Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . D AyurvAditya FERENNETA (daka badhI asaMkhya upayogI viSayathI bharapura ) " vitAmA yaso 5 " // upajAti vRtta / gIrvANa vANI viziSTa gare / tathApi bhAAMtara lAlama // yathA mugha yAMca mureNu satyAM / mbA ganAnA magharo seva kAce // 1 // S ATHI canA 152-jIvi... vimArka saMvat 1955 dhAtti ! lI (Regisrri for TOP RIGHT Under The Cover ment of Trulias ACT XIV of 1867 loco COPIES. REKASI SANRecitected For Private and Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (Aka vidati vRta) saMprApto'pi mahodArdhanAviSo, jAto jalaibIDavo mayaM prANyaca cAtakara picaraNI, bhAnU na lebhe rUNa: caMdraH zaMkara zekhare'pi satataM, sAlapi kSayI dazyate prAyaH satpuruSAzrito'pilabhate. devAnu rUpaM phalama .. // artha-vADavAgnie ane Azraya kidha, topaNa " tanAM jaLa ! ! - surI nahIM, cAtake dhana Azraya kiche to paNa tenI tRSA te tevI ja rahI; arUNe suryano sevA svikArI to paNa tene para maLyA ha ne caMdra paNa zakarane mastake chatAM purvavata kSathIja rahayA -mATe sane rUpAne zrApa maLyA chatAM paNa savene potapotAnA ja prArAnusAra ja phaLa maLe che.. ( A pustakano sarva haka ame tene svAdhina che; te A pusa mane keI bhAga mAtA elara saMgraha kaI chApa chapAvaze ke mArI sahI sikkA vagarano ekAde: graMtha potAnA makAna yA jAya bAM rAkhaze to tene sarakArI kAnuna mujaba zikSA thaze te khacasa re ja tA, 2-1-99 5 ). jJAna tame ophIsane zi kurUpura ( kAviThA ). 2.sc[ { . * da ojAra ----- - For Private and Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sthiti anaMna zAstre bahu lAmo alpazca kAlo bahu vidyatAca yanmAra bhUta tad pAsa niyaM haMsA javAra misAnuM adhyAt | ? rika he mANasa tuM ema karato hoiza ke huM badhAM zAno abhyAsa karIza to zAstrAno pAra nathI. vidhA paNa dhaNI che. ne AvaradA cheDe che temAM vina ghaNuM che vAso je sAra eTale kharI varatu hoya tenuM ja sevana karavuM che ke 6dha ane pachI beThA vadhe che. . muM haMsa jema pAMmAM idUdha 6 ka... rIte ne! ja guNa kare che te DAhyA mANase badhuM A lokana karIne temAMthI pasAra heya teja le! A saMsAra rogathI bharela che. mATe tenA be ya cikitsA sabadhI niya meM TharAva che te potAnI khasa pharaja ApaNA dezAta ane muM. vaDIla puje be pura prazaMsApAva je parime lidhelo che te e paNa e rUba thavA je vuM che ane teja graMthAthI mAhitI laIne jema bane tema tene sApha karI lo i javA A NI prathama pharaja che ke, pata mArI mADI 9 23 , dha, varU, vagere saraLatA thI ane sI jAtanA rana pAdhi paDe che. " kasyadoSa kale nAsti, vyAdhi nA kana pIDiyA vyapana kenanaM prApta kara sAkhyaM nirataraM // 1 // vikA-konA phaLamAM deva nA ! badhI vaDe koNa pIDIta nathI ? kene dUrakha ja nathI paDavuM kevuM sukha sadAkALa eka sarakhuM TakI rahayuM che. ! Ama paNa eka zabhuita kAraNone lIdhe samayAnusAra, samaya sucake lekhaka nA svahastathI veMdaneza vasAvA paNa eka grejyueTa svacitamAM bhinya minya raMga tarI A karatI hatA, te bhUta dazA ane abhyAsa sAMge pAMgato nahiMja dezakALane anusarIne yogya verothI mAhitagAra banI cuka hoya bArI nI ektiAlApanI cA ja mAravA (vayA For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kAma janaka vAta ) guMthAelI hatI, A vakhatamAM mArAmAM ghaNuMeka guNe pra. -kuliMta hatA. temAMno mukhya gUNa nADi parikSA hato ke jeNe karine hiMdumAMnA rA bA. khitAbavALA ane anya prajAmAMnA khA. bA. khitAbavALA pura mArA tarapha eka 'STithI harSa bhiMjIta here nihALatA hatA. temanA svadezAbhimAnI sajIne e mane bha lAmaNuM kidhI ke tamArI kavitAzakti tathA vicArazakti bezaka ulyama che to hAla vaparAtI saraLa bhASAmAM tame vaidakane atha grI taiyAra karo ke jethI tamArI kirtine agAdha zati mera pradarzita thaze Avo te maherabAnone Agraha joi meM graMtha lakhave zarU di kavaya: kiMnayaMti ( kavi jJAna vaDe zuM jetA nathI ) arthata sarva jue che meM ulaTabhera te graMthanA 30 pUra lagabhaga prathama divase lakhI kADhayAM ne SachI pAMchA vicArU utpanna thaye ke jyAM saMskRta graMthonI graMthamALAo garabaDe che tyAM A mAre laghu parizrama vRthA che. AvA keTalAka tarka vitarkathI ukerAyelI mane umIe pAchI pAnI karavA mAMDI AvazyakatAno abhAva jaNAtAM ni zvAsathI thatA zokagAra sAthe kalabha ane kAgaLiyAM pheMkI didhAM, vaLi je vicAra karuM chuM ke prArabdha suttama jamAna parityajacI A nitI vacana yAda AvyuM, are ! e vacana yAda A vatA vAraja utsama janonI anukati karavA sArU mana ukANuM, A pustakamAM vanaspatinA nAme keTaleka sthaLe saMrakRti dAkhala dheilAM che, mATe te samajavA sArU pAchaLa kaThaNa zabdano kapa batAvyo che temaja tela mApa mATe chevaTa keka zeThavyAM che, Ayuda vidhAne viSaya mAhe che, ane kharA vidvAnaja tenu puratI rite vizecana karI zake che. A pustakanI kalama imArata UMcA prakAranI che. ema te kayAranuM e siMdha thaI cukela che. ke jene mATe deza videzathI prasidhdha DekaTara, ane utpama de.e jayAbaMdha samazida pava ( rIkeTa) mArA jevA aha5jJAnI, kAvyamasta manuSaupara mokalI mane atyaMta upakArI kidhe che. ne hajI paNa AzA rAkhI zakAya che ke pustaka vAMcI suna jane tevAM A naMdapatra mokalAvaze ane mArI kavitA zakti nI unnati mATe teno purato Aya Apaze. sa TekeTa eTalAM badhAM che ke te A graMthamAM dAkhala karatAM, keTaleka prakAre graMtha nakAme vasI jaI vadhAre kistI thaI paDe ne gariba loko teno lAbha na laI zake. A aLita vidhanathI tevuM lakhANa juduM chapAvavA mulatavI rAkhyuM che te amAsa varalI nikaLatA << jJAna naraMga nAmanA mAsika pustaka sAthe chapAvI bAra paDethI vahecAze ane akhAuthI be AnAnI TikiTa mokalanArane.. vagara kiMmate For Private and Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A puratakamAM batAvelI sadaLI davAo amArI che ArthamAga auSadhAlaya : mAMthI rokaDI kiMmate taiyAra maLaze, temAM koI prakAranI bhUla thApa ke bhedabheda karavA mAM Avaze nahIM paragAmanA lokone tene lAbha levA mATe egya savaDa karI rAkhela che, eka AnAnI TikiTa mokalavAthI davAonA bhAvanuM lisTa maphata mokala va. zuM eja re thanAre khAsa amane maLavuM ke patrakAra javAba meLavo. A mArA prathama prayAsamAM rahelI bhUle cuka mATe vAhAlA vAMcaka sadagraha dara gujara karI heliA A bhAIe tene zuM unAthI prema bhakita AliMgana karI vi jaya patAkAmAM pravataze te huM mArA athAga parizramathI paNa kRtArthe thaye samajIza. ga: papha lAvavA paoNte tatra muvi ! re re murkha na jAnAsi gata tAruNya mAkekA 1 // TikA-koI eka juvAna strI potAnA stana ( vAIo tarapha jotA jatA raste jatI hatI, tene joIne koI eka puruja pUche che ke he sakumArI tuM nicuM zuM ja e che. tArUM kAMI khAvAvuM che kema vArU? Ane tenuM livuM sAMbhaLI pelI strI bele che. te mukhatuM kema jAtinI, mArUM juvAnI rUpI matI bAvA che te jouchu majyA Amina? Amire Amina? Ami ? kavi. bhAIzaMkara ure anubhavi lekhaka kRSNapura (kAviThA )paNa berasada For Private and Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anukamANikA ( taraMgAvalI) pRDhAMka prathama prakAza ra8.. zubha svama parikSA -gaNapatinI stutI... 28... azubha rathama parikSA. 17 2-sarasvatinI tutI.. 30...sarodA jJAna -gurU ratutI... 31...chAyA jJAna 4... rUtu jJAna... 32...dizA caMdrajJAna 20 pa-sparza parikSA.. 33-rAzI uparathI caMdra sanmukha jevA viSe 20 - vaNe parikSA , 34 .. lagna uparathI vaidane bolAvatI vakhata 7. zreSTa dUtanA mukhya ATha guNa : kaTalA purUvicArakidhe te zodhavA viSe 21 8. eka dUta jJa kathA.. 4 35...natri zuLa yAga jJAna... 1 8 - nadoDa 5 lA * ka6 . zubha zubha caMdra jJAna.... 11 - parA che e vida... 6 7... dazA muLa jJAna... 11-nAdi dave rogI . 6 8 - kAgaNI ghara pAna 12 pu . ja nI DALa 38. kArira jJAna nADI jevA viSe 7 " . . darA 13. da pa ... nA sA 4 1 : de cino karavA lAka puraSA 25 9 14...pApADe gAte nava . 8 ...dAva ApanArI mahilA ra6 15 rise naDi gati maha... 8 ke..i zA cAlatA heya yAre rogInI 16 5 za? - De 1 rAva davA na kare che.... 7. rAvyA che. rAga 4. bhas 6...laMnanI yAcanA 18 pAsa para .. 45- : pavathI thatAM nukazAna -6 . ATha prakAranI visA 2. rahA 5 rakSA , ! 8-rAgine ASadha ApavAno vakhata 30 rA..netra kA 1 ' che vaidane zikhAmaNa.. 22. pA .. 12 | . kuvaidanuM kAma 1 | 5 - tAregone karI. Demu 33 * 4:- tArA rA tithI jJAna 13 | 1 padane nahi {{tevAvanA guNa-3 25 sAva sa zuM na pa phA 14 para " davA khAvA-rAgina zi0-3 ra...sAme kALa javA viSe 15 53 kuidane zikhAmaNa... 34 20. rogInA dANuM jamavA be 15 . 54-aM.nA be prakAranA upakrama 5 For Private and Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir *****e_ts: ka, ka .mA 55. kaLazana... pa6 --vanasana rAsa 58 -pariziSTa pATa-meTA nAnA vacA prathakaraNuM 82 ( ) 6. davA devA vicAra nirNaya 82 61 ..vaMda zikSA ati ( 8 ) 1 - vyabhicAra niSedha.. 63..madirA vidhi... ( ) 64. kRSNa stavane samApta... ( ra ) dvitiya prakAza ( 5 ). 1-vAgezvarInI stutI... ( 1-2 ) ra-vara cikitsA... 3-~sanepAta javaranAM lakSaNa... 10 (. 1-2 ) 4-atisAranI cikitsA... ( 3-34 ) 5-gRhaNi rogano ci kasA.., 17 -guma (gAMTha) reganI cikisA... 111 7-ajirNa roganI cikitasA... 115 8-kami roganI cikitsA. 12 * 9... maMdAgni roganI cikitsA 124 10-A roganI cikitsA 128 11-zula roganI cikitsA. - 135 ( 5-5 ) 12-pAMDu roganI cikitsA 142 13-kSaya roganI cikitsA. 148. 14- raktapitta roganI cikitsA 155 71 15-kAsa roganI cikitsA 16-heDakI roganI cikitsA 167 73 17-Asa roganI cikitsA 17* paha-upadhAtu-bAjunA guNa 18-apasmAra roganI cikitsA 173 gurU stavana ( i ) : 8 dAha ginI cikitsA 178 2- unmAda roganI cikitsA 183 | ( - -6). 2A-vAta vyAdhi roganI cikitsA 187 98 22-Amlapita roganI cikitsA 144 ( 1-2-4 ) 79 | rara-prameha roganI ciDisA 16 GU ha7 For Private and Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 250 239 23 mutra roganI cikitsA 2-3 1 ra4. hiMvAde cuNe... 24 : ri reganI cikitsA 2017 | ra... rAjakAraNuM.. rapa tri roganI ciki sA : 2 0 1 26. sinepalAdi chuM. rabA ginI cikitsA ' che guTakadhakAra, 27-18 ropanI cikitsA R. ichA bhedirasa guTikA. 247 28-8ii ya prakAza samApta vana ra35 | 2...varAri rasa guTikA,... fiii karA 3 vika9pa guTakA... 248 1. janatA vidhAtAnI stutI. 5.Ta' kaNa vachanAgAdi guTikA 248 2 cuNAdhakAra, 5...aMjanI guTika - 249 1...zArdula suzuM. 237 6...mAlatI Adi guggala gATikA 248 2 -- dhAtuki curNa... 7...gaMdhAdi guTikA... . saDhibAdi cUrNa... 138 8-avaga dhAdi guTikA... 4..zukSArAdi cu.... 238 4 .. madhu vaTaka... 21 - 5...eNTa sudarzana cuM.. 10. zuraNa vaTikA... 252 6... akSAdi yu . 11...gUDamAga dha guTikA..... ra53 7. vakratAdi cUrNa || 12..suvarNa papaTi.. 255 8...maharSi curNa ra40 3...javara dhuma dUrasa... 254 8...laghulAhI curNa -medakAdhikAra 10... jAdi cu... 241 1...tAlisAdi mAdaka... 254 11-SAdi cUrNa.. . ra41 2...diyAdi medaka... 12...hiMgu paMcaka curNa.. 3. kRNa medaka... 255 13-trikaTu cu.. ... 242 4...mANibhadra modaka... 256 14...kAkaDaziMgAdi cUrNa... ra4ra 5...trisugaMdhAdi modaka.... 257 - 15.IchatASTaka curNa... ra43 8...maricA modaka,-- 257 16-hiM. TaMkaNAdi cu... 243. pAkavAthAdhikAra 17...nArAyaNa curNa .. 243 1...chinondhavAdi kavAtha.... ra58 18-kaTAdi cUrNa.... 244 ra... lagnAdi kavAtha,... ra58 18...triphaLAdi caNa- 3...paMcabhadra kayAtha... 20. rasAyana curNa. ra44 4- zyAdi kavAtha, 259 . 21...dakSArAdi cu... 244 5...drAkSAdi kavAthI 259 rara-caMdivAkara -- ra45 6.bhAdi kavAtha... 258 --- vAnyAdi cUrNa... 7...paTa zuM yAdi kavAya. ra60 ra0 24ra 244 For Private and Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir renja 260 1 ra61 264 281 8. puSkaLamukhA kavAtha,... -vajI tela ...' 8...te dara kavA. 11...mahAtila tela .. ra75 1...yavAdi kavAtha... 12... satAvari taila ... ra76 11...mAdi kavAtha.... 261 | 8-tAdhikAra, 12...bhUta kavAtha .. 1... kumAdi dhRta.... 233 13...mustA capaLAdi kavAtha, ra6ra 2...aSTAMga vrata - 277 14...bhajISThAdi kavAtha...... 262 3...khadirAbdhita... 278 -1 -cakra dhAtha... ra63 4... jAtyAdi dhRta. 278 16...SaDAnana kavAtha ... 263 5. biMdu dhRta.... 17...5thyAdirti madi% kavAya ra63 6. kuSTAdi dhRta,.... 278 - 18...gaNadharI kavAtha.. 7...aSTAMga dhRta.... 278 6-avalehA dhikAra, ka...kakAjakAra1-hAridrAdi avaleha... ra65 1.dakti muLAdi kaka.... ra-ekAdi avaleha ... 2. jepALa kaka... 281 3..zullAdi avaleha... 3. kaliMgAdi uka... 281 4...capaLAdi valeha. 4...pathyAdi kaka.. 5 . Adraka valeha... "...capaLA kaka... 6...akSAvale.... 6. rasena kika... 281 7..khadirA dhavaleha 7 . zuM thA da kaka .. 8...vastakA valela ... 8...balA ka9ka... 282 9. vAjA vata.-- 10-pariziSTa dhikAra - 10-drAkSAdi valeha.... 1...jAtAphaLAdi dUgdha . 2.2 -talAdhipUra, 2...gA dUdha...kuMkuma dugdha ...283 1...mehaka taila. 4...phaNidhara kesara dugdha..... 283 2...anvAzana tela.... 3-mudi tela... 5...maricAdi dudha... ra83 4...paDa biMdu taia 6.. sAla muLa prAga... ra84 17) 5--yakSakardamAdi tela .... 270 7...kaMpalAda prayoga -- 84 6...sArAdi taila,... 272 8...kirata lavaNAdi praga-284 7-zigharasAdi laila... 8 kAkamAcI ga . ra84 8.nAganAmata taila. ra73 10...kolaka praga... 285 - a...balA taila. 11 -agara patrarasa pravega. 285 282 For Private and Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 286 " 12 12 nIpatra prama- 28 || ..para priti meLaka jatra... 301 13 .ena rasa yoga .. 26 1 ..bhaya viDAraNa jaMtra... 30 14 vAkArasa prayoga- 28 ! 19 dhAnya vahaka jatra... 32 15 . dudha mAgaNI yoga .. 28 1. hiMdanA zAvamAM sAvadhatA 32 16 japAla proga,... | 20...dhAtu tathA upadhAtuni zodhana 1 - TukAdi paTa pAka tathA mAraNa vadhI, - 18-kozAnakI purapAka 287 1. kathIra viSe -- 303 1 ..ala pu pAka... 287 2. gaMdhaka caNoThI- miDa viSe 3 4 20 ..vidArIkAdi lepana 5 jasata viSe . 304 21. kuSTAdi lepa... 288 6jheracelAM che... 385 22 kumAdi lepana... 188 7 ..TaMkaNakhAra...lAMbA vI. 305 23...sAdi lepana - 288 -paravA-pArA-pattaLa viSe 37 24...gaMdhAdi malama .. 288 12...bhilAma--manazILa viSe.. 308 ra5...kanaka bAdI malama .. 28, 14 rUpA ( cAMdI viSe... 308 ra6 ..dazarvAda lepana... ra88 15 leDa vinAga viSe - 300 ra7...prabhu upakAra thanane samApta- 80 17. zilA- ta viSe... ( pArtha za ) 18 nisA viSe .. 310 1..kALanI nyArI gatI viSe vivecana ra01 18-senA viSe... 310 2-jatrakaLa lakhavA prabhu stutI ra8ra 20... haratALa viSe ... 311 3...roga nAzaka jaMtra... ra83 21. hiMgaLe ka viSe - 311 4 --vazIkaraNa-duHkhahAra ja tra. ra84 22..monI vIze .. 6-dhanuSya baLa vadhaka jaMtra-- 285 23. hIrA viSe... 312 7-elachanaka bhaya jaMtra 286 21-yaMtrajJAna 31 3. 8 viva viDAraNa jaa.. | 22-dezI davAnAM tolamApanAM keka 10...prasutI karanAra jaMtra... 27 | 23-harAmI kinAM kuvacana sAMkhI prabhu A zraye pratha puro karyo te viSe 317 1 jJAna vadheka ja tra... 12..tRtriya jvarahAraka jaMtra... 288 ra6. Azraya lIveza graMthanI anukramaNIkA 13 putra prAptikara sAdhana jaMtra 29 | ne graMtha puro karayAnI janmaThapa 1 14...zatra vinAzaka jatra- 300 25. samAditA 318 15-gama paDa hara jatra.... 300 | 26 verAnI madutvatA... 320 309 For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir L _ _ AyurvedAMtyi prathamaprakAza. pAraMbhamAM baMdha nirvira pUrNa thAya, mATe mUSaka vAhakane karelI stutI. buddhi dAtA-gaNupatinI stutI | ( zikharaNI chaMda ) ahe, dAtA, dhAtA, guNiza, gaNarAyA, gaNapatI, kare, vine, keTI, stavuM, kaI rite, huM, jujamatI, 1 ta, graMthA; raMbhe, nabhuja, girijA sUta, tamane, thavA pA, purU; atipa budha deje, tuM amane. For Private and Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya sarasvatInI stutI. ? * E * * ATa * * E T sajI che te caturmukha mukhAMbhoja vana haMsa vadhUryama // mAnase ramatAM nityaM sarva zuklA sarasvanI // 1 // e - brahmAnA mukha kamaLamAM haMsI sarakhI zudhdha sarasvatI nitya mArA manamAM vihAra kare gurU stutI. I ! utkaMThitArya saMsiddhi vidyArAmesya guroH kRpA // zriyopyadhara pIyUSapAna ralamalaM mama // 1 // artha-pachIta arthanI sidhdhi te vidyArAma gurUnI kRpAthI ja (ke jenI kRpAthI ) ane have lakSmInA adha2pAnanI paNa kazI jarUra nathI. ( bhujaMgI chaMda ) vani kanvethI mahA kera thAo, For Private and Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ane pittathI cizma zarTe piDAe; zazI ne vRSA mate yu verI, bhaIlAla paTo lahe e viyArI.. sparza parikSA. lahera uNu agI; tadA pitta doSa zita vAyu vyApI, dube dehi zelI; vaLI zIta ne cikaNuM, aMga jANe, kaphAsyAdra, bhaIlAla tene pramANe varNa parikSA. (bhujagI chaMda) pi rUkSa ne zyAma, je deha nANuM, sadA vAyu pIDita tene pramANe vaLI snigdha ne zukala, je vaSNu dehI; kake kAyalI roga pIDita tehI durathI juvo, telathI hAya jevuM; bharyuM aMga bhAse piLa dhAri levuM; khare te pittathI, bhayA piMDa dAkhe; bhaIlAla A jJAna, sai citta rAkho." 1 kI viMTAelA. For Private and Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvAdAditya zaSTa dUtanA mukhya ATha guNa. ( hare ) niHabhimAnI, prAkRmI, varAcAla, guNavaMta madhura, majAkI, akuTayA. deha svarUpi, mahaMta e gUNathI aracela te, dUta nAma paramANa; kavi bhaIzaMkara kahe tarA, zeSTa dUta e jANa. 1 zaSTa dUta jJAna kathana. ( bhujaMgI chaMda ) dhayAM vastra dhaLAM ane 1ra varSe svarUpI sagotrI, ane zairya vate laI vaidanI zIkha, te pAlakhIthI; cahe teDavA vadane, svahite thI kare zubha ceSTA, 2 drava yukta dekhe; puchI vAta tenI pachIthI ukhe, praNAme jaI vaidanI, pAsa je; bhailAla te dUtane, zekha ke ; -- --- - nADiparIkSA. (doharo) nADi parikSA huM lakhuM, vAMcI karo vicAra aMtara zabda ucAratAM, thAze jJAna prasAra. " nA ja * * * * 1 zarIre goro. 2 dinI phI lera Ave. 1 For Private and Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAra views New (kApI-kaTAva-seraTha ) juo jUo A nADI parikSA, suNatAM hejha jana le zikSA prANa vAyunI, zAkSi bhUtae, evI dhamani, aMgUThA mULa, mAMhi cAlatI, jarA hAlatI, sukha duHkha kerAM, kArya dAkhatI, te dhamanInuM, nAma nADi che, te viSe kaI jJAna batAvuM che....1 sarapa jaLanI, cAla aTUMkI, vAMkI cukI; vega dharIne, nADI cAle, ema tuM bhALe; te te jana che. vAyu prakopI, hRdayA rApI, jarUra jANa, sASya regi che, pUraNa bhegI ....2 bhavya duHkhathI, heya piDAtA, je je prANa, tenI nADI, kAga kuliMgA, ne meDakanI, rita grahIne, kUdI kUdI, nADI cAle, te te jANe, pita prakopI, jana te kALe- .. khuM chuM karatA, dukha khADamAM, jeha dabANa nADi temanI, vaida pekhatAM, haMza pakSio, kabUtara peThe, haLave haLave, zvAsa bharANI; nADI jANuM, le kapha dezI, te pramANa-o .... 4 sanipAta e, roga prakepe, kahevA tetara, e pakSI sama, nADi prakAze, paNa be rame, titra rUpathI, zunya vidhAre, te nADI te, name cAlatAM, jhara jhara jhara jhara, vema vadhAre-juo...5 mukhya sthAna, chaDI je nADI, AdhI pAchI, 1 deDako. - - - - - - - - - - For Private and Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya narma vemathI, paNa zItaLa rUpa, kare halezAM, rahI tirakasa rU5. marma sthAnamAM vaLi vaLi bhAge. jarUra prANi te, prANaja tyAge; -juo...6 rU jevIna, rma zuMvALI. jenI dhamanI, kaLA yuktathI, pANuM relA para mAlatI, acaLa svarUpe, tRpta hAlatI, niHsaMzayathI. dirgha AyuSI, te jana jANe jUo...7 A rite, adraguhya vicAre, zAstra mArga, gatine anusAre. taka zaktIthI. nADI dhAre, bhAIzaMkara te, vaida yazasvI, piyuSa pANI; ragata spRhAe, bRhaspati sama, tapa tejasvI-juo....8 nADI parikSA yogya veda. (dohare ) astha, nirogI prazanane, nahIM kAma pIDita. mAdadhi, lobhI kedhi nahi gera mehathI rahita. maLa, mune, masta, nahIM, jANe se upacAra. nADi, parikSaka, vaida, e, bhaIzaMkara, vicAra. nADI daSTra ya rogI. ( ikavIje cha ) mutra maLe nahi teha piDIta, ane nahi snAna karela vicArI tela abhaMgi sudhA piDitA, nahi suI rahela bhale dina bhArI, 1 vadhAre gupta re kenI AzA nahIM For Private and Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( 7 ) pApi nahIM parameza ja, para pritya thake nahi prema visArI; Aja guNe bhaIlAla bharelaja, tehani nAya vicAra nihALI-1 purUSanI jamaNI ne sInI DAbI nADI jevA viSe vicAra prathakkaraNa. (manahara chaMda) manuSyanI nAbhIsthAna * kurma sthIta hoya kathA purUSa ne adho mUkha, kurma e jaNAya che; ane strIne kUrma sthita, urdhva mUkha rahe tethI, nArI jAtI taNI nADI, DAbI e gaNAya che; dahana e hAya na, vAma hAtha nArI taNA; zAstra mahIM sAkhya sAthe, Amaja bhaNAya che; are re re Aja kAla, jJAna vinA bhAIlAla matI hINa veda thayuM, adhUTa taNAya che. duHkha sthaLa zodhaka nADI parikSA. (bhujaMgI chaMda) vadhu jJAna nADI taNuM vada dekhe. vicArI vicArI vidhIthI ukhe; batAvuM bhalI vIdha e jJAna zikSA, bhalI yaMtra rUpeNa nADI parikSA; lahe nADi je zaktithI hINa bhAge; nara cetajo kephasAM mAMhi lAge, lagAve khare 3majamAM kAMI IrSa; * kAcabo. 1 me 2 ka. 3 e phArasI zabda che. magaja, For Private and Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 8 ) AyurvedAditya bhalI yaMga rUpeNa nADI parikSA. vadhu DAbathI nADi je keni cAle, khare jAya te rakatanuM jera sAle; are rakata doSI tu le vaida dikSA bhalI yaMtra rUpeNa nADI parikSA, tvarAthI jatI nahi AbhAsa lAge; caDhI uNatA zISanA raMdhra bhAge; tane vada vInA maTe te apekSA bhalI yaMtra rUpeNa nADI parikSA. vaLI narma vegAvatI nADi jenI, napuSarya sadA puThe vyApi tenI; rahe nA chupAvyuM diThe taMga reSA; bhalI yaMtra rUpeNa nADI parikSA khare nADi jenI khaI Thesa cAle; tathApI gaNe je grahI svastha kALe; bhailola A alpa vidhA nibhikSA, bhalI yaMtra rUpeNa nADI parikSA. hAra vazAnnADI gatI rAha | ( bhujaMgI chaMda ) miThA bhejane meranI cAla levI; tinA bhejane sthaLane sarSa jevI. vaLI 1 A svAde rada patha dekhe; 2 khATuM 3 deDakA na - - - - - For Private and Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamaprakAza ka bhejane ritI ukhe. turA bhejane maMdane zuka phale; 2 zirastI thakI zivra gati calAve, bhaIlAla e 3pakava rite bhaNIne; vahe vaida e rIta citta 4 grahIne mizra raze nADI gatI rAha. ( iMdra vije chaMda ). ArU, madhara raze thaki nADi, savaja rItaLa vaida nihALe; maMda zisti gatI pakaDe taba dUdha viSe vicarela dhAre, drava padArtha thakI kaThanI. kaThanIja padArthathi maMda haThAra; ke bhaIlAla pavitra prabIna, pramANu karI yahi bAta bicAra. pariziSa nADI gatI rAha (dAhare.) mithuna aMte 5 dhAminI, saraLa zia te hoya, bhAIzaMkara malajIrNamAM, taMtu mAkapha joya; vizacikAmAM daDu samI, pakava jIrNamAM puSTa, prameha pradara dezamAM, graMthi rUpa ne zuka 2 ajIrNanI jaDa rUkSa che, pariziSTa A jJAna baIzaMkara mitre sadA dhare teNigama dhyAna; 3 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1 bhamara 2 khAra. 3 pAkuM. 4. jhAlIne. 5 nADa , For Private and Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya zabdAdi je roga jJAna mAho kaphe prANino zabda gaMbhIra kahAve, pitte spaSTa ne svaccha to zabda thAve; bane vAyuthI madhyama guMja vANI, bhalAla vaida kahe ema jANuM. nAsA parikSA. (bhujaMgI chaMda). zuka vAyuthI pittathI uSNu jANe, kaphAdI prakope 1 himAnuM pramANe, trideve va ra sa doSa jAge, bhailola de jJAna sai duHkha bhAge. raza parikSA ( bhujI chaMda ) bane vAyuthI mukha tarUM 3 zirastI, kapa Amla takhu tadA te pitethI; kare makha mIMThuM ane khArU lAge viSe maLI sarva te doSa jAge vaLI agni mAM turuM Apa tevuM ane bane dhRttanA pAna jevuM vaDA vaida e ritathI roga jhAMkhe rasAdI parikSA bhaIlAla bhAMkhe For Private and Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza hA parIkSA ( kAvya kRta ) vAta rogathI jIha, sAganA patra sarIkhI. kare parikSA khare, rUkSa ne phATI dekhI bane pittathI rakta, zyAma ne pita pramANe kake zveta ne zyAma, vimaLathI mizra vakhANe vaLI tridoSe 2 balI, rUpa te zyAma samAre be dAye te malI; mizabe rUpaja dhAre ema mithiI mizra lakSaNe tene de bhAIzaMkara, vicAra, karIA rIta uvekhe netra parikSA. vAta roganI netra parikSA (dAhare ). pavana regathI netra te. rUkSa dhumerU heya eka khuNAmAM lAlane; vazalelu rUpa joya stabdha vilokana te kara, AMkha lAla caTakAca bhaIzaMkara, nakkI kathA, vAyu regi te sAca vaDe nira jhAjha sukI AMkha thAye dura raganI sAthe dherI jaNAve bane rakata vaNa kamI teja thAye bhaIlAla te vAta dezI gaNAye 1 pIja 2 baLelA jevI. 3 vAyunA vikAravALI. - - - For Private and Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ), AyurvedAditya pitta doSInI AMkhanI parikSA (bhujaMgI chaMda) . piDe pittathI to piLe raMga dhAra nahIM suryanuM teja te AMkha sAre piLA lAlathI mizra che rUpa jenuM bhaIlAla pitta doSaNa nAma tenuM kapha dorInI AMkhanI parikSA ( bhujaMgI chaMda ) dize zeta raMge cikAze cakalI vaLI Li rAnI cipethI bharelI khare khuMcatA phiNanA mAMhi reSA bhaIlAla kakuM casunI e parikSA , maLa parikSA. ( chapaya chaMda ). vAta doSathI rUkSadurma ne ghaTTa vadhAre pitta narma ne pitta, sithaLatA sunya sudhAre kare zveta ne sinagdha, vadhAre jhADe Ave je Age nA kadA; phAMTa curaNanuM phAve te mizrIta cage mizrache; ema para sa dhyAnamAM bhaIzaMkara ke tene guTI nabha zAriNa de pAnamAM 1 asAdhamaLa parikSA dAhare rakta, zyAma, pita, vatana, uSNa dhare caLa, For Private and Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza A jhADe mRtyu kare, niHsaMzaya e vAta mutra parikSA. - bhujaMgI chaMda bane vAtathI mutra lUkhuM LeilI. pitethI piLa dhumra ne dhAra telI kaphe ciMkaNuM ta gAddha phiNanuM bhaIlAla e *jJAnathI deSa dhAruM vaidane jatAM sArA sAra tithI jJAna ( upadravajA cha ) gaNe pratipAda sadeva sAre, dvityA suNAabdhi hameza dhAra; vatI riyA bhAga atyaMta lAve, caturtha ke kaleza kadA na jAve. purAM sUkhe paMcamithI pamAze, jatAM chaThe kaleza kadAna jAze, DhaLe sukha saptamithI savAyAM, hastI dukhe aSTamithI khavAyAM bhatI go graha kadA na je, daze jatAM pATi maLe pradeza drA guNa nuM atulya Ape, atyaMta AnaMda dehi vyApe e rItathI ye rAga che te huM kaLI zaku chuM che ? For Private and Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ) AyuvedAditya na bAraze bahAra javuM vicArI, tri dazA siddhi jaNAya sArI; mukatI daza pApaNa beu jANe, saze dazA kRSNa gaye harANo. tadA guNa sAna vicAri pahele virA dhirA pAga sadaiva mahele; vicAra e vira dhirA vicAre, sujJo bhaIlAla udeza dhAre. vaidane jatAM sArA sAra zukana parikSA. 1 gA, vRSabha, tUrabine, braza rAya, ne kula, cAsa, vaMza, caku. meranA, zukana spaSTa anukuLa mAdaka, lADu, 1masyane. veNu, zaMkha ne veda, soLa, zukane e zubha che, jatAM darda re 2 keda. tvajA, kathanI, ne khaMDitA, agni pradIpta ne anna, mAMsa, kanyakA, medadhI. vaLI praphulita mana; putra sAthe strI robhatI, alaMkArathI yukta te zukane vaide jatAM. thAya roga sA mukta. gAya sarasA, pAlakhI, chatra, hema, gAgara, vaida jatAM sA pekhane, zubha zukana e para. e rite zAstra viSe, vadhu jaNAvI vAta, bhazaMkara je pArakhI, veda Apa zAkSAta. * vAlmiNa 1 mAchalAMnuM mAMsa ra kardanuM jora mApamAM che For Private and Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza * sAme kALa jevA viSe. (bhujagI chaMda) rahe uttare kALa Aditya vAre. ane vAvya khUNe vase somavAre laha pazcime maMgaLa brAMnta bhAgI, budhe nairUte te rahe Apa lAgI vaLI smate dakSiNe ke na jAze, jatAM agnimAM zukravAre ribAro; zanIvAra thAtAM sadA purva mAMhI, bhaIlAla jAvuM na te dina tyAMhI --C002 - 1 rogInA dANuM joI dekha vicAravA vize. ( dehure ). muke dANu je paLe, te paLa lagna vicAra pachI vidhI bhaIlAla A, veda cittamAM dhAra lahe meSa to piri tene piDe che, vRSe devI pichAne naDe che; mithune kake gaNI jha jANe, sahI preta piDe, jathA e pramANe. kanyA rAzimAM kamene doSa kAve tuLAmAM karya purvanAM pApa Ave, vaDe doSa ciMtALane vRzcike che dhane makkare jogaNuM deza ke che For Private and Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya muvA purvajo kuMbha mine mace che, karI punyane kaIka ja bace che; bhaIlAla e rItathI je tapAse, tadA duHkhathI rogi zene varase. zubha svapna parikSA. 4 (doharo). svapna mahi surya caMdrane. tArA maMDaLa bhAsa, ke khIlelA kamaLathI sara bhIta suvAsa. deva pita ke rAya, svapna te dekhAya, te te vakhate jema tyama, tema pachIthI thAya. gAya hastine ghoDala; je dekhe te kALa, te tenI duHkha ApadA, sarva jAya tatakALa. . ke maMdira kaumAra rUpa, daheM mAchalAM joI, puSpa vela phaLavela ke, draSTi paDe je kAMI te nirogI te banI, dhAnya prApta bahu thAya; nidhana hoya tathApi paNa, lakSmivaMta kahevAya. svapna viSe dudha pAna te, phaLadAyaka sukhakAra, bhAta khIcaDI gharta jame, te te svapna sAra. veta sapanA DaMsathI, putra prApti AbhAra, veta AjaNe strI dize, Alige te vAra. te smRddhi sukha tehane, tema putranI para; -ema guNuM bhaIlAla e. sadA kALa sukhasera. * A sara viSaya vaidaka zAstranA peTA bhAgIdAre jaNI ane lakhelA che. 8: . For Private and Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza azubha svapna parikSA ( 4 pakSi varga ) ( copAi chaMda). zvAna, kAga, ne ku kaja ghuDa, UMTa; sApa; ne phAlu bhuMDa ziyALa, pADe, khara, garajeNa; vAgha, vAMdarAM, vadatAM veNa. mAra, maccha, ne TeNI, pija' kapata, meDhAM, lakSma ja evAM pakSI taNe AbhAsa, purNa -hadayamAM, pure vAsa. te tana, dhana, mariAdA jAya; duHkha atI aMge thAya. eha svapnano kALo kera, bhAIzaMkara samajAve pera. 1 sarodA jJAna, (dAhare ). nAsa raMdhanA svara viSe, vizva pratiSTita sAra; kare kAma te, kAramAM, jeha zikhe nara nAra. vyAma jeya che caMdranI, surya dakSiNe kSema; prathama nAma tenAM vada, iMDA piMDA ema. iMDAthI te dazA, zvAsa jatAM tuM Ama, * svapnamAM kALI gAya zivAya badhAM pakSI ariSTa phaLane ApanAra che. 1 jotiSa. zAstranA niyamAnuM sAra lakhela che. A pramANe ghaNI vakhata kAma zidhdha thaI zake che. For Private and Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 18 ) AyurvedAditya vahANa lagna vyApAranAM kare sarvathA kAma; mobha pATa vAstu tathA, devaLa karNa virAma; bALavALa, yAtrA tathA, kriyA yaMtranAM kAma, piMDA jatya vahe dazA, kahyAM karo A rItaprAzyana yutI snAna te. kara dharIne prIta; priyA saMga zAMtI tathA; zekaTa cakrane pika, bhUSaNa evadha pAraNuM, kAra paTAbhiSeka cuDo caka mejI tathA; dhAma kaLazane kuMbha; kuMDa azva gaja pAlakhI. karo kALa che zubha; ema chetya je pekhine kare sarvadhA kAma; te tenuM dhAryuM bane, amara jatamAM nAma; zAstra viSe evuM lakhavuM Ama jeya je hoya ne te kALe te paLe; sad pravarte kaI zuM lahu tenA bhAgyanuM, kaphe vicAryuM kAma ke bhAIzaMkara hetathI, phaLe kAmane dAma OOO------ * chAyA jJAna; yAjJAnanI utpatti. (bhujaMgI chaMda) sada zaMkarAcAryane zIza nAmI va6 purvachAyA trio dUkha vAmI himA putri pratye kahyA je gine jathA sAramAM te kahuM Apa mRtye * A viSaya niyaMTamAMthI lIdhela che, For Private and Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza chAyA purUSa jevAnI ritI ( kuMDaLIe ) kALajJAna parikSaka, smazyAnI bhUmi mAMhya masyAne jAvuM tadA, svata ekalA tyAMhya svata ekalA tyA, surya gama pUTha karIne rahe ghaTI be sthIra, zrayamAM citta dharIne pachI juve nabha mAMhya, zIvanI siMce dikSA e rite bhaliAla, juve se kALa parikSA ------ --- chAyA purUSa lakSaNa cha mAsa jevAthI zuM phaLa che che * huM traNa nAma levA, hRDhavA jana jati | - SaNmAsAbhyAsa e yoge, pRthviyAMce patibhaveta // 1 // aba ha para namaH A maMtra 1000 vakhata (darareja ) je mANasa ja che, ne te abhyAsa chamAsa rAkhavAthI pRthvI mAtrane pati thAya che. chAyA purUSa be varSa dinapratidIna jevAthI thatA phaLa viSe. (dehare ) Isa kriyA de varSo, sthIra cittanI sAthe kare re trikALIe jJAna mAnane nAtha nitya pratidIna ema, kare bhAvathI jeha * A loka vidyArAma saMhitAmAMthI lIdhela che. Aja vidhArAma amArA pitA tathA gurU rUpa che. - For Private and Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 20 ). AyurvedAditya cAhya cita prAptI kare nisaMzaya jana teha 2 gyA yogya chAyA purUSa lakSaNa jevAne vicAra. saMsArIthI nahi bane, vadhe uleTI rogha bhaIzaMkara A jJAna che; purNa gine yoga dizA caMdra phaLa jJAna - ( bhujaMgI chaMda ) dhare sanmukhe te ghasI lAbha Ape ane dakSiNe rAkhatAM sukha vyApe 2he caMdra puke tadA deha vANe dizA vyAma rehato gayu dhAnya jANe zubhe caMdra e rItathI je nihALe na duHkhe dabAze kadA keI kALe rahe caMdra sanmukha te zreSTha sAthI bhaIlAla se doSanI hAra tethI rAsI uparathI caMdra sanmukha jevA viSe. - ( bhujaMgI chaMda ). dhane meza siMhe sazI purvamAM che kanyA nakra varSe sadA dakSiNe che mithuM kuMbha tALA mahIM pazcime te karaTha mIna vRzcikamAM uttare e tadA zubha kAme javuM je vicAre For Private and Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza sadA caMdrane sanmukhe Apa dhAro na roga dubhe ke dhare ApatimAM bhaIlAla e jJAna che mukhya emAM za uparathI vaidane belAvatI vakhate keTalA purUSoe vicAra karele te zedhavA viSe | (dehare ) mIna meSa e lajJamAM. be jaNa kare vicAra varSa kuMbhe sarvadA, jana jANavA cAra tenA kanyA lagnamAM sAta maLelA satya dhana, karake siM jANaje; pAMca jaNAnI pratya e rite laze thakI, lagata lAbha e lekha bhAIzaMkara e ritathI, purva vAta tuM pekha nakSatra zuLa yoga jJAna ( kuMDaLI ) citrAmAM dakSiNa dizA, uttara hasta praveza purva dizAmAM ghaNuM, zravaNa pAzcame keza zravaNa pazcime keza, jazemAM jarUra koIe jAya vinA niccAra, bhArI kAM vidhAna e kahata kavI bhaIlAla hare samRddhi mAtA uttara hasta praveza; dakSiNe javuM na citrA subhA subha caMdra jJAna ( bhujaMgI chaMda ) gaNe caMdra janme sadA sukhakArI, For Private and Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ayurveda ditya bhujA caMdra te naSTa nivA dhArI; trio caMdra te rAjyamAM mAna dhAre. laha vedamAM caMdra iSa vadhAre. vaLI paMcame caMdra dhAryuM na thAye, gaDatu caMdra te sukhakArI manAye, zazI sAtame rAya zuM pritya vAdhe, vaLI pratyakArI vasU caMdra lAdhe. zazI khaMDa te saMpa ne khaMDa dAtA, dizA caMdra citta kare zAMnti zAtA zazI gyArame vijayI te pradeze, zazI rUdrathI mane lAbha leze. bhale ne bhuMDo caMdra e rIta ghArI, zikhe vaida te mATe limpha vicArI; bhaIlAla paMDIta e rIta nANe, kare nA kare te kRpAsiMdhu jANe, - SOO --' dizA zULa jJAna ( kuMDaLIA. ) zani Aditye purvamAM, gurUvAre dakSINa, zuka semimAM prazcime. paravaravuM na pravINa paravara na pravINa, uttare budhe bhame, te dI te pA zULa, hINa te kareja me; kahata karavI bhAIlAla purvanuM lakhela bhaNaye; purva dIzA mata jAva, vAra Adita ne zanive. For Private and Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza cogaNuM dhara zAna. ( bhujaMgI chaMda ). pratIpAda khaDe rUSI purva jANe guNe rUdra dIne rahe agni khUNe; vaLI pazcime terase dakSiNe te rahe nairUte Apa te bhAnuM the. dine pAzcame yakSa ne zaSTamImAM tithI vAvya dIze sadA saptamImAM bhujA pATha ne dIna te uttare che; vasU ne amAse IsAne rahe che. dhare yogaNInuM lakhyuM ema jevA bhaIlAla vaida taNe vahema khovA; raNa sthaMbhamAM gaNI kAma bhaMDa; karI kAma rUDu thatAM thAya kUDuM rAri jJAna, zarIranA raoN (vi)nuM varNana. ( dAhare. ) nAka, kAna, ne AMkhanA, bhuja dha kahevAya; kAma, iMdri, guda, mAM, taNA, zazI raMdhra gaNavAya. vaLI tALu sthaLa eka che jarma dha vikSAta, e rIte daza viMdhanI. banI janonI jAta. yugma raMdhra che stana taNA, mAdAneja vizeSa; garbha raMdhra maLi nArane; vanti purUSathI zeSa. e vInA atI tivra che, vadhu aMgamAM che; For Private and Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya bhAIzaMkara samaje jane, banI chidranI deha. ---00 - sAta tvacAnAM nAma. ( beta. ) avabhAsinI, lehitA, tA. tAmrA, vedinI, raghaNI; sthaLA sidhu, tvacA, mAMza, lapaTI, le duHkha tArAM haNI; e rIte aMga labdha vidhithI, bhaIlAla brahmA kare, te tU mukha vicAra citta thI, zuM dhyAnathI parahare, 1 zarIranA marmanuM varNana; ( chaMda kecura vibhuSita ) mAMza marmo 1 ekAdaza dhAro, * veda zazI zIrA marma vicAre; snAyu marma 27 sattAviza kAve. aSTa astinA marma jaNAve, saMdhi mama viza vedamAM, maLI eka so sAta zarIra jJAna siMdhU thako, ke bhaIzaMkara vAta. 2) - zarIranI nasenuM varNana. | (dehare ) * veda zunya nAbhI sthaLe, sthULa zirAthI deha temAM pitta kapha vAtanI pATha 1 pATha che teha. vaLI vAhinI lehinI, 10 dizA gaNeja jarUra, e rIte A aMga che, 40 cALi vAhinI pura. temAM sukSmarUpe ghaNI, vahe vAhinI vAra, te samajhAvuM sahelamAM zANuM jana uradhAra. For Private and Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamaprakAza vAta pitta kapha raktathI, zazI sata ne bhUta. vahe vAhinI zuM vaMda, iMddhi karma adabhUta. sthaLa sukSma maLi vAhinI purNa sAtameM neka, bhAIzaMkara si na kare, prabhu bhaktine paka. - COO> zarIramAM rasAdi sAta dhAtunI utpatti. ( kuMDaLIA ) prathama aMgamAM rasa thaI; pachI tehanuM lehi, pachI raktanuM mAMsa thaI meda hADa le jei; meda hADa le joI, hADanI thA mA , bane pachIthI zukra, sAta dhAtunI sajA, vade vima bhAIlAla siMdhu vikabhAgI sImA; badana sthaLanI mahI, razI rU5 dhAtu prathamA. vaida karmano nideza. game te rite te same roga evuM, purA jJAni vaide nirikSA jevuM davA devi jethI pharI raMga nAve; bhaIlAla te vaidanuM karma kAve caMde cikitsA karavA lAyaka purUSa. (dohare. ) rA, ghani, maMDaLikane, balAdhapa ne jeha, For Private and Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 26 ) AyuvedAditya auSadha Ape vada te, thAya yazasvI teha. vaLi vesyA jozI ane, bhaTa, pALane zara, teni cikitsAthI vadhe, dhAnya kirti bharapUra. strI bALaka dIna durbaLA, jJAni tapazri koI anAtha, haitIka, paMhiDatA, ke piDAtA joI te tene bhIsazvare, davA devi te kALa; bhaIzaMkara vaide bane, tethi yazasvI sAra. # doSa ApanArI cikitsA. (bhujaMgI chaMda kujArI, jugArI, pazU jJAna jevA, matImaMda, pApI, purohIta, evA; ahaMkAri, irSALu, ne lAMca letA; karo tehanI nA davAM dAma letAM- juThA, cADiA, bADiA, ne pirANA, khare, bAdharA, nAyakA, koLi kANA, vaLI saMDha, sIpAI ne mukaya heta; kare tehanI nA davA dAma letAM- vaLI kephi, luccA, kuDhaMgI, kalezI; azAdhI, kadA je na pALe parejI; vaLI susta, krodhI, kupathI, cahAtA kare tehanI nA davA dAMma letAM ja vadane to spaSTa dharma eja che ke duHkhI mAtranI davA karavI. paNa zAstranA niya mAnuM sAra (doSa ApanArI cikitsA)e viSayamAM batAvelA manuSyo zAstra chevIta TharAvelA che. ke jenI cikitsA karavAthI cikitsA karanAra vaida pApI kare che. Ama zA ane abhiprAya jANe te A sthaLe dAkhala karela che. ( ka, , vi, paM. ) For Private and Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza vare jeha vANI jathA duHkha kArI kharuM khoTuM Ape, zake nA vicArI ziALA sthAti, hemI gaNe je na gAyA; karA tehanI nA davA dAMma letAM- lahe jeha A zAsathI aMtya paMthe karA dUra tevA lakhyuM ema graMthe bhaIlAla bhAkhe vahe ema jAtA karo tehanI nAra davA dAMma letAM che kaI dazA cAlatI hoya te rogInI davA na karavI ( dohare ) surya, bhoma, zani, rAhathI, ne piDAtA jeha bhAizaMkara, vaido tamo, to sarvathA teha 900 - laMdhananI yogyatA ( dAhare ) jema roganuM jora yama, lAMghana e sukhakAra bhazaMkara, nahi dehane, tethI dukha talabhAra 1 kupacyathI thatAM nukazAna T (dehare ). jema agnine zumakaNa. paDI kaSTa DhagamAMhya bhavya rUpa vikALa thaI, piTha prakAze tyAMgha 1 4 A viSaya jotISa sAstranA niyamAnUsAra goThavela che athAta te dazAnA prabaLa vaDe karIne auSadhanI TekI bIlakula lAgatI nathI, For Private and Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (28) AyurvedAditya e rIte e roganuM, pathya viNa pariNAma kavAtha, guTine curNa saM, taje tihAMthI hAma 2 phaLa anuvAsana phaTae, phegaTa khela jaNAya bhaizaMkara ke pathya viNa, kriyA nakAmI thAya 3 ATha prakAranI cikitsA. kAya, bALa hira, kAya, bALa, zAlAkyane, zalya, amada, viSa bhUta vAjIkaraNa, rasAyanI, aSTa kaLA adabhUta 1 * We - ATha prakAranAM sAdhana (doharo) svedana, pacca, kSArakarma, mardana zAstra, vicAra yaMtra, agni, auSadha maLI, aSTa sAdhane sAra 1 zalya cikitsA jJAna (dAhare ) yaMtrakarma, zastra tathA. baMdha karma je thAya dika zAstra viSe tAdA; zodha gaNAya tira; tomara, velI vaLI, bhAle, barachI, kaI zilAgni, vALa thakI, gAtra ghavAtuM joI ra te temAMnA zakyanI, jeha cikitsA thAya jaIzaMkara, te zAstramAM zaya kaLA ja gaNAya 3 . For Private and Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( 9 ) - zAlAkaya cikitsA jJAna (dohare ) zIrakITanA rogane, netra karNanA roga vaLI vizeSe dAkhavuM; lahI purNa saMjoga bhamara, lamaNa, becI nase; jeha roga sahAya te para te pramANamAM paMca kriyA je thAya bhAIzaMkara te lekha, lahi zaMhitA veza zAlAya diyA te kave, kavi maMDaLa tilakeza 3 kAya cikitsA jJAna (dehara ) pAcana, zodhana; kavAthane curNa guTI sa ha peTa vyAdhi preme hare, kAya cikitsA teha 1 bALa cikitsA jJAna (dehare ). garbha upakama jJAnane, suvAvaDI upacAra bALa roganI samakriyA, bALa cikitsA dhAra 1 - - - - - agada cikitsA jJAna . ( copAi chaMda ) gudA peDhunA rogo kAja basti karmanuM sajavuM sAja agada cikitsA kAve eha bhAIzaMkara samajAve teha... For Private and Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 6 ) AyurvedAditya viSa taMtra jJAna sApa, vichi latA viSe auSadha jeha pramANa bhAIzaMkara, sahu te kiyA, viSa taMtranI jANa bhUta vidhA. zakini, DAkini, graha tathA, bhUta, pizAca vizeSa; te viSe zAMntI thavA. bhUta jJAna, reza- vAjIkaraNa vidyA. ( dohare ) alpa virya vata saMdanI, dhAtu tRpta jyama thAya; teha cikitsA te khare vAjIkarNa kahevAya...... rasAyana e tra. (dohare ) IMdralupta, paLi, karacalI, ane daMta piDa khANa, teha maTADaNa jeha kriyA, yaMtra rasAyana jANu rogIne auSadha ApavA vakhata vicAra; (raha.) ASadha arpaNa regine, paMca vakhata nImela, te darzAvU sahelemAM, vAMco nice lakhela,.... pahele surya udaya thatAM, bIje ja daza kalAka; trIjA kALa pachI trIje. thatAM traNa kalAka... For Private and Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza cethI surya astamAM, paMca kALa madharAta; laIzaMkara, veda, vahe. eja rIta bhali bhAta..... 