________________
39
ઉત્થાન :
પૂ. હરિભદ્રસૂરિ મહારાજાના વચનના બળથી, અને પૂજા પંચાશક ગાથા૪૨માં કહેલ ‘ચિત્’ શબ્દનો અર્થ પૂ. અભયદેવસૂરિ મહારાજ સાહેબે ‘– વિત્' કર્યો તેના બળથી, પૂર્વમાં ગ્રંથકારે એ સ્થાપન કર્યું કે, વિધિશુદ્ધ પૂજામાં લેશ પણ હિંસા નથી. એ વચનની સાથે આગમમાં કહેલ ‘તુળ મંતે' સૂત્રની ટીકામાં અર્થ કરતી વખતે જિનપૂજાદિ અનુષ્ઠાનનો પણ તથાપણાનો=ક્ષુલ્લકભવરૂપ અલ્પ આયુષ્યપણાનો, પ્રસંગ આવશે, એ પ્રકારે બીજાઓએ જે કથન કર્યું, તેનો વિરોધ દેખાયો. તેનું સમાધાન કરીને અન્ય કોઈ ગ્રંથમાં સાધુને અપાતું અપ્રાસુકાદિ દ્રવ્યદાન લેનારને અને આપનારને કઈ અપેક્ષાએ અલ્પ કર્મબંધ અને ઘણી નિર્જરાનું કારણ થાય છે તેમ કહેલ છે, તે બતાવીને તેની સાથે વિધિશુદ્ધ પૂજામાં લેશ પણ કર્મબંધ નથી, તેનો વિરોધ સ્થૂલથી કોઈને જણાય, તેથી તે બતાવીને શુદ્ધ પૂજા સાથે તે કથન કઈ રીતે સંગત થાય, અને અશુદ્ધ પૂજા સાથે તે કથન કઈ રીતે સંગત થાય, તે બતાવે છે -
ટીકા ઃ
કૂપદૃષ્ટાંતવિશદીકરણ | ગાથા : ૪
यत्तु - गुणवते पात्राय (या) प्रासुकादिद्रव्यदाने चारित्रकायोपष्टम्भान्निर्जरा, व्यवहारतो जीवघातेन चारित्रबाधनाच्च पापं कर्म्म, तत्र स्वहेतुसामर्थ्यापेक्षया बहुतरा (निर्जरा) निर्जरापेक्षया च अल्पतरं पापं भवति, तच्च कारण एव, यत उक्तं
‘સંથરમિ અશુદ્ધ વુન્ન વિ શિદ્દાંતવું(? વિં) તયાળઽહિયું । आउरदिट्ठतेणं तं चेव हियं असंथरणे ।।' (निशीथभाष्य गा. १६५०) त्ति
तद् गीतार्थान्यतरपदवैकल्य एव युज्यते, तत्साकल्ये स्वल्पस्यापि पापस्याऽसम्भवात्, व्यवहारतो बाधकस्याबाधकत्वात्, स्वहेतुसामर्थ्यस्य द्रव्यभावाभ्यामुपपत्तेः । अयमेवातिदेशो विधिशुद्धजिनपूजायां द्रष्टव्यः ।
ટીકાર્થ ઃ
गुणव વારળ વ જે વળી, ગુણવાન પાત્રને અપ્રાસુકાદિ દ્રવ્યદાન અપાયે છતે ગુણવાન પાત્રના ચારિત્રકાયનો ઉપદંભ થવાથી (ગુણવાન જીવને) નિર્જરા થાય છે (અને અશુદ્ધ દ્રવ્યદાનના ગ્રહણમાં) જીવઘાત થવાને કારણે
.....