH sajanaiH paJcamerUNAmAkAre abudhyetAm / 27-zreSThaniSThayA atra niSTAzabdaH utkarSa 1 vyavasthA 2 niSpatti 3 nirvAha 4 vratAnAM paJcAnAmeSAM paryAyaH / niSThotkarpavyavasthayoH kuze niSpattau nAze'nte nirvAhe yAcane vrate iti haimH| Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH ] vijayadevasUri-mAhAtmyam vicintyaivamubhAvetau zrImaDugarabhASarau / bhrAtarau saMghasaMyuktAvAhAtuM tamagacchatAm // 28 // praNamya caraNau sUreH purastAdupavizya ca / avaktA vyaktavad vyaktavAcayA tau guruttamam // 29 // navapallavapArthAItmatimA pratitiSThatAt / svacchena vidhinAtucchagacchezAgaccha satvaram // 30 // zrIsaMgha sariramAkSIt vIMjhevApuravAsinam / tato vigatasantApaH santApaM cetaso haran // 31 // bhavanmanorathaH puurnnshcturmaasiividhaantH| atha syAdbhavadAjJA cet pratiSThai pallikAM prati // 32 // mAmAhvayata etau yat zrImaDuMgarabhASarau / bhrAtarau zrIpratiSThAyai zrIpallIsaMghasaMyutau // 33 // avocacca tataH zrImadvIMjhevAsaMgha AhataH / AhrAsyatAM na yadyeto nA'cAlayiSyamanyathA // 34 // pratiSThAyA mahAn lAbhaH pratiSedhAni taM katham / ataH sUre pratiSThasva pratimA pratitiSTha ca // 35 // acalatsa calatkalpavRkSakalpo dyukalpadhIH / saMkalpapUraNAyaiva tayornAnyAtra kalpanA // 36 // sUriH prAmot purI pallI sadAtoyadhvanirdivam / yazastasya ca sajjyotiriva vizva vivsvtH|| athAkArayatAmanyAnAgarAnagarAditaH / tau santau ca sataH zrAddhAn grAmINAnapi cAdarAt / / caturdigbhyaH samAjagmuH zrAvakA jaladA iva / dAtuM lAtuM ca sArANi nIrANi suyazAMsi ca // SoDazasya zatasyAtha SaDazItitame'bdake / vaizAkhazuklapakSasya sumuharte dine'STame // 40 // pratyatiSThadvariSThAtmA zreSThena vidhinA guruH / navapallavapArthA'hatpatimAM pratimAnimAm // 41 // asminnavasare mantrI jayamallaH samAgamat / saudharmendra iva draSTuM pratiSThAM tau ca vanditum // 42 // pratiSThA-pratimA-caityaM nirIkSyeti ca so'vadat / adhikAdhikamAhAtmyaM samakArayatAmimau // ____ 29-avaktAM-baca paribhASaNe ityasya anadyatana laGoti laGi,prathamapuruSadvivacanaM / vyaktavata paNDitavat, vyaktavAcayA spaSTabhASayA / atra vAcAzabdaH halantAdveti vaikalpike TApi ttaavntH| 'vaSTibhAgurirallopamavApyorupasargayoH / A paJcaiva hasAntAnAM yathA vAcA nizA dishaa||' iti vcnaat| ___30-pratitiSThatAt Azipi loTo madhyamapuruSasya tuhyostAtaDAziSya'nyatarasyAmiti hi sthAne vaikalpike tAtaD. ityAdeze rUpam / 36-sa: zrIvijayadevamUriH acalat / kiM viziSTaH ? tayoH DuMgarabhASarayoAtroH saMkalpapUraNAyaiva manorathAsaddhaye eva calatkalpavRkSakalpaH jaGgamakalpavRkSasamAnaH / kathaMbhUtaH dyukalpadhIH divasasamAnabuddhiH / 39-zrAvakAH AjagmuH / kiM kartuM ? sArANi dravyANi dAtuM, lokebhya iti gamyate / punaH kiM kartuM ? suyazAMsi lAtuM / ke iva ? jaladA iva / kiM kartuM ? nIrANi dAtuM / caH punaH suyazAMsi lAtuM / meghAH sarvato dizaH samyag vavaSuriti suyazAMsi lAtumiti padaM yuktam / 43-pratiSThApratimAcatyamityatra samAhAradvandvatvAdekavacanam / Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracita [dvAdazaH asminnavasare lokAHpAka pazcAccedRzAH kila / prabhAvAta zrIguroH zrImat pArzvanAthasya caabhvn|| pIvarorava icchaMti vAmorava upAsate / lakSmaNorava edhante karabhorava Izate // 45 // yayoH sevAM samIpaM ca sadguNastavanAt zriyA / prasAdAd rAjyamadvandaM nirlomakarabhopamam // pIvarorvazca vAmorcaH karamorvazca kAzcana / lakSmaNoH kalAdakSAH raMjitAH prItacetasaH // 47 // lakSmInAmnyaH sunAmAno raMbhAnAmAzca sarvadA / Astikyamatayo'rhantamAstikyaH stuvate ca tm|| zaphorvastAnaM jAyante saMhitorvazca kahicit / yad guNAna yAH pragAyanti striya itybruvNstdaa|| evaM siddhe pratiSThAyAH kAyeM to bhrAtarAvatha / kAmakuMbhAvivAbhIkSNaM samabhojayatAM janAn // 50 // ucitAni prabhUtAni bhojyAni navanavAni hi / kuNDalIprabhRtInISTamRSTAni svadnAnyaho / / kAntavikrAntasaMghAtayuktaM zrIjayamallakam / athavA-sahasrajanasaMyuktaM mantrizrIjayamallakam / nimantryAtyAgrahaM kRtvA pAdajAhaM praNatya ca // 52 // tribhirvizeSakam / 44-asminnavasare pratiSThAkaraNAnantarakAle IdRzAH / kIdRzA ityAha 46-pIvarau UrU sakthinI yeSAM te pIvaroravaH / vAmau manojJau UrU yeSAM te vAmoravaH / lakSmaNau lakSmIvantau urU yeSAM te lakSmaNoravaH / lakSmIvAn lakSmaNaH zlIla iti haimakoSaH / karabhavat UrU yeSAM te karabhoravaH / arthayojanAtvevam / pIvaroravaH yayoH zrInavapallavapArzvanAtha zrIvijayadevasUryoH / sevAM icchanti yayoH iti padasya sarvatra saMbaMdhAt / vAmoravo yayoH samIpaM upAsate / lakSmaNoravaH yayoH sadguNastavanAt, zriyA lakSmyA edhante / karabhoravaH yayoH prasAdAt rAjyaM Izate aizvarya kurvantItyarthaH / kathaMbhUtaM rAjyaM ? advandvaM saMgrAmavarjitam / sarvathA vairiNAM abhAvAt / punaH kathaMbhUtaM rAjyaM ata eva niloMmakarabhopamam / 47-48yugmam-arhantaM zrInavapallavanAmAnaM zrIpArzvanAtha jinaM / caH punaH taM shriivijydevsuuriN| pavirovaH vAmorvaH lakSmaNorva ityeteSu tripu saMhitazaphalakSmaNavAmAdezcati anaupamye'pi striyAma karabhorva ityatra urUttarapadAdaupamye iti UGa / lakSmI nAmnyA ityatra ana upadhAlopino' nyatarasyAmiti bahuvrIhI vaikalpiko Gop / sunAmAna ityatra rambhAnAmA ityatra ca DAbubhAbhyAmanyatarasyAmiti bahubrIhI vaikalpika DApapratyayAbhAve prathamA bahuvacanaM / vaikalpike DAp pratyaye ca rambhAnAmA iti prathamAbahuvacanam / ___ 49-tadA pratiSThAkaraNAnantarakAle striya ityabruvan / ittIti kiN| yAH yadguNAn zrIpArzvanAtha-zrIvijayadevasUriguNAn pragAyanti tAH / zaphorvaH saMzliSTasakthiyuktA na jAyante / caH punaH kahicit saMhitorvaH militasakthiyuktA na jAyante / zaphorvaH saMhitorva ityubhayatra saMhita. zaphalakSmaNavAmAdezceti U pratyayaH / zaphazabdaH zliSTaparyAyaH / Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam tatastatsarvasaMbhUtazrIsaMghanicayAya tau / rUpyAmbarANi cArUNi prAdAtAM prItacetasau // 53 // AhUtAna zrAvakAn sarvAn tau vyasarjayatAM tataH / iti vijJapayantau ca samAyAyuzcirAyuSaH // AyAtAH paradezebhyaH zrAddhAH scchrddhyaanvitaaH| Ahvayanti caturmAsaM kartuM sUrIzvaraM tadA // 55 // mantri zrIjayamallo'pi vAgmI vAggmInamityavak / ehi kartu caturmAsaM sUre svarNagirau dhruvam // sUriH prAha mahAmantri zcaturmAsI vyadhAM puraa| abhavadvarSayoyugmaM mahAlAbhazca te ca me // 17 // pratiSThAjinabimbAnAM kartavyAstIti so'vadata / tIrthe zatruaye caitye caityasthApanahetave // 58 // ata Ava mahAbhAva samabhAvamahAtmasu / pratitiSTha yatizreSTha jinAnAM pratimAtatim // 19 // bhavitAyaM mahAn lAbhaH punaranyo'pi kazcana / ityAgRhNAmi gRhIyAH pratiSThApuNyamagraNi // 6 // ityavAdIttataH mUriH zrIjayamallamantriNam / pratiSThAsyAmi bimbAni caturviMzatimahatAm // 61 // itthaM zrIvijayAdidevasuguruH zreSThapratiSThAM vyadhAt , shriimddunggrbhaakhrmvihitaa'rhcaitysnycaityyoH| siddhAntapratipAditena vidhinA puSpAvatIpattane, (zrIpallikAyAM puri) zrIzrIvallabhapAThakaprapaThitapreSThapratiSThotsavAm // 62 / / iti zrIbRhatkharataragacchIya zrIjinarAjasUrisantAnIya pAThaka jJAnavimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAja pAtazAha zrIakabarapradattajagadgurubirudadhAraka zrIhIravijayasUrIzvarapaTTAlaGkAra pAtizAhizrIakabarasabhAsaMlabdhadurvAdijayavAda bhaTTAraka zrIvijasenasUrIzvarapaTTapUrvAcalasahasrakarAnukAri pAtizAhi zrIjihAMgIrapradatta mahAtapAvirudadhAri zrIvijayadevasUrIzvaraguNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmyanAni mahAkAvye zrIvijayadevasUrivinirmitazrIpallikApurI navalakSaprAsAda zrInavapallava pArzvanAthapratiSThAprarUpako nAma dvAdazaH sargaH // 12 // 53-tataH zrIsamasta zrIsaGghabhojanAnantaraM mantrizrIjayamallasubhadabhojanAnantaraM prAmINalokabhojanAnantaraM cetyarthaH / tatsarvamabhUtazrIsaGghanicayAya te ca nimantritAH paradezazrAvakasaGghAH te ca zrIjayamallAdyAH zrAvakalokAste ca grAmINAzceti tribhirdvandve sarUpANAmekazeSe iti te / te ca te sarvasaMbhUtazrIsaGghAzca tatsarvasaMbhUtazrIsaGghAsteSAM nicayastasmai / 54-samAyAyuH samAgaccheyuH / cA prApaNe vidhau liGaH prathamapuruSabahuvacanam / 55-tadA pratiSThAkaraNAnantarakAle / 55-vAgmI samyagabhASakaH / vAggmItyayaM zabdo dvigakAravAn / gmin iti sUtreNa gmin pratyayAntatvAt / gmin ityatra yo gakAraH sa pratyaye ceti sUtreNa jAyamAnasya anunAsikasya nivRttyarthaH / yadi tu minirityevocyeta tadA pratyaye ceti nityamanunAsikaH syAt / Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trayodazaH sargaH athAtaH prAcalatsUri lasAvAn nirAlasaH / brahmacaryapratiSThAdidharmakArye hi satkalaH // 1 // nAzlIlAlIkajalpAkasAdhuzAlI suzIlavAn / zIlavratAdidharmeSu sAdhulokAn pravartayan // 2 // zrIjAbAlapuraM pAmot sUrIndrazcandrazItalaH / abhyAyAjjayamallo'pi vandituM taM ca saMghayuk // 3 // vidhAyotsavamutsAhAd gItAtodyasvanAdbhutam / nagarasyAntare sUriM jayamallaH samAnayat // 4 // sa Anayat parAMprIti svasyAnyeSAM ca mAnasam / ekasya harSasammAptAvanyeSAM kiM na munnaNAm / / dhanyo'hamadya saMjAto niravadyamanorathaH / arhatAM bhavitA cAtha pratiSThepTetyacintayat // 6 // pazya prazasyasUrIza pratiSThAzreSThavAsaram / so'pyapazyan muhUrta ca yukto mauhartikaistadA // 7 // prathamASADhapakSasya kRSNapazcamavAsaram / bhAsuraM tIrthakRtimbapratiSThA, pravartate // 8 // iti mAha dhatotsAhaH sUrimauMhUrtikAnvitaH / mantriNaM jayamallAkhyaM zrIsuvarNagirIzvaram // 9 // saMjAtaromaharSazrIsaM leSaviduSo russaa| dezebhyaH samastebhya ibhyaH saMghAn samAhvayat // 10 // AyAnupari tasyAhaste saGkana anyadezataH / grAmINAzca svadezasya sarvalAbhAbhilASiNaH // 11 // so'tha zrIjinacaityAnAM pratiSThAyA muhUrtakam / asAdhod gItagAnodyadvAdyadhvAnaM yathAvidhi // kRtapratiSThaH sUrIndraH samadIpiSTha ziSTaruk / nirmApitapratiSThazca mantrIti jayamallakaH // 13 // tadyathA-sadvAsasaM zubhAvAsaM vAsaM praadaadgnneshvrH| sAdhubhyaH zrAvakebhyazca padavratavidhAyakam // 14 // mantrIzaH sAdhulokebhyaH sadAsAMsi vyahArayat / AhArayadarAhAraM saMghAMstebhyo dhanaM tvadAt // SoDazasya zatasyAsmin paDazItitame'bdake / prathamASADhapakSasya kRSNe paJcamavAsare // 16 // pratyatiSThajinendrANAM pratimAH prtimaagrimaaH| vijayadevasUrIndraH zrIjAbAlapure vare // 17 // nivRtte ca tadA tatra pratiSThAyA mahotsave / mantriNaM prAha sUrIndraH pracalAni tvadAjJayA // 18 // mantrI pAhAtha sUrIndraM caturmAsaM kuru prbho| cAlayAni nacAhaM tvAM caturmAsIvidhi vinA // 19 // aGgIkRtya tadA tasya ruciraM vacanAgraham / saMgrahamiva vastUnAM zastAnAmavasadguruH // 20 // 10-atra viduSazabdo vidvatparyAyo'kArAnta auNAdiko jnyeyH| na ruT aruTa krodhAbhAvaH santoSa ityarthaH / atra naJ-abhAve tayA aruSA santoSeNa ityarthaH / nanu ruD viruddhA aru ityapi samAsaH syAt / satyaM nAtrAyaM nmmaasH| kathaM asmin samAse aruT zabdaH kSamAparyAyaH syAt / na ca tadAnIM tasya kasyAcadupari kopaH, vinA kopaM kathaM kSameti abhAve evAyaM ny-smaasH| Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH ] vijayadevamUri-mAhAtmyam akArayanmunIna kAMzcit tapaH SaSThASTamAdikam / avAhayacca sadyoga siddhAntAnAM yathAvidhi // divyena vidhinA zrAddhIrupadhAnAdikaM ca sH| zraddhayA vAhayaddharma zraddadhAnAH zivamadam // 22 // vrataM haritakAyAdimatyAkhyAnamakArayat / zrAvakAnanyalokAMzca vandituM sa samAgatAn // 23 // zrAvayan zuddhasiddhAntamAcArAGgAdikaM prge| zrAvakAn muninazcAsau caturmAsaM samAptavAn // avocanmantriNaM mUrirathAtaH pracalAnyaham / caturmAsyabhavatpUrNA nAthAvisthitirmama // 25 // mAha mantrI tadA sUrimA caitrIM tiSTha nizcalaH / caturmAsyabhavatpUrNA na pUrNA me mnorthaaH||26|| sUriH svasthamanA asthAt saadhusaadhuvyvsthyaa| kathanAkaraNaM duHkhaM mAbhUdasyeti sddhiyaa||27|| medinItaTasadaGge harSo'bhavadathAstimAn / astimannAyakaH saDanAyakaH sukhadAyakaH // 28 // ajayajayavantAkhyaH sutastasya sutaagrnniiH| ajayacca jayaM devarAjAMgajamajottamaH // 29 // sAhalAgotravikhyAto vAgho nAmAsti astimAn / sonAnAmnI sutA tasya tasya jAyAsti aastikii||30|| AyuSaH kSayataH svarga jayavanto'vajad drutam / patnIsohAgadevyasyAzocaJcitte cirAya ca // 31 // yauvane vayasi zreyAn vipadyeta patiryadi / mahahaHkhaM varastrINAM hA yAsyati kathaM vyH||32|| (-dhik saMsAraM zarIriNaH-iti vA pAThaH) kiyatyapi gate kAle patyuH zoke gate'pi ca / vijJAya sAtha saMsAramasAraM paramArthataH // 33 // dAnaM zIlaM tapo mukhyaM dharmakarmaparAyaNA / kurvANA vartatekAgracittA sA pApabhIrukA // 34 // bhavyA vapanti ye dravyaM kSetrepveteSu saptamu / te phalaM kiM labhante hItyapRcchadrumanyadA // 35 // tattva prAcchAtayA prazne kRta ityAha tatvabhut / janainAMsi dhruvaM dhunvan vitanvan premamAnase // 36 // tathAhi-tIrthe 1 tIrthakare 2 sAdhau 3 bhakti nirmlcetsaa| dharmazAstre ruciH 2 satyA dayA 3 dAnaM 4 supAtrake // 37 // satyaM vAkyaM 5 vivekazca 6 prazastAstikatAmatiH 7 / Aryadezo 8 manuSyatvaM 9 dordhAyU 10 rogahInatA 11 // 38 // 21-ubhayatra zloke avAhayaditi kriyApadasya NyantatvAt niyantRkartRkasya vaheraniSedha iti niSedhAt / munIn ityatra dvitIyazloke zrAdvIrityatra ca karma / dhammasArahINamiti vacanAt gurordharmakarmaNi prerakatvena niyantRkartRkatvasadbhAvAt / 29-aja iva kRSNa iva uttamaH sarvottamatvAt yaH sa ajottmH| 'ajachAge hare viSNau raghuje vedhasi smare / ' iti haimAnekArthe / 30-tasya vAghAnAmnaH sutA / tasya jayavantasya jAyA pariNItA strI asti / asti AstimAna , asti AstikI ityubhayatra iko'savaNe zAkalyasya isvazceti prakRtibhAvaH / Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [prayodazaH ujjvalaM ca kulaM 12 zreyaH shreyonyaayairupaarjitaaH| sampado 13 vipadAhInAH paropakRtisatkRtAH // 39 // trayodaza samAkhyAtA hetavo'mI manISibhiH / puNyAnAmarjane nRNAM martyaloke sukhapadAH // 40 // caturbhiH kalApakam / zrutvA sohAgadevIti zrIgurorvadanAmbujAt / saptakSetreSu sadvyaM vapati sma pAvatI // 41 // sadAdAne sadA dAne dhanadhAnyAmbarAdikam / arthibhyaH sA dadAtISTaM zreyase zreyasebhRzam // 42 // dadAnA sarvadAbhISTaM dhanadhAnyAmbarAdikam / adRzyApyAbhavadRzyA kAmadhenuriyaM kimu // 4 // abhyadhustAM budhA evaM tadA pramuditA hRdi / yathAvad dRSTavaktAro yallokAH kavayo'pi ca // 44 // samyaktvapIvarI zrImaddarhatsadgurudRzvarI / zrIdhIvarI vyarAjatsA pAtakAvAvarI tadA // 45 // evaM pravartamAnA sA cetasIti vyacintayat / pratimA ahaMtAM kAntAH kArayANi sushilpibhiH|| pratimAkAraNe puNyaM nizcityeti vicintya ca / AhUya zilpino dakSAn pratimAH sA vyadhApayat // sudharmasvAmisarvIyaprabhRtInAM mahAmRtAm / zrImadviharamANAnAM viMzatezcaityaviMzatim // 48 // caturviMzati bimbAni vartamAnAItAM punaH / dRpatsphaTikasadIrImayAni vividhAni hi // 49 // -tribhirvizeSakam / vidhAya pratimAH pAhuH zilpinastAmiti sphuTam / niSpannAH pratimAH santi yathepsitamatho kuru|| samAkobhayAkaNi sA tadA zilpijalpitam / sadyaH prasadya tadyogyaM tebhyo'dAt pAritoSikam / / AhayAnyatha sUrIndraM tAH pratiSThApayAni ca / vinA pratiSThAM pUjA no syAddoSaH pUjayA vinaa||52|| evaM vicArya caaturyshonnddiiyaudaaryvryyaa| tayANyAryayAryANAM praiSi praiSyo vicakSaNaH // 53 // 42-sadAdAne sakAreti bhASAprasiddhe / sadA sarvasmin kAle dAne tyAge zreyase kalyANAya; punaH zreyase dharmAya / 45-samyaktvapIvarI samyaktvaM pItavatI / pA pAne / zrImadaItsadgurudRzvarI zrImadarhatsadgurUn dRSTavatI, zrIdhIvarI zriyaM dhRtavatI / DudhAJ dhAraNapoSaNayoH / atra triSu anyebhyo'pi dRzyante iti kanip , vanoceMti DIp pratyayo rephAdezazca / pAvarI dhIvarI ityubhayatra ghumA sthA gA peti AkArasya iikaarH| pAtakAvAvarI pApApanetrI oNUka apanayane anyebhyo'pi dRzyante iti vanipi pratyaye viDvanoranunAsikasyAditi Natvasya Atve vanorceti DIpratyayo rephazcAntAdezaH / 46-sA sonAM nAnI / suzilpibhiH zilAkuTTAdibhiH / atra hakroranyatarasyAmiti vaikalpikakarmAbhAve tRtIyA / athavA suzilpina iti pAThe karmApi vaikalpikaM na doSAyati / Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam Avasanta caturmAsI zrIsuvarNagiri puram / AkArayitumAnandakArakaM sUripuGgavam // 54 // so'pi gatvA tato natvA zrIsUricaraNAmbuje / pAdAtpatraM pavitrazri zrIsUrIndrakarAmbuje // 55 // sUriH pravAcya tatpatraM jJAtodanto'timodataH / avadadvadanAditthaM suvarNagirisaMghakam // 56 // zrImatsainsamastAghapratApasavitaH sadA / sonAnAmnyA idaM patraM zrAvikAyAH pravAcaya // 17 // vAcayitvAtha sassa tatpatraM prItikartRkam / pratimAnAM pratiSThAyA vijJaptipratipAdakam // 58 // samanuSyattarAM citte taccittvenAtiraJjitaH / cAturyeNa ca kenApi likhanAjAtakautukaH // yugmam / pratiSThAjJApakodantaM saDage vijJAya cetasi / zrIsUrIndramiti prAha prAlinatamastakaH // 60 // itIti kiM tadAha-yadyetasyAH pratiSThArtha nAyAsyat kila patrikA / nAcAlayiSyamevAto yadviyoga sahe na te // 6 // tapaHzamavariSThastra pratiSThasva gariSThadhIH / na niSedhAmyatho dharmakAryavighnaM karomi na // 62 // atha prAtiSThata zreSTha muhUrte mUrtimAn mahAn / saddharma iva sUrIndraH shriijaabaalpuraatttH||63|| pratigrAma pratidraGga vicarannAcaran varam / sAdhvAcAraM vratoccAraM kArayan zrAvakAdikAn // 64 // medinItaTasaddaGgaM samavApa gaNAdhipaH / zrutvA tamAgataM saGghane nantumabhyAgamattathA // 65 // abhivandya padAmbhoje saha lAtvA ca taM gurum / nayati sma mudA saGkaH svakIyaM sadupAzrayam / / tadA saGgho'karoddivyadhanavyayamahotsavama / gurorAgamane kiM kiM na kuryubhavikA janAH // 6 // atha sonAbhidhA zrAddhI pratiSThAha zubhaM dinam / apRcchacchrIguruM bhaktyA sarvasaGghansamakSakam // 68 // 54-evaM vicAyati yugmavyAkhyA likhyate-zauNDIra: mattvavAn tasya bhAvaH zauNDIrya, sattvavatvamityarthaH / niranusvAratAlavyacartudazastrarAdirayaM / tayA sonAM nAmnyA aryANyA vaizyajAtistriyA vaNigjAtistriyA vaNijaH putryetyarthaH / kathaMbhUtayA tayA? aryANAM aryayA aryANAM vaNigajAtistrINAM aryayA svAminyA / aryANI aryA atra ubhayatra jAtibAcitvAt 'artha-kSatriyAbhyAM vA svArthe' iti vaikalpike GISi AnukAgame ca saryANI DoSo abhAve Anukazca abhAve ajAdyataSTAviti TApi aryA aryaH svAmi vaizyayoriti nipAtitaH / syAdaryaH svAmivaizyayoriti haimAnekArthaH / evaM aryANyA aryA aryANAmiti / tripu hasva eva akAro jJeyaH / AvasantamitizrIsuvarNagiri puramAvasantamityatra upA'nva'dhyAvasa iti AyUrvasya vasaterAdhArastha zrIsuvarNagiri puramityasya karma / caturmAsImityatra kAlAdhvanoratyantasaMyoge iti karma / ___ 59-samanuSyaditi-tasyAH sonAM nAmnyAH zrAvikAyAH cittvaM jJAnatvaM matitvaM vA tacitattvaM tena / 62-tapaHzama iti-tapaHzamI eva variSThaM svaM dhanaM yasya tatsambodhanaM he tapaHzamavariSThasva he zrIvijayadevasare pratiSThasva pracala / SThA gatinivRttau samavapravibhyaH stha ityaatmnepdii| Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [trayodazaH zrIsUrIndrastadA mAha sonAkhye zrAvike'sti hi / pratiSThAI dina jyeSTha zuklapakSatrayodazam // 69 // susAmagrI pratiSThAyA vidhAya vidhivattadA / pratimAH sUrihastena pratiSThApayati sma sA // 70 // pratimAH pratyatiSThattAH sarirjAtamahotsavam / rUpakANyadadAddharSAdbhaktyA saMghAn prabhojya sA // SoDazasya zatasyAsmin saptAzItitame'bdake / pratimAnAM pratiSThA'bhUdevaM zrImedinItaTe // 72 // evaM zrIvijayAdidevasuguruH svarNAcalAkhye pure, zrImanmedataTe pure ca sa lasadvimbapratiSThe vyadhAt / zrIzrIvallabhapAThakaH samapaThat yasya prazasyAnimAn , satkartavyacayAn vicakSaNagaNaiH saMvarNanIyAna sadA // 7 // itizrI zrIbahatkharataragacchIya zrIjinarAjasUrisantAnIya pAThakazrIjJAnavimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAja pAtazAha zrIakabarapradattajagadgurubirudadhAraka zrIhIravijayasUrIzvarapaTTAlaGkAra pAtizAhizrIakabbarasabhAsaMlabdhadurvAdijayavAda bhaTTAraka zrIvijasenasUrIzvarapaTTapUrvAcalasahasrakarAnukAri pAtizAhi zrIjihAMgIrapradatta mahAtapAvirudadhAri zrIvijayadevasUrIzvaraguNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmyanAmni mahAkAvye zrIvijayadevasUrinirmitazrIjAbAlapura-zrImedinItaTapurapratimApratiSThApratipAdako nAma trayodazamaH sargaH // 13 // Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH sargaH atha nAgapurAtsavaH samAhAtuM samAgamat / saMrakSituM caturmAsaM sUrIndraM meDatApure // 1 // praNamya bahuzaH proktastena sUriH svabhaktitaH / apRcchanmeDatAsaGgha saMgho mAmAhayatyayam // 2 // medinItaTasaMgho'tra saMgha nAgapurIyakam / mAheti sAmpatIne'nde caturmAsa vasiSyati // 3 // mahattvamidamAnandha prasahya ca pradehi me / saMyo nAgapurasyeti zrutvA tUSNIM vyadhAttadA // 4 // medinItaTasaddaGga caturmAsamupAvasat / sUri gapurIyo'pi : chaH prAsthAt tadAjJayA // 5 // athArjunapurInAma purAsIcchreyasI purI / ghaMghANItyadhunA nAmnA prasiddhAsti purI varA // 6 // tatra sammatirAjA prAk jinAgAramakArayat / padmaprabhajinaM tatra svAmitvena nyavezayat // 7 // anekAH pratimA rIrImayyaH sarvA manoramAH / zvetasvarNamayI pArzvapatimaikA prabhAvabhAH // 8 // padmaprabhajinAdhIzapAGasInA imA vyabhuH / prabhAvo'pi mahAnAsIttasya tAsAM ca sarvadA // 9 // kuto'pi kAraNAd draGgabhaGgAttadvAsino jnaaH| tAH sarvAH pratimA bhUmau nyasyannupasaraH puraaH|| agacchatmacuro'nehA amriyanta janA api / tAsAM nikSepakAH sarve draGgaM grAmo'pi cAbhavat / / akhananAnyadA lokAH samIpe saraso bhuvam / pratimaikA tadA khaNDA prAdurAsItsvabhAvataH // anyA api tataH sarvAH prAdurAsan yathAdhRtam / abhavaca tadA tAsAM satpUnA mahimApi ca // aho ajIvavastUnAM rAgadveSAdyabhAvataH / kadA nArcA kadApyarcA punararcA kadApi yat // 14 // vivastatkarma no kiMcidvaktuM no zaknumo'pi ca / saMbhAvayAmaH karmaiva kiMcittatrApi nizcitam // athAsItsavaNo dharme trihuNaH sAhulAkule / tasya putrA amI pazca janInAH paJca sjjnaaH||16|| tadyathA-haMsastejastathA rAjA mahaH zrImahirAjakaH / teSu bhrAvRdvayaM svargamAyuSaH kSayato'vrajat // 1-meDatApure iti-medinItaTe pAThAntaram / 2-teneti nAgapura saGghana / ayamiti nAgapurasaha / 3-vasiSyatIti-vidhAsyati pAThAntaram / 5 medinItaTasadgamityatra upA'nvadhyA'vasaH iti upapUrvasya vasaterAdhAratvAt dvitIyaikavacanaM / caturmAsamityatra kAlAdhvanoratyantasaMyoge iti dvitIyA / tadAjJayeti zrIvijayadevasUrerAjJayA / 6-vareti jane pAThAntaram / 8-prabhAveNa bhAsate dIpyate iti kvipi prabhAvabhAH / 10-nyasyan nicikSipuH / upasaraH taTAkasamIpe / 17-haMsamahirAjabhrAtRdvayam / Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [caturdazaH tejo rAjA ca vidyate etau tattanayAviha / sAkSAttau tAdRzAveva rUpavantau mahItale // 18 // haMsasya mahato bhrAtuH putraH sampati vartate / nAmnA zrIjayavantoyamarthato jayavAnapi // 19 // medinItaTasaDhne samAjagmaturanyadA / balundAgrAmataH sUri vandituM tau sahodarau // 20 // abhivandyopaviSTau tau sUreragre kRtAJjalI / jIrNoddhAre mahApuNyamiti mUrirupAdizat // 21 // jIrNoddhAravidhAne to vyadadhAtAM manastadA / zruteranantaraM satyaM yataH stokabhavau dhruvam // 22 // avratAM tau guroragre na kadApi budhavavau / uddhArayAva ghaMghANyAM jIrNa caityaM yadasti tat // 23 // ityuktvA zrIguroragre taccaraNau praNamya ca / tata utthAya cAbrUtAM saMghasya puratazca tau // 24 // ghaMghANyAM kArayAvAvAM jIrNoddhAraM hitapadam / dadAtyAjJAM yadA saGkaH prasadyopari caavyoH||25 zrIsaddho'pi tadA'vAdIttau prati pratibhUriva / kAraya taM hitaM zrImajjIrNoddhAraM yuvAM drutam // tatastau saMghasaMyuktau zrIjayamallamantriNam / avratAM kArayAvAvAM jIrNoddhAraM tavaujasA // 27 // jayamallo'vadanmantrI caityaM kAraya taM drutam / vilambethAM yuvAM nAtra kArye sAhAyyamasti me // tatastau zilpino vidvatkalpAna zilpikalAvidAm / samAkArayatAM jIrNoddhArakAryoMtsukau bhRshm|| AhUtAnAgatAMstAMzca to nyavedayatAmiti / jIrNoddhAraM ca ghaMghANIgrAme divyaM vidhatta bhoH|| mumuhUrte dine kAnte te'pyakurvaistaduktitaH / jIrNoddhAraM jinendrANAM sundaraM jinamandiram // 31 padmaprabhajinAdhIzaM samastapratimAdhipam / pratyaSThApayatAM caitye kRtvA tau tata utsavam // 32 // kuNDalImaNDalIbhistau prabhojya zrImahAjanam / mahAjanakarAmbhoje prAdAtAM rUpakANi ca // 33 yasyopadezato bhavyA jIrNoddhArAnmahAdbhutAn / anekAni ca caityAni santi navyAnyakArayat // zatruayAditIrtheSu draGgeSu vividheSvapi / kArayAntyAstikAH ke'pi ke'pi cAkArayan purA // kArayiSyanti cAnye'pi purastAdapyanehasi / evamevAvanIpIThe sa sarirjIvatAciram // 36 // -tribhivizeSakam / evaM ciraM zrIvijayAdidevasUrIzvaro rAjatu gcchraajH|| zrIvallabhaH pAThaka eSa harSAd yasyAstavId dharmavidhApanAni // 37 // itizrI zrIbRhatkhara garagacchIya zrIjinarAjasUrisantAnIya pAThakazrIjJAnAvimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAjapAtazAha zrIakabarapradattajagadaguruvirudadhAraka zrIhIravijayasUrIzvara paTTAlaGkArapAtizAhi zrIa kabbarasabhAmaMlabdhadurvAdijayavAda bhaTTAraka zrI. vijayasenasUrIzvarapaTTapUrvA dala sahasra karAnukAri pAtizAhi zrIjihAMgIrapradatta mahAtapAvirudadhAri zrIvijayadevasUrIzvaraguNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmyanAni mahAkAvye zrIvijayadevasUrimadupadezasAhulAgotra sAhatejArAjAkArita zrIghaMghANIgrAmajIrNacaityoddhAravarNano nAma caturdaza srgH| 31-taduktita iti tadAjJayA pAThAntaram / 32-tataH jINecaityoddhArakaraNAnantaram / Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcadazaH sargaH -roseron.. pUrvameva tapo'kurvannarhanto'hattvasiddhaye / tapasyatyadhunAIttvamAsAdyAyaM navo jinaH // 1 // sUrayaH sAmpratInA hi vartamAnA jinA api / vardhamAnaM vihAyAnye kartAro nedRzaM tapaH // 2 // tapaH stumo'ta evAsya kRtaM kartA karoti ca / dIyante'nye ca kurvanto dIpyate'sau dine dine / SoDazasya zatasyAsmAdekapaSTitamAbdakAt / prathamaM yattapaH sUriya'dhAttat staumi sampati // ekavarSa purAcAmlaSaSTASTamatapo guruH pAraNAvikRtityAgaM nirvikRtikamAtanot // 5 // AcAmlAni caturmAsaM dravyatrayayutAni ca / sthAnasthabhaktapAnAni vyadadhAtsa tponidhiH||6|| SaSThASTamopavAsAnAM pAraNAyAM tapobhidi / gRhNana dravyANi catvAri dvitIyAbda idaM tpH|| yugmam / dravyANi trINi catvAri gRhannekAzanaM tapaH / AvarSayugalaM mUrirakaroca nirantaram // 8 // vandanAbhigrahe zrImadvijayasenasadguroH / jJAtveti virahe mare ktiryuktA na me sadA // 9 // ekAntaropavAsAn sa vyadhAdAmAsasaptakam / nirvikRtikamAtanvan pAraNAdivase sadA / / yugmm| SaSThamAcAmlamekAzaM nirvikRtikaM tathA / padravyasahitaM sthAnabhaktapAnasamanvitam // 11 // yAvadvarSatrayaM mUrirakarottapa IdRzam / yAvatmaharamekaM ca kAyotsarga sadA nizi // 12 // yugmam / abhigrahe ca yAtrAyA A mAsanavakaM kila / paDa vikRtIniSidhyaMzca kurvan SaSThASTamAdikam // 13 nirvikRtikamAcAmlamekAsanamaninditam / yAvanmAsatrayaM mUriH pAraNAvAsare'karot // 14 // pazca dravyANi saMgRhNan ekAM ca vikRti dhruvam / sthAnasthabhaktapAnaM ca tapa etAdRganyadA // 15 // -tribhirvizeSakam / kasmiMzcidvatsare mUriya'dhAtpaMktitrikaM tapaH / upavAsaistathAcAmlainirvikRtikaiH [ca] punH||16|| ekAzanaizca kRtvaiva dravyANAM parimANakam / parityajya rasAn SaT ca rasanAsukhakAriNaH / / yugmam / karmakSayavidhAnArthamupavAsAdikaM tapaH / astokamakarotstokA bhubhAno vikRtImuruH // 18 // kasminnande guroruktayA mAsamadhye tu kalpate / ekA vikRtiranyA me na kalpante kadApi ca / / 19 yathecchamupavAsAdi karaNIyaM mayA tapaH / vyapohAya ca pApAnAM so'bhyagRhNAditi ke // yugmam / kasmiMzvidvatsare saMghAgrahAnmAsadvayaM dhruvam / sannirvikRtikaM sUriragRhNAnAdhikaM tataH // 21 // AcAmlAnyupavAsAMzca nirvikRtikA api / akaroccheSamAseSu dazasu zreyase guruH // 22 // aSTakarmakSayaM kartumupavAsAdikaM tapaH / kasmiMzcidvatsare mUrirakaroduzcaraM ciram // 23 // 2-kAro nedRzaM tapa iti-nAkurvannIdRzaM tapaH / 3-dIGca kSaye divAdigatmanepadI / 20-sa zrIvijayadevasUriH iti dvake abhyagRhNAt abhigrahamakarot / Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [ paJcadazaH tapAMsyetAdRzAnyevamanekAnyakarodguruH / tadvidhau punaradyApi tasyAdyo divaso'sati // 24 // adya yAvadgaNAdhIzo'bhyatapadustapaM tapaH / etAdRzo'styabhiprAyazcirAyAsya ca tatkRtau // 25 // jIrNoddhArAjarattIrthA'jaracaityAdikaM bhavet / tapo lAbhopamaM tarhi tadvarSe'lpaM tapo'stu cet // 26 kasyacinmahato mantrijayamallAdikasya hi / vijJaptikaraNAdeva nAnyathA tttpo'lptaa|| yugmam / kriyAtyugratayA sAkSAdavatIrNo dhano muniH / sandihantIti yaM vIkSya kavayo yaM kalau kila // AnandavimalasUridvitIyo'yamabhUdgaNe / naivameSo'dhikastasmAdityanye