Book Title: Tapasya ane Nigraha
Author(s): Gopaldas Jivabhai Patel
Publisher: Parivar Prakashan Sahakari Mandir Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004993/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnAhola phAMsa HICLES gAna pala 00 Cascall ana Laps GE Only For Private & Personal Use Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "huMcaeNka pha nAtradAma " cAne viSayavAsanAnuM tAMDava sAMAtra] [presamAM vikaTara hyugeA ta A vikhyAta navalakathAmAM paNa tapasyA ane ane nigrahathI dabAvelI viSayavAsanA kevI vakare che, ane mANasanA jIvanamAM tAMDava macAvI mUke che, tenI adbhuta kathA Ave che. zrI. geApALadAsa paTele taiyAra karelA A vistRta saMkSepa gujarAtI bhASAnI tejasvitA paNa puravAra karI Ape che. parivAra prakAzana sahakArI maMdira li amadAvAda-13 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha [ lekhaka AnAtAla krAMsanI navalakathA "thAI']. saMpAdaka yALadAsa jIvAbhAI paTela viSayA vinivartante nirAhArasya dehinaH / rasava - -gItA 2, 59 zarIradhArI, pitAnI Idriyone temanA viSayathI dUra rAkhe, to tethI viSa dUra rahe che, paNa temanAmAMne rasa dUra nathI thato ..." parivAra prakAzana sahakArI maMdira li. amadAvAda-13 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka kamubahena pu. che| paTela vyavasthApaka, parivAra prakAzana sahakArI maMdira li mudraka jIvaNajI DAhyAbhAI desAI navajIvana mudraNAlaya, amadAvAda-14 kiM. 500 pahelI AvRtti prata 2000 mukhya vikretA varlDa klAsika myujhiyama himAvana, amadAvAda-7 sapTembara, 1966 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakanuM nivedana 'satyAgraha' patramAM haptAvAra prasiddha thayelI A suMdara navalakathA pustaka rUpe prasiddha karatAM AnaMda thAya che. AnaMda khAsa tA e vAtano ke, gAMdhIjInA rahasya-maMtrI sva0 zrI mahAdevabhAI desAI A kathA para bhAre khuza hatA, ane gujarAtI bhASAmAM A kathA Utare evI temanI khAsa icchA hatI. e icchA pUrI karavAno saMtoSa parivAra saMsthAne ATalAM varSo bAda paNa thAya che. hamaNAM thoDA divasa para ja gAMdhIjInA AzramanA eka jUnA aMtevAsI zrI. surendrajI A kathA pustaka AkAre kayAre Apo cho tenI pUchaparacha karatA hatA. A parathI vAcaka samajI zakaze ke, paradezI lekhakanI paradezI pAtrovALI A navalakathA AjhAdInA e tapasvI laDavaiyAone paNa kevI AkarSatI hatI ane AkarSe che. suprasiddha phreMca lekhaka, naoNbela-prAijha-vijetA AnAtola frAMsa (1844-1924)nI A khUba jANItI navalakathA che. A vArtAnuM vastu gItAjImAM (a0 2, 59) AvatuM suprasiddha vAkaya che ke, tapasyA- ane nigraha- pUrvaka iMdriyone temanA viSayothI dUra rAkhIe, to tAtpUratA viSayo dUra thayA hoya ema lAge, paraMtu viSayomAMno rasa to kAyama ja rahe che. e rasa to viSayothI para --uttama evA brahma-rasane jANIe to ja dUra thAya. lekhaka, koI hiMdu kathAkAranI adAthI, e zlokamAMnA prathama ardha bhAganuM AbehUba bhASya A navalakathA drArA rajU kare che. paeNnuziyasa nAmano ugra tapasvI potAnI kaThora tapasyAothI sau tapasvIomAM mAga mukAve che. paraMtu, pote viSayo ne IMdriyone pUrepUrAM jItI lIdhAM che, evA ghamaMDamAM AvI jaI, alekjhAMDrayAnI ( pUrvAzrAmamAM tene jANItI evI ) parama rUpasuMdarI natikA thAI, teno uddhAra karavA te nIkaLI paDe che. thAI atula vaibhava ane sukhopabhogamAM garaka thayelI hoya che; paraMtu, tenA bacapaNanA kaMIka susaMskAro jAgrata thatAM, te paeNnuziyasanI pAchaLa, badhuM tane zuddha bhAve nIkaLI paDe che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAra pachI baMne jaNanI kharI kasoTI zarU thAya che. paiphanuziyasa thAIne tenI Atmazuddhi mATe ugra tapasyA karAvavA AlbinA mAtAnA maThamAM mUkI Ave che; paNa avaze pote thAInuM ane thAInA sauMdaryanuM svapna ja sevyA kare che. pariNAme saMga-saMmoha-vibhrama Adi krame teno buddhinAza thAya che. tyAre thAI to AlbinA-mAtAnI suyogya doravaNI heThaLa, sAcI IzabhaktinA jaLa vaDe potAnA aMtarano mela dhoI kADhe che ane kharekhara paramakRpALu paramAtmAnI kRpA ane prakAza prApta kare che. e Akho bhAga AlekhavAmAM navalakthA-kAre abhuta kalamakuzaLatA dAkhavI che. te jamAnAno AbehUba dekhAva rajU karavA mATe temaNe bIjAM paNa pAtrone khUbIbhera kAmamAM lIdhAM che. Ama te jamAnAnA AcAra-vicAranuM nirUpaNa karatI te kathAne ApaNI mAtRbhASAmAM dilacazya rIte vaMcAya e rIte utAravAmAM saMpAdakazrIe paNa bhAre kuzaLatA dAkhavI che. "satyAgrahapatranA vidrAna taMtrI zrI. maganabhAI desAInA jhINavaTabharyA tathA sacoTa sudhArAvadhArAno paNa A vArtAne khAsa lAbha maLyo che, enI noMdha levI joIe. e rIte sudhArelIvadhArelI A vArtA pustakAkAre prasiddha karavA zrI. maganabhAI desAIe amane paravAnagI ApI, tathA enI rajUAta rUpe "premabhaktinI saMjIvanI" Amukha lakhI ApavAnI amArI vinaMtI svIkArI, e badala ame emanAM kaNI chIe. aMte, navajIvana TrasTanA kAryakartAo tathA kalAkAra zrI. rajanI vyAsano ullekha karavo ghaTe. temanA umaLakAbharyA sahakAra vinA A pustaka AvA suramya svarUpe prakAzita karI zakAyuM na hota. gujarAtI vAcakane mAnava aMtaranAM gUDha mAnasika paribaLono saMgharSa, ullAsa ane vikAsa nirUpatuM A suMdara kathAnaka vAMcatAM apUrva rasabodha sAthe AtmatRpti thaze, enI amane khAtarI che. tA. 15-8-66 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ? * * a 0 8 6 A che che La anukramaNikA prakAzakanuM nivedana premabhaktinI saMjIvanI maganabhAI desAI AnAtola krAMsa [lekhakane TUMka paricaya ] khaMDa 1 lo. 1. nAIla-kAMThAnA tapasvIo 2. dhyAyato viSayAn puMsaH 3. bhale sAdhu pelemena 4. alekajhAnDriyA tarapha 5. kaoNsano Timakilasa 6. nisiyAsa 7. "kAmadeva sAthe bAkarI na bAMdhIza!" 8. svapna 9. thiyeTaramAM 10. raMgamaMca upara 11. pUrvakathA - 1 12. pUrvakathA - 2 13. nyArA rAha ! 14. nartakI - premikA 15. alekajhAMDriyAmAM punarAgamana 16. mulAkAta - 1 17. mulAkAta - 2 18. hRdayapalaTo 19. mijalasa 20. jJAnavRkSanAM phaLa 21. helanane avatAra! che ja 48 58 70 99 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104, 22. tAre ahIM ja sabaDaDyA karavuM che? 23. apsarA-bhavanano dhvasa 24. mahAprasthAna rapa. AbinAnA maThamAM 109 114 119 127 132 136 khaMDa 2 je 1. siddhine vaLagADa lAvyo! 2. vaLagADanA utAra mATe 3. ekadaMDiye tapenivAsa 4. kaTTAnuM dharmAtara! pa. bhAgye 6. mArAthI bhAgIne kyAM jaIza? 7. avadhi 8. saMta eNnthanInI vidAya 9. Izvara ke thAI? 10. aMta! 142 147 15ra 156 161 167 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabhaktinI saMjIvanI A manoramya kathAne AvakAra ApuM chuM. enA saMpAdananuM nimitta-kAraNa satyAgraha' patra banyuM ethI kRtArtha-AnaMda thAya che. 1925-6nA gALAmAM AnAtola phrAMsanI A vAta pahelI jANI hatI, te satyAgraha AzramanA divaso yAda AvyA. tapobhUmi, Azrama, ane tenA hetuo tathA Adarza i0nI gaMbhIra carcA e vakhate satyAgrahAzramamAM cAlatI. temAM, khAsa karIne, bhAIzrI bhaNasALI, sva2 mahAdevabhAI A kathA viSe khUba vAta karatA. AzramanA gatAH naH khalu te divasAH / A copaDI te badhuM tAjuM karAve che, ethIya RtAnaMda Ave che. ane te vAMcIne bhakta sUradAsanI pelI amara paMktio yAda Ave dInana-duHkha-harana deva, saMtana hitakArI / AgAmI gIdha vyaTdha, rUnameM ho na sAdha? paMchIko pada paDhAta, gaNikA-sI tArI // A kathA eka gaNikAnA uddhAranI che: uddhAraka DUbe che-patitA pAra karI jAya che! adhyAtma-siddhi ane mukti kevI gUDha anubhavagamyatA che! uddhAraka manAtI vyakti tAraka nathI; bahu bahu to guru peThe bAhya nimitta te bane; bAkI, aMtarayAmI "sItArAma' prabhu patitapAvana sAco tAraka che; je darekanA hRdayamAM hAjarAhajUra che. chatAM, nimitta banatI vyakti jo abhimAna kare to?-- A kathA eno javAba Apaze. upaniSadoe to mAnava adhyAtmanA itihAsanA AdikALathI AtmAnA AvA jAdu vize kahI ja rAkhyuM che- Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 na ayam AtmA pravacanena labhyaH na medhayA na bahunA zrutena / yam eSa eva vRNute tena labhyaH tasya eSa AtmA vivRNute tanUM svAm / / (muMDa, rU-2-3) [A AtmA pravacana - zAstrArthanI zaktithI, buddhinI jhINavaTathI ke puSkaLa zAsrAvaNathI meLavI zakAto nathI. jene e vare che, tenAthI e pamAya che. tene e AtmA potAnuM svarUpa pragaTa kare che.] uddhAraka vastu vyaktinuM AtmajJAna che, ane e jJAnano sodo Atma-svayaMvarano che. eno lakSavedha matsya-vedha karatAMya ghaNo gahana che - te bhAre 'mahAbhArata' kAma che. A kathA kahe che--maThAdhipa, ziSyagaNAcArya, ane mahApratiSTha tapodhanane tevo vedha na phaLe; eka gaNikAneM te sade ane saMbhave ja nahIM -- phaLe paNa ! A amRtasaMjIvanI mahAzakti bhaktiyogamAM saMtAyelI che; IzArpaNanI premazakti e che. keTalAya mahAnubhAva zAstrakAroe, mAnava gauravAbhimAnanAM lakSaNa samAM evAM buddhi ane ahaMkAra tattvonI tarapha joIne,--A ja vastune nirvANa, brahmanirvANa, zUnya, i0 nAmo vaDe varNavI che. te abhAvavAcako che; te badhAno bhAva-vAcaka to temAM rahasyarUpe rahelI mAnavahRdayanI prema-nivedana-zakti che. 66 'paNa A badhuM to bhAratanI adhyAtma saMskRti parathI ne tenI paribhASAmAM kahevAya. A kathA to yuropanI khrista saMskRtine saMbodhe che, ane grIka haeNgana-yugane AvarIne vAta kare che!" --AvI TIkA manamAM jAge. A kathA batAve che ke, bhakti ane premabhAva deza-kAlAtIta adhyAtmabhAvo che. ahIM vizeSa e che ke, yuropanA prAcIna grIka 'paeNgana '--nirIzvarI buddhivAdanI tulanAmAM, bhagavAna Izu khristanA premabhakti-saMdezane Alekhe che. paeNgana-vAdamAM bhogaizvaryanI buddhimAnya vicAraNA che. (juo, nisiyAsa, jhenothemisanAM pAtro.) tenI tulanA Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 mAM ApaNane gItAkAre (a0 16mAM) be bhUtasarga ke be saMpadAo AlekhyAM che, te yAda Ave. kathAno mULa lekhaka AnAtola phAMsa e badhA anuSaMgamAM carcA nathI karato; paraMtu, yuropanAM dezakALamAM -- tenA vAgA dharIneya,--mULa vastu to tattvata: be bhUtasarga ke saMpadAnI--eka ja che. AnAtola phrAMsa IM0 sa0nAM Adi saikAMno samaya cItare che. Ajeya ApaNe arvAcIna jagatamAM ('samRddha samAja'nA nAmathI bolAto) A prakArano navo plaeNgana-vAda, vijJAna ane yaMtranA jora vaDe, pedA thato batAvI zakIe. < eka bIjI bAbata paNa A kathA kahe che; - je parathI kathAnA A gujarAtI saMpAdanamAM tenuM nAma pADayuM che tapasyA ane nigraha.' A aMge paNa gItAkAre peluM nidAna cUkate ApI mUkayuM che - prakRtiM yAnti bhUtAni nigrahaH kiM kariSyati / ( 3-33 ) [prANImAtra potAnA svabhAvane anusare che; tyAM baLAtkAra karavAthI zuM vaLe?] bhUtamAtra prakRtine vaza che; jAta para javA vinA rahI na zake kAMI tene rokI na zake. ane A kathA batAve che ke, mahA ugra tapa paNa tene kAMI na karI zake. to taraNopAya zo? kathA bahu ja suMdara rIte (tenA eka vRddha sAdhujana paeNlemaoNna dvArA) e batAve chesAduM saraLa ne sarvasulabha hrAma-parAyaNa yajJakarma ane prabhubhakti, gItAkAranA zabdomAM kahIe to paramadarzana -- viSayA vinivartante nirAhArasya dehinaH / rasavarga rasovyasya para tRSNA nivartate // (2-59) [dehadhArI jyAre nirAhArI rahe che, tyAre tenA viSayo moLA paDe che, paNa rasa nathI jato; te rasa to parama vastu ke paramAtmAno sAkSAtkAra thavAthI zame che.] A thA gItAnA A siddhAMtanuM suMdara dRSTAMta gaNAya. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 mukhyatve be vyaktiono jIvanavikAsa A kthA Alekhe che--thAI ane paeNnuziyasa. manovizleSaNanI dRSTie jotAM, thAIno vikAsa eTalo spaSTa nathI AlekhAyo,... jeTalo tenA tapasvI guru oNnuziyasano. kAraNa e kahevAya ke, ekano vikAsa bAhya tapano camatkAra che, thAIno vikAsa prabhubhakti ne AtmAno camatkAra che. ekamAM abhimAnanI lIlA joIe chIe, bIjAmAM premabhaktinI saMjIvanI mUka rIte kAma kare che. duniyAnI najare, thAI patitA bhraSTA che, paeNnuziyasa moTo sAdhu che. paraMtu, chevaTe nIvaDe che sAdhu koNa? api cet sudurAcAro bhajate mAm ananyabhAk / sAdhureva sa maMtavyaH samyag vyavasito hi saH / / kSipraM bhavati dharmAtmA zazvat-zAMti nigacchati / nAteya vratinAnIrdi na me mataH prazyati // (9-30,31) [moTo durAcArI paNa jo ananyabhAve mane bhaje, to te sAdhu thayo ja mAnavo. kema ke have eno sAro saMkalpa che. e turaMta dharmAtmA thAya che ne niraMtara zAMti pAme che. he kauMteya ! tuM nizcayapUrvaka jANaje ke, mAro bhakta kadI nAza pAmato nathI.] A kathA bhagavAnanI A vANIno kevo AbehUba dAkhalo che! gujarAtImAM A nAnakaDI adhyAtma jIvanakathA utAravAne mATe saMpAdaka prakAzakane dhanyavAda. 18-8-'66 maganabhAI desAI * joke, thAIno sAco dIkSAguru to saMta thiyoDora hato, ke jeNe nAnapaNamAM tene prema-pIyUSa pAIne adhyAtma-bIjanuM sAcuM siMcana karI mUkayuM hatuM; te ja chevaTe prAdurbhUta thaIne thAIne phaLyuM. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnAtAla phrAMsa lekhakane TUMka paricaya) suprasiddha phreMca lekhaka, naoNbela-prAIjha vijetA AnAtola jeksa thibolatano janma I. sa. 1844nA eprilanI soLamI tArIkhe perisamAM thayo hato. 'phrAMsa' to teNe dhAraNa kareluM upanAma che. teno pitA bUkaselara hato; ane AnAtola phrAMsa tenI dukAnanI atyuttama sAhityakRtiomAMthI ja poSaNa meLavIne Ucharyo. teNe jarmana ke aMgrejI sAhityano bahu ocho abhyAsa karyo che, te Akho ne Akho pheMca, laeNTina ane grIka sAhityanuM pharajaMda che. tenA pitAne potAno chokaro Ama hAlyA cAlyA vinA copaDI hAthamAM laIne besI rahe, te gamatuM na hatuM. 'chokaro to pravRttizIla hovo joIe, ema te mAnato. paraMtu kudarate jANe A chokarAne kapanAzaktivALo kalAkAra banAvavAnuM nakkI karyuM hatuM, ane pravRtti kalpanAzaktine buThThI karI nAkhanArI vastu che. jema kalpanAzakti pravRttine buThThI karI nAkhe che! kaoNlejamAM pahoMcyA pachI, Adhunika vijJAna levuM ke prAcIna sAhitya levuM- enI pasaMdagI karavAnI tene AvI. te bAbatamAM teNe potAnAM mAtApitAnI paNa salAha lIdhI. mAtAne putranI chAnI rahelI zaktiomAM eTalo badho vizvAsa hato ke, potAno putra game te viSaya leze topaNa jhaLakI Avaze ja, ema mAnI teNe tene managamanuM pasaMda karI levAnuM sUcavyuM. tenA pitAne, tethI UlaTuM, putra viSe eTalo badho avizvAsa hato ke, teNe to te koI paNa viSaya leze to paNa kazI ja dhADa mAravAno nathI, ema mAnI, jema phoDavuM hoya tema phoDI le-evo ja javAba Apyo! Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnAtola phrAMsane, potAne, keLavaNImAM A be viSayo cheka ja chUTA pADI devAya, e gamatuM na hatuM. te mAnato ke, ema karavAthI hAni ja thAya che: sAhityathI chUTuM pADeluM vijJAna kevaLa yAMtrika ke hadayahIna banI rahe che; ane vijJAna vinAnuM sAhitya kevaLa pokaLa zabdo banI rahe che, kAraNa ke, vijJAno ja sAhityane saMbhArarUpa kAco mAla banI rahe che. te kaheto ke, ApaNA rAjakAraNIo mAtra vijJAnanI ja tAlIma pAmelA hoI, narI yAMtrikatAthI ja TevAyelA banI rahe che, eTale teo sAcI rAjanIti AdarI ke AcarI zakatA nathI. te mAnato ke thoDuM grIka ane vadhu leTina sAhitya koleja-kakSAe maLavuM ja joIe; ane je mANasa prAcIna sAhitya-saMskRtithI aNajANa hoya, tene rAjavahIvaTamAM sthAna na maLavuM joIe. . grejyueTa thayA pachI te eka prakAzana-saMsthAmAM lAibreriyana ane 'rIDara tarIke nimAyo. ane tyAra bAda I. sa. 1876mAM phreMca seneTano lAibreriyana nimAyo. A nimaNUkathI tenI abhyAsI pravRtti ane vRtti ghaNI vadhI gaI. tenA A jAtanA abhyAsa-vyAsaMgane kAraNe te pahelethI ja rUDhicusta prakRtino banato gayo. bhUtakALanI paraMparAo ane mAhi - tIno teno abhyAsa eTalo badho hato ke, te bhaviSya bAbatanI ciMtAthI jarAya subdha thato nahi. tene mana mukhya kAma navI kazI kalpanA karavA karatAM, je kaMI prAcIna kALathI jaNAI cUkyuM che, tene AcAramAMvartanamAM sthira karavuM, e ja hatuM. arthAt majabUta ane sthira rAjataMtra sthapAya, ane sAcI ane sArI bAbato sudRDha karAya, e ja koI paNa rAjasattAno mukhya kAryakrama hovo joIe, ema te mAnato. mAnavajAtanuM bhaluM karavAnI vijJAnanI zakti viSe tene zaMkA hatI. kAraNa ke, vijJAna mAnava prakRtine badalI zakatuM nathI; ane Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnava prakRti jo na badalAI, to bIjuM bahAranuM kAMI badalAya ke na badalAya tethI zuM ? keLavaNI sArApaNuM nathI vadhAratI; mAtra cAlAkI ane hoziyArI ja vadhAre che. ane tethI ja keLavaNI jema jema vadhatI jAya che, tema tema bhraSTAcAra ane chetarapiDI ja jagatamAM vadhatAM jAya che, ema te mAnato. rAjakAraNamAM paNa te sArA ane khoTAnI paMcAtamAM paDavAne badale, rUDhi ane paraMparAne ja potAnAM mArgadarzaka mAnIne vartato ane temAM ja DahApaNa mAnato. paraMtu I. sa. 1895mAM phasa-kesa Avyo. phreMca lazkaranA eka yahUdI amaladAre gupta lazkarI mAhitI jarmanIne vecI hovAno AkSepa tenA upara mUkavAmAM Avyo. tene sajA karavAmAM AvI ane phreMca giyAnAnA 'Devilsa AilaeNnDa' - TApu upara tene dezanikAla karavAmAM Avyo. paraMtu thoDA ja vakhatamAM, e amaladArane khoTI rIte, banAvaTI kAgaLo UbhA karIne ja sajA karavAmAM AvI che, evo pokAra UThyo; ane bahAdura pheMca lekhaka emila jholAe 'huM Aropa mUkuM chuM" ("AI eNkayujha') nAmathI lakhANa karIne, e badhA payaMtra sAme paDakAra karyo. atyAra sudhI, AnAtola phrAMsa, jholAnI navalakathAono bahu kaDavo TIkAkAra hato. jholAnI zailIne surucino bhaMga karanAra mAnIne, phojadArI gunA karatAM paNa vadhu kAramAM gunA tarIke te tene vakhoDyA karato. eNe eka vakhata to ema paNa lakheluM ke, jholA jabhyo ja na hota to sAruM thAta! paNa Drephasa-mukaddamA bAbata jholAe je valaNa lIdhuM, te AnAtola phrAMsane sAcuM lAgyuM, ane te tarata tenA TekAmAM khaDo thaI gayo. Drephasane anyAya karAvavAmAM, khristI dharmatatra, lazkarI taMtrane hAthamAM laI, potAnI pahelAMnI sattA hAtha karavA prayatna karelo che, ema tene lAgyuM. ane e vastu tene khataranAka lAgI. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale te have medAnamAM kUdI paDyo ane e aMge teNe khUba sAhitya lakhI lakhIne bahAra pADavA mAMDyuM. tenI kalamanI tejasvitA ane dhAra bahu tIvra banatAM cAlyAM, ane lokonAM virodhI ToLAMnI dhAMdhalathI DaryA vinA te jussAdAra bhASaNa upara bhASaNa ApavA lAgyo. Ama teNe e mukaddamAnI bAbatamAM bIjAo sAthe maLIne bhAre jaMga Adaryo. chevaTe Drephasane choDI mUkavAmAM Avyo tathA tene tenI jagAe pharI sthApita karavAmAM Avyo, eTaluM ahIM umeratA jaIe. AnAtola phrAMsanI bAbatamAM A mukaddamo tenuM jIvana palaTI nAkhanAra banyo. kAraNa ke, atyAra sudhI mAtra zaMkAzIla rahenAra skepTika' maTI te potAnI koI paNa zraddhA ke mAnyatA mATe jhUjhanAra pakSakAra coddho banI rahyo; tathA potAnuM sukha saMbhALIne besI rahenAra svArthI vyaktivAdI maTI, potAnA mAnavabaMdhunI paDakhe Ubho rahI laDanAra samAjavAdI banI rahyo. ane pahelethI ja sAmAnya janatA mATe tenA aMtaramAM prazaMsAbhAva ane prema bharelAM hatAM. ane have to te potAnI sAhityakaLAne paNa 'kaLA khAtara kaLA'nI vAta tajI, dalita-pIDita lokonA pakSamAM vAparavA utkaMTha thaI gayo; ane te soziyAlisTa pArTIno sabhya banyo. sarakAre tenI kanaDagata karavAmAM bAkI na rAkhI; paraMtu tethI jarA paNa gabharAyA vinA te potAnA kAmamAM maMDayo rahyo. lazkaravAda ane sAmrAjyavAdano te kaTTara duzamana banyo, ane "goruM saMkaTa' evuM nAma daI, teNe gorAonA sAmrAjyavAdane ane eziyA AphrikAmAM temaNe upADelI amAnuSI pravRttine vakhoDI kADhyAM. alabatta, krAMtikArIonI pravRttinI paNa te TIkA nahoto karato ema nahi. 'rivaoNlTa oNpha dha enjalsa' (1914) e pustakamAM Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 teNe badhI krAMtionI saMkucita ane bhUlabharelI bAjuone vakhoDatuM sarasa rUpaka lakhyuM che; ane krAMti jIte tathA pariNAme ekane badale bIjI sattA Ave, topaNa kharekhara kazuM badalAtuM nathI - evuM du:kha temAM teNe pragaTa karyuM che. - 4 AnAtola frAMsa sAcA arthamAM tattvaciMtaka-vicAraka-philasUpha hato. chatAM te mAtra philasUpha karatAM ke mAnavamuktinA pakSamAM laDanAra eka yoddhA karatAM paNa vizeSa hato - te eka jAdUra hato. eka kalAkAra tarIke ja te tenI peDhImAM - tenA jamAnAmAM sarvocca pade birAjyo hato. tenI kalpanAzakita evI adbhuta hatI ke, bhUtakALanI bInAone te potAnI kalpanA samakSa bilakula tAdRza karI deto ane pachI potAnI anupama zailImAM te evuM nirUpaNa karato ke, e bAbatamAM koI tene pahoMcI ja na zake. potAnA lakhANanI dareka lITImAM - dareka pAnanI aMdara te potAnA aMtarano saghaLo prema ane saghaLI kALajI reDI deto. ema na karavuM ene ja balke te phojadArI gunA jevo aparAdha mAnato. mAnavajAta mATe prema, ane saMpUrNa suMdara gadyalekhana, e ja tene mATe dharmarUpa banelI cIjo hatI. zailIne ja te vicArane dhAraNa karanAruM ane sAcavI rAkhanAruM suvarNa-pAtra mAnato. navA vicAro sarjavAnA hotA ja nathI; te badhA to jugajUnA cAlyA Ave che; paraMtu temane navI zailImAM rajU karavA, e ja ekamAtra sarjana mANasa mATe bAkI rahe che, ema te kaheto. AnAtola frAMse potAnA jamAnAnA koI paNa lekhaka karatAM suMdara sAhitya sarjana karyuM che. tenI zailInI anokhI maheka potAnA mAdaka jAduthI ApaNane eka prakAranA ghenamAM nAkhI de che. zailInI aMdaranA sUkSma vicArane paNa e namaNo deha Ape che. Ama AMtarika sUkSma vicAra ane suMdara zailIno tene maLelo anokho Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAhya deha, e be maLIne satya ane sauMdaryano evo susaMvAda Ubho kare che, jethI te ziva-tattva-sabhara banI rahe che. 1914mAM vizvayuddha AvyuM tyAre tenI uMmara 30 varSanI hatI, chatAM teNe svayaMsevaka tarIke nAma noMdhAvyuM. phrAMsa deza jevo suMdara saMskRtino dhAraka deza pazubaLathI nArAja thaI rahe, e vastu ja tenAthI sahana thaI zakI nahi. paraMtu nyAya, zAMti ane ekatrita yuropanA tenA svapnamAMthI varsoilsanA karAre tene jagADyo. AkhA yuropane lazkarI vinAzamAM dhakelanAra Aphata UbhI karanArA lokonA hAthamAM ja badhI lagAma pAchI AvelI joI, tene atyaMta nirAzA thaI. ane tethI raziyAnI sAmyavAdI krAMti tarapha te kaMIka AzAnI najare nihALavA lAgyo. tene lAgyuM ke, e krAMtimAM game tevI bhUlo ke hiMsA bharyA haze chatAM, e vastu AkhA yuropane sudharavA athavA maTavA mATenA paDakArarUpa to nIvaDavAnI ja. eTale teNe 1921mAM potAne maLelA sAhitya mATenA nobela prAIjhanI 40,000 phUAMka jeTalI rakama raziyAnA pIDita lokone rAhata mATe ApI dIdhI. alabatta, tenuM sAmyavAda-taraphI valaNa joI phreca-akAdamIe naoNbela-prAIjha meLavavA badala teno jAhera satkAra karavAnuM mAMDI vALyuM. paraMtu 1924mAM 80 varSanI uMmare te jyAre gujarI gayo, tyAre phrAMsanA pramukha ane vaDA pradhAna paNa tenI kaphana-peTI AgaLa vidAya arpavA savArathI sAMja sudhI cAlu rahelA darzanArthIomAM joDAyA; ane tenI smazAnayAtrA nIkaLI, tyAre pAMca mAIla sudhIno rasto, pAMcathI mAMDI daza mANasa sudhInI gherI paMktiomAM dhIrajapUrvaka rAha jotA UbhA rahelA hajAro lokothI chavAI rahyo hato. vikaTara hRgonA mRtyu pachI kUse bIjA koI potAnA sapUtane ATaluM mAna ApyuM na hatuM, ke tene mATe ATaluM kalpAMta karyuM na hatuM. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha kiMca lekhaka AnAtAla sanI navalakathA thAI"] khaMDa 1 le Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAIla-kAMThAnA tapasvIo IsvI sananAM Adi saikAnA samayanI vAta che. te divasomAM keTalAka tapasvIo misaranA verAna raNa-vistAramAM vasavATa karIne rahetA hatA. nAIla nadIne baMne kAMThe, mATIthI chAMdelI DALakhIonI banAvelI e ekAMtavAsIonI jhUMpaDIo, ekabIjathI ThIka ThIka dUra patharAyelI hatI, - jethI tapasvIonA ekalavAsamAM vAMdho na Ave, ane chatAM jarUra paDaye ekabIjAne maLI zakAya. A tapasvIo tema ja sAdhuo kaThora saMyamI jIvana jIvatA. sUryAsta thatA pahelAM teo kazo AhAra na letA; ane le tyAreya lUkhI roTI, mIThuM ane bhAjIpAlo. keTalAka to kAMThAthI vadhu dUra verAnamAM UMDe cAlyA jatA ane tyAM koIka guphAmAM ke purANI kabaronAM nirjana khaMDeramAM vasavATa karI, vadhu rahasyamaya tapasvI jIvana gALatA. mULapuruSa Adame karelA pApane kAraNe mAnavamAtramAM UtarI AvelI kAmavRttine DAmavA teo zarIrane kazAM sukha-sagavaDa to na ja bhogavavA detA; paraMtu AjanA jamAnAmAM anivArya AvazyakatArUpa gaNAya evI zarIranI sAmAnya darakAra paNa teo na letA. teo ema mAnatA ke, ApaNAM zArIrika aMgone je kAMI takalIpho thAya, tethI ApaNA aMtarAtmAnI zuddhi thAya che, ane tenA upara jAmatA ghA ke cAMdAM jevI bIjI kazI AdhyAtmika zobhA zarIranI hoI zake nahIM. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 tapasyA ane nigraha svarganA phirastAo juvAnonuM rUpa dharI, hAthamAM daMDavALA musApharo tarIke A tapasvIonI mulAkAte AvatA. bIjI bAju asuro yuthopiyAnA vatanIonAM ke jAnavaronAM rUpa laI, temanuM patana sAdhavA, temanI jhuMpaDIonI AsapAsa bhaTakyA karatA. savAranA jayAre sAdhuo jharaNAmAM potAno ghaDo bharavA jAya, tyAre teo retImAM paDelAM temanAM pagalAM jotA. thiAdanI bhUmi, Ama, sarva kALa, ane khAsa karIne rAte, svarga ane naraka, deva ane asura vaccenA tumula yuddhanuM raNakSetra banI rahetI. * tapasvIone asuro kevAya manohara rUpo dhAraNa karIne paNa dekhA detA;- joke, asuro Ama to bahu kadarUpA hoya che! pariNAme, thibaidanA tapasvIone potAnI jhUMpaDI-koTaDIomAM koI koI vAra kAmabhoganA evA unmAdaka AbhAso ke anubhavo prApta thatA, jevA te jamAnAnA bhogavilAsI lokone kadI kalpanAmAM paNa AvyA na hoya. tapasvIo te AbhAso sAme Izvara ane phirastAonI madadathI, upavAsa, prArthanA ane kaThora dehadaMDananI tAkAtathI, AtmarakSaNa karatA. A raNa-pradezanA vRddha tapasvIono prabhAva sau pApIo ane nAstiko sudhI jANIto hato. tapasvIonuM sata koI koI vAra kAramuM nIvaDavuM kahevAtuM. sAcA ane ekamAtra Izvara sAmenA badhA aparAdhonI sajA karavAnI sattA temane dharma-dUto taraphathI jANe maLyA karatI; ane jene teo sajA kare, tene temAMthI bacAvavAnI pRthvI upara koInI tAkAta nahotI. A saMtomAMnA eke, potAnA daMDa vaDe keTalAka duSTa pApIone prahAra karatAM ja, pRthvI phATIne kevI rIte temane gaLI gaI, evI adabhuta vAto alekajhADyiA sudhInAM nagaromAM pahoMcatI ane lokomAM pracAra pAmatI. tethI badhA durAcArIo A lokothI bItA ja rahetA - khAsa karIne bhAMDabhavaiyAo, guru-ghaMTAlo, paraNelA pAdarIo ane vezyAo. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAIla-kAMThAnA tapasvIo saMta eNnthanI* so varSathI vadhu uMmaranA thatAM, potAnA be priya ziSyo sAthe kojhina parvata upara cAlyA gayA. eTale AkhA pradezamAM sAdhanA-tapasyAnI bAbatamAM paeNphanuziyasa karatAM vadhu vikhyAta koI tapasvI rahyo nahi. eNphanuziyasa eNnTinonA mahaMta tarIke oLakhAtI. bIjA mahaMtonA anuyAyIonI saMkhyA bhale ghaNI moTI haze, ane potapotAnA maThonI AdhyAtmika ane bhautika hakUmatanI bAbatamAM bhale teo paeNphanuziyasathI vadhu prabhAvazALI gaNAtA haze; paraMtu tapasyAnI bAbatamAM paMphanuziyasa teothI kayAMya AgaLa hato. te ghaNA AkarA upavAso karato ane ghaNI vAra to lAgalagATa traNa divasa sudhI kazuM moDhAmAM mUkato nahi. te vALanuM ghaNuM kharabacaDuM kuratuM paherato, dehadamana mATe savArasAMja potAnI jAtane cAbUkathI phaTakArato, ane jamIna tarapha moM rAkhI kalAko sudhI (rudana-mudrAmAM) paDI raheto. tenA covIsa ziSyoe tenI jhUMpaDInI pAse ja potAnI jhuMpaDIo bAMdhI hatI. teo paNa tenI tapasyAonuM anukaraNa karatA. Izu khristanAM saMtAno tarIke paiphanuziyasa e saune vahAlapUrvaka cAhato ane satkRtyo karavA temane niraMtara Agraha karyA karato. tenAM AdhyAtmika saMtAnomAM evA mANaso paNa hatA, jeo varSo sudhI nAmIcA luTAruo hatA; paraMtu, A pavitra mahaMtanA upadezathI temaNe sAdhujIvana svIkAryuM hatuM, ane atyAre to pitAnI sAdhanAothI teo potAnA sAthIone paNa preraNArUpa thaI paDayA hatA. * Ijiptane A saMtapuruSa khristI saMtamALAmAM mukhya eka gaNAya che. temane janma I.sa. 251 AsapAsa manAya che. tapasyAnI bAbatamAM A saMte hada karI hatI, evI nAmanA che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 tapasyA ane nigraha paiphanuziyasa potAnA ziSyone upadeza ApavAmAM ane vividha tapasyAomAM potAnuM jIvana gALato. pavitra-zAstranAM suvAkyo upara te ghaNI vAra ciMtana-manana karyA karato ane temanA bAhya artha pAchaLa chupAyela rUpakanA gUDhArthano phoTa karavAnI bAbatamAM te ghaNo pAvaradho hato. Ama, te juvAna hato tema chatAM, sAdhanAnI bAbatamAM ghaNo AgaLa vadhelo hato. sAdhu-tapasvIo upara tucchakArapUrvaka humalA karanArAM AsurI sarvI tenI najIka TUMkavAnI paNa hiMmata karI zakatAM nahi. rAte sAta nAnAM ziyALavAM, kAna UMcA karI, caMdranA prakAzamAM tenI jhUMpaDI bahAra, hAlyA cAlyA vinA cUpa besI rahetAM. te sAteya ziyALo kharI rIte sAta asura hatAM. paraMtu eNphanuziyasanA satanA kAraNe, teo jhUMpaDIno Umaro oLaMgI aMdara dAkhala thaI zakatAM na hatAM, ema manAtuM. eNphaziyasa mULe elekajhAnDriyAnAM khAnadAna mAtapitAne tyAM janmyo hato. teoe tene badhI bhautika vidyAonI tAlIma apAvI hatI. kavionAM sAhitya-jUThANAMthI paNa te eka vAra kheMcAyo hato, ane zarUAtanA divasomAM to te paMDita-philasUpho sAthe IzvaranuM svarUpa, tenA guNo ane tenA astitva bAbata paNa carcAo karato. pachI to teNe, bina-dharmo nAstikonI rIte, bhogavilAsanuM jIvana ja AdaryuM hatuM. te potAnA e pUrvajIvananI vigatone zarama ane trAsanI lAgaNI sAthe ja yAda lAvI zakato. te potAnA tapasvI-baMdhuone kaheto, "te divasomAM huM vividha bhogavilAsonA carumAM sijhAto hato." e pramANe vIsa varSanI uMmarano thayo, tyAM sudhI te e jamAnAnA cAlu vilAsI jIvanamAM mazagUla rahyo. chevaTe maeNkrinasabuvAnA upadezothI palaTAIne te navo mANasa banI rahyo. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAyato viSayAn puMsaH 13 teNe krUsa upara caDAvela Izu khristane potAnA iSTa dhyAna-deva tarIke svIkAryA; ane temanA nAma para potAnI badhI milakata vecI nAkhI, tathA UpajelA paisA dAnamAM vaheMcI daI, sAdhujIvana svIkAryuM. pachI teNe mANasothI dUra daza varSa gALyAM; te daramyAna teNe mithyA sukhonA vegamAM aTavAvAne badale, pazcAttApanAM rasAyaNomAM potAnA zarIrane lAbhadAyaka rIte tAvyuM ane gALyuM. dhyAyato viSayAn puMsaH potAnA nitya niyama mujaba, eka divasa paeNnuziyasa, IzvarathI judAImAM pote gALelA divasA yAda lAvI lAvI, potAnAM pApone eka pachI eka tapAsato hato, jethI e pAponI bhISaNatA upara pote vadhu sArI rIte pazcAttApa karI zake. evAmAM tene yAda AvyuM ke, alekjhAnDriyAnA eka thiyeTaramAM teNe thAI nAmanI eka ati suMdara naTI joI hatI. te srI kazA saMkoca vinA jAhera meLAvaDAomAM hAjara thaI evA nAca karatI, ke je daramyAna kuzaLatApUrvaka dAkhavelI aMgabhaMgI prekSakomAM kAramo kAmonmAda phelAvI detI. keTalIka vAra to nAstikonI devIoe karelAM bhayaMkara pApI caritrono abhinaya paNa te karatI. keTalAya suMdara juvAniyAo ke tavaMgara vRddho kAmavAsanAthI prerAI tene bAraNe puSpamALa laTakAvavA AvatA, tyAre temanuM te svAgata karatI ane potAnuM zarIra temane soMpatI. Ama, te potAnA aMtarAtmAnuM akalyANa to karatI ja hatI; paNa sAthe sAthe bIjA keTalAyanI adhogati sAdhatI. 9 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 * tapasyA ane nigraha are, eNphanuziyasane to teNe potAnA mohapAzamAM lagabhaga kheMcI ja lIdho hato. eka divasa te thAIne ghera jaI pahoMcyo hato. paraMtu tenA gharanA UmarA AgaLa ja te thobhI gayo: kaMIka to potAnI eka nAnI uMmara (te e vakhate paMdara varSano hato,)- tene lIdhe svAbhAvika rIte hotA zaramALapaNAne lIdhe; ane kaMIka potAnI pAse paisA na hovAthI potAne pAcho dhakelI kADhavAmAM Avaze e bIke !- kAraNa ke, te uDAupaNe bahu kharca karI na nAkhe, tenI tenAM mAbApa pUrI kALajI rAkhatAM. Ama, Izvare potAnI kRpALutAthI tene eka mahApApa karato A be bAjAethI rokI lIdho hato. paraMtu. eNphanuziyase te vakhate Izvarano jarAya AbhAra mAnyo na hato; kAraNa ke, te vakhate to te potAnA sAcA hita pratye sadaMtara aMdha hato; ane tene khabara paNa na hatI ke, mithyA sukhonI kAmanA karato pote mahApApamAMthI bacI gayo hato. paNa atyAre to potAnI jhUMpaDImAM pavitra phUsa-mUrtinI sAme ghUMTaNiye paDIne - kAraNa ke, e krUsamUrti AkhA jagatane tenA mahA pApabhAramAMthI choDAvavA Izue ApelA mahAbalidAnanA pratIkarUpa hatI,-oNphanuziyase thAIno vicAra karavA mAMDayo. potAnA pApa ane ajJAnanA divasomAM, e strIe potAne bhayaMkara tathA kAramAM iMdriyasukho pratye lalacAvyo hato, te bInA upara teNe lAMbo vakhata ciMtana karyuM. thoDo vakhata e rItanA dhyAna-ciMtana bAda, thAInI AkRti tene spaSTa ane cokhkhI dekhAvA lAgI. pahelAM jyAre thAIe tene potAnA sarvAgINa sauMdaryathI Akarmo hato, te vakhate teNe tene jevI joI hatI, barAbara tevA ja AbehUba svarUpe te tene atyAre pAchI dekhAvA lAgI. pephanuziyasa potAnI chAtI kUTato bolI UThayo "he Izvara! tame sAkSI cho ke, mAruM pApa kevuM karapINa hatuM, enuM ja huM atyAre ciMtana karI rahyo chuM, koI strInAM mohaka Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAyato viSayAn puMsaH 15 aMgonuM nahi! huM A strIno kaMIke vicAra karuM chuM, te e kAraNe ke, e tArI kRti - tAruM sarjana che. he prabhu, e strI paNa tArA mukhanI phUkathI sajIva nathI banI? tAruM e anokhuM sarjana aneka nAgariko ane ajANyAone lobhAvatuM ane teonI sAthe pApa AcaratuM na raho! mArA hRdayamAM te yuvatI mATe mahAanukaMpA UbharAI rahI che. tenA tiraskAra-pAtra durAcAronI kalpanA karatAM paNa mAruM lohI thIjI jAya che. arere ! jamaDAo tene zAzvata kALa mATe keTalI keTalI yAtanAomAM tAvaze! mAruM aMtara e vAtano vicAra karatAM bhAgI paDe che." dhIme dhIme mRdu puchapazayyA upara ADI paDelI, sauMdarya-rANI thAInI AkRti tenI samakSa sAkAra thavA lAgI. acAnaka oNphanuziyase potAnA paga AgaLa eka nAnA ziyALane sUteluM joyuM. e joIne tene khUba navAI lAgI; kAraNa ke tenI jhUMpaDInuM bAraNuM savArathI baMdha ja hatuM. e prANI jANe mahaMtanA vicAro vAMcI zakatuM hoya tema, kUtarAnI peThe potAnI pUMchaDI paTapaTAvatuM hatuM. eNphanuziyase gabharAIne tenI sAme krUsanI mudrA karI, tenI sAthe ja e prANI alopa thaI gayuM. tyAre tene khabara paDI ke, pahelI vAra setAna tenI koTaDImAM pravezavA zaktimAna thayo hato. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhale sAdhu pelemAna bIjI savAre, phaziyasa potAnAM pUjA-pATha paravArIne, thoDe dUra rahetA paeNlemaoNna nAmanA eka vRddha sAdhunI mulAkAte javA nIkaLyo. paeNlemona potAnI haMmezanI rIta mujaba, zAMtithI, dhIme dhIme marakate cahere, potAnI nAnIzIka vADInI jamIna khodato goDato hato. Izvarano jaya thAo! bhAI paiphanuziyasa," pelemone kodALIne Teke UbhA rahI tenuM svAgata karyuM. "Izvarano jaya thAo! bhAI, tamane zAMti prApta thAo!" eNphanuziyase javAba Apyo. tame paNa bhAI evI ja zAMti pAmo," ema kahI, pelemone kapALa uparathI potAnI bAMya vaDe parasevo lUchI nAkhyo. eNphanuziyase kahyuM, "bhAI paeNlemaoNna! ApaNI badhI vAtacIta Izvarane arthe ja hovI joIe; kAraNa ke, bhagavAnane nAme jyAM jyAM be ke traNa jaNa bhegA thAya che, tyAM pote paNa hAjara rahevAnuM bhagavAnanuM biruda che. huM paNa mahAna IzvaranI sukIrti vadhe evI eka yojanAnI vAta karavA ja tamArI pAse Avyo chuM." bhAI paeNphaziyasa, Izvara tamArI yojanA upara AzIrvAda varasAvo - jema te mArI A vADI upara dara savAre jhAkaLarUpe potAnI kRpA varasAve che, jethI mane mabalaka taDabUca ane kAkaDI prApta thAya che. temanI te kRpALutAnAM guNagAna niraMtara huM gAuM chuM. 16 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhalo sAdhu paeNlemaoNna 17. ApaNAM aMtarane pIDatI udDa vAsanAothI te ApaNane surakSita rAkhe te mATe paNa, bhAI, ApaNe tenI stuti karyA karavI joIe. e vAsanAo jyAre ApaNAmAM vyApI rahe che, tyAre ApaNe pIdhelA unmatta mANasa jevA banI jaIe chIe ane satata AmathI tema aDabaDiyAM khAIe chIe. "keTalIka vAra e vAsanAo mANasane anokhI laheramAM uchALI nAkhe che. tevo mANasa pachI potAnAM khaDakhaDATa hAsyothI vAtAvaraNane gajavI mUke che. e jUTho AnaMda pApIne badhI jAtanAM duSkRtyo karavA tarapha dorI jAya che. paraMtu keTalIka vakhata aMtarAtmA tathA iMdriyonA e vikAro ApaNane gherI khinnatAmAM paNa garakAva karI de che; ane e khinnatA to pelA unmatta AnaMda karatAM paNa vadhu bhayaMkara vastu che. bhAI paeNphaziyasa, huM to eka pAmara pApI mANasa chuM. paraMtu meM mArA dIrdhA jIvanamAM joyuM che ke, e khinnatA jevo tapasvIno bIjo koI kharAba duzmana nathI. mAro kahevAno artha e che ke, e haThIlI khinnatA aMtarAtmA upara dhUmasanI jema chAI rahe che, ane IzvaranA prakAzane pragaTato roke che. enA jevuM muktinuM ghAtaka bIjuM kAMI nathI. setAna jo ApaNane mAtra sukhapUrNa ujajavaLa AkarSaNo ja mokalI zakato hota, to to ApaNe atyAre tenAthI bIe chIe tenA karatAM ardhA paNa bItA rahevuM na paData. - "ApaNA pitA-guru saMta eNnthanI jyAre ApaNI vacce rahetA hatA, tyAre mane temano paricaya hato. te potAnA ziSyo sAthe haMmeza khuzamijAjathI rahetA; teo kadI khinnatAne vaza thatA nahi. paNa bhAI, tame to tamArA manamAM ghaDelI koI yojanAnI vAta mane saMbhaLAvavA AvyA cho, kharuM ne? tene badale huM ja gAMDuMgheluM badhuM tamane saMbhaLAvavA lAgI gayo ! have bhAI, mane mUrakhane tamArI yojanA ta.