Book Title: Jain Darshanma Atichar Sutro tatha Jain Dharmnu Gyan Vigyan
Author(s): Kumudchandra Gokaldas Shah
Publisher: Kumudchandra Gokaldas Shah
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005256/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hI zrI asi-A-u-sAya nama: zrI mahAvIrAya nama| nama: zrI gautamasvAmine nama: Wan 5 Wan jaina darzanamAM aticAra sUtro jaina dharmanuM jJAna-vijJAna tathA 5 vikrama saMvata 2036 5 H saMkalanakAra tathA prakAzaka prA. kusucaMdra gALadIsa zaha, esa. e., elaela. bI., bI. eDa., DI. kAma; ( AI. ema. sI. ), luhAranI pALa, amadAvAda-380 001. 5 vIra savata 2500 Wan IsvI savata 1979 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya nama: zrI ajItanAthAya nama: zrI sadagurubhyo namaH jaina darzanamAM aticAra sUtro tathA jaina dharmanuM jJAna-vijJAna Spha + jainaM jayati zAsanam // pharaja : prakAzaka - saMkalanakAra : che. ke. jI. zAha, luhAranI poLa, amadAvAdaH 380 001. : mudraka : devala prinTarsa zAmaLAnI piLa, rAyapura, amadAvAda - 380 001 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtA pitAnI stuti sukha dAtA mAtA pitA bALanA, upakArI te sama nahi keya, name mAta tAtane. 1 duHkhI dekhI sadA nija bALane, ati duHkhI hRdayamAM je heya, name2 nava mAsa udaramAMhI rAkhatAM, kare mAta ghaNI sAravAra, na. 3 bhInAmAMthI sUkAmAM sUvADatAM, ke mAta taNo upakAra, na. 4 karI heta haiyAmAM dAbatI, mAtA harakhe hAlaraDAM gAya, name. 5 duHkha veThI sadA sukha ApatI, kahe jananI e kayama visarAya, name6 pitA piSaka pALaka ApaNe, tene agaNita che upakAra, namo. 7 pitA premathI bALa paDhAvatAM, jJAna dAna apAve sAra, name 8 mAta tAta e jagama tIrtha che, kare bhAvathI temanI seva, na. 9 mAta tAtanI bhakti bhAvathI, mana rAkho karavA Teva, name10 te ku-putra-putrI jANavA, nava rAkhe je vaDIlanuM mAna, name 11 sarve zikSaNa A mana dhAre, kare mAta tAta guNa gAna, name mAta tAtane, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 sa kalanakAranA mAtuzrI sva. caLabahena premacaDha sva. zrI geAkaLadAsa maMgaLadAsanA patnI svavAsa : vikrama savata 2011 AsA suda 10 : budhavAra tA. 26-10-1955 5 sa kalanakAranA pitAzrI 55 sva. zrI gAkaLadAsa maMgaLadAsa lallubhAI luhAranI peALa, amadAvAda. svargavAsa : vikrama savata 2012 poSa sudi 4 : maMgaLavAra tA. 17-1-1956 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkalanakAranA suputra prakAza ka--saMkalanakAra sva. bhAIzrI azokakumAra kumudacaMdra 27-8-1945 2-1-1975 svargavAsa : vikrama saMvata 2031 bhAgazara vadi 6 : zukravAra (benka opha InDiyA) pro. zrI kumudatha'dra gokaLadAsa maganadAsa ? ( aMgrejInA prAdhyApaka : rITAyarDa ) luhAranI pALa, amadAvAda, janma tA. 12 mArca 1916 . vi.saM.-1972 : phAgaNa suda 8 : ravivAra Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * Gun Gun Gun Gun Gun pitAzrI sva. zAha gokaLadAsa mAMgaLadAsa lallubhAI prakAzaka - sa klanakAranA Wan mAtuzrI sva. zAha ca'caLabena premaca'da Wan tathA sva. bhAIzrI azokakumAra kumudacaMdranA smaraNArthe tathA Wan mA tu maiM ve bha va bha va pi tu ke ve guru de ve bha va Wan Yin He Yin Wan Wan ******** Yin Yin Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA-bApane bhUlaze nahi bhUle| bhale khIjuM badhuM, mA bApane bhUlaze nahi, agaNita che upakAra enA, eha visarazeA nahiM. 1 patthara pUjyA pRthvI taNAM, tyAre dIThuM tama mukhaDuM, e punita jananA kALajA', patthara banI chu Mdaze nahi. 2 kADhI mukhethI koLIyA, mhAmAM daI meTA karyAM, amRta taNAM denAra sAme, jhera nahi. 3 uchALaze koDa lAkhA laDAvyAM lADa tamane, e koDanA pUranAranA, koDa pUravA sau pUrA karyAM, bhulaze lAkhA kamAtA hA bhale, mA--khApa jethI nA e lAkha nahI paNa rAkha che, e mAnavu` bhulaze saMtAnathI sevA caheA, saMtAna che sevA jevuM karo tevuM bharo, e bhAvanA bhulaze bhIne suI peAte ane, suke suvaDAvyA e amImaya AMkhane, bhUlIne bhIMjavaze nahi. 4 TharyAM, nahi. 5 karA, nahi. 6 Apane, puSpA bichAvyA premathI, jeNe tamArA rAha para, e rAhabaranA rAhu para, kaMTaka kadI banaze nahi. 8 nahi. cha dhana kharacatAM maLaze badhuM, mAtA pitA maLaze nahi, paLapaLa punita e caraNanI, cAhanA bhulaze! nahi. 9 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA H OM zrI a-sa-A-u-sAya namaH zrI mahAvIrAya namaH maiM zrI gautamAya namaH H * * A pustakamAM (1) zrI navakAra maMtrathI zarU karI jaina zAstramAM aticAranA traNa sUtro (2) zrI paMcAcAranI ADe gAthAzrI nANuMmi sUtra, (3) zrI vaMzveitu sUtra tathA (4) zrI pAkSikAdi aticAra ApavAmAM AvyA che. pachI (5) muhapattinA pacAsa ela tathA (6) zrI mahAvIra prabhunI camatkArika stuti (name| durvAra rAgAdi) mukayAM che. * ema joI zakAya che ke zrI paMcAcAranI AThe gAthAmAM (1) jJAnAcAra (2) daza nAcAra (3) cAritrAcAra (4) tapAcAra tathA (5) vIryAcAra ema pAMca AcAranI AcaraNAnA bhedo batAvela che. A ATha gAyAnA kAussagga karavAthI, paMcAcAranI ArAdhanA thAya ane tenA AcaraNamAM je skhalanA thAya, je pramAda thAya, je bhUla thAya te aticAra che. AcAra eTale AcaraNA jeTalI AcaraNA teTalA ja tenA aticAra hAya, tethI acAranI gAthAne aticAranI gAthA kahI che. : vaMdittu-zrAddha (eTale zrAvaka) pratikramaNa sUtra kahevAya che. te zrAvakanA laghu aticAra che. A sUtrathI zrAvakane divasa sudhI Ara tAmAM ane sAmAnya tathA vizeSa dharmImAM lAgatA aticAra (doSo) nA pazcAttApa karavAmAM Ave che ane tevI bhUla pharIthI na thAya tenI sAvacetI rAkhavA pUrvaka peAtAnA AtmAnI sAkSIe niMdA karavAmAM Ave che ane gurunI sAkSie mithyA duSkRta devAmAM Ave che. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " A sUtrathI 124 aticAra AlAvAya che ane te sUtra dararoja sAMje adha sUrya asta pAmelA hoya te vakhate kahevAnu hoya che. pakhkhi, caumAsI tathA savaccharI pratikramaNamAM A sUtra be vAra khelAya che-eka vAra AlecanA paMktiomAM 8 paDiksane desiya savva ' khelAya che. tathA pratikramaNa pramANe * desiya' 'ne badale 8 khmiya' ' caumAsiaM, tathA * savaththarIa '-khelAya che. AmAM tapAcAra tathA vIryAcAranA aticAra bheda jaNAtA nathI. " * aticAra sUtro mULa gadyamAM che ane temAM sakSipta temaja vistRta-be prakAranA aticAra jovAmAM Ave che. A be prakAranA aticAra rAkhavAnA khAsa hetu samajAtA nathI kemake vistAra pUrNAMkanA aticAra bolavAthI badhI bAbatano samAveza thAya che. aticAranA be mukhapATha karavAnI muzkelI svayaM spaSTa che kemake sakSipta aticAramAM dareka jagAe thoDo umere: karavAthI vistRta aticAra thAya che paraMtu khelatI vakhate guMcavaNu ane mujhavaNa thavAnA saMbhava lAge che. gadyamAM aticAra me!Dhe yAda rAkhI zakAya paraMtu te kAMI sahelu kAma nathI : smRti sArI hAya te zrAvaka ja spaSTa samajAya te rIte kaDakaDATa kheAlI jAya. A muzkelI samajIne zrImannAgapurIya tapAgacchAdhirAja bhaTTAraka AcArya mahArAja zrI pAUcaMdrasUri ma. sAhebe potAnI kavitvazakitanA prabhAvathI, zrAvakanA 124 aticAra ' cepAI' chaMdanI aMdara zuMthI, khi, caumAsI, saMvacchara Adi pratikramaNamAM ghaNI ja sahelAIthI yAda rAkhI khelI zakAya te mATe zrI saMghane sAdara karela che. daseka varasane bALaka kadAca samajI na zake te! paNa sahelAIthI smRtimAM dhAraNa karI kaDakaDATa bhUla karyAM vinA belI zake tevu padya hovAthI sadha upara ghaNe! upakAra thayela che ane tethI A padya aticAra apanAvavA jevA che. hu jana samAja sahelAIthI samajI khelI zake tevuM apanAvavAnI vRtti rAkhavI jarUrI che. gadyamAM anI khAsa jarUra nathI chatAM agharA zabdonA artha Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApavAmAM AvyA che paraMtu padyamAM te jarUrI lAgavAthI gAthAvAra artha paNa Apela che. sAmAyika-pratikramaNa karatI vakhate vAra MvAra muhapatti paDilehaNu Ave che tyAre dareka vakhate muhapatti paDilehatAM. muhapattinA 50 khela khelavA joie. muThuttinu dravya paDilehaNu e bhAva paDilehaNanu kAraNa che--tethI hRdayabhUmi pavitra thAya che ane temAM dharUpI AdhI bIjanuM 'kura vRddhi ane vikAsa pAme che tethI te atre ApyA che. : dRSTi paDilehaNa vakhate A khela khelavAnA nathI. jema kheDUta khetaramAM khI vAvavA mATe prathama jamInane sApha kare cheH kAMTA kAMkarA dUra kare che ane pachI bIja vAve che jethI te sArI rIte ugI nIkaLe che, tema hRdaya rUpI khetaramAM mithyAtva, rAga, dveSa meha, vagere AMkharA-kAMkarA hoya te te yathAzakita dUra karavA ane dharma bIja vAvavA sArU A dravya-paDilehaNa pharamAvela che, mATe dareka paDilehaNa vakhate A khela vidhi pramANe belI paDilehaNa karavu joie. chelle kalikALa-sana AcArya mahArAja zrI hemacadrasUri viracita * ceAgazAstra 'nA Adha zloka saMskRta bhASAmAM "name durvAra rAgAdi " bIjI be gAthA sAthe mUkaye che. A stuti mukhyapaNe nIkaTapakArI zAsana-nAyaka zrI mahAvIra prabhunI stuti che ane AtmAnA guNe karIne sava sarakhA evA zrI cAvIse tI kara paramAtmAenI paNa stuti che. je pahelA zloka che temAM saMskRta bhASAnI camatkRti te jue : AAkanA akSaro AgaLa pAchaLa karavAthI tenA eksA uparAMta judA judA artha nIkaLe che ane apUrva pratibhAsa panna zatAthI kAra sAhityakalAla kAra AcAya zrI saubhAgyasAgarasUri mahArAje te zleAkanA lagabhaga 105 atha karela che je rasa dharAvanAra vAcaka < zatAvIthI " nAmanA graMthamAMthI joI zake che. " ( prakAzaka : bhAratIya prAcya tattva prakAzana samiti, piMThavADA ) Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtamAM pariSiSTa ApavAmAM Avela che jemAM jaina dharmanA jJAna vijJAnanI keTalIka samajavA peca vAnagI tathA suMdara vicAraNIyasamaraNIya hakikate ApavAmAM Avela che. sAmAyikanI be ghaDImAM A pustakanuM pArAyaNa thaI zake. pustaka prakAzanamAM vilaMba thatAM vi. saM. 2035nI divALI pUrI thaI. navuM varSa vi. saM. 2036 nA kArataka suda 1 nA divase zrI gautamasvAmIne rasa sAMbhaLavAno mahimA che. sugurUdeva zrI. pArdhacaMdrasUrIzvarajIe zrI gautamasvAmine ghaNe suMdara "ladhu rAsa" banAvela che te artha sahita levAmAM AvyuM che ? vAMcatA vAMcatAM tarata ja yAda rahI jAya ane dararoja bolI zakAya teve che. udayavaMta munizrIe zrI gautamasvAmino moTo rAsa" lakhela che te paNa ati suMdara che, paraMtu bhASAne kAraNe te samaja jarA muzkela jaNAya che. dara varase sAMbhaLIye paNa artha purA na samajAya tethI A pustakamAM ta tenA artha samajAya teTalA ApavA prayatna karela che. rAsa sAthe vAMcatA artha samajI zakAya tevI apekSA che. AzA che ke sujJa vAMcake A pustakano sadupayoga karazepAkSikAdi pratikramaNomAM aticAra sUtra hRdayapUrvaka samajI bolI, zakAya tethI dara varSe upayogI pustaka jIvana bhara sAcavI zakAya tethI amulya gaNI zakAya tema che. A pustaka vAMcyA pachI jena dharmamAM aticAra zuM che te spaSTa thaI javuM joIe. chapAImAM bane teTalI kALajI chatAM daSTideSa ke presaSathI ochAmAM ochI keI azuddhi ke bhUla rahI gaI hoya te te mATe mithyA duSkRta karI A prastAvanA samApta karIe chIe. zrI "jina ANa" virUddha pramAda ke ajJAnathI lakhAyuM hoya te kSamA yAcIe chIe. suSa ki bahunA! Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tameva sarca nisaMka ja jirNahi pavaI, sAcAnI sadhaNa, jUThAnuM micchA-mi-dukkaDuM, "savi jIva karUM zAsana rasI" * * sahajAnaMdI, zuddha svarUpI, avinAzI huM AtmasvarUpa sahajAnaMdI, zuddha svarUpa, avinAzI huM AtmasvarUpa sahajAnaMdI, zuddha svarUpI, avinAzI huM AtmasvarUpa. aMtamAM, asuka saMdigdha bAbatamAM mu. ma. zrI rAmacaMdrajI ma. sAhebanuM amulya mArgadarzana maLyuM che te mATe AbhArI chIe. A pustakamAM je meTara raju karavAmAM Avela che te zAstrIya pustakanAM vAcana zravaNathI saMkalita karI rajU karela che. prakAzakanuM kaI maulika meTara nathIH temaja mULa lekhakenAM vyaktigata nAma ApI zakAya tema nahi. hevAthI te sarvazrIne atre AbhAra mAnIe chIe. vAcake A pustakane vizALa hRdayathI ane udAra daSTithI joze tevI apekSA che. vinaMtI pustakane sAruM chuM huM caDhAvI upayoga karavA vinaMtI che, jethI jJAnanI AzAtanA TALI zakAya eja. prakAzaka : saMkalanakAra : kumudacaMdra kaLadAsa zAhanA jaya jinendra Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a nukramaNikA 1 zrI navakAra maMtra 2 zrI paMcAcAranI ATha gAthAzrI nANumi daMsaNumi sUtra-(padya) 2 thI 5 3 zrI vaMdita sUtra (padya) 5 thI 23 4 ati cA 2 (a) zrI pAkSikAdi saMkSepa aticAra (gadya) ra3 thI 35 (ba) zrI pAkSikAdi vistAra aticAra (gadya) (ka) zrI zrAvaka pAkSikAdi aticAra (padya) pada thI 98 pa muhapattinA tathA aMganI paDilehaNanA pacAsa bela 9 - 100 di "name dura rAgAdi" stuti cAra ( ga0) 35 thI 52 101. zrI mahAvIra prabhue zrI gautama svAmine kahyuM : he gautama ! samaya ma karIza pramAda. (he gautama, eka samaya paNa pramAda karIza nahI.) pariziSTha 1 navakAra maMtrane mahimA tathA paMca parameSTinuM vistArapUrvaka varNana. 102 thI 116 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 2 A pustakanA sUtrenI upayogI samajaNa tathA dho (a) zrI nANumi sUtra (ba) zrI vaMditu sUtra (ka) AcAra ane aticAra (Da) muhapattinA pacAsa belA (I) zatAWvIthI--satAthI vRtti * samara 117 117 118 120 thI 127 127 thI 129 C. 129 130 3 jaina darzananuM jJAna vijJAna 0 cAra prakaraNa 0 tresaTha zalAkA puruSa 0 ApaNane maLelI dasa durlabha vastuo SaDU dravya. mokSa prAptinA upAya. - vikathA - sukathA. jaina dharmanA AtmA 0 vikeTI, cha koTi, nava keTi 0 kotsarga - kAussagga 0 tapa 0 suvAka 0 dhArmika zikSaNa pAThazALA 0 zrAvaka ane viveka dararojanI laghu ArAdhanA - sarasvatI kIrtanA 0 sinemA tathA dArUkhAnuM 131 132 132 132 thI 134 134 135 135 thI 137 138 thI 142 142 thI 143 144 145 15 149 - 147 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 151 0 apazabda 147 - daSTi tevI sRSTi 148 - derAsara ane caityavaMdana-stavana vagerenA pustake 149 ApaNu deha viSe eka camatkArika hakikata 150 0 guru - suguru - saddaguru 0 jJAnanI pUjA - jJAnapaMcamI 15ra - strIoe vicAravA jevuM kharuM? 153 0 brITIza ramata-krikeTa 153-154 pariSThApanikA samiti 155 - jainadharmanA traNa tattva 155 0 zrI gautamasvAmine laghu rAsa tathA artha 156 thI 160 0 zrI gautamasvAminA moTA rAsanA artha 161 thI 173 - zrI gIranAra tIrtha - ANae dhame 174 thI 176 0 raDavA kuTavAne rivAja 176-177 - jaina 178-179 * ati sarvatra varjayeta 179 - ciMtana kaNikA 179-180 173. je svarUpa samajyA vinA, pAye dukha anaMta, samajAvyuM te pada namuM, zrI saddaguru bhagavata. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ name arihaMtANu namA siddhANu namA AyariyANa zrI ari ta bhagavAne namaskAra thAe. zrI siddha bhagavaMtAne namaskAra thA. zrI AcArya mahArAjone namaskAra thAo. -zrI upAdhyAyajI mahArAjone namaskAra thAe. namo uvajjhAyANa name leAe savva sAhUNuM--( aDhI dvIpa rUpa) leAkane viSe rahelA sarva sAdhuone namaskAra thAe. zrI jinendrAya nama: zrI vItarAgAya nama: 1. zrI navakAra maMtra ( zrI paMca maMgalasUtra) ( paca parameSTinI culikA ) (anuSTupa chaMda ) eso paca namukkAro A pAMca (parameSThiAne) karela namaskAra, savva pAvapaNAsaNA --sarva pApano nAza karanAra che. maMgalANaM ca santhesi--ane sa (laukika tathA leAkeAttara) mAMgalikAmAM hema havaI ma gala -prathama moMgala che. Wan pada (9). sa'padmA ( vizrAmasthAna : 8 ). gurU ( joDAkSara : 7 ). laghu ( ekavaDA akSara : 61). sa`vaNuM (98). . 5 5 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. zrI paMcAcAranI ATha gAthA (AryA chaMda). nANumi daMsaNumi ya, (1) jJAnane viSe, (2) darzanane viSe, caraNuM mi tavaMmi ta ha ya variyaMmi,--(3) cAritrane viSe, (4) tapane viSe, tathA (5) vIryane viSe, AyaraNe AyA -je AcaraNa te AcAra kahevAya, Io e paMcahA bhaNio. (1)-e pramANe e (jJAnAcAra) pAMca prakAre kahyA che. kAle viSNue bahumANe,-(1) kALa AcAra (je kALe bhaNavAnI AjJA heya te kALe bhaNavuM te) (ra) vinaya AcAra (jJAnIne | vinaya sAcave te), (3) bahumAna AcAra (jJAnI tathA jJAna upara aMtarane prema kare te), uvahANe taha anintavaNe,-(4) upadhAna AcAra (sUtra bhaNavA mATe tapa vizeSa kare te), (5) anindava AcAra (bhaNAvanAra gurune oLakhavA te), vaMjaNa-asthatadubhae,-(6) vyaMjana AcAra (sU zuddha bhaNavA te), (7) artha AcAra (artha zuddha bhaNavA te), (8) tadubhaya AcAra (sUtra tathA artha baMne zuddha bhaNavA te), addavi nANamAyA. (2)-e ATha bheda jJAnAcAranA jANavA. nisaMkiya-nirdhAkhiya,-(1) nizaMkita (vItarAga paramAtmAnA vacanamAM zaMkA na karavI te), (2) niHkAMkSita (jinamata sivAya bIjA koI paNa matanI IcchA na karavI te), Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivitti-gicchA-amUDhadiThIya,(3) nirvitigirachA (sAdhu sAvIne - melAM vastra dekhI durgachA na karavI te), (4) amUDha daSTi (mithyAtvIonA ThAThamATha dekhI satyamArgamAM DAmADoLa na thavuM te), uvavUha-thirI-karaNe,-(5) upabRhaka (samakitadhArIne ceDA guNanA paNa vakhANa karavA te), (6) sthirIkaraNa (dhamanahi pAmelAne temaja dharmathI paDatA ane sthira karavA te), vacchala-pabhAvaNe aThTha. (3)-(7) vAtsalya (sAdharmika bhAIonuM aneka prakAre hita ciMtavavuM te), (8) prabhAvanA ( bIjA leke paNa jina dharmanI anumodanA kare tevAM kArya karavAM te). A ATha bheda darzanAcAranA jANavA. paNihANa-joga-ju,-praNidhAnanA yogathI yukta (eTale mana, vacana, kAyAnA cega sahita), paMcahiM samiIhiM tAhi gurUhIM, pAMca samiti tathA traNa gutio vaDe, esa cAhniA-yAre, e cAritrAcAra avihe heI nAya. (4)-ATha bheda jANavA yogya che. bArasa-vihaMmi ya tave, -ane bAra prakArane tapasarbhitara-bAhire kusala-diDuM, --(cha) atyaMtara tathA (cha) bAhya ema kusala-eTale tIrthakara athavA kevaLI bhagavaMtoe upadezele che te tapa, agilAI aNajIvI,-durgachA rahita (kheda na thAya tema karavo) tathA anAjavI (AjIvikAnA hetuo na karavo), nAya se tavAyA. (5) -te tapAcAra jANa. aNasaNa-mUdariyA--(1) anazana tapa (cAre prakAranA AhArano ceDA athavA ghaNA vakhata sudhI tyAga) kare che, (2) udarI tapa (niyata bhajana pramANathI ochuM khAvuM te), Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vittI-saMkhevanuM rasaccAo,-(3) vRtti saMkSepa tapa (khAvA-pIvAnI tathA bIjI cIjomAM ghaTADo kare te), (4) rasa tyAga tapa (ghI-dUdha Adi rasane athavA tenI uparanI Asaktine tyAga), kAya-kilese saMlIyA ,-(5) kAya kaleza tapa (kAyAne damavI te), tathA (6) saMlInatA tapa (viSaya vAsanA rokavI athavA aMgopAMga saMkecavA te), baja te heI (6) -e bAhya ta5 (nA cha bheda) che. pAyachitta viNa,-(1) prAyazcitta tapa (lAgelA deSanI gurU pAse AloyaNA levI te, (ra) vinaya tapa (jJAna tathA jJAnIne vinaya kare che, ) veyAvacce taheva sajajhAe -(3) vaiyAvacca tapa (gurunI bhakti karavI te, (4) svAdhyAya tapa (vAcanA, pRcchanA. parAvartanA, anuprekSA tathA dharmakathArUpa pAMca prakArane abhyAsa kare te), jhANuM ussagga-viya,-(5) dhyAna tapa (zubha dhyAna dharavuM te, tathA (6) kAussaga tapa (kamane kSaya mATe kAussaga karavo te nizcaabhiM-tao ta heI. (7)-e atyaMtara tapa (nA cha bheda) che. aNi-gRhiya-bala-virio,-(1) baLavIrya (kAyabaLa, vacanabaLa tathA mane baLa) chupAvyA vinA, parakamaI je jadutta-mAunta,-(2) jahuttama-jema uttama eTale tIrthaMkara devoe kahyuM che tema je sAvadhAna thaIne udyama kare che te, ju jaI ya jahA-thAma, ane (3) zakti pramANe dharma kArya kare che, (tene je AcAra te), nAya variyA-yAre. (8)-vIryAcAra jANave. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ noMdha : A ATha gAthAe aticAranI ATha gAthAo. ' kahevAya che, para Mtu temAM keI aticAranu varNana nathI-mAtra pAMca AcAranu varNana che tethI paMcAcAra sUtra e zIka ceAgya che. A AcAramAM pramAda karavAthI aticAra thAya che. (8+8+8+12+3=39 aticAra thAya.) 5 '* ' 3. zrI vaMdittu sUtra (zrAvaka pratikramaNa sUtra-zrAvakanA laghu AcAra ) ( AryAM chaMda ) ( viSayanI mAMgalika zarUAta) satra siddhone, vatti sabhya-siddha cazmA-rie ya sabhya-sAhUma,dharmAcArye ne, upAdhyAyeAne tathA sa sAdhuone vAMdIne, IcchAmi paDhimi, ((1)--huM zrAvaka dharmAne viSe lAgelA aticArathI paDikkamavAne IcchuM chuM. sAvarga-dhammA-iyArasa. (sAmAnyathI sarva vratanA aticAra) Wan jo me vayAIyA,--je teAnA aticAra mane, nANe tahu 'saNuM caritte a,--jJAnane viSe, daza nane viSe, cAritrane viSe, (ane 'a' eTale 'ca' zabdathI tapAcAra viSe tathA vIryAcAra viSe) suhumAM A khAyA vA,--sUma athavA khAdara (aticAra lAgyA hoya), tuM nirde tuM cagahviAmi. (2) tene huM niMdu chuM ane gurunI sAkSIe gahu" che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (parigraha-AraMbhanA aticAra). duvihe parigrahemi, -be prakAranA parigrahane viSe, (sacitta vastune saMgraha ane acitta vastune saMgraha), sAvajaje bahuvihe a AraMbhe -pApavALA ane aneka prakAranA AraMbhane viSe, kArAvaNe karaNe,-pote karavAmAM ane bIjA pAse karAvavAmAM, paDikame desi saLaM. (3)-divasanA lAgelA badhA aticArane huM paDikAmuM chuM. ( jJAnanA aticAra) je baddha-midiehiM,-idri vaDe je pApa bAMdhyuM hoya, cauhiM kasAhiM apa-salvehi,-aprazasta (azubha, mAThA) cAra kaSAya vaDe, rAgeNa va deNa va,rAga vaDe, athavA TheSa vaDe (je pApa bAMdhyuM hoya), te niMde taM ca garihAmi. (4)-tene huM jiMduM chuM ane gurunI samakSa paNa gaNuM chuM. (samya darzananA aticAra) AgamaNe nigamaNe, AvavAmAM tathA javAmAM, ThANe caM-kamaNe aNuM-bhege,-mithyAtvInA maMdira vagere sthAnake UbhA rahevAmAM tathA tyAM upaga vinA Ama tema pharatAM, abhiege nione,-rAjA tathA ghaNA lokonA Agrahane kAraNe tathA nekarI vagere parAdhInatAnA kAraNe, . paDikAme desi savaM. (5)-divasanA lAgelA badhA aticArane huM paDikkAmuM chuM. (samyaphavanA pAMca aticAra) saMkA kaMkha vigirachA,-(1) zaMkA (vItarAgane vacanamAM beTI zaMkA karavI te, (2) kAMkSA (anya-mata-dharmanI IcchA karavI), Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) vicikitsA (sAdhu-sAdhvInA melA vastranI dugachA karavI athavA dharmanA phaLanA saMdeha karavA), pasaMsa tahu sathavA kuli gIsu,--(4) prazaMsA (mithyAtvInA vakhANu karavA ) tathA (5) saMstava (judA judA veza paherI dharmanA mahAne leAkAne ThaganArA pAkhaDIonA paricaya karavA), sammattasa-IyAre, e pAMca samaktinA aticAramAMthI, paDiksane desi sabhya. (6)-divasanA lAgelA badhA aticArane huM paDikkama chuM. ( cAritrAcAranA aticAra ) chakAya-samAra bhe,,--cha kAya ( pRthvIkAya, apakAya, teukAya, vAukAya, vanaspatikAya tathA trasakAya) javAnA AraMbha samArabhamAM, payaNe a payAvaNe a je DhosA,rAMdhatA tathA radhAvatAM-anumAnatAM je dASA lAgyA hAya, ataThThA ya paraDDA,--peAtAne mATe tathA bIjAne mATe, ubhayaDDA ceva ta nide. (7)tathA te annene mATe (rAMdhatAM, raMdhAvatAM) je doSo lAgyA hAya tene huM avazya niMdu ( khAra vratanA aticAra ) paMcaNDa-maNu--vayANuM,--pAMca aNuvratAnA, guNacANuM ca tindva-mAre,--tathA traNa guNavratAnA je aticAra lAgyA hAya, sikkhANaM ca caddhuM,--tathA cAra zikSAtratAne viSe, Dime desia' savva.... (8)--divasanA lAgelA badhA aticAra paDimuM chuM. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (paheluM aNuvrata sthUla prANAtipAta viramaNa vrata) paDhame ANunvayaMmi-pahelA aNuvratane viSe, bhUlaga-pANAIvAya viraIo,sthUla prANAtipAtanI virati rUpa, AyariyamapUsAthe,-aprazasta bhAva vaDe je AcaraNa sevyuM hoya, IrthI pamAya pasaMgeNaM, (9) ahiM pramAdanA prasaMgathI je aticAra lAgyA hoya te huM paThikAmuM chuM). (pahelA aNuvratanA pAMca aticAra) vaha baMdha chaviSNae -(1) vadha (dha karIne gAya, ghoDA, vagere prANIone cAbuka vagere vaDe mAravA te), (2) baMdha (gAya, baLada vagerene doraDAM vagere baMdhanathI bAMdhavAM te), (3) chaviccheda (baLada vagere prANIonA kAna vagere avayava cheravA te tathA nAtha vagere ghAle ghalAve te), aI bhAre bhatta-pANa-vuee, (4)-ati bhAra (eTale be bharAtA hoya tenA karatAM vadhu beja bhare te), (5) bhAta pANIne viccheda (prANIone ghAsa cAro vagere je apAtuM heya tenA karatAM ochuM ApavuM, athavA samayathI moDuM ApavuM te), paDhama vayassa-IyAre, -pahelA vratanA aticAramAM, paDikkame desi saLaM. (10)-divasanA lAgelA badhA aticAra huM paDijhamuM chuM. (bIju Avata-sthUla mRSAvAda viramaNavratanA pAMca aticAra) bIe aNuvyaMmi-bIjA aNuvratamAM, parizUlaga-aliya vayaNa-viraIo -bhUla mRSAvAda virati rUpa, Ayariya-marpasa -aprazasta bhAva vaDe je AcaraNa sevyuM hoya, Itha pamAya-pasaMgeNuM. (11)-ahiM prasAdanA prasaMgathI (je aticAra lAgyA hoya te huM paDiktamuM chuM). Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahasA rahasya dvAre,--(1) sahasA (vagara vicArye koInA upara juThThuM ALa mUkavuM, (2) rahasya (gupta vAtanu khATu ALa mUkavu), (3) peAtAnI patnInI (khAnagI vAta bIjAne kahevI), mesuvaese a phUDalehe e,----(4) mRSA upadeza (jo upadeza ApavA) tathA (5) phUTa lekha (jUThA lekha-dastAveja vagere lakhavA), khIa vayassa -IyAre,--bIjA vratanA aticAramAM, pazcime desia` santra. (12)divasanA lAgelA badhA aticAra huM paDikkamu chu . ( trIjuM aNuvrata--sthUla adattAdAna viramaNu-vratanA pAMca aticAra ) taie aNuLvayami,--trIjA aNuvratamAM, zUlaga-para-dava-haraNa-vii,--sthUla anuttAdAna-pArakA dhananI, ce.rInI, virati rUpa, Ayariya-mapasathe, aprazasta bhAva vaDe je AcaraNa selyu' hAya, pratya pamAya-pepsa geNuM. (13) ahiM pramAdanA prasaMgathI ( je aticAra lAgyA hAya te huM paDiksamuM ). tenA-haDa-page, (1) spenAta (cAra pAsethI cArAyelI vastu jANI bujhIne levI te), 2) taskara prayAga : cArane cerI karavAmAM madada karavI te !. tapaDive virUddha-gamaNe a,----(3) tatkRtirUpaka vyavahAra (sArI vastumAM khATI-halakI vastu nAkhIne ApavI, athavA sArI vastu dekhADIne bhaLatI vastu ApavI, athavA bheLaseLa karI vecavuM te ), (4) virUddha gamana (dANu cArI vagere rAjya virUddha AcaraNa karavuM, athavA rAjya niSedha hovA chata paNa zatrunA dezamAM vyApArAgni prasaMge javuM), phUDa-tula-phUDa mANe,--(5) phUTa tula--phUTa mAna-khATAM tAla-khATAM mApa rAkhavAM te viSe, paDhizcame daisiya savva, (14)--divasanA lAgelA khadhA aticAra huM paDimuM chuM, Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 (cothuM aNuvrata-sthUla maithuna viramaNavratanA pAMca aticAra) cauthe aNuvrayaMmi -thA aNuvratane viSe, nirca paradAra-gamaNa-viraIo -haMmezAM pArakI strI sAthe gamana karavAnI virati rUpa, Ayariya-mapUsalya -aprazasta bhAva vaDe je AcaraNa Arthya heya, I pamAya pasaMgeNa. (15) -ahiM pramAdanA prasaMgathI (je aticAra lAgyA hoya te huM paDikkAmuM chuM). aparigdahiyA Ittara-(1) aparigrahitA (keIe paNa je strIne grahaNa karI nathI te strI sAthe gamana karavuM te-kuMvArI kanyA, vidhavA, vagere sAthe saMbaMdha-strI mATe kuMvArA vara, ke vidhura sAthe saMbaMdha, (2) Ittara-parigrahitA (bIjAe grahaNa karelI strI athavA vezyA sAthe ceDA kALa mATe gamana), aNuMga-vivAha-ti aNurAge,-(3) anaMga kIDA (strIonA aMge pAMga viSaya daSTithI jovA tathA sRSTi virUddha kAmaceSTA karavI te), (4) vivAha potAnA putra-putrI sivAya pArakAnA vivAha vagere karAvavA), (5) tIvra anurAga (kAma ceSTAmAM ati tIvra IrachA karavI), cautha vayassa-IyAre, cethA vratanA aticAramAM, paDikane desi saLaM. (16)-divasanA lAgelA badhA aticAra huM paDikAmuM chuM. (pAMcamuM aNuvrata-sthUla parigraha parimANanA pAMca aticAra) Into ANavue paMcamami,-e pachI, ahiM pAMcamA aNuvratane viSe, Ayariya-mampasacaeNmi,-aprazasta bhAva vaDe ANya heya, parimANa-paricchee -parigrahanA niyamanuM ullaMghana karavAthI, Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Itha pamAya-pasaMgeNuM. (17) ahiM pramAdanA prasaMgathI (je aticAra lAgyA hoya te huM paDikAmuM chuM). dhaNadhanna khitta-vastu,-(1) dhana-dhAnya niyamathI adhika rAkhavuM te, (IskAnA niyamathI dhana vadhe te A mArA putra vagerenuM athavA vadhArAnI rakamane ghareNAM vagere karAvavuM te niyama bhaMga che), (2) kSetra vAstu (kSetra-ghara, dukAna vagere niyamathI adhika rAkhavuM te), rUpa-suvannee kuviya-parimANe,-(3) rUpuM tathA senuM niyamathI vadhAre rAkhavAM te, (4) trAMbu, kAMsu, pittaLa, tathA zayana, Asana, vagere maryAdAthI vadhAre rAkhavAM te, dupaye caupayaMmi,-(5) be pagAM (dAsa, dAsI, vagere) tathA copagAM (gAya, bheMsa, vagere prANIo) parimANathI adhika zakhavAM te, paThikame desi saLaM. (18)-divasanA lAgelA badhA aticAra huM paDikAmuM chuM. ( chaThuM vrata-paheluM guNavata-digya parimANa vratanA pAMca aticAra ) gamaNassa u parimANe,-javAnA niyamane viSe, disAsu uDUDha ahe A tirie cA-(1) uMce (2) nIce tathA (3) tirachI dizAomAM javAnA niyama uparAMta javAthI, vaDriDha saI-aMtaraddhA -4) eka dizAmAM javAnuM ghaTADI bIjI dizAmAM te parimANa vadhAravAthI, tathA (5) niyamanI vismRti thavAthI pramANathI vadhAre javAthI, paDhamaMmi guNavae niMda. (19)-A pramANe pahelA guNavratane viSe je aticAra lAgyA hoya te AtmAnI sAme niMduM chuM. (sAtamuM vrata-bIju guNa vrata-upabhoga-paribhoga parimANanA 20 aticAra: pAMca bhejananA, paMdara karmAdAnanA) majajami a saMsaMmi a- madirAmAM ane mAMsamAM (tathA bIjA paNa nahIM khAvA yeya abhakSya padArtho khAvAthI), tathA Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puSe A phale a gaMdha-male a,-phUla, phaLa, barAsa, vagere sugaMdhI je padArtha tathA phUlanI mALA vAparavAthI, vibhAga-parabhege, upabhoga (ekaja vAra upagamAM Ave te jemake khorAka, pANI, phaLa phUla vi.), tathA paribhega (vAraMvAra upayogamAM laI zakAya jemake ghara, pustaka, vastra, ghareNAM strI, vagere) nAmanA, bIyaMmi guNavvae niMde. (ra0)-bIjA guNavratane viSe je aticAra lAgyA hoya tene huM biMdu . ( pAMca bhejananA aticAra) saccitte, paDibAMdhe,-(1) sacitta vastune tyAga hoya chatAM vAparavI athavA niyama uparAMta vAparavI te, (2) sacitta sAthe vaLagelI joDAyelI vastu vAparavI (jemake jhADane vaLagele guMda ane goTalI sahita kerI vagere khAvAthI), apati-dupoliyaM ca AhAre,-(3) tadRna apakava-kAcI vastu-nahI pakAvelI, vAparavI, daLela loTa, tathA aNacALela leTa vAparavAthI, (4) aDadhA kAcA-aDadhA pAkA padArtha jemake eLe, pukha, zeDo zekele makAI doDa, vAparavAthI, tura sahi bhakakhaNayA,-5) tuccha padArtha jevA ke bera, sItAphaLa, vagere khAvAthI, paDikAme desIya saLaM. (21)-divasanA lAgelA badhA doSane huM paDikakakuM chuM. ( paMdara karmAdAnanA aticAra ) IMgAlI vaNa sADI -(1) aMgAra karma (agnithI thatuM kAma karanAra : kuMbhAra, bhADabhuMjA, cunAre vi.), (2) vanakarma (vanaspatIne ugADavA tathA kApavAthI lAgatuM karma karanAraH mALI, kheDUta, kaThiyAre vi. (3) sADI karma-zakaTa karma (vAhana banAvavA tathA vecavAthI thatuM karma karanAraH suthAra, luhAra vi.), Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 bhAThI pheDI suvAkyae kamma, -(4) bhATika karma (gheDA, UMTa, baLada, ghara, vagere bhADe ApavAthI lAgatuM karma karanAra vaNajhArA, rAvaLa, vi.) (5) sphaTika karma (kuvA, vAva, taLAva vi. khedavA, khedAvavAthI thatuM karma karanAra, oDa, konTekaTara, vi.)-e pAMce karma zrAvake atyaMtapaNe cheDI devAM. ), vANijarja ceva ya daMta,-vaLI nizcaye nIcenA pAMca kuvANijya-vyApAra paNa cheDI devAM). (1) da ta kuvANijya (hAthI dAMta, zIMgaDAM, metI, vagerene vyApAra), lakha rasa kesa visa visayaM. (22)-(2) lAkha kuvANijya (lAkha, kasuMba, haratALa, vagerene vyApAra, (3) rasa kuvANijya (ghI tela, geLa, madirA, vagerene vyApAra, (4) keza kuvANijya (mara, popaTa, manuSya, pazu, vagerenA vALane vyApAra, (5) viSa-viSaya kuvANijya (aphINa, somalavagere jherI padArthone taghA viSaya eTale talavAra, charI, dhanuSya, vagere ane vepAra ), evaM khu jaMta pillaNa, e pramANe nizca (1) yaMtra pilANa karma (ghaMTI, carakhA, ghANa, mila, vagere calAvavAthI lAgatuM karma), kamma nityaMchaNuM ca davadANuM,-(2) nila chana karma (UMTa, baLada, manuSya, vagerenA nAka kAna viMdhavAthI lAgatuM karma, tathA (3) dAdAna karma (jaMgala, ghara, vageremAM Aga lagADavAthI, lAgatuM karma), sara-daha-talAya se,-() sarevara, kaha-jharA, taLAva, vagerenuM pANI sukAvI nAMkhavAthI lAgatuM zeSaNa karma, asaI-siM sa vijijajo. (23)-(5) asatI poSaNa karma (kUtarA, bilADA, vagere hiMsaka prANIonuM tathA durAcArI purU, vyabhicArI strI vagerenuM piSaNa karavuM).-A pAMce sAmAnya. karmane zrAvake varjavAM. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (AThamuM vrata-trIju guNavata-anartha daMDa viramaNa vrata) -sacci -musala-tara-zasa-ani, sAMbeluM ane yaMtra vagere, taNa-kaDe maMta-mUla besaje-ghAsa-kASTha (lAkaDAM), sApa, vagere khIlavavAnA maMtra, (nAgadamaNI vagere jaDIbuTTI), tathA auSadha (geLI. cUraNa, vagere), ( dine davAvie vA-pote ApavAthI tathA bIjA pAse apAvavAthI tathA anumaidavAthI, paDikame desi savaM. (24)-divasanA je aticAra lAgyA hoya te badhA paDikAmuM chuM. hANuM-vaDhaNa vannaga -(1) snAna (aNagaLa pANIe nhAvuM), (ra) udvartana (pIThI caLI mela utAre), (3) varNaka (abIla, gulAla vagerethI raMga lagADa), vileNe sada-va-rasa-gaMdha,-(4) vilepana (kesara-caMdanathI vilepana karavuM), (5) vAjaMtra vageranA zabda sAMbhaLavA, (6) rUpa nirakhavuM, (7) khaTu rasano svAda kare, (8) aneka jAtanA sugaMdhI padArtho suMghavA, vasthA-saNa AbharaNe,-(9) vastra, Asana tathA ghareNAM vagere aneka upabhoga karatAM, paDikrame desi saLaM.-(25)-divasanA je aticAra lAgyA hoya te badhAne huM paDikaNuM chuM. (anartha daMDa viramaNa vratanA pAMca aticAra) kaMdape kukkaIe,-(1) kaMdarpa-(kAma-bhega-vikAra vadhe tevI vAta karavI te). (2) kaukuca (kAma-vikAra utpanna karanArI kuceSTA karavI te), mahari ahigaraNu bhega aIritta,-(3) maukharya (mukha vaDe hAsyAdikathI jema tema aghaTita bolavuM athavA koIne kaSTa paDe tevI gupta vAta mukhathI belavI te), (4) adhikaraNa Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (pitAnAM khapa karatAM vadhAre zastra vagere meLavavA te), (5) bhaga-atiriktatA (upabhegamAM tathA paribhegamAM vaparAtI cIjo khapa karatAM vadhAre rAkhavI te), dUmi aNuo -uparanA anarthadaMDa viramaNa vrata nAmanA, taIyaMmi guNazvae niMde. (21)-trIjA guNavratane viSe je aticAra lAgyA hoya te huM biMdu chuM. (navamuM vrata-paheluM zikSAtrata-sAmAyika vratanA pAMca aticAra) tivihe duppaNihANe, -(1 thI 3) traNa prakAranA dupraNidhAna (mana, vacana, kAyAnA azubha vyApAra) sevavAM, aNavaTTANe taha saI-vihUNe,(4) anavasthAna (aniyamitapaNe sAmAyika karavuM. be ghaDI karatAM ochA vakhate pAravuM, vi.) (5) smRti vihIna thatAM (yAda na rahevAthI-pramAdathI | sAmAyika lIdhuM che ke nahIM te bhUlI javuM), sAmAIya vitaha kaeka-e rIte sAmAyika khoTI rIte karyuM hoya, paDhame sikhAvae niMde. (27)-A pahelA zikSA vratanA aticArane (dazamuM vrata-bIjuM zikSAtrata-dezAvagAsika gratanA pAMca aticAra) ANavaNe sivaNe,-(1) Anayana pravega (niyama karela bhUmi uparAMta bahArathI koI vastu maMgAvavI te), (2) zreSTha prayAga (parimANa uparAMta bhUmimAM pitAnA kAma mATe bIjAne mokalavA), sadude ruve ya pagalakheve,-(3) zabdAnupAta--avAja-khAra, vagere karIne hada bahArathI vastu maMgAvavI, (4) rUpAnupAta- rUpa dekhADIne hada bahArathI vastu maMgAvavI, tathA (5) (5) pudgala kSepa (hada bahAra rahelAne pite ahiM che ema jaNAvavA kAMkare nAkha), desAvagAsi-aMmi,-dezAvagAsika nAmanA, Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 khIe sikhkhAvae nirde. (28)-khIjA zikSAtratanA aticArane huM ni Mdu chuM . ( agiyAramuM vrata-trIju` zikSA nata-pauSadha vratanA pAMca aticAra ) saMthA-ruccAra-vihi, pamAya,--saMthArA sabaMdhI vidhimAM pramAda karavAthI e aticAra- 1) sathArAnI barAbara paDilehaNA na karavI, (2 zayyA--suthAra vidhipUrvaka na pUjave--na pramA vA-paDilehaNa barAbara na kare; uccAra vidhi eTale vaDI nIti tathA laghu nIti-maLamUtra parathavAnI vidhinA be aticAra--(3) jhADA paisAbanI jagAnI DilehaNA na karavI, (4) jhADA-pesAbanI bhUmi vidhipUrvaka pUjavI pramArjathI nahi bhUmi paDilehaNa kharAbara na kare, taha ceva bhAyA bhe:e,--tathA (5) bheAna sa MbaMdhI ciMtA karavAthI, ane pAsaDa-viddhi vivarIe.