3 kayA rogavALA ne pahele pahora Sadha ApavuM. _(dehare ) pitte, kapha, meda piDitane, prAta:kALe sadAya; auSadha de bhaIlAla, te, jANe zANe vada... GOO--- kayA rAma vALAne bIje pahAra ASadha ( dAha ). kuddha, vyAna, maLa, heDakI, ardhazIza AkSepa, DacakI, arUcI; kaMpane phAMTa, nasya ne lepa... bIjA kALe te thatAM, daza kalAka jarUra; de auSadha bhaIlAla te, jANuM jJAnane pUrI kyA rogavALAne trIje pAra vaiSadha ApavuM, (dAhare.) kaMThamALa, udavAne, prANa vAyu pIDita; siMdhu dhaTi trIje prahara Apa cahe je hIta;... kayA rogavALAne cothe pahora Sadha ( hare) For Private and Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 2 ) ' AyurvedAditya sasaNuM, zvAsa, tuSA tathA; vamana, heDakI bALa, bhAIzaMkara, tene rije, surya asta te kALa..... - 0 % % > -- kayA rogavALAne madharAtre ASadha ApavuM (deha) urdhva, karNa. pravadhUthI, ane jeha pIDAya; madharAtre tene davA. Ape roga palAya,- sarva kaLA sajANa veda keNa; (dohare ) : paMca vakhata e parathI, davA jeha denAra, bhAIzaMkara e vaidane mUDha kevuM kahenAra.... -ocessos survedane zikhAmaNa. ( chaMda mAlatI. ) kanaka lattA samu citta rAkhavuM, vira nA kadi veNu bhAkhavuM; maca tuhi mardaja duHkha TALavA; gariba ane davA daija pALavA - kadanuM karma. ( chaMda vadhArI. ) jhAjhu duHkha citta vicAra re kuDA, kUvaida na cUka gaNAyare zuDA; kepArIka dukhi davAja te kare; For Private and Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( 33 ) vInAja zrame dhana & ghara bhare thatA roganI jherI jhALa joDe, | mulAkAta. ( nArAca chaMda ) lagAra jhera tivra rUpa sarSa bacu kALa che, jarA jarA vicAra duHkhakora agni jhALa che; vizeSa nAnuM duHkha eja rItathI pramANavuM thatAMja rega roka thaze kadA na jANavuM --00 - veda pada ne nahIM yogya evA vadanA guNa kathana ( bhujagI chaMda ) madhapAni. lebhI, ane ra jAta, vaLI saruM, ne zusta asthIra vAte; matIhANa, pApI, bikethI bharela; dhutAre, chakele, laphaMge, ughele - lakhyA guNamAMno lahe Apa eke, taje vaida tevA kharA citta Teke; purA jJAnathI je lahe vaida evo, bhailAla te vidathI tyAga de - kuvaidanI davA na khAvA mATe robine zikhAmaNa ( bhujagI che. ) lakhI vIdha zAtre vadhu eka jJAnI, For Private and Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 4 ) AyurvedAditya kavi didhelI davA sevavAnI; bhaluM vIpa tethI pivu Li ghelI, nahIM te pi tarta jagAla khoLI.nahIM to pachI sanA rApha mAMhI. jaI hAthe dhAro vadhu agni jyAMhI; bhale mRtyunI coTa te zIra AvI; tadA te davA pati nAhi khAvI - ----- - --- kuvaidone zikhAmaNa (garabI.) kuvaido kamANe kAje kayAM phare peTa bharAo zikSA A citta dharAre - Teka guhya kaLA che AyurvedanI, ke? nA jItAI - tuM tenA leza vibhAge, kahe bhaNe zuM bhAI bhaNyA vinA vidhe bhaTakIne, kuka zene karo- kucha ArTa kAMkarI Avi hAthamAM gAMdhI kema thavAye, vaMda kaLA nA lahI svapnamAM ASa% kema apAye; kalaka, kavAya, gaTI. jANyA viNa, phALe maTI zuM bhareraku purve jenI jarA mAhitI, mahirSine nA maLatI, -tiha kaLAne dharI dhULamAM karI agnimAM haLatI; ze? julama je teya tamAre, purNa thaye nAhIM nare- kucha uTavaidAthI Aza tamArI. purI kadA nA thAze, jyAM tyAM phIkA paDI japtamAM. mAna pratiSTA jAze; bhAIzaMkara kahe jJAni jJAna A; citta laI anusarere.- kula For Private and Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAzana AdhinA be prakAranA upakrama, zamana kepa be jAtanA upakrame kahevAya bhaIzakara e vadI , hejha rIte samajhAya ..... > jJAna, kALa jJAnanI muLa utpati | DhovA che rajJAnaM vAna ca purA karavAnuM che vana vijJAna mAtreNa trikAlajJA bhavennaraH artha- huM tamane kALajJAna kahuM chuM; je sAkSAta zIvanuM kahevuM cheje jaNavAthI te mANasa trikALa (buta, bhAvidhya, ne vartamAna che jANunA thAya che. suSTI saMhAra ane pAlanamAM kALa; mukhyatva kAle na mRjate brahmA kAle na harate haraH // kAle na pAlya te viSNaH stasmAtkAlaMca ciMtayeta // 1 // artha-kALamAM brahmA sRSTI saraje che. mahAdeva saMhAra kare che. vi. malana pipaluM kare che. aeva veda kALano ciMtivana kare. For Private and Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 36 ) AyurvedAditya cha mAsa purva pratye jANavA viSe che che ! kAlajJAnaM kalAyuktaM zambhunA yacca bhASitam // yena SaNmAsato mRtyu, pUrva jJAyeta rogiNAm // 1 // artha-A zIvanuM kahelu kaLA yukata kALa jJAna je vidyA barAbara jANe che te di che? mAsa pahelA rogionuM mRtyu jANI zake che. TUMkAmAM lakhavA mATe vAkaya cAturI (dohare ) ema kathana kathavA thakI, pAra kadI na pamAya mATe TuMkAmAM lakhyuM, jema hela samajAya 1 kALa jJAna cAlU, (dohare ) cAle cAle dUta, vade vaida meM vANa eka prahara e rAginuM, AyuSa che niravANa- akasmAta, vaNe prakRti, sthaLa daza badalAyA te regI paTa mAsamAM, nabha maMDaLamAM jAyakhAtAM pItAM rogi je, kSINa dehathI hoya ne paganA marthya bhAgamAM sadAya seje joyazItaLa aMga badhu bane, vaLI pasIno pera kaMDa sudhI kapha lAgatAM, TaTe AyuSI seraje regIne rAtrimAM. dAha atISe thAya dinakaramAM ati zItathI, hADa jenuM ThuMThavAya- 5 For Private and Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( 37 ) jIbha syAma barachI banI, thAya niMdratA nAza rakta varNa DoLA banI. sunya -hadaya ujAsa acena arUcI jaDatvane, baLahAnAdi vikAra maLa avarodhe je kadA. thAya mutra vaza hAra asAdhya cinho e badhAM, kadA jIve nA teha bhAIzaMkara A sva95mAM, lino dehavata che sadaiva dahanA svara caLe, sthIra vAsvara eva eka pakSamAM prANita, taje prANa tatakheva je prANIne eka svara, caLe na mAsa cha mAsa hastI gaMDasthaLa samI, hA aMganI vAsa arUMdhati dhruva vinuM pada, mAtu maMDaLe jeha jarUra joI zakatA nathI, ane zunyavata deha 11 te dukhI dIna sAtake, tera vIza tevIza prANa taje che piMDathI, japatAM zrI jugadIza 12 vasI vasti veraNa juve, khalaka khedathI bhinya bhazaMkara te prANinA, gaNe gatAyu dIna 13 phUla sugaMdha pri che nahIM, vadhe aMgamAM tApa surya prajavalita pekhatAM je prANa te Apa viparita guNe rasa lahe, gaNe uSNane zIta madharAtre bhUkhe bhame, thAya citta bhayabhIta akSi teja kamatI bane. dube aMganA bhAga te rogI tina mAsamAM, kara dehane tyAga 16 lajayA, lakSmI, ojane, smarNa, zakitane teja akasmAta jAtI rahe, ke guNa palaTe sahejha 18 For Private and Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya vinA kAma mane la; dhRje jehanI deha nakki mare te mAnavI ja niHsaMdeha daMpati je roginI, veta zyAma thaI jAya; jIbha laDara 9hIsI bane, sujI kaThaNa te thAya. ke jIhA kALI banI, khare dAMtanI hAre; eka mAsamAM e mare, vaida citta vicAra. nAka TeDi phITI lukhI. zabda yukta te sAtha; sapta rAtrimAM te dukhI. paDe kALane hAtha. je rogI baLavAna thA, taje annanuM jora anna abhAve rogine, game macAvA zera. vAtASTIlA hadayamAM, caDhe uMce ke heTha, ta rogI SaTa paheramAM,, paDe kALa ne peTa. liMga bhage je caDhe, sepha AMkaDI tApa; bhaIzaMkara, te regine, to vada sA Apa. vadane ariSTa jANavA sabaMdhI mukhyatA. che ; } asiAddhamApnuyAlloke pratikurvan gatAyuSaH // atoriSTAni yatnena lakSayetkuzalA bhiSaka // 1 // artha- vada gAyu arthAta maraNe bhukhanI cikitsA kare che. te A lekamAM sidhdhi ( cikitsA phaLa dhana yAda ) prApta thatI nathI teja kuzaLa dhira yAna purvaka aridAne dekhe. For Private and Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza vanaspati zAstra, nizri thavA mATe vidyArAma gurUnI stutI. ( gItI chaMda ) gurajI Apa pratApe, vanaspatI e zAstra lakhuM Aje; aho gurU guNadAtA, vigha viDA va6 matI tAje vidyArAma kRpALuM zISa Apano stave juve sAmU. laLa page premethI, bhaizaMkara mana lahe piDA dhAma vanaspatinA gUNA ( 5 ) mAtA -atI kaDavI, uSNa, grAhI, kaphagha, dipana, vAtahara, tathA pAcana kartA che. te ulaTI, kAtisAra, Ama, viSa doSa, vara tathA harSa sannipAtane maTADanAra che. maLa-zeSa, kaDavuM, rUkSa, ne dastane rokanAra che. temaja vAyu ane pittathI bharela che, smA-kaDavo, halake, kaMDe, ne varahara che. temaja kAsa, zvAsa, kSaya, hadaya roga, rakta vikAra, tRSA, ulaTI. prameha, kucha kapha, arUcI, kamaLa, raktapitta, tathA vivarNatA, e rogane maTADanAra che. mAthA -TA, rUkSa, kaDa, ne grAhI che. temaja pitta, kapha, cAturthaka javara, tathA saLekhamane haranAra che. maLI-madhUra tikhI, kaDavI uSNavirya, ne turI che. te agnI pradIpta karana; ne sepha rogane samAvanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 40 ) AyurvedAditya gIra-uNu tailI, halakAM ne pAcanIka che. temaja vamana; garbhapAta; trideSa; pAMDuM kamI, kuSTa; peTano dukhAvo, ane agnimAMdya, te regone maTADe che. gar-grAhI, kaphagha, kuSTahara, diga; ne jaTharAgni ne pradIpta karanAra che. ne maraDo, atisAra tathA saMdhivAne aTakAvanAra che. anaMtapUruM-madhura, snigdha, svedala, tathA piSTika che. tathA agnimAMdyatA, Ama, viSadoSa, tridoSa arUcI, svAsa; kAsa,ne pradara rogane aTakAvanAra che. gaDhazI kaDavIturI, madhura, uSNa, diya; ne sinagdha che. temaja jhADe; maraDo, kapha, prameha, amarI, garbhapAta; garbhavamana; bhamI, mucha ane mutra sthAnanA aneka rogane maTADanAra che. vata tathA ra4 gAdI-madhura; kaDavo, garama; halako; snigdha, khAra; zedhaka, svedana, kaphagha, tathA recaka che. temaja arUcI, kuSTa, kapha Aza, pitta zvAsa; caLa, varNa, baroLa, 2ktapitta tathA sagrahaNune zuddha karanAra che. garimA-saMdhivA kaTIsaLa; nabaLAI; veta pradara, prameha, vAta, pitta; kamI, kapha rUdhIradoSa, caDiyA, ne samirAdi vyAdhine maTADanAra che. gar-madhura, , tigarama, ti, dine ricaMne vadhAranAra che. temaja jIhAroga, kaMTharoga, raktapitta, kuSTa, mutraka7, traNa, jvara, ne dAhane samAve che. For Private and Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamaprakAza ( 41 ) Anton M u rvorovicovrummuivurva mA ...sothagha kaphagha. grAhI, raMgika ane tarI che. temaja kamaLa, mukhapAka, zoSa; ne samirAdi rogane haranAra che. gAtro-..garama, turI, rUkSa, ne madhara che, temaja kapha, tti, ane dAha sabadhi rega ne maTADanAra che. gAra...TA, ture snigdha, manahara,ne madhUra che, te maja meda, prameha, traNa kapha tathA pitanA rogane maTAnaDora che; mA -rasAyana rUpa, kaDavI, turIne garama che; temaja kabajIAta, kSaya saMdhivA. vedapradara, taMtuonI nabaLAI kaLatara, kaTimAM dukhAvo, kapha, citrI; sejA, ane virya kSiNa rogane maTADanAra che. ane baLanI vRddhi karanAra che. mAM dUra-madhura, pitahara, reca, vAyukartA, TADhI ane kaDavI che; temaja "vacAraga' ziraroga, peTano dukhAvo, kaLatara ane javarane bujhavanAra che. sArA-rUkSa, garama, tikhI, ane madhura che temaja prameha, rakta vikAra, kAsa, zvAsa, lIpada, ane baLane maTADanAra che. mAsa -grAhI, khArI, bhArene madhura che; temaja tathA pitta, kapha tathA kamI rogane haranAra che.-temaja vamana karatA che. vUi.... khATa; tivra, madhura, manaharane rUpALuM che, tema ja kAsa, zvAsa, baroLa javara, atisAra, kSayarogane re kinAra che. For Private and Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ra ) AyuvedAditya pherA....kaDavA; niSpa, tridoSahara,ne madhura che; temaja Arsa, vamana kuTa rakta vikAra; gudArega; kapha, zuLa; dama ane dastane rokanAra che; vaLI jaTharAgnine pradIpta karanAra che; Dhipu-kaDavuM, tinuM uNa; virecI; ane kaphakta che, temaja kRmI, citrI rakatAtisAra, kuSTa da ne pAmA re gano nAza karanAra che; suMvALI -kaDavI; halakI, garama ne recaka che; temaja zvAsa, goTo, gAMTha, vraNagaDa gumaDa; viSadoSa vagere re ne maTADanAra che; tathA uSNu viyache ne garbhapAta karanAra che. gijha... rUkSa; halakuM; TADhuM khArUM, viryavardhakane snigdha che; temaja baLa doSa, viyekSiNa, piLAzapaNa, kaTi duHkha kaLatara; casakA; zuLane bhrama rogane maTADanAra che. -- - ----- ( 4 ) 3nAra-grAhI; zitaLa, rUkSa, gurU; madhura; turA; kaDavo ne utkarSa che; temaja vara, khAMsa, bahada jamI; saMdhivA ghArA; 2SA jaLadhara navinavAra ane dama vagere rogone nAbuda karanAra che, uparA-...sinagdha; madhura gurU; snigdha, cikaNI ne ziSTa che temaja; kAsa; zvAsa; rakatadeSa daMtapiDayA, vicazrAva; mAthAnAM zuLa, trideSa upadaMza; cakarI bAdine tvacA nAM daradane nAmuLa karanAra che 3nI .. halakI, rUkSa, kaphahara, tikhI, turI, TADhI For Private and Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAra ( 4). ti, ane virecI che, temaja mutra rAga, saMdhivA, viSa doSa, dAha, kRmI garamI' ratavA. zIra roga, jIrNa javara ane saMdhara para tata guNa ApanAra che sattArA -..zItaLa, mutragha kaphagha, piSTika, madhura; ane tRpti ApanAra che. temaja hinaputva, gaSA. mutrakaccha amari, rakatAva. vetapradara, ane zuLagane samAvanAra che. 3 -....TATa madhura khATo grAhI, ne utakarSa che, vaLI citrI, hIra, saMdhIvA, traNa, pAMDuroga, kamaLe,A-- ivAtarakata, bhasmaka roga, ane upadezanA vyAdhine haranAra che. jIva--tikhI, TADhI, halakI, sugaMdhidAra, tirNa vA-- tahara, kaphahara tathA svAdiSTa che. te amujhaNa, mukhanI kharAba vAsa, ajINavara, udharasa, chAtinA roga, zisa rega mutrakaccha, ane vamanane niHmuLa karanAra che. gvara.....kaDa mAra, TADho ciMkaNo. viryavardhaka, ane labdhika che. te dhAtukSaya, viryazrAva, jaLadhara, nAmadetA jevAM dardane jaDamuLathI kApI kADhe che. -...madhura, gurU, uSNavirya ne ziSTa che, te mutrAzraya zirA roga, netraroga, vRNa, vamana tanakha, jaLadhara, visaphiTika, dAha, vagere rogane maTADanAra che, ane data sApha lAvanAra che, For Private and Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya ....kaDavo, pASTika, nizAdAra, parageTIva recaka ) emane gega ( dastAna; athavA rUtune niyamita karanAra; tathA ochuM AvatuM hoya teNe vadhAranAra ) kelegoga ( pi-tanI zuddhi karanAra ) tathA ekalI ( menino saMkeca karanAra ) che; temaja garbhapAta; e , AMtara DAnAM dAM; basti; vAta rakata vagere rogane maTADanAra che ........snigdha; kaDavI, turI, rUkSa tathA garama che; te ajIrNa nAsura zira rAga netra roga jhAnuMka pAdI ane -hadayanA rogo bujAve che; ghara -kaDavo sugadhidAra ne garama che te uraHkSata dhAtukSaya sanepAtavara atisAra mukhazeSa ane guma rogane maTADanAra che; vana-urecaka. dhaLI, TADhI, ane, slimsa che, te sepha roga jaLedhara javarane netra rogane harAvanAra che; 7.....ti zivavirya sugaMdhIdAra ane dipya che, te zutika roga viSamajavara jANatI mukhazeSa; dAha dama udharasa khujalI rakata vikAra tvapa, vagere rogane haranAra che. TrchA--tikhI, Ahara, madhura, kaDavI,ne zuSka che. tethI tihA. raktazuLa, pittAtisAra, dAha, pAMDu roga sejA, dubaLApaNuM vagere roga maTe che. 14- uSNa, tio viryavardhaka, kaDa, halake, vAtahara, ne For Private and Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza -- naka - kaphahara che, te kaDha, ratavA, Amlapitta, udharasa, rUdhira vikA2, lacaka, muDhamAra, dukhAvo, ghArAM, kRmarAga, pittadoSa, ne kaphadoSane haranAra che TU-rUkSa, kaDavuM, pAkamAM tikhuM, halakuM, tathA varahara che. te pittajavara, kapha javara, hadayaroga, kAsa. zvAsa; raktavikAra, prameha, ne dAha roga maTADI, agni pradIpta karanAra che. -ziSa samAna, tikhI, uraNa virya, kRSAya halakI; ne zodhaka che. te glAni, upadaMza, vamana, apuSatva, ane jatA viryane rokanAra che. -TA, viSahara, tikha, turuM, gurU, rUkSa, ane lirya vadhaka che. tethI raktavikAra pitta kapha, mutrakacha, tathA vAyu sabaMdhi rogo maTADe che. majha-zItaLa, madhUra, suzobhita, ne zekahara che, te traNa visphaTika, ratavA, dAha, vamana, dhruja, tathA virahanI vedanAne dUra kare che. -bhedaka, garama; gurU ane ariSTaphaLane nAzaka che. tema arUcI, traNa, kharaja; kuSTa, nirdoSa, jakhama, heDakI, bastI, ane bhrama roga haranAra che. pI-garama, kaDavo, caMDe; cakIta, ane surasa che te vAta rakta, gulma; jakI; pitta, kaphajvara, amarI, jIrNa vara. cuMka, daku. tridoSa; jakhamamAM paDelA jIva, ne hadayanA tamAma rogane maTADanAra che pura pUrI-virya vadhaka; medavardhaka, maghura, TADhI ne sugadhidAra che tema dama, arUcI, javara, dAha; caLa prameha, vipadoSa ne kujhane maTADanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya lapura--ti; kaDave zitaLa; kema. cakSu hitakara, ane sugaMdhidAra che; te hagha, ladhu prameha, galadoSa; kaNaroga, nAsAroga; vagere roga maTADe che. mAM-vizeSa ugra. madhura, rUcI utpanna karanAra ne sni dha- tathA svAdiSTa che. te tapA, vamana, sarpadaMza; kharajavuM pittadoSa tejakSINa, ane krodha vara, ne zAMnta karanAra che. sAravA-kaDavuM, zitaLa, laghu tathA rUkSa che. ane sannipA tajavara, kAsa zvAsa, kapha, pittadoSa, rUdhiranAM darada, sopha, taNA; kuSTa, udharasa dAha; vRNa, vagere bhinya binya; dukhapara a-- sara kartA che. majha -turI, kaDavI. miDI; bhAre ane zitaLa che. te strIne zvetapradara, raktavikAra; ne vamanane maTADanAra che; muvI-snigdha; avRSya; turI; recaka; TADhAM bhAre ne baLatarA karanAra che. te raktapitta, kapha, ane mutrakaSTano nAza karanAra che. thI-grAhI mula; svadala turI; tIkhI; tathA uNavirya che. te AMkhanuM upazaguM, amari, heDakI, meda; jvara, vA; kAsa, zvAsa; ne bahu vaLate pasIna vagerene maTADanAra che tura-tikhI, kaDavI; khArI; garama; bhAre ne sugaMdhivALI che. temaja kaphau mutra svedala, uSNa vagere utyama gaNo rahelA che. te mukharoga tuSA; ulaTI; uchALA ane vAta rAgane nAza kare che. -rakSa; TADhAM ne mutrala che. te amari, pitta, kapha ne rata vikArane samAvanAra che. -pitta vAtatra diya; tathA rUcikara che te AM For Private and Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( 7 ). taraDAMnAMda; magajanAM darda ne rakta zrAvano nAza karanAra che. rI-TADhI; rUkSa, madhura, bhAre, ane rUcIkara che. te mutra vikAra; basti rakatapitta ulaTI, mutrakacchane zitarane maTADanAra che. sAkI-tikhI; sugaMdha yukata; kaDavI; ne viSahara che. te apasmAra; sthAvara jaMgama; jhera; stanarega; ratavA; mutrakacchasuvAroga; garoLI daMza vagere maTADe che. rAjIturI, kaDavI, tathA madhUra uSNa che. te udharasa, zvAsa, atisAra, tRSA, dama hikkA, hika; arUcI, ulaTI; ne khAli udharasane maTADanAra che. -uraNa, dipana, pAcana rUcIkara -hagha sugaMdha yukta; tikha; kaDavuM; ne halakuM che. te mukhajAya. vAtaroga hoga; kamI mukha durgaMdha, raktAtisAra, sanepAta; Ama; tathA agni mAMdhane nAza kare che. -grAhI madhara ne zIta virya che. te jhADa; apace lehi vikAra, rakta pradara, zvetapradara, prameha, cAMdA, kulelAM A vALu, na mukhapAka rogane maTADanAra che. vALI -rUkSa, tirUNa usNa tIkhI; kamighane javaragha; che. te agnine pradipta karI, cuMka; kamI, arUcI, gulmakamavati, agnimAMdya ane aniyamita thatA raktasrAvane maTADe che. nadI-svadala; mutrala, virecI, ane zISTa che. te pADha kuSTa, kaThodara, saMdhivA; ne garamIthI utpanna thaelA phallAne rUjhavanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAdiyA pAra-grAhI, mutrala; halakI; ane tikhI che. tethI kharaja, zILasa, chAtimAM dukhAve; pittazuLa; caLa dAha, viSa. lukhasa; ane ekAMtajavara tathA caturthaka javara ne maTADanAra che. vAyaHi-kaDavuM, tUruM tikhu, ane rUkSa che. te sarasTI. kolerA, dama, raktAtisAra, pittajavara, arUcI, okArI, zvAsa tathA kapha maTe che. verA--zita, kaDavAM, madhara ne piSTika che. te vAta, kapha, rUdhira vikAra, prameha, pAMDuM saMdhivA, pagane najalo, gaThiyo vA yata, ne glihA. tathA hiSkA, vagere rogane maTADe che. --tUrI, TADhI grAhI, hadya ane svadala che, te arUcI, kamI, cuMka, vamana, seje, rUdhira vikAra, tA. ane vRpaNa, ne niyamita jvara ne maTADe che. janAra-TA, turo ane dastane sApha lAvanAra che. temaja abuMdI, graMthI, traNa gulma, kuSTa, bhagaMdara, dAha, pata, gAMTha, gaMDamALa, vagere rogone nAbUda karanAra che. -zitaLa grAhI; kaSAya, vRSaya, ane kaDavI che. te dAha. mukhajAya, goTo raktapitta, zuLa, garbhapAta, ane vahetI dhAtune aTakAve che. TAzerA-kaDa madhura, garama, snigdha, zodhaka, repaNa ane ziSTa che. te udharaza; ne zaradIne dUra karIne kezane vadhAranAra che. -miTho TADha, madhura ane kahe che. temaja mutrakaccha, rUdhiravikAra, pi-tajanya, mutrAmarI, dAha ane kSiyane maTADanAra che For Private and Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza zarI -virecI. ne aprItIvata che, tene upayoga karavAthI zarIranI aMdaranA prakRti bagADanAra ane duHkha upajAvanAra jIvane nAza karI, ulaTI, javara, prameha, arUci, cuMkane pitAtisAra ne rokanAra che. 4-garama; snigdha ane rUcIkara che. temaja tvacA nA junA roga, juno prameha, udharasa, TAMkI ane vRSaNa vR* dine maTADanAra che. r -madhura, rUkSa, hagha, zitaLa, laghu, uNu tiche, tathA viSAdana che tema ja kRmI, keDha zvAsa, geTa kuSTa, gAMDa, TAMkI, traNa, vagere rogane maTADanAra che. va8-recaka, vamana karUM ne garbhapAtI che. te kamI, zuLa, Arza ane sarpadaMza para umadA che. --rakSa, svAdiSTa, uSNa, ti, madhura, bhAre, ane svadala che. temaja kamaLo; udharasa; pittavikAra, kamI, prameha, ane zvAsa vagere rogane maTADe che. phuvAra--netrahitaka; uSNa; ane jarA recaka che. temaja aM'DavRddhi, bALa; raktadoSa; viSadoSa, gAMDaagnidAha viTika; kapha yakRta;hi ; nArtava, pAMDuM; dama tathA viSamajavara ne maTADanAra che. --ti, sugaMdhidAra, madhura, halake, kaDa, uSNa, ane citta tathA netrane hitakArI che temaja mukhanI duvAsa, aMDavRddhi mutrAzmarI; vagere rogane maTADanAra che. tathA liMgavRddhine ni saMkocana karanAra che. -kaDa; halake, tu ne rUkSa che temaja traNa, meda, hine bigADe, susti ane zvAsane maTADanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( pas ) AyuvedAditya - tikha, uSNa, tikSNa, vRSya, staMbhana, viyaMvardhaka.. ne rUcIkara che. te traNa, khIla, vamana kamI, triSa, naSTArtava, dama, udharasa Arza, kamatAti, ane zephedarane maTADanAra che. -halakuM, turUM jarA bhAre, khaTumara, ane zISTa che. te thI cuMka, maraDo; atisAra, gulma ane grahaNa nAme roga maTe che. jha-madu, madhura, gurU, zItaLa, svAdiSTa, sugaMdhidAra, ne piSTika che. temaja sAmala vikara, rasa vikAra, kSaya, dAha, ane raktapitta maTADanAra che. tri--tivra, grAhI, ane garama che. te saMdazakti, maMdajaTharAgni, moMmAMthI chuTatuM pANu, kuSTa, ane Artavane maTADanAra che. -garama, halakuM, turuM khamara, jarA gurU, ane rUcikara che. tethI rasavikAra. pAdapariSTa, maLa vikAra, ane atisAra e sarva roga maTe che. chuM-TA, bhAre. mugala, ane kamigha che. te jIrNajvara, uraHkSata, pinsa, naSTArtava azakti, raktapitta, saMgrahaNuM. kuSTa; dAha; AtyAdva pIDityArtava, pAMDuM kamaLa, Arza, ne zleSma ne maTADanAra che. --pASTika; svadala ne snigdha che. temaja kamI, kamatAkAtI, pAMDuM ne pittanA tamAma vyAdhine maTADanAra che. TI-svAdiSTa, garama, madhura, ne poSTika che temaja rUcI For Private and Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " prathama prakaraNa karanAra, tapti ApanAra jhADAne rokanAra, viyene vadhAranAra, baLa ApanAra, tathA kSata raktapitta, ulaTI, bhrama, kapha taSA, zvAsa. muchA, vAta, pitta, ane madhathI thaelA tamAma regane maTADanAra che. vAvo... tibe kaDava; uNu snigdha ane tare che te mutra che; lihA; guma; traNa Aza prameha pittavara ne kaphane maTADanAra che. gharamA -... halake kai TADhe rUdhira vikArane haranA 2. vAyuno nAza karanAra; jINajavara, pAMDu, upadaMza, maMdAgni ne keTalAMka tvacAnAM duHkhane maTADanAra che - gurU, madhura miDI; gaLI; ane cikaNI che te maithuna zakitane baLa ApanAra, kaphane vadhAranAra; ne vAta deSane samAvanAra che. - bhAre madhara; vivadha uSNa viSTika... ane rUcikara che, te bhrama, dAha, muchA' pitta doSa, zrama ane raktadoSano nAza karanAra che. vara-turA, kapha, TADha, ciMkaNe. ne tivra che, te ci trI, sopha, vraNa, javara, mukha rAga; saMdhIvA baLa; bhAga-. dara; -haroga; pAMDuroga; aMthiH zvAsa kasa lIhA, vagere rogane maTADanAra che. " - zitaLa kapAya tikhI recaka ane zISTa che. te cuMka Apharo viSadoSa malIhA dadu ane saMgrahaNI ro For Private and Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya gane maTADe che. jAmI TADhI kaDavI ha halakI ane ciMkaNI che. te mutra kaccha kucha prameha dAha ane sarva prakAranA vara ne maTADanAra che. jamar -...pacca madhUra zitaLa mRdu gurU -hadrAga ane virecI che, te ajIrNa vAta pittajavara kapha javara ane aramarI na maTADanAra che. jI- dica recaka kaDavI ne amRdu che. temaja mutra kaccha Arza, pAMDu, prameha, pradara, vAtarakta kamaLo dAha tridoSa atisAra gulama kSaya ane erUthIne maTADanAra che - dipya recaka kaDavI ane amRdu che. te mutraccha A pAMDa prameha pradara bhrama na baLa ne maTADanAra che nAgara --tikSaNa madhUra kaDavAM garama tathA garbhapAtI che. te saMgrahaNa kamaLe ane dadu rAgane maTADanAra che. nAnA-nizAdAra garama mUtrala tivra tathA ziSTa che. tathA AmaNa Aze haDakavA ane unmAdane maTADanAra che, kATha..piSTika tikho rUkSa dIpana tikSaNa vAtahara ze dhaka tathA paNa che te maithuna zaktine vadhAranAra yoni deSa maTADanAra nAsura meda kaphadoSa arUcI duSTatraNa phephara nAbhI zuLa strInA radeSa karNa mULa pinsa prameha tathA vaMjhA rogane maTADanAra che surata-cikane piSTIka che. te mutradoSa nAmadetA ane prameha nAmanA vyAdhine maTADanAra che. vi-...laghu cika, zitaLa hava, sugaMdhayukata, ane tivA che, tethI rUdhira vikAra, netra roga tvacA roga jhADAnI For Private and Personal Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza kabajIAta ane upadaMzanA vyAdhine maTADanAra che. -TA, mRdu, kRSAyane ture che. te netra roga lehIne bigADo ane kaNa maLane maTADanAra che. jAha- zitaLA marI svAdiSTa viryavardhaka, mUtrala ane paSTIka che. tethI dhAtukya, cuMka, tanakha; mutra vikAra, kapha prakopa. ane pita doSane maTADanAra che vana-Da dala, sugaMdhita, ane uSNa che te kolerA, javara, ane trIdoSa vikAra bujhAvanAra che. | gha che. va-madhara TADhA, bhAre, rUcikara, snigdha, ane piSTi ka che. tethI kapha. traNa ane pita doSa harI viryanI vR fiAjA-tikhA, turI, TADhA, zitavirya, ne arUcine maTADanAra che; tethI udharasa, tRSA, kuSTa, prameha, mUtrakaccha ane kamI rogane nAza karanAra che. vaLa-tura, rUkSa, halakA, garama, tathA zISTa che ane maLa baMdha tUSA, cuMka meda, ane dAhane niteja karanAra che -virya vardhaka, piSTika, viSa yukata ane kRSAya che. dukhatA sAMdhA; mukhazoSa; bhrama, zvAsa, tAla, prameha tuSA, meda, varNa vagere vyAdhine maTADanAra che. paraM-dipana, rocana, uSNu, gurU, ane gudAnA vyA - For Private and Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ) AyurvedAditya dhine nAza karanAra che. te javara vAyuM, maMdAgnI, arUcI peTanAM darda, cuMka kamaLA vagere rogonAM piDyAkAraka pari NAma maTADe che. tra - ti, halake pAcana rUkSa, diya, dhana; ane uSNavirya che. te ajIrNa, gulma, kamI doSa, saMgrahaNI. paNI ne yakRta rogane samAvanAra che. -SAya. garama rUkSa. pachIka, ane titra che te netra roga. strInA pradara roga, ne Artava dezane maTADanAra che. vi-halakA, snigdha, kamaLa, madhara. gurU, svAdiSTa, pa ; ane piSTika che te vAra, trideva; ne traNa rogane maTAanAra che. jAranI-uSNa, diya, mUtrala, viryavardhaka, ne piSTika che. te napuSArtha dhAtunuM javuM, phikAza paNa, cakarI muchA, bhrama, vagere rogone mULathI ukheDavA samarthavAna che gAmaNI-madhura turI, TADhI, kaDavI. mutragha uSNa vine piSTika che. te dhAtu gata, viryazrAva ratavA, visphaTika, trideSa prameha, vagere vyAdhi maTADI kAMnti sudhArI; maithunazaktI ne vadhAranAra che. * javAra-sukSma snigdha, mutrala, halako; enTIphale jesTika; (garamIne kApanAra. ) ane pathya che; te gulma, pAMDuli hA, galaroga, AI, amarI, mutrakaccha, Aphara; grahaNa maLabaMdha, zuLane saiodharane samAvanArI che. For Private and Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza -cikAzavALA: gurU, madhura, snigdha, enTIsIDa (khaTAzane dUra karanAra ) svAdiSTa ne pASTika che. te mutradha, tanakha" jaLadara, ane vAtadoSane maTADanAra che. nAmaf-grAhI, madhura, tarU; gurU; zitaLa, eneDAIna ( vedanA hAraka) TADhuM ane ziSTa che. te ulaTI, tRSA ne uNa aMgane zItaLa karanAra che. navA-turoTADha, halake, madhara, kaDa. recaka, ane mutrA che, te meda, udharasa, bhrama, ulaTI, visarSa kapha, mutravikAra, gudAroga, vagere roga maTADIne spaSTapuSArtha Ape che. nAjha---garama. tikSaNa nizAdAra, madhura, uSNa virya, di , zodhaka, pAcaka, ane jaTharAgnine pradipta karanAra che. te duHgaMdha, kAsa, zvAsa, bALa; chAtInAM dada maLabaMdha, svarabhaMga arUcI, traNa, zilada, vAtaroga, ne ametarino nAsa karanAra che. nAga-tikhI. turI, snigdha, madhura, garama, sugaMdhayukta; mehaka, uSNaviye, enTInyujIka ( taMtuonI vedanA hAra) pacca, ne pASTika che. te ulaTI, cuMka, Aphara, unmAda, kAlerA vagere daradane maTADanAra che. nItinuM, madhura, TADhuM, laghu, rUkSa, snigdha ane viryavaIka che. te vamana, zekajavara, AmAtisAra, prameha, uraHkSata, pradara, dhAtukSaya, kapha, ane arUcIne nAza karanAra che; jAdU-- grAhI, madhura, kRSAya, svAdiSTa, vAtala, tathA kaphagha che. te cakarI. AM; AcArtava, madhuprameha, azmarI vagere daradane haranAra, ne lehIne tvacAnA dardane maTADanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ayurveda ditya jJA-halakI, kaDavI, sugadhayukta; manehara, zItaLa ane zISTa che te rUdhira rega; mutraroga mukharoga, netraroga, guptaroga, ane khedavAranA nAza karanAra che kapa-sinagdha, svAdiSTa, pAdikamadhara, ropaNa, ane jarA recaka che. te glAni, kSaya, pSA rakatapitta viSadoSa, moha, pittajavara, ugra sanepAta. ane magajanAMdaradane maTADanAra che. ji -kaDavAM. TADhAM madhUra. piSTika ne dala che te sava jAtanA javara, ulaTI kamI da. koSa, mAthAne dukhAve, AMtaraDAnuM kaLatara, ne sanepAtane samAvanAra che. hira-kaDavAM; turAM, mutrala, ane ziSTa che. temaja mutravikAra, arza, zvAsa, kSaya, sanai pAta, hojarInAM darada, ne trideSane maTADanAra che. 1 2 t . f -TADhuM halakuM madhUra, miThuM, ane grAhI che te pitta, prameha; ne mutra vikArane maTADanAra che. TIvI-khArI turI; bhAre ane piSTika che. temaja ameri vAtaSa mutrakaccha, prameha ane sannipAtane maTADanAra che. tetara-snigdha, gurU, maghura, bhAre, TADhI svAdiSTa ne piSTika che. te kaphadeSa, kaTIzuLa, phATa ane kaNa rogane maTADanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamaprakAza ( 10 ) kALA-garama, rUkSa, cikaNI; turI; ane cIkara che. te uraHkSata, zilama; vAtadoSa, nirdoSa gaMDamALa; ane nAbhi zuLane maTADanAra che. DuMgaLI-gurU; tikhI; durgadha naSTa ne rUdhira vikArane vadhAranArI che. kAnanA casakA ne kaTIzuLane maTADanArI che. mAtrI-kaDavI, garama, rUkSa ne mutrala che. te chAtInAM darada baddhakoSacuMka, peTano dukhAvo; mutra vikAra ne visphaTikane maTADanArI che. 4 -..sugaMdhidAra, ti, jarA recaka che. te karNa zuLa, pitta vikAra, saphedara, kRmIvra, vAta rogane maTA DanAra che. dura-pASTika, bhAre, garama, madhura jarA turA, ne gurU che te prameha, dhAtukSaya, gaDamALa, tRSA, ane AtmAstavane maTA DanAra che. | Dha che. hafpaMpa -rUkSa snigdha, madhura ane kaDavI che. te sarva jAtanA, javara, baroLa zuLa, gulmodara, ne tRSAne maTADanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 58 ) AyuvedAditya www.wivja na | ta || tAra--madhara snigdha laghu tirNa tikhI ane garama che. te zvAsa, caLa, zitaprazamana, cetanAsthApana, varNa prazAdAdana, kaDu, kune maTADanArI che; ta=--... sugaMdhayukta, tikhI garama. tikSNa, ane madhura che; te tRSA vAta, pitta. -hoga, kRmI doSa, arUcI Aze ne zeSane maTADanAra che; tanavAM TADhAM, madhura, ane ciMkaNAM che. te pradara, prameha, pezAbanI baLatrA luM lihA, kSaya rogane harAvanA che. tama SAya madhura, garama, recaka' rUkSa tihaNa, ne ziSTa che. te dAha' visphaTIka Arza, kapha, chAtInAM darada udharasa, meLa bAdI, arUcI, vagere daradane maTADanAra che. ta--jarA kaDavA turA madhura, svAdiSTa, snigdha tukhAne telI che. temaja mutra doSa, kapha doSa, meda, traNa, kuSTa. kamI vagere rogane maTADI, viryanI vRddhi kare che. tavALa-...TADhI, kaDavI, rUkSa, zedhakane dipya che. te A sinyAsa, zudrA; hAridrI, viSamajavara, tridoSa, udvega, A rUcI, aMDavRddhi, ne tanakha vagere rogane maTADanAra che. - tamAruM - jherI, nizAdAra, garama, zuSka. ane ari 4 phaLa ApanAra che. aMtargala; sajA heDakI, arUci gudA roga, zvAsa, TAMkI visphaTIka, vagere maTADI kharUM purNatva ApanAra che. tAvara..piSTika TADhI, ane turI che. te mukhapAka, For Private and Personal Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( pa9 ) . TAMkIne; gaDa gumaDane maTADanAra che. tA - bhAre svAdiSTa. TADhuM khArUM, ane rogiSTa che. te baLa ApanAra mutrakane maTADanAra ane, raktapittane niH muLa karanAra che 7 --...grAhI. zitaLa, majUra, gurU, bhAre, mugalane di che te le hinI vRddhi karI, madane, maTADanAra ne viryanI vRdhdhi karanAra che. mAM-... atyaMta mada vALa. madhUra snigdha. khaTAza vAche. pitta tathA vAyu hAsnAra che. maLane khaseDI, medaharI; viryanI vRddhi karanAra che.. tajAra --uSNa tiSNa. garama, ne kSayane nAza karanAra che. te kapha vAta, atisAra, zvAsa, uraHkSata, ane junI udharasane maTADanAra che. tAMjano zItaLa, rUkSa, pathya, recaka, mUtrala, ne madhUra che te gAM Da, baroLa, baLatrA; tRSA, dAha, ne mukha zeSane maTADanAra che. g4- ..nikhI, kaDavI; svAdiSTa diya, bhedaka, byuTI TIva ( zakita ApanAra ) ne zuddha vanaspati che. te zuLano dukhAve; viMchInI vedanA. AdhAzIzI; kaLatara; pinsa, vAtajavara, muchA; kapha vagere roga maTADanAra che. tainAjha-.virya uSNa garama sugaMdhidAra; madhara pASTika ne pathya che. te mutra roga; gudA roga dhAtukSaya ne kaphajanya ne maTADanAra che; For Private and Personal Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (60) AyurvedAditya | ca | -...uSNavirya, ti ketheTIka ( recaka ) niSpa ti; halake ane ziSTa che; te Apharo, geTa, Arza kuSTa pathari pAMDuM; sepha aSTalakA, unmAdane udara rogane maTADanAra che; rAjapa...snigdha, Asla; uSNa zitaLa; kRSAya; tura madhura, svAdiSTa; gurU zeSaNa, grAhI; jarA kerthoTIka, ane khaTa madhura che; te trideSa; kapha ne maLa baMdhane maTADI; viryane vadhArI tapti karanAra che, rAmado-madhura ane zitaLa che. tridoSa, prameha, 5tharI; ne enTIpAyareTIka ( tAvanI garamI utAranAra ) che; rA ...glAnIkara; nizAkhora; recaka, kaDavI; ane zi Ta che, te kamI doSa; kharaja; AMphare; arUcI; jaLadara gAMTha; ane baroLa, ne maTADanAra che; 4... haramI; zitaLa grAhI, zodhaka, enthalami TIka ( kamIne nAza karanAra ) ane pathya che; te lehine caDhAve, netraroga, ardhazIza, ane zephedarane maTADanAra che, tevarAra-sugaMdhayukta; pAcaka snigdha uSNavirya svadala mutrala kRmIu ne kaphagha che. te sutikAraga mutramArganArega svarabhaMga, sa, ju, caLa traNa kAsa zvAsane maMdAgnine maTADanAra che. sevanaTsa-recaka; kaDa; esTrIjanTa (grAhI) turo kRSAya ne kRmigha che. te vAta, kRmI, kapha seje ane upadezane haranAra che For Private and Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( 6 ) dhaNT---madhuraTha Da grAhI; jarA parageTIva ( recaka ) ne viSahara che. te tRSA meda; kAdha; kuSTa; ratavA, pittazuLa; brAMnti; zvAsa; kAsa; udharasa tathA vamanane maTADanAra che. pAra-ugra, kaDa; garama: bhAra, nArkoTika (niMdrA lAvanAra) turo, grAhI mAdaka ne mutrala che; te traNa, vRSaNavRddhi, gumaDAM kuSTa, saMdhivAnA casakA, ane mutrarodhane maTADI vine vadhAranAra che. rrr-mugala, turA, halakA, jarA kaDavA, tikhA. recaka. uSNa, kRmigha che te vicane haranAra, ne AMkaDI, tridoSa, vyAsa, vagere rogane maTADanAra che. dhAvI-tikhI, rephIjaranTa, (kaMDa) turI. grAhI. halakI, sukhakAriNI che. te kamI, cAMdAM, ratavA, atisAra AtyA va, raktArza ane kaphane maTADanAra che. tathA conIne sakecana karanAra che. dhA-TADhI, turI; gurU, madhura, recaka, bhAre ane grAhI che. mutraka7; raktapitta, kuSTa, udAva7, gulma grahaNuM, ne madAtyayane maTADe che. TEmadhara, DADhI kaDavI, tUrI, halakI, hImoTAInIka ( lehIne zudhdha karanAra) ne phebrIphayuja (javara hAraka) che. te maLane rokanAra, traNane maTADanAra, tathA sannipAta, ratavA, kapha, kuSTa pitta, tanakha, prameha, ne dhAtukSayane maTADanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 62 ) AyurvedAditya jajanananana () nA -kaDavI; kRSAya, halakI, tikhI, uSNa, ne Tenika ( piSTika che. te kRmIdaSa, arUcI, lacaka, vraSaNavRddhi, kacara; jaLInA daMza kuSTa, sutikArAga, ArditavAyu; bhagaMdara nAsura, AMcakI; vagere darane maTADanAra che. nArA- garama, rUkSa, madhura, recaka -hagahara ne ImITIka ( ulaTI ANanAra;) che. te kRmI, udararoga; Apharo, cuMka, va re vyAdhine maTADanAra che, -tikhI garama tiNi, ne ziSTa che. te pinka, saradI, mAthAne duHkhA nAbhIzuLa, ne raktavAtane maTADanAra che. nAgara-uSNa kRSAca, rUkSa, laghu ane zIta che te sutikAraga; saphedara, bhrama,ne grahaNa rogane maTADanAra che; nA -tiSNu, garama, recaka -hala, dipana, pAcaka padhdha, ane tikhI che. te bhrama, hAMphaNa, mukha dorgadha. maLa bhedaka, vAyu, tathA zramane nAza karatA che. ne mukha jADaya haranAra che. nA -pathya, zitaLa, Amsa, jarA kaDavI, ane pablika che. temaja daMtaroga, raktapitta ane kavane maTADanAra che. fii -mugala, anvartha, enTIphala jesTika ( garamI kApanAra) mIATIka ( AMkhanI kIkIne moTI karanAra ) che. te AMkhamAMthI paDatuM pANI ulaTI, prameha, AMkhanA metiA vagere rogane maTADe che. naitI-kaDavI, jalada, mAdaka. tiSNaka pAya. ane jarA recaka che. te kAsa, zvAsa, hAMpha, baroLa, TAMkI vikSiNa, lihA, jaLAdhara, pinsa vagere rogane maTADanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza - nara-snigdha, DamIssanTa ghAtu piSTika ) cikAsa yukta ) gurU, madhUra, tailI, kamaLa, ne pathya che. te buddhi vadhAranAra virya vadhAranAra; bhavya, pAcaka, kuSTa da vagere rogane maTADanAra che; nepA-tiSNu, garama, recaka, enTIspejha moDIka ( AMka DI tathA zuLane haranAra) ne eLela mInTIka (kamIne nA karanAra) che. tethI kharaja, TAMkI, kuSTa raktavikAra, maLabaMdha, ThAse, pinsa kapha, pittane gudAnA rogane maTADanAra che. gojha-sAraka, kaDavuM, uhNa tikhuM bheda pAcaka, ne A varSa che. te dhAra, kuTa, dAha, bakake che, ne pittajavara vagere rogane hare che, gar-madhara, grAhI, caMDa ane ziSTa che. te zilama, daMtaroga nidoSa, ne maTADanAra che. papA mera-kaDa re; thoDa, mutrala. ane okaTa reTiva ( lehine zuddha karanAra) che te traNa, prameha, baroLa,zuLa; - nikaMda, ne mutrachane maTADanAra che. pipara--madhura, grAhI. tikhI, garama, tirNa, kSa, zedhaka, enDI pIrIo Dika (ekAMtarIA tathA cothiA tAvane maTADanAra) che. te agnimaMda, dhAtukSaya jIrNajavara, pAMDu roga, vAtavyAdhi, kaMThamuja pradara ne vAtaraktane maTADanAra che. piMpa -bhedana tihaNa dina uNavirya, rUkSa, rUcika2, ne eDIjhIAka (nAmadane purUSatva ApanAra ) che. te For Private and Personal Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ayurveda diya . sihA kamISa. mastaka zuLa, gAMDa, heDakI, vagere rogone maTADanAra che. papaiyuM...madhura, gurU, eromeTIka ( khuzabe dAra) ne , bdha che. te da, mutra roga. stana pAka, kSaya, ane je ta pradarane maTADanAra che. paTA.. kaDavuM; turuM, snigdha, uSNa, ne hImosTeTIka ( rakta vikArane dura karanArI che. te AMkhanA metIA, ska va, daMta roga, ne grahaNi rogane maTADanAra che. vA- snigdha, madhura, gurU, tailI, viryavardhaka; ne peTeka che. te kuSTa, raja deSa, pazcAtApa, amarI; pAMDa; liMga do Sa, mutra roga, uraHkSata, pinsa, baLane gAMTha rogane maTADanAra che. vaDhavA-...madhura, gurU, sTImyulanTa ( garamI pedA ka ranAra ] pASTika, snigdha, ne uSNa virya che. te prameha dhAtu doSa, pittavara, traNa, kuSTa; caLa, ne sanepAta javara ne maTADanAra che. vALI.....tihaNa, kaDavI, garama paSTika sinagdha, madhara ne viryavardhaka che. te kamI doSa, tanakha, jaLodara, pinsa ane baroLane haranAra che. - cAva--kaDavI, madhura, tikhI, ugragaMdhavALI, snigdha, For Private and Personal Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( 65 ) piSTika, ne rasAyana rUpa tathA zIta virya che, te eNka saMDha deSa, Amya pita, nAbhI zuLa caskA, phATa, na magajanI azakita na daphe karanAra che. va8--....grAhI, turo, TADho mutrala, jarA kaDa, ne sA calegega (lALa vadhAranAra) che. te prameha, mukhapAka, nAzikA rogane arUcIne maTADanAra che. vinA-zodhaka khATuM, halakuM garama, mekika TonIka ( jaTharAgni ne pradipta karanAra ) che te grahaNi gulma, zu La, nabaLAI, rakata pitta, hikkA, ajIrNa, maMdAgni, vagere rogane maTADanAra che. vedAM-kaSAya; madhUra, rUkSa, ane kaDacaTa che. te tRSA mutra roga, chAtInAM darada, tridoSa ne pittane haranAra che. vihI-turI madhUra, cikaNuM, zedhaka ne digya che. te atisAra, cakarI, plihA, yakRta ne caskAne maTADanAra che. vAra sAMje -lekaseTIva, ( jhADo sApha ANanAra, )ne garama che. te atisAra Arza, kuSTa plahA, pitta' kapha, vagere rogane jaDamuLa karanAra che. varalI-~miThI, snigdha, zItaLa, bhAre ne jarA recaka che. te aMDa vRdhdhi, rUdhira doSa. tRSA vagere maTADI jaTharAgni pradipta karanAra che. grAma...ThaMDI kRSAya; kaDavI ane rUkSa che. te AyuSa va dhAranAra, svarane sAro karanAra, unmAda rogane zAMnta karanAra, maLane khaseDanAra ni upadaMzanA jakhama rUjhAvI, tarka vitarkane zAMnta karanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya che ma aa. mAM.. turI; rUcaka, uSNa; mAdaka ne sopArIphIka ( ni ze tathA niMdrA lAvanAra che. te haDakavA unmAda, AtyA rtiva, casakA; tivra bhukha, tuSA; grahaNa, agnimAMdya suzka udharasa, heDakI vagere rogane maTADanAra che. mA-garama rasAyana rUpa; naravAIna Tenika (dhAtupATIka ) zodhaka uNa, ne ropaNa che. te AMcakI apa smAra; cAMdAM tAva, kheDA vagere rogane maTADI AyuSa nI vRddhi kare che mijAyuM-pAcaka; turaM tiNa; dAhaka; madhUra jarA recaka maLabaMdha hara; viryavadhaka; ne sIkaTa ( cAmaDI para phele pADanAra ) che te pita pAMDu; maMda, jaTharAgni, vagere roga maTADI mithuna zaktine vadhAranAra che; mALa-tikhI, garama, kaDavI; rakSa; halakI, ne ziSTa che; te khAMzI; mukhanuM virarasa paNuM zuLa kuSTa; daMtanA caskA vagere roga maTADI vaMjhA strIne pharIthI garbha dhAraNa karI zake che; ma--...halakA; rUkSa; gurU madhurA; piTi; ne pathya che te maLabaMdha udAvatta pitajavara vRNa ane atisArane ma TADanAra che. maLI -...grAhI turI; kaDavI ane usNa che. te yoni roga netra roga saLekhama prameha ratavA, nyunArtava ne mutraka For Private and Personal Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza (69) ccha ne maTADanAra che pI... tirNa pAthana, uNa turI ane rUkSa che; te arUcI ulaTI maLabaMdha vizucikA ne hogane maTADanA SS--reza guru; madhUra; piSTika ne halakA che te pitta javara traNa ne kamaLe. vagere vyAdhi viDAranAra che maraghAM...garama uSNa trihI dipya madhura ne dAhaka che; te arUci kRmI vAyu prakopa tathA traNa rogane maTADenA madaf---kaDavuM enthala mInTIka (kamIno nAza karanA 2 ) ane turU che te prameha grahaNI atisAra kuSTa - zuLa traNa vagere rogane maTADanAra che; --madhura tikhAM svAdiSTa gurU tikSNa uSNa racana ropaNa tathA dipana che te draSTinuM teja vadhAranAra baherane ughADanAra vAyune haranAra ane