-2 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 tapasyA ane nigraha kahI saMbhaLAvo,- kAraNa ke, tame kaho cho tema, te yojanA IzvaranI sukIrti vadhAravA arthe ja haze." bhAI paeNlemaoNna, huM je kaMI yojanA rajU karuM chuM, te kharekhara IzvaranI sukIrti arthe ja che. eTale tame tamArI salAha-sUcanathI mArA niradhArane sudRDha banAvajo. tame ghaNI ghaNI sUkSma bAbato jANo cho, tathA pApa tamArA cittanI nirmaLatAne kadI kaluSita karI zakatuM nathI." bhAI paiphanuziyasa, huM to tamArA joDAnI dorI choDavA mATe paNa lAyaka nathI; ane mArAM pApo to A raNanI retInA kaNa karatAM paNa asaMkhya che. paraMtu, huM gharaDo mANasa chuM, eTale mArA anubhavamAMthI kAMI madada tamane ApI zakAtI haze, to pAcho nahIM paDuM." "to bhAI paeNlemaoNna, huM tamArA upara vizvAsa mUkIne mArA mananI vAta kahI dauM: elekajhAnDriyAmAM rahetI thAI nAmanI gaNikA pApAcAramAM ja jIvI rahI che, ane lokone mATe paNa pApanuM dvAra banI rahI che. teno vicAra karatAM mane kharekhara bahu kheda thAya che." bhAI paeNphanuziyasa, kharekhara, e mahA-pApane to jeTaluM vakhoDIe teTaluM ochuM. bina-dharmIomAM evI keTalIya strIo e jAtanuM jIvana jIvatI hoya che. to, e kAramA aniSTane sudhAravAno koI upAya tame vicArI kADhayo che zuM?" ' "bhAI paeNlemaoNna, huM alekjhAnDriyA jaI, e strIne maLIne, IzvaranI kRpAthI teno hRdayapalaTo karavA mAguM chuM. mArA e niradhAra sAthe tame sahamata thAo cho?" bhAI paeNphanuziyasa, huM to eka kaMgALa pApI mANasa chuM; paraMtu ApaNA pitA-guru saMta eNnthanI kahetA ke, "tame je jagAe ho, tyAMthI bIje javA utAvaLA na thatA." Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhalo sAdhu paeNlemaoNna 19 "bhAI paeNlemona, to zuM tame mArI yojanA sAthe sahamata thatA nathI?" oNphanuziyase Atura bhAve pUchayuM. "bhAI phaziyasa, tamArA jevA dharma-baMdhunI bAbatamAM badairAdAno vahema lAvuM, to Izvara mane sajA kare. paNa pitAjI eNnthanIe ema paNa kahyuM hatuM ke, 'mAchalAM jema sUkI jamIna upara marI jAya che, tema je sAdhuo potAnI jhUMpaDI choDI saMsArI manuSyomAM bhaLavA jAya che, temanuM paNa thAya che. kAraNa ke, saMsArI manuSyomAM eka sArI vAta hotI nathI." ATaluM kahI, e buDhDho mANasa phaLathI lacI gayelA aMjIranA jhADanI AsapAsa kodALI vaDe pAcho khodavA lAgI gayo. te e kAme lAgyo hato, eTalAmAM bAjunAM jhADavAM tarapha kazo saLavaLATa thato saMbhaLAyo. eka haraNuM bagIcAnI vADa ThekIne aMdara AvyuM, ane buTTA pelemona pAse doDI jaI, teNe potAnuM manohara mAthuM, temanI chAtI upara DhALI dIdhuM. raNa-verAnanAM A haraNAM IzvaranI kevI yAda apAve che!" eTaluM bolI pelemona potAnI jhUMpaDImAM gayo. peluM harANuM paNa nAjuka page Theka ThekatuM te tarapha vaLyuM. buDhDho aMdarathI kALI roTI laI Avyo, je peluM tenA hAthamAMthI sIdhuM khAvA lAgyuM. eNphanuziyasa thoDo vakhata vicAramAM paDI jaI, potAnA paga pAsenA patharAo upara AMkho sthira karI Ubho rahyo. pachI pote sAMbhaLelI vAta upara vicAra karato te potAnI jhUMpaDIe pAcho pharyo. rastAmAM tenA manamAM bhAre gaDamathala macI rahI hatI : e buDhDho tapasvI sArI salAha Ape che, te samajadAra che. mAro irAdo DahApaNabharyo che, evuM te mAnato lAgato nathI. chatAM thAIne jakaDI rAkhanAra saMtAnanA paMjAmAM tene haju jakaDAyelI rahevA Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 tapasyA ane nigraha devI, e to narI krUratA kahevAya. Izvara mane sAcI salAha ane mArgadarzana Ape!" eNphaziyasa raste raste cAlyo Avato hato, eTalAmAM teNe eka hUvara paMkhIne pAradhie retI upara bichAvelI jALamAM sapaDAyeluM joyuM. te mAdA-paMkhI hatuM, ane teno nara jALa upara UDI UDIne eka pachI eka dorIo kApato hato. paMphanuziyase joyuM ke, pelI mAdA bahAra nIkaLI zake eTaluM bAkoruM jALamAM paDyuM, tyAM sudhI nara-paMkhI potAnA prayAsamAM macyuM rahyuM. oNphanuziyase A badhuM lakSapUrvaka nihALyuM. potAnA saMtapaNAne lIdhe tene kudaratI banAvo pAchaLa raheluM gUDha , rahasya samajAI jatuM; ethI A dAkhalAmAM tene lAgyuM ke, A jALamAM sapaDAyeluM paMkhI te kharekhara thAI che; te pApa rUpI jALamAM phasAyelI che; ane nara-paMkhIe jema e jALanI dorIo potAnI cAMca vaDe toDI nAkhI, tema ja pote paNa thAI je adRzya baMdho vaDe pApamAM jakaDAI rahI che te badhA, potAnI vANInI zakti vaDe, jarUra kApI nAkhI zakaze. teNe A pArakhAne mATe bhagavAnano AbhAra mAnyo, ane te vaDe potAnA niradhAra mATe Teko maLyo ema mAnyuM. paraMtu A zuM? pelA nara-paMkhInA paga ja have pote kApelI dorIomAM aTavAI gayA! mAdAne choDAvanAruM te nara-paMkhI pote ja have e dorIomAM baMdhAI gayuM. eNphanuziyasa pharI pAcho anizcayanA vamaLamAM gaLacavAM khAvA lAgyo. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alekajhAnDriyA tarapha eNphanuziyasa e AkhI rAta UMdayo nahi. maLasakuM thavA AvatAM tene eka dRzya dekhAyuM: thAI tenI sAme UbhI hatI. paraMtu A vakhate tenA moM upara kAmavilAsano pApI AnaMda chavAI rahyo na hato, ke na to teNe rivAja mujaba pAradarzaka kapaDAM paheryA hatAM; teNe to kaphana jevuM kALuM kapaDuM oDhayuM hatuM, ane tenuM mAM eTaluM badhuM DhAMkeluM hatuM ke, prephanuziyasane tenI be AMkho ja dekhAtI hatI. te AMkhomAMthI AMsunAM moTAM sapheda biMduo DhaLakatAM hatAM. A dRzya jotAM ja pephanuziyasanuM dila AjaMda karI UThayuM. tene khAtarI thaI gaI ke, A dRzya Izvare ja mokalyuM che. jarA paNa dvidhAmAM rahyA vinA have te jhaTa UThIne Ubho thayo. teNe khristI dharmanA cihanarUpa potAno daMDo hAthamAM lIdho ane jhuMpaDInI bahAra nIkaLI tenuM bAraNuM vAsI dIdhuM; jethI raNapradezanAM jAnavaro ke havAmAM UDatAM paMkhIo aMdara pesIne tenI pathArIne ozike kAyama rahetA pavitra dharmagraMthane apavitra na kare. pachI teNe potAnA madadanIza phaleviyanane bolAvyo. te bhAre zAstra paMDita hato tathA sAro pravaktA hato. tene, potAnI gerahAjarImAM, potAnA tevIsa ziSyo upara adhizAsana soMpI, zarIra upara eka lAMbo kALo jabbo oDhI, eNphanuziyase potAnA maThanI vidAya lIdhI. teNe nAIla nadI tarapha cAlavA mAMDyuM. teno irAdo te nadIne kinAre kinAre jhaTapaTa alekjhAnDriyA pahoMcavAno hato. prabhukAryamAM 21 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 tapasyA ane nigraha vaLI DhIla kevI ! thAka, bhUkha ke tarasanI paravA karyA vinA savArathI sAMja sudhI teNe cAla cAla karyuM. jyAre UchaLatI vikarALa nAIla nadI tenI najare paDI, tyAre sUrya kyArano kSitija upara DhaLI paDayo hato. sUryanA lAla lAla prakAzamAM rAtAcoLa dekhAtA khaDako vacce thaIne e nadInAM lohI jevAM lAla pANI dhasamasatAM vahetAM hatAM. nadInA kinArAne ja vaLagI rahI, paeNphanuziyasa AgaLa vadhavA lAgyo. rastAmAM je ekaladokala ke raDIkhaDI jhUMpaDIo AvatI, tyAM jaI te Izvarane nAme roTI mAgato. tyAM apamAna, nakAra ke dhamakIo je kaMI maLe, te badhuM e prasannatApUrvaka svIkArI leto. tene luTAruo ke jaMgalI prANIonI bIka lAgatI na hatI, paraMtu zahero ke gAmaDAMthI dUra rahevAnI te khAsa kALajI rAkhato. kAraNa ke, ghara-AMgaNAmAM ramatAM chokarAM potAnI najare paDe, ke kUvA AgaLa bhUrI salavAra paherelI panihArIo tene joI, ghaDA nIce mUkI, tenI sAme hasavA lAge,- e vAtanI tene bahu bIka rahetI. tapasvIne ghaNI bAbatathI bItA rahevuM paDe. khAsa karIne bIjA nAgarikono strI-putrAdi saMsAra-vyavahAra joIne tenuM mana vikSipta thaI jAya tenAthI. Ama, te nirjana mArge ja pravAsa karyA karato. jyAre sAMja paDe ane vRkSomAM pavanano guMjArava tene saMbhALAya, tyAre te potAnA mAthA uparanuM DhAMkaNa AMkho upara vadhu AgaLa kheMcI lAvato, jethI kudaratanuM manohara soMdarya tenI najare na paDe. Ama, cha divasa cAlyA pachI, te silasilI nAmaka sthAne AvI pahoMcyo. tyAM AgaLa nadI eka sAMkaDI khINamAM thaIne vahe che; ane tene baMne kinAre moTA moTA khaDakonI bevaDI sAMkaLa nadInA Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alekajhAnDriyA tarapha 23 pravAhane dabAvatI dUra sudhI laMbAya che. ijizyanoe potAnI asurapUjAnA divasomAM te khaDakomAM ja moTI moTI mUrtio kotarelI hatI. eNphanuziyase jaMgI nakkara khaDakamAM kotarelI siphasa-mUrti* joI. haju te mUrtimAM jUnA AsurI bhAvo kAyama rahyA haze, ema mAnI teNe krUsa-mudrA karI ane Izu khristanuM nAma lIdhuM. tarata ja e rAkSasI mUrtinA kAnamAMthI eka cAmAcIDiyuM bahAra UDI jatuM teNe joyuM. paeNphaziyasane khAtarI thaI ke, teNe saikAothI e mUrtimAM pesI rahela AsurI tattvane hAMkI kADhayuM che. teno utsAha have ora vadhI gayo, ane teNe eka moTo paththara upADI e mUrtinA moM upara chUTo mAryo. have te AgaLa cAlyo. e khINapradeza dhIme dhIme sAMkaDo maTI pahoLo thavA lAgyo, ane eka jagAe prAcIna vizALa nagarInA avazeSo teNe joyA. eka prAcIna maMdiranuM khaMDera staMbha tarIke goThavelI strI-mUrtio upara khaDuM hatuM. e mUtionAM mAthAM strIonAM hatAM, paNa temanA upara UMcAM gAyanAM zIMgaDAM korelAM hatAM. e strIoe eNphanuziyasa tarapha jANe evI lAMbI palake joyuM ke, te ekadama phIko paDI gayo. Ama teNe sattara divasa sudhI musApharI karI. e divaso daramyAna teNe thoDAM kAcAM kaMda-mULa ja khAdhAM hatAM ane rAte prAcIna khaMDeromAM jaMgalI bilADIo ane uMdaro vacce visAmo karyo hato. tyAM koI koI vAra nIcenA ardhA bhAgamAM moTAM bhIMgaDAM sAthenI pUMchaDIovALI strIo tene dekhA detI. e badhAM narakanAM * grIka purANa-kathAnuM eka pAtra: mAthuM strInuM ane zarIra siMhaNanuM. ijiptamAM pirAmiDo najIka enI jaMgI mUrti che. raste jatA vaTemArguone e prazno pUche, ane jeo javAba ApI na zake temane mArI nAMkhe, evI mAnyatA hatI. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 tapasyA ane nigraha sattvo che, ema eNphanuziyasa tarata jANI jato. temanI sAme kusamudrA karatAM ja te badhI tarata bhAgI jatI. aDhArame divase teNe tADachAMnI banAvelI eka tuccha jhUMpaDI dUrathI joI. AsapAsa dUra sudhI koI gAma ke gAmaDuM na hatuM, ane raNanA pavanathI UDI AvelI retImAM te adhadhadha daTAI gayelI hatI. eTale, koI pavitra tapasvI temAM raheto haze ema mAnI, te e tarapha gayo. oghA jevI te jhUMpaDImAM - kAraNa ke, tene jhAMpo ke bAraNA jevuM kazuM ja na hatuM,- eka ghaDo, DuMgaLInuM jhUmakhuM, ane sUkAM pAMdaDAMnI pathArI -eTalAM vAnAM tenA jovAmAM AvyAM. e jhUMpaDInA tapasvIne maLI, tene zAMti-cuMbana karI, tenI sAthe zAzvata tattvo aMge vArtAlApa karavAnA irAdAthI, te e jhUMpaDInI cotarapha pharI vaLyo; paNa tenA jovAmAM koI na AvyuM. pachI soeka DagalAM AgaLa cAlatAM ja nadIkinAre Asana vALIne beThelo eka mANasa teNe joyo. te taddana digaMbara hato; tenA mAthAnA vALa tema ja dADhI taddana sapheda hatAM; ane tenuM zarIra IMTa karatAM vadhu rAtuMcoLa hatuM. - paeNphanuziyase tapasvIo ekabIjAne maLe tyAre je rIte abhivAdana kare te rIte abhivAdana karatAM kahyuM - baMdhu! tamane zAMti prApta thAo! tathA svarganA madhura AnaMdonA tame upabhoktA bano!" pelAe kaMI javAba na Apyo. tene samAdhistha jANI, eNphanuziyasa hAtha joDI, ghUMTaNiye paDI, sUryAsta thatAM sudhI tenI bAjumAM besI rahyo. chatAM pelA dhyAnIne jarAya hAlato na joI, paiphanuziyase tene kahyuM, "pitAjI, tame jo have samAdhimAMthI jAgrata thayA ho, to mane ApaNA prabhu Izu khristane nAme AzIrvAda Apazo ?" Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alekajhAnDriyA tarapha 25 pelAe mAthuM paNa halAvyA vinA javAba Apyo, "ajANyA puruSa, mane tAruM kahevuM samajAyuM nahi; meM tArA prabhu Izu khristanuM nAma sAMbhaLyuM nathI." "huM! e te zI vAta che? pegaMbaroe temanA AgamananI jAherAta karI che; seMkaDo zahIdoe temanA nAmanuM zaraNa lIdhuM che; sIjhara bAdazAhe pote temanI stuti karI che, chatAM tame temanuM nAma na jANatA ho, e saMbhavita nathI." e vastu saMbhavita to zuM, paNa nizciteya che ke, meM e nAma sAMbhaLyuM nathI." eNphanuziyasa e mANasanuM na mAnI zakAya evuM ajJAna joI Azcaryacakita thaI gayo, tema ja sAthe sAthe dilagIra paNa thayo. "jo tame Izu khristane na jANatA ho, to tamArA badhAM kriyAkarma nirarthaka che; ane tame kadI zAzvata jIvana prApta karI zakavAnA nathI, e nakkI jANajo." paNa kriyA-karma karavAM ke na-karavAM, e badhuM ja nirarthaka che; - ApaNe jIvIe ke marIe enA jeTaluM ja!" huM, zuM? tamAre zAzvata jIvana prApta karavuM nathI? to pachI tame tapasvIonI peThe A raNa-verAnamAM jhUMpaDI bAMdhIne raho cho zuM kAma? tame nagna dazAmAM, sukha-sagavaDanAM kazAM sAdhana vinA, kaMdamULa khAIne, brahmacarya pALatA Ama raho cho, to jarUra mArI peThe ja zAzvata jIvananI prApti arthe, Izvara-prItyarthe ja e badhuM karatA hovA joIe. svarganAM zAzvata sukha meLavavAnI AzA tamane na hoya, to pachI A saMsAranA sArA sArA padArthono tyAga tame zA mATe karyo hoya vA?" bhalAdamI, huM zA mATe koI paNa sArI vastune tajI dauM? ha to mArI jAtane zAbAzI ApuM chuM ke, meM pUrepUro saMtoSa ApI zake tevI jIvana-paddhati zodhI kADhI che. bAkI koI paNa vastune Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che sarakhA ja rAone nidavA 26 tapasyA ane nigraha ApaNe nizcitapaNe "sArI" ke "khoTI' zI rIte kahI zakIe? potAnI meLe kaI vastu sat ke asat, nyAyI ke anyAyI, sukhayukta ke du:khamukta, sArI ke khoTI hoya che? ApaNe pote vastuone jevI mAnIe chIe, tevI te ApaNane lAge che." "to pachI tamAre mate nizcita satya jevuM kazuM ja nathI ema? kAdavamAM ALoTatA katarAnI jema tame to ajJAnamAM sabaDatA lAgo cho!" "bhalAdamI, kUtarAone nidavA ke philasUphone nidavA e baMne vAnAM sarakhAM ja nirarthaka che. kUtarAo koNa che ke ApaNe koNa chIe, e bAbatamAM ApaNe zuM jANIe chIe?" to tame pelA zaMkAvAdIo-ajJeyavAdIonA paMthanA cho ke zuM? e pAmara ajJo gati ane sthiti, sUryano prakAza ke ghora aMdhAruM, evI badhI bAbatono taphAvata paNa nizcitapaNe jANI zakAya ema nathI mAnatA!" mitra, vastutAe huM ajJeyavAdI ja chuM. tane e mata tucchakAravA lAyaka lAge che, paNa mane e mata prazaMsApAtra lAge che. kAraNa ke, dareka vastu jude jude vakhate ane dRSTibhede judI judI dekhAya che, te vastunuM potAnuM sAcuM svarUpa zuM che, e koNa jANI zake che? ApaNe vastuono bAhya dekhAva ja joI zakIe chIe. ane e ja ApaNe mATe sAco che." paNa to pachI huM ema pUchuM chuM ke, tame khajUra ane DuMgaLI khAIne raNamAM zA mATe paDI raho cho? AvuM du:khakaSTa veThavAnI zI jarUra? huM tamArA jeTalAM ja du:khakaSTa veThuM chuM, tathA nirjana sthaLe rahI saMyamI tathA nigrahI jIvana gALuM chuM, paraMtu te to Izvarane prasanna karavA tathA bhaviSyamAM zAzvata jIvana prApta thAya te mATe karuM chuM. paraMtu evA kazA irAdA vinA nAhaka AvAM du:khakaSTa veThavA, e to mUrkhAI ja kahevAya. "zarIranAM du:khakaSTa AtmAnI mukti mATe Ava Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kosano Timokilasa 27 zyaka che -e satya Izvare ApaNane pegaMbarone mukhe pragaTa karI Apela che; tathA aneka saMta-zahIdoe e vAtanI sAhedI pUrI che. are, IzvaranA suputre tenuM javalaMta udAharaNa ApaNane pUruM pADayuM che; ane tenA mahA-ziSyo tathA mahA-pariSadoe te satyone pramANyAM che. te satyomAM mane zraddhA na hoya, to huM to tarata saMsArI lokomAM pAcho cAlyo jAuM, tathA dhana prApta karI, srIo ane dAsIothI vIMTaLAI, surA vagere unmAdaka pINAM temane hAthe reDAvIne pIto sukhabhogamAM garaka thaI jAuM. paNa tuM to mUrakha, kazA prayojana vinA nAhaka e badhAM sukhothI vaMcita rahe che. ema karavAmAM Akhare tAro hetu zo che, e to kahe!" 5 kAsanA Timalisa oNnuziyase AkaLA thaI, tuMkAre caDIne pUchelA praznanA javAbamAM pelA vRddha tapasvIe svasthatAthI kahyuM -- "he bhAI, huM boluM ke cUpa rahuM e baMne vAnAM mAre mATe to sarakhAM ja che; chatAM huM A pramANenuM jIvana svIkAravAnAM mArAM kAraNo tane jaNAvI dauM. sAmethI huM tane tArAM kAraNo pUchavAno nathI; kAraNa ke, mane tArAmAM lezamAtra rasa nathI. tuM sukhI thAya ke du:khI, athavA tuM eka jAtano vicAra dharAve ke bIjI jAtano, eno mane zuM ucATa ! uparAMta, mAre tane zA mATe cAhavo paNa joIe ke dhikkAravo paNa joIe? DAhyo puruSa rAga ane dveSa baMnethI dura rahe che. paNa teM mane pUchayuM ja che, to sAMbhaLa :-- "mAruM nAma Timolisa che. kaoNsa mukAme vepAradhaMdhAthI tavaMgara banelAM mAtApitAne tyAM huM janmyo hato. mArA pitAnI mAlikInAM ghaNAM vahANo dezadezAvara kheDatAM hatAM. mAre be bhAIo hatA, teoya Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 tapasyA ane nigraha mArA pitAnI jema vahANonA mAlika - moTA vahANavaTI hatA. joke huM to pahelethI jJAna pAchaLa paDyo hato,- dhana pAchaLa nahi. - "mArA pitAe mArA moTAbhAIne timisA nAmanI eka kaeNriyana strI sAthe parANe paraNAvyo hato. mArA bhAIne te bAIe eTalo du:khI karI mUkayo hato ke, mArA bhAI mATe tenI sAthe rahevuM azakya thaI paDayuM hatuM. daramyAna te strIe amArA nAnAbhAIne paNa potAnI cuMgalamAM lIdho hato. te to bhAbhI pAchaLa jANe gAMDo ja thaI gayo hato. joke, e strI kharI rIte to e baMne bhAIone sarakhA ja dhikkAratI hatI; kAraNa ke, te trIjA ja mANasane - eka baMsIvAdakane cAhatI hatI, ane roja tene potAnA zayanakakSamAM notaratI hatI. "eka vakhata pelo baMsIvAdaka pAcho jatI vakhate potAno hAra pelInI pathArI upara bhUlI gayo. mArA baMne bhAIo e hArane oLakhatA hatA; kAraNa ke, ujANIo vakhate te baMsIvAdaka A hAra khAsa paherato. baMne jaNA khUba gusse thaI gayA ane teoe pelAne zodhI kADhI cAbuka mArI mArIne pUro karyo. aMtakALe pelo dayA mATe AjIjI karato evA pokAro karato hato tathA AMsu vahAvato hato ke na pUcho vAta. mArI bhAbhI to enA yArano e mAra joIne gAMDI ja banI gaI. pachI mArA baMne bhAIo paNa A kissAne kAraNe gAMDA banI gayA. e traNe gAMDAM kaoNsanA kinArAo upara varunI peThe cIso pADatAM ane moMe phINanA goTA lAvatAM AmathI tema ravaDyA karatAM. chokarAM temanA upara zaMkha-chIpalAM ne kAMkarA varasAvatAM ane temano huriyo bolAvatAM temanI pAchaLa doDyA karatAM. thoDA vakhata bAda te traNe jaNa eka pachI eka marI gayAM; traNeyane mArA pitAe potAne hAthe dATayAM. tyAra bAda mArA pitAnI hojarI cheka ja maMda paDI gaI. e maMdAgnithI eka koLiyo anna paNa temanAthI khAI zakAya Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kosano TimokilAsa ema rahyuM nahi. chevaTe, AkhA eziyAnAM bajAromAMthI joIe teTalA khAdya padArtho kharIdI zake tevI saMpattivALo e mANasa bhUkhathI ja maraNa pAmyo! temanA pachI mArA hAthamAM temanI badhI milakata Avaze, e vAtanuM temane chevaTanA divasemAM khUba khUba du:kha rahetuM hatuM. ane vAta paNa kharI hatI. mArA hAthamAM temanI milakata AvatAM ja huM vepAradhaMdho choDI, jJAnaprApti arthe pravAse nIkaLI paDyo. huM iTAlI, grIsa ane AphrikA ema ghaNA dezo pharI vaLyo; paNa mane eka paNa DAhyo tathA sukhI mANasa jovA na maLyo. meM Athensa ane alekjhAnDriyAmAM rahI philasUphIno abhyAsa karyo. chevaTe philasUphonA barADiyA tarkothI mArA kAna baherA thaI gayA, ane te badhuM choDI, pharato pharato huM dUra bhArata sudhI jaI pahoMcyo. tyAM gaMgAnadIne kinAre meM eka digaMbara puruSane padmAsana vALIne beThelo joyo. e sthitimAM hAlyA cAlyA vinA te trIsa varSathI beThelo hato, ema meM sAMbhaLyuM. tenA zarIra upara velA vIMTaLAI vaLyA hatA ane tenA vALamAM cakalAMe mALA karyA hatA ! tenuM darzana thatAM ja mane mArA be bhAI, mArI bhAbhI, ane mArA pitA sau yAda AvyAM. mane tarata ja samajAI gayuM ke, loko du:khI thAya che tenuM kAraNa eTaluM ja che ke, teone je vastu priya lAgatI hoya che, te temanA hAthamAMthI cAlI jAya che; athavA jayAM sudhI temanI pAse hoya che, te daramiyAna paNa te cAlI javAnI bIka temane rahyA kare che; uparAMta je vastu temane apriya lAgatI hoya che, te temanA upara parANe AvI paDe tyAre tene teo TALI zakatA nathI. mATe priya-apriyanI jhaMjhaTamAMthI nIkaLI javuM, e ja sukhI thavAno mArga che. mane e bhAratIya digaMbara kharekhara jJAnI ane DAhyo lAgyo. eTale huM paNa have tenI Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 tapasyA ane nigraha peThe, jagatanA priya-apriya padArthothI aLago thaI, lAbha-hAni kazAnI ciMtAmAM paDyA vinA, cUpa tathA sthira thaIne ahIM rahuM chuM." eNphanuziyase e vRddha puruSanI A vAta lakSapUrvaka sAMbhaLIne tene javAba Apyo - kosanA vatanI he Timokilasa, tamArI vAta cheka samaja vinAnI che, ema to huM kahI zakato nathI. dunyavI padArtho ane dhanasaMpattino tyAga karavo, e kharekhara DahApaNabharyuM che. paraMtu potAnA zAzvata kalyANanI paNa avajJA ane ema karI IzvaranI khaphImarajInA bhoga banavuM, e paNa avicArIpaNuM ja kahevAya. mane e viSe tamArA ajJAnanI dayA Ave che. mATe he Timokilasa, huM tamane satya jJAnano upadeza ApuM te tame sAMbhaLo, ane trimUrti* rUpe samajAte Izvara kharekhara che ja evuM jANI, bALaka potAnA pitAnI AjJA je rIte mAne te rIte, tame paNa IzvaranI AjJAo mAthe caDAvo." Timokilase vaccethI ja tene bolato rokIne kahyuM "bhalAdamI, tArA siddhAMto mane saMbhaLAvavAnI khaTapaTamAM na paDIza, tathA tArA e mato sAMbhaLI huM temane svIkArI laIza evA bhramamAM na rahIza. badhA vAdo ke matamatAMtaro nakAmAM ja che. emanI vAdAvAdImAMthI mukta rahevuM e ja sukhI thavAno mArga che. mATe tuM tAre raste jA ane mArI paMcAta choDa. huM to e badhI jaMjALa ane kaDAkUTa lAMbo vakhata vekyA pachI, temAMthI nIkaLI jaI, have bhAre sukhamAM-nirAMtamAM mahAluM chuM." * Izvara, teno suputra Izu khrista, ane jIvAtmA - e traNenuM tatva eka ja che, evo khristI trimUrtino siddhAMta che. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAsano Tiolisa 31 paeNnuziyasa Ama to potAnA dharmasiddhAMtono sAro jANakAra hato. tene AdhAre teNe kalpanA karI ke, A buDhDhA Timolisa upara haju IzvaranI kRpA UtarI nathI, eTale te mUDhAtmA haThapUrvaka akalyANa karavA tarapha ja DhaLelo che; muktimArge prayANa zarU karavAno kRpAdina haju tene mATe Avyo nathI. evA anadhikArIone satya dharmopadeza AgrahapUrvaka ApavA jatAM, mUDhagrAhathI teo potAnA avaLa-mArgane vadhu haThapUrvaka vaLage che, ane temanuM UlaTuM akalyANa thAya che. eTale DAhyA puruSe potAnI pAsenA satyano pracAra karavAmAM sAmAno adhikAra vicAravA jeTalI samajadArI dAkhavavI rahI. eTale buDhDhA TimolisanI vidAya laI, eka UMDo nisAso nAkhI, paeNnuziyasa aMdhArI rAta daramyAna ja potAnI pavitra yAtrAe pAcho AgaLa vadhyo. 3 chevaTe paeNnuziyasa alekajhAnDriyA pahoMcyo. nagaranA sUryadaravAjethI te zaheramAM dAkhala thayo. paththaranA suMdara bAMdhakAmavALA e daravAjAnI kamAnonI chAyAmAM besIne keTalAya kaMgALa daridro vividha pokAro ke vilApo karatA bhIkha mAgatA hatA athavA lIMbu ane aMjIra vecatA hatA. te AgaLa cAlyo; rastAmAM eka cIMtharehAla buDhDhI acAnaka oNphanuziyasanA jhabhbhAnA cheDAne hAthamAM pakaDI cuMbana karatAM bolI - "he bhaktarAja, mane AzIrvAda Apo, jethI Izvara mArA upara kRpA varasAve. paralokamAM mane ghaNAM ghaNAM sukha maLe tenI AzAe A lokamAM meM ghaNAM ghaNAM du:kha-kaSTa veThayAM che; tame bhagavAna pAsethI ja AvatA lAgo cho; tamArA caraNonI raja sonA karatAM paNa vadhu kImatI che." Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. tapasyA ane nigraha - oNphinusiyase hAtha vaDe e buThThInA mAthA upara tenAM pAponI vasUlAta (Izu khristanA balidAna dvArA) thayelI hovAnI mudrA karI ane kahyuM, "Izvarano jaya!" - paraMtu tyAMthI te bhAgye vIseka DagalAM AgaLa vadhyo haze, tevAmAM chokarAMonuM eka ToLuM teno huriyo bolAvatuM ane tenA upara patharA pheMkatuM tathA kilakArIo karavuM tenI pAchaLa paDyuM - harAmajAdo sAdhuDo! dADhIvALo bakaro ! kALamukho vAnara!" alyA tene jhADe laTakAvI tenA maDadAno cADiyo banAvI do. eTale paMkhIo DarIne vADInAM phaLa khAvA na pese!" bIjuM ToLuM bolyuM. jo jo alyA ema karatA! e akkaramI jyAM haze tyAM karA vagerenA upadravo ja kheMcAI Avaze. tene to gIdha-kAgaDAne phADI khAvA nAkhI do !" trIjuM ToLuM bolyuM. "bhagavAna A chokarAMnuM kalyANa karo!" oNphanuziyasa gaNagaNyo; ane pachI potAne raste AgaLa vadhyo. tene vicAra Avyo, "pelI buThThIe mAruM pUjana karyuM ane A chokarAM mAro tiraskAra kare che. eka ja vastune mANaso potapotAnI sAcI-khoTI dRSTi pramANe kevI judI judI jue che! e dRSTie A badhA Astika gaNAtA mUrtipUjako karatAM pelo nAstika Timokilasa vadhu sAro nahi? kAraNa ke, A loko to, pote ja sAcA ane bIjA badhA khoTA, ema mAnIne varte che; tyAre pelo to ema mAnIne cAlato hato ke, pUruM satya koIthI jANI zakAtuM nathI, mATe dareka jaNe potAnuM satya bIjA upara ThokI besADavA prayatna karavo khoTo che. khare ja, A jagatanAM mAna-pAna badhuM mithyA ja che - kSaNabhaMgura che: ekalo Izvara ja avicaLa - avinAzI che." Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nisiyAsa eNphanuziyasa have jhaDapI pagale AgaLa vadhavA mAMDyo. dasa varSa bAda alekajhAdhyiAmAM Avato hovA chatAM, te A zaheranA ekeeka paththarane pichAnato hato. e dareka paththara jANe tenA eka eka pApanI yAda tene Apato hato. serApisanuM mahAmaMdira DAbI bAjue mUkI, te moTI moTI mahelAtothI zobhI rahelA rastA upara thaIne AgaLa cAlyo. e mahelAtonI AsapAsanA bagIcAonAM puSpothI e rasto maheka maheka thaI rahyo hato, ane temanAM adha-ughADAM dvAromAMthI ArasanA cabUtarAo upara UbhAM karelAM kAMsAnAM manohara pUtaLAM dekhAtAM hatAM. A ekAMta AvAsone bahArano kazo avAja ke ghoMghATa pajavI zake tema nahotuM. e badhI mahelAtonI apekSAe kaMIka nAnI paNa suMdara sughaTita staMbhovALI ane supramANa evI eka mahelAta AgaLa AvIne te Ubho rahyo. AsapAsathI tene pleTo, saoNkreTisa, eNrisToTala, epikayurasa, jheno vagerenAM kaTI-laga pUtaLAMthI suzobhita karavAmAM AvI hatI. eNphanuziyasa bAraNA upara mogarIthI Takoro mArI, bAraNuM UghaDe tenI rAha joto pelA philasUphonAM pUtaLAM tarapha joIne gagaNyo: A jUThA RSionI dhAtunI mUrtio banAvI temane pratiSThA ApavI, e narI mithyA pravRtti che. e lokoe pravartAvelAM jUThANAM kevaLa buddhibhraMza karAve che, ane teonA AtmA narakamAM adhogati pAmelA che." Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 tapasyA ane nigAha eka gulAme daravAjo ughADyo. paNa mInAkArInA UmarA upara khullA page UbhelA eka kaMgALa mANasane joI, teNe tarata tucchakArapUrvaka kahyuM,-"harAmajAdA, bIje kyAMka jaIne bhIkha mAga. ahIMthI bhAga, nahi to pUMchaDA para daMDo paDyo jANa!" bhAI, tuM mane tArA mAlika nisiyAsa pAse laI jA, eTalI ja mArI mAgaNI che." e sAMbhaLI, pelA gulAme pahelAM karatAM paNa vadhu gusse thaIne kahyuM, "mArA mAlika tArA jevA rakhaDu kUtarAne maLavA navarA nathI, samajyo?" beTA, huM kahuM chuM tema kara; tArA mAlikane jaIne kahe ke, huM temane maLavA mAguM chuM." javAbamAM pelAe to gussAmAM AvI jaI, potAno daMDo ugAmI sIdho tene phaTakArI dIdho. oNphiziyase potAnA hAtha chAtI upara adaba vALIne ja rAkhelA hovAthI, e phaTako tenA moM upara ja vAgyo. pArAvAra vedanA thatI hovA chatAM, oNphanuziyase namratAthI eTaluM ja kahyuM "beTA, huM kahuM chuM te pramANe kara." mAranI paNa jene paravA nathI evo A mANasa te koNa haze, evA DarathI dhra jato pelo daravAna tarata ja potAnA mAlikane khabara ApavA doDyo. nisiyAsa hamaNAM ja snAna paravArIne bahAra Avyo hato. be suMdara gulAmaDIo tenA khullA zarIrane kazIka kharabacaDI vastuthI gharSaNa karatI hatI. nisiyAsa prasanna caherAvALo mANasa hato tathA tenA moM upara mAyALutA mizrita kaMIka haLavA kaTAkSanI rekhA vilakSyA karatI. eNphanuriyasane jotAM ja te UThIne Ubho thayo ane tene bheTI paDavA hAtha pahoLA karI, AgaLa Avyo. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nisiyAsa 35 "oho! mAro saha-pAThI pephanuziyasa! meM tane kevo oLakhI kADhayo? joke, tAro dekhAva mANasa karatAM jaMgalI jAnavara jevo vadhu che! ApaNe vyAkaraNa, kAvyazAstra ane philasUphI sAthe bhaNatA hatA. te vakhate paNa tuM gamagIna ane uddAma prakRtino to hato ja; paraMtu tArA aMtaranI saMpUrNa nikhAlasatAthI huM tArA pratye AkarSAyo hato. tyAre tane tArA paisA ke jIvananI kazI paravA ja na hatI; badhuM mokaLe hAthe tuM veDaphI rahyo hato. tema chatAM tArAmAM vibhUtimAna mANasanuM dhUnIpaNuM hatuM, ane tethI tArI vicitratAomAM paNa mane UMDo rasa hato. dasa dasa varSanI gerahAjarI bAda, tuM raNapradezano vasavATa tathA badhA khristI vahemo choDIne pAcho amArI vacce tathA tArA jUnA jIvana-vyavahAramAM pAcho praveze che, e ujajvaLa divasanI yAdagIrImAM huM eka sapheda paththara Ubho karAvIza." ATaluM oNpha ziyasane kahyA pachI, teNe potAnI be gulAmaDIone kahyuM, "juo, tame mArA A priya mahemAnanA hAtha, paga ane dADhI svaccha tathA suvAsita karo." pelI be suMdarIo hasatI hasatI eka jaLakuMDI, attaranI kuppIo tathA dhAtuno arIso laI AvI. paraMtu oNphanuziyase sarvasattAdhIzanI adAthI temane dUra rahevA kahyuM tathA potAnI AMkho nIcI karI dIdhI, jethI teonuM nagna deha-sauMdarya potAnI najare na paDe. teNe have nisiyAsane saMbodhIne kahyuM, "te kahyuM tema huM khristI vahemone tyAgIne ahIM pAcho nathI Avyo. khristI siddhAMta to parama satyonuM parama satya che. paramAtmAe potAnA zabdathI A badhuM utpanna karyuM che; ane paramAtmA vinA kazuM utpanna thaI zakatuM nathI. emanAmAM ja jIvana-sava raheluM che; ane e jIvana-sattvathI ja mAnava aMtara prakAzita thAya che." Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha nisiyAse have sugaMdhita kuratuM paherI lIdhuM hatuM; teNe kahyuM, vahAlA mitra paeNnuziyasa, tuM aNaghaDapaNe phAve tema joDI kADhelA ane khAlI gaNagaNATa jeTalA mUlyanA zabdo raTIne mane cakita karavA mAge che ke zuM? tuM bhUlI gayo ke, huM pote ja eka philasUpha chuM! emiliyasa, pophirI ane pleTo jevA mahArathIonI sarvottama kRtio paNa mane saMtoSa nathI ApI zakI; to pachI emiliyasa jevAnA pozAkamAMthI ajJAna lokoe phADI lIdhelAM thoDAMka cIMtharAM jevA tArA khristI tattvasiddhAMto mane saMtoSa ApI zakaze zuM? RSioe UbhA karelA kahevAtA te tattvasiddhAMto, mAnavonI nAdAna bAlizatAne paMpALavA kalpI kADhelI totAkahANIo che. ane jema gheTA-sasalAnI ke cakalA-cakalInI vAtothI bALako AnaMda pAme, tema e vAtothI teonuM manoraMjana thAya che." 36 66 ATaluM kahIne pachI potAnA mahemAnano hAtha pakaDI, te tene potAnA pustaka-bhaMDAramAM laI gayo,jyAM judI judI karaMDikAomAM pepIrI-patro upara lakhelAM pustakonA vIMTA upara vIMTA goThavelA hatA. potAno e moTo graMthabhaMDAra batAvIne nisiyAse paeNnuziyasane kahyuM, "philasUphIe A vizvanI utpatti ane svarUpa vagere samajAvavA je kaMI vividha darzano racyAM che, teno A to bahu alpa hisso che. e jAtanuM badhuM sAhitya to dhanasaMpattithI chalakAtA serApisanA mahAmaMdiranA graMthabhaMDAramAM paNa saMgharI na zakAya. joke, e badhuM chevaTe mAMdA mANasoe karelA kalpanAvihAra tulya che, eTaluM samajI rAkha. "" pachI teNe potAnA mahemAnane hAthIdAMtanI eka khurazImAM tyAM ja besADayo. paeNnuziyasa kALuM-aMdhAra me karI, e badhAM pustako tarapha joI ghUrakavA lAgyo. chevaTe te bolyo--"A badhuM bALI nAMkhavuM joIe !" Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nisiyAsa 37 "nA, nA, mArA priya mahemAna, A badhuM baLI jAya, e to bhAre karuNAjanaka ghaTanA banI kahevAya. kAraNa ke, mAMdA mANasanAM A svapna paNa koI koI vAra majAnAM hoya che. uparAMta, jo ApaNe pRthvI uparathI manuSyonA AvA badhA bhramo ane svapno naSTa karI nAMkhIe, to pRthvInAM rUpa-raMga ja nAza pAmI jAya, ane pachI ApaNe jaDa tAmasamAM vicaratAM prANIo ja banI rahIe." paNa pephanuziyase to potAnI ja rage caDIne AgaLa kahyuM, "gera-dharmI lokonA tattvasiddhAMto mithyA jUThANAM ja che; paraMtu satyasvarUpa Izvara camatkAra sarajIne, kRpA karIne, manuSyomAM pragaTa thayA che; ane putra Izu rUpe dehadhArI thaIne ApaNI vacce rahI gayA che. temane pragaTa karelAM satya jUThAM hoI zake nahIM." nisiyAse javAba Apyo, "vahAlA mitra, tuM kahe che ke, Ivara dehadhArI thaIne avataryA hatA. have Izvara jo ApaNa manugonI peThe vicAre, varte, bole, ane dharatItaLa upara phare, to tene bIjA mANaso jevo mANasa ja gaNavo joIe. perikilasanA samayamAM jupiTara dehadhArI thaIne AthensamAM pharato manAto, te vakhate AthensanAM nAnAM bhUlakAM paNa tene paramadeva mAnatAM na hatAM; to pachI dehadhArI thaIne ApaNI peThe vartatA A navA jupiTaramAM ApaNe badhA ja zraddhA rAkhIe, evI apekSA nuM zI rIte rAkhI zake? paNa e badhI carcA paDatI mUkIe. tuM kaMI IzvaranI trimUrtinI vAstavikatA aMge mArI sAthe carcA karavA to nahi ja Avyo hoya! to mArA priya sahapAThI mitra! tArA AgamananuM zuM prayojana che, ane mAre tAre mATe zuM karavAnuM che, e tuM mane jaNAvI de!" "tAre mAre mATe eka puNya-kRtya ja karavAnuM che; kazuM apakRtya karavAnuM nathI. te hamaNAM snAna bAda paheryo evo eka sugaMdhI jabho tuM mane Apa; tathA sonerI saMDalanI eka joDa ane mArA vALa ane dADhI upara lagAvavA mATe sugaMdhIdAra attaranI eka Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 tapasyA ane nigraha kuppI Apa. sAthe eka hajAra rUpaiyA bharelo vATavo paNa Apa. ApaNI jUnI mitratAnI yAdagIrImAM tathA Izvara-prItyarthe ATalAM vAnAM tArI pAse huM mAguM chuM. "ane nisiyAsa, e badhuM laI, huM kazuM apakRtya karavA jAuM chuM, ema paNa mAnI na laIza. tArA e jaNNAno, thelIno ane seMDalano bahu pavitra-dhArmika upayoga ja huM karavAno chuM." G " kAmadeva sAthe mAkarI na bAMdhIza! ' paeNnuziyase karelI mAgaNInA javAbamAM nisiyAse tarata tenI pelI be svarUpavatI dAsIone potAno sArAmAM sAro jarI bharelo jo laI AvavA pharamAvyuM. pelI be jaNIo eka mahAmUlo jabhbho laI AvI, tathA paherAvavA mATe tene khullo karI, pephanuziyasa potAno jUno jamAo utArI kADhe, tenI rAha joIne UbhI rahI. paNa paeNnuziyase te jamAo potAnA jUnA janmA upara ja potAne paherAvI devA temane jaNAvyuM. e rIte be jaNNA oDhelA e sAdhuno je dekhAva thayo, te joI pelI dAsIo khaDakhaDATa hasavA lAgI. teo gulAma-dAsIo hatI, paNa mahAsuMdara rUpagarvitAo hoI, puraSothI bItI-chapAtI na hatI. paeNnuziyasa bhagavAnane yAda karato karato, temanAthI ADuM joI rahyo. pachI teNe sonerI saeNnDalanA paTA page tANI bAMdhyA, tathA pelI rUpaiyA bharelI thelI kamarapaTe laTakAvI dIdhI. nisiyAsa A badhuM hasate moMe joI rahyo hato. paeNnuziyase tene pharIthI khAtarI ApavA mAMDI ke, te A badhAno kazo durupayoga nathI karavAno, paraMtu dharmArtha sadupayoga ja karavAno che. tyAre teNe javAbamAM kahyuM, Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "kAmadeva sAthe bAkarI na bAMdhIza !" 39 "priya mitra, tuM kazuM apakRtya karavA nIkaLyo che, evI mane jarA paNa zaMkA nathI. kAraNa ke, huM mAnuM chuM ke, mANaso tadna sAruM ke taddana khoTuM evuM kazuM karavAne azaktimAna che. uparAMta, koI kRtyane taddana sAruM ke taddana khoTuM kahevuM, e to kevaLa abhiprAya ane mAnyatAno savAla che. DAhyo mANasa AvI badhI bAbatomAM rUDhi ke paraMparAnI doravaNI anusAra varte che. huM alekjhayA zaheramAM je mAnyatAo ke pUrvagraho pracalita che, te badhAMne sarvatobhAve anusaruM chuM; ane tethI huM pramANika sajjana gaNAuM chuM. mATe bhAI, jA ane manamAM Ave ema moja kara!" paraMtu paeNnuziyasane lAgyuM ke, potAno mijabAna A badhAno kaMIka bhaLato ja hetu kalpato hoI, potAnA sAcA irAdAnI jANa tene karI devI joIe. eTale teNe kahyuM, "thiyeTaramAM khelo vakhate bhAga letI pelI jANItI naTI thAIne to tuM oLakhe che ne?" C4 hA, te ati svarUpavatI che. eka vakhata mane paNa te bahu priya hatI. ane tenI sAthe bhogavilAsa karavA pAchaLa meM mArI eka yaMtra-ghaMTI ane be khetaro vecI nAMkhyAM hatAM. tenA mAnamAM me dhULadhamA joDakaNAMnAM traNa pustako paNa lakhyAM che. kharekhara, A jagatamAM sauMdarya jevuM bIjuM zaktizALI cAlaka baLa bIjuM koI nathI; ane jo ApaNe kAyamane mATe te sauMdaryano upabhoga karI zakatA hoIe, to pachI philasUphonA ghaTa-paTanA lavArA sAMbhaLavAnI koIne bhAgye kazI jarUra rahe! paraMtu mArA bhalA mitra paeNnuziyasa, mane navAI e vAtanI thAya che ke, tuM thAI bAbata A prazna pUchavA ja cheka thibaidanA raNanA UMDANamAMthI ahIM sudhI cAlyo Avyo nahi hoya ! " paeNnuziyasa have nisiyAsa tarapha trAsabharI najare joI rahyo: koI mANasa thAI sAthenA potAnA vezyAgamana jevA mahApApanI vAta Ama ThaMDe peTe bIjAne kahI zake, e tene zakaya ja lAgyuM nahi. pRthvI phATI paDIne potAnI javALAomAM nisiyAsane gaLI jAya Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 tapasyA ane nigraha toya sAruM, ema tene thayuM. paNa pRthvI to kaMI phATI nahi, ane nisiyAsa paNa potAnA gata yauvananI smRtio tAjI karI khinnatApUrvaka hasato hasato kapALe hAtha mUkI, tenI sAme ja cUpa besI rahyo. eNphanuziyasa have UDyo ane gaMbhIra avAje bolyo "to he nisiyAsa, tuM have jANI rAkha ke, IzvaranI sahAya ane kRpAthI huM e ja thAIne duniyAnI pApI prItamAMthI choDAvI laI, Izu khristane premasakhI tarIke samarpaza: huM jo jIvato rahyo, to e strIne A zaheranI pApI cuMgalamAMthI haMmeza mATe AMcakI laI, tene sAdhvIonA maThamAM dAkhala karIne ja jaMpIza." "joje bhAI, ema karatAM kAmadevane* gusse na karI besato! te baha prabaLa deva che; ane thAI jevA tenA mahA-bANane tuM tenA hAthamAMthI jhUMTavI levA tAkIza, to te bahu kAramI sajA tane karaze." Izvara mAruM rakSaNa karaze! te ja mArA aMtarane prakAzita karo! tathA ajJAna-kUpamAMthI tAro paNa uddhAra karo!" ATaluM kahI te tarata kamarA bahAra javA lAgyo. nisiyAsa tenI pAchaLa doDI gayo ane cheka UmarA AgaLa tene pakaDI pADIne, tenA khabhA upara hAtha mUkI, kAnamAM dhImethI bolyo - "bhAI, kAmadeva sAthe bAkarI bAMdhavA na jaIza; e bahu kAramI veravRtti rAkhanAro deva che." eNphanuziyasa e tuccha zabdo tarapha cheka tiraskArano bhAva dAkhavato, pAchuM vaLIne joyA vinA ja cAlato thayo. tene nisiyAsa upara dhRNA AvI gaI hatI. A tenA pUrvamitre thAIne bhogavI hatI! bIjI koI strI sAthe teNe e pApakarma karyuM hota, to tene ATaluM badhuM na lAgata; paraMtu thAInI sAthe! e to tene duSTatAnI avadhi * mULamAM vinasa che, te kAma-sauMdaryanI romana devI che. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "kAmadeva sAthe bAkarI na bAMdhIza!" 41 ja lAgatI hatI; ane tyAranI ghaDIthI nisiyAsa tene mATe eka zApita vyakti banI rahyo. have to thAIne A badhA gera-dharmIonA hAthamAMthI choDAvavA oNphanuziyasa vizeSa adhIro thaI gayo. paraMtu thAInA gharamAM pravezavA mATe divasano taDako dUra thAya tenI rAha jovAnI jarUra hatI; ane haju to hamaNAM ja prAta:kALa pUro thavA Avyo hato. eTale, vakhata kADhavA, lokonA avarajavaravALI zerIomAM eNphanuziyase bhaTakavA mAMDyuM. e divase teNe upavAsa karavAnuM ja nakkI karyuM hatuM, jethI Izvara pAse yAcelI kRpAo mATe pote vadhu lAyaka bane. koI devaLamAM to tene javAnuM hatuM nahi, kAraNa ke, pUrvanA samrATanA TekAthI ahIMnA vidrohIoe alekjhAMDriyAnA khristI dharmataMtrane ujADI nAMkhyuM hatuM.* pharatAM pharatAM paMphanuziyasa have baMdaranA dhakkA upara AvI pahoMcyo. keTalAMya vahANo baMdaramAM lAMgarelAM hatAM, ane temanI pAra bhUrA ane rUperI raMge opato samudra patharAyelo hato. cAMca upara jalaparInI AkRtivALuM eka vahANa te vakhate ja laMgara upADI, dariyA tarapha cAlatuM thayuM; te joI eNphaziyasane yAda AvyuM ke, pote paNa eka vakhata Ama dariyo kheDI paradeza javAno vicAra karato hato. AvI ja koI jalaparI tene paNa paradeza upADI gaI hota. eTale, teNe paramAtmAno AbhAra mAnyo ke, vakhatasara potAnI * khristI dharmano phelAvo thavA lAgatAM IzunA devatva vagere aMge khristIomAM ja tIvra matabheda UbhA thavA lAgyA hatA. teo paraspara ekabIjAne nAstika kahetA ane ekabIjAnuM damana karavAnI taka sAdhI letA. romana carca saMtonI ane khAsa karIne IzunI mAtA merInI mUrtinI pUjAne uttejana ApavuM; tyAre grIka carca teno sakhata virodha karatuM ane te pUjA karanArAone nAstika gaNI kADhatuM. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * tapasyA ane nigraha mUrkhAI tene samajAI gaI ane pote dariyo kheDavAnuM mAMDI vALI Izu-zaraNe gayo! AvA AvA vicAromAM, pAse paDelA doraDAnA eka vIMTA upara te thAkIne beTho, ane beTho beTho tyAM ja UMghI gayo. svapna baMdaranA dhakkA upara doraDAMnA vIMTA upara beThAM beThAM ja UMghavA mAMDelA eNphanuziyase eka svapna joyuM : duMdubhi gagaDI rahyAM hatAM bherI vAgI rahI hatI, ane AkhuM AkAza raktavaNuM banI gayuM hatuM. e parathI te samajI gayo ke, kayAmatano divasa pAse AvI pahoMcyAnI e nizAnIo hatI. tarata ja teNe IzvaranI prArthanA karavA mAMDI. evAmAM eka virATakAya rAkSasI AkRtine teNe potAnA tarapha dhasI AvatI joI. te AkRtine teNe tarata oLakhI kADhI - te silasilInuM phiksa hatuM! phikase AvI tene potAnI rAkSasI dRSTAothI upADyo ane pahADo, nadIo ane dezo oLaMgI, chevaTe eka verAna pradezamAM eka karADa upara lAvIne mUkyo. e Akho pradeza ghUrakatA khaDako ane baLabaLatA aMgArAothI chavAyelo hato; jamIna ghaNI jagAoe cirAI gayelI hatI; ane e tarADomAMthI dhIkatI havA bahAra bhabhUkatI hatI. phikase paiphanuziyasane saMbodhIne kahyuM -"nIce jo!" eNphanuziyase karADa uparathI nIce dekhAtI khAImAM joyuM, to agninI eka nadI be kALA pahADo vacce thaIne UMDe UMDe vahetI jatI hatI. tyAM bhUkharA prakAzamAM narakanAM malina sattvo pApIonA jIvAtmAone pIDatAM hatAM. e jIvAtmAo zarIradhArI dazAnAM potAnAM zarIronA www Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ne. AbhAsavALA hatA. teo temanI e yAtanAo vacce paNa zAMta svastha jevA dekhAtA hatA. teomAMnA eka UMcA ane sapheda raMganA jIvAtmAe mAthAnI AsapAsa paTTAnuM bAMdhaNa bAMdheluM hatuM ane tenA hAthamAM daMDa hato. te devo ane vIro vize gIta gAto hato. nAnAM lIlA raMganAM pizAco tenA hoTha tathA gaLAmAM lAlacoLa dhIkatA saLiyo khosatAM hatAM; chatAM homarano e AbhAsa gAyA ja karato hato. pAse ja TAliyo ane buTTo enekSegorAsa, kaMpAsa vaDe dhULa upara AkRtio dorato hato. eka rAkSasa tenA kAnamAM UkaLatuM tela reDato hato, chatAM e ciMtaka tenI ekAgratAmAMthI vicalita thato na hato. e agnimayI nadInA kALA kinArAnI bAjuoe bIjA paNa keTalAka jIvAtmAo vAMcatA hatA, ke pharatA pharatA vAto karatA hatA. Timokilasa ekalo e badhAthI dUra khasI, mAthuM dhuNAvI nanno bhaNato hato. eka rAkSasa tenI AMkho sAme saLagatI mazAla halAvI rahyo hato, paNa Timokilasa jANe e rAkSasa ke enI mazAlane joto ja na hato. A dRzyathI navAI pAmI, pUMphanuziyase dimUDha thaIne potAne ahIM upADI lAvanAra phikasa tarapha joyuM. to te sattva to kyAranuM adRzya thaI gayuM hatuM ane tenI jagAe eka burakhAdhArI strI UbhelI hatI. te strIe oNphaziyasane kahyuM - jo, ane samaja! A gera-dharmIonI haThIlAI evI che ke, narakamAM paNa teo pRthvI upara vicaratI vakhatanA potAnA bhramonA ja zikAra banI rahe che. mRtyu paNa temanA bhramo dUra karI zakayuM nathI. Ama jeo jIvanakALa daramyAna satyathI vaMcita rahe che, teo haMmezAM satyathI vaMcita ja rahevAnA. narakanA dUto A jIvAtmAone game teTalI yAtanAo Ape, chatAM temane kazI asara thatI nathI. satyathI vaMcita hovAne lIdhe, potAnI adhogatine paNa teo Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 tapasyA ane nigraha jANatA nathI. Izvara pote paNa teone du:kha veThavAnI pharaja pADI zakato nathI!" - "Izvara badhuM ja karI zake, "phanuziyase virodha karatAM kahyuM. "Izvara paNa aghaTita vastu na karI zake; kAraNa ke, temane sajA karavI hoya, to temane sAna-samaja ApavI joIe; ane eka vAra jo teo satya-vAna bane, to pachI teo jJAnI-mukta jevA ja banI gayA kahevAya !" eNphanuziyase mUMjhAIne tathA trAsIne pharIthI e karADa uparathI nIce khINamAM joyuM. A vakhate tene nisiyAsano jIvAtmA dekhAyo, tenA mAthA upara phUlamALA hatI; te eka baLelA jhADa nIce besI, potAnA sAthIdAra sAthe prema ane philasUphInI vAto karI rahyo hato. agnino varasAda te baMne upara, jANe tAjagIbharyuM jhAkaLa patharAnuM hoya tema paDato hato; ane dharA dhIkatI hatI topaNa teoe kumaLA ghAsa upara mUkyA hoya tema potAnA paga nirAMtathI goThavyA hatA. oNphaziyasa e dRzya joI pokArI UThayo- "he prabhu! he paramAtmA! A duSTane kAramI sajA karo; e to nisiyAsa che! te raDe- cIso pADe teTalI yAtanA tene Apo! te badamAze thAI joDe bhoga bhogavyA che!" te ja ghaDIe oNphanuziyasa UMghamAMthI jAgI UThyo. eka khalAsIe tene hAthamAM pakaDI lIdho hato. teNe kahyuM, "sAMsato thA, sAMsato thA, bhAI! Ama DakkAnI kinArI upara te suvAya? meM tane pakaDI na lIdho hota, to tuM pANImAM ja gabaDyo hota. vakhatasara AvIne meM tArI jiMdagI bacAvI che." - "paramAtmAno AbhAra mAnuM chuM," oNphanuziyase javAba Apyo. pachI te Ubho thaI, pote joyelA dRzya upara vicAra karato karato tyAMthI pAcho pharyo. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 thiyeTaramAM te samajI gayo ke, A svanuM melAM sattvoe mokaleluM du:svapna ja hatuM. paNa to pachI paramAtmAe tene Ama malina sattvonA hAthamAM kema sapaDAvA dIdho che? pote to paramAtmA-prItyarthe thAI jevA patita AtmAno uddhAra karavAne kAme Avelo che! paramAtmAne e badala Thapako Apato te vicAramAM ne vicAramAM taNAto AgaLa vadhato hato. tevAmAM tene acAnaka lAgyuM ke, pote amuka dizAmAM vege dhasatA lokonA ToLAmAM kheMcAto jato hato. thiyeTaramAM potAnI AsapAsanA lokonA pravAhane eka ja dizAmAM vege dhasato joI, eNphanuziyase pAsenA eka jaNane pUchayuM, "A loko Ama kyAM doDI jAya che, vAru?" vAha! ajANyA bhAI, tane khabara nathI ke atyAre khela thavAno che, ane thAI temAM bhAga levAnI che? A badhA nagarajano te tarapha jAya che ane huM paNa jAuM chuM. tAre mArI sAthe AvavuM che?" khelamAM bhAga letI thAIne jovAthI, tene saMsAra choDAvavAnA potAnA niradhArane Teko maLaze ema mAnI, eNphanuziyasa e ajApyAnI pAchaLa pAchaLa cAlavA lAgyo. thoDI vAramAM teo vizALa thiyeTaranI najIka AvI pahoMcyA. tenI goLAkAra totiMga bAhya dIvAla upara asaMkhya mUrti-zilpa kotarelAM hatAM. ToLAnI sAthe ghasaDAtA teo eka sAMkaDA pravezamArgamAM thaIne aMdara dAkhala thayA. tene cheDe pahoMcatAM ja aMdaranuM jaLAMhaLAM thatuM AkhuM vizALa eNnphithiyeTara temanI najara samakSa patharAI rahyuM. teo eka beThaka upara jaIne beThA. tyAMthI pagathiyAMnI hAramALA vaccenA raMgamaMca sudhI pahoMcatI hatI. paDadA vagarano raMgamaMca khAlI Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 tapasyA ane nigraha hato, paNa bahu bhavya rIte sajAvelo hato. tenI vacce eka citA jevuM khaDakela hatuM ane tenI AsapAsa lazkarI paDAvano dekhAva hato. taMbuo samakSa bhAlAone jhUDIbaMdha khaDA karavAmAM AvyA hatA, ane zaMbho upara sonerI DhAlo laTakAvelI hatI. AsapAsa vRkSonI DALIo vaDe vanano dekhAva sajAvyo hato. raMgamaMca upara to cupakIdI hatI; paNa prekSakonA ToLAmAMthI Ubho thato megha-dhvani jevA gaNagaNATano ghero rava comerathI UThI rahyo hato. badhAnAM mukha raMgamaMca tarapha maMDAyelAM hatAM. strIo hasatI hatI tathA zarabatI lIMbu cUsyA karatI hatI; ane thiyeTaranA rojanA rasiyAo ekabIjAne potAnI beThakathI saMbodhIne rAjI thatA hatA. eNphanuziyasanA joDIdAre have tenI sAthe vAto karavA mAMDI - "pahelAMnA vakhatamAM naTo mahorAM paherI, mahAkavionI chaMdobaddha vANI lalakAratA. have to teo nATakamAM kazuM bolatA nathI, paNa mUMgo abhinaya ja kare che. pahelAMnAM nATakonA e zabdo kharekhara bhAvuka ane sahRdaya mANasa ja mANI zakato; have to game tevo jaMgalI paNa samajI zake evAM kevaLa aMgabhaMgI ane abhinaya ja bAkI rahyAM che! AthensanA pahelAMnA loko atyAranI ApaNI raMgabhUmi jue, to raMgabhUmi upara pratyakSa strIne AvatI joIne, ApaNA vize zuM dhAre? koI strIe jAheramAM khulle moMe Ama raMgabhUmi upara AvavuM, e cheka ja aziSTa vastu che. e vastu sahana karI lenArA ApaNe atyAre keTalI adhogati pAmyA chIe, vAru? mAruM nAma Doriyana jeTaluM sAruM che, teTalI ja e vAta paNa sAcI che ke, strI to puruSanI kudaratI duzmana che, ane mAnavajAtanA kalaMkarUpa che; tene Ama khelAvIne jovI - arere!" tuM sAcuM kahe che, bhAI," pephanuziyase javAba Apyo; "strI ApaNane sukha ApavAno dekhAva karIne ja ApaNA jJAna-vijJAnano nAza kare che." Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thiyeTaramAM "paraMtu, strI vaLI puruSane sukheya kayAM Ape che? e to naryo kheda, kaleza ane kALI ciMtAo ja Ape che. ApaNAM kAramAM aniSTonuM mULa kAraNa strIno prema ja che. jo sAMbhaLa, huM jyAre javAna hato tyAre Trojhena tarapha pravAse gayo hato, tyAM eka jAtanI meMdInuM jhADa thAya che, jenAM pAna upara asaMkhya chidro hoya che. tenI kahANI evI che ke, potAnA bhAI pratye anucita prema dAkhavanArI phiDA rANI e jhADa nIce AvIne besatI ane potAno kaMTAbAbharyo divasa pUro karatI. te vakhate sUtI sUtI te, manoraMjana arthe, potAnA mAthAnA vALamAMnI sonAnI soya kADhI te vaDe A jhADanAM pAnamAM kANAM karyA karatI. pachI potAnA bhAIne potAnA anucita premathI barabAda karyA bAda, te pote paNa, navoDhA mATe sajAvelA zayanakhaMDamAM hAthIdAMtanI eka khIMTIe potAno sonAno kaMdoro bheravI, teno phAMso khAIne marI gaI. te divasathI A meMdInA vRkSane navAM pAna hajAro kANAM paDelI sthitimAM ja phUTe che. meM e jhADanuM eka pAna toDI lIdhuM hatuM. huM te pAnane mArI pathArIne ozike mUkI rAkhuM chuM; jethI, enA upara najara paDatAM ja strI pratyeno kAmAgni ApaNI zI vale kare che, e yAda AvyA kare. tyArathI meM epikayurasanA* siddhAMtanuM zaraNa lIdhuM che ane huM du:kha pariNAmI badhAM sukhothI bacato rahuM chuM." eNphanusiyase pUchayuM, "bhAI Doriyana, to tuM have kayAM sukho pasaMda kare che vAru?" * eka grIka philasUpha (i. sa. pU. 342 - 270). sukha bhogavavuM e teno siddhAMta hato; paraMtu je sukha pariNAme du:kha Ape, e sukha te varjya gaNAvato. Ama sukhavAdI hovA chatAM, ghaNAM sukho, tenA siddhAMta anusAra varSa gaNAtAM hoI, tenA anuyAyIo cAlu arthamAM vilAsI na hatA. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha "have huM eka ja pravRttimAM sukha anubhavuM chuM, ane te che dhyAna-ciMtana. je mANasa ajIrNathI pIDAto hoya, teNe bIjA AnaMdo tarapha najara na karavI joIe." 48 paeNnuziyasa Doriyanane bhagavad-dhyAnanA AnaMda tarapha vALavA mATe yogya adhikArI gaNIne tene khristI dharmasiddhAMtono upadeza ApavA jato hato, tevAmAM AsapAsanA prekSakoe teo tarapha gussAnI najare joI, temane cUpa rahevA pharamAvyuM. AkhA thiyeTaramAM smazAna samAna cupakIdI chavAI gaI hatI; ane thoDI vAramAM ja raMgamaMca uparathI zUra-saMgItanA sUro relAvA zarU thayA. raMgamaMca upara khela zarU thayo : sainiko potapotAnA taMbUomAMthI bahAra nIkaLyA, ane te ja ghaDIe, camatkAranI jema, citAnI Toca upara eka vAdaLa chavAI gayuM. e vAdaLa khasI jatAM, tenI jagAe sonerI bakhtaradhArI eNkilIjhano pretAtmA dekhAyo. potAnA hAtha badhA sainiko tarapha lAMbA karIne te jANe teone saMbodhIne kaheto hato, "zuM tame badhA mArI citAne mAro gamato bhoga caDAvyA vinA ja ApaNA vatane pAchA pharazo? je vatana huM have pharI kadI joI zakavAno nathI!" tarata ja mukhya mukhya grIka nAyako citA AgaLa bhegA thaI gayA. eNkilIjhano juvAna putra to dhULamAM ja ALoTI gayo. pulisIse abhinayathI jaNAvyuM ke, te pote vIra eNkilIjhanA pretAtmAnI mAgaNI sAthe sahamata che. teNe rAjA eNgamaeNmnaoNnane saMbodhIne evuM kahevAno abhinaya karyo - " eNkilIjha ApaNA deza mATe vIratApUrvaka laDato maraNa pAmyo che. tenI citA upara priyAmanI putrI kumArI polikasenAnuM bali Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raMgamaMca upara 49 dAna caDAvavAmAM Ave evI tenI icchA che. he grIko! e vIranA pretAtmAne tRpta karo, jethI te pAtALalokamAM sukhethI rahe." paNa eNgamegnaoNna polikasenAnI bahenano priyatama hato. teNe dalIla karI ke, priyAmanA vaMza upara ghaNIya Aphato paDI che; have tenA vaMzanAM mANasone khamA karavI joie - rAhata maLavI joIe. alisIse polikasenAnI bahenanI zadhyAne eNkilIjhanA bhAlAne badale vadhu vahAlI gaNavA badala eNgamegnaoNnane Thapako Apyo. badhA grIkoe, potAnAM Ayudho khakhaDAvIne, yulisIsanA matane Teko Apyo. eTale polikasenAnuM balidAna ApavAnuM nakkI thayuM ane eNkilIjhano pretAtmA saMtuSTa thaI cAlyo gayo. saMgIta paNa A badhAM pAtronA vicArone vyakta karatuM hoya tema UMcA-nIcA sUrothI sAtha ApavA lAgyuM. eNphanuziyasa A joI dhRNApUrvaka bolI UThyo, "ahA! mizyA deva-devIone pUjanArA A gera-khristI loko kevA krUra hatA, e A daMtakathA uparathI jaNAya che." "badhA dharmapaMtho AvA AvA lohI-kharaDayA gunAone ja janma Ape che. AmAM to epikayurasa ja, grIka hovA chatAM, DAhyo nIkaLyo, ke jeNe mANasone ajJAta bhayo ane mithyA vahemomAMthI ugArI lIdhA -" ema Doriyana potAnuM DahoLavA lAgyo. paraMtu eTalAmAM ja maMca para polikasenAnI mAtA hakUbA, cIMtharehAla dazAmAM, potAnA mAthAnA zveta keza phagaphagAvatI, potAne je taMbUmAM keda rAkhavAmAM AvI hatI tyAMthI bahAra nIkaLI AvI. tene svapnamAM evI AgAhI maLI hatI ke, tenI putrIne ane tene potAne mAthe Aphata che. tenI putrInuM balidAna caDAvI devAmAM Avaze. yulisIse hakUbA pAse AvI polikasenAne rAjIkhuzIthI soMpI devA jaNAvyuM. e sAMbhaLI du:khanI mArI te badrI strI potAnA mAthAnA vALa kheMcavA lAgI, gAlamAM nakha bharavA lAgI, ane Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 tapasyA ane nigraha e badhA kaThora grIka nAyakonA hAtha cUmI temane AjIjI karavA lAgI. paNa teoe e DosIne abhinayathI samajAvI ke, 'ema to amArI ghaNI mAtAoe potAnAM saMtAna gumAvyAM che; tuM paNa, vadhu paMcAta ke kalpAMta karyA vinA, tArI putrI amane soMpI de.' eziyAnA samRddha nagaranI eka vakhatanI mahArANI ane atyAre gulAma banelI hakUbAe potAnuM mAthuM dhULamAM ragadoLavA mAMDayuM. paNa te ja ghaDIe AgaLanA taMbUomAMthI ekano paDado UMco thayo ane kumArikA polikasenAe dekhA dIdhI. sau prekSakomAM e joI AnaMdanI eka laharI pasAra thaI gaI; te thAI hatI! pachI to enA e abhinayane biradAvato prekSakono abhinaMdanaguMjArava UThayo. paeNnuziyasa thAInuM abhinaya-sauMdarya joIne, baMne hAthe potAnI UchaLatI chAtI dabAvI rAkhI, nisAso nAkhato eTaluM ja bolI zakayo - " bhalA bhagavAna, tArAM sarjanomAMthI ekAdane tuM ATalI moTI mahAzakti zA mATe bakSe che?" << paNa teno sAthI Doriyana tyAre akSubdha ja hato. teNe kahyuM, A strInA zarIranI mATImAM je paramANuo thoDA samaya mATe ekaThAM thayAM che, tethI AMkhone mohita kare evo dekhAva ghaDAyo che, e vAta kharI che. paraMtu e to kevaLa akasmAta che; te paramANuo pote kevI AkRti sarajI rahyAM che, e kaMI jANatAM hotAM nathI." hakUbA have potAnI putrIne, tenAM AMsu, tenuM sauMdarya ane tenuM yauvana vAparIne paNa, yulisIsane palALavAno prayatna karavAnuM jaNAvavA lAgI. (thAI) polikasenA have eka pagaluM cAlIne tenA taMbUnI bahAra AvI. paraMtu e pagaluM - enI e cAlanI manoharatA joI, AkhA prekSakavarganAM hRdayo parAbhUta thaI gayAM. yulisIsa jevo yulisIsa paNa tenA sauMdaryathI eTalo badho abhibhUta thaI gayo ke, polikasenA jo potAnA hAtha upara cuMbana karI Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raMgamaMca upara 51 AjIjI karaze, to potAnAthI nA nahIM kahI zakAya ema mAnI, te mAM pheravI gayo ane potAno hAtha teNe jabhbhAmAM chupAvI dIdho. paraMtu polikasenAnI sthira svastha najara jANe tene kahI rahI hatI-- Darazo nahi! yulisIsa, huM tamArI marajI pramANe mAruM balidAna ApavA ja taiyAra thaI chuM. priyAmanI putrI ane hekaTaranI bahena huM kadI koI paradezInI zayyAbhAginI thavA kabUla thavAnI nathI. huM divasanA prakAzane haMmezane mATe mArA jIvanamAMthI bujhAvavA taiyAra chuM." paNa e sAMbhaLI, atyAra sudhI dhULamAM ALoTatI hakUbA tarata UThIne UbhI thaI gaI ane potAnI putrIne potAnA hAtha vaDe kheMcI potAnI chAtI sAthe sIDI devA lAgI. polikasenAe dhImethI paNa makkamatAthI tenA gharaDA nabaLA hAtha khaseDI nAkhyA ane tene jANe kahyuM -- 6C "mA, tame atyAre gulAma cho; tamAro mAlika tamArA upara gusse thaI, nA nA kahetAM rahezeA ane,tamArA hAthamAMthI mane kheMcI jaze. tenA karatAM tame tamAro karacalI paDelo vRddha hAtha chevaTanA bheTI levA mane vIMTALo ane tamArA khADA paDelA gAla AkharI cuMbana mATe mArA mukha pAse lAvo.' 55 thAIno cahero AvA kAramA zokanA gherA abhinaya vakhate vizeSa AkarSaka banI rahyo hato. badhA prekSako, jIvananI UMDAmAM UMDI lAgaNIo ATalI alaukika rIte tAdRza karI ApavA badala, tenA pratye AbhAranA umaLakAthI bhAvavaza banI gaLagaLA thaI gayA. pachI khela pUrNAhuti tarapha vaLyo:- hakUbA marI gaI hoya tema jamIna upara bhAMgI paDI; yulisIsa polikasenAne citA tarapha dorI gayo; mRtyu-stotra gavAvA lAgyuM; citAnI Toca upara eNkilIjhanA putre sonAnA pyAlAmAMthI eNkilIjhanA pretAtmAne Ahuti arpe. pachI jyAre biladAna arpanArA purohito hAtha lAMbA karI polikasenAne pakaDavA gayA, tyAre teNe nizAnI karIne jaNAvyuM ke, 'mane Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para tapasyA ane nigraha pakaDavAnI ke bAMdhavAnI jarUra nathI; rAjAonI putrIne ucita evI rIte svataMtrapaNe ane baMdhanamukta dazAmAM ja huM maravA cAhuM chuM. ane tarata potAnI chAtI paranA jamAo phADI nAkhI tene teNe khullI karI. ane eNkilIjhanA putre tenAthI mAM pheravI tenI chAtImAM kaTAra khosI dIdhI. kuzaLatApUrvaka karavAmAM AvelI goThavaNane lIdhe, thAInI chAtImAMthI lAla lAla lohI UchaLatuM bahAra dhasI AvyuM, ane e kumArikAnuM zarIra ane kapaDAM lAla raMgAI gayAM. pachI mAthuM pAchaLa nAkhI daIne, mRtyunA trAsathI cakaLavakaLa thatI AMkho sAthe, adbhuta chaTAthI te nIce gabaDI paDI. cAre bAju prekSakomAM AkraMda macI rahyuM ane cotarapha rudananI cIso saMbhaLAvA lAgI. thAInA abhinaya eTalo sacoTa thayo hato ke, prekSakonI lAgaNIo kAbUmAM rahI zake tema na hatuM. oNnuziyasa have beThaka uparathI Ubho thaI, ThapakAnA moTA avAje bhaviSya bhAkhato pokArI UThayo - da pizAconA pUjaka he paradezI nAstiko ! ane e mUrtipUjako karatAM paNa napAvaTa evA he vidrohI khristIo! tame je A nATaka joyuM enI pAchaLa to judo ja gUDhArtha chupAyo che! A strI kharekhara paramAtmAne balidAna tarIke arpita thaze, ane te paNa thoDA ja vakhatamAM !" Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 pUrvakathA -1 khela pUro thatAM prekSakonAM ToLAM, samudranAM mojAM hele caDatAM hoya tema, nirgama-dvAro tarapha dhasavA lAgyAM. eNphanuziyasa Azcaryacakita thayelA potAnA sAthI DoriyanathI chUTo paDI gayo, ane potAnI bhaviSyavANI vAraMvAra ghUrakato, ekalo bahAra nIkaLI gayo. eka kalAka bAda teNe thAInA makAne pahoMcI tenA daravAje TakorA mAryA. teNe tene Izumukha karavAno manasUbo karyo hato. baMgaDIothI ladAyelI eka buThThI kALI gulAmaDIe daravAjo kholyo ane pUchayuM, "konuM kAma che?" "mAre thAIne maLavuM che; ane e sivAya bIjA koI kAme huM nathI Avyo, eno Izvara sAkSI che." oNphaziyase kImatI jhabhbho paheryo hoI, tathA tenA avAjamAM AjJAkAritAno raNako joI, gulAmaDIe tene aMdara pesavA dIdho ane kahyuM, "bAI sAheba aMdara apsarAbhavanamAM birAje che; tyAM jAo ane temane maLo !" thAInI pUrvakathA pahelethI ja romAMcaka hatI : thAIno janma svataMtra paNa garIba mAtapitAne tyAM thayo hato. teo mUrtipUjaka hatAM. jyAre te nAnI bALakI hatI, tyAre tenA pitA caMdra-daravAjA pAse eka ArAmagRha calAvato - jenA gharAko mukhyatve khalAsIo hotA. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 tapasyA ane nigraha teno pitA, jUnA jamAnAnA phAro bAdazAhanI peThe, paga upara paga caDAvIne beTho beTho ja gharamAM hakUmata calAvato; ane tenI mA tenA pAtaLA zarIre ane tINe avAje, bhUkhI bilADInI peThe, gharamAM Ama tema doDadhAma karyA karatI. paDozIomAM to evI mAnyatA hatI ke, tenI mA vastutAe DAkaNa hatI ane rAte dAvaDI banI tenA prItamone maLavA UDI jatI. thAI nAnI hatI topaNa samajatI ke, e badhAM khoTuM kahetAM hatAM; tenI mAtAmAM eka avaguNa hoya to te eTalo ja hato ke, te bahu pAjI prakRtinI hatI ane divasanI kamANI AkhI rAta jANe beThI beThI gaNyA karatI. Ama, ALasu pitA ane pAjI mAtAe thAIne, vADAmAMnAM maraghAM, batakAMnI jema, ApameLe jevuM ane jeTaluM jIvI zakAya teTaluM jIvavA chUTI mUkI hatI. dhIme dhIme thAI, dArU pIne bhAnabhUlA banelA khalAsIonA kamarapaTAnI kothaLIomAMthI, eka pachI eka karI, bane teTaluM paracUraNa kADhI levAmAM hoziyAra banI gaI. khalAsIo tene ghUMTaNa upara besADI, phAve tevAM gIto gavarAvatA athavA bIbhatsa zabdo bolAvatA, jeno artha e te vakhate samajatI nahi. khalAsI o tene moMe e badhuM sAMbhaLI rAjI thatA thatA, eka pachI eka tene potAnA hAthamAM laI, potAnA dArUbhInA hoTha ane khAMpA jevI dADhI sAthe tenA kamaLA gAlane vAraMvAra cUmyA karatA. pachI thAInA hAthamAM bakSisano ke corIno ekAda sikko AvI jAya, eTale jhaTa te caMdra-daravAjA nIce chAbaDIo laIne besatI buTTI pAsethI madha-poLI kharIdavA doDI jAya. dararoja dukAnamAM A ja ghaTanAnuM punarAvartana thayA karatuM. khalAsIo potAnAM sAhasabharyAM parAkramonI baDAzo mAryA karatA; pAsA ramavA besatA; devone gALo bhAMDatA; ane sArAmAM sArA dArU mATe bUmo pADI hukamo ApatA. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrNakathA - 1 pa moDI rAte thAI dArUDiyAonI takarArathI ane bUmAbUmathI jhabakIne jAgI UThatI. khalAsIo cAre tarapha je hAthamAM Ave te chUTuM pheMkI mArAmArI macAvatA hoya, ane roja keTalAMya mAthAM phUTatAM hoya. keTalIka vAra dIvAnA prakAzamAM charIo paNa camakI UThatI ane thoDI ja vAramAM lohInA relA vahevA lAgatA. 3 thAInA nAnapaNanA divasomAM tenA pratye koI mAyA-mamatA dAkhavatuM hoya, to te gharano habasI gulAma ahamasa. ghaNI vAra te thAIne potAnA ghUMTaNa upara besADato ane kaMjUsa rAjAonI vAto kaheto, jeo bhUgarbhamAM potAnA khajAnA mATe bheAMyarAM banAvI, te caNanAra kaDiyA ane majUronI katala karAvI nAkhatA ! vaLI, cAlAka coro rAjAnI kuMvarIone chevaTe kevI rIte paraNatA, tenI vAto paNa te kaheto, tathA pirAmiDo baMdhAvanAra gaNikAonI paNa. nAnI thAI ahamasane pitAnI peThe, mAtAnI peThe, dhAvanI peThe, ane pALelA kUtarAnI peThe cAhatI. dArUnA kUjA bharavA te bhoMyarAmAM jAya, ke maraghAM-batakAM pakaDavA te vADAmAM jAya, tyAre te enI pAchaLa pAchaLa gaI ja hoya. ghaNI vAra rAte UMghavAne badale ahamasa rADAMnI pavanacakkIo ke vahANo thAIne ramavA mATe banAvI Apato. ahamasanA navA jUnA badhA mAlikoe tenI pratye bahu durvartana dAkhavyA karyuM hatuM. teno eka kAna toDI nAMkhavAmAM Avyo hato tathA tenuM AkhuM zarIra rujhAyelA ghAnA DAghAothI chavAyeluM hatuM. chatAM tenA caherA upara hamezAM AnaMdapUrNa zAMti chavAyelI jovAmAM AvatI. potAnA aMtarAtmAmAM te kayAMthI AzvAsana prApta karato, ke hRdayamAM zAMti kayAMthI bharato, enI vAta koI tene pUchatuM nahi. te bALaka jevo nirdoSa ane bhoLo hato. te bhAre gharakAma karatI vakhate paNa potAnA ghogharA avAje stotro gAto, je sAMbhaLI thAI dhrUjI UThatI ane vivitra divA-svapno jovA lAgatI. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha ahamasanAM stotromAM ghaNI vAra kaphana, kabara, ane kabara upara beThelA devadUtono ullekha Avato. thAI pUchatI ~ << kAkA, tame kabara upara beThelAo viSe zuM gAyA karo cho?" mArI AMkhonA nAnakaDA tArA, huM devadUto viSe gAuM chuM; kAraNa ke, ApaNA prabhu jisasa kabaramAMthI utthAna karIne svarge pAchA gayA che." pada 66 ahamasa khristI hato. teNe vidhisara dIkSA lIdhI hatI. dharma-baMdhuonI bhajana-maMDaLImAM te thiyoDora nAme oLakhAto. rAte UMghavA mATe tene je samaya ApavAmAM Avato, te daramyAna te pelI khristI-maMDaLIomAM chUpI rIte pahoMcI jato. 4 te vakhate alekjhAnDriyAmAM khristI dharmIo bhAre kaTokaTInI dazAmAMthI pasAra thaI rahyA hatA. bAdazAhanA hukamayI temanAM devaLo toDI pADavAmAM AvatAM hatAM, dharmapustako bALI nAMkhavAmAM AvatAM hatAM, ane pavitra pAtro tathA dIvAdAnIo toDIphoDI gALI naMkhAtAM. ema khristIonI badhI pratiSThA mULabhegI karI daI, temane mATe mota sivAya kazuM bAkI rahevA devAmAM AvyuM nahotuM. alekjhAMjhjhayAnA AkhA khristIsaMgha upara trAsa ane sitamanuM mojuM ja jANe pharI vaLyuM hatuM; ane kedakhAnAM baMdIvAnothI UbharAI rahyAM hatAM. AthI khristI dharmasamAjamAM evI chUpI vAta cAlatI ke, sIriyA, arebiyA, mesepoTemiyA,- ema AkhI zahenazAhatamAM bizapo ane kumArikAone phaTakAravAmAM Ave che, temanA upara atyAcAra gujAravAmAM Ave che; tathA keTalAMyane krUsa upara caDAvI devAmAM ke jaMgalI jAnavaro pAse phaDAvI khavarAvavAmAM AvyAM che. e arasAmAM, ijiptanA badhA khristI-vizvAsIonA nAyaka saMta eNnthanI Daga kAchAnA khaDaka hoya tema te hatA. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 pUrvakathA - 1 vizvAsIomAM prabhAva dharAvatA. prabhunI baMdagImAM satata nirjanavAsa sevavAne kAraNe ane temAM temane thatAM darzano aMgenI zabdakathAo te lokamAM cAlatI. evA saMta eNnthanI khristI saMghanA kasoTI-kALe, temanA ekAMtavAsamAMthI - raNapradezanA khaDaka uparathI alekjhAMjhayAmAM UtarI AvyA ane devaLe devaLe ghUmI vaLI AkhA khristI saMghamAM zraddhA-bhakita-vizvAsa pUravA lAgyA. bhAvika janomAM evuM kahevAvA lAgyuM ke, te ekIsAthe khristIonI badhI maMDaLIomAM sadehe hAjara rahetA ane saumAM tAkAta ane zrAddhA pUratA. khAsa karIne gulAmo upara bahu krUra atyAcAro thatA. teomAMnA ghaNA to DarI jaIne ke trAsI jaIne pote khristI hovAno inakAra karatA. moTA bhAganA bIjAo, tapasvIo ke lUMTAruo tarIke jIvatA rahevAnI AzAe, raNapradezamAM nAsI jatA. paraMtu ahamasa haMmezanI jema dharma-maMDaLIomAM hAjara raheto, kedIonI mulAkAta leto, zahIdone dATato, ane prasannatAthI Izukhristano dharma pALye jato. sataeNnthanIe eno A prakArano aDaga jusso joI, raNapradezamAM potAne sthAne pAchA pharatA pahelAM, e kALA gulAmane bheTI tene zAMti-cuMbana karyuM hatuM. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 pUrvakathA - 2 1 thAI sAta varSanI thaI eTale ahamase tene Izvara viSe vAto kahevA mAMDI: mahA-prabhu svargamAM potAnA bagIcAnAM jhADo heThaLa aMta:puranA taMbUomAM rahe che. te sanAtanamAM sanAtana che ane A duniyA karatAM ghaNA ghaNA purANA che. temane eka ja dIkaro hato--rAjakuMvara Izu. tene te khUba cAhatA; kAraNa ke, sauMdaryamAM te rAjakumAra kuMvArikAo ane devadUtone paNa TapI jato. mahA-prabhue rAjakuMvara Izune eka vakhata kahyuM -- Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrNakathA - 2 59 tarapha dorI jaIza. jeo tarasa veThe che, teone dhanya che; kAraNa ke teone svarganA phuvArAonuM jaLa pIvA maLaze. jeo ahIM raDe che, teone dhanya che; kAraNa ke, huM teonAM AMsu ijiptanI strIonA burakhAnA karatAM paNa vadhu bArIka kApaDathI lUchIza !' 66 A kAraNe garIbo Izune cAhavA lAgyA ane anusaravA lAgyA. paraMtu tavaMgaro tene dhikkAravA lAgyA; kAraNa ke, temane Dara lAgyo ke, Izu garIbone temanA karatAM UMcA banAvaze. te jamAnAmAM kilayopeTrA ane sijhara A pRthvI upara sattA bhogavatAM hatAM. te Izune dhikkAratAM hatAM; ane temaNe nyAyAdhIzone ane purohitone hukama karyo ke, Izune mArI nAMkho! ijiptanI e mahArANInA hukamanuM pAlana karavA mATe sIriyAnA rAjavIoe UMcA parvata upara phUsa khoDayo ane Izune tenA upara caDAvI dIdho. paraMtu strIoe IzunA zabane navarAvIne dATI dIdhuM. pachI rAjakumAra Izu kabaranuM bAraNuM toDI svargamAM potAnA pitA mahA-prabhu pAse cAlyA gayA. "ane te divasathI mAMDIne, IzunI A vArtAmAM jeo vizvAsa rAkhe che, te badhA paNa svarge jAya che. "tyAM mahA-prabhu potAnA hAtha lAMbA karI temane AvakAre che; ane kahe che 'tame sau mArA putra rAjakumAra Izune cAho cho, mATe tamane huM AvakAruM chuM; Avo, ane snAna karI tamAre mATe meM taiyAra rAkheluM A bhojana jamavA besI jAo!' "suMdara saMgItanA sUro sAMbhaLatA sAMbhaLatA te badhA pachI snAna karI le che, ane bhojana karavA besI jAya che. te vakhate suMdara apsarAo temanI sAme nAcatI hoya che. teo kadI pUrI na thatI evI su-vArtAo tyAM sAMbhaLyA kare che. te badhAM mahA-prabhune AMkhanI kIkIo karatAM vadhu vahAlAM che; kAraNa ke, teo mahA-prabhunAM priya mahemAno che; ane teone temanA suMdara zetaraMjIovALA rAjamahelamAM rahevAnuM maLaze, tathA temanA bagIcAnAM dADama khAvA maLaze. " Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 tapasyA ane nigraha ane thAI A badhuM sAMbhaLI bolI UThatI -"mane mahA-prabhunA bagIcAnAM dADama khAvAnuM bahu game!" ahamasa javAba Apato, "jeo khristI dharmanI dIkSA le, teone ja svarganA bagIcAmAM suphaLa jamavA maLe!" , eTale thAIe ahamasane dIkSA mATe potAne laI javAno Agraha karavA mAMDayo. paNa ahamase vicAryuM ke, haju A chokarIne vadhu dharmazikSaNanI jarUra che; kAraNa ke, dharmasiddhAMtomAM dRDha thaI hoya to ja te dIkSita thaIne dharmasAdhanAmAM joDAya. tyArathI mAMDIne te thAIne potAnI dharma-putrI tarIke cAhavA lAgyo. nAnakaDI thAInAM svArthI mAbApa tenA pratye jarAya mamatA dAkhavatAM nahi, ke tenI jarAya kALajI paNa rAkhatAM nahi. gharamAM tene mATe suvAnI pathArI paNa rAkhavAmAM AvI nahotI; te pAlatu pazuonA tabelAmAM eka khUNAmAM sUI jatI. ahamasa roja rAte chUpI rIte tyAM Avato, ane ghUMTI upara paga vALI, TaTAra besI, aMdhArAmAM thAIno hAtha potAnA hAthamAM pakaDato ane pavitra dharmazAstranAM rAvAkyo gaNagaNI jato. thAI to e guMjAravanA saMgItathI UMghI jatI tathA tenA kAnamAM pravezatA keTalAka zabdothI tenAM AMtaracakSu samakSa keTalAMya devI dRzyonAM svapna camakI rahetAM. A jAtano ahamase Adarelo thAIno dharma-saMskAra IsTarano tahevAra Avyo tyAM sudhI, eTale ke, lagabhaga eka AkhuM varSa cAlyo. e pavitra saptAha daramyAna, eka rAte thAI potAnI sAdaDI upara UMdhI gaI hatI, tyAre tene lAgyuM ke, ahamarasa tene pathArImAMthI UMcakI rahyo che. teNe jAgIne joyuM to ahamasanI AMkhomAM kaMIka vicitra tejanA jhabakArA mArI rahyA che. ahamase rojanAM phATayAMtUTayAM kapaDAM nahIM, paNa eka sapheda bhabho paherelo hato. teNe thAIne potAnA jalpA nIce dabAvatAM kahyuM, "mArA prANa, mArI AMkhonA Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ # pUrNakathA - 2 nUra! Ava mArI mIThaDI ! tane huM dIkSAnAM daivI vastra paherAvavA laI jAuM chuM." thAI jarA bInI to kharI, paNa tene AgaLa zuM thAya che te jovAnI utsukatA hatI; eTale teNe potAnuM mAthuM jamAA bahAra rAkhI potAnA baMne hAtha potAnA mitranA gaLAmAM bhiDAvI dIdhA. hamasa have aMdhArAmAM thaI zerIomAM lagabhaga doDato ja AgaLa vadhyo. 1 teo keTalIya aMdhArI galIo vaTAvI, yahUdIonA lattAomAM thaI, eka kabrastAnane kinAre kinAre, krUsa upara laTakAvelAM zarIrothI chavAyelA eka medAnane oLaMgIne AgaLa vadhyAM, krUsanA hAthA upara maDadAM kocavA beThelA kAgaDA ane gIdhonA phaDaphaDATathI thAI evI to bInI gaI ke, pachI bAkInA raste teNe ahamasanI chAtI sAthe dabAvI dIdheluM mAM bahAra kADhayuM ja nahi. thoDI vAramAM thAIne lAgyuM ke, teo DhALamAM nIce UtaratAM jAya che. jyAre teNe AMkho ughADI, tyAre teNe joyuM ke, teo eka guphAmAM AvI pahoMcyAM hatAM. guphAmAM mazAlo saLagAvI ajavALuM karavAmAM AvyuM hatuM. tenI bhIMto upara mANasonI AkRtio cItaravAmAM AvI hatI. mazAlanA kaMpatA prakAzamAM te AkRtio paNa hAlatI hoya ema lAgatuM hatuM. thAIe te AkRtiomAMthI najhArathanA jisasanI AkRti oLakhI kADhI. guphAnI vacce, pANIthI bharelA paththaranA havADA pAse, jarI bharelo kaththaI jo paherelo eka vRddha mANasa Ubho hato. tenA mAthA upara bizapo pahere che tevo Topo hato. tenA pAtaLA caherAne cheDe lAMbI dADhI hatI. e bizapa vivAMziyasa pote hatA. sAirInanA devaLanA e mukhiyA, dezanikAla thayA bAda, bakarAMnA vALanAM kapaDAM vaNIne AjIvikA calAvatA hatA. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ fo tapasyA ane nigraha be nAnAM garIba bALako temane paDakhe UbhAM hatAM, tathA pAse ja eka buThThI habasaNa eka nAno sapheda janmo hAthamAM laIne UbhI hatI. ahamase thAIne temanI AgaLa jamIna upara utArI, ane bizapa sAme ghUMTaNiye paDIne kahyuM - pitAjI, A nAno jIvAtmA mAruM dharmasaMtAna che. huM tene ahIM lAvyo chuM. have, agAuthI jaNAvyA pramANe, Apa tene bhagavAna IzunI jaladIkSA Apo." bizape potAnA hAtha lAMbA karyA. te hAtha khaMDita karavAmAM AvyA hatA. atyAcAranA jamAnAmAM, potAnI dharmazraddhAne vaLagI rahevA badala, temanA nakha AMgaLAMmAMthI kheMcI kADhavAmAM AvyA hatA. tevA vidrapa hAtha joI thAI bInIne ahamasane vaLagI paDI; paraMtu bizapanA mAyALu zabdo sAMbhaLI, thoDI vAramAM teno Dara osarI gayo. vahAlI beTI, Dara mA. dhIraja dhara ke, tAre ahamasa jevo dharma-pitA che, je vizvAsIomAM thiyoDora nAme oLakhAya che; tathA A mAyALu dha-mAtA che, jeNe tAre mATe sapheda pozAka taiyAra karyo che." pachI pelI habasaNa tarapha najara karIne temaNe AgaLa calAvyuM - tenuM nAma nitidA che; ahIM to te gulAma che, paNa svargamAM te jisasanI priyatamA banaze." pachI thAI tarapha moM karIne temaNe pUchayuM, "bhAI, tuM sarvazaktimAna pitA -- paramAtmAmAM mAne che? temanA ekamAtra mUtramAM mAne che, ke je pUtre ApaNA saunA mokSa mATe potAnI jAtanuM balidAna ApyuM che? uparAMta, tenA mahA-ziSyoe je kaMI upadezya che, temAM paNa tene vizvAsa che?" - thAIne jhAlIne UbhelAM ahamasa ane nitidAe thAI vatI javAba Apyo, "hA pitAjI." bizapanA hukamathI nitidAe have ghUMTaNiye besI thAInAM badhAM kapaDAM utArI nAMkhyAM. pachI bizape tene dIkSA-snAna mATenA pelA zaktimAna ja putra Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyArA rAha! havADAmAM traNa vakhata jhabakoLI. tyAra bAda tenA zarIra upara tela copaDI, tenI jIbha upara mIThAnI gAMgaDI mUkavAmAM AvI. nitidAe have thAIne korI karI nAkhIne, pote vaNelo sapheda janmo tene paherAvI dIdho. 