--pauSadha vidhi viparIta karavAthI (pauSadha tathA upavAsanI sArI rIte pAlanA na karavAthI), taie sikhkhAvae nide. (29)--trIjA zikSAvratanA aticArane huM niduM chuM. (bAramuM vrata-cAyu`zikSA tA--atithi saMvibhAga vratanA pAMca aticAra) saccio niSprivaNe,--(1) sAdhune vaheArAvavA yogya bhAjana upara sacitta vastu mUkavAthI, pihiNe vavaesa macchare ceva,--(ra) pidhAna ( vaheArAvavA yogya bheAjana upara citta vastu DhAMkavAthI), (3) vyapadeza (mAlikInA pheraphAra karavA-vaheArAvavAnI buddhie pArakI vastu potAnI kahevI ane nahi vaheArAvavAnI buddhie peAtAnI vastu pArakI kahevI, (4) matsara (krAdha, irSA, abhimAna, karIne dAna ApavAthI), Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 kAlAI--kakama dANe,-(5) kAlAtikrama dAna (gAcarIne vakhata vItI gayA pachI munIne AmaMtraNa karavAthI), cauthe sikhAvae niMde. (30)- cethA zikSAvratanA aticArane huM niMdu chuM. suhiesu A duhiesu a,-jJAnAdi guNe karI suvihita-sukhIne tathA vyAdhithI pIDAyelA-tapathI durbaLa banelA evA. dukhIne ane jA me asaMjaesu ANukaMpA,-asaMyatine viSe-gurUnI AjJA pramANe vicaranArA susAdhune anukaMpA buddhithI dAna ApyuM hoya, tathA rAgeNa va deNa vA,-munine sagAnI buddhie rAgathI athavA sAmAnyanI buddhie zreSathI dAna ApavAmAM je doSa lAgyuM hoya, taM niMde ta ca garihAmi. (31)-tene huM jiMduM chuM ane gurUnI sAkSIe gaNuM chuM. sAhasu saMvibhAgo,- sAdhuone viSe saMvibhAga-vaharAvavuM te, na karyo, tava-caraNa-karaNa-jusu-na karyuM hoya, tapa vaDe, tathA caraNa sittarI ane karaNa sittarI vaDe sahita, saMte phAsu a dANe,-nirdoSa hovA chatAM dAna na ApyuM hoya, te niMde taM ca garihAmi. (32) -tene huM niduM chuM ane gurUnI sAkSIe gaNuM chuM. (saMlekhaNanA pAMca aticAra) Ihi loe para le, (1) dharmanA prabhAvathI A lekamAM sukhI thavAnI IcchA karavAthI (2) dharmanA prabhAva vaDe para lekamAM deva-Idra vagerenA sukhanI IcchA karavAthI, jIviya maraNe A AsaMsapage, (3)-saMlekhaNa-anazana vratanuM bahu mAna sanmAna dekhI jIvavAnI IcchA karavI, (4) anazana vratanA duHkhathI gabharAI maraNanI. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 cchiA karavI, tathA (5) Aza sAprayeAgakAmabhoganI tIvra IcchA karavI, pavihA aIyArA,e pAMca prakAranA aticAramAMthI kAI paNa doSa mAma huja maraNuM te. (33)mane maraNAMta sudhI na heAjo. ( sa vratanA aticAra ) kAeNu kAiarsa,--(1) azubha kAyA vaDe lAgelA aticArane kAyAnA zubha yogathI, Dime vAyassa vAyAe,...(2) azubha vacana vaDe lAgelA aticArane vacananA zubha yAgathI paDikkasa chu, azubha mana vaDe lAgelA aticArane mananA zubha cegathI, maNusA mANasiassa,--(3) savvasa vayA--yArasa. (34)--ema satanA aticArane huM pazcima' chuM. vaMdaNu--vaya--sikhkhA--gAravesu,--(1) be prakAranA vaMdana, (2) bAra prakAranA vrata, (3) e prakAranI zikSA, tathA (4) traNa prakAranA gAravane viSe, sannA-kasAya-Dha Desu,--(5) cAra saMjJA, (6)cAra kaSAya, tathA(7) traNa da'Dane viSe, guttisu a samiIsu a,--(8) traNa gupti tathA (9) pAMca samitine viSe, jo aIyArA ata nirde. (35)--je aticAra lAgyA hoya tene huM ni du chuM. ( samyak dRSTi jIvane alpabadha thAya che tenu kAraNa ) samma--diDDI javA,----samyagdaSTi ( samakita-edhi khIja vALA) jIva, jaI-vi hu pAva` samAyare ki Mci,--jo kadI thoDuM paNa pApa kare, apeA si hAI baMdho,te paNa te samakitI zrAvakane karmInA adha bahu alpa hoya che, jeNu na niddha dhasa ku. (36)--kAraNa ke te ni yapaNe huM sAdi pApa karatA nathI. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taM pi hu sapaDikamaNuM -samakitI zrAvaka te a5 pApanA baMdhane paNa nicce (1) pratikramaNa karavA vaDe, sapUriAvaM sauttaraguNa caka-(2) saparittApaM-pazcAttApa karavA vaDe ane (3) gurUe ApelA prAyazcitta vaDe, khippa visAmaI-jaldIthI upazamAve che-zAMta kare che, vAhizva susikhio vijaje - (37)-jema sArI rIte zIkhela vidya vyAdhine zAMta kare che tema. ( zrAvaka kaI rIte karma nAza kare? ) jahA visaM kuDuMgarya,-jema zarIramAM vyApI gayelA sarpa vagerenA jherane, maMta-mUla visAyA-maMtra ane jaDIbuTTInA niSNAta-vizArada vijajA haNaMti maMtahiM, vaidya (maMtranA athavA jaDIbuTTInA) IlamathI utArI nAkhe che, (nAza kare che), te te havaI nizvisaM. (38)-tethI te zarIra jhera rahita thAya che. evaM avihaM karma,-evI rIte ATha prakAranA karmone, rAga doSa samanji,-rAga ane dveSa vaDe bAMdhelA, Ale aMte niMdate,-gurUnI pAse Avate tathA AtmAnI sAkSIe nidate, khirSa haNaI susavao. (39)-suzrAvaka-bhalo zrAvaka-jaladIthI haNe che. (AlecanA karanAra pApa bhAra rahita thAya che) -pA vi maNa, -pApa karanAra e manuSya paNa AleIa nidiya gurU-sigAse,-gurUnI pAse potAnA pApane AlevIne tathA AtmAnI sAkSIe nidIne, hoI aIrega laheo -pApanA bojAthI atyaMta haLave thaI jAya che. oharIya bharUva bhAravaho. (40)-jema bhAravahana karanAra-majUra bhArane utArIne haLave thAya che tema. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (pratikramaNa AvazyakanuM phaLa) AvarasaeNe eeNa-A Avazyaka kriyA vaDe, sAvAe jaI vi bahurao I-zrAvaka che ke ghaNuM pApavALe heya paNa, dukhANa-maMtakirie -(pAparUpa) duHkhanI aMtakriyA-duHkhane nAza. kahI aciraNa kAleNa. (41)--ghaDA kALamAM ja karaze. (vismRta thayelA-yAda nahiM rahelA aticArenI AlecanA) AlayaNa bahuvihA, AlocanA ghaNA prakAranI che, paraMtu na ya saMbhariyA paDikamaNu-kAle,-pratikramaNa samaye yAda na AvI. hoya tethI mUlaguNa-uttaraguNe, mULa guNane viSe tathA uttara guNane viSe je doSa rahI gayA hoya, taM niMde taM ca garihAmi. (42)-tene huM niMduM chuM ane gurUnI sAkSIe gaNuM chuM. tarasa dhummasa kevali pannattamsa,-te kevaLI bhagavaMte kahelA zrAvaka dharmanI, abhudriemi ArohaNAe -ArAdhanA mATe huM uThuM chuM-taiyAra thaye chuM, viraemi virohaNAe -ane te dharmanI virAdhanAthI aTakya chuM, tiviheNa paDikakato,-mana-vacana-kAyA e traNa prakAra vaDe paDikamate, vaMdAmi jiNe cauvvIsaM. (43)-vase jinezvarene huM vaMdana karU chuM. pa ka ka. nedha -zrI pArdhacaMdra garachamAM ane vaMditu sUtra samApta thAya che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naMdha: anyatra A sUtramAM sAta gAthA vadhAre bolAya che. vaMditu sUtra balavAnI zarUAtathI jamaNo DhIMcaNa uMce rAkhavAmAM Ave che. gAthA teMtAlIsa pUrI thayA pachI DhIMcaNa nIce mUkI, caravaLe heya te ubhA thaIne yA besIne A sAta gAthA 44 thI 50 belavAmAM Ave che: jAvaMti ceIAi,-jeTalAM ci ( jina pratimAo) udde A ahe A tiri a le a-urvalaka (vargamAM ), alaka (pAtALamAM ), tathA madhyaleka (manuSyaleka) mAM che, savAI tAI vaMde,-te sarvane huM vaMdana karuM chuM, Iha saMte tattha saMtAI. (4)-ahiM rahyA chatAM tyAM rahelAne. jAvaMta ke vi sAhu,-jeTalA koI paNa sAdhuo bharahe-ravaya-mahAvidehe a-(pAMca) bharata, (pAMca) eravata tathA (pAMca) mahAvideha kSetramAM, eTale paMdara karmabhUmimAM) che. savaeNsiM tesiM paNuo -te sarvane huM name chuM-namana karuM chuM, tiviheNa tiraMDa virayANa. (45) -(mana vacana kAyAe karIne) traNa prakAranA traNa daMDathI trikaraNa pUrvaka (mana vacana kAyAnA azubha vyApAra pote karatA nathI, anya pAse karAvatA nathI, ane karanArane anumodatA nathI) virAma pAmyA che te sarvane. (zrAvaka kaI rIte divase pasAra karavAnI IcchA rAkhe?) cirasaMcia-pAva paNAsaNa I-ghaNA kALanAM ekaThAM karelA pApane nAza karanArI, bhava-saya-sahassa-mahaNIe,-so hajAra ( lAkha) bhavane haNanArI, Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 cavIsa-jiNa-viNi gaya-kahAI,covIse tIrthaMkaronA mukhathI nIkaLelI evI dharma kathA dvArA, vAla'tu me krimahA. (46)mArA divase pasAra thAo. (cAra mAMgalika tathA samAdhi ane samyaktvanI mAgaNI ) mamamaMgalamarhiMtA,--mAre (cAra) maMgaLarUpa che-(1) arihaMta paramAtmA, siddhA sAhu sua ca dhammA a,--(2) siddha bhagava'tA, (3) sAdhu mahArAjA, tathA (4) zruta dharma tathA cAritra dha, sammadiDI devA,vaLI samakti STi devatAo, riMtu samAsiM ca ehi' ca. (47)--samAdhi ane beDadhi samyaktva ApeA. (pratikramaNa zA mATe karavuM?) piDisaddhANaM karaNe,--(1) zAstramAM pratibaMdha karela (azubha ka) karyuM" hAya tathA kiccANu-makaraNe paDikkamaNuM,--(2) karavA ceAgya (zubha karma ) na karyu hAya tenA pratikramaNa-pazcAttApa mATe, asahRhaNe A tahA,--(3) tathA ( zAstra tarapha thayelI ) azraddhAnA nivAraNa mATe, vivarIya-parUvaNAe a. (48)--(4) tathA zAstrathI virUddha prarUpaNA karI heAya tenA nivAraNa mATe pratikramaNa karAya che. (sava jIvAnI kSamApanA ) khAmi sav ve, huM badhA jIveAne khamAvuM chuM, save jIvA khama tu me,---madhA jIve mArA aparAdhanI kSamA Ape, mittI me sabya bhUesa,--mAre badhA jIvA sAthe maitrI bhAva che, vera' masa' na ke. (49)--mAre koI paNa jIva sAthe vera bhAva nathI. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 (pratikramaNane upasaMhAra ) evama AleAIe,-- A - pramANe me pApa AlAcyuM. nidicya garahie dugacchisthya sanma,--Atma sAkSIe niMdA karI, gurU pAse guNA karI, ane sArI rIte duga chA karI, tiviheNa paDika'tA,----(mana, vacana, kAyA ema) traNa prakAre pratikramate thA, vadAma jiNe caunvIsa. (50)--cAvIse jinezvarAne huM vaMdana karU' chu.. 45 4 (a) zrI pAkSikAdi sakSipta aticAra (gadyamAM) nAma sa Mmi a, caraNuM mi ta mitaThu ya vi'imi, Ayara AyAro, Ia esA poMcahA bhuiMe. jJAnAcAra, daza nAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra, vIryAcAra-e paMcavidha AcAramAMhi ane je koI aticAra, pakSa divasa mAMhi, sUkSma, khAdara, jANatAM, ajANatAM huA hoya te sivA tuM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDa jJAnAcAre ATha aticAra. kAle viSNue bahumANe, vahANe tA aneinhavaNe, vajaNu artha tadubhae, aThThavihA nANumAyAro, jJAna kALa velAe bhaNye guNyA. vinayahIna anumAnahIna cega upadhAnahIna anerA kanheM bhaNI, ane gurU kahyo. devavaMdana, vAMNe, paDikkamaNe, sabAya karatAM, bhaNatAM guNatAM, kuDA akSara, kAnhA mAtre, adhiko AThe bhaNyA. sUtra, artha, khiDuM kuDAM kahyAM. sAdhu taNe dharme kAjo DAMDo aNapaDilehyAM. kAje aNuuddhAra asAI aNujhAyamAMhi, dazavaikAlika pramukha siddhAMta bhaNyA guNye. zrAvaka taNe dhame Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthavirAvalI, paDikramaNa sUtra, upadezamAlA, pramukha bharyo. kALa veLA kAje aNuuddhario paDha. jJAnadravya bhakSita upekSita prajJAparAdhe viNAye, viNasatAM uvekhe. chatI zakitae sAra saMbhALa na kIdhI, tathA jJAne pagaraNa-pATI, pithI, ThavaNI, kavalI, navakAravALI, sAMpaDA, sAMpaDI, dastarI, vahI, elIyA pratye paga lAge, thuMka lAge, thuMke karI. akSara mAM, kahe chatAM AhAra vihAra kIdhe, jJAnavaMta pratye dveSa, matsara, aMtarAya, avajJA kIdhI. ApaNA jANa paNa taNe garva ciMta. jJAnAcAra vrata viSaIe ane je kaI aticAra, pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM, huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. [1] darzanAcAre ATha aticAra. nisaMkia nirkakhisa, niSyitigicchA amUDha di6i a, vivRha thirIkaraNe, vacchala pabhAvaNe aThuM. deva guru dharma taNe viSe niHzaMkapaNuM na kIdhuM, tathA ekAMta nizcaya na kahe. dharma saMbaMdhIyA phaLataNe viSe nisaMdeha buddhi dharI. nahIM. tapodhana tapodhanI pratye malamalIna gAtra dekhI durgachA kIdhI. mithyAtvI taNa pUjA prabhAvanA dekhI, mUDha daSTi paNe kIdhuM, tathA saMghamAMhi guNavaMtataNI anuparbahaNA kIdhI. asthirikaraNa, avAtsalya, aprIti, abhakti, kIdhI, tathA devadravya, gurUdravya, sAdhAraNa dravya, bhakSita upekSita prajJA parAdhe viNAsya, viNasatA ukhe, chatI zaktie sAra saMbhALa na kIdhI. sAdharmikazuM kalaha karmabaMdha kIdho, adhatI aSTapaDa mukhakeza pAkhe devapUjA kIdhI. biMba pratye vAsapI, dhupadhANuM, kaLaza taNe Thabake lAge. deharA pizALamAMhi maLa lempa luhyAM, hAsya kelI kutUhala kIdhAM. jinabhuvane corAsI azAtanA, guru pratye tetrIsa AzAtanA kIdhI. ThavaNAyariya hAtha thakuM paDayuM, paDilehavuM visaryuM, gurUvacana tahatti karI pavinyuM nahIM. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzanAcAra vrata viSaIe ane je kaI aticAra, pakSa divasa mAMhI sUphama, bAdara, jANatAM, ajANatAM, huo hoya te savi huM mane vacane kayAe karI micchAmi dukkaDaM. [2] cAritrAcAre ATha aticAra. paNihANa jagajutto, paMcahi' samiIhiM tohiMguttIhi, esa carittAyAro, ahuviho heI nAya. Iya samiti, bhASA samiti, eSaNa samiti, AdAna-bhaMDamitta-nika khevanuM samiti, pAriThThAvaNiyA samiti, mane gupti, vacanagupti, kAyagupti-e aSTa pravacanamAtA sAdhu taNe meM sadaiva, zrAvaka taNe dharma sAmAyika, pisaha, lIdhe, rUDI pare ciMtavyuM nahIM, khaMDaNA virAdhanA kIdhI. cAritrAcAra vrata viSaIo ane je keI aticAra, pakSa divasamAMhIM sUphama, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue heya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. [3] vizeSataH zrAvakataNe dharma samyaktva mUla bAra vrata, samyakatva taNA pAMca aticAra. zaMkA kaMkha viDichA, pasaMsa taDa saMthe kuliMgIsu, sammattasa-IzAre, paDikane desi saLyuM, zaMkA : zrI arihaMta taNo baLa, atizaya, jJAnalakSamI, gAMbhIryAdika guNa, zAzvatI pratimA, cAritrIyAnA cAritra, jina vacana taNe saMdeha kIdhe. AkAMkSA: bahmA, viSNu, mahezvara, kSetrapALa, goge, AzapAla, pAdara devatA, getra devatA, deva daherAne prabhAva dekhI rega Ave Ihaloka paraloka arthe pUjyA, mAnyA. bauddha, sAMkhya, saMnyAsI, bharaDA, bhagata, liMgIyA, yogI, daraveza, anerAI darzanIyAnuM kaSTa maMtra camatkAra dekhI paramArtha jANyA viNa bhUlAvyA, vyAyA. kuzAstra zIkhyAM, sAMbhaLyAM. zrAddha, saMvatsarI, hoLI, baLeva, mAhI pUnama, Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 ajA paDe, preta bIja, gaurI trIja, vinAyaka cotha, nAga paMcamI. jhIlaNa chaThThI, zIla saptamI, dhruva aSTamI, naulI navamI, ahavA dasamI vrata agyArasI, vatsa bArasI, dhana terasI, anaMta caudasI, amAvAsyA, AdityavAra, uttarAyaNa, naivedya, ga ga mAnyAM. pIpaLe pANI reDyAM, reDAvyAM. ghara bahAra, kUve, taLAve, nadI, kaha, kuMDa, vAva, samudra puNya hetu snAna kIdhAM. vitigichAH dharma saMbaMdhI yA phaLa taNe viSe saMdeha kIdho. jina, arihaMta, dharmanA AgAra, vipakAra sAgara, mokSamArganA dAtAra, IyA guNa bhaNI pUjyA nahIM-Ihaleka pareka saMbadhI yA bhega vaMchita pUjA kIdhI. rega, AtaMka, kaSTa Ave kSINa vacana bhaMga mAnyA-mahAtmAnA bhAta, pANI, maLa, zabhA taNI niMdA kIdhI. mithyAtvI sAthe prIti mAMDI. tehanI dAkSiNya lAge tehane dharma mA. zrI samyaktva vrata viSaIe ane je koI aticAra, pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. [4] pahele sthUla prANAtipAta viramaNa vrate pAMca aticAra. vaha baMdha chavi che, aIbhAre bhatta paNa gucchee, paDhama vayamsa-IyAre, paDikkame desimaM savaM. dvipada, catuSpada pratye rIsa vize gADha ghAva ghA, gADha baMdhaNe bAMdhyuM, ghaNe bhAre paDe, nirla chaNa karma kIdhuM. cAra pANI taNI veLAye sAra saMbhALa na kIdhI, tathA leNe deNe kuNahane eDyuM, laMghAvyuM. teNe bhUkhya ApaNe jamyA. savAM dhAnya rUDI pare joyAM nahIM. pANI gaLatA DhaLyuM. jIvANI sukavyuM. gaLatAM jhAlaka nAkhI. gaLaNuM rUDuM dhyAna kIdhuM. iMdhaNa chANuM aNazodhyAM bALyAM. te mAMhIM sApa, khajurA, vIMchI, sarelA, mAMkaDa, juvA, ziMgaDA, sAhatAM mUA, duhavyA, rUDe sthAnake na mukyAM. kIDI, maMkeDI, udhaI, dhImela, kAtarA, cUDela Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 pataMgIyAM, deDakAM, aLasIyAM, caLa pramukha je kaI jIva viNAsyA," viSNusatAM uvekhyA, cAMpyAM, dRhavyA, halAvatAM calAvatAM pANI chAMTatAM, anerA kAmakAja karatAM nighna sapaNu" kIdhuM- jIva rakSA rUDI na kIdhI. pahele sthUla prANAtipAta vikramaNa vrata viSaIe anero je koI aticAra pakSa divasa mAMhI sUkSma, bAdara, jANatAM, ajANatAM ha hAya te siva huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. [ pa ] bIje sthUla mRSAvAda viramaNa vrate pAMca aticAra. sahasA rahasadAre, mesulaese a phUDalehe a, bIa vayasa-diyAre, pazcime sima sabhya sAtkAra kuNa pratye ayukta ALa dIdhuM. svadArAma bheda kIdhA. anerAi guNanA matra AleAca mamAM prakAzyA. kuNahane apAya pADavA kuDI buddhi dharI, kuDA lekha lakhyA, juThI sAkha bharI-dhApaNu meAse| kIdhA. kanyA, gau, DhAra, bhUmi sukha dhI yA laheNe deNe vAda vaDhavADa karatAM maTaku jIrUM lyA. bIje sthUla mRSAvAda viramaNa vrata viSaie ane je kAI aticAra pakSa divasa mAMhI sUkSma, khAtara, jANatAM, ajANatAM hue hAya te sivahu' mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. [6] trIje sthUla adattAdAna viramaNa vrate pAMca aticAra. tenA haDappaege, takhaDive virUddha gamaNe a, kUMDa-tula phaMDa-mANe, paDikTane desiMa savva ghara bAhira, khetra khale, parAyuM anna mekalyu, lIdhuM, vAyu cArAI vastu lIdhI, cAra pratye sakhala dIdhuM, virUddha rAjyAdi ka kIdhu. kUMDA mAna mApAM kIdhAM. mAtA, pitA, putra, mitra, kalatra vAMcI kRSNane dIdhu. judI gAMTha kIdhI. navA jUnA sarasa nIrasa vastu taNA sabheLa kIdhAM. bhe Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIje sthUla adattAdAna viramaNa vrata viSaIe ane je koI - aticAra pakSa divasa mAMhI sUkSma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue hiya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukakatuM. [7] cothe dArA saMtoSa, parastrIgamana viramaNa vrate pAMca aticAra aparigrahiyA ittara, aNuga vivAhativa-aNurAge, caultha vayassa-IyAre, paDikkame desi saLaM. aparigrahitA gamana kIdhuM. anaMga kIDA kIdhI, vivAha kAraNa kIdhuM kAmaga taNe viSe abhilASa kIdhe. daSTi viparyAsa kIdhe. AThama, caudasa taNA niyama leI bhAMgyA. atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra, suhaNe savapnAMtare huA. cothe maithuna viramaNa vrata viSaIo ane je kaI aticAra pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. [8] pAMcamuM sthUla parigraha parimANa vrata pAMca aticAra. dhaNa dhanna khita vahyuM, rUpa-suvane A kavie parimANe, dupaye caupayaMmiya, paDikame desimaM savaM. dhana dhAnya parimANa upara rakhAvyuM. senuM rUpuM navavidha parigraha parimANa lIdhuM nahIM. pahavuM vicAryuM. pAMcame parigraha parimANa vrata viSaIo ane je keIaticAra - pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDa. [9] chaTrake digU viramaNa vrate pAMca aticAra. gamaNassa u parimANe, disAsu urphe ahe A tirie ca, vRddhi saI-aMtadhA, paDhamaMmi guNazvae niMde. urva dize, adha dize, tirya dize jAvA AvavA taNa niyama leI bhAMgyA. eka dizI saMkSepI bIjI dizI vadhArI. viramRti lage Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhika bhUmi gayA. pAThavaNI ApI mokalI. vahANa vyavasAya ka. varSa kAle gAmatarUM kIdhuM. chaphUThe diviramaNa vrata viSaIe ane je kaI aticAra pakSa divasa mAMhI sUkama, bAdara, jANatAM, ajANatAM lAgyuM hao heya te. savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM [10] sAtame bhoge paga parimANa viramaNa vrate pAMca aticAra. saccitte paDadhe, epela lie ca AhAre, tuccha-sahi, bhaphakhaNayA, paDikkame desi savaM. sacitta AhAra, sacitta pratibaddha AhAre, apola sahi. bhaphakhaNayA, dula sahi bhaphakhaNayA, tuccha sahi bhaphakhaNayA, sacitta bhaphakhaNayA, apakava AhAre, dupakava AhAre, tuccha auSadhi, kuNI AMbalI, elA, bI, poMka, pApaDI taNa bhakSaNa kIdhAM. anaMtakAya, beLa athANAM, taNA bhakSaNa kIdhAM, tathA riMgaNa, viMgaNa, pIluM, pIyu, paMpiTA, mahuDa, vaDara, pramukha bahubIja taNA bhakSaNa kIdhAM. sacitta dava vigaI, vAha taMbala vattha kusumasu, vAhaNa sayala vilavaNa, khaMbha disi nhaNa-bhattesu. e cauda niyama dina pratye lIdhAM nahIM. leine saMkSepyA nahIM. sacitta dravya, vigaya, khAsaDAM, vAhana, taLa, phephala, besaNuM, zayana, pANI, aMghelaNa, phaLa, phUla, bhajana, AcchAdane je kaMI niyama laI bhAMgyA. bAvIsa abhakSa batrIsa anaMtakAya mAMhI Adu, mULA, gAjara, piMDa, piMDALu, kacUre, sUraNa, gileDAM, maraDAM, selarA, kuNuM AMbalI, vAgharaDA, garamara, nalI, gaLe, vAleLa khAdhI. vAsI kaThoLa, pilI roTalI, traNa divasanA aMdana (dahIM), madhu, mahuDAM, viSa, hema kara, gholavaDAM, ajANyAM phaLa, TIMbaDuM, guMdAM, bera, athANuM, kAcu mIThuM, tila, khasakhasa, keThibaDAM, khAdhAM-lagabhaga veLAye vALu kIdhAM. dina. ugyA viNa zIrAvyAM, je kaI ane aticAra hue. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 tathAke taH pannara aticAra iMgAlakaA, vaNukammu, sADIkamme, bhADIkamme, pheDIka me--e pAMca- ka+; daMta vANijya, lakkha vANijya, rasa vANijya, viSa vANujya, keza vANijaya-e pAMca kuvANijya; ja tapillaNa kamme, nilla chaNu kamme, davagni dAvayA, saradaha talAya sAsaNayA, asai pAsayA, e . pAMca sAmAnya. e paMdara karmAdAna mAMhe je kAMi kIdhAM, karAvyAM, anumeghAM, anerA je kAMI sAvadya karma samAcarcA' hAya : sAtame bhegApabhAga vrata viramaNu viSajhaMe ane je koi aticAra pakSa divasa mAMhI sUkSma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue hoya te sivahu' mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDa' [11] sAtame ana daMDa viramaNa vrate pAMca aticAra. kalpe kukakuie, mAhira ahigaraNa--bhAga aioi, da Dammi aNuThThAe, taiya'mi guNubtae nirde anatha daDa te kahiye, je kAmakAja pAkhe sudhA pApa lAgyAM. *mukha, hAsya, khela, kutUhala aMga kuceSTA kIdhI. nirarthaka leAkane kaN gADA vADI, gAmAMtare kamAvAnI buddhi kIdhI. kaNaku vastu DhAra levarAvyAM. aneza pApa upadeza kIdhA. kAza, kuhADA, ratha, ukhala, muzaLa, ghara, ghaTI pramukha sajja karI melyAM, mAgyAM, ApyAM. adhole, nANe, paga dhAyaNe, khALe pANI DhoLyAM, athavA jhIlaNAM jhIlyAM. jugaTu' ramyA. nATaka pekhaNuka joyAM. puruSa strInA rUpa zuMgAra vakhANyA. rAjakathA, dezakathA, bhAjanakathA, strIkathA, parAitAMta kIdhI. kaza vacana belyA. sabhaiDA lagADayA. zarabha, kUkaDA, pramukha jhujhatAM joyAM, kalaha karatAM joyA. lAkataNI upAnA kIdhI. sukha, kIti deza lai ciMtavI. luNa, pASANu, mATI, kaNa, kapAsIyA, kAja viSNu cAMpyAM. te upare beThA. ALI vanaspati cUMTI. gIThA kASTa taNA vaNija kIdhAM. chAza, pANI, Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -ghI, tela, geLa, Amla, vetasa, beraMjAtaNa bhAjana ughADAM melyAM. te mAMhI kIDI, maMkoDI, kuMthuA, udhaI, dhImela, garoLI, pramukha je kaI jIva viNasyA, suDA sAlahI kIDA hetu pAMjare ghAlyA, ane rAI jIvane rAga dveSa lage ekane addhi parivAra vAMchI, ekanuM mRtyu hAnI vAMchI. AThame anartha daMDa viramaNa vrata viSaIo ane je kaMI aticAra pakSa divasane viSe sUThama, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDa[12] navame sAmAyika vrata pAMca aticAra. tivihe duppaNihANe, aNavaThThANe tahA saI vihaNe, sAmAIya vitahakae, paDhame sikhAvae nide. sAmAyika mAMhi mana AhaTTa haTTa ciMtavyuM. vacana sAvagha bilyu. zarIra aNapaDilehayuM halAvyuM. chatI zaktie sAmAyika lIdhuM nahI. ughADe mukhe bolyA. sAmAyika mAMhi uMgha AvI. vIja dIvA taNI ujehI lAgI. vikathA kIdhI. kaNa, kapAsiyA, mATI, pANI taNa saMghadra huA muhapattI saMghaThThI. sAmAyika aNapUge pALyuM. pAravuM vicAryuM. navame sAmAyika vrata viSaIe ane je kaI aticAra pakSa divasane viSe sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue heya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDa. [13] dasame dezAvagAsika vrate pAMca aticAra. ANavaNe sivaNe, sade rUve A pagalaphave, desAvagAsimi, bIe sikhAvae niMde. ANavaNaSaoge, sivaNapUge, saddANavAI, rUvANuvAI, bahiyA yugala pakhave. niyamita bhUmikA mAMhi bAhirathI aNuvyuM. ApaNa kahethI bAhira mokalyuM. zabda saMbhaLAvI, rUpa dekhADI, kAMkare nAkhI, ApaNuM paNuM chatuM jaNAvyuM. pudgala taNe prakSepa kIdhe. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 dasame desAvagAsika vrata viSaIo ane je kaI aticAra para divasane viSe sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue heya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukakaDuM [14] agiyArame piSadhopavAsa te pAMca aticAra. saMthArUAra-vihi, pamAya taha ceva bhoyaNAe, pisaha-vihi vivarIe, taIe sikhAvae niMda. piSadha lIdhe saMthArA taNI bhUmi na pUcha-bAhiralAM lahUDAM vaDAM spaMDila divase rUDAM zodhyAM nahIM. paDilehayAM nahIM. caMDIla vAvatAM, mAtarU paraThavatAM, citavaNa na kIdhI. "aNujANaha jassaggahe? na kahyo. paraThavyA peThe traNa vAra "sire na kahyo. deharA pasAlamAMhe pesatAM nisaratAM nihi Avasati kahevI visArI. puDhavI, apa, teu. vAu, vanaspati, trasakAya, taNA saMghaTTa paritApa upadrava kIdhesaMthArA pirisI taNe vidhi bhaNave visA. avidhie saMthAra pAtharyo. pAraNAdika taNI ciMtA nipajAvI. keLaveLAe deva na vAghA. pisaha asure lIdhe. savere pAye. parva tithie pisaha lIdhe nahiM. agiyArame piSadhapavAsa vrata viSaIo ane je kaMI aticAra pakSa divasane viSe sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue heya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. [5] bArame atithi-saMvibhAga vrate pAMca aticAra. saccitte niphikhavaNe, pihiNe vavaesa machare ceva, kAlAIkama dANe, cauthe sikhAvae nide. sacitta vastu heTha, upara chatAM asUjatuM dAna dIdhuM. vaheravA veLA TalI rahyA. matsara lage dAna dIdhuM. devA taNuM buddha parAI vastu dhaNIne aNakahe dIdhI, athavA ApaNuM kahI dIdhI. aNudevAtaNI budhe sujhatuM pheDI asujhatuM kIdhuM. guNavaMta ane bhakti na sAcavI. anerAI Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ u3. dharma kSetra sIdAtAM chatI zaktie udvaryA nahIM. dIna khINa pratye anukaMpA dAna dIdhuM nahIM, detAM vAryuM. bArame atithi-saMvibhAga vrata viSaIe ane je kaI aticAra pakSa divasane viSe sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukakaDaM. [16] saMleSaNa taNuM pAMca aticAra Iha-lee para-lee, chavinA maraNe A AsaMsa-page, paMcaviho aIAre, mA majaOM hujajha maraNuM te. Ihi-laga saMsapage, paralagA saMsampaoge, jIviyA saMsapage, maraNa saMsapage, kAmalegA saMsaoge. Ihaloke dharma taNA prabhAva lage rAjaddhi bhega vAMchayA, paraloke deva, devendra, cakavartI, taNI padavI vAMchI, sukha Ave jIvavA taNI vAMchA kIdhI, duHkha Ave maravA taNI vAMchA kIdhI. kAmaga taNI vAMchA kIdhI. saMleSaNa vrata viSaIe ane je kaI aticAra pakSa divasane viSe sUkSma, bAdara, jANatA, ajANatA heo hAya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukakarDa. 17] tapAcAra bAra bheda : cha bAhya : cha atyaMtara, bAhya tapaH cha bheda aNasaNa-muNoriyA, vittI-saMkhevaNuM rasa-cAo, kAya-kileze saMlaNayA a, bajajhe te hAI aNasaNa bhaNI upavAsAdika parva tithie tapa na kIdhuM. uNodarI be cAra kavala uNu na uThayA. dravya bhaNI sarve vastu taNe saMkSepa na ki. rasa tyAga na kIdhe. kAya phaleza locAdika kaNa karyA nahIM. saMsInatA aMgopAMga saMkecI rAkhyAM nahIM. paccakhANa bhAMgyAM. pATale Dagale pheDe nahIM. gaMThasahI paccakakhANa bhAMgyuM. upavAsa, AMbila, nivi kIdhe mukhe sacitta pANI ghAyuM. vamana he. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 Adya tapa vrata viSaie ane je koI aticAra pakSa dvivasane viSe sUkSma, khAdara, jANatAM, ajANatAM hue hoya te siva uN mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. [18] abhya tara tapa : cha bheda pAyacchitta viSNuo, veyAvacca taheva sajajhAe, jhANuM ussaggA vi a, absitara tavA hAI. sudhu prAyazcitta paDIvayuM nahI. ale!yaNa taNI sudhI TIpa kIdhI nahI'. sudhA tapa paheAMcADayo nahI. sAta bheDhe vinaya na kIdhe.. dasa bhede vaiyAvacca na kIdheA. paMcavidha sajajhAya na kIdheA, kaSAya vAsarAjye nahIM. duHkhakSaya ka kSaya nimitte kAussagga na kIdho. zukla dhyAna, dharma dhyAna dhyAyA nahIM. A dhyAna tathA raudra dhyAna vyAyAM. abhya tara tapa vrata viSaie ane je koI aticAra pakSa divasane viSe sUkSma, khAdara, jANatAM, ajANatAM hue heAya te vi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. [19] vIryAcAre traNa aticAra. aNuigrahia alavIrio, paramai je jaDutta-mAutto, tuM jaI ajahA--thAma, nArthe vIriyAyArA. manAvIya dharmAM dhyAna taNe viSe udhama na kIdheA. paDimaNe devapUjA dharmAnuSThAna dAna zIla tapa bhAvanA chatI zaktie geApavI. ALase udyama na kIdheA. beThA pazcimanuM kIdhuM. rUDAM khamAsamaNAM na dIdhAM. vIryaMcAra vrata viSaie ane je koI aticAra pakSa divasane viSe sUphama, khAdara, jANatAM, ajANatAM hue hAya te siva huM mane vucane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. [20] paDisiddhANu karaNe, kiccANa-makaraNe paDimaNa', asadahaze a tahA, vivarIya-paNAe a. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 mana mithuna - arati, je koI pratiSedha abhakSya, anaMtakAya, mahAraMbha parigraha je kaMI prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha, kodha, mAna, mAyA, lebha, rAga, dveSa, kalaha, abhyAkhyAna, pazunya, rati-arati, para-parivAda, mAyA-mRSAvAda, mithyAtva-zalya-e aDhAra pApasthAnaka mAMhe je kaI kIdhAM, karAvyAM, anumoghAM hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. [21] evaMkAre zrAvaka taNe dharme zrI samyakatva mUla bAra vrata eka vIsa aticAra pakSa divasa mAMhe sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue heya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. (zrI saMkSipta aticAra saMpUrNa) 4 (ba) zrI pAkSikAdi vistAra aticAra (gadyamAM) nANumi daMsaNumi a, caraNuMmi tavaMmi taha ya variyaMmi, AyaraNe AyAre, Iya e paMcahA bhaNio. jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra, viryAcAra-e paMcavidha AcAramAMhe ane je kaI aticAra pakSa divasa mAMhi sUkama, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukakaDa. [1] jJAnAcAre ATha aticAra. kAle viSNue bahumANe, uvahANe taha aninduvaNe, vaMjaNa artha tadubha, aThThavihe nANamAyAre. jJAna kALa veLAye bhaNya gaNyA nahIM. akALe bhaNe. vinayahIna bahumAnahIna, ga-upadhAnahIna bhaNe. anerA kahe bhaNI, ane guru kahyo. deva guru vAMdaNe paDikramaNe sajhAya karatAM bhaNatAM guNatAM kaDe akSara kAne mAtrAme adhike ocho bhaye. sUtra kUDuM kahyuM. artha Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratye bhaNatA ane teja, matsara ritI zakti upekSA kIdhI. phUDo kahyo. tadubhaya kuDAM kahyAM. bhaNIne visAya. sAdhu taNe dharme kAje aNuuryo, DAMDe aNapaDilehe, vasati aNadhe, aNupese, asajhAya, ajajhAyamAMhe zrI daza vikAlika sthavirAvalI pramukha siddhAMta bhaye gu. zrAvaka taNe dharmo paDikadamaNuM upadezamAlA pramukha bhaye gu. kALa veLAe kAje aNuuryo paDyo. jJAnopagaraNa pATI, pothI, ThavaNI, kavelI, nekAravALI, sAMpaDA, sAMpaDI, dastarI, vahI, elIyA pramukha pratye paga lAge, thuMka lAgyuM. thuMke karI akSara mAM. ozIse dharyo. kahe chatAM AhAra nihAra kIdhe. jJAnadravya bhakSatAM upekSA kIdhI. prajJAparAdhe viNA. viNasatAM uvekhe, chatI zakti sAra saMbhALa na kIdhI. jJAnavaMta pratye dveSa, matsara ciMtavya. avajJA, AzAtanA kIdhI. keI pratye bhaNatAM guNatAM aMtarAya kIdhe. ApaNuM jANapaNA taNo garva ciMta. matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryava jJAna, kevaLajJAna e paMcavidha jJAna taNI asadahaNa kIdhI, anyathA prarUpaNA kIdhI. keI tetaDe bebaDo hasya, vitaryo. jJAnAcAra viSaIe ane je keI aticAra pakSa divasa mAMhI. sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDaM. [1] darzanAcAre ATha aticAra. nisaMkiya nirkekhiya, nizvitigi2chA amUDhadiDDIe, uvavRha thirIkaraNe, vacchala-pabhAvaNe a. deva guru dharma taNe viSe nizaMkapaNuM na kIdhuM tathA ekAMta nizcaya na kIdhe. dharma saMbaMdhI phaLa taNe viSe nisaMdeha buddhi dharI nahIM. sAdhu sAdhvInA maLa malIna gAtra dekhI dugachA nipajAvI. kucAritrIyA dekhI cAritrIyA upara abhAva huo. mithyAtvI pUjA prabhAvanA dekhI mUDhadaSTipaNuM kIdhuM, tathA saMghamAhe guNavaMtataNI anupabuM haNa kIdhI. asthirIkaraNa, avAtsalya, aprIti, abhakti nIpajAvI, abuhamAna kIdhuM. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 sAdharmikazuM kalaha karmabaMdha kIdhe, tathA jaina zAsananI yathAzakti prabhAvanA na kIdhI. devadravya, gurUdravya, jJAnadravya, sAdhAraNa dravya, bhakSita, upekSita prajJAparAdhe viNAyuM, viNasatAM uvekhyA. chatI zaktie sAra saMbhALa na kIdhI, tathA adhatI aTapada mukeza pAkhe devapUjA kIdhI. biMba pratye vAsakuMpI, dhupadhANuM kaLaza taNe Thabake lAgyo. bi ba hAtha thakI pADayuM. usAsa niHsAsa lAge. dehare upAsare maLa-vhemAdika loDhu-deharA mAMhe hAsya, khela, keli, kutUhala, AhAra, nihAra kIdhAM. pAna sepArI nivedIyAM khAdhAM. ThavaNAyarIya hAtha thakI pADyAM, paDilehavA vIsAryA. jinabhavane corAsI AzAtanA, guru-guNa pratye tetrIsa AzAtanA kIdhI. guruvacana tahatti karI paDIvajayuM nahIM. dazanAcAra viSaIe ane je kaI aticAra pakSa divasa mahI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDaM. [2] cAritrAcAre ATha aticAra. paNihANa jemajuro, paMcahiM samaIhiM tihiM guttahiM, esa carittAyAro, aDuviho hAI nAya. I samiti te aNage hiMyA. bhASA samiti te sAva vacana bolyAM. eSaNa samiti te tRNa, Dagala, anna, pANI asUjhatuM lIdhuM, AdAna-bhaMDa-mata- nivaNa samiti te Asana, zayana, upakaraNa, mAtarUM pramukha aNapUMjI javAkula bhUmikA mUchyuM, lIdhuM. pAriSThApanikA samiti te maLa-mUtra zleSmAdika aNapUMjI jIvAkula bhUmikAe paraThavyuM. managupti te manamAM AtaMdra dhyAna dhyAyAM. vacana gupti te sAvadya vacana bolyAM. kAya gupti te zarIra aNapaDilehyuM halAvyuM. aNapUje beThA. e aSTa-pravacana-mAtA sAdhu taNe meM sadaiva, tathA zrAvaka taNe dharme sAmAyika siha lIdhe, rUDI pire pADyAM nahIM. khaMDaNa virAdhanA huI Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritrAcAra viSaIo ane je kaI aticAra pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDaM. [3] vizeSataH zrAvaka taNe dharme zrI samyakatvamUla bAra vrata samyaktva taNe pAMca aticAra. saMkA kaMkha vicchiA , pasaMsa taha saMtha kuliMgasu, samattasa-iyAre, paDikkame desi saLaM. ' zaMkAH zrI arihaMta taNo baLa, atizaya, jJAnalakamI, gAMbhIryAdika guNa, zAzvatI pratimA, cAritrayAnA cAritra, zrI jinavacana taNe saMdeha kIdhe. AkAMkSA brahmA, viSNu, mahezvara, kSetrapAla, roga, AsapAla, pAdara devatA, gAtra devatA, grahapUjA, vinAyaka, hanumaMta, sugrIva, vAlI, nAha, IvamAdika deza, nagara, gAma, gotranagarI, jujuA deva, daherAnA prabhAva dekhI, roga, AtaMka, kaSTa Ave chahileka parelekArthe pUjyA, mAnyA. siddha vinAyaka rAulAne mAnyuM, iyuM. bauddha, sAMkhyAdika saMnyAsI, bharaDA, bhagata, liMgIyA, jogiyA jegI, daraveza, anerA darzanIyAta kaSTa, maMtra, camatkAra dekhI, paramArtha jANyA vinA, bhulAvyA, mohyAM. kuzAstra zIkhyAM, sAMbhaLyAM. zrAddha, saMvatsarI, hoLI, baLeva, mAhI pUnama, ajA paDe, preta bIja, gaurI trIja, vinAyaka thi nAga paMcamI, jhIlaNA chaDI, zIla sAtamI, putra aSTamI, nalI, navamI, ahavA dapI. zrata agiyArasI, vansa bArasI, dhana terasI, anaMta caudasa, amAvAsyA, ditya vAra, uttarAyaNa, naivedya kIdhAM. nadaka yAga, bhega utAraNa kIdhAM zavyAM, anumeghA. pIpaLe pANI ghAlyAM, ghalAvyAM. ghara bAhira kSetra, khale, ku" " 'ne TAve, nadIe, drahe, vAviye, samudra, kuMDe-puNya hetu snAna kIdhAM, karAvyA, anumodyo. dAna dIdhAM. grahaNa, zanIzcara, mahA mAse, navarAtrI nAhyAM. ajANatAM thApyAM. anerA vrata vatelAM kIdhAM, karAvyAM. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 vitigicchAH dharma saMbaMdhI yA phaLa taNe viSe saMdeha ki. jina, arihaMta, dharmanA AgAra, vizvopakAra sAgara, mekSa mArganA dAtAra, IsyA guNa bhaNI na mAnyA, na pUjyA. mahAsatI mahAtmAnI Ihileka pareka saMbaMdhI bhega vaMchita pUjA kIdhI. rega AtaMka kaSTa Ave kSINa vacana bhoga mAnyA. mahAtmAnA bhAta, pANI, maLa, zobhA taNI niMdA kIdhI. kucAritriyA dekhI cAritriyA upara kubhAva huo. mithyAtvI taNa pUjA prabhAvanA dekhI prazaMsA kIdhI, prIti mAMDI, dAkSiNya lAge tehane dharma mA kIdho. - zrI samyakatva vrata viSaIo ane je koI aticAra pakSa divasa mAMhi sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kayAe karI tassa micchAmi dukkaDaM. [4] pahele thUla prANAtipAta viramaNa vrata pAMca aticAra. vaha baMdha chavicchee, aIzAre bhatta paNa vuche, paDhama vayasa-iyAre, paDikakame desi saLaM, dvipada catuSpada pratye rIsa vize gADha ghAva ghA, gADha baMdhane bAMdhe, adhika bhAra ghA. nila chana karma kIdhAM. cArA pANI taNI veLAye sAra saMbhALa na kIdhI. leNe deNe kiNahI pratye laMghAvyuM. teNe bhukhe ApaNe jamyA. kanha rahI marAvya. baMdIkhAne ghalAvyuM. saLyAM ghAnya tAvaDe nAMkhyAM, daLAvyAM, bharaDAvyAM zodhI na vAparyA. iMdhaNa, chANa, aNazodhyAM bALyAM. te mAMhI sApa, vIchI, khajUrA, sAvalA, mAMkaDa, jUe, gigaDA-sAhatA muA, duhavyA. rUDe sthAnake na mukayA. kIDI maMkeDInA Di vihyAM. lIkha pheDI. udhaI, kIDI, koThI, ghImela, kAtarA, cuDela, pataMgIyAM, deDakAM, aLasIyAM, iyaLa, kuttAM, DAMsa, macchara, baLatarA, mAkhI, tIDa pramukha jIva viNAsyA. mALA halAvatAM calAvatAM paMkhI, cakalAM, kAga taNAM iMDAM pheDayAM. ane ekedriyAdika jIva viNasyA, cAMpyAM, duhavyAM. kAMI halAvatAM calAvatAM pANI chAMTatAM, ane kAMI kAmakAja karatAM, nirdhasapaNuM kIdhuM. jIva rakSA rUDI nA Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kIdhI. saMkhAre sUka. rUDuM gaLaNuM na kIdhuM. aNagaLa pANI vAparyuM. rUDI jayaNA na kIdhI. aNagaLa pANIe jhIlyAM, lugaDAM dheyAM. khATalA tAvaDe nAkhyA, jhATakyA. jIvAkuLa bhumi lIMpI. vAsI gAra rAkhI. daLaNe, khAMDaNa, lIMpaNe rahI jayaNA na kIdhI. AThama caudasanA niyama bhAMgyAM. dhUNI karAvI. pahele sthUla prANAtipAta viramaNa vrata viSaIe ane je kaI aticAra pakSa divasa mAMhI sUkSma, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDaM. [1] bIje sthUla mRSAvAda viramaNa vrate pAMca aticAra. sahasA rahassa dAre, mesuvae A kUDalehe a, bIa vayassa-re, paDikane desi saLaM. sahasAkAre kuNahi pratye ajukatuM ALa abhyAkhyAna dIdhuM. svadArA maMtra bheda kIdhe. anerA kuNahane maMtra Aleca marma prakA. kuNahIne anartha pADavA kUDI buddhi dIdhI. ku lekha lakhe. kUDI sAkha bharI. thApaNa me kIdhe. kanyA, ga, hera, bhumi saMbaMdhI laheNe dehaNe vyavasAye vada vaDhavADa karatAM maTakuM juThuM bolyA. hAtha paga taNI gALa dIdhI. kaDakaDA maDyA. marmavacana yAM. bIje sthUla mRSAvAda viramaNa vrata viSaIe ane je kaMI aticAra pakSa divasa mAMhI sUkrama, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tasa micchAmi dukakaDaM. [2] trIje sthUla adattAdAna viramaNa vrate pAMca aticAra. tenA haDampage, tapaDirUve virUddha gamaNe a, phUDa--tula kuDa-mANe, paDikAme desi saLaM. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 ghara bAhira kSetre khale parAI vastu aNamokalI lIdhI, vAparI. corAI varatu vahorI, cAra dhADa pratye saMketa kIdhe. tehane saMbaLa dIdhuM. tehanI vastu lIdhI. virUddha rAjyatikrama kIdhe. navA, purANA, sarasa, virasa, sajIva, nirjIva vastunA bheLasaMbheLa kIdhAM. kuDe kATale, tole, mAne, mApe vahAryA. dANacorI kIdhI. kuNahine lekhe vAM. sATe lAMca lIdhI. kUDa karo kADhayo vizvAsaghAta che. paravaMcanA kIdhI. pAsiMga kUDA kIdhAM. dAMDI caDhAvI. lahake grahake kUDAM kATalAM, mAna, mApAM kIdhAM. mAtA, pitA, putra, kalatra, vaMcI kuNahine dIdhuM-judI gAMTha kIdhI, thA paNa eLavI. kuNahine lekhe palekhe bhulAvyuM. pachI vastu eLavI lIdhI. trIje sthUla adattAdAna viramaNa vrata viSaIo ane je kiI aticAra pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDaM. [3] the svadArA saMteSa parastrI-gamana viramaNa vrata pAMca aticAra. aparigrahiyA Ittara, aNaga vivAha tivya-aNurAge, caultha vayassa-re, paDikAme desi saLaM. aparigrahita-gamana, Itara parigRhitAgamana kIdhuM. vidhavA, vezyA, parastrI, kulAMganA svadArA-zoka taNe viSe chi-viparyAsa kIdho. sarAga vacana belyAM. AThama, caudasa anerI parvatithinA niyama leI bhAMgyAM. gharagharaNAM kIdhAM karAvyAM-vara vahu vakhANyAM. kuvikalpa ciMtavyo. anaMga kIDA kIdhI. strInA aMgopAMga nIrakhyAM. parAyA vivAha jeDayA. DhIMgalA DhIMgalI paraNAvyA. kAmaga taNe viSe tIvra abhilASa kIdhe. atikama, vyatikrama, aticAra, anAcAra, suhaNe svapnAMtare huA kusvapna lAdhyAM. naTa, viTa, strI zuM hAMsuM kIdhuM. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 ceAthe svadArA-saMtASa vrata viSaie anere je koI aticAra pakSa divasa mAMhI sUkSma, khAdara, jANatAM, ajANatAM huA hAya te siva huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDa [4] [ zrAvikA cAgya caturthAM tAticAra ceAthe svapati sa MtoSa, para-purUSa-gamana viramaNa vrate pAMca aticAra. aparigahiyA Ittara pANigrahaNa karelA pati sivAyanA anya purUSa sAthe saMbaMdha joDavAnA saMkalpa karyAM, svapatinA abhAve punavA karavAnA sAMkalpa karyAM, peAtAnI zai!kane viSe IrSyA bhAva karyAM. anya purUSo sAthe sarANa vacana belyA. AThama caudaza anerI parva tithie ziyaLa pALavAnA niyama laine bhAMgyAM. vara vahU vakhANyAM, kuvikalpa ci Mtanye. parapurUSanA aMgopAMga nIrakhyA. parAyA vivAha joDayA. kAmabhogane viSe tIvra abhilASa karyAM. nAnI vayanA putra-putrInA lagna karyAM. atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra suNe svapnAMtare huA. kusvapna lAvyAM. naTa viTa purUSa sAthe hAMsu kIdhu. punivavAha karAvyA. kAmavaza thaIne aneka prakAranI kuceSTAo kIdhI. ceAthe svapati saMtoSa vrata viI e ane je koI aticAra pakSa divasamAMhI. [4] pAMcame parigraha parimANa vrate pAMca aticAra dhaNa dhanna khitta vahyu, rUp sune a kuvie parimANe, dupaye caupaya maya, paDika e desia` sabya dhana, dhAnya, kSetra, vAstu, rUpya, suvaNa, kuSya, dvipada, catuSpadae nava vidha parigraha taNA niyama uparAMta vRddhi dekhI mUrchA lage saMkSepa na kIdhA. mAtA, pitA putra, zrI taNe lekhe kIdheA. parigraha parimANa lIdhuM nahIM, laIne paDhiyu' nahiM, paDhavuM visAyu, alI melyu', niyama visAryAM. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 pAMcame parigraha viramaNa vrata viSaIe ane je kaMI aticAra pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDaM [5] chaThuM dim parimANa vrate pAMca aticAra. gamaNasa u parimANe, disAsu uDe ahe A tiriaMca, vRddhi saI-aMtaraddhA, paDhamaMmi guNae nide. urdhva dizi, adhe diza, tirya dizie jAvA AvelA taNA niyama laI mAMgyA. anAbhoge vikRta lage adhika bhUmi gayA. pAThavaNI AchI pAchI mokalI, vahANa vyavasAya kIdho. vaSa kALe gAmatarUM kIdhuM. bhumikA eka gAma saMpI, bIjI gamA vadhArI, niyama visAryA. cha digya parimANa vrata viSaI e ane je koI aticAra pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM duo hoya te savi. huM mane vacana kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDaM. [6] sAtame bhego paga viramaNa vrate (parimANa vrata) bhejana AzrI pAMca aticAra ane karmahaMtI paMdara aticAra : evaM vIsa aticAra. sati pabidhe, apila dalica AhAre, tuccha-sahi bhaphakhaNayA, paDika me deyaM saLaM. sacitta niyama lIdhe adhika sacitta lIdhuM. apakva AhAra dupakava AhAra, tucchaSadhi taNuM bhakSaNa kIdhuM. olA, uMbI paMkaja pApaDI khAdhAM. sacitta davya vigaI, vANaha to bola vattha kusumesu, vAhaNa sayaNa vileNa, baMbha disi hANa bhaoNsu. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e cauda niyama dina gata rAtrI gata lIdhAM nahIM. leIne bhAMgyA. bAvIsa abhakSa, batrIsa anaMtakAya mAMhIM Adu, mULA, gAjara, piMDa, piMDAlu, kacure, suraNa, kuNI AMbalI, vAgharaDAM khAdhAM. vAsI kaThoLa, pilI roTalI, traNa divasanuM odana (dahiM) lIdhuM. madhu, mahuDAM, mAkhaNa, mATI, veMgaNa, pIlu, pIcu, paMpaTA, viSa, hIma, karahA, gholavaDA, ajANyA phaLa, TIMbarU, guMda, mahAra, athANuM, Akhala bera, kAcuM mIThuM, tila, khasakhasa, keThibaDA khAdhAM. rAtrI bhejanA kIdhAM. lagabhaga veLAe vALu kidhuM. divasa viNa uge zirAvyA. tathA karmataH paMdara karmAdAnaH IMgAla kame, vaNa kame, sADi kame. bhADi kame, pheDI kameA pAMca karma, daMta vANije, lakha vANije, rasa vANije, keza vANijaje, viSa vANije-e pAMca kuvANijya; jata pilaNa kame, nilUMchaNa kamma, davagni dAvayA, sara-daha-talAya sosaNayA, asaI pisaNayA-e pAMca sAmAnya. e pAMca karma, pAMca ku-vANijya tathA pAMca sAmAnya--evuM pannara karmAdAna bahu sAvadya mahAraMbha rAMgaNa lIhAlA karAvyA. ITa, nIbhADA pacAvyA. dhANI, caNA, pakavAna karI vecyAM. vAsI mAkhaNa tavAvyA. tila vaheya. phAgaNa mAsa uparAMta rAkhyA. dalIda kI. aMgIThA karAvyAM. zvAna, bilADA, sUDA, sAlahi piSyA, anerA je kAMI bahu sAvadya khara karmAdika samAcaryA. vAsI gAra rAkhI. lIMpaNa jhUMpaNe mahAraMbha kIdhe. azodhyA cUlA saMdhUkayA. ghI tela goLa chAza taNuM bhAjana ughADAM mUkyAM. te mAMhI mAkhI, kuMti, uMdara, gaLI paDI, kIDI caDhI, tenI jANuM na kIdhI. sAtame bhege paga parimANa vrata viSaIo ane je koI aticAra pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue heya te savi huM mane vacane kAyAe karI tasa micchAmi dukakoM. [7] Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThame anarthadaMDa viramaNa vrate pAMca aticAra kaMdape kukkuIe, hari ahigaraNa bhega aIcitte, daMDammi aNAe, taIyaMmi guNavae niMde. kaMdarpa lage viTa ceSTA, hAsya, khela, kutUhala kIdhAM. purUSa strInAM hAvabhAva, rUpa zRMgAra, viSaya rasa vakhANyA. rAjakathA, bhaktakathA (bhejana kathA), dazakathA, strIkathA, kIdhI, parAI tAMta kIdhI, tathA pazunyapaNuM kIdhuM. A-raudra dhyAna thAya. khAMDAM, kaTAra, keza, kuhADA, ratha, ukhala, muzaLa, ani, gharaTI, nisAha, dAtaraDAM, pramukha adhikaraNa melI dAkSiNya lage mAgya, ApyAM. papipadeza kIdhe. aSTamI caturdazIe khAMDavA daLavA taNuM niyama bhAMgyA. mukhapaNA lage asaMbaddha vAkya bolyA. pramAdAcaraNa sevya. aMghole, nAhaNe, dAtaNe, pagadhAaNe, khela pANI tela cha TayAM. jhIlaNa jhIlyAM. jugaTe ramyA. hiMLe hiMcyA. nATaka prekSaka joyAM. kaNa, kuvastu hera levarAvyAM. karkaza vacana bolyAM, AkAza kIdhA, abelA lIdhA, karakaDA meDyA. macchara che. saMbheDA lagADayA, zApa dIdhA, bheMsA, sAM, huDa, kukaDA, dhAnAdika jhujhAya. jhujhatA joyAM. khAdi lage adekhAI ciMtavI. mATI, mIThuM, kaNa, paziyA, kAja viNa cAMpyAM. te upara beThA. ALI vanaspati dI. suI zastrAdika nipajAvyA. ghaNuM nidrA kIdhI. rAga dveSa lage ekane Rddhi parivAra vAMchI, ekane mRtyu hAni vAMchI. AThame anartha-daMDa viramaNa vrata viSaIe ane je kaI aticAra pakSa divasa mAMhI sUphama, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tarasa micchAmi dukkaDaM. [8] navame sAmAyika vrata pAMca aticAra. tivihe duppaNihANe, aNavaThThANe taha saI vihuNe, sAmAIya vitaha-kae, paDhame sikhAvae niMde. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyika lIdhe mane AhaTTa dehadR ciMtavyuM. sAvadya vacana belyAM. zarIra aNapaDilehyuM halAvyuM. chatI veLAe sAmAyika na lIdhuM. sAmAyika leI ughADe mukhe belyA, uMgha AvI. vAta vikathA ghara taNI ciMtA kIdhI. vija davA taNI ujehi huI kaNa, kapAsiyA, mATI, mIThuM, khaDI, dhAvaDI, araNeTI, pASANa pramukha cAMpyAM. pANI, nIla-phUla, zevALa, haai--kAya, bAya-kAya ItyAdi AbhaDyAM. strI tiyaMci taNa niraMtara paraMpara saMghaTa huA. muhapattio saMghaTTI. sAmAyika aNapUchyuM pAyuM, pAravuM vicAryuM. navame sAmAyika vrata viSaIo ane je kaMI aticAra pakSa divasane viSe sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDa [91 dasame desAvagAsika vrate pAMca aticAra. ANavaNe sivaNe, sa rUve A pugala-phave, desAvagAsimi, bIe sikhAvae niMda. ANavaNa-page, sivaNa-page, saddhAvAI rUvAvAI - bahiyA pugala-pakukhe, niyamita bhUmikAmAMhi bArathI kAMI aNuvyuM. ApaNe kahe thakI bAhera kAMI mokalyuM, athavA rUpa dekhADI, kAMkare nAkhI, sAda karI ApaNapaNuM chatuM jaNAvyuM. dasame dezAvagAsika vrata viSaIe ane je kaI aticAra pakSa divasa mAMhi sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukakaDa, [10] agiyArame piSadha-upavAsa vrate pAMca aticAra. saMthArUcAra vihindu, pamAya taha ceva bheyaNAe, pisaha-vidhi-vivarIe, taIe sikhAvae niMde. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 apaDhilehiya duppaDi laihiya sajA-saMthArae, apaDi leDDiya uccAra pAsaSNu bhUmi-pAsaha lIdhe saMthArA taNI bhUmi na pUjI. AhiralAM laDuDAM vaDAM sthaMDila divase zodhyA nahIM. paDilehyAM nahI. mAtarU aNupUjyuM halAju, aNupUjI bhUmikAe paraDhayuM. paThavatAM aNujANuha jammuggahA'' na kahyo. paraDavyA pThe traNa vAra vAsire vAsire" na kahyo. pAsaha-zAlAmAMhi pesatAM "nIsIhi", nIsaratAM Avasahi", traNa vAra bhaNI nahIM. puDhavI, apa, te, vAu, vanaspati, sakAya taNAM sughaTTa, paritApa, upadrava huA. saMthArA perisa tA vidhi bhavo visAye pArisimAMhe uMdhyA. aviSe saMthAro pAthayo. pAraNAdika taNI ciMtA kIdhI. kALaveLAe deva na vAMghA. paDikkamaNuM na kIdhuM, pAsahu asurA lIdhe sarve pAryAM. pa tithie pAsahu dvIdhA nahIM. agyArame pASadheApavAsa vrata viSaie ane je koI aticAra pakSa divasa mAMhI sUkSma, bAdara, jANatAM, ajANatAM huA hAya te vi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDa [11] bArame atithi~sa vibhAga te pAMca aticAra. saccitte nikhize, pihiSNu vavaesa macchare ceva, kAlAkama dANe, canthesikhkhAvae nide. sacitta vastu heTha upara chatAM mahAtmA mahAsatI pratye asUjhatuM dAna dIdhuM. devAnI budhdhe asujhatu pheDI sujhatuM kIdhu, ApaNuM pheDhI ApaNu kIdhu, aNudevAnI budhe sujhatuM pheDI asuRtu' kIdhuM, ApaNuM pheDIparAyuM kIdhuM, vaheAMravA veLA TalI rahayA. asura karI mahAtmA teDavA, macchara dharI dAna dIdhuM. guNavaMta Ave bhakti na sAcavI. chatI zaktie svAmIvAtsalya na kIdhuM. anerA dhakSetra sIdAtAM chatI zaktie udhairyAM nahIM. dIna kSINa pratye anuka MpA dAna na dIdhuM. khArame atithi saMvibhAga vrata viSaie ane je keAI aticAra Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pakSa divasa mAMhi sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hao hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDaM. [12] saMleSaNanA pAMca aticAra. Iha-lee para-loe, chavi a maraNe A AsaMsa-page, paMcaviho aIyAre, mA majamuM hujajha maraNate. IhalegA-saMsapaoge, para-lagA-saMsaSpage, jIviyAsaMsapTeege, maraNa-saMsapage, kAmabhegA-saMsampaoge. Ihaleke dharmanA prabhAva lage rAjaddhi, sukha, saubhAgya, parivAra vAMcyAparaloke deva, devendra, vidyAdhara, cakravartI taNI padavI vAMchI. sukha Ave chavitavya vAMcyuM. dukha Ave maraNa vAMcyuM. kAmaga taNI. vAMchA kIdhI. saMleSaNa vrata viSaI o ane je koI aticAra pakSa divasa mAMhi, sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM huo hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi duka8. [13] tapAcAra bAra bhedaH cha bAhyaH cha atyaMtara. bAhaya tapaH cha bheda. aNasaNa-maNeyariyA, vistI-saMkheNe rasaccAo, kAya-kilesa saMlIyA a, bajajhe to heI. aNasaNa bhaNI upavAsa vizeSa parva tithie chatI zaktie kIdhe nahIM. udarI-ta te koLiyA pAMca sAta uNa rahyA nahIM. vRttisaMkSepa te dravyabhaNI sarva vastune saMkSepa kIdhe nahIM. rasa tyAga te vigaya tyAga na kIdho, kAya phaleza lecAdika kaSTa sahyA nahIM. saMsInatAaMgopAMga saMkecI rAkhyAM nahI. pazcakakhANuM bhAMgyAM. pATalo DagaDagate phe nahIM. gaMThasI, pirisi, sADhapirisi, parimaThu, ekAsaNuM, besaNuM, nivi, AMbila pramukha paccakhANa pAravuM visANuM besatAM navakAra na bha. uThatAM paccakakhANa karavuM vicAryuM Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaThasiEUR bhAgyuM. nivi, AMbila, upavAsAdi tapa karI kAcuM pANI pIdhuM. vamana . bAhya tapa viSaIo ane je kaI aticAra pakSa divasa mAMhI. sUkSama, bAdara. jANatAM. ajANatAM, hue heya te savi huM mane vacane. kAyAe karI tassa micchAmi dukkaDaM. [14] atyaMtara tapaH cha bheda pAyachitta viNao, vaiyAvacce taheva sajajhAe, jhANuM ussage vi a, abhiMtarae tava haI. mana zudhdha gurU kahe A aNa lIdhI nahIM. gurUdatta prAyazcitta tapa lekhA zuddha pahuMcA nahIM. deva, guru, saMgha, sAtamI pratye. vinaya sAcavyo nahIM. bALa, vRddha, glAna, tapasvI pramukhanuM vaiyAvacca. na kIdhuM. vAcanA, pRcchanA, parAvartana, anuprekSA, dharma kathAH lakSaNa paMcavidha svAdhyAya na kIdhe. dharmadhyAna, zukaladhyAna na dhyAyAM. ArtadhyAna raudradhyAna dhyAyAM. karmakSaya nimitte logassa dasa vIsano kAussagga. na kIdhe. atyaMtara tapa viSaIe ane je koI aticAra pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM, huo heya te savi huM mane vacane kAyAe karI tassa micchAmi dukakaDe. [15] - vIryAcAranA traNa aticAra. aNimUhi balavari, parakamamaI je jahura-mahatto, jaI jahA-thA, nAyavo vIyiAyA. paDhave, guNave, vinaya, vaiyAvacca, devapUjA, sAmAyika, pisaha, dAna, zIyaLa, tapa, bhAvanAdika dharmakRtyane viSe mana vacana kAyA taNuM chatuM baLa, chatuM vIrya gepaDyuM. rUDAM paMcAMga khamAsamaNa na kIdhAM. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 vAMdaNAM taNuM Avarta vidhi sAcavyA. nahIM. anya-citta nirAdarapaNe beThA. utAvaLuM devavaMdana paDikaDemaNe kIdhuM. varyAcAra viSaio ane je kaI aticAra pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue haiya te savi huM mane vacane kayAe karI tassa micchAmi dukakaDe. [16] nANAI-aThTha paviya, sama-saMlehaNa paNa pannara kamesu, bArasa tapa vAria tiga, cauvvIsa-sayaM aIyArA. paDisiddhANuM karaNe, kicchANa-makaraNe paThikamaNuM, asadu-dahaNe A tahA, vivarIa-parUvaNae a. pratiSedha abhakSya, anaMta kAya, bahu bIja bhakSaNa, mahAraMbha parigrahAdika kIdhAM. jIvAjIvAdika sUma vicAra saddhakyAM nahIM. ApaNI kumati lage usUtra prarUpaNa kIdhI, tathA prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha, dha, mAna, mAyA, lebha, rAga, dveSa, kalaha, abhyAkhyAna, pazunya, rati-arati, paraMparivAda, mAyAmRSAvAda, mithyAtva zalya--e aDhAra pApa sthAnaka kIdhAM, karAvyAM, anumodyo hoya, nikRtya pratikamaNa vinaya vaiyAvacca na kIdhAM heya, ane je kAMI vItarAganI AjJA virUddha kIdhuM, karAvyuM, anubhavuM hoya, e ciMhu prakAra mATe ane je koI aticAra pakSa divasa mAMhI sUma, bAdara, jANatAM, ajANatAM lAge hue hoya te savi huM mane vacane kAyAe karI tasa micchAmi dukkaDaM [17] evaMkAre zrAvaka taNe dharme zrI samakita mUla bAra vrata- ekase vIsa aticAra mAMhI ane je kaI aticAra pakSa divasa mAMhI sumi, bAdara, jANatAM, ajANatAM hue heya te savi huM mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDa. ka - ka Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (A aticAra caumAsI tathA saMvaccharI pratikramaNamAM paNa kahevAya che, temAM jyA jayAM pakSa divasa' che tyAM tyAM caumAsI pratikramaNamAM 'comAsA divasa'tathA saMvaccharI pratikramaNamAM 'sa'vaccharI tadavasa' ema kahevu .) aticAra (gadya)mAM AvatA agharA zabdonA artha ( pAkSikADhi aticAra pakSI, cAmAsI tathA varI pratikramaNamAM belAya che. bhASA jUnI gujarAtI chatAM samajAya tevI che. ghaNAM artha nANuMmI tathA vaMdittA sUtramAM paNa AvI jAya che. pAnuM 36 : tadubhaya-sUtra tathA a. vasati-upAzraya. aNuvese=yega vahana vagere kriyA vaDe siddhAMta bhaNavAmAM praveza karyA vinA, aNu dharyuM =kADhayA vinA. dastarI=daphtara. vahI=cApaDA. eliyA=lakhelA kAgaLanA vIMTA. AzIse=Azike, prajJAparAdhe=ochI samajane lIdhe. viNAsyAnAza karyAM. karI. hasyA=mazkarImAM hasyA. anyathA=sUtra virUddha guNanI praza'sA na karavI te. asthirI karaNa=samyaktvathI na karavA te. uvekhyA upekSA anupamR haNA= paDatAne sthira pAnu' 37 : bi =jina pratimA. keli=2mata. nivediyAM=naivedya. vAyarIya=sthApanAcAya . paDIvayu=aMgIkAra karyuM. tRNu=ghAsa. Dhagala=citta mATInA DhephAM. jIvAphula ghaNA jIvaja tuvALI. zleSmAdika khaLakhA, lI'Ta vi. sAvadya=pApavALAM pAnu` 38 : vizeSataH=pAMca AcAro paikI jJAnAcAra, daza nAcAra, tathA cAritrAcAra-e traNa aticAranI vigata sAdhu tathA zrAvaka baMnene eka sarakhI rIte sAmAnya lAgu paDe che tethI te traNa AcAranA Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aticAronuM varNana pahelA sAmAnya AvyuM. have ahIMthI zrAvakane lagatA khAsa aticAranuM varNana Ave che samyakatvamUla jIvAdi navatatvanA yathArtha rahasyanuM zraddhAnapratIti. gego=sApa, nAgadeva. pAdara devatA=gAmanI devI. vinAyaka= gaNapati. jujuA=judAM judAM. AtaMka=pIDA. jIrAulA=anyamati deva. vizeSa. bharaDA=brAhmaNa, liMgIyA veza dhArI. dareveza phakIra. bhulAvyAbhoLavAI gayA. saMvatsarI=mRtaka pAchaLa vArSika maraNa tithie brAhmaNa bhojana agara jJAti bhejana AdityavAra=vivAra. ajANatAM thApyAM= ajANu mANase e sthApelA vrata vagere. pAnuM 39 : mahAsatIsAdhvI. mahAtmA=sAdhu, munirAjakSINavacana=dIna vacana. ghAva ghAye=AkarA prahAra karyo, sakhta mAru mAryo. nila chana kAna, nAka viMdhavA, ghoDA baLadane khasI karavI. tAvaDe taDake. sAhatA=jhAlatAM, pakaDatAM. vihyA chuTA pADayAnirbasapaNuM niyapaNuM, ghAtakIpaNuM. pAnuM 40 : lugaDAM dhoyAM hAyAM. anartha =kaSTa, nukasAna. thApaNa mese=pitAne tyAM mukelI thApaNane InkAra, pacAvI pADavuM. pAnuM 41 : vaherIkharIda karI. saMbaLa=bhAtuM. varasya= chetaryo. kalatra=strI, patnI. vaMcIchetarI, ThagI. aparigRhitA-vezyAIttara parigRhitA=hA kALa mATe rAkhelI strI. gharagharaNuM=nAtarAM, punarlagna. anaMga kIDA=vyavahAra virUddha aMge vaDe kAma kIDA karavI. atikama, vyatikrama, aticAra, anAcAra-A cAre deSa eka ekathI caDhiyAtA che : draSTAMta H kaI mANasane rAtri jananuM paccakkhANa hoya ane te mANasane rAtre khAvAnI IcchA thAya te Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 atikama; khAvAnuM laI javAno prayatna kare te vyatikama; khAvAnuM hAthamAM lIdhuM tyAM aticAra; ane khAdhuM eTale anAcAra, viTa mazkare viduSaka. pAnuM 42 H vAstu=ghara vagere ImArata, ghara vakharI. kukhya tAMbu, pittaLa vagere dhAtu. dvipada=be pagavALAM, dAsa, dAsI. paDhiyuM=saMbhAyuM. pAnuM 43 : anAge=ajANatAM. pAThavaNI=mokalavAnI vastu gAmatarU=bIje gAma javuM te. gamA-bAju. cauda niyama : (1) sacitta (2) dava=dravya, khAvAnA padArtha. (3) vigaI ghI, tela, goLa, dahIM, dUdha, tathA kaDA vigaI. (4) vANuha= upAnaha, jeThA. (5) taMbola-mukhavAsa tarIke vaparAtI cIje. (6) vastha=vastra. (7) kusuma suMghavAnA padArtho. (8) vAhaNa-vAhana, ghaDAgADI, re, UMTa vagere. (9) zayana=pATa, pATalA, pathArI vagere. (10) vilepana=zarIre copaDavAnA sugaMdhI padArtha. (11) khaMbha=brahmacarya (12) disi cAra dizA, cAra vidizA, urva dizA tathA ardha dizA maLI dasa dizA. (13) nhANanAna (1) bhatta=bhAta pANI, khAvAnI pIvAnI vastuo. pAnuM 44 : kukumaLI, kAcI. edana=dahIM nAkhela bhAta. AmbalaHkhATAM. rAMgaNa raMgavAnuM kAma. lIhAlA-kolasA. saMdhukayA=saLagAvyA. bhAjanavAsaNa. pAnuM 45 : tAMta=vAta. khAMDa =talavAra. ukhala=khANI. suzaLasAMbeluM. adhikaraNa melI=vastuo bhegI karI. dakSiNa lage= vyavahArika zaramane lIdhe. mukhapaNa lage=vAcALatAne lIdhe. elaleSma. prekSaNaka-gammata. kuvastuhalakI vastu. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbheDA=ekabIjAne sAcuM juThuM samajAvIne vaDhavADa karAvI. huDa=bekaThAAlI-lIlI. pAnuM 46 AhaTTa deha ciMtavyuM =ArIdra sthAnamAM pravaryA. umhI huI ajavALuM zarIra upara paDayuM. AbhaDyAM aDyAM, spardhA, niraMtara anaMtara. muhapattio saMghaThThI strI puruSane muhapatti vaDe sparza thaye lahuDAM vaDAM spaMDila. laghunIti : pezAba, tathA vaDInItiH jhADe, te baMnenI jagA divase zodhI rAkhI nahIM. pAnuM 47 : ANujANaha jasuggahe=je adhiSThAyaka devanI A jagyA hoya te deva mane A jagA vAparavAnI rajA Apa. sire paraThavavA gya padArthane tyAga karUM chuM. nisihi anya vyApArane tyAga karUM chuM. AvasyahibIjI avazya karavAnI kriyAo bAkI che mATe bahAra nIkaLuM chuM. parisimAMhe rAtrine pahele pahere. asure kALa vItyA pachI. asujhatuM =aSaNIya, azuddha, sAdhune na laI zakAya tevuM. TaLI rahyA=bIje kAme gayA. asura karI =becarIne samaya vItyA pachI. sIdAtA duHkhI thatAM. dIna=nirdhana. kSINa duHkhI. saMleSaNa=aNasaNa. pAnuM 48: rasa=snigdha rasa, lepatA. pAnuM 49 : baLa=Indriyajanya zakti, vIrya=Atmika zakita anyacitta zUnya manathI. pAnuM 50 : nANAIaThTha jJAnAdi ATha eTale jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra e darekanA ATha ATha aticAra (kula 24). paivaya pratyeka vrata zrAvakanA bAra vrata te darekane pAMca aticAra (kula 60), samalehaNa samakti ane saMleSaNAne pAMca pAMca (kula 10)paNuM pannara kammasu karmAdAnanA paMdara (kula 15). Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bArasa tapaRtapanA bAra(kula 12).viriatigaMvAyacAranA traNa kula 3).. cauvIsa sayaM=eka cAvIsa (24+60+10+15+12+3=12) aticAra zrAvaka dharmanA samajavA. ciMhu cAra prakAra: (1) nahi karavA gya vastunuM karavuM. (2) karavA yogya vastunuM na karavuM. (3) vItarAganA vacananI azraddhA karavI. (4) viparIta prarUpaNa karavI. evaMkAre upara jaNAvyA prakAre. * * 1 atyAranA vakhatamAM khAsa vicAravA lAyaka zrI pArzvanAtha cityavaMdana seve pA zaMkhezvare mana zadhe, namo nAtha nice karI eka budhe; devI devalAM anyane zuM name che? ahe! bhavya leke, bhUlo kAM bhamo che? 1. jyanA nAthane zuM to che? paDyA pAsamAM bhUtane kAM bhaje che ? suradhenu chaDI ajA zuM aje che ? mahApaMtha mUkI kupaMthe baje che. 2. taje kaNa ciMtAmaNI kAca mATe grahe koNa ?rAsabhane hasti sATe? "suradrama upADI kaNa Aka vAve? mahAmUDha te AkulA aMta pAve. 3 kahAM kAMkare ne kahAM merUzaMga? kahAM kesarI ne kahAM te "kuraMga ? kahAM vizvanAthaM, kahAM anya devA ? kare eka citta prabhu pAsa sevA. 4 pUje deva prabhAvatI-prANanAthe, sahu jIvane je kare che sanAthaM, mahAtatva jANu sadA jeha dhyAve, tenA duHkha dAridra dure palAve. 5. pAmI manuSya vRthA kAM gamo che ? kuzIle karI dehane kAM dama che? nahIM muktivAsa vinA vitarAga, bhaje bhagavaMta taje daSTirAgaM. 6 udayaratna bhAMkhe sadA heta ANI, dayA bhAva kIje prabhu dAsa jANI; Aja mAre tIDe meha vaThayA, prabhu pArtha zakhezvare Apa tuTayA. 7 1 kAmadhenu, 2 ciMtAmaNI ratna, 3 gadheDuM, hAthI, 5 kalpavRkSa 6 merU parvata,. 7 siMha, 8 haraNa, 9 varasyA. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 zrAvaka pAkSikadi aticAra (padyamAM) ( copAI chaMda). upadghAta nANe daMsaNa caraNe jANa, samakitanuM vrata bAra vakhANa, saMlehaNa tava viriyAyAra, tehanA AleIzuM aticAra. (1) nANe daMsaNa - caraNa pratyeka, ATha ATha aticAra 24 viveka, samaktimUla bAra vata5 taNA, aticAra asIti bhaNyA. (2) saMlehaNa tava 2 viciyAra3,tehanA jANI visara* aticAra, sarva maLI ekase 1242uvIsa, guru-sAkhe garahuM niza-dIza. (3) (jJAnAcAranA ATha aticAra.) nANa taNuM AThe AcAra, viparItA-caraNe aticAra, te pramAda vaLI ANa-ga, te AvuM gurU-saMjoga. (4) kALe na bhaNe, bhaye akALa,vinaya-hana bahumAna nidALa, na vayA Avazyaka -upadhAna, pUchayA guru oLavyA pradhAna. (5) akSara kAne mAtra azuddha, sUtra artha paNa kahyo virUddha, sUtra artha- jina-bhASita beva, bhaNyA kUDa vistara saMkheva. (6) nANe e AThe aticAra, vaLiya anerA ghaNA prakAra, nihravaNu-sAyaNa aMtarAya, visaMvAda ne karyo kaSAya. (7) akSara cAMpyA caraNaha heTha, mudrA-gAlaNa dIdhI ke, nANe pagaraNa AzAtatA, je meM kIdhI tasu bhAvanA. (8) sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara jeThI mastaka nAmIe, A bhava para bhava ne khAmIe. (9) aha-nisipAkhi caumAsI kuDa, saMvacharI micchA-duka8, arihaMta siddha save jANaje, guru-sAkhe te mujane hajI (10) jJAnAcAranA ATha aticAra, tehane viSe je kaI pammI (caumAsa, saMvacharI) divasane viSe atikama, vyatikrama, aticAra, Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 anAcAra, lAgye hAya te sava huMmana vacana kAyAe karI micchA-mi-dukkaDa', * * ( danAcAranA ATha aticAra ) nlRsacuM bhaNyA ATha AcAra, viparIta-caraNe aticAra, te pramAda vaLI ANA-bhAga te AlevuM. guru-sa'joga. (11) sakAdesata sata karI, niratI ANu hIye na huM dharI, lekhavyA dhama save sArikhA, satya na lIdhA karI pArikhA. (12) dhama taNA phaLane saMdeha, ahavA nirakhI munivara-deha, mali-maIlA dugaMdha vizeSa, tasu hIlA kIdhI vidveSa, (13) zruta-sAgara gADho gaMbhIra, rahyojha nava pAmyA tIra, sAdhu-sAhu'mI jANIpaguNI, upa-gRhaNA na hu kIdhI ghaNI. (14) zuddha dharmAMthI paDateA jANu, uMbhAki na hu mana ANu, te thira na karyAM jema zrI vIra, meghakumAra pahuMcAvyeA tIra. (15) mahAzataka saMtApyuM| nAra, sathAre caDhIcenA avadhAra, rIsANe! gautama paDavI, rASa khamAvI dRDhamati vI. (16) ehavA thirIkaraNa na Du karyAM,jina zAsana vacchala guNa bharyAM, bhale bhAva te kIdhA niha, aMtara bhakti citta na hu vahI. (17) dhana dhana jinazAsana ima kahe, mithyAtI sudhI mati lahe, je dekhI bhAve bhAvanA, te na hu kIdhI suprabhAvanA. (18) sUkSama bAdara ubhayaprakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (19) aha-nisi pakhkhuiM caumAsI kuMDa', sa'vaccharI micchA-dukkaDa', arihaMta siddha sarve jANajo, guru-sApe te mujane hajo. (20) * Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 daza nAcAranA ATha aticAra tene viSe je koI pakhkhI (caumAsI, saMvacharI ) divasane viSe atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra lAgyA hAya, te siva huM mana, vacana, kAyAe karI micchAmi dukkaDaM, * * * ( cAritrAcAranA ATha aticAra ) 2 (23) (24) ( aSTa pravacana mAtA--pa samiti : 3 gupti) caraNe bhaNyA ATha AcAra, viparItA- caraNe aticAra, te pramAda vaLI ANA-bhoga, te Alevu' guru-saMjoga. (21) mAraga samiti sahita cAlIe,sAvadya rahita vacana elIe, doSarahita lIje AhAra, karave mUkatru grahaNa vicAra. (22) STie joI pamajaNa karI, levuM mUkavuM citte dharI, ceAthI samiti eThu jANavI, have paMcanI hiMyaDe ANavI. rUDe dasaguNa Dila joya, jIva-vihaMga jihAM nava hAya, uccAzadika tihAM paraThave, pacamI samiti prANa pare have. A raudra ciMtana parisphure, sarva jIvanI samatA dhare, eNi para citta sadA rAkhIe, mane gupti pravacana bhAkhIe. maunIsAne nahu vavahu, huMkArAdika sarvisa vare, vacanapti te kahIe sahi, sugurU taNe vacane me lahI. dusahu calavijhu uvasagga sahe, merU taNI pare nizcaLa rahe, tanu vAsarAvI kAussagga kare, kAyagupti jina ima uccare iNi pare AThe pravacana-mAya, saghaLuM pravacana jihAM samAya, jAva jIva sAthe pALIe, asamiti-mati dUre TALIe. (28) peAsaha sAmAyika avasare, zrAvaka eha taNA khapa kare, nANAdika paMce AcAra, sAdhu-zrAvakane sarisa vicAra. (29) sUkSama khADhara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (30) (25) (26) (27) Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 ahanisi pakhi caumAsI kuTuM, savacharI mirachA-dukkaDuM, arihaMta siddha save jANaje, guru-sAkhe te mujane hajo. (31) cAritrAcAranA ATha aticAra, tene viSe je koI pakhI, (cImAsI, saMvarI) divasane viSe atikama, vyatikama,aticAra, anAcAra lAge che, te savi huM mana vacana kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. (samaktinA pAMca aticAra ) have vizeSa zrAvakano dharma, samakita-tattva 9he laghu-karma, samakita lathe sarva pramANa, tapa ja saMjamanA vinANa. (2) samakita ratana jatana karI graho, jAsu prasAde ziva sukha laha, samakita pAkhe zivapada dUra, cau gai jIva bhava-bhUra. (33) cAritra pALe vAra anaMta, te paNa na hu pAme bhava aMta, Ima jANI samakita Adara, samakita AdarI kiriyA karo. (14) samakita kiriyA che je mIle, te bhava bhamavAnA bhaya TaLe, samakita sudhA daMsaNa nANa, deva-guru-dharma viSe te pramANa. (35) deva eka arihaMta vidita, rAga-dveSa vairI jiNe jIta, deSa aDhAra rahita hitakAra, tribhuvana janane tAraNa hAra. (36)" nAma -ThavaNa-dravyabhAvaka vicAra, nikSepa anuga-dvAra, ciMhu prakAre INi pare arihaMta, cauthe bheda namuM jayavaMta. (37) covIsa bhaNatAM nAma, jina nAme tasu karUM praNAma, ThavaNAre te jina-pratimA kahI, jina bhAve te vaMdu sahI. (38) paMcama-jhayaNa Avazyaka taNe, adhikAre yati zrAvaka bhaNe, paDhama-uvage dazame aMga, pragaTa sAkhI jANe mana raMga. (39) AvatI cauvIsI haze, lahI kevaLa jina dharma bhAkhaze, Agama-bhAkhyA dravya jirNada, te praNamuM mana dharI ANaMda. (40) Ima cauvIsI je jina yadA, ehi ja covIsa tadA, vaMdanika Ima dravya jineza, guru pUchI jANe suvizeSa. (41) Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 (45) (46) eNIpare devatattva arihu ta, guru su-sAdhu je jaga guNavaMta, sudhA niravadya dye upadeza, TALe sAvadhane lavaleza. (42) parigrahane Arabha nivAra, varate nirate poMcAcAra, ANu--kriyA je pALe kharI, dAya rahita vaheAre gocarI. (43) isyA suguru gurutattva sahuM, tehanI AjJA mastaka vahu, jina bhASita te sAcA dhama, pAlatA Ape ziva-za. (44) sarva jIva vaLI haNavA nahi, RNa upadeze dharma huve sahi, eka karI thApe AraMbha dha, te jinamatanuM na lahe ma. dharmA-tha AraMbha mithyAta, ehavI vAta kare vikhyAta, ahu jana mAMhe jeIma kahe, te paNa jaina dhama navi lahe. be e bhAva jihAM e nahi, tehI ja dharmI sAce sahI, eNI para pAchu traNe tatta, sAcuM satAM samakita, (47) samakita mUla bhaNyA vrata khAra, tehanA pAMca pAMca aticAra, guru sukha sAMbhaLI ehunI vigata, jANI TALIzu Atamasakata. (48) jIvAdika jina bhASita tatta, sAcuM sahatAM samakita, teha vize saMzaya ANIe, zaMkA-deSa te zruta jANIe. (49) bIjA dharma taNA abhilASa, te kakhAra kahIe jina-bhASa, dharma taNA phaLanA sa Mdeha, trIjI vitigicchAnI reha. (50) mithyApti prazaMsA kare, tasu paricayapa 6'saNa aticare, samakitanA paMcaya aticAra, te tA karIzuM parihAra. (51) eha chatAM sati duSAya, mULa vinA phaLa phUla na thAya, dharmI mULa tima samakita jANu, eha vinA hue bahu vrata hANu. (52) samakita viSNu vrata vAra anaMta, pALatA na thayA bhava-aMta, kare abhavya bahu kAya--ki leza, teA ya na Ave samakita leza. (53) tiNu samakita aa malina huM keya, jinavara-vacana vimAsI joya, samakita lAdhe durgaMti TaLe, anukrame zivapura-padmavI maLe. (54) na Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (15) aha-nisi pabsi caumAsI phuDa, saMvacharI micchA-dukkaDa, arihaMta siddha ve jANaje, guru-sAkhe te mujene ha. (56) samakitanA pAMca aticAra, tehane viSe je kaI parikha (comAsI, saMvacharI) divasane viSe atikama, vyatikama, aticAra, anAcAra, lAgyuM hoya, te savi huM mana vacana kAyAe karI micchAmi dukakaDa. (paheluM ANuM vrata-sthUla prANAtipAta viramaNa vratanA pAMca aticAra) rIse draDha2-baMdhana draDha-dhAta, aMga-carmane kare vighAta, atibhArA-ropaNa vikhyAta, rUMdhIje je pANI bhAta. (57): pahelA vratanA e aticAra, na lagADe zrAvaka suvicAra, vratane dhAraka ema jANIe, tehanA guNa hiyaDe ANIe. (58) sUkSama bAda ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (59) aha-nisi pabdi caumAsI phuDa, saMvacharI micchA-dukakaDa, arihaMta siddha save jANaje, guru sAkhe te mujane ha. (60) paheluM sthUla prANAtipAta-viramaNa vrata, tehanA pAMca aticAra, tehane viSe je koI parikha (caumAsI, saMvacharI) divasane viSe, atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra lAge che, te savi huM mana vacana kAyAe karI micchAmi dukakaDe. (bIjuM aNuvrata-sthUla mRSAvAda viramaNa vratanA pAMca aticAra) kUDa-ALa de sahAsAkAra, gujhara prakAze je avicAra, maMtra-bheda nija nArI taNe, karatAM lAge dUSaNa ghaNe. (61) Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dara je rIje mithyAupadeza, karma-dharma pAmIe kileza, kuDa-lekha e bIje vrate, aticAra samarasuM dina prate. (62) sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (63) aha-nisipakhi caumAsI kuTuM, saMvacharI micchA-dukkaDa, arihaMta siddha save jANaje, guru-sAkhe te mujane haje. (64) bIjuM sthUla mRSAvAda-viramaNa vrata, tehanA pAMca aticAra, tehane viSe je kaI parikha (camAsI, saMvacharI) divasane viSe atikrama, vyatikama, aticAra, anAcAra, lAge hoya te savi huM mana vacana kAyAe karI micchAmi dukakatuM. (trIjuM aNuvrata-sthUla adattAdAna viramaNa vratanA pAMca aticAra.) caura- harI vastu vavahare, caura-pragara sakhAvata kare, dANu visAI rAjya-virUddha, uttama zrAvakane pratibaddha. (65) vAnI bhUla ne phUDa-mAna, phUDa-tela parihare sujANa, trIjA vratanA e aticAra, paMca taNe karIzuM parihAra. (66) sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmae, A bhAva para bhava te khAmIe. (6) aha-nisipAkhi caumAsI kuI, saMvacharI micchA-dukkaDa, arihaMta siddha save jANajo, guru-sAkhe te mujane hajo. (68) trIjuM sthUla adattAdAna-viramaNa vrata, tehanA pAMca aticAra, tene viSe je kaI pakhi (comAsI, saMvacharI) divasane viSe atikama, vyatikrama, aticAra anAcAra lAge che te savi huM mana vacana kAyAe karI micchAmi dukakaDa. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (cothuM aNuvrata-sthUla maithuna viramaNa vratanA pAMca aticAra.) bhADe rAkhI thoDe kALa, Ittara parigrahiyA saMbhALa, vidhavA dAsI vezyA jANa, aparigrahiyAra te mana ANa. (69) teha taNe je kIje saMga, uttamane jANe vrata bhaMga, pharase paranArInA aMga, kIDA kahIe teha anaMga. (70) Atama-saMtatika viSNu para taNA, mele nAtrA je nara ghaNA, kAma-bhega" nA saMteSa, caultha vrata e paMcaya doSa. (71) zeTha sudaMsaNa pramukha aneka, tehanA guNa jANe suviveka, niraticAra je pALe zIla, A bhava para bhava tehane lIla. (72) sUkSama bAda ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (73) aha-nisipakhicaumAsI kuTuM, saMvacharI micchA-dukakatuM, arihaMta siddha save jANaje, gurU-sAkhe te mujane hajo. (74) cothuM sthUla maithuna-viramaNa vrata (eTale sva-patnI-saMtoSa, parastrI gamana-viramaNa vrataH strIo mATe sva-pati-saMteSa, para-puruSagamana-viramaNa vrata : ane brahmacArIo mATe "svakAyAe karI maithuna sevavAnAM paccakhANa jAvajajIvatehanA pAMca aticAra, tehane viSe je koI pabsi (caumAsI, saMvarI) divasane viSe atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra lAge che, te savi huM mana, vacana, kAyAe karI micchAmi dukkaDe. (pAMcamuM ANuvrata-pUla parigraha-parimANa vratanA pAMca aticAra) bAMdhI mUke je dhana-dhana, iNi pare rUpa-sevana hira, khetra-geha be melI eka, dupada-upada garbha aneka. (75) kaviya vadhAre tele jeha, parigraha-mAna atikrama teha, saMcama vrata aticAra nivAra, saphaLa kare te dhana saMsAra. (76) Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * sUkSama khAdara ubhaya prakAra, je mune lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (77) ahu-nisi pakhkhuiM caumAsI ku', saMvarI micchA-dukkaDa', arihaMta siMddha save jANajo, guru-sAkhe te mujane ho. (78) pAMcamuM sthUla parigraha-parimANa vrata tehanA pAMca aticAra, tehune viSe je koi pakhkhi (caumAsI, savaccharI ) divasane viSe, atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra lAgyA hAya, te siva hu mana vacana kAyAe karI micchAmi-dukkaDaM. * * * (chaTU' vrata-pahela. guNavrata : didizA) parimANa vratanA pAMca aticAra) (80) uMcA 1 nIceAra tirachI krise, mAna-atikrama karIe vase, svAratha uNA adhikA kare, pAMcama pamAna karyAM visare (79) chaThThA vratanA e aticAra, na lagADe zrAvaka suvicAra, vratanA dhAraka ima jANIe, tenA guNa hiMyaDe ANIe. sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastakanAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (81) aha-nisi pakhkhuiM caumAsI kuDa', savambarI micchA--dukkaDa', arihaMta siddha save jANajo, guru--sAkhe te mujane ho. (82) chajjUThThuM dizi-viiiza-parimANa vrata tehanA pAMca aticAra, tehane viSe je koI pakhkhi (caumAsI, savambarI) divasane viSe atikrama, vyatikrama aticAra, anAcAra lAgyA hAya, te siva uN mana, vacana,, kAyAe karI micchA--mi dukkaDa', * * * ( sAtamuM vrata-bIjuM guNavrata bhAgopabhoga parimANu vratanA vIsa aticAra : pAMca bhAjananA, paMdara karmAdAnanA ) Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptama vrata have karIzuM vicAra, tehanA saMbhAruM aticAra, karame panaraha, bhejana paMca, evuM vIsa nahi khela khaMca. sacitta AhAre, acittara vRda, vRkSa thakI ukheDI guMda, khAreka rAyaNu bIja saddhi, bIje che sacitta pratibaddha. agni apaphavate apaliyA, eLA pahuMka te dupaliyA, bIja rahita esahipa je tuccha, je bhuMje tehanI mati taracha. (85) aticAra bhejana jANavA, karmAdAna panara TALavA, trividha zrAvakane AcAra, paMcamaaMge bharyo vicAra. bhADabhuja senAra ThaThAra, iMTavAha-nIvAha lehAra, dhAtu-dhamaNa ItyAdi adharma, e pahele IgAlI karma. (87) kaNa bharaDAve ATA dALa, pAna phUla phaLa vikaya TALa, muMDha DhAve je kapAsa, vaNakarma te bhaNuM pApa nivAsa. vece sagaDa ane sagaDaMga, sADI karma kare vrata-bhaMga, zakaTa pamuha jasu bhADe vahe, bhADI karmaja te giruA kahe. je bhuMI pheDe hala kuddAla, khaNi kUpa sarevara pALa, kADhe lUNa mATI pASANu, pheDI karma kukarma-nihANa. (90) mRgamada cAmara ne gaja-daMta, kare prANa je trasanA aMta, Agara jalapIe vavahare, daMtavANijaja pApe piMDa bhare. (1) * ahi paMdara kAMdAnano pATha (pAMcamuM aMga zrI bhagavatI sUtranA aSTama zataka, pAMcamA uddezakamAMthI sAkSI rUpe mukIe chIe paNa te aticAra bolatAM belavA mATe nathI : "je Ime puNo samavAsagA bhavaMti, tesiM ne kayaMti ImAI pattarasa kasmAdANA, saI karittao vA kAravittae vA karaMtaM vA anna samANujANittae vA. tuM jahA-(1) IMgAla kamma, (2) vaNa kamma, (3) sADI kamma, (4) bhADI kame, (5) pheDI kame. (6) daMta vANijaje (7) laphakha vANijaje, (8) rasa vANijaje, (9) kesa vANije, (10) visa vANije, (11) jata pillaNa kame, (12) nilUMchaNa kamma, (13) davagi dANayA, (14) sahRha-talAya-sasaNayA, (15) asaIjaNa pisaNuyA. Iti vacanata. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 lAkha gulI maNasIka pAhuDI, tUrI dUdhI sUrI phiTakaDI, sAjI sAbu ne paDavAsa, INa vyApAre durgati-vAsa. (2) madhu mAkhaNa viSa mada vavahAra, maNa mahuDAM prabhuti asAra, dupada upada vikraya kare, rasakesahavANija kima tare. (3) visa hala leha ane haratAla vece bahu sAvadya hathiyAra, e visavANija pravacana jANuM, na hu TALe tehane vrata-hANa, (94) ISa tila sarasava eraMDa, pamuha palaNe pApa-pracaMDa, tila dalelanuM devuM vAra, yaMtra -palaNa karma adharma nivAra (95) nAsA-vedha aMkanuM dANu, gala-kaMbala kApe je ajANa, vIdhI kare karaNano che, nilaMchaNane kare niSedha. (96) puNya-buddhi vasune dava deI, davadAsa te sukRta veI kUvA sara nadI draha jala-zeSa, meTuM dUSaNa te sara-zeSa.14 (97) sUA sAlahi titara mAra, kukaDa kUkaTa hiye kaThora, duSTa citta dAsI maMjAra, piSe asatISa nivAra. (98) saptama vrata vise aticAra, TALatA zrAvaka-AcAra, pATA tulAvaTa dANu adharma, ema anerAM je khara-karma. (9) sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhave te khAmIe. (100) aha-nisipAkhi caumAsI kuTha, saMvacharI micchA dukkaDa, arihaMta siddha ve jANaje, guru-sAkhe te mujane haje. (101) sAtamuM gopabhoga-pariNAma vrata tehanA vIsa aticAra-pAMca bhajananA ane paMdara karmAdAnana-evaM vIsa aticAra, tehane viSe je kaI pambi (camAsI, saMvarI) divasane viSe atikrama, vyatikama, aticAra, anAcAra, lAge che, te savi huM mana, vacana, kAyAe karI micchAmina-dukkaDaM. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ $q (AThamu vrata-trIjuM guNuvrata-anatha daDha-viramaNa vratanA pAMca aticAra, ) aSTama vrata pAMca ya jANavA, sati sIma te paNa TALavA, jehathI dIpe kAmavikAra, riyA vacana mele avicAra. (102) bhaDataNI parai ceSTA kare, leAka husADI vrata aticare, mukhathI bhAkhe ALa paMpALa, leAkamAMhi bhaNIe vAcALa. (103) joga ka2e adhi --karaNaha taNA, iNi pare lAge dUSaNa ghaNuMA, nhANu adhika khala jala reDavA, adhikApa leAjana Ara bhavo. (104) e aticAra sahu TALIe, ni`La aSTama vrata pALIe, zrAvakane e karavA nahi, eha vAta jina-Agama kahI. (105) sUkSama mAdara ubhaya prakAra, je mune lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (106) ahu-nisa pakhkhi caumAsI kuDa', savaTjharI micchA-dukkaDa', arihaMta siddha sarve jANajo, guru-sAkhe te mujane hajo. (107) ADamu ana" daMDa viramaNu vrata tenA pAMca aticAra, tehane viSe je kAI pabmi (caumAsI, savambarI) divasane viSe atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra, lAgyA hoya te siva uN mana vacana kAyAe karI micchAmi dukkaDa * * (navamuM vrata-pahelu zikSAvrata--sAmAyika vratanA pAMca aticAra.) sAmAyika lIdhe duSNana, mana ANe te deSa-nidhAna, vacane bhAkhe je ya sapApa, kAyAeOM karI te prANu-saMtApa. (108) vismRti Ave veLA taNI, Adarapa na kare je vrata bhaNI, navamA vratanA e aticAra, je TALe tasu huM balihAra. (109) sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (110) * Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aha-nisi pambi caumAsI kuTuM, saMvacharI micchA-dukakaDa, arihaMta siddha save jANaje, guru sAkhe te mujane haje. (11) navamuM sAmAyika vrata, tehanA pAMca aticAra, tene viSe je kaI parikha (caumAsI, saMvacharI) divasane viSe, atikama, vyatikrama, aticAra, anAcAra lAge hoya te savi huM mana, vacana, kAyAe karI micchA-mi-dukakaDa. (dasamuM vrata-bIjuM zikSAvrata-desAvagAsika vratanA pAMca aticAra) dasame vrata dizinuM parimANa, saMkhepe je zrAvaka jaNa, tenI jANa paMca ya doSa, TALI ANe mana-saMtoSa. (112) bAhira thakI mAMhi Ave, mAMhi thakI bAhira mUkave, sAdara karI dekhADI rUpa, kAMkarI nAkhI kahe sarpa. (113) sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (114) aha-nisipAkhi caumAsI kuDa, saMvacharI micchA-dukkaDe, arihaMta siddha save jANo, guru-sAkhe te mujane hajo. (115) dasamuM desAvagAsika vrata tehanA pAMca aticAra tehane viSe je koI parikha (caumAsI, saMvacharI) divasane viSe, atikama, vyatikama, aticAra, anAcAra, lAgyo hoya te savi huM mana, vacana, kAyAe karI micchAmi-dukkaDaM. (agIyAramuM vrata-trIjuM zikSAvata-pisahavatanA pAMca aticAra) aticAra agyArame vrata, sakati sIma TALazuM dina prate, apratilekhI pratilekha zayyA saMthAre uvekha. (11) Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apamajaNa dupamajaNa karI, zayyA saMthAre pariharI, nIti-vaDI lahuDI thaMDalA" paDilehaNa majaNa bhalA. (117) samyaga vidhie na hu pALIe, pisaha aticAra TALIe, parva tithe e vrata adhikAra, jANe zrAvaka te suvicAra (118) sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (119) aha-nisi khicaumAsI phuDa, saMvacharI micchA-dukakaDuM, arihaMta siddha save jANaje, guru-sAkhe te mujane ha. (10) agIyAramuM pisaha vrata tehanA pAMca aticAra, tehane viSe je kaI parikha (caumAsI, saMvacharI) divasane viSe, atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra, lAge che, te savi huM mana, vacana, kAyAe karI micchAmi-dukkaDaM. (bAramuM vrata-ce zuM zikSAvrata-atithi saMvibhAga vratanA pAMca aticAra) parva divasa pisaha pAraNe, avaloke nija ghara bAraNe, bhejana veLA pAmI sAdha, mana ciMtave bhale e lAdha. (121) mUke sacitta upare je ya, sacitta zuM vaLI DhAMke te ya, vastu ApaNI paranI kahe, bheLapaNe mana -macchara vahe. (12) geyara-veLApa TALI karI, sAdhu nimatre bhalama dharI, bAramA vratanA e aticAra, TALatA zrAvaka-AcAra. (13) sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (124) aha-nisi pakhi caumAsI kuI, saMvacharI micchA-dukkaDuM, arihaMta siddha save jANaje, guru-sAkhe te mujane haje. (15) Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAramuM atithi saMvibhAga vrata tehanA pAMca aticAra, tehane viSe je kaI parikha (cImAsIsaMvacharI) divasane viSe atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra, lAge , te savi huM mana, vacana, kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. (saMlekhaNAnA pAMca aticAra) rAja riddhi vache Ihaleka, 1 iMdrAdika padavI parokara, che sukhIye che bahu ujavie, duHkha Ave maravuM vaMchIe. (126) : kAma bheganI AzA kare, sulehaNa daNi para aticare, ' e aticAra TALI vrata dhare, tAsu prazaMsA surapati kare. (127) sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (128) aha-nisipAkhi caumAsI kuI, saMvacharI micchA-dukkaDa, - arihaMta siddha save jANaje, guru-sAkhe te mujane ha. (129) saMlekhaNanA pAMca aticAra, tene viSe je koI pambi , (caumAsI, saMvacharI) divasane viSe, atikama, vyatikama, aticAra, anAcAra, lAge heya te savi huM mana, vacana, kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. (tapAcAranA bAra aticAra : bAhya tapanA chaH atyaMtara tapanA che) tapAcAra bAraha AcAra, viparItA-caraNe avicAra, te pramAda vaLI aNu-ga, te AvuM guru-saMjoga. (130) bAhira atyaMtara cha cha bheda, e jANe je hoI bheda, dekhite te bAhira kahyo, atyaMtara bIje saMgrahyo. (131) Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 1 5 3 aNusaNu kahIe je upavAsa, eka thakI jyAM lagI chamAsa, uNAdarI uNA AhAra, ika-tri-ti kavale karI vicAra. (132) vigaI sacitta dravyAkrika taNA, ehanA karIe sa khepaNA, vRtti-sa Mkhepaka e trIjo bheda, AMbila nIcI rasa viccheda. (139) zIta vAta Atapa je sahe, ehune kAyakaleza je kahe, salInatA je aMga-uvaMga, Asana karI saMvara era Mga. (134) e cha bheda bAhIra tapa jANu, chatI zakti ALasa mana ANu, na karyAM jatana ratana AdarI, jaNe nAkhye kAMkara karI. (135) abhyaMtara tapa taNA prakAra, suguru sAkhe AleAyaNa 1 sAra, kADhI zalya na tapa pavijyA, vaDA taNA vinayara me tajyeA. (136) Ala-gilAnane tapasI taNeA, veyAvacce na kIdhA ghaNA, thAyaNa-puaNu-pariyaTTaNA, dhammakahA ne aNu pehaNA. (137) pAMca bheda sarjIya' na huM karyAM, dhyAnaraMga hiMyaDe na Tu dharyAM, yathAzakti kAussagga na hu kIya,maya janamanuM nahu phaLa lIdha.(138) sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava para bhava te khAmIe. (139) ahu-nisa pNi caumAsI kuDa', sa'vaccharI micchA--dukkaDa', arihaMta siddha save jANajo, guru-sAkhe te mujane haze. (140) tapAcAranA khAra aticAra, tene viSe je kAI khi (caumAsI, saccharI) divasane viSe, atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra lAgyA hAya, te savi huM mana, vacana, kAyAe karI micchA-mi-dukkaDaM, (vIryaMcAranA traNa aticAra ) vIriyAyAra traNe AcAra, viparItA-caraNe aticAra, te pramAda vaLI ANu!-bhAga, te AlApu' guru-saMjoga. (141) * Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 rUDuM dharmadhyAna pariharI, A raudra ti hiyaDe dharI, manane vIrya ema gopaLe, aticAra pahele e Tha. (142) tAti kalaha, niMdA, castarI, pApa taNe upadeze karI, pheravya variya vacana taNe, bIja aticAra e bhaNe. (143) kAyAe kIdhe AraMbha ghaNe, na ke Avazyaka vaMdaNa, chatI zakita ALasa vyApAra, kAya-vIrya trIje aticAra. (144) sUkSama bAdara ubhaya prakAra, je mujane lAgyA aticAra, kara joDI mastaka nAmIe, A bhava parabhava te khAmIe. (15) aha-nisi pakhi caumAsI kuTuM,saMvacharI micchA- dukArDa, arihaMta siddha save jANaje, guru sAkhe te mujane ha. (16) vIryAcAranA traNa aticAra, tehane viSe je koI pambi (caumAsI, saMvacharI) divasane viSe, atikama, vyatikrama, aticAra, anAcAra, lAge heya te savi huM mana, vacana, kAyAe karI micchA-mi-dukkaDaM. anamedana Ima Alove savi vrata-dhAra, eka cauvIse aticAra, parva-divasa guru-sAkhe karI, jinavara vacana te hiyaDe dharI. (147) jAsu nahi vratane uccAra, te Ave pApa aDhAra, dAhaThA taNe varatAre kare, guNa te sUtra save uccare. (148) jinavara pratiSedhyuM te karyuM, karavA kahyuM te nava karyuM, jina-bhASita te na husaddhahyuM, AgamathI viparIta je kahyuM. (149) vratadhArakane je aticAra, aviratane te pApa-vyApAra, AlevaMtA haLavA kare, alpa alpa bhAre utare. (15) niMdaNa garahaNa TALe doSa, thAye dharma taNe Ima piSa, sahue zrAvaka INi pare kare, hele jema bhava-sAyara tare. (11) dhana dhana dasa zrAvaka nirmalA, ANaMdAdika mana nizcalA, kare salAghA zrI mukha vIra, je prabhu sAgara jima gaMbhIra. (15) Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 taNi pare huM vrata na sakuM pALa,5Na tehanA guNa mana saMbhALa, sakati sIma avirati pariharUM, vAra vAra anumodana karUM. (153) evaM zrAvakanA aticAra, eka evase suvicAra, ekaTha chaMda karI copaI, zrI padmacaMdrasUri harakhe kahI. (15) pambi caumAsI saMvacharI, sahue zrAvaka Adara karI, zrAvikA bhaNajo guNa sadA, lahi zivasukhanI saMpadA. (155) evaMkare samitimUla bAra vrata, tehanA ekaso vIsa aticAra, tehane viSe je pakhi (caumAsI, saMvacharI) divasane viSe atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra, lAge hoya te savi huM mana, vacana, kAyAe karI micchAmi-dukakaDaM. zrAvaka pAkSikAdi aticAra (padya)- artha jJAnamAM, darzanamAM, cAritramAM, samakita sahita vakhANavA lAyaka bAre vratamAM, saMlekhaNAmAM, tapamAM tathA vIryAcAramAM je aticAra lAgyA hoya tene huM AvuM chuM. (1) jJAnAcAra, darzanAcAra cAritrAcAra-darekanA vivekapUrvaka jANatAM ATha ATha aticAra thAya che. kula 24).samatinA pAMca aticAra tathA samakita (samyaktva) jenuM mULa che tevA bAra vratanAM paMcotera aticAra lAge che. benA eTale (samakita tathA bAra vrata) baMnenAM eMsI aticAra thAya che. (kula 80). (2) saMlekhaNanA (5), tapanA (12), tathA vIryAcAranA (3)-vIsa aticAra thAya che. (traNanA kula 20). badhA maLIne (24+800+20) ekaso covIsa aticAra divasa tathA rAtri daramiyAna lAgyA hoya te huM guru mahArAjanI sAkSIe gaha karUM chuM. jJAnAcAranA ATha AcAra che. tenAthI viparIta AcaraNa karatAM aticAra (ATha) lAge che. A aticAra pramAdane lIdhe athavA anAge (3) Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S4 -ajANapaNe lAgyA hoya te huM gurunA saMjogamAM-gurunI hAjarImAM AvuM chuM. jJAnAcAranA ATha aticAra : (1) jJAna bhaNavAnA samaye nA bhaye paNa akALe bhaNe. (2) jJAna bhaNatAM gurune vinaya karyo nahi. (3) jJAna bhaNatAM gurunuM bahumAna karavAnuM TALyuM. (4) zrAvakanI cha Avazyaka kiyAe na karI : upadhAna tapa sahita vizeSa karIne sUtra bhaNavA gaNavA joIe te na karyuM, tathA (5) je gurunI pAsethI jJAna meLavyuM te mukhya upakArI gurunuM nAma eLavyuM-chUpAvyuM ke tenI pAse nathI bhaye tema kahyuM. (6) jJAna bhaNatAM akSaro uccArathI, kAnAthI ane mAtrAthI azuddha belyA-bhaNyAM. (7) sUtrane je artha thAya tenAthI virUddha artha kA. -avaLA artha karyA. (8) jinezvara paramAtmAe kahelA sUtra tathA artha baMne asatya rIte jANyA-vistArathI athavA saMkSepathI paNa asatya rIte bhaNyA (khoTI rIte bolyA). (6) upara jaNAvyA te jJAnanA ATha aticAra che. tenA sUkamatAthI bIjA paNa ghaNA prakAro che. te nivaNa-jJAna eLavavuM te-chupAvavuM te, tathA jJAnanI AzAtanA karavI te, jJAnamAM aMtarAya kare te, jJAna bAbata vAdavivAda karavo tathA kaSAya vagere karavAthI paNa aticAra lAge che. (7) jJAnanA akSara paga nIce cAMpavAthI aticAra lAge che, jJAnanI mudrA-chApa eTale jJAnanA akSare Adino nAza karAvatAM aticAra lAge che. vaLI jJAnanA upakaraNanI-sAdhanonI (sAMpaDo, pustaka, pena, pensIla vagere) AzAtanA karavAthI ane te saMbaMdhI je koI paNa bhAvana karavAthI Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 upara pramANe virUddha AcaraNa karavAthI e prakAranAM aticAra lAgyA : sUkSma eTale nAne doSa, tathA, bAdara eTale moTo doSa. te mane jAtanA je aticAra lAgyA hoya tene huM, be hAtha joDIne, mastaka namAvIne, A bhava viSe tathA para bhava viSe paNa khamAvuM chuM. (9) divasa tathA rAtrI sabadhI hamezAM, tathA paSmi (paMdara divasanA) pratikramaNamAM, caumAsI (cAra mahinAnA) pratikramaNamAM,tathA saMvaccharI (bAra mahinAnA)pratikramaNamAM pragaTa rIte je aticAra mane lAgyA hoya tenu sarva pApa mithyA duSkRta thAe.-phogaTa thAe. A AlAcanA ahita tathA siddha paramAtmA Adi badhA jANajo ane gurunI sAkSIe te mArA pApa mithyA thAo. (10) (dareka prakAranA aticAranI AlecanAmAM cAra prakAranA doSa jaNAvelA che. (1) atikramadASa H manamAM je pratijJA karI hoya -niyama dhAryA hAya tene teADavA mATe vicAra-IcchA thAya te atikrama dveSa gaNAya, (2) vyatikrama dIpaH atikramamAM te niyama toDavAnA vicAra thayA, paraMtu te teADavA mATe pravRtti karavAthI vyatikrama doSa lAge che : koI cIja na levAne! niyama hAya paNa te levAnA vicAra karavAthI atikama doSa lAge che : te cIja levA javuM-levA prayatna karavAthI vyatikrama doSa lAge che. te cIja haju lIdhI nathI. (3) aticAra doSa : te cIja lIdhI paNa bhAgavaTA karyAM nathI: te levAthI niyama bhaMga thaye tethI aticAra lAge che, ane (4) anAcAra doSa : te cIja lIdhA pachI tenA upayAga-bhAgavaTA-karavAjANIne niyamane! bhaMga thaye tethI anAcAra doSa lAge che. dAkhalA tarIke : kAcuM pANI na pIvAnA niyama che chatAM pIvAnI IcchA thaI bhAvanA karI te atikama; levA gati karI te vyatikrama; Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lIdhuM te aticAra ane pIdhuM te anAcAra doSa lAge-te aticAra sudhI AleyaNa. aticAra AlevAya, paNa anAcAranA zuM aticAra Ave? arthAt na Ave.) dazanAcAranA ATha AcAra che. tenAthI viparIta AcaraNa karatAM aticAra (ATha) lAge che, A aticAra pramAdane lIdhe athavA ajANapaNe lAgyA heya te huM gurunI samIpamAM AvuM chuM. (11) (13) darzanAcAranA ATha aticAra : (1) zaMkA : dezathI athavA sarvathI vItarAganA vacanamAM khoTI zaMkA karI, ane, niratI-nirmaLa sAcI jina AjJA hRdayamAM dhAraNa karI nahIM. (2) badhA dharmane samAna gayA paraMtu kasoTI karIne satya dharma grahaNa karyo nahIM-tethI aticAra lAgyA. (12) (3) dharma sevana karavAthI cokkasa sArUM phaLa maLaze te bAbatamAM saMdeha rAkhya-zraddhA rAkhI nahIM, athavA sAdhusAdhvInA maLathI malIna ane vizeSa durgadhavALA dehane joIne dveSa bhAvathI temanI niMdA karI-avahelanA karI. (4) zruta eTale jaina siddhAMta rUpI sAgara uMDo ne gaMbhIra jANI muMjhAIne ubhe rahyo ane kinAre paNa paheM nahIM (eTale jena zAstranuM rahasya pAmyuM nahIM). (5) sAdhu-sAdhI tathA sAdhamikane guNavAna jANavA chatAM temanI bahu bhakti-ghaNe Adara-satkAra karyo nahI. (14) zuddha dharmathI paDatAM kaI paNa jIvane jANIne tene avarNanmAdika eTale Teka, madada, AzvAsana, vagere ApIne manathI dharmamAM sthira karyo nahIM. jemAM zrI mahAvIra prabhue meghakumArane cAritrathI paDavA na detAM Teke ApIne cAritramAM sthira karyo, tema mAre paNa karavuM ghaTe, paNa meM tema na karyuM. (15) Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAmIne mIrAne pAcho : e paNa samajAvIne mahAzataka nAmanA zrAvakane tenI strIe atizaya pIDA upajAvIghaNe herAna karyo, tethI te mahAzatake nizcaya karIne saMthAre karyoaNasaNa vrata lIdhuM paraMtu te vakhate tenA manamAM zreSa bhAva utpanna thaye, te jANIne zrI vIra prabhue gautamasvAmIne mokalIne, reSane vaza thayelA mahAzatakano roSa khamAvavAne bodha ApIne, pAchA dharmamAM majabUta karyo. (prabhue gautamasvAmIne mekalIne meTo upakAra karyo. tevI rIte bIjAe paNa ke jIva dharmathI paDatuM lAge te tene samajAvIne dharmamAM sthira kare joIe.) (16) (6) meM A pramANe dharmathI patita thatA jIne dharmamAM sthIra karavAnuM kArya karyuM nahI. (7) zrI jina zAsana pratye bhakti bhAva rAkhI vAtsalyatAnA guNe karIne, dharmathI paDatA nuM bhale bhAve meM sthirIkaraNa na karyuM tathA hRdayamAM bhakti bhAva paNa dhAraNa karyo nahIM. (17) (8) jina zAsananI AjJA che ke mithyAtvI eTale anya dharmI paNa zuddha buddhi meLave ane jina zAsananI prasaMzA kare, zrI jaina zAsanane dhanyavAda Ape, zubha bhAvanA bhAve tevAM sArAM dharma prabhAvanAnAM kAryo karavA joIe. paNa AvI suprabhAvanA meM na karI. tethI aticAra lAgyA) (18) + gAthA 19 tathA 20 nA arthe gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75. + cAritrAcAranA ATha AcAra che. tenAthI viparIta AcaraNa karavAthI aticAra lAge che. A aticAra pramAdane lIdhe athavA ajANapaNe lAgyA hoya te huM gurunI pAse AvuM chuM. (21) (1) I samiti : mArgamAM cAlatAM, IrSA samiti sAcavI, nIcI daSTi rAkhI, jayaNA pUrvaka cAlavuM te. (2) bhASA samitiH satya vacana bolavuM-pAparahita vacana belavuM Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 (3) eSaNA samiti deSa rahita AhAra pANI levA tathA vicAra karIne te levAM mUkavAM joIe. (22) (4) AdAna-bhaMDa-matta-nikSepaNa samiti - pauSadhamAM levAnAM upakaraNo (Asana, zayana, vastra, pAtra, vagere) daSTithI barAbara dekhI zakAya tevA samaye, jayaNApUrvaka pramArjana karavuM, athavA keIpaNa cIja vastu citta rAkhIne levI mUkavI joIe. A cethI samiti jANavI. have pAMcamI samiti hRdayamAM vicArIe. (23) (5) pArikA panika samiti dasa guNa hoya tevI UDIla bhUmi -paraThavavAnI jagyA levI joIe jyAM jIvanI virAdhanA-nAza thAya nahIM. laghunIti, vaDInIti vagere (maLa, mUtra, kapha vagere) jIva vinAnI bhUmimAM paraThavavAthI pAMcamI samitinuM pAlana thAya che. (24) (6) mane gupti H manamAM ArtadhyAna (kuTuMba vagerenuM ciMtavana) tathA raudradhyAna para nI virAdhanAnuM ciMtana)no tyAga karavo ane manane viSe sarva jIva para samabhAva rAkhave-saMka9pa vikalpane tyAga karavo. AvI rIte haMmezAM citta rAkhe tene jaina darzanamAM managupti (7) vacanaguptiH mauna dhAraNa karavuM ane hAtha ke AMkhanA IzArA vaDe paNa vahevAra karavo nahIM, temaja huMkArA-khoMkhAra Adi avAjane paNa tyAga kare. Ane suguru mahArAja svamukhe vacanagupti kahe che te pramANe meM jANyuM che. (26) (8) kAyaguptiH dussaha eTale duHkhathI sahana thAya tevA AkarAghaNuM kaThaNa cAra prakAranA (deva, manuSya, tiryaMca vagerethI thatA tathA dravya, kSetrAdika vagerethI thatA) upasarga, tathA (bhUkha, tarasa, garamI, ThaMDI, vagere) parisaha merUparvatanI mAphaka aDaga rahIne-nizcaLa rahIne sahana kare, tathA zarIrane vasarAvIne kAussaga kare. Ane zrI jinezvara paramAtmA kAyagupti kahe che. (A AThe AcAra na pALavAthI aticAra lAge che.) (27) Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe aSTa pravacana mAtA kahI che jemAM jaina darzanane sarva sAra samAya che-(pAMca samiti + traNa gupti muninA cAritrarUpa zarIrane janma ApI, nirmaLa caritranuM pAlana karavAmAM madada kare che tethI cAritranI mAtAo kahevAya che.) A AThe AcAra sAdhu-sAdhvIe jAva jIva paryata pALavA joIe ane tenI upekSA vRtti thAya tevI buddhine tyAga kare joIe. (28) A aSTa pravacana mAtAne zrAvaka-zrAvikA paNa pauSadha-sAmAyika karatI vakhate pALe. jJAna vagere pAMce AcAra eTale jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra tathA vIryacAranA pAMce AcAra sAdhu tathA zrAvakane sarakhAja hoya che. (29) + + + gAthA 30 tathA 31nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75. + + + have pachI vizeSa karIne zrAvakanA dharmamAM rahelA AcAra tathA aticArone kahevAmAM Avaze (kAraNa ke jJAnAdika aticAra-doSa sAdhu tathA zrAvakane sarakhAja che tethI judA nathI pADayA.) haLavA karmo je samakti tattva-samyakatva-bodhI bIja meLavI zake che, ane samakita meLavyA pachI japa, tapa, saMyama, jJAna vijJAna vagere sarva saphaLa thAya che. samakita rUpI ratna meLavIne prayatnapUrvaka sArI rIte tenuM rakSaNa karavuM kAraNa ke tenA pAyathI-samakitanI mahebAnIthI mekSasukha prApta thAya che. samakita vagara ziva pada (mokSa) meLavavuM muzkela che ane jIva cAre gatimAM ghaNA lAMbA kALa sudhI bhava bhramaNa karyA kare che. (33) anaMtIvAra lAMbA samaya sudhI cAritra pALavA chatAM samakita vagara A saMsArano aMta AvatuM nathI, tethI A pramANe jANIne Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samakti grahaNa karavuM joie ane samakita prApta karavA mATe gya kriyAo karavI joIe. (34) je samakti ane kriyA (cAritra) ane vAna maLe te bhava bhramaNane bhaya dUra thAya che ane samakita sahita samya-jJAna darzana cAritra hoya te mudeva, suguru tathA sudharma viSe pramANabhUta thAya che. (35) sudevaH rAga dveSa rUpI be aMtaraMga zatruo jeoe jItyA che tathA jeo aDhAra doSa rahita che, tathA jeo traNe bhuvananA jInuM hita karanArA tathA rakSaNa karanArA che evA arihaMta devane ja eka deva tarIke jANavA. (36) anuga dvAra" nAmanA sUtramAM arihaMta paramAtmAnuM svarUpa cAra nikSepAnuM varNana karyuM che te cAra nikSepa vicAravA joIe. (1) nAma jina (2) sthApanA dina (3) dravya jina (4) bhAva jinaA pramANe arihaMta bhagavAna cAra prakAranA che, ane cothA bhedamAM bhAva tIrthakara" varNavyA che te jayavaMta che e pramANe temane huM namaskAra karUM chuM. (37) cauvIsa (catuvi zati stava) jene legassa kahIe. chIe temAM vartamAna covIsInA covIsa tIrtha karenI stuti che te nAma jina" kahevAya che. te nAma pramANe vIse tIrthakara paramAtmAne huM praNAma-vaMdana-karUM chuM, ane jina pratimA te "sthApanA jina" kahevAya che, temane tathA "bhAva jina"ne ame vaMdana karIe chIe. (38) Avazyaka sUtranA pAMcamA adhyayananA adhikAramAM yati tathA zrAvakane mATe kahela che, tathA, pahelA (uvavAI nAmanA) upAMga sUtramAM, tathA (prazna vyAkaraNa nAmanA) dasamA aMgamAM mUrti viSe ullekha che te pragaTa sAkSIe mana raMge eTale mananA umaMgathIucharaMgathI-ullAsathI tyAMthI jANI le. (39), Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamamAM bhAkhyA pramANe AvatI covIsImAM zrI pajJanAbha vagere je vIsa tIrthaMkara thaze ane jeo kevalajJAna pAmI jaina dharmane prasAra-phelAve karaze-temane " dravya jina" kahevAya, temane huM manamAM AnaMda dhAraNa karIne praNAma karuM chuM. (40) A pramANe covIsImAM je 24 tIrthakare jyAre haze tyAre e ja covIsa eTale cAvIsa jinezvaranI stuti haze. te rIte dravya jina" paNa pUjanika che. vizeSa jANavAnI IcchA hoya te sugurune pUchIne jANavuM. (41) A pramANe traNa tatva (deva, guru, dharma tattva) mAM paheluM "deva tatva" aDhAra doSa rahita zrI arihaMta paramAtmA che ane bIjA guru tattva" mAM guNe karI suzobhita sAdhu guru kahyAM che. teo pApa vyApAra rahita zuddha upadeza Ape che ane teo leza eTale jarA paNa, sAvadya-pApa karatA nathI-pApathI dUra rahe che. (42) teo (dhana, dhAnya vagere nava prakAranA) parigraha tathA AraMbha samAraMbhathI dUra rahe che, ane pAMca AcAranuM pAlana karavAmAM sAvadhacatura-nipuNa-zuddha rahe che. vaLI teo AjJA ane kriyA zuddha rIte pALe che tathA (42 doSa rahita-96 doSathI mukta) gocarI vahere che- AhAra le che. (43) A prakAranA sugurune bIjuM tattva-guru tatva" zraddhApUrvaka jANIe chIe ane ame te saddagurunI AjJA mastaka upara dhAraNa karIe chIe. trIjuM "dharma tatva"--zrI jinezvara paramAtmAe kahe ja dharma sAce che je pALavAthI pALanArane ziva-zarma eTale mekSasukha maLe che. (44). zrI jinezvara prarUpita dharmanI AjJA che ke sUkama ke bAdara kaI paNa jIvane haNavA nahIM eTale ahiMsA vratanuM pAlana karavuM Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e upadezamAM trIjuM "dharma tattva che. je keI ekAnta karIne AraMbhane dharma mAnatA hoya te jinezvaranA matano-jaina darzanane marma-paramArtha-rahasya nahIM jANe. - dharma ane artha mATe je je AraMbhe karavA paDe athavA tevI vAta karavI e mithyAtva che ane ghaNuM lekenI sabhAmAM AvI vAta kare-te paNa jaina dharmane prApta nahi karI zake. (46) babbe bhAva eTale hiMsAmAM paNa dharma batAve ane ahiMsAmAM "paNa dharma batAve-evA babbe bhAva je dharmamAM nathI teja sAce dharma che-eTale phakta ahiMsAmAM ja dharma che. A rIte huM traNe ta deva, gurU tathA dharmanuM pAlana karIza ane A pramANenI traNa bata upara sAcI sahA (zraddhA)ne samakita kahevAya che. (47) have samakita jenuM mULa che evA bAra vrata kahyAM che ane temanA pAMca pAMca aticAra che. (bAra vratanA kula 75 aticAra = 12 45 = 60 + 15 karmAdAnane aticAra). gurunA mukhathI A aticArane vistArapUrvaka jANIne AtmAnI zakti pramANe te TALavA prayatna karIzuM. (48) jinezvara dee jIva, ajIva vagere nava tatva tathA dharmAstikAya vagere par dravya-cha dravya kahelAM che. tene sAcI rIte sadahatAM samakti thAya che. samaktinA pAMca aticAraH (1) vItarAga paramAtmAnA vacanamAM zaMkA karavI tene jaina darzanamAM "zaMkA doSa" kahyo che. (49) 3) bIjAnA dharmanI IcchA karavI tene zAstramAM "kaMkhA'AkAMkSA deSa kahyo che. (3) dharmanA phaLamAM saMdeha kare tene vitigicchA-vicikitsA" nAmane trIje deSa kahyo che. (50) () mithyA daSTinI prazaMsA karavI-vakhANa karavAM-te samaktine aticAra che. (5) mithyA daSTine paricaya tathA Adara kare te Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (51) samakti vratane pAMca aticAra che. A pramANe samatinA pAMca aticAre che tene dUra karIzuM. ema chatAM samakitane dUSaNa lAge ane rahI jAya te jema mULa na hoya to zAkhA-DALI kyAMthI hoya? e kathana anusAra mULa ja na hoya athavA saDeluM heya te phaLa phUlanI AzA kema rakhAya? tevI ja rIte dharmanuM mULa samakita che. te ja je na hoya te pachI vrate paLe nahI paNa nAza thAya-vrata bhaMga thAya. (52) samakita na hoya ane anaMtavAra vrata-tapa-japa-niyama karavAmAM Ave te paNa bhava saMsArane aMta thaI zakato nathI. abhavya jIva kAya kaleza ghaNuM sahana kare te paNa te jarA paNa samakti pAmI zake nahIM. (53) te samakti jyAM sudhI malIna na thayuM hoya tyAM sudhI jinezvaranA vacanamAM vicAra karI jaze. samakita maLavAthI durgati-naraka-TaLI jAya che ane paraMparAe mekSanagarI-muktipurInI padavI maLe che. (54) + gAthA 55 tathA pa6 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANeH pAnuM 75. + + + bAravataH pAMca aNuvrata, traNa guNavrata tathA cAra zikSAtrata 1 thI 5 6 thI 8 9 thI 12 1 sthUla ahiMsA vratanA pAMca aticAraH (1) rIse eTale reSathI-SathI prANIne majabUta rIte bAMdhI duHkha Ape. (2) tene sakhata bAMdhI ghAtakI rIte mArajhUDa kare. (3) prANInA aMganeavayane athavA cAmaDIne vizeSa ghAta kare. (4) atyaMta bhArane be mUkI trAse te jANItuM che, tathA (5) prANIone rUMdhI rAkhavA athavA khAvA pIvAnuM na ApavuM. (A pAMce rIte prANIone-pazuone mahApIDA upajAvavAthI aticAra lAge che.) (57) Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ex A pahelA aNuvratasthUla prANAtipAtanA pAMca aticAra sArA vicAravALA zrAvaka kadI paNu lAgavA de nahI. AvA zrAvaka vicAra kare ke meM vrata lIdheluM che mATe mAre A na karavu joie, ane vratanA guNa hRdayamAM dhAraNa karavA joie. (58) + + gAthA 59 tathA 60 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe : pAnu pa. + + + 2 sthUla satya vratanA pAMca aticAra H (1) avicArIpaNe ekadama keAInA upara khATu ALa caDhAvavu. (ra) vagara vicAre koinI gupta vAta kahI devI. (3) peAtAnI patnInI khAnagI vAtanA bheda karavA eTale patnInI chAnI vAta jAhera kadI devI. A pramANe karatAM ghaNA doSa lAge che. (61) (4) khATo upadeza ApavA tathA (5) kheATA lekha-lakhANadastAveja karavA-karAvavA. AthI dharma kAryoMmAM ghaNuM! kaleza thAya che-A pramANe sthUla mRSAvAdanA pAMca aticAranI pratyeka divase AleAcanA karavI. (62) + gAthA 63 tathA 64nA atha gAthA 9 tathA 10 pramANe : pAnu` chapa + + + 3 sthUla acaurya vratanA pAMca aticAra-(1) cAre lAvelI vastunA vepAra kare. kharIde athavA vApare. (2) cArane cArI karavAmAM mada kare. 