mutra roga maTADanAra che madudAM-ha madhura gurU tathA naSTa che te viryane vadhAre nAra baLa ApanAra tRSA dama bhaMma mada ane rakatapitano niHzaMzaya nAza karanAra che mAi-grAhI, ciMko; DamIsanTa (dhAtu piSTika ci kAsa yukta) ne samagaMdhI che te Arza, prameha, TAMkI pradara pra-- meha, amarI; ne maTADI ne enino saMkocana karanAra che. pAchAM --dikhya kaDavAM tikhAM usNavirya tathA baLane vadhAranAra che. te apasmAra. kAlerA ne raktAtisAra ne maTA DanAra che. DhImA-recaka, turI kaDavI -hagha ane garama che. te For Private and Personal Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya * nAnA pagane cuMthAra, khujalI, lukhasa, pitta, kapha tathA pradara rogane maTADanAra che. mI -grAhI, madhura, kaDavuM; halakuM turuM, ne zubha che. te vagadoSa, naLavikAra, saMdhivA balagama, tathA lukhasane maTA DanAra, tathA liMganI vRddhi karanAra ane garbhapAta tathA vamana karanAra che. pura--kaDavI ciMkaNuM; rasAyana rUpa, bhAre, pazvika, kADiAkaTAnika (aMtaHkarNane zakti ApanAra ) viryavardhaka, madhura grAhI, uSNaviryane vAtahara che. te virega; gudAroga, mA thAne duHkhAvo, prameha, unavA, kammarano duHkhAve; kaLatara, nabaLAI pIDitAva vagere roga maTADanAra che. methIvALA-kaDavA, turA, piSTika pAcaka vAtahara ne divya che. te garbhasthAnane saMcita karanAra, stanamAM vizeSa dugdha utpanna karanAra. viryane vadhAranAra, tathA pAcana zakti, maithuna zakti vadhArI, draSTI tejane vadhAranAra che. - pavADo -snigdha, turI, kaDavI ne rakSa che. te hathioranA ghAne rUjhavanAra; sojo, saphedara, mAthAno dukhAvo pagamAM kaLatara ne tridoSane maTADanAra che. vara-madhUra TADhe piSika cikaNone ugragaMdhI che. te rUdhira vikAra mAthAno dukhAvoraktapitta ne kazuLane mane TADanAra che. peDhI-grAhI, TADhI, eromeTika (khuzabedAra) sugaMdhayukta ne ziSTa che. te jakhama, ghArAM vAtarakta, dAha; ne rakatanetrane maTADanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( 6 ) -grAhI, kaDavI tikhI, svedala digya garama ne rUcaka che. te maMdajaTharAgni, maLabaMdha, viSamajavaraH philaSma, arUcI; ne vamanane haNanAra che. ratI -rUkSa, turI, TADhI ane kaDavI che. te traNa raktapitta, dAha, ratavA, gAMTha, ne baroLane maTADI; viyenI vRddhi karanAra che. rattAMgaNI-zitaLa; ladhu, madhura, kaDavI, grAhI, manahara. ne zilata che. te kuSTa, tvacA doSa, upadaMza ne visphaTika rogane maTADanAra che. jarUrI-zItaLa, turI, jarA madhura, ane mUtrala che. te rakta netra; pradara, tridoSa; mukhapAka; muja; ne tejahiNa; draSTine spaSTa karanAra che. trz-tikhI, uSNa, ti; jarA kaDavI, tailI ne grAhI che, te kharaja, kRmI, kuSTa, pitta ane kaphano nAza karanAra che. rAdanA-garama, gurU; kaDavI, ane vAtahara che. te udara roga; sajA; ardhagavAyu; AdaitavAyu; sagavAyu taMdrika, aMgravRdvi aMtargaLa, ane paDakhAMnA zuLane maTADanAra che; -TADhI bhAre; maLarodhaka kaDavI haramI; kaSAyane grAhI che, te tvaSa; maraDe, raktAtisAra ane sannipAtane maTADanAra che; zAmaLI-turIkaDavI, TADhI, manaharane sugaMdhidAra che; te nirega; jaLaza; ne atisArane rokanAra che For Private and Personal Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (70 ) AyurvedAditya ja janma-janana revara -ugrarecaka; turI ne kRSAya che; te mutrane vadhAre che; ne kuSTa; pagamAM phATa jo; peTamAM cuMthAro, vagere roga nAbuda karanAra che, vaMja-mutra; tiNuM; uNavirya, pAcaka, titrane sugaMdha yukta, che, te zvAsa, hika taka zvAsa; tridoSa; joga; ka karoga; heDakI, pinsa; uraHkSata, prameha, grahaNI; vagere rogane maTADanAra che; --tikhuM; uSNavirya, viryavardhaka, rasAyana rUpa, rUbI phesIyanTa, (cAmaDIne lAla karanAra ) ne grAhI che, te chAtInA roga, jIrNajavara, viSamajavara, jaLadara, ugra vAtaroga, ulaTI, arUcI, vagere roga maTADI, zarIramAM zaktI vadhArI, mithuna zakatIne prAkRmI kare che, &ir.... TADha, halake, grAhI, tio ne kaDa che. te netra rega, prameha, kuSTa, casakA, kharera, jvara, vagere vyAdhione maTADanAra che, f -pAcaka, khATuM, sugaMdhayukata ramaya, tarU, jarA kaDavuM, halakuM gurU tiSNa kRmigha che. te tuSA rUdhira doSa, vraNa da, skavi, sarpadaMza, dhAtukSaya. kucha ne mragI nAmanA vyAdhine maTADanAra che. rUkSa, grAhI, kRSAya ane ziSTa che te tvaSa ane tisAra, maLavikAra, pradara, prameha, AyAttava, cakarI, vagere rogane maTADe che. For Private and Personal Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza { 31 ) vana-sugaMdhayukta, DAyaphereTIka ( iMdriya julAba karanAra ) halake ne snigdha che. te tanakha, jaLodara, mutradoSa cAM dAMunavA, azmarI, vagere rogane maTADanAra che ---30 - 17. tikho digya piSTika, mutrala ne ugragaMdhI che te viM chIdaMza rUSa garbhapAta, sannapAta, vagere vyAdhine maTADanAra che, 7. tikSNa, uSNavirya pASTika ne nirmaLa che, te tridoSa, kaMpavA adhagavAyu, arUcI, ane glihA ne maTADanAra che. ag-zita kRNAya grAhI, rUkSa, gurU, ne piSTika che te prameha, yoniroga, gulamodara, detapiDyAna kaphane maTADanAra che. dvAra--madhurakRSAya, rUkSa viryavardhaka,ni piSTika che te kSaya, udharasa, baroLa, raktapitta, vagere darada maTADI mithuna - tIne vadhAranAra che vApuvA--kRmigha, garama na vAtahara che, te bALakanA peTanA kamI maLabaMdha, arUcI, Apharo, nAbhIzuLa, vagere darada para vaparAya che, rAjAuMrUkSa garama, kaDavAMne kRmigha che, te kamI kapha, ulaTI, AvArtava vagere vyAdhine nasADanAra che. vA...zItaLa, grAhI, halako, rUkSa sugaMdhayuktane jarA recaka che. te tRSA, ratavA arUcI dAha, caLa ne viSadoSa ne maTADanAra che. vika -STika madhura, gurU, snigdha, laghu, mu gala; ne zItaLa che. te viryane vadhArI, uraHkSata, nAmadaMtA, For Private and Personal Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( hara ) ayurvedAditya javara, traNa, vagere roga zairthahiNa karanAra che. -- ) - | rA || sAtA -poSTika, rasAyana rUpa viryavardhaka, TADhI zitavirya kaDavI, hagha; svAdiSTa, ne titra che. te rUdhiravikAra, saMgrahaNa, kSaya, azaktI, prameha, cakarI maMdAgnI vagere dardane maTADI, maithuna zakti vadhAranAra che. sAravA-kaDavo turo, grAhI, mUtrala, kRmigha, ane halake che tethI cakRta geTa lihA, TAMkI, aMDavRddhi, zudrA, kodhavara sanepAta, triSa, mutrarodha, vagere darada maTe che. .....madhura, TADhI, uSNavirya, piSTika; mutrala, ne kaphagha che. te pramehane utpanna karanAra che. ne vAyu, raktapitta, baLa, yakRta vagere roga maTADI maithuna zaktine vadhAranAra che. te rAja,rA-piSTika, uSNavirya, viSadoSa hara, ne mutrala che. tethI mAthAno duHkhAvo caLa sejA, phepharuM, vagere duHkha maTe che. sarave -garama, titiNa bhAre kaDa, jarA madhura, grAhI ne mUtrala che. te netraroga, tvacAroga, dhAtudoSa, kSaya. uraHkSata zvAsa, vagere vyAdhine maTADanAra che. saraHa....uSNavirya, kaphahara, snigdha tirNa, tikhA jarA kaDavA tathA ziSTa che. te seje, meda, vagere maTADI, kezane vadhAranAra che. karasaMDo-poSTika; madhura tura kaDa, mutrala ne kamigha che. te visphaTika, bhagaMdara, dhAtukSaya vizvAsa, heta kuSTa, duSTa tra For Private and Personal Use Only
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakoza ( 73 ) wwwww Na vagere rogane maTADanAra che. sATo.thaMDI turI, tikhI uSNavirya, piSTika ne kapha che. te sutikAga, kamaLe; grahaNI, zvAsa, zuLa, baLa, vagere rogane maTADanAra che. sAma-pauSTika, grAhI, gurU. madhura, ne vicaMvardhaka che. te jaTharAgnine pradipta karanAra, maithuna zaktine vadhAranAra, kapha, vA ta, pittadoSa ne maTADanAra che. juvA....piTika, madhura, jarA kaDavA, tathA dipya che. te stanaroga, sutikAraga peTano duHkhAvo, yakRta, bAdI peDhAnuM sujI AvavuM maraDo, apaco zvAsa, vagere duHkhane maTADanAra che. dUra-pASTika, gurU, maghura, garama pAcaka, bhedaka, tathA pathya che. te Arza gulma, kapha, plihA, daku, phepharI, sutikA rAga, vagere roga maTADI, maithuna zakatIne vadhAranAra che. vaDa-ThaMDI, rUkSa, telamaya, pASTika, ne ziSTa che. te tRSA, rUdhira vikAra, zrama, dAha; kAsa zvAsa, ne hadayanA rogone zAMnta pamADanAra che. se .madhura, TADhe; jarA turo, piSTika, grAhI, ne snigdha che. te raktapitta, vizrAva, AcArtava, vagere daradane maTADanAra che, da-turI; pAcaka, digya, bhedaka, recaka grAhI ne mutrala che. te dastanI kabajIAta, maraDo, prameha, khAMsI, arUcI, rUdhira vikAra, vagere daradane maTADe che. For Private and Personal Use Only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya dRDha....tikhI, haramI, kaDavI, lukhI, garama, pAcaka, ane kaphagha che. te kuSTa, traNa, mutrakaccha, saMgrahaNuM, zuLa, viSamajvara, ne raktapitta vagere vyAdhine maTADanAra che. phirojha-turo, grAhI, ekabolika (yonino saMkoca karanAra)ne ziSTa che. te tapradara, TAMkI; glITa, yakRta, da, cAMdAM skarvI; vagere rogane maTADanAra che. fItikhI dipya kaDavI; madhura, sugaMdhIdAra pAcaka, bhedaka ne uSNa che. te ajIrNa, zuLa maLabaMdha, meleriA daMta deSa; vagere rogane maTADanAra che. hIrAna-bhedaka; kaDavI, tiNa piSTika, ziSTa, ne kRmigha che te aMDavRddhi, lihA, niroga, stanarega ne nAbhIzuLane maTADanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza (upa) UpadhAtu-dhAtUonA guNa. - prabhu stavanane gurU upakAra viSe ( deharA ) zI. sUchI jagadIza te , bharI dhAtuthI pUra vaLi guNa temAM avanavA, kaNa kaLe yaSa pUra ja tAMbu, kAMsUne sis, gaMdhaka TaMkaNa khAra leDu, kallaI, gerUne, pAre te paNa sArI jasata zilAjIta, phaTakaDI, semala sure jeha. AhA! zI zrIjI kRpA, rahe bhutaLamAM teha e saghaLuM te svabhravata, kayAM pAnAM pukharAja metI, hIre, lasaNio, sarva janane kAja 4 e viNa dhAtu che vadhu. vismRta nAme thAu vidyArAma kRpA thakI, harSa abhaMgita thAu re re he jaganA dhaNI, temAM Apa praveza vighArAma kRpA thakI, lIdhe eha udeza dhAtu upadhAtu taNA, gaNuM guNa AvAra to bhaIzaMkaranAM vibhu, saMkaTa harNa kRpALa vara-rUkSa, piSika, ne halakuM che. te pitta, utpanna karanA 2 che. vidradhI, vraSaNa AkSepa, vAyu, zuLa, prameha, virya kSiNa, vagere rogane maTADI mithuna zakitane prabaLa karanA 2 che. For Private and Personal Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 76 ) AyurvedAditya jU...tura, tikSaNa, garama, virya vardhaka; ne pepTika che. te maLane khaseDI, rakta pitane maTADI; maithuna zakitane va dhAranAra che. | ja che. Tdha- durgaMdha yukta, dipana, kaDa, tihaNa uSNavi cai turo tathA nikhe che. ne te caLa, ratavA; kucha pinsa, seja ane rakata vikArane maTADanAra che. ..kRSAya, tUro, kaphagha, ane TADhA che, te vRNane sudhArI karNamuLa, raktanetra; ne Arza vagere rogano nAza karanAra che. _| 4 | ....grAhI, zItaLa, madhura, ane jarA turo che. te paraNelI strIne hArTa barna ( chAtImAM baLavuM ) peTanI kha TAza, ne pitta doSa vagere vyAdhione niHvaMza karanAra che. gata ... turU, kaDavuM piSTika; grAhane kaphagha che. te tridoSa napuSatva, udharasa motiA maMLabaMdha; ulaTI vagere daradane maTADanAra che, For Private and Personal Use Only
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( 7 ) _| Ta | TAvara kure, jarA kaDavo. diya, ekabelika ( ni saMkecana karanAra ) ne kaphadma che te udharasa, garbha sthA nanI baLatrA vagere roga maTADI avazya kAMktimAM vadhAro karanAra che. ta || phU-pASTika, madhUra kaDavuM, pAcaka recaka, grAhI khATuM tikhuM ane mutragha che te muchA, dhAtukSaya, prameha driInA nabaLAI, baLatrA; arUcI, viryanuM pAtaLuM thaI javuM; maraDo saMgrahaNI kSaya, hAMpha, vagere rogane maTADI zarIranA tejamAM vadhAro kare che. navara-jarA recaka, mutrala; ugra. ne garama che. te rUdhira deSa, mAthAno dukhAvo, viMchIdaMza, gAMTha; lihA, yakRta, pradara, aMtargala, vRSaNa vRddhi vagere rogane maTADanAra che. .... piSTika; halako, tathA ture che. te kuSTa; kRmI' napu' maLabaMdha dhAtunI nabaLAI, nAbhIzuLa vagere rogane maTADanAra che. pitta-kaDavuM rUkSa, garama, diyaane bhedaka che. te kamI rega pAMDu roga, ne dhAtudoSane maTADanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 78 ) AyurvedAditya dI -turI Asla' garama mutra; ne halakI che, te mukhapAka vRNa vagere rogane maTADe che. te cAni saMkecana kare che. 000-- manazI--ti kaDa, tura tathA digya che. te tva Sa kula da; citrI, dama, mutradoSa, kuSTa vagere vyAdhi maTADanAra che. mATI-mutra; madhura piAtika zitaLane grAhI che. te peTano dukhAva; lukhasa, prameha, kapha, tathA jIrNajvarane maTADa nAra che. SOO-- ra 4 -A dhAtunA guNa badhA pArAnA guNane maLatAja che. ..TA, turU pATika, pittagha ne mutrala che, te svara bhaMga heDakI maMdAgni pittadoSa vagere vyAdhine maTADanAra che. javA-khArUMgaramatiNa ne halakuM che. vaLI temAM pAcaka, dipya ne recaka, e mukhya guNo rahelA che. te hADakAne puchI ApanAra, kRmI doSane maTADanAra, ne vara kuSTa, arUcI, heDakI, vagere roga nAbuda karanAra che. For Private and Personal Use Only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( 79 ) ja nAnA- nAnajaw sAduM-TADhuM bhAre; tAM, madhura, rUkSa, netrahItaka, ne piSTika che. te dasta sApha utArI, pAMDuM, jhADAnI kabajIAta. maLarodha. nAmardatA, kaTI kaLatara, pagane cusAve, ne mAthAnA bhArepaNAne maTADanAra che. _| va | vacharA-viSarUpa, kaDavo, halake, rUkSa, viryavardhaka, ne - STika che. te kuSTa, duSavarNa, ajIrNa, A, viSadoSa, mastakazuM La saMdhivA, dama, vagere rogane maTADanAra che, ricAnIta....(sonuM, rUpuM, trAMbu tathA leTAno guMdara je 2 sa kare che tenuM nAma zilAjIta che.) bhAre, rasAyanika, jarA kaDavAsa vALe, snigdha tathA piSTika che. te madhuprameha; patharI; mutrakaccha, zvAsa, vAtArsa, vAI unmAda, dhAtukSaya, sajA, udara roga vagere maTADI mithuna zakatIne saceTa jAgRta kare che. | sa | utta.ti uSNavirya, ne piSTika che, te visphaTika, vra | mukhapAka cakarI, ajIrNa, rAhudoSa vagere maTADanAra che; sI-bhAre piSTika turuM ne mutra che te kRmISa, dhAtukSaya mithuna zatAnuM nAza pAmavuM vagere rogane maTADanAra che; murAvAra-sure, halako, dipya ne DAyaphereTIka (Idrie jAlAba karanAra) che; te tanakha prameha, tRSA, visphaTika, ne bI For Private and Personal Use Only
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya * janajawwwAnajana jA mutra mArganA roga maTADanAra che; sAnuM rasAyanika, snigdha komaLa, bhAre TADhuM; viryavardhaka, madhura, kaDavuM. tathA piSTika che; te AyuSa, maithuna zakatI, smaraNa zaktI ne kAMntIne vadhArI punatejavI karanAra che tathA kSaya unmAda, vagere roga maTADe che; sema-viSarUpa, kaDavo bhAre, rasAyanIka, ne piSTika che; te vAtarakta, karoLIA, mAMkaDI, kuSTa; taMtuono duHkhAve ke pharuM varane viryastrAvane maTADanAra che. dRAtA-rasAyanika; piSTika ane bhAre che te jhera; vAyu pra meha; pata, lehino bigADo, pitta kaMdrapanI kamatAkAtI A yuSanuM a5 sukha, jaLadara vagere rogane maTADanAra che, hiM -uNavirya, pAcaka, bhedaka ne titra che te netraroga kamaLa, javara vagere dezane maTADanAra che, A ki kAra ? For Private and Personal Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza ( 81). pariziSTa pAnAM-zitaLa, madhura sAraka, ne piSTika, che teAmlapitta vamana zvAsa, agnimAMdya, harSavara; A sajA vagere rogane maTADanAra che. puravAna-snigdha, nirmaLa, piSTika, laghu, dipana ne pAcaka che. te vamana, kuSTa, dAha, vAyu, Arza vagere darane maTADanAra che. mALa -madhura, rasAyanika, snigdha, tejasvI. ramaNya ne piSTika che. te pukharAjamAM batAvelA rogane maTADe che. -TADhuM, piSTika, rasAyanika, madhura, ne suMdara che. te netraroga, pitta kAsa, zvAsa, jaTharAgninI maMdatA, dhAtunI kaMtAkAta ne Azaregane maTADanAra che. jaLA -uSNa virya svaccha, piSTika, madhura, rasAyanika, ne TADhe che. te vAyu guma, kapha, vagere rogane maTADanAra che. - rasAcanika, dediya, piSTika, tejasvI, AyuSa vardhaka manahara,viryavardhaka, ne uSNavirya che. te saMdradoSa, zeSa, kSaya, pAMDuM, sajA, udararoga, bhagaMdara, vagere daradane jaDamuLathI nAza karanAra che. ----- - - moTA nAnA vida vicAra prathakkaraNa. (dohare, ) moTA nAnA vadanA, dhare leka je hema; te viSe vicAratAM mane bhAsatuM ema ke nAnA vaide jathA, maMda buddhi nA hoya, For Private and Personal Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir na nana-ww . ( 82 ) AyurvedAditya janana ne vaide je vRddha te; diI buddhithI joya. paNu e viSe sAra e didhe jJAni je bALa, vRddha vidathI te bhalo, jJAna turaMga vizALa. matImaMta, kAM bALane, vRddha veda je hoya, kahe bhAIzaMkara tyAM thakI, davA khAva mAM koya. ) ja0 - davA devA viSe viccAra nirNaya. ( hare. ) zraddhA viNa dIdhI davA, phaLI bhUtanA thAya, mahenata paise vakhta si phegaTa phakta palAya. zraddhA viNa zrI kRSaNajI dhare na tepara hAtha mATe zradhdhA sevajo; rijha jatano nAtha purNa bharUse je davA apAya ke levAya zradhA viNathI sata gaNo spaSTa phAyado thAya acogya parahejI kadI nahIM regine Apa paLAvavA premI bane' khAI bhUlathI thApa sujJa vida se cetajo taje kuDhaMgI rIta sthira cite pravRtta dharI aMgamAM prIta kalezI kaMdhI mAM thaze, bhiSazvara sukha zALa bhAIzaMkara niraNaya sedA dharaje -hadaya vizALa vaida zikSA zrutI ( garabI ) duta Ave tyAMthi vede paraThavI pAra For Private and Personal Use Only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza (83) 55 , puri rIte preme pekhI samajavo sAra samaja sAra, pachI thavuMre taiyAra-vaida karo vicAra rUtu jJAna subhA subha zukana uddezna lakhyuM zAstra mahi jeha juThuM nahi leza juThuM nahi lezaema gaNa mana beza-vaMda sparza traNa parikSAthI; kaLe pachI duHkha nADi neha nirakhatAM karI tene sukha kare tene sukha, jema bhAge bhava bhUkha-dao pachI guTI curNa kavAtha, jene jema jeya purAtani rUSIonI. racelI je seI racelI je sAi, kaho jevI. vidhI hoya-vaida davA jeha devI teha paNa zradhdhA pura anaghaDa nahi devI' thavuM nahI kura thavuM nahiM kura, rahevuM pApIthI dUra-vaMda rogIonA mana taNuM; kare samAdhAna purAM zAstra paDhayo teha, purU tenuM jJAna purU tenuM jJAna pAme jyAM tyAM sanmAna-vaida phogaTa phero nahIM khAvo kone ghera davA mula paheluM lije; pachI bIjI pera pachI bIjI pera" pRthe mAgye thaze vera-vaida viMda vezyA vALaMda e, paheluM lete ThIka pachI prabhu pAse mAge; mATe je te zIka mATe je te zIka pachI dhare zenI bIka-vaida nidAnAdi pATha bhaNI, nitya dhare neha For Private and Personal Use Only
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 84 ). AyuvedAditya so sukhakArI davA, sudharavA deha sudharavA deha, kavi bhaIlAla keDa-da. * vyamivAra nive. ( dehare ) koi lebha mada alpa che, tuccha moha huMkAra paNa sethI temAM bhaMDe, vyabhIcAra karanAra paranArI pALI samI, prIti kara mAM koI pahelAM lAge sehyaluM aMte reze roI paranArI prIti karyuM, jAya mAna sanmAna vISa rUpa, vyabhicAra te; ke dina leve jAna paranArInI prItya te, Dagale Dagale pApa ghara narkamAM te dhare, buddhi vicAro Apa jAra karma, jhAkaLa samuM pApa purNa aMkora vyabhIcAri A vizvamAM veThe duHkha adhora paranArI prItI thake, jAya jatamAM bhAra akALa mRtyu upaje, chaTa che. e vyahavAra paranArInI prItyamAM rahela AThe jAma kuLa kalaMkIta te kare; kare Apa badanAma nAka pati te hare, hare hAmane vitta thISa pAnathI dehilI; paranArInI prItya jAra karma karanAranuM; zayAma mukha jagamAMhya * hAlamAM ghaNeja vyabhicAra vApare che tethI tevA loko ne dhamaLe hetuthI A viSaya lakhela che che For Private and Personal Use Only
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza zvAna samuM sukha tehane cena paDe nA yAMca 9 jAra karma karanAra je, peTa bharI pastAya paNa tenI purva paDI, jAra chApa nA jAya tivra rUpa te vedanA; jAra jheranI jhALa nahIM svAda temAM kaze; aMta same vikrALa paranArI vaza prANio; kihAM raMka rAya vyabhIcAri A vizvamAM; taNuM tulya gaNAya prathama citta cete nahIM, thAya pachIthI zeka gartha gumAve gAMThano, vyabhicArI ke * leka - 13 malIna budhI upaje, kopa kare kiratAra sadaguNa tenA dhuLa maLe; je manamAM vyabhicAra 14 strI rekhe kSaya aMgamAM nahIM sukhavata sAra kara karma vIrA tajo, duHkhakara te vyabhicAra 15 cori laMDatA sama gaNe, 9hAvA kama duHkha droNa paranArI prItI sadA, dArUNa dukha pramANe para strI kALI nAgaNa hADa mAMsane khAya paranArInA parabhavyA; ghora narkamAM jAya 13. di dauM zANuM tadA, vyabhicAra cita cAhya to buddhimada paMDite; mukhA tulya gaNAya jAra karma karanArane, sukha nahIM lavaleza baLa tana manane dhana hare, vyabhicAra ne veza 19 mATe e kurItathI, raho paMDito dUra jhAMpa kadAmAM jhAMkho bhaIzaMkara yaza para 20 * raDIbAja che ema leke kahe For Private and Personal Use Only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . (86) AyurvedAditya * mArA nirAdhe. | | mAlinI chaMda ) dhana tana sukha tAruM tethI trAsa pAme yA kuLa mariAdA, kusthaLe je virAmAM madhura raza bharIke, satya te toya vArI mata vi jana madIrA, duHkhakArI nihALI viSa rUpa madhu jAte, mAnavI mAM pizAe nahi mahi jagadIze, svAda che kazee taja tuM jaga mahae. zatru rUpe vicArI mata pi jana madIrA, duHkhakArI nihALI mada kara madirA e, mUkhanuM teja ===ADI mathi mara dhuLa meLe, puNe phulela vADI lakhi vidhi saha pADe, AganA zuM visArI mata pi bhajana maMdIra, duHkhakArI nihALI nahi guNa rasa emAM, cittane pherave che. kadi naki vaNa gu; jokhame te dhare che. maravuja bhalu tethI, peTamAM dhAri pALI mata pi jana madIrA, duHkhabarI nihALI madirA kALI nAgaNI. karo keImAM prIya bhAizakara je paMDito; cAhe ApanuM hIta A viSayano hetu madirApAna na karavuM teja che, = mukhane tene nAza pAMDa ( teja hI kare. ) For Private and Personal Use Only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza - --- - m -- - - --- -- - - ----- - kRSNa stavana, ( hre| ) aridaLa, hara, jaLajhaLa, prabha, pALaka, naMda kumAra prathama prakAza, aMtamAM, maMgaLa nAma, murAra garUDArUDha, guNa mardatA, baMsIdhara; baLanAtha prathama prakAze, aMtamAM, stavu kRNa be hAtha. S axors ---- itithi kRSNapUra nivAzI vidyArAma tanujanupA kavi. bhaizaMkara paMNDita viracite Aya dAditya graMthe, rutujJAna, sparzaparikSA, varNa parikSA, dutajJAna; nADi parikSA, zabda parikSA, nAmA pArekSA, razaparikSA, jivhAparikSA, netraparikSA; maLa parikSA. mUtraparikSA, tithI jJAna. sukana parikSA, sAmokALa, dANA jAvA viSa, svapna parikSA, sarodAjJAna, chAyAjJAna, dizA caMdrajJAna nakSatra zuLa yAga jJAna, su. bhAsubha caMdrajJAna, dipA zuLajJAna, yogaNI gharajJAna; zArarijJAna; yogyA yogya cikitsA karavA lAyaka puRSa kathanaH pathya vi. cAra; cikitsAnA prakAra, sAdhana prakAra; auSadha arpaNa kALa nirNaya, kuvaidanI niMdyA, kALajJAna, vanaspatI zAstra. dhAtUnA guNa doSa vaida zikSA zrutI, vyAbhacAra niSedha, madirA niSedha, ne kR. pNa stavana, AdI varNAnAma prathama prakAza saMpurNa // tathAstu // For Private and Personal Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir llllllllllllllllllllos prathama prakAza samAsa chuM 088888888666666666803 For Private and Personal Use Only
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir : : .' 3 Ayurveditya ( dvitiya prakAza ) dvitIya prakAza ne prAraMbhe niHvigha thavA mATe vAgezvarInI stutI. (maMdAkrAMtA chaMda ) pApI chu huM piDe dI daLa; zaNuM cAhuM sadAya; UrA te guNa nahi mujathI; chAya rUpe vidAya cAhe je cina guNi jhaTa; jJAti mATe kare; nAmuM mA vAgiza caraNamAM, hAva tethI sarere. ghelo chuM jJAnaviNa tadapI, bhakta tAro gaNAuM, ekAMte nAma tuja samarUM, pAsa preme vaNAuM; zAMntI de Aja jaga janunI, dUra kyAM tuM pharere; nAmu mA vAgiza caraNamAM; lahAva tethI sarere sUti tArI mukha nita karUM, a5 jJAna tathA pI; jheka vAkyo dhira nirajana AjJa tArI uthApI; ja vAgezvarI e sarva kavijanonI mAtA che ne sarva kavitva zakti tenI kRpAthI ja prApta thAya che. For Private and Personal Use Only
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 9 ) AyurvedAditya mukha chuM teya jhaTa gaNanA, jJAna siMdha bhare; nAmuM mA vAgiza caraNamAM 9hAva tethI sarere. devI tAro nita japa karUM dirdha tArI kaLAzu? AyurvedAditya guNanidhI pAga Zre taLAzuM. citta caMDI araja dharaje; bhAIlAlaja kare; nAmuM mA vAgiza caraNamAM, hAva tethI sarere. jvara cikitsA che ke te yataHsakaLa rogeSuH prAyazo balavAna jvaraH tamAna nANArtha = vAbhaiiravuM che ghare || 9 | atha-sarva regamAM bahudhA prakAre karIne baLavAna javara che. mATe te regano nAza karavA sArUM cikitsA lakhuM chuM, vara saMprApti. ( hare ) micyA hAra vihArathI vAyu vikAre jeha; jaTharAgni rasa helavI; bhaLe raktamAM teha. zArIrika javara A kiyA; AgaMtuka javara anya; javara saMprAptI A sadA, mAdhavAcArya vacana. javaranAM purvarUpa. ( sa hera ). dhIra vIra sAMbhaLaje, = cikitsA ne Adhadha te jinya rUpathI varNavela che ke ubhare For Private and Personal Use Only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza varo vAyuthI kadA piDe, tadA bagAsAM Ave, pittadoSathI cakSu baLe bahu kapha anna abhAve. dhI-1 mahenata vInA zrame piDAe; acena thAye aMge; zIthaLa aMga vadhAre thAe, meMDhuM phIkA raMge. dhIra-2 netra azruthI bharAI Ave; TADha vAyu para prItI. aMga avayava te jANe Te; lacI rUvAMTI rahetI. dhIra- bALazabda meM thAya arUcI, valara aMge thAye, bhazaMkara A javara pUrvamAM rUpa sadA dekhAya. dhIra-4 jvaranA bhedanI anukamANakA ( hare) Agajavara. bhUtavara, zrama, vitta, kapha Teka kheda vAtane kelarjavara, draSTIvara, vika abhazApa ne kAmejavara, viSamajavara te Apa meha ane saMtatavara, kare aMgamAM tApa. veLA ne ekAntajavara, rIticara jarUra, carthaka, male Amavara, haNadhAtuvara pUra. che, acha. kRmIvara, mAMgara, e pakha; magata, athAgatA, raktasthajIvara, dekha. sutikAvara, ne zItajavara, atisAra javara sAra, kALa, bALa ne, raktavara, sanepAta e kALa, 3 26 4 5 For Private and Personal Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya purva uSNa rISane vaikRta javara, vicAra, e rIte aSatrizA, vare cittamAM dhAra. kharI vAta che khalakamAM, atI tApanuM jora, teha samAvaNa kAraNe, sajayA dirdha aMkora. sadabhAgI A sArathI, dhare aMgamAM hAla mumatI hINa zuM lahe, vade vipra bhAilAlA vAtavare pAcana kavAtha, ( hare ) digya, vaja, suMThI tathA, dhANA teha * samAna, sama auSadha se te lahI kavAtha karo 1 avasAna uSNa kavAtha nIzA same, vAtajavara para pAya te te javara pAcana thaI sapta praharamAM jAya - pittajavare pAcana karavAthI ( hare) nibatvacA, nIza gaLe dhAnya suDa e bANa prAta:kALe, kavAtha e pitta vare pramANa kapha javare pAcana kavAya. (doharo) vacA, avanI, trIphaLA, suMvara samadhAra * barobara 1 jarUra 2 sAMje 3 pAMca For Private and Personal Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathama prakAza 1 te thaki tramaNa nIramAM kavAtha karoe sAra te pitAM kapha javara maTe, re zULa kaTi doSa kahe bhAIzaMkara A davA, kare pinsano zeSa 2 sannipAta vare pAcana kavAtha, ( dehara ) saThI, suMTha vaja; kAyaphaLa; gaLe, dhamAse eha. kavAtha karI trIdeSapara, pitAM hIta kara teha pAcana e trideSanuM, zAstra zAkSie para sannipAta para sevatAM, bhAIzaMkara, sukha sera 1 2 vAtavare.kavAtha-sata puSpAdI (deha) satapupA, rAsnA gaLe, purnavA, gAyamANa kavAthe geLa meLI pitAM, kare vAtajvara hANuM vAtAvare kavAtha amratAdi | (dehare ) gaLe dhamAso, mothane, nizA, su sama tulya kavAtha vAta vara te hare, pipara sAthe na bhulya, pitta javare kavAtha-kuTajAdi - (dohare ) ceta cAma araviMdane maLe sArivA roke For Private and Personal Use Only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org w soboterhang Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Seri Matavi ban avathana Kandra ( 8 ) AyurvedamAMdave ja vAtha sarkarAthI pitAM. thAya pitta vara, rAdha 1 pitta vare kavAtha... zAkAhyAdi tala payamAM idrajava, jeThImadha, araviMda kavAtha pitAM, bhailAla te, hare pitta javara biMda che. kapha javara kavAthagraMthikAdi (doharo) grathika vAsa. mothane, kaDa, dhamAso, dhAnya kavAtha; suMTha sAthe pitAM. thAya kaphavara mAnya 1 1 kapha javare kavAtha vyAdi . (doharo) tayAdhI, ne mRta rodha, kucha pALa kahe bhAIzaMkara kavAtha e, kare kaphajvara roLa veLA vare kavAtha-baMgAjyAdi (dohare ) dhanya. suMTha mustA matA, dviriMgaNi, bhRgarAja nibatvacA, sama bhAgamAM, teha dhare sukhasAja madha meLI te kavAtha, nara nArI je pAya veLA javara hatI kRttA, eha kRSAya, gaNAya A ja sthaLe tela na batAvyu heya tyAM sarva evadhI sama-barAbara levA For Private and Personal Use Only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza dAhare prathama prayoga-kriAdi ( bhujanI cha ) vadhu bhAri kUce thakI je lacelI kriDA kelinA guhya bhede macelI zazI divya teje bharI aMbadhIte sadAkALa dAhare oSadhI te dAha javare prayoga bIje,-vabhAvAdi ( bhujaMgI chaMda ) bhalAM taila phulela aMge dharyAthI rUDA mitra sAthe surA sevavAthI juo nATayaraMge, bhalA jyAM bharyA che bhailAla dAha re te davA che. cAturthaka vara-vAsAdi kavAtha (dehare ) vAsA, dhAtrI, trIphaLA, temAM suMTha samAna kavAtha caturthaka te hare, kara madha dhari te pAna - jINa re-paLAdi kavAtha paToLa, pAThA. kaTu rojhaNIte; dhanI; tvacAnimba tulye dharIte dAkSA, mRtA, candana, nAgarANI, le kvAyate, jIrNavare pramANI For Private and Personal Use Only
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 6 ) AyurvedAditya hiMgu Adi dhRta-cAturthaka javare nazya gau dUdha hiMga, jAnuM dhRtta dhArela pachI agni paM, dhAri nete pakAvela. hare cALiyA tAvane teha nazyaja bhaIlAla, bAdhu. rahe vizva vazyaka zeka vara-jabuM rasa prayoga jAMbu phaLano rasa kadA, eka adheLa pivAya te bhAIzaMkara zuM ka, zeka ura' japAya ? tritiya vare-trIphaLAdi kalpa ( soraThA chaMda) yuSaNa, triphaLA" teha, kalaka madhamAM meLine bhAIzaMkara, jhaTa eha, tritiya ra te jAya che javaramAM thatA zeSane upAya (doharo) garbha bijerAno sadA, madha, siMdhavanI sAthe lepa kare tALu sthaLe, thAya pitara pAta vAta pina java--triphaLAdi kavAthI de hare kaTa phaTa, Adu, piMparI, kaDAchAla vaja, eha kavAtha karI madhamAM pitAM hanti kapha javara teha For Private and Personal Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 97 ) T dvitiya prakAza. " vAta pitta vare triphaLAdi kavAtha (dehara ) zAmali chAlI, trIphaLA kirAta rAsnA dhAra te kRSAya pitAM maTe; vAta pittara, sAra vAta pitta vare-dripaMca muLAdi kaka (dohare ) paMca muLiddhine suMDI, metha kirAta, samAna kalpa karI te goLamAM kare rogi jo pAna vAta pittara te maTe bujhe duHkhanA jhAra bhazaMkara A kaka che, sarva vyAdhipara sAra pitta kaphavare-paToLAdi kavAthI . (doharo) mu pADA, amRtA kaDu caMdana sama tela tAjI cIjo se lahI, bheLo mAMhI paToLa te auSadhano kavAtha te, caLa ulaTIne dAha pitta kaphajvara te pitAM jue javAnI rAha pitta kaphajvare-gADacAdi kavAtha | (deha) niSNatvacA, vAsA, gaLe mAgadhineja kirAta dviriMgaNi, dAvI. nizA seThI paToLI sAthe kavAtha karI te sevatAM; maTe kAsane zvAsa 1 For Private and Personal Use Only
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 98 ) AyurvedAditya bhAIzaMkara ni kare, pitta kaphajara nAza ka vAta kapha javare-mustAdi kavAtha (doharo) vAsA vALA haraDane pittapApaDo meLa temAM suddhA, ne gaLe suMTha dhAmA nAMkhya 1 e auSadhane kavAtha te, bhaIzaMkara che sAra vAta kaphavara regapara, zeSTa sadA hitakAra . ----COO - vAta kaphajvare-sudrAdi kavAthI (doharo) mudrA, puSkaLamuLa suMTha, gaLe kavAtha karI Apya vAta kaphajavara raMgapara, mUke ADA kApa sannipAta javara ( tridoSa ) nAM lakSaNa ( bhujaMgI chaMda ) bane taMdratAlazya ne thuMka vAdhe madhu makhane uMghane seca lAdhe vaLI zeSa kaMThe vaghe zvAsa vAraM piThe, zIzane jIbhamAM jaDatva dhArUM baLe aMtare dAha mucho vadhe che vadhI phepharuM aMga rogI lace che bhaIlAla te regi trISi kahAve vinA vida tene nahIM bacAve For Private and Personal Use Only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - -- * * * * * * * * * * dvitiya prakAza tridoSavare-bhUnimbAdI kavAtha. (deha) dArU, dazamuLa, suDa, kaDu, gajapiMpara, dhani, eha, kariAtuM, ne iMdrajava, karo kavAtha sama teha. tethi arUcI, dAhane moha zvAsa se jAya, ghena, lavArI, khAMsina, kaTo veravI thAya. e rIte upadrava khaNe kRSayaka Apa, bhAIzaMkara trIdoSa para. kharI guNavaMta khApa. javara AyuSa pramANa. AgaMtuvara ADadina, bhUta viSamajavara vIza, agita, ekAMntavara, abhisApa javara trIza. zrama, meha, ne ke jvara, teha ghaTIkA tera; veLAvara, ne Amavara, rahe dIna sittera: tritIvara, caturthavara, medagata javara bAra, kRmI, sutikA, zitavara sAta pakSa e sAra. gata dhAtUne raktajvara, rahe mAsa be teha, sannipAta trIdoSa ne, bALakajavara na che. atisAra vara, traNa dina, majagata dina sAta, kheda, jINane kAmavara, deDha dIna bhali bhAta. abhiSeka jvara, sadA; kALa, draSTi, agIAra, ajIrNa. ne rakta sthajavara, mala, saMtara, cAra. vaikRta, kapha, pitta e, sattara, dIna sureza, For Private and Personal Use Only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) AyurvedAditya janana : purva uSNa zazi bhUja dina, dhAre aMga praveza AyuSa bhegavi e rite; javara sarva japAya mAnavi te mathine mare, dhAryuM dhaNInuM thAyakaratA haratA zrI prabhu, Adya aMta AdhAra bhAIzaMkara, svabhAgyano; karo sarva vicAra. tridoSa maryAdAnA sAmAnya niyama. (deharo) vAyu prakope sAtadina, pitta prabaLa dina pATha kapha prAdhAnya bAra dina, kare dha citta ThATha 90sX202- sannapAta jvaranAM lakSaNa. | (dehare ) tridoSa sama sanipAtamAM cinho sarva jaNAya. alpa batAvuM A nice, je vizeSa bhaNA; - (bhujaMgI chaMda) maLe thuMkamAM rakta, ne zuSka dehI. maLA mutra zrote bane baMdha tehI; gharere dharIte gaLAmAM ghare che; kaphAcA meM pasIne vaLeche. bane varNa te zyAma; ne bhasma vAdhe; zarIre cakAmAM paDe, zeSa lAdhe nahIM udha nAme sanepAta e che; bhaIlAla zIva hiMsAthI vade che. For Private and Personal Use Only
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir s 12 dvitiya prakAza ( 11 ) sapAtanA roganI anukramaNIkA. . (cApAi ) : saMki, aMtaka, ne rUDhDhAha jaha, pralApaka, abhinyAsa 1 bhUgnanetrane karNaka jANakaMkunja, tIka pramANa. 2 cittavibhrama, zitaka sAgha, hAridra raktaSTivi, asAdhya 3 saupAta, caturAdaza, jAta, satya kahe bhAIzaMkara vAta. 4 vizeSa sapAta viSe. ( copAI ) sannipAtano che nahi keha, saMkSepe samajAvuM teha. amathAM beThA dhRje pAya, sannipAtamAM teha gaNAya. vagara kAmanA bole bela, sanai pAtamAM tene tola, bheMya khetare ke kaMI kare, sanepAta devI te Thare. teDe aMga taNuM je mAMsa, sanepAtano temAM aMza. vaLe pasIne choDe zIta, svalpa sanninI evI rIta 3 paNa te saghaLA sAdhya vicAra, likhyA graMtha taNe AdhAra, temAM mukhya batAvuM hAla, vAMce vipra vade bhaIlAla, 4 saMpAta upara-saThayAdi caturdazaka pAcana kavAtha; | (dAhare ) puSkaLamuLa, gaLe, saDo ke. vizAlA, suMTha, gajacapaLA, rAsnA, tathA, dvivyAyA, arUSa, dhanvayAsa, kariAtune kAkaDa ziMgI vicAra 1 12 13 For Private and Personal Use Only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) AyurvedAditya seLa ghaNuM niramAM dharI. kavAtha karI sukha sAra te pitAM sannipAtanA; hare upadrava tarta zvAsa; zULa, varane khaNe, khaLe Avatu marta ema kRSaya viSe lakhyuM bheDa saMhitA mAMhya bhAIzaMkara A paghamAM, artha tehane AMhya sannapAta upara-laghurAsnAdi kavAthI no. - ja dhanA dhanya, seDa gekharU, bhAga puSkaLa muLa suradArU, rAsnA vacA kavAtha teha anukuLa sannipAtanA vAyune hare lakhe hArIta bhazaMkara zeva sadA, cA aMganuM hIta sannapAtanI AyuSa maryAdA ( dehare ) saMdhika; sAta divasa rahe. rUthrAhaka dina vIza pacIza, dina taMdrika rahe, cita vibhrama vIza aMtaka rakatakTivi dasa. abhinyAsa, ha, soLa AyuSa hAridri taNuM dIdhA lekha kapALa paMdara dIna' sitAMga rahe coda, pralApaka pekha aSTa dina, bhunetrane karNaka, nevuM uvekha kaMTha kunja rahe tera dina e AyuSa pramANa karatA haratA zrI prabhu bhAIzaMkara, avajJAna jvara sannapAta cikitsA samAptaH 1 For Private and Personal Use Only
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 12 ) AtisAranI cikitsA, atisAranI saMprApti (dohare ) sapta dhAtumAMnI kadA' koI vikAre eka maLa mizrIte te maLe, agnimaMda thaI cheka pachI vAyu laI sAthamAM' gudA prava jeha bhazaMkara nidAnamAM; atIsAra kahe teha re atisAranA nAmani anukramaNikA vAta, pita, ne zeka, kapha, vaLI pAMcamo Ama kahe bhAIzaMkara paMca che, atisAranAM nAma AmAtisAre-ativiSa hiMgu pathyAdi kavAtha (dohare ) suvarcala ativISa, suMTha, pacyA, hiMga kaliMga kavAtha karI pItAM hare, atisAra' AauMda zuLa, zeSa, sahejhe dame, maLa bAMdhe tatakALa bhaIzaMkara, duHkha jAya sai' e khAve je vAra AmAtisAra -dArUvacAdi kavAthI - (deha) pacyA, dArU, ne vacA, metha, suMTha ati viSa kavAthI AmAtisAranI khaNe khAMtathI dIza For Private and Personal Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ) AyurvedAditya navarAtisAre. suMThayAdi pAcana kviAtha (doharo) bALaka, mustA. bivane, pADA, suMTha, ativiSa dhANA sama bhAge dharI, curNa khalethI pISa kavAtha karI teno pitAM, maLa pAcana te thAya javarAtisAra, ne ulaTI' jotAmAM jaMpAya - vAtAtisAre-udiyAdi pAcana ka9ka. vALe, dhANa kaccha te, Devi pANImAM pAya; te vAtAtIsArane, rodra jaladithI thAya. pittAtisAre-dhAnya paMcakAdi kavAtha. (doharo) dhAnyapaMca, dazamULano kavAtha spaSTa AdhAra; bhAIzaMkara nizca kahe; hare pittAtisAra. kaphAtisAre--yuSaNAdi pAcana curNa. ( lalIta chaMda) pipara, ne, marI, hiMga, sAthe e caka, ne, vacA, suMTha, sarva te, haraDa, viSanuM, curNa te karI; vira vicArile, madhyamAM dharI. kaphAtisAra no, grAsa te kare nimiSamAM lakhyuM, dekhatAM phare, For Private and Personal Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( 15) momomwww.mimowamus lakhita A badhuM, zIva saMhitA, sukha sametanI; anya prAptatA. vRSaNAdi pAcana curNanI mukhyatA. ( dehare ). mahA nadi jaLa A curNathI, aTake te pravAha te te kapha atisAramAM, kema kare nA vAha. zIva saMhitA ima vade, je caraNa sevAya; te bhaIzaMkara, te thakI, kapha atisAra samAya. CO>- raktAtisAre-vastakAdi kavAtha. (deha) vastakAti, virSa bilvane dhani, vaLejaLadhAra, kavAtha karI pivatAM hare rakta javarAtIsAra. zALa sahita zAMntija kare, vara TALe jama bhAra; bhaIzaMkara guNijana pitA bane zAni dAtAra. 3 4 jvarAtisAre-kanaka vicAdi guTIkA. # cyo che. karaNa khagasvarNaca vRhati kuzamAnica // haMza pAka balA aSTaM nAgakapura kezaraiH // 1 // lavaMgA phallakami zrAhiphenoSaNa mastAka // jJAti nAtajavI sarva tuna parvata ! 2 kSAdreNavA patra ramena kAryA // For Private and Personal Use Only
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 16 ) AyuvedAditya jvarAtisAra mapanAzani guTi // rUpAgni buddhi balavirya vRddhiAni // murAdi sAhenavinirmitA svayaM // 3 // artha-karaNanuM mULa, dhaturAnAM bIja riMgaNInuM puSpa, hiMgaLaka, bAlabilI vachanAga; kapura, kesara, laviMga, akkalagare, aNu; mastakI, jAyaphaLa, jAvaMtrI, samAna bhAge laI madha tathA nAgaravelanA pAnanA rasa sAthe gALI karI te geLInuM sevana karavAmAM Aveto vara sAthe atisArane jhADA maTe che, vAyune maTADe che, rUpa tathA budhdhIne vadhAre che, baLane viyanI vRdidhI kare che. ane vinuM staMbhana kare che. A guTikA murAdIzAha nAmanA vida kahe che, atisAra maTayAnAM lakSaNa. ( manahara chaMda ). pisAbanI sAtha jene, maLa jarA sare nahIM apAna vAyunI chUTaya, atizeja thAya che piTa halakuM ne poca. khAdheluM pace je ThIka atisAra maTaye ema, harakha bujhAya che maLa je pravAhI peDa, vahe nahIM gudA viSe davA taNuM mulya tyAre. vaidathI magAyache kahe bhaIlAla ema; rogIne je bhAse tyAre sAruM thayuM kahI vaida, bhaNa teo dhAyache. atisAranI cikitsA samApta, For Private and Personal Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 107) gRhaNI roganI cikitsA, gRhaNInuM lakSaNa. (doharo) nitta alpa maLa Avate, rahe gudAne dhAra; kari jaTharAgnI maMdane, utpanna kare vikAra; grahaNI nAma gaNAya te kare dehanI hANa; bhazaMkara sahu sIlave, zAstra nidAna pramANa grahaNI roganAM purva cinho (dohare ) jaTharAgnI nI maMdatA, kare peTane kanja AmAzayane AMtare, gaMdha gaMdha e zabda. vRSaNA ALasa baLatarA, azakatatA ne jaDatva atra paccenA e bhavI, saMgharaNInAM tatva AmAzayane baLatarasaraNI 2 grahaNI roganA hadanI anukramaNikA, : - , ( copAi chaMda ) kapha pita vAyu prahaNI jANa, ethI sanepAta pramANa bhAIzaMkara samajAve sAra, vAMco su karI vicAra vAta grahaNI roge-vaida mAtAdi kavAtha pAcana. (dehare ) dvAdA, nizA, gaLo, vedamAta saDa, methI bhA. rAsane suMThane. puSkaLa muLa sama tela 1 For Private and Personal Use Only
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 18 ) AyurvedAditya te ASadhane kavAthate, hare saMgrahaNI vAta kAcA maLa sudhArine, pakava kare zAkSAta pita grahaNI rage-darbhamuLAdi pAcana kavAtha dAbha, kAsa, ne zeraDI, vAMsa, devaLa maLa kavAtha karI pItAM hare, pitta grahiNI sthaLa kapha grahaNa rage-surasAdi pAcana kavAtha (doharo) riMgaNi, graMthI cavakane taLazI saMDa, dADama niza, martha, ci dharI, kavAtha kare che ema prAtaHkALe premathI, eha kavAtha sevAya bhAIzaMkara, te tehathI, kapha grahaNa dura thAya 1 suMThayAdi amRta prAzana _ } . zuNThI kaNA dvirajanI, ghanacitrakaMca // eSAM caturgaNa mitA, triphalA samAMzA // kalkaM ghanaM na zithilaM parivApya tasmAt bhallAtakA zatakaM pariyojya tasmAt // yojyaH punaH prativiSa triphalA viDaGga sindhUtthavAha trikaTu trimugniAdhi yukta / sUrNa punarguDayutaM ghRta mizritaMca For Private and Personal Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 109 ) jAkAnA kRtvA viDAla padamAtra kamoda kAMca bhakSedyathA balamapi grahaNI gadeca azoM bhagandara marocaka lma mehAna zakAra manoja dara Gr zreSTaM rasAyanamidaM balinAzanaM syAta // vRSyaM balaM vidadhate pyati kRccha doSam varNendriya pravala dIptikaraM runonaM kuSTa bhramApa haraNaM kurute sadaiva yuktopa mukta mitei sarva guNAnu hArddha artha-zuMTha. piMpara haLadara AMbAhaLadaramotha, citro e sarve auSadhethI cogaNuM triphaLA levI. triphaLAnA traNe bhAga sama levA, e sarvanuM ghATuM kalaka karavuM. e kalaka mAM se bhIlAmA nAMkhavAM ane pachI temAM kALuM ativISa triphaLA vAvaDIMga, siMdhava, citre suMTha, piMpara taja, tamA lapatra, elacI, e sarva meLavI tenuM curNa karavuM e curNa mAM ghI ane goLa meLavIne eka eka telAnI tenI goLI o karavI; pachI grahaNI roga vALAe potAnI zaktinA pramANamAM te geLIo khAvI, te gaLio, Arza bhagaMdara arUci, gulama, prameha, zuLa roga; patharIno roga, ne kamI roga e sarvane maTADanArI che. vaLI te pAMDu rogamAM utta ma rasAyana rUpa che. enA sevanathI zarIra para paDelI karI lIo, nAza pAme che te viryane vadhAre che. baLa Ape che. mutrakacchane ke bIjA kaSTatara vyAdhine maTADe che. zarIranA vaNane ane IdIone sudhAre che tathA robhAyamAna kare che. For Private and Personal Use Only
