Book Title: Agam 06 Ang 06 Gnatadharma Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
अनगारधर्मामृतवर्षिणी टो० अ०८ माकन्दिदारकचरितनिरूपणम् ५९१ श्रावणादि मासचतुष्टयसदृशो रमणीयः समयः सदा वर्तत इतिभावः । अत्र वनषण्डे माइकतर्गजस्मकेण वर्ण्यते-तत्रतु-तस्मिन् ‘पाउसऊऊगयवरो' माइक्रतुगजवरः ‘साहीणो' स्वाधीनः अस्तिस्त्वेन स्वायत्तः सदा वर्तते । स कीदृशः ? इत्याह-'कंदलसिलिंघदंतो' कंदलसिलिन्घ्रदन्तः-कन्दला:-नूतनलताः, तस्मधानाः सिलिन्ध्राः ये प्राषि पुष्यन्ति श्वेतकुसुमयुक्ताश्च भवन्ति तएव धवलस्वसाधात् दन्ता यस्य स तथोक्ता, पुनः ‘णिउरवरपुप्फपीवरकरो' निकुरवरपुष्पपीवरकरः निकुरः वृक्षविशेषस्तस्य वरपुष्पाणि-आयामत्वेन-एकैकोपरि निस्स. तानि शुण्डाकारेण परिणतानि तान्येव पीवरः स्थूलः करः-शुण्डा यस्य स तथोक्तः। पुनः ‘कुडयज्जुणणीवसुरभिदाणो ' कुटलार्जुननीपसुरभिदान:-कुटजार्जुननीपवृक्षपुष्पाणि, तेषां सुरभिः सुगन्धः स एवंदान-मदजलं यस्य स तथोक्तः। एतादृशो वर्षा ऋतु गजराजः सदैव तत्र वर्तत इतिभावः ॥ १ ॥ अथ वर्षाऋतुः पर्वत, वर्षा रात के हैं। (तत्थउ-कंदला सिलिंधदंतो णिउरवरपुष्फपीवर करो, कुडयज्जुगणीव सुरभिदाणो पाउस ऊऊ, गयवरो साहीणो “ १ " इन चार महिनों में जैसा समय रमणीय रहता है-वैसा समय वहां सदा रमणीय बना रहता है । सूत्रकार बनषंड वर्तमान प्रावृड ऋतु का गज के रूपक से वर्णन करते हुए कहते हैं-कि कंदल-नवीन लताएँ
और सिलिंध्र-जो वर्षा में फूलते हैं और फूल जिनका सफेद होता है -ये दोनों ही जिसके दांत हैं । निकुर-वृक्ष विशेष-के उत्तम पुष्प ही जिसके पीवर शुण्डादंड हैं तथा कुटज अर्जुन एवं नीप वृक्षोंके पुष्पोंकी सुगंधि ही जिसका मदजल है ऐसा वर्षाऋतु रूप गजराज उस वनमें सदा विचरण करता रहता है ! निकुरवृक्षके पुष्प एक एकके ऊपर निकलते हैं।
(तत्थ उ कंदलसिलिंघदंतो णिउरवरपुष्फपीवरकरो कुडयज्जुणणी व सुरभिदाणो पाउस ऊ ऊ गयवरो साहीणो ॥१॥
એ ચાર મહિનામાં વાતાવરણ જેવું સહામણું રહે છે. તેવું ત્યાં હરહંમેશા સોહામણું રહે છે. સૂત્રકાર વનખંડમાં વર્તમાન પ્રવૃડુ જતુનું હાથીના રૂપકથી વર્ણન કરતાં કહે છે કે-કંદલ-નવી લતાઓ–અને સિલિ-કે જે વર્ષો કાળમાં ફૂલે છે અને જેના ફૂલ સફેદ હોય છે-આ બંને જ જેના દાંતે છે. નિકુરવૃક્ષ વિશેષ-ના ઉત્તમ પુપ જ જેની સુડેળ સૂંઢ છે. તેમજ કુટજ, અર્જુન અને નીપ વૃક્ષોના પુષ્પોની સુવાસ જ જેને મદ છે. વર્ષા ઋતુ રૂપી એ ગજરાજ તે વનમાં હંમેશા વિચરણ કરતું જ રહે છે. નિકુર વૃક્ષના પુષ્પ એક એકનાઉ પર નીકળે છે.
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્રઃ ૦૨