'hamaNAM kema kAMI lAvatA nathI ? ' ema kahI cArI lAvavA preraNA kare. (3) dANacArI eTale jakAta cArI tathA viSa, aphINa, dArU vagere mAdaka vastuo jene rAjya taraphathI niSedha haiAya tevA rAjya virUddha kAryAMnuM AcaraNa kare. A khAkhatA uttama vratadhArI zrAvakane karavI ucita nathI. (65) Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ () vAni eTale rAkha vagere anAjamAM bheLavIne ApavuM, tathA (5) khoTuM mApaTuM tela ApI le veca karavI. A trIjA sthUla adattAdAna vratanA pAMca aticAra che tene tyAga kara joIe. (66) + + + gAthA 67 tathA 68 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75. + + 4 sthUla zIlavatanA pAMca aticAra (1) Ittara eTale Ivara, parigrahitA-eTale thaDA samaya mATe keIe bhADe rAkhelI, bIjAnI strI, keI e grahaNa karelI strI-vidhavA, dAsI ke vezyA, tathA (2) aparigrahitA eTale keIe nahI grahaNa karelI strI. ATalAne manamAM lAvavAthI, (69) athavA temano saMga karavAthI uttama vratadhArI zrAvakane vrata bhaMga devuM lAge che. (3) pArakI strIonA aMgane-avayavane aDakavAthI tathA tenI sAthe viSaya bhega karavAthI anaMga kIDAne doSa lAge che. (70) (4) pitAnA putra-putrI sivAya bIjAnAM putra-putrInA vivAhasagapaNa karAvI Ape-je mANasa zeDA yA ghaNA nAtarAM lagana kare ane (5) kAmagamAM saMtoSa na rAkhe tene A pramANe cothA sthUla svadAra saMteSa-paradAra viramaNa vratanA pAMca aticAra lAge che. (71) sudarzana zeTha vagere ghaNA guNavAna puruSanA zIlaguNane vivekapUrvaka jANavA joIe. jeo uparanA pAMca aticAra TALIne aticAra rahita ziyaLa vrata pALe che temane A bhavamAM tathA para bhavamAM lIlA lahera thAya che. (72) + + + gAthA 73 tathA 74 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75. + + + Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 skUla saMteSa vratanA pAMca aticAraH (1) dhana-dhAnya vagere bAMdhI mUkavuM. (2) te ja pramANe cAMdI, sonuM, hIrA vagere jhaverAta bAMdhI mUkavuM. (3) khetara tathA ghara vagere banne ekathI vadhAre rAkhavAM. (4) be pagavALAM (dAsa-dAsI, nekara-cAkara vagere) tathA cAra pagavALAM ( gAya, bheMsa vagere) prANIonA aneka garbhanA baccAne saMgraha kare, tathA (75) (5) kuviya eTale halakI-ochI kImatI dhAtuo (tAMbu, kAMsu, pittaLa vagere)nA vAsaNanA telamAM vadhAre kare- tethI parigraha parimANa vratanuM ulaMghana thAya che-atikama doSa lAge che. A pramANe pAMcamA sthUla parigraha parimANa vratanA aticAro je tyAga kare te A saMsArane saphaLa karI jAya che. (76) + + + gAthA 77 tathA 78 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75. + + + (have traNa guNavatanA aticAra Ave che. pAMce ANuvratane A traNa vata guNa kare che-lAbha kare che. mATe tene guNa vrata kahevAya che. jema ke chaThuM vrata-dizA parimANa vrata-grahaNa karanAre dizAnI bahAra rahelA tamAma jIvonI dayA pALI-ahiMsA vratane lAbha. tyAMnI kanyA vagere saMbaMdhI asatya TALyuM-satya vratane lAbha. tyAM rahelA dravyAdika mATenuM adattapaNuM gayuM. asteya vratane lAla. tyAM rahelI saheje tyAga strIone thaI gaye-zIlavatane lAbha, tathA tyAM rahelA dravya mATe parigraha buddhi nAza pAmI, tethI parigraha parimANa vratane lAbha.) 6 dizA parimANa vratanA pAMca aticAraH (1) urdhva eTale uparanI dizA tarapha (2) adhe eTale nIcenI dizA tarapha tathA (3) tirachI-vacalI dizAmAM eTale cAre dizA-vidizAomAM. (TuMkAmA dase dizAmAM) javA AvavAnuM parimANa-niyama-tenuM ullaMghana karavuM. (4) tathA svArtha jeI dizAmAM javA-AvavAnA parimANamAM vadha-ghaTa kare- Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka bAju echI karI, bIjI bAju vadhAre kare, tathA (5) za gamananu je pramANa nakkI karyu hoya--eTale kaI dizAe keTaluM javAnuM-keTaluM nahi javAnuM-te bhUlI jAya. (79) upara pramANe chaTThA digparimANa vratanA pAMca aticAra che tene vicAraka vratadhArI zrAvaka lAgavA detA nathI. AvA guNadhArI zrAvakanA guNAne hRdayamAM dhAraNa karavA joI e. (80) + + gAthA 81 tathA 82 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe : pAnuM 75. + + + 7 upabhAga-paribhAga parimANa vrata have sAtamA vratanA aticAra AleAvIe chIe. karmAdAna para che eTale kane AzrayI paMdara aticAra tathA bhAjanane AzrayI pAMca aticAra maLI bhogapabhoga viramaNa vratanA vIsa aticAra thAya che temAM jarA paNa pheraphAra nathI. (C3) bhejananA pAMca aticAra H (1) sacitta vastunA tyAga hAvA chatAM. AhAra kare athavA niyama uparAMta vApare. (ra) sacitta pratibaddha eTale sacitta sAthe joDAyelI vastu vAparavI te, jemake vRkSane cATela guMdara ukhADI khAya, khAreka, rAyaNu. khIja vALI cIja vApare, A sacittane ja khIjo bheda che. (84) leATa, (3) agnie karI nahI pakavela citta vastu apakava padArtho te apeAliyA gaNAya te khAya ( daLele aNucALelA loTa ), (4) aDadhA kAcA-aDadhA pAkA paTTAeLA, UMkhI ( ghauM ne javanI ), pAMkha-( ghauM ne bAjarAnA) ane pApaDI-vAla, cALI vagerene khAvAthI aticAra lAge che. te paNa sacitta tyAganA aMganu ja che te duSpaliyA kahevAya che. (5) khIja vagaranI tuccha auSadhI-khera sItAphaLa- thADu' khavAya, vadhAre phekI devAnu.) tevu' je khAya tenI halakI buddhi jANavI. (85) khAya A Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 upara pramANe bhejana AzrayI pAMca aticAre jANavA, je pAMcamA aMgamAM kahyAM che tene tathA karmAdAnanA paMdara deSane zrAvake trividhe eTale mana, vacana ane kAyAthI TALavA joie. (86) (bhajananA karmane je grahaNa kare te karmAdAna kahevAya che. A paMdara karmAdAnano pATha pAMcamuM aMga-zrI bhagavatI sUtra-tenA AThamA zatakamAM, pAMcamA uddezamAM kahevAmAM Ave che.) 1 (1) bhADabhUMjA (2) senI (3) ThaMDara-kaMsAro (4) ITonA nibhADA karanAra kuMbhAra (5) luhAra (6) dhamaNIAo vagere agninuM bhaThThInuM-je je karma kare te pahelo IMgAla karma kahevAya-te adharma che. (87) 2, aneka jAtanA kaNa-dhAnya bharaDAve ane loTa tathA dALa pIsAve (loTanI ghaMTIo, mIle rAkhe) tathA pAna, phaLa, phUla vagere vecavAne dhaMdhe TALavo. kapAsa, kapAsIyA vagere leDhAve-palAve, lAkaDAM kapAvavA, kolasA paDAvavA vagere vana-karma kahevAya che. te paNa kevaLa pApa ja gaNaya-te pApanuM dhAma che. (88) 3. zakaTa eTale gADuM, ghoDAgADI vagere, tathA zakaTAMga eTale gADAM gADI vagere vAhanono sAmAna vece te zakaTa-karma sADI-karma kahevAya che, ane tenAthI vratane bhaMga thAya che. 4. gADuM gADI vagere vAhane tathA gheDA, hAthI, baLada, UMTa, khaccara, vagere pazuo, tathA ghara, jamIna vagere bhADe ApI bhADuM upajAve te sarvane guruo bhATika-karma bhADI-karma kahe che. tenAthI paNuM tane bhaMga thAya che. (89) 5. vaLI jeo haLa, kodALI vagerethI bhUmine khodAve, tathA taLAva, kuvA, sarovara, vAva, vagere khodAve, tathA khANamAMthI mIThuM, mATI, paththara vagere kaDhAve tathA phelAve te badhAM sphaTika karma-pheDI karma kahevAya che. te kukarma che-pApa che-vrata bhaMga kare che. (90) Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 6. mRgamada eTale kasturIte mATe kastUrIA haraNane, cAmara mATe camarI gAyane, hAthIdAMta mATe hAthIne, tathA (pIMchA mATe pakSIone, mRga carma mATe haraNane, ziMgaDAM mATe geMDA vagere) aneka prANIone mAre-trasa jIvanA prANane nAza kare, AvI rIte pitAnI AjIvikA mATe jaMgalamAM ghAsa khAI tathA khANanA pANI pI ne jIvatAM aneka nirdoSa prANIone nAza kare. A daMta-vANijya karmathI ghaNuM pApa baMdhAya che. 7. lAkha, gaLI, maNasila, pAuDI, teja tUrI, duSI-haDatAla, sUrI eTale rAI, phaTakaDI, sAjI, sAbu, paTamAM vAsa (pApaDIo khAre, TaMkaNa khAra) vagere banAvavA-vecavA te lakha-vANijya karma thI durgatimAM vAsa thAya che. (92) 8. aneka jAtanI madhamAkhanA madha, mAkhaNa, jhera, madya eTale madira, dArU, vagerenA vahepArane tathA mINa, mahuDAM, vagere asAra vastuo (mAMsa, kesuDAne dArU tathA ghI, tela, geLa, sAkara, mevA vagere rasanI cIjo) nA vahepArane rasa vANijya kahevAya che. te adharma che tathA, 9. be pagAM, cepagAM prANIo dAsa, dAsI, gAya, bheMsa, mera, pipaTa, vagerene tathA temanA vALano dhaMdhe vecANa kare te keza-vANijya kahevAya che. AvA rasa-vANijya tathA kezavANijya jevA pApI dhaMdhA karanArA kevI rIte bhavasAgara tarI zake ? (nA tarI zake.) () 10. viSa (aphINa, semala vagere jherI padArtho), haLa, lakhaMDanA zastro, tathA haDatAla (keza, kedALa, talavAra, charI, dhanuSya) vagere ghAtaka zastrano vepAra bahu pApavALe che tene jena pravacanamAM viSa-vANijya kahe che. je AvA vahepAra TALatA nathI temane vratanI hAni thAya che. 11. ikSu eTale zeraDI, tala, sarasava, eraMDA vagere pIlAvavAmAM pracaMDa pApa thAya che. pIlelA tala ApavAne vyavahAra baMdha kare Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 joie, tathA zIlA, khAyaNI, ghaMTI, ghANI, carakhA, reMTa vagere yaMtrAnA vahepAra yA upayoga karavo te yaMtra-pIlaNa kama kahevAya che--te adhama che mATe tenuM nivAraNa karavu joie. (95) 12, nAka vIMdhavuM, chuMdaNA, chuMdavA, pazunA gaLAnI kAmaLI, zIMgaDAM, pUMchaDAM vagere kapAvavA, kAna vagere iMdriyA vIdhIne iMDhAvavI, te nillR chaNa ( nilAM chana ) karma kahevAya che. zAstramAM A pApI dhaMdhA karavAnA niSedha karela che. (96) ( 13. puNya buddhithI vadhu eTale pRthvIne dhruva eTale agni Ape, mALe, (hALI vagere pragaTAve-vananI jhADI khALe, jaMgala vageremAM Aga lagADe) vagere mahApApa che. te davAna karma kahevAya che ane tethI sukRtanA kSaya thAya che puNyanA nAza thAya che. 14. kUvA, taLAva, nadI, sarovara, vAva, jharaNAM vagerenuM pANI. sukavI nAkhavAthI sara-zeSa koSaNa ka`) lAge che te mehu dUSaNa che--mahA pApa che. (97) 15. sUDA eTale pApaTa, mainA, tetara, mAra vagere aneka jAtanAM pakSIeAne pAMjarAmAM rAkhavAM, peSaNa karavuM te, tathA kUkaDAM, kUtarAM, vAMdarAM, cittA, tathA haiye kaThora duSTa manavALI dAsI, bilADA vagerene poSavA te asatI-poSaNa karma kahevAya che te nivAravu joIe. (98) A pramANe sAtamA vratanA upara kahyA te vase aticAre TALavA joIe. te zrAvakanA AcAra che. gADAnAM paiDAnAM pATA (vATo) tene tAlavA pUrNAMka dAnamAM ApI devAM, athavA dANucArI vagere adhama che-te tathA AvAM bIjAM khara-ka duSTa-kama hAya te asatI-pASaNukama gaNAya che ane te badhAM TALavAM jAie. (99) * * gAthA 100 tathA 101 nA a gAthA 9 tathA 10 pramANe : pAnuM 75 * Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 anartha daMDa viramaNa vrataH A AThamAM vratanA pAMca aticAra che te paNa yathA zakti TALavA joIe. (1) jenAthI kAma vikArane uttejana maLe evAM vicAra vagaranA vacana bele. (12) (2) bhAMDa bhavaiyA mAphaka ceSTA karI lekone hasAvavA-tethI vrata bhaMga thAya che. (3) mukhathI hAsyAdikathI jema tema vagara vicAryuM vacana bole-AvAne lokomAM paNa vAcALa kahevAmAM Ave che. (103) (4) upaga karatAM pApa lAge tevA adhikaraNa eTale sAdhanene jega rAkhe-meLave. (khela, nATaka, sInemA vagere jevAM). (5) jaLa kIDA karavA jaLAzaye javuM, khUba pANIthI snAna karavuM, jIva vALI bhumimAM pANI nAkhavuM, bhejana mATe jAta jAtanA AraMbha-samAraMbha karavA-A badhAthI ghaNuM pApa lAge che. (10) A badhA aticAra TALIne zrAvakanuM aNama vata nirmaLa rIte pALavuM joIe. A aticAra zrAvake na karavA joIe e vAta jinezvara bhagavAnanA Agama sUtromAM kahelI che jethI AtmA nirarthaka daMDAya nahIM. (105) gAthA 106 tathA 107 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75, (je vAraMvAra karavAmAM Ave te zikSA vrata kahevAya che. sAmAyika zrAvake dararoja karavuM joIe ane parva divase pauSadha kare joIe. tethI samati nirmaLa thAya che tathA dezavirati dharmanI cAritra svarUpe ArAdhanA thAya che) 9 sAmAyika vrata H (1) sAmAyika laI traNa prakAranA durgAna dhyAve, manamAM ghara, dukAna vagere saMbaMdhI pApa vyApAranuM ciMtavana kare Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te mane-duppaNidhAna, (2) karkaza Adi sAvadya vacana bele te vAdupraNidhAna, (3) pramArjana ane paDilehaNa na karelI bhUmi upara bese athavA paga vagere avaya lAMbA-TUMkA kare te kAyadupraNidhAna -A traNa aticAra kahevAya che. (108) (4) be ghaDI samaya puro thayA pahelAM, athavA, sAmAyika lIdhAne yA pAravAne samaya bhulI jaI, sAmAyika pAre, athavA (5) jema tema sAmAyika kare athavA samaya chatAM sAmAyika na kare athavA ghara vepAranI ciMtAthI zunya manathI sAmAyika kare-A navamAM vratanA aticAra che. tene je haThAve tenI balihArI che. (19) -gAthA 110 tathA 111 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75. 10. desAvagAsika vrataH A vratamAM, sAtamAM vratamAM AkhA jIvana mATe svIkArelA 14 niyamane mATe karelI dhAraNAmAM, eka divasa mATe saMkSepa karavAno che, temAM paNa dizA (upAzraya ke pauSadha zALAthI) bahAra na javAne niyama karavAno che. (dharmakArya mATe javAnI chUTa che.) A vratanA pAMca deSa TALI zrAvaka pitAnA manamAM saMtoSa kare che. (112) (1) mukarara karela hadanI bahArathI kAMI vastu aMdara maMgAvavI. (2) aMdarathI mukarara karela hadanI bahAra kaI vastu mokalavI. (3) niyamita bhumikAthI bahAra rahelAne bolAvavA mATe vratanuM ullaMghana na thAya e bhayathI zabda-avAja-khuMkhAre karI bolAve. (4) pitAnuM rUpa-zarIra dekhADe-nizAnI karI hada bahArathI belAve athavA vastu maMgAve. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (5) pote ahIM che ema hada bahAra rahelAne kAMkare vagere nAkhI pitAnI hAjarI jaNAve. (desAvagAsika vratanA A pAMce. aticAra zrAvake TALavA joIe.) (113) gAthA 114 tathA 115 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75. 11. pauSadha vrata : agiyAramAM pisaha vratanA pAMca aticAra che te divasa pratye zakti pramANe TALIzuM. pauSadha-upavAsa vratadhArI zrAvake (1) zayA-saMthArAne barAbara joIne paDilehaNa na karI. (2) zayyA-saMthAre uvekhI-ADuM avaLuM jemAM pauSadha divase vidhipUrvaka paDilehaNa na karI-veTha karI. (116) (3) zayyA-saMthAre pariharatI vakhate barAbara dhUkyuM nahIM athavA (4) jema tema pUchyuM. (5) jIMDIla bhumimAM vaDInItilaghunIti-maLamUtra paraThavavA jatAM paDilehaNa tathA pramArjana rUDI rIte na karyuM. (117) Ama saMthAre, vaDInIti laghunIti-banne saMbaMdhI samyaga vidhi pramANe pAlana karyuM nahI-tethI pauSadhanA pAMca aticAra lAgyA. te TALavA joIe. parva tithinA divase zrAvakane pauSadha levAno adhikAra che te vicAraka zrAvaka jANe che. (118) gAthA 119 tathA 120 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75.. 12. atithi saMvibhAga zrataH (tithi eTale parva. parva jene na hoya-eTale-badhA divasa jene sarakhAM hoya te atithi kahevAya, temane dAna ApavuM te atithi saMvibhAga) tenA pAMca aticAra Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvanA divase, pauSadhanA pAraNuM samaye, je pitAnA gharanA AMgaNe jue che ke bhejana samaya thaye che ane sAdhu-munirAja padhAryA che to pitAnA manamAM zubha ciMtavana kare ? sAruM thayuM. bhale te padhAre. (121) (1) paNa sAdhune harAvavA gya bhejana upara sacita vastu mUke, athavA (2) acitta vastuvALA vAsaNane sacitta vastuvALA vAsaNathI DhAMkI mUke, jethI muni te gocarI laI zake nahIM. (3)vaharAvavAnI buddhie pArakAnI vastu pitAnI kahe athavA nahIM viharAvavAnI buddhie potAnI vastu pArakI kahe, (4) bheLapaNathI manamAM TheSa karI-abhimAna karI dAna de, tathA (122) (5) gocarIne samaya vItI gayA pachI bhoLapaNe sAdhune teDavA jAya-nimaMtraNa Ape ane Agraha karI lAvIne vaherAve-A pramANe bAramAM vratanA pAMca aticAra lAge che tene AcAravALe zrAvaka TALe-Ave. (123) gAthA 124 tathA 125 ne artha gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75. (saMlekhaNa aMta samaya najIka jaNAya tyAre karavAnI hoya che temAM A leka saMbaMdhI, para leka saMbaMdhI, jIvavA saMbaMdhI, maravA saMbaMdhI, tathA kAmaga saMbaMdhI IcchA karavArUpa pAMca aticAra mane maraNa sudhI na thAo.) salekhaNanA pAMca aticAra-(1) vItI gayelI jIMdagImAM karelA dharmanA prabhAvathI A leka saMbaMdhI manuSyapaNAne viSe rAjA mahArAjA jevI samRddhi meLavI sukhI thavA IcchA rAkhe tathA (2)maraNa pAmyA pachI para lekamAM deva-devendra, vidyAdhara-cakavatI, rAjA mahArAjA, dhanADhaya vagere thavAnI IcchA rAkhe, (3) A vratanA bahumAna sanmAnanuM sukha dekhI bahu jIvavAnI IcchA kare. (4) A vratanA duHkhathI gabharAI tAtkAlika maraNa cAhe. (126) Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 (5) kAma bheganI AzA kare. pAMca indriyanA viSayanI anukULatA I che. A pramANe karavAthI saMlekhaNAnA pAMca aticAra lAge che. je zrAvaka A aticAra TALI saMlekhaNA vrata dhAraNa kare te devAdhi deva Indra mahArAja paNa tenI prazaMsA kare. (127) gAthA 128 tathA 129 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75. tapAcAra 12 aticAra : cha bAhyatapanA cha atyaMtara tapanA. tapAcAranA bAra AcAra che. tenuM viparIta AcaraNa karatAM aticAra lAge che. A aticAra pramAdane lIdhe athavA ajANapaNe lAgyA hoya te huM gurunI samIpe AvuM chuM-pragaTa karuM chuM. (130) bAhya tapanA tathA atyaMtara tapanA cha cha bheda che te bheda sahita jANavA joIe. je dekhI zakAya tevuM tapa heAya te bAhya tapa kahevAya ane bIjA prakAranuM tapa aMtaramAM thAya-bAhara na dekhAya te atyaMtara tapa kahevAya. (bAhya karatAM atyaMtara tapanuM phaLa vadhAre hoya che ane atyaMtara tapa ja nikAcita karma teDI zake che.) (131) bAhya tapanA cha bhedaH (1) anazana tapaH cAre prakAranA AhArane tyAga-eka upavAsathI cha mAsa sudhInA upavAsa karavA te. (2) udarI tapaH pitAnA rejanA niyata bhajana karatAM vicArapUrvaka eka, be, traNa ke tethI vadhAre keLIyA ochuM khAvuM te. (132) (3) vRtti-saMkSepa tapa : e trIje bheda che. vigaI (dUdha, ghI vagere) sacitta padArtha -rasa vagere aneka vastuomAM pitAnuM mana rahe che tene saMkecamAM rAkhavuM : khAvA pIvAnI cIjomAM ghaTADo karetathA cauda niyamamAM paNa jema bane tema ghaTADe kare. (4) rasa tyAga tapa AyaMbila, nIvI, vagere karI rasane vizeSe karI tyAga kare. (133) (5) kAya-kaleza tapa kAyAne kaSTa ApavuM. ThaMDo pavana athavA ghaNe tApa sahana karI kAyAne damavI. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (6) saMlInatA tapa aMga tathA upAMgane saMkecI rAkhavAM tathA judAjudA Asana karI zarIrane judI judI rIte saMvaramAM mUkavuM. (134) (saMsInatAnA dravya-bhAva Adi ghaNuM bheda che-ekalaThANuM karatAM mAtra hAtha ne mukha be ja halAvavAM, bIjAM aMga na halAvavAM. eka Asana karI besavuM. judI judI rIte aMgane na halAvatAM saMvaraaTakAva kara, vagere.) A cha bheda bAhya tapanA jANavA ane zakti heya te ALasa karavI nahIM. ratna je bAhya tapa prayatna pUrvaka na karavAthI jANe ratnane kAMkarAnI mAphaka phekI dIdhe kahevAya. (35) have atyaMtara tapanA cha aticAra guru sAkSIe Ave che. (1) prAyazcita tapaH mAyAzalya, nidAna ane mithyAtva zalya-A traNa zalya rahitapaNe tapa na karyo. (2) vinaya tapaH vaDIleno vinaya karavAnuM choDI dIdhuM. (136) (3) vaiyAvacca tapa : bALaka, glAna eTale regI, tathA tapasvI sAdhu taNe khuba vaiyAvacca na karyo. (4) svAdhyAya tapaH (a) vAcana (vAMcI javuM, pATha belI javo), (ba) : pRcchanA-pharI. pUchavuM. (ka) parAvartanA-punarAvartana karI javuM. (Da) dharma kathA kahevI-- dharma carcA karavI, tathA (I) anuprekSA karavI-vicAraNA karavI. (137) uparanA pAMca prakAra svAdhyAya ta-sakjhAya dayAnanA gaNAya che, te pAMca bhede svAdhyAya na karyo. (5) dhyAna tapaH dhyAnane raMga hRdayamAM dhAraNa karyo nahIM. (6) yathAzakti-chatI zaktie kAussagna tapa na. karyo. A pramANe aticAra rahita tapa na karavAthI manuSya janmanuM phaLa lIdhuM nahIM. (13) gAthA 139 tathA 140 nA artha gAthA 9 tathA 10 pramANe pAnuM 75 vicAranA aticAraH vIryAcAranA mane vIrya, vacanavIya tathA kAyavIrya e traNa AcAra che, tenuM viparIta AcaraNa karatAM aticAra lAge che. A aticAra pramAdane lIdhe athavA ajJAna paNe lAgyA hoya te huM gurunI sAkSIe AvuM chuM. (141) Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 (1) mananI zaktinA upayAga dhyAna karavA yogya zukla dhyAna tathA dharma dhyAna karavAmAM na karyA paraMtu hRdayamAM Ata dhyAna tathA raudra dhyAna dhAraNa karavAmAM karyAM. A pramANe mananI zakitane chupAvI te vIryaMcAranA manA-vIya nAmanA pahele aticAra che. (142) (2) vacananI zaktinA upayoga ghaNA kajIyA karavAmAM tathA cetarapha nidA phelAvavAmAM kayeryAM tathA pApanA upadeza dIdhA. A pramANe vacananA vIya phelAvye te vacana-vIya nAmanA bIjo aticAra che. (143) (3) kAyAnI zaktine upayoga ghaNA AraMbha-samAraMbha karavAmAM karyAM. khamAsamaNu kharAbara na dIdhAM. Avazyaka sAcavIne vAMdaNAM na dIdhAM. zarIrathI karAtAM aneka prakAranA dhama kAya chatI zakitae karyA nahI. A kAya-vIya nAmanA trIjo aticAra che. (144) * * * gAthA 145 tathA 146 nA a gAthA 9 tathA 10 pramANe : pAnuM 75. * anumeAdana jinezvara bhagavAnanI A pramANe AjJA che ema hRdayamAM dhArI, badhAM maLIne 124 aticAra khAra vrata dhArI zrAvaka pa divase gurunI sAkSIe AlAve. (147) je khAra vrata dhArI na hoya teNe paNa 18 pApa sthAnaka AleAvavAM. AkhA divasanI vartaNuka kevI rIte karI che tenA hisAba gaNI badhAM sUtra uccArI jAya. (148) (1) jinezvara bhagavAne je kA` karavAnA niSedha karyAM heAya te kAya karyuM tathA (2) je kAM karavA kahelu te karyuM nahi. (3) paramAtmAnA vacaneAnI azraddhA karI, tathA (4) paramAtmAnA zAstrokata kathanathI viparIta prarupaNA karI. (149) cha Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uparanA cAra prakAramAM tamAma aticArane samAveza thAya che. tratadhArIne je aticAra che te ja avirati zrAvakane pApano vyApAra che. tene AvavAthI haLave thAya, ane ema karI haLave thato thata pApano bhAra-pApane be utAre. (15) thayelAM pApanI Atma sAkSIe niMdA karata tathA gurunI sAkSIe gaha karate badhA de TALe ane ema karI dharmanI puSTi kare. AvI rIte badhA zrAvake kare te bhavasAgarane jaladI tarI jAya. (151) ANaMda vagere manathI paNa calAyamAna na thAya tevA nizcaLa mananA zrI vIra prabhunA dasa nirmaLa zrAvakone dhanya che ke jemanI prazaMsA samudranA jevA gaMbhIra paramAtmA zrI mahAvIra bhagavAne potAnA mukhe karI che. (1para) AvI rIte kadAca huM vrata pALI na zakuM paNa teomAM rahelA guNanI prazaMsA jarUra karUM ane potAnI zakita pramANe aviratine dUra karuM, tathA temanAM guNonI vAraMvAra anumodanA karUM. (153) AvI rIte zrAvakanA 124 aticArane bahu vicArapUrvaka chaMdone ekaThA karI copAImAM gaThavI AcArya bhagavaMta zrI pArtha caMdrasUrIzvarajIe harakha ullAsathI banAvyA che. (15) pambi, mAsI, tathA saMvacharInA divase mAM A aticAra bahu Adara sAthe badhA zrAvaka temaja zrAvikAe belI javA, vicArI javA. je A pramANe karaze te pApanI paraMparAthI haLavA thaIne mekSarUpI lakSmI meLavaze. (155) ( jinadarzana aticAra saMpUrNa) kara na kara Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. muhapatti tathA aMganI paDilehaNunA pacAsa bela (sAmAyika, pratikramaNa vagere kriyAmAM jyAre jyAre muhapatti paDilehaNa Ave tyAre tyAre muhapatti paDilehatAM nIcenA pacAsa bela pramANe belI muhapatti paDilehaNa karavuM joIe. phakta daSTi paDilehaNa hoya tyAre A bela bolavAnI jarUra nathI.) muhapattinI paDilehaNunA pacIsa bela 1 (muhapatti hAthamAM laI bolatI vakhate belavuM. ) samyaktva mUla nirmaLa draSTa jIva jaI jayaNa karUM. 3 ( muhapattine banne bAju traNa vAra pheravatAM belaDuM. ) samyakatva mohanIya, mizra mehanIya, mithyAtva mehanIya pariharUM, 3 ( muhapattine bhegI karI jamaNe hAthe khaMkheratAM bolavuM. ) kAma rAga, neha rAga, daSTi rAga pariharUM. 3 ( muhapattine DAbA hAtha para laI jatAM belavuM. ) sudeva, suguru, sudharma AdarUM. 3 ( muhapattine DAbA hAthathI dUra karatAM bolavuM. ) kudeva, kuguru, kudharma pariharU. 3 ( muhapattine DAbA hAtha para laI jatAM bolavuM. ) jJAna, darzana, cAritra AdarUM. 3 ( muhapattine DAbA hAthathI dUra karatAM belivuM. ) jJAna virAdhanA, darzana virAdhanA, cAritra virAdhanA pariharUM. 3 (muhapattine DAbA hAtha para laI jatAM belavuM) mane gupti, vacanagupti, kAyagupti AdarUM. 3 (muhapattine DAbA hAthathI dUra karatAM belavuM. ) mane daMDa, vacanataMTha, kAyadaMDa pariharU. 25 bola Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 ( DAkhA hAsya, 3 ( jamaNA bhaya, 3 ( mastaka kRSNa vezyA, 3 3 . 3 2 ( DAmA krodha, ( jamaNA 3 aga paDilehaNAnA pacIsa khela hAthanI bhujAe paDilehatAM rita, arita ( mukha para Rddhi ( chAtI hRdaya mAyAzaya, mAyA, ( DAmA pRthvIkAya, ( jamaNA vAukAya, hAthanI bhujAe paDilehatAM duga chA zeka, para muhapatti khelavuM. ) DileDatAM kApAta lezyA pariharU paDilehatAM e!lavu. ) pariharU. gArava, rasa gArava, para muhapatti niyANuzalya khabhA 100 nIla lenthA, muhapatti khabhA para mAna para lAbha page apakAya, page vanaspatikAya, sAtA gArava paDilehatAM mithyAtvazalya paDilehatAM paDileDatAM paDilehatAM teukAyanI paDilehatAM trasakAyanI khelavuM. ) pariharU ) ela. ) parihar * khelavuM. ) pariharU khelavuM. ) pariha belavuM. ) pariha. elavu. ) jayaNA kar khelavuM. ) karU jayaNA 25 bela (1) *koi gacchamAM pahelA khela A pramANe khelAya cheH sUtra, artha, tattva karI sahu.. (hRdaya viSe dhArU) (2) strIone 40 khela khelavAnA hoya che. temane maryAdAne kAraNe kapaDAM paheravAM paDe che tethI temanAthI traNa mastakanI, traNa hRdayanI, be khabhAnI, ane e paDakhAnI paDilehaNA na thaI zake. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mela (3) paDilehaNA karatAM jIvarakSA ane jinAjJA paripAlana che. * * 6. name. durvAra rAgAdi stuti (anuSTupU chaMda) name durvAra rAgAdi, vairi-vAra-nivAriNe, ahu te ceginAthAya, mahAvIrAya tAyine. ( AryAM chaMda) 101 ** ci'tavana maMdara-girivaradhIH, prApta-bhavApAra-nIranidhi-tIraH, nirjita manmatha vIraH, zriyestu su zrI mahAvIra (upati vRtta) sarve jinA-tulya-guNaina masyAH, samatva bhAvena jagatprazasyAH, tathApi vIra nikaTopakAra, tIrthezvara naumi karavAnA hetu name durvAra rAgAdinA atha (durvAra) du:khe karI rokI zakAya tevA rAga dveSa mehu rUpa meTA vairie zatrue ) na! samuhune nivAranArA-aTakAvanArA, ane (tAyine eTale) pRthvIkAya vagere cha kAya jIvanu rakSaNa karanArA tathA ceginA nAtha evA ariDuta paramAtmA ceAvIsamAM tIthaMkara zrI mahAvIra svAmine namaskAra hA. (2) merU parvatanI peThe dhIra, ane apAra saMsAra rUpa samudranA pArane pAmelA, ane kAmadeva jevA vIrane jItanAra zrI mahAvIra svAmi amArA kalyANa mATe thAo. evA (2) karavA ayA jinezvare tapAtAnA guNAne lIdhe namaskAra gya che, ane samapaNAnA bhAvane lIdhe jagatanA sarva janone praza'sA karavA ceAgya che, te paNa najIkanA upakArI, zAsananAyaka, zrI mahAvIra svAmine ha MmezAM harSoM vaDe vizeSapaNAthI namaskAra karU chuM. (3) * * saddA muddAra 3 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1o2 pariziSTha 1. navakAra mahAmaMtrane mahimA navakArane mahAmaMtra kahevAmAM Ave che. maMtra eTale zabdonA smaraNa athavA uccAramAM rahelI gupta zakita. jema sarpa ane vIMchInA maMtrathI te maMtra jANakAra sarpa-vIMchInA jherane dUra karI zake che tema A navakAra mahAmaMtrane jANanAra-japanAra-hadayapUrvaka pavitra thaI dhyAna dharanAra saMsAranA pApa rUpI jherane dUra kare che. A sUtranA pahelA pAMca padamAM paMca parameSThine namaskAra karavAmAM Ave che. pAMca vAra -na-namo-namo-namo-namavAthI namratA guNa Ave che. namo zabda mATe prAkRta rUpa Na paNa vaparAya che. parama ucca sthAne rahe te parameSThi. temAM arihaMta ane siddha e be sadeva che ane AcArya, upAdhyAya ane sAdhu e traNa suguru che. siddha paramAtmA AThe karmano kSaya karI siddhazilA para mukitavAsa kare che? tIrthaMkara paramAtmA-arihaMta bhagavAna cAra karmone kSaya karI samavasaraNamAM besI bhavya janone mokSamArga upadeze che tethI nikaTa upakArI hovAthI temane prathama namaskAra karAya che. jagatamAM jeTalAM maMgalika manAya che temAM navakAramaMtra sarvathI uttama saMgalika che kemake bIjA maMtrothI je vastu na maLe te A mahAmaMtrathI meLavI zakAya che ane sarvottama ziva-sukha prApta karI zakAya che. vyavahAramAM e niyama che ke dareka maMgaLa kAryanI zarUAtamAM dareka dharma kriyAnI zarUAtamAM ISTa devagurunuM nAma levuM joIe. tethI ApaNuM kArya nirvighapaNe saphaLa thAya che. tethI ja uttama manuSya te besatAM-uThatAM, cAlatAM-sUtAM, rAtre ke divase, dareka vakhate ane dareka sthaLe A navakAra mahAmaMtranuM manamAM dhyAna dharyA kare che. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 tethI kharAba vicArane nAza thAya che ane kArya siddhi thavAthI zAMti-saMtoSa maLe che. navakAra mahAmaMtra jaina dharmane moTAmAM moTo-anAdi-anaMta siddha maMtra che. tethI te zAzvata che. Age cauvIsI huI anaMtI, haze vAra anaMta, navakAra taNI kaI yAda na jANe, Ima lekhe arihaMta. (1) A kAraNathI ja A camatkArika mahAmaMtrane mahimA pArAvAra che. A maMtra jina zAsanane zaNagAra che ane agIyAra aMga tathA cauda pUrvane sAra che. tenuM mahAsya darzAvavA deva devendra paNa zakitamAna nathI, te manuSya te zuM khyAna karI zake ? jina zAsanasya sAre, caudasa puvANa je samudvAre, jassa maNe navakAra, saMsAre tassa ki kuNaI ? (2) ese maMgala nilao, bhavavilao, sayala saMgha sukha jaNao, navakAra parama maMta, ciMtie mitaM suhaM dehI. (3) apu kampatarU, ciMtAmaNi kAmakuMbha kAmagavI, je thAyaI sayala kAle, pAvaI siva-suhuM vili. (4) navakAra Ikka akhara, pAvaM pheDeI satta ayarAI, pannAlaM ca eNuM, sAgara paNa saya samagmaNa, (5) je guNaI lakhamegaM, pUeI vihie jiNa namukkAra, tirthIyara nAma goe, pAvaI sAsaya ThANuM. (6) a Drava aTuM sayA, aThuM sahasaM ca aThTha keDIe, je guNaI namukakAro, taIyabhave lahaI mukaM. (7) hAI phuI, kuNaI suI, jaNaI jasa, sesae bhava samudra, iDa leve para loye, suhANa mUlaM namukakAre. (8) bhoyaNa samaye, sayaNe, vihaNe, pavesaNuM, bhaye, vaNe, paMca namukkAra khalu, samarijajA savya kArla pi. (9) Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 bhAvA : jina zAsananA sAra rUpa, cauda pUrvamAMthI uddhAra karavAmAM AvelA navakAra matra je mAnavI manamAM nitya smaraNa kare che tene saMsAra zuM karI zake? (2) A navakAra parama maMtra mahAmaMgaLa karavAvALA, bhava khIjanA vilaya-nAza karavAvALA, sakaLa saghane sukha janaka, parama mitra samAna che. (3) A navakAra maMtra apUrva kalpavRkSa, ciMtAmaNi ratna, kAmakuMbha, kAmadhenu samAna che. je manuSya badhA samaye A maMtranuM dhyAna dhare che te vipula sukha meLave che. (4) navakAra ma MtranA mAtra eka ja akSara cha sAgaropamanAM pApa karmono nAza kare che, eka pada mAtranA uccArathI 50 sAgaropamanAM pApa naSTa thAya che, ane pUNa parameSThinuM smaraNa karavAthI 500 sAgaropamanAM sa Mgraha karelAM pApa nAza pAme che. (5) jo manuSya navakAra maMtranA jApa pUjA vidhi pUrvaka eka lAkha vAra jape te tIrthaMkara nAma kama gAtra khAMdhI zAzvata sthAna pAme che. (6) jo manuSya ATha karADa ATha hajAra AThasAne ATha (800,08,808) vakhata navakAra maMtra bhaktibhAvapUrvaka gaNe te niHzaka trIjA bhavamAM mekSa meLave che. (7) A maMtra duHkha hure che, sukha Ape che, yaza-kIti janmAve che, bhavasamudranu`zeSaNa kare che-- TukamAM A lAka tathA para leAkamAM sukhanuM mULa navakAra che. (8) bhAjana vakhate, zayana vakhate, zubha kAya praveza vakhate, bhaya vakhata, nivAsa sthAnamAM praveza vakhate-pAMca navakAra gaNavAmAM Ave te maneAvAMchita phaLa maLe che. (9) * * zrIpALa mahArAjA, sudana zeDa, subhadrA satI vagerenAM nAma navakAra ma`tranI siddhi mATe darekane vidita che. * * * Avazyaka sUtra niyuktimAM navakAra smaraNa karavAnI paripATI A pramANe khatAvelI che : Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMtANu nameAkAra, savvapAva-paNAsaNA, maMgalANu ca santhesi', 'paDhama huvaIma gala siddhANu nameAkAro, sabhya pAva-paNAsaNA, magala. havaI pAva-paNAsaNeA, heima gala, maMgalANu ca santhesi', 'paDhamaM AyariyANa namekArA, savva maMgalANaM ca savaeNsi', paDhama uvajjhAyANu namakkAza, savva moMgalANa, ca vesi, padmama' sAha nameAkkAra. sanna moMgalANu ca santhesi', 'hama esA paca namAkAra, sabhya maMgalANu ca savvesi, paDhama mahAnizItha sUtramAM navakAra matrane mahimA A pramANe pAva-paNAsaNA, havaI maMgala'. pAva-paNAsaNA, hava magala'. pAva-paNAsaNA, moMgala, huva batAvela cheH 105 karela cheH nAsei cAra sAvaya, vihara jala jalaNu dhana bhAIM, citijhate! rakhassa, raNa rAya bhayAM bhAveNu, bhAvA : paMcaparameSThi maMtranuM zuddha cittathI, zuddha uccAra pUrNAMka, dhyAna karavAthI : cAra, siMha, sApa, pANI, agni, kha'dhana, rAkSasa, laDAi tathA rAjya vagerenA bhaye naSTa thAya che, * * mahAnizItha sUtramAM navakAra maMtranA uccAra nIce pramANe arihaMtA mujbu maMgala', arihaMtA mujajha devase, arihaMte tti IslAmi, veAsarAmiti pAvargI. siddhA mukhkhu maMgala, siddhA mujjI devaye, siddhetti kittassiAmi, vAsarAmiti pAvarga AyariyA mujha ma`gala', AyariyA mukhkhu devaye, AyariyAtti kittaIslAmi, vesarAmiti pAvargI 3 5 3 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 uvajhAyA mujha maMgala, uvajhAyA mujha devaye, ukjhAti kinnaIslAmi, sarAmiti pAvarga. sava sAhu mujha maMgalaM, savva sAhu mujajha devaye, savva sAhu kinnaIslAmi, sarAmiti pAvarga. ese paMca mujha maMgalaM, eso paMca mujha deva, eso paMca kiIslAmi, sarAmiti pAvaJa. caMdrapannatti sUtramAM prathama gAthA maMgaLAcaraNa rUpe che tene prAcIna namaskAra mAnavAmAM Ave che. namiuNa asura sura garla, bhayagra parivandirya, gaya kilase arihe siddhAya, Ayariya uvajajhAya savva sAya. bIjA aneka sUtromAM paNa navakAra maMtranuM mAhAtamya varNana pratipAdita karavAmAM Avela che te jijJAsue jJAna muni mahArAjAo pAsethI jANavuM joIe. F pa ka paMca parameSTi paMca parameSThinA 108 guNo che te vistAra pUrvaka joIe. temanA nAma tathA varNa A pramANe che. (1) arihaMta-zveta varNa (2) siddha - lAla varNa (3) AcAryapaLe varNa (4) upAdhyAya -lIle varNa (5) sAdhu - zyAma varNa. 1: devasvarUpa arihaMta paramAtmAnuM svarUpa ari=duzmana. haMta-haNanAra. arihaMta eTale karma rUpa duzamanane dUra karanAra. jIvana sarva karma jyAre nAza pAme che tyAre jIva uccapada mokSa pAme che. ahaMta=gya, lAyaka, Idrone paNa pUjA yegya. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 107 kevaLajJAna pAmIne bhavya jene bedha ApatA athavA bedha ApavA mATe vicaratA tIrthakara mahArAjA te zrI arihaMta paramAtmA temanA 12 guNa : 8 prAtihArya + 4 atizaya prAtihAryA eTale pratihArI, dvArapALa. arihaMta paramAtmA jyAM upadeza devAnA hoya tyAM deva devendro samavasaraNa race che ane tyAM ATha divya vastuo pragaTa thAya che. 1. azoka vRkSaH prabhunA dehathI 12 gaNuM moTuM AsopAlavanuM vRkSa devatA race che jenI nIce besI prabhu dharmopadeza Ape che. 2. sura-puSpa vRSTi samavasaraNa bhUmimAM eka jana pramANa jaLamAM tathA sthaLamAM utpanna thayelAM paMcaraMgI sacitta puSpanI vRSTi devatAo DhIMcaNa pramANa kare che. prabhunA atizayane lIdhe punA jIvone pIDA-bAdhA thatI nathI. 