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 11 ) AyurvedAditya zarIranI piDAone hare che. kuTa ane bhrama rogano sadeva nAza kare che. ane evI rIte yukita purvaka tenuM sevana ka hete sarva prakAranA guNanI vRddhi thAya che. abhayAdi avaleha. ( hadaya duHkha, dAha, muchA, prahaNI, vagere roga para ) . ( dAhare) haraDe, pipara, drAkSa ne, ka, dhamAse jyAM; samabhAge mahi zarkarA, virA bheLa tyAMya. madha sAthe te meLavI, prAtaHkALe khAya; -hadaya duHkha mucho tathA gRhaNI, dAha, samAya. nara nArI ne sama rite, davA Avi nA koI, je mAne jAuM tadA, Ayurveda le I. abhayAdi avaleha A teja puja aMdhAra; bhaIzaMkara tene gaNe, nIja kaMThane hAra. vidArI kaMdAdi cuNa. | (deha) ativiSa, hare, zarkarA, pittapApaDo pATha vaLi vidArIkaMda, te, kuTI bheje te sAthe pachI curNa te nIramAM, dharI nitta pIvAya kahe bhaizaMkara, te thakI, grahaNa jhaTapaTa jAya. For Private and Personal Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza grahaNI rogamAM apagya vivecana ( dAhare ). mari, maracAne, maTha, madhu; magane mAMsa marALa zubha Icche, je aMganuM, te saghaLuM te TAnya gRhaNI roganI cikitsA samApta, gulma ( gAMTha ) roganI cikitsA gulma roganA hetu zvayathUtthaira pacArai staizca saMkuptatere nilaH / mandAgninA cipameNa gulmaM jaThare jAyate artha-sejAnA rogamAM thaelA apacArathI vAyu ke5 pAme che tethI, tathA jaTharAgni maMda paDavAthI, athavA jaTharAnI viSama thaI javAthI jaTharamAM guma roga utpanna thAya che. gulma roganAM sthAnaka varNana (doharo) mithyA hAra vihArathI, bane vikArI vAta gAMTha paDIne peTamAM, zepha kare zAkSAta pAMca sthAna che temanAM be pAMsaLane peTa nAbhI, bastImAM maLI, pAMca sthAna che neTa gulamanuM sAmAnya rUpa (dohare ) -hadaya, nAbhi, bastI viSe acaLa gAMThaya dekhAya For Private and Personal Use Only
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) AyurvedAditya bhazaMkara, nidAna" mahi, gulma teha kahevAya gumanAM purva rUpa (prAkraya leka rAga ) upara vyApe, dasta kaja thAe che annapuM arUcI, baLa sarva jAe pitU caDhe, taMtu kaLe. kudehama rAsanna gumasya; vadati cihama che 1 asAdhyatva guma lakSaNa ( doharo ) ravAsatRSA, ulaTI ane meha; zepha je hAtha arUcI, atisAre graho, mere rogI zAkSAta -hadaya gulame-vizvAdi kavAtha. | (dehara ) trikaTa, saDI. vonikA, citra, harItaki nAma curNa dharI pANuM mahIM, kavAtha karo sukha dhAma, -hadaya guma tenA thakI, tIna praharamAM jAya; piTa upadrava viSucikA. teha pivAthI samAya. 2 kha gume-pathyAdi pAcana kavAtha. | (dehare ) pacyA re, mane, rAsnA e samatulya, eka, kaLazi, viSa; te dharI, kavAtha kare viNa bhulya 1 For Private and Personal Use Only
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ? dvitiya prakAza. ( 113) kukSa gulma tenA thakI jarUra pacana te thAya, purNa maTe je tyAM sudhI kavAtha teha sevAya. nAbhi gume-palAsAdi kSAra curNa. khAkhara; sAdaDa, suraNa ne, bALa kSAra khiMcAya, nIra dharI pIvA thakI, nAbhizaLa e jAya. khasti gulma-niMbAdikSAra. ( jekarI chaMda ) ci. siMdheva, saMcaLa, marI, triphaLA, kAcalavaNa, terI. 1 bhasma liMbumAM ghAlI kare, ubhida kSAra pachI mahidhare. 2 basti guma vyApe jyAhare, cATe chatta dharI tyAdhare. 3 pAMca vakhata je pAve pharI, basti gulma he le harI. 4 rakta gume rAdhAdi kavAtha. | RA che. roprArjunaH khadira mAgAdha kAsapamA / kAthoDamlavetasa gadhu ghRta saMgayuktaH / gulmaM saraktamapi cAtha nahAnta cAzu halevanaMca binihanti yakRtsa raktam kSArapAnaM pradAtavyaM ghRta sau varcalAnvitam raktagulma vinAzAya yakRti kSattaje'pivA // artha-ledhara, sAdaDa. kherapiMpara; machaDa: Azlesa, e auSadhane kavAtha karIne temAM madha tathA ghI nAMkhIne pivo. For Private and Personal Use Only
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 114 ) AyurvedAditya e kavAtha raktagumane thoDA vakhatamAM maTADe che. temaja chAtI. mAM thatI pIDAne, ane raktanA dara sahIta cakRtane paNa maTADe che. ... vAta gulame-daza muLAdi pAcana kayAtha. yavAna, dazamULa, suMTha, vaja piMpa dhari kara kavAtha, uSNa rUpa nitta sevatAM, vAta gulma rahe hAtha; vAta game-suvarcalAdi pAcana kavAtha. (dehere ). suMTha, sahI saMcaLa dharI kavAtha karIne pAya, vAta gulma te te thakI; jhaTa pAcana te thAya. pitta gume-niMmbadalAdi pAcana kavAya. (dohare ) drAkSa, kUTakI, niMbadala, kavAtha goLa saha seva, pitta gulma pAcana kare, purNa siryamaya eva. pitta gumesarkarAdi cUrNa. (deha). AmalakI, ne nimbadala, sitA, jeThamadha, sAra, curNa madhu saha cATatA; pitta gulma le hAra, kapha gume-vacAdi pAcana kavAtha. - (dehere ) cavAna, vaja ne trIka, curNa pANimAM leha, For Private and Personal Use Only
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 115 ) pAcana kapha gume vaDI, gaNuM auSadhI teha. kapha gu cavakSArAdi cUrNa. ( dAhare ) vaja, marine javakhAranuM, curNa mutra ga mAMhya, bheLi pitAM bhaIlAla kahe, guma kahAdika jAya. guma rogamAM pacyA pacyaH che vA | pAtApitta kakaH gulme na vidAhInica bhAjane // varUNA elAkaNA dhAnyaM, gulmarogo harAHsadA artha-vAta, pitta, ane kaphagumamAM dAkAraka bhajana khAvA ApavuM nahIM temaja vAyavaraNa, elacI, piMpara ne dhAzA te paNa nitta guma rogane haranAra che. gulma roganI cikitsA samApta. ------ -- ---- ajIrNa roganI cikitsA,. ajIrNa thavAnAM kAraNa ( bhujaMgI chaMda ) - ghaNuM nIra pIdhe jamyAthI vize vadhu udhatAM ke jatAMmAM videze. maLA mutranA vegane rokavAthI vadhU duHkha pAme ajIrNa thavAthI vaLI koIne zeka bIke bharela For Private and Personal Use Only
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya dhutAro chakele ane zunya ghele sadA te ajIrNa rahe che vikArI bhailAla bhAkhe nidAne vicArI ajIrNanA bhedanI anukramaNIkA (dohare ) vidagdhA, viSTabdhane rasazeSA, ne Ama vaLI vikRci e maLI, prathakavAra che nAma e viNa vicinAM vadha, nAmavAra che bheda kahe bhAIzaMkara TUMkamAM, sarva batAvuM teha vipUci ajIrNanAM lakSaNa. (manahara chaMda ). murachAne muMgaLInI, vATaye jhADa vadhe vadhu vamana ne pANI zoSa, vizeSaja thAya che zuLa cakarIne dAha, bagAsAM vikAre vaLI dhrujArIne, hade duHkha prathama jaNAya che. vaLI raMga zarIrano, phera rUpe tada phare pagamAMhI bAjhe pATaca, nahIM rahevAya che bhaIlAla nahIM hema' nidAne lakheluM ema vicike kelerA e roga kahevAya che vikRci ajIrNanA bhedanI anukramaNikA (dehare ) arebIkA, ne alasaka, vicinAM che nAma For Private and Personal Use Only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 11 ) bhaIzaMkara, e bhedanuM, zAstra nidAne Ama AmAjIrNo-dhAnyAdi pApana kaka ( dohare ) dhANa, suMThanuM kaleka te pANi sAthamAM pAca AmAjIrSe te thakI, jarUra phAyado thAya 2 viSaci ane annarasa ze- suMThayAdi pAcana curNa (doharo) saMki, vaja, suMThI, kuSTa, saMcaLa sAthe yuvAna u nara mahi curNane, kare regi je pAna vicikA te tehathI, hiNa puSacija thAya IzAMkara kahe te thakI, annarasa zeSa khaNAya rasazeSane ajIrNa viSe-suMThayAdi kavAya. (ivije chaMda) suMTha, gaLA saThi dhanyaja, modaka saMcaLa sAthe sadA, sukhakArI pipara, dArU pramANa karI pachi, le sama bhAga nire sahu dhArI zeSa rahe tada jIrNa viSe guNi kavAtha karI pivatAM ja vicArI kahe bhaIlAla kavI InathA dina rega rahe dura kavAtha nihALI For Private and Personal Use Only
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 118 ) AyurvedAditya ajIrNa ge-harItakSAdi cUrNa I J | hatikI pippAla dayika saThI sanAgaraM tuMburu hiMgu saighavam / sau karcalenApi yutaM tu cUrNakaM khajIrNakaM hanti sadavai sevitam artha-haraDe, piMpara, ajamada, SaDa kare, suMTha, dhANa hiMga, siMdhava, saMcaLa e sarve auSadhonuM curNa sadava sevavA mAM Ave te ajIrNane maTADe che. zuLa ane vikRci rage--dhavAdi kavAtha (deha) dhavA sarasa, badarI tathA, sAdaDatvacA samAna kavAtha karI ja pitAM hare; viSuci zULa, mahAna che ja zULa; ajIrNo ne vidhUcI rega-kSAra pAna , (hare) keLa, saMkhane kSAranuM, pANi karI taiyAra saMcaLa hiMga, samAna tenuM curNa karI mahidhAra mizra karI te sarvane, traNa vakhata te pAya zuLa maTe, vici maTe, ajIrNa pAcana thAya 1 vicikA roge-mAtu luMgAdi pAna " ( savaLyA chaMda ) bIjerAne rasa le tethI bamaNI kAM te mahIM dhAra For Private and Personal Use Only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 119 , ne bhUkhane tarSa kherAka e maLa mutrane vega tadApi te ajIrNa bUjhI sudha aMga thAe tada cinha A utarAdha jaNAe A jJAna bhaIlAlanuM svalpamAM che jamA gamyuM citta sadA kare che ajarNi roganI cikitsA samApta. krami rAganI cikitsA. kami thavAnAM kAraNa (deha) ajIrNa para bhejana karemadhura, Amsa; sevAya kaDhI, sAra evA bijA; pravAhidra; khAya "SiSTa gUDa jokta tathA; vyAyAma "varajIta divAsayAne jana jathA, thAya kamIne hIta vaLi magarU ne dUdhane; kare ane je hAra bhAIzaMkara tene piDe; kamaraga te sAra kramIraga thavAnAM pApa rUpa kAraNe. ( bhujaMgI chaMda ) karI nAvamAM kaleza ne vera sAMdho kaTA virio juddha jAvA prabodhe 1 loTa 2 sevavuM 3 kasarata 4 tyAga karela sucana karanAra 6 mAchalAM marelAM 5 dIvase For Private and Personal Use Only
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) AyurvedAditya saMcaLa, hiMga samAna grahI, kari curNa pachI temAM anusAra 1 te pivA thI mahAna viSacI. trADe tarta tapAsI tALa bhAIzaMkara; A pAna karatAM katAMnta sarakhA kape kALa 2 vipUcikA roge--aMjanavarti phalalayaM vyoSa karajoja rasaM tathA dADimamAtulaGgayAH / zii vartatAne dAnta pijhina 1 / artha-haraDAM, beheDAM, AmaLAM suTha, pi para; marI kare janAM bIja; dADimanone bijorAne rasa; haLadara e saghaLAM ne vATine tenI vATa banAvI te AMkhamAM AMjavAthI viSa cikA nAmane roga maTe che. hAtha paganI caTelI khAlIne vici rage rAsnAdi, mardana | ( hare ) iMdrivarUNI, dArU vaja, suMTha, savo upaleTa rAsnA, siddha, sama dharI. vATaya kAMjImAM neTa te ASadha mana thakI, maTe khAli paga hAtha bhAIzaMkara; e sevatAM; jAya viSacI sAtha - -- - chaNahAra (ajIrNa maTayA ) nAM lakSaNa ( leka rAga ) ura sudhIci utsAha vAdhe su puSpa su aMga praphulya lAdhe For Private and Personal Use Only
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( 121) rUDAM kahyuM je vRkSa te dekhi kApe kamaraga te aMgamAM sadada vyApe kami utpanna thavAnAM sthAna ne tenA bheda (doharo ) kapha, pisina, lehI tathA, viSTAthI e cAra vIsa nAmache temanAM, sarva kamI uccAra mukhya bheda tenA tadA, bAhya aMtare beja kahe bhAIzaMkara sajajane, sahu samajAvuM seja 2 bahAranA maLa tathA melathI thatA kamI viSe vicAra (dehare ) vALa vastra vAsI kamI tala jevA te thAya maTI jI nAnI li' prathama nAma kahevAya tvacA roga tethI bane, gaDagUmaDa khajuALa vaLI, * piTIkA, uMdarI' thAya kahe bhaIlAla COOx peTamAM paDelA kamInAM lakSaNa ( chaMda ) zArira rUpa tejI palaTAya tAva zuLa cuMka aMge thAya -hade duHkha vyApeja vizeSa susti, bhramaNa paDe keza ane abhAve choDe cheDa atIsAra le tenI keDa phellA tathA phelIo For Private and Personal Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 122 ) AyurvedAditya te kamI peTa paDayAte jAya de bhailAla nidAna pramANa kami pADavA sArU...kimitAdi cUrNa (doharo) vAvaDiMga, ajamoda vaja, palAsabija, seThi hiMga tri vizvA dharI tehamAM, curNa karaja abhaMga uSNanire te pAvatAM, kamI paDe tatakALa bhaizaMkara guNi A davA, hare kamI viSa jALa re zi Adi pAnaka | (dehare ) meri, gaDhaDA vAvaDiMga' trivRta, zila. yuvAna ge mutra, ali te pitAM, mare kamI avasAna - 5 1 kamI rogapara...kaDu vRdrAvanAdi kalaka | (deha) mitha, vArUNI, trIphaLA, uMdarakani e sAra zigha dharI te sAthamAM, teli dArU, samadhAra nira dhArI te khala karyo, kalaka thAya taiyAra kami zatru, piMpara taNuM, curNa dhare te vAra te pItAM kami piDasA tarta taje ullAsa bhaIzaMkara A zevatAM, kara dInapavAsa * te divasa apavAsa kare dinapavAsa AzabdamAM ja zabdamAM jagano samAveza thAya che For Private and Personal Use Only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza (123 ) or no, kramI raMgaparakaMpilAdi kalaka (doharo) biDa; kampile, vAvaDiMga dakti nasettara eha. lasaNa, sUrasa, triphaLA, rU. piMparI, te kalaka karI niramAM pitAM, kamI piDayA se jAya svarga viSe kami rogapara Aja davA vaparAya asAdhya kramI thavAnAM kAraNa | ( chaMda vije ) AraNe jana dha bharyo abaLA taNi pAsa jatAM akaLAe kAma banyA viNa virya chuTe tada, virya maTI kamI rUpa jaNAe te vicare vadane vakarI, vadha. taMtuni sAtha sadAya vaNAe kahe bhailAla davA viNa DAgha, paDe na paDe kadi koDa upAe asAdhya kamipara ASadhopacAra ( bhujaMgI chaMda ) kamI roga amAdhyare thAya jene divelAdi re dio jha? tene karo bastine dAha krIyA karALI kamI rogamAM te vaDI divya bhALI For Private and Personal Use Only
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (124 ) AyurvedAditya asAdhya kamI regapara....prayoga-ra-je (nArA Ida) kramI viSe davA vaDA prabhujI nAma jApavuM na juDuM veNa bolavuM ja, satya vAkya thApavuM na koi, zobha, lebha, mehathI tame jarA Dare prabhu stutI pukAratAM, su karma hAthathI kare kami -kRSNa nAma jApanI mukhyatA (deha) kami roge karUNa nidhI, japazrI kRSNa vizeSa te nAma Azraya thakI, vyAdhi piDe nahi leza Adha, aMta rakSA kare, ema enuM zirya bhaIzaMkara, zuM guNa gaNe, dirdha = prazazita virya krami roganI cikatsA. samApta 2 maMdAgninI cikitsA, maMda jaTharAgni thavAnAM kAraNa (dehare ) kapha pitta, vAyu, temanI, adhIkatAthI ema ke samatAthI maMda sama, tivra viSama che tema e rIte vedakitathI, je jaTharAgnI thAya bhaizaMkara nIdAnamAM, sama rIte kahevAya - - * virae = kaI devAMzInA vithathI utapanna dhaela haze! For Private and Personal Use Only
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 125 ) tikSaNAgni ( bhasmaka ) nAM lakSaNa (dehare ) anna pace pachi raktane, jarUra pacAve jeha aMga saMdhi nirabaLa kare, jaTharAgnI teha ana khAtAM sukha upaje, pachI taSAne zvAsa mucha sAthe baLatarA, taNe thAya je dAsa te jANe vada tame, maMda agninI mahera bhaizaMkara pAse jatAM, kare sukhASpI lahera ...200.000H... maMdAgni raMge ladhu vaDavAnaLa curNa (dehara ) siva piMparImULane cavaka, piMparI suMTha, citra hImaja sarva e, caDhata caDhatale ghUMTa. # vastragALa e curNathI, maTe vAyu bahu bhAta. bhazaMkara maMdAgnimAM, vaDavAnaLa vikSAta = pa 1 maMdAgni rage--zreSTha vaDavAnaLa curNa - (manahara chaMda). cItarA karAimULa, bIla baLavAhI sthaLa, sa, soma haraDene, kAcakAM, vihArie, piMpara pALa, nakha, taja, vaja, ne cavaka, paMdaramuM jAyaphaLa. samabhAga dhArIe; kar3a marI, devadAra, teha ' trIjo bhAga dhAra * zuTie = praSidha 1 trijA bhAgamAM te nAMkhavu 12 13 - - 14 For Private and Personal Use Only
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 126 ) AyurvedAdiyA nAMkhI nimbarasa mahIM sArU anusArie, bhaIlAla harI duHkha paLamAM pamADe sukha; vaDavAnaLa curNa vidhI; ema e vicArie. * agni mukha curNa ! A che hirnu pippAla sanAgarA vacA dIpyakAgni 'saharItakI gadaH bhAga dvAddha viniyojya cUrNItaM kSAra yoga lavaNatrayairyutaM // 1 // pIta mAtra murayAca kAjIkarma salilenavA punaH / plIhazULa gudajAviSandhakaM hAnta dIpayati vanhimaudaram // 2 // artha-hiMgano eka bhAga, piMparanA be bhAga, suMThanA traNa bhAga, vajanA cAra bhAga, ajameranA pAMca bhAga, citrAnA cha bhAga, haraDenA sAta bhAga, upaleTanA ATha bhAga; e rIte vajane laI e saghaLI ziSadhInuM curNa karavuM pachI temAM javakhAra, sAjIkhAra; siMdhava, saMcaLa, varAgaDuM; evA be khA2, ke traNa lavaNane eka eka bhAga laIne meLave, e curNane madirA sAthe athavA kAMjI sAthe athavA dahIMnA pANI sAthe, athavA garama pANI sAthe sevavAthI baroLa, zuLa; AzuM atisAra, sarva roga maTe che. tathA jaTharAgni pradipta thAya che, maMdAgni rage-hiMgASTaka curNa guTikA, ( je karI chaMda ) hiMga, suMTha, ajamo ne jIrUM, marisidhava; pipara hAjIrUM- * A yu kAritamAMthI lidhela che For Private and Personal Use Only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza (12) nibU. Adarase; meLavI, karo guTikA te keLavI. maMdAgnI vyAdhi te hare bhAizaMkara je kaThe dhare. maMdAgni roga-narasiMha curNa guTikA. ( deharo ) tala, trIka, ne trIkaLA, bhallAtaka sama bhenya; kapaDa malTei tene karI; madha sAthe te menya. pachI teni caNi berazI, jeha guTIkA thAya; dahi sAkara zuM sevatAM ajIrNa Arza palAyamaMdAgnI, mada kSINatA, bhinya roganA bheda, bhazaMkara narasiMha A kare darda sahu keda, maMdAgni roga-lasaNAdika curNa guTakA, (dohare ) lasaNa, jIrUM, khArekane, siMdhava meri, ne suMDa, pipara, saMcaLa, hiMga se, nikhurasamAM ghuTa. e lasaNAdika curNane ajIrNa para; upiyoga, kahe bhAIzaMkara sarvadA, kare vAyuno bhega, vamana ne vAyuvege-sarkarAdi cUrNa . ( hare) meri, jIrU, ne zarkarA siMdhava bheLavI khAya, kahe bhAIzaMkara te tadA; vamana vAyu te jAya. maMdAgani roganI cikitsA samApta. For Private and Personal Use Only
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 128 ) AyurvedAditya * A roganI AiviAtsA, Arza roganuM saMprAptika purvarUpa. (dohare ) vAyu Adi vikArathI, tvacA, mAMsane meda, rUpa, palaTI maLa dvAramAM, dize aMkure teda. gudA mUkha jAte vadhI, sUkSma rUpe dekhAya, bhAIzaMkara, A rogane, Arza ema kahevAya, asAdhya AnuM rUpa daze. ( dehara ) hAtha, pAda maLadvArane nAbhi mukhapara sepha, -hadaya pAMsaLAM je dukhe, asAdhyane e ropha. Arza reganA bhedanI anukramaNikA. (doharo) vAta, pitta, kapha, raktane, jAtI, gIrdoSa, cakra rUpe bhaIlAla e, kare raktane zeSa, Arza utpanna sthAnaka darzaka. = I (hare) gudA nArsikA, kAnane, varbhe, netranI mAMhya yoni marcane liMgamAM, A sthAna che tyAMhya. kaSTa sAdhya te jANu, meTe karyo upacAra, * gujajarI leka A rogane harSa e nAmathI beleche, paraMtu khare puvApuva zabda Aja che. = A utpanna thavAnAM sthAnaka dekhADanAra 1 Ayurveda niyamAnusAra For Private and Personal Use Only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( 129) mATe bhaIzaMkara kahe, lahA viMda vIcAra. Aza reganA upadrava, . ( harigIta chaMda ). Arza roge hAtha ne paga mukha, nAbhi ne guda liMga jyAM bahu zephane vaLi zeSa sAthe, tApa trADe teha tyAM tamaka nAme zvAsa vAdhe; ulaTI, meha vAdhe vadha; arUcI jhADo kanna ne zuLAtisAraja te sadhu. Aza roga thavAnAM pAparUpa kAraNe. (bhujaMgI chaMda) banI chAkaTA strI taNe garbhapADe; bharI peTa pApe badhA dIna kADhe, didhu dAna mAgI; pharI pAchuM nAkhe khare Aze tene piDAkAri vyApe; -Ira - Azarege-bhallAtakAdi ka6ka. (doharo) pipara, detI, vAvaDiMga, bhallAtaka, upaleTa, tala, dhANa e savano kalaka karo sama neTa, teha kaleka niramAM dharI, pitAM Arza bujhAya. bhAIzaMkara A ASadhI, Arza pacana kahevAya; 3 1 2 tra satya, For Private and Personal Use Only
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (130 ) AyurvedAditya Aza rege-nAgarAdi kalaka. (doharo) bili, pipara, ne vAvaDiMga, sarve suDe harerDa sAra trivRta, kalaka. e gaDamAM, pitAM A kSaya pAra, Azarege-patrakAdi kavAtha, (deharo) patraka, kesara, vAvaDiMga, suMTha, elacI dhanya tala dhari kavAtha karI dhare;, haraDa. vRtta, guDa, mAnya. 1 gudA upara nA artha te, khAsa hare, upabhega, bhAIzaMkara je meLave, A ASadhane jega. gudA Arza roga-pipalyAdi prayoga. (dohare ) piMpara, haraDe ruNa te; goLa meLavI khAya; te bhaIzaMkara te thakI, gudA Aza se jAya, A roge-vAtA prayoga; ( dehare ) vAtArkaphaLa bAphIne, teno rasa ja niva, zveta tuLazirasa; ne dahIM, temAM nAMkhI 9 ghoLa. te mizraNanA pAnathI; A roga e jAya; bhaIzaMkara A AiSadhI; maMgaLa rUpa manAya. * mizrakara. For Private and Personal Use Only
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza (131 ) gudAkila reme--bhalAtaka vaTaka, ( hare) =magadhAmuLa; ne trIkaTa vAvaDiMga ne citra bhilAma. mahIM sama dharI bheLe dhari mana hIta bamaNo gaLa dharI kuTI, bharo rIDhuM je pAtra nitta vaiyathI te pachI khAvuM tele mAtra te tenAthI zaLane gulma jaTharanA roga A bujhAvI hejhamAM, kare harSa vata gya, A rege-bhalAtaka catuSTaya ( dehare ) bhIlAmA tala, haraDane goLa meLavI khAya nitta pratidIna sevatAM, Asa roga jhaTa jAya. 1 A roge... devALuphaLa majyAni lepa. (seraThA chaMda ) kUkaDa velI bIja, gAya mutra mAMhe vasI bhazaMkara tatabIja, A mULathI jAya che. guma, Ane Ama rage-rasana valeha | (dehare ) lasaNa, nasettara sama dharI, tIna prahara te gheLa ne pAcha temAM bheLave, 2Nika tala, ne goLa ja - = piMparImULa, For Private and Personal Use Only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 132 ) AyurvedAditya te avaleha pivA thakI, zAMti cittamAM thAya guma Amane Ate, adha tajI jhaTa paTa jAya 1 rakta A roge-amaMgAdi kalaka . ( kuMDaLIA Ida ) amaMgA' sAdaDatvacA, zyAma kamaLa sau teha zAmali muLa te sama dharI, ajA duSpamAM e ajA duSpamAM eha, ghUMTI ghUMTI pivAthI rakata AzanuM duHkha jhakRte baje tethI kahata kavI bhailAla, kalaka A sadA | abhaMgA temAM sAthI zekTa, tvacA sAdaDa amaMgA 1 catu sama modaka-- AIne, kSiNa vi rage (dohore ) vRdhdha dArU, puSkaLa, suMTha, goLa dharI sama teha tolApura guTikA kare, che amRta rUpa eha vRdhdha purUSa te sevatAM, kAmi atiSe thAya bhAizaMkara A geLithI A roga e jAya AIne maMda jaTharAgni roge-vyuSaNAdi modaka [dehare ) puSkaLa, -yuSaNa, haraDane; tala citraja viDaMga sama auSadha siA te lahI, goLa sAtha kara =maMDa 1 pachI geLi tenI kazI, prAtakALe khAya kALuM kamaLa = poyaNuM ! kaI dIvasa bhaMga na thAya tevuM = leze ? For Private and Personal Use Only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 133 ) wwww Aza' maMda jaTharAgni, vinA zrame dura thAya 2 - ~O0xD== zuLa, saradI, Ane; pANavIroge--jaMbunAdi vaTI=guTikA ( rUcIrA chaMda) zazIbhUja, e zaMkha bhasma lyo, leha bhasma 9 aSTa dharI yugma vedamAM. sAkara bheLI, veda rasAMjana bhAga dharI madha geLI teha banAvi khAze cAvi je zANo zaLa, zardane A, pANavI, thako dUra tene jANe 1 zabUkAdI e vaTI, eha prakAre thAya - bhazaMkara, e rItathI, sima rAge parAya Arza roge...lavaNottamAgha curNa ( dehare ) siMdhava, cI, Idrayava, bakAmanimbadala, neTa karaMja dhArI te mahIM, vATaya * tarkamAM teTa te ogALI sAta dina, pitAM A te jAya uttama jANI cuNa. A sthaLamAM lakhavAya ane udara roge-elAdi cUrNa (laNA chaMda ] suMTha muni bhAMgamAM SaTa dharo piMparI bANa vibhAga marI mAMhya bheLo kI chAza For Private and Personal Use Only
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ) AyurvedAditya nAga kesara dhare; veda vibhAgamAM patraka va;i vIbhAga; meLe taka dharo dvityane, elacI te zazi guNa te, zarkarA mAMhI dhAra Arzane udara te pAvatAM te mATe bhAIlAle, lakhyuM te vicAre Aza rege-cavyAdi dhRtta | ( dohare ) cavaka, pADha muLa, trIkaTu magadhA muLa; biliH dhAnya nizA surasA ne jIrU, siMdhava haraDa; samAnya che gAya dhRtamAM pakava te, rUDI para je thAya; te ghata pItAM coLatAM A dukha dubhAya. rakta A roga-kUTAdi dugdha. ( dehara ) kuTajAmuLa tAjuM lahI; ne araviMdI kula kherasAra, kesaragharI; tathA dhAvaDI kula. dudha sAthe ukALa te; prArakALa pivAya te raktAze piDA badhI, kahe bhaiza kara jAya. Azaroge-bhakSAtakAdi kalaka bhallAtaka tuprasthAI jala prasthadvayenaya / kAdu pAvA nAma che ? For Private and Personal Use Only
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 135) prasthArddha goghrataM mukhiA prasthamAnatu zarkarA / sadoSa palAdatu Arza yAMtIca bhakSaNAt // 2 // artha-bhilA mA zera, 1) pANI zera kagAyanuM dudha zera 4) e sarva ekatra karI agnIthI pakAvavuM. tyAra pachI temAM gAyanuM dhI zera 1, tathA sAkara zera 2) nAMkhavI e sarva kalaka thayA bAda temAMthI eka palAdha laI prAtaHkALamAM roja roja khAvAthI A roga jaladIthI nAza pAme che; manaHzalADhi dhupa-Arza upara. manazIla, gugaLa, sune, sApa devadAra, paSkaLamaLa ane vaLI. vizalyA ne rALa, ghana maLI tene pachI; gudA dhumADo leha, kahe bhAIza kara nA kadI; A roga muLa reha. A roga upara apadhya. ( dAhare ) ke mAMsa, dahIM, mAchalAM tela, bali vaMtyAka, ati bhejana ujAgare, te karavuM sahu tyAga. Arza roganI cikitsA, samApta zULa roganI cikitsA. rALa roganI mULa utpatti. - ( bhujaMgI chaMda ). trinetre rastIna patI mAravAne; For Private and Personal Use Only
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 16 ) AyurvedAditya dharyuM hAthe trizuLa saMhAravAne karI dha pheMkayuM trinetre jahAre, chu kRSNanA aMgamAM teNivAre. trizULa dharI pUine jAya che, vade viSNu huM stabdha re zULa te; pachI khAI muchA maLyuM paMca bhane, bhailAla che zULanI utpatI te. zULa roga vyApta thavAnAM kAraNa, A (doharo) bahu kasarata ke majalathI; rati sukha thAya vizeSa rUkSa dhAnya khAvA thakI, zItaLa nira udeza. magarU dUdha sevana thatAM kASTa prahAra kavAya vAyu maLa mutrano; staMbha jarA je thAya. kAMjI, bera khAvA thakA kodha madya abhisa, bahu parizrama ke mohathI; thatAM ajIraNa zvAsa; zeka; hASya lavarI thakI, bhakSaNa kSAra karAya; uNa padArtho sevatAM, zaLa pIDitta thavAya. jaLacara pakSI mAMsana, hAya sadA khorAka te bhaIzaMkara kahe sadA; pIDe zULa athAga. zULa roga thavAnAM pAparUpa kAraNa (bhujaMgI chaMda) paratApa kene kare duHkhakArI svadharma na cAle kuchadI vihArI, For Private and Personal Use Only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( 137) anAja jajanajass. kukarma karI kephamAM jeha hAle, tadA zULa tene sadA aMga sAle; sAdhyA sAdhya sutra vicAra nirNaya. (doharo) eka doSathI sAca, kaSTa sAdhya kI deSa trIdoSe utpanna thavuM kare prANane zeSa. ...1 0.001E... zu roganI saMkhyA. (doharo) vAyu kupita jaTharAMntare, zuLa saMkhyA daza thAya, temAM traNa vAtAdike traNadvI doSi gaNAya. Ama, nirAma, ajIrNane, pariNAmazULa, pikha, bhaIzaMkara kahe e rite, zuLa saMkhyA daza dekha. agIAramA zujha viSe (deha) raktazULa agIArama, rakta bigADe thAya, bhAIzaMkara vaido thakI, nADi viSe parakhAya. jUTha, jaThara, ne gulma rage-hiMgyAdi kavAtha (deha) piSkara, metha punarnavA, sa;i saMcaLa, ne suMTha, hiMga dharI kara kavAtha te hare zULa, khasa, cuMTa. jaThara roga ne gulmanuM, pAcana kare pramANe For Private and Personal Use Only
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (138 ) AyurvedAditya maharSi paNa A kavAthathI, kevaLa purva ajANa. vAtazujha roga-hiMgyAdi cu. " (deha) siMdhava, hiMga, yAnikA, pacyA ne javakhAra, saMcaLa, temAM meLavI, curNa kare taiyAra. uSNa nire je te pibe; vAta zULa te jAya; bhAIzaMkara A curNathI. bija roga sama thAya, 3 4 pitta...dADimAdi cUrNa. | (seraThA chaMda) bIjorA rasa mAMhya, dADima, haraDe, AmaLAM, paTa deI je khAya, pittazULa to te maTe. kare che. bilvAdi kavAya. | (chaMda-usa gamana ) bili, araNa arase citra e, eraMDAmULa, suMTha, hiMga te. siMdhava bheLI kavAtha banAve, pItAM kaphaLa tarta haThAve. nahIM e je vaida vicAra, kavAtha, ataNa kSema e sAre. For Private and Personal Use Only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya skAza (13) pariNAma -citrakAdi daka (deha) vAvaDiMga, citrA, mari daMtimULa ne suM piMparimULa ne trIvRtA, goLa sAthamAM ghuMTa vaDI guTI tenI karI, prAta:kALe khAya; uSNu nire bhaIlAla te, parINAma zuLa jAya. komodi kavAtha. (thuMkavA, zuLavAyu, baLa abhetari, ajIrNa ne satata .) _( rUci chaMda ) suMTha. mari, piMpara ne siMdhava, saMcaLa sama bhAge dhare, bIjerAne garbha nAMkhine, kavAtha pachI tene karavA A maidI kavAtha kare che; phanA cuMka; vAyu geLA, zuLavAya, baLa, dukhathI, mukta thayA bahu meM joyA -- vaLI vyAdhi vizeSa vivAre, svastha dehi e AdhAre jenuM mulya jarA nahi meM, ne guNamAM che bahu bhAre abhetarInuM mULa ukhADe, ajIrNa javara aTakAve che, bhaIzakara te saMtatavarane zatru thaI sapaDAve che - pittapUche -dhAtrIphaLAdi cUrNa. (dohare pappA; malakI, trIka, vajara curNa samAna, tene bIjesa tathA, dADimapUTa vasAna; sAkara sAthe meLavI, curNa teha sevAya; jvaramAMne eka bheda che. * For Private and Personal Use Only
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) AyurvedAditya traNa praharamAM te tadA, phanA virajha thAya, 2 vyAyAdi kavAtha. (kAsa, zvAsa, zULa, maMdAgni, kapha, Ama, ane vAyudoSa ) (doharo) bheyariMgaNI, suMTha, gaLe eraMDAnuM mULa, kavAtha karI pivatAM hare; kavAsa. zvAsane zULa maMdAgnI, kapha, Amane, vAyu Sa vizeSa; kahe bhAIzaMkara le harI, acaLa AsanI zeSa. vAta pittajJa-durAlabhAdi kaleka, (dohare ) suMTha, paToLI, pApaDa, methe, dhamAse, keLa = temAM Amali liMbaDe, samabhAge se meLa. dharI zarkarA te pItAM vAta pitta zuLa jAya, bhaIzaMkara zrIjI thakI, DAhyuM ke na gaNAya. zUjha rege-zAgara goTI prayoga A (hara ) zagara goTI, haraDane, saMcaLa, hiMga sureza bhAIzaMkara A zevatAM, rahe zULa nA zeSa pitta rU-jIvanatyAdi dhRta "jIvanyAdi nA curNamAM vRtta dhArIja '= keLanAM pAna vAparavAM che teno artha e che ke paramezvarathI vadhAre kahyuM koI gaNAya For Private and Personal Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 14 ) karI pakave dUdha sarkarAmAM pivAthIja maTe pitta zULa dhaNe guNa emAMja bhaIlAla e nahI gaNa ke mAMja pitta - zamuLAdi kavAtha (kuMDaLIo ) keza, kArsa, ne zeraDI, ne DAMgaranAM mULa vALa netara, mULa sei, sama bheLe nahi bhUlya sama bheLe nahi bhUlya, kavAtha je tene karie te pirAti zULa, duHkha zIda aMge dharIe kahata kavI bhaIlAla, kahe A auSadha kevuM mULa ukALI pitAM; dehanuM duHkha sahuM evuM vAyuM sUtra, kaphazUjha, AmacUDhane vibaMdha sUjhe - dAdi kavAthI (doharo) suMTha, dArU vAsA, ane saMcaLa hiMga samAna suMTha kavAthamAM curNata, dharI kare je pAna te vAyu kapha chULane, Ama, vibampaka zALa bhazaMkara, khAMte khaNe, Adhi vyAdhinuM mULa jha regapara pathyApathya vicAra ( pathya ) (dohare ) sivirasurA, sune, hiMga, muLane gaLe For Private and Personal Use Only
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya 1 siMdhava, saMcaLane suvA, piMpara zAbara chela eka hitakArI zULamAM, uttama Apa gaNAya bhaIzaMkara, e sevatAM, jarA kajAnA thAya apadhya (bhujaMgI chaMda) nahIM dIvase upavuM bheMya piTI nahIM khelavuM rAnamAM leI ghoDI vaLI piccha jeje padArtho jaNAe sadA teha vaje ati sukha thAe zaLa roganI cikitsA. samApta pAMDu roganI cikitsA, pAMDu roganI saMprAptine kAraNa ( loka rAga ) bhokatAmsa, kSAra, padAthe taMdrA mattikA, ane madha dinetta niMdrA vaLI tiNuM bhejana je kare che kuspaze to rakta tethI Thare che tethI tvacA raMga piLAza mAre A Thera te rakta upa laNere hArItanuM ema che vAkaya kahevuM bhaIlAla bhale te nidAna jevuM ke sAbaranA sigAnI cholelI chala. * dahI vIgere. For Private and Personal Use Only
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 143) - pAMDu roganAM purva rUpa (dohare ) tvacA phATa. mukha phiNa vaLe, mRttikA upara bhAva netra gaLe, je caDhe, thAya vAyune zrAva piLe raMga maLa mutrane; bhaIzaMkara, e khela khAdhu pacenA, dIla gaLe' pAMDu roganI pahela pAMDuroga thavAnAM pApa rUpe kAraNe ( bhujaMgI chaMda ) labADI; laphaMgA, kare brahma hatyA garIba piDe rAjyanI vINa satyA sagAM snehi ke nAtyathI dUra thAze tadA pAMDa te paMDa mAMhI bharAze. pAMDu roganI saMkhyA (doharo) vAta, pitta, kapha, pAMDane sarmipata kRttikAra kahe bhaIzaMkara; e rite, pAMDa pAMca prakAra pAMDu roganI sAmAnya cikitsA ( rUcIrA chaMda) vAta pAMDa, pAcanathI trAze, pitta virecanathI vAme kapha pAMDumAM vamana ApatAM, sarva deSa hejha nAme; e rIte sAmAnya cikitsA, jathA vaida je jANe che teja veda bhailAla kavI kahe, aMta pAMDune ANe che For Private and Personal Use Only
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 144 ) AyurvedAditya vAta pAMDu roge-mAgadhI Adi pAcana kavAtha ( harigIta chaMda, ). dazamULa, suMThano kavAtha te, piMpara dharI pAve tadA mArUtI pAMDu te thakI, piDa sau tajI trADe sadA hitakAra auSadha e sadA; paMDita vaide jANavuM pAcana sadA tene gaNI, pAMDu viSe ja pramANavuM pitta pAMDa ra-trivRtAdi virecana (doharo) sAkara, trivRtA, curNa te uSNa nira dharI pAya; te vIrecanathI jathA, pitta pAMDu te jAya. kapha pAMDa rege-vacAdi vamana curNa. (soraThA chaMda) vaja; siMdhavanuM, curNa, uSNa nira mahi te dharI; kapha pAMDunuM ja marNa, te pivA thakI thAya che. #... 09110111*... vAta pAMDu roge surasAdi prata. (deha) surasA, suMThathI pakava thI, vAta pAMDumAM pahela, bhAIzaMkara, e yojavuM, jarA nahIM mukela. kapha pAMDu roge-TyuSaNAdi kRta. (haro) yuSaNa, triphaLA, pakava dhata, kapha pAMDane kALa, For Private and Personal Use Only
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( 145) jawwwjanajananA bhaIzaMkara vaide karo. zAstra rIta anusAra. pitta pAMDu roga-STi madhUkAdi dhRta. jeThImadha, upaleTathI, pakava vRtta je hoya; te pitta pAMDunI piDA, kema ame jana keya. pAMDu roge-giphaLAdi kavAtha. | (dehare ) zuko, kuTakI, trIphaLA, gaLo, nimbanI chAla trIvRta haraDe suine kariAtuja rasALa. kavAtha karI, madhamAM dharI; prAtaHkALe pAyate bhaIzaMkara kahe sadA; alaga pAMDuthI thAya, - pAMDa rage--dhAtu mAMkSikAdi cUrNa. i (harI gIta chaMda. ) hIrAkasI, ne trIka, le lehayurNa samAna te; sUvaNa mAMkSIkA, dharI. kara curNa te avasAna re; madha dhI dharI ne curNa che. gA dadhi maTha sAthe pitAM' le pAMDane halimaka harI, nirabhaya kare kamaLo thatAM 1 pAMDu roge-dugdha piMparI praga. ( lalIta chaMda ). baLa vicArine dugdha yogamAM pipara khAya je, pAMDu rogamAM For Private and Personal Use Only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (146 ) AyurvedAditya dukha viDArine zAMti te kare, guNa amUha che, bhAIlAla te. maDara vaTaka. ( Aza, halimaka, kuSTa, tridoSa pAMDe, kaTIzULa; ne dAha re ) . (haro), ci, -yuSaNa, trIphaLA, dArU, cavaka, ne metha; hemamAMkSikA, bhAMgare gaDhaDA, ajameda, kAjaLa je lehakiTa, temAM meLava sAra; pakava kare ga mutramAM, curNa thaze taiyAra. te anukramathI sevine; upara tarka pivAya, A halImaka kuSTane, kapha, kamaLe, kAma jAya. pAMDu tridoSI te hare, hare kaTIzuLa dAha, je bhAIzaMkara vidanI leze Apa salAha. leha curNa vaTaka. ( kamaLe; pAM; A hadayaroga; kaSTa vagere vyAdhipara ) ( lalIta chaMda ) bhuSaNa, zrIphaLametha citra e, sama vibhAgamAM vAvaDiMga che, vajare curNa te, sAthamAM dharI, Izu rase thi te; bhAvanA karI. divasa sAtate, ema thAya, curatha mahAnidhI; te gaNAya te; madha dhimAM dharI; teha cATatAM; For Private and Personal Use Only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakA ( 147) hana nanananana kamaLa pAMDane; Aza re jatAM. -hadaya rogane kuSTha kArame, najI dilethire, harSamAM ramo maLi guNI davA, jata nAya che; kahata sava e, bhAIlAla che. sata puSpAdi guTikA. ( kRmI, gulama, kamaLe; atisAra, ne tripAMDu roge; ); (toTaka Ida) rajanI, trika; ka. dArU sava. trivRtA triphaLA, dhani idrayavA; dvivibhAga dharI, mahi leha raje; gava peya viSe karapakava ja te. guTi teha vizuSkaja, arka phidA; madha ge mathi mAM tuhi zeva sadA, kRmi gulma, ane kamaLa, lavarI, atisAra, tripAMDu, laheja harI. vaju maMDUka vATaka-banAvaTa. ( cha kuMDaLIA) paMcakela, ne traphaLA, devadAra, samadhAra vAvaDiMga, mare, te tadA, samabhAge anusAra, samabhAge anusAra, vaja mahi curNa vicArI; ge mune te pakava, kare maMdAgnI dhArI, For Private and Personal Use Only
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (148 ). AyuvedAditya caNI borazI guTI, kare tenI je bhAve, paMcakela pramANa, svarganA vaida gAve vaja maMDUka vATaka sevavA viSe jJAna. ( doharo ). surabhImaMthI mAM sadA; te seve sukharAza, lakhyA roga nice hare; ApI jJAna ujAza. vaja maMDUka vaTakane upiyoga. (copAi chaMda ) kamaLa, maMdAgnI, atisAra, pAM, zepa kRmino AdhAra; udara, meha, ne kamaLa jeha, vyAdhi sarva viDAre teha. pAMDu ne kamaLA roge-kirAtAdi kavAtha; che sTAra che. vAsA kirAtakaM mustA, triphalA mRta niMbajai kvAtho madhuyuto hantiH pAMDu rogaca kAmalaM // 1 // artha-arasI, kariAtuM; mAtha, trIphaLA, gaLA ane liMboLio e samAna bhAge laI kavAtha karI aMdara madha nAMkhI pivAthI pAMDuroga tathA kamaLAno nAza thAya che ---*111001011* For Private and Personal Use Only
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 149 ) pAMDa ne kamaLA roge-khara viTAdi prayAga. [ dohare ). kharaliMDAM mAM dahiM dharI, pachI pAMDa para pAya; te kamaLo ne pitta duHkha tera ghaTImAM jAya; pAMDu rogamAM pathya dhAnya ne zAka viSe. (savaiyA Ida ) pAMDu rogamAM, ghauM DAMgarane, java sAThI rekhA te sAra kAga, maga, ne dALa tuveranI dUdha, tarka gaNuM sukhakAra gaLajIbhI, vadhuo, vaMtyAkAM sevA zAka, sArAM jANuM niHzaMzaya, e dhAnya zAkane pacca pAMDamAM paramANuM-1 pAMDu roganI cikitsA samApta. 12 kSaya roganI cikitsA, kSaya roga thavAnAM kAraNa. (doharo). IrSa, sustI, gAnithI kekustI, anusAra; bahu jamatAM ke mathI, ke uMcakatAM bhAra. apAna vA, maLamutrane; kaja peTamAM thAya, strI saMge, apavAsathI; kSaya rogeja piDAya. kSaya roga thavAnAM pApa rUpa kAraNa. (idravije chada, ) murati khaMDana, garbha nikaMdana ke gau rAya haNela abhAgI For Private and Personal Use Only
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 150 ) AyurvedAditya najara najara puSpa prakulita, vADikhaNI, kadi parva atithya taNI laI bhAgI; dharma adharma lahe mana eka na pekhata dharma adharma kurAgI; te bhailAla sadA kSaya roga rahe jutha rU5 sadA puTha lAgI-1 kSaya roganAM purvarUpa ariSTa cinha. (harIgIta chaMda) pada, hAtha, gaLatAM zvAsa vyApe, kapha paDeche sarvadA, vaLi tALu meM bahu zoSane jaTharAgninI che maMdatA; bahu dadi te gaSTa Ape, zvAsathIja piDAya che, bhaIlAla A kSaya purva cinho, sarvathA samajhAya che. 1 kSaya rogamAM purve ariSTa svapna AbhAsa, ( deha ) kAga' kIra; gidha, sAhuDI; mera kapI kAcaMDa, piThe svapna ne besatAM dekhe Apa pracaMDa. jaLa viNa nadimAM snAna kare svapnamAM teda, baLatAM vakSe agnimAM; dekhi pAmatAM kheda. kSaya rogI ne purva A, thAya svama AbhAsa, pachI dhAtune kSaya banI, bane dehanI lAza. - kSaya roganA bhinya prakAra. (doharo ) vAta pitta kaphathI tathA sapta dhAtu gata jeha, daza jAtIkSaya thAya che, lakhyuM svalpamAM teha. For Private and Personal Use Only
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 15 ) rasanI vRddhi karanArAM ASadha. jagali prANuM mAMsanuM, bhejana je sevAya; ke AdU. yavAna. mRta; kavAtha karI ja pivAya. ke dudhamAM marI nAMkhine; pie teha je rAta; to kSayathI mUkAya te, vadhe rasAdika dhAta, raktanI vRddhi karanArAM auSadha. 1 ghI; dudha, sAkara madha marI, piMpara dhari kara pAna, te hitakara vRdhi raktanI, teha kare niravA. C) 0 - mAMsanI vRddhi karanArAM aiSadha. | ( deharo ) Anupa dhAnya mahiSi dhRta, lasaNa kaTaka, madha du; khaMbha kare gata doSane vadhe mAMsa ne buddha medanI vRddhi karanArAM ASadha. | ( rUcirA cheda ) mAMsa jaMgala prANane, meda vRddhi karavA sAre; zipalAdI curNa,sevatAM, guNa tene tevo nyAre; ajA duSpamAM marI ukALI, ke madirA jamatAM se; meda vRddhimAM kahe bhAIzaMkara, nAhi prayoga duje te asthi vRddhi karanArAM ASadha. (dohare ) dudha, caMdana, ne drAkSavaTa, siddha dhRta sukhakAra, For Private and Personal Use Only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Siri Natavi san resonana Kendra ( 152 ) AyurvedAditya 1 asthi vRddhi karavA viSe teha prayoga vizALa. majAnI vRddhi karanAra oSadha. (hh|) majavRddhi mAM sadA, lakhuM pacca je hAra, jaMgalI, prANuM mAMsarasa, madhura dhAnya hitakAra. viryanI vRddhi karanAra ASadha. (54 74) bhAMsaraso, bhaya, tesa, 4sAthI. 72, mAra, tamAsa virathI; dhRta, sane hudha, usa2. sA3, virya vadhAraka teNe vicAruM, virya vRddhi karanAra-pipalI vardhamAna yoga. ||shlaak // pippalI vardhamAnaMvA kAraye dugdha sapiA / / Adya paJca punaH sapta punareva nava RmAta // ekAdazastrayodazaH paJcadazastathA sAiH smRtaH / ekonaviMza ekaviMzaH pRthaka pRthak yathAkrama / evaM krameNa vRddhiH syAta kArayet zatamAtrayAH // tataH krameNa punaH pazcAt yAvat zepaMca paJcakam // bhojayeta SaSTikAnaM tu sarpipA mudga saMyutam // hanti palita vArdhakyaM naro nAgavalA bhavet / pippalI vardhamAnaM tu jvare jANe prazasyate / mandAmau pInasevAtha gudaje vA tathA punaH // For Private and Personal Use Only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( 153) arthakSaya rogavALAe dUdha ane ghI sAthe vadhatI jatI pipare khAvAno prayoga kare. te evI rIte ke pahele dIvasa pAMca, pachI sAta, pachI nava, pachI agiAra, pachI tera pachI paMdara, pachI sattara, pachI ogaNIza, pachI ekavIza, evI rIte dararoja be be vadhAre levI. ane evI rIte se piMparo eka divase khAvAmAM Ave tyAM sudhI vadhatA javuM pachI pAchA eja rIte be be piMpara kamI karatAM pAMca piMpara sudhI AvI rahe tyAM sudhI utaratAM javuM. e piparanuM curNa madha sAthe cATavuM tathA te upara dudha ne ghI pivuM. A yoga karanAre sAThI cokhAne bhAta, maga, ane ghI khAvAM te pazca che. e prayogathI vRdhdhAvasthAnAM paliyAM AvyAM hoya te, tathA vRddhAvasthA sabaMdhI nirbaLatA nAza pAme che. ane purUSanA mAM hAthInA jeTaluM baLa Ave che. jIrNajavaramAM A prayoga karavAmAM Ave te ghaNo ja phAyade Ape che, temaja jaTharAgni maMda hoya, pinsa (choDa) roga thayo hoya, athavA A ro ga thayuM hoya, te temAM paNa jarUra te phAyado Ape che. virya vRddhi karanAra-balAdi kavAtha. - (deha) eSTi gaLe baLabIjane ladhu paMcamuLa pakha, sAkara madha temAM dharI, spaSTa kavAtha uvekha. te pIvA thaki kAmanuM, vAdhe jera vizeSa; kahe bhAIzaMkara kavAtha A seva dau upadeza. For Private and Personal Use Only
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (154 ) AyurvedAditya wwAnA jAnanananana rAjya kSamA roge-gAdi cUrNa | (dehare ) gaLe, bayA ne nAgabaLa, AmalakI, meri teha, goLa meLavI curNa te, khAya pratIdina jeha. tAlaka mRtaka curNa. ( rAjyakSamA, gRhaNI; napusakatA, viryazrAva; ne vaMjhA re ) (doharo) zilAbhada, zilAjata, krIjI upaleTa, bala, elacI, patraddhI, tala, mu Di. dhara neTa. 1 haricaMdana, ne rAsanA, taLezI, kara mo 1 3 curNa karI madha goLamAM bhAta, dugdha para khAya, rAjya kSamAnI kSINatA, jemAM mAM jaMpAya, grahaNuM napuMzaktA hare, maTe viryane zrAva vaMjhA tarUNI sevatAM, pAme putra prabhAva. ema tAlakA mRtaka A, kare sarvane sAhya bhazaMkara te sevatAM AnaMda aMga bharAya. kSaya rogamAM pacya cIjo. | (deharo ). vahilAM, tetara, lAvarAM, teha pakSinuM mAMsa; madhU, zIta, avaleha ne, ghI, dudha, khAvuM khAsa. 1 For Private and Personal Use Only