13 nyArA rAha! thAIne nAnapaNathI ja moja-majA bahu gamatI; ane te moTI thatI gaI, tema tema tenA manamAM avanavI icchAo pragaTa thavA lAgI. Akho divasa zerIomAM te chokarA sAthe nAcyA karatI tathA gAyA karatI. rAte te potAnA bApane ghera pAchI pharatI, tyAre paNa tenA moMmAM gItanI kaDIo guMjatI ja hoya! - have tene ahamasa karatAM javAna chokarA-chokarInI sobata vadhu gamavA lAgI. eTale sudhI ke, ahamasa gharamAM vAraMvAra gerahAjara hoto te paNa tenA lakSamAM na AvyuM. khristIo uparano trAsa kaMIka ocho thayo hovAthI, teo niyamita rIte vAraMvAra ekaThA maLatA. ahamasa te maMDaLIomAM cIvaTapUrvaka hAjara raheto. teno dhagraha have vadhato jato hato; koI koI vAra te gUDha dhamakInI AgAhIo uccArato kaheto : "tavaMgaro pAse temanI dhanasaMpatti rahevAnI nathI.' garIba sthitinA khristIo khaMDeromAM koTaDAMnA ochAyAmAM bhegA thatA; tyAM jaI te zubhAzAnI jAherAta karato ke, "badhA gulAmo thoDA vakhatamAM ja mukta thaI jaze; ane IzvarI pheMsalAno kayAmata-dina najIka AvI rahyo che.' vaLI te kaheto, "IzvaranA rAjyamAM gulAmo navo dArU pItA ane svAdiSTa phaLo ArogatA bhojana karavA besaze; tyAre tavaMgara Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha loko, temanA hAthamAMthI nIce paDatA eMThA TukaDAo ja vINI khAvA, kUtarAnI peThe, temanA paga pAse ALoTatA haze." ahamasanAM A dhamakI-vacano AkhA zaheramAM gAjI rahyAM, ane mAlikone ciMtA peThI ke, ahamasa badhA gulAmone baLavo karavAnI uzkeraNI karI rahyo che ke zuM? ahamasano mAlika aMtarathI ahAsane dhikkArato hato. eka divasa devone prasAda dharavAnuM eka cAMdInuM pAtra vIzImAMthI corAyuM, ane te coravAno Aropa ahamasa upara ja mUkavAmAM Avyo. kahevAmAM AvyuM ke, te potAnA mAlikane ane tenA pUjya devone dhikkArato hato, eTale te ja devapUjAnuM pAtra upADI gayo che. joke, eNe ja e pAtra coryAno purAvo kazo ja na hato; chatAM baLavo preranAra tarIkenI tenI apakIrti dADhamAM ghAlIne, nyAyAdhIze tene krUsa upara caDAvI devAnI sajA karI. kedakhAnAmAM maLelA traNa divaso daramyAna ahamase badhA kedIone dharmazAstrano upadeza ApavA mAMDayo; ane navAInI vAta e banI ke, e kedIo tathA jelara pote paNa palaLIne Izu khristanA balidAna-dharmanA vizvAsI banyA. je jagAe thaIne be varSa pahelAM ahamasa nAnakaDI thAIne tenA dIkSAvidhi mATe rAte UMcakIne laI gayo hato, te medAnamAM ja ahamasane krase caDAvavA laI javAmAM Avyo. jyAre tenA hAtha krUsa upara jaDI devAmAM AvyA, tyAre teNe moMmAMthI eke UMhakAra paNa kADhayo nahIM. alabatta, pachIthI nisAso nAMkhI ghaNI vAra te gaNagaNato kharo ke, "mane tarasa lAgI che.' phUsa para ahamasa traNa rAta ane traNa divasa ribAyo. mAnava zarIra ATalo badho samaya AvI tIvra yAtanA sahana karI zake, evuM kalpI na zakAya! tenI AMkho upara mAkhIonAM jhuMDanAM jhaMDa vaLagelAM joI, ghaNI vAra ema mAnI levAmAM AvatuM ke, tenA prANa nIkaLI Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyArA rAha! 5 gayA che. paNa acAnaka te tenI lAla lAla AMkho ughADato ane khabara paDatI ke te hajI jIvato che. cothA divase savAre hamase bALaka jevA nirdoSa ane mIThA avAje prabhunuM stotra gAyuM; pachI jarA malakAte mukhe te bolI UTho -- " bhagavAnanA dUto A AvyA. teo mAre mATe mIThAM phaLa ane suMdara pINuM lAvyA che. temanI pAMkhono phaDaphaDATa zarIrane kevI tAjagI arpe che!" ane e pachI tarata tenuM prANapaMkheru UDI gayuM. mRtyu samaye tenA caherA upara AnaMdanI divya AbhA chavAI rahI hatI. e joI e krUsa AgaLa cokI bharanArA sainiko paNa Azcaryacakita thaI gayA. thoDAka khristI baMdhuo sAthe AvIne vivAMziyasa tenuM maDaduM mAgI gayA. ahamasanA dehane jaoNna dha baeNpTisTanA bhUgarbha-kabrastAnamAM bIjA zahIdonA avazeSo sAthe dATayo. khristI dharmasaMghe te divasa aMta thiyoDoranI yAdagIrImAM pavitra mAnyo. traNa varSa bAda kaoNnsTanTAIna bAdazAhe khristIo pratye samabhAva dAkhavavAno hukama bahAra pADayo; ane tyArathI mAMDIne khristIo upara thatA atyAcAro baMdha thayA. 2 ahamasane ribAvIne mArI nAMkhavAmAM Avyo, tyAre thAI agi yAramuM varSa vaTAvI gaI hatI. zokanA kAramA AghAtathI ekadama to tenuM aMtara cirAI gayuM. tene haju evI kazI dharmasamaja to hatI nahi ke, zahIda thaIne galAma ahamasa to A loka ane paraloka baMne jItI gayo che. tenA manamAM to e banAvathI evI ja gAMTha vaLatI gaI ke, A duniyAmAM sArA ane bhalA thanArane ja bhayaMkara yAtanA veThavAnI Ave che. tethI tene have sArA thavAnI bIka lAgavA mAMDI; kAraNa ke, du:khathI te bItI hatI - tenuM nAjuka suMvALuM Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha zarIra du:kha veThI zake tema nahotuM. tene mojazokhanI kumAza vahAlI hatI; ane te tarapha e DhaLI hatI. bahu nAnI uMmare ja teNe baMdara taraphanA chokarAone potAno deha vecavAno zarU karyo. uparAMtamAM e vibhAgamAM sAMjane vakhate je buDhDhAo bhaTakavA nIkaLatA, temanI pAchaLa javAnuM paNa teNe zarU karyuM. e badhAthI je Avaka thatI, tenA vaDe te madha-poLI ane sastAM ghareNAM kharIdatI. potAnI kamANImAMthI kAMI bacAvIne ghera te lAvatI nahi; eTale tenI mA satata tene mArapITa karyA karatI. ghaNI vAra tenI mAnA hAthamAMthI bacavA te khullA page ghara bahAra killAnI dIvAlo tarapha bhAgI jatI ane tyAM bakholomAM jIva-jaMtu bhegI saMtAI jatI. tyAM beThI beThI te, IrSAbharI AMkhe, tavaMgara strIone suMdara kapaDAM paherI, myAnAomAM besI, gulAmothI vIMTaLAIne jatI joyA karatI. eka divasa tene haMmeza karatAM vadhu sakhata mAra paDayo hato. AthI khinna thaIne, te killAnA daravAjA pAse lapAI, nizceSTa beThI hatI; tevAmAM eka buThThI tenI pAse UbhI rahIne tenI sAmuM nihALI nihALIne jovA lAgI. thoDI vAra gupacupa tema karyA bAda te bolI, "vAha, kevI suMdara phUla jevI bALakI che! beTI, je bApe tane pedA karI ane je mAe tane ucherIne moTI karI, te baMnene dhanya che!" thAI jamIna tarapha Tagara Tagara nIce jotI cUpa beThI rahI. tenI AMkho lAla lAla thaI gayelI hatI ane te raDyA karatI hatI, e ughADuM dekhAtuM hatuM. mArA suMdara gulAba ! tArA jevI nAnakaDI devIne pALI poSIne moTI karavA badala tArI mAnuM hRdaya rAjI rAjInA reDa thatuM haze ! ane tane joI joIne tArA pitAnuM aMtara to AnaMdathI uchALA mAratuM haze, nahIM vArU?" Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakI-premikA thAIe have svagata gaNagaNatI hoya ema javAba Apyo - "mAro bApa to dArU bharelI narI pakhAla ja che; ane mArI mA lohI cUsa ghoDA-cimoDI che." pelI buTTIe cotarapha najara karIne joI lIdhuM ke, AsapAsa koI nathI. pachI teNe hulAmaNA avAje thAIne kahyuM, "na prakAza pInAra mArA mIThA phUla! tuM mArI sAthe cAla. mAre tyAM tAre nAcavAhasavA sivAya bIjuM kAMI kAma karavuM nahi paDe. huM tane mIThI madhapoLIo khAvA ApIza, ane mAro dIkaro - mAro potAno dIkaro - tane potAnI AMkhonI kIkInI jema cAhaze. te bahu phUTaDo javAna che; tene haju dADhI paNa mAMDa phUTavA lAgI che; tenI cAmaDI suMvALI che, ane te mAtelA bhUMDa jevo hRSTapuSTa che." thAIe javAba Apyo "huM tamArI sAthe AvavA taiyAra chuM." ane saMtAvAnI e jagAethI jhaTa UThIne thAI te buThThInI pAchaLa pAchaLa tene ghera javA nagara bahAra nIkaLI gaI. 14 nartakI-premikA nagaramAMthI thAI je buTTInI joDe cAlI nIkaLI, te buThThI potAnI pAse chokarA-chokarIonI maMDaLI rAkhatI. e badhAMne te nAcavAgAvAnuM zIkhavatI ane pachI utsava-samAraMbho vakhate dhanikone bhADe ApatI. moTI thatAM thAI eka phUTaDI strI thavAnI, evI khAtarI hovAthI, e badrIe cAbukanI madadathI - prathama to tene gAtAM zIkhavI dIdhuM; ane pachI paga upara phaTakArI phaTakArIne tAlabaMdha nAcatAM zIkhavI dIdhuM. kasuvAvaDamAM jaNelA bhaMgAra jevo teno chokaro kazI uMmara ke liMganA ThekANA vinAno hato; te paNa thAIne khUba satAvato; ane Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha strIjAti pratyeno potAno bhArelo roSa tene pajavIne ThAlavato. alabatta, te hIjaDo strIonA cALA-ceSTAnuM anukaraNa karavAmAM ustAda hato; ane tethI teNe thAIne, judA judA cALA, ane khAsa karIne, premakelInI ceSTAo barAbara zIkhavI dIdhAM. DosInA chokarAe ApelI e tAlImane kAraNe thAI bahu jaladIthI eka uttama gAyikA-nartakI-abhinetrI banI gaI. eNnTiyoka zaheramAM AvyA pachI buThThIe zaheranA tavaMgara vepArIo ane zarApho AgaLa vakhANa karI karIne thAIne AgaLa karavA mAMDI. teo potAnA AnaMda-pramodI vakhate thAIne nartakI tarIke AmaMtravA lAgyA. pachIthI bhojana vagere paravAryA bAda, teo tene nadIkinAre jhuMDomAM ane maMDapomAM vihAra mATe laI jatA. Ama vilAsa-sahagAminI tarIke thAInI mAga ghaNI vadhI gaI. eka rAte nagaranA sauthI vadhu vilAsI ane vaibhavI gaNAtA yuvAna loliyase premabhAvamAM AvI jaI tene kahyuM - "thAI, mane tuM tArA keza upara zobhatI phUla-veNI rUpa, tArA suMdara zarIrane vIMTatA uttarIya rUpa, ane tArA suMdara caraNa upara coTI rahetI mojaDI rUpa kema banAvI letI nathI? huM tArA paga nIce caMpAnAra mojaDI banI rahevA, tathA tArA kamIjhanI peThe tArA zarIrane vIMTaLAI rahevA icchuM chuM. mArI mIThaDI, tuM cAla, mAre ghera AvIne rahe; ApaNe baMne ekabIjAmAM masta thaI, AkhI duniyAne bhUlI jaIe!" atyAra sudhI thAIne koI eka puruSa pratye prema-prItino bhAva jamyo ja na hato. AvA ekaniSTha premanI bhASA sAMbhaLI te koI anokhA bhAvAvezamAM AvI gai. tenA kapALa upara parasevo thaI Avyo, ane te ghAsanA raMga jevI lIlI paDI gaI. paNa pachI tarata svastha thaI jaI teNe pelAne dhutkArI kADhayo. pelo juvAna-loliyasa - ghera gayo, paNa tenI sthiti kaphoDI thaI gaI. te kharekhara premabANathI ghAyala thayo hato. thAI paNa tenI Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nartakI-premikA 69 dazA samajatI hatI, tathA tenA tarapha pragaTelA bhAva-premane kAraNe pote paNa jhUravA lAgI hatI, paraMtu A jAtanI lAgaNI tene pahelI vAra thaI AvI hovAthI, tene potAne kaMIka ajJeya bhaya lAgato hato. pelo juvAna have dararoja thAIne bAraNe AvI, phUlamALA bAMdhI, nisAsA nAMkhI, pAcho potAne ghera cAlyo jato. thAIne paNa badhA AnaMda-pramoda kArA thaI gayA hatA. Akho vakhata te khinna rahetI, ane tene gherI rahetA tavaMgaronAM khuzAmata-vacano upara tiraskAra dAkhavatI. chevaTe teNe loliyasano svIkAra karyo, ane badhuM choDI te ene ghera cAlI gaI. pachI to baMne jaNa bahAranI duniyA bhUlI, gharanI aMdara ja ekabIjAmAM lavalIna thaIne masta rahetAM. baMne jaNa AMkhomAM AMkho parovI ekabIjA tarapha joI rahetAM ane hRdayanA bhAvanA UbharAne mIThAM narmavAkayomAM vahAvyA karatAM. sAMjanA vakhate teo nadInA nirjana kinArAoe pharavA jatAM ane jhADImAM khovAI jatAM. savAranA teo phUlavADImAM phUla vINavA jatAM. pelI buDhDhIe eka vakhata loliyasane bAraNe AvI, potAnI putrI thAIne potAne pAchI sAMpI devA dhA nAMkhI. loliyase tene moTI rakama cUkavIne vidAya karI. paNa thoDA divasa bAda te vadhu paisA mAgatI pAchI AvI. A vakhate loliyase potAnI lAgavagathI tene nyAyAdhIzo pAse pahoMcADI dIdhI, ane teoe tenA ghaNA ghaNA gunAo badala tene motanI sajA karI : enI rUe tenuM zarIra jaMgalI prANIo pAse phaDAvI khavarAvavAmAM AvyuM. * . thAI loliyasane mugdhatAnI avicAra-dazAmAM prANapaNe cAhatI. loliyasane te bhAvapUrNa hRdaye vAraMvAra kahyA karatI tamArA sivAya me koIne cAhyA nathI." loliyasa javAba Apato --"tArA samAna koI strI che nahi - thavAnI nathI.' Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 alekjhAMDiyAmAM punarAgamana thAI ane loliyasano arasaparasa mATeno A prema-moha cha mahinA cAlyo; paNa pachI dhIme dhIme thAIne lAgavA mAMDyuM ke, A chatAM tenuM hRdaya pahelAM jevuM ja khAlI ane ekalavAyuM rahyuM che. loliyasa paNa tene pahelAM jevo priya ke asAmAnya lAgato maTI gayo. eTale loliyasane tajI daI, bIjo koI puruSa jo dilamAM vase, to tene te zodhavA lAgI. pachI to te mojazokha ane bhogavilAsanA ghamasANamAM zaheranA tavaMgara kAmuko sAthe kUdI paDI. maMdiromAM nagna thaIne nAcatI devadAsIovALA dharmotsavomAM tathA nadImAM jalavihAra karavA paDatI gaNikAonAM vRMda samakSa te potAnA priya mitro sAthe hAjara rahetI. mUka abhinayavALA khelo jyAM thatA, tathA jyAM urojanA mATe utsuka evA prekSako UbharAtA, evAM thiyeTaromAM paNa te cIvaTapUrvaka hAjarI ApatI. thiyeTaromAM, thAI, juvAna manuSyo sAthe premamAM paDelI devIonA vastuvALAM karuNAnta nATakomAM, nadIono abhinaya tathA ceSTAo lakSapUrvaka nihALatI. e nadIo kaI ceSTAo ane abhinayo vaDe prekSakone khuza kare che, e tenI samajamAM AvI gayuM. emAMthI tene lAgyuM ke, te pote e nadIo karatAM vadhu suMdara hoI, e abhinayo vadhu sArI rIte karI zake tema che. eTale naTamaMDaLIonA vyavasthApakane maLI teNe potAne e nATakomAM kAMIka kAmakAja ApavA mAgaNI karI. tenI anokhI suMdaratA tathA suDoLatA joIne tene tarata nATayaprayogamAM ekAda naTIkArya maLI gayuM. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alekjhAMDiyAmAM punarAgamana zarUAtamAM to prekSakoe e ajANI naTI tarapha khAsa kaMI AkarSaNa na batAvyuM; paNa thoDA mahinA sudhI ochA mahattvanA bhAga bhajavyA pachI, tenI suMdaratA ane abhinayakuzaLatAnI evI bolabAlA thavA lAgI ke, AkhuM eNnTiyoka zahera teno abhinaya jovA gAMDuM thatuM gayuM. zAhI vahIvaTadAro ane mukhya nAgariko to zuM, paNa majUro, helakarIo, jhADuvALAo, ane godI-kAmadAro paNa eka TaMka khAvAnuM choDI, nATyazALAmAM praveza meLavavA paDApaDI karavA lAgyA. ane pachI to kavio tenI prazaMsAnAM kAvyo, gIto ane stotro racavA tathA gAvA lAgyA. joke, dADhIvALA philasUpho snAnAgAro tathA vyAkhyAnagRhomAM tenI sAme nidAnI jhaDI varasAvavA lAgyA; ane khristI pAdarIo tenA mAnAne Avato joI tarata mAM pheravI letA. paraMtu roja savAre tenA makAnanuM AMgaNuM tenA prazaMsakoe laTakAvelI phUlamALAothI UbharAI javA lAgyuMtathA chAMTelA lohIthI bhInuM thaI javA lAgyuM. nANuM to tene tenA premIo taraphathI eTalAM badhuM maLavA lAgyuM ke, pachI tene gaNavAnuM baMdha karI mApiyAthI mApIne ja saMtoSa mAnavAmAM Avato. keTalAya buDhDhA kaMjUsa bApoe uMmarabhara mahenata karIne ekaTho karelo paiso, Ama, tenAM caraNomAM ThalavAto gayo. keTalAMka varSo sudhI eNnTika-vAsIonAM mAna-pUjana bhogavyA karyA pachI, thAIne alekajhaMDriyA zaheranI mulAkAta levAnuM mana thayuM; jethI bALaka tarIke pote eka kALe je nagarImAM kaMgAliyata, bhUkhamaro ane dhUtkAra veThayAM hatAM, te ja nagaramAM potAnAM doradamAma ane vilAsavaibhava dAkhavI ahaMtRpti mANI zakAya. ane e suvarNa-nagarIe to thAIne abhinaMdavAmAM ADo AMka vALI dIdho ! raMgamaMca uparanA tenA prathama darzane ja loka gAMDuM thaI gayuM: tenA premIo ane prazaMsakonI saMkhyA hada vaTAvI gaI ! Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 tapasyA ane nigraha bahArathI maLatA ATalA badhA stutibhAve tene thoDA vakhatamAM - potAnI jAta para ja prema karatI jAta-premI ne evI AtmasaMbhAvita banAvI dIdhI ke, loliyasa jevo premI zodhavAnI vRtti tenA AvA ahapta jIvanamAM pachI na rahI. bIjA premIonI peThe philasUpha nisiyasa sAthe paNa thAIne paricaya thayo. te philasUpha potAne kAmanA-rahita rAkhavA icchato hovA chatAM, thAIne potAnI karavAnI kAmanAthI unmatta thaI gayo. tenI pAse puSkaLa dhana hatuM, tathA te buddhimAna ane namra hato. paraMtu tenuM nAjuka dAkSiNya tathA suMdara bhAvo thAIne AkarSI zakyAM nahi. tene te jarA paNa cAhatI nahi; eTaluM ja nahi, paNa koI koI vAra to enI vyaMgapUrNa saMskAritAthI cheDAI paNa jatI. nisiyasa haMmezAM badhI bAbato mATe saMzayAtmA ja rahevAmAM buddhimattA mAnato; tyAre thAI hareka bAbatamAM zraddhA rAkhavA tatpara rahetI. te Izu khristamAM paNa mAnatI, tathA mUTha-maMtara vagere melI vidyAo ke malina sattvomAM paNa mAnatI. bhAvI jANavAnI tene ghaNI utsukatA rahetI, ane tethI keTalAMya nAma vinAnAM deva-devIonI mAnatAo te rAkhatI. te potAnI AsapAsa melI vidyA jANanArA, mUTha-maMtara karanArA, bhUvA-jAti, adhvaryu-purohita, tathA vividha auSadhi prayogo karanArA vaido ane UMTavaidone bhegA karyA karatI. tene motanI bahu bIka hatI, ane sarvatra tene mota ja ghUrakI raheluM dekhAtuM. bhogavilAsamAM ramamANa hoya tyAre paNa acAnaka tene khyAla Avato ke, tenA khullA khabhAne hamaNAM mRtyu AvIne tenI barapha jevI ThaMDI AMgaLIthI sparzI jaze, ane te ja vakhate tene maraNa pAmavuM paDaze. e khyAla AvatAnI sAthe ja, tene AliMgana ApanArA hAthonI bAthamAM paNa te kaMpI UThIne ThaMDI paDI jatI! Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alekjhAMDriyAmAM punarAgamana nisiyasa tene kaheto - "mArI priyatamA thAI, ApaNe sapheda vALa ane gobAyelA gAlavALAM thaI, chevaTe kAyamI kALa-rAtrImAM guma thaI javAnAM hoIe to paNa zuM thaI gayuM? ke Ajano A khullo hasato divasa ja ApaNo chello divasa hoya, to paNa zuM thaI gayuM? ApaNe to jIvanamAMthI bhoga ane AnaMda ja nicovI levAM joIe. ApaNe jeTalo mahattara prema mANyo haze, tenA pramANamAM ja ApaNA jIvananI mahattA paNa mapAze. ApaNI iMdriyothI jeTalAnuM ApaNane jJAna thAya che, teTaluM ja sAcuM jJAna che. ApaNe iMdriyothI je jANI zakatA nathI, te che ja nahIM. to pachI evI ajJAta - mithyA vastunI ciMtA karavAnI zI jarUra? ApaNe A jagatane sadaMtara bhUlI jaIe, tyAre ja sukhI thaI zakIe chIe. to ApaNe jaladI jaladI A jIvanane chetarIne teno sukharUpI arka nicovI levAya teTalo nicovI laIe. kAraNa ke, vaheluM moDuM e jIvana ApaNA upara vera lIdhA vinA rahevAnuM nathI! mATe mArI vahAlUDI, Ava, ApaNe prema karavA mAMDIe!" thAI tene dhakko mArI dUra khaseDI mUkIne kahetI - prema? tame kadI koIne prema karyo che kharo? huM paNa tamane jarAya prema nathI karatI. huM tamArA jevA mANasone dhikkAruM chuM. tamane lokone bhAvInI kazI apekSA paNa nathI, tema ja Dara paNa nathI. paNa mAre to e badhuM ajJAta ja jANavuM che! A badhA iMdriyagamya padArthothI mane saMtoSa nathI!" pachI to, jIvananuM rahasya samajavA mATe teNe philasUphInAM pustako vAMcavA mAMDayAMparaMtu te tene samajAyAM nahi. bALapaNanAM varSo jema jema tenAthI dUra thatAM gayAM, tema tema te e varSonI vigatone parANe yAda karavAno prayatna karavA lAgI. tene potAnAM gumAvelAM - mAta-pitA yAda AvavA lAgyAM, ane pote temane chevaTa sudhI cAhI Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 tapasyA ane nigraha na zakI, e badala tene kheda thavA lAgyo. zaheramAM rAte te bALapaNanI paricita galIomAM ekalI aMdhArapacheDo oDhIne pharavA nIkaLatI. ane rastAmAM acAnaka tene koI khristI pAdarI sAmo maLato, to tenuM mana vicitra rIte mUMjhAvA lAgatuM. eka rAte te e rIte aMdhArAmAM thaIne zaheranAM parAM tarapha pharatI hatI, tevAmAM kazA khyAla vagara ja saMta jaoNna dha baeNpTisTanA kaMgALa nAnA devaLa pAse te AvI pahoMcI. devaLamAM keTalAMka mANaso bhegAM thaI stotro gAtAM hatAM. e stotromAM asAdhAraNa kazuM na hatuM. paraMtu, koNa jANe kema, e saMgIta thAInA aMtaranA koI UMDA tArane jhaNajhaNAvI gayuM. teNe dhImethI bAraNuM ughADayuM. ane devaLanI aMdara praveza karyo. aMdara strIo, bALako, ane buDhDhAonI moTI maMDaLI bhegI thaI hatI. teo bhIMta pAsenI eka kabara samakSa ghUMTaNiye paDIne stotra gAtAM hatAM. e kabara paththaranI peTI jevI sIdhI sAdI ja hatI; paraMtu tenA upara lIlAM patra ane lAla gulAba moTI saMkhyAmAM caDAvelAM hatAM. cotarapha saMkhyAbaMdha dIvAo jaLahaLI rahyA hatA, ane dhUpadAnIomAMthI nIkaLato sugaMdhI dhumADo bhIMto uparanAM devadUtonAM citro sAthe bhaLI avanavI svargIya hilacAlano AbhAsa Ubho karato hato. stotra-gAna pUruM thatAM, badhAM zrAddhALuo UbhAM thaI, eka pachI eka hArabaMdha e kabara pAse jaI, tenA paDakhAmAM cuMbana karavA lAgyAM. thAIe navAI pAmI, A badhuM zuM cAlI rahyuM che, evo prazna devaLanA koI karmacArIne pUchayo. teNe kahyuM, "bAI, zuM tuM jANatI nathI ke, Aje ame saMta thiyoDora*nI pavitra yAdadAsta UjavIe A saMta thiyoDora eTale, pahelAM thAInA pitAne tyAM nokarI karato hato te gulAma ahamasa. juo pR0 55 i. * Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 chIe? khristI dharma mATe temaNe krUsa upara Atma-balidAna ApyuM hatuM. potAnuM AkhuM jIvana temaNe sadAcArabharyuM gALyuM hatuM, ane chevaTe zahIda thaIne te mRtyune bheTayA hatA. "" ' thAI e zabdo sAMbhaLatAM ja tarata ghUMTaNiye paDI ane codhAra AMsue raDavA lAgI. tenA aMtaramAM ahamasanI badhI smRti UbharAI AvI. tene thayuM ke, ahamasa bahu bhalo hato; ane have to te mahAna yazasvI saMta gaNAya che. to dhanasaMpatti, ane bhogavilAsa karatAM vadhu prabaLa evI kaI zakti che, jenAthI mANasa bIjA badhA karatAM Ama ucca banI rahe che?" mulAkAta 1 - te dhImethI UmI thaI ane pachI AMsu-nIMgaLatI AMkhoe teNe kabara pAse jaI, tRSNAothI prajaLatA potAnA vilAsI hoTha e gulAmanI kabaranA ThaM pRththara upara cAMpI dIdhA. 16 sulAkAta - 1 1 bIjA divasa thatAM to thAI pAchI potAne managamatA thaI gayelA bhogavilAsomAM vaLI gaI! te jANatI hatI ke, tenuM sauMdarya haju akSata che, paraMtu te tevuM ne tevuM kAyama rahevAnuM nathI. eTale te haju che e daramyAna ane khapamAM laI, meLavI zakAya teTalAM sukha ane kIrti bhogavI levA teNe jANe kamara ja kasI. raMgabhUmi upara te haMmeza karatAM vadhu cIvaTa bharelA prayatnathI abhinaya-prayoga karavA lAgI. tenI ceSTAo, aMgabhaMgIo, ane gatimAM vyakta thatI susaMvAditA ane sauMdaryanI saMpUrNatA nihALIne, philasUpho to temAM parama satyaziva-suMdara guNanuM darzana karavA lAgyA; tyAre ajJAnI kRpaNa-kaMgALa loko tenA darzanamAtrane svargIya AzIrvAda samajavA lAgyA. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha tenuM 'apsarA-bhavana' te jamAnAnI eka alaukika vastu ja hatI. tenI AsapAsanA bagIcAmAM bhArata ane IrAnathI moTA kharce lAvelAM vRkSo hiloLA khAI rahyAM hatAM. temanI vacce thaIne eka jharaNuM khaLa khaLa karatuM vahI rahyuM hatuM. e bagIcAmAM eka sarovara paNa banAvavAmAM AvyuM hatuM. tene kinAre UbhA karelA staMbho ane kRtrima khaDakonuM ujjavaLa pratibiMba tenA pANImAM satata laharyA karavuM. 76 'apsarA-bhavana 'nA AMgaNAmAM traNa apsarAonI AbehUba mUrtio hatI. apsarAo jANe snAna karavAnI taiyArI rUpe potAnAM kapaDAM utArI rahI hoya, ane chatAM koI jotuM haze evI bIkamAM memAM pheravI letI hoya, evI mudrAmAM UbhI hatI, ane cheka ja sajIva jevI dekhAtI hatI. te AbehUba mUrtio uparathI ja A makAnanuM nAma 'apsarA-bhavana' paDayuM hatuM. bhIMto upara raMgabhUminAM dRzyonAM raMgaberaMgI adbhuta citro hatAM; tathA dIvAnakhAnuM zobhAnI vidhavidha ane kImatI vastuothI UbharAtuM hatuM. bhoMyataLa upara istaMbUlanA suMdara gAlIcA bichAvelA hatA; ane temanA uparanI gAdIo cInI kArIgaroe taiyAra karelI hatI. lIbiyAnA siMhonAM cAmaDAM Thera Thera suMdara samajAvaTa sAthe bichAvelAM hatAM. ane zobhItAM suvarNapAtromAM phUla-choDa lUmI jhajhUmI rahyA hatA. e 'apsarA-bhavana 'ne dUrane cheDe bhUkharA chAMyAmAM ulaTAvelA bhAratIya kAcabAnuM koTaluM hatuM. tenA sone maDhelA nakha jhaLAMhaLAM thayA karatA. enA upara thAInI suMdara beThaka sajAvelI hatI. pANInA kalarava ane puSponI sugaMdhI vacce tyAM thAI jarA aDhelIne besI mitrone mulAkAta ApatI, vAtacIta calAvatI, rAtribhojananA samayanI rAha jotI, tathA abhinaya-kaLA viSe athavA koI koI vAra vahI jatAM varSo viSe ciMtana karatI. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mulAkAta - 1 te divase raMgabhUmi uparathI pAchI AvIne bapora bAda thAI potAnA e kUrmAsana para ArAma karatI arIsAmAM potAne jotI hatI. acAnaka, pahelI vAra potAnA zarIra upara kaMIka kSINatAnAM cihno tene jaNAyAM. tethI have dhIme dhIme sapheda vALa ane karacalIo dekhA deze e bIke te sArI peThe ciMtAmAM paDI gaI. kaMIka jaMtaramaMtaranA prayogothI potAnI juvAnI pAchI meLavI zakAze athavA kAyama rAkhI zakAze, evI AzAthI te potAnI jAtane AzvAsana ApavA lAgI; chatAM tenA aMtaramAMthI eka kaThora dhamakIbharyo avAja jANe vAraMvAra UThayA karato hato -"bhAI, tuM gharaDI thavAnI ja che; tuM gharaDI thavAnI ja che!" tyAM to, ociMto, teNe eka ajANyA mANasane potAnI samakSa AvI Ubhelo joyo. te sukalakaDI hato, tenI AMkho aMgArA jevI baLabaLatI hatI, tathA tenI dADhI cheka rUMchAM jevI hatI;- paNe teNe jarI bharelo kImatI jamo paherelo hato. bhaDakelI thAInA hAthamAMthI arIso ekadama nIce paDI gayo ane DaranA mAryA tenA moMmAMthI eka cIsa nIkaLI gaI. eNphanuziyasa hAlyA cAlyA vinA sthira Ubho rahyo. thAIne ATalI badhI sauMdaryavAna joIne te potAnA aMtaramAM prabhunI prArthanA raTavA lAgI gayo hato -"he prabhu, A strInuM mukha mArA mATe pralobhanarUpa na banI rahe, paraMtu tArA A dAsane hitakara puravAra thAya, ema karaje." pachI parANe potAnA manane godAvIne e thAIne saMbodhIne bolyo - "bhAI, huM dUra dezathI AvuM chuM; tArA sauMdaryanI khyAti mane ahIM kheMcI lAvI che. ema kahevAya che ke, tuM jagatanI sauthI * kuzaLa naTI che, tathA tArAM mohabANa amogha che; tArI saMpatti ane Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 tapasyA ane nigraha tArA prema-prasaMgonI vAto kahANIrUpa banI gaI che. eTale tane najare jovAnI mane icchA thaI AvI; ane huM jouM chuM ke, vAstavika hakIkata pelI daMtakathAne kayAMya TapI jAya evI che. kharekhara, tArI samIpa AvanArA koI paNa puruSanI buddhi cakkara khAI jAya !" thAI potAne Ama DarAvI mAranAra A vicitra prANI tarapha joI rahI. teno rukSa, jaMgalI jevo dekhAva tathA tenI Aga-bharI camakatI AMkho - e badhAthI te kaMIka kutUhalamAM AvI, pote jemane roja jotI hatI, te badhA puruSothI kaMIka judA dekhAtA A mANasa vize vadhu jANavA iMtejAra banI. teNe haLavI majAkanA sUramAM kahyuM- "ajANyA puruSa! tame bahu jaladI vakhANa karI beThA ! paraMtu mArA kaTAkSo tamane hADa sudhI bALI na nAMkhe, te sAcavajo! mArI sAthe premamAM na paDI jatA, sAvadhAna!" eNphanuziyase javAba Apyo - "paNa huM to kayArano tArA premamAM chuM, thAI! huM tane mArA prANa karatAM, - are, mArA potAnA karatAM vadhu cAhuM chuM. tAre mATe to huM sarIsRpa ane pizAcothI UbharAtA retALa raNapradezane rAtadivasa page cAlato vaTAvIne ahIM Avyo chuM. huM maunavratadhArI chuM, chatAM tAre khAtara meM mArA hoThothI saMsArI vANI uccArI che; tAre ja khAtara meM mArI AMkho vaDe na jovAnuM joyuM che, ane kAno vaDe na sAMbhaLavAnuM sAMbhaLyuM che. "hA, huM tane cAhuM chuM! paNa tArA zarIranI bhogatRSNAthI baLabaLatA ane bhUkhyA varunI peThe ke madamAM AvelA sAMDhanI peThe tArI pAse dhasI AvatA puruSonI peThe nahi! teo to tane siMha jema haraNane cAhe evI rIte cAhe che; temanI sadA-bhUkhI kAmanAo tArA aMtarAtmA sudhInA tArA dehane satata bharakhyA kare che. paNa huM strI, huM to tArA AtmAnA kalyANa khAtara - paramAtmA khAtara tane Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mulAkAta cAhuM chuM. mArA aMtaramAM tAre mATe AdhyAtmika prema-karuNA pragaTelAM che. huM tane A jagatanI TUMkI rAtanA svapna jevA bhaugonI unmanatA karatAM svargIya zAzvata AnaMda-utsava ane mijabAnIono svAda cakhADavA mAguM chuM. huM je sukhamAM tane dorI javA mAguM chuM, te kAyamI che--teno kadI aMta ja nathI. e sukha akalpya che ~ avarNanIya che. A jagatanA sukhImAM sukhI gaNAtA loko paNa te sukhanI jo AchI AbhA jovA pAme, to harSanA mAryA prANa tyAgI de!" - 1 thAI have tophAnanA bhAvamAM AvI jaI bolI - "mitra, e adbhuta premano anubhava mane tarata karAvo! eka kSaNa paNa moDuM na karo. tame je sukhanI vAta karo cho, te sukha bhogavavAne huM adhIrI thaI gaI chuM. mane evo Dara che ke, huM e sukha bhogavyA vinAnI kadAca rahI javAnI chuM, ane tame ApelI badhI khAtarIo mAtra khAlI zabdo rUpe havAmAM UDI javAnI che! evA moTA sukhanI lAlaca ApavI sahelI che, paNa evuM sukha kharekhara bhogavAvavuM agharuM che. dareka jaNamAM koI ne koI bAbatanI kuzaLatA hoya che: tamArAmAM lAMbI vAto karavAnI kuzaLatA hoya, ema mane lAge che. tame koI akalpya premanI vAta karI; paraMtu puruSe pahelavahelo prema karIne kAmaceSTA karI, te vAtane eTalo badho samaya thaI gayo che ke, have e vastunI koI vigata gUDha ke ajJAta rahI gaI hoya ema mAnavuM azakaya che. ane premavArtA viSe tamArA jevA tapasvI-philasUpho karatAM amArA jevAM premIjato vizeSa jANe !" "thAI, tuM Ama majAka na karIza. teM kadI na bhogavelo evo prema laIne huM Avelo chuM." 30 "mitra, tame bahu moDA paDayA. huM badhI jAtanA premano svAda cAkhI cUkI chuM." Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 tapasyA ane nigraha paNa je prema huM tAre mATe lAvyo chuM, te to divya yaza ane zrIthI sabhara che; jyAre tuM je prema bhogavI cUkI che, te to naryo prAkRta - zaramiMdagI-bharyo che." - thAIe have oNphanuziyasa upara gussAbharI najara nAMkhI, tathA tenA mukha upara ghurakATa chavAI gayo. te bolI - "ajANyA puruSa, tame tamArI mijabAnane apamAnita karavA jeTalI hade javAnI hiMmata karo cho! tame mArA sAmuM juo ane kaho jouM ke, huM zaramathI kacaDAI gayelA prANI jevI lAguM chuM kharI? nA, nA, huM jarA paNa zaramiMdI banI nathI; tema ja mArI peThe jeo bhogavilAsa mANe che, teo paNa jarAya zaramiMdAM banatAM nathI,- alabatta, te badhAM mArA jeTalAM suMdara ke tavaMgara nahi hoya, e vAta judI. meM mAre pagale pagale sukha-bhoga veryA che, ane mAro yaza AkhA jagatamAM vyApI rahyo che. huM AkhI pRthvInA prabaLa mAMdhAtAo karatAM paNa vadhu zakti dharAvuM chuM. te badhAne meM mArAM caraNomAM ALoTatA joyA che. mArA sAmI najara karo, mArA nAjuka paga sAme juo, - hajAro mANaso e paga cUmavAnuM sukha meLavavA khAtara potAnA lohInI kiMmata cUkavavA taiyAra che. huM kaMI bahu moTI nathI, ke A pRthvI upara bahu jagA rokatI nathI; mahAmaMdiranA zikhara uparathI mane zerImAM cAlatI koI jue, to huM cokhAnA dANA jeTalI ja lAguM. paraMtu cokhAnA e dANAe to puruSomAM mahA-pAtALa chalakAI jAya eTalAM du:kha-zoka, hatAzA, vera-jhera, ane gunA-aparAdha UbhAM karyA che. cAre bAju loko mArAM yazogAna gAvAmAMthI paravAratA nathI! te vakhate mane zaramiMdagInI vAta saMbhaLAvanAra tame koI gAMDA ja mANasa lAgo cho!" Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 mulAkAta - 2 eNphanuziyase thAInI paDakArabharI vANIno makkamatApUrvaka javAba ApatAM kahyuM, "he bhadra ! ApaNe jANe evA judA mulakanAM rahevAsI chIe ke, ApaNI bhASA ke ApaNA vicAromAM jarAya sAmya nathI! paraMtu paramAtmA mArA sAkSI che ke, huM tane mArA vicAro ane bhAvo sAthe ekarUpa karavA Avyo chuM, ane ema nahi thAya tyAM sudhI huM tane choDIne ahIMthI pAcho javAno nathI. e mATe mArAmAM Aga jevI vANI prabhu prere, ke jenI uSmAmAM nuM mINa peThe ogaLI jAya, ane pachI mArI icchA-aMgulI potAnI marajI mujaba tAruM ghaDatara kare ! kayA tapane baLe, he priyatama AtmA, tuM mArA hAthamAM samapita thAya?- jethI mArAmAM prANa pUrI raheluM cetana tAro navesara ghATa ghaDe ane tane evuM apratima navIna sauMdarya bakSe, ke jethI AnaMdanI mArI / pokArI UThe ke, "have ja huM kharekhara mArA sAcA svarUpe janmI!" he bhadra, A citAmAM huM atyAre lIna chuM." thAIno gusso, A vANI sAMbhaLI, ekadama UtarI gayo. tene vicAra AvavA lAgyo-jarUra A koI camatkArI puruSa che, ane vRddhAvasthA tathA mRtyu nivAravAnA gupta maMtro jANato haze." evA lobhamAM, teNe tene vaza karavA potAnuM kAmadhanuSya hAthamAM lIdhuM. te jANe tenAthI bItI hoya evo abhinaya karI thoDAM DagalAM dUra cAlI gaI; ane guphA-maMDapanA khUNAmAM AvelI kUrma-zapyAnI kinArI upara besI, potAnI chAtI uparanuM vastra lAbhinayapUrvaka kheMcatI, 81 ta.-6 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81 tapasyA ane nigraha kAma-dIpaka ceSTA karavA lAgI. bahArathI to evuM ja lAge ke, saMkoca- ane lajjA- zIla koI mugdha bALA, jharaNAne kinAre pANImAM paga halAvatI beThI hoya ema beThI che! eNphanuziyasanI najara tenA upara paDI; ane tenI UbhA rahevAnI zakti paNa gaLI gaI. tenI jIbha tenA moMmAM ja sukAI gaI, ane tenA kAnamAM bhayaMkara paDaghama ThokAvA lAgI. acAnaka tenI AMkhe aMdhArAM phrI vaLyAM. ethI teNe ema mAnyuM ke, bhagavAna Izu khriste kRpA karIne potAno prabhAvazALI paMjo tenI AMkho ADe dharI dIdho che, jethI pelI strI tene dekhAtI baMdha thAya ane tenuM mohanAsra viphaLa bane. e kalpanAne baLe, e kAmayuddhamAM tene dhAraNa AvI gaI ane te dhIra-gaMbhIra vANImAM bolyo - "huM oNnuziyasa, eNnTinono mahaMta, pavitra raNabhUmimAMthI cAlyo AvuM chuM. raNa-tIrthamAM rahetAM rahetAM ja mArI najara samakSa eka vAra tArI mUrti pragaTa thaI; ane meM joyuM ke, huM narI bhraSTatAthI ane pApAcArathI bharelI hoI, mota tArA tarapha paMjA phelAvI vege dhasI rahyuM che. tethI tArA uddhAra arthe huM tane pokArIne kahevA Avyo chuM ke, ' UTha UbhI thA, ane A kabaramAMthI bahAra nIkaLI jA !" " mahaMta paeNnuziyasanA A AkAzavANI jevA zabdo sAMbhaLatAM ja, thAI ekadama bhayanI mArI phIkI paDI gaI, ane vIMkhAyelA vALa tathA jaoNDelA hAthe, raDatI pokAratI ane DUsakAM bharatI, te laLI laLIne e saMtanAM caraNomAM namI paDI, tathA bolI ~~ "mane zApa na dezo! huM jANuM chuM ke, raNapradezanA tapasvIo mArA jevI bhoga-strIone khUba dhikkAre che. tame paNa mane dhikkAro cho ane mane sajA karavA mAgo cho. cAlyA jAo! tamArI zApa devAnI zaktimAM mane zaMkA nathI. paraMtu, huM dhikkArAvA ke tiraskArAvAne pAtra nathI; kAraNa ke, tamo tapasvI lokoe ApameLe svIkArelI daridratAnI meM kadI ThekaDI uDAvI nathI. mArI dhanasaMpattine ke sauMdarya Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mulAkAta - 2 83 saMpattine mAro aparAdha na gaNazo. huM suMdara chuM tathA abhinayakuzaLa chuM. mArI prakRti jema mAre pasaMda karavAnI hoya nahIM, tema mArI A paristhiti paNa che; te meM pasaMda karelI nathI. huM atyAre je kAMI karuM chuM, te mATe ja mane sarjavAmAM AvelI che. huM puruSone kAma-bhoga arpavA ja janmI chuM. tame pote ja hamaNAM kahyuM ke, tame mane cAho cho! to pachI tamArI premapAtra evI mArA upara tamAruM maMtrabaLa na vAparatA: mAruM sauMdarya nAza pAme ke huM mIThAnI pUtaLI banI jAuM, evA jAduI zabdo na uccAratA. ema karI mane mArI na nAMkhazo! mane maravAnI bahu ja bIka lAge che." eNphanuziyase tene UbhI thavA nizAnI karIne have kaMIka haLavA avAje kahyuM - DarIza nahi, bALA! tAre zaramiMdI thavuM paDe ke tArI tiraskAra thAya, evo eka paNa zabda huM uccAravAno nathI. huM to evA Iza. khrista prabhu taraphathI Avyo chuM, jeNe samariyAnI panihArIe dharelA ghaDAmAMthI pANI pIdhuM hatuM, tathA merI jevI vezyA pAsethI sugaMdha-pUjA grahaNa karI hatI. huM pote evo niSpApa nathI ke jethI pApI upara pahelo paththara* nAMkhI zakuM. Izvare mArA upara varasAvelI kRpAno meM pote ghaNo durupayoga karyo che. huM tArA upara gusso karIne ahIM cAlyo nathI Avyo, paNa tArA uparanI karuNAno preryo- tArA hitanI bhAvanAthI ahIM Avyo chuM. eTale jANa ke, tAre mATenAM mArAM premanAM saMbodhano sAcA aMtaranAM che. huM je AgamAM jaLI rahyo chuM, te judI jAtanI che. tArI AMkho daihika skUla dRzyo jovAne ja TevAI che; paraMtu te jo padArthonuM AMtarika gUDha tatva joI zake, to paramAtmAe * eka vezyA para paththarabAjI karI pastALa pADavA bhegA thayelA ToLAne Izu khriste, te vezyA para karaNA karatAM, ema kahyuM hatuM ke, je pote niSpApa hoya, te pahelo paththara mAre. e sAMbhaLI ekeeka jaNe tyAMthI cAlatI pakaDelI- e vAtano ahIM ullekha che. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha pUrve, parvata upara, sAco prema zI cIja che te samajAvavA, mojhine je baLato agni batAvyo hato, tenI ja eka jhaLakatI jvALArUpa tane huM dekhAuM! e pavitra premAgni jene prajavalita kare che, te bALIne khAkha karavAne badale tene pAvana ane suvAsita karI mUke che!" "tapasvI jana, huM tamArI vAta upara zraddhA mUkuM chuM; tame mane chetarazo ke mAruM ahita karazo evo Dara mane have nathI. thirbadanA tapasvIonI vAto ghaNI vAra mArA sAMbhaLavAmAM AvI che. mahA-saMta eNnthanI ane paoNla vize camatkArika vAto kahevAmAM Ave che. tamAruM nAma mane paricita nathI; paraMtu meM sAMbhaLyuM che ke, tame yuvAna hovA chatAM sAdhanA-tapasyAnI bAbatamAM vRddhamAM vRddha tapavasvIne paNa TapI jAo evA cho. tamane meM joyA ke tarata ja huM samajI gaI hatI ke, tame koI sAmAnya mANasa nathI. to mane kaho, bhalabhalA purohito, bhaviSyajJo ke mAMtriko je nathI karI zakayA, te tame mAre mATe karazo kharA? - bolo tapasvI, tame jo mane cAhatA ho, to mane mRtyumAMthI bacAvI zakazo?" he strI, jene mRtyu nathI joItuM paNa zAzvata jIvana joIe che, te jarUra tene pAmI zake. paraMtu te mATe tAre A badhA bIbhatsa bhogothI dUra thavuM paDaze; kAraNa ke, e bhogo tane harahaMmeza kSINa karI rahyA che. Izvare potAnI lALathI jenI kaNaka bAMdhI che tathA potAnA zvAsathI jene cetana bakyuM che, e tArA zarIrane tuM malina sattvonA hAthamAMthI pAchuM kheMcI le; kAraNa ke, teo to tane karapINa rIte bALI nAMkhaze. tuM atyAre kaleza-tApathI satata prajaLI rahI che; temAMthI bahAra nIkaLa, ane ekAMtavAsanAM pAvanakArI jharaNAMmAM sAMgapAMga snAna karI zItaLa thA! raNapradezamAM keTalAya ajJAta jharAo paramAtmAnI sevAmAM upara dhasI Ave che, temanAM pavitra jaLanuM pAna kara! he saMsArapIDita jIvaDA, Ava ane tuM je icche che te prApta kara! zAzvata AnaMdanA bhUkhyA he jIva! Aje tuM Izu Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mulAkAta 2 5 khristanI pratipakSI che, paNa kAle temanI priyatamA banI rahevAnI che. tene nAme huM tane zodhato Avyo chuM. khAtarIthI mAna ke, thoDA vakhatamAM tuM pote ja bolIza, 'mane premanuM darzana thayuM!' .. "" - paNa tame kaho cho e sAcuM che, tenI khAtarI atyAre mane koNa karAvI Ape?" tathA uparAMtamAM je badhA khAtarI karAvI Apaze. 