3. divya vani : bhagavAnanI ne mAlakeza rAgayukta vINA, vAMsaLI vagerenA sUrathI deve pUre che. 4. cAma: samavasaraNamAM prabhu pUrva dizAe birAje che ane bAkInI traNa dizAmAM devatAo prabhunuM pratibiMba viku che. cAra bAju devatAo ratnajaDita suvarNanI dAMDIvALA cAra jeDI zveta cAmare prabhunI bane bAjue DhALe che. 5. Asana: prabhune besavA mATe deve ratnajaDita suvarNanuM siMhAsana race che. 6. sAmaMDaLaH prabhunA mastakanI pAchaLa zarada catunA sUrya jevuM ugra tejasvI tejanuM mAMDalu devatAo race che te bhAmaMDaLa prabhunA AMjI nAkhe tevA tejane saMkame che-pitAnA tejamAM saMharI le che. je bhAmaMDaLa na hoya to atizaya tejathI prabhunA mukha sAmuM joI zakAya nahi 7. devadu dubhiH prabhunA samavasaraNa vakhate devatAo duMdubhi vagere vAtre vagADe che. te ema sUcave che ke, "he bhavya ! tame mikSa nagarInA sArthavAha tulya A bhagavaMtanI sevA-bhakti kare. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 8. Ata5tra athavA chatraH samavasaraNamAM prabhunA mastaka upara zirada RtunA caMdra jevA ujavaLa ane motInA hArethI suzobhita traNa traNa chatre devatAo uparA uparI race che. kula 12 chatre thAya. atizaya eTale utkRSTatA. viziSTa camatkAravALA guNa cAra cheH (prabhunA cetrIza atizayamAM cAra mULa atizaya che te judA che.) 9. apAyAparAma atizayaH (apAya-upadrava, apagama=nAza) A atizayanA be prakAra che. (1) parAzrayI ane (2) svAzrayI. (1) parAzrayI apAyAgama atizaya : jyAM prabhu vicare tyAM pArakAnA upadrava nAza pAme samavasaraNanI dareka dizAmAM savAse jana sudhI prAyaH roga, marakI, vera, ativRSTi, anAvRSTi vagere upadrava thAya nahIM. (2) svAzrayI apAyApagamAM atizaya pitAnA upadravane dravyathI ane bhAvathI nAza. dravyathI apAya-eTale prabhune sarva rega sarvathA nAza thayA che. bhAvathI apAya eTale 18 prakAranA nIcenA atyaMtara upadrava paNa prabhune sarvathA hotA nathI ? (1) dAnAMtarAya (2) lAbhAMtarAya (3) bhegAtAya, (4) upabhegAMtarAya (5) vIyatarAya (6) hAsya (7) rati (8) arati (9) bhaya (10) zoka (11) dugaMchA (jugupsA, niMdA) (12) kAma (13) mithyAtva (14) ajJAna (15) nidrA (16) avirati (17) rAga (18) dveSa. (10) jJAnAtizaya : A adbhUta guNathI bhagavAna leka-ala kanuM svarUpa sarva prakAre jANe che. kevaLajJAnathI kAMI paNa ajJAta rahI zakatuM nathI. (11) pUjAtizAya? A adbhUta guNathI tIrthakara sarvane pUjya che. rAjA, vAsudeva, baLadeva, cakravata, devatAo tathA idro vagere prabhune pUje che athavA pUjavAnI abhilASa rAkhe che. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 (12) vacanatizayaH zrI tIrthakaranI vANI deva, manuSya, tIrthaMca-sarva potapotAnI bhASAmAM samajI zake che kAraNa ke temanI vANa saMskArAdika guNavALI che. zrI tIrthakaranI vANunAH pAMtrIsa guNa (1) sarva ThekANe samajAya (2) jana pramANa bhUmimAM saMbhaLAya (3) prauDha (4) megha jevI gaMbhIra (5) spaSTa zabda uccAra vALI. (6) saMteSa upajAvanArI (7) dareka zretA ema ja jANe ke prabhu mane ja kahe che (8) puSTa arthavALI (9) pUrvApara virodha rahita (10) mahApuruSane chAje tevI (11) saMdeha vagaranI (12) dUSaNa rahita arthavALI (13) kaThaNa viSaya paNa sahele lAge tevI. (14) samaya-sthAnane zebhe tevI (15) cha dravya ane nava tatvane puSTa kare tevI. (16) prajana vALI (17) pada racanA vALI (18) cha dravya ane nava tatvanI paTutAvALI (19) madhura (ra0) pArake marma na bhedAya tevI caturAIvALI. (21) dharma ane artha be puruSArthane sAdhanArI (22) dIpaka samAna arthane pragaTa karanArI (23) para niMdA ane pitAnI prazaMsA rahita. (24) kartA, karma, kriyApada, kALa ane vibhaktivALI (25) AzcaryakArI (26) vakatA sarvaguNa saMpanna che tevuM lAge tevI. (27) dhairyavALI (28) vilaMba rahita (29) bhrAMti rahita (30) sarva zretA pitApitAnI bhASAmAM samaje tevI. (31) sadabuddhi utpanna kare tevI. (32) padanA-zabdanA arthane aneka artha paNe kahe tevI. (33) asAhasika paNa bolAya tevI (34) punarukti doSa rahita (35) sAMbhaLanArane kheda na upaje tevI. zrI arihaMta paramAtmA aDhAra deSa rahita che. temanA nIce jaNAvelA aDhAre deSa saMpUrNa paNe nAza pAmyA cheH Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 (1) ajJAna (2) krodha (3) mada (4) mAna (5) lebha (6) mAyA (7) rati (8) arati (9) nidrA (10) zeka (11) asatya vacana (12) corI karavApaNuM (13) matsara-adekhAI (14) bhaya (15) prANIvadhahIMsA (16) premanI ramata (17) paricaya (18) hAsya. arihaMta bhagavAnane 34 atizaya-addabhUta guNa hoya che jemAM 1 thI 4H cAra atizayaH sahaja atizaya athavA mULa atizaya kahevAya che te sahaja-mULa-svAbhAvika janmathIja hoya che. pa thI 15H agiyAra atizaya kakSaya ja-atizaya kahevAya che. temAM 6 thI 12 mAM jaNAvelA rega vagere 7 upadra te bhagavaMta vihAra kare tyAre paNa cAre dizAe pharatA 25 jana sudhI na hoya. 16 thI 34 : ogaNuza atizaya devakRtaatizaya kahevAya che. kemake ke devatAo kare che. 1. prabhunuM zarIra anaMta rUpamaya, sugaMdhamaya, nigI, parasevA rahita, maLa rahita hAya. 2. prabhunuM lehI tathA mAMsa, gAyanA dUdha samAna ghaLAM tathA durgadha vagaranA heya. 3. AhAra tathA nihAra carma cakSuthI adazya heya. 4. zvAsozvAsamAM kamaLa jevI sugaMdha hoya. 5. kevaLajJAna thayA pachI jana pramANu samavasaraNa devothI racAya temAM manuSya, deva tathA tiryaMca keDA keDI samAya chatAM paNa temane bAdhA thAya nahIM. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 6. pacIsa jana eTale 200 gAu sudhI pahelA utpanna thayelA rega zamI jAya tathA navA rega thAya nahIM. 7. verabhAva jAya. 8. marakI thAya nahIM. 9ativRSTi eTale hada uparAMta varasAda thAya nahIM. 10. anAvRSTi eTale varasAdane abhAva thAya nahIM. 11. dubhikSa eTale dukALa paDe nahIM. 12. svacaka tathA paracaka-dezanA ke paradezanA duzmanane bhaya hoya nahIM. 13. bhagavaMtanI bhASA manuSya, tiryaMca tathA devatA badhA potapotAnI bhASAmAM samaje. (temanI vANImAM 35 guNa hoya che tethI) 14. bhagavaMtanI vANI eka jana sudhI samAna rIte saMbhaLAya. 15. sUryathI bAra gaNA tejavALuM bhAmaMDaLa hoya. (AbhA-teja vartala) 16. AkAzamAM dharma caka heya. 17. bAraDI cAmara (24) aNavIMjhayAM vIMjhAya. 18. pAdapITha sahita sphaTika ratnanuM ujajavaLa siMhAsana heya. 19. traNa chatra dareka dizAe heya. (kula 12 chatra) 20. ratnamaya dharmadhvaja heya-tene Indradhvaja paNa kahevAya che. 21. prabhu nava suvarNa kamaLa upara cAle. (be upara paga mUke ane sAta pAchaLa rahe temAMthI be be vArA-pharatI AgaLa Ave. 22. maNi, suvarNa ane rUpAna ema traNa gaDha heya. 23. prabhu cAra mukhe karI dharmadezanA Ape. (traNa pratibiMba devakRta) 24. svazarIrathI bAra gaNuM UcuM azakavRkSa-chatra, ghara, patAkA vagerethI yukta hoya. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 25. rastAmAM kAMTA hAya te adhAmukha-avaLA thaI jAya. 26. bhagavaMtane cAlatI vakhate savRkSa namI praNAma kare. rAmAra vagere zubha paMkhIe pradakSiNA pharatAM pha 28. sugaMdha jaLanI vRSTi thAya. 29. jaLasthaLamAM upajelAM pAMca varNavALAM phUlanI DhIMcaNa sudhI vRSTi thAya. 30. saMyama lIdhA pachI prabhunA keza, dADhI, mUcha, nakha vadhe nahIM. 31. ceAjana pramANa anukULa vAyu vAya. 32. cAlatI vakhate AkAzamAM devattu dubhi vAge. 33. sarva Rtuo anukULa rahe. 34. jaghanya paNe cAra nikAyanA koDa devatA pAse rahe. * * * samavAyAMga sUtramAM uparanA 34 atizayanuM varNana che. A 34 atizayane agAu 12 guNamAM kahelA 4 atizayamAM samAveza thAya che. * * * 2. deva svarUpa sidhdha paramAtmAnuM svarUpa ATha prakAranA (4 ghAtI + 4 aghAtI) kamane! kSaya karI jee mekSe gayA che te siddha paramAtmAnA 8 guNe che : 1. anaMtajJAna : jJAnAvaraNIya-jJAnane DhAMkI de tevA kane kSaya thavAthI prabhune kevaLajJAna prApta thAya che jenAthI loka-aleAkanA svarUpane samasta prakAre jANe che. 2. anaMtadaza na : dazanAvaraNIya-danane DhAMkI de tevA ka`nA kSaya thavAthI prabhu leka-alAkanA bhAva samasta prakAre dekhe che. 3. avyAbAdha sukhaH vedanIya kA kSaya thavAthI avyAbAdha--pIDArahita nirUpASika anaMta sukha prApta thAya che. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 4. anata cAritra : meAhanIya ka`nA kSaya thavAthI uttama cAritra prApta thAya che. 5. akSaya sthiti : AyuSya ka`nA kSaya thavAthI siddha thavAya che. pachI khIje janma levA paDatA nathI. siddhanI sthiti sAdi anaMta kahevAya che : Adi che paNa aMta nathI. 6. arUpIpaNu' : nAma kamAya. tyAM sudhI rUpa-~ zarIra hAyaH rUpa, rasa, gaMdha, sparza, va, Adi hAya. nAma kanA nAza thavAthI siddha arUpI che--zarIra rahita che. 7. guru laghu : geAtra kaeN nA kSaya thavAthI gurU eTale bhAre, UMca, tathA laghu eTale halakA, nIca, evA vyavahAra rahetA nathI. 8. ana`tavIya : aMtarAya kama no kSaya thavAthI siddha prabhumAM atula zakti hoya che paraMtu pudgala pravRtti na hAvAne lIdhe tevuM vI phAravatA nathI. A guNathI peAtAnA Atmika guNAne dhArI zakhe che: pheraphAra thavA de nahI'. cAra ka --jJAnAvaraNIya, danAvaraNIya, mehanIya ane tarAya kamaghAtIma kahevAya che; AtmAnA satya svarUpanA saMhAraka che, jyAre vedanIya, Ayu, nAma ane geAtra-e cAra kaeNma aghAtI che. * * * be prakAranA deva : ahita ane siddhamAM zuM phera che arihaMta paramAtmA upadezaka rUpe che, tethI nikaTanA upakArI hAvAthI prathama namaskAra karAya che : tIthaMkara nAma kama gAtra AMdhyu hAvAthI samavasaraNamAM dezanA Ape che. bAkI bheda nathI. jaina zAstra kahe che ke dareka prANI siddha thavAne cAgya che-- pachI te zvetAMbara hAya ke digaMbara, buddha heAya ke anya hAya, strI hoya ke puruSa hoya, muninA vezamAM heAya ke gRhasthanA vezamAM hAyazarata phakta eTalI ja ke samabhAva bhAvi AtmA haiAvA joIe. . Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 vizvabharamAM jaina darzana aneDa ane apratima che kemake je manuSya rAga-dveSa-meha vagere AtmAnA zagunA A durgaNo upara kAbu meLavI nAza kare che ane zatru-mitra upara samabhAva rAkhe che-te janma-maraNanA pherAmAMthI kAyamane mATe mukti meLavI uparanA ATha guNavALA siddha paramAtmAnI padavI prApta kare che. 3. saddagurU (yati) svarUpa : (1) AcArya (ra upAdhyAya (3) sAdhu. AcArya dharmanA nAyaka che ane paMcAcAra-pAMca AcArane pALe che ne bIjA pAse paLAve che. AcAryane 36 guNa paMciMdiya sUtramAM gaNavelA che te prasiddha che. bAkI te guNe aneka prakAre darzAvAya che. 5 guNaH pAMca indriyanA viSayane saMvaranAra : zarIra, jIbha, nAka, AMkha, kAna, 9 guNaH nava prakAranI brahmacaryanI vATha-ziyaLa vatanI guptine dhAraNa karanAra, ka guNaH cAra prakAranA kaSAyathI mukta-kAma, krodha, meha, lebha. 5 guNaH pAMca mahAvratathI yukta : ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya, aparigraha, 5 guNaH pAMca prakAranA AcAra pALavAne samartha : jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra, vicAra. 5 guNa pAMca samiti , 3 guNa: traNa gupti | aSTa pravacana mAtA. kula 36 guNa. * Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 pratirUpAdi cauda guNu, kSAMti Adi dasa dhama tathA khAra bhAvanA maLI paNa 36 guNa thAya che: (1) pratirUpa (2) tejasvI (3) yugapradhAna-Agama zAstranA pAragAmI (4) mISTabhASI (5) ga MbhIra (6) dhaiya vAna (7) sadAcArI ane upadeze tatpara (8) sAMbhaLeluM nahI bhUlI janAra (9) saumya (10) saMgraha (11) abhigraha mativALA (12) vithA rahita (13) acapaLa (14) prazAMta hRdayavALA (15) kSamA (16) Ajava (17) mA va (18) vimukti-aleAbha (19) tapa (20) saMyama (21) zauya (2) akiMcanatva (23) brahmacaya+ (24) satya (25) anitya bhAvanA (26) azaraNa bhAvanA (27) saMsAra bhAvanA (28) ekatva bhAvanA (29) anyatvadA bhAvanA (30) azuddha bhAvanA (31) Asrava bhAvanA (32) saMvara bhAvanA (33) nirjarA bhAvanA (34) leka svarUpa bhAvanA (35) edhi dubha bha bhAvanA (36) dharma bhAvanA, * * upAdhyAya athavA pATheka athavA vAcake : je guru peAte siddhAMtanA pAse rahelA sAdhuone bhaNAve te. * pATha bhaNe ane mIjA upAdhyAyanA 25 guNa : 11 guNa-agiyAra aMganA~ | 23 maMgApAMga zAstranA pAragAmI hAya, 12 guNubhAra upAMganA-- ! aMga=zarIra, upAMga=hAtha, paga vagere 1 guNa--caraNa sittarI--te cAtrinA 70 tathA karaNunA 70 bheda 1 guNa--karaNasittarI--3 kula 140 bheda. * * (1) AcArAMga (2) sUtrakRtAMga (3) sthAnAMga (4) samavAyAMga (pa) bhagavatI (6) jJAtA dharma kathA (cha) upAsaka dazAMga (8) aMtakRta (9) anuttarASapAtika (10) prazna vyAkaraNa (11) vipAkasUtra. [ khAramuM aMga dRSTivAda hatuM paNa te lupta thayu che : mATe dvAdazAMgI kahevAya che Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 (12) aupapAtika (13) rAyapranIya (14) jivAbhigama (15) prajJApanA (16) jabudvIpa prajJapti (17) caMdra prajJapti (18) sUrya prajJapti (19) kalpikA (20) kalpAvataMsikA (21) puSpikA (22) puSpagulikA (23) vRNi dazAMga. caraNa sittarInA 70 bheda H 5 mahAvrata, 10 kSamA vagere (upara 15 thI 24) zramaNa dharma, 17 prakAre saMyama, 10 prakAre viyAvRtya, 9 prakAre brahmacaryanI vADa, jJAna darzana caritra 3, 12 prakAre tapa, 4 kaSAya nigraha : kula 70 bheda, karaNa sittarInA 70 bhedaH 4 piMDa vizuddhi eTale AhAra, upAzraya, vastra tathA pAtra 42 doSa rahita grahaNa karavA, pa samiti, 12 bhAvanA, 12 paDimA, pa indriya nirodha, 25 paDilehaNa, 3 gupti tathA 4 abhigraha (pratijJA : dravya, kSetra, kALa, bhAva) : kula 70 bheda. sAdhu : mokSa mArga sAdhavA prayatna kare te sAdhusaMyamadhArI, paropakArI, bhadra puruSa. temanA 27 guNoH 6 guNaH pAMca mahAvrata tathA chaTUDuM rAtribhUjana viramaNa vrata, cha vrata pALe. 6 guNaH cha kAya rakSA (pRthvI, apa, teja, vAyu, vanaspati, trasakAya rakSA) kare. 5 guNaH pAMca Indriya nigraha H nirodhaH kAbumAM rAkhavI te. 10 guNaH (1) lebha nigraha (2) kSamA (3) cittanI nirmaLatA (4) vastra paDilehaNuM vizuddhi (5) saMyama ga yukta rahevuM (pa samiti, 3 gupti, tathA nidrA, vikathA, aviveka vagere dUSaNa tyAga karavA.) (6) kharAba mArge jatAM manane zekavuM (7) kharAba vacana bolatAM aMkuza (8) agya kAyA saMrodha-vartana aMkuza (9) parisaha sahana karavA (10) maraNAdi upasarga sahana karavA. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 2. sUtranI upagI samajaNuM (a) zrI nANumi sUtranI gAthAo aticAranI ATha gAthAe kahevAya che, paraMtu temAM kaI aticAranuM varNana nathI. mAtra pAMca AcAranuM bhedo pUrvaka, vistRta ane paddhatisaranuM varNana che tethI paMcAcAra sUtra nAma yathArtha che. pratikamaNa karatI vakhateH "aticAranI ATha gAthA-na AvaDe te 8 navakArane kAusagga" ema kahevAmAM Ave che. A ATha gAthA suMdara ane sahelI che chatAM pramAdane lIdhe A ATha gAthAne mukhapATha ghaNuM karatA nathI. 8 navakAra gaNavA te bhavya ane sahelA lAge che. kharekhara te 8 gAthAnA 32 pada thAya te gaNavAmAM samaya ocho jAya ane kAusagna thayo kahevAya. 8 navakAra gaNavAmAM 72 pada gaNavA paDe. bamaNA karatAM paNa vadhAre-tethI samaya vadhAre jAya. eTale A sUtra yAda na hoya te abhyAsapUrvaka mukhapATha karI levuM joIe. (ba) zrI vaMdittA sUtramAM bAra vratanuM svarUpa tathA tenA aticAre darzAvavAmAM AvyuM che ane zrAvakane karaNIya vidhimAM virAdhanA thaI hoya tenI mAphI mAgavAmAM AvI che. ucca zrAvaka-jIvana jIvanAra tenI khalanAnA prakAramAMthI keTalI alanA rahita jIvana jIve che te yAda devarAvanAra apratima jIvana-zodhaka A sUtra che. A sUtranuM bIjuM nAma "zrAvaka pratikamaNa sUtra che ane A sUtra devasI tathA rAI bane pratikramaNamAM dararoja kahevAnuM hoya che. zrAvakane divasa tathA rAtri saMbaMdhI lAgelA aticAra AvavAne mATe zrI vaMditu sUtra sAMje sUryAsta thatA hoya te vakhate ane prabhAte sUrya udaya pAmate hoya te vakhate-ema be vakhata kahevAnuM heya che. pakhI, caumAsI tathA saMvacharI pratikramaNamAM paNa balavAnuM hoya che. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 jIvanazuddhinA vikAsamAM yathAzakya AgaLa vadhanAra jijJAsu puruSe A sUtramAM AvatA samyakatvamULa bAra vratanuM svarUpa jANavuM joIe-temAM pramAda vaza, upaga zUnya ke ajANa bhAve thatI khalanAone prakAra jANavA joIe, ane harahaMmeza A vratanA saMpUrNapaNane mArAmAM keTalo vikAsa thayo che...haju temAM keTalI keTalI truTio che-vagere vicAra karI, vizeSa zuddha jIvI, dharmanA ArAdhaka banavuM joIe. tethI A sUtra harahaMmeza mahattvanuM che. (8) AcAra ane aticAra zrAvakanA mukhya 19 AcAra nIce pramANe che tenA bheda gaNutAM 124 prakAra thAya che tethI 124 AcaraNa guNa che. tenAthI virUddha vartana durguNa che-doSa che-aticAra che. tethI 124 aticAra lAge te TALavAnA che. tenI mAphI mAgavAnI che. AtmAnI tathA gurUnI sAkSIe. ogaNIsa AcAramAM pAMca paMcAcAra, 12 vrata, samakti mUla tathA saMlekha che te nIce pramANe 1. jJAnAcAra : jJAna bhaNavuM tathA bhaNAvavuM. 2. darzanAcAra : samakita pALavuM tathA paLAvavuM. 3. cAritrAcAra : saMyama pALavuM tathA paLAvavuM. 4. tapAcAra : bAhya tathA atyaMtara tapa kare. 5. vIcAra ? vIrya eTale mana, vacana, kAyAnI zakitane dhArmika kriyAo tathA dhArmika kAryo karavAmAM sadupayoga kare 6. paheluM aNuvrata : jIvahiMsA na karavI. che. bIjuM aNuvrata : juThuM na belivuM. 8. trIjuM ANuvrata : corI na karavI, 9. cothuM aNuvrata : brahmacaryane niyama kare. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 10. pAMcamu aNuvrata : dhana-dhAnya, senurUpu', ghara--hATa vagerenu pramANa karavuM, 11. paheluM guNuvrata chaMdagI sudhI dasa dizAmAM javAnu pramANa karavuM. : 12. khIjuM guNavrata : na khAvA lAyaka padArthanA tathA pApa vepArane tyAga ane khAvA-pIvA tathA paheravA-ADhavAnI cIjo mATe dainika niyama. 13. trIjuM guNavrata : jenAthI nakAmuM pApa lAge tevI bAbate para niMdA, vikA vagerenA tathA ramavA-jovAnI bAbatA-pattAM, ze 2ja, nATaka, bhavAI vagerenA tyAga. 14. pahelu' zikSAvrata darAja zAMta citta samabhAva rAkhI sAmAyika karavu . 15. khIjuM zikSAvrata : AkhA divasamAM dasa sAmAyika karI bhaNavuM gaNavu. jagyAnA niyama kA 16. trIju zikSAvrata : mahinAmAM AThama, caudasa, punama ke amAsa vagere parvanA divaseAmAM pesatu karavA. 17. caithu zikSAvrata : posahune pAraNe sAdhu-sAdhvIne vaheArAvIne jamavuM'. 18. sakita bhUla : deva, guru ane dharmAMnI parIkSA karI te traNa upara zraddhA rAkhavI. 19. salekhaNA : maraNa samaye parabhavanI gati sudhAravA mATe vrata-paccakhkhANa karavAM. * * * 1 thI 3 nA ATha ATha aticAra (24), 4 nA aticAra (12), 5 nA aticAra (3), 6 thI 11 nA pAMca pAMca aticAra (30), 12 nA aticAraH 5 bhojananA tathA 15 kadAnanA maLI. (20), 13 thI 19 nA pAMca pAMca (35) : kula 124 aticAra * ma * Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 naM. 6 thI 17 mAM je bAra vrata che tenuM dRSTAMta sahita suMdara varNana ane vivecana zrI vIravijayajI kRta 12 vratanI pUjAmAM ApeluM che te pUjA artha sahita abhyAsa karavAthI pUjA bhaNatI bhaNAvatI vakhate jJAna tathA AnaMda prApta thAya che. ghaNuM karIne sarva tenA aticAre parigraha tathA AraMbhathI utpanna thAya che, tethI sAmAnyapaNe tenAja aticArane Ave che. parigrahanA be bheda cheH sacitta ane acitta athavA bAhya ane atyaMtara dhana-dhAnyAdika bAdI parigraha kahevAya che, ane mithyAtva, avirati vagere atyaMtara parigraha kahevAya che. AraMbhamAM kRSi, vANijya vagereno samAveza thAya che. apavAdaH jina pratimA pratimA pUjana, tIrthayAtrA, svAmIvAtsalya vagere dharma nimitte ke zAsananI prabhAvanA mATe parigraha rAkhavuM paDe ke AraMbha kare paDe tenA aticAra na lAge. muhapattinA para bela muhapattinA 50 bolamAM pacIsa bela muhapattinI paDilehaNAnA che ane 25 bela zarIranI-aMga paDilehaNanA che. 50 bolamAM pahele bela jayaNuM karavAnuM che, 9 bola AdaravAnA che ane 40 bela pariharavAnA che. (1) samyakatvamUlanA pAMca AcAra che. mukhya artha jaina dharmamAM draDha zraddhA rAkhI, nirmaLa daSTi rAkhI, jayaNApUrvaka muhapattinI daSTi paDilehaNa karatAM muhapatti 3 vAra pheravavI. 2-3-4 traNa mihanIya karma pariharavAnAM cheje karma jIvane muMjhave te mehanIya karma. A karmanA AvaraNane lIdhe jIvane AtmAnI Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 121 pratIti thatI nathI-pite koNa che tene khyAla jIvane AvatA nathI tethI te darzana darzana mehanIya kahevAya che-darzana eTale samyam darzana- samyakatva-samakti-jaina dharma upara saMpUrNa zraddhA, sAcI mAnyatA. darzana mehanIya karma AmAM muMjhavaNa ubhI kare che. tenA traNa bheda che te parihAnA che (a) mithyAtva mehanIya eTale gADha dubuddhi yukta mohavALI prakRtiH kamaLAnA roga jevI che satya athavA nyAya svarUpa vastune jIvane thoDo paNa yathArtha khyAla AvatuM nathI. UlaTuM tenA viSe avaLe khyAla Ave che. jemAM guNa che tene avaguNavALuM kahe, saphedane kALuM kahe ke dudha hoya tyAM sugaMdha kahe. (ba) mizra mohanIya athavA samyakatva-mithyAtva mehanIya : (a) ane (ka) nuM mizraNa. samyaktva che eTale jIva vItarAga mArganI rUcivALe thAya paraMtu mithyAtva hovAthI te rUcimAM muMjhAya ane siddhAMtamAM kahelI bAbata egya rIte amaje nahIM. (ka) samyakatva mehanIya dharmamAM saMpUrNa zraddhA thavAmAM muMjhavI nAkheH samati thavAmAM ADe AvanAra karmane samyakatva mehanIya kahe che. A prakRtivALI vyakti saMpUrNa mithyAtva rahita thatI nathI. A prakRti (a) ane (ba) nI madhyamAM che. eTale mithyAtvamAM nahIM temaja samyaktvamAM nahIM. pa-6-7 : rAga eTale padagalika vastu tarapha prItiH AkarSaNa. rAga traNa jAtane che ? (a) kAmarAga : bhautika icchAo tarapha AkarSaNa--prIti. (ba) sneharAga: kanehane lIdhe-premane lIdhe rAga heya te : kuTuMba, mitramaMDaLa vagere tarapha. (ka) draSTirAga : milanathI athavA dachine lIdhe rAga hoya che. pitAnI mAnyatA, pitAne abhiprAya maLatA Ave te tarapha rAga kare : A traNe rAga kahetu hevAthI TALavAnA che. 8-9-10 : traNa tatva AdaravAnAM che. sudeva, suguru, sudharma. traNenuM vistArapUrvaka varNana aticAramAM AvI jAya che. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 (a) arihaMta vItarAga paramAtmA sudeva che.(ba) pa cikriya sUtramAM darzAvelA 36 guNavALA suguru che ane (ka) vItarAga prarUpita siddhAntA te sudhama che. 11-12-13 : uparanA guNa na hoya tevA (a) kudeva, (kha) kaeNguru, (ka) kudharma pariharavAnA che. 14-15-16 : jJAna, darzIna, cAritra AdaravAnA che. (a) jJAna eTale jANuvuM: AtmAne yathAtathya jaNA te jJAna, je vaDe vastunuM svarUpa jANIe, te jJAna. jJAnathI jIva ane ajIva, deha ane AtmA, jaDa ane caitanyanA bhedanI eLakhANa thAya che. jJAna ATha che : pa jJAna + 3 kurAna, pAMca jJAna : matijJAna, zrutajJAna, adhijJAna, manaHpavajJAna, tathA kevalajJAna. AmAM pahelAM traNa mithyAdaSTine hoya tyAre te traNa kujJAna gaNAya che. jJAna, (ba) AtmAnI yathAtathya pratIti te dana che, darzIna eTale jovu. jaina darzana eTale jInezvaranA prarUpelAM saiddhAntika vacane. te akhaMDa che ane keTalAka te ghaNAM sUkSma che. (ka) cAritra eTale AtmA AtmAmAM sthira thAya te. sayama niyama vrata vagere vyavahAra cAritra che ane rAga-dveSa-mAhathI rahita thaI javuM te nizcaya samyag cAritra che. 17, 18, 19-uparanA traNa (a) samyag jJAna, (kha) samyag darzIna tathA (ka) samyag cAritranI virAdhanA TALavAnI che. 20, 21, 22-mane gupti, vacanagupti, kAyaguptinuM varNa na vaMdittAsUtra tathA aticAramAM AvI jAya che. meAkSAbhilASI prANIe peAtAnA AtmAnA rakSaNa mATe traNa ceAgane nigraha karavA te gupti (kApu) kahevAya. (a) maneAgupti-sAvadya eTale pApavALA, niMdanIya saMkalpAne nirodha karavA te-pApI vicArathI manane aTakAvavuM. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 (ba) pApa thAya tevAM vacana-vANI-lavA nahIM. pApa thAya tevI vANa-vacanathI aTakavuM-pApa rahita vacana paNa kAraNa vinA balavA nahIM. vANIne niyama karo athavA mauna rahevuM. (ka) zarIrane pApakAryathI aTakAvavuM-besavuM, uThavuM, javuM, AvavuM vagere kriyA jyaNathI-yatanA pUrvaka puMcha-pramAjI karavuM. 23-242pa-jenAthI AtmA daMDAya te daMDa. daMDa eTale asata pravRtti. daMDe traNa cheH modaMDa, vacanadaMDa, kAyadaMDa, (a) mananI asat pravRtti, (ba) vacananI asat pravRtti tathA (3) kAyAnI asapravRttine pariharavI. 26-27-28: hAsya, rati, arati tathA re A che duSaNo 29-30-31 : bhaya, zAka, dabaMchA. I TALavAnAM che. jaina paribhASAmAM A cha ne-kaSAya kahevAya che. kaSAya cAra che : krodha, mAna, mAyA ne lebha. A cha ne-kaSAya pote kaSAya nathI paNa kaSAyanA uttejaka che-kaSAyane utpanna karanAra che, tene madadarUpa che mATe tyAga karavAnA che. (1) hAsya hasavuM, hAMsI ThaThTha mazkarI karavI. hasavAmAMthI khasavuM thAya che. hasatA karma baMdhAya che te raDatAM paNa chUTatAM nathI. (2) ratiH prIti, prema, anukULa pagalika padArtha maLe tyAre rAjI thavuM. tethI bhAre karma baMdha thAya che. (3) aratiH aprIti, aprema, cittanI vyAkuLatA, arAga, keI cIja ApaNI sAthe AvanAra nathI. leNadArane dhana ApavuM dhana vagere cAlyuM jAya te dhIraja gumAvavI nahIM. (4) bhaya : bIka. bhaya sAta cheH Aloka bhaya, paraloka bhaya, AdAna bhaya, akasmAta bhaya, AjIvikA bhaya, apakIti bhaya, maraNa bhaya, (5) zaka : kheda - dilagIrI. mAMdagI ke maraNane zoka, kUTavuM, Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 chAjIyA levA. saMga-viyoga saMsArane niyama che. zeka A niyamane bhUlAvI parabhavamAM durgati apAvanAra che. prIya vastunI aprApti ke aprIya vastunI prAptithI thato bheda. (6) durgachaH ghaNuM, tiraskAra, galani. keI gaMdI cIja ke viSTane joI gaMdha AvatA meM macakoDavuM te dugachA che. koIne halakA gaNavA nahIM. 32-33-34-kaSAnA udayathI tathA mana vacana kAyAnA gonA calanathI je zubha ke azubha bhAva thAya te lehyA. lezyA e AtmAnA pariNAmanI-adhyavasAyanI sUcaka che. lehyA 6 che. traNa zubha che--pittalezyA athavA tene lezyA, pavalezyA ane sula lezyA. nIcenI traNa azubha lesthA pariharavAnI che: (1) kRSNa lezayAnA lakSaNa : pracaMDa svabhAva, veravRtti, jhaghaDAkhara vRtti, dayArahitatA-dharmarahitatA, samAvavA chatAM na mAnavuM, mahAkadekhAvamAM kALameza mAnavI. (2) nIlalezyA-maMdahInatA, ajJAna, viSaya lelupatA vagere. pahelAthI ThIka paNa buddhi vinAne. (3) kApata lezyA : jaladI gusse thavuM, pAkanI niMdA karavI, doSa deve, atizeka kare, atyaMta ahI javuM vagere. kaMika dayAyukta. eka sarasa daSTAMta che : cha manuSya vanamAM AvyA. jAMbunuM jhADa joyuM. 1 kRSNa lephsAvALe kaheH lagAve kuhADo, teDI pADe vRkSane, khAvA jAMbu. kare lIlAlahera. 2. nIla lekSA vALo kahe : maTI zAkhAo kApI Dhagale kare. 3. kApata lezyA : nAnI zAkhAo kApone-jhumakhA to tenA para che. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 4. tejo lesyA : phakata jhumakhAM teDIne DhagaleA karo. uDAvA jayAta 5. padma lesyA : jarUra jeTalAM jhumakhAM khasa che : khadhA zu kAma teDavAM ? 6. zukla lezyA : juo bhAi, jAMbu khAvAthI kAma che ne : te sarasa pAkA jAMbu jhADa nIce paDelA che. eTalAthI khAI sa tASa mAnAne--nAhaka zuM kAma mahApApa karavu ? 35-36-37: gArava eTale gava, ahaMkAra a. Rddhi gArava eTale soMpattine lIdhe abhimAna thAya te. kha. rasa gArava eTale rasanI-khAvApIvAnI--svAdanI je vastue che te mATe gava karavA te. ka. sAtA gArava eTale sukha-sAhyabI tenA sAdhanA mATe ga karavA te. 38-39-40 : zalya eTale. kAMTA, jema ApaNA zarIramAM kAMTA vAgye hAya te jyAM sudhI kheMcIne bahAra kADhavAmAM na Ave tyAM sudhI mArAgya meLavI zakAtu nathI tema ApaNA AtmAnI aMdara zalya hAya tyAM sudhI AtmA nirmaLa thatA nathI. zalyeA traNa che : tenAthI mahAvratAnA ghAta thAya che. niyANu zalya-nidAna eTale guptakAmanA, niyANuM : bhAganI lAlasA. dhArmika kriyA AtmAnA kalyANa mATe karavI joI e. sAMsArika phaLanI phacchiA na rAkhavI joIe. mAyA za--UMDuM kapaTa, daMbha, pAkhaMDha. dhArmika kriyA karatI vakhate koI paNa vastu chupAvavI nahI-gupta rAkhavI nahI. (mallInAtha) mithAtva zalya athavA mithyA darzIna zalya--khATuM zraddhAna, uMdhI mAnyatA. kudeva, kuguru, dhama sevavAnI IcchA te mithyAtva zalya che. satya upara zraddhAnA abhAva athavA asatyane Agraha. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 41-42-43-44 : kaSa eTale saMsAra ane Aya eTale Avaka-lAbha, je saMsArane lAbha apAve, saMsAra vadhAre, saMsAramAM vAraMvAra janma-maraNa karAve te kaSAya ? kaSAya cAra che. 4. krodha-koI manuSya, prANu ke padArtha upara tIvra pariNAmathI mukha vagere zarIrane tapAvI lAla ceLa karI gusso kare te. "kaDavAM phaLa che phodhana, jJAnI ema bole. 42. mAna-abhimAna, ahaMkAra, baDAI. je guNa athavA zakti ApaNAmAM na hoya tenA vakhANa karavAM karAvavAM te. (je guNa ke zakti hoya ne vakhANa karIe karAvIe te "mada kahevAya che ? mada ATha che : jAti mada, kuLa mada, baLa mada, rUpa mada, ddhi mada, tapa mada, vidyA mada, lAbha mada.) 43. mAyA-kapaTavRtti. gupta rIte pitAnA svArthanA kAma sAdhavAnI vAMchA-IcchA-vRtti. hRdayamAM juduM hoya chatAM meDhe mIThuM bolI bIjAne phasAvavAnI kriyA. 44. lebha-dhana vagere saMsArika sarva prakAranA padArtho saMgraha karavAnI, meLavavAnI tathA temAM Asakti rakhAvanArI vRtti. A cAra kaSAyane tyAga karavAnuM che. kene kSamAthI, mAnane namratAthI, mAyAne saraLatAthI, ane lobhane saMtoSathI dUra karavA. 45 thI 50-cha kAya jIvonI virAdhanA pariharavI joIe. saMsArI jInA be bheda che : sthAvara ane vyasa. sthAvara jIva ekendriya che-pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati. A pAMcamAM jIva che paraMtu teo IcchA pUrvaka halanacalana karI zakatA nathI tethI sthAvara che-sthIra che. jemanAmAM jIva heya ane IcchA mujaba gamanAgamana kare te trasa jIva che-be iMdriya vALA, traNa iMdriyavALA, cAra iMdriyavALA tathA pAMca IndriyavALA-(jIva jaMtu, pakSIo, pazuo, manuSya, tiryaMca vagere). tApa, bhaya ke trAsanA Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 kANuthI bIjI jagyAe icchApUrvaka Ava jA kare che. A cha kAyanI rakSA karavI joie. noMdha : uparanA khulAsA joyA-jANyA pachI muhupatti paDilehaNanA belanu mahattva samajAyuM haze. A beleAmAM zraddhA, tyAga, savara-ahiMsAnA tattvA ThAMsI ThAMsIne bharelA che. temAM ghaNAM heya che H tyAgavAnA che - keTalAka upAdeya che H AdaravAnAM che. - ( pahelA khela : sUtra atha tattva karI saddharyuM, sUtra eTale tripadine a. sUtra eTale gaNadhara guti dvAdazAMgI. tattva - pa McAgI sUtrane vistAra. tenI pAkI chaNAvaTa bharI spaSTa samajaNu. sadguNA eTale - zraddhA-paNa samajaNu yukta-jJAna bharI.) * * A 50 bela meTA bhAganA zrI caturvidha saMghamAM visarAtA jAya che te kharekhara duHkhanA viSaya che. AvA bhavaroganA aNumAla auSadhanI upekSA zeAcanIya che. jaina dharmanA keTalA suMdara rahasyA A belemAM che. paramaRSioe karUNA karI A khela ApyA che te paDilehaNa vakhate jarUra vidhipUrvaka manamAM elavAja joie. * * (S) zatAvIthI zatAthI vRtti ' name turthAMra rAgAdi ' zrloka viSe prastAvanAmAM jaNAvela che tema zatAthI kAvyamAM AcAya zrI hemacaMdrakRta yogazAstranA saMskRtamAM lakhelA A maMgalampleAkanA se| uparAMta artha karavAmAM AvyA che. saMskRta bhASAnI khUbIonA lAbha laI zrI saubhAgyasAgarasUrie vikrama saMvata 1579mAM A zatAthI kAvyanI racanA karI che ane eka blekamAMthI 104 zle!' kalpanAthI upajAvI judA judA atha niSpanna karyAM che. AvA graMthAnu sAhitya jagatamAM ucca keTinu sthAna dharAve che. anuzrutine AdhAre ema jANavA maLe che ke AcAya zrI hemacaMdrasUri mahArAje phakta traNa zabdonuM saskRta vAkaya 8 rAjAnA Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 dadate sakhyama"nA eka kareDa artha karI batAvyA hatA. jo ke A graMtha atyAre maLatuM nathI chatAM AmAM vizvAsa utpanna kare teve, A ja vAkayanA 8 lAkhathI paNa vadhu artha batAvanAra graMtha, kharataragaccharatna upAdhyAya zrI samayasuMdara gaNine banAvela, Aja paNa upalabdha che. jaina zAsanamAM AvA aneka camakRtivALA graMthe hAla paNa jainadhamI sAhityamAM upalabdha che te jaino tathA jainetara sAhityakAre mATe niHzaMka gauravaprada che. A graMthamAM te sAhityakAranuM saMskRta bhASA upara asAdhAraNa prabhutva tathA temanI gahana vidvatA ane pAMDitya pratibhAne navA nava ume Dagale ne pagale daSTigocara thAya che. name durvAra rAgAdi lokamAM 5 artha sAmAnya jinezvaranA che, 24 artha tIrthakarane lagatA. 11 artha vIra prabhunA 11 gaNadharone lagatA, 5 artha paMca parameSTine lagatA nIkaLe che-te pachI eka eka lekamAM eka eka artha: brahmA, viSNu ziva, pArvatI vagere hiMdu devanA, laddamI, Indra, sUrya, rAma, kRSNa, arjuna, nArada, gaNapati, hanumAna, hemacaMdra, kumArapALa, bharata cakavartI, meghakumAra, DhaMDhaNuM RSi, zatruMjaya parvata, merU parvata, vagere vagerenA nIkaLe che, TUMkamAM AcArya kI hemacaMdrasUrie racela yogazAstranA maMgala mAM eka ja artha abhipreta hevA chatAM zrI saubhAgyasAgarasUrie saMskRta bhASAnI khUbIonI madadathI eka ja kalAkamAM padonA judA judA bhaMgAmAM evI rIte goThavI batAvyA che ke te samaye te lekane te ja artha barAbara lAge. jema mAnava zarIra eka ja che chatAM te zarIranA avayavone judI judI rIte vALI 84 athavA tethI vadhAre vega Asane thaI zake che ane te vakhate mAnava zarIra te AsananA AkAranuM ja dekhAya che. (jevI rIte mayurAsana karyuM hoya tyAre zarIra AbAda rIte mera jevuM jaNAya. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 kukakuTAsana karyuM hoya tyAre zarIra kukaDA jevuM dekhAya, halAsana vakhate haLa jevuM dekhAya) tevI rIte kavizrIe kalpanA zaktithI Abehuba judA judA artho karI batAvyA che. AvI navAI bharI, caturAI bharI, camatkArika racanAne lAbha jJAnapremIo laI zake teo ja tene rasAsvAda mANI zake. smaraNe nAma kartA 1 navakAra maMtra gaNadhara bhagavaMte nava pada 2 usaggahare tetra zrI bhadrabAha svAmi pAMca gAthA 3 saMtika stotra zrI munisuMdarasUri cauda gAthA 4 tijayapatta stotra zrI mAnadevasUri cauda gAthA 5 namIkaNa tetra zrI mAnatuMgasUri vIsa gAthA 6 ajIta - zAMti - stava zrI naMdiSeNasUri 40.2 gAthA 7 bhaktAmara stotra zrI mAnatuMgasUri 44+4 gAthA 8 kalyANumaMdira stotra zrI siddhasena divAkara) sUri44 gAthA 9 bRhat zAMti statra vAdi vetALa zrI zAMtisUri () 10 laghu zAMti stotra zrI mAnadevasUri 19 gAthA uparanA kartAonA jIvana caritra tathA kayA saMjogomAM uparokta maraNe racAyAM te jIjJAsue paMca pratikramaNa pustakamAMthI athavA gurUgamathI jANavA. majhAnI mAhitI upalabdha thaze. traNacovIsI : atIta-vartamAna-anAgata-traNa covIsInA 72 tIrthaka thAya. . Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 (3) jaina darzananuM jJAna-vijJAna cAra prakaraNa jaina darzanamAM rasa lenAra dareke paMca pratikramaNanA sUtre tathA artha uparAMta "cAra prakaraNe nA sUtra tathA artha jANavA ja joIe. (1) jIvavicAra (2) navatatva (3) daMDaka (4) laghu saMgrahaNI [1] jene vicAra te jIvavicAra. jayaNuM-jIvamAtranI dayAdareka jIva mArA jIva samAna che evI bhAvanA thavI te jIvavicAranA adhyayananuM phaLa che. ahiMsA vrata sarva vratamAM pradhAna che. ahiMsA vratanA pAlanathI badhA vratanuM pAlana thAya che, tethI A vratanA pAlakane jIva vicAranuM adhyayana khAsa Avazyaka che. jInA be prakAra : siddha tathA saMsArI, saMsArInA be bhedaH trasa tathA sthAvara. jenAmAM jIva hoya ane IcchA mujaba gamana karI zake te trasa-beidriya, teidriya, cariMdriya tathA paMcendriya. ekendriya jIva sthAvara hoya che-jIva hoya chatAM IcchA mujaba jaI AvI na zake. te pAMca che-pRthvIkAya, apUkAya, teukAya, vAukAya, vanaspatikAya. A badhA jenA bheda uparAMta nArakI tathA devagatinA jenuM vistArapUrvaka ghaNuM ja rasika varNana tathA 84 lAkha yonidvAranuM varNana Ave che. [2] navatatva H (1) java (2) ajIva (3) puNya (8) pApa (5) Azrava (6) saMvara (7) nirjarA (8) baMdha (9) mokSa. A nave tamAM jagatanA badhA darzananuM jJAna AvI jAya che. tethI jIva kene kahevAya, dareka tattvanI vyAkhyA tathA bheda, prabheda, puNya zuM che? te karavA gya che ke kema? ApaNuM mukhya dhyeya-mukti-mokSa prApti che vagere vagerenuM vistAra pUrvaka tathA ghaNuM ja jANavA lAyaka varNana- vivecana che. [3] daMDakaH jIve jene viSe daMDAya te daMDaka. A daMDaka prakaraNanA racayitA gajasAra muni che. A graMtha pajJa TIkA sAthe saM. 1579mAM pATaNamAM banAvyuM che. covIsa java bhedane 24 daMDaka tarIke Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 oLakhAvIne, te pratyeka jIva bheda upara zarIradvAra avagAhanadvAra vagere 24 dvAranI racanA karavAmAM AvI che ane te jANavAthI AgamanA bIjA graMtha samajavAmAM khuba madada rUpa nivaDe che. [4] padArthone saMgraha te saMgrahaNI. laghu saMgrahaNuM prakaraNamAM dasa padArthonA saMgrahanuM varNana che : (1) khAMDavA (2) jana (3) kSetra (4) parvata (5) zikharo (6) tIrtho (7) zreNIo (8) vijaya (9) draha tathA (10) nadIo. zrI haribhadrasUrie A prakaraNanI racanA karI che. jaMbudvipa eka lAkha janane che, temAM bharata, ravata, mahAvidaha vagere 7 kSetra tathA himavaMta, zikharI, vagere 6 parvate AvelA che. mAgadha, varadAma vagere tIrtha, draha eTale sarovara, gaMgA, siMdhu vagere nadIo vagerenuM addabhuta ane mananIya varNana A prakaraNamAM che. 1 khAMDa = para jojana 6 kaLA (mApa che) 1 jana = 21 kaLA *. vATala (vAsa thAya che ke kaI sAlamAM 63 zalAkA puruSa : zalAkA eTale zvAstha, prakhyAta. jaina mata pramANe dareka avasarpiNamAM ane dareka utsarpiNImAM amuka viziSTa zakti ane prabhAvavALA 63 zalAkA puruSe thAya che? - 24 tIrthakara, 12 cakravartI, 9 vAsudeva athavA ardhA-cakravatI, 9 baLadeva (vAsudevanA moTAbhAI) tathA 9 prativAsudeva pratyeka vIsImAM A 63 zalAkA puruSo thAya che. temAM 24 tIrthakara avazya kSe jAya. cha khaMDa sAdhaka cakavata saMyama svIkAre te kSe athavA devaleke jAya, nahIM te narake jAya. vAsudeva marIne narake jAya. nAnAbhAI vAsudevanA maraNathI vairAgya pAmI baLadeva haMmezAM dIkSA laI mAkSamAM athavA devaleke jAya. prativAsudeva ane vAsudeva vacce avazya yuddha thAya temAM vAsudeva prativAsudevane haNa, teNe jItelA traNe khaMDa vAsudeva jItI le. vAsudeva prAyaH narake jAya. prati vAsudeva svarga athavA mekSe jAya, Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 ApaNane maLelI 10 durlabha vastuo ApaNane mekSa mArgamAM jarUrI dasa anukULatA maLI che. chatAM makSa meLavavA puruSArtha na karIe te doSa ApaNe pitAne che. (1) dasa draSTAne durlabha manuSya bhava (2) Aryadeza (3) uttamakuLa (4) dIrgha AyuSya (5) pUrNa indriye (6) nIrogI zarIra (7) sadguru saMga (8) zAstra zravaNa-vItarAga vANInuM zravaNa (9) samyava-zuddha zraddhA (10) zuddha pharasanA-azubhano tyAga karI zubha vastu Adare. padravya cha dravyanA samuhane vizva kahe che. jIva, pugala, dharma, adharma, AkAza ane kALa-A cha dravya ja sadAya vizva che. temAMthI kadI ochAM-vadhatAM thatA nathI. cha dravyanA zabda pAribhASika che. jaina darzanamAM darekanA guNa-(kArya) darzAvelA che. dravyanI utpatti ke vinAza thato nathI-tene "ati svabhAva ja che. tethI te "astikAya" kahevAya che. dravyanuM lakSaNa sat che je utpAda (janma)-vyaya (nAza)dhruva (kAyamIpaNuM) che te paryAyane laIne thAya che. mokSa prAptinA cAra upAya : (1) samyam jJAna H nava tatvanuM yathAtathya svarUpa samajavuM. (2) sabhya darzana : vItarAga vacanamAM zraddhA rAkhavI. (3) samyagU cAritra : mokSamArgamAM upagapUrvaka cAlavuM. Asava dvArathI AvatAM karmane saMvara rUpI kamADathI rakavAM, mana, vacana, kAyAnA vegane ropavI, prANAtipAta vagere aDhAra pApasthAnakamAMthI nivartavuM. visthA cAra cheH rAjakathA, dezakathA, bhakta (bhajana) kathA, tathA strI kathA. te cAra karavI nahI, karAvavI nahI, anudavI nahIM. ApaNuM jIve te karI, karAvI, anumodI heya te mizcAdukRta karavuM joIe. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 suthA cAra che : 1. AkSepiNIH jJAna ke cAritranuM svarUpa batAvI daDha karAvanAra che. 2. vikSepiNIH anekAMtamatasyAdvAdanuM piSaNa ane ekAMtamatanuM khaMDana karanAra che. 3. saMveginI jJAna cAritra tapa vIryamAM prema vadhAranArI ane dharmAnurAga karAvanArI che. * 4. nidinIH saMsAra, zarIra ane bhegathI vairAgya vadhAranArI che. jainadharma e kaI saMkucita saMpradAya nathI. jaina dharma te rAgazreSa--ajJAnane jItanAra Atma svabhAva che. ajJAna ane aMze rAgadveSane abhAva thatAM jenapaNAnI zarUAta thAya che, eTale jeTale aMze rAgadveSane abhAva thAya teTale teTale aMze jainapaNane vikAsa thAya che, ane kevaLajJAna thatAM pUrNa jainapaNuM pragaTe che. tethI jainadharma AtmAne dharma che-vizvadharma che. zrAvaka e "zuM" dhAtu uparathI banelo zabda che. zuM eTale sAMbhaLavuM. je zAstranuM zravaNa kare te zrAvaka. traNa akSare judA pADatAM jenAmAM zraddhA, viveka ane kriyA hoya arthAta zraddhA yukta, vivekapUrvaka kriyA kare te zrAvaka. aMtara AtmAnA anubhavathI A dazA Ave che. jene saMtoSa hoya, jenA kaSAya pAtaLA paDayA hAya, aMdarathI guNa AvyA haiya, sAco saMga maLyuM hoya tene zrAvaka kahevAya. AtmA kevI apUrva ane addabhUta vastu che ! jyAM sudhI te zarIramAM hoya, bhalene hajAre varasa, tyAM sudhI zarIra saDatuM nathI. pArAnI jema AtmA, cetana cAlyuM jAya ane zarIra zaba thaI paDe ane saDavA mAMDe ! Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmA eka svarUpe trikALa sthiti karI zake te nitya padArtha che. te kaI sagothI banI zake nahIM. jJAna svarUpa lakSaNavALe cetana padArtha te AtmA-dehathI bhinna che. AtmA jJAtA che-te jANe che, AtmA daSTA che-te jue che. caitanya guNa eTale darzana ane jJAna guNa-tethI AtmA Indriye vinA badhuM jue ne jANe, ane vIrya zaktithI AtmAnI kriyA athavA pravartavuM thAya che. AtmA nitya che, avinAzI che, trikALavatI che. AtmA ane deha bhinna che. A bhedajJAna je jANato nathI te ghora tapazcaryA karavA chatAM mekSa prApta karatA nathI. indriye darekane che ane dareka indriyane pitapatAnA viSayanuM jJAna che paraMtu AtmAne badhI ja indriyanA badhA viSayanuM bhAna che. A AtmAnI sattAthI-zakitathI Indriye pravarte che, deha te jaDa che ? AtmA cetana che. jJAna svarUpapaNuM AtmAnuM mukhya lakSaNa che. AtmA amUlya che, AtmA musAphara che ane deha jhADa rUpa che-musAphara jhADane ja pitAnuM karI mAne e kema cAle? upaga e jIvanuM lakSaNa che. upaga e jIvanuM jIvana che, sarvasva che. tri koTi, cha kaTi, nava keTi ahIM kaTi zabdano artha hada ke cheDe thAya che. kaI paNa pratijJA letAM keTathI tenI hada bAMdhavAmAM Ave che, manathI karuM nahIM, vacanathI karuM nahIM, kAyAthI karUM nahI-e trikeTa thAya. temAM manathI karAvuM nahI, vacanathI karAvuM nahIM, tathA kAyAthI karAvuM nahI e gaNatAM cha koTi thAya. vaLI temAM manathI anuduM nahI, vacanathI anuduM nahI, kAyAthI anumoTuM nahI ema gaNatAM nava koTi thAya. TuMkamAM, tivihaM Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 tiviheNuM kahevAya. muni mahArAjanI dareka kriyA nava koTithI thAya, zrAvaka duniyAdAra hovAthI cha keTithI pratijJA le che jemake sAmAyikamAM duviheM-na karemi na kArami, tiviheNuM-maNeNaM, vAyAe, kANuM. kAryotsargaH kAusagga viSe spaSTatA kAussagna eka Avazyaka kriyA che. niryukita, cUrNi, bRhadravRtti, laghuvRtti, dipIkA, Tipanaka, avacUri vagere graMthamAM kAusagnanA be bheda batAvelA cheH (1) abhibhava kAusagga (2) ceSTA kAusagna. abhibhava kAusagnane samaya : jaghanyathI aMtamuhUrta tathA utkRSTathI eka saMvatsara samaja. kama parAbhava maTADavA nimitte-mukta thavA nimitta-zrI rASabhadeva paramAtmAnA putra bAhubalIjI mAphaka kAussaga kare te abhinava kAusagga kahevAya che. ceSTA kAussagyanA ghaNe bheda che. zrI jina bhavanAdhikAramAM 25 zvAse chUvAsa pramANa kAusagga karavAnuM kahyuM che. 4 athavA 8 zvAse chuvAsa pramANane kAusagga kahyo nathI, tethI logassane kAussagna kara joIe, navakArane nahIM. sujJa suvivekI tathA dharmaruci jIvAtmAo vidhipUrvaka sarva prakAranI kriyAo kare e ja maMgaLa bhAvanA che. tapa apavAsa e khoTo zabda che. apa eTale kharAba. kharo zabda upavAsa che. AtmA samIpa vAsa kare te. kharA upavAsa jJAna sahita heya-khAvAne rAga cheDavAthI aMtarAtmAmAM AnaMda AnaMda thAya. jyAre mana-jIva AtmAmAM takalIna thAya tyAre samAdhi sukhane avarNanIya AnaMda maLe che. khAvA pIvAnuM paNa sAMbhaLe nahIM. zarIra ane mana svastha hoya te ja upavAsa tapa lAbhadAyaka nIvaDe che. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 bAkI sUI jaIne, pramAda-ALasamAM, pattAM vagere ramata ramIne, sInemAnATaka joIne je upavAsa karavAmAM Ave che, tene lAMghaNa kahI zakAya. kadAca zarIrane lAbha thAya paraMtu AtmAne lAbha thAya nahi. eka upavAsane--cothe bhakta (bhajana) kahe che-cAra bhejanane tyAga-eka TaMka AgaLa ane eka TaMka pAchaLa-tathA upavAsa divasanA be TaMka-ema ka TaMka bhejanane tyAga karavAno hoya che. be upavAsane tethI chaThTha bhakta kahevAya che. traNa upavAsane aThThama kahevAya cheAgaLa pAchaLanA divase ekAsaNuM heya. Agale divase sAMjanA AhAra laI-tathA pAraNAnA divase savAre AhAra levAthI khare AdhyAtmika upavAsa thAya nahIM. nArakInA je 33 sAgarepama bhukhyA rahe che. cokhAno dANo paNa maLatuM nathI paraMtu te tapa nathI. kharA tapathI anaMta karmanI nirjarA thAya che. AtmA nirmaLa thAya che ane jyAre A saMpUrNa paNe nirmaLa thAya tyAre mekSa thAya che. deha chatAM nirvANa. ekAsaNuM eTale pirasI pIcakhANa pArIne eka Asane besI divasamAM eka vAra ja bhejana karavuM. pirasIne kALa sUryodayathI eka pahera divasa-traNa kalAka pachI gaNAya che. biAsaNa-besaNuM eTale nakArasI vagere paccakhANa purAM thayAM pachI be Asane besI eTale divasamAM be ja vAra bhejana karavuM. ekAsaNuM-besaNu pachI pANI sivAya traNe AhArane tyAga (AhAra, khAdima, svAdimane tyAga). divasa hoya tyAM sudhI pANI pIvAnuM ane te pANI pIvAno tyAga karavA mATe sAMje "pANahAranuM paccakhANa levAnuM hoya che. ekalaThANuM-A tapa pirasI, sADhapArasI ke purimaThuM paccakhANa pArI, eka Asane besI, divasamAM eka ja vAra bhajana karavAnuM hoya che Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 ane jamatI vakhate jamaNeA hAtha tathA mukha e sivAya badhA aMgopAMga sthira rAkhavAnA hAya che ane jamI rahyA pachI ThAma cAvihAra karI uThavAnu hAya che. AyaMbila-AMkhela tapa-A tapamAM pArasI vagere paccakhANu pArIne eka Asane besI divasamAM eka ja vAra bhAjana karavAnuM che. temAM cha vigaI ne (1) dUdha (2) dahIM, (3) ghI (4) goLa, sAkara (5) tela, ane (6) kaDA vagaya ( pakavAnna) tyAga karavAnA che ane nIrasa bhojana ( hI'ga, marI, sUMTha, alavaNa, kaDuM, kariyAtu vaparAya ) levAnu hAya che. Avazyaka TIkA vageremAM kahyuM che ke AMkhelamAM cAkhA, aDada vageremAMthI koI eka anAja ane khIjuM garama pANI-ukALelu' pANI A be ja dravyo levAM. ( hAlamAM AMkhela haiAya tyAre 30, 40, 50 vAnagIe banAve che te A sAthe susaMgata lAgatuM nathI ). pachI pANI sivAya traNe AhAranA tyAga vagere. A tapathI rasanA IMdriya (jIbha) upara kAbu meLavAya che. AMbela e mAMgalika tapa che ane tenAthI vadhamAna tapanI eLI tathA caitra ane AseAnI navapadmanI eLIne vikAsa thAya che. nigvigaya-nivikRtika: Tu kamAM: nIvI tapa eTale cittane vikAra karanAra, athavA, nigatika: je karavAthI jIvanI kharAba gati thAya tevA bhAjanane! tyAga karavAnA che. nIvImAM AMbelanI peThe rasakasa vagaranuM - nIrasa bhojana levAnuM che. paraMtu AmAM kama, dhANA, jIrU, maracuM, haLadara, zekelA pApaDa, valeNAnI chAza tathA kaDhI vagere vAparI zakAya che. pachI pANI sivAya traNe AhAranA tyAga vagere. Wan Wan Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 suvAkayo 1. eka AtmAne jANyA teNe sava jANyu. 2. AtmAne svabhAvamAM te AtmAne saMsAramAM adhogatimAM paDatA aTakAvI dharI rAkhanAra te dhama, dhAre dha 3. je vaDe vastunu svapa jANIe te jJAna. 4. eka kSaNa paNa pramAda karavA nahI. jeNe pramAdanA jaya karyAM teNe parama padanA jaya karyAM. 5. mana ja adha ane mana jItyuM teNe 6. jagatamAM mAna na heAta te 7. rAga vinA saMsAra nathI: sa`sAra vinA rAga nathI. jeNe laI janAra mArgadarzaka che. dharmonuM mULa 8. jJAna ane vairAgya ane sAthe ja hoya. te anaMta sukhamAM -vairAgya che. tyAga-vairA bhAvathI rahevuM-udAsInatAthI 9. asaMgapaNAthI rahevuM--alipta rahevuM te vivekInu kanya che. meAkSanu kAraNa saMsAra sava 10. jIva samaye samaye mare che. kSaNa kSaNu bhayaMkara 12. satsaMga e ja meAkSanu e ja mAkSanA bhAva maraNa thAya che. 11. hajArA kAma paDatAM mUkIne AtmAne oLakhe.. jee ema kahe che. Atmahita mATe samaya mate nathI temane AtmA vahAleA nathI, AtmAnA kalyANunI darakAra nathI. te mAMdyA manuSya janma eLe gumAve che. che. jIye, ahI makSa hAta. sAdhana che. 13. kSamA che. che-manuSya, tiya ca, deva, nArakI 14. gati cAra A cAra gatinuM bhramaNa TaLe ane paMcamI gati thAya-mAkSa maLe te manuSya jIvananeA mukhya puruSArtha che. parama bhavya daravAjo Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 15. parama sukha bahAra nathI paNa aMtaramAM che, mane mArga bahAra nathI paNa AtmAmAM che. 16. viveka e ja dharmanuM mULatatva che. 17. sahaja svarUpe jIvanI sthiti thavI tene zrI vItarAga mikSa kahe che. 18. dharma dekhADavA mATe nathI paraMtu dekhavA mATe che. 19. je haMmezAM maraNanuM smaraNa rAkhe che tene dharmanI prApti thAya che. 20. zvetAMbara-dIgaMbara vagere paMthabheda, gacchabheda tathA matabheda vagerenI kaDAkUTa javA daIne, phakta jaina banI, zuddhAtmAnA dhyAnathI karma kSaya karI nirvANa-makSa prAptinuM dhyeya rAkhavuM. 21. bheganA vakhatamAM vega sAMbhaLe te haLukamanuM lakSaNa che. 22. jJAna svAdanA tyAgane AhArano kharo tyAga kahe che. 23. jagatane, jagatanI lIlAne, beThA beThA maphatamAM joIe chIe. 24. Atama bhAvanA bhAvatAM, jIva lahe kevaLajJAna re. 25. samyagUjJAna-darzana-cAritra e mekSa mArga che. vyavahAra nathI te traNa cheH nizcaya nayathI AtmA e traNe-maya che. 26. kALa ke vikarALa che! A avasarpiNI kALamAM 24 tIrthakara thayA temAM ApaNA parama nikaTopakArI 24mA tIrthaMkara zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmi dikSita thayA ekalA ! siddhi pAmyA paNa ekalA prathama upadeza temane paNa aphaLa gayo ! 27. jJAna tenuM nAma ke je harSa zeka vakhate hAjara thAya eTale ke jJAnIne harSa zoka thAya nahi. duHkha te bannene Ave che, jJAnIne temaja ajJAnIne, paraMtu jJAnI dhIrajathI sahana kare che, Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 ajJAnI raDIne vede che. ajJAnI ArtadhyAna dhyAve che, pApakarma bAMdhe che, ane maraNa thayuM hoya te mRtakanA AtmAne ghaNuM ja duHkha thAya che. AthI koI paNa jAtanA mRtyu vakhate, jaina dharmanA siddhAMte yAda rAkhI, dharma dhyAna dhyAvavAthI mRtakanA AtmAne parama zAMti thAya che ! 28. bhaktinA mukhyatve nava prakAra che? zravaNa, kIrtana, ciMtavana, vaMdana, sevana, thAna, laghutA, samatA, ekatA, navadhA bhakti pramANa. 29. dazana, samyaphava athavA samakita e eka ja artha vAcaka zabda che. samakti eTale zraddhA, vizvAsa, AtmAnI pratIti, lakSa, ane anubhava. 30. jJAna e doro parovela seya jevuM che. jema doro parovela soya khovAtI nathI tema jJAna jene hoya te saMsAramAM bhUle paDatuM nathI. 31. jIve pUrva bhavamAM je puNya ke pApa karmane saMcaya karyo che te deva, nasIba athavA prArabdha kahevAya che. 32. puNya karavuM te sAruM che paraMtu puNya-pApa bane cheDIne zuddha upagamAM sthita thavuM te sarvottama che. puNyanI IcchA karavI eTale saMsAranI IcchA karavI. puNya suvarNanI beDI jevuM che, baMdhana che. puNya sadgati jarUra Ape che paraMtu nirvANa (mokSa, mukti) te pApa-puNya bannenAM saMpUrNa kSayathI ja thAya che. 33. zarIra maLa-mUtranI khANa che, rogano bhaMDAra che ane ghaDapaNanuM raheThANa che. AvA zarIra upara keNa rAga kare ? 34. strInA svarUpa para moha thato aTakAvavAne cAmaDI vagaranuM tenuM rUpa vAraMvAra ciMtavavA jevuM che. 35. mANasa AkhA jagatanI dhana-saMpatti sattA-kIrti meLave paraMtu je te pitAne AtmA gumAve te tene zuM lAbha? Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 141 bhagavAna. 36. kaLikALane prabhAva te juo-vizvanA badhA dharmomAM jAtajAtanA ane bhAtabhAtanA saMpradAye ane saMkucita kuMDALA ubhA thayA che ane mAnavI dharma mATe jhaghaDe che, laDe che, mare che ne mAre che paraMtu dharma mATe jIvatA zIkhato nathI ! 37. anArya deze tarapha najara karo-tIvra yuddha lAlasA dekhAya che ane bhayaMkara ghAtaka zastronA vecANa karI vizvanA nAnA moTA dezamAM ghera saMhAra cAlu rAkhe che. bhArata dezamAM paNa dharmanA kAryo thatAM dekhAya che paNa tyAM kharekhara dharma thAya che ke daMbha, pAkhaMDa ane ADaMbara che te dareka vicAravAna AtmA pitAnA aMtarane pUche. 38. micchAmi dukkaDaM - IcchAmi sukkaDaM. 3. sabake sanmati de 40. vicAra kare ke, ApaNane je maLyuM che te ApaNI buddhi, AvaData, hoMziyArI, mahenata, purUSArthane lIdhe nahIM paraMtu ApaNA gata jamenA puNya-karmane lIdhe maLyuM che. vAsanA kSaya e ja mokSa. 4. udyama kare hajAra, karma vinA koDI nahIM. 42, jehanA bhAgyamAM je same je lakhyuM, te same tehane te ja pahoMce. 43. udhama sarve Adare, pAme karma pramANe, kamane hIrA jaDe, aphakamIne pahANuM. 44. khuza raho pyAre, kayA ciMtA tumAre; calatI he maiyA, prabhujI ke sahAre. 45. ApaNuM aMtarAtmAne pUchIe ke jayAre mAruM mRtyu nizcita che te mRtyu tyAre thaze tyAre dhanalAlacathI, chaLakapaTa, lobha, dago, naphAkhorI, lAMca rUzvata, bhraSTAcAra, dANacorI, vagere anIti ane anyAyathI bhegI karelI mUDImAMthI eka paise paNa mArA vAraparivAra-kuTuMbIjane paralekanA bhAthA tarIke Apaze kharA ? Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 46. korTanA kAmamAM jItanAranI ane hAranAranI banenI khumArI ghaTe che ane khuvArI vadhe che. 47. adAlate caDhavuM eTale banne pakSakAre bhegA thaIne saLagAve che Aga jemAM bIjAo tApe ane pakSakAre pote baLe. 48. jIvatAM keraTathI bIe, maratAM nathI. 4. prabhu sarva samartha che, mATe ciMtA choDI, zraddhA rAkhI, nItithI pharaja bajAva. 50. jagatamAM jaina dharma zreSTha hevAnuM kAraNa ahiMsA e ja parama dharma che tevI saceTa zraddhA. 51. huM AnaMda svarUpa AtmA chuM. huM pote ja sat-ci-AnaMda paramAtmA chuM. (jaya saccidAnaMda) dhArmika zikSaNa pAThazALA A viSaya upara kaMI kahevA jevuM che kharuM? jaine mAM ane hiMduomAM dhArmika zikSaNa kSetre sevAtI ghera upekSA konAthI ajANa che? vyavahArika zikSaNa meLavavAmAM dararoja keTalA badhA kalAka ane jaMdagIne keTalAM badhAM varSe gALe che ! hAlanA vidyAthI vidyArthInInuM zikSaNa zALA ke kelejanI cAra divAlamAM paryApta thatuM nathI. kharekhara te jANe zALA ke kelejamAM kAMI zIkhavAnuM hoya tema vidyArthIne ke vAlIne lAgatuM nathI, kema ke prAthamika, mAdhyamika tathA kolejanA vidyArthIo savArathI rAtrI sudhImAM eka be kalAka bahAranA Tyuzana kalAsamAM kADha che ane mAbApa (bicArA) putra-putrIne anukULa thavA 50-75-100 athavA vadhAre rUpIyA satranA bharI tyAMthI jJAna meLavavA mekale che ! ahIM paNa ghora upekSA vRtti najare paDe che ane sarakAra paNa kaI zikSaNa nItinA abhAve akhatarA kareja jAya che! , Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 ane ApaNuM jaina pAThazALAnuM citra kevuM karUNa, dayAjanaka che ! dhArmika zikSaNanuM mulya sau koI jANe che. zAMtimaya, sukhamaya jIvana jIvavA mATe dhArmika zikSaNa ane saMrakAre ghaNAja agatyanA che. jIvananA cAra purUSArtha-dharma, artha, kAma, ane mekSa A lekamAM dharma prathama che ane tene anurUpa artha ane kAma joIe jethI paralokamAM mikSa sAdhI zakAya. te ja vidyA che je mukti Ape che. dharma jANavAno tathA AcaraNane viSaya che, vyavahArika zikSaNa sAthe dhArmika zikSaNane sumeLa nahIM hoya te jIvana dhIme dhIme ekAMgI, taMga ane duHkhI thavAnuM. hAlanA jamAnAmAM A paristhiti Dagale ne pagale najare paDe che. dharma ciMtAmaNI ratna samAna che, kalpavRkSa che, kAmadhenuM che. ane chatAM samAjamAM ke saMghamAM koI javAbadArI, koI ciMtA jaNAtI nathI. dhArmika zikSaNa, dhArmika zikSaka, dhArmika pATha-zALA traNenI karUNa rithati duHkhadAyaka che. nathI jaNAte mA-bApane rasa ke nathI jaNAte sAdhu-samAjane rasa ! ! ! A bAbatanA pikAra thayA che ane thAya che paNa baherA kAne athaDAya che. jyAM pAThazALAo cAle che tyAM 4 thI 8-10 varasanA vidyArthIe thoDA pipaTIyA sUtre gokhI jAya che parIkSAo thAya che, meLAvaDA thAya che, zibire cAle che, InAme vaheMcAya che paraMtu dhArmika jJAna ane te pramANe AcaraNa samAjamAM dekhAya che kharuM? dhArmika saMskAranA lepanuM pariNAma prapakSa dekhAya che ja ane A kaparI paristhiti cAlu raheze te jaina samAja kayAM sudhI TakI raheze te akalpanIya che. vItarAga paramAtmA jaina saMghane preraNuM Ape ane zAsananI pragati mATe dhArmika zikSaNa ane saMskArane vikAsa thAya tevI jina zAsana deva pratye prArthanA che. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 zrAvaka tathA viveka ApazrI kadAca derAsaramAM ke upAzrayamAM bhakata janane stuti stavana lalakAratA sAMbhaLatA haze : sUtre kaDakaDATa besI jatAM sAMbhaLatAM haze, paraMtu dhyAnapUrvaka sAMbhaLaze te ghaNI ja azuddhio-ucAramAMrAga vageremAM khyAlamAM Avaze. phakata zrAvaka-zrAvikAoja nahi paraMtu ghaNIvAra sAdhu-sAdhvIomAM sUtronAM azuddha uccAra jaNAya che. mukhya kAraNa pAThazALAnA abhyAsano abhAva temaja phakta sUtrane pipaTIo abhyAsa : te zabdonI bhASA ane khAsa karIne artha upara dhyAna ApavAmAM Ave te ja belanArane khyAla Ave ke prabhu pAse ApaNe kaI prArthanA karIe chIe ke zuM vinaMti karIe chIe. vItarAga paramAtmA sarvajJa sarvadazI che-teo ApaNane jANe che, jUe che ane teo rAga-dveSa rahita che. banI zake tyAM sudhI bhakata jane pitAnI prArthanA-tuti-stavana barAbara samajIne prabhu pAse maunapaNe athavA bahu ja dhImA avAje kare te gyA che jethI bIjA bhaktajane naukAravALI gaNatA heya-kAussagna karatA hoya temane khalela paDe nahIM. A bAbata ghaNI ja agatyanI che. zrAvaka bhaktajane dareka kriyAmAM viveka vApare te kahevAnuM na hoya ! ghaMTa paNa dhaDAdhaDa haMkA vagADavAthI vadhu bhakti thatI haze ? zAMtithI, dhImethI eka vAra vagADIe te paNa basa che. sujJa janene vadhu zuM kahevAya ? A pustakanA badhA vicAre mArA pitAnA anubhavanA che. temAM kAMI paNa avivekathI ke ajJAnathI lakhAyuM hoya te udAra vAcaka kSamA kare ! Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dararAjanI laghu ArAdhanA (dararoja rAtre sutI vakhate belavAne pA) AhAra zarIra ne upadhi, paccakakhuM pApa aDhAra, maraNa Ave te sire, jIvuM te AgAra. zIyaLa saMthAre jJAna ozIke bharanidrAmAM he jIva! tuM kALadharma pAme te sarva padArtha trikaraNa trige sire sira sire. mAMce zaraNa bhaya maraNa jyAM jIva jAya, tyAM mane arihaMta, siddha, sAdhu ane keli-bhASita dharmanuM zaraNa hajo. sahaM tathA navakAra maMtranuM dhyAna. # zAntiH zAntiH zAntiH sarasvatI kIrtana vidyAdhana bhaMDAra jagatamAM, vidyA dhana bhaMDAra, de sukha aparaMpAra jagatamAM, vidyA dhana bhaMDAra. 1 khapathI na khUTe, cera na lUTe, jene che bhaya na lagAra, jagatamAM vidhA dhana bhaMDAra. 2 mAta pitAnI seva karAve, sukhI kare saMsAra, jagatamAM vidyA dhana bhaMDAra. 3 Izvara bhajavA paMtha sujhADe, zuddha karAvI vicAra, jagatamAM vidyA dhana bhaMDAra. 4 paramArathamAM prIta karavuM, jethI utarIe pAra, jagatamAM vidyA dhana bhaMDAra. 5 A jaga mAMhI sarasa guNanI, vidyA meTI vakhAra, jagatamAM vidyA dhana bhaMDAra. 6 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 vidyA viNu sarave jana keza, jAya aphaLa AvatAra, jagatamAM vidyA dhana laThAra. 7 beThA zuM A ! catura! bhuja joDI, atha bhaNyu saranAra, jagatamAM vidyA dhana bhaMDAra. 8 vidyA dhana bhaMDAra de sukha aparaMpAra * jagatamAM, vidyA dhana jagatamAM, vidyA dhana bhaDAra. bhAra. 9 *** sInemA tathA dArUkhAnu ( sIna eTale pApa--sInemA H pApanI mA ) sInemA jovAthI badhI rIte bhayaMkara nukasAna che. samaya, zakti ane paisAnI kharakhAdI tA thAya che ja eTalu ja nahi paNa hAlanA TaoNkI-citra nIti ane cAritrane nAza kare che. ane Atma nuM adhaHpatana kare che, ' sInemA ' nahI' jovAthI ka'ija geralAbha thate dekhAte nathI, eTaluM ja nahI. paNa hiMsaka, jAtIya ane tAmasI vRttionu anukUlana thavAthI mAnasika zAMti ane nirdoSa AnaMda maLI zake che. A zAMti ane A AnaMda parama sukha che-muktinI meAja che. sInemA-dananA geralAbha have te jaga jAhera che. sInemAthI uzkerAtA mAhabhAva, ahaMkAra ane abhimAna jonArane geraraste dAre che. cAtarapha dekhAtI bhAMgaphADa, dagAbAjI, atyAcAra, ApaghAta ane khUnanI paraMparA A sAdhananA bhayaMkara durupayeAga ane mAnasika vikRtine AbhArI che. ApaNA zAstrA sAdhu saMto tathA vratadhArI zrAvaka zrAvikAne teA naTa ke naTaDInuM nATaka jovAnI manAI pharamAve che paraMtu keTalAka leAkeA peAtAnI jAtane Adhunika ' kahevaDAvavAnA 'zekha ' pradarzana karavA sahakuTuba aThavADika mulAkAta le ane pachI bahAra heATala-resTorAmAM-kadAca abhakSya paNa khAdhA vinA kema cAle? A te ' phezana ' ? che juvAna leAkeAnI-deha ane vasra pradazana karavAnI. ' pIcara' nI bhayAnaka asara tame tamArA nAnA kumaLI vayanA khALaka khALikAomAM joI zakazeA-jarA ArikAithI Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 nirIkSaNa kare. ApanI marajI-vicAra kare-pratijJA le-ane A Adhunika rAkSasI lAlacamAMthI ApanA ane ApanA parivAranA nIticAritra-dharma-AtmAne bacAve ! ApaNe jena-dhamI bhAIo dara varSe lAkha rUpiyAnuM dArUkhAnuM pheDe che te vAta jagajAhera che. vaLI jaina yuvAna-yuvatIo navarAtrImAM garabA gAya ane rAtre nAsta kare tevI phezana cAlI che. arere! keTalI badhI bhayaMkara hiMsA! ane ahiMsA parama dharma" jevA vizva maitrI bhAva jevA sUtramAM gaLathuthIthI mAnanArA ane kIDI-kaMthavA jevA sUphama jaMtuonI rakSA jaNa-caravaLAthI karanArA mahAvIrapremI jainabaMdhuo divALInA TANe-parva divasemAM-are derAsara ane upAzrayanI pAse ja, dArUmAM-devatA jevA, pheDanArane phaTaphaTU-phaTa kahI vikAranAra dArUkhAnuM, pheDI-phaDAvI, AnaMda le che te hakti keTalI badhI zaramajanaka che! dhArmika prasAra karanAra bahu ja jUja sAdhu-sAdhvI chellA dasakAmAM A dArUkhAnA virUddha pracAra kare ja che paraMtu mahad aMze A bAbata udAsInatA ne pramAda jaNAya che. khAsa karIne lakSamIpUjana-cepaDApUjana samaye dArUkhAnuM phaTAphaTa dhaDAdhaDa pheDI dhUma dhaDAkA karavAthI lakSmI ubharAya te bAlIza ane dhRNAjanaka bhrama AnI pAchaLa kAma karatA dekhAya che! akasmAta thAya- zarIranA aMge baLI jAya te to juduM. paNa keTaluM AdhyAtmika adha:patana ahiMsaka jenenuM ! jainadhamI mAtApitAe! nAnapaNathI ja tamArA bALaka- bAlikAone samajAvI bAdhA levaDAve ke jethI moTI vaye kharA jaina banI jinazAsanane zebhAve. apazabda gujarANAM mukhaM bhraSTa ki? gujarAtIonuM moM bhraSTa thayuM che? phakta traNeka dAyakA pahelAM-kahone bhAratane svarAjya! maLyuM te pahelAM bahu thoDA loke gaMdI gALo bolatA! mANasa krodhe bharAya, jhaghaDo takarAra thAya, uzkerAya ane tAmasI gussAne lIdhe kadAca apazabda bele te samajI zakAya, paraMtu svataMtratAnA Adhunika jamAnAnI karAmata Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te juo ! kAna khullA haze te Apane anubhava haze ke nAnA nAnA traNathI cAra varSanA prAthamika zALAnA bALakathI mAMDI, mAdhyamika zALA ane keleja kakSAnA vidyArthIo apazabdo bolyA sivAya vAta karI zakatA nathI; are, meTA meTA sajjana (!! ) dekhAtA puruSa-kathA, vyAkhyAna, darzana, sevA, pUjA, yAtrA, tapa, bhajana-vagere vagere dharmakriyA karanAra vaDIle-vRddho paNa A badImAM DUbelAM dekhAya che? vAtavAtamAM gaMdA zabdo abhAnapaNe bole ja jAya che! gaMdI gALa - apazabda e durjanatAnuM prathama lakSaNa che. mAnasika vikRti ane hiMsAjanaka che. saddagRhasthane memAMthI apazabda kevI rIte nIkaLI zake? jema mANasane zArIrika vikRtine lIdhe bakArI thAya ne cItarI caDhe tema mAnasika vikRtine lIdhe gaMdI gALa nIkaLatA paNa cItarI caDhe. AmAM te have kahevAtI halakI kema jevI gALo belatAM kahevAtA UMcI kemanA mANase paNa zaramAtA nathI! zikSaNa saMskAranI niSphaLatA. ahe! kevI lokazAhI samAnatA UMca nIcanA bheda bhUsAI gayA ! gALe mukhyatve strI jAtine apamAnajanaka jaNAya che e vicAraka mANasane keTaluM AghAtajanaka che. strIo kadAca AmAMthI mukta jaNAya che e jANIne Azcarya thAya che! bhAIo-vicAra kare-bAdhA le-ane A bhayaMkara AtmaghAtaka pAzavI vRttimAMthI ApanA AtmAne uddhAra karo. daSTi tevI sRSTi A duniyAmAM ghaNA ragaDA-jhaghaDA mamatva ane bhedabhAvane lIdhe utpanna thAya che. je dhArmika zikSaNane vadhu ane vadhu prasAra thAya ane loke AdhyAtmika daSTi keLave te A saMsAranA ghaNuM duHkha nAza pAme ane mAnasika zAMti maLatAM kharI dharmabhAvanAne vikAsa Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya. mA-bApa tathA putra-putrInA saMbaMdha, pati-patnInA saMbaMdhe, sAsu-vahunA sabaMdhe, zeTha-nekaranA saMbaMdha vageremAM je daSTi phera thAya, dareka prANI tarapha AtmavRtti thAya te saMsAra dAvAnaLa olavAI jAya. ApaNu aMtarAtmAne DhaDhaLIne puchIe ke ApaNe saMkucita vRttithI AvA bhedabhAva rAkhIe che kharA? rAkhavAthI AghAtapratyAghAtane lIdhe duHkhanI paraMparA anubhavIye chIe kharA ! ga, daMbha, pAkhaMDa, Atma vaMcanA cheDI daIe che ? prasannatAne kadI na tajIe, prasanna sI sthitimAM rahIe. lIlA raMganA cazmAthI jotAM badhuM lIluM dekhAze-lIlA lahera thaze. samabhAva keLavavAthI ApaNe sukhI thaIzuM. ApaNe kuTuMba-parivAra paNa sukhI thaze, ane AdhyAtmika vikAsa thatAM mukti gAmI thaIzuM. derAsara ane caityavaMdana-stavana vagerenA pustake ApaNane badhAne anubhava che ke amadAvAda zaheramAM kadAca koI paNa derAsara evuM nahIM hoya jyAM dhArmika pustake suMdara, vyavasthita ane hAthamAM levA game tevA heya. - lagabhaga dareka derAsaramAM gaMdA, phATelA tuTelA, are, udhaI khAdhelA. pustako bhaMDAra upara ke AgaLa pAchaLa paDelA dekhAya che paraMtu tenI jANe keIneya paDI nathI. ' khAsa karavA jevI bAbata e che ke 2, 3, 4 ke pAMca suMdara pustaka ja derAsaramAM rAkhavA. sArA puMThA caDhAvelA suMdara, svaccha, sughaDa pustake vyavasthita rAkhavA joIe. derAsarajInA kAryakartAo AnI neMdha le ! sujJa jane ! vadhu lakhavA jevuM che kharuM? Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 ApaNA deha viSe eka camatkArika hakikata A zarIra upara ApaNane darekane keTale badhA prema che ! mAhu che! AtmA rUpI prabhune TakAvI rAkhI manuSya jIvananuM dhyeya saphaLa karavA mATe deha rUpI ma`diranI avazya jarUra che. paraMtu kudaratanI karAmata te juo--A deharUpI adbhuta mazIna ane bIjI aneka jAtanI vastu utpAdana karatAM mazInAmAM je mukhya taphAvata jaNAya che te joine dehanI kharekharI prakRti ApaNane mAluma paDe che. bIjA yaMtrAmAM kAcI, halakI, gaDhI, anAkarSIka vastue nAkhavAmAM Ave che paraMtu jyAre utpAdita vastue bahAra Ave che tyAre pAkI, suMdara, AkaSarNAMka, lalacAvanArI, leAbhAvanArI dekhAya che, ane pekIMga vagere karyAM pachI te puchavuM ja zuM! ane have jue zarIrarUpI yaMtra jemAM kevA kevA jAta jAtanA ane bhAta bhAtanA suMdara sudara ane kImatI mulyavAna khAdya ane peya padArtho ApaNe dararoja nAMkhIe chIe paraMtu zarIranI zoSaNakriyA bAda je phInIzDa preADakaTa bahAra paDe che te! narI dugaMdha ane khadakhe vALI. ApaNane peAtAne paNa te tarapha ghRNA ane tiraskAra upaje che ne ! ane chevaTe eka divasa nakkI A dehanuM zuM thavAnuM ? bhasmIbhUta. mANasane meATAmAM moTo bhaya mRtyuna-mRtyu ne janma sAthe nirmANa thayelu che te ApaNe jANIe chIe chatAM dehanI Asakti bhaya utpanna kare che. jo mANasa bheda mAna samaje-deha ane AtmA bhinna che ema abhyAsathI manamAM ThasAvI de to te jarUra ni ya thaI jAya. badhA A dhamemAM kahe che ke AtmA ajara che, amara che, tene agni khALI zakatA nathI, zasro chedI zakatA nathI, pANI bhIMjavI zakatuM nathI, pavana sukavI zakatA nathI. AtmA acchedya, adAhya, alaidya, tathA azeSya che - niHsadeha, nitya, Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 151 sarvavyApaka, acaLa, sthira ane sanAtana che. deha rUpI ghara jINu thAya tyAre jUnuM ghara choDI navu zarIra dhAraNa kare che. mATe abhayanuM tattva dhAraNa karI, A deha upara meha, mamatA, ke bharesA rAkhyA vagara, tathA mRtyunA bhaya upara bheda jJAnanA abhyAsathI jaya meLavIne, saMsAranI pharaja khajAvatAM, jaLakamaLavat rahI A manuSya dehane eve suMdara upayAga karIe ke jethI echAmAM ochA bhavamAM azarIrI thavAya : dehanA aMdhanamAMthI kAyamI muktiH paramasukha siddha dazA. * guru guru sadguru ne eka anubhavI vRddha jainabhAI e A dhArAmAMthI ajavALAmAM " nAmanA pustaka lakhyA che te ghaNAnA vAMcavAmAM AvyA haze. eka bIjuM su Mdara pustaka 'sadguru mahimA' che jemAM sadguru kAne kahevAya tathA sadguru bhakti, vinaya, aNutA kevA hAvA joI e tenu anupama darzIna che. " gurU kRpA e meAkSanuM mULa che.' 1 * AvA sadguru kAM maLe ? sadbhAgI jIvane tenI tIvra bhAvanA hAya tA yathA kALe sadguru maLI rahe che ema anubhavIe kahe che, ane ziSya jo zaraNAgata bhAve samarpaNa kare teA sa MsArasAgara pAra utarI jAya che. sadgurunI zodha mumukSue prAcIna samayamAM karatA, arvAcIna samayamAM paNa kare che, karatA ja haze, paraMtu akhA-bhAIne thayele anubhava savidita che : 4 guru thaI beThI hAMze karI, kaDe pahANu zake kema tarI ? ane, jo guru peAte ja na tarI zake tevA hAya teA pachI te beThe paththara nAva jevI dazA thAya jyAM guru leAbhI ziSya lAlacu hAya. kahevAtA sAdhu ajJAna bhaktajanAne jyAtiSa, derA, dhAgA, maMtara jaMtara, yajJa, vageremAM aMdhazraddhA utpanna karI peAtAnuM mahattva TakAvI rAkhatA jaNAya che ! ! Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153. A jamAnAne avasapI`NI kALa -- kaLiyuga kahevAya che tethI jyAM jyAM guru-mATA saMta-sajjana haiAya tyAM tyAM jarA jarA nirIkSaNa karavA jevuM kharUM. vrata, mahAvrata - nIti niyamanuM keTaluM pAlana thAya che tenA jarUra khyAla Ave. parigraha vratanA bhaMga Dagale pagale dekhAya che ? jJAnamaya kriyA kAM kAM DhekhAya che ? eka bAju dhanA anuSThAnA-mahAsavA jaNAya che ane varase varasa navA vikramA sthapAtA jAya che, tyAre khIjI khAju aMdhArI kha jaNAya che. samAcAra patre lagabhaga dararoja lakhe che ke rASTranA leAkazAhInA dareka kSetramAM garIbI, bekArI, lAMcarUzvata, gharacArI, bhraSTAcAra, lUMTa, khUna, vagere vagere vadhatAM ja jAya che jenA AMkaDA vAMcatAM kapArI chUTe che. dekhAtA dharamanI pAchaLa rdabha, pAkhaMDa, lAlasA, ADaMbara DokIyA karatAM dekhAya che. jaina sAdhuthI dhana, makAna, phrAna, lAiTa, vagere rakhAya kharU ? samAjane tathA guruone khAsa vicAra karavAnA samaya ghaNeA ja pAkI gayA che. 