bruvate budhAH // 29 // tadAha-kriyoddhAraH kRtastena naitAdRkSa kRtaM tapaH / mahAtapA iti khyAtaM nAptaM ca birudaM bhuvi // iti hetutrayAdhikyaM zobhate'sminaharnizam / yadatrAnyaguNAdhikyamasti vaktuM na tatkSamaH // 31 // -tribhirvizeSakam / kriyAyAstapasazcAsya pAraM vaktuM kadApi hi / zaknuvanti kavIndrA no bRhaspatisamA api // 32 // ityuttamaM zrIvijayAdidevasUristapo dustapamAtanottat / zrIvallabhaH pAThaka evamAkhyat kartuM na zakto'nyajano yadIdRk // 33 // itizrI zrIbRhatkharataragacchIya zrIjinarAjasUrisantAnIyapAThaka zrIjJAnavimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAja pAtazAha zrIakabarapradattajagadguruvirudadhAraka zrIhIravijayasUrIzvarapaTTAlaMkAra pAtizAhi zrIakabarasabhAsaMlabdhadurvAdi jayavAda bhaTTAraka zrIvijayasena sUrIzvarapaTTapUrvAcalasahasrakarAnukAri pAtizAhi zrIjihAMgIrapradattamahAtapAvirudadhAri zrIvijayadevasUrIzvaraguNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmyanAni mahAkAvye zrIvijayadevasUrikRtatapovarNano nAma paJcadazaH sargaH // 15 // HEART:- - 24-asagatidIptyAdAneSu bhvaadirubhypdii| 25-asya zrIvijayadevasUreH / tatkRtau tapovidhAne / etAdRzo'bhiprAyo'sti / 27-cettapolAbhopamaM jIrNoddhArA'jarattIrthA'jarabaityAdikaM bhavattehi tadvarSe kasyacinmahato mantrijayamallAdikasya vijJaptikaraNAdeva alpaM tapostu / anyathA tattapo'lpatA tasya zrI. vijayadevasUrestapo'lpatA tapaso'spatvaM nAnyathA nAnyena prakAreNetyarthaH / Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SoDazaH sargaH athAsti pattanaM nAma pattanaM yatra cAbhavat / vijayasiMhasUrINAmupAdhyAyapadaM purA // 1 // vijayadevasUrIndramAvasantaM sukhena tat / zrImadahammadAvAdasaMgha AhvAtumAgamat // 2 // ApRcchaya pAttanaM saMghamAgRhyAhUya cAdarAt / zrImadahammadAvAdasaMghaH sUriyuto'calat // 3 // saMghaH sUriM vidhAyAtimahAdbhutamahotsavam / zrImadahammadAvAdasadupAzrayamAnayat // 4 // zrImadahammadAvAdadraGga sarirupAvasat / sAdhUcitahitAtithyairvarIyAn vara ivotsavaiH // 5 // stambhatIrthAdathAgacchadatucchazrIsamucchritaH / saMbhUya saMgha AhvAtuM praNantuM ca gaNezvaram // 6 // mauktikaiH svarNapuSpaizca saMvAalibhiH shubhaiH| zrIsthaMbhatIrthasaDDastamabhyavandata bhaktitaH // 7 // shriimdhmmdaavaaddrnggshriisthNbhtiirthyoH| saGagai vrata iti spaSTa mitho na vitathaM vacaH // 8 // tadyathA-AdyaH saGgha iti vrate dvitIyaM saDamAgatam / bhaTTArako navIno'yaM caturmAsaM nivtsyti|| avazyaM sthApayiSyAmi na ca sthAsyati cetsvayam / caturmAsamasau mUriH pattanAdyatpurAtayaM nayam // dvitIyaH staMbhatIrthasya saMgho vaktIti taM prati / bhavAnmokSyati santuSya sameSyati tadA guruH // atra tvamAnayaH sUriM zrIsaMgha kila pattanAt / gRhNAti pArthyasadvastu saGghaH mAghUrNako hi te // 12 zrutveti prathamaH saGghaH kRtvA tUSNIM sthitastadA / proktaM dvitIyasaMghena vinayenocitaM vcH||13|| ubhau saMghau samAgatya praNatya ca tadeti tam / avatAM svasvavijJapti svsvcetohitaavhaam|| AdhunikaM caturmAsamihaiva svavazA vasa / vijayadevasUrIndra vijayadevasaukhyabhAk // 15 // iti sAkSIva sUrIndraH saMghau prati tadAvadat / AsInau purato bhaktyA suvAdiprativAdivat // itIti kiM tadAha-vijayasenasUrIndrapAdukAvandanAM vinaa| vikRtI harAmIti purA gRhNAmabhigraham // 17 // ityukte sarirAjena purstaatsNghyordvyoH| pUrvapakSaniSedho'bhUt dvitIyAGgIkRtiH svataH // 18 // zrIsaMgho'hammadAvAdadraGgavAsI mahAzayaH / prasadya stambhatIrthasya saMgha pratyabravIditi // 19 // abhigrahamimaM sUri kariSyadyadA purA / nAmokSyaM ca tadA sUri zrIsaMghasthaMbhatIrthake // 20 // svata eva hi sUrIndro vinA vijJaptimAvayoH / sthaMbhatIrthe caturmAsaM puNyAniraNayattarAm // 21 // acalacalanau muzcan kauseyAdisigambuje / sudine jinavatsariH saMghayuk sthaMbhatIrthakam // 22 // 2-upAnvadhyAGvasa iti AGpUrvasya vasaterAdhArasya / tatretyasya sthAne taditi karma / 18-pUrvapakSaniSedhaH zrImadahamadAvAdanagara caturmAsAvasthAnalakSaNapakSaniSedhaH / dvitIyAGgIkRtiriti zrIstambhatIrthacaturmAsAvasthAna lakSaNapakSAGgIkAraH / svata: AtmataH / 22-kauseyAdisigambuje kauseyAdivalakamaleSu / kauseyAdisigambuja ityatra jAtyA Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 zrIvallabhopAdhyAyaviracita [SoDazaH prasAdhAhammadAvAdasaMghamApRcchaya ca dhravam / mahAnto hi na kasyApi viSAdaM kurvate kila // 23 zrImataH staMbhatIrthasya saMghaH santuSTamAnasaH / mUri varamivAdAya sthaMbhatIrthamupAgamat // 24 // AhopuruSikAM bibhradathAhapUrvikAM punaH / ahamahamikAM kurvan iti saMgho'vadanmithaH // 25 // itIti kiM tadAha-sthaMbhatIrthapurAvezamahotsavamaho guroH| karipyAmyeva mukhyohaM kariSyati bhavAn katham // 26 // asminnavasare saMghamukhyaH khyAtaH kSitestale / zobhate jinadAso'sau rtnaamiipaalsodrH||27 pAdajAhaM sa AgRhya saMghamAkhyaditi sphuTam / pU:pravezotsavaM zrImatkaravai bhavadAjJayA // 28 // tadA saMghaH samasto'pi prasadyeti tamAdizat / parityajya mithazcittAdAhopuruSikAdikam // 29 // itIti kiM tadAha-vijayadevasUrIndrapUHpravezamahotsavam / jinadAsa vidhehi tvaM saMghAdezo'sti te sphuTam // 30 // pU:pravezotsavasyAtha sAmagrImagrimAmimAm / zrAvako jinadAso'sau vyadhArahuvidhAM zubhAm // tadyathA-pUrNakuMbhAnivAbhISTasarvasiddhimasAdhakAn / vyadhApayaca zubhAkArAn pUrNakuMbhAn sa stvrm|| svarNarUpyamayAn navyAn divyAn ratnAvalIyutAn / alaGkatAnalaGkAraiH pUjitAn kuNkumaadibhiH|| uparyupari kauzeyavAsAMsi dadhato'bhUtAn / sphurjannejAn sa rAjacchIrAjamAnAnakArayat // 34 dadhatI ruciraM rUpamindrANIH kAzcidaGganAH / dhartu murddhamu satpUrNakuMbhAn vyaracayacca sH||35|| mauktikasvarNasaMdRbdhapAlambanakazobhitAn / apaharcanAta zreSTI candrodayAnakArayat // 36 // muktAbhiH saMskRtaiH zastaiH svastikaiH sahitAn zivaH / pUrNakuMbhAnvitendrANI mUrdhAmuparirakSitum / / jinadAso'tha lokAnAM sarveSAM sukhkaamyyaa| sthAnaHzivikAdIni yAnAnyAnAyayatam // tadyathA-adRSyAddivyavaiduSyAt pupyaM puSyarathocayam / sacchAyaM chatrikopetaM kausheyaadibhiraavRtm|| upavezAya keSAMcit zakaTAn sokhyadAna sadA / bahudhA yuyudhAnAnAM supuMsAM paramotsave // 40 // pekSayA ekavacanaM / sikazabdo vastraparyAyaH strIliGgaH / jnvaantH| aMzukaM vastramambaraM sicayo vasanaM cIrAcchAdo sikvelavAmasI itiH vA nukhamallAdivArije iti pAThAntaraM / mukhamallA iti lokabhASAprasiddhI vambadhipaH / sa Adisya tat mukhamallAdi tadeva vArija kamalaM tasmin mukhamallAdivArije / atrApi jAvA ejanacanaM / mukhenaM malA iva malA mukhamallAH / anyazAsinaH prativAdinaH te AdipA te mukhamalAdayaH ta eva vArija kamalaM mauktikagaNo vA tasmin / 34-naibhirIjyante preryante iti nejAstAna / nA nA ca sanAthe'pIti vizvazaMbhuH / 35-sa jindaasH| dadhatIH indrANIH kAzcidaGganAH / ityatra caturpu dvitIyAbahuvacanam / 39-puSyarathaH mUrdhanyAMtasthAdyamadhyaH / sakrIDAthaH puSyaratha iti haimaH / Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] dhimayadevasUri-mAhAtmyam vicitrazcitritAzvitrairjananetrakRtotsavAH / AnAyayatsa saMghezaH zibikAH shivkaarikaaH||41|| -tribhirvizeSakam / evaM vidhAya sAmagrI pUmavezotsavocitAm / jinadAso dhRtollAso mahAjanAn samAhvayat // vAjino hastino'nekAn alaGkArairalatAn / samAstIrNaparistomAna zrImAnAnAyayattataH // 43 vAdyAnyanekajAtIni samAnAyya vishesstH| chaTAH satkesarAmbUnAmakarotsa mahAjane // 44 // prakSepaM paTavAsAnAM mahAjanapaTeSvapi / atibhaktimanAH svIyahastAbhyAM sa vyadhAttadA // 45 // / pUHmavezotsavasyaivaM sAmagrImagrato'grimAm / kRtvAbhimukhamAnandAdAnetuM so'vajad gurum // gatvA mahAjanopeto jinadAso harigurum / abhivandya hRdAnandha svarNapuSpairavardhayat // 47 // indrANyo'pihRdA mItAH pUrNakumbhAnvitAH striyH| abhyavandalla~sanmuktA paGktyA taM caabhyvrdhyn|| saha lAtvAgrataH kRtvA sa sUriM prmntraa| prAvezayacca dhauMko yazo dezAntaraM svakam // 49 // (-kIrti dezAntaraM svakAm'-iti vA pAThaH) sAdhvAcArAt pratikramya sa I-pathikI tadA / jinendra iva sadbhadrAsanamadhyAsa tatkSaNAt // 50 jinadAsaH surAdhIza ivAsata ca ttpurH| zrIsaGkasahito bhattyA suramakararAjitaH // 5 // AsantAgrata indrANya iva devIsamanvitAH / yoSito yoSitAM tatyA zriyAM tatyA ca cnycuraa|| dharmopadezaM zrIsUriH zubhAziSamivedRzam / upAdizatprasannAtmA tataH saMghasamakSakam // 5 // IdRzaM iti kIdRzaM tadAha-jinAH siddhAstathAcAryA upAdhyAyAzca sAdhavaH / zriyaM ca maGgalaM kuryuH paJcaite parameSThinaH // 54 // zrutveti jinadAso'ya samutthAya svpaanninaa| zrImahAjanahasteSu nyastavAn rUpakotkaram // 55 // pU:mavezotsave sUrerevaM zrIjinadAsakaH / trayodazazatAnyatra rUpyANyavyayayattarAm // 56 // tataH saMghena saMyuktaH samahotsavapUrvakam / vijayasenasUrIndrapAdakAbjamavandata // 17 // upAdhyAyapadaM zrImadratnacandrAya so'dadAt / paNDitapadamanyebhyaH sAdhubhyazca tadotsavAt // 5 // vikRtyabhigrahaM pUrNamapUrNamiva so'karot / vikRtInAM samastAnAM na sadA bhojanAd bhRzam // 19 // jinadAsAdika-sthambhatIrthasaMghAgrahAdguruH / adhyavasacaturmAsaM stambhatIrthapuraM sukhAt // 60 // bhavyAn prAvartayad dharma siddhAntoktacaturvidhe / caturdazAnavadyAzca vidyA adhyApayan munIn // 6 // 43-zrImAn jinadAsaH / 56-vyaya vittasamutsarge curAdiH parasmaipadI / yadyapi avyayattarAmityanena vittasamutsarga ityartho labdhastat kathaM punarUpyANIti ? satyaM, karikalabhavaduktipoSAnnadoSaH / athavA vitta ityasya sAmAnyadhanaparyAyatvAt rUpyANIti rUpyazabdassAmAnyena sarvanANakaparyAyaM bruvannapi atra rUpaiyA iti bhASAparyAyaM bravIti, ityato na punaruktidoSaH / Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 zrIvallabhopAdhyAyaviracita [pozaH itthaM zrIvijayAdidevasuguru zrIsthambhatIrthe pure cAturmAsakamadbhutaM samakarot sngghngrhaadutsvaiH| sAmrAjyaM pratipadya sUripadajaM jAgratpratApojjvalam zrIzrIvallabhapAThakapaThita harSe prakarSapadam // 12 // itizrI zrIbahatkharataragacchIya zrIjinarAjasUrisantAnIya pAThakazrIjJAnavimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAjapAtazAha zrIakabarapradattajagadgurubirudadhAraka zrIhIravijayasUrIzvara paTTAlaGkArapAtizAhi zrIakabarasabhAsaMlabdhadurvAdijayavAda bhaTTAraka zrIvijayasenasUrIzvarapaTTapUrvAcala tahasrakarAnukAri pAtizAhi zrIjihAMgIrapradatta mahAtapAbirudadhAri zrIvijayadevasUrIzvaraguNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmyanAni mahAkAvye zrIvijayadevasUrizrIsthambhatIrtha-prathamacaturmAsakakaraNavarNano nAma poDazaH srgH| Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH sargaH athAtrAvasare zrImanmaNDapaM sarvasampadAm / pattanaM maNDapaM nAma bAbhAtyutsavamaNDapam // 2 // pAtisAhi-jahAMgIra-silemasAhiruttamaH / hindU-turuSkabhUpAlanAyakastatra zobhate // 2 // pAtisAhisabhAsInA vidvAMso'nye janA api / darzanAnAM zubhAM SaNNAM dharmavArtA jgumithH||3 tadyathA-darzaneSveSu sarveSu jaina darzanamuttamam / dAnaM tapaH kriyAkUrA zIlaM zreyazca yatra yat // 4 // tatrApi sAmpataM bhAti vijayadevasadguruH / kurvannugraM tapazcogrAM kriyAvatpuGgavaH kriyAm // 5 // ugratvaM tapasaH zrutvA kriyAyAzca yativraje / pAtisAhirjahAMgIro'nyadeti pratyapAdayat / / 6 / / itIti kiM tadAha-bho candUH saMghapa ! kAsi dhrmaacaarystvaadhunaa| vijayadevasUrIndro nA'milatsa kathaM ca naH // 7 // tadA candariti mAha pAtisAhiM kRtAJjaliH / asti sampati mUrIndraH sthambhatIrthe gururmama // 8 // pAtisAhiriti zrutvA prAha candaM pratIti ca / vijayadevasUrIndraM samAya mamAjJayA // 9 // phuramANaM tadAlekhya sUrerAhvAnasUcakam / candasaMghapate haste pAtisAhiradAnmudA // 10 // avadadvadanAcetyaM madIyamahadIM varam / muzca sUrIzvarAhAnahetave mukhahetave // 11 // yugmam // tatazcanduH samAhUya tadA sadahadIM drutam / sphuranmAnaM svahastena taddhaste ca samApayat // 12 // acAlIdahadI: zIghraM tataH sntussttmaansH| sthambhatIrthapuraM pAmot samAmot svehitAni c| praNamya zirasA sUriM sphuranmAnaM samApayat / vAcaM vAcaM guruH saha zrAvaM zrAvaM tvmodt||14|| bhItidAnaM tadA prAdAjIvitAhamanekadhA / saMghaH zrIsthambhatIrthasya tuSTaH kiM kiM dadAti n||15 vihAro nocitaH sAdhozcaturmAse kadApi hi / tathApi kAraNe kArya uktirastyAItIti ca // (-jainItyuktizca vartate-iti vA paatthH)||16|| zAstrArthamavadhAyeti nivedya ca mahAjanAn / mahAlAbhaM ca vijJAya zcIsariracalattataH // 17 // arjayamadhvani zreyaH prAparyazvAparAn janAn / vyApArIva suvastvoghalAbha grAmAdikaM prati // 18 // maNDapaM nagaraM mUriH pAmodivyamahotsavaiH / AzvinasyAvadAtasya divase hi trayodaze // 19 // tatazcandUH prasannAtmA pAtisAhiM nyavedayat / Agato bhavadAhRto vijayadevamarirAT // 20 // 14-turatra punararthe / tena guruH zrIvijayadevasUriH vAcaM vAcamamodata / tu punaH saGkaH zrIstambhatIrthazrAvakagaNaH zrAvaM zrAvaM zrutvA zrutvA amodata / vAcaM vAcaM zrAvaM zrAvamityubhayatra AbhIkSNe Namula ceti Namula, nityavIpsAyAM dviruktizca / 17-tataH zrIstambhatIrthAt / Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 zrISallabhopAdhyAyaviracitaM [saptadazaH pAtisAhiriti zrutvA svamatuSyatsvacetasi / asti svasti guroH kArye prAkSIditi ca taM prati // candUzcandasamaM saumyAt ihAdvaya tamAnaya / pAdau goSThI ca dharmasya namAni na vidadhAni ca // 22 AzvinasyAvadAtasya caturdazadine zubhe / madhyAhe tasabIkhAnAsthAne mUrivaro'vrajat // 23 // pAtisAhistadotyAyAbhyAgatya ca padatrayam / abhyavandata pAdAbjaM zrIsUreH punnyyogtH||24|| tapastejasvinaM sUri draSTyeti vyasmayattarAm / aho dhanyo'yamIkSaH sAkSAdeSa tapastanuH // 25 // kathamIkSakAyo'yaM jyotIrUpaM dadhatsadA / kathamIhag tapaH kRtvA dhartA puSTi tanau tanuH // 26 // svAgatAdikasadvArtA samapRcchatpunaH punaH / sadvAndhava iva snehAtpAtisAhirjagadguruH // 27 // dharmagoSThI variSThAtmA gariSThena guNaiH sdaa| zrIsUriNA saha zrImAn pAtisAhibaMdhAd rhH|| rAjyAhAraparityAgaM sAdhvAhAravidhi punaH / apRcchaccAparaM sAdhu sAdhvAcAraM sa sadgurum // 29 rAjyAhAraparityAgavidhAnasuphalAphalam / avadac chIguruH sarvamanyadapi ca naM prati // 30 // kRtvaivaM dharmasadgoSThI pAtisAhiramodata / zreyAnetasya dharmo'yamavAdIditi cAdbhutam // 31 // itIti kiM tadAha-tapAbiruda ityasti bhavatAM praaktnssdaa| sadAtastvaM