66 "DeviDa, pegaMbaro ane dharmazAstrocamatkAro tuM najare nihALaze, e badhuM tane tapasvI-jana, tamArAmAM zrAddhA rAkhavAnuM mane mana thAya kharuM; kAraNa ke, huM kabUla karI dauM chuM ke, jagatamAM mane kayAMya sAcuM sukha lAdhyuM nathI. joke, koI rANI karatAMya vadhu sArI sthitinA jIvanamAM huM mukAyelI chuM; chatAM mane jIvanamAM ghaNI ghaNI kaDavAzo ane kamanasIbIo veThavAnI AvI che. mane mArA jIvanano atizaya kaMTALo Avyo che. badhI strIo mArI irSyA kare che; chatAM, nAnI hatI tyAre nagaranA daravAjA nIce madha-poLIo vecavA besatI joyelI, dAMta vagaranI eka buThThI DosInA sukhanI mane ghaNI vAra irSyA thaI Ave che. ghaNI vAra mArA manamAM evo vicAra camakI gayo che ke, mAtra garIba loko ja sAcA sukhI che; tathA namrapaNe ajJAta jIvana jIvavAmAM ja mahAsukha che. sAdhujana, ociMtA AvIne mArA dilamAM je kaMI atyAra sudhI tene taLiye beTheluM hatuM tene tame upara taratuM karI mUkayuM che. hAya re, mAruM zuM thaze? koNa jANe zI balA che!" A svana " Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 hRdayapalaTe thAI bolatI hatI, te daramyAna oNphanuziyasanuM paNa jANe rUpAMtara thaI rahyuM hatuM. tenA moM upara divya AnaMdanI AbhA pragaTatI jatI hatI. teNe kahyuM - thAI, sAMbhaLa! huM A makAnamAM dAkhala thayo tyAre ekalo na hato; bIjuM parva na paNa mArI sAthe aMdara pravezya hatuM ane te atyAre paNa mAre paDakhe UbhuM che. huM tene joI zakatI nathI, kAraNa ke, tArAM cA haju tene joI zakavAnAM adhikArI nathI. paraMtu thoDA vakhatamAM ja tuM tene tenA pUrNa pratApamAM joI zakaze tathA bolI UThaze, 'e eka ja pUjavA yogya che!" tene jo vakhatasara mArI AMkho upara potAno hAtha dabAvI dIdho na hota, to huM ja kadAca tArI sAthe pApamAM paDI jAta; kAraNa ke, mArI potAnI jAtathI to huM nirbaLa ane pApI chuM; paraMtu teNe paNa baMnene bacAvI lIdhAM che. te jeTalo sarvazaktimAna che, teTalo ja kRpALu che ane tethI ja te jIvono uddhAraka" evA nAme pUjAya che. teNe ApaNa sau pApIonA uddhAra athe krUsa upara AtmabalidAna ApyuM che, ane zahIdoe tenI sAkha pUrI che. te strIjana, tane mRtyuno Dara lAge che, e jANI, tane maratI bacAvavA mATe, te ja tArA gharamAM padhAryA che. 'Izu khrista - prabhu! tame kharekhara zuM ahIM mArI sAthe hAjarAhajUra nathI? tamAro anupama cahero mane pratyakSa dekhAya che! tamArA gAla upara thaIne AMsunuM je TIpuM vahI rahyuM che, te thAInA jIvAtmAnA chuTakArA mATe tame bharapAI karelI kiMmata che! prabhu, Izu khrista, Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hRdayapalaTo tamArA uccArelA badhA zabdo huM barAbara sAMbhaLI zakuM chuM!" ane bhAgyavAna thAI, tuM paNa e parama-uddhAraka je kahe che te sAMbhaLa - e zabdo te pote ja bolI rahyA che, huM nahi. te kahe che, "mArA khovAyelA prANI! huM tane kyAranoya zodhyA karato hato! chevaTe meM tane khoLI kADhI che. have mArAthI dUra na bhAgatI. huM tane mArA hAthe pakaDI, gheTAnI peThe mArA khabhA upara UMcakI laI, svarge laI jaIza. mArI thAI, Ava, Ava; meM tane mArI priyatamA tarIke pasaMda karI che." ane Ama bolato bolato eNphanuziyasa ghUMTaNiye paDayo ane dhyAnamagna thaI gayo hoya tema tenI AMkho adha mIMcAI. te vakhate thAine tenA caherAmAM jANe pratyakSa Izu khristanAM darzana thayAM. te have UMDA nisAsA nAkhatI rUdana karavA lAgI - "he bhalA pitA ahamasa, dharmadIkSA bAda, sapheda jabhAmAM vIMTelI mane tamArA hAthamAM tame UMcakI lIdhI hatI, tyAre bacapaNamAM ja huM marI gaI hota, to kevuM sAruM thAta? to Aje DhagalAbaMdha pApothI huM AvI apavitra banI rahI na hota !" oNphanuziyasa e zabdo sAMbhaLI, tarata ja coMkI UThayo; te tenA tarapha AgaLa Daga bharIne bolyo - oho! tane dharma-dIkSA maLI cUkelI che, ema? e dIkSAvidhinA pratApe ja tyAre huM tArI pAse kheMcAI Avyo chuM! tene kAraNe ja tuM eTale dUrathI paNa mArI najare AvI priya ane AvI suMdara dekhAI hatI! e pavitra dIkSA-jaLa ja mane, IzvaranI otha choDI, tane zodhavA, ahIMnA saMsArI janonA jherI vAtAvaraNamAM kheMcI lAvyuM. basa, basa, to Ava mArI priya bhaginI, have tArA dharma-baMdhu pAsethI zAMtinuM cuMbana grahaNa kara !" ane eNphanuziyase e gaNikAno kapola pradeza cUmyo. pachI eNphanuziyasa cUpa thaI gayo, jethI Izvara potAno avAja baMnene Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha saMbhaLAvI zake. e 'apsarA-maMDapamAM have vahetA pANInA khaLakhaLa avAja sAthe bhaLelA thAInA UMDA nisAsA sivAya bIjo kazo avAja saMbhaLAto na hato. thAI AMsu rokavAno prayatna karyA vinA mokaLA mane raDyA karatI hatI. paNa eTalAmAM mahemAnonA satkAra arthe mukhya makAnamAM rajU thavA mATe thAInI sajAvaTa karavA, badhI sAdhana-sAmagrI hAthamAM laI, be gulAmaDIo tyAM AvI pahoMcI. temane joI thAI bolI UThI - "arere, huM kasamaye raDI paDI! raDavAthI cahero bagaDI jAya che. Aje meM mukhya mahemAna tarIke nau-senAdhipati koTTA, nisiyAsa vagere keTalAka philasUpho, kavi kaeNliphreTasa, vaDA purohita, azvavidyA-niSNAta keTalAka juvAniyA, ane keTalIka strIo, ke jemanuM ekamAtra vizeSa oLakhANa 'teo yuvatIo che? eTaluM ja kahIne ApI zakAya,e badhAMne notaryA che. A gulAmaDIo mane sajIne taiyAra karavA AvI che. mAre AvI maMDaLI bhegI thaI hoya tyAre suMdara dekhAvuM ja rahyuM. pelI AmaMtrita strIo jarUra mArA moM upara ciMtAnI rekhAo pArakhI kADhavAnI, - A bAbatamAM teonI najara bahu tINI hoya che!" pephanuziyasane prathama to thAIne e mijalasamAM na bhaLavA Agraha karavAno vicAra Avyo; paNa ekadama vadhu kheMcavA jatAM badhuM tUTI jAya e bIke teNe DahApaNapUrvaka ema karavAnuM mAMDI vALyuM, ane eTaluM ja kahyuM -"bhAI, huM kazuM bolyA vinA e mijabAnI vakhate tAre paDakhe ja UbhIza." thAI e sAMbhaLI khaDakhaDATa hasI paDI ane bolI, thibaidanA tapasvIne mArA premIne sthAne joIne teo koNa jANe zuM zuM kaheze vAru!" Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paiphanuziyasanI AgaLa cAlatI thAI jyAre guphA maMDapa choDI, mukhya makAnanA mijabAnInA oraDAmAM dAkhala thaI, tyAre moTA bhAganA mahemAno AvI gayA hatA ane potapotAnA koca upara aDhelIne nirAMte beThA hatA. vacce cakacaka thatAM suvarNa-pAtrothI chavAyeluM, ghoDAnI kharInA AkAranuM vizALa Tebala hatuM. thAIe oraDAmAM dekhA dIdhI ke cotaraphathI abhinaMdananAM prazaMsAvAkayono varasAda varasI rahyo. thAI mukhya mahemAna koTTA pAse jaIne bolI - "lusiyasa, huM tamane raNapradezanA eka tapasvI-jana paMphanuziyasanuM oLakhANa karAvuM,- A eNnTino-maThanA mahaMta temanI vANI AganI peThe dajhADanArI hoya che!" nau-senAdhipati lusiyasa oreliyasa koTTA te sAMbhaLatAMveMta Ubho thayo ane bolyo - "bhale padhAryA pephanuziyasa! tame khrista-dharmo cho, ane have zahenazAhe mAnya rAkhelA e dharma pratye huM paNa thoDo ghaNo Adara dharAvuM chuM. vastutAe paNa, romanA leTina DahApaNa mujaba, amAre amArA devamaMDaLamAM tamArA Izu khristane sthAna ApavuM ja joIe; kAraNa ke, amArA pUrvajonuM zikSAsUtra hatuM ke, dareka devamAM kaMIka ne kaMIka daivata hoya che ja. paraMtu e vAta hamaNAM paDatI mUkIe. atyAre to avasara che tyAre madyapAna karIe ane mahephilanI majA karI laIe, eTale basa!" buDho koTTA Aje ja vahANanI eka navI racanAno abhyAsa karIne, tathA pote lakhavA mAMDelA kAjiyanonA itihAsanuM chaThTha prakaraNa pUruM karIne Avyo hato, eTale tene divasano sadupayoga karyo hovAno tathA devone tRpta karyA hovAno AtmasaMtoSa hato. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha nisiyAse mitra paeNnuziyasane AliMgana karI tenA kAnamAM kahyuM - 'bhAI, me tane cetavyo hato ke, kAmadeva bahu zaktizALI deva che! enI mRdu chatAM amogha meAhazakti tane parANe ahIM kheMcI lAvI che. huM game tevo bhAre tapasvI hoya, te chatAM e devanI sarvoparI zakti ane mahattA nahIM svIkAre, to tAruM AvI banyuM jANaje!" 02 "" paNa eTalAmAM to thiyeTaramAM paeNphannuziyasane maLelo Doriyana tene oLakhI kADhIne bolI UThayo, "mitro, A to thAInA nATaka vakhate mArI sAthe thiyeTaramAM hato te ja mANasa che! saMbhALajo - te pramANika mANasa che; paNa bahu kaTTara che! khela joIne tyAM te vakhate ja e bahu uzkerAI gayo hato, ane jhanUnamAM AvI jaI saune khUba gALo bhAMDato hato. ,, 19 mijalasa 1 daramyAna maMDaLImAMnI be suMdarIo thAInI sajAvaTa ane te zobhA tarapha tINI AMkhe joI rahI hatI. temAMnI eka bolI UThI, "thAI, A te kevoka navo premI te zodhI kADhayo che! jo hAthIono bharavADa hoya, to dekhAvamAM jarUra te AnA jevo lAge. mahA-pAtALamAMthI to tuM A vicitra prANI kADhI nathI lAvIne?" ane bIjIe enA mAM upara hAtha dAbI daIne kahyuM, "rUpa! rUpa! premanAM rahasyo gUDha ja rahevAM joIe, ane te ukelavA prayatna karavAno niSedha che. joke, huM tane kahI dauM ke, jvALAmukhI eTanA parvata jo kadI mane tenA baLatA mAMthI cuMbana kare, to e bhale huM sahana karI lauM; paNa A . mANasane kadI nahIM! paraMtu eka vAta jANI Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mijalasa rAkha ke, ApaNI vahAlI thAI to devI samAna suMdara ane udAra che;-sauMdaryadevI ja che. eTale te potAnuM prema-varadAna game te tenA bhaktane daI zake; ApaNA jevI sAmAnya strIo ja mAtra suMdara juvAna puruSone khoLatI rahe ke pasaMda kare!" thAIe A saMvAda sAMbhaLI temane javAba Apyo- "sAvadhAna! tame baMne je kaMI bolo cho, te A tapasvI-jana sAMbhaLe che. te bhAre camatkArI zaktivALA puruSa che. chupAIne bolelA zabdo paNa te sAMbhaLI zake che, ane aMtaranA vicArone paNa vAMcI zake che. tame rAte UMghatI hazo tyAre te tamArA hRdaya zarIramAMthI kheMcI leze ane enI jagAe vAdaLInA TukaDA mUkI deze. bIje divase pachI jyAre tame pANI pIzo tyAre e vAdaLI phUlIne tamAruM gaLuM rUMdhAI jaze." pelI baMne A sAMbhaLI ekadama maDadA jevI phIkI paDI gaI. thAI have eka koca upara paeNphanuziyasane paDakhe besI gaI. koTTAe badhAMnI vAtacItathI thatA avAja karatAM UMcA avAje pharamAvyuM: "mitro, have sau potapotAne sthAne besI jAo. gulAmo, tame madhamizrita madyanA pyAlA pIrasI do!" pachI potAno pyAlo UMco karI teNe kahyuM, "sauthI prathama ApaNe dharmAtmA zahenazAha kaoNsTanTAInanA mAnamAM pyAlo pIe; ApaNA rASTra-sAmrAjyanA kartA-hartA te che. devo karatAM paNa prathama rASTrane yAda karavo joIe; kAraNa ke, rASTra ja sau koInuM adhiSThAna che." badhA mahemAnoe potapotAnA pyAlA hoThe mAMDyA,- mAtra oNphanuziyasa sivAya. kAraNa ke, sAco khristI potAne A jagatano vatanI mAnato nathI - te potAne IzvaranA rAjyano nAgarika mAne che. ema mijabAnI zarU thaI: khANuM pIrasAIne cAlu thayuM, eTalAmAM eka suMdarI cIsa pADI UThIne bolI, "bApa re! hamaNAM Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 tapasyA ane nigraha ja mAchalIno meTA kAMTo gaLI jatI huM rahI gaI! kevo lAMbo tINo dhAradAra hato e! vakhatasara me tene mArA gaLAmAMthI bahAra kheMcI lIdho; nahIM to kayAranI huM marI gaI hota. jarUra devo mane cAhe che: huM teone priya chuM, eTale ja jIvatI rahI!" nisiyAse hasatAM hasatAM pUchyuM--"priyadarzane, tame ema kahyuM ke, devo tamane cAhe che, kharuM? to to pachI devoya mANaso jevA apUrNa kahevAya. kAraNa ke, je koI prema kare, te du:khI ja hoya; ane du:khI hovuM e pUrNatA kahevAya ! '' pelI A sAMbhaLI ekadama gusse thaI gaI. te bolI--"nisiyAsa, tamAruM bolavuM cheka ja mUrkhAIbharyuM che ane prastuta to nathI ja. sAmAnI vAta samajyA vinA jhaTa javAbamAM yadrAtadnA bhaDabhaDI ke bharaDI nAMkhavuM, e tamArI prakRti ja che!" nisiyAse pharI hasIne kahyuM " bolye jAo, bolye jAo, priyatame! tame jyAre koI paNa bahAne mAM ughADo cho, tyAre amo saune AnaMda thAya che! -- tamArA dAMta eTalA badhA suMdara che!" 3 eTalAmAM gaMbhIra dekhAvanA eka vRddha puruSa, lagharavaghara kapaDAM paherI,e kamarAmAM dAkhala thayA.koTTAe temane potAnI pAse bolAvIne besADayA ane kahyuM, "bolo yukrAiTisa, A mahine philasUphIno navo graMtha tame lakhyo ke nahIM? mArI gaNatarI barAbara hoya to, nAIla nadInA barUnA kittAthI tame lakhelo e bANuMmo graMtha thAya !" Doriyana bolI UThayo, "ApaNI vacce yukrAiTisa eka vItI gayelA jamAnAnA avazeSa che- chellA sToika* philasUpha che. lokothI *grIka philasUpha (I. sa. pU. 261) jhenoe pravartAvelo mArga. sToika philasUpho, epikyurasanA sukhavAdathI viruddha, sukhadu:khathI nirapekSa evA nItiyukta, saMyamI, kaThora, sadAcArI jIvananI philasUphI upadezatA ane tenA AgrahI hatA. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mijalasa 93 te cheka aLagA paDI gayelA che; kAraNa ke, temanI vAto have koI sAMbhaLatuM nathI!" yukrAiTise javAba Apyo, "tuM bhUle che, Doriyana; kaThora nItidharma ane nigrahanI philasUphI marI nathI gaI. alekjhAnDriyAmAM, roma ane kaoNnsTenTinopalamAM enA mArA asaMkhya anuyAyIo che. keTalAka gulAmo, are sijharanA bhatrIjA-bhANAo paNa, have Atmanigraha karI, vAsanAothI nirmukta-svataMtra jIvana jIvatAM zIkhyA che. pariNAme teo asIma sukhano anubhava kare che. mUrkha loko ja potAnA sukhane kAbU bahAranI vastu banavA de che. devo je kaMI na icche, te huM paNa nathI icchato; ane devo je kaMI icche, te badhuM ja huM icchuM che. e rIte huM temanI samAna - sAco sukhI banI rahuM chuM.' >> nisiyAse javAba Apyo, "mANasa je prayatnapUrvaka deva jevo thavA prayatna kare, ane tevA prayatnanuM nAma ja jo nItidharma hoya, to to phUlIne baLada jevo moTo thavA icchanAro, pelA isaba gulAme kahelI vAtano deDako moTAmAM moTo sToika philasUpha gaNAvo joIe!" yukrAiTise javAba Apyo, 'nisiyAsa, tuM mazkarI kare che te huM jANuM chuM. paratu jo zuM kahe che te baLadiyo kharekhara deva ja hoya, ane pelo deDako jo DahApaNabharI rIte tenA samAna thavA prayatna karIne enA jevo banI rahe, to e nAnA prANIne pelA moTA baLada karatAMya vadhu dhanyavAda ghaTe, ema huM to mAnuM." 66 paNa eTalAmAM nokaroe eka moTuM sijhAveluM bhUMDa lAvIne Tebala upara mUkayuM. tenI AsapAsa mIThAInAM nAnAM nAnAM bhUMDo paNa jANe tene dhAvavA prayatna karatAM hoya ema goThavyAM hatAM - ema jaNAvavA ke peluM sijhAveluM prANI bhUMDaNa hatI. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mijalasamAM hAjara rahelA philasUphomAMnA jhenothemise have khristI siddhAMtonI pAchaLa rahelAM rUpakono ghaTasphoTa karI maMDaLInuM manoraMjana karavAno AraMbha karyA. teNe kahyuM, "yahUdIono paramadeva jehovA ajJAna ane vikarALatAnuM pratIka che. teNe Adama ane ivane vijJAna ne kaLAthI vaMcita rAkhavA prayatna karyo hato, jethI temanI upara ane temanI prajA upara potAnAthI nirAMte zAsana calAvI zakAya! paraMtu jJAnavRkSane vIMTAIne rahelA prema ane prakAzanA sattva evA nAge pelAM be upara dayA lAvI temane jJAna-vijJAna upadezavA mAMDayuM. paNa Adama puruSa hoI baDapho hato, eTale te kazuM samajyo nahIM. pariNAme, nAge chevaTe mAtra Ivane jJAna ApavAno prayatna karI saMtoSa mAnyo." 20 jJAnavRkSanAM phaLa '' Doriyana vacce ja bolI UThayo, "jhenothemisa, tamAro nAga ja jJAna ke DahApaNa rahita baDapho hoya, ema huM mAnuM chuM. nahi to potAnuM jJAna-vijJAna eka strInA nAnAzIka tuccha mAthAmAM nAMkhavA te prayatna kare kharo? eTale e nAga paNa, jehovAnI peThe ajJAnI tema ja jUTho hoI, Adamane vadhu buddhimAna ke vicAravaMta joIne, tene paDato mUkI, jaladI chetarI-bhoLavI zakAya tevI alpa prajJAvALI strIne potAnI jALamAM sapaDAvavA doDayo haze!" pratyakSa jhenothemiseDoriyanane paDakAratAM kahyuM, '"UMcAM parama satyo kadI jJAna ke buddhithI pakaDI zakAtAM ja nathI; e satyo to 94 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnavRkSanAM phaLa 95 bhAvanAthI ja pAmI zakAya. tethI, puruSa karatAM tarkazaktimAM ochI, chatAM bhAvanA-zaktimAM prabaLatara, evI strIo ja parama gUDha tattvone jhaTa pAmI zake che. eTale nAge ivane parama jJAnane mATe prathama adhikArI gaNI, tene jJAnavRkSa pAse laI jaI, tenuM divya phaLa tene khAvA ApyuM, jethI tene e jJAna avagata thAya. have te phaLane bacakuM bharyuM ane pachI potAnA sAthIne - Adamane te khAvA ApyuM. paNa eTalAmAM kamanasIbe hovA bAgamAM pharato pharato tyAM AvI pahoMcyo. pelAne jJAnaphaLa khAtAM joI, teNe evo to taDUko karyo ke, puruSanA hAthamAMthI peluM jJAnaphaLa paDI gayuM! eTale strIe paNa potAnA kamanasIba patine gaLe vaLagIne kahI dIdhuM ke, "huM paNa ajJAnI ja rahIza ane mArA pati sAthe du:khanI samabhAgI banIza." "vijayI banelA jahovAe tyAra pachI temane ane temanI prajAne bhaya ane jaDatAnI sthitimAM ja rAkhyAM. manuSyone teNe anyAyI, ajJAna ane krUra ja banavA dIdhA, tathA pRthvI upara aniSTanuM ja sAmrAjya phelAvA dIdhuM. je koI prayogazIla kuzaLa zodhaka jevuM jaNAya, tene te du:khasaMkaTamAM ja dhakelI deto. sadbhAgye keTalAMya varSo pachI grIka lokomAM vidvAna puruSo jamyA ane temaNe kevaLa potAnI prajJAthI badhuM jJAna zodhI kADhayuM. pachI to evA evA prajJAvAna puruSo janmatA gayA ke, temaNe e svargIya jJAnavRkSanAM suMdaramAM suMdara phaLo ahIM beThAM ja utArI lIdhAM!" koTTA have bolI UThayo, "mane A badhI philasUphInI carcA game che; jo ke mane te barAbara samajAtI nathI. huM to eTaluM jANuM ke, svAtaMtrya e koI paNa prajAne maLI zakatuM mahA-varadAna che. mArA pUrvajo svAtaMtrya mATe chUTasa sAthe khabhA milAvIne raNamedAnamAM laDatAM laDatAM ja maraNa pAmyA hatA. joke, mane have zaMkA to paDavA ja lAgI che ke, romana loko jene svAtaMtrya kahetA, teno artha kharekhara Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha potAnI upara potAnuM rAjya" evo karAya ke kema. jema jema huM vicAra karato jAuM chuM, tema tema mane lAgatuM jAya che ke, majabUta sarakAra ja nAgarikone sAcuM svAtaMtrya bakSI zake. zAsaka-sattA nabaLI hoya che, tyAre ja loko vadhumAM vadhu ribAya che- kacarAya che. tethI, karIne, huM kahuM chuM ke, samajadArIthI potAnI prajA upara rAjya calAvatA tAnAzAhonI prajAo ja vadhu sukhI hoya." serApisa-maMdiranA mahaMta harmoDorasa have bolI UThyo-"lusiyasa, mane to ema lAge che ke, "sAruM rAjyataMtra' jevI koI cIja ja saMbhavatI nathI. jo hota, to sArA sArA khyAlothI sabhara evA grIkoe te zodhI ja kADhI hota. atyAre to eTaluM ja dekhAya che ke, cAre bAju ajJAnI ane jaMgalI prajAo khadabadI rahI che; ane evuM samajAya che ke, teo game tevA sArA rAjyataMtrane, marajImAM Ave tyAre, nestanAbUda karI nAMkhaze!" koTrAe javAba Apyo, "alabatta, jaMgalI lokonA lobhane thobha nathI; ane teo hada bahAranA parAkramI ane sAhasI paNa hoya che. paraMtu jo sudharelA loka pAse sAruM naukAdaLa, sAruM khuzkI daLa, ane khUba paisA hoya to--" haDorasa-ApaNe ApaNI jAtane chetaravAnI jarUra nathI! A maravA paDela sAmrAjya e jaMgalIono zikAra-bhakSya thaI paDavAnI taiyArImAM che. grIkonI kuzaLatA ane romanonA khaMtathI bAMdhavAmAM AvelAM nagara-rAjyone thoDA ja vakhatamAM unmatta jaMgalIo khedAnamedAna karI deze! pachI kaLA ke philasUphI ke evuM kazuM jagata upara zodhyuM nahi jaDe. maMdiromAMnI deva-mUrtione e loko jema gabaDAvI pADaze, tema ja manuSyonAM hRdayone paNa teo ThekANe nahi rahevA de. jojo ke, ApaNuM A prAcIna ijipta,-je vizvanI saMskRtinuM pAraNuM banyuM hatuM, te ja tenuM kabrastAna banaze !" Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnavRkSanAM phaLa 3 te ja ghaDIe mijalasa-khaMDano paDado haThAvI eka khUMdhA jevo gharaDo TAliyo mANasa aMdara dAkhala thayo. jotAMveta paeNnuziyasa tene oLakhI gayo. te eriyana* saMpradAyano vaDo, nAme mArkasa hato. hamaNAM ja jANe AkhuM AkAza tUTI paDaze evI bIke paeNnuziyase potAnA hAtha vaDe potAnuM moM DhAMkI dIdhuM. pizAco jevA manuSyonI A mijabAnImAM kApharo ane philasUphoe kevA kevAya nAstika vicAro darzAvyA hatA, tethI maeNnuziyasa vicalita nahoto thayo; paraMtu A navA AvelA nAstikanA darzanamAtre tenI badhI dhIraja khUTI gaI! najIkanA bhaviSyamAM saMta bananArI thAIno UDato pAlava teNe AdhAra tarIke hAthamAM pakaDI lIdho ane aMtaramAM mAnava-uddhAraka Izu khristanI te prArthanA karavA lAgyo. .. nisiyAse, mArkasane joI, sanAtana Izvare A sRSTi sarajI hovAnA khristI siddhAMtanI ThekaDI urADatAM kahyuM, "mArkasa, tamAro Izvara A sRSTi sarjavAnI kaDAkUTamAM paDavA tatpara thayo haze, te mATe tenA jIvanamAM koI bhAre kaTokaTI AvI paDI hovI joIe!. jo te potAno mULa pUrNa svarUpe ja aDaga rahyo hota, to sanAtana kALathI te hato tema tenI mULa prakRti pramANe niSkriya ja rahyo hota!" mArkase javAba Apyo, " Izvara jAte sRSTi sarajI hoya to tame darzAvo cho tevo doSa tene Ave. paNa A sRSTi to temanA vacagALAnA ejaMTa jevA temanA ekamAtra putra, Izu khriste pedA karI che. e ja Izvarano sAco: putra che; paNa te sanAtana nathI, kAraNa ke * alekjhAnDriyAnA eriyase (I. sa. 256-336) calAvelo khristI saMpradAya. te Izu khristanA IzvarIpaNAno virodha karato hato. nisiyA zaheramAM, I. sa. 325mAM, eNthaneziyasa (295-373) nI AgevAnI heThaLa maLelA khristI dharmasaMghe tenA saMpradAyane nAstika tarIke vakhoDI kADhayo hato. ta. 7 97 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 tapasyA ane nigraha te Adi-yukta che. tene pedA karavAmAM Avyo te pahelAM te sat hato evuM to zApita ane jakkI gadheDA jevA eNthaneziyase pravartAvelA saMpradAyanA vADAnAM khaccaro ja mAne che, - ame nahi." A zabdo sAMbhaLatAM ja oNphanuziyase, bhaya ane trAsathI dhoLA pUNI jevA banI jaI, tobA karavA krUsanI mudrA karIne, A zabdo sAMbhaLavArUpa mahApApanuM prAyazcitta karI lIdhuM. mArkase AgaLa calAvyuM-"paramAtmA to kazo parizrama karatA ja nathI; paraMtu temano putra Izu khrista, sRSTinuM sarjana karyA pachI, tenI UNapo sudhAravA, pAchaLathI A jagatamAM Avyo hato. te pUrNa na hovAthI tenuM sarjana je A sRSTi, te paNa apUrNa hatI- temAM sArA joDe naThAruM paNa avazyapaNe bhaLeluM hatuM." nisiyAse tarata pUchayuM, "paNa vastutAe "sAruM' zAne kahevuM ane "naThAruM' zAne kahevuM, e nakkI karavA mATe kazo ja gaja ke kAMTo kyAM che?" jhenomise javAba Apyo, "huM sArA-narasAnA bhedanI vAtavikatAmAM mAnuM chuM. joke, mArI evI dRDha mAnyatA che ke, game tevuM aniSTa hoya, chatAM tenI aMdara paNa aniSTanI pAra laI janAro zubha aMza rahelo hoya che. IzunA phUTI gayelA ziSya juDAse, Izune pakaDavA AvelA duzmano oLakhI zake te mATe, temane cuMbana karyuM hatuM. e cuMbanane dagAbAjInuM adhama kRtya badhA gaNe che. paraMtu e cuMbane ja mAnava jAtanA uddhAranA mArgane khullo karyo: Izu khristane krU sa upara caDAvavAmAM AvyA, tethI ja mAnavajAtanAM pAponuM eka bhavya prAyazcitta zakya banyuM. joke, khristIonI e kathAne meM ahIM TAMkI, te to kevaLa eka pracalita vAtane dRSTAMta tarIke rajU karavA mATe ja. bAkI, mAnava jAtanA uddhAra mATe gujarelI mahA-balidAnanI e kathA, mArI mAnyatA pramANe, judI ja che!" Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ helanano avatAra! saue tenI mAnyatA mujabanI e kathA tenI pAsethI sAMbhaLavA Agraha rAkhyo. paNa te e kahevAnuM zarU kare e daramyAna ja bAra juvAna chokarIo, mAthA upara dADama ane sapharajananA karaMDiyA laIne, eka adRzya baMsInA sUra sAthe temanA paganA tAla milAvatI, mijalasanA oraDAmAM dAkhala thaI. 1 helana no avatAra ! jhenomise mahA-balidAnanI kathAnI potAnI AvRtti kahI saMbhaLAvatAM kahyuM, "IzvaranI vicArazakti eTale yunoiyA devI. teNe sRSTi racyA bAda tenI dekhabhALa karavAnuM kAma devadUtone soMpyuM. teoe, sRSTinA zAsako banavA chatAM, e hoddAne lAyaka aliptatA dAkhavI nahi: suMdara mAnava strIone joIne, jyAre teo pANI bharavA kUvAo AgaLa AvI hoya tyAre, e devadUto temanI sAthe haLatA maLatA; ane emAMthI anyAya ane krUratAthI AkhI pRthvIne chAI denArI uchAMchaLI prajA pedA thaI. "e joI yunoiyAne kharekhara bhAre kheda thayo. teNe nisAso nAkhIne vicAryuM - "A meM zuM karyuM? mArAM bicArAM saMtAno mArA vAMke Ama du:khazokamAM magna thaI gayAM che; eTale mAre ja tenuM prAyazcitta karavuM joIe. Izvara to mArI mAraphate ja vicAra karI zakatA hoI, pote jAte A saMtAnone temane mULa zuddha svarUpe pAchA sthApI zake tema nathI. have to je thaI gayuM te thaI gayuM; A jagata have haMmeza mATe AvuM apUrNa ja rahevAnuM. paNa mArAthI mArA saMtAnone ema paDatAM mukAya nahi: huM jo temane mArA jevAM suvA na karI zakuM, to huM mArI gatine temanA jevI phula to karI ja zakuM. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 tapasyA ane nigraha temane bhraSTa karanArAM zarIro arpavAnI bhUla huM karI beThI, to have mAre paNa temanA jevuM zarIra dhAraNa karI, temanI vacce rahI, haMmeza temanA jevI bhraSTatAmAM sAthe thavuM rahyuM.' "Ama vicArI yunoiyA pRthvI upara AvI, ane eka strIne peTe helana tarIke avatarI. te evI suMdara hatI ke, sau koI tenI kAmanA karatuM. yunoiyAe, e zarIra mAraphate, mAnava srIne je kaMI bhraSTatA ane atyAcAra veThavA paDe te veThyA karavAno niradhAra ja karyA hato; eTale kAmuka ane kaThora puruSone hAthe e atyAcAro veThIne teNe jagatabharanI strIone veThavA paDatA atyAcAronuM prAyazcitta karyuM. alabatta, tene kAraNe keTalIya prajAo ane keTalAya vIro barabAda thayAM ane haNAyAM, e judI vAta. 'chevaTe yunoiyA maraNa pAmI: teNe skUla zarIra dhAraNa karyuM hoI, te zarIra nAza pAmavuM Avazyaka hatuM. paNa te pharI pharIne navuM srIzarIra dhAraNa karIne janmatI gaI ane atyAcAro veThatI gaI. AvuM enuM prAyazcitta nirarthaka nahi jAya: chevaTe tenuM e prAyazcitta teno potAno tema ja ApaNo sauno uddhAra sAdhaze ja, ane ApaNe sau svarganI anaMta zAMtinA pharIthI bhAgI banIzuM. "" kavi kaeNlikreTasa have bolI UThayo, "ApaNAmAMnuM koI jANe che kharuM ke, atyAre helanano avatAra kayA dezamAM kayA nAme kayA zarIramAM thayelo che?" jhenothemise javAba Apyo "e rahasya jANanAra mANasa kharekhara bhAre zAnI hovo joIe. alabatta, khAlI zabdo ane pokaLa kalpanAomAM bALakonI peThe ramatA kavione e jJAna hovuM saMbhavita nathI. ja!" - kaeNlikreTasa jarA chaMcheDAIne bolyo, "bhAI, kavio to devone vahAlA che; eTale kavionuM apamAna karIne devono aLakhAmaNo na banIza. kavio tA krAMtidarzI loko kahevAya. kazI vAta temanAthI Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 helanano avatAra! chAnI hoI zake nahi. huM pote ja tane helanano atyArano avatAra abaghaDI kahI batAvuM? te ApaNI vacce ja vidyamAna che, ane ApaNa saune tenI sagI AMkho vaDe te strI nihALI rahI che - jo, A huM pote!" eka suMdarI bolI UThI -"vAha vAha! to to thAIe badhA gIka vIrone najare joyA haze! Trojana ghoDo paNa teNe joyo haze! to vahAlI thAI, e ghoDo keTaloka moTo hato, te to amane kahI batAva!" paNa have to maMDaLInA ghaNA sajajano dArUnI asara heThaLa AvI, besI zakavAnI ke UbhA thavAnI dhAraNa gumAvI, Tebala nIce ke pharasa upara AmathI tema gabaDavA lAgyA hatA. buThTho koTTA paNa potAnI beThakamAM jhokAM khAto khAto UMghavA lAgyo hato. Doriyana have kaMIka lathaDatI cAle thAI pAse AvIne bolavA lAgyo, "vahAlI, huM tane cAhuM chuM; joke, mArA jevAe koI strIne prema karavo, e eka ja aghaTita che, e huM jANuM chuM." thAIe javAba Apyo-"mitra, meM pANI sivAya kAMI ja pIdhuM nathI; eTale mArAthI tamArI peThe unmatta avasthAmAM premanI vAto uccArI zakAya tema nathI." Doriyana have bIjI eka suMdarIne kaTAkSonA javAbamAM tenA tarapha doDI gayo. tenI jagAe have nomisa Avyo. teNe to tarata thAInA mukha upara cuMbana ja karI dIdhuM. thAI bolI - "huM tamane vadhu sadAcArI mAnatI hatI." jhenothemise javAba Apyo, "huM pUrNa manuSya chuM; ane pUrNa manuSya nItinA koI paNa vidhiniSedhathI para hoya che." paNa koI strInI bagalamAM bharAI jaI tamArA AtmAne kalaMkita karavAnI bIka tamane lAgatI nathI?" Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha r zarIra bhale kAmanAne adhIna thAya; paNa AtmA zarIrathI alipta ja rahe che." ' 102 cAlyA jAo! mane to zarIrathI ja nahIM, AtmAthI prema karanAra joIe che! tame badha! philasUpho gharaDA bakarAo cho.' 3 eka pachI eka dIvA bujhAtA gayA; ane chevaTe prAta:kALano kumaLo prakAza paDadAo vaccenI khAlI jagAomAMthI aMdara AvavA lAgyo. aMdara keTalAya philasUpho dArUnA ghenamAM srIo bhegA dodaza phAve tema paDelA hatA, yukrAiTisa UThIne nisiyAsane khabhe hAtha mUkI jarA dUrane cheDe bolAvI gayo. pachI jarA hasIne nisiyAsane teNe kahyuM - "jo haju zuM vicAra karI zakato hoya, to mane kahe ke, tuM atyAre zuM vicArI rahyo che?" " mane ema vicAra Ave che ke, strIno prema kUMDAmAM khoselI phUlanI DALakhI jevo che." "eTale?" eTale ke, te thoDo vakhata tAjo rahe, ane pachI karamAvA t lAge." << to pachI, evI asthira vastune agatya ApavI, e mUrkhatA che, ema ja tAre kahevuM che ne?" 64 nA re nA; srInuM saundarya jo paDachAyA jevuM asthira che, to ApaNI icchA paNa vIjaLInA camakArA jevI che: eTale camakArAe paDachAyAne khAI javo, e ja ucita ke kudaratI gaNAya !" "nisiyAsa, mane tArI nAdAnI upara dayA Ave che; vAsanAothI mukta thA ! mukta thaIne ja tuM sAco manuSye banI zakIza. paNa jyAM sudhI zarIra che, tyAM sudhI, tame kaho cho te arthamAM mANasa mukta zI rIte banI zake?" >> 66 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ helanano avatAra! 103 "jo beTA, hamaNAM ja tuM najare joIne kahI zakaze ke, yukrAiTisa zarIradhArI hovA chatAM mukta hato." Ama kahI, teNe potAnA janmAmAMthI eka kaTAra kADhI. pachI teNe svagata kahyuM - " he devo, tame mArA aMtaramAM tamArI pratikRtio sthApita karI hatI, te meM jarAya bhraSTa ke kalaMkita thavA dIdhI nathI. meM tamArI AjJAo anusAra ja jIvana gujAryuM che; mAre have kazuM savizeSa siddha karavApaNuM rahetuM nathI -- huM pUratuM jIvI cUkyo chuM. bhAI mukAiTisa, have tuM vRkSa upara paripakva thayelA phaLanI peThe daTAthI chUTo paDI jA !" ema kahI teNe tarata te kaTAra potAnA hRdayamAM khosI dIdhI. je koI tenAM A aMtima vAkyo sAMbhaLatA hatA, te badhA teno hAtha pakaDI levA ekadama kUghA; paraMtu pelI kaTAranI polAdI aNI tenA hRdayane vIMdhIne ArapAra nIkaLI gaI hatI: yukrAiTisa DhaLI paDyo ane cira vizrAMtimAM poDhI gayo! harmoDorasa ane nisiyAsa tenA lohI-nIMgaLatA zarIrane eka koca upara laI gayA. je koI strIo e jovA jeTalI pAse hatI ke hozamAM hatI, te tINI cIso nAkhavA lAgI; te sAMbhaLI ardhaUMghamAM ke nazAmAM ALoTatA keTalAya puruSo bhAMbharavA lAgyA. koTTA gADha UMghamAM hato, paNa te jAgI UThyo, ane maDadA pAse AvI ghA tapAsI pokArI UThayo -"doDo, mArA hakImane koI bolAvI lAvo!" nisiyAse mAthuM dhuNAvIne kahyuM - "yukrAiTisa have nathI. bIjAo jema prema karavA icche, te rIte ja temaNe maravA icchayuM. ApaNA badhAnI jema ja te paNa potAnI anirvacanIya icchAne ja tAbe thayA che. have to te deva jevA ja banI gayA che,- ke jemane kazI icchA ja hotI nathI!" Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 tapasyA ane nigraha koTTAe potAnA hAtha vaDe kapALa kUTatAM kahyuM - "maravAnI icchA! jyAre mANasa rAjasattAne haju potAnI sevAo arpI zake tema hoya, tyAre maravAnI icchA? kevI mUDhatA!" eNphanuziyasa ane thAI nizcala, jaDasaDa thaIne ekabIjAne paDakhe UbhAM rahyAM; temanA aMtaramAMthI dhRNA, trAsa ane AzA chevanA mizra bhAvo ekIsAthe vahI rahyA hatA. acAnaka eNphanuziyase thAIno hAtha pakaDayo, ane nazAmAM behoza thaIne paDelA badhA dArUDiyAonAM zarIra oLaMgIne tathA jamIna para DhaLelA dArUmAM tathA lohImAM paga kharaDIne te thAIne tenA makAnanI bahAra kheMcI gayo. 22 tAre ahIM ja sabakyA karavuM che? bahAra sUryodaya hamaNAM ja thayo hato. dariyAnA tAjA pavananI lahero vAtAvaraNamAM pravezavA lAgI hatI. paphanuziyase potAno kImatI janmo dhRNAnI lAgaNI sAthe zarIra uparathI kheMcI kADhayo ane tenA TukaDA karI paga nIce ragadoLI nAkhyo. "priya thAI, te e lokonI vAto sAMbhaLI?" teNe pUchayuM; "kevI kevI bevakUphI bharelI ane kevI kevI mithyA vAto e loko temane moMethI okatA hatA? tamAma padArthonA sarjaka mahAna Izvarane paNa te lokoe na choDyo; sArAnarasAnA bhedane paNa nakAryo; Izu khristanI niMdA karI ane juDAsane vakhANyo. sauthI zarama bhareluM to e hatuM ke,durgadha ane mRtyuno bharelo pelo saDelo ziyALa eriyana potAnuM kabara jevuM kALaaMdhAra mAM kholIne kevuM kevuM bhasyo! vaLI, e badhAM sApoliyAM kAmukatAthI kevAM vAraMvAra tArA tarapha dhasI AvatAM hatAM Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAre ahIM ja sabayA karavuM che? 105 ane tane temano gaMdhAto pasIno lagADI jatAM hatAM. bIjA keTalAka pote potAnI gulAmaDIonA paga vacce dabAtA ke lAto khAtA paDyA hatA; tathA keTalAka to potAnA okATathI gaMdI thayelI zetaraMjIo upara ja strIo bhegA ALoTatA hatA! copagAM jAnavaro! cheka chevaTe pelA buDhDhA gamArane, dArUthI bhAna bhUlI, potAnuM lohI reDato paNa te joyo. thAI! thAI! tuM e badhA philasUpha kahevAtAonI mUrkhAIo yAda lAva ane vicAra kara ke, tAre emanI sAthe gAMDapaNamAM ja sabaDyA karavuM che? e badhAnI vacce pelI be adekhI ane bhraSTa vilAsinIo kevA bezarama cALA-casakA karyA karatI hatI ! temanI peThe tAre paNa AkhI jiMdagI kAmuka puruSothI pIMkhAtI rahIne ja pUrI karavI che?" - thAInuM aMtara paNa AgalI rAtanI badhI vRNApAtra tathA bevakUphI bharelI ceSTAothI trAsI gayuM hatuM. teNe nisAso nAkhIne kahyuM, "dharmapitA! kharekhara, Aje mane e badhI bAbatono maravA jevo kaMTALo Avyo che. mane vizrAMti kayAM kyAre maLaze? mAro Akho cahero saLagato hoya evuM mane lAge che; mAruM mAthuM taddana khAlI thaI gayuM che; ane mArA hAtha to eTalA badhA nabaLA paDI gayA che ke, atyAre mArA hAthamAM sukha AvI paDe topaNa tene pakaDI levAnI tAkAta mArAmAM rahI nathI." paMphanuziyasa tenA pratye premabharI karuNAthI joI rahyo. dhIraja dhara! sAMsatI thA! jo, tArA bagIcAmAMthI ane pANI uparathI UThI rahelA pavitra dhavala jhAkaLanI peThe, tArI vizrAMtinI ghaDI paNa UMce AvI rahI che!" baMne jaNa haju thAInA makAnanI najIka ja hatAM; sAme rastAno khullo coka hato. temAMnAM pUtaLAM AgaLanI ardhacaMdrAkAra beThakomAMnI eka upara thAI besI gaI. pachI pephanuziyasa tarapha IMtejArIbharI najara nAkhIne teNe pUchyuM, "mAre have zuM karavAnuM che?" Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 tapasyA ane nigraha "tane zodhavA je padhAryA che, temanI pAchaLa pAchaLa ja tAre javAnuM che. te tane tArI atyAranI jidagIthI choDAvaze: drAkSa bhegI karanAro jema velA upara ja kahovAI janArI lUmone utArI laI, potAnI kArIgarIthI tenuM khuzabodAra madya banAvI de che tema! jo sAMbhaLa: alekajhAnDriyAthI bAreka kalAkanA phAsalo upara, pazcima tarapha, samudrakinArA najIka eka sAdhvI-maTha che. tenA vidhi-niyamo evA DahApaNabharyA che ke, temane kavitAmAM utArI vAdyo sAthe temanuM kIrtana karavuM joIe. tyAMnA niyamo pramANe sAdhaka-jIvana gALanArI , badhI sAdhvIonA paga pRthvI upara hoya che, paNa moM svarga tarapha hoya che. Izu khrista temane prema kare te mATe jIvanamAM teo garIba rahevAnuM pasaMda kare che. mALI banIne te khullA page ane khullA hAthe Ave tyAre temanA upara najara nAkhe, te mATe teo haMmeza lajajAzIla rahe che. huM tane Aje ja te maThamAM laI jaIza. teo tane potAnI bhaginI tarIke svIkAravA utsukapaNe rAha joI rahI che. maThamAM pesatAM umarA upara ja temanI adhyakSA AlbinA-mAtA tane zAMtinuM cuMbana karaze ane kaheze, 'mArI suputrI! tuM bhale AvI!" thAI AzcaryathI eka cIsa pADIne bolI UThI, "AlbinA! sijhara bAdazAhonI vaMzaja! mahAna zahenazAha kaeNrasanI prapautrI?" "te pote ja! AbinA, ke je rAjavaMzI pozAka paheravA sarajAI hatI, paNa jeNe sAdhvInAM vastra paridhAna karyA che; AkhI pRthvInA mAlikonI putrI chatAM, je Izu khristanA dAsI-pade pahoMcI che;te tArI mAtA banaze." thAIe tarata UbhI thaIne kahyuM, "mane AlbinA mAtAnA maThamAM abaghaDI laI jAo." ane paphanuziyase potAnA vijayanI parAkASThA mANatAM kahyuM, "jarUra huM tane tyAM laI jaIza. tyAM tane huM eka koTaDImAM baMdha karIza, jethI tuM tArAM pApone raDI raDIne dhoI kADhe. tArAM badhAM Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAre ahIM ja sabaDyA karavuM che? 107 pApo dhovAI na jAya, tyAM sudhI tuM AlbinAnI bIjI suputrIo bhegI bhaLe e ThIka na kahevAya. huM e koTaDInA bAraNAne sIla lagAvIza; ane pachI tane tArAM pApanI mAphI bakSI che enA purAvA tarIke Izu khrista jAte AvI e sIla toDIne tane mukta kare, tyAM sudhI tAre rAjIkhuzIthI e koTaDImAM keda rahevuM, ane AMsubharI AMkhe Izu khristanA AvavAnI rAha jovI. ane vahAlI thAI, Izu khrista jAte padhAraze e vize manamAM jarA paNa zaMkA na rAkhIza. temanI prakAzamaya AMgaLIo tArAM AMsu lUchavAne mATe tArI AMkho upara pharaze, tyAre tAro aMtarAtmA sadehe pulakita thaI UThaze!" thAIe have pharIthI kahyuM -"pitAjI, mane AlbinA mAtAnA maThamAM tarata laI jAo." paMphanuziyasanuM AkhuM aMtara AnaMdathI UbharAvA lAgyuM. mokaLA manathI te have AsapAsa phelAI rahela sRSTi-sauMdaryano svargIya prakAza, khuzanumA pavana, tathA temAM laherAI rahelI suMdara vRkSaghaTAno AnaMda mANavA lAgyo. acAnaka tene yAda AvyuM ke, vRkSonI e ghaTA to thAInA makAnanI aMdara ekaThAM thayelAM pApothI kaluSita thayelI havAmAM laherAI rahI che. eTale tarata teNe sAbadA tathA kaThora thaIne kahyuM - thAI, ApaNe have pAchuM joyA vinA AgaLa vadhavuM joIe. paraMtu tArA bhUtakALanAM pAponI sAgarIta kahevAya evI tArI badhI sAdhanasAmagrI, jevI ke, bhAre paDadA, moTA palaMgo, gAlIcA, dhUpadIpa, vagere, - tene tArAM apakRtyonA sAkSI tarIke pAchaLa mUkatA javuM e ThIka nathI. e badhA padArthomAM je malina sattvo vAsa karI rahelAM che, te tuM rasapradezamAM jaIza topaNa tArI pAchaLa AvI tane herAna karyA karaze. eTale tArI zarama - tArAM pApa jemaNe joyAM che, e badhA padArthono ApaNe nAza karatAM jaIe. atyAre AkhuM zahera haju UMdhe che; te daramyAna tArA gulAmone hukama karI, e Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 tapasyA ane nigraha badhI cIjono AMgaNA vacce Dhagalo karAva; eTale ApaNe e badhA nApAka padArthone hamezane mATe bhasmasAt karI daIe." thAI tarata saMmata thaI gaI. teNe kahyuM - "tamane je yogya lAge te karo, pitAjI! huM paNa jANuM chuM ke, e badhA padArthomAM sattvano vasavATa hoya che. rAte e badhA padArtho niyata samaye, khakhaDATa karIne ke saMketa tarIke camakArA karIne, vAto paNa karatA hoya che. are, apsarA-maMDapanA AMgaNAmAM nAhavA mATe vastrarahita banelI mUrti che, te tame joI che? eka divasa meM mArI sagI AMkhoe tene jIvatA mANasanI peThe mAthuM pheravIne najara karatI joI hatI ! mane khUba Dara lAgavAthI nisiyAsane meM e vAta karI, tyAre teNe to e vAta hasI kADhI hatI. paraMtu e mUrtimAM jarUra jAduI zakti che; kAraNa ke, eka DAlameziyana kUtarAmAM e mUrtie evI to kAmanA pragaTAvI hatI ke na pUcho vAta. khare ja, atyAra sudhI huM A badhI malina sattvovALI vastuothI gherAyelI ja jIvI rahI hatI, ane mArI jiMdagI bhAre jokhamamAM hatI. eka kAMsAnI mUrti to evI camatkArI che ke, ene bheTI bheTIne ja keTalAya juvAno zvAsa rUMdhAI jatAM marI gayA che. joke, e badhAmAM keTalIka cIjo evI kImatI che tathA suMdara che ke, te badhIno nAza thAya e mane na game; paraMtu, tame pitAjI, je kaMI jarUrI mAnatA ho, te badhuM avazya karo ja karo." Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 asarA-bhavanane dhvasa eNphanuziyasa sAthe makAnamAM pAchI jaI tarata thAIe potAnAM badhAM dAsa-dAsIne AMgaNAmAM ekaThAM karavA daravAnane jaNAvyuM. jyAre e badhAM bhegAM thayAM, tyAre thAIe oNphanuziyasa tarapha AMgaLI karIne temane kahyuM - A mahApuruSa je kaMI kahe te pramANe karo; Izvarano prabhAva temanAmAM sabhara bharelo che, eTale khAtarIthI mAnajo ke, tamArAmAMnuM je koI emanI AjJAnI avajJA karaze, te tarata ja maraNa pAmI jamIna upara nUDhI caDaze." ane kharekhara, tapasvIonA camatkArI prabhAvanI sAMbhaLelI badhI vAto thAI barAbara mAnatI hatI. potAno daMDa tapasvIo je nApAka duSTane aDakADe, te mANasa, dharatI phATIne temAMthI nIkaLatA dhumADA ane javALAomAM, takSaNa alopa thaI jAya; i. eNphaziyase e badhAM dAsa-dAsImAMthI strIone tathA grIka puruSagulAmone pAchA mokalI dIdhA, ane pachI bAkInAone pharamAvyuM- "jeTaluM banI zake teTaluM IMdhaNa lAvIne AMgaNAnI vacce khaDako; tathA te saLagAvIne moTI hoLI karo. tyAra bAda gharamAMthI badhI ja cIjo lAvI lAvIne temAM jhaTa homavA mAMDo." nokaro A vicitra hukama sAMbhaLI jaDasaDa thaIne, potAnI mAlikaNa sAme joI rahyA. paraMtu eNphanusiyase tarata temane pharIthI kahyuM, "huM kahuM chuM tenuM jhaTa pAlana karo!" 109 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha edAsomAM keTalAka khristI hatA; teo to tarata e hukamano bhAva samajI gayA ane lakkaDa tathA saLagatI mazAlo lAvavA aMdara doDI gayA. bAkInA gulAmo daridratAthI ribAIne, asUyApUrvaka dhanasaMpattine dhikkAratA thaI gayA hatA; teo paNa have e badhIno nAza karavAnA rase caDIne doDI gayA. 110 gulAmeAe hukama pramANe lakkaDa lAvI lAvIne Dhagalo karavA mAMDayo. te daramyAna paeNnuziyase thAIne kahyuM, "pahelAM to mane, alekjhAnDriyAnA koI devaLanA bhaMDArIne bolAvI, A badhI vastuo, garIbone tathA vidhavAo vagerene vahecI devA kADhI ApavAno vicAra Avyo hato. paNa tArA niraMtaranA vyabhicArathI A badhI vastuo eTalI badhI apavitra thaI gayelI che ke, e vastuo garIbagurabAMne ApavI e paNa temanI adhogatinA ja kAraNarUpa banI rahe. eTale, dariyAnAM mojAM jeTalI asaMkhya kAmaceSTAonI sAkSI banelI A cIjo baLabaLatI javALAonuM agni-cuMbana pAmI bhasmIbhUta thAya, e ja vadhu yogya che. tuM paNa have jhaTapaTa makAnamAM jaI, pharasabaMdhI ghasatI veLA tArI gulAmaDIo je jabhbho pahere che, te jalmo koInI pAsethI mAgI lAva; ane tArA A zaramabharelA jarakasI jAmA utArI nAkha!" thAI tarata e AjJAnuM pAlana karavA gharamAM gaI. thoDI vAramAM AMgaNAmAMthI dhumADAno eka moTo goTo AkAza tarapha thAMbhalAnI peThe UMco vadhavA lAgyo. pachI dhUMdhavAI rahelI jvALAo acAnaka e DhagalAmAMthI ghughavATa karatI phATI nIkaLI. gulAmo nAcatA-kUdatA ane gAtA gAtA kImatI gAlIcAo, beThako, mejA, jarI bharelAM vasro, paDadAo vagere badhuM kheMcI-toDIne lAvavA lAgyA ane e hoLImAM homavA lAgyA. koca-sophA, pAMgo vagere moTI bhAre cIjo UMcakI lAvavA jatAM te bicArA temanA beja taLe dabAI jatA hatA. paNa atyAre temanAmAM koI rAkSasI jusso Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apsarA-bhavanano divasa 111 kAma karI rahyo hato. traNa majabUta habasIo have pelI snAno --kha apsarAonAM nagna pUtaLAM UMcakI lAvyA. temAMnA eka pUtabAne to keTalAya manuSyoe jIvita strInA jevo prema karyo hato. habasIoe jyAre e pUtaLAM jorathI pharasa upara pachADIne toDI nAkhyAM, tyAre kayAMkathI jANe eka UMDo UMhakAro UDyo hoya tevuM kazuMka AkhA AMgaNAmAM saMbhaLAyuM. thAI have vALa chUTA mUkI, khullA page, pelo lagharavaghara gaMdo jADo janmo zarIre oDhI, tyAM AvI pahoMcI. tenI pAchaLa pAchaLa AvatA eka mALInA hAthamAM irosanI* hAthIdAMtanI mUrti hatI. thAIe mALIne e mUrti AgamAM padharAvato acAnaka rokyo ane paeNphaziyasa tarapha pharIne kahyuM, "pitAjI, A eka attama kaLAkArIgarInI cIja che, tathA tenA vajana karatAM keTalAya gaNA sonA jeTalI kImatI che. Aje have AkhI duniyAmAM AnA jevI suMdara bIjI mUrti ghaDI zake tevI koI zilpI-kArIgara jIvaMta nathI. e premano deva che, ane prema e to saguNa che-pApa nathI. je kaMI pApa meM AcaryuM che, te premanA kAraNe nahi, paNa tenA AdezothI viparIta AcaraNa karIne AcaryuM che. kharA premane nAme AvatA puruSone ja svIkAravAno strIone Adeza che; ane e Adeza svIkAranArI strIo kadI vipathagAmI nathI banatI. potAnI yAdagIrI rahe e mATe te mUrti nisiyAse mane ApI hatI. A hoLImAM ghaNI dhanasaMpatti homI devAmAM AvI che; to A ekalI mUrtine bacAvI lo; tathA tene koI maThamAM mukAvo. tene jenAra sau koInAM hRdaya Izvara tarapha ja vaLaze; kAraNa ke, prema hameza svargIya bhAvo tarapha ja dorI jAya che." * grIka devadevIpurANomAM kahelI prema-sauMdaryanI devI vinasano putra- kAmadeva. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 tapasyA ane nigraha pelo mALI, have A mUrti to bacI jaze ema mAnI, bALaka jevA tenA madhura mukha tarapha joto jarA hasavA lAgyo. paNa eNphaziyase to tenA hAthamAMthI e mUrti jhUMTavI laI, tene AgamAM pheMkatAM kahyuM - "nisiyAsa tene aDakayo che, eTalAmAtre paNa te mUrti dareka prakAranA pApanA jherathI haMmeza mATe zApita thayelI che." apsarA-bhavanamAM* Ama pApanI hoLI karavAmAM AvI, tenA hokArobakArA tathA dhAMdhaLano avAja sAMbhaLI, eka pachI eka badhA paDozIo jAgI UThayA. bArIo ughADI, AMkho coLatAM, temaNe bahAra najara karI, to Aga lAgatI joI, ardhApardhA pozAkamAM ja teo sau tyAM doDI AvyA. sau koI dimUDha thaI pUchavA lAgyA-"A badhuM zuM che?" je vepArIo pAsethI thAIe ghaNI vAra attara ane sauMdaryaprasAdhano kharIdelAM, teo paNa, kazuM na samajAvAthI, ciMtAbharyA cahere badhuM joI rahyA. AkhI rAta AnaMdotsavamAM gALI AvI, gulAmonI kAMdhe caDhI ghera pAchA pharatAM juvAna vilAsIo paNa tyAM thobhI gayA; ane ema prekSakonuM ToLuM vadhatuM ja gayuM. ane thoDI vAramAM saune jANa thaI gaI ke, eNnTino-maThanA mahaMtanA kahevAthI thAI - thAInA makAnanI AsapAsanA vizALa bagIcAnI vacce maMDapa athavA guphA jevuM eka anokhuM bAMdhakAma hatuM;- mukhya makAnathI alaga, ArAma tathA ekAMta mATe. traNa apsarAonI mUrtio e guphA-maMDayanA umarA AgaLa hatI. A pustakanA 81mA pAna pachI e pramANe sudhArI laI, e alaga guphA-maMDapa mATe "asarA-maMDapa" zabda vAparyo che. apsarA-bhavana" e AkhA makAnanuM nAma gaNavuM, jenI AsapAsanA vizALa bagIcA vacce traNa apsarA-mUtivALe pele alaga guphA-maMDapa Avela hato. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apsarA-bhavanano dhvaMsa 113 potAnA mAlasAmAnanI hoLI karIne, sAdhvI thaI, maThamAM joDAvA cAlI jAya che. dukAnadAro aMdara aMdara vAto karavA lAgyA, "thAI A zahera choDI jAya che, pachI ApaNA dhaMdhAnuM zuM thaze? ApaNI kImatI cIjo koNa kharIdaze ? ApaNAM bairAMchokarAMnuM zuM thaze? A zaheramAM kAyado ke nyAyAdhIza jevI cIja che ke nahi? A gAMDA mahaMtane ApaNA badhAnA peTa upara pATu mArato rokavo joIe, ane thAIne A zaheramAM ja rahevA pharaja pADavI joIe." * juvAniyAo ApasaApasamAM ciMtA karavA lAgyA, "thAI jo peAtAnA nATya ane prema sAthe cAlI jaze, to pachI ApaNane AnaMda karavA jevuM A zaheramAM zuM bAkI raheze? ApaNo badho premollAsa ene nimitte ja pravartato hato. jeo kadI thAIne prApta karI zakatA nahotA, teo paNa bIjI srIo pratye je prema karatAM, te thAIne manamAM rAkhIne karatA; jethI tenA premano AbhAsa mANI zakAya. tevI thAI je ApaNI vacce na hoya, to pachI strImAtra pratye prema karavA jevuM ja zuM raheze? premanI vilAsa-kalAnuM zuM thaze?' e badhAmAMno eka juvAniyo thAInI yArI pAmyo hato. teNe keTalAka sAthe saMtalasa karIne sUcavyuM, "cAlo ApaNe badhA maLI thAInuM ja apaharaNa karI jaIe!" Izu khristanA nAma upara to gALo ja varasI rahI; kAraNa ke, temane nAme eka gAMDo sAdhu thAIne upADI jato hato! khAsa karIne kaMgALa-daridronA kalpAMtano pAra na rahyo. thAInuM bhojana pIraseluM Tebala chevaTe jyAre sApha karAtuM, tyAre vadhelI ane vALI kADhelI bhojanasAmagrIthI baso kaMgALonAM peTa bharAtAM, ema kahevAtuM. uparAMta, thAIno sahavAsa karIne ghera pAchA pharatA premIjano te sukhanA tAnamAM AvI jaI, bhikhArIomAM chUTe hAthe dAnamAM paisA veratA jatA. tA.8 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 mahAprasthAna keTalAka vepArIo,- jemaNe vecelA mAlanA paisA thAI pAsethI levAnA bAkI hatA, teoe thAInA Azaka juvAniyAone uzkeravA mAMDayA. tevo eka jaNa thAI pAse jaI, teno hAtha pakaDI, tene bAjue AvavA samajAvavA lAgyo. paNa eTalAmAM paeNnuziyase jhaTa vacce paDI pelAne dhakko mAryA. te gabaDato gabaDato pelI hoLInI pAse jaIne paDayo. oNphanuziyasa tenA tarapha joI ghUrakIne bolyo --" harAmajAdA, badamAza ! khabaradAra jo thAIne hAtha lagADayo to! have te Izvarane samarpita thaI cUkI che." paNa pelA dukAnadAra-vepArIo have paeNnuziyasane ja khatama karavA kaTibaddha thaI gayA. mukkAo ane daMDA ugAmatA tathA "mAro" "mAro" evI bUmo pADatA teo paeNphanuziyasane gherI vaLyA; ane tene UMcakIne pelI saLagatI hoLImAM nAMkhavAnA pokAro karavA lAgyA. oNnuziyasa tarata eka kUdake thAI pAse jaI pahoMcyo ane tene chAtI sarasI dabAvI laIne bolyo -" nApAka badamAzo! A kabUtarIne IzvaranA garuDa pAsethI khUMcavI levA prayatna karavAne badale, teno dAkhalo laI, tamArI mithyA dhanasaMpattino tyAga karI, pavitra jIvana gALavA taiyAra thAo ! tamArAM pApono pastAvo karo ! ane raDatA raDatA prArthanA karo; nahi to IzvarI kopa tamArA anAcArone vadhu vakhata sAMkhI nahi le! jayAre te tamArAM pAponI sajA karavAnuM zarU karaze, mAre tamArAM mAM AvAM nahi rahe! tame badhA saDatI gaMdakInAM ThAma cho, ane IzvaranI karuNAne lIdhe ja haju sudhI mAnava dehadhArI rahyA cho. ,, 114 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAprasthAna 115 A badhuM bolatI vakhate tenI AMkhomAMthI aMgArA varasavA lAgyA hatA ane tenI najIka UbhelAo to tenA hoThamAMthI nIkaLatA zabdothI prabhAvita thaIne jaDasaDa banI gayA. paraMtu pAchaLa UbhelAoe have paththara bhegA karI pelA kaMgALa-daridronA hAthamAM mUkavA mAMDayA, ane temaNe dUrathI paeNphanuziyasa upara jorathI paththara-mAro zarU karyo. eka paththara paiphanuziyasanA moM upara barAbara vAgyo ane te ghAmAMthI dhaDa dhaDa vahevA lAgeluM lohI, tenI chAtIe vaLagADI rAkhelI thAInA mAthA upara dIkSA-jaLanI peThe sIMcAyuM. thAI bicArI eNphanuziyasanA sakhata AliMganathI Ameya raMdhAI rahI hatI, te A lohInA chaMTakAvathI gAbharI banI gaI. te ja vakhate acAnaka eka suMdara pozAka paherelo mANasa, lokonA jhanUne caDelA ToLAne baLapUrvaka cIrIne jagA karato, aMdara AvIne Ubho rahyo ane bolyo -"khabaradAra! A tapasvI mAro bhAI thAya che!" e AgaMtuka mANasa nisiyAsa hato. thAIne tyAM rAta daramyAna ApaghAta karIne marI gayelA yukrAiTisanA maDadAne ThekANe pADI, te have potAnA ghara tarapha pAcho pharato hato; tevAmAM thAInA AMgaNAmAM Aga ane hullaDabAjInuM dhAMdhala maceluM joI, te tyAM AgaLa doDI Avyo hato. aMdara AvIne teNe joyuM to thAIe kharabacaDo janmo dhAraNa karyo hato, ane tene jhAlIne UbhelA pephanuziyasa upara paththaramAro cAlI rahyo hato. nisiyAsa chevaTe philasUpha prakRtino mANasa hato. eTale, vAdavivAdamAM tenI dalIlo game teTalI dhAradAra nIvaDe, paNa lokonA A ToLA AgaLa tenI e zakti kazI kAma lAge tema na hatI. paththaramAro vadhato ja gayo - ane nisiyAsa hatAza thaIne, 'jevI devonI marajI'. ema kahI cUpa thaI gayo. paNa eTalAmAM tene eka Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 tapasyA ane nigraha tukko phurI Avyo. teNe tarata potAnI kamarethI sikkA bharelI thelI hAthamAM lIdhI ane temAMthI sonA-cAMdInA sikkAnI mUThI bharIne paththaramAro karatA pelA kaMgalAo tarapha pheMkI. sonA-cAMdInA sikkA AsapAsa varasatA joI, tarata e badhA, hAthamAMnA patharA pheMkI daI, e sikkA vINI levA paDApaDI karavA lAgyA: navo ja tamAzo zarU thayo! pachI to sikkA vINavA paDApaDI karatA e badhAne jovAno AnaMda ja keTalAka juvAniyAone eTalo badho AvavA lAgyo ke, temaNe paNa potapotAnI thelIo e badhA ToLA upara varasAvavA mAMDI! paiphanuziyasa paranI paththarabAjI bAjue rahI gaI ! e mokAno lAbha laI nisiyAsa tarata pephanuziyasa tarapha doDI gayo, ane potAno janmo tenA upara DhAMkI daI, tene tathA thAIne kheMcato kheMcato ADazerIomAM thaI dUra bhagADI cAlyo. thoDI vAra ema cUpacApa doDyA pachI, have koI pIcho karatuM nathI evI khAtarI thatAM, e traNa jaNa jarA sAMsatAM thayAM. nisiyAse have majAka sAthe chatAM khinnatAbharyA avAje kahyuM - to thAIno badho khela khalAsa kema? mAro A rAnI mitra have thAIne jyAM dorI jaze tyAM te javAnI?" thAIe javAba Apyo, "sAcI vAta che, nisiyAsa; mane have tamArA jevA sadA-hasatA, sadA-sugaMdhita, kevaLa Atma-rAgI mANaso sAthe jIvavAno kaMTALo Avyo che. jJAta vastuothI mane kAMI tRpti . na thatI hovAthI, ajJAta vastuonI zodhamAM have huM cAlI jAuM chuM. atyAra sudhI 'AnaMda' nAme oLakhAtI cIja bhogavyA ja karatAM chatAM te mane tRpti ApI zakI nathI. have A tapasvI mane ema kahe che ke, ApaNe badhA jene viSAda mAnIe chIe, temAM ja sAco AnaMda maLe tema che. ane mane paNa lAge che ke, kadAca emanuM kahevuM sAruM hoya.' Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAprasthAna 117 vikarALapaNe AMkha phADIne potA tarapha jotA pephanuziyasane saMbodhIne pachI nisiyAse kahyuM, "vahAlA mitra, tuM ema na mAnato ke, huM tane cheka ja buddhihIna ke taddana vAhiyAta mANasa mAnuM chuM. tAruM jIvana ane mAruM jIvana sarakhAvIe, topaNa kayuM vadhAre pasaMda karavA lAyaka che, e koNa kahI zake vAru? jema ke, atyAre huM jaIne mAre mATe taiyAra karavAmAM AvelA sugaMdhI snAnAgAramAM snAna karIza; pachI uttama vAnIono nAsto karIza; ane pachI kadAca ekaso ekamI vakhata koI pustakanA managamatA prakaraNanuM pArAyaNa karIza. tuM paNa tArI - koTaDImAM jaI, pAlatu UMTanI peThe besI, kaMI ne kaMI maMtra ke stotrano hajAramI vAra japa ke uccAraNa karIza, ane pachI sAMje tela vaghAra vagaranAM gAjara khAI laIza. Ama ApaNA benA vyavahAramAM game teTalo bheda dekhAto haze, chatAM mAnava kRtyo pAchaLanA ekamAtra prayojana sukhaprAptine ja ApaNe baMne anusaratA hoIzuM. e prayojananI siddhi kevI azakaya che, e ApaNe baMne anubhave barAbara jANIe chIe. eTale, huM tane tArI jIvanarItimAM khoTo kahuM ke tuM mane khoTo kahe, eno kazo artha nathI. "ane vahAlI thAI, tuM paNa dhana-vaibhavamAMthI ane bhogavilAsamAMthI je sukha tane na maLyuM, te bhale tapa-saMyamamAMthI meLavavA prayatna karI jo ane sukhI thA. saravALe jotAM, tuM ja eka adekhAI karavA jevuM mANasa che; kAraNa ke, huM tathA paeNphaziyasa eka ja jAtanA sukha pAchaLa jIvanabhara doDatA rahyA chIe ane rahevAnA chIe; tyAre tuM vividha prakAranAM sukho cakAsI joze ane bhogavaze. A vastu jIvanamAM bahu virala hoya che. huM to eka kalAka mATe paNa mArA mitra eNphanuziyasa jevo saMta-tapasvI thavA icchA na karuM paNa huM to e jAtanA jIvanamAM lAMbA vakhata mATe- kadAca kAyama mATe joDAvA jAya che. dhanya che! tArI prakRtinAM gUDha kAraNo ane tAruM nasIba tane jyAM dorI jAya tyAM tuM sukhe jA! ane jyAM jAya tyAM tArI sAthe nisiyAsanI Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha zubhecchAo che ema jANaje! tArA suMdara bAhumAM bhiDAIne meM je sukhada AbhAso bhogavyA che, tenA badalAmAM huM vaMdhya viSAda ke mithyA icchAo sivAya kAMI tane ApI zakuM tema nathI. to alavidA ! mArI sukhadAyinI -- upakAriNI ! A chetarAmaNI dharatInA pRSTha upara kudarate, koNa jANe kayAM ajJAta kAraNosara, tArA jevI spRhaNIya ane prazaMsanIya strIne avatArI haze ! khera ! alavidA ! thAI, alavidA ! " 118 nisiyAsa A badhuM bolI rahyo hato, te daramyAna paeNnuziyasanuM aMtara krodhanI javALAthI dhagadhagI rahyuM hatuM. chevaTe te badhuM atyaMta kaThora zApa rUpe tenA mAMmAMthI bhabhUkavA lAgyuM- "dUra thA, zApita zayatAna! huM tane tiraskAruM chuM--dhikkAruM chuM. narakanA saMtAna, mArA upara hamaNAM paththara ane apamAna varasAvanArAM kaMgAla durgata mANaso karatAM paNa tuM vadhu nIca che. teo to, pote zuM karI rahyAM che, e jANatAM na hatAM; ane temane mATe Izvara pAse meM manamAM mAgelI mAphI kadIka paNa temanA aMtara upara Utaraze. paraMtu, tuM to naryA haLAhaLa jhera jevo dhRNita padArtha che. tAruM mAM hameza nirAzA ane mRtyu ja okayA kare che. setAnanA moMmAMthI seMkaDo varSa thaIne Izvara-virodha rUpe jeTaluM mahApApa nIkaLe, tenA karatAM vadhu tArA eka smitamAM bhareluM hoya che. dUra thA, duSTa, pApI!" nisiyAsa tenA tarapha thoDI vAra joI rahyo. pachI te bolyo, " bhAI, taneya vidAya ! jIvananA aMta sudhI bhale tuM tArI zraddhA, tiraskAra ane premano khajAno kAyama rAkhe! thAI, tane paNa vidAya! tuM mane bhale bhUlavA prayatna kare; huM te! tane yAda karyA ja karIza. ATaluM kahI, te UMDA vicAramAM paDI jaI, alekajhAMDriyAnA kabrastAna AgaLa thaIne pAcho zahera tarapha vaLyo. kabrastAnanI AsapAsanI dukAnomAM aMtimakriyA vakhate zaba sAthe dATavAnI deva-devI, strIo, pAMkhALA devadUto vagerenI mATInI banAvelI mUrtio vecAtI "" Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlbinAnA maThamAM 119 hatI. nisiyAse te badhI mUtio tarapha najara nAMkhI. temAMnI keTalIka kadAca tenA zaba sAthe daTAvA sarajAI haze! Ama potAnA mRtyuno vicAra AvatAM tene du:kha thayuM ! paraMtu teNe vicAra karyo, "mRtyu to huM janmyo tyArathI mArI sAthe ja sobatI tarIke joDe thayeluM che. abaghaDI bhale te dekhAtuM na hoya, paNa te mArI sAthe - mArAmAM mojUda che ja. eTale mAre teno Dara zA mATe rAkhavo joIe? je vastu joDe AverI ja che, te gAvavAno vaLI Dara zo?" 25 AlbinAnA maDhamAM caMdra-daravAjAthI bahAra nIkaLI paeNnuziyasa ane thAIe dariyAne kinAre kinAre jatA raste AgaLa vadhavA mAMDayuM. rastAmAM paeNnuziyase thAI tarapha joIne UchaLatA dariyA tarapha AMgaLI karIne eka vakhata kahyuM, "he strI, A bhUro mahAsAgara paNa potAnAM akhUTa pANI vaDe tArAM kalaMka-pApa-duRRrita dhoI kADhI zake tema nathI. tenA zabdomAM bhArobhAra ghRNA ane gusso bharelAM "" hatAM. 66 'bhUMDaNa karatAM ke kUtarI karatAMya bezarama he strI, devanuM dhAma bane te mATe tane maLelA tArA zarIrane te kApharo ane nAstikonA pAzamAM bhoga mATe sAMpyA karyuM che; ane tArI bhraSTatA eTalI badhI vadhI gaI che ke, atyAre paramAtmAne yAda karIne hAtha joDavA ke hoTha halAvavA paNa tuM lAyaka rahI nathI. ,, baLabaLatA sUryanA taDakAmAM, patharALa rastAo upara thaIne thAI paeNnuziyasanI pAchaLa pAchaLa gAyanI jema cAlatI hatI. thAkathI tenA DhIMcaNa du:khavA lAgyA, ane tarasathI tenuM gaLuM sukAI gayuM. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 tapasyA ane nigraha gera-dharmI manuSyanuM paNa je joIne hRdaya dravI jAya, tevI thAInI yAtanAo hatI. paNa eNphanuziyasa to tethI UlaTo rAjI thato hato! tene eTaluM ja dekhAtuM hatuM ke, mahApApo AcaranAra thAIno deha bhale A badhI yAtanAo rUpI prAyazcitta veThe! tenAmAM atyAre eTaluM badhuM jhanUna bharAyuM hatuM ke, potAnuM mULa sauMdarya haju kAyama rAkhI rahelA thAInA pApI dehane, potAnuM cAle to, potAnA daMDA vaDe ghA karI karIne chUMdI nAkhe. anekonA pApanA nimitta banelA thAInA e dehanA ciMtanathI teno gusso vadhato ja cAlyo; ane pachI to thAIe nisiyAsane potAno zayyAbhAgI banAvyo hato e vastu yAda AvatAM, tenuM aMtara gussAthI phATI paDavA lAgyuM. te ekadama eka DagaluM AgaLa vadhI, thAInI sAme kUdako mArIne pAcho Avyo ane tenA moM upara jorathI phUMkayo ! thAIe zAMtithI potAnuM moM lUchI nAkhyuM ane AgaLa cAlavAnuM jArI rAkhyuM. paeNphanuziyasa te strI sAkSAta naraka hoya tema dhRNA dAkhavato tenI pAchaLa cAlavA lAgyo. e mahApApInAM pApa dhovA, potAnI jAtanA balidAnamAMthI Izu khristane bhAga Apavo na paDe te mATe, paeNphanuziyasa pote ja, thAIne AkarI sajA karI, tenAM pApa dhoI kADhI ochAM karavAno vicAra karavA lAgyo. eTalAmAM thAInA pagamAM paDelA cIrAmAMthI vahetA lohInI chApa tene retI upara najare paDI. acAnaka tenA hRdayanA vicAroe palaTo lIdho, ane te DUsake DUsake raDavA lAgyo. tenI pAse doDI jaI, te tarata thAI samakSa ghUMTaNiye paDyo ane tenA lohIgaLatA caraNa cUmavA lAgyo. ema karatAM karatAM te seMkaDo vAra bolI UThyo, "mArI bahena, mArI pavitratama mAtA!" pachI teNe prArthanA zarU karI - "svarganA devo! thAInA pagamAMthI nIkaLelA lohInA A TIpAne tame kALajIthI UMcakI lo ane paramAtmAnA siMhAsana samakSa laI Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlbinAnA maThamAM 121 jAo, je retI upara A TIpuM paDeluM che, tyAM camatkArI suMdara puSpa khIlI nIkaLo, ane te puSpanAM darzanamAtrathI pApI manuSyo potAnA hRdayanI pavitratA ane bhakti pAchAM prApta karo. "" eTalAmAM gadheDA upara besI eka chokaro tyAM thaIne pasAra thato paeNziyasanI najare paDayo. teNe tene nIce utArI mUkayo ane thAIne te gadheDA upara besADI. pachI lagAma hAthamAM pakaDI, gadheDAne dorato, paeNnuziyasa AgaLa cAlavA lAgyo. sAMja paDavAnI thaI, tyAre suMdara vRkSonI chAyAvALI nahera AvI. teNe gadheDAne eka tADavukSe bAMdhI dIdhuM; ane eka zilA upara besI, teNe ane thAIe roTalo mIThA sAthe khAdho. pachI khobA vaDe pANI pIne, teo dharmavArtA karavA lAgyAM. thAIe kahyuM -- "AvuM nirmaLa pANI meM kadI jiMdagImAM pIdhuM nathI; havA AvI mRdula hoya, e to meM kadI jANyuM nathI! mane to ahIMthI pasAra thatI pavananI laharIo upara savAra thaIne Izvara padhAratA hoya ema lAge che." teoe AkhI rAta musApharI cAlu rAkhI. jyAre ardhacaMdra mojAMnI rUperI kinAro upara camakavA lAgyo, tyAre teoe stotro ane bhajano gAyAM. pachI jyAre sUryodaya thayo, tyAre vizALa siMhacarma bichAvyuM hoya tevuM lIbiyAnuM raNa temanI najare paDayuM. dUra raNanA kinArA upara thoDAMka tADa-vRkSo najIka dhoLI dhoLI koTaDIo dekhAvA lAgI. te ja AlbinA mAtAvALA maThanAM makAno hatAM. thoDI vAramAM to e makAnonI AsapAsa kAmakAja karatI maThanI keTalIka sAdhvIo temanI najare paDI. jANe madhapUDAnI AsapAsa guMjArava karatI kAmagarI madhamAkho ! Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 tapasyA ane nigraha baMne maTha pAse pahoMcyAM. jue to keTalIka strIo roTI pakAvatI hatI. keTalIka zAka taiyAra karatI hatI; ghaNI Una kAMtatI hatI. te saunA moM upara IzvaranA smitanI peThe svargIya prakAza prakAzI rahyo hato. keTalIka strIo vaLI vRkSo nIce dhyAna-bhajanamAM beThelI hatI. jeo ema dhyAnanI adhikAriNI hatI, temaNe sapheda vastro paheryA hatAM. A sAdhvIo "merI'nA nAmathI oLakhAtI. jeo hAtha vaDe kAmakAja karatI hatI, teonAM vastro bhUrAM hatAM, ane teo 'mAryA kahevAtI.* ghaNI moTI umaranI, UMcI tathA sapheda vastrovALI eka vRddha sAdhvI daMDAne Teke cAlatI cAlatI, eka pachI eka koTaDIonI mulAkAta letI hatI. saunI moTI bahena-bauddha bhikhuNIonI "eNrA" sAdhvI samI, e vRddhA maThanI adhiSThAtrI AlbinA mAtA pote hatI. oNphanuziyase tenI pAse AdarapUrvaka jaI, nIce namI tenA burakhAnA cheDAne cUmIne kahyuM - "pUjya AlbinA, Izvara tamane zAMti bakSo! huM tamArA madhapUDA mATe eka madhamAkha lAvyo chuM. te phUla vagaranA rastA upara bhUlI bhaTakatI hatI. tene mArA paMjAmAM UMcakI laIne meM mArA zvAsathI punarujajIvita karI che. huM tamane tenI suparata karuM chuM." tyAM to thAI pote, jatAMveMta, sijharonI e putrI samakSa ghUMTaNiye paDI cUkI hatI. AlbinAe thAI upara eka vedhaka najara nAkhI; pachI tene UbhI thavAnuM kahI, tenA kapALa upara mamatAbharyuM cuMbana karyuM. bAda eNphanuziyasa tarapha pharIne temaNe kahyuM - * mArtho ane maeNrI be bahena Izu khristanI samakAlIna mitra hatI. mArthAne kAmakAjane sevAne zekha hato; merI dhyAna ciMtana ne prArthanAdimAM vadhAre rasavALI hatI. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 AlibanAnA maThamAM "ame tene "merIo bhegI mUkIzuM. "mArthIo bhegI nahi!" eNphanuziyase pachI thAIne pote kevI rIte ahIM ANI, tenI badhI vAta kahI saMbhaLAvI. tathA chevaTe umeryuM ke, tene zarUAtamAM eka koTaDImAM pApa-prakSAlana mATe ekAMta ApavuM joIe. adhyakSA-mAtA emAM saMmata thayAM, ane thAIne eka jhuMpaDI AgaLa laI gayAM. eka pavitra brahmacAriNInA mRtyu pachI te koTaDI khAlI ja rahetI hatI. tenI sAMkaDI jagAmAM eka pathArI, eka meja, ane eka kUjo - eTalI vastuo hatI. - thAI jyAre e koTaDIno Umaro oLaMgIne aMdara peThI, tyAre tenuM hRdaya avarNanIya AnaMdathI UbharAvA lAgyuM. eNphanuziyase kahyuM, "huM A bAraNAne mAre hAthe baMdha karI, sIla mAravA icchuM chuM. bhagavAna Izu khrista jAte AvIne potAne hAthe te sIla toDI nAkhe, tyAre ja thAI bahAra nIkaLe !" ATaluM kahI, te pAsenA jharaNA pAse gayo. tyAMthI khobo bharIne bhInI mATI laI Avyo; pachI potAnuM ghUMka ane mAthAnA vALa temAM bheLavI, bAraNuM baMdha karI, cokaThA pAsenI tenI paTTI upara e loMdo sIla tarIke teNe lagAvI dIdho. thAI e koTaDInI bArI AgaLa zAMtipUrvaka prasana mukhe UbhI UbhI A jotI hatI. pachI oNphanuziyasa traNa vakhata paramAtmAnI jaya' pokArI, dhIme dhIme tyAMthI potAnA maTha tarapha vidAya thayo. AlbinAe have potAnI eka brahmacAriNIne bolAvIne kahyuM, "dIkarI! thAIne jarUrI evI cIjo tuM tene bArIethI ApI Ava - roTI, pANI ane traNa kANAMvALI vaM!" Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha phreMca lekhaka AnAtAla AMsanI navalakathA thAI] khaMDa 2 jo Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 siddhinA vaLagADa lAvyA ! 1 penuziyasa have tenA AAmanA raNapradeza tarapha pAcho pharyo. eNthribisa pAse eNbaTa-serApiyAM * maTha mATe khAdhAkhorAkInI sAmagrI laI eka jahAja jatuM hatuM te teNe pakaDayuM ane nAila nadImAM Ubhe pravAhe e jahAjamAM ja bAkInI musApharI teNe pUrI karI. alekajhAnDriyAmAM teNe meLavelI siddhinI vAta kayAranI A tarapha pahoMcI gaI hatI. A badhA nirjana raNamAM rahetA tapasvIone potAnA dharmasaMghane lagatI sArI-mAThI koI paNa khabara, raNanA tophAnanI peThe, bahu jhaDapathI ane koI ajJAta sAdhano drArA pahoMcI jatI hoya che. paeNphannuziyasa vahANamAMthI nIce Utaryo, tyAre tenA ziSyo tene AvakAratA gherI vaLyA. keTalAke AkAza tarapha hAtha UMcA karyA, tyAre keTalAke jamIna upara sASTAMga daMDavat karIne tenAM pagarakhAMne cuMbana karyAM. paeNphanuMziyasa hoDImAMthI UtarI, pagapALo, retIne raste, potAnI jhUMpaDI tarapha cAlavA mAMDayo, tyAre tenA ziSyo IzvaranAM guNagAna gAtA tenI pAchaLa pAchaLa cAlyA. leviyane to zIghra sphuraNAthI paeNnuziyasanI adbhuta siddhinuM varNana karatuM stotra ja racIne moTethI gAvA mAMDayuM. jyAre sau mahaMtanI jhUMpaDIe AvI pahoMcyA, tyAre temaNe ghUMTaNiye paDIne, te zubha divasa UjavavA nimitte, khorAka sAthe bheLavavA telanuM mApa mAgyuM. 127 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 tapasyA ane nigraha mAtra ziSyomAM "mUrakharAja' tarIke oLakhAto paoNla bAghA jevo Ubho rahyo ane pUchavA lAgyo: "A mANasa koNa che?" jANe te pephanuziyasane oLakhI zakyo ja nahoto. Ameya e ziSya bhalo bhoLo hoI bAgho ja gaNAto; ane sau koI tenI bAlizatA ane buddhihInatA upara hasatuM. joke, te nirmaLa aMtarano dharmAtmA hoI, Izvare tene bhaviSyavANI bhAkhavAnI zakti bakSI hatI, ane ghaNI vAra te avaLavANI jevuM uccArI besato. eNphanuziyasa have potAnI jhUMpaDImAM ekalo paDI vicAravA lAgyo, "chevaTe huM mArI ArAma ane zAMtinI jagAe hemakhema pAcho Avyo kharo! paNa mArI A jhUMpaDI mane kema AnandathI AvakAratI nathI? mane A sthaLa kema ajANye ajANyuM lAge che? mAruM meja, mArI khATalI, mAruM pustaka - e badhAM jANe koI bIjA mRta mANasanI mAlakInAM hoya ema kema lAge che? e badhI vastuo to jevI hatI tevI ja che; to pachI zuM huM pote ja badalAI gayo chuM? huM pote ja marI gayo chuM? he bhagavAna, A zuM thaI gayuM che? mArAmAMthI kAMI jatuM rahyuM che? zuM bAkI rahyuM che? are, have huM kharekhara zuM banI rahyo chuM?" tene khAsa mUMjhavaNa to e vAtanI thavA lAgI ke, tene potAnI jhUMpaDI bahu nAnI - bahu sAMkaDI lAgatI hatI. kharI rIte dharmazraddhAnI dRSTie to tene e jhUMpaDI vizALa - virATa lAgavI joIe; kAraNa ke, anaMta IzvaranI virATatAthI te sabhara hoya. te jamIna tarapha moM rAkhIne prArthanA karavA lAgyo. A mudrAmAM te eka kalAka mAMDa rahyo haze, tevAmAM tenI najara samakSa thAInI AkRti khaDI thaI: AthI teNe tarata ja Izvarano AbhAra mAnyo. bhagavAna ! tame thAIne mArI samakSa mokalI che. e tamAre ja kRpA che. kAraNa ke, meM jene tamArAM caraNomAM mokalI ApI che, tenuM darzana mane karAvI, tame mane khAtarI karAvavA mAgo cho ane Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhino vaLagADa lAvyo! 129 AzvAsana ApavA mAgo cho ke, mArI e bheTathI tame kharekhara prasanna thayA cho. thAInI mUrti paNa have kevI nirmaLa banI rahI che! tenuM hAsya have kAtila rahyuM nathI; ane tenA saundaryamAM rahelo jherI DaMkha meM dUra karI nAkhyo che. tamArA prasAda tarIke meM taiyAra karelI ane pavitra banAvelI tene tame Ama atyAre mArI samakSa hAjarAhajUra karI rahyA cho te, koI mitrane bIjA mitre ApelI bheTano sau AgaLa dekhADa karI pote AnaMda pAme, enA jevuM che. prabhusisa, meM tene sarvatobhAve tamane ja samarpaNa karI che. have e bheTa tame tamArI pAse ja rAkho: tenuM saundarya have tamArA sivAya bIjA koIne sukhaprada na thAo !" ra AkhI rAta eNknuziyasane UMgha na AvI. apsarA-bhavanamAM pote joI hatI, tenA karatAM vadhu spaSTapaNe thAI have ene dekhAtI hatI. pote e saundaryamUtinI bheTa Izvarane karI che, evuM AzvAsana vAraMvAra potAnA aMtarane arpavAno prayatna karyA karavA chatAM, tenuM aMtara jarAya zAMti anubhavatuM nahotuM. te nisAsA nAkhato potAnI jAtane vAraMvAra pUchavA lAgyo, "mane zI vAtano ATalo badho uMcATa che? mane A zAno ajaMpo che vAru?" trIsa divasa sudhI tene Avo ajaMpo cAlu rahyo. bIjI bAju rAta ane divasa thAInI mUrtie teno pIcho ja choDayo nahi. alabatta, Izvara taraphathI e darzana AveluM mAnI, teNe tene najara AgaLathI dUra khaseDavA prayatna paNa nahoto karyo; uparAMta, thAI ve eka saMta ja gaNAya, eTale tenuM darzana bAdhAkAraka paNa zI rIte manAya? paraMtu eka rAte prAta:kALa thavAnA arasAmAM tene evuM svapna AvyuM ke, vAyoleTa phUlonI veNI tathA mugaTa dhAraNa karIne thAI madhuratA ane mohakatA relAvatI tenI samakSa UbhI che, ane evI karuNatAthI premayAcanA kare che ke, teno asvIkAra karavo azakaya Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 tapasyA ane nigraha che. tarata ja bhayanI cIsa pADIne te jAgI UThyo. tene Akhe zarIre ThaMDo parasevo vaLI gayo. tenI AMkho to haju UMghe gherAyelI baMdha ja hatI, eTalAmAM tene potAnA moM upara koInA garama garama zvAsano sparza thato lAgyo. teNe tarata AMkha ughADIne joyuM, to eka nAnuM ziyALa, potAnA be paga khATalI upara mAMDIne, potAno gaMdhAto zvAsa tenA moM tarapha jAya te rIte hAMphatuM, saMtoSabharI mudrA sAthe UbhuM hatuM - paeNphanuziyasane e malina sarva joIne bhAre navAI lAgI: teno AtmavizvAsa have sadaMtara DagI gayo. thoDI vAra to te sUnamUna jevo ja thaI gayo. chevaTe jyAre kaMIka vicAra karI zake tevI tenI avasthA thaI, tyAre tenI mUMjhavaNano pAra na rahyo. have te vicAravA lAgyo ke, thAInuM dRzya Izvare kaMIka judA ja hetusara mokaleluM haze, paNa pote potAnI malinatAthI teno UMdho artha karyo, eTale peluM setAnI ziyALa tenI upara caDI vAgyuM haze. paNa pachI tene tarata ja bIjo vicAra Avyo ke, peluM dRzya kharekhara setAne ja tenA patana arthe mokalyuM nahi hoya? ane jo e dRzya setAna taraphathI AveluM hoya, to pachI thAI aMgenAM zarUAtathI mAMDIne AvelAM bIjAM dRzyo paNa setAna taraphathI ja tene avaLe mArge dorI javA mATe mokalavAmAM AvyAM hoya, ema kema na mAnavuM? teNe prabhune AturatApUrvaka prArthanA karavA mAMDI tathA pUchavA mAMDyuM, "bhalA bhagavAna, tArA sevakone dekhAtAM dRzyo temane mATe jokhamarUpa banI rahe, e vaLI kevuM? mATe tuM kaMIka samajAya tevI nizAnI evI mokala, ke je vaDe huM A dRzya tArA taraphathI AvyuM che ke setAna taraphathI AvyuM che, teno viveka karI zakuM." . paraMtu khephanuziyasane Izvara taraphathI kazI nizAnI maLI ja nahiM; ane chevaTe dvidhAmAM paDI jaI, teNe thAIno vicAra karavAnuM ja sadaMtara mAMDI vALavAnuM nakkI karyuM. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhino vaLagADa lAvyo ! 131 paraMtu, teno e prayAsa niSphaLa nIvaDato hato. te pATha karato hoya, dhyAna karato hoya, ke upAsanA karato hoya, tathA jyAM jyAM tenI najara jAya, tyAM tene thAI ja premayAcanA karatI sAme dekhAtI. tene vadhAre mUMjhavaNa e vAtanI thatI ke, thAInA je pozAko, je mALAo, je alaMkAro vagere zRMgArasAmagrI teNe potAne hAthe pelI apsarA-bhavananI hoLImAM homI dIdhI hatI, te badhI sAthe ja te AkRti dekhA detI! e potAnuM ke te taraphathI pheravI leto, to paNa tene lAgatuM ke, thAI jANe tenI pAchaLa premayAcanA karatI UbhI ja che. eNphanuziyasa mAthuM kaTI pokArI UThayo - "are bhagavAna! jIvatI jAgatI thAInuM zarIra je na karI zakaryuM, te have teno AbhAsa karaze zuM? huM to tAre khAtara tene tenAM pApomAMthI choDAvavA mATe gayo hato. to pachI, mane e badala Avo daMDa devo chAje? A AkRti - A paDachAyo- A AbhAsa jIvatI jAgatI pratyakSa thAI karatAM vadhu sajIva che-vadhu mohaka che! to zuM, he prabhu, A prabaLa AbhAsa mAro sarvanAza kare e tame joI rahezo?" eNphanuziyasa Izvarane saMbodhIne A badhuM kaheto hato; paNa Izvara koNa jANe tenI kazI vAta sAMbhaLatA ja na hatA! pariNAme tenI rAto eka dI svapna jevI banI rahI ane tenA divaso tenI rAto karatAM jarAya judA na rahyA! eka savAre to te lAMbA nisAsA nAkhato pathArImAMthI UThIne jhUMpaDInI bahAra bhAgyo: svapnAmAM teNe evuM joyuM hatuM ke, thAI dUrathI lohI nIMgaLatA page tenI jhUMpaDImAM cAlI AvI hatI ane tenI pathArImAM AvIne sAthe sUI gaI hatI. eNphanuziyasane have khAtarI thaI gaI ke, potAnI pAchaLa paDeluM thAInuM A dRzya malina che- setAne mokaleluM che. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLagADanA utAra mATe svapna daramyAna bhALelI potAnI bhraSTatA ane pApacaryAnuM prAyazcitta karavAnA khyAlathI paiphanuziyase e apavitra zayyAvALI potAnI jhUMpaDIno tyAga karI, raNapradezamAM dUra bhAgI jaI, ati ugra - abhUtapUrva tapazcaryA AdaravAno niradhAra karyo, ane te viSe, prathama pelA buTTA paeNlemaoNnanI salAha levAnA vicArathI, e tenI pAse pahoMcyo. buDhDho pelemona potAnI vADImAM zAkabhAjIne pANI pAto hato. sAMjano samaya hato; dUra bhUkharI TekarIonI taLeTImAM thaIne bhUrI nAIla nadI vahI jatI hatI. buThTho bahu dhImethI DagalAM bharato hato, jethI tenA khabhA upara AvIne beTheluM kabUtara banIne UDI na jAya. paeNphanuziyasane joI teNe kahyuM, "bhagavAna tArI sahAyamAM rahe. bhAI paeNphanuziyasa, te kevo kRpALu che! jone, te A badhAM prANIo mArI pAse mokale che, jethI huM temanI sAthe tenAM guNagAna karI zakuM. A kabUtara tarapha te jo! tenA gaLAnA raMga kevA badalAya che! bhagavAnanI e kevI suMdara kRti che! paNa, bhAI paiphanuziyasa, tuM pote ja evI koI IzvarastavananI pavitra vAta mane saMbhaLAvavA ja Avyo haze. te thoDI vAra huM mAro A ghaDo nIce mUkI dauM ane tArI vAta nirAMte sAMbhaLuM." eNphanuziyase dhImethI te buTTAne potAnI alekajhAnDriyA sudhInI musApharInI, tyAMthI pAchA pharyAnI, tathA pachI potAnI jhUMpaDImAM 132 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLagADanA utAra mATe 133 divase ne rAte dekhAtAM dRzyonI, ane chevaTanA pelA pApI svapnanI badhI vAta mAMDIne kahI saMbhaLAvI. pachI teNe pUchyuM, "to zuM bAbA, mAre dUra agamya raNapradezamAM jaI, AkarI, kaThora ane asAmAnya evI tapazcaryAo karI, e ziyALonA ziromaNi setAnane paNa mAta na karavo joIe?" pelemone javAba Apyo, "huM to eka kaMgALa pApiyo mANasa chuM; tathA meM AkhI jiMdagI A rAnanAM haraNAM, sasalAM ane kabUtaro vacce gALI hoI, mANasa vize mane bahu ochuM jJAna che. chatAM mane lAge che ke, tArI A khinnatA bhAre dhamAlavALA pradezamAMthI ekadama AvA nirjana-nIrava sthaLamAM AvavAne kAraNe thaI hoya. AvAM sthaLAMtara AtmAnA Arogyane bAdhaka nIvaDe che. tArI vale, bhAI, ekadama garamImAMthI ekadama ThaMDImAM AvanAra jevI thaI che. tevA mANasane eka vAra to zaradI udharasa ane tAva dhamadhamAvI nAkhe ja. eTale, tArI jagAe huM houM to, utAvaLe koI bhayaMkara vagaDAmAM cAlyo javAne badale, koI sAdhu-tapasvIne chAje evAM manoraMjanothI mArA manane thoDuM bahelAvavA prayatna karuM. jema ke, huM paDozanA maThonI yAtrAe nIkaLI paDuM. temAMnA keTalAka maTho to bahu adabhuta che. jema ke, eNbaTa-serApiyAM maThamAM caudaso-batrIsa kholIo che, ema sAMbhaLyuM che, ane tyAMnA sAdhuonI grIka bArAkhaDInA akSaro pramANe TukaDIo pADelI che. uparAMta, e akSaronA maroDa-vaLAMka anusAra svabhAvavALA sAdhuone ja te te akSaranI TukaDImAM mUkavAmAM AvyA che. jema ke, '1' akSaranI TukaDInA sAdhuo sIdhA pramANika hoya che; tyAre 'z' akSaranI TukaDIvALA vaka-kuTila hoya che. bhAI, tArI jagAe huM houM, to e badhAnI jAte jaIne khAtarI karI AvuM, tathA evI adbhuta vastu najare nihALyA vinA na rahe. "uparAMta, nAIla nadIne kinAre vikharAyelI paDelI vividha sAdhujamAtonAM dhArAdhoraNono paNa huM abhyAsa karI AvuM. tArA jevA Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 tapasyA ane nigraha mahaMtane evo abhyAsa upayogI tathA ucita gaNAya. ebaTa oNpheme potAnA Azrama mATe bahu suMdara niyamo ghaDyA che. temanI anujJA laI, huM te badhAnI nakala karI lauM. tuM to bahu kuzaLa lahiyo che, bhAI; mArA jevo kodALIthI ja jIvanabhara TevAyelo mANasa pepIrasa-patra upara kalama pakaDIne lakhavAnuM kAma na karI zake. evuM lahiyAnuM ane pAThakanuM kAma bUrA vicAro sAme majabUta kavacarUpa nIvaDe che. uparAMta, bhAI paeNphaziyasa, tuM ApaNA pitA-guru paoNla ane eNnthanInA upadezo lakhavAnuM kAma kema nathI upADato? AvAM svAdhyAyanAM kAmomAM lAgI javAthI dhIme dhIme te AtmA ane mananI zAMti pharIthI prApta karI zakIza; atyArano tAro ekAMtavAsa tane aLakhAmaNo lAgato maTI jaze ane tArI alekjhAMDriyAnI musApharIne kAraNe khaMDita thayelI tArI dharmasAdhanA paNa tuM pharIthI jArI karI zakIza. atizaya AkarI tapazcaryAthI tane khAsa ke bahu lAbha thaze evuM mAnIza nahIM. ApaNA pitAguru eNnthanI kahetA ke, "atizaya upavAsa nabaLAI pedA kare che, ane nabaLAIthI pramAda ane ALasa UbhAM thAya che. anucita rIte laMbAvelA upavAsothI ghaNA tapasvIoe potAnAM zarIra barabAda karyA che. teo to jANI joIne potAnI chAtImAM kaTAra mArIne potAnI jAtane, sAme cAlIne, setAnanA hAthamAM soMpI de che. pavitra saMta eNnthanIe Ama kaheluM che. huM to mUrkha buDhDho mANasa chuM, paraMtu paramAtmAnI kRpAthI ApaNA pitA-gurue je kahyuM hatuM, te mane yAda che." eNphanuziyase paeNlemaoNnano AbhAra mAnyo tathA temanI salAha upara vicAra karavAnuM vacana ApyuM. vADInI vADanI bahAra nIkaLyA pachI teNe buDhA paeNlemaoNna tarapha pAchA vaLIne joyuM, to e bhalo mANasa pharIthI potAnI zAkabhAjIne pANI pAvAne kAme lAgI gayo hato, ane peluM kabUtara tenI vAMkI vaLelI pITha upara Ama tema DagalAM bharI rahyuM hatuM. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLagADanA utAra mATe te dRzya joI eNknuziyasane jANe raDavuM AvI gayuM. ra potAnI jhUMpaDIe pAchA pharIne paeNnuziyase joyuM to aMdara tophAnI pavanamAM UDI AvelI retInA kaNo jevAM nAnAM nAnAM asaMkhya ziyALo AmathI tema doDAdoDa karI rahyAM hatAM: potAnuM e sthaLa setAnanA saMpUrNa kabajAmAM AvI gayuM hatuM ! te ja rAte tene phrI eka svapna dekhAyuM. temAM teNe eka moTo zilA-sthaMbha joyo, jenI Toce mAnava mukhAkRti kotarelI hatI. te ja vakhate teNe eka avAja paNa sAMbhaLyo - "e sthaMbha upara caDI jA!" 135 savAramAM paeNnuziyasa evI khAtarI sAthe UThayo ke, e svapna paramAtmAe ja mokalyuM che. ane teNe tarata potAnA ziSyone bhegA karyA ane jAhera karyuM -- 66 'mArAM vahAlAM saMtAno, mAre tamane choDIne javAnuM che. paramAtmA mane dUra mokalI rahyA che. mArI gerahAjarImAM mAre badale leviyananI AjJAmAM rahejo, ane ApaNA bhalA paoNlanI saMbhALa rAkhajo. tamane saune mArA AzIrvAda che!" sau tarata ja ghUMTaNiye paDayA; thoDA vakhata pachI jyAre teoe mAthuM UMcuM karIne joyuM, tyAre retALa kSitijamAM paeNnuziyasanI UMcI gherI AkRti dUra adRzya thatI jatI hatI. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekadaMDiye tAnivAsa potAnA AzramamAMthI nIkaLIne, rAta ane divasa cAlato pephanuziyasa pote niradhArelA eka prAcIna maMdiranA khaMDera pAse jaI pahoMcyo. alekjhAMDiyA jatI vakhate teNe e khaMDera joyuM hatuM. tenA avazeSo aneka zilAtaMbho upara khaDA hatA ane te staMbhonI Toca upara mAnava mukhAkRtio ke kamala-puSpanI AkRtio hatI. e khaMDeranA eka cheDe eka staMbha ekaladokala chaTo khaDo hato. tenI Toca upara tenA kaLaza samI strInI mukhAkRti hatI; tenA be lamaNAmAMthI gAyanAM be ziMgaDAM phUTI nIkaLatAM hoya tema kotarelAM hatAM. eNphanuziyasa tene jotAMveMta oLakhI gayo ke, tene svapnamAM dekhAyelo staMbha e ja hato. teNe aMdAja kADhI joyo to te staMbha lagabhaga batrIsa hAtha UMco hato. teNe tarata ja pAsenA gAmaDAmAM jaI, eka sutAra pAse eTalI UMcAInI nisaraNI banAvarAvI. pachI tene thAMbhalAne Teke goThavIne te enI upara caDyo. upara jaI, teNe ghUMTaNiye paDIne prabhune prArthanA karI "he prabhu, tame mAre mATe A nivAsa pasaMda karyo che, to mArI AkharI ghaDI sudhI tamArI kRpAthI huM ahIM rahuM, ema karajo." eNphanuziyase potAnI sAthe kazuM khAvApIvAnuM rAkhyuM nahotuM. bhagavAnanI marajI haze to, AsapAsanA kheDUto tene e thAMbhalAnA ghara upara ja khAvA-pIvAnuM pahoMcADaze, evI zraddhA teNe bAMdhI hatI. ane vastutAe paNa, bIje ja divase, nava kalAka pUrA nahotA 136 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekadaMDiyo taponivAsa 137 thayA ne keTalIka srIo roTalA, khajUra ane tAjuM pANI laIne tyAM AvI. temanI sAthenA chokarAo nisaraNI upara caDIne oNphanuziyasane badhuM pahoMcADI AvyA. thAMbhalA uparanI sapATa jagA eka mANasa paga lAMbA karI sUI zake teTalI nahotI. eTale paeNnuziyasa palAMThI vALIne beTho beTho potAnuM mAthuM chAtI upara TekavIne ja jeTalI UMgha laI zake teTalI laI zakayo. tethI, vastutAe jAgrata avasthA karatAM tenI e suSupta avasthA vadhAre AkarI sajArUpa banI rahI. savAre macchI-bAja paMkhIoe potAnI pAMkho tenA zarIra sAthe ghasavA mAMDI, tyAre te vedanA ane trAsano mAryo jhabakIne jAgI UThayo. thoDA ja vakhatamAM staMbha uparanA A tapasvInA samAcAra eka gAmaDethI bIje gAmaDe phelAI gayA. paeNnuziyasanA ziSyone paNa potAnA gurujInA A adbhuta ekaladaMDiyA nivAsanA samAcAra maLyA, tyAre teo jhaTa tyAM doDI AvyA, ane temanI paravAnagIthI e staMbhanI asapAsa temaNe potAne mATe jhUMpaDIo bAMdhI dIdhI. jANe navo Azrama vasI gayo! dara savAre teo e staMbhanI AsapAsa kuMDALuM vaLI UbhA rahetA ane paeNnuziyasa temane sadupadeza Apato -- "beTAo, tame, jisasa jemane khUba cAhatA hatA tevAM bALako jevA banI raho. muktino e ja mArga che. kAmavAsanA ja badhAM pAponuM mULa che. abhimAna, adekhAI, ALasa, gusso ane IrSyA -e badhAM ja tenAM vahAlAM saMtAno che. me' alekajhAMDriyAmAM enuM pramANa najare joyuM che: keTalAya tavaMgara mANasone e vAsanA, pUra AvelI nadInI jema, adhogatinA garbhamAM kheMcI jatI me jAte joI che. " A vicitra tapasyAnI vAta sAMbhaLI, eNkma ane serApiyAM maThonA mahaMto, e badhuM najare jovA tyAM AvyA. temanuM jahAja dUrathI pAse AvatuM jotAM ja paeNnuziyasane evo vicAra AvyA Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 tapasyA ane nigraha vinA na rahyo ke, bhagavAne potAne sarva sAdhu-tapasvIo mATe kevo dRSTAMtarUpa banAvI mUkayo che! pelA baMne mahaMtoe tyAM AvI tenI A vicitra tapazcaryA joI. pachI aMdara aMdara carcA karI laIne temaNe paeNnuziyasane staMbha uparathI nIce UtarI AvavA salAha ApatAM kahyuM -- 66 A jAtanI tapazcaryA badhI cAlu paraMparAonI viruddha che, manasvI che, tathA badhA niyamothI UlaTI che." paNa paeNnuziyase uparathI ja javAba Apyo - 66 tapasvI-jIvana pote ja anokhI ane manasvI vastu nathI to bIjuM zuM che? uparAMta, paramAtmA pAsethI maLelI nizAnI ane Adeza anusAra huM A staMbha upara nivAsa karuM chuM; tethI paramAtmA pAsethI judI nizAnI ke Adeza maLaze, to ja huM nIce UtarIza." ra pachI to bIjA paNa keTalAya tapasvI sAdhujano paeNnuziyasanA ziSyo sAthe joDAvA AvatA ane AsapAsa navI navI jhUMpaDIo bAMdhye jatA. ema jANo ke, tyAM eka staMbhatIrtha ja banatuM gayuM! keTalAka to saMta maeNphannuziyasanA anukaraNamAM e khaMDera-staMbho upara vasavATa karavA lAgI jatA; paNa pachI temanA dharmabaMdhuo taraphathI Thapako maLatAM tathA thAka ane trAsathI du:khI thaI jatAM, thoDA vakhatamAM ja e prayatna choDI detA. yAtrALuo paNa have dUra dUrathI AvavA lAgyA. musApharImAMthI bhUkhyA ane tarasyA teo tyAM AvI pahoMce, tyAre temane tAjuM pANI ane tarabUca vecavAno vicAra eka garIba vidhavAne Avyo teNe staMbhatIrthane aDhelIne ja potAnI dukAna lagAvI dIdhI. enuM joIne eka bhaThiyArAe tyAM bhaThThI lagAvI dIdhI ane roTI-roTalA zekI zekIne vecavAnA zarU karyA. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekadaMDiyo taponivAsa 139 ane jema jema mulAkAtIonI saMkhyA satata vadhatI cAlI tathA IjiptanAM moTAM moTAM zaheromAMthI mANaso tyAM AvavA lAgyAM, tema tema koI dhaMdhedArI mANasane tyAM musApharo, temanA nokaro ane temanAM jAnavaro mATe bhADAnA utArA jevI sagavaDa karavAno vicAra Avyo. pachI to thoDA vakhatamAM e staMbhanI sAme mAchalAM, zAkabhAjI, phaLa vagerenI dukAno lAgI gaI. eka hajAma paNa khullAmAM lokonI hajAmata karato ane potAnA ToLaTappAthI saune hasAvato. atyAra sudhI nIravatA ane zAMtimAM DUbI raheluM e khaMDeramaMdira have judAM judAM dRzyothI ane avAjothI dhamadhamI UThayuM. vIzIvALAoe khaMDeranAM jamIna nIcenAM bhayarAne dArUnA bhaMDaka banAvI dIdhAM. uparanA prAcIna staMbho upara dArUnI judI judI banAvaTonAM nAma laTakavA lAgyAM. jUnA kotarakAmavALI bhIMto upara vecAvA mATe bhaDathAvelAM prANIonAM zaba laTakAvavAmAM AvyAM. pachI to dhIme dhIme vistAra vadhatAM, AsapAsanA paDAvomAM zerIo aMkAI gaI, kAmacalAu maTho ane devaLo baMdhAyAM, tathA cha mahinAmAM to ghaNuM, adAlata, kedakhAnuM ane eka gharaDA aMdha lahiyAnI zALA paNa tyAM cAlu thaI gayAM. yAtrALuono to pAra na rahyo. bizapo ane bIjA dharmAdhikArIo paNa prazaMsAbharyA tyAM AvatA. eNnTiyokanA dharmAdhyakSa te arasAmAM ijiptamAM padhArelA hatA; te paNa potAnA badhA pAdarI-maMDaLa sAthe tyAM AvI gayA. temaNe oNphanuziyasanI asAdhAraNa tapazcaryAne khUba khUba biradAvI; pariNAme libiyana-arcanA badhA vaDAo paNa temanA abhiprAyane ja anusaryA. ane e bAbatanI jANa thatAM eNphema ane serApiyoMnA mahaMto paNa tyAM pAchA AvyA, ane pote prathama batAvelA virodha badala oNphanuziyasanAM caraNomAM pastAvo nivedita karI gayA! paNa eNphanuziyasa to potAnA aMtaramAM dhaMdhavAtI strInI kAmanAthI DaratAM Darato javAbamAM vagho - Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 tapasyA ane nigraha baMdhuo, huM je tapazcaryA AdarI rahyo chuM, te mArAmAM AvIne bharAyelI vAsanAone mATe bhAgye pUratI hoya. bahArathI mANasa keTalo nAno dekhAya che, paNa tenuM aMtara joIe to kevuM aphATa che! mArA aMtaramAM je jouM chuM, tenI sarakhAmaNImAM bahAra A badhuM dekhAtuM virATa vizva kaMI visAtamAM nathI! mArA aMtaramAM apavitra vicAronI Akho bhavasAgara jANe dhUghave che!" sAtamo mahino thaye to alekajhAMDriyAthI be tavaMgara vaMdhyA bAIo, A mahAtapasvInI kRpAthI potAne saMtAna prApta thAya te arthe, tyAM AvI, ane potAnAM vAMjhiyAM zarIra e staMbha sAthe ghasavA lAgI. pachI to rogIo ane du:khIono eka mahA-pravAha ja tyAM Avavo zarU thayo. lakavo, raktapitta vagerethI apaMga banelAM, ke bIjAM paNa amaLAyelA-cimaLAyelA ke phUlI gayelA avayavovALAM du:khI mANaso tyAM ToLe vaLavA lAgyAM. kaeNnsarathI jemanAM stano khavAI gayAM che evI strIo kapaDe DhaMkAIne tyAM AvatI ane potAnA e bhAgo tenI samakSa khullA karatI. eNphanuziyasa e sau upara krUsa-mudrA karato ane AzIrvAda Apato. hAthIpagA habasIo tyAM dadaDatI AMkhe AvatA ane tenI sAme bolyA vagara Atura najare UbhA rahetA. eka nAnI chokarIne mAnAmAM tyAM lAvavAmAM AvI. lohInI khUba UlaTIo thayA pachI te traNa divasathI UMghamAM ja paDI gaI hatI. tenAM mAbApa tene marI gayelI ja mAnatAM hatAM; paNa teno zvAsa haju cAlu hato. paeNphanuziyase prabhunI prArthanA karI tenA tarapha hAtha dharyo ke tarata teNe potAnuM mAthuM UMcuM karyuM ane AMkho ughADI! pachI to teNe karelA camatkAronI vAto cogaradama eTalI vyApI gaI ke, "IzvarI vaLagADa" kahevAtA roganA rogIo paNa tyAM thokabaMdha AvavA lAgyA. teo dUrathI e staMbha jue ke pachI dhUNavA mAMDe, jamIna upara ALoTavA lAge, ane pachI amaLAI Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekadaMDiyo taponivAsa 141 vIMTAIne daDo banI jAya. Avo temano Aveza joIne pAse UbhelAM sAdhu-jAtrALu strI-puruSa paNa e pramANe dhUNatAM-amaLAtAM dhULa phAkavA mAMDe ane bhaviSyavANI uccAravA mAMDe. 4 oNnuziyasa e badhAM tarapha joIne koI koI vAra paramAtmAne karagarI paDato - "prabhu, A badhAMnI apavitratAo ane rogo mane nivedita thatAM hovAthI ja mAruM zarIra ATalAM badhAM malina sattvothI banI gayuM che !" bharapUra jyAre jyAre koI bImAra ke gAMDuM mANasa sudharIne-nIrogI thaIne tyAMthI pAchuM pharatuM, tyAre tyAM teno varaghoDo nIkaLato ane loko A camatkArI dhAmanAM guNagAna gAtAM. e staMbhatIrtha apaMgoe sAjA thaI tajI dIdhelI ane tyAM rajU karelI ghoDIothI, kRtajJa strIoe apelI puSpamALAothI, ane yAtrALuoe judI judI bhASAmAM kotarelAM potAnAM nAmothI chavAI gayuM--UbharAI gayuM. A ane isTarano tahevAra Avyo tyAre to camatkAronA tIrthadhAmamAM hajAro lokono evo samaiyo thayo ke, gharaDerAo to prAcInakALanA camatkArabharyA divaso yAda karavA lAgyA. ane samaiyo hoya tyAM khela-tamAzo karanArA, dukAnadAro, vAhanovALA, pheriyAo, davAo vecanArAo, bhaThiyArAo, vezyAo, nartakIo, jugAranA aDDAvALAo - ema badhA ja pacaraMgI dhaMdhedArIo paNa bhegA thAya ja. ane rAta paDI, tyAre cArekora rasoI mATe, tathA ajavALA mATe saLagelAM tApaNAM, mazAlo, phAnaso ithI AsapAsanA pradezano dUra Izu khristanuM kabaramAMthI punarutthAna thayeluM tenI yAdagIrIno khristI tahevAra. 'guDa phrAiDe' pachInA ravivAre. * Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 tapasyA ane nigraha sudhIno dekhAva tArAjaDita AkAza jevo thaI gayo. Thera TherathI nRtyAMganAonAM nRtyasaMgIta tathA vAdyonA avAjo saMbhaLAvA lAgyA; ane jugArIonA tathA vezyAonA aDDAomAM lokonI avarajavara zarU thaI gaI. eTalAmAM acAnaka caMdrodaya thayo, ane nAIla nadInA pANI upara thAInI samagra AkRti camakatI camakatI UbhI thatI hoya evuM dRzya paiphanuziyasanI najare paDayuM! keTTAnuM dharmAtara ! divasa upara divasa pasAra thavA lAgyA; ane e tapasvI staMbha upara ja vasavATa karI rahyo. varSARtu vakhate chAjanI tarADomAMthI pANI aMdara AvatuM ane tene Akhe zarIre palALatuM. te vakhate ThaMDIthI akaDAI gayelA tenA avayavo hAlacAla paNa karI zakatA nahIM. bIjI stuomAM sUryathI baLatAM, ane jhAkaLathI ratUmaDAM banI jatAM tenAM aMgo uparanI cAmaDI taraDAIne tUTavA lAgI hatI, tathA tenA hAtha ane paga upara tene moTAM moTAM ghArAM paDyAM hatAM. paraMtu thAI mATenI tenI kAmanA haju pahelAM jeTalI ja tenA aMtaramAM jorathI bhabhUkatI hatI. tethI trAsIne te vAraMvAra pokAra karI UThato - "haju mArI tapasyA pUratI nathI thatI, prabhu? haju mane A apavitra vicAro zA mATe satAve che? to zuM AkhI duniyAnI kAmavAsanA mArI upara ja te mokalI ApavA mAMDI che, jethI e vaghInuM mArI A kAramI tapasyAthI mAraNa thAya? tethI ja saMtajanonAM hRdayomAM pApI jano karatAM vAsanAonuM ghamasANa vadhu prabaLa rahetuM haze? to bhale, prabhu, mane tuM AkhA jagatanI vAsanAonuM AkharI dhAma banAva!" Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 koTTAnuM dhamatara ! eka divasa e pavitra staMbha-tIrthamAM evI vAyakA UThI ke, alekjhAMDriyAno sUbo lusiyasa oNreliyasa koTTA pote A dhAmanI mulAkAte Ave che! - ane e vAyakA sAcI TharI. buThTho koTTA nAIlanI nahero ane vahANavaTuM tapAsavA nIkaLyo hato. A navA tIrthadhAmanI mulAkAta levAno ghaNA vakhatathI tene vicAra hato; eTale eka savAre vastutAe ja nAIla nadI jahAjonA saDhothI chavAI gaI. koTTA potAnA maMtrIo, vaidyarAja vagere rasAlA sAthe tyAM AvI pahoMcyo. te bahu jijJAsAvRtti dharAvanAro mANasa hato; tathA te je kaMI joto-tapAsato, tene noMdhI leto. potAno itihAsa-graMtha pUro karyA pachI, eka judA graMtha rUpe A badhuM mUkatA javAno teno vicAra hato. - pephanuziyasane jotAM ja te bolI UThayo - "vAha, A mANasa to eka vakhata mAro mahemAna banyo hato ! are hAM, gaye ja varase mArI sAthe teNe vALu karI hatI ane pachI eka naTIne upADIne te cAlI nIkaLyo hato !" tarata ja teNe potAnA maMtrIne e vAta noMdhI levA kahyuM; tathA thAMbhalAnuM kada vagere paNa mApI levA jaNAvyuM. pachI potAnA kapALa uparano parasevo lUchatAM lUchatAM te bolyo - "AdhArabhUta kahI zakAya tevA mANasoe mane jaNAvyuM che ke, A tapasvI eka varasa pahelAM A thAMbhalA upara caDyo che, tyAra pachI eka kSaNavAra paNa pAcho nIce Utaryo nathI! to zuM e vastu mAnava zarIrathI zakya che kharI, vaidyarAja?" vaidya javAba Apyo - "tana-manathI svastha mANasa je kadI na karI zake, tevuM gAMDo athavA rogI mANasa karI zake che. rogone kAraNe ghaNI vAra sAjA zarIravALA karatAM keTalAya gaNuM vadhu jora tana-manamAM UbhuM thAya che. are, keTalAya rogo vakhate to mananI zaktio asAdhAraNa vadhI Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 tapasyA ane nigraha gayelI meM joI che. kriyAna jyAre nAno hato tyAre totaDo hato ane mUrakha hato. paNa eka nisaraNI uparathI paDavAthI tenI khoparI phUTI gaI, tyAra pachI te eka mahA niSNAta kAyadAzAstrI banI gayo. A sAdhune paNa koI ne koI aMgamAM chUpo roga hovo joIe. uparAMta, A jAtano vyavahAra tame mAno cho eTalo muzkela ke asAmAnya nathI. bhAratamAM keTalAya haThayogIo ekAda varasa nahi, paNa vIsa-trIsa-cAlIsa varSa sudhI, eka ja sthAne nizcala thaIne rahetA meM sAMbhaLyA che." koTTAe javAba Apyo, "jyupiTaranA sogaMda! A to bhAre vicitra gAMDapaNa ! kAraNa ke, mANasa to hAlavA-cAlavA ane kAmakAja karavA janmeluM prANI che. ALasapUrvaka eka jagAe Ama sthira thaIne besI rahevuM, e to akSamya guno ja gaNAya; kAraNa ke, ethI rAjyane nukasAna thAya che. bhale keTalAka eziyAI dharmomAM AvI vAMdhAbharelI pravRtti mAnya rakhAtI haze; paraMtu, mArI jANa mujaba, bIjA koI dharmamAM e mAnya rakhAI hoya evuM sAMbhaLyuM nathI. huM jyAre sIriyAno gavarnara hato, tyAre herA nagaranA daravAjA AgaLa UbhI karavAmAM AvelI liMgAkRtionI Toca upara eka mANasa varSamAM be vakhata caDato ane eka eka aThavADiyuM tyAM raheto. tyAMnA loko ema mAnatA ke, tyAMthI te devo sAthe vAto kare che, tathA sIriyAnA lokonI samRddhi mATe vakIlAta kare che. e prathA mane to arthahIna lAgatI hatI; paNa lokonI rUDhio ane paraMparAomAM hastakSepa karavo e rAjapuruSanuM kAma nahIM; tethI e rUDhino niSedha nahoto karyo. loko upara navo dharma ThokI besADavo, e sarakAra mATe vAjabI na kahevAya; UlaTuM, loko je kaMI dharmAcAra pALatA hoya tenuM teNe . saMrakSaNa karavuM joIe. te AcAra sAro hoya ke khoTo, paNa te sthaLanI te kALanI bhAvanAone e anurUpa hoI, tenA baLe ja te TakI raheto hoya che. ane lokonA AcAra-vicAramAM sarakAra hastakSepa Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koTTAnuM dhamatara! 145 karavA jAya ke tarata lokone mana te julamagAra banI rahe che. uparAMta, e badhA prAkRtajanonA vahemothI para thavuM hoya, to temane samajavA prayatna karavo ane temane veThI levA, e ja ekamAtra mArga che." pachI thoDuM hAMphI laI tathA thoDuM khAMsI laI, teNe potAnA maMtrIne khabhe hAtha mUkI tene lakhAvyuM - beTA, noMdha kara ke, khristIonA keTalAka paMthomAM vezyAone upADI javI ane thAMbhalAo upara vasavATa karavo, e prazaMsanIya gaNAya che. tuM ema paNa umerI zake che ke, A badhA AcAro liMgapUjAnA pratIka che. paraMtu e muddA upara ApaNe e tapasvIne ja pUchaparacha karI laIe." ema kahI teNe paeNphaziyasa tarapha moM UMcuM karIne tene pUchyuM, "kema, paeNkanuziyasa, tuM eka vakhata mAro mahemAna banyo hato e tane yAda haze. to huM pUchuM teno javAba Apa - tuM A staMbha upara zA mATe caDyo che, tathA tyAM ja zA mATe rahe che? tArA manamAM A staMbha koI liMgapUjAnuM pratIka che?" peknaziyase koTTAne mUrtipUjaka gaNI kADhI, tene kazo javAba na Apyo; paNa tenA ziSya paMDita phaleviyane koTTAne kahyuM, "mAnanIya maherabAna, A pavitra puruSa AkhI duniyAnAM pApo potAnI upara kheMcI le che tathA anekanA rogo maTADe che." koTTAe tarata DokuM dhuNAvIne potAnA vaidyane saMbodhIne kahyuM, "jyupiTaranA sogaMda, vaidyarAja! tamArA dhaMdhAmAM A to tamAro koI prabaLa harIpha Ubho thayo lAge che!" vaidya javAba Apyo, "amuka rogo mArA karatAM e vadhu sArI rIte maTADI zakato haze e zakya che. dAkhalA tarIke, vAi-mRgIno roga. e roganuM mukhya kAraNa mAnasika hoI, AvA sAMkaDA thAMbhalA upara rahetA sAdhu, jarUra, e rogIonA nabaLA mana upara, khalabattA sAthe pharatA mArA jevA karatAM, vadhu tIvra prabhAva pADI zake. ta -10 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 tapasyA ane nigraha "" buddhi ane vijJAna karatAM keTalAya gaNI vadhu prabaLa evI bIjI zaktio che ja, enI nA na pADI zakAya. "e vaLI kaI zaktio?" koTTAe pUchayuM. "jema ke, vahema, ajJAna ane mUrkhatA. "" koTTAe tarata ja jaNAvyuM, "game tevAM Azcaryajanaka dRzyothI kheMcAI jaIne kAmagarA ane javAbadAra mANase kAmakAjano vakhata jarUra karatAM vadhAre bagADavo na ghaTe. mATe cAlo, ApaNe to nahero tapAsavAnA kAme pAchA lAgI jaIe. to Avaje, bhalA paeNnuziyasa ! koI vakhata tuM jamIna upara nIce Utare ane alekjhAMDyA tarapha Ave, to mane maLavA tathA mArI sAthe vALu karavA jarUra Avaje. "" AsapAsa UbhelA jemaNe koTTAnA A chellA zabdo sAMbhaLyA, temaNe e zabdone vistArIne phelAvavAmAM jarAya DhIla karI nahi; ane thoDA vakhatamAM ja cotarapha jAhera thaI gayuM ke, staMbha uparanA saMte nau-senAdhipati koTTAne dharmAMtara karAvI vizvAsI banAvI dIdho che! koTTAe vALu mATe ApeluM AmaMtraNa Izu khriste ziSyo sAthe karelA chellA vALu sAthe sarakhAvAIne, teno kevo kevoya mahimA gavAvA lAgyo. alabatta, jeoe e vAtane navI navI vigato zodhI zodhIne vadhAravA mAMDI, teo ja e vAtomAM mAnanArA prathama zrAddhALu hatA, e kahevAnI jarUra nathI. * pachI to koTTAnA rAjavaidyanuM tathA mahAmaMtrInuM paNa dharmAMtara sAdhavAmAM AvyuM hatuM, e vAta paNa chUpI na rahI. lIbiyAnAM mukhya devaLonA adhyakSoe 'sAcI vAto' tarIke A badhI vigatonI noMdha lIdhI; kAraNa ke, A camatkAra to hajAro mANasonI rUbarU jAheramAM sadhAyo hato. pachI to pUrva ane pazcimanA AkhA khristI jagatanI najara oNnuziyasa tarapha vaLI, ane sau koI potAnI dharmazraddhAne A saMtanA pratApa vaDe dRDhIbhUta karavA lAgyA. ITAlInAM vikhyAta nagaroe potAnAM Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 bhAgyo! pratinidhimaMDaLo enI tarapha mokalyAM ane khristI dharma upara kRpAdRSTi rAkhanAra pavitra sijhara kaoNsTaMTAIne tene eka patra lakhyo, je baDI dhAmadhUmapUrvaka tyAM lAvavAmAM Avyo. paraMtu, paraMtu,-e rAte, staMbhanI AsapAsa roja vikasatuM jatuM e zahera jyAre gADha nidrAmAM magna hatuM, tyAre eNphanuziyasane eka avAja saMbhaLAyo bhA ! AkAzavANI jevA saMbhaLAtA e gebI avAje paiphanuziyasane saMbodhIne kahyuM - "tArI vANI ane tArAM kRtyothI tuM vikhyAta tathA pratApI banyo che. Izvare tane potAnI sukhyAti arthe ja UMco uThAvyo che. temaNe ja tane camatkAro karavA, mAMdAone sAjA karavA, nAstiko ane pApIono hRdayapalaTo karavA, tathA vividha khristI-paMthone ekatrita karavA pasaMda karyo che." eNphanuziyase javAba Apyo - "IzvaranuM dhAryuM thAo!" gebI avAje potAnI vANI AgaLa calAvI - "atyArano bAdazAha potAnA bhAI kaoNsTaMTAInanA DahApaNane anusaravAne badale eriyasa ane mArkasa jevAnA bhUlabharelA siddhAMto tarapha DhaLelo che. tenA mahelamAM jaIne tene maLa! tArA gamana sAthe ja mahelanA kAMsAnA totiMga daravAjA ApoApa khUlI jaze; bAdazAhanA siMhAsana sAmenA suvarNajaDita bhoMyataLa upara tArA caMpalanA paDaghA paDaze, ane huM tenA hRdayano sadaMtara palaTo karAvI zakaze. pachI to tuM ekatrita thayelA ane jaMpelA AkhA khristI dharmasaMgha Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 tapasyA ane nigraha upara hakUmata calAvaze. vaLI jema AtmA zarIra upara zAsana kare che, tema dharmasaMgha AkhA sAmrAjya upara zAsana karaze; badhA seneTaro ane darabArIonI upara tAruM sthAna raheze. te lokonAM lobha ane kAmanAnuM niyaMtraNa karaze ane barbaronI dhRSTatAne DAraze. buThTho koTTA tane rAjyataMtrano ziromaNi banelo joI, tArA paga dhovA Avaze. mRtyu bAda tArA vALano janmo alekajhAnDriyA laI javAmAM Avaze tyAre yazasvI eNthaneziyasa paNa saMtano avazeSa gaNI tene cuMbana * karaze!" eNphanuziyase javAba Apyo-"bhagavAnanI marajI pAra paDo !" ATaluM kahI te Ubho thaI nisaraNIethI nIce UtaravA gayo, tevAmAM pelA avAje teno irAdo kalpI laIne tarata kahyuM- "nisaraNIe thaIne rakhe Utarato! e to sAmAnya janocita kRtya kahevAya. tane tArAmAM UtarelI zaktio ane siddhiono khyAla nathI. tArA jevo mahAtmA to havAmAM UDIne ja vicaraNa kare. mATe tuM havAmArge ja gatimAna thA!" eNphanuziyase kahyuM - "jevI prabhunI AjJA!" ATaluM kahI, te hAtha phelAvI havAmAM kUdako mAravA jato ja hato, tevAmAM acAnaka eka majAkabharyuM vidrapa hAsya tenA kAne paDyuM. bhayacakita thaI, teNe pUchyuM - - "Ama koNa hase che?" - "vAha! tuM mane oLakhI zakato nathI? kAraNa ke, haju to ApaNI maitrInI zarUAta ja thaI che; vakhata jatAM tuM mane vadhu sArI rIte oLakhaze. mitra, meM ja tane A thAMbhalA upara caDavA preryo che, ane tuM je rIte mArI IcchAone adhIna thayo che, tethI mane pUro saMtoSa thayo che. paMphanuziyasa, kharekhara huM tArA upara khuza chuM!" Vpheziyasa ekadama bhayathI rUMdhAtA avAje bolI UThyo - Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 bhAgyo! "dUra thA zayatAna, dUra thA! have meM tane oLakhyo. tuM ja Izu khristane pahADanA zikhare laI gayo hato ane tyAM te temane AkhA jagatanAM sAmrAjyono lobha dekhAyo hato." ATaluM bolatAMmAM to te hatAzAno mAryo paththara upara besI paDyo, ane aphasosa karavA lAgyo: arere, mane A vAtanI jarA vahelethI khabara kema na paDI? AMdhaLA, baherA ane lakavAthI jaDasaDa banelA jeoe mArAmAM vizvAsa mUkayo che, temanAthI paNa huM vadhu napAvaTa chuM. mAro paramAtmA sAtheno saMparka sadaMtara chUTI gayo che, ane huM malina sattvono ja maLatiyo banI rahyo chuM. huM svarga taraphathI AvatA ke naraka taraphathI AvatA avAjono paNa viveka nathI karI zakato. huM saMtAnanA sAgarItono kevo hAsyAspada banyo chuM! have huM samajyo; setAna ja mane ahIM laI Avyo che! mane A staMbha upara caDAvatI veLA, kharI rIte, teNe mane kAmanA ane ghamaMDanI Toce ja caDAvyo che. IzvarathI to huM eka ja vikhUTo paDI gayo chuM. temanI apakadI mane mUMjhavI rahI che. IzvaranuM ja zaraNuM mAre hovuM joIe, tene badale te to mane kyAMya ravaDato mUkI dUra bhAgI gayA che! mAre have temanI ja pAchaLa paDavuM joIe! A staMbha-zilA to have mane bALI-prajALI rahI che. huM tene choDI jaladI IkavaranI pAchaLa ja doDuM!" ATaluM gaNagaNI, teNe nisaraNIno dAMDo pakaDI nIce UtaravA mAMDyuM. te vakhate staMbhanI Toca uparanuM strI-mukha tenI sAme joI jANe vikaTa hAsya hasya. pekanuziyasane khAtarI thaI gaI ke, pote atyAra sudhI setAnanA ane tenAM hathiyAronA hAthamAM ja ramI rahyo hato, tathA potAnI kAyamI adhogati ja sAdhI rahyo hato. jaladI jaladI nisaraNIethI UtarIne te jamIna upara AvI gayo. tenA paga UbhA rahevAnuM ke cAlavAnuM jANe bhUlI gayA hatA; Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 tapasyA ane nigraha eTale ekadama to tene lathaDiyuM AvI gayuM. paraMtu tene A zApita staMbhanA paDachAyAthI paNa dUra bhAgavuM hatuM. eTale te parANe parANe paNa dAMta kacakacAvIne tyAMthI doDavA lAgyo. AsapAsanuM badhuM loka gADha nidrAmAM paDI jaMpI gayuM hatuM. eTale koInI paNa najare paDyA vinA te dukAno, vIzIo, zerIo, rastAo vagerene pAchaLa choDI, lIbiyana TekarIo tarapha bhAgyo. eka kUtaro bhasato bhasato tenI pAchaLa paDayo, te cheka raNanA kinArA sudhI AvIne thobhyo. chevaTe bhUkha, tarasa ane thAkathI lagabhaga mRtaprAya thaIne eka prAcIna vizALa mRta-nagara pAse te AvI pahoMcyo. te nagara kabaronuM ja hatuM. alabatta, prAcIna samayanI e kabaro moTI ImArato jevI ja hatIparaMtu badhI khaMDera banI gayelI hatI. koI imAratane bAraNAM to hatAM ja nahi; ane aMdaranA keTalAya aMdhArA kamarAomAM chupAyelAM jaMgalI prANIo ane sarIsRponI camakatI AMkho tagatagatI dekhAtI hatI. e mRta-nagaramAMthI pasAra thato thato chevaTe te tADanA jhuMDa vacce AvelI ane eka jharaNAne kinAre UbhelI imArata AgaLa AvIne gabaDI paDyo. A kabara mULe ghaNI ghaNI rIte suzobhita haze. joke atyAre tene kamADa to hatAM ja nahi; eTale bahAra paDyAM paDyAM ja tenI najare suzobhita bhIMtacitrovALo eka khaMDa paDyo. eNphanuziyasa dIdI nizvAsa sAthe bolyo "A sthaLa ja huM mArA prAyazcitta ane tapazcaryA mATe pasaMda karuM chuM." jamIna upara ja ghasaDAto ghasaDAto te e khaMDa tarapha AgaLa vadhyo. tenA gaNasArAthI keTalAMya sApa-gho vageremAM nAsabhAga macI rahI. thAkathI lagabhaga behoza banIne aDhAra kalAka sudhI te e kamarAnA bhoMyataLa upara paDI rahyo. tyAra pachI UThIne teNe jharaNA pAse Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAgyo! 151 jaI khobA vaDe pANI pI lIdhuM ane thoDuM khajUra utArI tathA kamaLanA dAMDA cAvI teNe bhUkha zamAvI. teNe have savArathI sAMja sudhI pharasa upara mAthuM TekavIne ADA paDI rahevAnI ugra tapasyA AraMbhI. eka divasa te Ama ja UMdhe moMe paDelo hato, tevAmAM teNe eka avAja sAMbhaLyo - tuM A badhAM citro tarapha najara kara; jethI tuM kaMIka zIkhI zake. " pephanuziyase bhIMta tarapha moM UcuM karIne joyuM. tenA upara koInA ghara-saMsAranI vividha-raMgI prasaMgo cItarelA hatA. kadAca ahIM dATelA rAjavInA ja haze. citro ghaNA prAcIna samayanAM hatAM, paraMtu badhA prasaMgone adbhuta rIte AbehUba rajU karatAM hatAM : rasoiyAo gAla phulAvI cUlo pheMkatA hatA; keTalAka judAM judAM prANI-paMkhI kApIne bhUjatA hatA ane rAMdhatA hatA; thoDe dUra koI zikArI bANa vaDe vadhelA haraNane khabhe laIne Avato hato; eka ThekANe kheDUto vAvaNI karatA hatA, laNatA hatA, ane khaLAmAM anAja UpaNatA hatA. bIjA citramAM strIo taMtuvAdyo ane baMsIonI saMgatamAM nAcatI hatI. eka suMdara yuvatI pAradarzaka kapaDAM paherI vINA vagADI rahI hatI. teno kezakalApa suMdara rIte gUMthelo hato ane temAM phUla-veNInI mohaka racanA karelI hatI. tenuM mukha ane AMkho barAbara potAnI sAme ja joI rahyAM hoya ema dekhAtuM hatuM, ane eNphanuziyasa e citranI sajIvatA joIne hADehADa kaMpI UThyo tathA AMkho nIcI karI gayo. teNe pelA avAjane saMbodhIne kahyuM - tuM mane A citro sAme jovAnuM zA mATe kahe che? alabatta, A kabaramAM mArA paga nIcenA kuvAne taLiye kaphana-peTImAM - poDhelA mUrtipUjakanA jIvanaprasaMganAM e citro haze." Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 tapasyA ane nigraha pelA avAje javAba Apyo, "te mANasa bhale marI gayo che, paNa eka vakhata te potAnuM jIvana pUrepUruM mANI gayo che; paraMtu, tuM marI jaIza tyAre jIvanano rasa cAkhyA vinA ja marI gayo hoIza!" mArAthI bhAgIne kayAM jaIza? jyArathI paMphanuziyase te avAja sAMbhaLyo tyArathI te eka kSaNabhara paNa jaMpI zakyo nahi. pelo avAje tene satata saMbodhana karyA karato. bhIMta uparanI pelI yuvatI paNa have mAtra tenA tarapha apalaka najare joI rahevAne badale vAraMvAra tene saMbodhana karyA karatI: juo tapasvI, huM kevI suMdara chuM; mane prema karo! tamArA aMtaramAM dhUMdhavAI rahelA premane mArA prema-nItaratA AliMganamAM zAMta thavA do. mArAthI Daro cho zA mATe? tame mArAthI bhAgIne kayAM jazo? huM to strInuM sauMdarya chuM. mUrakharAja, phUlonI khuzanumA tAjagImAM paNa tamane mArA caherAnuM darzana thaze; tAlavRkSonA sughaTita sauMdaryamAM ke kabUtaronA manohara uyanamAM paNa huM ja tamane dekhAIza! haraNonI suDoLa tarala chalaMgomAM, ke jharaNAMnA kalaravamAM paNa huM ja taravaratI hoIza! caMdranI sumadhura cAMdanImAM ke AMkho IcI do to tamArA potAnA aMtaramAM paNa tame bIjuM zuM joI zakavAnA hatA? "ahIM poDhelA manuSya mane tenA hRdaye cAMpI hatI, te vAtane hajAra varSa thayAM; teNe mArA menuM chevaTanuM cuMbana prApta karyuM hatuM te vAtane paNa teTalAM ja varSa thayAM, chatAM tenI A gADha nidrA paNa, juo, premarasathI-tenA AnaMdathI kevI sabhara bharelI che! are paMphanuziyasa, tame mane oLakhI nahIM? huM tamArI thAInA asaMkhya avatAromAMnI eka chuM. tame vidvAna cho, Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArAthI bhAgIne kyAM jaIza? 153 zAstrAbhyAsI cho, eTale vastuonuM svarUpajJAna tamane haze ja. vaLI tame ghaNI musApharI paNa karI che; ane musApharIthI mANasanI samaja ghaNI vadhe che. tame sAMbhaLyuM haze ke, thAI pahelAM ArgesamAM helana nAme avatarI hatI, ane pachI thIbdha hekeTapila rUpe. thISmanI thAIra huM ja hatI, e tame nathI jANatA? jyAre huM jIvatI hatI tyAre A duniyAnAM pApomAM mAro moTo hisso hato. ane have mAtra chAyArUpa banI rahI hovA chatAM haju paNa, priya, huM tamArAM pApomAM hisso laI zakuM tema chuM. priyatama! tamane navAI kema lAge che? khAtarI rAkhajo ke, tame jyAM jyAM jazo tyAM tamArI thAI hAjarAhajUra haze!" pephanuziyase trAsanA mAryA potAnuM kapALa pharasabaMdhI upara pachADayuM, ane bhaya-trAsanI kAramI cIsa nAkhI. paraMtu dara rAte pelI vINAdhAriNI aMganA have bhItathI UtarI tenI taddana najIka AvatI ane potAno madhura zvAsozvAsa tenA kAne athaDAya e nikaTatAthI premagoSThI karatAM tene kahetI - "priyatama, mAnI jAo! mane prema karo! khUba utkaTatAthI prema karo. tame jyAM sudhI mane nakArazo, tyAM sudhI huM tamane jaMpavA nahIM dauM. mRta strInI dhIraja kevI moTI hoya che, enI tamane khabara nathI. jarUra paDaze to tamArA aMtakALa sudhI paNa huM rAha joIza. ane huM to mAyAvinI chuM, eTale tamArA zabamAM paNa evo prANa pUrIza, je tamArA zarIrane punarjIvita karaze; eTaluM ja nahi paNa, pachI huM je mAgIza te mane Apaze. ane pephanuziyasa, tamAro 1. grIka daMtakathAnI eka sarvottama suMdarI. te paraNI hatI menelaoNsane; paNa pachI TraoNyanA rAjA priyAmanA putra sAthe bhAgI gaI hatI; eTale Trojana yuddha thayeluM. 2. AthensanI eka gaNikA. (I. sa. pU. 4thuM saikuM). alekajhAnDara tathA TaoNlemI-1nI rakhAta te hatI. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 tapasyA ane nigraha AtmA svargamAM rahyo rahyo tamArA zarIrane satata pApAcaraNa karatuM joze, tyAre tamArI kevI vale besI jaze, e to vicAro! Izvare paNa kayAmata pachI tamAruM zarIra tamane pAchuM ApavAnuM vacana ApyuM che, eTale temanI mUMjhavaNa paNa jovA jevI thaze! malina sattvathI ujajIvita thayelA ane mAyAvinIthI rakSAyelA tamArA zarIrane Izvara paNa svargIyatA zI rIte arpI zakaze vAru? tame e muzkelIno vicAra karyo lAgato nathI; Izvare paNa nahi. ane tamane khAnagImAM vAta karuM, to Izvara kaMI eTalo badho samajadAra paNa lAgato nathI! eka sAmAnya jAdugara paNa tene chetarI jaI zake ane tenI pAse lokone DarAvavA mATenI megha-garjanA ane varasAdanI jhaDIo na hoya, to to gAmaDAMnAM chokarAM paNa pAse jaIne tenI dADhI kheMcI Ave! are, tenA pratispardhI pelA sApa jeTalI paNa tenAmAM akkala kayAM che? e sApa to kharekhara eka adbhuta kalAkAra che. huM ATalI suMdara chuM, tenuM kAraNa teNe mane A badhAM AkarSaNothI zobhAvI che, e ja che. teNe ja mane mArA vALa gUMthatAM zIkhavyuM che, tathA nakha zaNagArIne mArI AMgaLIone gulAbI banAvatAM paNa! tame nAhaka atyAra sudhI ene khoTI rIte samajatA AvyA cho. te saMgItajJa tathA premI sattva che. tenI sAthe takarAra AdarIne tame kharI rIte vijJAna ane sauMdarya sAthe takarAra AdarI che. tethI ja tame ATalA du:khI du:khI thaI gayA cho. ane tamAro paramAtmA to tamane madada karavA saraso TUMkato paNa nathI! ane te AvI zake e mane saMbhavita paNa lAgatuM nathI. kAraNa ke, te jo AkhA viva jeTalo vyApaka hoya, to e saheja hAlavA jAya to AkhuM vizva avakAzamAMthI Tyuta thaI jAya! to mArA vahAlA suMdara tapasvI, samajo mane cuMbana karo!" eNphanuziyasa have gabharAI gayo. tene vadhu phikara e vAtanI peThI ke, A bhIMta uparanI strI jema jAdune jore hAlavA-cAlavA Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArAthI bhAgIne karyAM jaIza? 