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza (155) kSaya rogamAM apathya padArtha. (doharo) khArUM, khATuM, tIkhuM surA tala tiNa ne rAI te kSaya roge jatAM, zAnti roga te thAya kSaya rega sabaMdhI janmA janmI vAraso ( capAI chaMda ) kSaya rege jana jeha piDAya, prajA utpatI tethI thAya; te paNa kSayavaMta nakkI hoya, kahe bhaizaMkara le tuM joya, kSaya roganI cikitsA samApta. #...1111101.ff.. raktapitta roganI cikitsA raktapitta thavAnAM kAraNa. (bhujaMgI chaMda) ghaNA tApamAM thAkamAM DUbavAthI, atIzeka; pAge pravAse gayAthI, bahuM saMga strIne ane agni pAse, tikhuM sevatAM raktapittI thavAze. yavAkSAra, khATuM ane khArUM khAtAM, tvarAthI tapI lehi te urva jAtAM adhe mArgathI raktapittI thavAze, bhailAla nidAnamAM e lakhAze. For Private and Personal Use Only
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (156 ) - AyurvedAditya raktapitta thavAnAM pAparUpa kAraNa. ( bhujaMgI chaMda) padArtho nahIM sevavA yoga tevA, kare pAna tenuM paDaye nitya havA, kudhArma, kusaMgI thavuM ramya jene, yathA raktapittI kare zomba tene. raktapittanAM purva lakSaNa. ( harIgIta chaMda ) mananI vRtti udAsa thaI. sustI vadhe che aMgamAM, vaLi ThaMDapara rUcI dhare, vAyu svikAre saMgamAM, gaLAni gATImAMthi, jANe dhumADo nIkaLe lakhaMDanA tApIta goLa, vAsa rogI jana kaLe. 1 vaLI vAMnti te vAdhe vadhu, becena aMge thAya che; gudA, mukhe, ke nAsike, ke rakta liMge jAyache; A cinha te A rogamAM prathame thatAM nihALIe, gati bhaMga jana te thAya che; bhaIlAla bhAgya vicArie 2 raktapitta roge-vAsAdi pAnaka, (deharo) vAsA dalarasanI mahIM, padma puSpa raja; kuSTa, ghauMlA rodha, jeThimadha, sarva cIja e zuSka madha meLe tenA viSe; pAnaka prIta praveza, pAMDa raktapitta, zvAsane hare kalezi uza. For Private and Personal Use Only
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 157 ) na jawww== === raktapitta roge-vAsA rasa prayoga. ( dehere ) vAsA rasamAM madha tathA, dharI zarkarA pAya, to nAsA mukha netranuM vahetuM rakta dura thAya. raktapitta regevAsAdi kavAtha. (doharo) vedamAtano kavAtha te, madha, sAkaramAM zeva, raktapitta te te thakI, taje piDAvata hava, nAsA pRvatta rUdhire--AmalakI lepa. ( hare ) AmalakI niramAM ghasI, lepa zIrapara thAya, nAsAvata rUdhIra te, piDA sameTI jAya. rakta doSapara-drAkSAsAdi praga. (dohare ). dhI, zAkara ne drAkSasa, rakattapitta para pAya, te dUjA upAya viNa rakta doSa jhaTa jAya; nAsA pRvatta rUdhire-haritAlakAdi nazya. darali rasa nAsake; aLatA rasano nAsa, ke dADima rasa nAsate, hare rakata jatuM nAma, For Private and Personal Use Only
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir == == ( 158 ) AyurvedAditya == = nAsA pRvatta rUdhire-AmrazukAdi prayAga. (dohare ) Ama, jAMbunA zukamAM sAkara dhArI sudha; te nAsAvata rakatanuM, maTe kAranuM duHkha. raktapitta rege-palADu Adi nazya. (deha) DuMgalidalanA rasa taNe, nAza kadA levAya; ke jeThImadha cUrNa te, madha nAMkhI suMdhAca, to bhaizaMkara te thakI, rakatapitta siA jaya, nitta eha sahavAsathI; divya dehavata thAya. mukha raktapRvakamaLa prAgAdi pAnaka. | (dehare ) kamaLaprAga, madha jeThimadha; daro, bALa; parikASTa, te dalanA rasa pAnathI, mATe raktamukha vATaya, rakata pita roga- azvagaMdhAdi kavAtha ( kAsa, zvAsa, kSaya, ane raktapitta. ) Ida mahA muMdrA Asana, gaLe, zatAvarI, dazamuLane baLabIja ati viSa kaLi, ne araDuzI, thA laIne tatabIja kavAtha karI tene pIvAthI, kAsa, zvAsa, kSaya, trAse che raktapitta paNa maTe tehathI, bhaizaMkarane bhAse che che. daLane . jANa karI For Private and Personal Use Only
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza (159) S raktapitta roge....balAdi dugdha OOO-- belA gokharUM AmaLAM, drAkSa jehi madhukula temAM siddha karela dudha, khaNe raktapitta muLa mukha pRva rUdhira roge-vaTAdivaleha A [ hare ) kadaMba, varDa, sAdaDa, ane, jAbu Amra ne khera te patrone kalka te, madha sAthe tuM menya te avaleha uvekhatAM, mUkha pRvarta rUdhIra kahe bhAIzaMkara e maTe, suNe vada sA vIra 2 strInA hetA cInanA rakata doSe-vizAlAdI keka elAdila ne nibaMdala, haraDe matha, moDa vizAlA kaTa ghaNI, be tolA samadITa vaLI jeThImadha elacI, sarva kaka te thAya zAkara bheLI sevatAM, yonizuLa e jAya piDa tRSA ne bAvarI, rakta yoni pravAha kahe bhAIzaMkara te vaDe, same zvAsa ne dAha mukha rakatazrAve--jAMbupallavAdi kalaka (dohare ) palva jAmbu ne AmranAM, zutva hareDe sAra For Private and Personal Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 16 ) AyurvedAditya kaTaka karI madha zarkarA seve prAtaHkALa te tethI mukhya mArganuM khaLe nIkaLatuM lehi. bhaizaMkara A aiSadhI; nitta anUbhava joI 2 bije prakAre kathana-jAMbuvAdivaleha ( dehare ). jAMbudale ne AmRdala; haraDe kalaka karAya madha sAkara saha sevatAM; maTe rakata mukha zrAva 1 zatAvaryAdi dhRta, (chaMda-lelI.) vasumatI, baLabIja jemidha, zatAvarI, kolI, tabhecakahelu ne ghauMlA, meda, AmalI taLI. belA, ane dADIma kavAthamAM gaMdudha, ghata dhArI, zeSa vRta rahe jJAni vaida sA, lahe ghata te vArI. pAnaka bastI viSe vRta e, mATe duHkha se tevuM cani rakatane zrAva thatone, liMga gudAnuM kahevuM. tathA khAMsi, kSaya, sarva maTADe; trADe duHkha badhAM tevAM bhAIzaMkara kahe bhaje prabhune; vAkya mukita pada evAM pani rakata doSe - kaTu rohyAdi kalaka. (deha) elAdila ne nibaMdala, maTha, jeThimadha, sAra, metha, vANI, hareDane, kalaka karo niradhAra. 4 For Private and Personal Use Only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( 161) te zAkaramAM sevatAM nizULanI piDya; rakta vahetuM ni taNuM, hare dhAri mana hiDaya. yoni rakta pravAhe-trikaTu Adi avaleha. (deha) kiTa. ativiSa dhAtakI, majITha, pApaDa menya, dADime dhArI te mahIM, madha sAkaramAM bheje. , dImAM teha che, neke nitta caTAya, ni pravAhaka pharI taNo, phanA maLathI thAya. bALakanA atisAranuM. e ASadha muLa khAya, para kara A oSadhI, dharya sukha samudAya. ni rakA pravAhe-elAdi kavAtha. (dAharo ) sAmalI saha elacI; haraDa, piMpara samabhAga madha, sAkara, dhari pivatAM, bUjhe ni pravAha. raktapitta rogamAM apathya kathana (bhujaMgI chaMda) nahIM tApa ne seva sukha kApI.. tikhU, khATu, khArUM na khAvuM tathApI; turuM, kSIra, sUrA, ane sAthavAnuM, kahyuM bhAIlAle badhuM javAnuM, raktapitta roganI cikitsA samApta. --40000---- For Private and Personal Use Only
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya kAsa roganI cikitsA. kAsa roga thavAnAM kAraNa. ( bhujaMgI chaMda ). dhumADe ja meM, nAkamAM raMdhavAthI; uDe tyAM mukha khule javAthI; vaLI rUkSa khANuM ja vyAyAma thIjatAM anna aMtrikSa maLa vegathI te. kare AvatI jhiMka aTakAva je te tadA prANa vAyu vikAreja te te; maLI te udAne, kapha vitta sAthe, mukhe preraze kAsanAM kAraNe te. kAsa roganAM purva rUpa, ( chapaya che. ) gaLA dhATi mukha mAMhya, khuMce che kAMTA jevuM ti; udaya, ura kha paNa svAde tevuM jhaNajhaNATato thAya. jIvamAM mATI khAmI; anna utarI zake nahIM te 8 damAmI, kAsa roga thatAM purva rUpa; sa aha A thAya che, bhaIzaMkara lahI purvanuM, Apa grathamAM gAyache. kAsa reganI jAtAnukramaNikA. (dehare ) vAta, pitta, kapha kSata, kSaya, pAMca kAsanI jAya; vadhu vidvAna vicAri je, lakhI nidAne vAta. For Private and Personal Use Only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza vAta dAse-rAtamULAdi kavAtha. satamuLane kari kavAtha jo, piMpara sAthe pAya, vAta kAsa te sevatAM, tIna kSaNuMmAM jAya. vAta kAse-bhAga Adi cATaNa. ( hare ) se, saMkI, bhAragane kAkaDaziMgI drAkSa, piMpara oSadha curNa ; goLa, tailamAM nAMkha, vAtakAsa, A cATaNe, mULa sameTI jAya, bhAIzaMkara niSThA thakI, prabhu IcchAja pamAyA. haTaphaLAdi kapha. (doharo) kaTaphaLa, ka7dhani, vaja, dave pApaDadhAnya suMTha iMDika dArU, nizA; kalaka karo avasAna, madha meLI te cATatAM; kAsa; zeSa kSa tAva kapha sikkA, ne pinsane; maTe piDAva prA. pitta kA-drAkSAdi avaleha, ( dohare ) drAkSA, malakI, kAyaphaLa, pipara bora khajUra te cATaNa, cATe maTe, pittakAsanuM mULa. 1; For Private and Personal Use Only
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 164) AyurvedAditya pitta tathA kapha kAse-balAdi kaka, (hare) balA, bRhatye, jeThimadha, kuSTa, vRSa picumanda; drAkSa ka sa te karI, dhAra nira mahi teha. pitta, kaphAdika khAMsi te, phanA kiphAyata thAya, bhAIzaMkara sadabhAginA. tarka teNi gama jAya. nirAmba kavAtha. ( mAtrAmeLa-cacaLa chaMda ) nirAo, padyakaSTa, kaMda, nirmaLa ne nairUtI; kirAmULa, suMTha, hiMga, nAMdarakha, patI, nirAmba, kavAtha; bhAIlAla, pANi sAthamAM thaze, kAsa, kura, upadaMza, tApa sahejhamAM jaze. pitta kAsaroge-zarkarAdi avaleha, ( hare) khajura, drAkSa, ne zarkarA, mari, madha piMpara zera te avaleha tadA kare, pitta kAsa para kera. Adraka rasano prayoga, ( kAsa, dhAsa, saLekhama, khAMsI, ne kaphajvare ) (dohare ) AdArasa madhamAM dharI; pie mAnavI jeha, zvAsa, saLekhama; khAsithI, thA teha vaLI, kaphajavara, kAsa e kare nahIM herAna; For Private and Personal Use Only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza bhaIzaMkara zANA jane, A prayoga pramANa. 2 udharase- mustAdi cUrNa I ( hare). mustA, aTarU5, gIphaLA, dArU, bhArga, sama jANa; vyAddhi puSa, dala, mULasaha, ativiSaLI, pramANa 1 vaLi murvi, rAsnA ane, sUrasAdala, sama dhAra; uSNanire dhari te pitAM, TALe kAsa vicAra vAta ne kaphamizrakAsa- ATarUSAdi avaleha | (dehare ) arUSadala, ne nimbadala, surasAdalarasa, benya; saki, bhAga, mari, suMThane, goLa, tehamAM menya 1 te cATaNa kari sevatAM, phanA duHkha bahu thAya kapha vAtAdika mizra saha; khAMsi hejhamAM jAya 2 - kAsage- bhAdi kavAthI (deha ) gajacapaLA, ne bhAgina, kavAthaja uNa pivAya; pratIzyAta, kapha, kAsa, -hadayaroga sA jAya. 1 badaradila prayoga badarIdala, ne manazile lepa sarvathA thAya, pachi taDake te sUkavI; vATaya dugdha madha, mAMhya For Private and Personal Use Only
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya rofum vivosuva raumwomoovinwww.twittuu te pIvA thaki kAsane, mahA kaThaNaje zvAsa te sarva ke dame, je rAkhe vizvAsa --- --- vAtakaphakAse-puSkaLamaLAdi duSpa ( dedare ). pUSkaLamuLa, saki, bilvane, surasA; trIkaTu pAsa hiMga dharI paryApI maTe. vAta kaphArmApha zvAsa kAsa zvAsa-maricAdi cUrNa . ( copAi chaMda ) tele eka marI mahi dhAra aDadha tele piMpara sAra telA cAra dADimaja leha nagoDa telA ADaja graha aDadhe tele te javakhAra ghuMTI curNa karo taiyAra garama nIramAM je te pAca kAsa, zvAsa te hejhe jAya vAsArasa prayAga ( kAsa, vAsa, Amlapitta A khAMbhI vagere ) kAmadAda vada mAtane AgaLa karI veda je cahe A anusarI kAsa zvAsane trAra pAmaze For Private and Personal Use Only
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza Amla pitta jete virAmaze Arza khAsi' te durbaLI thaze duHkhabIja, vIrA, badhAM jaze harite kidhu sarva e kathI bhIDa se jaze bhAilAlathI kArage padhyakathana ( zikharaNivRta ] junA cokhA, miM, kaLathi, dhi, tuvere bahu bhalI, suvA, kAsade bhiSagavara, siMdha, sukhasalI, sadA che e sArA, sukhakara gaNuM, kAsaja mahIM bhaIlAle kIdhuM, nahi kadi dukhe de jari dahI kAsa roganI cikitsA samApta, heDakI rogananI cikitsA heDakI thavAnAM kAraNa (toTaka chaMda) ati rUkSaja, dAhaka, bhajana thI bahubhAra jhileka musAphari thI ati rajake ati maithuna thI piDa heDaki vyApata sadaH nakI heDakInI utpatti ne tenI anukramaNikA ( copAi chaMda ) vAta doSa kapha sAthe maLe For Private and Personal Use Only
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 168 ) AyurvedAditya heDaki rUpe jaI te Dare anAja yamalA, zudrA, nAma gaMbhIrA. mahatI mahA kAma paMca heDakI teha prakAra bhipazvara jhaTa tuM cita dhAra puSTa aMga have duHkha jAya baLahiNa no jhaTe prANa samAya ahArA heDakInIcikitsA (doharo ) bibhasta va dara, ke bhaya darzAve ema ahArajA, te heDakI, tete maTe che tema - heDakare-paTeLAdi avaleha ( deharo ) paToLaphaLa, dhani, khajurane, madha; dhari cATo thAya; te hikkA nuM du:kha saM. tarta zAMta te thAya OOO-- yAdi dagdha suMTha ane madha, dudhavize ke aLatA dudhasAtha nArAyaNa kahi tepitAM, haNe heDakI nAtha mAtuluMgAdi prayoga bIjerAnA rasa mahIM, haraDecurNa nideza For Private and Personal Use Only
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( 169) zAkara dhari pItAM hare hiSkA duHkha vizeSa nagaduhitA guTikA (doharo) kALipATha, gajavela ne, piMpara, vaja, haritALa. mari, cImaDa; ka. gulacharI, suMTha, suvA, sonAra 1 raktadA. kaDa, muzaLI, nagaDabIja, nAgeDa, dhaMtUrA rasamaNi khale, jaya heDakI heDa lIda, zvAsa' kRmI, zepha, AMkaDI, tApa; hisTiriA halakI paDe. jAya purva vata pApa lacaka, vAI, mRga phephara; zULa; lutAnAM duHkha nagaduhitA bhaIlAla kahe. harI vyAdhi de sukha 4 saMdarya garvatA kavAtha ( chaMda triveNI ) bhale kavAtha saiAdarya gArdhatA. yazadhI siMdha nice davaaMza nabhathI utarie. sekene sudhAsiMce ghoDAvaja, ne, marI zulava, tehamAM dharI nagara bIja, ne piMparikero kavAtha hiMganI sAthe pItAM prema thakI bhaIzaMkara, haNe heDakI hAthe capaLAdi avaleha ( dehara ). suMTha, haraDa piMpara, tathA, haraDa AmaLAM suMTha, madha, sAkara dhari te pitAM. maTe heDakI duHkha For Private and Personal Use Only
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) AyurvedAditya heDakI roganAM AzAvya cinha (dohare ) hade cAMdithI je bane, zastraghAtathI jeha atIsAra jene piDe azakta ratimAM deha tevA hikkA regine, karo vaida siM tyAga kahe bhAIzaMkara te thakI zyAma bane sadabhAgya heDakI roganI cikitsA samApta. zvAsa roganI cikitsA. vAsa roga thavAnAM kAraNa (bhujaMgI chaMda ]. baha saMga strIne; ane TADhuM khAtAM atIsArathI zvAsane vyAdhi mAtA vaDA vAhane thAya masApharI te page cAlatAM zvAsa paDe nakI dvArA roganAM purva rUpa pIDa; hade bahu phaLa kuTe. vaLi paTa caDe jariteha taNAe mukha phike, tada svAda rahIta ane jaDabA mahi zaLa khucAe muna maLe" ati zakita vadhe bahu kAma vize nahi khaMta gaNAye kahu bhaIlAlaja vAra thAva, pura pe yaha cihu jaNAye-1 For Private and Personal Use Only
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 17 ) vAsa roganA prakAra (doharo) mahA urvane chinya te, tamaka zudra, e sAca kahe bhAIzaMkara vAsanAM satya prakAre pAMca ravAsa rege-bhAga Adi cATaNa (doharo) bhALuiM, triphaLA, trI, puSkaLa muLa samAna jaTAmAMzi, bIlI marNI dhAra rahe yama mAna catukhAra, ne riMgaNa, uSNa nIra dhari pAya te yakRtane heDakrI; ravAsa roga se jAya elAdi cUrNa (dohare ) dvivALe piMpara tathA elacI suMTha tamAlya surasA gurU caMdana tathA bhArga meLave hAla zAkara dhari te guNo zIta nIramAM pAya urva tamAka to tethakI jalada cAlI jAya zvAsa roge-sArvapa tela prAga doharo goLa zaui tila e pIe dIna ekIza tene pADe kaya kadA zvAsa rogathI cIsa ajIrNa vara enA thakI kare javA tatabIra bhaIza kara kahe so se bhaDabhIra For Private and Personal Use Only
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 172 ) AyurvedAditya * jawjapanA zvAsa roge-guDucAdi kavAtha (doharo) vyAdhi bhAga suMDI gaLe kavAtha piMpara te mAMdya siMdhava goLa dhari piye rahe jJAsa kama kayAMya - khAMsaroge-harItakI suMThIcuNa (dAdura ) haraDa suMThanuM curNane, usNa nara tadapAya te kamaLa ne vAsathA. khAMsi roga te jAya hiMsadhaghata chaMdatilake dharI hiMstrAghavrata vicAre sarva anitI TALe vAvaDiga. yuSaNa trIphaLA, tvaka patra, elacI. kavAtha karI mahi ajAdugdha ne ajA dhRta le dhArI-hiM 1 thAca pachI je pakava dhUna te, pivA kAmamAM sAruM hiSkA paMca prakArika zvAse, mATe tehathI vArU-hiM 2 bhAdi avaleha (deharo ) bhAgi, suMTha, dazAmaLa ne te sama haraDe sAra kavAtha karI caturthIza re geLa, haraDa tyAM dhAra pachI pAka tene karI thAya lAhi sama eha. tyAre trIsugaMdha yava, trIkaTu meLava teha madha, haraDe caraNa dharI te avaleha caTAya For Private and Personal Use Only
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( s G te zuM tenA bhAra je zvAsa kha ina jAya 3 kSayarage-sAdi cUrNa | zrA vacA zvagaMdhA pA mArga tulasI sarpapaiH samaM // carNa kSaya vinAzAya kAritaM kavinA nRNAm // 1 // artha-vaja, Asana, adheDe, tulasI ane sarasava enuM curNa kSayi zvAsa. regine hitakArI che, zvAsarogamAM pacca vicAra ( savayAda) zvAsa rogamAM kaThoLa ne bahu, TAThuM dhAnya te nahIM khAvuM dAha vastuo badhI varjavI ne nahIM kedhi jAte thAvuM vaLI vare ne udharasa roge pathya gaNelA che je je je kahe bhaizaMkara sadA zvAsamAM, pathya jANi levA tetete 1 zvAsa roganI cikitsA samApta, apasmAra roganI cikitsA apasmAra roga thavAnAM kAraNa (doharo) pitta. vAyu, udAna, kapha. atI kepatAM eha. prANavAyu. zirapara jaI. tarta dhrujAve te iMdri sabaMdhI nADite kare rodha je vAra, ceSTA sarva TaLI jatAM, mRgI thAya niradhAra For Private and Personal Use Only
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (47ra che. AyurvedAditya jana anAja-ejana te samaye te roginuM; aceta aMtara thAya bhAIza kara. nIdAnamAM. apasmAra kapha vAya apasmAra roga thavAnAM pAparUpa kAraNa (vijeda ) loka DagI jada peTa bhara, vaLi bALa viSe kachu aMtara dhAre; lobhi nI paNa eka nahIM, kuLa hINa taNuM dhanacitta vicAre yoga thatI sanamAna kare nahi, citta sadA para sukha dhikAre kahe bhailAla kavI jana teha sadA vahi kerU piDaya pukAre 1 apasmAra roganAM purvarUpa ( dehare ) -hadaya sunya, chAtI dhruje; kAma sujhe nahi kAMI kapita ciMtyA prApta thai, machita Apa suhAI mohita IdriI thAya se, niMdrA nAsaja thAya; apasmAranA purvamAM, A cinho dekhAya 1 apasmAranA nAmAnubeda kathana ( doharo ) vAta, pittaka laeNmika tathA; sannipAta e cAra apasmAranAM rU5 che evAM bhinya vicAra 1 agasta patra rasAdi naya (deharo ) agathIdala, mari samadharI, ge khelateha, - nazyape guNakAri che, apasmAra mAM eka For Private and Personal Use Only
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 175) www.www vanyA kaTikA muLa rasAdi naya ( sa rahAchaMda ) vanyA koLi muLa, ti zAkaramAM ghuTite natha teha anukULa, apasmAra te jAya che. kuSmAMDa avaleha ( harIgita chaMda ) *kALA taNuM kaTakA karI; te pakava gaLethI karo, pachi graMthi, vaka, IlAyacI vaLi trIkaTu temAM dharo dhANA, tamAlaja' methi bheLI zarkarA bheLe vakI, te pAvatAM prAtaH same, dudha te pare pIvuM nakI kamAMDa che avaleha te bahu joramAM jhAjhe baNe, jvara, phepharU. kSiNa dhAtunuM, te mULa khAtethI khaNe; vabi lehinA vIkAra bI nA; te samAve jhamAM, bhailAla kahe A sevavA. darzavaje AdezamAM 1 kamAMDa curNa brANi, kALuM vaja sUrasA, satapupI para sAra, sAToDI temAM dharI madha, sAkara, anusAra te khAtAM jhaTa phephare; rakata tta rahevAya, vanyA nArI gabha dhara; te adhadha kahevAya unmAdAdI duHkha paNa, bujhe pekhatA teha bhAIzaMkara, le pekhiA. guNi auSadha che eha. 3 kara jayaMjamAM hALuM vApavA kathana kareluM che te tethaLa burA hALuM vApavuM zAkamAM vaparAtuM pi kaheluM nidhi che - For Private and Personal Use Only
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya mAgadhI Adi guTikA ( dehare ), mari, piMpara vachanAga ne Adrarase te ghuMTaya, gALi karo tenI khalI de ravikula ne paTa apuSpa saha pAvatAM, maTe vyAdhi mugi keTa, zaMsaya viNa bhAIlAla kahe hare muTha ne coTaya 2 rasana tvacA naya lazaNukaMdanAM chotarAM bALa saMzaya te leha, te te rogI ne nahIM mugI roga te reha, vAnarAdi pazupakSi viSTAnazya | (deha). viSTA vAMdara, titaranI kapataviSTa darza, samabhAge dhariteha ne lahe mRgIpara naraya te tethI maTi phepharuM, zAMnti aMgamAM hoya. bhaIzaMkara dikSAdi je, ajamAyaza kari joI brA&i dhruta (chaMda mahA mudrA ) brAcirasa vaja kuSTane, zaMkhAvALei te mAMhi jIrNa thata; tyAM meLave he bisazvara tyAMhi pachI karI mata pakava bhalerU, je rogIne Ape che apasmAra dukha mATe tenu, bhazaMkara sukha vyApe che For Private and Personal Use Only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( 177). kukamADa dhata ( deharo ) kahoLA rasamAM AThame, bhAga ghata mahi nAMkhya; pachI jeThimadha elacI. satAvarI vaja, drAkSa kuSTa, haraDa, zaMkhAvaLI, maDa; temAM menya; puSkaLamuLa, tamAla te kaka, karI mahi bhenca 2 pachI pakava karavA thakI, dhRtta bane che jeha, apasmAra, unmAda ne gudA roga hara teha vaLI raktapitta te thakI. hArI hebaka khAya; kahe bhAIzaMkara AdavA. utyama jata jaNAya pracetanI guTikA ( lalIta cha da) kuTaki trIphaLa, ne karaMja, le. vaja, dharI badhuM, hiMga, sa, te yuSaNa; siMdhune; bista mutramAM; khali guTI kare. te khale tahAM yaha guTI taNA, aMjane karI, nahi piDe kaze, regate pharI, bahuja roginA roga jAya che, kari tvarA nice, te lakhAya che pracetanI guTikAno upiyoga ( copAi chaMda ) apasmAra unmAdaja re, kidhA che gheTAnA mutramAM - - - - - - - - For Private and Personal Use Only
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (178 ) AyurvedAditya smRtI baMsa, ne ANe bhega; bhinya bhUtane, bhrama vaLagaTa, maTe dvivAhika, tAva bharATaekAhIka, caturthaka, jAya, phanA paDaLa, ratAMdhaLa thAya; maTe piDaya mAthAnI sarva, sahu duHkhano zeSe garva, apasmAra rAgamAM dAha ( DAma ) kriyA. | (deha) bhammara vacce bhALamAM; de loDhAno DAma. mRgI tathi nakkI maTe. kahe bhAIzaMkara Ama. apasmAra rogamAM pathyApathya. (dAharA ) raktapittamAM tyAjavA kahela vastu jeha; apasmAramAM te sadA; prathama tyAjato reha. magha turI pArine, mehaka vastu aneka: bhAIzaMkara kahe te tame taje gharI mana Teka. kavInAM narmatA bhara vAya. (doharo) zAstra viSe jevuM traNe, tema bhajAvu veSa; kahe bhaIzaMkara mAgharo guno na jANe leza. apasmAra roganI cikitsA samApta For Private and Personal Use Only
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 17 ) dAha roganI cikitsA dAha roga thavAnAM kAraNe. samAna vAyu kopathI, zuddha rakta je hoya pitta tvacA ne jAya che; dAharaNa te joya. dAha roganAM vartamAna cinha. dahera baLe chAtimAM baLatarA, aMtara dAha gaNAya pittavara sama dAhanAM, cihe sarva jaNAya. --00 - dAha roganI nAmAnukramaNikA ( deharA ) madhaja nita, raktaja thatA, taSA, nirodhaka dAtara zarastradhAta; dhAtukSaya, kSataja, marma abhidhAta, ema aSTavata dAha che, rIta abhISaka eka; bhAIzaMkara vraja rAjane, te nibhAve Teka. auSadha yojavA viSe pharaja. ( deharo) lakhuM oSadho te badhA prema thakI je thAya; kahe bhAIzaMkara te thakI, dAha roga jhaTa jAya. For Private and Personal Use Only
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 18 ) AyurvedAditya wwww wwwwwwww dAha rAge-parpaTAdi kavAtha. deharo kALe vALe mAthane, pittapApaDo ehaH kavAtha karI dhari zarkarA, dAha viSe piva teha. 1 - bAlakAdi lepa. karI che lo pitA ne kALe vALe, cakha caMdana temAM dhAre, ghasI nIra te lepajayAve, dAha roga tenAthI jAve. kAlIyakAdi lepane. malayAgura; caMdana taLe lepa aMgamAM thAya, to tethI paNa dAha te, sva5 vakhatamAM jAya. kUza kAsAdi kavAthe - dehare dAbha, kAsa; ne zeraDI, e traNenAM mULa; kALe vALe mathane pILe vALa sthaLa. AmalakI durvA lepana. dAhara AmalakI, nIdaravATi pANimAM neTa, lepa karI te zIrapara, vaLI hada ne peTa, For Private and Personal Use Only
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 181 ) dAha roga tethI maTe, maTe megIne roLa, kahe IzaMkara A davA; maLe na karatAM nya. duvAdi rasa pAnaka, dAhare AmalakI, dhoLIdarA, bheca zarkarA tyAM ghuMTI biMcirasa tehane. pie prItathI jyAM dAha maTe tenA thakI, aMtara kheda palAya; A ASadha pIvA thako, meha roga paNa jAya. dAha rogapara-ratI kriDAdi prayoga, bhujaMgI chaMda jIhAM puSpa sacyA bichAvI mukAvI; rUAM jhummaro hAMDio jyAM jhukAvI priyA sAthe eve sthaLe Avi bero, nahIM dAha tene kadA duHkha deze; ratI kiDAdi prayoga-2-je galIcA bichAvyA rUDAM jyAM dhirethI, uDe jyAM kuvArA gulAbI nirethI; suve padmanI sAthe jyAM nagna veze; nahIM dAha tene kadA duHkha deze. bhujagada * A paga kamI purAvAne thatA dAhane dura karanArA che. For Private and Personal Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) AyurvedAditya aiw ratI kiDAdi prayoga--je bhalI jenI chAtI bharI che stanathI; chuTe kAmanI dhAra te AMkhamAMthI; grahI ora tevI bhIDe nAri bAthe, tadA dAha tene mATe piya sAthe ratI kriTAdi prayoga--tho kaTAva guhya davAnI karUM prasaMzA. nahIM dharo mana te mahi zazaH hAya padmaNI divya tejamaya, bAra varasanI, bahu rUpALI, bharI javAnI. kAma bharelI, kriDA ghelI; purSo sparza nahi, jJAna vinA zyAma kIkInI, netra vakanI, kajItImaya. carmadraSTithI; mithilAvAsI, kamasamucyata uSNuratI saha' saMbhramotpAdaka. tevi patnine laI soDamAM kare kriDA, dAha maTe che, spaSTi karNaze, karU vadhAre-guha0 ratI kriDAdi prayoga pama ( bhujagI chaMda ) junA sAstramAM eka There lakheluM di je nArine je rUtudAna raheluM, grahI je kaTI toDaze badha pahelo nahIM tehane dAhano duHkha Thele For Private and Personal Use Only
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 183) dAha roga para pathyApathya kathana bhujaMgI chaMda tikhA, ne turA, rIca khorAka tevA nahIM pAvavA Amla je jANi levA, nahIM dAha jAze kadA jeja khAse bhailAla nahIM khAvatAM dAha trAze dAha roganI cikitsA samApta. - 040unmaad roganI cikitsA unmAda roga thavAnAM kAraNa vAta, pitta, vIkAra te, saraLa mArga nava jAya, anya mA te meratAM jhaTa unmAda suhAya bhramita, citta tethI bane, sthIra cittanA hoya kahe bhaizaMkara rogati, le unmAdaja joI unmAda rAganA hetu (bhujaMgI chaMda ) kumArga kadAcitta prerI javAthI kadA sunya grahe.jaI rehavAthI, azucI, arajathA cAlavAthI paDI ekalA deva sthaLa mahAlavAthI vaLI zekathI khinya je citta thAo, atIthI, guru, brahma kumAna, thAe For Private and Personal Use Only
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 18 ) AyurvedAditya vaLI harSa cityA, hadamAM jale che, tadA roga unmAda te paDa le che unmAda roganA hetunuM pariziSTa kathana ( idravije kada ) prANa priethi viyoga thae haya ke apavitra sthaLe jaI beThA khinya vicAra viSe ja nimagnaja, ke kadi svama viSe pari bheTayA; ke mana zaMka nizaMka bane; arinuM thaja je kadi svama nihALe te unmAda paDe puTha jethi, baDe guNi vaida niHzaMsaya hAre- unmAda roganAM lakSaNa. ( bhujaMgI chaMda ). raDe, gAya, nAce' ane loka bele, dhaje vAMnti vyApe, jamIne aLa; hase. deTa mAre, ane heDake che, vaLI AMkha be kephi jevI Take che. vaLI pherave AMkha te cAra dIze; bahuM te bhare bAcakA zIra kezeH lakhyAM rUpa che zAstranI mAMdya jevAM kahyAM bhAIlAle tadA sarva tevAM unmadarAga nA prakAra (dohare ) vAta, pitta, kaphathI ane dIdavI, trIdoSa, vaLI vISa saie maLI. SaTavibhAga vizeSa For Private and Personal Use Only
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. (18) unmAda bheda bIje rUpe kathana ( huM ) sannipAta, kapha pitRne, vAta. zeka, viSa, bhUta, che unmAda taNuM thA, nAma guhya adabhUta grahAdi nAmanuM anumANika devI asura, grAMdhava, pita, cakSa, sarpa, pIsAca, rAkSasa AdI graha viSe, zvAsa vadhe kahu sAca unmAdanAM asAdhya lakSaNa (trIbhagI chaMda) uMcu zira rAkhe; nIcuM rAkhe, bahumukha bhAkhe. jehareka jatI rahe sustI, nahimana kustI-piMjara asthI thAya bImAMsa gaLAe daraTi thAo, bahubahu khAe rAzitadA, te nakki mare che, prANa hare che mutyujhare che satyaphidA palAzAdi cUrNa (doharo) kiMzubIja, vaja, higane, suMTha, jeThimadha, sAra, basamudramAM sarvathA curNa karI sahu dhAra teha pAvatAMmAM sadA, unmAdaja nava thAya, kahe bhAIzaMkara; tethakI, bhUta piDaya; paNa jAya caMdraprabhA guTikA ( chaMda belAva2 ) caMdraprabhA guTikA kahuM tenI sahuvidha sAthe For Private and Personal Use Only
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 186 ) AyurvedAditya sabhya jaNAvazuM sarvathA jemakIdha hArIte-caMdra. Teka AmalakImuLa, elacI; jeThimadha; dharisAra, kapura; guggala, bArane; samabhAgaja dhAra-caMdra 1 khAdikane madhupuSpa te, dADima phaLa dhari mAMhya satAvarIne hirAkazI; liMba meLave tyAMhya-caMdra 2 zarvakarI te ekaTha, nIce kidha paTa Apa dahI; dudha ne pachIlagI " rasaTa; tenA thAya-caMdra 3 pachI guTIkara tenI, caMdraprabhA che nAma; sarva dukhe maTe tehathI, kahe bhadalAla Ama. caMdra 1 bIjI cikitsA. (doharo ) apasmAra roge kahyAM, sarva vidhI ha; unmAdaka vyAdhi viSe, sadA sevamAM teha, unamAda rogamAM pacyA pacya, dArU, aphiNa, ne AmalI, phikA padArtho joya; sava padArtho tyAgavA jeha vAyaDA hoya. unmAda roganI cikitsA samApta. For Private and Personal Use Only
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 18 ) vAtavyAdhi roganI cikitsA upadyAta, ( dAhare ) vAyuM corAzi jAtanA bhinya bheda vata thAya; anukrame te bhAMkhatAM graMtha vaDe thaI jAya. mATe sva5 rite lakhI, vadhu jaNAvuM vAta; zANA jana te sAMbhaLI; citta thaze raLiAta; vAta vyAdhinAM mukhya heta. ( copAi chaMda ) virUdha, ThaMDA bhajana thakI, ujAgare, kasaratathI nakI; rakta aMganuM jove vahI viSama bichAne save tahIM hAgya, a, udharasane jhiMka, maLa ne mutra, bagAsuM ; teno vega kare aTakAva, prANa vyAna, udAnaja zrAva. kare murAri bahu zrama heya; dhAtukSIne te hatI jeI; ama ghaNA ja prakAre karI? thayuM aMga ni che pharI. For Private and Personal Use Only
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 188 ) AyurvedAditya vAta vyAdhinAM sAmAnya ciha. . (bhujaMgI chaMda ) bane te lema haSA, vaLI cuMTa vAdhe, thaI niMdratA nAza; ArUci lA; bahu aMgamAM zuLa, aMdhAri AMkhe, tvacA, netra, nakha, rUkSa vizeSa dAkhe, sukAe zarIre, hare = virya hete, muje deha ne, maMda jaTharAgni je te vaLI uMdhamAM svama zAM 1 guhA levAM, vaDA vAta yAdhI viSe cinha evAM. vAta vyAdhinuM zrAdhyAsAzvat ( roLAvRta ) bijA doSanI sAthe, maLane roga kare che, hene Ayurveda, sAdhya vibhAga dhare che; vaLI vAyu je teha, ekalo preryA jANe, te bhaI kara kahe, sukhathI sAdhya sadAne. ---- -- hana ghata. ( harIgIta chada, ) diriMgaNI, rAsanA. majITha, gorakhamuDI. jAtI gaLo, kavAthanA samabhAgamAM dudha, dahIM ane makhaNa dharo; ( siddha thAtAM he bisavvara, dattA ane thAya che, 1 * rUvATAM ubhAM thai = virya nAza thAya che ke * vaMdarAja tuM bahu ja vicAra chuM For Private and Personal Use Only
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 189 ). janma khAvA. pivA, ne oLavA te, vAyumeja apAya che. eka tole eha khAtAM, duHkha vivAre sarvathA, adhogane Ardata evA vAyunA je je jathA; basti viSe baLava ta che, e vAta nice jANavI. bhaIlAla vaidoe maLI, anubhava thakI pramANavI. 2 rUkSaNa prayoga. ( dohare ) siMdhava, kAMjI, surasA, suMTha, nizA sama menya; vAvaDiMga, rAsnA vaLI, te bhegAM te bhenya. garama naramAM guNa te, sadA sevatAM sAra" vAta jAdhithI mukta thaI; caLa rahe naranAra. kiTa kAdi kavAtha; (dAhare ) rAsnA, gokharU, ne suvA, puLamULa, pramANa sAToDI dhari kavAtha kara. vAta vyAdhi para jANuM. te piTha. dhamanImAM mo, maTe vAyu te he; bhAizaMkara darzAvavA prema dhare che eja. gaNyAdi kavAtha. ( dAhare ) devadAra, rAsnA, gaLo' pUSkaLa maLa, ja suMDa; kavAtha karI pItAM maTe, mahAvAyu AghuTa = 1 * uga karI je = kaLi (khamI ) zakAya nahIM te For Private and Personal Use Only
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya azvagaMdhAdi kavAtha ( lalita chaMda ) kavacamaLa ne, rAsanA jere. vaja. hirAkazI' agaMdha ne karija kavAthane te divelamAM naki pivAya che vAyu rogamAM lasaNano prayoga. ( nArI Ida ) razena tela be dhare, jIrU tathA hiMgane; marIca siMdhave maLI; karejameLa tehane; sasuMTha, pipare pachI badhu kalaka te karI; supAtramAM davA badhI; sadAja jha do bharI. tathApi teha sevatAM, vadhAri aMga hAMpane, praya te kaLA kare; dipAvI kAma jone; kadApi ghara mebine, jakhAya eka mAsaka; niti vAta roga je maTAdita, pratAnA. rAsnAdi pAcana duvAtha. ( deharA ) rAsnA, suMTha thavAnane, dazamuLa; dhANa ehuM; kavAtha karo vAyu vidhe, pAcana eSadha teha. tethI karIne A tane tAnaka nAmanA DAyu maTe che For Private and Personal Use Only
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( , ) | dvitiya prakAza rana kaDaka (jekarI . ) rezana kero kakaja karI; temAM taila samANu dharI; te khAtAM viSamajavara maTe; mahA bhayAnaka vAyu haDe. gAdi tela ( ATha prakAre ) ( dehara ). gekharU rAsnAne gaLe satAvarI baLa bIja; cAMdala; kAMTA zarI; azvagaMdha, samalI ja. kalaka karI kavAthane dugdha tailanI sAthe pAcya thatAM rahe taila te; hare roga je vAta, che gAdi tala A aSTa prakAre thAya; kahe bhAIzaMkara bhinna duHkha; teha tailathI jAya. 3 nAgarAdi avaleha, ( copAi chaMda ) suMTha, piMpara, ne nizA dhAra, vaja, siMdhava, rAsnA samadhAra; jajaya, jamodaka, madhuka teha, samabhAge se meLe eha. pachI curNa khAMDI karaja, ghI sAthe pIvuM dararoja; ekavIsa divasa prayoga, For Private and Personal Use Only
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 19ra ) AyurvedAditya nA karatAM vAyu taNe le bhega. kAMntIvaMta bane che deha, vAta jANavI niHsaMdeha, kaNa roganuM kADhe sAla, zAstra lakhe evuM bhAIlAla. zatAvarI kalaka. ( reLAvRta ) zatAvarI, vaja, suMTha, rAsanA kadara zaoNkI dazamULa, bIlI, balA, gaLe ne dhANA mukI; kalaka karI ghI sAthe meLavI cATe nene; te bhaIzaMkara kahe, vAyu jhaTa trADe meme. zalaSI kavAtha. ( hare ) zallaki, ciMcaNi, tvaka taja, kavAtha kari dhari tila, mahA bhayAnaka te pitA mATe vAyu duHkha rela. bhRgarAja tela. (doharo ) bhRgarAja rasa kADhine kaTutubabi rasa ha dazamuLa, kavAtha dharI pachI, saivira karaze teha, mASatvacAnuM yuSa vaLI; ajA samabhAga; te thakI aDadhuM tela te, meLava mahi anurAga. * te paNa temAM bheLavI For Private and Personal Use Only
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir = ja dvitiya prakAza. ( 19? ) ==virNiMnajarakana siddha pachI tene karI, pIvA bastImAM eha; vaLI zarire ceLavA, zejha taila che teha. bhaIzaMkara tenA viSe, guNa kathana zuM keha. vAta roga tuM jhathI, daI dAma te leha. * vAyu vinAzaka guTikA I &aa ! gArocanaM jIrakaM nAgakezaraM // mizrAhiphenaM khadira syasAraH // 1 // himA bhayA tiktakakhaparaM tathA // nAmara vAra vinAne purI | 2 | artha-gorUM caMdana, jIrU, nAgakesara, aphINa, kharasAra, hImaja haraDa kaDa, khApariyuM, pipara marI' samAnabhAge laI liMbunA rasamAM goLI karI pIvAmAM Ave te vAyuno nAza thAya che, ane agni pradipta kare che, payA pIya sabaMdhi vicAra ( evaiyA chaMda ) zALajatanI DAMgara sArI. sADI cokhA ne paNa sAra; maga, kaLathI, ne dALatuvaranI, suvAbhAjI rakha vyahavAra, tAMdaLajo, talavaNi e sArAM, dhRtane tela gaNuM hitakAra lakhyAM vAkaya je laDyAM pramANika, bhAMkara paNikate sAra 1 * A oSadhI davalabhamAM phi paisA ApIne rokI tuM e davA le. thI lakhelI che For Private and Personal Use Only
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya vAyukArakacine viSe vicAra (doharo) gaga cIja je vAyaDI, sadA karo tetyAga garamacIja khAvA thI, cAra divya anurAga vA vyAdhi roganI cikitsA samApta Amlapitta roganI cikitsA Amlapitta thavAnAM kAraNa ( mAlina chaMda) atiSaya gurakhAtAM. hAra viruddha , khamarU bahu jamatAM, Amalapitathi pI; lakhi vidhi caheroge ciha je sAstra jevAM zahirita bhaIlAle. dAkhiyAM sarva tevAM AmlapittanAM cinha. ( bhujaMgI chaMda) gaLAmAM baLe agni ne dAha thAo, khare chAtimAM rAha jotAM jaNAe; kukhe mAthu, hiA vadhe cheSamAM, vaLa udagAre vaLI Amala te te. Alapitta rAganAM cihu vizeSa kathana. peTa pittathI te caThI, gaLA ghATimAM jAya; ja ridha hAra vihAra karavAthI For Private and Personal Use Only
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AvedAditya ( 9 ) vaLI Ala te hoya to A vitta kahevAya; niSadalAdi kavAya. ( hiro ) niapatrane AmaLAM, karI beno kavAtha: te pItAM vAra te maTe. ApittanI sAthe. paTAdi kavAtha. ( deha.) paravaLa, pADaLa, suMDane, ghanya kavAtha te thAya? te te pItAMmAM ja thA, Amalapitta jhaTa jaya. guDamedaka, ( je rI chaMda ) che. piMpara ne haraDe tadA; laviMga; dhANA e sarvathA; duTi tata je gebI kare, Amalapitta khAtAmAM hare kaAdi kavAthI (doharA ) gaci, paravaLa: muMDane, ka, nibadala neTa kaDapa dhari kavAtha kara lAdI sarva rAma neTa. te pItAM dI ta: A epita te jAya; bhaIka ra ma ma Ta tehane gAya, For Private and Personal Use Only
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya dhAnyAdi pAcana kalaka. | (deharo ) dhAnya suMDanuM ka9ka te pAcana auSadha jAya; Amlapitta bhailAla kahe oSadha teha pramANa. abhayAdi avaleha vize kathana. ( dehara ). abhayAdI avaleha je, kare prItathI pAna; Amlapitta tethI maTe; kare jJAna gulatAna. sAdhyAsAdhya vicAra nirNaya. ( chaMda calakA urva Amla raktapitta, gaNAya sAya; adhoga Asva raktapitta, gaNe asAdhya, AmlapittamAM paDyA paDyA goLa, tarka ne AmalI, keri, kAMDa ne tela, Amlapitta roge sadA, sarva tyAgavA pahela. Amlapitta roganI cikitsA samApta pramaha roganI cikitsA pramehanA hetu. zrama, kasarata, ke tApathI, virUddha bhajana jema For Private and Personal Use Only
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza uSNa tiSNa bhejana thakI. magha pivAthI temAM bahu tikhu jamavA thakI, ke bahu dugdha pivAya, ke bahu strI saMge karI, prameha vyAdhI thAya. prameha roganA bhedanI anukramaNikA ( manahara chaMda ) jaLa, pUrya, ne lavaNe, rakta taka khaTIkAne zarkarA, cazuM, vasA, rasa, ghana, nAma che, vaLI pitta, kapha madhuM. erite e cAdajAta, pramehanI lAdyataNu; hAe burU kAma che baLataNe kSaya kare; hADa sa harAmI thAya jenI javALa thakI nakI, mukharUpa rayAmache; kahe kavI bhAIlAla; prameha huvA ke jaba, bane che A deha jANe, naraka ku dhAma che. pramehanA mukhya be bheda ne garama pramehanAM ciha. (kuMDaLIo ) pramehako hI bheda hai, garama zIta saba pakha; garama nizAnI dAkhavuM, nice najara kara dekha nice najara kara dekha. vAta vahe mahesura raMgI uDe gaMdha apAra, nazo saba thAve taMgI, kahata kavI bhaIlAla. piyanA muke keDe; garama, zIta maLi pakha, pramehanakA dvI bherA For Private and Personal Use Only
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya No v iews zIta pramehanAM cinha ( kuMDaLIo ) vAta pramehaka de va vadhe mUtrakA tera. sutI vadhe aMgamAM, ghaTatA jAya saba jora, ghaTatA jAya saba jora, be ramAM kAma na saje dhata raMga vahi dhAta kAya ve thara thara dhaje, kahata kavI bhaIlAla aMga tapathI zepe vadhe atrakA tora, lAta pramehaka Ape dhavA junAdi kavAtha-jaLa prameha (rAha ). caMdana sAdaDa. dhAvaDA, zAlitvacA sama teha; kavAtha karI pItAM maTa, bhuMDa nIra maha. bAlAdi kavAtha-rakta prame kALe vaLe, rAkSane caSTika, caMdana cAlya; rakta pramehe sadA, dugdha dharIja pivAya sadAdi kavAtha-payAma dhAvI. sAdA meLavI. kavAtha kare che sAra; paca prame, te pitA gaNa dije hitakAra dudi kavAtha--lavaNa pramehe ( 9 ) For Private and Personal Use Only
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza = www -- www w wwww dara karUM, keLane, kamaLa. pArva sama eva; lavaNa prame te sadA, kavAtha karIne ko- kramitAdi kavAtha-kapha pramehe . dArU nizA, zillI viDiMga, ajameda; katba, sAdaDa, dhAvaDo. zanivRkSanI gAda kavAtha karI do , madha sAthe pivAya, te to kaphapha pramehanuM, kalIga jora samAya caMdanAdi kavAtha-takraprameha, ne khaTikA prahe ( hare ) ariDAM caMdana, AmaLAM, daDa vALo, jyAM ; kavAthe nI sahakArI. mAnya goLa mahi tyAMca 1 prAtaHkALe kavAtha te. mie premavata hAI taka, TIkA mehathI; kema ribe te koI murtI dikavAtha-zuprameha ne rakta prame (doharo ) darbha, kAsa, ne daMtimuLa, daro, zImaLA chAla, moravelalajyALu sa, kavAtha hAtha jhaTa jhAla zuka, rakta pramehamAM, bahu guNakArI teha, kahe bhAIzaMkara bhAvathI, seva sarvadA eha moralAdi kavAtha-vRta pramehe (doharo ) garamALAmuLa, trIka. maravela ne keLa, For Private and Personal Use Only
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 20 ) AyurvedAditya - - - * ariDAdala; ne saragu' drAkSa, sarva sama meLa pachI nIra temAM gharI kavAtha ukALI AMNa, dhRta pramehanuM te sadA, kare nivAraNa jANya pittaparya TAdi kavAtha-pitta prameha (dohare ) kucha ka mitapApaDo. karo kavAtha dhari neha. zAkara nAtha milAvine; nita seva teha pitta pramehaTha te thakI zAMti saMvethA thAya bhaIzaMkara, bhaja brahmane, vyAdhi kIDa sI jAya tarakAri AdikavAtha-vasA pramehe (daherA ) araNuM, pADaLa samadharI kavAtha karIne pAya vasa pramehe tepitAM, tarta paNa dekhAya durAlabhAdi kavAtha-vasa pramehe | (dehare ) durAlabhA; ne kezudalaTaka, kavAtha vicA; rasameha, rasabhiMjo, divya sukha data dhAra dhAtrI kavAtha. ( iMdravajA chaMda ) dhAtrI taNo kavAtha sadA karIne, dAva; madhu, teha viSe dharIne; * De Tuka enAM binAma reTuM athavA alU che. For Private and Personal Use Only
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 'dvitiya prakAza. ( 21 ) wwwwww wwwwjanA prIta pitAM meha sadaiva trAze bIjA vadhu duHkha tadA palAze. vinyAdi kavAtha. ( iMdravajaya che da ). bhAMga marI, vaja, dArU, atIviSa, suMTha, gaLo, sahu te sama dhArI, metha, kaDa, haraDe, baLabIjaja; itvacA. ku TakI java nArA; paMcamuLI, bili. dADima, tasa, uba; kavAtha sadA sukha bhAre, kSayatisAra, prameha vikAraja hejha hara bhAIlAla vicAro. dudhAdi praga-madhu pramehe. ( hare ). dudhazAkaravRta; meLavI madhu pramehe pAya, to tenA zA bhAra je, muLa mukI nA jAya, khadirAdi kavAtha--trISa prameha, (dahara ). erasAra, zAkara, nizA, motha, pahADamuLa, pAMca; goLa meLi pItAM hare, meha milI sAca, bhradhAtrI roga (dohA ) For Private and Personal Use Only
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya bheMya AmalI, elacI, marI, patrakAlI; samabhAge cIjo saha. khale khale A dIza. teha cu khAvA thakI, bujhe kSayAdi zvAsa; sAcA sAthe pramehane, kare svalpamAM nAsa. maLa, mutrAdi deSanuM hare jAtanuM jhera; bhAIzaMkara siM duHkhapara, kare kAra kera. haMsa pAkAdi rasa gaTikA. | (doharA ) hemabIja, vachanAgane; ha sapAka, ne suMTha; vaMga pArada sama lahI, pAna rase te ghuMTa. te khAtAM khAmI taNa, vAdhe kAma vizeSa; sakaLa prameha zAMnti de; hare duHkha je zeSa. haMsa pAka; A guTI, sarva jAtanAM duHkha kahe bhAIzaMkara le harI, kare aMgamAM sukha. paTAlAdi kavAtha-videSa pramehe. (doharo) trIkaTa, nIzA, duSTa ne paToLae SaTa cIja; kahe bhAIzaMkara mehamAM kavAtha karI te lIja prameDa rAgapara-pathya kathana ( bhuja pravAta ) rUDA ki cokhA ane raktazALI bhalI dALa tUveranI vRtta dhArI, For Private and Personal Use Only