madukto'si jahAMgIramahAtapAH // 32 // vijayadevasUrIndramanvanye sUrayo bhuvi / tapasvino'pi vidvAMsaH kriyAvantazca sarvadA // 33 // yugmam / / utsUtrabhASiNo ye ca tadIyAH prativAdinaH |paatishaahiHsmstaaNstaan sarvathA hi nirAkarot // mahAtapA iti khyAtaH zabdaH siddha uNAdiSu / sArthakastvadya vikhyAtastvayyevAnyatra naiva ca // 35 // pAtisAhiriti premNA nivedya birudaM mukhAt / candasaMghapati mAha kurvityasya mahotsavam // tadyathA-santi sarvANi vAdyAni gRhItvA tAni me'dhunaa| vAdayan sthAnato'smAttaM nAyaya tvamupAzrayam // 37 // nivedya karavANIti saghazcandurudAradhIH / pAtisAhiM prasAdAdralocanaM locanotsavam // 30 // pAtisAheH samastAnisaMgRhyAtodya saJcayam / mahAjanAn samAkArya vyotsvpurssrm // 39 // purastAtsadgavAkSasya pAtisAheDhAgrahAt / sambhUyAnekasallokavilokitamukhAmbujam // 40 // vijayadevasUrIndramaNDapopAzrayaM mudA / Anayanayato nityaM jitavidveSidurjanam // 41 // -catubhiH kalApakam / 21-taM prati zrIcandu prati / 22-rephahInazcandazanazcandraparyAyaH ujvaladattauNAdau / 30-rAjyAhAraparityAgasya suphalaM zobhanaM lAbhaM svagoMdi, rAjyAhAra vidhAnasya aphalaM phaLavirodhinaM lAbhaM pApaM narakagatyAdi / na phalaM aphalaM virodhe'tra na / 33-anye sUrayo bhuvi vijayadevasUrIndramanu hInA ityrthH| evaM tapasvino'pi hInAH, vidvAMso hInAH, kriyAvantazca hInAH / hIne iti hone dyotye anu ityasya karmapravacanIyasabjJAtvAt vijayadevasUrandrimiti dvitIyA / Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH ] vijayadevasUri-mAhAtmyam pAtisAhi-jahAMgIra-mahAtapA ayaM guruH / vijayadevasUrIndra iti khyAto'bhavadbhuvi // 42 // r zrIjinazAsanasyAsya tapAgacchasya cAdbhutaH / abhavan mahimA jyAyAn zrIpUjyasyApi ca dhrvH|| pAtisAhirathApRcchat zrIcandu saMghanAyakam / tasmin rAtridive caivaM gosalakhAnasaMsthitaH // evamiti kiM tadAha-bho candUstvamathAtuSya uta no veti mAM vada / atuSyamiti so'vAdIta pAtisAhiM prati sphuTam // 45 // pAtisAhe ciraM jIva dhurya nyAyavatAM sadA / rAmarAja iva nyAyaM tvaM vyadhA vibudhAgraNIH // 46 // ahaM kathamanuSyaM no samatuSyaM vishesstH| dharmanyAyavidhAnAdyat sarvastuSyati sjjnH||47|| yugmm| pAtisAhiriti prAha lokabhUpasamakSakam / sarveSAM gurureSo'stu sarvasvAmI ca sarvadA // 48 // samastapUrvasUrIndraparamparAkramAzritaH / yathAhaM pAtisAhInAM kramAyAtastathA yasau // 49 // vartate dIpyate cordhyA sarvasUriziromaNiH / hindU-turuSkabhUpAlamaulicUDAmaNiH sadA // 50 // ataH samastA bho lokA manyantAmimamuttamam / samastAriM samastAnAM mAmiva prabhutomatam // pAtisAhirabhASiSTa vAraM vAramiti sphuTam / matto'pyadhikatejasvI yadvarte vazavartyaham // 52 // kupitaH ko'pi pApIyAn kopataH kopapUritaH / bhaviSyati sadA duHkhI sa etasmAtparAGmukhaH // dhanyo'yaM kRtapuNyo'yaM tapastejaHsamuccayaH / darzaneghUttamaM cAsya darzanaM sukhakAri yat // 54 // evaM praashNstaanekbhuuploksbhaasthitH| pAtisAhi-jahAMgIra-zilemasAhiraho gurum // itthaM pApa mahAtapAvirudakaM zrIpAtisAhesukhAd yaH zrImadvijayAdidevasuguruH so'yaM sadA dIpyatAm / zrIzrIvallabhapAThakena kavinA vyAvaNitaM sarvataH zrotRzrotrasukhapadaM suvizadaM satyoktitaH sarvadA // 56 // itizrI zrIbahatkharataragacchIya zrIjinarAjasUrisantAnIya pAThakazrIjJAnavimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAja pAtizAhi zrIakabarapradattajagadgavirudadhAraka zrIharivijayasUrIzvarapaTTAlaGkAra pAtizAhizrIakabbarasabhAlabdhadurvAdijayavAda bhaTTAraka zrIvijasenasUrIzvarapaTTapUrvAcalasahasrakarAnukAri pAtizAhi zrIjihAMgIrapradatta mahAtapAvirudadhAri zrIvijayadevasUrIzvaraguNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmyanAmni mahAkAvye zrIvijayadevasUrilabdha. jahAMgIramahAtapAbirudavarNano nAma saptadazaH sargaH // 17 // 48-sarveSAM etadgacchIyasAdhuzrAvakalokAnAM sarvasvAmI sAdhusAdhvIzrAvakazrAvikAjinaprAsAdopAzrayAdisvAmI sarvadA eSa vijayadevasUrirastu / Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAdazaH sargaH atha yasya sadAnandAt kurvantyAdarataH sadA / svarNarUpyAdibhiH pUjAM navAGgAnAM vraaginH||1 pratigrAma pratidraGga dharmaraGgaNa dharmiNaH / nIlIrAgA guNagrAmAna gAyanto gunnrnyjitaa||2|| yugmam / yadIyavacasA bhavyAH kArayanti dine dine / bimbAni vividhAnyatra svarNarUpyamayAni ca // 3 // prAsAdAna vividhAna navyAn jIrNoddhArAMzca sundarAn / yadIyavacasA zrAddhAH kArayanti dine dine|| tadvarSa nAsti yasminna pratiSThA syAtkadAcana / karoti cAkarotkartA pratiSThAM ca sa sdguruH||5|| yAH pratiSThAH kRtAH pUrva draGgazatruJjayAdiSu / nAlabhai sarvathA tAsAM saMkhyAM yAvadiyat kSaNam // 3 // zatruayAditIrthAnAM yAtrAM kartuM yaduktitaH / saGghAn kurvantyakurvazca karizcotsavAjanAH // 7 // sAdhavaH zrAvakAzcAnye saddharma sAdhnuyuH sadA / upAzrayAniti zreyobuddhayA zrAddhAzca kurvate // 8 // akurvaizca kariSyanti yadvacaH preritA bhRzam / vyayitvA pracuraM dravyaM satsudharmasabhA iva // 9 // satsAdharmikavAtsalyaM zrAvakA bhAvabhAsurAH / sabai kurvanti sarvatra yatpavitravacodhutAH // 10 // vyAkhyAnAgamanAdau ca yasyAnehasyaharnizam / prabhAvanAM prakurvanti rUpyAyaiH zrAvakA mudA // 11 // prakSipya modakAyeSu channaM rUpyAdikaM dhanam / dadati zrAvakAdibhyaH zrAvakA yadRSazruteH // 12 // zrImatparyuSaNAparvadivaseSu navasvapi / vyAkhyAneSu ca kurvanti yannavAGgArcanaM janAH // 13 // caurAdivandilokAnAM choTanaM kurvate nRpAH / vinA svaM vacasA yasya zrAvakAnyajanasya ca // 14 // anyadravyasuvastrAdiguptadAnaM sadA jnaaH| dadati zrAvakAdibhyo yasya zasyopadezataH // 15 // jantumAtradayAM lokAsturuSkA duSTacetasaH / pAlayanti yadIyena vacasA zuddhacetasA // 16 // kathanIyaM kimanyeSAM hindUbhUmibhujAM khalu / sadA dharitryAM sarvatra jantumAtrasukhapadAm // 17 // 3-cakArAt pittalasphaTikapASANAdimayAni / 6-kSaNazabdaH kAlavizeSasya paryAyo'pi sAmAnyavizeSayorabhedopacArAd atra kAlaparyAyo vyAkhyeyaH / athavA kSaNaH avasaraH / yadanekArthaH-kSaNaH kAlavizeSe syAt, parvaNyavasare maheM iti / iyAMzvAsau kSaNazca iyatkSaNastaM iyatkSaNaM yAvat SoDazazatakonanavatitamavarSa yAvad ityarthaH / 7-janAH zrAvakalokA ityrthH| 9-kathaMbhUtAna upAzrayAn / satsudharmasabhA iva satsudharmazAlA iva ityarthaH / azAlA ceti sabhAzabdasya atra zAlArthatvAttatpuruSena klIvaliGgatA / liGgabhedaM tu menire iti vacanAt bhinnalikopamApi na doSAya / 14-zrAvakAzca anyajanAzca zrAvakAnyajanAmiti samAhAro dvandvastasya / Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 199 sargaH ] vijayadevamUri-mAhAtmyam tapaH sUrijaMgacandro varSANi dvAdazAkarot / tattapo'vadhivarSANi luptvA yastamuto'jayat // 18 // tapasAM saMvidhAnena maryAdAvajitena hi / na kRtena purA kaizcinmahadbhiH pUrvasUribhiH // 19 // tapasA kriyayA cograM pratyakSyaM vIkSya sadgurum / vismaranti dhanAgAraM zrutaM dRSTaM na karhicit // karotyAzAtanAmasya yaH pumAn ko'pi pApadhIH / labhate sa kalAveva sakalAGgeSu vedanAm // 21 // sevante ye narA nityaM satyenaiva ca cetasA / sAmrAjyAdi labhante te yaM guruM surasabhibham // 22 // yAdRzo'tizayo'syAsti nAnyeSAM tAdRzaH klau| sevAvidhAyinAM puMsAM saukhyado duHkhnaashkH|| parAGmukhAnAM lokAnAM parAGmukhamukhapadaH / durmukhAnAM sadA mAtamukhAnAmiva duHkhdH||24|| yasya prabhAvato baddhamukhA vAkpatayo'bhUtAH / ye ca mAtRmukhAste ca samukhAH syuH susevkaaH||25 daridrA adaridrendrA rogiNo'rogiNo'pi ca / dhanino dhaninAmIzA nIrogA bhogabhojinaH // yasyAsyaikAvatAritvaM laghukarmatvataH kila / sambhAvayanti sarve'pi kavayo bhavikA api // 27 // eSa devabhavAdevAvatIrNa iti nirNayAt / dRDhasaMhananAGgatvAttapa IdRg karoti yat // 28 // nityaM padmAsanAdIni yaH karotyAsanAni c| caturaH praharAna yAvad dhyAnaM dhyAyati ca dhruvam // . itthaM lasacchrIvijayAdidevasUrIzvarazrIsukRtopadezAn / / zRNvanti kurvanti ca bhavyalokAH zrIvallabhaH pAThaka ityapAThIt // 30 // itizrI zrIbRhatkharataragacchIya zrIjinarAjasUrisantAnIyapAThaka zrIjJAnavimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAja pAtizAhi zrIakabarapradattajagadgurubirudadhAraka zrIhIravijayasUrIzvarapaTTAlaMkAra pAtizAhi zrIakammarasabhAsaMlabdhadurvAdijayavAda bhaTTAraka zrIvijayasena sUrIzvarapaTTapUrvAcalasahasrakarAnukAri pAtizAhi zrIjihAMgIrapradattamahAtapAvirudadhAri zrIvijayadevasUrIzvaraguNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmyanAni mahAkAvye zrIvijayadevasUridhopadezazravaNAGgIkaraNavarNano nAma aSTAdazaH sargaH // 18 // 25-26-ye susevakA abaddhamukhAH durmukhAH labADa iti bhASAprasiddhAste yasya zrIvijayadevasUreH prabhAvato adbhutAH vAkpatayaH pradhAnavaktAraH syuH| durmukhe mukharAbaddhamukhau iti / vAgIzo vAkpatI ityubhayaM haimkossH| caH punaH / ye susevakAH mAtRmukhA mUrkhAH te ca samukhAH vAcoyuktipaTavaH syuH| atha bAlizaH mUDho mando yathAjAto bAlo mAtRmukho jaDaH iti / vAgmI vAco yuktipaTuH pravAk saMmukho vAvadUka:-ityubhayaM haimkossH| samukhadantyAdyasvarAdireva / ye iti padaM, te iti padaM, susevakA iti ca padaM agrime'pi zloke yojyam / yathA ye susevakAH daridrAH te yasya prabhAvata adaridrendrAH dhaninaH syuH| ye susevakAH rogiNaste yasya prabhAvato arogiNo nIrogAH syuH / ye susevakAH dhaninaste yasya prabhAvato dhaninAmAMzAH dhanazvirAH syuH / ye susevakA nIrogAste ca yasya prabhAvataH bhogabhojinaH syuH / bhogAn bhujantItyevaM zIlAH bhogbhojinH| yugma-vyAkhyAnam / Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH sargaH atha zrIkalpazAkhIva shaakhaabhirbhishaakhikaaH| saMtuSTo'yaM samRdhnotu vidyamAnAbhiranvaham // (-zAkhanAjjagatIM jAgrajagajjagadadhIzvaraH-iti vA pAThaH) sarvAn vijayate zatrUn astyasyAvijayo'thavA / vijayA prathamA zAkhA jyAyAM vijayate sdaa|| sundarA sadguNaiH sarvaistapaHprabhRtibhirbhRzam / zoNAdigaNapAThAt syAt sundarItyapi DIpi ca // niratIcAracAritratapovidyAdibhirguNaiH / vallabhA nirmalA caiva haMsA haMsa ivoditA // 4 // malate sarvazAstrANAM paramArtha vizeSataH / jagatyAM ca yazaH zasyamityuktA vimalA budhaiH // 5 // candravatsarvalokAnAM candroktADAdanAtvataH / sadA kuzalasaMyogAt kuzalA kuzalapadA // yasyAmutpannasAdhubhyo'haMddharmoM rocate sdaa| sacchAstrAdhyayanaM cAgraM rucistenocyate budhaiH // 7 // savidyAlakSaNAM lakSmI gRNAtItyaci saagraa| saubhAgyaM sarvadAstyasyAM saubhAgyeti budhaiH smRtA // 8 // sarveSAM harSahetutvAt harSo'styasyAM ca zAzvatam / astyarthamatyayAkArayogAd harSI nigadyate // kalAbhiH sahitA nityaM sakaletyucyate budhaiH / sarvadodayasambandhAdudayetyudyate janaiH // 10 // Anandati sadAnandaiH sarvavidyAvinodataH / Anandeti samAkhyAtA sArAsAraprabhAvataH // 11 // 1-ayaM zrIvijayadevasariH zrIkalpazAkhI zAkhAbhiranvahaM samRnotu vrdhtaamityaashiirvaadH| kathaMbhUtaH ayaM ! zAkhikAH abhizAkhAH, abhilakSIkRtya saMtuSTaH, AbhirabhAge iti lakSaNe'rthe abhItyavyayasya yoge zAkhikA ityatra dvitIyAbahuvacanam, avyayIbhAvasamAsAbhAvAt / avyayIbhAva. samAse tu lakSaNenAbhi pratI Abhimukhye iti avyayIbhAve, avyayIbhAvazceti avyayIbhAvasya napuMsakatve, napuMsakatvAd hasvatve abhizAkhikamiti syaat| zAkhAH abhi lakSIkRtyetyarthaH / zAkhA eSa shaakhikaaH| sarvazabdebhyaH svArthe kanniti kani, keNa iti hasve, pratyayasthAtkArapUrvasyAtaH idApyasupa iti akArasya ikaarH| evaM kalpazAkhi vizeSaNamapi vyAkhyeyam / zAkhatAjagI jAgrajagajagadIzvaraH-iti pAThe jagadadhIzvaraH zrIvijayadevamUriH zAkhAbhiH jagallokaM zAkhatAt vyApnotu / ka: kAM iva zrIkalpazAkhIva, kAM jagatIM, yathA kalpazAkhI jagatIM vyApnoti tathA zrIvijayadevasUrirapi / 2-sarvAn zatrUn antarasthAna kAmakrodhalobhamohamadaharSAn / athavA asyAH zAkhAyAH jyAyAM pRthivyAM vijayo'stIti prathamA vijayA zAkhA / 3-sundarA sundarIti astyarthapratyayA'kArayogAt sundarA, zoNAdigaNapAThAt jIpi sundrii| 9-astyaye pratyayaH astyarthapratyayaH sa cAsau akArazceti astyarthapratyayAkArastasya yogaH sambandhastasmAt / 10-kalAzcAturyAdayastAbhiH / Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanaH vijayadevasUri-mAhAtmyam 113 ityAdikA mahIyasyaH zAkhAH zAkhanti sarvadA / yattapAgacchagacchasya vikhyAtA jagatItale // 12 zrIpaNDitapadAdyambudhArAndairimA guro| zrItapAkalpasadvakSamUlaM siJcastvamedhaya // 13 // mAlAkArAniva zrAddhAMstatpapAlanatatparAn / sUrimantraprabhAvAzIdivardhaya sadguro // 14 // edhatAM zrItapAgaccho dIpyatAM saviteva ca / tejasA sUrimantrasya tvadIyasya ca sarvadA // 15 // mahIyAn zrItapAgacchaH sarvagaccheSu sarvadA / sarvadA sarvadAtA ca parvatAtsarvavAJchitam // 16 // rAjAna iva vidyante zrAvakA yatra sarvadA / nandatAcchItapAgacchaH satataM satatakSaNaH // 17 // yatra tvamIdRzaH mUrirvatase gacchanAyakaH / stUyase ceti vidvadbhiH pAtisAhyAdibhirnRpaiH // 18 // itIti kiM tadAhaullasanti bhuvi vyomni mUrayastArakA iva / ekaikato mahIyAMso jAgrajjyotiSa udgatAH // 19 // vicchAyIkRtya tAn sarvAn rAjate saviteva yaH / vijayadevamarIndrastapAgacche sa vartate // 20 // bhUrayaH sUrayaH santo bhUtale'bhyuditA divi / yatpratAparavidhvastA na prekSyante grahA iva // 21 // yatrAyaM dIpyate mUriH mRrayastatra nApare / yatra sUryassadodeti tatra syustArakAH katham // 22 // ('tatra kiM candratArakAH' iti vA pAThaH / ) tvaM sarirvAsaro yatra na niT tatrAnyamUrayaH / sadodyotaH sadodbodhaH padArthAnAM navo navaH // 23 // prAtaH sRriyaMdA yatra prarUpayati sadRSam / pratyakSo'yaM mahAdeva iti prAhustadA janAH // 24 // vyAkhyAtirUpamutkarSAt zAstrArthAn suurishekhrH| vyAkhyAntaki varavyAkhyAM vyAkhyAtAro'nyasUrayaH // 25 // zAstrArthAstanmukhamoktAna ye zaNvantitarAM narAH / bruvantirUpamevaM te bruvantaki pare budhAH // 26 16-parva pUraNe bhvAdiH parasmaipadI / 24-sUriyaMdA yatra prAtaH sadRSa pradhAnaM puNyaM dAnAdicaturvidhaM prarUpayati kathayati tadA janAH ayaM pratyakSo mahAdeva iti prAhuH kathayanti / mahAdevo hi sadRSaM pradhAnavapabhaM prakRSTarUpaM karotItyarthaH / tatkaroti tadAcaSTe iti curAditvAta subaMtANic ; athavA sadvarSa vidyamAnavRSabhaM prarUpayati prakRSTarUpaM pazyati / atra darzanArthe Nic / 25-sUrizekharaH zrIvijayadevasUriH sUrizirovataMsaH zAstrArthAn vyAkaraNamAhityAlakAracchandastarkapramukhAnekazAstrArthAn