Book Title: Agam 06 Ang 06 Gnatadharma Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
अनगारधर्मामृतवर्षिणी टीका अ० ५ शैलकराज ऋषिचरितनिरूपणम्
१५५
विनयेन वैयावृत्यं सेवां करोति । ततः खलु स शैलकः 'अन्नया कयाई' अन्यदा कदाचित् अन्यस्मिन् कस्मिंश्चित् काले 'कत्तिय वा उम्मासिसि' कार्तिकचातुर्मासिके विपुलम् - अधिकम्, 'असण०' अशनपानखाद्यस्वाद्यम् 'आहारमाहारिए' आहारमाहारितः चतुर्विधाहारमतिशयेन कृत्वेत्यर्थः सुबहु ' मज्जपाणयं' मद्यपानकं-निद्राजनकपानकद्रव्यविशेषं 'पीए' पीतः पीत्वेत्यर्थः । ' पूर्वापराह्नकालसमयंसि ' पूर्वापराहूकालसमये = दिवसस्य चतुर्थे प्रहरे सुखप्रसुप्तः मनोज्ञप्रणीतः भोजनातिशशयेन निद्राकारकपानकद्रव्य सेवनेन च गाढ़निद्रां प्राप्त इत्यर्थः । यत्तु समाधिना सुखेन सुप्त इत्यर्थ इत्युक्तं तन्न युक्तम् प्रमादसद्भावे समाधेरसम्भवात् अमर्यादितनिद्राताःः समाधेर्दूरवर्तित्वाच्च । ततस्तदनन्तरं स पान्धकः 'कत्तियचा उन्मासिसि' ( विणणं) बडे विनय के साथ ( वेधावडिय करेह) वैयावृत्ति करने लगा । (तएण से सेलए अन्नया कयाई ) एक दिन की बात है कि वे शैलक अनगार (कत्तिय चाउम्मासिसि विडलं असण० आहारमाहा. रिए सुबहु मज्जपाणये पीए पुव्वचरण्हकालसमर्थसि सुहम्पसुत्ते ) चर्तुमासके कार्तिक महिने में बहुत अधिक अशन, पान, खाद्य, और स्वाद्यरूप चतुर्विध आहार कर के और निद्राकारक पानक द्रव्य विशेष कोपी करके दिवस के चतुर्थ प्रहर में सुख से सोये हुए थे। यहां पर जो कोइ २ ऐसा पाठ कहते हैं कि वे समाधि पूर्वक सुख से सोये हुए थे वह ठीक नही है । कारण प्रमाद के सद्भाव में समाधि का होना बनता नही है । अमर्यादित निद्रा और समाधि इनका परस्पर विरोध है ऐसी स्थिति में तो समाधि बहुत दूर रहा करती है । (तरणं से परिष्ठापना द्वारा ( अगिलाए ) अध्यक्ष लतनो भागभो ! घृणा विनाना जनीने ( विणणं) भूमन नम्र थर्धने ( वेयावडियं करेइ ) वैयावृत्ति ५२१ साग्या. (तरणं से सेलए अन्नया कयाई) येऊ हिवस शैा राऋषि ( कत्तियचा उम्मा सियंसि विउलं असण • आहार माहरिए सुबहुं मज्जपाणथ पीए पुव्ववर कालस मयंसि सुहप्पसुत्ते ) यातुर्भासना अति भासभां भूषन प्रभा માં અશન વાન, ખાદ્ય અને સ્વાદ્ય રૂપ ચાર જાતના આહાર કરીને અને નિદ્રા કારક આપાનક દ્રવ્ય વિશેષનું પાન કરીને સાંજના છેલ્લા પહેારના વખતે સુખેથી सुता हता. सहीं " ઘણા લેાકેા સમાધિ પૂર્વક સુખેથી શૈલક રાજઋષિ સૂતા હતા. ” એ પ્રમાણેના પાઠ હાવાનું કહે છે તે ચેાગ્ય ગણાય જ નહિ કેમકે પ્રમાદઅવસ્થામાં સમાધિ થઇ શકતી નથી. અમર્યાદિત નિદ્રા અને સમાધિ આ બંને વચ્ચે વિરાધ છે. આવી સ્થિતિમાં સમાધિ થઈ શકતી જ નથી.
―
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્ર : ૦૨