155 bolavA lAgI, tema jo potAnA paga taLe daTAyelo rAjA paNa jAdune jore bahAra nIkaLI Avyo, ane pachI A vINAdhAriNI sAthe premaceSTAo karavA lAgyo, to potAnuM zuM thaze? ane eTalAmAM kharekhara teNe eka gADha cuMbanano avAja sAMbhaLyo ja! jAdu ane mAyAnI zaktiothI adbhuta adbhuta camatkAro sarajI zakAya che, e vAta te jANato hato ane temAM mAnato paNa hato. pachI to rojabaroja judI judI jAtanA AbhAso tene dekhAvA lAgyA. judA judA tattvaciMtako AvI tAttvika dalIlothI jisasa-bhaktinI vyarthatA tene samajAvavA lAgyA:- jagatamAM je sauMdarya che, je sukhabhoga che, temane svIkArI laI, sarajanahAranI sRSTirUpI kalAkRtine saphaLa banAvavI, e ja kharo puruSArtha che, kharI kRtArthatA che; jagatane ane potAnI jAtane, paralokanI koI ajJAta vastunI gAMDI jhaMkhanAmAM nakAravAM, e mUrkhatA ja che. Ama paeNnuziyasane satata tana ane mananI tAvaNI ane satAmaNI zarU thaI. setAne tene eka kSaNa paNa jaMpavA dIdho nahi. A kabaranI nIravatA tene mATe koI moTA zaheranI zerIo karatAM paNa vadhu avarajavara ane dhAMdhalavALI banI rahI. bhUtAvaLo moTe avAje hasyA karatI, ane lAkho malina sattvo tenI najara samakSa bo prAkRta vyavahAra AcarI bajAvatAM. sAMjanA te jharaNAne kinAre jAya, tyAre tyAMnA kAMThA upara nAcatI apsarAo, gAMdharvIo ane kinnarIo tene potAnAM nRtyanAM vamaLamAM khecI javA prayatna karatI, bhUtapizAca to have tenAthI jarAya bItAM nahi. teo cheka pAse AvI tene saMbodhatAM, apamAnita karatAM, ane TakA paNa mAratAM. eka bhUta to tenI keDe bAMdhelo janoI-kaMdoro ja choDI gayuM! chevaTe teNe potAnA hAtha vaDe kAMIka kAmakAja karIne, zarIrAma vaDe, potAnA manane bIje rokI kAMIka zAMta pADavAno vicAra karyo. jharaNA pAse thoDAMka keLanAM jhADa hatAM. tyAMthI te thoDA dAMDA toDI Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 tapasyA ane nigraha lAvyo, ane patharA vaDe temane kacarI, temanA taMtu kADhIne potAnI keDano kaMdoro banAvavA lAgyo. badhAM malina sattvo A joI nAkhuza thayAM. tatkALa to teo kaMIka jhaMkhavAIne AsapAsa zAMta UbhAM rahyAM. pelI vINAdhAriNI paNa bhIMta uparanA potAnA sthAne coTI rahI. paeNnuziyasa keLanAM thaDa kacarato gayo, tema tema tenI hiMmata ane zraddhA kaMIka pAchI AvavA lAgI. adhi 1 jAtamahenatano mArga apanAvavA lAgatAM ja, zarIrAmane kAraNe, paeNnuziyasanuM mana svastha thavA lAgyuM ane tenI zrAddhA pAchI sphuravA lAgI. zaMkA-kuzaMkAnAM je jALAM tenA manamAM jAmavA lAgyAM hatAM, te paNa sApha thavA lAgyAM. tene vicAra Avyo ke, zraddhAnA baLathI pote jarUra pAra UtarI jaze-- bhale je bAbatamAM zrAddhA rAkhIe, te dekhItI tarkabaddha na lAgatI hoya. pachI to keLanA taMtuone sUrya ane jhAkaLamAM pAtharavA, ulaTAvavA temanI kALajI rAkhavI, temane kohavAI jatA aTakAvavA, e kAmamAM cIvaTapUrvaka te lAgyo. te taMtuo AmaLIne prathama teNe potAno kaMdoro banAvI lIdho. tyAra bAda teNe baruo kApI lAvI, temanI sAdaDIo ane TopalIo banAvavA mAMDI. pariNAme, kabrastAnano e kamaro jANe TopalIo gUMthanAranI dukAna hoya evo banI rahyo. paraMtu, hajuya paramAtmAnI kRpA pUrepUrI tenI upara UtarI nahi. eka rAte te potAnI pAse ja cAlatI lAgatI vAtacItanA avAjathI Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhi 157 jAgI UThayo. teNe AsapAsa joyuM ane kalpanA karI ke, e avAja kabaramAM daTAyelA pelA mRta rAjavIno che. kAnaphU siyAnA avAje utAvaLe utAvaLe te kaheto hato "helana! helana ! jaladI Ava, ApaNe bhegAM snAna karIe!" eka strI ke jenuM mAM paeNnuziyasanA kAna pAse ja hatuM, te bolI, "priyatama, huM zI rIte UThuM? juone A sAdhuDo- .. "" ane paeNnuziyasane acAnaka khabara paDI ke, potAno gAla eka strInI chAtI upara dabAyelo che. pelI vINAdhAriNIne te tarata oLakhI gayo. te saheja UMco thayo eTale pelIe UThavA mATe potAnI chAtI saheja UMcI karI. tarata ja paeNnuziyasa enA madhura, garama, sugaMdhita zarIrane pAcho jorathI vaLagI paDayo ane bolyo-- "rahe, rahe, mArI svargIya devI!" paraMtu pelI to sarakIne kayAranI uMbara upara pahoMcI gaI hatI. te caMdranAM kiraNamAM camakatA madhura hAsya sAthe bolI - "" vAha, huM zA mATe ahIM rahuM? AvI tIvra kalpanAzaktivALA tamAre mATe to kalpanA-rUpa mAro paDachAyo ja pUrato thaI paDaze! uparAMta, tame mArI sAthe pApa AcarI ja beThA cho! have ahIM rokAI rahevAnuM mAre bIjuM zuM vizeSa prayojana paNa che?" paeNziyasa te rAtrI daramyAna khUba raDayo; pachI savAra thatAM eka namra ThapakA jevI prArthanA te gaNagaNyo-- "jisasa, mArA prabhu! tame mane kema visArI mUkayo che? huM kevA bhAre jokhamamAM chuM e zuM tame jotA nathI? he dayALu uddhAraka, mane madada karo! tamArA pitA to have mane jarAya cAhatA nathI, tathA mArI eke vAta sAMbhaLatA nathI; temanI mane saheje paNa AzA nathI, ane mArI samajamAM paNa koI rIte te AvatA nathI. have mane tamAro ja Azaro rahyo che. tame to strIne peTe janmyA cho! huM je pRthvI upara A badhAM pralobhanomAM sijhAto ane zekAto Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 tapasyA ane nigraha AthaDuM chuM, te dharatI upara tame Daga bharyA che. tamane paNa setAne lobhAvyA hatA. tamArA caherA upara paNa te vakhate vedanAno parasevo phUTI nIkaLyo hato. eTale huM have tamAruM ja zaraNa lauM chuM, mArA baMdhu jisasa!" paraMtu A prArthanA teNe karI tenI sAthe ja e kabrastAnamAMthI eka vikaTa hAsya UbhuM thayuM, ane tenA kAna phoDI nAkhe evo bhayaMkara avAja tene saMbhaLAyo-"hA-hA-hA!A prArthanA to mArkasane chAje tevI thaI!oNphanasiyasa eriyana che! oNphanuziyasa eriyana che!" ane jema vIjaLI paDI hoya tema e sAdhu behoza banI jamIna upara tUTI paDyo. - jyAre teNe AMkho ughADI, tyAre teNe potAnI AsapAsa keTalAka sAdhuone joyA. teo tenA upara pANI chAMTatA hatA, pavana nAkhatA hatA, ke prArthanA karatA hatA. bahAra UbhelA keTalAyanA hAthamAM tAlapatra hatAM. teomAMnA eke tene khulAso karatAM kahyuM, "ame A raNapradezamAM thaIne jatA hatA, tevAmAM A kabaramAMthI nIkaLatI kAramI bUmo ame sAMbhaLI. aMdara AvIne joyuM to tame jamIna upara behoza banIne paDelA hatA. jarUra, bhUtoe ja tamane gabaDAvI pADyA haze; paNa amane AvatA joI, teo bhAgI gayAM lAge che." pephanuziyase mAthuM UMcuM karI joyuM ane dhImA avAje pUchyuM - "tame baMdhuo koNa cho? ane tame tamArA hAthamAM tAlapatra kema rAkhyAM che? mAro daphanavidhi karavA mATe?" eriyasa (I.sa. 256-336) lIbiyAno dharmazAstrI hato. teno siddhAMta hato ke, Izvare sRSTi utpanna karyA pahelAM potAno putra jisasa utpanana karyo hato; je zAzvata paNa nathI ke tenA pitAnI samAna paNa nathI. ethaneziyase (I. sa. 295-373) A siddhAMtano virodha karelo ane te matane nAstika TharAvelo. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidha teomAMnA eke javAba Apyo-- .. "baMdhu, tamane khabara nathI ke, pitAguru eNnthanI ekaso pAMca varSanA thayA che; tathA temano aMtakALa najIka Avyo che, evI temane AgAhI thaI che. eTale kolDrina parvata uparathI te potAnAM dharmasaMtAnone chevaTanA AzIrvAda ApavA nIce UtarI AvyA che. ame hAthamAM tAlapatra laI, temanAM darzanArthe jaIe chIe. paraMtu baMdhu, AvI moTI bInAnI tamane khabara paNa nathI e kevuM? A kabrastAnamAM koI devadUta AvIne tamane e vAtanI khabara kahI na gayo?" "arere, huM evI kRpAno adhikArI nathI. A kabrastAnamAM to malina sattvo ane bhUtAvaLa ja rahe che. huM eNnTinono mahaMta paeNnuziyasa chuM; mArA kalyANa mATe prArthanA karajo; huM paramAtmAno ati halakaTa dAsa chuM. "" 159 ** " are, zuM tame ja oNphanuziyasa pote cho? vAha, tamArAM satkRtyo ane camatkArone kAraNe tame to mahAtmA eNnthanInA ja barobariyA thavAnA cho, ema sau koI mAne che. vAha, tame to gaNikA thAIne prabhune mArgo vALI che! tame staMbha upara rahetA hatA, tyAMthI devadUto . AvIne tamane AkAzamArge laI gayA, e bInA staMbha pAse rAte cokI karanArAoe najaronajara joI hatI. tame devadUtonI zveta pAMkho vaccethI hAtha lAMbo karIne AsapAsanA monava nivAso upara AzIrvAda varasAvatA cAlyA gayA hatA, bIje divase tamane e staMbha upara na joIne cotarapha hAhAkAra thaI gayo. paraMtu tamArA ziSya leviyane pote tamArA AkAzamArga prayANanI camatkArI vAta sau koIne kahI saMbhaLAvI, ane pachI te tamArA ziSyono mahaMta banyo. pelo mUrakha paoNla A badhI vAtono virodha karavA lAgyo. te ema ja kaheto ke, svapnamAM teNe barAbara joyuM che ke, tamane to ja upADI gayAM che. lokoe e sAMbhaLI tenA upara patharA mAravA mAMDayA, ane te Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 tapasyA ane nigraha jIvato rahyo e ja tenuM bhAgya! mAruM nAma jhojhimasa che; ane A badhA sAdhuono huM mahaMta chuM. to staMbha uparathI tamane devadUto mAraphata upADAvI paramAtmAe A daramyAna tamArI mAraphata je je camatkArI nRtyo karAvyAM hoya, tenI kathA to amane kaho!" paeNnuziyase javAbamAM eTaluM ja kahyuM, "bhAI, tuM mAne che tema paramAtmAe mArA upara kazI kRpA nathI varasAvI; UlaTuM temaNe to mane bhayaMkara pralobhanonA ghamasANamAM nAkhyo che." jhojhimase javAba Avyo--- "pavitra pitAjI! ApaNe yAda rAkhavuM joIe ke, moTAmAM moTA saMto ane tapasvIone sauthI AkarI kasoTIomAMthI pasAra thavuM paDe che. eTale, paramAtmAe devadUto mAraphate tamane svargamAM potAnI pAse bhale teDI na lIdhA hoya; paraMtu paramAtmAe e rItanuM darzana tamArA paTTaziSya leviyana, bIjA sAdhuo tathA keTalAya lokone karAvyuM ja che; eTale kharekhara tame e kRpAnA adhikArI banI cUkayA ja cho." pachI paeNziyase paNa saMta eNnthanInAM darzane jaI temano AzIrvAda prApta karavAno niradhAra karyo. eTale te jhojhimasa sAthe e sAdhumaMDaLInI AgaLa cAlavA lAgyo. sAdhumaMDaLI stotro gAtI, e be senAnIone anusaravA lAgI. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 saMta eNnthanInI vidAya 1 jhojhimasa ane paeNnuziyasa baMne jaNa, temanI pAchaLa AvatA sAdhuonI AgevAnI laIne, saMta eNnthanInAM darzane javA AgaLa cAlyA. rastAmAM paeNphanuziyase kahyuM 66 'Izvara advitIya - eka che; kAraNa ke, te satya che; ane satya eka ja hoya. A jagata anekarUpa che, ane tethI te satya che - mithyA che. jagatanA padArthonI vividhatA sukhaprada tathA AkarSaka lAge che, eno artha ja e ke, te aniSTarUpa che. A jagatanA badhA AkarSaka - lobhAmaNA padArthono arka hoya, to te mohinI strI che. eTale je mANasanuM mana srI taraphathI sIlabaMdha banI rahyuM hoya, te mANasa ja sukhI che." jhojhimasa tenAM A upadezavAkayo sAMbhaLI temanA mananaciMtanamAM paDI gayo, ane thoDI vAra pachI bolyo :~ 66 pitAjI, tame je A hArdika satya pragaTa karyuM, te sAMbhaLyA pachI mane mArAM pApa ane nirbaLatAnI kabUlata tamArI AgaLa karI levAnuM mana thAya che. AvI kabUlatathI pApa dhovAI jAya che, evuM zasravacana che. huM sAdhu thayo, te pahelAM bahu durAcArI ane svacchaMdI hato. madorA zahera enI svarUpavatI vezyAo mATe mazahUra che. tyAM meM dareka prakArano sukhabhoga mANyo che. roja rAte huM mArA jevA juvAna vilAsIonI sobatamAM e badhI rUpasuMdarIo sAthe mijabAnI uDAvavA jato ane pachI mane je vadhu pasaMda paDe tene 161 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 tapasyA ane nigraha mAre ghera laI Avato. mArI kAmukatAnI mAtrAnI to tamArA jevA saMta-tapasvIone kalpanA paNa na Ave. TUMkamAM kahuM to, meM sAdhvIo ane maThanI adhyakSa-mAtAone paNa choDI nathI. huM haMmezAM madyapAnathI mArI iMdriyone uttejita rAkhato ane AkhA madorAmAM mArA jeTalo aThaMga garADI bIjo koI nahoto. te vakhate paNa huM khristIdharmI hoI, krUsArUDha jisasamAM zraddhAvALo to hato ja. dhIme dhIme mArI milakata A badhA durAcAro -atyAcAromAM khalAsa thaI gaI; ane mane garIbAIno DaMkha satAvavA lAgyo. e ja arasAmAM mArA A badhA vilAsI jIvanano eka sobatI bhayaMkara rogamAM sapaDAyo. tenA DhIMcaNa bhAgI gayA, tenA thatharatA ane amaLAtA hAtha tenA kAbUmAM na rahyA, ane tenI AMkho mIMcAI gaI. mAtra vedanAthI, tenI chAtImAMthI, pazunA bAMdhaDavA jevo avAja satata nIkaLyA karato. mArA garIbAInA du:khe mane hitakara vicAro tarapha vALyo ja hato; ane mArA mitranI rogathI thayelI A durdazA meM joI. AthI mane paramAtmA evI kAramI sajA kare te pahelAM ja mArAM pApanuM prAyazcitta karavAno vicAra Avyo : huM saMsAra tajIne sAdhu thaI gayo ane nirjana raNapradezamAM jaI meM tapasyA karavA mAMDI. vIsa varSa thayAM huM have evI zAMti ane nirAMta anubhavI rahyo chuM, jevI pahelAM mArA sukhavilAsanA divasomAM paNa meM kadI nahotI anubhavI ! mArA ziSya-sAdhuo ane huM paNa vaNakara, zilpI, sutAra ane lahiyAnuM kAmakAja karyA karIe chIe; joke mane lahiyA karatAM hAtha-majUrInAM kAma vadhu phAve che ane game che. mArA divaso have AnaMdabharyA banyA che ane mArI rAtrio gADha ni:svapna nidrAmAM vIte che. paramAtmAnI mArA upara kharekhara kRpA thaI hoya ema mane lAge che, kAraNa ke, mAro uddhAra thavAnI AzA, ATaATalAM pApa karelAM che tema chatAM, mArA aMtaramAM sAbUta rahI che." Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMta eNnthanInI vidAya A zabdo sAMbhaLatAM ja oNphanuziyasa AkAza tarapha AMkho UMcI karIne manamAM gaNagaNyo "ATaATalAM pApAcaraNa karanAra mANasa tarapha, he prabhu, tame kRpAdRSTi dAkhavo cho; paraMtu tamArI badhI AjJAonuM pAlana karanAra mArAthI tame vimukha ja raho cho! A te tamAro kevo nyAya?" jhojhimasa acAnaka potAnA hAtha lAMbA karIne dUra kazuMka batAvatAM bolI UThayo- juo pitAjI! kSitijanI baMne bAjue UbharAtI kIDIo jevAM kALAM kALAM dhAbAM dekhAya che. ApaNI peThe saMta eNnthanInAM darzane javA nIkaLelA sAdhuo ja te che!" jyAre paiphanuziyasa ane jhojhimasa samaiyAne sthaLe AvI pahoMcyA, tyAre teoe joyuM ke, sAdhu-tapasvIonuM e lazkara, traNa paMktimAM ardhacaMdrAkAra goThavAI gayuM hatuM: prathama paMktimAM raNapradezanA vRddha AzramavAsIo hatA; temanA hAthamAM phUsa hatA, ane temanI lAMbI dADhIo cheka jamIna sudhI jatI hatI. bIjI paMktimAM eNphrema ane serApiyAnI hakUmata heThaLanA sAdhuo tathA nAIla-kAMThAnA maThavAsIo hatA. temanI pAchaLa, trIjI paMktimAM dUra dUranA parvatomAMthI AvelA tapasvIo hatA. temanA dIdAra anokhA hatA: tapathI temanAM zarIra sukAI kALAM paDI gayAM hatAM; keTalAke cIMtharAMnI vicitra kaMthAo oDhI hatI; keTalAke barunI banAvelI sAdaDIo kamare TvaTI hatI; to keTalAka to mAtra potAnA zarIranA vALathI DhaMkAyelA digaMbaro ja hatA! AkhI medanI evI lazkarI zistathI goThavAyelI hatI ke, eNphaziyasane potAnI ziSyamaMDaLI zodhI kADhatAM vAra na lAgI. potAnuM meM koI joI na jAya te rIte barAbara DhAMkI daI, te e maMDaLI pAse ja jaIne Ubho rahyo. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 tapasyA ane nigraha acAnaka cotaraphathI eka moTo pokAra UThyo: "padhAryA! padhAryA!" ane tarata ja retInA eka moTA TekarA uparathI, makAriyasa ane eNmethasa nAmanA potAnA priya ziSyonA TekA sAthe, saMta eNnthanI nIce UtaratA dekhAyA. te dhImethI cAlatA hatA, paraMtu temanI dehAkRti TaTAra hatI ane temanAmAM rahelA gUDha AdhyAtmika baLanI sAkSI pUratI hatI. temanI sapheda dADhI temanI chAtI upara chavAyelI hatI, ane temanI AMkho garuDa jevI tIvra hovA chatAM, temanA moM upara eka bALaka jevuM nirdoSa hAsya chavAyeluM hatuM. saune AzIrvAda ApavA temaNe potAnA hAtha UMcA karyA. RSi eNnthanI - svarga ane naraka jemane hatheLImAMnA khajUranI jema pratyakSa hatAM; mahAtapasvI-parvatanI potAnI guphAmAMthI je AkhA khristI dharmataMtra upara zAsana calAvatA hatA; tathA saMtaziromaNi-ke jemaNe zahIdonI zraddhAne paNa daurya pUryuM hatuM; mahApaMDita - ke jemaNe potAnA jJAnathI nAstikonI jIbhone cUpa karI dIdhI hatI:-- tevA e RSi potAnAM sau saMtAnone vyaktigata rIte maLIne AzIrvAda ApI, temanI aMtima vidAya levA lAgyA. eNphrema ane serApiyAnA mahaMtone temaNe kahyuM, "tame moTAM moTAM sAdhu-sainyonA kuzaLa senApatio cho; tamAre mATe svargamAM suvarNamaya bakhtara ghaDAI rahyuM che." buDhA paeNlemaoNnane to te bheTI paDyA ane bolyA "mArAM saMtAnomAM sauthI bhalA ane zreSTha mArA A saMtAnane jao! dara varSe te je vaTANA vAve che, tenAM phUla jevI phorama tenA aMtarAtmAmAMthI maghamaghI rahI che." mahaMta jhojhimasane temaNe A zabdomAM sarAhyo "paramAtmAnI kRpALutAmAMthI te kadI zraddhA gumAvI nathI; tethI paramAtmAnI zAMtie tArAmAM ciraMtana nivAsa karyo che. tArA Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMta eNnthanInI vidAya 165 durAcAronA ukaraDA upara tArA sadguNonuM suMdara kamaLa khIlI rahyuM che!" Ama saune temaNe abhinaMdana ane AzIrvAdanA zabdo kahyAM. pephanuziyasa temane pAse AvatA joI, ekadama ghUMTaNiye paDyo. tenuM hRdaya bhaya ane AzA vacce raheMsAI jatuM hatuM. pitAjI! pitAjI!" phATI paDatA avAje te raDI UThyo; "pitAjI, mArI madade dhAo! huM barabAda thaI rahyo chuM!- joke, meM paramAtmAne thAIno AtmA samapita karyo che; meM eka staMbha upara tathA kabaranI aMdaranA oraDAmAM vAsa karyo che; tathA kalpAnta karatAM pharasa upara pachaDAtuM ane satata paDI rahetuM mAruM kapALa UMTanA DhIMcaNa jevuM AMTaNavALuM thaI gayuM che,-chatAM paramAtmA mArAthI vimukha ja rahyA che pitAjI, have tame mArA upara kRpA karo !" saMta eNnthanIe kazo javAba na Apyo. temaNe eNnTino maThanA sAdhuo upara potAnI tIvra najara pheravI-je najarano sAmano karavAnI koI mANasanI tAkAta nahotI. temaNe mUrakharAja kahevAtA paoNla upara potAnI najara TheravIne tene potAnI pAse AvavA nizAnI karI. e gAMDAne ATaluM mahattva apAtuM joI sau Azcaryacakita thaI gayA. paraMtu saMta eNnthanIe kahyuM tamo sau karatAM paramAtmAe Ane vadhu kRpA bakSI che. beTA paoNla, tArI AMkho UMcI kara, ane svargamAM tane je dekhAtuM hoya te bolavA mAMDa!" mUrakha paoNle AkAza tarapha najara uThAvI; acAnaka teno cahero devI prabhAthI jhaLakI UThayo ane tenI jIbha chUTI : "svargamAM mane eka suMdara zayyA taiyAra thaI rahelI dekhAya che. tenI AsapAsa sonerI tAra jaLAMhaLAM thaI rahyA che. traNa kuMvArikAo te pathArInI cokI karI rahI che, tethI je jIvAtmA mATe te taiyAra thAya che, e sivAya bIjo koI AtmA tenI pAse pahoMcI na jAya." Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha eNphanuziyase mAnyuM ke, e pathArI potAnA ja svAgata mATe svargamAM taiyAra thaI rahI che; ema mAnIne te paramAtmAno moTethI AbhAra mAnavA lAgyo. paNa saMta eNnthanIe tene cUpa rahevA pharamAvyuM ane pachI paoNlane AgaLa bolavA jaNAvyuM. samAdhi avasthAmAM bolato hoya tema paoNla bolavA lAgyo - "traNe kuMvArikAo have mane kahe che ke, eka saMta have pRthvI uparathI thoDA ja samayamAM vidAya leze;- te che, alekajhAMDriyAnAM thAI! ame temane AvakAra mATe A zamyA taiyAra karI che; kAraNa ke, ame traNa temanA traNa guNonI mUrtio chIe-zraddhA, bhIrutA, ane bhAvanA." eNnthanIe pUchyuM"beTA, have bIjuM zuM tane dekhAya che?" paoNla cotarapha potAnI zUnya AMkha pheravavA lAgyo. acAnaka tenI najara eNnTinonA mahaMta paMphanuziyasa upara paDI. tene jotAM ja paoNlano cahero AvezamAM AvI gayo ane tenI AMkhamAM adRzya javALAonuM pratibiMba jhaLAMhaLAM thaI UThayuM. te bolyo traNa pizAco pelAne pakaDavA mATe tatpara thaI gayelA mane dekhAya che. temAMnA ekanA kapALa upara "ghamaMDa" nAma DAmeluM che; bIjAnA peTa upara kAmavAsanA' nAma DAmeluM che; ane trIjAnI chAtI, upara "azraddhA' nAma DAmeluM che. basa, have mane kazuM dekhAtuM nathI." ATaluM bolI rahetAM ja paoNla tenI bhAvasamAdhimAMthI pAcho pahelAMnI tenI gAMDIghelI rItabhAtamAM AvI gayo. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Izvara ke thAI ? 1 paeNnuziyasa mATenI AvI kAramI bhaviSyavANI sAMbhaLIne tenA eNnTino maThanA sAdhuo ciMtAbharyA praznArthaka cahere saMta eNnthanI tarapha jovA lAgyA. te joI saMta eNnthanIe tAkIdanA sUre kahyuM - paramAtmAe temano chevaTano cukAdo ApI dIdho che; kazI phariyAda karyA vinA tenI samakSa mAthuM jhukAvo !" tr paraMtu paeNnuziyasanA mAthA para vIjaLI paDI hoya tema te jaDasaDa thaI gayo : te have AsapAsanuM kazuM dekhI ke sAMbhaLI zakato nahoto. tenA kAnamAM eka ja avAja raNakato hato: "thAI maravAnI taiyArImAM che!" Aja sudhI A vicAra tene kadI Avyo na hato! vIsa varSathI motanuM ciMtana karyA karatA A sAdhune e sUjhayuM ja na hatuM ke, eka divasa thAI paNa mRtyu pAmaze! "thAI maravAnI taiyArImAM che! kharekhara thAI A pRthvI uparathI cAlI javAnI hoya, to pachI A sUrya, A phUla, A graMtho - are AkhI sRSTi bAkI rahe tenuM zuM prayojana?" acAnaka chalAMga mArIne te kUdyo ane doDavA lAgyo. te kaI tarapha vege doDato jato hato? tene evo kazo khyAla na hato; paraMtu tenA paga, aMta:sphuraNAnA doryA, sIdhA nAIla nadI tarapha ja UpaDayA hatA. 167 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasyA ane nigraha nadIno Akho pravAha jANe saDhothI ja chavAI gayo hato. habasIothI haMkArAtA eka jahAja upara te kUdIne caDI gayo ane AgaLanA bhAga tarapha jaI, baLatI AMkhoe zUnya AkAza tarapha joto joto, krodha ane zokano mAryo pokArI UThayo- 168 9 6 "mUrakha! mUrakha ! huM kevo moTo mUrakha chuM ke, jyAre vakhata hato tyAre thAIne meM prApta na karI! AkhI duniyAmAM tenA sivAya prApta karavA jevuM bIjuM zuM hatuM vAru? ahA, huM kevo gAMDapaNamAM aTavAI rahyo ane ' Izvara, ' 'mukti, zAzvata jIvana 'vagere mithyA khyAlone vaLagI rahyo! ane teya eka vAra thAIne najare nihALyA chatAM! e suMdarIne kareluM eka cuMbana lAkha lAkha zAzvatatAone paNa AMTI jAya! tenA vinA jIvanano artha ja zo? tenA vinAnuM zAzvata jIvana, e to eka zApa ja gaNAya! are mUrakhA, tArA hAthamAM thAI AvI ane tuM paralokanAM zreyonA mRgajaLa pAchaLa doDato rahyo ! dhat kApuruSa ! tene najare nihALyA pachI paNa tuM IzvaranA DarathI aTakI rahyo? Izvara, svarga,- e badhuM vaLI zuM che? ane thAI ApI zake evA sukhanA lavalezavALI kaI cIja teo ApI zake tema che? are mUrakha, tArI AMkho upara koNe AvA avaLA pATA bAMdhI dIdhA hatA? jeNe tane AvA parama sukha pratye aMdha banAvyo, tenA upara lAkha vAra lyAnata hajo ! ane dhAro ke, thAInA sahavAsathI kAyamanI adhogati prApta thavAnI hoya, paraMtu te kiMmateya tenA premasukhanI eka kSaNa pAmanAro mahAlAbha ja khATayo gaNAya. ahA, thAIe hAtha pahoLA karyA, tyAre huM tenA hRdaya upara kema caMpAI na gayo? mArA aMtaramAMthI udbhavelA kayA duzmana-avAjane huM Aja sudhI anusarato Avyo? hAya! have to narakamAM paNa sAthe laI javAne mATe thAI sAthenA sahavAsanI eka kSaNanI smRtiya mArI pAse nathI! eTaluM bhAthuM mArI pAse hota, to huM Izvarane paNa bedhaDaka paDakArata : he lUkhA prANI ! bhale mArA zarIrane * . Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Izvara ke thAI? 169 nuM aNuaNu karIne bALI nAkha- kApI nAkha! mArAM badhAM hADakAMno tuM khAMDIne cUro karI nAkha! paraMtu thAI sAthenA sukhanI mArI pAse kAyamanI vaselI yAdadAsta tuM nathI kheMcavI zakavAno! ane jyAM sudhI e yAdadAsta mArI sAthe haze, tyAM sudhI mane haMmezAM sukha maLyA karaze - AnaMdAmRta mArA upara jharyA ja karaze." paNa hAya, have zuM?- thAI to maravAnI taiyArImAM che! are, tenA mRtyunI vAta sAMbhaLIne ja mane potAne paNa marI javuM keTaluM saheluM lAge che? paNa mArA jevo kasuvAvaDathI avatarelo adhUro adhama manuSya mRtyuno svAda paNa zuM mANI zake? jeNe jIvanano svAda mANyo hoya, te ja mRtyuno svAda paNa mANI zake. "arere, huM jIvana hArI gayo! Izvara jevI koI vastu kharekhara to che nahi; chatAM mane jo te narakamAM kAyamanI adhogatinI sajA karI zakato hoya, to huM tevA Izvarane have mAnavA taiyAra chuM - jethI jIvana daramyAna meM dAkhavelI mUrkhatAnI mane sajA thAya. he kALamukhA Izvara! tuM jo kharekhara hoya, to tane chaMcheDavAne mATe ja huM tArA moM upara ghUMkuM chuM; tArAthI thAya teTalI kaparI sajA mane kara, harAmajAdA!" ATaluM kahIne te jorathI tUtaka upara ghUMkyo. bIje divase bhaLabhAMkharuM thatAM adhyakSa-mAtA AlbinAe eNnTino maThanA mahaMtane AvakAratAM kahyuM - pUjya pitAjI, Avo, padhAro! tame amane bheTa karelA saMtane AkharI AzIrvAda ApavA ja tame vakhatasara padhAryA cho. Izvare kRpA karIne tene potAnI pAse teDAvI che. ane devadUtoe raNapradezamAM sarvatra pahoMcADelA te samAcAro tamane maLyA vinA to kema ja rahyA hoya? Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 tapasyA ane nigraha tame tene pelI koTaDImAM pUrIne bAraNA upara tamArI mudrA lagAvIne gayA, tyAra pachI meM tene niyamita khorAka-pANI pahoMcADyAM hatAM; tathA uparAMtamAM tenA dhaMdhAvALI strIo jevI baMsI rAkhe che tevI baMsI paNa mokalAvI hatI, jethI te zUnyacitta banI na rahe, tathA manuSyonA manoraMjana arthe batAvelI kuzaLatA jeTalI ja, athavA tethI paNa vadhu kuzaLatA te Izvara prItyarthe paNa dAkhave. ane ema karavAmAM meM ThIka ThIka DahApaNa ane dIrdhadRSTi dAkhavyAM hatAM, ema mane pariNAme jaNAyuM che. kAraNa ke, thAI e baMsI upara Akho divasa paramAtmAnI stuti karyA karatI; ane AsapAsanI badhI sAdhvI one ema ja lAgatuM ke, jANe svarganA upavananI kokilA ja niraMtara kUjyA kare che. A pramANe thAIe sATha sATha divasa sudhI tapazcaryA karyA karI; pachI tenI koTaDInA bAraNA upara tame lagAvelI mATInI mudrA ApoApa kharI paDI ane bAraNuM UghaDI gayuM. e nizAnI uparathI mane khabara paDI ke, enA upara tame nAkhelI AkarI kasoTI pUrI thaI che ane paramAtmAe enAM badhAM pAponI mAphI bakSI dIdhI che. te divasathI mAMDIne thAIne mArI bIjI sAdhvIo sAthe ja sAmAnya kAmakAja tathA prArthanAmAM meM joDAvA dIdhI. te daramyAna potAnI vANI ane kRtyomAM dAkhavelI namratAthI e temane saune dRSTAMtarUpa banI rahI. koI koI vAra, alabatta, te khinna banI jatI; paNa e vAdaLanI ghaTA tarata ja vIkharAI jatI. jyAre meM joyuM ke, te zraddhA, AzA ane premabhAvathI Izvara pratye pUrepUrI kheMcAI che, tyAre meM tenI abhinayakaLAno ane sauMdaryano upayoga tenI bIjI dharmabhaginIonA lAbhArthe karavAnuM vicAryuM. meM tene dharmakathAo tathA dharmazAstromAM AvatAM adhikArI strIonAM viziSTa caritrono abhinaya karavAnA kAme lIdhI. pUjya pitAjI, tamAruM Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Izvara ke thAI? 171 tapasvI aMtara kadAca A nATya-abhinayanI vAtathI kaMpI UThaze; paraMtu tame pote ja jo e badhI pavitra kathAono teno abhinaya najare joyo hota, to prabhAvita thayA vinA na raheta! lAMbA vakhatathI huM strIonA saMghane saMbhALatI AvI chuM; ane huM kadI teonI prakRtinI viruddha javAno prayatna karatI nathI. badhAM bIjomAMthI sarakhAM puSpo janmatAM nathI; tema ja badhA aMtarAtmAonA uddhArano mArga paNa eka hoto nathI. uparAMta e paNa yAda rAkhavuM joIe ke, thAI pUrNa yauvana- ane svarUpa- saMpanna hatI e dazAmAM ja Izvarane samapita thaI hatI. evuM samarpaNa asAmAnya kahevAya. are, atyAre traNa traNa mahinAthI tene je tAva tAvI rahyo che, te paNa tenA e svAbhAvika sauMdaryane jarAya AMca pamADI zakyo nathI! tAva daramyAna te vAraMvAra khullA AkAzanA darzananuM mana karyA karatI, eTale meM roja savAre tene kUvA najIkanA jUnA aMjIra-vRkSa heThaLa bahAra khullAmAM laI javAnI vyavasthA karI che. atyAre paNa te tyAM ja che. tame mArI sAthe tyAM cAlo ane tene tamArA AkharI AzIrvAda Apo. kAraNa ke, AjanI rAta te kadAca nahi dekhe!" eNphanuziyasa, utAvaLe pagale temanI pAchaLa pAchaLa vADAma gayo. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 aMta ! thAIne aMjIra-vRkSanI chAyAmAM pathArI upara sUtelI jotAM ja paeNnuziyase phATelA avAjathI bUma pADI -- "thAI!" thAIe potAnAM popacAM UMcAM karyAM ane kIkIo vagarano AMkhano sapheda bhAga, e avAja Avyo te tarapha pheravyo;-- tenI Akhara-ghaDI najadIka AvI gaI hatI. AlbinAe prabhukIrtana karatI AsapAsa UbhelI sAdhvIone jarA dUra khasI javA nizAnI karI. 66 thAI!" paeNnuziyase pharIthI bUma pADI. 66 teNe mAthuM UMcuM karyuM; tenA phIkA hoThamAMthI haLavo zvAsa nIkaLyo : tame padhAryA, pitAjI!... tamane pelo jharo yAda che? ane je khajUra ApaNe cUMTayAM hatAM te? te divase, pitAjI, pahelI vAra mArA aMtaramAM prema pragaTayo zAzvata jIvana mATeno prema." pachI te cUpa thaI gaI ane tenuM mAthuM pAchuM nIce DhaLI gayuM. mRtyu have tene gherI vaLyuM hatuM; ane tenA kapALa upara aMtasamayanI vedanAno parasevo vaLyo hato. eka kabUtara kayAMkathI ghUghavI UThayuM; ane sAthe sAthe ja kuMvArikAonAM stotromAM paeNphanuziyasanA nisAsA bhaLI gayA. acAnaka thAI pathArImAM beThI thaI gaI. phATelI AMkhe dUranI parvatamALA tarapha hAtha karatI te bolI UThI HH 'juo, juo! zAzvata prabhAtanAM khIlelAM gulAba ! " " 172 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMta! 173 tenA AkhA caherA upara AchI lAlAza chavAI rahI. te jANe pharI pAchI sajIvana thaI gaI hatI - haMmeza karatAM vadhu madhura, haMmeza karatAM vadhu suMdara! eNphanuziyase tarata potAnA lAMbA kALA hAtha tenI AsapAsa vIMTALI dIdhA. huM tane cAhuM chuM! tuM marI na jatI ! sAMbhaLa, mArI priya thAI ! meM tane chetarI che! huM kamatarIna mUrakha chuM! Izvara - svarga e badhuM mithyA che. A bhautika jIvana ane manuSya-prema sivAya kazuM ja sAcuM nathI. UTha, mArI sAthe cAlI Ava; ApaNe baMne ahIMthI bhAgI jaIe. huM tane mArA hAthamAM UMcakIne laI jaIza! ApaNe prema karIe- khUba prema karIe! priyatamA, tAre mane eka vAra bola ke, "huM jIvIza; mAre jIvavuM che.' thAI, thAI, UbhI thA! tuM marI na jatI; tuM sukhanI amUlya khANa che!" thAIe enI eka vAta sAMbhaLI na hatI; - tenI AMkho anaMta tarapha maMDAI cUkI hatI. chevaTe te eTaluM gaNagaNI - "svarganA daravAjA khUlI gayA che. devadUto, pegaMbaro ane saMto mane AvatA dekhAya che. A be devadUto to mArI bahu samIpa AvI gayA che. ahA, mane IzvaranAM darzana thayAM!" tyAra bAda eka AnaMdabharyo ni:zvAsa nAMkhI te pAchI ozikA upara gabaDI paDI. paNa e tenuM khAlI khoLiyuM ja hatuM. eNphanuziyasa tene hatAzAnA gADha AzleSamAM vaLagI paDyo. vAsanA, krodha ane kAmabharI tenI AMkho thAIne jANe bharakhI rahI. AlbinAe kSaNamAM A badhuM samajI jaI citkAra karyo - "dUra haTha, nIca pApI!" Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 tapasyA ane nigraha ane thAI pAse jaI adhyakSAe haLavethI potAnI AMgaLIo e mRta strInAM popacAM upara dAbI dIdhI. eNphanuziyasa lathaDiyuM khAto pAcho paDayo. kuMvArikAoe stotra AraMbhya, paNa acAnaka teono avAja temanA gaLAmAM ja rUMdhAI gayo. teonI najara pelA sAdhunA caherA upara paDI, ane teo bhaya-trAsanAM mAryA cIsa pADatAM nAThAM - pizAca! pizAca!" ane sAce ja oNphanuziyasano cahero chaLI marAya tevo thaI gayo hato. potAnA moM upara hAtha pheravatAM eNphanuziyasane potAne paNa potAnI A vidrapatAnI khabara paDI. thAI tarI gaI, eno sAMI banelo sAdhu DULyo! -0 samApta ... - Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parivAra prakAzane le mijherAgla urphe daridranArAyaNa anu. gopALadAsa paTela 1200 (vikaTara hyuge kRta prakhyAta vizvakathAno saMkSepa, sacitra.) metInI mAyA anu. gepALadAsa paTela 150 (nobela prAIjha-vijetA jona sTAInabekanI lakhelI lakathA "parlane saMkSipta anuvAda, sacitra) kAti ke utkrAMti? anu. gopALadAsa paTela 500 (@o kuta navalakathA "nAInTI zrI vistRta saMkSepa, sacitra.) kAunTa opha menTekrisTa anu. gopALadAsa paTela 4.00 (itara vAcana mATe saraLa saMkSepa, sacitra) zrI maskeTiyarsa-1 cAne premazauryanA zAhe ! anu. gopALadAsa paTela 8000 (elekajhAnDara DUmA kRta navalakathAne sacitra saMkSepa) zrI maskeTiyarsa-ra yAne vIsa varSa bAda! anu. gepALadAsa paTela 800 (DUmA kRta "venTI iyarsa AphTarane sacitra saMkSepa) zrI maTiyarsa - 3 yAne kAminI ane kAMcana anu. nepALadAsa paTela 1000 (DUmA kRta "vAIkAunTa da brAjalanane sacitra saMkSepa.) zrI maTiyarsa-4 cAne premapaMka anuda gepALadAsa paTela (presamAM) [ mA kRta "laIjhA da la vAliyerane sacitra saMkSepa.] zrI maTiyarsa-5 cAne dagA kisIkA sagA nahi! (presamAM) anugepALadAsa paTela hUimA kula maeNna ina dhi Ayarna mAskane sacitra saMkSepa.] Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAphiMga maeNna" yAne umarAvazAhInuM pota ane pratibhA * anu. geApALadAsa paTela [vikaTara hyugAnI vikhyAta kathAnA vistRta sacitra saMkSepa.] Dona kvisaTa saMpA. geApALadAsa paTela [sarvAMta kRta prema-zauryanI eka anAkhI nama~-kathA, citra.] livara TvisTa cAne eka anAtha ALakanI kahANI ' anu. geApALadAsa paTela [Dikansa kRta jANItI navalakthAnA chAyAnuvAda, sacitra.] nikAlasa nihabI cAne karaNI tevI bharI' [Dikansa kRta navalakthAnA vistRta saMkSepa, sacitra.] pikavika klaba cAne sau sAruM, jenuM chevaTa sAruM' anu. geApALadAsa paTela [Dikansa kRta vikhyAta navalakathAne vistRta saMkSepa, sacitra.] DIo eNnDa sana yAne 'tatraMgaranuM saMtAna " anu. geApALadAsa paTela [Dikansa kRta navalakathAne vistRta saMkSepa, sacitra.] vera ane krAMti anu. bipinacaMdra jhaverI (cArlsa Dikansa kRta vikhyAta navalakathA e Tela oNpha TU siTIjha"nA sacitra saMkSepa.) kuTuMba-parivAra ciMtanamaNimALA saMpA. kamubahena pu. che!. paTela [' navajIvana 'mAsikanAM vicAra-puSpAnI phulagraMthaNI, sacitra. ] anu. geApALadAsa paTela 10:00 [zrI. gurudRtta kRta navalakathA kruSThananA anuvAda. ] 100 . 800 sarasvatIcaMdra saMpA. kamubahena puru . paTela 10.00 [sAkSarathI geAvardhanarAma mAdhavarAma tripAThI kRta, cAra meTA bhAgAmAM prasiddha thayelI, prasiddha gujarAtI navalakathAne saraLa, vistRta, sacitra saMkSepa. ] 150 (presamAM) 12:00 3.00 anu. mukhahena pu. che. paTela 11000 100 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mananikA [saMpAdaka vAMcelAM aneka pustakAnA sArarUpa mULa phakarA] mArI jIvanadRSTi [ keTalAka vizvavikhyAta vidvAnA, vijJAnIe tathA saMzodhakonI preraka jIvanadRSTi AlekhatuM pustaka, phoTAo sahita ] satyAgrahI bApu [gAMdhIjInA satyAgrahanA prasaMgeAnI rasika vArtoe, sacitra.] saMpA. vijayazaMkara maM. bhaTTa bhArata para caDAI gItAnuM prasthAna saradArazrIne vineda saMpA. mukulabhAI kalAthI; kalyANajI vi. mahetA 200 [bAraDolInI laDatanA 65 prasaMgeA sahita.] maganabhAI desAI [cInI AkramaNanA khyAla ApatI pustikA, nakazA sAthe.] saMpA. vijacazaMkara maM. bhaTTa 200 30mI jAnevArI saMpA. rameza DA. desAI .. [mahAbhAratanA yudhdhanA maMDANa pahelAMnI rasika kathA.] gItAnA prabaMdha [aSTAdazAkhyAyinI gItAnA viSayanI gAThavaNI ane rajUAta kevI rIte thaI che tenuM saLaMga nirUpaNa. . maganabhAI desAI 5.00 [rASTrapitAne zraddhAMjali - agiyAra phoTA-citro sahita. 3.00 navI yunivarsiTIo [yuninA zikSaNa-vahIvaTa aMge mAhitI ApatI pustikA; gAMdhIjInA ucca zikSaNane lagatA lekha sahita.] gAMdhIjInA jIvanamArga maganabhAI desAI 200 maganabhAI desAI 150 [gAMdhIjIe jIvana-sAdhanAmAM Avazyaka mAnelAM vrata-sAdhanAnI jhaNavaTabharI pramANabhUta rajUAta.] 0.64 miDala skUla : adakeruM aMga" maganabhAI desAI [aMgrejI rAjya heThaLa prAthamika keLavaNImAM aMgrajoe zA hetuthI miDala skUla 'nI phAcara mArI hatI, tenI carcA.] maganabhAI desAI 125 maganabhAI desAI 6.00 100 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khorAka ane svAzya jhaverabhAI paTela 2000 [Arogya ane rAka aMge samaja ApatI pustikA...] nIlagaMgAnAM nIra puruSottama bhejANI 5000 yugAnDA jaI vaselA gujarAtI bhAvuka hRdayamAM spharelAM kAvyono saMgraha, sacitra.] saMta krosisanuM jIvanagAna anu. dhanajIbhAI phakIrabhAI (presamAM) (saMta krAnsisanA jIvana ane kArya aMge samaja ApatuM pustaka.] tapasyA ane viraha anu. gopALadAsa paTela (presamAM) [vikhyAta krenca lekhaka AnAtola krAMsanI navalakathA "thAI ne saMkSipta anuvAda.] premAlidAna anu. gopALadAsa paTela (presamAM) [vikaTara hyuge ta navalakathA "Toilarsa opha dha sI ne vistRta saMkSepa sacitra.]. "haMcaka AMka netradAma" cAne viSayavAsanAnuM tAMDava anu. gopALadAsa paTela (presamAM) [vikaTara hyuge kRta vikhyAta navalakthAne vistRta saMkSepa, sacitra.] hRdayapalaTe anu. gopALadAsa paTela (taiyAra thAya che) [TolsToya ta navalakathA "rijharekazana ne vistRta saMkSepa, sacitra.] "krAIma enDa panizamenTa" anu. gepALadAsa paTela (taiyAra thAya che) [dastayeskI kRta vikhyAta navalakathAno vistRta saMkSepa.] AtmAdhanamALA saMpAkamubahena putra che. paTela (presamAM) [prAcIna-arvAcIna mahApuruSanAM suvAkyone saMgraha.] amaravela saMpA, kamubahena putra che. paTela 200 [dezavidezanA vicAranAM subhASitone saMgraha.] vicAramaNimALA saMpA. kamubahena puche choka paTela (presamAM) ['satyAgraha' sAptAhikanA bIjA varSamAM rajU thayelAM suvAkyo ane phakarAone saMgraha.] Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pustaka viSe suprasiddha ca lekhaka, nobela-prAIjha-vijetA phreMca AnAtAla phrAMsa (1844-1924)nI A khUba jANItI navalakathA che. A vArtAnuM vastu gItAjImAM (a02,59) AvatuM suprasiddha vAkaca che ke, tapasyA- ane nigraha- pUrvaka iMdriyAne temanA viSayeAthI dUra rAkhIe, to tAtpUratA viSayA dUra thayA hoya ema lAge, paraMtu viSayAmAMnA rasa tA kAyama ja rahe che. e rasate| viSayAthI para -uttama evA brahma-rasane jANIe te ja dUra thAya. -prakAzakanA nivedanamAMthI] kaMsubahena pu. che paTela A kathA eka gaNikAnA uddhAranI cheH uddhAraka DUbe che patitA pAra tarI Aya che! adhyAtma-siddhi ane mukti kevI guDha anubhava-gamyatA che!. . . aMtarayAmI sItArAma'-prabhu patitapAvana sAcA tAraka che...chatAM, nimitta banatI vyakti te abhimAna kare tA? - A kathA eno javAba Apaze. prastAvanAmAMthI ] maganabhAI desAi Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.le. AnAtola phrAMsa (c) anu gopALadAsa paTela