utkarSAt vyAkhyAtirUpaM prazastaM vyAkarotItyarthaH / vyAkhyAtAro'nyasUrayaH varavyAkhyAM zAstrANAM pradhAnavyAkhyAnaM vyAkhyAntaki kutsitaM vyAkurvantItyarthaH / 26-ye narAstanmukhaproktAn zrIvijayadevasUrimukhaprarUpitAna zAstrArthAn zRNvantitarAM atizayena zaNvanti, te narA evaM bruvantirUpaM prazastaM kathayanti / evamiti kiM tadAha-pare'nye vudhAH zAlArthAn bruvantaki kutsitaM kathayantItyarthaH / Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [ekonaviMzaH AtazeSatAM sUrIn vidyAtejoguNAdibhiH / rAjantaki mahAnto'pi sUrayo'nye svdgrtH||27 guNairityAdibhI ramyairgururatnairivArNavaH / vijayadevamUrondraH sAkSAdarhannivAvati // 28 // satyavAdI sadAvAdI nonmAdI na ca durmadI / na pramAdI mRSAvAdI na vAde prtivaadibhiH||29 prativAdI jano'vAdId yazovAdIti yadyazaH / syAdvAdavAdamAnandI vAvadIti sa sdguruH||30 yazobhagyo'tisaubhAgyAjjagajjanayazasviSu / vezobhagyo'si sUre tvaM nikhileSu baliSvapi // 31 ayaM sarirjagatrAtA pAtA durgatipAtataH / pramAtA satpadArthAnAM dAtA cArthAn manISitAn // 32 sUriH sarirayaM yatra tatra na paTu paTupeTakam / yatra tiSThed haristatra syAtki karaTipeTakam // 33 // viraTatyAraTatyeva paTukUTaM kaTUtkaTam / dRSTvAmuM sadguruM siMha kUTaM karaTinAmiva // 34 // nirAcakAra nissArAnanagArAMzcirAya yH| ugrAcArakriyAkAraH so'bhUdAcAratatparaH // 35 // pAmayAt kaH khago'nantaM merumutpATayecca kaH / kastarettArakaH sindhuM mUre kaH stauti te guNAn // sahasradvitayenApi jihvAnAM nAganAyakaH / sphuTAn sphaTAn sahasraM ca dharan zirasi santatam // yadIyAni prazasyAni vizadAni yazAMsi hi / zeSo vaktuM na zaknoti ko praako'hmutsukH|| 27-bho zrIvijayadevasUre ! tvaM vidyAtejoguNAdibhiH sUrIn arthAt pUrvabhaTTArakAn atizeSetarAM atizayena atizayaM prApayasi / ata eva tvadanato mahAnto'panye sUrayo rAjantaki kutsitaM zobhanta ityarthaH / vyAkhyAtirUpaM bruvantirUpamityubhayatra prazaMsAyAM rUpap iti tiGo. nuvRttostaUtAdapi ruuppprtyyH| zRNvantitarAM atizeSatarAmityubhayatra kimetiGavyaye'titaraptamapau gha iti sUtreNa ghasaMjJakasya tarap pratyayasya AmuH / vyAkhyAntAka avantiki rAjantAka iti triSu subantasya tiGo'nuvRttaH kutsite'rthe'kaca prtyyH| 30-sa sadguruH zrIvijayadevasUriH syAdvAdavAdaM vAvadIti atizayena vadati / sa kaH ? yadyazaH prativAdI jana iti avAdIt akathayat / kathaM0 prativAdIjanaH yshovaadii| itIti kiM ? kiM bhUtaH sadguruH satyavAdI / punaH kathaM0 sadAvAdI SaD darzanAnAM madhye mukhyavAditvAt / zeSaM spaSTaM / punaH kathaM ? prativAdibhiriha sahayogaM vinApi tRtIyA, vRddho yUneti nirdezAt / tato'yamarthaH-prativAdibhiH saha naiyAyikAdipaJcadarzanasambandhibhiH sArdha vAde na pramAdI na pramAdavAn na mRSAvAdI na kUTabhASakaH / 31-yazaH mAhAtmyaM sattvaM zrI: jJAna pratApa: kIrtizceti haimoNAdiH, zrIkAmaprayatnamAhAtmyavIryayazasAM bhgshbdH| yazobhago'sya vidyate yazobhagyaH, veza iti balamucyate vezo balaM bhago vidyate'sya vezobhagyaH / atra ubhayatra vezo yaza AderbhagAdyala iti matvarthe yal pratyayaH lakAraH svarArthaH / Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam IkSamANaH sahasrAkSaH sahasrAkSibhiranvaham / cenna tRpyati yadvaktraM kathaM tarhi jagajjanaH // 39 // avatArastvadIyo'yaM saMsArApArapAradaH / avatAra iva zreyAn zreyaskArI ca sadguro // 40 // anyeSAM sadguNAn samyak pazyatAM tvadguNAnanu / vizrAmasthAnakaM sUre kavInAM vcsaamsi| IzvarIkaraNaM satyaM dyotate tvayi sampati / sarvIya iva sarvIyasarvasarvaguNAgraNIH // 42 // cikIrSasi raNaM sUre yadyamA prativAdibhiH / bhajante vikRtaM tarhi tamaho prativAdinaH // 43 // capUrva pratibuddhaya drAk tapUrva bhavavAridheH / mapUrvaM tapasA siddhayai zapUrva te sukhAptaye // 44 // tvaM raNaM kuruSe sUre yadA kSaNamayaH kSaNe / zrutvA taM ca tadA taM ca dadhate vividhaM budhAH // 45 // kapUrva sarvadAyattaM dhapUrva sNymshriyH| bhapUrva tapasaH zazvat vapUrva zivayoSitaH // 46 // yuggm| 41-kiM kurvatAM kavInAM anyeSAM bhaTTArakAdInAM sadgaNAn anu tvadgaNAn anutvadguNebhyo hInAn pazyatAM, anyasurINAM samIcInAna varyazauryodAryagAmbhIryAdIna guNAn tvadgaNebhyo hInAn pazyantaH kavayo na stuvantIti kavivacanAnAM tvaM vizrAmasthAnakaM vartase ityarthaH / tvadgaNAn anu ityatra hIne iti sUtreNa hone'rthe anuH karmapravacanIyaH / karmapravacanIyatvAt honArthasya anoravyayasya yoge tvadgaNAn iti dvitIyA, anunA saha samAsAbhAvAt pRthak padaM ca / 42-IzvarIkaraNaM anIzvarasya puruSasya Izvarasya karaNaM satyaM tvayi saMprati yotate / kasminniva sarvAya iva tIrthaGkara iva ityarthaH / sarvIya ityapi jine ityabhidhAnakoSAt / sarvIya iva sarveSu sarvairguNairaprAmukhyastatsambodhanaM sarvAyasarvasarvaguNAgraNIH / 44-he sara yadi prativAdibhiramA saha vikRtaM vikArApannaM prativAdipratipAdita pratIpottaradAnAta raNaM saMgrAma vAdalakSaNaM cikIrSasi kartumicchasi / tarhi aho iti Azcarya prativAdinaH taM raNaM avikRtaM vikArarahitaM bhajante sevante / zaMbhUtaM raNaM capUrva caraNaM cAritraM / kiM kRtvA ? prAk pratibuddhaya / punaH kathaMbhUtaM raNaM tapUrva taraNamityarthaH / kena ? tapasA / kimartha siddhyai / punaH kathaMbhUtaM ? zapUrva zaraNamityarthaH / kasya ? te tava / kimartha ? sukhAptaye sukhalabdhaye / 46-vyAkhyAH-he sUre tvaM yadA kSaNe vyAkhyAnAdi sambandhini kAlavizeSe raNaM zabda kuruSe tadA budhAH paNDitAH prativAdinaH taM raNaM zrutvA, caH punaH, taM raNaM vividhaM bahuprakAraM dadhate dharanti / kathaMbhUtaH tvaM kSaNamayaH utsavapradhAnaH pracurotsavo vA / kathaMbhUtaM raNaM ? kapUrva karaNamindriyamityarthaH / jAtAvekavacanaM, paJcendriyANi athavA ekaM jihvendriyamityarthaH / punaH kathaM ? karaNaM sarvadA sarvakAlaM AyattaM vazaM niruttarIkaraNAn maunaM kurvantItyarthaH / punaH kathaM0 raNaM ? dhapUrva dharaNaM saMgrahaM / kasyAH saMyamAzrayaH / punaH kathaM0 raNaM ? bhapUrva bharaNaM poSaNaM / kasya ? tapasaH / zazvatsadA / punaH kathaM0 raNaM ? vapUrva varaNaM / kasyAH ? zivayoSitaH / Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 zrIvallabhopAdhyAyaviracita [ekonAvazaH sudhAsyanto vidhAsyanta iva zazvanmahAjanAH / pIyante gopayaHzreyAzraddhayA yadvacaHsudhAm // payasasyanti yasyaite janA vRjinavarjitAH / vacaH zuci zucizreyomayaM jJAnamayaM priyam // 48 sarvadA ye sukhasyanti duHkhasyanti kadApi na / Rddhisyanti budhA ye ca sAmrAjyasyanti caavnau|| stuvanti tvAMta evaiva zrayante ca zubhAzrayam / tvadIyaM caraNAmbhoja bhaTTArakaziromaNe // 50 // yugmam sUrayo'nye mahIyAMso garIyAMso yazasvinaH / svasthatvaM svasvagaccheSu yathA puNyaM tu vibhrati // bibharti cakrivartitvaM teSu yo jinshaasne| divyaM ca dAnazauNDatvamiti taM stauti ko na vid // varyaizvaryasuzauNDIryazauryadAryAdibhirguNaiH / sarvebhyo'pyadhikaiH kintu dhAtraikatra dhRtaistvayi // 53 // -tribhirvizeSakam / 47-vyAkhyAH-mahAjanAH zazvat yadvacaHsudhAM zrIvijayadevasUrivacanAmRtaM pIyante pibanti / pIG ca pAne caturthasvarAnto divAdirAtmanepadI / kayA gopayaHzreyaHzraddhayA-nIroganirmalasarvadoSApahArizreyaskArigavyadugdhasamAnadharmazraddhayA / kiM kurvantaH ? sudhAsyantaH Atmano'mRtaM vAJchantaH / kathaMbhUtA utprekSyante-vidhAsyanta iva Atmana RddhiM vAJchanta iva / yathA RddhilAlasAH Atmana Rddhimicchanti tathA mahAjanAH AtmanaH sudhAmicchantItyarthaH / vidharddhimUlyayoriti haimAnekArthaH / sudhAsyantaH vidhAsyanta ityubhayatra sarvaprAtipadikAnAM kyaci / lAlasAyAM suk asuk vAgama ityapare-ityuktatvAlAlasAyAM kyAca sugAgame ca shtRprtyyH| 48-ete janA yasya zrIvijayadevasUreH zuci pavitraM vacaH karmatApannaM payasasyanti Atmadugdhamicchanti / asmAkaM zrIvijayadevasUriprarUpitaM vacana dugdhamityarthaH / zeSaM spaSTaM / payasasyantyatra sarvaprAtipadikAnAM kyaci, lAlasAyAM asugAgagaH / 50-he bhaTTArakaziromaNe he zrIvijayadevasUre tvAM ta eva evaM pUrvoktaprakAreNa stuvanti / caH punaH ta eva tvadIyaM caraNAMbhoja zrayante sevante, ye sarvadA sukhasyanti AtmanaH sukhamicchanti / kadApi na duHkhasyanti Atmano duHkhaM na vAJchanti / caH punaH ye budhAH Rddhisyanti AtmanaH RddhiM vAJchantiH / ca: puna: ye'vanau pRthivyAM sAmrAjyasyanti AtmanaH sAmrAjya vAJchanti / sukhasyanti duHkhasyanti Rddhisyanti sAmrAjyasyanti ityeteSu caturvapi sarvaprAtipradikAnAM kyaci, lAlasAyAM sugaagmH| 53-viTa puruSaH athavA vida, vid jJAne vettIti vid paNDita ityrthH| suzauDIryamiti adbhutasAhasikatvaM / atra zADIryazabdaH tAlavyacaturdazasvarAdiH / ekatretyekasmin svayi dhAtrA vedhasA dhRtairiti / Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam atha zrIvijayAddevo devamUririva zriyA / lokairanekairAnandAt stUyamAna iti sphuTam // 54 // vijahAra bahUna dezAn pAryamAnaH pade pade / vasudeva ivAbhaGga saubhAgyAnnUtano'bhyagAt // 55 // prathamaM sarvadezazrImaNDane'vantimaNDale / tatra maNDapadurgAdidurge durgezvaropamaH // 56 // saurASTrarASTrasambandhizrImatsaMghAgrahagrahAt / zrIdvIpabandirAdau ca zrInavAnagare'pi ca // 57 // vicitragUrjaratrAsu zrIpattanapurAdiSu / kurvazcA:zcaturmAsIrasImamahimAmayIH // 18 // ilAdurge janmabhUmau sAbalyAM cAntarA'ntarA / sRjanmAhAtmyataH zreSThAM jeSThasthiticatuSTayIm // 59 54-atheti adhikArAntare / zriyopalakSito vijayAdvinayazabdAt purato devazabdo yojyate tena shriivijydevsuuaariirityrthH| kiM0 zriyA matyA girA vAgacAturyA vA devasUribrahaspatiriva rAjamAna iti adhyAhArya / ata evAnekaiH lokaiH stUyamAnaH / kathamityuktaprakAreNeti / 55-evaMvidhaH san kiM kRtavAmityAha-bahUn ghanAn dezAn gurujihAra pAvitavAn / kiM kriyamANaH ? pade pade prArthyamAna iti bahvAdarasUcakavizeSaNaM na tu svecchayA ata evAbhaGgasaubhAgyataH kiM nUtano'paro vasudevo'yaM abhyAgAta prAptavAn | yato'yaM nArANAM nArINAM ca vallabha ityabhaGgasaubhAgyAt nUtanatvamasUci / yato vasudevasya tu kevalaM strIvallabhatvAditi / yugmavyAkhyA / 56-atha yAn dezAn vijahAra tannAmAnyAha-durgezvaro mahAdevastadupamastattulyo gururgacchazvaryeNeti tAtparyam / tathA avantimaNDale mAlavadeze / mAlavAH syuravantaya iti haimanAmakozaH / zeSaM sugamam / __57-saurASTrarASTrasambandhI surAndezIyo yaH zrImAn sabastasyAgrahasya haThasya prahAt prahaNAt zrIdvIpabandirAdau, AdizabdAt unnatadurga-zrIgirinArayAtrAdipuNyakRtyaM kurvan / zrIdvIpabandire caturmAsakatrayamantarAntarA cakre / tatra tanmAhAtmyAtprathamajyeSThasthitAveva pharaMgIpAtizAhinApi kadApyabhUtapUrvA vyAkhyAnakaraNAjJA dattA | sA tvadyApi sarveSAM camatkRtiM kurvati pravartate ceti / zeSa navInanagaragamanAdisubodham / 58-vicitrA vividhagrAmanagarapurAdisaMkIrNA yA gUrjaratrAstAsu, gUrjaradezeSu iti yAvata ; zrIpattanAdinagareSu / atra prathamaM pattanagrahaNaM prathamacaturmAsakasya tatra vidhAnAt / Adi zabdAdanyeSu staMbhatIrtha-rAjanagara-rAjadhanyapurAdiSu cArvIH ramyAH caturmAsIH / kiM asImamahimAmayIH nissImamAhAtmyapracurAH / atra prAcuryArthe mayatpratyayaH / tathA ca mahimAzabdaH AkArAnto'pyastIti / zeSaM kaMThayaM / 59-jyeSThasthitayazcaturmAsyaH tAsAM catuSTayIM kiM mAhAtmyato guruprabhAvAt zreSThAM sRjana kurvan / zeSa subodham / Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 zrIvallabhopAdhyAyaviracita [ekonaviMzaH ArAsaNe'rbudAdrau ca sIrohInagarAdiSu / svarNazailIyadeze ca zrIjAbAlapurAdiSu // 60 // marusthalyAM meDatAdau koTTe ghaMghANikApure / osavAlotpattibhUmAvokezanagarAdike // 61 // sapAdalakSadeze ca zrImannAgapurAGkite / ityAdidraGgadezeSu vyahArSId vRSavadguruH // 62 // -saptabhiH kulakam / ito marusthalImadhye sadA svAsthyanibandhanam / zrImatpreravasthAnamevAkarNya svakarNayoH // 6 // zrImedapATadezezazrIkarNanRpamanunA / zrIjagatsihasaMjJena zrIrANAkena cintitam // 64 // yugmm| aho marusthale deze yanmahinA mahIyasA / aSTAbdAvadhi yantraSTA doSA durbhikSakAdayaH // 65 // pazyAmi yadi tasyAsyaM sUreH sukRtazevadheH / marau duSkAlavanmedapATe pApaM prayAti naH // 66 // dhyAtveti tena dhAtrINAM patyA'tyantAdarAd drutam / preSitA bahavo lekhAH sarerAkAraNAya ca // 67 tadA pure nAgapure zrIguruviharannabhUt / lekhahArakahastena lekhAstatrAgatA drutam // 6 // 60-ArAsaNe svapratiSThitamUlanAyakAIdvimbAnAM, cakArAt arbudAvipi mahatA saGghana saha yAtrAM kurvan / sIrohInagarAdiSvapi AdizabdAd bambhaNavADi-basantapurAdhanakatIrthayAtrAM kurvan / caH punaH svarNazailIyaH svarNagirisambandhI yo dezastatra rAmasainya-bhinnamAlAdiSu yAtrAM kurvana / ca: jAbAlapure caturmAsI kurvan / 61-marudeze meDatAkoTTe caturmAsIdvayaM taddeze ca ghaMghANIprAme sampatibhUpatikAritArjunasvarNamayapratimAnAM, osavAlAnAM utpattisthAne ukezanagare AdizabdAt timirIpArzvanAthAdInAM yAtrAM kurvan / 62-savAlakhanAmake deze zrInAgoranagare caturmAsI kRtavAn / ityAdayo ye vyAvarNitA drakA dezAzca teSu gururvRSavad vRSabha iva athavA vRSo dharmastadvatsAkSAddharma ivAthavA vRSavatsu puNyavatsu gururmahAn vRSavadruH zrIvijayadevasarirvyahArSIt vihAramakarot / atra yatra yAvantyaH pratiSThAH kRtAstA mayA'nyagacchIyatvAt samyag na jJAyante tena tatsaMkhyAnaM tu tapAgacchIyazrIvijayaprazastimahAkAvyAdibhyo'vaseyAmiti tatvaM / saptazlokIkulakavyAkhyati / 63-ita ityadhikArAntare / ekadA sadAsvAsthyasya nityasubhikSAdisukhasya nibandhanaM kAraNaM / atra evakAro'nyayogavyavacchedakastena nAnyatkAraNaM / AkaNyeti zrutvA / zeSaM sugamam / 65-yacintitaM tadevAha-sugamo'yaM navaraM antarAntarApatatyapi duSkAle marau aSTAbdAvadhIti aSTau varSANiyAvat zAzvataM subhikSamevAjanIti / aho iti AzcaryasUcakamavyayam / 67-atra cakArAt anyairapi zrIrANakamAnyaiH sAmantAmAtyapurohitabhaTTapaNDitapaJcolIpramukhaiH sUreH zrIvijayadevaguroH , AkAraNAyeti medapATadeze Agacchantviti vijJaptiH kRteti tAtparyam / Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasari-mAhAtmyam sUriH saparivAro'pi hRSTastallekhavAcanAt / kasya na syAnmado'mando hIndRcchatrapaterhave // 19 // zrIrANAkAraNaM tasya guroH zrutvA tadA mudA / sarvassaMghazcamaccakre vakretaratarAzayaH // 70 // tadAnIM medinIdravAsI saDage'nagho ghanaH / zrImannAgoranagare guruM nantumupAgamat // 71 // sauvarNe raupyakaH puSpaiH shktibhktynusaartH| pUjyaH paTTadhareNAmA zrAvakaiH pUjitastataH // 