Book Title: Hir Prashna
Author(s): Rajshekharsuri
Publisher: Arihant Aradhak Trust

View full book text
Previous | Next

Page 31
________________ ટિપ્પણ-૫. 'एआरिसे पंचकुसीलसंवुडे, रूवंधरे मुणिपवराण हिडिमे । अयंसि लोए विसमेव गरहिजे, न से इहं नेव परत्थलोए ।।२०।।'' (ઉત્તરાધ્યયનસૂત્રના ૧૭માં પાપશ્રમણીય અ. ગા.૨૦ પૃ. ૩૨૯ ૧) ભાવાર્થ:- ‘પાપભ્રમણનાં ઉપર્યુક્ત લક્ષણો જનામાં હોય એવા પાંચ કુશીલીઆ, જેવા કે—૧ પાસન્થો, ૨ અવસન્ના, ૩ કુશીલી, ૪ સંસક્ત અને પ યથાછન્દો, આ પાંચ પ્રકારના સાધુની જેમ અસંવરવાળો, રજોહરણાદિ વેષ ધારણ કરનારો, શ્રેષ્ઠ આચાર યુક્ત સાધુઓની અપેક્ષાએ અતિ જઘન્ય સંયમ સ્થાનને સેવનાર છે, માટે અધમ સાધુની કોટિમાં આવે છે; એથી તે આ લોકમાં ઝેરની માફક ભ્રષ્ટ પ્રતિજ્ઞાવાન્ હોવાથી સાધારણ મનુષ્યોથી પણ નિન્દાને પાત્ર બને છે અને આ લોકમાં તથા પરલોકમાં કિંમત વિનાનો બને છે.” ટિપ્પણ-૬. અહીં આદિ શબ્દથી બીજા ભેદો નીચેની ગાથામાં બતાવેલા લેવા, 'पासत्थोसन्न कसील-नायसंसत्तं जणं अहाछंदं । . ની તે સુવિદિયા સવાયત્તેજનું વન્નતિ ||* * * * (ઉપદેશમાલા, મુદ્રિત પૃ. ૩૪૧ગા. ૩૫૩) ભાવાર્થ-૧ પાસત્યો-જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્રની પાસે રહેનાર. ૨ અવસાન્નો. ચારિત્રમાં શિથિલ આચારવાળો. ૩ કુશીલીઓ-જ્ઞાનાચાર વગેરેની વિરાધના કરનારો. ૪ સંસક્ત–જેવી સોબત મળે તેવો થઈ જાય. ૫ અહાછંદો-પોતાની બુદ્ધિથી ઉસૂત્ર પ્રરૂપણાદિ કરનાર. સુવિહિતો પાસFા વગેરેનું સ્વરૂપ જાણીને સર્વ પ્રયત્નથી તના સંગ કરતા નથી.” પાસત્થાના બે ભેદ છે-૧ સર્વપાસત્યો અને. ૨ દેશપાસત્યો. અવસગ્નના બે ભેદ છે-૧ સર્વથી અવસાન્નો અને ૨ દેશથી અવસો. કુશિલીયાના ત્રણ ભેદ છે-૧ જ્ઞાનવિરાધક, રે દર્શનવિરાધક અને ૩ ચારિત્રવિરાધક. સંસક્તના બે ભેદ છે-૧ અસંક્લિષ્ટ અને ર સંક્લિષ્ટ. અને અહીંછંદાનો એક ભેદ છે. આ પ્રમાણે ભેદો કહ્યા છે. એ ભેદોનું વિશેષ સ્વરૂપ જાણવું હોય તો જુઓ-શ્રીહરિભદ્રીય આવશ્યકસૂત્રની વંદનક નિર્યુક્તિ પૃ. ૫૧૬. तथा - पञ्चविंशतिभङ्गाश्रितानाम् "एआरिसे'' इतिगाथोक्तलक्षणोपेतानां च साधूनां षष्ठसप्तमगुणस्थानवर्त्तित्वम्, उत मतान्तरेण मुहूर्ताद् बहुकालस्थायिषष्ठगुणस्थानकवर्त्तित्वम्? इति प्रश्नोऽत्रोत्तरम्- पञ्चविंशतिभङ्गाश्रितानाम् ''एआरिसे पञ्च'' इतिगाथोक्तलक्षणानां च साधूनां षष्ठसप्तमगुणस्थानवर्तित्वम्। मतान्तरेण तु मुहूर्ताद् बहुकालावस्थायिषष्ठगुणस्थानवर्त्तित्वं चेत्युभयमपि भवतु, अध्यवसायानां वैचित्र्यात् तथाविधव्यक्ताक्षरानुपलम्भाच्च ।।१-३।। પ્રશ્ન:- ૨૫ ભેદે રહેલા અને પારસે’ ' આ ગાથામાં કહેલા લક્ષણોવાળા સાધુઓને છઠું સાતમું ગુણસ્થાનક હોય છે કે મતાન્તરે મુહૂર્ત કરતાં બહુકાલ (દેશોન પૂર્વકોટિ) રહેનારું છું ગુણસ્થાનક હોય છે ? ઉત્તરઃ- ૨૫ ભેદ રહેલા સાધુઓ અને 'ઊરિસે વ’ ' આ ગાથામાં કહેલાં

Loading...

Page Navigation
1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166