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya ( 3 ) nanana miDA te padArtho badhA deI devA; baLe baLatarA ApatAM varja tevA prameha rogapara apathya kathana (bhujaMga prayAta ) nahIM bhoga strIne, tane khATuM khArUM nahIM mutrane rodha guDhArtha dekhuM dinezavuM. pAna khAvAM. tajIde alaMkAra vairAganA tu sajI le; pariziSTa kathana ( reLAvRta) rakta vastranA pahera' hastakRta vAyuM nahIM khA taje rIca parAga, patninI pAsa nahIM jA; kahe IzaMkara Ama, rogithI nitI paLAze, te te roga prameha' tenI meLe jAze prameha roganI cikitsA samApta mUtrakaccha roganI cikitsA mUtrakaccha nA hetu ( kuDaLa ). zakatI hada uparAMta je. vyAyAme hevAyA tikSaNa ziSadha sevatAM. mukacha te thAya, mutrakaccha te thAya, rUkSa ne zuka padArtha; For Private and Personal Use Only
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 20 ) AyurvAdAditya thatAM madIrA pAna, pravAze tArI sAthe, pharI pharIne jame citta paDe na zAMne mutrakaccha tathA zakita hada te uparAMte mutra kacchanI saMmati svakAraNathI vAta pitta, kapha bastImAM jAya; mutra kaccha pachi te kare. mutra kanja jyAM thAya te thakI IMdrImAM baLa, dAha vadhAre teha mutra kSAra jyAM te Dara. mutra kaccha che evuM matra kacchanA bheda prakAra dararo bhinya dezathI traNa tathA, satithI eka; zaya, zuka, maLa, pANavI, thakA ADa e neka 1 kumAM rasa proga kumAM rasaH meLavI, sAkara sAthe dAya; mutra kachanA vyAdhipara, zelTa kaMda te pAya haritakayAdi sAcana curNa (mada jAgni, traNa, amarI, ne mutra baLatarA) | doharo SaTa haraDe, siMdhava bhujA, piMpara, vedavicAra; hiMgu zazI, bhAge dharI bhUvana ci dhAra- 1 For Private and Personal Use Only
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza haritadmadi guNa e, rasAyanIka gaNAya; te ve jaTharAgninuM jora vadhAre thAya- 2 vaLI hare traNa, amarI. bijAM duHkha siM jAya; bhAIzaMkara, te sevatAM, maTe mutranI lAhya - 3 yavakSAdi prayoga dAhare yavakSAra, ne zakarA,chAza sAthamAM pAya; kahe bhAIzaMkara. tethI, amari vyAdhI jAya- elAdi cUrNa pahANa bheda, ne elacI, zilAjIta pipera; curNa maMDamAM rIvatAM, hara mutra karacha kera yavakSArAdi cUrNa cavAkSAranuM curNa te hiMga meLavI khAya; to tethI khaTapaTa tajI; mAtra kaccha jhaTa jaya - 2 AragvadhaphaLa gabhAdi guTikA - dehare ] kamaLataMtu ne Tedimu zatAvarI akharUTa pahANabheda, haraDe; tathA dhAnya, gokharuM suDa kAMTAzario; nIvRtA' ArAdhaphaLa garbha paMcamULa ne elacI, maLa mahita laIda For Private and Personal Use Only
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (26) AyurvedAditya sava khalIsamanIramAM, kare gaTikA jeha; kahe laiza kara sarvadA. hare mutrakaSTa teha 1 2. digvajaya guTikA ( kavIta ) majI, akherakhera" dikAmI ' notara, same zilArasa, sahAjIrUM, pATalI; devaLa rUDI ne patrakAi navela, sAla. sAToki. rUkha, atIviSanI kALI zI , sukhaDa; jIrUM, lahI samabhAga badha; garamALA goLamahIM, goLIkara te khalI; bhAilAla digvIjaya; mutracha aDagaLI; bhrama, kapha, ceLa, zuLa, sapATAmAM le harI. 1 5 1 zatAvarI ka6ka. ( dohare ) zatAvarI muLa kaTaka te, Devi nIramAM pAya; ke zAkara zuM sevatAM, mutrakaccha te jAya. leha cuNa prayoga. (doharo) leha curNa te chAsamAM mizra karI le paddha; te pItAM AnaMdathI. jAya mutraka jha. For Private and Personal Use Only
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 7 ) tjhananA jajajanajanana kaTaphaLa prayoga. ( doharo ) kSipravATi ne takamAM, pIe sAta dina Apa mutrakacchane te thakI, jAya bhinna saMtApa. mutrakaccha roga para apagya kathana. ( cAmara cha ) cho tela, AmalI, lavaMga, ne birU, te; DuMgaLI, marI vacA, tu tyAga vIra sarva te, nAhi khAvu mAMsane na dArU seva jarA; dAhakArDa je padArtha dekhuM te tu kaparA kaccha mAravo nahIM. nahIM javuM strI saMgamAM kAma vyApta thAya tyAM suvuM nahI prasaMgamAM vajavA lakhela cIja tarta je kare parI, bhAilAla to lakhe piDA paDe nahIM jarI matrakaccha roganI cikitsA samApta azmarI rAganI cikitsA amArI thavAnA hetu (bhujaMga prayAta ) pitA mAta ; ane mutra rodhe; kupaccA vihAre, kuhAreja krodhe. thaI zizna staMbhe, kuvAyu vahethI bane amArI vyAdhi te spaSTa tethI For Private and Personal Use Only
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvAditya amarI roganAM purU5 ( chaMda ke buta ) amarI pu rUpa e vizva sujhe ne Aja bAja. dAha ati thIye, matra tenuM meMDhA mutara zuM; jotAMmAM gadhAe mutra kaccha vaLI thAva tAva aMgamAM Ave amarI purvarUpa e. 1 anna abhAve thAya ulaTI, vaLI pasIna aMge, sustI, zvAsa, tRSAne jhADo, vadhe vadhAre saMge kahe bhAIzaMkara siddhi la ii nidAne vidhI amarI purva rUpio e 2 utpanna thatAM bALakane amArI thavAmAM kAraNa. ( dehara ) mutra hAjathI haya chatAM kare kAma saMbhoga tadA zuka tethI khare, mutrakSAra saMga teha biMduthI gabhaje, rahe nAbhine sthAna te amalI pIDIta rahe satya prasaMzA jJAna varUNa tvacAdi kavAtha (dohare ) suMTha. varUNatvaka, gokharU kavAtha karI te sAra; pachI tehamA bheLavo, goLa ane javakhAra te pIvAthI amarI, maDe bhinyavata bheda; kahe bhAIzaMkara kavAtha A, kare dada se ke For Private and Personal Use Only
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( 209) caMdravajA rasa guTikA ( cha da dhUma ketu. ) pAre, zekha. ne zAlama, Asana, suMTha, vaLI dudha mA; rekhAra, aphINa vachanAga, palAI palAdha badhI cija lAve; caMdravajA rasaguNa pachI thaki, nibUrae dhuTi goLi banAvo, amarI; dhAta, kudhAta pramehe ke na kare bhAIzaMkara dAvo - kRzAdi kavAtha. (dohare ) darbha, kAsa. nala, veNane varUNa tarkarImULa; palAsa; papaTi. nILA; maravela; dhara sthaLa pachI gokharU, me vI; kavAya rasALa ja thAya; gaLa mizra kari te pitAM amari kIDa samAya, gesurAdi cUrNa. beDu gekharUM bIjane dhAtumAM isaMyukta; mahiSi duSpamAM mAnya te, curNa karI punarUkta. pachI paroDhe te pitAM; amari te jari jaya. kahe bhAIzaMkara A davA; zirana preravata thAya. pramitaiikSarI guTikA. ( harIgIta che. ) vachanAga, TekaNa ropyabhasma, marI, piMpara e sarvathA; sAlipANe, puSTipaNuM, vaja, cavaka, metha, citro tarA, ne curNa pAnarase balI pramilaiMkSI guTikA kare, For Private and Personal Use Only
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ). AyurvedAditya traNa azmarI; seja maTe, bhaIlAla amRtanA karo; amarI rogamAM pacyA pacya vivecana ( kaTAva. ) . sAThIcekhA, junA hoya te, ane vaLI te; rAtA cekhA; sAmo sAra; vaLI kedarA; dAla maTI; dALa tuveranI; ghauM kaLathIne; java dhANAe jana viSe; pathya jANavA, vaLI mAsamAM, tetara vahilA, machuTejarI; mAMsa ajAnuM. aneka jAte; mAMsa bhinyavata, sava tehane teha rogamAM sadAya khAvuM.-- amarI roganI cikitsA samApta strI roganI cikitsA svi roga kathana. (doharo) triyA rogathI che, khame karI te kema; hAya piyA evI chatAM, rahe kema te ema. dhAtu pradara, vaMjhApaNuM, rakta pravAha vizeSa; gabhepiDA, rUtu thIranA, garbha sthIra leza. mutraghAta, ne zemakAM, yoni piTikA thAya; vaLI uSNatA nimAM nAbhi kuma kahevAya ema atISe gayA; patni bAvarI le; bhaizaMkara te trADavA, lakhe Apa jeha, For Private and Personal Use Only
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya na News ja hAjanane AkhuM purUkhAdi curNa -pradara roge A ( deha ) muSakapiMDI. dhAvI, rakattaLa, ne cIka; samabhAge laiM te khalI; rAkha sAthamAM ThIka, prAtaHkALe curNa te soLa gujapura khAya; sata divasa te sevatAM, pradara tehathI jAya. dhaja azakatI, pha, bijA duHkhanAM gaMda bhAIzaMkara haNi sarva ne, kare paMkti sukha kaMda. AmalakI ja kaka-pradara roge ( doharo) AmalakI bija kalakane, dharI zakerA khAsa zveta pradara bhAilAla te, pAMca divasamAM ja nAgakesara prayoga - veta pradara rame (da. 6 ) phaNidharakesara, chAsamAM, zuM Ti pije dina sAna te tene kema re bhavI cheta pradara rarUAta. 2 zAlama proga. ( zveta pradara roga ) ( raDA che. ) zAkara, zAlana, rapha, ghata gharIja caTAyache, bhAIza kara kahe che, te pradara to jAya che. For Private and Personal Use Only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 21 ) AyurvedAditya NirmwwwjanA janana zarkarA triphaLAdi cUrNa-pradara ne pittadoSa | (lalAna Ida) sakara,trIphaLA. rALa sadharI; curaNa tehanuM, kahe bhavI karI, nira sametamAM, te pivA thakI, pradara pittae, simaTe nakI ketakI maLa prayoga-rakta pradare (doharo) ketakimuLa niramAM ghasI, dharI zarkarA teha; kahe bhAIzaMkara te thakI, maTe lehivA jeha kaSTa mukatta kavAthI (tanI. gunyavAyu, Arza ne rakattA , ) ( cAmara chaMda ) bhaMgarAja, hemabIja, hAjIruM,zatAvarI, trIkaTaja trIphaLA kavAtha sAtha de karI; tani zunya, rakatasrAva, eha sava jAya che; bhAIlAla kaSTamukta kavAtha e kavAyache dAvAdi kavAtha- rakta pradara doSe jillAtaka, tala, dAvine. vRSaranAda menya kari khAtuM samabhAgamAM methe, kavAthamAM bheje. kavAya pachI teno karI. madhanI sAthe pivAya; For Private and Personal Use Only
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 21 ) to bhaIzaMkara te thakI. kta pradara te jAya zAmalI muLa kaTaka. ( dAha, raktadeva, zeSa ne pittAtisAre ) (dohare ) zimaLAnA muLanI tvacA, goLa, dugdhanI sAtha, jagakartA mukhathI japI. ghuTi pije dina sAta. raktadeSane zeSa che. tajI aMge AdhAra; kahe bhAIzaMkara jhaTa maTe, dAla pItAtIsAra. vizAlAdi kalaka. ( dAhare ). A ASadhanuM rUpa si kahyuM raktapitta mAMhya; kahe bhaizaMkara vIra e, lahe vicArI tyAMhya. vyasAdi cUrNa-strI rakta vAte ( dohare ) zreSa, metha ne dhAvaDI, mahA ketakImULa vi, vajane, Asana; vaLIgaLe aMkura curNa karIne sarvanuM nirasAthe bhAIlAla lalita vaNine lehivA. maTe phAkatAM hAla sAmerI rasa-somaroge [ kuDaLa ] be tolA pAro laDI, kaMdapatra ne vAthe, pacana karIne kADha; pachI gaMdhanI sAtha, For Private and Personal Use Only
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 21 ) AyurvedAditya dhAari sAtha pachI gadhanI the, cAra tolAmAM dharaje, dharI agni para beu karavI tenI karo zyAma marInI sAthe, meLavI te khAve somarasa bhaIlAla, samAtire harAva ti kadaLaphaLa praye ga--romaroge [dehero ] pakava kadaLiphaLa pArakhI, AmalakI rasa menya samabhAge te yogamAM; pachI zarkara nya purNa pakSa te sevatAM. same samanuM jora, vyAdhiharI bhaIlAlasa. die zAna zaMkara surA prayoga-kA vyAdhipara [ doharA ] elaci. patrakamAla; nAkhi madhani mAM. pie kahe bhaIlAla, paMDhA duHkha samAya tAlakadAdi cUrNa. ( nI zuLa re ) ( dAha ) khAra, jemidha, muzaLI bhanakaMda rAma mApa. madhamAM pIsI je pie taje aMganA tA. zAkara sAthe nArine; pathya jANuM paramANa; nizuLanI ApadA tata hare te jAya. ------ -- -- For Private and Personal Use Only
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza - (25 ) deva dAvAdi kavAtha. ( saLage ) (doharo ) devadAvAdi kavAtha tuM nice lakhelo vAMca, suvAvaDI te sevatAM, lahe sukha sA sAya, ( chapaya ida, ). piMpara, nAgaramotha, kaDu kariA, dhANA. devadArU, ativeSa, gaLA, gajapiMpara zANA; riMgaNi, kaTha sahAjirUM kAyaphaLa; beu dhamAsA, gokharU, vaja, ne suMTha; himaja si be be mAsA. te zALagaNA ghari nIra mahIM, kavAtha ke sukha thAya che, bhaizaMkara kahe e kavAthI suvA roga samAya che. dazAmaLAdi kavAtha--( sutikAvare ) . (dohare ) ka. saraDuo, trIkaTa, amuLa, devadAra; vaja, dazamuLa, samabhAgamAM; kavAtha karo te sAra, dazamaLAdika kavAtha te, hare sutikA roga, kahe bhAIzaMkara kAsa, javara, zvAsa TALavA yoga. suvicalA sAdi cUrNa. ( naSTa puSpa Agamana praga) hiM saMcaLa; trIka, bhAla, curNa samAna; uSNa nire pItAM lahe. punaH pukhanuM mAna, For Private and Personal Use Only
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvadAditya tilakavAya. ( naThArI AvatI rUtu. ne raktaguma roge ) bhAraMgI, ne trIkaTa, ghI, tala ne vaLi geLa; tela kavAthamAM te badha, ASadha nAMkhI ghanya, svaccha rUtte sevatAM, rakatta guma bujhAya; bhazaMkara tilakavAthathI, deha svarUpI thAya razAtAlAdi lepana (rAmapAta proga) deha razAtAne kaLi, samagharI, lepa takamAM thAya, kahe bhAIzaMkara jhaTa tadA, vALa veninA jAya kosaMbI taila prayoga ( rAmapAta prayoga) ( seraThA chaMda ) kebInuM tela, ghase je aMgamAM, bhaIzakaraze khela, vALa pharI uge nahI vaMjhA duHkha nivAraNa guTikA vaMjhAroge ) ka, dhamAse, trIka, rALa kuza, vachanAga; pADhamULa, ne paMcadaLa kubee samabhAga For Private and Personal Use Only
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( ra13) caMdraveli; vaja; ne gaLe, suyamukhInuM kula titralohi, taja, nAlamI, duhI drAkSa, dvimaLa curNa karI tenuM tAdA, khale keLarasa mAA pachI goLikari sevatAM, vaMjhANa vahi jAya rajasvalA thaI te taje; avAramAM duHkha, kahe bhAIzaMkara nArite, lahe satanuM sukha vira vinAka guTikA ( arza, khAMsI, udararoga, viza", te stanapiDe ) ( lalatacha ) taja' tamane. nAgakesara, haraDa, mAlatI, save te dhara. vaja, IlAIcI, dhAvaDI tathA, majIDa memudI. hiMphA sarvathA sarava te badha, pAnamAM khAlI kara guTI tadA. muMja tuM bhalI, vira vinAyaka, goLa teha che; darada sarvane zatru je che haraza khAMsIne dubaLI karI, udara roga te naki leharI; stana, vizapane, Adhi vyAdhi e, kazuM na ke dubhe, bhAIlAla, kahe zilArasAdi lepa-( stana namakRtI para ) . ( copAi chaMda ) pIcaDa sukI teha ukA, For Private and Personal Use Only
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 218 ) AyurvedAditya nIcavI le rasa te sAra; pachI zilArasa tenI mAMdA, samabhAge sahu meLava vAMdha. stana upara te lepana karI, sisA vATakI sajaja karI; . bAMdhe stane pare te sAthe, cheDe na rAkhe dina rAtya. traNa dIvasa e rIta pramANe, karatAM gADhAM stana niravANa; che stana kaThina karaje, bhaizaMkara tenI rita eha. IdrivAraNa mULa prayoga-( garbhapAta prayoga ) soraThA chaMda kaDa vaMdrAna maLa, conI mAMhe rAkhatAM bhAIzaMkara, anukuLa, garbhapAta te thAya che pipalI maLAdi prayoga-dudha vRddhi prayoga. 1 mari. gaThoDA meLavI, dugdha dharI te pAya; kahe bhAIzaMkara te thakI, dugdha vRddhi jhaTa thAya. > sujJa purUSo pratye kavInI kSamA. ( gItI chaMda ) alpa vidhI batalAvI, ghaNuM bhAMkhatAM graMtha vadhI ja vaLI vadhu vAMccethI; purva lakheluM vismRtI thAo; For Private and Personal Use Only
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ja na Ayurveditya. ja majA janmajAja mATaya saMjJanA dAse, lakhyu TUMkamAM lagnaprie samaje, kahe bhAIzaMkara zANu, puchI zAni ne kArya kare tete, strI roganI cikitsA samApta bALa rAganI cikitsA bALakane paNa temanA mAbApane sucanA ameza bALa piSavA hada viSe khuza raho, vicAra mukhya vAtae, zizna sampalaNa lahe samAvi krodha Audeza; reSapUra nA bhule; tadA sadAya zAMtimAM, vinA parizrame kule bALakane thatA roganI zreSTatA | (deha). jhaTa kamaLa karamAya che, kura kaThaNa yahavAra; bALaka ne vyAdhI thatAM, kaho keTalI vAra paya pAnethI jeone vaLI sakomaLa jAta vaLI ayogya ja dRSNa, hoya tenI mAta ne puratI saMbhALa nahi jenenA levAya; te tene jhaTapaTa jathA, vyAdhipuja, vahevAya mATe bALa viSe bahu cetavaNI ja rakhAya te bhaIzaMkara kahe vadhu. bALa AyuSI thAya For Private and Personal Use Only
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 20 ) AyurvedAditya * * * w wwwww bALakane mATe pasaMda karavA yogya duSyapAna ( gaLAvRta ) dudha nIranI mAMdya, nAMkhazo jevAre, temAM prasarI jAya. phINa dekhAya na tyAre, te derAvaLa pera nIramAM rahe na pharatu nIra paranA tare taLe nA jaIne Tharatu vaLI nahIM tezyAma, zvata nahIM jhAjha dekho, nahIM lAla madhabuMda, suddha e dudha uvekho, ema parikSA karI bALane tethI po. te zAne ilAla, duHkha dariAmAM zeSo dhavADanArI strIrUpa kathana ( bhujaMgI chaMda ) samAnI karIne juvAnI bharelI. nahIM rAgi ne namavabhAga relI; baha DozanA leni nA durbaLI te, stana bilavA jevAM na lAMbAM jIte nahIM hoSTa lAvaLI rata te, surekhI zarira mukhe caMdra le; nahIM kephine bALa hayAta jenAM cakArA samAM AMkhanAM aMDa tenAM. vaLI bALape hAla jene vAra, ke nahIM nIca kAma, jarA draSTi bhA; bharI khAna pAne nahIM phAdha jALuM * kre' nI nahIM For Private and Personal Use Only
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 221 bhaIlAla te patninuM dUdhdha sAruM. dhAvaNanA cha jAtanA bheda, ( dehara ) komaLa, gADha, uSNane. Azla dugdha guNa hoya; vaLI khArU, ne aAvatA zaSTa bheda e ya. paNa temAMnuM prathama te strI bALaka sukhakAra; bAkI pAMca rahela te bannene dukhakAra. kamaLa dudhanA guNa. (bhujaMgI chaMda) die bALane ra A duSpa rUDuM, kare sura te zuddha mAhendra teDuM kahyAM mAnaze je jana vAya mArAM. rahe kumaLA duSpathI, bALa sArAM. gATu dugdha sevavAthI thatA rogo ( lAvaNI ) gA, dugdha te kura, roga bahu ho; A peTa ke maLamutra baMdha te thAze; vaLi zvAsa khasi te thAya kukhe kule che, - zata kahe bhailAla, duHkha le che. uNa du' vivAthI thatA rogo . ( dahero ) javara, atisAra, ke '. gAMsa karyuM. te jAya' * baLa nA pAme For Private and Personal Use Only
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( rarara ) AyurvedAditya uSNa dudhathI bALane. bhinna roga e thAya khA dudhdha saMvavAthI thatA roge . | ( kAvya chaMda, ) khama ne cAMdAM thAya, netranA rAga vadhe che. kapha jhanuM pramukha mAMhya; cuTAya te aMga badhe che, vaLa nAka ne mUkha, liMTa ne lALa gare kaDe bhaDakAMkara guNa, dudha khArAne te alpa dudha sevavAthI thatA rogo zaka, sArca viNa, zvAsa, dina, atisAra, hatA azva dugdha te sevatAM, bALa bane rU5 roka Azladugdha sevavAthI thatA re cApAi chaMda aMga ne jhADo thAya, netra nAbhi sthaLa pI jaNAya zuka aMga, piDayAne ghera; Amla dudhane evA Thera- pitta paTAdi kavAtha ...jvara upara ( dohare ) kavA "TakanA karI, madha sAkaramAM thAya te jarapara te A jarUra phAyado thAya che e DhAmAMthI cIkI - nIkaLe che AkhA dIle neka che, For Private and Personal Use Only
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza kirAtAdi cUrNa-javara upara ( dehare ) kariyAtAnuM curNa te, madha meLI ja caTADayA rita javara para te sevatAM, mATe bibhya dukha rADha 4 -~0000000-- bhAga Adi guNa-zvAsa ne khAMsI ujhara ( dehaze ). bhA, rAsnA, aTaka, madha sAthe levAya te khasI ne zvAsa te, alpa vakhatamAM jAya pathyAdi cUrNa-khAMsI upara cuM, haraDa, vaja metha ne. kAkaDaziMgI, eha curNa goLa te meLavI khAya nIra sadeha to bALakane te thakI maTe khAMsIne roga koDa nAcchazakara A davA, purNa bALane yoga = maMkAdi cUrNa-dehapuSTa karavA mATe ) | (dehare ). vAja, brAhmI, ne maMDu kI kuSTa, su ka. samateha curNa karI nita sevatAM, puSTa thAya che deha -----200- - palAza medAdi pAnaka-( mutra baMdha rege ). ( dehare ). triphaLA, puvArU ne, palAzabheda pira; curNa karI cekhAyu. zAkara sAthe ghera * khanana bumarANa maTe = bALakane ja sevA ga ra - For Private and Personal Use Only
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ra AyurvedAditya khUba khalI te sarvathA" pachI bALane pAya; mutrabaMdha te te thakI; pAMca praharamAM jAya. --) :raDayAdi cu.... ( vidhI Aga para) ( dAhare ) nAgara, haraDe;daMtimuLa, goLa Na kari nAtha; te vidhei tethI maTI. mATe mutrano lA. zAmalI tvacAdi cUrNa - atisAre ) ( dAhare ) pATha. bilI; senAnI; zimaLAnI tvajyAMya; kaDAchAla; ne dhAvaDI; saMve meLave. tyAMya. pachI dugdhamAM te khalI; je bALakane pAya; atIsAra ethI maTe; saMzaya te na gaNAya. anAdi lepana-( tvacA doSe ) dehare ) sAdaDa; kadaMba kane; senAkRtine lepa vacA pIDAya te TAvi de; kharI bajAvI khepa; 1 rodhAdi aMjana- netraroge ) ( dAha re ) dhra; haraDa; gerU tathA; rasAMjanI madha mAMdya mizra karI te AMjatAM netra roga re' kayAMhya, kharI rite mahenata (tAlIma) laI kahe che kahAM rahuM ? 1 to netraroga For Private and Personal Use Only
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( 225) luNAdi cu-( *hatavAka roga upara ) trIka, triphaLA dhAnyane. yavAnika samaLa; vacA, brAhiM, bhAha baddha, kuTI cuNa kara mULa. pachi madhamAM te meLavI cATaNa bALa karAya; vANi capaLatA vadhI, kaTha viNA sama thAya. 1 revaMcI Adi praga-bALakane recakara ) dehare ) revaMcI, dIvela ke; &Da chuM Tine pAya; kahe bhAIzaMkara te thakI, baMdha kucha te jAya. prathama khAtAM vAra vicArI te parathI sukha duHkha vicAra jJAna mAha. ( phaLio. ) = sema, zuka e vAramAM, bALa jeha ana khAya; jarUra jANo e jathA, jAte narabaLa thAya; jAte nI:baLa thAya, rUpe re bhIne raMga; bema, sanImAM mace. pace nA tene aMge. ravi, budha, gurU e khAya, puSTa buddhIne jame te thAe baLahINa khAya je bALaka zame. bALakane vidyA meLavatI vakhata pALavAnA keTalAka niyame. - * belaDApa zuM = jItava zAstranA niyamAnuM sAra che. For Private and Personal Use Only
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 226 ) AyurvedAditya zloka tArI purAtatronyAnA | RAvaH | navRtta | maganalAza | strI bhiryAvadartha saMbhASI / mRduH / zAntaH / dAntaH dhrAnA rAtiH malina / ganapUra che ? artha- vidyArthIe vANI vaDe sAme na bolatAM vighAgarUnA hItamAM tatpara rahevuM, pitAnAM vakhANa karavAM nahIM, vizeSe karI nAcaraMga jovA nahIM, leke sAthe vAda karavo nahIM pADa karatI veLA ekAMtamAM besavuM, strIo sAthe kAma paDatuM belavuMkaThora na bolavuM; zAMta rahevuM che. e niyamamAM rA khavI, vaDIlenI zarama rAkhavAM. daTa dheya rAkhavu kAyara thavuM nahIM, dedha kare nahI ane keI nI rAI karavI nahIM : te viSe mAnava dharmazAstra kathana. ja. varjayanmadhu mAMseca gadhaM mAlya rasAstriyaH / zuklAni yAni sarvANI prANinAM catra hiMsanam // 2 // artha-vidyArthIe madirA, mAMsa gaMdha, puSamALA; nAnA pra kAranA rasa; strIo; seDavelA mAdaka padArtha; prANionI hiMsA nAtaMca janavAdaM parivAdaM tathA nRtaM / strorira lagAma kuvghAta paDyA re | artha...jAgAra loko sAthe vAda; niMdA, jaThaM; khoTAbhAvathI ttio sAme jevuM tathA temanuM AliMghana; ane pa rakAnI * Apa taMba dharmasUtranA prathama prastanA pahelA paTalano sloka che. A vi Saya bALakane samajavA je te che. For Private and Personal Use Only
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ayurveda ditya ( 12 ) jaw s * - * - kharAbI karavI, eTalAM vAMno tyAga karvAM. zarIraM caiva vAcaMca vAda driya manAMsica / niyamya prAMjalistiSTe dikSamANA guromukhaM // 4 // artha-vaLI zarIra vANI, buddhi indriya, ane manane niyamamAM rAkhI, hAtha joDI, gurUnuM mukha jotAM ubhA rahevuM. nIca mevAsanaM cAsya sarvadA guru sAnidhI / gurostu cakSurviSaye nayatheSTAsano bhavet // 4 // . artha-gurUnI pAse enu Asana sadA nicuM hovuM joIe ne eNe gurUnA dekhatAM maryAdA mukI besavuM nahIM. vAMcaka varga pratye kavinI aja. ( reLavRta ) lakha purI je vAta; pAra te teno nAve, eka viSayamAM vadhI, zreya to moTA thAve; para rUDo khyAla. pramANika jano vade che, paNa bhuDA kaLi kALa, kyAre mane bade che. samaya jANi bArIka, baMdha samajAvuM he; re vAMcaka vidvAna, sarva te citta leje; Ayurvedane pA, mahila, te nava pAme, te saMkaLanA kema, teha huM thakI virAme matI alpa mahA kAma. zIra meM horI lIdhA paNa aDaza zekha, kAma che meM je kIdha; vadhe citta hullAsa, graMtha jayAM zeSTa gaNAze, bhaizaMkaranI bhulya, sarva tyAM mAphI thAze. || vALa nI mAM mAne che For Private and Personal Use Only
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 22 ) AyurvedAditya saDha rAganI cikitsA saMDharoga prApta thavAnAM kAraNa viyaMtaNa kSiNatA thakI, ke nahi maLatAM nAra; sepha polyuzana thI ja ke, ma ta he sAra ke moTI ummara taNuM. triyA thakI le bhega; pazu pakSI zuM maMthane, maLe saDha saMyoga pAMca bheda tenA vaDA, lakha vigatathI teha; kahe bhAIzaMkara jJAnihe - viSe dhara eha sa DharAganA rebheda ne tenAM cinha ( hara ) janya dhAtu dhAtu kSiNatA thakI, thAya purU deva; tenA nAma pramANane. nice TuMkamAM koSa sajoDa dekhI sahasthaLe thAya kAma pIDIta, IrSakasaMDha gaNAyate, teni makatI pitta hASya stana mardana thakI, vyApe jene kAma tene zAstra viSe kare, azeya evuM nAma gudAmarAvI koIthI. pachI kAmi te thAya; tevA saMDha purUSanuM, kuMbika nAma dharAya vaLI yoni sugaMdhathI, thAya kAmamAM vAra; sa gaMdhika saMDha che, sva95 vAtamAM sAra ke nakharAM ceSTAkarI, paDato strI para; para teje dhAtRkhale, mahAzaMDhane kera For Private and Personal Use Only
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza - pazu pahelAMnA cArate, alpa zukathI pura; che che mahAzaMDhane cheka zukahi zara ucaTA pratye ga (kSiNadhAta, kammaranIphATe. ne phikAza paNa rANe ) " ( dehura ) zudhdha = cakI duzcama, vikaDhI dina sAta, to svapta te nA lahe, dhAtukSINanI vAta kamaraphATa, phIkAza paNa, dharena haie hAma; duHkha viDAraNa sija , bhaIrAMkara ghanazyAma pipAhyA sava * (kSaya, gulma, grahaNI, maMdAgni, udararoga, pAMDu, AI, pALa, zrema hoga, arUcI, vAtarakta, vagere rogapara) ( chaMda cakradhAriNI ) caNA pipAyA sAva vidhI piMgara, marI, cavaka, ne haLadara, citrA nAgara moya; vAvaDiMga, hiMga, paToLa, pAThamuLa, dara, vALa, kaTha, * dhaLuM caMdana. Azada-zu. 1 tamAlapatra ne jaTAmAMsI, AmaLAM, lavi mane sopArI; ghauMlA, nAgakesara, gaLo, elacI sA le be tolA dhArI kara tivra curNa vicArI-guNa-2 ja sunya veda vasu tela nIramAM, titra cuNe te nAMkhI; * virya vagarane marda = je nI kI vAvA lakhelI hoya tyAM ghoLI caNoThI vAparavI. ne te sugdha karela ja devI joie ke jenuM zarIra kALuM che. tevA zrI kRSNane ja. 1 piMpAdi madha 2 ca gI abavA zrI bA che For Private and Personal Use Only
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jajananana ( ra ) AyurvedAditya nA zazI nayana zuM zunya. geLa laI. bence kahuM chuM dAkhI hajI cIjo bahu bAkI-guNa03 veda zunya. tolA dhAvaDI kerAM kula. curNa karAja tapAsI; nayana ne zunya, telA drAkSa laI, eka pAtra de pAsI tajI cita sava udAzI--puNeja eka mAsa lagI te sei eka pAtramAM, zeLabheLa je re'ze; to tethI prasiddha yazazvanAmano, vipAlyA sava thAze - kSaya, gulama, grahaNi sai jAze-guNopa udara roga, madvAgni, pAMDu A pArvazaLa de TALI; bhAIzaMkara; zrama; hadroga; arUcI, vAtarakta vihArI jAya sarva duHkha tyAM hAri-guNa06 kAmezvara gATikA ( janya dhAtu upara akasIra) ( dAhare ). yatA, jAti, aphINane samabhAge vachanAga; ahi valI rasa te khalI. geLI guMjA bhAga- 1 te gaLI taja elacI, pItAM dudha saMgAta; nitye daza strI bhagave, nizAzana e vAta-ra pipa9yAdi dudha-(hina kaMdrapa upara) (doharo ) piMpara, elaci, curNathI, pakava dugdha pI joya; te bhaIzaMkara sevatAM, viryavaMta nara hoya. 6 caDI jevaDA geLI karavI, For Private and Personal Use Only
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza ( 21 ) kesara kasturAdi-guTikA- vikSiNe ) ( kuMDaLio ) kesara, kasturI; kaLI. rUmI mastakI, mAtha; suMTha. pharAMsI, elacI, taja biMpara ne kaTha; taja pipara. ne keDa. marI, mevADI, paravaLa; vaLi cAMdinA varga, pAnarasa mAMhe te khala; te guTikA bhAilAla, karedhAt baLIne sara, vadhe kAma, mada, krodha, nAMkhya kastUrI kesara. dhanavaMtarI cuNa.--( purUSatva doSapara ) ( harIgIta chaMda, ). baLabIja; uTagaNa, drAkSane cInIkabAlA, bAvacI; gaLosatva, suMTha gekharUM, akkalagaro, zatAvarI; iMdrajava, kaTha, bahuphaLI ne carasa, beu muzaLI; zAkara dharI samabhAgamAM, dudha sAthe pIvuM te vaLI...1 te saDha purUSa sevatAM, strI pAla harSe jAya che; sadaivya e sahavAsathI, jana dirgha draSTI thAya che; te curNa che dhanavaMtarI, sura sAthe seve sarvadA; bhAIlAla kahe te sevatAM, trADe nara se ApadA....2 pipalayAdi dhRta. ( viryakSINa, zvAsa, zaLa, kami ne A roga) ( bhujagI . ) vasa adhe te piMparI kalaka maLI. aA duSpa temAM purUM vIza bheLI; For Private and Personal Use Only
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janAbe ne ja AyuraMdAditya pachI ghara dhArI karo pakava teDI, pitAM cATatAM te kare zuddha reDI dukha viryanAM chAsa ne zULa che. kamI. Aza. duHkhe paDayAM te ba nathI ASadhI pittathI prita ne bhailAlanA zyAma zuM jAya doDI, nabhariNI guTikA ( kapha. hiA , ne hiNapuSathe rogapara) ( dehare [ kaDa, kokama, kALIjIrI gerakhakaMda, kuvera; samavaddhi, rasa seraDI, rohisa, cera, kharera bhAraMgI, taja, gulachaDI. varadhAro' vaja, suMTha pachi khannamA sA tedharI, duvArasathI chuTa guja teni gaLIkarI, suvAcuNamAM khAya; te kSaya, hikka, sitajI, dirghaAyuSI thAya mada maithuna baLa bahu vadhe, tajetApa, kami, zaLa, bhAIzaMkara; nabhacAriNI, sarvavAta anukULa mahatvakAdi prayoga [ hare ] mehani aMtara chAlanuM curNa khalI madha khAya, gadUdha tepara sevatAM. mahAkAmi nara thAya 2sAyana bhasmaguNAH 'higaLoka, ne pAro, keLA For Private and Personal Use Only
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitiya prakAza. ( rara3) - - lehakATa. hIremahi bhegI bhasmakarI trAMbA sIsAnI je saMsArI khAve che kama tAkAtI nAsa pAmane pharI juvAnI Ave che, A susti, dama, maTInehanA; kramI. kaThodara. jAve che barAka2. Aga aMgane, lAla tejI para Ave che ? yaTI madha kadi prayoga lehAma; ne trIphaLA, ne jeThImadha sAra; curNa karI te badha che; mAM, khUba khale niradhAra dinaaste teyu, prItagharI roya, te jaIzaMkara tehanAra; caNA jevo thAya 1 kSurAdi dudha jA tilagokSuyA pUrNa ajA dugye na pAcAM zitalaM madhu saMyukta bala viyasya sARit // 1 // artha tala ane gokharUM bakarInA dUdhamAM ukALI ThaMDu karI temAM madha nAMkhI pIvAthI baLa ane viyenI vRdhdhI thAya che, AgamAM kahela gekha paMcAnana levAM ne bakarI nuM dudha na maLe te gAyanuM dudha paNa laI zakAya che * jema ca cadvIpara caDeche ne utere che paNa ranI phAthI thAto nathI. For Private and Personal Use Only
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya jajanA jamAnA nananana puSTikara paTapAnaka A goghRtaM zitalaM vAri subhAjyaMca vAMganA / dugdhapAnaM sadA snAna paDe tevapu puSTidaM // // artha-gAyanu ghI ThaMDu pANI, miSTa bhajana, bALA strInuM sevana dudha pAna, ane niraMtara nahAvu; e cha vAnAM zarIra ne puSTikAraka che. muzaLa kada prayoga RNa muzalI kaidasya, jurNatu gAghRtenaca / narA nitya prakANA gata kAmala bheta punaH // 1 // artha-kALI musaLInA kada laI tenuM cUrNa karI ghI sAthe cATavAthI jatI dhAtuthI aTakAvelA kAmane utpanna kare che. veNuva pratye vAkaya cAturI ( deharo ) jaga vaMdharva se te bhaje. vAsudevane suta * paNa vaiSNava ke nahi bhaje, vasudevanA putra kavI narma pada ( dehara ) bhaIzaMkara mati hI huM, sahu sajanano dAsa adIta dvitya prakAzane purNa kare sukharAza For Private and Personal Use Only
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya ( 5) itizrI kRSNa ra nivAsI vidyArAma nanujanuSA kaviM bhAizaM kara viracite AyarvedAditya prathe vAghezvaganI ratunI, jvara cikitsA, sAnepAta ciki mA, atisAra cikitmA. gRhaNI ro. ganI cikitsA, gulma rogakA cikitsA, ajINa romanI cikitsA, kAma roganI cikitsA maMdAni roganI cikitsA, Arza roganI cikitsA. zUla rogano cikitsA, pAMDu rAganI ciki tsA. kSaya roganI cikitmA. raktApitta roganI cikitsA. kAma roganI cikitsA, heDakI roganI gitmA, zvAsa roganI ci kitsA apasmAra roganI cikitsA. dAha roganI cikitsA, unmAda roganI cikitsA, vAta vyAdhinI cikitsA, Amlapitta roganI cikitsA, ma roganI cikitsA, mutrakaccha roganI cikitsA, amarI gaganI cikitsA, tri roganI zikesA, zALa rAganI cikitsA. maMganI cikitsA; vagere sarva roganI maM. prApti, te bhavAnAM kAraNa, pAyarUpa kAraNa; lenAM purvarupa, senA bheda nidAna, pathyApathya vicAra; ne kadhi naI pado; Adi varNananA nAma, viniya prakAza sapurNa // tathAstu // For Private and Personal Use Only
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . . For Private and Personal Use Only
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - tritIya prakAza ( 233 ) Ayurveditya , SA) SA - -- ( tritAya prakAra ) jagna nayaMtA vidhAtAni stutI. itara karma phalAni rada vibho / vilirUtAni sakhacatura nan / arasikeSu padima nivadanaM. zirAme pA li mAlikha mAlisa artha-he jagata nabha vidhAna che ? mAM che tevA bIjA lekha lakhaje. paNa rasika che. " kA ke miDa- . vuM paDe e kadI mArA prArabdhamAM nAkhI na lakhI nA labiza. zArdUla curNa ( zULa; guma ne udara che ) (doharo ) hiMga zazI, vaja nayanane, vahI bIDala khAra; For Private and Personal Use Only
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 238 ) AyurvedAditya 2 zuMka veda, jIrU sara, cakra hareDAM dhAra puSkaLa muLa munI gaNI. aSTa bhAga kaTha nAMkhya bhakita nasotara bheLavI pATha dAMti muLa bhAge pachI kuTI te anuMkame, sarva bheLina khAcara uNa nire te sevatAM, zaLa' guma duHkha jAya vaLI udara roge bijA kare pAMsaro dora; bhAIza kara, A oSadhI, du:kha haNe a kera dhAtuki cUrNa ( atisAra javare ) ( dehare ). suMTha dhAtuki, rALane, zitaLa niramAM pAya bhAIza kara tisAra jvara tIna praharamAM jAya saDiAdi cUrNa, buddhi vardhaka (caMpaka mALa ) suMTha, karecA, kAkaDaziMgIkuMvara. citra curNa abhaMgI uNa nire pItAM sukhakArI, kirti badhA te vizva pasArI zu kSArAdi cUrNa. ( uSNa vAta, pita prabhAva ne mutra che ) | (dehara ) surokhAra ne zakaro seva rova tuM seva ucchavAta, pita rogano, tata maTe tatakheva mutraka vyAdhI maTe, paNa sukha vilAsa For Private and Personal Use Only
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sinIya prakAza * janaka jhanaka najara bhadazaMkara A cuNaraja, je sUrya prakAza zeTa sudarzana curNa ( bhinya bhinya jvarothI utpanna thatA rogapara ) [ dohare ] gaMdhi same, li baDo, gaLo, kapha trAyamANa khaDasalie vALe tathA padmakASTa, paramANa RSabha. jIvaka, iMdrajava, yavAna; taja, laviMga vAvaDiMga, vaja; sAriNuM; khapATa, citrA, hiMga kaDAchAla, kAli, kaTha, mera, trIjAta soraThamRtikA, pIluDI. sukhaDa, sabha; surAta zera devanaLa, nAuLI nAgachatra, ne kAMTha gojhArI, maMdAriNI. maraDAzigI, motha rehiSa, tIvara; pATalI, vAribhadra, gulabAsa dAMtI, dIDA, khulabulA; kaNajhI eTa, barAsa te thakI tramaNa tehamAM, kariAluM ja nakhAya. te darasana curNathI, bhinya varo se jAya cuMka, citra, kSaya, ne bhramI. kaTIzuLa, avidhAra badahajamI, ne bahAvarI, muchA, meda vikAra dAha, kuSTa, ne traNa, kapha, zvetapradara, zarUAta bhaIza kara kSaNa mAtramAM, hare sarva sAkSAta aAdi cUrNa- (gulma, gI; nemukhapAka roga) ( kuMDaLa ) zatAvarI, baLabIjA urDa gI; For Private and Personal Use Only
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvarAditya haraDa jeThimadha, e kharuM, punda; ; paDavAsa kamaLa kaMda, jIrU, AmaLAM, hiMga, reDa. dhara khAsa - hiMga, suka, dhara khAsa; era kola vicArU vAvaDiMga samabhAga; parNikA netara dhAra teha cuthI guma; ma ga mukhapAka dharUje pADa hara bhaIlAla, dekhi jeThImadha haraDe viSaNukAMtAdi cUrNa ( bALakanI maMda buddhi upara ) (dohare ) vizaMkA; aADe amatA, vaja, sakhAvaLi, suMTha, viSNakAMtA. haraDa ne zatAvarI, sama ghuMTa tehacurNa ghatamAM dharI, bALakhAya dina sAta; kahe bhAIzaMkara, zAnate upaje Apa agAja - mahAya curNa ( dhAtukSiNa, gatadhAtu jvara, ne jarA roge ) ( chaMda kalekazorIThuta ) veda suNe dhariprita -dayamAM, pritahadayamAM, dharie manamAM, dhanatanamAM, vijayIjanamAM, samajuMthAva sadAmanamAM-vai kaTha, kesara, sAToDI lAve; pittapApaDe. kahevuM. lAvo jhaTapaTa jAva, laIne Ave mujanebhAve; jaIne se mahAvatamAM-vai02 tamazaLI, dhANAsaMgI cuNa abhaMgI, karo kaMgI, For Private and Personal Use Only
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya prakAza.. " ( ra ): baLamAMjagI. navajuvAnI de tanamAM--vai03 bhAIzaMkara, AcurNa maharSi gAze dukha curNa AdazI. saMkaTa bhabiM, re che harakhI; jagamAM varo kadI paDe nahIM lebhaNamAM-vai04 laghulAhi cuNa ( saMgrahaNI rage ) | (dehare ) pAro gaMdhaka, trIka, jIrU hiMga; trIkhAra; ajame, piMpara hAjIrU, sai sema mAge dhAra kaDAtvacA khala tehamAM, laghulAhi. ecurNa bhAIzaMkara kahe sevatAM. ba. saMgraNI. traNa sarjadi cUrNa ( jhADAnA vyAdhipara ) ( dehare ). mecaMrasa. katho tathA. dharo rALa. samaya; dahIMmAM jhADAvyAdhipara. khAva karegAM bhaya tetethI amajavara ane agnimAM eroga; bhazaMkara. haNi tehane karepitta upabhega zreSAdi cUrNa (ajIrNa roga, maMdAgni zvAsa ne heDakI re) ( deha ) haraDe, trIkaTu hiMgane jhera kacelAM,gaMdha; sama bhAge e guNa sA karo zizAmAM baMdha For Private and Personal Use Only
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 2 ) AyurvedAditya rAjA janaka aDadhe tela nIramAM, je sapta dina khAya; te dukhAkhyImAM tadA divya rUpa dekhAya ajIrNa maMdAgnI ane zvAsa, heDakI. dosa. bhaizaMkara AcuNethI; bujhe vAyune zeSa hiMgu paMcaka curNa (ApharAnA roga para ) (dehare ) kekama, siMdhava, hiMgane rAI, suMTha, epAMca; khAya bheLi bhaIlAla kahe, mATe Apharo sAca vAta vyAdhI para rAmabANa ) ( hare ) suMTha, marI, pipara, khalI, samabhAge emenya; kahe bhAIzaMkara; tethakI, bujhe arUcI, ceLa 1 kAkaDAziMgAdi cUrNa , ( mutrarodha, ne zvAsa roga upara ) ( kuMDaLio ) kAkaDaziMgI trIka, siMdhavakhAra sameta, drAkSa, suMTha, ne kAyaphaLa, ghuTi curNa leteta; dhuTi curNa le teta, madhu samapAve asatAM; mutrarodha honAza, pAMcadina cacepItAM sadAkALa bhailAla; pie trInetra abhagI; sarvacurNamAM zeSTa, zobhatI kAkaDaziMgI For Private and Personal Use Only
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAdiya ( 2 3 ) kAjanA nAnA iMdrajItASTaka curNa (kuSTa, dama, vAlI, riMgaNa, ne TAMkI roge ) ( chaMda mahAmudrA ). nakhalA jAphaLa, jAsukI, vaLI dhAvaDI kula vaguMdAM, mari bigaDe, rakta karNikA maLa, curNa karI te nitta sevatAM; kuTa, davAlI ne damane; re riMgaNa rAto bhaiza kara, TI Teka muke tene hiMguTakaNAdi cUrNa (vALA roga para ) citrapadI chaMda TaMkaNa, hika trimAsA; bheLa rase te, vAsa; kahe bhAIzaMkara pAse; vAla kaparI, jAze nArAyaNa curNa ( urdhamAna roga para) ( manahara chaMda ). eka bhAga piMpane cAra bhAga nattara; cAra bhAga khAMDa khalI, madhamAM meLAvie; eka tole temAMthI je, lahe naranAra kadI; urdhamAna bhAIlAla adhUro vaLAvie; heDakI, arUcI, tApa, page lAgI lAgI nAse; vaLI, vAyu, phaLa dama, rameTI dara ei; For Private and Personal Use Only
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 288 ) AyurvedAditya AvuM jenuM baLa tenuM kahe bhAIlAla kema; nArAyaNa curNa evuM nAma na dharAvie. ka kaMTAdi guNa (sava jAtanAM javara upara ) | ( deha ) kAkaDaziMgI kacaphaLa, drAkSa, suMTha, pi pe? madha meLI te sevatAM. hare javarAdika kera, triphaLAdi cuNe. ( maMdAgni; ne ApharA roge ) (dohare ). haraDe. beDhAM AmaLAM, kuTI nIramAM khAya; to maMdAgni AMtara. jotAMmAM jaMpAya. rasAyana cUrNa '( dAha, pitta ane dhAtu vikAre ) | (deharo) gaLe, gokharUM. AMbaLAM, zAkara sAthe sadAya; seve tene svapnamAM, duHkha kema dekhAya. dAha, pitta zAMntI kara. buke dhAtu vikAra; bhAIzaMkara A curNa che; sarva surNathI sAra. vedakSAdi - beraLa roge ) ja sAjI, saMpaLa tathA; vidhava e patela; For Private and Personal Use Only
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vitIya prakAza nimbarasamAM te dharI. pItAM maTe baroLa caMdradivAkara cUrNa (dhanuravAyu, AmavAyu, maLarodha, ne kaNaroge ) ( chaMda suryamaNa haMsA ) gaLe, kadarUM, Amala sArI, hirAbera. nakhI, vadhAre. zaMkha jIruM, ne suvA lAvI. ghe yuraNa khalamAM aTavAvI, puravAyune, AmavAyu kaMI, dhAka maTADe, maLa aTavA, kaMThamALa karamAve che, bhAIzaMkara, e caMdradivAkara curNa, gajendra kahAve che- yuvAnyAdi cUrNa. | | | yavAnI higu sindhUtthaM kSAraM sAvarcalA mayA suzamaNDena pAtavyA pariNAma vidoSaje atha-javAnI ajamo, hiMga, siMdhava, javakhAra, saMcaLa, haraDe, e ASadhanuM caNa karIne madhane nItaratuM pANI laIne te sAthe te cuNa pIvuM. tethI videzI upajeluM pariNAma zULa maTe che hiMgyAdi cUrNa | e che hinu bhovalaM pathyA yavAnI sapunarnavA / For Private and Personal Use Only
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya bAleraNDo bRhatyo ve tuvaraM vyoSa saMtam // 1 // bhAra hA vacalApetaM kAthA vA cUrNakaM tathA / sadyo vAtAnaM zUlaM hana te sayo vipUAce kAm // 2 // atha-hi ga. saMcaLa, haraDe. javAnI ajame. sAToDI, nAnA eraMDAnuM mULa. riMgaNuM bheMyariMgaNI, dhANu, suMTha, piMpara, mari, e aSono kavAtha karIne temAM javakhAra tathA saMcaLakhAra nAMkhIne pADe, athavA e ASadhonuM cUrNa karIne lAgIne khAvA ApavuM ema karavAthI ta:kALa, vAyuthI thaeluM - 1 mI che. ne viSacikA rogane paNa maTADe che. rAjAdi guNa-( vAMntI karavA mATe) (dohare ) raI, dara vaja zIrazI, siMdhava e samabhAga rAjakAdi e curNathI, ulaTI thAya athAga, sitopalAdi cUrNa (vAtadoSa. pittadoSa, javara, taSA, ne kSivirya ) | [ jhera...lAvaNI ) si suNe nara ne nAra, saphaLa thaze avatAra; mahIM mukhya guNa chesAra citta vicArI' jethI bhramI, unmAda, jAya sahu hArI bhAga bhumirat zAkara sArI, vacana le aTae dhArI, For Private and Personal Use Only
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - tritIya prakAza ( 243 ). veda piMpara nayana IlAcI; vahI laviMga bheLava sAcI; ezi palAdI curNa, vAtapita-haNa, puSTivirya le zarNa; tRSA javara TALI. bhazaMkara madha ghI sAthe ...seve je vArI itizro cuNAdhikAraH --00 - guTikAdhikAra icchA bhedirasa guTikA( zophedara. gumadAra madAgni. ne zuLaroge ) | (dehara ) pAre, gaMdhaka trIkaTu, haraDedaLa, ne drAkha; haLadara, kaNa sama pachI, nepALe laI nAMkha, pachI guTI kara tehanI, guMjA tulya pramANa zephAdara. gu darA, maTe satya avasAna. vAta, pitta, kapha. daSadhA. thatAM roganAM sthaLa; IcachAbhedI rasa thakI, maTe maMdAgni zULa ekAMtari ne TADhio, kAmavara abhisApa; bhAIzaMkara rasa pekhatAM rahe na ubho Apa; vArirasa guTikA-2 ( bhinna bhinna javarAdi prakopa para ) mari pAro, vachanAgane, kanaka bIja ne gaMdha; For Private and Personal Use Only
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AmAditya che manazILa. sama bheLI kare, kapaDa maTTithI baMdha pachi karelIrasa mahIM; karo guTI bevAla; adrarate te sevatAM, guNa batAve hAla, tAva, maMda jaTharAgni ne vAyu ApharI e kaphavyAdhI AdIbijA. banne khilatA jeha, caLa, sejA traNa, Apharo, maTe pisAcI tana javArirasa bhaIlAlae, tejapuMja phaLibhUta vika5rasa guTikA... 3 ( dAha, kamI, zaLa, caLa, sajA, ne yoge ) kuMDaLIo nAuLa pAro, nirUtI, kapha rAIpha kaTha kaMda, rUdravati rIsAmaNI; bhAMga caNeThI caMda; bhAga; caDI caMda zAriNI; ne haraDedaLa; drAkSa, suTha ne rALa; amRtArasamAM te khala; vika5rasa bhaIlAla; bujhAve dAha kamI zuLa; caLa; sajA; yakRta, muje dekhane nAuLa TaMkaNa vachanAgAdi guTikA4 ( bhinnajavara prakopara) (dAhare ). Taka mari, piMpara tathA hiMgaLAka. vachanAga; AdArasamAM te badhu. caNakara samabhAga, pAMca prahara tene khale. uttama guTikA thAya; bhAIzaMkara te sevatAM; bhinna bheda javara jAya For Private and Personal Use Only