72 meDatIyasya saMghasyAgrahatazcalitastataH / zrInAgorIyasaMghena saMyutaH sNytaadhipH||73|| sapAdalakSadezIyajantujAtaM prabodhayan / krameNa phalavIzaM zrIpArzvaprabhumAnamat // 7 // guruH zrIpArvatIrthezamekameva tadA'namat / jaGgamaM tIrthamAyAntaM taM janA bahavo'naman // 7 // kuzalAtsAgarA vijJA gurubhirvAcakAH kRtAH / yato mahIyasi pade te mahAphaladAH khaluH // 76 / / atrAntare gUrjaratrAsatkaH saMgho mahaddhikaH / samAgAcchakarApAta ivAbhUdugdhamadhyagaH // 77 / / tena saMghena sarveNa zarveNevorubhUtinA / pUjitAstatra tIrthezAH zrIpUjyAcAryasaMyutAH // 7 // atha nAgapurIsaMghe guruM natvA gRhaM gate / guravo gurusaMghAnyAH prApuH zrImeDatApurIm // 79 // jayamallAkhyamantrIzastatrAgAd gurusaMmukhaH / kurvanmahotsavAdvaitamaunatyAJcittavittayoH // 8 // 69-pUrvArdha subodhaM hIndUchatrapateH zrIrANAjIkasya have AkAraNe sati kasyAnyasya lokasya mado'haGkAraH, gurostu sa sarvathA nAstIti gurupakSe mado harSaH / yadanekArtha:-mado'hakAre harSe ceti / harSo'pi gurojinazAsanonnatirbhAvinIti hetoH / 70-cakrAt itaro vakretaraH sarala iti yAvat / atizayena vakretaro vakretarataraH Azayo'bhiprAyo yasya so'tisaralamanA iti / atra prakRSTe'rthe taratamAviti tarapratyayo'tizayArthavAcaka iti| 72-pUjyaH zrIbhaTTArakaH / paTTadharaNa zrIvijayasiMhariNA ameti sArdha / sAkaM satrAsana sArdhamamA sahe ti zrIhemanAmakoze / tenAtrAmAyoge tRtIyA'nyatspaSTam / 73-saMyatAnAM sAdhUnAmadhipo gururityrthH| 75-dvitIyapade-Nam pratIbhAve ityasya dhAtoH anadyatanyA vibhakteH parasmaipadaikatvam caturthapade tasyaiva dhAto bahutvaM / janAnAM bahutvaM tu nAgorameDatAyanekasthAnIyamahAjanasamAgamAditi / 76-pazcimAghe-yaddhetoste guravaH sUrayaH bRhaspatayazca mahIyasi pade sthAne phalavArddhamahAtIrthalakSaNe, pakSe mahIyasi uccasthAne samAgatAssanto mahAphaladA bhavantyeveti jyotirvidAM matam / 78-atra dvitIyapade-zarveNa IzvareNeva / kiM. urvI bhUtiH sampad yasyeti tena; pakSe bhUtirbhasma yasya teneti / zeSa subodhaM / 79-sugamaM / paraM guravaH suuryH| ki0 guruNA mahatA sona gUrjaratrAsatkena meDatAsatkena ca AvyAssanta iti / Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 zroSallabhopAdhyAyaviracita [ekonaviMzaH AgrahAja jayamallasya meDatIyajanasya ca / kiyatkAlaM sthitastatra saMghaH so'gAyathAgatam // 81 // zrutvA gurUNAmAhvAnaM medapATanarezituH / mantrIzo jayamallastu dodUyAM bhRzamAptavAn // 82 // bahuzo jayamallena vijJapto'pi guruyaMdA / naiva tastho tadA mantrI rAjakArya yayau kvacit // guravastu miSaM prApya tadaivAzu pratasthire / zrIvADIpArzvayAtrArtha vATikAntarupAgatAH // 44 // tadA gurubantumetA dharmacandrAbhiSA budhAH / kAruNyapUritaiH pUjyaiste tadA vAcakIkRtAH // 85 / / tataH zrImeDatAdraGgAdANAjIkasya bhAgyataH / prati mevADadezaM te calitAH kalitA janaiH // 86 // krameNa goDhavADAntargrAme grAme pure pure / AgRhyamANA bahubhiH saMdhaissukRtakadvayayaiH / / 87 // naiva tasthuH kvacitkintu tIrthayAtrAM pracakrire / naDulanagare vindhyapure zrIvarakANake // 8 // zrImannAradapuyI ca jIvitasvAmineminaH / sAdaDIsthAnake rANapure ca prthmprbhoH||89|| ityAdisartIrthayAtrAM kRtvA satsaMghasaMyutaH / gururghANapure prApattadvArtA medapATake / / 90 // yugmam / tato mevADadezendramAnyo jhAlAkulodbhavaH / rANaH kalyANajI nAma mAgdevakulapATakAt / / 91 // ghANerAkhyapuraM yAvat gurossaMmukhamAgamat / ghanAzvasubhaTazreNirociSNurgurumAnamat // 12 // dRSTvA tadbhaktiyuktiM ca zrutvA vAkyakalAmapi / samagragoDhavADIyo lokopyAzcaryabhAgabhUt // satyakAraM gurorlAtvA tatra pAdAvadhAraNe / dAga delavADake'bhyetya jane gurvAgamaM jagau // 14 // atha zrImarirArohanmedapATordhvabhUmikam / SamaNorapurasthAyI saMgho'pyabhyAgamadguroH // 9 // SamaNorapure sarerAgamAtpUrvameva hi / pratiSThAvidhisAmagrI sarvAM so'pyakArayat / / 96 // jalayAtrAM gajendrAzvadhvajAdyADambarAd vyadhAt / tenaivADambareNoccaizcakre gurvAgamotsavaH // 97 // tatratyAH zrAvakAH kssemaa-gnggaa-jesaabhidhaankaaH| trayassahodarAzcakru prAkpratiSThAmahotsavam // 18 // 81-padatrayaM tu sugamaM / sa gUrjaradezIyaH saGgho bahuvijJaptiM kRtvA pUjyAcAryAnatvA ca yathAgataM rAjanagarAdisthAnaM agAt gata iti / 82-medapATanarezituH zrIrANAjIkasya AhvAnaM zrutvA gurUn marudeze eva rakSitukAmo jayamallamantrI hRdi doyAmAseti / 86-zlokapaJcakaM kaNThyam / tatra turyazloke janalokaH kiJcidAjIvikAbhiH kalitAH sahitAH / athavA kalaNa jJAne ityasya dhAtormAnArthatvAt kalitA jJAtA na tu kenApyajJAtA iti / 87-ata eva apretanazloke bahuprAmanagarasaMdhaiH sukRtakRtyalAbhailobhitA api caturmAsIkRte AgRhyamANAha, vA ikSyamANA api guravaH kiM ca kurityapre prAha / 94-sugamaH paraM delavADAkhye svarAjyasthAne abhyetya Agatya / jane ityatra jAtAvekavacanaM tena samastaloke udayapurAdI gurvAgamanaM pUjyAgamanaM jagau kathayati smeti / Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vargaH] bimayadeSakhUri-mAhAtmyam 121 nAmidiyatimAnAM zume dine / kRtvA pratiSThAmutkRSTAM tatasmRrivaro'calat // 19 // gatvA kalyANajIrAjyAspade drAra delavADake / mantrimukhyena mAMDAkhyazrAddhena vihitotsavam // zrIzAlizailabimbAnAM pratiSThAM sarirAD vyadhAt / tasminmahotsave megho vavarSa spardhayeva kim / / tatra gatvAnekacaityAnAM vandanaM ca vilokanam / upadezapadAnena jIrNoddhArazca nirmame // 102 ayodayapurIyo'pi saMghastatraitya satvaram / vidhAya vividhAM bhakti vijJaptiM ca puro guroH // 10 viziSmAkunAnvIkSya shriipuujyaacaaryvryyoH| caturmAsakasambandhi vacaH prApya puraM yayau // 104 // guru gahade natvA zrIpArtha navakhaNDakam / adudaM zAntinAthaM ca zrIAghATamupAgamat // 10 // tapeti virudaprAptisthAne'trAghATapattane / sarvodayapurIyo'pi saGage'gAdvandituM gurum // 10 // athASADhAdimeghane surAcArasya vArake / pavitre puSyaRkSe ca zubheSu zakunAdiSu // 107 // pAgacato gurun jJAtvA shriijgtsihraannkH| saMghAyAdAt sampadaM svAM samayAM sindhurAdikAm // atha sajjIkRtotuMgatoraNazreNibandhuram / rANAjIdattapUrvoktasAmagrImINitaprajam // 109 / / zubhAritAzeSajanastrIgItoddAmamaGgalam / puraM pravizya suguruH pratizrayamupAzrayat // 110 // atha tatrotsavAdate caturmAsaM guruya'dhAt / zrImadAcAryadhuryastu zrIAhaDapure punH||111|| AghATe vIracaityasya jIrNoddhAro vyadhAyi ca / saMghena zrImadAcAryavAkalAmItacetasA // 112 // 101-lokasaptakaM kaNThyaM / paraM saptamazlokArddha tasminmahotsave yathA sarvo'pi saMghaloko gurvAgamAt pratissan vittairvavarSa / tathaiva tatspardhayA megho'pi muzaladhArAbhistathA vavarSa yathA sarvApi pRthvI jalamayI jAteti / anena tadAnIM gurumAhAtmyAdeva loke harSadAnAdhikyaM meghAgamanaM caasuuciH| 102-tatra tasmin devakulapATake anekacaityAnAM zatrujayagirinArAvatArANAM bahUnAM tu tapAgacchendrazrIsomasundarasUrivArake jAtAnAM keSAMcittu zrIvijayadevasUrivArake tadupadezAdeva tadgacchIyaiH paNDitakIrtivijayaiH zrIrANAjI zrIkalyANajI pratibodhana tatsahIkArApaNaprA. sAdapAtananivAraNa-vAkalArajitAnekanAgara-vyavahAri-cAraNa-grAmezvara-ThakuropadezapradAna-bahudyumrAnayanAdhudhamena jIrNoddhAraviSayIkAritAnAM punaH sajjIkRtamaNDitapratimANAM caityavandanaM nirmame / patitAnAM caityAnAM ca vilokanaM punarupadezadvAreNa jIrNodvArazca kAritastatra caikasya kalyANavasahIti nAmakaprAsAdasya zrIkalyANajInoddhArakaraNaM prativarSamaSTAdhikazatacchAgavadhanivAraNaM ca pratipannamiti / 108-atra sindhurAdikAM gajAdikAM AdizabdAdanekaturaGgamAtmIyamahAvAdyadhvajabandhananagarazRGgAraNAzAdiprahaH / zeSamanvayAdikaM spaSTam / 16 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 zrIvallabhopAdhyAyaviracita [ekonaviMzaH darzanAdeva pUjyAnAmAcAryANAM girApi ca / mithyAtvino'pi viprAdhAstatrAsan praaptbodhyH|| tasmin varSe vavarSAbdo'STapUrvo'dbhutAvahaH / yaM dRSTvA mAnavAH mAhucaturthAraSkimAgataH // 114 / / zrIjagatsiMharANo'pi camatkArAttato'vadat / satyaM mugAlio mardaH samAgAdatra sadguruH // tataH prabhRti sarvatra sukAlabhavanAd bhuvi / asau sugAlio marda iti khyAtirabhUd guroH // kadA sa vAsaro yatra bhAvI me gurusaGgamaH / iti dhyAyana rAjakAryavyagratvAnapatiH sthitaH // aya pAraNake jAte caturmAsyA munIzvaraH / mevADadeze vyaharattIrthayAtrArthamudyataH // 11 // guru zrIkaraheDAditIrthayAtrAM vidhAya ca / citrakUTamahAdurga dUrAdapyavalokya ca // 199 // khamaNorapuraM prApya pratiSThAM caramaprabhoH / mohIgrAmIyasaMghena kAritAmakarottataH // 120 // grAme goguMdake gatvA natvA zrInavapallavam / nAhInAni saniveze tathApyAghATapattane / / 121 // ekaikAM kramatazcakre pratiSThAM ziSTahRdguruH / evaM deze medapATe pratiSThApazcakaM kRtam // 12 // atha gUrjaradezeSu jJAtvA cicaliSUna gurUn / prAgapyutkaNThito dRSTuM shriijgtsiNhraannkH||124 poMcholAkhyasaromadhye mahodyAnAntarAlagam / dalavAdalake saudhe prAcyarANakakArite // 125 // AzcaryakArake nAkivimAnamadahArake / nAnAmahombarAmukhyodbhaTabhaTTayuto'bhyagAt / / 126 // darzanAdeva sUrIndonatvAvartAdipUrvakam / kRtAalipuTastasthau suvinItassuziSyavat // 127 // 113-zlokacatuSkaM kaNThyaM / antime zloke tatretyudayapure viprabhaTTarAjaputrAdayo'neke midhyAtvino'pi prAptabodhayo'GgIkRtazuddhadharmA Asan jAtAH / kiM bahunA ? kacitpaDAvazyakabhaktAmarAdipAThino jAtAH / / 119-atra paJcame zloke sa munIzvaraH zrIvijayasiMhasUrisaMyuto'nekalokakRtAM vijJaptimavadhArya tadupakArAyAnekatIrthAnAM zrIkaraheDakapArzvanAthAdInAM yAtrAM vidhAnAya ca mohIgrAmavAsisAkAritapratiSThAkaraNAya ca zrIrANAjIkena ghanataraM saGghadvArA vijJapto'pi zrIrANAjIkena saha milane mama mahAlAbho bhAvIti punaratra pAdAvadhAraNIya meviti saGghavijJapti pratipadya ca daza. sahasramevADadeze vyaharaditi / 126- zlokatrikaM kaNThyaM / paraM prAcyaH prAcIno yo rANakaH arthAcchoudayAsiMhAkhyaH zrIudayapuranivAsakaH punarudayasAgarasarovarakArakazca tana kArite / 127-saudhe punaH kiM0 nAkinAM devAnAM vimAnasya madahArake ata evAzcaryakArake dalavAdalanAni mahalavizeSe / rANaka: kiM. nAnAjAtIyA ye umbarA vAgiyAkhyAH pitRvyazrazeiSAjI zrIkRSNadAsa zrIsabalasiMghajIzrIsujANAsaMghajIzrImAnasiMghajIzrIbhImajIzrIindrabhANajImukhyAH / punaH udbhaTA ye bhaTTA vyAkaraNAdipAThino bhaTTavAsudevaharipAThakapramukhAstayuktaH zrIjagasiharANakaH zrIgurUn zatAvadhAnA'STAvadhAnAdisAdhakAne kacchekacchAtraparivRtAn draSTuM abhyAgAdAgata iti / Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vijayadevasUri-mAhAtmyam 123 gururapi kiM kRtavAnityAhagaMbhIradhvaninA tasmai dharmalAbhaM gururdadau / namrAya medapATAnAmadhIzAya hasanmukhaH // 128 // tato guroreva mukhe nyastanetro narezvaraH / adya me saphalaM janma jAtamityUcivAnmudA // 129 // guruNA dIyamAnAyAM dezanAyAmathAntare / prAce pRthvIpatiH svAmin vijJapti me'vdhaary||130 AyurghanataraM kena karmaNA prApyate prabho / samyaga vijJAya zAstrebhyastasyopAyaM samAdiza // 131 athovAca gurU rAjan sAvadhAnamanAH zRNu / pUrva zrIbhImabhUpAlo jAto'Nahilapattane // 132 // dIrghAyuSo'nyadA zrutvA so'tha mAlavabhUpatIn / dhArAyAM bhojarAjasya pArthe praissiitsvmntrinnm|| gatvA natvA ca te'pyUcuH pRSTaM bhImena vo'stydH| kathaM dIrghAyuSo yUyaM vayaM tvalpAyuSaH katham // yenopAyena dIrghAyubhavedbhImastamAdizat / tiSThantu bho kiyatkAlaM sukhaM bhojo'pyado'vadat // vRkSamekamathoddizya bhojaH proce ca mantriNam / jAte'smin sarvathA'patre tavopAyo vadiSyate // patrANyasya patantu drAgiti dadhyau sa mantrirAT / taccintayaiva vRkSo'bhUt niSpatraH pUrvato drutam // athopAye ca tatpRpTe spaSTaM bhojo'pyavaka punH| sarvathA phalite kSe'sminnupAyo'tha vakSyate // satphalaH phaladaH zIghra stAdevaM cintito'munaa| purA naivAbhavad yAdRk tAdRk sa phalitaHkSaNAt // hasannatho bhojanRpaH prAha taM bhImadhIsakham / tava dhyAnAdyathA vRkSo jAto'patrazca ptryuk|| tathA prajAnAM durdhyAnAdalpAyuH syAdilApatiH / prajAnAM ca zubhadhyAnAdanalpAyuH punarbhavet / / dIrghasya jIvitasyeti zrutvopAyamimaM sphuTam / yathAdRSTaM jagau gatvA pattane bhImabhUpateH // 142 // tataH prabhRti bhImo'pi prajAnAM paripAlanAt / ciraM rAjyaM ca bhuMkte sma lokAnAM hitacintanAt / / tathA tvamapi bhUpAla lokapAlo'si paJcamaH / cirAyurbhava lokAnAmanyo'nyahitacintanAt // zrIjagatsiMhajIrANaH zrutveti gurudezanAm / sAdhu sAdhu vadannucaiH svaM ziro dhuunynmuhuH|| guro tvadarzanAdeva nUnaM bhAvI jayo mama / gururUce punA rAjan yato dharmastato jyH||14|| __ atha rANakaH prAhasa dharmaH kIdRzaH svAmin yato nityaM jayo bhavet / gururjagau zaNUrvIza sa tu jIvadayAmayaH // atha zrIrANakaH smAha raJjito guruvAkyataH / yadyupmAkamabhISTaM tad vrata sarva karomyaham // 148 // tato gururjagau rAjan jAlapAtAnniSedhaya / pIcholAkhye taTAke ca tathA tUdayasAgare // 149 // janmano mAsi bhAdrAkhye jIvahiMsAM nivAraya / janmamAsaM yataH zAhi-dillInAtho'pyapAlayat // rAjyAbhiSekavAre'pi gurau hiMsAM nivAraya / macindanAmake durga jIrNoddhAraM ca kAraya // 151 // gurUktAMzcaturo jalpAnetAn sa pratyapadyata / tadaivAropayad ghATa jAlakSepaniSedhakam // 152 // lAtveti niyamAnnatvA guruM dAga medapATarAT / yayau svaM saudhmaatmiiyprivaarviraajitH||153 ayo gurugUjaratrAM prati prasthAtumutsukaH / saMghena rakSyamANo'pi samInAgrAmamAgamat // 154 // Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [ekonaviMzaH praNamya pArthavizvezaM tatra tasya prabhoH puraH / guNavijayavijJAnAmupAdhyAyapadaM dadau // 15 // tatazca yoginIpuryAM tIrthayAtrAM vyadhAd guruH / koTaDIgrAmacaityAni pazca pUjyAnyakArayat // tataH zrIRSabhaM nAthaM natvA vAgaDasandhigam / guruH kramAdilAdurga prAptavAn janmabhUmikAm // gururAkArayAM cakre putrapreSaNapUrvakam / ratnanAmnA mahebhyenAhammadAvAdavAsinA // 158 // zrIzatruayayAtrAya saMghaH saMmelito mahAn / ratnena dhanayatnena guruzvAsarIkRtaH // 159 // tatastatra mahAtIrtha yAtrAM kRtvA mahotsavaiH / gurubhyAM saha saMgho'sau kSemeNAgAnijaM puram // tatra kRtvA caturmAsa sollAsaM tasya pAraNe / staMbhatIrthe mahAtIrthe nanAma gurupAdukAm // 161 // idAnIM tapAgacchIyazrAddhAdimukhAdyathA mayA zrutaM tathA devasAnidhyaM zrIvijayadevareNyateathAsya devasAnidhyamahaM vakSye yathA zrutam / staMbhatIrtha'bhavadevacandro