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya prakAza ( 2/9 wwwwwwwwwww AjanI guTikA { netra upara ). ( jekarI ) razAMjanI ladara; trIphaLa; che kamaLa ne siMdhava dhayA tucce viga. yuSaNa dharI; nAmapAtramAM teDI bharI ( copAi cha de ) meya nIramAM teha khalAya, aMjana guTikA uttama thAya; te strI bakarInA dudha mAMhya ke phannazanA kulara mAMhya kahe bhaI kara e aMjAya; netraroga to sarave jAya. ------ - mAlatI Adi gu gula guTikA--6 ( banAvavAnI rIta ) ( duta vilaMbita chaMda ) haraDa, mAlatI, suMDa, vicArie, kaDa, jIrUM, mari, savaeNpa dhArie; avaka, citraka, hiMga ane kapha bhuvana; te thakija, guggale baMdha khali madha pachi gaTi kadi kare lakhita vidhIthi sarve anusare; For Private and Personal Use Only
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 250 ). Ayurveditya * bahuja roganuM mULa vaDhAya che, gugaLa A bhaIlAla jagAyache. mAlavIAdi gugala guTikAno upiyoga ( hare). zaLa, aza, maMdAgnine tvacA, vircanA roga; vAtarakta vAyu jarA. apasmAra le bhega. AmavAta, ne saMgrahaNI; sva-5 vAramAM jAya; bhAIzaMkara. anupAnathI. guggala ema apAya. gaMdhAdi gaTikA. (vici nAmanA regapara ) (dohare ) vikaTa, siMdhava hiMgane nimbarase enuMsAra tad guTI kari sevatAM, khAya viSacI hAra, vaLI jIrNajvara AmaLe, khAya dekhatAM hAra, bhazaMkara A ASadhI, teja, buMda AkAra. azvagaMdhAdi guTikA( vAyu, Amlapitta, kamI ne gata dhAtuvare ) - (copAi chaMda) elAcI. citra Azada, saMcaLa, hiMga, jIrUM ajamoda, sAmULa, paka2, javakhAra, suMTha, sArA haraDe sAra For Private and Personal Use Only
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya piparibaLa, ane upaleTa; valaNa sarvadharI samane; ara sIrasamAM bheLavI, karo guTikA te keLavI vAyu nAma suNI re doya, Amlapitta nI chale keTaca: kaho kamI te pachiyAM jAya; gata dhAtuvara para samAya ema guTIkA A guNakAra, seve duHkho se naranAra, khAtAM gaTI rogana jAya; te TI zAkAme khAya mATe zAstra badhAM nuM pekha, zaSTa garNarasa jema dekha; bhAIzaMkara gaLI te sAra; nakkI che teno AdhAra madhuvaTaka ( guTikA - 9 arza, saMgrahaNI tvacAroga, jarA, udararoga, pAMDa; gukha kSaya, prameha, zvAsa, nayanaMga, vraNa, , patharI vagere para ) ) * ( lalIta chaMda ) haraDa marthane, piMparI maLI. taja, tamAlane, vAvaDiMga dharI, For Private and Personal Use Only
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( repara ) AyurvAdaditya cavaka, AMbaLAM, suMTha, elacI zazi vibhAgamAM, cuNe la racI vasu, narotarI, zaSTa zakA bhuvana bhAgamAM da vimaLa : nira satimAM te guTI karI lakhita A vidhI, ne anusarI gAma nIramAM te sevatAM maLa vikArathI, duHkha rejatAM harasa saMcaNI; ne tvacA jarA udara pAMDane gumathI bhaya kSaya, pramehane, dvArA kayAM rahe nayana rAma nA, keI na daha varaNa, pANavI. thI che tana vacana ema che, bhAIsa lanuM raNavaTikA ( guTikA ) 10 Aza ane maMda jarA vagere rogapara jhulaNA chaMda taja, marI, elacI, janma bhAgedharo mAgadhI trIphaLA, datya sAMkhe; pira maLane vAvaDiga raLI, saMka, bhalAM sadA bhaja nAkhe - vada citrA bhalI asaraNa lahI, gaMdu paDi. aSamAM teDamena janma na laDe, ge rUDA dhaze For Private and Personal Use Only
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya prakAza gaLi bAMdhe, badhI ja minIteha gaLI thakI,Aza bane nadI maMda agnI . sadA ci jAe bhAgyamAM je lakhyuM' sukha bhaIlAla te, phera ba ma ne na tha - gaDamAgadhI guTikA- 1 (kamaLa arUcI zvAsa, draga ajIrNa khAMsI nepAMDuge) piMpa, geLa samAna te, goLi karIne khAya kamaLa arUcI zvAsane -hadaya roga te jAya ajIrNa khAMsI. pAMDu ne kara daphe A yoga bhaIzaphara AbhavanidhI zubha puruSArtha e prayoga suraNa 5TI uraHkSata roga upara chapaya chaMda suvarNavake bhubhAga, aSTagaMdhakane pAra dharI kaDhImAM taLe pachI de khaba vAro chANa bhukA paripatra kada ikApI praro rasaraDIDhAMkI patra punaH ke pachI gherA patra pare pachI jepaTaThare ura kSaharaNasahI bhaizaMkara kavI gro thakI suvarNa 5TI e kahI For Private and Personal Use Only
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ayurveda ditya javara dhumaketu abdhi chuM pAro tatha, hiMgane ka. ne gadha; A samabhAga ; khale lethI ma. pachI goLi tenI karI. A raro te khAya; te sa javara bhaIlAla kahe jotAmAM jaMpA. itizrI gaTikAdhikAra modakAdhikAra - tAlIsAdi mAdaka-- tAlIma citra traNa teja banAva (saradI; kAsa, zvAsa; ne svarabhaMga vagere rogapara ) tAlIsAdI mada kare te ro? bhale re tAlIsapatra, suMTha marIne pi para AMbalI chAla; Avetasa; citraka jIruM; cAra tolA teha dhAra. ... tA. 1 tamAlapatra. taja elAcI: traNa talA te sahAya; se tela guDa meLavIne, modaka tenA banAva ...tA. 2 mAtrA pramANe ke anupAne sevana tenu thAya te saradI; kAsa dhAsa mane, svarabhaMga duHkha jAya-tA8 duHkha baMda trADe; ne harSa vadhAre ane kare sukha cena; pAchuM paDe nA auSadhe tevuM bhaIzakaranuM ve-tA. 4 : diyAdi daka-2 - ( viSaSa; gRdhrasI; gudApiDa, kamarane vAMsAne vAyu, jaMdhAnI piDayA, sejA; tunI pratunI; tathA kapha sabaMdhI sarva vyAdhipara) For Private and Personal Use Only
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya prakAza ( papa devadAra, mari vAvaDiMga, variALI pi pera; citraka, piMpaLane siMdhava e sukhasera. te thaki padhyA dazagaNI, varadhAro ne suMTha; te sama goLa meLavI, achi tarethI ghuMTa. - uNa nire te sevatAM tunI, patnI jAya; gudA kamara, vAMsa ane, sAthaLa roga samAya. gaghasI; te ja kapha vaLyA, viSa; pAMDune Ama; jemAM te le harI; bhAIzaMkarane zyAma. - kRNa modaka-3 svarabhaMga, hIna baLa, kAsI zvAsa, mada, muchA, javara pittadoSa, zoSa, zULa, arUcI, raktapitta, AzlavAta, bALa, heDakI, uraHkSata, vagere roge ) vihArI vihArI karaNa medaka vihArI lakhyA telathI tuM le saha dhArI dhArI-vi. Teka piMpa nayana telA teha bheLe khajura, khAreka, sAkara veda bheLa madhapupa, taja, patra; IlAcI aDadho tela meLava teha sAcI teha curNa madhanI sAtha, karI mAdaka le hAtha seve tenI vyApI jAya; sarva piDayA te samAya bhalA svarane sudhAre; puSTI aMgamAM vadhAre kAsa, zvAsane, bujhAve; mada muchA harAve che. javara, pitta, zULa, zeSa, TALe arUcIne doSa For Private and Personal Use Only
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya raktapitta e vahevAya, Asla vAta muLa jAya; vaLI baLa heDAlI, rahayuM urakSita hArI; va, bhailAla vize zuM vicArI. vidhI zAstra ritI piM anusArI. vi harI 1 mANibhadra modaka-4 (udara kAsa; guma; kuNa; kamI, prameha, graMthI; ne zvAsa roge) ( jekarI ida. ) rAtrI, vellA haraDe zazI; vahi; gitA nyunana kazI; rUtu geLa temAM dhAratAM; medaka rUpa guTI vALatAM. udara; kAsa. guMjAze kasI; guma; kuSTa; harI le dhasI; kamI; meha e sava jaze, mANibhadra mAgyuM Apaze. graMthi zvAsa; gothAM mAratAM, trAse duHkha guTI bhALatAM; biga maMDaLa keTe dhAriNI; bhAIzaMkara vaTa. sukhakAriNI. * hAkI nAma rega : AkAza maDaLane keTa dhAri zake tevI baLavaMta che. For Private and Personal Use Only
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya pramaze. ' ' ( 57.) trisugaMdhAdi daka (virya deSa, ne tvacAnA aneka vyadhi para ) (deharo ) . trI sugaMdhI. mAgadhI, phiNidhara kesara sAra; caka. aMka, citro, marI, rAma bhAge ne dhAra pachI maLe te meLavI. divya guTIkA thAya; te dudha sAthe sevatAM. virya tvacA piDa jAya viSaya viSe, bharapara rahi. pure cittanA keDa; bhAIzaMkara bhaviSyamAM, nahIM eni ke jeDa maricA modaka - (gulmaArza, udara roga' zaLa, vagere roga para) ( chaMda jIlaNa ). mari, zazI bhAgamAM, suMTha bhUjA dhare, citrA vanti lahe. bhAgI, veda saraNa vaLI curNa te se khalI, gaLa sAthe guTI. tenu rAgI gulma ne Arza je, udara, ne zULa te, jAya nakkI kharUM kAma karavuM nahimatI ApavI, thAya bhAIlAla te, - paMDite ne puchI, pAga bharavuM itizrI modakAdhikAra For Private and Personal Use Only
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 258 ) AyurvedAditya wwwww wwaontufrumvoond kvAthAdhikAra chindavAdi kavAtha - ( sarva jAtanA kavara upara ) (toTake cha4 ) araDuzI, ka, haraDe, araNuM, hitakArI, gaLAja piDA haraNa suMTha, puSkaLamULa, dhamAsa dharI. nibachAla dhari kara kavAtha pharIyaha kavAtha madhamukha mAhipitAM sahu duHkha hare narahIzabitAM. che vaLi vyakti vizeSa hara palamAM, bhaIlAla rahe jana je jaLamAM-2 (phazvAdi kavAtha-ra (kuSTa ane traNa saMgaupara ) (dehare ) zyAmauMbare goLane, takamari; beDhAMhAla. kavAtha karI pItAM hare. kuSTaroga nehAla ke triphaLAnA kavAthane, guggala dharine pAya; kahe bhAIzaMkara tethakI, traNa ga paNa jAya paMcabhadra kavAtha-3 (pitta javara para) suMTha, gaLe ghani pApaDe. ne vAsAdala sAtha; pItAM pittajavara maTe. paMcabhadra e kavAthI che. keI du:khathI zu karavAbhihe che ka ghaTIkAne sATha bhAga For Private and Personal Use Only
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - * . . . . AyuvedAditya ( 259 ), zuMkayAdi kavAtha( kaphadoSa pittaSa, vAtAdhi. ne ajIrNa rege ) | (chaMda savaiyA). suMTha kavAthamAM hiMga suThane saMcaLa nAMkhI teha pItAM kapha, ne vAyu, ajIrNa maTe che; kema raDe jana ko bItAM vaLI pittanAM baMdaharAve, aMga dharAve sukhkhakArI. bhazaMkara AkavAtha pitAMmAM kare phateha te mana dhArI 1 ----0OO -- drAkSAdi kavAtha....5 (mukhapAka rega upara) (dehare drAkSa' trIphaLA amatA. dA. jAInAM pAna bheLi dhamAsa tehamAM; kare kavAtha avasAna madha sAthe te kavAthane, dhare mukhamAM jeha mukhapAka tenA thakI, bUjhe niHsaMdeha bhAgyAdi kavAtha...6 ( vara; hadrioga; kAsa; zvAsa ne kapha vyAdhipara ) gaja piMpara bhAraMga te sama dharine kara kavAthI uSNa pitAM te javara hare kAsa zvAsanI sAthe nahadaya roga, kapha teDine, kare nirogI deha bhAIzaMkara sukha kAraNe kaho zuzrute = teha. * hadayanA rana = zuta nAmanA vaida For Private and Personal Use Only
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 20 ) . AyurvedAditya suiyAdi kavAtha-7 ( pitta vare ) ( hare ) mustA, vIraNa suMne, ratAMjanI, kaDu jAnya SaTa suMThayAdika kavAthathI, he pittajavara mAnya 1 puSkaLa muLAdi kavAtha -8, ( vAta vyAdhi, ne pittazuLa ) ( chapaya iM. ) hiMga, haraDa, ne suMTha, iMdrajava, saMcaLa sAthe, puSkaLamULa vireNa. vajA bheLo kavAthe, vaLI saMcaLa ne hiMga, pachIthI temAM bheLI, kavAtha pitAMmAM te; vAyuno thAe verI, vaLI pittazaLa, piyA maTe, kAma paDe ne dAmanuM, jAya rega se bhaIlAla kahe nAma japatAM rAmanuM. tendriya kavAtha-9 ( kAsa, zvAsa, kSaya, ne atisAra rege ) - [ chapaya chaMda, ) . araDUsI ne suMTha, metha bhALa, kariAta jaTAmAMzi ne kara. nAM mana khuzI thAtuM, eraMDAnuM mULa, marI; khipara, maddhi bheLI, nimbavRkSanI tvacA nAMkha je te sama teLI, che kavAtha #jItendriya te ne, kAsa, zavAsane kSaya kathA che DA nA kAkA e kadine satIzakevAya For Private and Personal Use Only
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya prakAza bhAIzaMkara kahe. atisArane, roke che te sarvathA- 1 cavAdi kavAya-10. ( Amaraga, gulmaroga, anAha ne ajIrNaroge ) (doharo ) java, pukALamuLa, suMThane, dazamuLa, hiMga dvikhAra; trIkaTu, bheLI kavAtha e, pie purUSa ke nAra. Ama, gulama anAhane, ajIrNa javara te jAya; bhazaMkara, =sudhArUpI, kavAtha sadAya jaNAya. iMgyAdi kavAtha-11 ( kAsa zvAsa, kapha mukharoga, kAkhapiyA paDakhAMnAM zuLa ne sejAge. ) ( garabI] mahA jJAni, siMdhu sukhazIra, zagyAdi kavAtha; e sadA pio dhIravIra, aMgyAdi kavAthI kAkaDaziMgI, vaja, khaDasalio kAyaphaLa rahISa. devadAra, bhAraMgi, motha suMTha, sarva khele te pISa. -1 pachI haraDa, ne dhAnya dharIne kavAtha kRpALuM thAvere; kAsa" ravAsa, mukharoga, kapha javara, jotAMmAM ja pAve. - 2 kAkha piDA ne zaLa paDakhanAM seja zAMnI pAmere; kahe bhAIza kara eha kavAthathI, nanArI dukha vAme, -3 amatarU For Private and Personal Use Only
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 262 ) yurvedAditya hata kavAtha-2 (pittajavara upara) - dehare suMDa gaLe, kariAtune metha,pApaDa. khAsa, bhUta kavAtha pIvA thakI thAya pita javara nA - mustA capaLA di kavAtha-13 ( lAla javara para ) - doharo suMTha, nizA, mustA tathA gaLe dhamAse, rAI piMpara nAMkhI kavAthae, pitAM vAta javara jAya-1 maMjISTAdi kavAthe.-14 aMtra vRddhi vRSaNa aMtagala, nArtava, cuMka, hIka, citrA, cULa, vAtajavara, pitta javara La, vagere rogapara ). ( rAga paraja) suNe zIkha zANA, nitIthI huM pAga bharUM, majISTAdi kavAthe ja hita duHkha harUM ... Teka maTha. netara, ha2AM beDhAM kaDa, dara, devadAra, * maraDAziMgI, metha' kaDU, vaja, nImaka. taja, ne nAra suNe 1 dAruhaLadara, dADamadala ne, Di, gaLe baLabIja, rAsnA, gokharU, suTha, kiDALI, jeThImadha, mari, hiMga suNe 2 tene majISTAdi kavAtha karIne; jeha pize nara nAra; alpAyuSI abbI ulecI dhAre pharI avatAra suNe 3 * pAMca evadI no kAko For Private and Personal Use Only
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - triIya prakAza aMtravRddhi, vRSaNA; aMtagaMla nyunArtava; cuMka, haka, dAha uraHkSata A bujhAvI; TALe pisAcanI bIka-suNe-4 kahe bhAIzaMkara kavAtha pidhAthI; vAta, pitta javara. zuLa, 'citrA, ceLa hare eka palamAM muka udArvata mULa suNa-5 =cakavAtha 15 (draSTi javara rogapara ) kAMga; dhamAse, pApaDe; kaDu kariAtu, cera cakavAtha bhailAlae hare draSTi javara para SaDAnana kavAtha 16 zItajavare deharA bhRgarAja, puMvADa; gaLe kAMsakI, vRSTa, nagoDa; nAMkhI tehamAM, kavAtha karo utakarSa SaDAnana subha kava thathI, zIta javara rokAya" bhaizaMkara, bhava duHkhathI; muktajIva sa thAya pathyAdihiM mAdistha kavAtha-17 (vAMtI, AmavyAdhi, zaLa, kRmivikAra, ne kadi prakopara) (lalIta chaMda ) kaDu, ratAM jaLI, graMthi ne maLe, haraDa, methane, dhAnya te dhare; garama ziMgane, padma sarva te. n = cha edhIne kADhe che eSadhI kADhe. * TADha tAva For Private and Personal Use Only
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya harata kavAtha e, dAha garva che. vamana, Amane, zaLa e mATe, kami vikAra te, zrIharI raTe kapha prakepa , jAyache khasI; bha0 vi0 vicAramAM nyUnanA kazI. gaNu dharI kavAtha...18 ( zArdUla vikriDita chaMda. ) masiMgi, majITha. kulakulI, maMdAra ne pAriNI, berU, hiMga; khapATa, Asana vaLI, rAsnA marI sAriNI; brAhmI, motha, ilAIcI gaLe; nairUti; ne nirmaLI; nAkhi pADha nire ghasi sa; pI kavAtha tene karI. 1 gaNadharI kavAthano upioga. ( gItI chaMda ) gulama; kaThodara sejA, cuMkaAphare; cakita thaI hAre; 1 magI; vAsane yakRta; kahe bhAIzaMkara zirya hiNu sAre itizrI kvAthAdhakAra For Private and Personal Use Only
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya prakAza. avalehAdhikAra hAridrAdi avale. ( zavAsa; tRSA; heDakI, vagere roga para ). ( deha ) drAkSa, maLa, rAmanA; marI, hAridrA upaleTa; capaLAmULa lajAmaNI; sarva bhAga samaneTa. curNa khalI te telamAM; khAya pAMca dina jeha zvAsa taSA; ne heDakI; thake ribe nA teha A avalehe AtamAM; sthIra prakRtI sAtha; bhaIzaMkara sukha cenamAM ja niraMjana nAtha. elAdiavaleha 2 (rakatapitta, dAha, zAsa; mucha tRSA, ne; bakArI roge) ( kuMDaLIe ). elaci, kesara, kAkaDI; dhanA, patra; ne drAkSa, madha, piMpara, sama bhAgamAM, khajura meLavo khAsa khajura meLavo khAsa, pachI avaleha banAve. te khAtAM bhaIlAla. rakatapitta roga harAve, vaLI dAhane zvAsa. mUrachA traSA bakArI, bhazaMkara kahe guNuM elacI zeSTa vicArI zullAdivaleha...3 _1 (atisAre ) chaMda semarAjI daddhi, zukava; bedAM; marI; rALa, guMdA, For Private and Personal Use Only
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya ww wjanajanakkaDa bhavI. sukha karI; atIsAra hArI capaLAdivaleha-4 (kaphavara badha; zavAsa, khAMsI, kata pIyA vagere roga) (doharo) . pippalI curNa karI tadA madha meLI sevAya; vAha vAha; zIe kRtI. kapha javara ratanAca badha; zvAsa; khAMsI maTe; mATe pretanI pIya; bhaizaMkara A ASadhI, jema janAvara tIDa ( pinsa, sene, e hoDhanI bhara ATUMkA valeha...5 (pinsa, seje, guma Aza sULa; kSaya; ne karoge ] diyA mathe. trijAtane jIrU, lehanI bhasma; bhAga, dhANA. trIkaTra, sarvacIja ema satagaNuM tethI Ardane, geLa meLavI teha zANA bhiSazvara kare, AdrakA avaleha tethaki sajA' gulmane, pinsa, Aze zuLa jAya, bhAIzaMkara AlehathI kSaya ne kAsa palAya akSAvale.... re (kapha yukta kAma rogapara ) baheDAM zazI bhAgamAM teha lAvIja, ajAmutra te veda dhArI pakAvIja For Private and Personal Use Only
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya jawwwwwww pachI leha te madhasAthe maLI ja bujha a sa yukate thatIte bakArIja - - khadirAdhavaleha ( mukhapAka nAmanA vyAdhipara ) juo juo khadirAdhavaleha, zobhA sArIre; mada, manaraMjana, sukhakAra, zI balihArIre zyAma zveta e khera tvacAne, rodha machaDa araviMda jAIdala, jAbunI tvaka ne, araDUse rasa biMda. sotriphaLA, jeThImadha, ne dAva e auSadha nira mAMhe, achi tarethI vada pakAve, tivra agni che jyAMhe ro-ra cAza re" bAkI tyAre, gALI teha utarere; , kherasAra, dAva kariAlU veda veda e dhAra se- muni vibhAge gerU dhAro. pharI pakava je thAya sAkara madhamAM leha thatAM e; mukhapAke sevAya se -4 sarva rogane sahejha samAve, gAve svarga munidare jagna jana sau te kahe che, bhaIzaMkara koviMda re - mukita mAM hala thAva gAve ravida vastakAvaleha-8. ( raktAtisAra upara ) ( kuMDaLa e.. ) vastakAti, ne viSa kaLI, suka, hareDe sApha dadhitara, madhamAM te khalI, je cATe nidhAra; je pATe nidha, upAkSita zvAsa samAye; For Private and Personal Use Only
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (268) AyulaMdAditya dAha raktAtIsAra, jota jotAmAM jAe, paMDita kavI bhailAla, hare zikSA daI bhAMtI; bahu guNavaMta sureza' viSekaLI ne vastakAtI. vAsAvalaha-9 ( zArdUlavikriDita chada, ). vAsArasa bhUmi bhUta laIne A na pare te dharo; tolAcaka, khaDI ja sAkara dharI, te bhegi tene kare; pIthI samadhAra vrata cALA, je leha te thAya; bhAIlAla bhaviSya, keDa' grahaNa, zItavA jAya te; drakSAdivaleha- 0 (kuMDaLIo ) ( vi-takhAMsI, kSaya, pAMDu; halimaka uraHkSate ) bera, piMpara ne AmaLAM kaTaphaLa drAkSa khajUra; leha karI te sevatAM, jAya pAMDu, kSaya pUra; jaya pAMDu. kSaya para; pittanI khAMsi maTADe; halimaka vyAdhI harI, urakSita hejha haDADe; kahata kavI bhailAla, leha beDI vajarakI; atalIbaLa, mahAnIdha, bora, capaLa, AmalakI. itizrI avalehAdhikAra For Private and Personal Use Only
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya prakAza tailAdhikAra mehaka tela. ( vazIkaraNa ) ( dehare ) aSTa gadha; sama mApamAM, zazi talamAM teha svadana patramAM te dharI, sava pakA eha tevA tala abhaMgathI, mAnadhi sA vaza thAya; - bhAIzaMkara kahe taila A, mehaka rUpa manAya avAzana taila 2 ( gudA roga. sAthaLa roga, muDha vAyu. pravAhikA, anAha, maraDene nitaMba roge ) ( rAga giradhArI ) nvAzana tala re, vidhI purvaka banAvuM, zAstra rIte darzAvuM " nahIM jazna mahIre, auSadha bIjuM AvuM, anya mAraga na jAvuM, baLa dANA, vaja, variALI re; jeThImadha, kacUra kaTha, dhArI re, devadAra, piMpara, anasArI re, ne koTha, citrakare, bilInuM muLa hAvuM-anya 1 vaLI gela phaLare, samabhAge sahu maLI, pachI kaTaka karate bheLI; te thakI bamaNare. mahiSi dudhe kaka gherI, tenuM taila pakAvo prerI teha taikSa kyA duHkha TALe; gudA sAthaLa, roga samAve re; maka vAyu pravAhikA jAve re; For Private and Personal Use Only
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya anAha ne maraDore. nitaMba roga harAvuM. - anya0 2. bhai ja karanAra, sukha dAtA mu kha gAvuM, anya mAga na jAvuM muvAdi tila-3 ( dA, zitajavara, jIrNajavara, zULa, phera ne aphasaroge) (dohare ) murUmAMzI, kaTha, suMTha ne, majITha, sAjIkhAra, brahmalAkha, sA AiSadho, samabhAge te dhAra dadhirasa tethI paTagaNe nAMkhataila tuM siMca, te ceLe zAMti kare. dAha. zitajavara, bIca vaLI jINajavara zuLane; phera, AMpha jeha bhAIzaMkara kahe vyAdhi si, thAya nazaka teha SaDabiMdu tela-4 ( ziSaroge) [ kaTAva ] juo juo SaDabidu taiva A; padeva paMhite kahelaA haraNamare, viDa. je Dimadha. puSkaLabhaLa. suMThI ne siMdhava madhapuSpa rAsnA variALI. tagara, suMTha, samabhAge dhArI, kalaka karIne tala dharIne pharI pharIne SaDabiMda A, tela pakAve, zIza roge e tela jAve....... juo. 1 - yakSa kardamAdi tela- 5 (udabura, jarA roga, bhrama, Artava videSa, vacA For Private and Personal Use Only
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya prakAza piDayA, Apharo apasmAra, unmAda vagere roga upara ) ( chaMda caMdrAvalI ) yakSayadamAdi tela vicAro, vaida ane naranAra, vizaMbhare vizva racyuM tyAre, teha banAvyuM sAra, teha banAvyuM sAra bilAmA; aSTavage karaja temAM kapUra kAcali. motha e dhAre, yakSa kardamAdi taila vicAro vada 1 khapATa; gekharU dazamuLa sAthe; zatAvari baLabIjA kaMTazerimuLagaLe; rAsnA, kAcAM e samalIja; kaucAM e samalIja vicArUM cakSakadama tethI dvitya dhAruM bera miLa kahyAM che nAthe khapATa; gokharU dazamuLa sAthe. zatA2 tila; pachI temAM maLI. mAMsarase anusAra; maMtraja dvArA teha pakAvI, taila banAve sAra; tela bana ve bhAraja jyAre kAkaDazigI kaselAM tyAre kesara: siMdhava e sama bheLI, taila vRta pachi temAM meLI mAMsa3 e tale udgAra, jarA bhrama, Atava roga e samAya; virya tvacAnA roga hare ne apasmAra e jAya, apasmAra e jAya kharere phare unmAda ja kyAM re bhALa vaida bhAIzaMkara gAma; For Private and Personal Use Only
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 2hara --- AyurvedAditya - - e tale ugAra jarA bhrama. Arta. 4. dikSArAdi tela (karNarege ) ( dehare ). kSAraddhi, trIlavaNane; kSArASTaka samadhAra; aza telamAM te dharI, tila pakAvo sAra, karNarega te tailathI; muLa sAthe maraDAya; bhAIzaMkara A svAnidhI taila jatu vakhaNAya zigharasAdi telanI utpatti ( ItihAsIka ) (bhujaMgI chaMda 1. laDhayA rAmane la kane bhUpa jyAre; haDUDe mahA tapa jaMjALa tyAre; ghaNAM zabdanA gherathI rAma zenya; piDe karNane kahyuM ke suNenA caDhI rAmane raSa tethI tihAre; are ApaNI hAra thAze havAre, haveNa upAya je duHkha jAe, maTI kaNa rege badhe zAti thAe laghu nArade je paDI bhIDa mAthe. jau le dhanavaMtarI Apa sAthe; lidhI ASadhI svathI sukha kArI; khuzI thAya zrIrAma citte vicArI For Private and Personal Use Only
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya prakAza. ( 273) dharI bhataLe rAmanI pAse AvyA, puche rAmaje auSadhI kAMI lAvyA. kahe vaida hAjI bharI bhUtaLe te karo tala tenuM dukhASpI hare te karI taila siA karNamAM te dhAryuM piDA vyAdhinu muLa tethI viDA vaDI auSadhI svarga vide gaNAve bhaIlAla te auSadhI ne jaNAve zirasAdi tela--7 karoge ( kuMDaLI ) arkapatra rasa, zirasa, suvaNe rasa sama dhAra tela dharI temAM pachI, tela pakA sAra tela pakAve sAra, karNanA roga harAve kare duHkha kurabAna, dAva ene je Ave kahata kavi bhaIlAla, davA A bahu guNI che dhanya dhanya re dhanya, mane e bahu gamI che nAga nAmata taila-8 ( jhAnuM kaMpAdi rogapara lepana) ( chaMda mahAmuMdrA). kuSTa, marI, vachanAgane, piMpara esamabhAga; tailaviSe tenekahe tivrauSNa anurAga teha talanA lepa thakejana jhAnukaMpAdi rogamaTe; nAga nAmata e tailajaNAvI bhazaMkara zrIkRSNa 28 1 For Private and Personal Use Only
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 274 ) - AyurvedAditya balA taila...9 (vAtavyAdhi; jvara sutikAraga; aMgravRddhi, kAsa, gulma; mutraghAta ne unmAde. ) ( garabI ). che balA tala baLavaMta, cittaja dhArare, sukhazIra sadA duHkha aMta; vaida vicAre. dazamuLa; kaLathI bera java zazi bhAgere; baLadANa; muLa akera; zabdanuM rAgere. janma bhAga mahi taila, teha pakAvere; siMdhava triphaLA sukha seva; zazi zazi pahere uTalazarI, trIjAta; ne baLadANA; jaTAmAMzi; kaTha sAtha, bheLava zAre ma96; vidArIkaMda, vaja variALIre; jIvanaMgaNa Asada, tagara te dhArIre, raktabeLa; ne rALa; zatAvari sAthe, agara netra devadAra, bheLava hAthere caMdana paththaranAM kula, curNa e temAM e kaTaka sarve anukULa, meLave emAM te tela thAya taIAra siA maMna bhAve re vAyu vyAdhipara sAra, javara se jAre vaLI sutIkA re, aMtra vRddhi kAsa, guma le bhoga, karI te zudhire mutraghAta unmAda,teha viDAre re, bhAIzaMkare karamAM vAda, sukha anusAra 2 For Private and Personal Use Only
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya, (ra75) kalana - - - - - vaja taila-10 ( vRNa, Arza, vAta vyAdhi, graMthimALa, kapha prakopa ne kuSTa rege . ( mArU-kalyANa maga vicAra mahIM, yAna se dhare; vaja tela teha, A vidhe kare; bhAgI muLa; kaMdabanI chAlI, suMTha siMdhava ne rALa; rAja kaMdabI, nagaDa, dArUDI, manazILa; ghauMlA sAra ma-1 devadAra. kamaLa, gugaLane kaDu caMdrAvana eha; rasAtAla, ne motha rasAMjana; kapila, bhilAmA teha ma-2 kalaka sarva ne thora ciramAM, samabhAge meLAya; taila parIne teha pakAvya, anukrame sevAya. ma-3 te tethI traNa, Aza, vAyune, graMthimALa, kapha, keDa; bhaIza kara sa haNu kSaNuMmAM thAya nirogI jeDa. ma-4 mahAnila taila-11 ( keza ane ka5 kRta ne zizarage) belAvara chaMda. mahA nIla tela vicArIe batalAvuM chuM bhAMkhI; zIvaNa AMjaNuM puSpa ne, jAMbU, caMdana nAMkhI-mahA1 ghaulA' majITha; agara trIphaLA, madha, citraka. capaLA. nIlakamaLa. biblAtvacA kamaLataMtuo prabaLA-ma2 zyAmamATI. gaLI. suramo. bhIlAmA. AmRbIja; hirAkazI. laghupiMparI. velamegharI lIja-ma23 takamari dara. te sadA sama bhAgamAM dharavAM. For Private and Personal Use Only
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya bAki batAvela A nice, tethI bamaNare bharavA-mahA. dArU, jeThImadha, bhAMgaro, suryaphaLI ne kAMga sabija, surasA patrane kaMTazeri zrI bhAga-mahA05 beDhAMnA taila mahIM pachI, kALI dhoLI gaLI te AmalakI rasa meLavI. leha pAtra bharI te...mahAga 6 surya uSNatA thaku pachI, uSNa thAya jyAre agni viSe anUsAravu, pAtra sAthe e tyAre-mahA 7 kezakalpa kare taila A, ziSa roga maTave kathe kavI bhaIlAla te, vyAdhI buda na Ave. mahA8 zatAvarI tela..12 ( vAtavyAdhi, vAtarakta, bada, kSiNatA, jarA, kuSTa, zeSa, vagere roga upara ) - lAvaNI zatAvarI tela rUDu kahAve, zatAvarI tela rUDuM kahAve janma thakI duHkhe pIDAtA, taNAM duHkha jAve upalazarI vadhAro e hAre, upalArI varadhAro hA tagara elacI ne variALI, jaTAmAMzi teha 2 vizAkhA rAsnA.e zANAvizAkhA rAsnA e zANA kaTha sukhaDa AoNda zAlavaNa, vaja ne baLadANA 3 dArva ne mAjIka sama meLe, daI ne maDa sama meLe sama bhAge laI satAvarI rasa, dudha taise bheLe 4 pachI te pakava badhu thAere, pachI te pakava badhu thAe vAta vyAdhi ne vAta tabada, te taile jAe jarA ne kuTa zeSa ere, jarA ne kuSTa zeSa evAM For Private and Personal Use Only
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya prakAza ( 7 ) trAse sarva kahe bhAIzaMkara, zuM nAme gaNavAM itizrI tailAdhikAra ghatAdhikAra kuMkumAdi uta-1 ( ziza rAga uparanazya ) | doharo kesara, jeThI, zarkarA. upaleTa; navanIta. ghata pAkA tehanuM, dharI aMgamAM prIta te nAMkhethI nAkamAM. arthazIza, AkSepa; nepitta drAhi dukhanI, jAya matanI khepa A vrata nIcethI sadA. dUkha dAridra palAya bhazaMkara siM vratamahi AdyazaSTa gaNAya aSTAMga vrata-2 ( AyuSa vardhaka, nebuddhi vardhaka ) dehara saMkhAvaLi. bAhyi, gaLo, vaja, varAdha, sthaLa; zatAvarI, ne ubare. suryamukhInuM kula e ASadhamAM vrata dharI, pUraNa pakava karAya, tethI vAyu, pitta kapha, sarva roga palAya. AyuSa, ne badhI vadhe Ayurvedika hAra; aSTa aMgi A vrata sadA. bhAIzaMkara sukhakAra. dara - kiraNa For Private and Personal Use Only
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya - khadirAdi vrata ..3 (kucha ne vizarSaka vagere rogapara) ( kuMDaLIA ) nimbapatra, vALe tathA, moravela be khera; digyA, kadaMba IMdrajava, garamALe e pera; garamALe e pera, kaNikA temAM maLI, kavAtha karI te mAMhya, kavAtha sama ghI de bheLavI, te ghI pIne kuSTa, vizaja vyAdhi vikAro, bhAIzaMkara kara maja, dhAri vIreNuM vALo. jAtyAdi vrata-4 ( traNa ) (modaka chaMda ) jAInuM pAna, majITha karaMjaka, jeDima, kaTu, tucya, rasAMjana; dAve, vireja nimba paToLaka mINa dharI, vrata hi tu Laka pakva karI pachi te vrata sarvaja te kara lepa hare traNa garvaja vyAdhi vizeSaja e piDahAraka jata mahIM bhaIlAla vinAyaka. te biMduvrata-5 ( udaranA tamAma rogapara ) (mAlinivRta) For Private and Personal Use Only
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - tritIya prakAza - ( ra39), zazi; rUtu rasa dhAtrI amRtA janma telA, siMdhurasa bhuja dhArI trivRtA vAla zeLA; vaLi dhara tuhi yue; kapile re kRpALuM, bhuvana bhumi vibhAge, dhAratu dRta sArUM. pachi kari badhuM pakavA sevatAM zvAsa jAo, udara, mada, piDA te dekhatAMmAM palAe; jhaTa jhaTa jhaTa trAze, vyAdhi bIjI vahIre, dhRta sukha ghaTa dhArI, hAva letuM cahIre; kuSTAdi vrata...6 ( pitta pAMDupara ) (dohare ) jeThImadha, upaleTathI, pakava vRta sukharAza; bhaIzaMkara e dhUta kare, pAMDu rogane nAza, aTarUpa dhRta..7 ( banAvavAnI rItI ) (mAli ida ) kuladalaraza vAsA, vrata te mAMhI dhArI, pachi dhari badhu agnI, te pakAve vicArI; aTarUpa vrata e che zAstra likhyuM arere, sukhakara dhara premI, vaida citta dharere. -- - For Private and Personal Use Only
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 280 ) AyurvedAditya aTarUSa vratano upiyAga. _[ caMpAI ) bhrAMti, raktapitta timira kAsa, gulama, zeSa, ratavA, ne zvAsa; -hasvararti, kamaLe' hare, bhAIzaMkara nIrogI kare. itizrI ghutAdhikAraH 9002- kalkAdhikAra dantI mULAdi kaka.1 (Aza pAcaka ) che. caMdrAvaLa dantImULAdi kaleka vicAre, duHkha sahu dUra thAya A vyAdhI hari le palamAM, bhaIzaMkare kavi gAya bhAIzaMkara kavi gAya che neTa datI, viDachaM tala upaleTa piMpara; ghANA bhilAmAnusAra datImaLAdi kalaka vicAro, duHkha sahu dUra thAya- 1 jepALa kalaka...2 ( viMchInA DaMkha upara dohare jamAla geTo nIramAM, dhasI kare je lepa tarta viMchInI vedanA; hare kalaka A eka For Private and Personal Use Only
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya pradoza. ( 281 ) kara nAmanAja-jananI kali gAdi ka96 (rakatAtisAra. ne kaphAtisAra rAge ) kaliMga pADA tIviSA, balA motha mari suMTha kalaka karI te sarvano, madha sAthe te ghuTa... te oSadha khAtAM maTe, rakata kaphAtIsAra bhazaMkara A medanI, puSTa ehi AdhAra - 00 3D -- pathyAdi kaka . ( javara upadrava para ) haraDa suDa siMdhava dharI, kaTaka karIne khAya te bhaizaMkara tehathI, javara upadrava jAya - CO - capaLA kaka-pa ( kapha javara pAcana ) dAharo kalaka mAgadhI madha dharI, cATe kaphavara jAya bhAIza kara A kalakane, pAcana ka9ka gaNAya 1 rasena kaka-6 ( viSama vara ne vAyu roge ) jekarI rasena kere kalakaja karI, temAM taila samANuM dharI te khAtAM viSamajvara maTe, mahA bhayAnaka vAyU ha- 1 For Private and Personal Use Only
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya zuMThayAdi kalaka-7 ( zvAsa. khAMsI, ne bakrakeSTa rogapara ) kAmadA chaMda suMTha, motha, ghANA, kaTu, dharI, devadAra, kaNe anUsarI; le kaliga, ne pAThamULa te nIramAM kareka sarvata zvAsa khAMsi tonA raheubhI. baddhakaSTa, bIjA, tadA harIH kathI ghaNuM kAma thAya che, bhaIlAla te zeSTa gAyache balAka ka-8 ( pittathI utpane thaelA kAsazvAse) | doharo niba, jeThimadha riMgaNI kuSTa araDuso, drAkSa balAkaka, niramAMdharI, pitAM kAsane zvAsa pitatpana khAMsIma saphaLa phaLe sakAma; bhaIzaMkara kahe mukharaTa, rAmarAma enAma itizrI kalkadhikAraH 900 - pariziSTAdhikAra jAti phaLAdi dugdha(maLa heDakI; vyAna; ne kuddha vegapara For Private and Personal Use Only
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ayu dAditya ( ra83) (dohare ) jAtIphaLa, kesarathakI, siddha kareluM dugdha; kahe bhaizaMkara tehare. jAna, heDakI; kuddha gAdugdha--2 (bALa roga upara ) ( deha ) ge dudhamAMdhari sarkarA' nAkhi bALane pAya; te bhAizaMkara kahetadA; bALaka bahu piSAya kuma duzma-3 ( zrama javara) dehare dudha kesarathI pakavate, ye vanane AdhAra zramajava252 ezeSa che kahe bhailAla vicAra phaNidhara kesara dugdha...5 ( magajanA tamAma roga upara ), - dehare phaNidhara kesaramAM tadA, pakava dugdha je thAya zISa roga te sevatAM, kahe bhAIzaMkara jAya maricAdi dugdha...5 ( pittajvara para) mAlInIkRta mari lahi zazi telA, dugdhamAM te ukALe For Private and Personal Use Only
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (28 ) AyurvAdAditya rita kari pachi pivA duHkha abdhI vivAre caka rUpa sukhakArI, auSadhI divya jAge dhira vira dhara vida. pita javare pramANa-- sapazi muLa praga.... 1 ( aphINa khAdhAthI cahelA vipa upara ) sarapaMkhAnA maLane, vasi pANInI mAMdya kahe bhaizaMkara te vitA, nAgaphana vISa jAya kapIlAdi prayoga...2. ( nAsura roga para lepana) kapIle ghani nIramAM, razI rUpe dekhAya te lepe bhaIlAla kahe. nAsura roga samAya.... kirAta lavAdi prayoga....3 ( sarvAtanA javara upara lepana ] dohare suMTha sukhaDa vALe tathA; nImake ne upaleTA kariAta sA nIramAM khale bhAga samaneTa... vastragALathI lepa e, javara sarva jaMpAya... vadhu bhaizaMkara zuM vade, dhAryuM dhaNInuM thAya che. 1 8s For Private and Personal Use Only
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ritIya prakAza ( 285 ) kAkamAcI praga....4 ( atisAra para ) dohare - kAkamAcinu cUrNa je, pANi sAthamAM pAya te bhazaMkara te thakI, atIsAra jhaTa jAya.... 1 kelaka prayoga...5 ( kapha prakopathI thatI tuSAe). da9re bera ukALI nIramAM te pANI pivAya te tethI kaphanI tRSA kahe bhAIzaMkara jAya- agasta patra rasa praga6 (cAturthaka java para nasya ) agathI dala rasa kADhine, muke nAkamAM teha te tethI javara cethio, jAya niHsaMdeha... nimba patra prayoga-7 ( traNa rAgapara ) dohe re niSNapatra madhamAM khalI, rasa rUpe dekhAya bhaI kara te lepathI, vRNe sApha jhaTa jAya... For Private and Personal Use Only
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (286 ) AyurvedAditya - zenasa prayoga-8 ( pAMDu rogapara ) ( deha dUgdha, lasaNarasa, sarkarA, bheLi sadA pivAya; vitaraNa te pAnathI. dehathI dura thAya. vAsAra prayoga...9 ( urva raktapitta rAmapara ) dehare vAsArasa madhara zarkarA je bhaLIja pivAya, raktapittanA yAdhita, tIna praharamAM jAya dugdha mAgadhI praga-10 (pAMDuroga para) lalitaIda baLavicArine dugdha yogamAM pipara khAya, pAMDu rogamAM; dukha viDArine, zAMnti tekare. guNa samUha che. bhaIlAlae upAla prayoga...11 (zekajavara ne kAmavare ) dehare kamaLa pupa sugaMdhathI, zeka, kAma javara jAya, kahe bhazaMkara sevae; AnaMda aMga bharAya For Private and Personal Use Only
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tritIya prakAza TikAdi puTapAka - 1 ( atisAra upara ) dehare pILA lodaranI tvacA kakaka karIne te; kAmari pa viTine. kharaDa mATimAM teha. pachI maMda agnI viSe, pUrapAka je thAya, te rasa madha dhArI pitAM atIsAra te jAya. drikAdi puTapAka e; atIsArane kALa; bhaIzaMkara e Azraye; vakra vaLe nA vALa. kezAtakI phaLa puTapAka - 2 ( sanipAta vara upara ) - dehare galakAno puTapAka je maMdaagnimAM thAya, te bhaIzaMkara te thakI, sannipAta javara jAya. ara puTapAka-3 ( atIsAra; ne AmavAta roge ) dohaze aravu tvacAnA kaTakane jAbupatrathI viMTaya, patrarUpa geTa, karI; kapaDa maTithI mITaya. pachI pakava tehI thatAM kalaka kADhine cAnya; te rasa kADhI te mahIM madhanAMkhI ne ghanya atIsAra ethI maTe AmavAta paNa jAya; bhazaMkara te sevatAM raheaMbikA sAhya For Private and Personal Use Only
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya vidAyAdi lepana...1 (uSA ne dAha rega upara ) - harigIta chaMda vidArika dara; ane; birU dADima kaThae; samabhAga; bAdhameLavI nirasAmAM sai ghuMTate vITArikAdI lepa jo; AtALumathe thAya che; bhaIlAla sadabhAgI jano, tadAhathIja mukAya che kuSTAdi lepana...2 ( jI hA pAke ) dehare mari, haraDe, ne, vaja, upaleTa, samabhAge te, bheLava neTa jIhe prema thakIja coLA jIhApAka tarata te jAya tuTyAdi lepana-3 (pAma regapara ) ( dehare ) tuzke, siMdura gaMdha, rasa, AmalakI, AkSepa; ge ghatamAM te kAlavI. para pAma para lepa. te lepe pAmA maTe, khase cuMTa nAjhAra; bhAIzaMkara A lepano. evo che AdhAra. sAdi malama-. ( pAdatraNa rogapara ) For Private and Personal Use Only
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ra89) tritIya prakAza. ja - kAjhanA ( karI che. ) sAhya; rALa ane miNa pAra, samabhAge siA cije dhAra; mAkhaNa meLi malama banAje, pAdatraNa te lepe jAve. gaMdhakAdi malama-2 ( pAmI rogapara). (dohare ). gaMdhaka aLazI tailamAM dharI malama banavAya; bhazaMkara te lepathI. mAmA roga samAya. kanaka bijAdi malama..3 ( pAmAraga para ) - ( soraThA chaMda ) kanakabIja, ne sneha, gaghaka rasa te lepathI ka bhAIzaMkara eDa, pAsA re gA parahare. dAvadi lepana-4 ( bhallAtaka vikAra para lepana ) ( garabI) sarSava, dArU motha, dharI samabhAgere; nAMkhI mAkhaNa mAMhI tene anAgere; teno bhalAtaka vikAre lepa thAere; bhAIlAla lepa e zreSTha gaNAyare. For Private and Personal Use Only
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (240) AyurvedAditya prabhu upakAra kathana upajAtIvRna je jatanAtha jaga sukha mATe. kidhAM ghaNA adUbhUta kAma hAthe cIdhI hI sauSadhonI, pAnI, aho bhaIlAla, pramANi bAnI itizrI kRSNapura nivAzI0 vidyArAma tanujanuSA kavi bhAizaMkara paMNDita viracite AyarvedAditya graMthe; cuNAdhikAraH guTikAdhi kAra modakAdhikAraH kvAthAdhikAraH abalahAdhikAraH tailA dhikAraH ghRtAdhikAraH kalkAdhikAraH parizaSTA dhikAraH Ada varNanano nAma tritIya prakAza saMpurNa // tathAstU // A / For Private and Personal Use Only
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya 'ta , . . - i/ jo Ayara 13. It >> 1 ijha, : na : 69 : caturthaprakAza kALanI nyArI gatI viSe vivecana. ( reLAvRta. ) , dekha zAryavata kALa, kALa sarveno karate, nahIM rAyanI bIka, jarA te manamAM dharatA; pazu, paMkhI dhani raMka, sarva para ceTa dhare che, karI mAMsane hAra, harSamAM nita phare che.. dayA na lAve leza, ghaNuM e khAdhuM bhAI, eja kuLa AcAra, nathI kAMI Aja navAI te paNa bhupe bahu, peTa coMTeluM enuM. kahe vidhAtrI pachI, nAma zuM pADe tenuM. nAma dhayuM che eka, kALa, te kALa kharo thayo pavana para svAra, kara te krodhe bharyo satya dhanTa para caDha, dIza te dIle mAMte ' For Private and Personal Use Only
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jAjAnana ( 292 ) AyurvedAditya - ne nahIM koIne mATaya; jarI te beTI thato. dhanya Taki baLavaMta. keNa baLa tAruM mA; sarva taNe guhyAtha; tu ja dara zAvI Ape; tuja guNa gAvA kAja, nahIM jhAjhI mata huM mAM, zirya ane purSotha, pUratuM dekhuM tUmAM. " tuM dhAre te kare, raMka ne rAya banAve; 'tuM de jIvatadAna. jharu tuM prANa harAve; ahe? kALa, jaga phALa. bALa huM Apa taNe chuM; AyurvedAditya graMtha A Aja lakhuM chuM. te paNa tArI kRpA hoya te puNe lakhAye, nahIM te adhuro rahI dhUnya dhANe zrama thAya; kALadeva puSartha, kAvya pade pade che; lakhatAM 4muti prakAza, stutI bhailAla vade che. jaMtra kaLA lakhavA prabhu stutI. ( dAhare ) OM tataH kRpALuM ; da sevakane sAdha; jaMtra kaLA lakhavA vize; de mati tuM jagarAya. ---C00 - For Private and Personal Use Only
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha prakAra ( 293 triA . jaMtra kaLAnI saMprApti ( rUci chaMda ) purva kALa perela gaNune. jaMtrakaLA jaNavAvuM chuM, jyAM je rItI jema kahI tyama, yathA itI batalAvuM chuM; jaMtra kaLA che jokhama kArI. joI vicArI te karaje. vRddha paMDita ne puchIne pachI pAga Age bharajo, roga vinAzaka jatra 1 : rI, , to vAtpa rapA Ara strIdhaM za che stavatusuya ( dehare ) ahi vahyI patre lakhI, zuddha jaMtra A rUpa; tera divasa te dATa, jahAM grAmane kapa 1 pachI huM te lAvine; gaLe ukALI mAMhya jama dharI mahi kavAtha kara, nIra a5 re' jayAMya re tyAre madha temAM dharI, teharagine pAya, te piDa nidhimAM ThelatAM kare kRSNajI sahAya * ghara vakhata jatrakaLA nidhI enA ne atipiogI gujarI bhASA ne sarvagraMthathI uparI vadhAre thaipaDe tevA graMtha (guTo) amArI taraphathI bahAra pare che ke- 40 piTeja 08. pAI ke te 1.nI jara heya teNe graMpa ka tara tarapha pitAnuM nAma, nakala, ThekANuM lakhavuM For Private and Personal Use Only
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 294 ) AyurvedAditya *. . ja jana - jAma vIra jaMtra-2 1 zrI | ivijaya chaMda jaMtra lakhI kadaLI dalamAM yaha patra pethi tamAma juvAra zrIphaLa lAvi veda karI, pachi mehaka taila viSe maba dhAre tehajahAM pachi tela ghase jadakayAhu gamecita nAri bicAro kahe bhailAla cahI pritamAM, rajanI sukharUpa sadevagujArela duHkha hAraka jatra...3 - - - - For Private and Personal Use Only
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha prakAza ( 5 ) (jekari chaMda) jatra piMparanA patra lakhI; dATa bheLi maLe ja yAM sakhI. . traNa dIvasa tyAMhI rAkhaje, aNu bo9yo rAte lAvaje,1 dhUpa, dIpa, naivedana karI tAmra mAdaLI, le te dharI; te kaTi bAMdhI rAkhe sadA; te dura thAya saha ApadAra dhanuSyabaLa vardhaka jaMtra-4 rUcirA chaMda dhanuSya para AjaMga lakhIne; za sainyamAM dhAre che. dhIra, vIra kAMkaTi joddhata; svalpa mahIM saMhAre; iMdrarAya che, daivapatI, paNa, jaMtra tehakyAM jANe che, jJAnasiMdhu bhailAla kavI kahe, teha kabAja pramANe che ? ja jayAM AgaLa strIo vAra, tehevAre gAyake bIjI mize bharAtI hoya tevI jagyAmAM ghaTa tAMbAnA mAdaLI AmAM ghAlavo For Private and Personal Use Only
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya na jana jana khelajItaka jaMtra5 67 | 2 | 7 - - - - 60 kaTAva khelajItaka Ajatra pekhika jAdugara tuma zekhiDi ghe; upara pramANe dariliMTio, ADiubhIne. pachI lakhelA joIakSaro, tehapramANe, zuddha akSare, khilIcAMdanI, heya tyAhare, vaLi nakSatraja, hAya svAti" te samayamAM kADijaMtrane guggalalAvI, dhUpakarIne pachI premathI, tehalaIne dhAlimAdaLI, teha hAthamAM, sajaDa bAMdhI, pachIteje, khelakare, sarva khelamAM jIta pAmaze khela-1 - - bhaya harNa jaMtra...6 | 77 ! 84 ! 2 | 80 83 [ 74 | 81 | 82 1 ! 74 | hA ! 1 | 4 | 7 71 85 | doharo matikA kiMkarimAM lakhI, jaMtra koTamAM rAkhya; te caMDI rakSA kare, bhayapachi nahi mukha bhAMkhya For Private and Personal Use Only
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir canne prakAza. (27) vipaviDAraNa ja ..7 * - kAvya chaMda kamaLa patramAM ja, purNa ArIta karIne. pAvakamAM karipa; jannata para dharIne, pachiyamAM tedharI, khilave rUDA kAme. te tethI tatakALa, haLAhaLa viSa virAme jaMtra mahA baLavAna. caDhe ekale hAre. duHkha, sukhe nA kare, datya paNa tethI hAre. jatra lahI sukhakAra; lA jayama ja vakhANe, bhaIza kara, paDita. hAya te kaLA pramANe prasutI karanAro jaMtra-8 - 3 . -- - .. -- - - 1 . ' For Private and Personal Use Only