nAmnA mahAn gRhii|| sa tu zrIvijayadevamUrti zuddhaparamparam / jAnastaduktamevAyaM kurute dharmamAItam // 16 // tasya bhArye ubhe jAte suzIle api santatam / te tUpAdhimataM naiva tyajato vArite api // 164 kAlAntareNa te devIbhUtenApyatha tena hi / paraMparAgataM dharma kurvAtAmiti bhASite // 16 // iti prokte'pi te naiva tyajatastanmataM yadA / tadA tasyaiva zrAddhasya pretyavAsarakarmaNi // 166 // upAdhimatarakteSu niviSTeSu janeSvatha / dRSadRSTistathA cakre nezussarve'pi te yathA // yugmam / pradoSe prakaTIbhUtaM pocatuste striyau ca tam / tvaM ko'si kasmAcAgatya nityaM bhApayasIha nau // 155-ete sugamAH / paraM guNavijayAkhyA ye vijJAH paNDitAH pUrva sAdaDIgrAme lumpAkavigrahe kriyamANe zrIkarNarANakamilanena tapAH satyA lukAzcAsatyA itisphuranmAnakArApaNapUrvaka zrIguruprabhAvAjinazAsanasthApakAsteSAM zrIsamInAkhyapArzvanAthapratimAyAH puro gururvAcaka padaM dadau dattavAniti / 160-ete sugamAH / paraM tatra mahAtIrthe zatranaye yAtrAM kRtveti zrIRSabhadevAdImatveti gurubhyAM zrIpUjyAcAryAbhyAM saha sa ratnazrAvakasaGghaH kuzalena nijaM puraM rAjanagaraM AgAtprApta iti / 161 -subodho'yaM / garga: zrIvijaya yUreNisthA stUire pAdukA nanAni natavAnini apaH 164-sugamam / navaraM tasya devacandrasya zrAddhasya dve api bhArye saMvat 1673 varSotpanna dravyaliGginA dravyagrahaNapUrvakaM sthApitAcAryakaM paJcarupAdhyAyaiH karSitatvAdupAdhinAmakaM mataM dhanikena vArite api te na tyajata iti / 166-atha kiM jAtamityAha-kAlAntareNeti sugamaM / paramparAgataM dharma zrIvijayadevasUrikriyamANaM kurvatAM, upAdhimataM tu tyajyatAmiti / Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH] vinayadevasUri-mAhAtmyam so'pyUce yuvayorbhahiM devo devacandrakaH / bhavatyoH pratibodhAya dRSadRSTimayA kRtA // 169 // ahaM zrIvijayadevamarisAnidhyamanvaham / kurvANo'smi suraiH saptadazabhizvAparaH saha // 170 // ityukte tena te jAte sadyaH saddharmanizrite / muktvopAdhimataM ko hi satyAjye tailamIhate // 171 ityekaM devasAnidhyaM. dvitIyaM zRNutAdhunA / zrImaNDapAcalaM durga calati prati sadgurau // 172 // mAgeM seharaSIgrAmasvAmiputraH kamAbhidhaH / paramAraH sa bhUttAteM ityabhUtparamArakaH // 17 // mArayan sa bahU~llokAn pitrA nigaDitastataH / tasminnavasare tatra sUrisiMhassamAgataH // 17 // mahAntamAgataM matvA vAsakSepo'sya kAritaH / sajjobhUttatkSaNAtsA'pi jAtaM taccitrakRtsatAm // dvitIyaM devasAnidhyaM. procyate'tha tRtIyakam / zrIrAjanagarasthAyI ko'pyasti vaNijaH sutH|| saptavarSANi yAvat sa pahilo'bhUdabhAgyataH / tatrAgAcASTame varSe tadbhAgyAtsadgurUttamaH // 177 // pitrAdibhistadA'kAri karanyAso'sya mastake / tatkAlaM so'pi sajjo'bhUtsoM lokshcmtkRtH|| caturtha devasAnidhyamatho zRNuta sajjanAH / meDatAdrajavAstavyaH zrAddhaH khImasarAnvayI // 179 // navamAsAvadhisthAnAbhiyo duSkarmayogataH / gRhItaH kSetrapAlena bhRzaM duHkhAkulo'bhavat / / 180 // tatrAgAdanyadA bhAgyAdvijayadevamUrirAT / vAsakSepeNa tasyAzu kSetrapAlaH praNaSTavAn // 18 // nIrogatA tadIye'Gge bhUtale ca cmtkRtiH| vArtA ca sakale saMghe jAtAho mahimA guroH||182 ayAtaH procyate devasAnidhyaM paJcamaM prbhoH| asti gUrjaradezAntaH reTalAdAbhidha puram // 18 // tatrAsIdadhipaH krUraH svabhAvAdeva duSTahRt / vyumAhito vizeSeNa dveSibhirveSadhAribhiH // 18 // vaNigbhiH pratyanIkaizca dravyalobhena lobhitaH / rurodha nirvirodhaM taM tadA tatrAgataM gurum||185|| gopurAntavedikAyAM vimucya saparicchadama / rakSAyai mAnuSAnmuktvA svayaM svAvAsamAvizat // atha sAyaM gurustatra cintayAmAsa cetasi / iha naH zayanaM yuktaM naktaM naivetaraiH saha // 187 // dhyAtveti tatra vamAntargatvaikasya tarostale / suSvApa saparIvAro vAryamANo janainaiH // 18 // atha tatra yajjAtaM tadAhamatolIpAcaMgehAntarvahnirubhare'lagat / tadjvAlAbhiH karAlAbhiH pratolI sahasA' patat // tayA patantyA tatrAdhaH suptA ye rakSakAdayaH / tatkSaNAtte kSayaM prAptA aho duSkarmaNAM gtiH||190 guruM kuzalinaM dRSTvA sukhasuptaM tarostale / varNayanti sma rAjAcA aho jJAnI gurumahAn // 191 // 187-pUrvArdhe subodhaM / iheti atra pratolyadhaH susthAnavedikAyAM itarairnIcaisturuSkAdibhiH sAthai naktaM rAtrau no'smAkaM zayanaM naiva yuktaM nocitamiti / 188-gururghanairjanaistairArakSakairanyairapi tatrAgaH pathikaiH strInarairmA yAhIti vAryamANospi tarotale gatvA paurUSIvidhipUrva suSvApa zete smeti / Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvallabhopAdhyAyaviracitaM [ ekonaviMzaH camatkRtena tenAtha yavanena natastataH / satkRtaH kSAmitassUriyayau ca sthAnamIpsitam // 192 // zrAgurordavasAnidhya spaSTaM SaSThamatho bruve / aSTau varSANyavicchinnaM subhikSamabhavanmarau // 193 // marusthalyAM hi duSkAlaH zAzvataH zrUyate janaiH / aSTavarSAvadhi spaSTaM naiva dRSTaH sa kenacit // 194 mahAjanamukhAdetacchUtaM yanirjale sthale / gurau viharati jyeSThe mAsi'varSad ghano ghanaH // 195 anyadA staMbhatIrthe'gAd vatsarairbhUribhirguruH / tadAsya darzanAdeva bodhi prApussumedhasaH // 196 yataH-sAgarIyaM mataM tyaktvA meghAdyAH zrAddhamukhyakAH / bodhi prAptA guroreva vaaskssepmkaaryn|| athAsya kAvyasyopasaMhAramAcarabAhaityAdibhirdhanatarairavadAtavRndaizvetazcamatkRtikaraizcaturotkarANAm / prAcInasaritulanAM kalayan kalau kiM zrIgautamaH punarayaM gurureSa jIyAt // 198 // kiM cAnyagacchIyatayA mayA yat saMsUtritaM zAstraviruddhamatra / tatsatyamevAtha budhavidheyaM kAvyottamAcchIvijayAdivaMzAt // 199 // arthatatkAvyakaraNe parAzaGkAmAviSkRtya nirAkurvanAhayadanyagacchaprabhavaH kaviH kiM muktvA svamUri tapagacchamUreH / kathaM caritraM kurute pavitra zaMkeyamAna kadApi kAryA // 20 // AtmArthasiddhiH kila kasya neSTA, sA tu stutereva mahAtmanAM syAt / AbhANako'pi prathito'sti loke, gaMgA hi kasyApi na paitRkIyam // 20 // 195-sugamo'yaM / navaraM nirjala ityapeyakSArakUpaikyasadbhAvAt miSTanIrA'sadabhAvAt , ajale sthale okezAdisthale gurau zrIvijayadevasUrau viharati sati agrato prAme prAme ghano'tizAyI ghano megho'varSat vRSTaH / yena yatra prAtarguruH sabhAgAttatra sarAMsi bhRtAni dRSTAni iti yodhapurasthena mayA mahAjanamukhAt zrutamiti satyameveti / 197-arthaH sugamaH / paraM sAgarIya matamityeva / tadutpattiryathA tapAgacchIyairevopAdhyAya. zrIdharmasAgarairgacchanAyakAjJAM vinaivAtmIyaprarUpaNAtmaka channameva sarvajJazatakaM granthaH kRtaH / paramanarthamUlatvaM jJAtvA rahasyeva tatpustakAni paJcaSANi vidhApya te tu svargatAH / kAlakrameNa 676 varSe sa pranyaH prakaTIbhUtastato'sya kenApyazodhitatvAni makatvAcaurarUpatvAt samastagItArthasAkSika bhaTTArakazrIvijayasenasUribhiH so'pramANIkRtastataH sAgarazAkhIyA ye gaccha nAyakAjJAM vinaiva taM balAtkAreNa pramANIkRtavantaste'pi bhaTTArakazrIvijayadevanArIbhiH svagaNAhiH kRtAstatastaiH sAgarazAkhAdharairveSadharairdravyaliGgidvArA sthApitAcAryakaiH 1687 varSe yanmataM karSitaM tatsAgarIyaM mataM tyaktvA sA0 meghAdyA bahavaH zrAvakAH zrIvijayadevasUradarzanAdevabodhi prApya tasyaiva gurutva buddhayA vAsakSepamakArayamiti / Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 sargaH] vinayadevamUri-mAhAtmyam tasmAnmayA kevalamarthasiddhayai jihApavitrIkaraNAya yadvA / iti stutaH zrIvijayAdidevaH mUrissamaM zrIvijayAdisiMhaiH // 202 // AcandrasUryaM tapagacchadhuryo vRto pareNApi paricchadena / jIyAciraM stAnmama saukhyalakSmyai zrIvallabhaH pAThaka ityapAThIt // 20 // itizrI bRhatkharataragacchIya zrIjinarAjasUrisantAnIya pAThaka zrIjJAnavimalaziSya zrIvallabhopAdhyAyaviracite zrImattapAgacchAdhirAjapAtizAha zrIakabarapradattajagadaguruvirudadhAraka zrI hIravijayasUrIzvarapaTTAlaGkAra pAtizAhi zrIakabbarasabhAsaMlabdhadurvAdi jayavAda bhaTTAraka zrIvijayasenasUrIzvara paTTapUrvAcalasahasrakarAnukAripAtizAhi zrIjihAMgIrapradattamahAtapAvirudadhAri zrIvijayadevasUrazviraguNavarNanaprabandhe zrImadvijayadevamAhAtmya nAmni mahAkAvye zrIvijayadevasari sarvadezavihArasAnnidhyAdivarNano nAmaikonaviMzaH sargaH / tatsamAptau ca samAptaM zrIzrIzrIvijayadevamAhAtmyanAmakaM kAvyaM caturairvAccamAnaM ciraM jIyAt / likhito'yaM pranthaH paNDitazrI5zrIraGgasomagANa-ziSya munisomagaNinA / saM0 1709 varSe caitramAse kRSNapakSe ekAdazI tithau budhau likhitaM / zrIrAjanagare tapAgacchAdhirAjabha0 zrIvijayadevasUrIzvaravijayarAjye / Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prishissttm| [tapAgacchIyaikapadAvaligataM vijayadevasUrivizeSavarNanam ] athApretanA paTTAvalI purato'nusandhIyate sirivijayaseNArI, paTTe guNasahime a / 'sirivijayaseNasUriti vyAkhyA-ekonaSaSTitame paTTe zrIvijayasenasUriH, taccaritraM vistarataH zrIvijayaprazastikAvyato'aseyaM samAsatastvevam-saMvat 1604 varSe nAradapuryA janma, saM. 1613 varSe pitRmAtRbhyAM saha zrIvijayadAnasUrihaste dIkSA, tataH zrIhIravijayasUribhiH sarvazAstrANi pAThayitvA DIsAkhyaprAme dhyAnaM kRtvA saM. 1628 varSe phAlgunazuklasaptamyAM zrIahammadAvAde saripadaM pradattaM / tadanantaraM sarvaprakAreNa zrItapAgacche jJAnadarzanacAritrAdisamRddhiH ziSyANAM zrAvakANAM ca vRddhizca jAtA / yatastasmin varSe RSimeghajImukhyA lukAkhyamatamukhyAstatratyAdhipatyaM hitvA sarpaH kaJcalikAmiva tatkumatavAsanAM tyaktvA zrItapAgacchagurUNAM ziSyatAM prAptAH, tatsvarUpaM tu prAgnirUpitaM / tataH zrIhIravijayasUrayaH 1639 varSe zAhizrIakabareNa AkAritA yathA sanmAnitAH, tadvayatikaro'pi pUrva prakAzitaH / tataH krameNa zrIhIravijayasUrayaH zrIvijayasenasaribhiH sAI zrIrAjadhanyapure caturmAsImAsaniAstasminnavasare lAhoranagarasthena zrIakabbarasuratrANena zrImadAcAryaguNagaNAkarNanaprItAnta:karaNena tadAkAraNAya sphuranmAnaM praiSi / tataH zrIgurUNAmAjJAM zeSAmiva zIrSe nidhAya tatazcalantaH pattanaprabhRtinagarANi bahUn prAmAMzca pavitrayanto'nekasAlokaH pUjitAH parivRtAzca zrIarbudAcalatIrthayAtrAM vidhAya zrIsIrohInagare prAptAstadA tannAyakena rAkSA zrIsuratrANasamjhena bahvADambarapUrvakaM sanmAnitAH / tataH krameNa zrIrANapura-varakANakapArzvanAthAdiyAtrAM kRtvA svajanmanagarI nAradapurI ca gatvA krameNa medinIpura-DINDyANaka-vairATa-mahimanagarAdiSu bhavyalokAn kokAn saryA iva zrIsUridhuryA udbodhayanto lodhiANAprAme sameyuH / tatra zrIzAhimAnyazekhazrIavalaphajalabhrAtRjanmA phayajInAmA shriisuuriinntumaagtH| tatrAnekalokavidhIyamAnabahumAnavarUpaM spaSTASTAvadhAnAdisAyakaziSyazreNisvarUpaM ca dRSTA'tIvacamatkRtacetAstatastvaritaM lAhoranagare gatvA zrIzAhipuratastamudantaM yathAdRSTamabhyadhAt / tacchatvA zAhirapi ghanAghanAnIlakaNTha iva zrIgurUn draSTuM sotknnttho'bhuut| tataH krameNa zrIsUrayo'pi zAhipradattIyadvAdyavAdanAnekAnekaturaGgamavicitravaijayantItoraNadhoraNIramaNIyamahAmahapurassaraM lAbhapuraM puraM pravizya tahina eva zrIzekhajIdarabArIrAmadAsapramukhapradhAnapuruSadvArA kAzmIrImahalanAni dhAgni zrIzAhamilitAH / zAhirapi gurun vIkSya paramapramodameduraH san zrIhAravijayasUrINAmudantaM varmani kuzalodantaM ca pRSTavAn / Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayadevari-mAhAtmyam 129 zrIgurubhirapi zrIhArasaribhirbhavatAM dharmAzIrvAdo datto'stItyAyuktaM / bhRzaM tuSTaH sannaSTAvadhAnAni draSTukAmo'smIti gurUnAcaSTa / tato gujJiyA guruziSyazrInandivijayAbhidhavibudhasAdhitASTAvadhAnAni dRSTvA vacanAgocaraM camatkAra praaptH| prasannaH san mahA''DambarapUrvakaM svasthAna prApayatAmiti svajanAnAdizya svaM dhAmAgamat / atheSTavaidyopadiSTamitimanyamAnai rAjamAnyairvadAnyaistatratyAstikajanairaSTadinAni yAvat kevalaM rUpyakaireva prabhAvanAdyADambarastathA kRto yathA jainaM rAjyamekacchatramiva jAtamiti / gurUNAM gauravamasahamAnena kenacid bhaTTena-amI jainA jagadIzvaraM ? bhAskaraM 2 gaGgAM 3 ca na manyante tena he zrIzAhe ! bhavAdRzAM bhUbhujAM naiteSAM darzanaM yogyAmiti zrutvA guptakopo bhUpo'nyadA sabhAyAtAn zrIanUcAnapuGgavAn tadvijoktamuktavAn / tatastatkhalAvalasitaM matvA tatkAlotpamasvasamayaparasamayasmRtisUktizuktisamudraiH zrIsUrInTraistadIyazAstrasammatyaiva svAbhISTajagadIzvarasvarUpaM nirUpitaM / yathA-yaM zaivAH samupAsate ziva iti brahmeti vedAntino, bauddhA buddha iti pramANapaTavaH karmeti mImAMsakAH / arhanityatha jainazAsanaratAH karteti naiyAyikAH so'yaM vo vidadhAtu vAJchitaphalaM trailokyanAtho hariH // 1 // anena tadgranthoktakAvyena tadIyazAstrazastreNaiva tanmadacchedazcakre / iti prathamaM jagadIzvarAMgIkArapraznottaram / adhAmadhAmadhAmedaM, vayameva svacetasi / yasyAstavyasane prApte, tyajAmo bhojanodake // 1 // ityAdiyuktibhirdvitIyaM sUryAGgIkArottaram / tathA gaGgodakamantarA'smAkaM devapratiSTheva na syAt, iti tRtIyaM gaGgAGgIkArottaram / iti gurUktavAkyaiH prahRSTaH zAhiH zrIgurUNAM sanmAnaM datvA khalAMstiraskRtavAn / tatastatra draGge zrIzAherAgraheNa caturmAsakadvayaM vidhAya ekadA puNyopadezakSaNe pramuditena zAhinA kiJcid yAcadhvamityukte zrIsUriH smAha-he zrIzAhe ! go 1 vRSabha 2 mahiSa 3 mahiSI 4 hananaM, matadravyAdAnaM 5 bandigrahaNaM 6 ceti SaD jalpAstava jagajanaduHkhabhajakasya nArhantIti, eteSAM jalpAnA hAnamevAsmAkaM mudA zrIzAhInAM ca sampadA nidAnamityuktestuSTena zrIzAhinA tat SaDjalpasphuranmAnaM zrIsUrinAmnaiva sarvatra prahitam / asminnavasare zrIhIrasUribhirvAdhASazAdantimAmilanAya lekhapreSaNapUrvamAkAritAH santastatra vicitravAdilabdhajayavAdAH zrIsUripAdAH zIghrameva gurvAkAraNaM kAraNamavagatya caturmAsakamadhye'pi calanto'vicchinnaprayANairmarumaNDalamaNDanIbhavantaH krameNa zrIpattanaM prAptavantaH / tatra zrIhIrasUrINAM svargamanamUnAkhyadraGge sajAtaM zrutvA tatsaMsArasvabhAvamanubhAvya tyaktazokAH sukhaprAjyaM tapAgacchasAmrAjyaM pAlayAmAsuH / / atha teSAM sukRtakRtyAni likhyante / yathA-taizcampAneradurge 1632varSe pratiSThA kRtA / tataH surati Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 pariziSTam bandire zrImizra-cintAmaNipramukheSu bhaTTeSu sabhyeSu satsu anekapaNDitaparSadi zrIsUribhiH samaM vivAda kurvan zrIbhUSaNanAmA digambarAcAryoM yathAtathA'pasiddhAntaM jalpana jainazAstrazaivazAstrapAragairgurubhinirjitastataH kAkanAzaM nanAza / atha nizzeSalokAkriyamANajayAravapUrvakaM zrIsUrayaH svaM padaM prApuH / tataHkramAd rAjanagare zrISAMnaSAMnAkhyakSmApaparSadi