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya bhujaga prayAta lakha dhatu pa badhe jaMtra vArI, batAvo piDe jene garbha bhArI, pachI ja te seksa nIce mukAve, pure gaNiIne paDe citta =hAvo jJAnavardhaka jaMtra..9 lalIta chaMda tuhi vicAra A, jatra patramAM, lakhi badho pure. dAkhya atramAM dhupa karI pachI, hasta bAMdha te, guNa vizALa che, jJAna vadhe te tadapi jaga A rAtri thAya che, varUNa lekhaNe te lakhAya che, kalama vAMsanI. sAhine lakhe, tarata kAmanA, dhAri te bane vaLi jamAtra , jaMtra A raTe, tarata zatrune, kALa khuTe. = meMja zekhana maMDANa varUNanA seTAnI kalamakare tevajaMtra lakhave . # suvAnA bichAnA nice jaMga muko. For Private and Personal Use Only
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAdita ( 2 ) bahuja kAmano. jaMtra A kharA. vira vicAri je jJAnane dhare 3 triya javara hAraka jatra-10 nAgaradalamAM sahI vatI, upa jaMtra lakhAya, triyavara pIDItane, te ke baMdhAva. paNa je je viNa dhUpa te, kare na dhAryuM kAma, nija saMzaya bhailAlane, pachi lahe abhirAma. 2 putra prApti kara sAdhana jaMtra....11 ! 33 [ 31 | 2 | 8 | 7 | 3 | 37 7. 34 i 43 | 9 [ 31. ( hIita chaMda) reTIpere A jaMtra lakhine, zvAnane khavarAvatuM bi meTo uche khADe che nAgaravelanA pAnamAM ja lakhavo. = paDo paDatAheba bhIlAla (graMtha) ne puche . - - For Private and Personal Use Only
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 300 ) AyurvedAditya janajawwjA ja kare che kArya te subha jANavuM zame karine nibhAvatuM, bhaIlAla te kRtithI bhalAM, bahu kAma che. ke, nAsare, be putranuM sukha pAmavA, kAM IchatA he A tare - -20-- zatra vinAzaka jaMga...12 0 0 caMdracakerA, patramAM, maMtra uparano lekha, dhUpa karI tene pachI, pratIdIna tuM dekha. trIza divasa e parathI. purNa cAhera thAya, tyAre te ghuMTI pachI, je zane pAya. A rIte zAnI kabU, kare sarvathA kAI, te zatranA prANanuM, jakhama naji hoya. gabharihara jaMtra-13 zaguna gurA zu cIdayo (zrIrAma) ka prapatI 1 e naspatI gujarI le. ke sAhArI kahe che te jAte kaDI karI tAke che For Private and Personal Use Only
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha prakAza janajAnaMnna lalItaida lakhita jaMtra, dhAtu pAtramAM, dhupa karI juve garbha piDayamAM; pachi mukI taLe tere suve garabha duHkhathI, te na te rUve pabitI meLaka jatra.14 OMbahmaNe namaH zAMti zAMtiH manahara chaMda zIla dekhIne pachI: Akala thI nakalanuM, -hadaya rasI viza, vasA visavAsa pachI mukha phADI jarA, lAja tajI dhIra dharA, bolIthI bakIza ThIka. sAmuM citta ThAra te, jhapATAmAM pachI dharI, lAja maMkI taja parI; sAma dAma, bheda karatAM, mAM tuM vicAra kahe bhaIlAla mahA, jaMga meha rUpa jAya, vinA *parizrama para, pritImAM bhaLIza te bhaya viDAraNa jatra 15 tema ja zaT I | | na | ": [ re ! vAM. | 2 | 2 | 4 | 1 | 6 | 7 | 8 | " ragara manathI For Private and Personal Use Only
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar AyurvedAditya amArA kAma na dAhara kAgaLamAM A jaMgane, lakhe pANithI jeha pachi bAMdhe te hAthamAM vahe nIra saMdeha te bhaya tene nahi rahe, dahe duHkhanA koI kahe bhAIza kara, saddha A, jatra vicArI joI 2 2 dhAnya vadhu jaMtra 16 halI toTaka chaMda lakhi jaMtraja veNu dale upalya, pachi dhUpa pare jhaTa te dhari che, tada dhAnya kuThAra viSe dharatAM, bahu dhAnya vadhe suyasa bharatAM hiMdanA ziryamAM sAvadhatA kAvya chaMda re vaccethI kema, ApaNe dADo vaLaze, ja trimAM lakhave tene dhu deI paNa karo. For Private and Personal Use Only
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha prakAza ( 3-3 ) hunnaramAM pazcAta, deza kama Ate caDhaze; kaLA phare tama pAsa' hoya jayama Dhora karAyuM tepaNa ketho nahIM, kAmaka dirgha karAyuM re, re, mahA aphazoSa deva mama sava viDArI, kAvyakaLA, praphulya, kare parameza vicArI, kahe kavI bhaIlAla, purvanuM punya ujAze, tyAre hiMda vizALa, purvanA je thAze dhAtU tathA upadhAtunI zAdhana tathA mAraNavidhI kathIranI sadhana tathA mAraNa vidhI vapIra -prathamatapAvI, gALI gALI, tela, chAsa, kAMjI. ge mutra, ne kaLathI nA kADhAmAM traNa traNa vAra ThAravuM, ane eja rIte AkaDAnA dUdhamAM paNa traNa vakhata ThAravuM, eTale kathIra suddha thAya che. A suddha thaelA kathIrane bhasma karavA mATe eka mATInA vAsaNamAM nAMkhI. ethI cothe hisse temAM AmalI tathA piMpaLAnI chAlanuM curNa nAMkhI; be prahara sudhI badhuM sAthe ghuMTavuM te sarva taiyAra thayA pachI tenA jeTalI ja temAM haratALa nAMkhavI. ane tene kharalamAM nAMkhI liMbunA rasathI ghuMTavuM. pachI sarAva saMpuTa karI gajapuTa agnI Ape. vaLI punaH-pharIne tenA dazamA hissAnI haratALa nAMkhI liMbanA rasathI ghuMTavuM, ane gajapuTa agnI Apo. e pramANe pharI pharI haratALa meLavI, libUnA rasathI ghuMTI daza agnI puTa devAthI tasmA kathIra bhasma taiyAra thAya che. For Private and Personal Use Only
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 1 ) AyuvedAditya gaMdhakane zuddha karavAnI vidhI.. -eka leha pAtramAM ghata nAMkhI tene garama karavuM. ane jeTaluM temAM vrata reDayuM hoya teTalAja gaMdhakanuM curNa kakarI temAM nAMkhavuM. pachI nAMkhele gaMdhaka tamAma gaLI jAya tyAre eka dUdhathI bharelA pAtramAM dUdhamAMja paDe evI rIte vAsaNa para lugaDu bAMdhI te ghI vALe gaMdhaka gALave te gaMdha vastrapAra thaI dUdhamAM paDaze eTale te dUdha kADhI nAMkhI temAM paDelA gaMdhakane leI leI dhoI sApha karI le teja gaMdhakane suddha samaja. gaThI aDhI nAkhIkhavI caNoThI suddha karavAnI vidhI. --itenAM uparanAM phetarAM kADhI nAMkhI tenI banne dALa judI karavI. ne te vaccenI jherI jIbha kADhI nAMkhavIne te dALa upiyogamAM levI. cImeDa zuddha karavAnI vidhI. zibira-tenAM uparanAM kALAM photarAM kADhI nAMkhI aMdaranI pichI mIja kADhavI. ne tene kAMsAnA vAsaNa para mukI vAsarNa nice jarA agnI rAkho kAMsAnI vATakIthI te mIje vATavI. pachI te thaelA curNamAM mIThuM ke chAsa nAMkhI aMjana karavAthI AMkhanI tamAma piyAo maTe che, jasatane suddha karavAnI vidhI.. vasata-tene devatA para rAkhI rama karI, tene ekavIsa vakhata dUdhamAM ThAravAthI te suddha thAya che. te suddha thaelA ja For Private and Personal Use Only
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir catura prakAza. ( 305) tane eka mATInA vAsaNamAM nAMkhI taLe agnI pradipta karache. eTale te ja sanano rasa thaI jaze. te rasane liMbaDAnA lAkaDAthI halAvyAthI jasatanI suddhabhasma taiyAra thAya che. te bhasmane pachIthI kuMvAra, triphaLA tathA bhAMgarAnA rasanI bhAvanA devI, dareka bhAvanA didhA pachI gajapaTa agnI de ema karavAthI upiyogI bhasma taiyAra thAya che. jherolAMnI suddha karavAnI tathA mAravAnI vidhI jA-tene tera divasa sudhI eka mATInA vAsamAM gAyanA mutra sAthe nAMkhI mukavAM ne dararoja navuM navuM gAmutra dAkhala karavuM ne junuM kADhI nAMkhatA javuM; pachI muda ta (tera divasa purI thaethI gAmutramAMthI kADhI leI dhoI suddha karI tene divelamAM boLIbaLI bhasma karavI. ne te bhasma khAvAnI davAnA upiyogamAM levI. * eka * TaMkaNakhArane sudha karavAnI vidhI. dAkhalA -tenAM pATiAne IdevatA para phulAvavA eTale te siddha thAya che. ne dareka vakhata teja davAnA upicogamAM levAya che. trAMbAneM suddha karavAnI tathA mAravAnI vidhI. ' gAMDu suddha trAMbAnAM pAtaLAM karelAM patarAM ne agnImAM tapAvI tapAvI. tela, chAsa, kAMjI, gaumutrane kaLathInA kADhI mAM traNa traNa vakhata ThAravAM eTale te suddha thAya che, pachI For Private and Personal Use Only
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir {, 306) AyurvedAditya e sugdha karelAM jhINAM patarAne traNa divasa sudhI liMbunA rasamAM bApavAM, pachI tethI cothA bhAgano pAro laI kharala mAM nAkhI tenI sAthe trAMbAnAM jhINAM patarAM paNa nAMkhI tAjA liMbu rasathI kharala karavuM. tyAra pachI te patarAMne eka pahAra sudhI liMbunA rasamAM kharala karela gaMdhakathI lepana karavuM pachI cAra pAna vALI khArI luNI athavA sAToDIne vATI lugadI karI tenA upara pharato babe AMgaLa thara caDhAvI pachI tene eka hAMDalImAM mUkI. te para uMdhu DIu DhAMkavuM anehAM DalIne khAlI rahela bhAga retIthI bharo. pachI te hAMDalI nu matuM rAkha ne mIThAne meLavI karela lugadIthI baMdha karavuM A pramANe taiyAra karI. culA para caDhAvI anukrame vadhatA vadhatA agnithI cAra paheAra sudhI sArI rite AMca devI. pachI agnI TharI jAya nehAMDalI DADhIpaDI jAya tyAre temAMthI trAMba kADhI laIne te trAMbA ne eka pahAra budhI suraNanA rasamAM kharala karavuM ane pachI tene gaLe karI suraNanA peTamAM nAMkhI te upara aMguThA jeTale joDe mATIne thara caDhAvI tene gajapuTa agnI de eTale tAmra bhasma taiyAra thAya che A bhasma ja ugI stha be vAparavI. rAMbAnI bhasma sapheta thatI ja nathI. paraMtu je jogI loke sapheta karI batAve che te Abuheba DhoMga che. tevA ThagI sAdhuthI DagAvuM nahIM eja mArI viDAptI che temaja te leke tevA DhoMgane majabUta satya ThasAvavA tenA guNanuM accha khyAna kare che paraMtu Ayurveda zAstranA niyama pramANe trAMbu kAMI vizeSa puSTIkAra nathI mATe tevA heMgI lekanI DhagAIne DhoMgI draSTAMta satya mAnavAM nahIM ne te zravaNa paNa naja karavAM. For Private and Personal Use Only
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya ( 3 7 ) nAnA nepALa sudhdha karavAnI rIta. neT -nepALAnA bIjanI poTalI bAMdhI te poTalI traNa divasa sudhI bheMsanA chANamAM rAkhI mukavI eTale nepA suddha thAya che. pachI te poTalI kADhI temAMnAM bIja dhoI tenI tvacAne pheDavI eTale aMdarathI dALa nikaLaze tedALanA madhya bhAgamAM jherI jIbha rahelI hoya che te jIbha kADhI nAMkhavAthI tedALa sarva Apo pacAranA ugamAM Ave che ' paravALAM nesudha karavAnI tathA mAravAnI vidhI FrA-sArAM teja yukta paravALAM lAvI tapAvI tapAvI kaLatha nA kavAthamAM zAnta karavA, ema traNa vakhata karyothI tene AkaDAnA dUdhamAM meLavI sarAva saMpuTa gajapuTa agnI ApavAthI sudha bhasma taiyAra thAya che pAro muchata karavAnI vidhI Gro ...tene thoriAnA pAnamAM kharala karI eka ' prahara pachI kADhavo ne pachI eka prahara sudhI junI iMTanA jhIkALAmAM maradanakaravuM eritete pAro sudhdha thAya che pachI e zudhdha thaelA pArAne auSadhapacAramAM vAparavA harakatanathI pittaLane zuddha karavAnI tathA mAravAnI vidhI pitta che. tenAM pAtaLAM karelAM patarAne agnImatapAvI tela, chAsa, mAmutra ne kaLathInA kATAmAM anukrame traNa traNa vakhata hAravAM eTale te thAya che pachI te patarAnA vajana jeTale ja gAMdhaka laIne tene AkaDAnA dudhamAM vATa paNa For Private and Personal Use Only
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 308 ) AyurvedAditya pelAM zuddha karelAM patarAMne khATA rasathI vAraMvAra sAphakaravAM ane pachI te patarAMne upara pramANe tayAra karela gaMdhakathI lepakare. ane tene kuMDAmAM kApaDa madikarI gajapuTa agnIde e rite tene be vakhata gaja phuTa devAthI zuddha pittaLanI bhasma taiyAra thAya che bhilAmI zuddha karavAnI rIta bichAmAM tene gAyanA chANanI sAthe ukALI pANIthI dhoI sApha karI pachI oSAnA upayogamAM levuM, bhilAmAM khAvA ApatAM tenI sAthe ghaNuM karIne ToparAM ne tala khAvAneja bhalAmaNa karavI; manasIba sudhdha karavAnI nitya anAdi -traNadivasa sudhI dalAyaMtramAM AyaMtra zI rIte karavo te puThaLa yaMtrajJAna vibhAgamAM tapAsI levuM, tene bakarInA mutranA sAthe pAkavavAM ne pachI bakarInAM pIttanI sAtavAra bhAvanAdevI eTale manasIba suddha thAya che, rUj(cAMdI ) sudhdha karavAnI tathA mAravA nIvidhI #g ...tenAM pAtaLAM patarAne agnimAM tapAvI, te pAvI, tela, chAsa kAMjI, gomutra ane kaLathInA kADhAmAM anukrame traNatraNa vakhata ThAravAthI rU5 sudhatho che. pachI eka bhAga haratALane koI khATA rasathI eka pahAra sudhI khalamAM mardana karavuM tyArabAda haratALathI traNagaNA vajananAM rUpAnAM For Private and Personal Use Only
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha prakAza ' (39 patarAne te haratALathI lepana karavuM, pachI tene saMpuTa karI kapaDa mahi karI te para trIsa DAyAM chANane agnI karavo te agnI TADha paDayA pachI punaH haratALano lepakarI upara pramANe agnI kare evI rIte cAda puTadevAthI rUpAnI sudhdha bhasma tayAra thAya che leha saddha karanavA tathA mAravAnI vidhI du-gajavelanAM pAtaLA karelAM patarAM agnImAM tapAvI, pAvI, tela, chAsa kAMjI gomutrane kaLathInA kADhAmAM anukrame traNa traNa vakhata ThAravAM eTale te sudhathAya che. te sudha thaelAM patarAne ghasI tenuM curNa karI, te cuthI dazagaNe hiMteLeka nAM be pahora sudhI tene kuvAranA rasamAM vATavuM ane pachI gajapuTa deva epramANe sAta vakhata gajapuTadevA thI sudha lehabhasma taiyAra thAya che. vachanAga sugha karavAnI rita vachanA-tenA kaDAkA karI lugaDAma bAMdhI eka mATa lAmAM gaumutrabharI temAM tene DubAvI rAkhavA, ne temATalA ne traNadIvasa sudhI taDake rAkhI mukavuM gamutra hameza navuM navuM nAMkhavuM pachI mudata ( traNadivasa ) purIthaethI, te kaDakA bahAra kADhI mukAvI curNa karavuM te zudhdha vachanAga kahe vAya che - zilAjIta sudhAravAnI rIta zistrAgAta -tenA cha Na kakaDA karI tene khUba uSNa pANImAM nAMkhI eka paheAra sudhI rahevA deva; pachI pANune khUba vALA. For Private and Personal Use Only
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 1 ) AyurvedAditya vastrathI gALI levuM. ane eka mATInA vAsaNamAM take rAkhavuM ema taDake rAkhatAM pANInI upara je ghaTo bhAga Ave tene laIbIjA vAsaNamAM nAMkhave, tene pharIthI uNa ( unA ) pANImAM nAMkhI eka pahora sudhI rahevA daI pANIne ghoLI gaLI mATInA vAsaNamAM taDake rAkhavuM, ne upara je ghATa bhAga tarI rahe telaI le; e pramANe be mAsa sudhI vAra vAra karatAM chevaTa pAchupara ghATo bhAga na Ave ane sAthe kALabhAga vacce rahete sudha thaela zilAta samaja sisa rAdha karavAnI tathA mAravAnI vidhI tirU --kathIramAM batAvyA pramANe sitAne sudha karI, pachI thoDA manasiLa laI tene nAgaravailajA pAnanA rasamAM khUba kharala karI te vaDe risAne lepa karavo. ane pachI tene gaja puTa agni devoe mANe batrI gajapuTa devAthI suda sisAnI bhasma taiyAra thAya che. sonIne zuddha karavAnI tathA mAravAnI vidhI Aira - tenAM pAtaLAM patarAM karI agnimAM tapAvI lAla karavAM ane pachI tela chAza, kAMjI, ge mutra ne kaLathInA kavAyamAM anukrame traNa traNa vakhata karavAthI te zuddha thAya che. pachI senA nA telathI bamaNe pAro laI te patarAM sAthe tene kharala karI te ne gaLe kare. ane te thaelA goLA jeTale gadhaka laI tenuM curNa karI te curNa gaLAnI cAre bAju lagAvI devuM. ane goLAne rAkhavAnAM be keDiyAMmAM paNa pAtharI devuM pachI te For Private and Personal Use Only
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ca prakAza keDiAmAM pele goLa mukI te sarAva saMpuTa ne kapaDe maTI thI baMdha karI, sukAvI, trIsa aDAyAM chANAne agnI kara saghaLAM aDAyAM baLI tenI rAkha ThaMDI thAya. eTale te sarAva saMpuTane bahAra kADhI eja rite bIjI vakhata gaMdhaka I pharIthI trIsa aDAyAM no agnI de. e pramANe gaMdhaka lepa na karI vAre vAre cida vakhata agni puTa devAthI zuddha suvaNa bhasma ticAra thAya che. haratALanI suddha karavAnI tathA mAravAnI vidhI tA. tene bhuko karI tene eka pahora sudhI dolA yaMtrathI ( A maMtra zI rIte kare te yaMtra jJAnamAM jevuM paDe) kAMjImAM bApha, pachI kuSNamAMDa-kahaLAnA rasamAM mIThA telamAM tathA triphaLA-haraDe, baheDAM ne AmaLAMnA pANImAM e rite cAra pahora sudhI bApho eTale haratAla zuddha thAya che pachI tene sATheDInA rasamAM vATI sukAvavo . pachI eka hAM DalInI aMdara arva bhAgamAM sAToDIne khAra bharIne te u para haratAlane gaLe mukI upara hAMDalInuM beDuM bAMdhI mATe DIne khetara nAMkhavo pachI te para bajI hAMDalI udhI pADIne te halaDI ne cule caDhAvI taLe agnI kavo pachI anukrame agni vadhAratA ja Avi rIte pAMca aho rAtrI sudhI akhaMDa agni devAthI haratAla marI jAya che. haratAlano gara bhAgamAM sAva pachI thAya che hiMgaLa suddha karavAnI tathA mAravAnI vidhI .gADaranA dudhanI tathA khATA padArthanA rasanI sAta hiM For Private and Personal Use Only
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyuvedAditya bhAvanA ApavAthI hiMgaLa zuddha thAya che. liMbunA rasathI, athavA li bunA pAnanA rasathI eka pahora sudhI hiMgaLa nuM mardana karI higaLAnA pArAne uce caDhAva pachI upa lo hAMDalImAM lAgI rahelA te utama pArAne laI le A ne tene sudha karI upayogamAM le. metI sudhdha karavAnI tathA mAravAnI vidhI tti...tene juInA rasamAM delAyaMtrathI (yaMtra jJAnamAM jevuM ) eka pahora sudhI bApha devAthI te sudha thAya che. tema ja kAMjI, liMbuno rasa, gomutra, dudha, vageremAM paNa sadhAya che. pachI sudhdha thaelA metInI sAthe gaMdhaka, ne pAra leI te tra traNa ne dudhanI sAthe kharala karI sarAva saMpuTamAM mukI, gajapuTa agni devAthI sudhdha matInI bhasma taiyAra thAya che ? . hiro sudhdha karavAnI tathA mAravAnI vidhI. jitene bheMpariMgaNI bheTaMgaDI ) nA kaMdamAM nAMkhI dalAyaMtrathI. kaLathI ane kadarAnA kavAthamAM sAta divasa sudhI bAkavAthI te sudha thAya che, pachI traNa varSanI nAgaravelanAM bIjanI lagaDI karI temAM vacce vacce hiranI mukI tene saMpuTamAM ghAlI kApaDa maTi karI gajapuTa devo A pramANe sAta maMjapuTa ApavAthI sudhdha hirAnI bhasma taiyAra thAya che. 2 - For Private and Personal Use Only
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha prakAzaM: ( 313). yatrajJAna jAdaMDa...eNka veMtanA uDA vAsaNamAM ASadhanI zIzI, mukI tene bahAra gaLA sudhI cAre bAju retI bharI vAsaNanie. agnI karI Ape pakAvavuM atithI karela yaMtrane vAlukA yaMtra kahe che resa-oSadhane bhejapatranI aMdara dorAthI bAMdhIne be ja patra para trevaDuM lugaDuM bAMdhavu pachIte poTalI ne dorAvatI eka lAkaDAnA DIkAnA madhyamAM laTakatI bAMdhavI ane kAMjIAdI AthAnA padArthothI bharela hAMDalInADa para vacamAM lAkaDuM bAMdhI hAMDalImAM te piTalIne adhavaca laTakatI rAkhavI ane hAMDalInI nIce tene praganA prakaraNamAM kahyA pramANe agnInI AMcadevI Aya ne delAyaMtra karIne kahe che, jayaMta ...hAMDalImAM pANI; bharI tenA moDhA para lugaDuM bAMdhavuM ane pachIte lugaDApara bAphavAnuM ASadha mukI tepara DhAMkaNuM DhAMkI hAMDalI nice anAkarI tene bAphavuM Aya ne svadanayaMtra karIne kahe che. a ... eka meTa khADekarI tenI aMdara vacamAM eka nAne khADekarI te nAnakaDA khADAmAM retI bharI temAM pAra bharelI kulaDIke hAMDalI mukI upara moTA khADAmAM A DAyAM chANane agnI kara AyaMtrane bhudharayaMtra karIne kahe mAta...eka hAMDalIpara bIjI hAMDalI mukI bane hAMDa lInAM meMDhAMnA sAMdhAne baMdha karI de asaMtrane DamarUcaMga ka rIne kahe che, For Private and Personal Use Only
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAdiya auSadhanAM bhinna rUpa -lIlI oSadhIne ema ne ema vATI ane sukI cakkIne pANInI sAthe vATI caTaNI jevI lugadI karavAmAM Ave te kakaka kahevAya che javA-sArI rite karela cAra rUpiAbhAra osaDamAM saLagaNuM pANuM nAMkhI tene mATInA vAsaNamAM ukALavuM, AThamo bhAga pANI bAkI rahe tyAre utArI levuM (cArathI upara) ane seLarUpiAbhAranI aMdaranA aSadhamAM AThaga chuM pANI nAkhavuM ane seLavI upara tathA cesa rUpiA bhAranI aMdaranA aSadhamAM cAragaNuM pANI nAkhavuM ane temAMthI AThamA bhAganuM pANI rahe tyAre utAravu A rite pakAvela ASadha kavAtha kahevAya che. ' [avrii. -ASadho kalaka karI te para sIvaNanAM, vaDanAM. kejA bU vagerenAM pAna sArI rite viMTI teyara be AMgaLane mATInA thara caDAvI tene agnImAM muko ane mATI lAlaca La thaI jAya tyAre te geLAne bahAra kahADI le ane pachI tethara ukheDI aMdaranA kaTakane nicavI rasa kahADI le A kaka pakAvavAnI rItane puTapAka kahe che, " . wTa - SadhanA cAra telAnA curNane mATInA vAsa mAM nAMkhI temAM seLalA unuM pANI reDI pachI temALI levuMe gALela guNanuM pANI phAMTa kahevAya che cAra tolA ASadhane sArI rite khAMDI athavA vATI ceviza telA pANImAM AkhI rAtripalALI prAtaHkALa mAM te pANI gALI levuM A ritIthI karela aMSadhane hImakahe che For Private and Personal Use Only
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ayurvedika dezI dabAnAM tAla mApana koSTakA khApurathI tela sudhInuM keka.. | gujarAtamAM cAlatuM. 6..cokhAbhAranI 4 1.... rati .....rati ne 1.vAla . 16.vAla no = 1....gadiANe. 2.gariNAno 4 1. le keTaka-raju mAtelAne = 1Asa 1...vAlanA = 6.grena - 1...ratinA 2.. grena ja talanA mApanuM keka-3 tAddha gati kAra | paNa sArA mitra | kapAzcatumizca palaMnulAjJAH / / karSa suvarNaraya suvarNa saha // 1 // artha...pAMca ane khaDIne eka mAse ane zaLamAzAne eka kaSa. ane cAra karSine eka pala, tathA eka karma savaNa ne suvarNa saMjJA kahe che. For Private and Personal Use Only
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurAditya - IgrejI havAnA nAla mApanAM kaTaka. ra... premanuM " ke } == . 1. kuMpala 3...palano = 1... dAma 8. drAmanA . .. Asa" 12. Asano = 1. pAMDa - kASTaka... 2 1. nana = gumAre ghauMbhAra 60....eNna - 1 .. kAma 16....sane : 1. pAMDa athavA 6 katala sumAre 39 tolA pravAhI padArtha mApavAnA nolanuM koSTaka keSTaka-1luM 1.... mInImanuM 60...mInImano * 1.dhAma 8...drAmano 1. Apa 16. sane = 1... piAMDa 20...Asano = * 1....poinTa 8.pAInTano = 1 gyAlana repiTano 4. kavArTano ra... bAvanano = = ra 1... kvArTara 1....cAlana 1 tI For Private and Personal Use Only
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - caturtha prakAza ( 3 - 63...mAlanane 84. khyAlanane 2....hAgaDano 4 = = 1.hAgaDa 1...paMcana 1..papa a baTa ne - ja00 - harAmI lekanAM kuvacana sAMkhI prabhu Azraye dhra pure karyo te viSe. rahela deDha varSa huMja kusthalI purI viSe, tadA harAmi duSTa leka kArya zuM! kahI hise. vahe ariSTa leka teya Teka graMthamAM dharyo, ahe kRpALu deva tuM kRpA thakI puro karyA- 1 Azraya lidhelA graMthanI anukramaNikA ne prema pura karyAnI janmagAMTha. ghaNA graMtha Azraya thakI, ra maMthe A rItya zuta, bhAva prakAzane, hArita, pekhi pavitra... 1 zAra dharanI, saritA, vaLI parAsara pATha bhAne agni vezane, zIva zagitA ThATha.. kAzirAjya dhanaMtarI hazarAjya sukhakAra vedAmRta, ne vAgabhaTa, lidhe sarva AdhAra- 3 nidAna mahAdhava mahAnidhI. bijA graMthanI braja karI koTI A 2, graMtha zAna da gu ja , 4 ja kaThaNa be kada taluM gAma ki ve che ke A For Private and Personal Use Only
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 8 ) AyurvedAditya ema ghaNA agho ane, gurU pAse laI jJAna vaMda miTige bi thaI, lakhe graMtha avasAna- 5 vaLI gi yati pAsathI. subha sArada kidha zeAdha gurjari bhASA dAkhavI, thavA bALane bedha. 6 parva che sarakhaMDamAM, bharata khaMDa prakhyAta vaLa temAM paNa zreSTa che. sarva thake gujarAta... che. tenA madhya bhAgamAM karaNapurI sukhadhAma jhaTa saMsAra tarI zake, letAM tenuM nAmatyAM mALavi zrIgeDamAM, vighArAma tanUja mAdagalariyaja getramAM, pimbu parva trija 9 subha zAkhA mAdyandinI bhaIzaMkara nija nAma popakArI pakSanuM, kare sarvathA koma. kikara sahu kavijana taNe, mada mastAne narma amaka jhamaka vasu bhedana, te na lahe kaMI mane, sana arADha aNumAM, tArikha trIsa vicAra; subha mahine sapTembare, zukavAra jyAM sAra. graMtha purNa te dina karyo, dhanya dhaTI paLa teha, jaya mahAlakSmI mAtA jaya. sapi tune A deha, kapAsiMdhu che sarasvatI, mamamayA mahApa; jagata janetA IzvarI, divya teja darUpa pada dAta che padmaNI cinha paNa abhidhAnaka - sva dize jANa nahIM, mAya baLe avajJAna. karo kRpA kejarI, brahma sutA harI bhakta, = samAM ke parva For Private and Personal Use Only
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir catuya prakAza Azraya ApI dAsane, kare mAtajI zAMta, 16 adhika mAta zuM huM lavuM, labADamAM levAu, 53. 15 tuma yAziyA ghaTi ghaTi mA tujane jape, sajoDi hAya A dAsa, " tUja kRpA mA mane, pragaTayuM jJAna prakAza, (18 Cc---- .. itithi kRNamUra nivAzI vidyArAma sanujanuSA kavi bhAizaM kara pADita viracite AyarvedAditya graMthe kAlagati vivaMcana roga binAzaka jatra, razIkarNa jatra. duHkhahAraka jaMtra, anuSya vala vardhaka jaMtra, khalajItaka jatra. bhayahaNaM jaMtra, viSa viDAraNa jaMtra, prasutI karanAro jaMtra, jJAnavardhaka jaMtra, niyajvarahAraka tra. putra prAptakara jatra; zatrUvinAzaka jala; garbhApaDya hara jaila; para mitI meMlaka jatra, bhaya biDAraNa jaMtra, dhAnya vardhaka jaMtra, hiMdamAM zArya zAva yatA, dhAtU tathA mAraNavidhI catra jJAna, oNpazanAM bhinya rUpa, dezI tathA iMgrejI davAnAM tAla mApanAM koSTako, ne graMtha aMta sUtrI Adi varNananA nAma caturtha prakAmA saMpurNa // tathAstU // For Private and Personal Use Only
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyurvedAditya : ( manahara chaMda ) raNa purva kALe, pUraNa kIdhela chatAM, vaida vidyA sadA kALa mAnelI amApa che, bhinna bhinna bheda kaLA -hadayamAM dharI mATe, veda parameza rUpa. akhaMDita Ape che, sagAM sAdara bina, juThTha rUpe lahyAM tadA, veda badhA vizva taNe, jAhera mAbApa che; bhAIlAla bhaviSyanuM, thavAnuM uccAre tethI vaida pralita kaLA, sadaNa khApa che. . " 4 " ja " . ." samApta . . . **,*.. 1. * For Private and Personal Use Only
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kaThaNa zabdane kesa - ( 321 ; kaThaNa zabdano koSa kabijIta == vAvali chAla kuMDalI == gaLe kaLazI = puSTi parNi taNa = rohiSa ghAsa kadaLIphaLa = keLAM gaLajIbhI = bhayapAtharI ' kanaka bIja = dhaturAnAM bIja gomathI = gAyanA dUdhano maTha kAkaDI = kamaLa kAkaDI gugula = gugaLa kevidAra = garamALa gavAdanI = cAroLI kolakaM = bAra gaMdha = gaMdhaka 'kisabIja = khAkharAnAM bIja gujA = caDI kakaTikA = kakaDI gaMdupaDI = gAMdhArI kase. = kapUrakAcalI gudabraza = AMmaNa kosAtakI phaLa = galakuM grathika = gaMThoDA. pIparI mULa karNikA = kare graMthA = saMkhAvaLI kali = iMdrajava gacI = gaLe kuza = dAla gaja capaLA = gaja piMpara kuTa = upaleTa garama ziMganagaramALAnI ziMga capaLa = piMpara kama = piMpara cavya = avaka karodyaNI = kaDa ciMcaNatvaka=AMbalInI chAla kaDuvaMdrAvana = iMdravarU. caturamya = amala veda kekama, kezuDAM = khAkharanAMkula meTuM lAMbuM lithuM ne, gaLa kaLI = kaLIyune khATuM liMbu kuTaka= I drajavanA choDanI | citraka mULa = rAte khera For Private and Personal Use Only
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 22 ) AyurvedAditya maNa cejhagazvA = vajana. | trimAsA = traNa mAsA caturUSaNasuMTha,marI piMparImULa ta kulapama = cokhAnuM dhovarA cakra = cha saMjJA varAdi = vara vagere takraprameha = chAza je prameha jAti = jAyaphaLa tucya = morathuthu jeThi = Dimanna tithI = paMdara saMjJA jAtiphaLa = jAyaphaLa trikaTa = gokharUM jaLaprameha pANInA jevo prameha [koNa = eka hajAra covIsa to janma = eka saMjJA lAnA mApane jAIdala = jAInA pAna dizA = daza saMjJA jAjya = jIruM dvidArU = devadArane saraLa devadAra (a) jamedaka = ajamoda dAdhi = dArU haLadara tadrayAdhI = rigaNuM dazamuLa = bIlI, zIvaNa, kAM tvaka = taja, chAlI kaca, araNuM, ara, zame, tamAla dala = tamAla patra gadhi samare, ubhI riMgaNuM; trivizvA = nasetara beThI riMgaNI ne gokharU. tumbarU = dhANA datI = dAMtI muLa trika = kaTInA cheDAne bhAga ! dadhIrasa = chAsa lavaNa = siMdhAluNa, saMcaLa ne | duvA = dare biDalavaNa dravaMtI = uMdara kanI trikaTu = suMTha, piMpara, ne marI | dvijIruM = jIrU ne hAjIrU trivRta = nasetara. dvikSAra = sAjIkhArane javakhAra yuSaNa = su Tha, marI, ne piMpara dvikhera = vetarane zyAma khera trIjAta = taja, elacI ne ! diyA = ajameda tamAlapatra dhavA = dhAvaDA For Private and Personal Use Only
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kaThaNa zabdane kesa dhAtu kSika = hirAkazI; puSkaLa mULa = eraMDAnuM muLa dha:2 = AmaLA lIhA = bALa dhamAsa = dhamAse puMja = Dhagale dhanA = motha picumanta patra = lIbaDAnA pAna dhAtuki = dhAvaDInAM kula [ yAja = DuMgaLI dhanya =dhamArato patradva= tAlisapatrane tamAlapatra, dhanvayAza dhamAse piluparNi = maraveladhAnyapaMcaka = dhANe mosuMTha paMcaraka jIrUM sahAjIrUM kALI bALa bilI, ne viraNa vALo | jIrI. yavAna, ne ajameda dhAnya = dhANa pakSamakuMcaka = eka pAsuM sAca dvivyAdhrayAgni = beu ri gaNIne ! I vAne vAyune saMga citraka paMca lavaNa = mIThuM. biDalavaNa naSTa = nakAra saMjJA TaMkaNakhAra, siMdhAlaNa, saMcaLa nimna = liMbu | piDhA = kAmathI aMdha bharapura ju nayana = be saMjJA vAnI vAnagI ane patIne dabAva nADI = traNa saMjJA nArI je strI te poDhA kahevAya che. nirasahayahukavAthe = pANI sAthe | pAradaM = hAre e kavAthe pacyA =hADe nAgaphanaviSa = aphINanuM jhera putanA = cAra AMsa vALI haraDe neTa = satya paMcakela =jiMpara. piMparImULa, navanIta =mAkhaNa cavaka, citra ne saMDa nimbadala - liMbaDAnAM pAna | paMcAmsa = amalada kekama, nivaDuMgara moTuM laMbu lIMbu nAnuM khATuM nizA = haLadara, rAtrI lIMbu ne birU For Private and Personal Use Only
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AyudaMda patra = tamAlapatra muzaLI pAThA = pADha muLa brahmalAkha = pipaLA nIlAkha pATalA = pADI balA = baLabIja, kAMsakI puyaprameha =parUM je prameha bemuLa = puSkaLamuLanebilI puSkara = puSkaLa mULa, bAlaka = viraNa vALe pinsa = choDa nAmano roga biva = biluM punarnavA = sATADI bIjamapura = bIjerU piMparimuLa = gaMThoDA ' bhakti = navasaMjJA pAdatraNa = paganuphATavuM, vaiDha | bhRgarAja = bhAMgaro papaTA = ghAsione khaDasalio bha devI = bhaIzaMkara vidhArAma pittapApaDo ( kavinuM nAma che) papeTI = pittapApaDe - yakada = bhaMyakoLu paMcadaLa = trikaTa nadala. ane ! bhumI - ekasA Dadala gelaphaLanudala haraDedalA ne bhuja = besaMjJA * abhedadaLa. bhuvana = traNasaMzA padha = padyaka bhAga = bhAraMga puvADiA = kuvADiA bhAnuM = bArasaMzA priyanA dhANa . = bhilAmAM palAMThuM = DuMgaLI bhUnimba = kariAnuM phaNidhara kesara = nAgakesara mutragRha = pesAbano aTakAva bastamutra = bekaDAnuM mutra madha = mada bRhatapaMcamuLa = bilI, sIva | magadhajA - piMpara Na kAMkaca; araNuM; ne aravuM mokSaka vRkSa - ghaMTA pAtalI bIDelakhAra = bIDalavaNa manthavRkSa - araDUsI beumuzaLI = kALImuzaLI ne ' magadhAmuLa-piMparI muLa gaTheDA For Private and Personal Use Only
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kaThaNa zabdane kosa " ( 2 ) makSika -DirAkasI mUtA = jAvaMtrI muzaka li DI- udaranI liDI yapa = cekhAnuM dhovarAmaNa, ma-dAra Asava, semarasa meca rasa - zemaLAne guMdara yakSa = cAda saMjJA madhapukha - mahuM DAM rodha = dara mustA -motha rasa = pAre mudagapaNi - jaMgalI maga rUtu = cha sa jJA moSapaNi - jaMgalI aDada -hadaya roga = chAtInA roga mAgadhI - piMpara rana = lasaNa munI-sAta saMjJA rUdra = agiAra saMkhyA . maMdA- upaleTa rasAtala = haDatAla maMtrI - trimata raNuM = majITha marahadi - gaja piMpara rUcaka = saMcaLa mASa - aDada raktakaNI = rAti karaNa nimaka - miDuM bhUtA= karoLI nAmano roga mu - morala laghu paMca muLa - mera, gaMdhi madhuka - jeThimadha sAme ubhI bheriMgaNI, beThI madrikA - drAkSa bheriMgaNa ne gekharUM. mana:zIlA - manazIla lavaNa prameha khAro prameha megha = metha lehakiTa = maMDara muDI baDio kalAra lavaNa = miThuM yakRta -hadayamAM je guma thAyache vetasa = Ala tasa yAnikA-javAnI ajamo | vasumati = khajurI yakSakadama = kesara, agara kasturI ! veNuM = vAMsa ne 1 cadana varUNatvaka = vAya vAra nI chAla For Private and Personal Use Only
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ayurveditya parama = araDamone pAno savAMsakA - arIse vAla karI = vALa zirISa - esa vakSa vahI = traNa saMjJA zregI - kAkA bila gI vaga = kahyuI paDapaNa - suMTha. pi para piMparI veda = cAra saMjJA muLa, cavaka, citra, ne marI. viDaMgA = vAva hiMga kSAraca - sAjIkhAra, javakha 2 vidamAtA = araDuzI ne TakaNa khAra, vastakAnI = kaDAchAla kSArASTaka - khAkharane khArI viSa = vavakaLI tharano khAra, aMdheDAne khAra, vidArikA = ziveNI AMbalIne khAra, AkaDAne khar vacandrA = vaja 2. talane khAra' java khAra ne vasa AThanI saMjJA sAjIkhAra. varta = bijorAnuM muLa suvaNamAMkSika-DabaDIsenAmukhI vizAlA =di vArUNI kSipra = kAyaphaLa - vyosa = suMTha, pipara, ne marI enAkatI = senAgerU la = vAvaDiMga zazI = eka saMjJA vaLyA kekaTikA muLa -vAMka | sarkarA = zAkara zrI kakaDInuM muLa sakara = zAkara vayA - vaja surabhImaMdhI gAyadugdhanI chAsa vizarSa- 2tavA nAmane rega zaakI = zAlI vRkSa vizAkhA - sAToDI zultha = haraDe, baheDAM, AmaLAM vaTa - vaDa zAmalI mULa zImaLAnuM muLa vRkI- pADha muLa | | surasA = taLazI vikRcikA = murkI na ne raga che zarkarA prameha = retI jevo prameha, vajayurNa - leha purNa | suvacala = saMcaLa karavA For Private and Personal Use Only
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Acharya kaThaNa zabdane kesa ? 3 7 zaSTa = cha saMjJA | hArikA = haLadara zaNagAra = zaLa saMjJA higu = hiMga zakkara = zakara hemabIja - dhaturAnA bIja SaDa = vaja hasapAka = hiMgaLaka sakhapupI = saMkhAvalI hemarasa - dhaturAnA pAnane sa surya khAra = surokhAra -hasvara - hadayaroga, ne zidharasa = saraguvAne rasa | svara bheda rega. zrIpaNi = zI veNa 1 hemamAMkSikA = suvaNamAMkSikA satapuSpA = suvA haricaMdana - piLu cana saThI = saDaka yuro hissA = jaTAmAMsI sarja = rALa ardhapala - be tolA sabarasa = mIThuM amumatI - sAlavaNa mudrA yuga = ubhI rIMgaNuM beThI aTaka varga = jIvaka, rUSabha, rigaNuM medA, mahAmedA, kAkAlI kRddhi sitA = zveta duva, zAkara ne vRddhi. zIvA = haraDe aSTagadha = veta caMdana, kasturI sitADhaya = zAkara gerocana kesara, agara, devadAra zilAjatU = zilAjIta tagara, kRNA gurU lAbheda = pASANabheda AmalakIzukra-AmaLAnAM bIja zukA = dhoLA divelAnuM muLa abdhicurNa = samudra phINanuM curNa suDI suTha Arasa = AdAne rasa zu prameha = virya je prameha amuLa = AkaDAnuM muLa sabiva bALaka - piLe viraNa ahivallI = nAgaravela vALa ! artha = aDa haMsikA - rigaNuM | anavRkSa = sAdaDa For Private and Personal Use Only
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ka28). AyuvedAditya azvagaMdha = amana [ Adumbara - umaraDo Anupa = paNa thALa pradeza. A kaMdala - AkaDAnAM pAna agasta patra rasa - agathIAnA elA = elacI pAnano rasa, AgurU - agara amarA = dizAmaNI, lAjALa. IsabagoLa - othamIjIrU arala = araDusA iMdracavA = drijava aravida = kamaLa Irasa - raDa ne rasa elAila = gaLInAM pAna ityAdI - e sivAya ailavAluka = kapura kAcalI Idra - IMdrajavuM Aragvadha phaLa garbha - garamALA| uzIra - kALe viNa vALe nI ziMgano garbha udagAra - ATa kAra agnimaMtha - araNI udicya - vALA akidA - suryanA tApathI nahIM |upAla - kamaLa apasmAra - karU nAmano roga ukhara - umaraDe ekapala - cAra telA | TeTa - arala apatrarasa-AkaDAnA pAnano rasa jIva niya gaNa - jIvaka rUpabha, akSa = baheDAM medA mahAmerA kAkolI phirakATe ASabIja - kerInI goTalI lI Rddhi vRddhi, jemidha, khara azvagaMdhA - Arauda kheDI jaMgalImaga ja galIaDada. AdamAna-TinA pharAno roga jAnda - zAna N.: s " For Private and Personal Use Only
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 329 A pustakanA agAuthI AzrayadAtAonI amara nAmAvI. dehara mahata kAvya gaNanA karI, azrayajeNe dadhi, te sana sarva ne, pragaTa patramAM kIva kAvIThA 1- 2 re, aMbAlAla vaNizaMkara paMDayA - . jamanAdAsa nAgara basa zAha ! 1- " amInabhAi jamanAza kara. A. mA -rA. rA. ratanacaMda lAdhAjI zAha ! 1- " za. aMbAlAla haragoviMdadAsa sarApha - za. . jhaveracaMda bagavAnacaMda zAha { 1- " dubAI mANekalAla zAha - bhAilAlabhAI muLajIbhAI lIMbaDI 1 - pA, DAhyAbhAi mathurabhAI 10- re. bA, jhaverabhAi nAthAbhAi amIna 1 - pA. bhAIlAlabhAI jesaMgabhAI mukhI ! divAna sAheba bahAdUra 1 - pA. bhAIlAlabhAi icchAbhAi hedarAbAda 1 - pa. parabhudAsa jerAbhAI ! 5-ga. bA. AnaMdaza kara zAMkalezvara, ema. e 1 - pA. nAthAbhAI AtamabhAI { 3-kha. bA nasaravAnajI khurazedajI ema. 1-rA. jezI bhAizaMkara revAzaMkara upAdhyAya ! e. ela. ela. bI 1- .. pA. zaMkarabhAI bhulAbhAI mAstara : 1...terA lalibAI IbrAhima 1- " parabhulAla mayArAma paMDita 1- " phulazaMkara jayazaMkara. upAdhyAya [ 10-rA. bA tilAla lAlabhAI divAnasA. TAudepura 1- " lallubhAi vizvanA2 paMDita | R0-mahArAvazrI phatesiMha motIsiMhaNa AsI bAI 1- " bhAIzaMkara kirapAzaMkara mAstara8-rA. zeTha varadhanadAsa gokaLadAsa tejapALa saMdara - ' zeDa rAjamazedajI jIjIbhAI " 5. jhaverabhAi kALidAsa mukhI 1 - " caMdubhAi zI bI. e, vaherA 1- rA. rA, bhAIzaMkara vaNarAma jozI | 1-zeTha pharadunajI anarajI dastura ema. e, peTalAda rALaja pa-hiMdara di. bA. maNIbhAI jazabhAI! 2-pestanajI khurazedajI modI inAmadAra mAjI divAna sAheba rAjya pAdarA DhavANuM - vaidazAstri paramAzaMkara AzArAma -rAhuzrI pratApasiMhajI bApajI eka bA. - rA, rA. paMDita gaMgAkara mayArAma vaDodarA 2- vedazAstri cunilAla gaMgAzaMkara paMDayA 50 - zrImata bhAta mArta mAhArAja sImaraDA For Private and Personal Use Only
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3 30 dhirAja zrI sayAjIrAva mahArAja | 1 ,, ,. paMDyA pujArAma dayA, tala gAyakavADa sarakAra bahAdura 1-lakSmIdAsa nArAyaNadAsa talAyA che 4 -khA. bA, jamazedajI adesara dalAla kapaDavaNaja , pA, ema, e, ela, ela, bI, vidyAdhikArI 1- , , talATe pazetama vaje . . amadAvAda pa- ,, navanidharAya mAdhavarAve. 'malatadAra 1- , bhaTTa bhikhAbhAla garabaDada kheDA jaMtrAla 1- rara . gora zaMkarabhAI kAmadAsa , , ' bhAIlAlabhAI: pari 1- 5 , zivakara DAhyAbhAI paMDyA 1- ,. dAmodaradAsa kALidAsa dave mayu, kA. 1 - , gera ma cha rAma... 1- , , nAthAlAla kaLasa A mA. ! be cAraNa 1- 5 , maNIlAla ke 1Lama paData - pA, hAthIbhAI de baMdabhAI kara 1 ,, ,, kezavala mu neI A mA, | 1- pa. bhiAi vanidAsa bAbarA 1- , ,, jIvaNabhAi halacaMda. 2- vaiSNava sAdhu ba" - Jra bhA deja 1- , , pA' jharamAI rahI che " 1- , , bhakta pizva ! 1 ra re 1- rA. rA. A. kazi bhAI zaMkarabhAI mukhI nAMdala mAra 1-" " me ni:za nabhe da sa pArekha , aMbAlA ke rijha , 1- ,, vakhatarAma sudhara mAratara narabherAma harajIvanadAra 1- ,, ,, parabhAzaMkara jeTakArAma dave vAMThavALA , pA. parasetama rakhidAsa' , , , mahiM amabhAI mukhI - ,, , 5, valabhAI surA. 1- , kezavalAla ajamAi mAtara sa. I. virasada 1- * chATAnnAla dAsa cipha kA. sAhe! 1- rA ra 5, valapamaI mA rajA 1-, dizA mAI Aza. ma cipha ka. | - , , , pA, mati bhAI ubhA 1- vidazAstrI kezavalAla kabadAsa | 1 , , Thakkara, izvaradAsa garadhara ( 1-, tAdAsa mathurabhAi heDaka-sAba ! ! { 1 ,, , pA. kaha' ! garamAI 1-pA, mukha bhAi nAga dasa vi DA-DA, nAda * 1- , ,, dayAzaMkara dhamadAsa Ave che. 1 2 kha, ba. kara .-- . .hama nA 1-bhaka miyAM sAheba la . ! bA mA - bI, e. 1-sAgulAbadAsajI gurU rAdhikAdAjI 1 , , mANekabAla kAlidAsa ci. For Private and Personal Use Only
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dayA, talATI,nAthAlAla bApujI ! 1 ThAkara zrI maherAma zivaja phatesivacha talAma, TAlAla khuzAlAla A. mA. [ 1 ThAkarazI khumAnasihajI phatesiMhajI sA , pA, lalubhAI raNachoDabhAi mAstara [1 , , sipA. enIcara khuzAlacaMda tra - maNIlAla choTAlAla zAha 1 . dayAzaMkara dAdAja che kArabAri sAheba " pA. zivalAla kALidAsa 1 , 9 mAstara dAjIbhAI harivalabhAI zerI , 1 . nAthAlAla morArajI ThAra, ravibhANa saMpradAya dhamAcArya zrImaMta ! 1 " " chaganalAla abhecaMda zAha mitrI rAdhikAdAsajI revAisa 1 " " Thakara AzArAma morArajI sarasavaNI kanakApurA - A. mA, jAdavalAla dAjIbhAi ) 1 " " abAlAla mAtArAma trADI senadhaDa zeraDI kara kAnajIbhAI lavajIbhAi saradAra ! 1 ThAkora zrI harIzabhAi bhupatasihajI trAguja , harajIvana jAdavarAma vyAsa 1 " " pA bhAIlAla maganabhAI che daThANA mANaja _rabI bhAvasaMgajI ajubhAi | 1 ) " pA. umedabhAI bhulAbhAI mArazrI saradArasiMhajI maMbhirasiMhajI khaMbhAta rajIbhAI becarabhAI zelaMkI | 5 kirAI punita nekanAmadAra phaache, rA, zAha saMkarabhAI tribhovanadAsa 1 likhAna sAheba naba sarakAra baDajhAdura khAnagI kArabhArI 10 rA bA, mAdhavalAlabhAI harI nArAyaNa , , zA. lAlAka zivalAla talATI | prajA priya divAna sAheba bahAdura - 1. zivAbhAi mAnasaMga 2 ji bhAInArAyaNa maganalAla , , motIlAla pitAMbaradAsa luhAra ! * * talATI harIlAla tribhe vana" , ,, dAmodara saMkarabhAI sutAra 1 * * jhaverIlAlamanasukharA pAsa zaru ,, parabhAzaMkara mAvajI paMDayA ! 1 " vedazA prANaza karuM ke metA - , , zA kasturabAi mathurabhAI | | padAgni pujArAma ke 8 tribhovanadAsa kharA abharAma alibhAI 1 DAkaTara himatalAla katIrAma * ,, bhAIlAla giradharadAsa kahAla " . * baLidAsa ?, kara bhAIlAla dalapata mAsAra ! 1 " haraze jaja khAdI vADi prANalAla rAhadAsa pAstara ! 1 " >> jagannAtha abherAma. A, mA ! gaDhI . kadAsa bAdzaMkara mAstara navAgAma * mAstara dolatarAma nRsiMha bhadra 11 vasAdhu rAmaprasAda gurUbaLadezadAsaja For Private and Personal Use Only
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3.3ra ANaMda + 1 , parasotama DuMgarabhAI bI nArAyaNadAsana 1 " maNIlAla AdityarAma DoLAo 1 ,, nAthAbhAI umedabhAI bI, hAthIbhAIe " "pA, kIrabhAI kuberabhAI 6. A 1 " " umIAzaMkara nArAyaNa | 1 i ThAkorathI hImatasIMhajI rAyasIMcha 1 " " rAmacaMdra bhavAnIzaMkara mAstara | 1 ,, pi. 5. dAmodaradAsa mAvajIbhAI ThakarabheTAzI | sTeTanA pablika kArabhArI sAheba 1 ?" trIbhovanadAsa mAdhavadAsa Thakkara tArApura. " " kera zrI hajaNasIMhajI bApujI ! ' ', , naMdarAma vidyAraba paDayA nApA 1 ', , gaNaparAma kezavarAma paMDayA 6 " " " mAstara chabIladAsa makanajI mItANA 1 ,, bhogIlAla meharalAla zAha ! ja jADejAbI amarasahajI rAmAbhAI sA. - bhAdaraNa utithio 1 ,pA, DAhyAbhAI lAlAjI A, mAstara 1 kumArazrI murarasahajI sA, bahAdura 1 ,, bhAIlAlabhAI jotIbhAI A, mA. | ema alArasA 5 ThAkora amarasaMgajI aMdarasaMgajI mA, - 1 , 9, mAstara harizaMkara amathArAma [ pa dhake zrI gamAnasaMgajI bAdharasa gajI sA. 2 ,, jIvAbhAi haribhAI kArabhArI sAheba 1 5 zaTala khuzAladAsa Thakkara 1 , saMpattarAma himatarAma kArabhArI sAheba aDa 1 ,, , manAlAla viThThaladAsa Thakkara | kumAra zrI hiMmatasihajI sA bahAdura 1 DAIkara abherAma jozI dasADA | 1 kumAra zrI jImakhAnajI sA, bAhAdura 1 " mAstara traNazaMkara dulabharAma DaNAka sirA 1. ka ', pA parazotamabhAI zaMkarabhAI mA 1 , , nAlAla garabaDadAsa metA , , kehala trIbhovanadAsa Thakakara ! 1 rA. sA, tanamaNizaMkara ratanazaMkara trive . 1 , lalubhAI arabahadAsa gora bi. e. mamamatadAra sAba. 1 , , DAkara sebazvara balarAma 1 , harIpara raNachoDa metA nA. 10, janI bALAzaMkara raNachoDajA Istara vADAAinera 1 ,, pota kezavAla vajerAma mAstara 7- neka nAmadAra navAba sarakAra bAlA sAru ? : : ladAsa paramArI sAhe For Private and Personal Use Only
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only