jayazriyaM shishriyuH| atha tatraiva zrIvidyAvijayanAmaka svapadayogyaM ziSyaM dIkSayitvA, zrA0 ahivadekAritAM pratiSThAM, punargandhArabandire sA0 indrajIkAritA zrIvIrapratiSThAM, punaH stambhatIrthe zrA0 dhanAIkAritAM pratiSThAM ca kRtvA tatra caturmAsIcakruH / tataH pAraNe mevAtadezAdAgatAn zrIharisUrIna sIrohInagare natvA stambhatIrtha punarAgatya pa0 vajiArAjimAkhyakAritazrIcintAmaNipArzvanAthapratiSThAM kRtvA, krameNa 1654 varSe'hammadAvAde bhUmadhyAnnirgatAM zrIvijayacintAmANipArzvamUrti zakandarapure'sthApayat / punastatraiva varSe sA0 moTAkhyakAritAM pratiSThA, punaH do0 lahuAkhyakAritAM pratiSThAM kRtvA lATA[pAlyAM dhyAna vidhAya kramAt zrIgUrjaratIrthayAtrAM zrIsaurASTra zatrujayAditIrthayAtrAM ca kRtvA stambhatIrthe zrIvijayadevasarINAM sUripadaM datvA punavarSadvayAnte 1658 varSe pattane gacchAnujJAM naMdi ca kRtvA zraziddhezvaratIrthayAtrAyai sametAn zrIAcAryasaMyutAn zrIpUjyAna dvAdazazatazakaTasaMkaTaH saptazatIkarabhaturagodbhaTAnekasubhaTavikaTaH saGghapatihemarAjasaGgho marusthalItaH zatrujayayAtrArtha vrajan mahotsavena prANamat / tataH zrIguravo rAjanagare caturmAsI cakrustadA tatratyaiH zrAddhaiH zrIguruvAkaprabuddhaH paJcasaptatyAdyaGgalAIttatimANAM mahADambaraviziSTAH SaT pratiSThAH kAritAH / punastatratyena saM0 sUrAkhyena pratizrAddhagRha mahimundikA prayacchatA zrIarbudAdrizrIrANapurAdisakalatIrthayAtrAmAsUtrya kSemeNAgatya zrIsUrIna praNatya mahatI prabhAvanA kRtA / kiMbahunA tatrAdve zrAddhairmahimundikAlakSamekaM vyayIkRtaM / tato rAjadhanyapure pratiSThAdvayaM, punaH stambhatIrthe pratiSThAdvayaM, pratiSThAmekAmakabbarapure ca gandhArabandire ca pratiSThAdvayaM kRtvA krameNa saurASTrarASTrasaGghAgraheNa zrIzatrajayayAtrAM vidhAya tatra deze catusikatrayaM pratiSThA'STakaM ca kRtvA raivatAdriyAtrApUrva navInanagare jyeSThasthitiM sthitvA zrIjAmanAmakaM nRpaM dharmopadezatastuSTaM kRtvA tatazcalantaH zrIzaGkezvarapArzva praNamya rAjanagare caturmAsI bahvADambaraviziSTAM pratiSThAcatuSTayAM ca cakruH / ityAdhanekasukRtyairjinazAsanaM prabhAvayanto'nekasahasrajinapratimAH paJcAzapratiSThAsu pratiSThApayanto vimalAcalatAraGganAraGgapurazaLezvarapaJcAsararANapurArAsaNAvidyAnagarAdiSu jIrNoddhArAn puNyopadezadvArA kArApayanto hastasiddhathA ca zrIgautamAvatArA iva, buddhayA cAbhayakumArA iva, vidyayA cAbhinavavakumArA iva, kRtajJatayA zrIrAmacandrA iva, dhairyeNa girIndrA iva, AjJayA ca surendrA iva, ekasyArthasya zatArthitvena zrIsomaprabhasUraya iva zrIvijayasenasUrayo'STIvAcakapadAni sArddhazatapaNDitapadAni ca datvA dvisahasrImitasaMyatisamudAyasyAzAM pUrayitvA savAIhIravijayasUririti birudadhArakA bhaTTArakatvaM viMzativarSANi prapAlyAkabarapure 1671 varSe jyeSThakRSNakAdazyAM svarga jgmuH| Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayadevasUri-mAhAtmyam 131 sahiame sirivijayadevasUrI saMvai tavagaNataraNitullo // 1 // SaSTitame paTTe zrIvijayadevasUriH / tadvRttamapi yathAdRSTaM kiyallikhyate yathA-zrIrAjadezamaNDane IDaradurge saMvat 1634 varSe janma / tato navame varSe-1643 varSe jananyA saha dIkSA / tataH 1655 varSe paNDitapadaM / tato'nukrameNa 1656 varSe stambhatIrthe sUripadaM / tadvyatikaro yathAsarvavyavahArizreNiziromaNi sA0 zrImallanAmA svabhrAtRjanmanA sA0 somAkhyena saha zrIAcAryapadasthApanArthamarthavyayaM kartRkAmaH prakAmapramodena marumedapATalATasaurASTrakacchakukkaNAdidezeSu gUrjaradeze ca pratigrAma pratinagaraM kuGkumapatrikApreSaNapUrva sabalokAn sahasrazaH samAhUya tapAgaNayatiyatinIsaptazatImitaparikaramAkAritavAn / atha sakalasAmilanAnantaraM zrImallasAdhunA bandhuravA'dharIkRtasuramandire nijamandire divyadukUlakamanIyamaNDapaM zakramaNDapamiva nirmAya vijJaptA: zrIvijasenasarayo vaizAkhazuddhacaturthI caturthe raviyoge kumArayoge mRgAGkamRgaziraHsaMyogAd amRtasidviyoge'pi ca zrIvijayadevasUririti nAmasthApanapUrvakaM sUripadaM daduH / atha zrImallasAdhunA santuSTena sababhAktistathAcakre yathA kalpavRkSa evAyamiti mene / kiM bahunA tasminmahe sA0zrImallena dazasahasrarUpyakavyayaH kRtH| tatastapretanadine tatrayena ThakkarakIkAkhyena tatpadotsavanimittamevASTasahasrarUpyakavyayapUrva pratiSThA kAritA / evaM sarvasaGkhyayA zrIvijayadevasUrINAM padamahe paJcAzatsahasrapramitA mahimundikA vyayitAH / tataH 1658 varSe pattane parIkSakasahasravIrasajhena paJcasahasramahimundikAvyayapUrvakaM gacchAnujJAnandimahazcakre / atha zrIvijayadevasUrayo'hammadAvAde pratiSThAdvayaM, pattane pratiSThAcatuSTayaM, ratambhatIrthe pratiSThAtrayaM bahudravyavyayapUrvakaM kRtvA svajanmabhUmau zrIilAdurge catumAsI cakruH / tadA tatratyaiH saGghalokairaneke mahotsavAH kRtaaH| tanmAhAtmyahRSTo rAjA zrIkalyANamallanAmA[cintA]maNipAThimahAbhaTTacaTTaveSTitaH pratizrayaM prAptastakavAdamakArayat / tadA teSAM sUrINAM puNyodayAtpArzvavatibhirvA didarpasarpagAruDaratnaiH paNDitapadmasAgaragaNigItArthaziroratnaireva sarve'pi bhaTrAstathA nirjitA yathA lAjatAH santo'ho! gurUNAM guruteti stuvanto rAjendramukhyAH svAzrayaM praapuH| tadA tatra mahatI prabhAvanA jAtA / tato bRhanagare vIrapratiSThA kRtvA rAjanagare caturmAsI sthitAH / tatrAvasare ilAdurge zrIRSabhadevabimbaM yavanaiGgitaM tatastatpramANameva navInaM bimbaM zrAddhairvidhApya naTIpadre mahatyAM pratiSThAyAM zrIsaribhiH pratiSThApya giriziraHsthacaityacaityoddhArapUrvakaM sthApitaM / tato'nyadA zrImaNDapAcale zrIakabarapAtizAhiputrajihAMgarisalemazAhiH zrIsUrIn stambhatIrthataH sabahumAnamAkArya gurUNAM mUrti rUpasphUrti ca vIkSya vacanAgocaraM camatkAramAptavAn / tataH samaye zrIgurubhiH samaM dharmagoSThIkSaNe vicitradharmavAtI pRSTvA sAkSAd gurusvarUpaM nirupamaM dRSTvA ca svapakSIyaiH paraiH prAk kiJcid vyumAhito'pi zAhistadA tatpuNyaprakarSeNa harSitaH san zrIhArasUrINAM zrIvijayasenasUrINAM ca paTTe eta eva paTTadharAH sarvAdhipatyabhAjo bhavantu, nAparaH ko'pi kUpamaNDU Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 pariziSTam / kaprAya ityAdi bhUyaH prazaMsAM sRjan jihAMgIrImahAtapAvirudaM dattavAn , anujJApitavAMzca tapAgacchazrAvakendracandrapAlAdIn yadasmadIyadakSiNIyamahAvAdyavAdanapUrvakaM gurUn svAzrayaM preSayantu yathA yuSmadgurUn vayamapi gavAkSasthA nirIkSya hRSTA bhavAmaH / ityAdivacanotsAhitastai rAjamAnyasa? dAkSiNAtyamAlavIyasabaizca tathA mahotsavAH kRtA yathA tapAgaNasacamukhe pUrNimA'vatIrNA anyeSAM ca gurudviSAM mukhe'mAvAsyeti / kiMbahunA yathA purA'kabbareNa zrIhIrasUrayastato'pyAdhikyena zrIvijayadevasUrayaH zAhijihAMgIreNa sanmAnitA iti / atha zrIguravo gUrjaradezAntarbhUtvA saurASTradezasundare dvIpavandire pharaGgIpAtazAhipradattavyAkhyAnAnujJApUrva caturmAsakadvayIM ca kRtvA krameNa halAradeze zrInavAnagare cAnekalokAn bodhidAnena sukhayantaH zrIzatrujaye yAtrAM vidhAya stambhatIrthe caturmAsakaM ca nirmAya sAbalIsthAne sonIratnasIkriyamANAmAripaTahapradAne tIvrakriyAkaSThAnuSThAnapUrvakaM sarimantrasatkaM mAsatrayadhyAnaM vidhAyAkSayatRtIyAyAM sbhaambhyeyuH| tatastatraiva catumAsI pratiSThAdvayIM ca kRtvA zrIilAdurge pratiSThAtrayaM kRtavantaH / tataH savena sAI zrIArAsaNAditIrthayAtrAM kurvANAH posInAkhyapure purANAnAM paJcaprAsAdAnAM zrAddhAnAmupadezadvAreNa bahudravyavyayasAdhyamapi taduddhAraM kAritavantaH / krameNa cArAsaNe mUlanAyakAH punaH pratiSThAviSayIkRtya sthApitAH / kAlAntareNa ca ilAdurge zrIkalyANamallanarendrAgrahAdAgatya tatratya sA0 sahajUgRhe mahAmahena 1681 varSe vaizAkhazuddhaSaSThayAM zrIvijayasiMhasarIn svapade'sthApayat / tanmahotsavAttuSTaH kalyANarAjo'pi raNamallacokInAmake girizRGge zrIgurUna samAhUya dharmagoSThI vidhAya tatsthAnaM navInacaityasthApanAya gurupuraH prAbhRtIkRtavAn / atha ca tatra caityamadyApi nisspaadymaanmsti| tatazcaturmAsAnte marudezasAdhanAprahAt zrIguravo'nUcAnAnvitA anekalokaparivRtAH zrIarbudAcalatIrtha namaskRtya sA tejapAlena vidhIyamAnAM mahAmahamanoharAM zrIsIrohImAgatya caturmAsI tasthuH / tatra ca zrIjAbAlapurapramukhatatparisarasabalokairjaGgamaM tIrthamAgataM manyamAnairbahutaradravyavyayapUrvakamAgasa vanditAH / tatrAvasare sAdaDIsatkalumpAkaizcaityA dyasadbhAvaviSayiNI mahatI jinazAsanAzAtanA kRtA / tatastaRtyairnirbalaiH zrAvakaiH sIrohyAmAgatya zrIguravo vijJaptAH yad yuSmAdazeSu guruSu satsu vA varAkai - mpAkaiH parAbhUtAH smastanAsmatsAhAyyaM vidhIyatAm / ityukteH zIghrameva gurupoSitairgItAthaireva tatra gatvA tadveSadhAriNo bhAskara--kA iva mUkatAM praapitaaH| tato'pyudayapure medapATadezAdhIzarANAzrIkasiMhapArzve gatvA chandaHkAvyAdibhistaM toSayitvA sakalarAjalokaparikalitAyAM parSadi lumpAkAn vAde vijitya tapAH satyA lukAzcAsatyA iti zrIrANAjIsatkaM sahItyakSaradvayIkuntAGkitaM sphuranmAnamAnIya sAdaDIcatuSpaTTe vAcAryatvA gurUNAM prasattestapAgacchapauDhiH prauDhatamA nimmitA / tato yodhapurAdhIzvararAjazrIgajasiMhajImAnyaparamapradhAnamantrijayamallena zrIjAloradurge zrIgurUnAkArya bahutarADambareNa pratiSThAtrayamantarAntarA caturmAsakatrayakArApaNapUrvaka varNagirizIrSe caityatrayaM ca pratiSThApitam / Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 vijayadevari-mAhAtmyam 1684 varSe punarjayamallamantriNA sahasrazo rUpyakavyayena vijayasiMhasUrINAM gacchAnujJAnandi kAritA / tato meDatAnagare pratiSThAtrayaM vidhAya vindhyapure caturmAsIsthitAn gurUna jJAtvA gacchIyagItArtharajitena rANAzrIjagatsiMhajIkena zrIvarakANake pauSadazamyAM samAgatAnAM lokAnAM zulkamocanaM tadAghATaropapUrva tAmrapatreNotkIrya zrIgurUNAM puraH prAbhRtIkRtaM tatkadApyabhUtapUrva sarveSAmadbhutakRt sajAtam / tato rANapurAdiSu tIrthayAtrAM kRtvA jhAlAzrIkalyANajIkena saMmukhamAgatyAkAritAH zrImedapATadezaM pavitrayantaH prathamaM SamaNoraprAme pratiSThAdvayaM, tato devakulapATake pratiSThAmekAM, tato nAhImAme aghoTAnagare ceti pratiSThApaJcakakaraNapUrvaka zrIudayapure catumausI cakruH / tatastatpAraNake gUrjaratrAM praticiciliSUna dalavAdalamahalamadhyasthitAn zrIgurUn zrIjagAsiMhajIsabjJako rANako'pi nantumAgatazciraM gurumukhacandre cakorIkRtacakSustaddezanA'samasudhAM pItvA prItaH prakAmaM satkArasanmAnAdi dattvA gurupurazcaturo jalAn prapannavAn / tathAhiadyaprabhRti picholake udayasAgare ca taTAke mInajAlAni niSidhyati 1, rAjyAbhiSekadine guruvAre jIvAmAriH kAryA 2, svajanmamAse bhAdrapadAbhidhe jIvahiMsA na kAryA 3, maciMdadurge kumbhalavihAre jIrNoddhAraH kAryaH 4-iti jalpacatuSTayAgrahaNAbhigrahavantaM bhUmikAntaM vIkSya sakalA api lokA bhRzamAzcaryabhAjo'ho ! gurUNAM ko'pi lokottaro mahimAtizaya ityAdivarNanaparA jAtAH / kiMbahunA zrIkumArapAlabhUpAlena zrIhemasUraya iva zrIrANAjIkena zrIguravo bahu menire-ityAdayaH kiyanto'vadAtA likhyante / yatastapasA sAkSAddhanyAnagArA iva, saubhAgyenAbhinavavasudevAvatArA iva, dhyAnamaunakriyAkaSThAnuSThAnAdinA zrIbhadrabAhusvAmina iva, nirvikRtivikRtityAgena prAyo bhaktajanagRhAhAratyAgena ca zrImAnadevasUraya iva zrIvijayadevasUrayaH sUryA iva bharatabhUmipanminI pratibodhayanto mAlavamaNDale ujjayinyAdau dakSiNadeze ca bIjApura-bahanipurAdau kacchadeze ca bhujanagarAdau marudeze ca jAvAlapura-maidinIpura-ghaMghANIprAmAdau jIrNoddhArakArApaNapUrvakamanekazatAhatpratimAH pratiSThayanto'nekapaNDitapadAni pAThakapadAni sthApayanto darzanAdeva hondUturuSkAdInAmapi camatkAraM kurvanto jIvahiMsAdiniSedhaniyamAMzca kArayantaH sirivijayasIharippamuhehiM NegasAhuvaggehiM / parikaliA puhaviale, viharitA ditu me bhadaM // 2 // zrIvijayasiMhamUri-prabhRtyanekazatasAdhubhiH parivRtAzciraM pRthavyAM viharanto 'bhadraM dizantu' kalyANaM kurvantviti gAthArthaH // 2 // iti gAthA dvayaM pUrvapaTTAvalyAM prayojyam / tapagaNapatiguNapaddhatireSA guNavijayavAcakaililikha / gandhArabandirIyazrAvakasA. mAlajItuTyai // 1 // iti gurvAvalI prAcInagurvAvalyAH puro'nusandhIya sudhIbhirvAcanIyA / zrImaGgalamastu / / Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTam ____tathA stambhatIrthavAsinA sA0 devacandreNa devIbhUya sve ve bhAyeM saM0 1673 varSAtpanopAdhimatamocanAya bhRzaM proktamapi tanmataM na tyajatastadAnyadA padIyazrAddhajemanavArAyAM jAyamAnAyAM tena devena tatra pASANavRSTistathA kRtA yathA bhuktiM tyaktvA sarveSu naSTeSu taM devaM prakaTIbhUtaM te procatustvaM ko'si kathaM cAyAM bhApayasi ? iti prokta so'vocat-ahaM bhavadbha" devacandro devIbhUto'nyaH saptabhirdevaiH saha zrIvijayadevasarINAM sAMnidhyaM kurvANo'smIti tena bhavatIbhyAmapi sa eva gururaGgIkAryoM yena madbhayaM na bhavatIti prokte te api zrIgurubhakte jAte ityeka devasAMnidhyam 1 / tathA'nayaiva rItyA ghoghAkhyabandiravAsI sA0 somajInAmA svaM kuTumba prAkparAGmukhamapi devIbhUya pratibodhya ca zrIvijayadevasUribhaktaM kRtavAniti dvitIyam 2 / tathA zrIvijayadevasUriSu maNDapAcalaM praticalatsu seharInAmagrAmasvAmiputraH kamAkhyaH prmaarH| sa ca pUrva bhUtAtatvena lokAn mArayan pitrA nigaDitastadA guruvAsakSepeNaiva sajIbhUta iti mahadAzcayakRjAtamiti tRtIyam 3 / tathA rAjanagaravAsI vaNikaputraH sapta varSANi yAvara prathilo'bhUt tapitrAdibhiH zrIvijayadevasUrikarakSepaH kAritastatkAlameva sajjo jAtazceti mahadadbhutamiti caturtham 4 / tathA meDatAvAsI pImasarAgotrIyaH sA thAnAkhyo navamAsAn yAvarakSetrapAlagRhIto'nyadA zrIvijayadevasUrivAsakSepeNa sajo'jani, iti sarvalokaprasiddhamiti pacamam 5 / tathA marudeze gUrjaradeze durbhikSe mahati satyapi zrIguruSu samAgateSu mahat subhikSaM jAtamityAdi zrIvijayadevasUrINAM devasAMnidhyaM bahuzo dRSTamiti // Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akramANakA :: :: :: :: 1 prathamaH sargaH 2 dvitIyaH sargaH ... 3 tRtIyaH sargaH ... 4 caturthaH sargaH 5 paJcamaH sargaH 6 SaSThaH sargaH 7 saptamaH sargaH 8 aSTamaH sargaH 9 navamaH sargaH 10 dazamaH sargaH ... 11 ekAdazaH sargaH ... 12 dvAdazaH sargaH ... 13 trayodazaH sargaH ... 14 caturdazaH sargaH ... 15 paJcadazaH sargaH ... 16 SoDazaH sargaH ... 17 saptadazaH sargaH .... 18 aSTAdazaH sargaH ... 19 ekonaviMzaH sargaH pariziSTam 20-22 23-25 26-32 33-40 41-50 51-76 77-83 84-88 89-93 94-98 99-100 101-102 :: :: :: :: :: :: 207-109 110-111 112-127 128-134