'jJAnanI pUjA '--jJAna pa camI satI mANekadevI caritramAM ' jijJAsA '(kara vicAra te pAma) nAmanA eka nAnA lekha cheH - - " jijJAsA e jJAnanuM pagathiyuM che. jJAna phakta vAsakSepathI pujavA mATe agara jJAna pUjA khelavA puratu nathI paraMtu jJAnasAdhanA pUrNAMka - puruSA pUrNAMka - meLavavA mATe che ane tyAre ja jJAna rUpI dIpaka ajJAna rUpI aMdhakArane dUra kare che ane te jJAnane vaMdana che." vikrama sa. 2036nI sAlamAM paNa ApaNe kharekhara jJAna pUjA karIe chIe kharA ? 'jJAnanI pUjA' phakta popaTanI mAphaka eka jaDa kriyA tarIke kheAlI javAmAM Ave che ane pachI pustaka ke pAthI upara dhana - rUpIyAnI noTo ke rokaDa nANuM mUkI, tenA upara vAsakSepa nAkhavAmAM Ave che ane jJAna pUjana pUrNa thayuM manAya che. varase Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 varasa A vidhi cAle che. keTalAka leke daraja upara pramANe jJAna (dhana) pUjana karI munizrI pAse vAsakSepa nakhAve che ane munizrI paNa maMtra bhaNI dararoja nAkhe che - hetu banne jaNa jANe che. kArataka suda pa-jJAna paMcamIne divase paNa upara pramANe vidhi pracalita che. cheDa bAMdhavA, jJAna ane jJAnanA upakaraNonuM pradarzana karavuM, zobhA mATe ramakaDAM vagere mUkavA ane upara pramANe jJAnapUjA karavI. te mATe to A pAMcama lAbha pAMcama kahevAya che ne ?! jJAna pUjananA nANune upaga paNa jAtajAtane thate jovAmAM Ave che. jijJAsu hoya te joze, jANaze, vicAraze ! strIoe vicAravA jevuM kharuM? vIsamI sadI purI thavA AvI che. jJAna vijJAna AgaLa vadhe che. kaLIyuga AgaLa vadhe che. sAthe sAthe guMDAgIrI, cerI, lUMTa, khUna AgaLa vadhe che. kapa kALa dekhAya che. strI puruSa samevaDI che. e keIna gulAma nathI. paraMtu zebhA rUpa manAtA kAna nAkanA viMdhamAM parevAtA kimatI zaNagAra tathA hAthe page paherAtA kimatI AbhuSaNo e gulAmInA cihno gaNAya kharA ? have taskare kAna teDIne, gaLAmAMthI kheMcIne ghareNuM taphaDAve che te bhayathI ochA thAya ? kharA athavA nakalI banAvaTI paherIne saMtoSa mAnavAne ! anukaraNa phagAvI daI UMDA vicArapUrvaka sAdAIthI zobhA vadhe tevuM jAta jAtanA mahilA maMDaLo vicAraze kharA ? brITIza ramata - krikeTa ApaNa svataMtra bhAratamAM haju paNa A ramatanI bolabAlA che ane ApaNuM karaDe bhAratIya ramata vize (!)-strI, puruSa, bALakedhaMdhAdArI krikeTanI ramata pratyakSa ke parekSa rIte joIne athavA sAMbhaLIne ullAsa, AnaMda romAMca anubhave che! are, zarata lagADe che Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 chAzavAre paradezI TIme ane lAkhkha rUpIyAnI hAra-jIta kare che. TesTa meceA ramavA Ave che tyAre dezamAM keTalI avyavasthA thAya che tenA abhiprAyA samAcAra patrAmAM AvyA ja kare che te Apa sarva vAMcatA ja haze. ApaNe saue joyu che ke zaheramAM peLAnA khAMce khAMce, galIc galIye, sAMkaDI zerIomAM, are, sariyAma rastA upara paNa nAnA meTA bALako (!) ela-beTa rame che. gaTaronA DhAMkaNA kADhI sTampresa geAThave che ane khetAja bAdazAhanI mAphaka, jeTalu khaLa hAya teTalA khaLathI phakta phaTakAja lagAve che. te vakhate je dhAMdhala, dhamAla, dheAMghATa, thAya che te teA anubhavanAra ja jANe. kAyadA, vyavasthA tathA nyAyamAM Anu pratibiMba paDatu ApaNane sane jaNAya ja che, vAMcako jarA nirIkSaNu karaze te ghaNuM jJAna tatha! gammata maLaze ! ApaNA emeTara bhAratIya khelADIe jyAre jyAre A agrejonI ramata rame che tyAre tyAre tana, mana, AtmAnA kayA kayA guNA keLavAtAM tathA vikAsa pAmatAM Apane jaNAya che ? krIkeTane mukhya guNa kheladIlInA eka aMza paNa dekhAya che? mATe bhAge te zIstahInatA jaNAya che ane rAhadArInA jarA paNa khyAla rAkhavAmAM AvatA nathI. badhA leAkeA A naphaTAi ane bela vAganArane thatu nukasAna jue che chatAM AMkha ADA kAna kare ja che ne ! ane bicArA mAbApa ! jemane peAtAnAM mALakAnu dhyAna rAkhavA jevA samaya ke ciMtA nathI temanI sthiti kharekhara dayAjanaka che ! A ramatathI A dezanA yauvana dhananA tathA samaya, zakti ane sAdhananA bagADa sivAya koI paNa moTo phAyado dekhAya che khare ? dezI jane A mAmata gaMbhIra vicAraNA karaze kharA ? kemake rAjakAraNIone te 'calatA hai se calane de 'nI nItimAM rasa heAya che, A ramatamAM mAnasika gulAmI dekhAya che kharI ? bIna kharcALa tathA samaya, zakti, sAdhanano durUpayoga na thAya tevI tathA pablIka-janatAne Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 zArIrika trAsa nukasAna na thAya tevI svadezI ramatane vicAra karavA je lAge che ja. pAriSThApanikA samiti amadAvAda jevA zaheramAM upAzrayanA vahIvaTadAra tathA TrasTI zrAvaka bhAIoe A bAbatane khAsa tAtkAlika prabaMdha karavA je cheH mAtru, gadu tathA kA5nuM pANI, vagere paraThavavA mATe ghaNuM upAzrayamAM khAsa karIne sAdhujInA upAzrayamAM goThavaNa thayelI jaNAya che paraMtu haju paNa sAdhvIjIo narI jaDatAthI piLamAM, upAzraya AgaLa, piLanA khuNe khuNe athavA khulI saDaka upara mAtrunI kuMDIo tathA gaMdA pANInI Dele tathA katharoTo reja paraThave che je Arogya virUddha tathA trAsadAyaka (nyusansa) che, eTaluM ja nahi paNa zAsananuM ahita. kare che kemake paradharmIe tathA jaina dharmIo paNa A gaMdI prathAne tiraskAre che ane dharmanI niMdA tathA dhRNA kare che. vadhu lakhavA jevuM che kharuM? Apa ja vicAre. * * jaina dharmanA traNa tattva (1) sudeva nuM varNana meLuNuM sUtramAM che. aDhAra doSa rahita vItarAga prabhunA guNe suMdara rIte darzAvyA che. prasaMgopAta jyAre jyAre saudharma-iMdra bhagavAnanI stuti kare che tyAre A pATha bele che tethI te sUtranuM bIjuM nAma zaka (idra) stava (stuti) kahevAya che. iMdra A sUtra name jaNANe jia-bhayANuM sudhI (gAthA 9) bele che. (2) suguru nuM varNana paMciMdiya sUtra-guru rathApanA sUtramAM che. temAM AraMbha parigraha rahita guru mahArAja kevA hovA joIe temanA 36 guNonuM varNana che, (3) sudharma: ahiMsA parama dharma : dayA, karUNA anukaMpA. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suguru dAdAsAheba zrI pAzcacaMdrasUrIzvarajI kRta zrI gautamasvAmine laghu rAsa (artha kartA: zrI sAgaracaMdrasUrIzvarajI) (gAthA chaMda) siri vasubhUI patto, mAyA puhavIya-kucchi-saMbhu, gaNadhAra iMdabhUi, geyama gutto suhaM disa. 1 (copAI chaMda) rayaNa-vihANe, thaye prabhAta, gautama samarUM jagavikhyAta, ddhi vRddhi jasu mahimA ghaNI, paya seve dharaNInA dhaNI. 2 gautama svAmi labdhi-nidhAna, gautama svAminave nidhAna, sura-gI-tarU-maNi gautama nAma, je nAma tevo pariNAma. 3 guruvara gAma janmane DAma, gautama taNA kare guNa-grAma, sahue leya bAlA paNa lage bhaTTa caTTa bahulA lage. 4 gautama giruo guNa-bhaMDAra, kaLA bahetara pAme pAra, cauda vidyA jeNe abhyAsI, jAgata-jota jisI mana vasI. vIra jina cauda sahasa zIba, te mAMhi hile sujagIza, tasu paya vaMdu nAmuM zIza, Aza phaLe mananI nizadIza. 6 gItAratha padavInA dhaNu, sUrIzvara jasu mahimA ghaNI, gautama-maMtra sadA samaraMta, tatakhaNa vidyA sahu kuraMta. 7 tinuM praNamuM, vacane saMthavu, eka citta citte ciMtavuM, zrI gautama gaNadharanuM nAma, mahimA moTe guNa-maNidhAma. 8 uThatA beThatA sahI, paMtha cAlaMta hiyaDe grahI, gautama gautama kahetAM mukhe, sahu kArya te sIjhe sukhe. 9 gautama nAme Arata TaLe, gautama nAme vaMchita phaLe, gautama nAme nave rega, gautama nAme pAve bhega. 10 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 157 gautama nAme nAse vAdha, gautama nAme parama-samAdha, gautama nAme durjana dara, gautama nAme harakha bharapUra. 11gautama nAme haya gaya vAra, gautama nAme sulakhaNa nAra, gautama nAme suguNa suputra, gautama nAme sahue mitra. 12 gautama nAme occhava haya, gautama nAse na parAbhava keya, gautama nAme maMgala tUra, gautama nAme kUra - kapUra. 13 gautama nAme jya saMgrAma, gautama nAme svAma, gautama nAme vinaya viveka, gautama nAme lAbha aneka. 14 gautama nAme na chIpe pApa, gautama nAme TaLe saMtApa, gautama nAme khape savi kama, gautama nAme hoya ziva-zarma. 15 ghaNuM ghaNuM have kahiye kiyuM ? theDe tame jANaje IchyuM, gautama samaratAM jAgiye, je lahiye te te mAgiye. 16 (kaLaza - zArdUlavikrIDita chaMda) iltha gautama-saMstutiH suvihitA, caMdraNa pArdhAdinA, bhakti - phIta - mudA - lacena gaNabhUta - pAdAMburuTa - caMcanA, tasyAH maraNuM prabhAta-samaye, kurvatti caMgAtmaka, te nitya manasa samIhita-phala, so labhattetarAma. 17 zrI gautama svAminA laghu rAsanA artha zrI vasubhUtinA putra, tathA zrI pRthvI nAmanI mAtAnI kukhathI janmelA, gautama nAmanA travALA tathA gaNadhara-padavI ne dhAraNa karanArA zrI idrabhUti gautamasvAmi amane sukha Apa. 1 rAtrI vyatIta thaI prabhAta thayuM, te ja samaye jagatamAM vikhyAta evA zrI gautama gurunuM nAma huM smaraNa karuM chuM. temanA nAma samaraNathI smaraNa karanAra AtmAnI RddhinI vRddhi thAya che, ane te AtmAne mahimA eTale yaza, AbarU, kIti ghaNuM vadhe che. rAjA mahArAjAe paNa gautama gurunA caraNanI sevA kare che. 2. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 zrI gautama svAmi 28 athavA aneka labdhinA bhaDAra che. zrI gautama svAminA nAma smaraNathI jIva nave (9) nidhAna pAme che, kAraNa ke manovAMchita paDhA pUrNa karanAra divya-gau (eTale kAmadhenu) nA prathama akSara gau, manAvAMchita phaLanI siddhi karanAra divya--tarU (eTale kalpatarU, kalpavRkSa) nA prathama akSara ta, ane manavAMchita kAnI siddhi karanAra divya-maNi (eTale ciMtA dUra karanAra ratna-- ciMtAmaNi) nA pahelA akSara ma-e traNe akSaro ekaThA thaI jAve gautama'" nAma anya hAya tema lAge che ane tethI zrI gautamasvAmi potAnA nAmanA guNu pramANe manavAMchita phaLa Ape ja emAM zu Azcaya che? 3 zrI gautama svAminA janmanuM sthAna 'guvvara ' nAmanu' gAma che. AmAlavRddha sau leAkeA nAnA moTA sa manuSye temanA guNanA vakhANu kare che. vaLI aneka bhATacAraNA temanI " Alage 'eTale sevA kare che, 4 gautama moTA guNanA bhaMDAra, mhAMtera kaLAnA pAragAmI, tathA cauda vidyAonA abhyAsavALA che, te caude vidyAe jAgatI jyeAtinI mAphaka temanA manamAM vaselI che. : [ cauda vidyA 6 aMga + 4 veda = 10, (11) mImAMsA (12) nyAyanA vistAra, (13) purANu ane (14) dha zAstra] athavA [cauda vidyA : (1) noA-gAminI (2) parakAya--pravezinI (3) rUpaparAvati nI (4) staMbhanI (5) mAhinI (6) suvarNa -siddhi (7) rajatasiddhi (8) madhatheAbhinI (9) zaka-parAjayanI (10) rasa-siddhi (11) vazIkaraNI (12) bhUtAdi-kramanI (13) sarva saMpat-karI (14) zivapadma-prApiNI. ] zrI mahAvIra prabhunA 14000 ziSyA hatA te sava mAM prathama eTale agresara, mujagIza eTale manavAMchita pUranAra athavA jagatamAM sArI rIte pUjya, evA zrI gautama svAminA caraNamAM mastaka namAvIne Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 huM vaMdana karuM chuM jethI mArA mananI sarva AzAo sadA niraMtara phaLIbhUta thAya. | gItArtha eTale sUtra ane arthanA jANakAra, "sUrIzvara ? padavInA dhaNI, jemane jagatamAM ghaNo mahimA che evA zrI gautama svAmine maMtra smaraNa karanArane tatkALa sarva vidyAo kurAyamAna thaI prApta thAya che. AvA gautama svAmine huM kAyA (zarIra)thI praNAma karuM chuM, vacanathI temanI stuti karUM chuM, ane ekAgra manathI temanuM dhyAna dharUM chuM, kAraNa ke temanA nAma maraNane mahimA moTo che ane guNarUpI maNione bhaMDAra che. AvA camatkArI nAmane uThatAM, besatAM, temaja raste cAlatAM, hRdayamAM dhAraNa karatAM "gautama" "gautama " e pramANe nAma mukhethI belatAM, temanA sevakanA badhAM kAryo sahelAIthI siddha thAya che. 9 - zrI gautama svAminA nAme sarva prakAranI pIDA TaLe che, sarva prakAranA manavAMchita phaLe che, kaI paNa rega AvatuM nathI, tathA smaraNa karanAra jIva sarva prakAranA joga vilAsa pAme che. 10 zrI gautamasvAminuM nAma japavAthI sarva prakAranI vyAdhio nAza pAme che, jIva parama samAdhi-zAMti pAme che, dUrjana dUra bhAgI jAya che, tathA jIva bharapUra harSa-saMpUrNa AnaMda pAme che. 11 zrI gautama svAminA nAmanuM dhyAna karavAthI haya eTale gheDAnA tathA gaja eTale hAthIonA "vAra" eTale sainya-samUha maLe che, sArA lakSaNavALI patnI maLe che, sArA guNavALA zreSTha putra maLe che, tathA badhA mitra thAya che. (keI duzamana thato nathI). 12 zrI gautama svAminA nAme occhavanI prApti thAya che, koI paNa prakAranA parAbhava-duHkha, apamAna, parAjaya-thAya nahIM, mAMgalika vAjiM vAgavA lAge che, tathA kUrakapUra eTale uttama prakAranA bhejana maLe che. 13 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautama svAminA pavitra nAma smaraNathI yuddhamAM vijaya maLe che, svAmI - zeTha rAjI thAya che, vinaya eTale namratA tathA viveka eTale hita-ahitanuM bhAna A be guNa Ave che, tathA aneka prakAranA lAbhanI prApti thAya che zrI gautama svAminA nAma lenAra pAse pApa chupuM rahe nahIM - pApano nAza thAya che, sarva prakAranA duHkho dUra thAya che, sarva prakAranA karma khapI jAya che-nAza pAme che, tathA ziva-zarma mekSa-sukha maLe che, 15 have ghaNuM zuM varNana karIe? TuMkamAM tame nizcayathI ema jANI le ke zrI gautama svAminuM nAma smaraNa karatAM jAgIe eTale sAvadhAna thaIne yAda karIe te nAma smaraNanA mahimAthI jIva je IcchAo kare te tene phaLe (kaLaza saMskRta bhASAmAM che tene artha :) bhakti eTale bahumAna pUrvaka utpanna thayela, phIta eTale ujavaLapavitra, mudA eTale harSanA, Alaya eTale sthAnarUpa, aneka gaNadharanA caraNakamaLane sevavAmAM bhramara sarakhA, evA zrI pAcake A prakAre zrI gautama svAminI manohara stuti banAvI che te manahara stutinuM je caMgAtmakA-suMdara AtmAo prabhAta samaye smaraNa kare che te haMmezAM manavAMchita phaLa tarata ja meLave che. rAsa - artha saMpUrNa 16 17 prathama rasa nimagna; daSTi yugma prasanna, vadana-kamalamaMkaH kAminI saMga zUnya karayugamapiyatte zastra saMbaMdha vadhya, tadasi jagati leke, vItarAgaratvameva. (jeo zAMtarasamAM tallIna che, jemanI be AMkhe prasannatAbharI che, jemanuM mukha kamaLa samAna che, jemane be strI saMga rahita che, jemanA banne hAtha keI paNa jAtanA zastra hathiyAra rahita che evA eka ja sudeva vItarAga paramAtmA ja che. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 161 muni zrI udayavaMta kRta zrI gautamasvAminA meATA rAsanA a ( pahelI DhALa ) ( paDelI DhALamAM gautamasvAminA mAtA pitA, gAma ta temanA svarUpanuM varNana che. ) jemanA caraNa kamaLamAM zrI lakSmIdevI vAsa kare che tevA jinezvara zrI mahAvIrasvAminA kamaLa jevA pagamAM praNAma karIne kavizrI, sAla nAmanu vRkSa jema zreSTha gaNAya che tevA muni zreSTha sadguru zrI gautamasvAminA rAsamAM kahe che : he bhavya loka ! mana, tana ane vacana ekAgra karIne A rAsa tame! sAMbhaLeA jethI tamArA deharUpI gharamAM maghamaghAyamAna guNNAnA bhaMDArane nivAsa thAya. 1 A pRthvInA paTa upara suthebhita jabudvipamAM zrI bharatakSetra Avela che temAM magadhadezamAM duzmananA lazkaranA khaLanuM khaMDana karanAra zreNika mahArAjA rAjya karatA hatA. te magadha dezamAM dhanadhAnyathI bharapUra ' gulvara ' nAmanuM gAma hatu. jyAM leAkeA guNavAna hatA. te gubbara gAmamAM vasubhUti nAme brAhmaNa rahetA hatA. temane pRthvI nAmanI patnI hatI. temanA ( vasubhUti pitA tathA pRthvI mAtAneA) jagata mAMDaLamAM prasiddha evA IndrabhUti nAme putra hatA. te indrabhUti vividha prakAranI cauda vidyAnA pAragAmI hatA. temanuM rUpa joI ne strIo AkarSAtI hatI. temanAmAM vinaya, viveka, sArA vicAra vagere maneAhura guNanA samuha hatA. temanuM su Mdara-pramANavALuM zarIra sAta hAthanI UMcAIvALu hatu, ane rUpamAM te raMbhA-pati iMdra jevA hatA. 3 IndrabhUtinI AMkheA, sukha, hAtha tathA paga jANe pANImAM kamaLa paDhayA haiAya tevA komaLa hatA, ane temanuM jhaLahaLatuM teja te jANe tArA, caMdra ane sUryane AkAzamAM bhagADhI mUke tevuM hatuM. lAka 11 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 cADI khAIne (IrSAthI) kahetA hatA ke A IndrabhUtie te anaMga (aMga rahita) evA kAmadevane paNa potAnA rUpathI nirAdhAra karI dIdhuM hatuM ane dhairya guNamAM te te merU samAna hatA ane gaMbhIratAmAM sAgara samAna hatA. temanuM anupama rUpa joIne keTalAka loko kahetA hatA ke kaLiyuganA bhayathI badhA sadaguNo eka IndrabhUtimAM AvIne vasyA che, athavA nakkI pUrvabhavamAM temaNe jinezvara devanI pUjA karI haze jethI svarUpavAna raMbhA, padmA, gaurI, gaMgA, tathA kAmadevanI patnI rati ema vicAre che ke ame vidhithI (brahmA, nasIbanA devathI chetarAyAM chIe (kemake vidhie gautamasvAmine amArAthI caDhiyAtuM rUpa ApI dIdhuM.) AvA IndrabhUtinI AgaLa budha, gurU ke kavi paNa TakI zake nahi. teozrI pAMca guNavAna zinA parivArathI viMTaLAyelA cAlatA hatA. mithyAtvanI buddhithI mehita evA zrI IndrabhUti, haMmezAM yajJa karma karatA. AvA chaLa chatAM, AgaLa temane vizuddha evuM kevaLajJAna tathA kevaLadarzana thaze. (vastu chaMda) jaMbudvipamAM bharatakSetramAM pRthvI taLa, upara AbhUSaNa samAna magadha deza che jyAM zreNika rAjA rAjya kare che tyAM suMdara guvara' nAme gAma che. tyAM suMdara vasubhUti nAme brAhmaNa vase che. tenI patnI pRthvI che temane sakaLa guNanA samuha tathA sauMdaryanA nidhAna rUpa putra che. te putra vidyAe karI mane hara che ane - gautama nAme ghaNA ja jANItA che. (bIjI DhALa) ( A bIjI DhALamAM arihaMta paramAtmAnA 12 guNa- -8 prAtihArya tathA 4 atizayanuM, tathA tIrthaMkaranI adbhuta pAMtrIsa guNavALI vANInuM varNana che.) Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 163 A avasapaNa kALanA chellA tIrthakara zrI mahAvIravAmi, kevaLajJAna pAmyA pachI, caturvidha saMgha pratiSThita karI, pAvApurI padhAryA. vIra prabhunI sevAmAM cAra nikAyanA (1. bhuvanapati, 2. vyaMtara, 3. tiSa, 4. vaimAnika) deva devendro hAjara rahetA hatA. pAvApurImAM dee samavasaraNuM racyuM jenI bhavyatA joI mithyASTivALA le ke kheda pAmatA. traNa bhuvananA guru zrI vIra prabhu samavasaraNamAM dee vikula siMhAsana upara bIrAjyA teja kSaNe miharAja jANe dizAonA cheDe bhAgI gayA. cAra kaSAya-krodha, mAna, mAyA, (lebha), tathA ATha mada ( jAtimada, kuLamada, baLada, addhimada, tapamada, vidyAmada, rUpamada, lAbhamada) te prabhune jotAM ja, jema divase cira nAsI jAya tema, nAsI gayA. devatAo .kAzamAM rahyA chatAM samavasaraNa pAse devaduMdubhI vagADatA hatA kemake dharmanA mahArAjA vAjate gAjate tyAM AvI pahoMcyA hatA. 10 devoe tyAM phUlenI vRSTi karI. cesaTha Indro prabhu pAse sevA cAcatA hatA. prabhunA mastaka upara traNa chatra zobhatA hatA ane prabhunI banne bAjue deve cAmara DhALatA hatA. A pramANenuM jinezvaranuM svarUpa joI jagata meha pAmatuM hatuM. 11 prabhunI vANI upazamarasa-zAMtarasathI bharapura hatI jANe megha samAna varasatI na hoya ! ane te vANuM eka jana bhUmimAM sAMbhaLI zakAtI hatI. joke te vANInI prazaMsA karatA hatA. jinezvara zrI vardhamAna svAmine tyAM AvelA jANIne deve, manuSya, kinnaro tathA rAjAe tyAM samavasaraNamAM AvavA lAgyA. 12 prakAza puMjathI jhaLahaLatA deva devendrone AkAzamAM vimAnamAM raNajhaNATa karatAM AvatAM joIne, indrabhUti gautama manamAM vicAravA lAgyA ke amArA yajJa cAle che tethI devatAo AvatA jaNAya che. 13 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 paraMtu te devadevendro te chUTelA tIranI mAphaka, AnaMdabhera, zrI vIra prabhunA samavasaraNamAM pahoMcI gayA. te vakhate zrI IdrabhUti gautama abhimAnapUrvaka belavA lAgyA ane te vakhate temanuM zarIra kodhathI kaMpavA lAgyuM. 14 ajJAnI lo ke jANatAM na levAthI game tema prabhunA vakhANa kare paraMtu buddhizALI devatAo Ama kevI rIte bharamAI gayA, bheLavAI gayA? mArAthI vizeSa jANakAra koNa hoI zake ? mane me parvata sivAya bIjI kaI upamA ApI zakAya ? (vastu chaMda) kevaLajJAna pAmIne, saMsAranA lokone tAravA mATe, devAthI pUjAtA paravarelA zrI vIra prabhu pAvApurI (a-pApAnagarI) padhAryA, tyAM devee parama sukha prApta thAya tevuM samavasaraNa racyuM. zrI jinezvara prabhu, jagatamAM sUrya samAna jJAnaprakAza phelAvavA mATe, devoe celA siMhAsana para besI, upadeza ApavA lAgyA tyAre manahara jayajayakAra saMbhaLAvA lAgyA. (trIjI DhALa) (A trIjI DhALamAM zrI IndrabhUti huMkAra karI prabhu sAthe vAdavivAda karavA jAya che paraMtu pitAne zaMsaya dUra thatAM zrI IdrabhUti temanA bhAI agnibhUti-vAyubhUti tathA bIjA ATha vidvAna brAhmaNe dIkSA laI zrI vIra prabhunA agiyAra gaNadhara bane che.) have vipra indrabhUti abhimAna rUpI hAthI para svAra thaI, mArA jevo vAdI-sAnI koNa che?" evuM mithyA abhimAna karI, jyAM zrI vIra prabhu hatA tyAM javA upaDayA. 17 zarUAtamAM jotAM eka jana bhUmimAM samavasaraNa joyuM ane dase dizAomAMthI devIe tathA denAM samuhone tyAM AvatAM joyAM. 18 samavasaraNamAM navA ghATanAM maNimaya tAraNe, daMDa, dhajA vagere zobhatAM hatAM. tyAM parSadAmAM vera jhera bhUlI jaI prANIsamUha Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 165 bIrAjamAna hatuM. prabhunI sevAmAM A prAtihArya bhatAM hatAM. (1. azokavRkSa, 2. surapuSpavRSTi, 3. divya dhvani, 4. cAmara, 5. siMhAsana, 6 bhAmaMDaLa, 7. devaduMdubhi, 8. chatra.) 19 samavasaraNamAM deve, manuSya, kinnara, asurendro, IdroIndrANIo, rAjA mahArAjAo prabhunA caraNa kamaLa sevatAM IdrabhUtie joya, tyAre manamAM camakI vicAravA lAgyA. zrI vIra prabhunuM sUryanA hajAre kiraNa jevuM vizALa rUpa joIne IndrabhUtine lAgyuM ke asaMbhavita vatu saMbhavita lAge tevI A kharekhara IndrajALa che. 21 eTalAmAM traNa jagatanA guru zrI vIra prabhue IndrabhUtine temanA nAma gotrathI bolAvyA ( he IdrabhUti gautama!) ane prabhue pitAnA mukhathI IdrabhUtinA saghaLA saMzaye vedanA padothI dUra karyA. 22 indrabhUtie paNa abhimAna tyajI daI, (pitAno) jJAna-mada dUra karI, bhaktithI prabhu pAse mastaka namAvyuM ane pAMcase ziSya sAthe saMyama vrata aMgikAra karyuM. Ama zrI gautamasvAmi zrI vIra prabhunA pahelA ziSya (gaNadhara) thayA. IndrabhUtinI dIkSAnA samAcAra sAMbhaLI IdrabhUtinA bhAI agnimUrti (pitAnA pAMcaso ziSyo sAthe samavasaraNamAM) tyAM AvyA. zrI vIra prabhue agnibhUtine paNa temanA nAma-gotra pUrvaka bilAvI temane paNa pratibaMdha pamADayA. 24 A pramANe zrI vIraprabhue agiyAra gaNadhara ratno sthApana karyA. (1. IndrabhUti. . agnibhUti. 3. vAyubhUti. 4. vyakta. pa. sudharmAsvAmi. 6. maMDita. 3. mauryaputra. 8. akapita. 9, acaLabAtA 20. avirala. 11. prabhAsa) pachI tribhuvana guru zrI vIra prabhue saMyamanA bAra vratano upadeza karyo. 25 zrI vIra prabhu chaDunA upavAse pAraNuM karatAM karatAM vihAra karavA lAgyA ane gautamasvAmi sakaLa jagatamAM jaya-jaya-kAra thAya tevo saMyama pALavA lAgyA. 23 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (vastu chaMda) abhimAnathI bharelA indrabhUti, kodhathI kaMpatA kaMpatA, tarata ja huMkAra karI samavasaraNa pahoMcyA. temanA manamAM rahelA badhA ja saMzaye zrI vIra prabhue tarata ja dUra karyA. bhavathI virakata zrI gautamasvAmIne badhIbIja-samakitanI prApti thaI ane, upadeza pAmI, dIkSA laI gaNadhara pada prApta karyuM. 27 (cethI DhALa) (A cothI DhALamAM zrI gautamasvAmi aTTApada parvata upara labdhithI cayA--AdIzvara prabhunA putra bharata mahArAjAe bharAvela A covIsInA tIrthakaronA darzana karyA, tathA paMdarase tApane labdhithI khIranA pAraNA karAvyAM. 1500 tApa ne kevaLajJAna paNa upajyu) AjanuM prabhAta suvarNa-suMdara che. Aje paMcelImAM-hatheLImAM punya bharavAno divasa che kemake amRta-varasAvatI AMkhovALA zrI gautama svAminA darzana thayA che. 28 gAdhara zrI gautamasvAmi pAMcase ziSya parivAra sAthe pRthvI para vihAra karavA lAgyA tathA bhavya janene pratibaMdha karavA lAgyA. zrI vIra prabhu samavasaraNamAM bIrAjatA tyAre koIne paNa je kaMI zaMkA thatI te te muni zreSTha zrI gautamasvAmi bhajananA paropakAra mATe prabhunA puchatA (ane khulAsA meLavatA.) 30 zrI gautamasvAmi jyAM jyAM dikSA ApatA tyAM tyAM te dIkSita munine kevaLajJAna utpanna thatuM. pitAne keLavajJAna na hovA chatAM zrI gautamasvAmi A pramANe munione kevaLajJAna pradAna karatA(e Azcaryajanaka che.) 31 pitAnA guru zrI vIra prabhu upara guru bhaktithI daSTirAga rahetA ane te daSTirAgane kAraNe kevaLajJAna temane chaLI rahetuM hatuM-pragaTa thatuM na hatuM. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa, 167 zrI gautamasvAmie sAMbhaLeluM ke potAnI Atma labdhinA prabhAve je aSTApada parvata upara jaIvIse tIrthakaranI pratimAjIne vaMdana kare te te carama zarIrI muni kahevAya. (kevaLajJAna prApta karI chellA zarIravALA thAya eTale te bhave mukti pAme.) 33 AvI dezanA sAMbhaLIne gaNadhara zrI gautamasvAmi aSTApada parvata para javA UpaDyA. (A parvata upara caDhavA 1500 tApase tyAM tapa-sAdhanA karatA hatA te) paMdaraso tApa e muni zrI gautamasvAmine tyAM AvatA joyA. 34 te tApasa vicAravA lAgyA ke amoe tapathI amArAM zarIra sukavI nAkhI halakAM banAvyAM che chatAM paNa ame parvata upara caDavAnI zakti meLavI zakyA nathI, to A hAthI jevI garjanA karate daDha kAyAvALe kevI rIte caDhI zakaze ? A pramANe (pitAnA tapanA madathI) moTA abhimAnathI tApase, manamAM vicAratA hatA eTalAmAM to muni zrI gautamasvAmi jhaDapathI (pitAnI labdhinA prabhAvathI) jANe sUryanA kiraNanuM avalaMbana laI aSTApada parvata upara caDhI gayA. (zrI kaSabhadeva prabhunA putra) cakravartI bharata mahArAjAe nirmANa karAvela aSTApada parvata uparanuM jina maMdira paramAnaMdapUrvaka zrI gautamasvAmie joyuM. daDa, kaLaza, dhajA sahitanuM te maMdira suvarNa ane ratnanuM banAvela hatuM. 37 (atyAre adazya) zrI aSTApada tIrthanA jina daherAsarajImAM cAre dizAe covIsa tIrthaMkaranI pratimAo dareka tIrthaMkaranA zarIranA mApa (tathA varNa) pramANenI rananI banAvelI hatI. (cattArI-aDDadasa-daya) (aSTApada tIrthanA varNana mATe juo- "satI mANekadevI. caritra"nuM pustaka). gaNadhara zrI gautamasvAmie tyAM jaIne mananA umaMga u9lAsa sahita tyAM rahI 24 jinezvarane vaMdana karyuM. 38, Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 vAsvAmine java tyAM tiryakajabhaka deva tarIke hatA tene zrI gautamasvAmie puMDarIka kaMDarIka nAmanA adhyayana saMbhaLAvI pratibaMdha pamADe. 39 aSTApada parvata uparathI pAchA taLeTIe AvIne zrI gautamasvAmie badhA tApasane pratibodha karyo ane nyanA nAyakanI jema te 1500 tApasene sAthe laI cAlavA lAgyA. 40 zrI gautamasvAmi gocarI jaI eka pAtramAM khIra, khAMDa tathA badhI vaherI lAvyA ane te pAtramAM potAno amRta jharata aMguThA rAkhI te badhA ja - paMdarase - tApane eka ja pAtramAMthI pAraNAM karAvyAM. 41 A khIranA prabhAvathI 500 tApamAM zubha bhAva utpanna thaye ane sArA saMdu cu kI gautamasvAminA saMgathI kavaLa-eTale kaci bhojana kevaLa-jJAna rUpa thaze. (500 tApane pAraNuM karatAM ja kevaLajJAna thayuM. ) 42 pachI zrI gautamasvAmi tApa sAthe prabhunA samavasaraNa tarapha AvatA hatA tyAre pa00 tApasane samavasaraNanA traNa gaDha jotAM ja kevaLajJAna utapanna thayuM ane udyota-prakAza thayo. 43 samavasaraNamAM pahoMcyA pachI zrI vIra prabhunI megha samAna gAjatI amRtarUpI vANI sAMbhaLatAM ja bAkInA 500 tApasane kevaLajJAna utpanna thayuM. ( A pramANe zrI gautamasvAminA 1500 tApasa ziSyone kevaLajJAna thayuM paraMtu zrI vIra prabhu taraphanA daSTi rAgane lIdhe haju paNa temane kevaLajJAna prApta thayuM nahIM. ) (vastu chaMda) - upara pramANe anukamathI (500-500-500) kevaLI 1500 tApasa ziSyanA parivAra sAthe pApano nAza karanAra jinanAtha zrI Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 169 vIra prabhune zrI gautamasvAmi vaMdana karavA padhAryA, tathA traNa lekanA nAtha jagata gurunA vacana sAMbhaLI (pitAne kevaLajJAna na thavAthI) pitAnA AtmAnI niMdA karavA lAgyA. tyAre carama tIrthaMkara zrI mahAvIra prabhue gaNadhara zrI gautamasvAmine kahyuM : he gautama! tuM kheda na kara. chevaTe te ApaNe banne eka samAna siddhagati pAmIzuM. 45 (pAMcamI DhALa) (A pAMcamI DhALamAM vIra prabhu gautamasvAmine devazarmAne pratibodhavA mekale che ane prabhu pote Aso vada amAsanI AgalI rAtrIe nirvANa pAme che-paramapada mokSa prApta kare che-gautamasvAmine vilApa-anevivekathI sAcI samajaNa ke prabhu te vItarAga hatA--mAre hirAga khoTo che-ema vairAgyamaya citta thatAM ja Aso vada amAsanI pAchalI rAtrIe eTale kArataka suda paDavenA prabhAta samaye zrI gautamasvAmine kevaLajJAna thayuM.) - pUrNamAnA caMdra jevA ulAsavALA zrI vIra jinendra bharatakSetramAM 72 varSa rahyA thakAM vicaryA. dee racelA suvarNa kamaLa upara potAnA kamaLa jevA paga mukatAM mukatAM zrI vIra prabhu zrI caturvidha saMgha sahita vihAra karatA. AvA AMkhane AnaMda ApanAra devothI pUjAtA zrI vIra prabhu pAvApurI (pApa-purI) padhAryA. 46 ( pitAne nirvANa samaya najIka jaNI, zrI gautamasvAmina daSTiga dUra karavAnA hetuthI) zrI vIra prabhue zrI gautamasvAmine pAsenA gAmamAM dezamAM nAmanA brAhmaNane pratibaMdha karavA mokalyA, ane te daramiyAna ApaNA trizalA-naMdana zrI vIra prabhu parama-pada ekSapada nirvANa pAmyA. devazarmAne pratibodhIne pAchA pharatAM zrI gautamasvAmie prabhunA nirvANa kalyANakanI ujavaNI karavA AvatAM deva-devandrone joIne prabhunuM nirvANa jANa muni zrI gautamasvAmi manamAM judA judA avAja thAya teve kheda karavA lAgyA. 47 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 - he prabhu, Ape ke samaya joIne mane ApanAthI dUra mokalI ApanA nirvANa samaye mane ? Apa te tribhuvana nAtha Apane nirvANa samaya jANavA chatAM mane pAse rAkhavAne badale dUra mekalI dIdhe-Ape te loka vyavahAra paNa na pALe ! he svAmI! tame te A ThIka kAma karyuM !!! zuM Ape ema vicAryuM ke gautama mArI pAse raheze te mArI pAse kevaLajJAna mAgaze! athavA, ema vicAryuM ke nahi maLe te bALakanI peThe mArI pAchaLa paDaze !" 48 "he vIra prabhuH A bheLA bhakatane Ape bheLavIne zA mATe dUra karyo? he nAtha ! ApaNe bannene acaLa prema paNa Ape na sAcavI jA !" Ama vilApa karatAM karatAM vicakSaNa jJAnI gautamasvAmine satya jagyuM ke vIra prabhu te sAcA vIta-rAga sneha rahita hatA. teozrI rAganuM lAlana - pAlana kare ja nahi. A rIte zrI gautamasvAmie potAnuM mana rAgamAMthI vairAgya tarapha vALyuM. 4 kevaLajJAna te gautamasvAmi pAse ulaTa bhera AvatuM hatuM paraMtu daSTirAgane lIdhe dUra rahetuM hatuM. have te daSTi- rAga dUra thavAthI zrI gautamasvAmine sahejamAM ja kevaLajJAna utpanna thayuM. traNe bhuvanamAM temane jayajayakAra thaye ane devee temane kevaLajJAna mahatsava ujavyuM. kavi zrI kahe che ke huM gaNadhara gautamanA vakhANa karuM chuM jethI bhavya jane paNa te pramANe bhava sAgara tarI jAya) 50 (vastu chaMda) zrI vIra prabhune prathama gaNadhara zrI gautamasvAmi 50 varasa grahavAsamAM rahyA, 30 varasa saMyamathI vibhuSita thayA ane tribhuvananA namaskAra pAmatA kevalajJAnI tarIke 12 varasa rahyA. A pramANe zrI gautamasvAmi kula 92 varasa rAjagRhI nagarImAM rahyA ane guNathI manahara evA zrI gautamasvAmi ziva-puramAM sthAna pAmazemokSapada pAmaze. 51 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 171 ( chaThThI DhALa) ( A chaThThI DhALa gujarAtI kAvya sAhityamAM eka suMdara namune che ane muni-kavizrIe ghaNI badhI lokapriya upamA ApI kevalI zrI gautamasvAminI adabhut prazaMsA karI che ane ApaNane zrI gautamasvAminI bhakti karavAthI AjIvana lIlA lahera thAya ane zAzvata sukha maLe te Azaya vyakta karI kAvya saMpUrNa karyuM che.) jema AMbAnA vRkSa upara koyala TahukA kare, jema phUlanA vanamAM sugaMdha maghamaghe, jema caMdana sugaMdhano bhaMDAra che. jema pavitra gaMgA nadInuM pANI mojAne lIdhe uchaLe che, jema suvarNa merU parvata tejathI camakArA mAre che, tema saubhAgyanA bhaMDAra zrI gautamasvAmi zebhe che. 52 jema mAnasa-sarevaramAM rahetA haMsa zobhe che, jema uttama devatAonA mastaka upara survaNa-mugaTo zebhe che, jema khIlelA bagIcAmAM mera zebhe che, jema (ratnAkara) samudra ratnathI jhaLake che, jema AkAzamAM tArAonA samuha camake che, tema zrI gautamasvAmi guNa rUpI vanamAM zobhe che ! 53... jema punamanA divase caMdra zobhe che, jema kalpavRkSanA mahimAthI jagata moha pAme che, jemAM pUrva dizAmAM hajAre kiraNavALo sUrya zebhe che, jema suMdara parvatemAM garjanA karatA siMha zebhe che, rAjAonA mahelamAM jema garjanA karatA hAthI zobhe che. tema jina-zAsana-zaNagAra zrI gautamasvAmi zobhe che. 54 jema uttama kalpavRkSanI DALIo zobhe che, jema saMskArI lekanA mukhamAM madhura bhASA zobhe che, jema ketakI phUlanuM vana sugaMdhIthI maghamaghe che, jema rAjAo bAhubaLathI camake che, jema jina-maMdiramAM ghaMTanA raNakAra madhura lAge che, tema zrI gautamasvAmi labdhiothI zebhAyamAna che. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17ra zrI gautama svAminI bhakita karavAthI jANe ciMtAmaNI (ratna) tathA icchita vastu ApanAra kalpavRkSa hAtha lAgyA che, jANe kAma-kuMbha (IcchA pUrI pADanAra akSayapAtra) ApaNane vaza thaye che, ane jANe kAma-ghenu (IcchA pUrI karanAra gAya) ApaNuM mananI IcchAo pUrI kare che, tathA ATha moTI siddhio dhama-dhama karatI Ave che tema lAge che. pada (praNava akSara eTale . mAyA bIja eTale hI. zrImatI mAMthI pahelo akSara zrI.) pahele praNava akSara (8) le.mAyA bIja eTale (DI) kAnathI sAMbhaLa, ane zrI-matI mAMthI zrI (zrI) letAM traNa akSara ( hI zrI) zelArUpa thAya che, ane pachI prathama su-deva arihaMta tathA siddha paramAtmAne namaskAra karIne vinayapUrvaka AcArya-upAdhyAyanI stuti karIne A ( hI zrI gautamasvAmine namaH maMtrathI zrI gautamasvAmine namaskAra kare. pa7 zaheramAM rahetAM athavA deza paradeza pharatAM je kAMI karIe athavA je kaI vastu mATe prayatna karatA hoIe te vakhate prabhAtamAM uThI, zrI gautamasvAminuM samaraNa karavAthI te badhAM kArya te ja kSaNe siddha thAya che, ane samaraNa karanArane ghera nava nidhi hAjara thAya che. 58 kavizrI udayavaMta munie saMvata 1412 nI sAlamAM zrI gautamaravAminA kevaLajJAnanA divase-kArataka suda ekamanA divase, ( besatA varSanA divase) A kAvya jana upakAra mATe racyuM che. parvanA divase, mahensavanA divase, A rAsa-kAvya prathama maMgalika rUpe belAya che ane tethI Rddhi vRddhi kalyANa thAya che. 59 je mAtAe gautamasvAmine udaramAM dhAraNa karyA te mAtAne dhanya che. je pitAnA kuLamAM gautamasvAmi jamyA te kuLane dhanya che. je sagurue gautamasvAmine dIkSita karyA te (zrI viraprabhune) dhanya che. zrI gautamasvAmi vinayavaMta, vidyAnA bhaMDAra hatA. temanA guNa rUpI Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 pRthvIne! aMta Ave ja nahI', ane temanI kIti vaDanI vaDavAio jema vistAra pAmyA ja kare, OM zrI gautamasvAminA rAsa bhaNavAthI zrI caturvidha saMghamAM AnaMda AnaMda thAya che. kaMku ane caMdananA thApA ( chApA-hAthanA paMjAnI chApa ) devarAveA: mANeka motInA coka purAvA, ane ratnanu siMhAsana besavA mATe banAvarAve. 61 te sihAsana upara besI sadguru deva upadeza Apaze jethI te dezanA sAMbhaLanAra bhavyaMjanAnA kArya siddha thaze ema zrI udayava'ta muni kahe che. zrI gautamasvAmine! A rAsa vAMcavAthI athavA sAMbhaLavAthI lIlA lahera thAya che ane kAyamI sukha-bhIMDAra thAya che. 62 zrI navapallava pArzvanAtha prabhunA pasAyathI khaMbhAta nagaramAM ghera ghera kalyANa maMgaLa thAya ane AnaMdanI vadhAmaNIe Ave. A rAsa je koi bhaNe agara bhaNAve temane ghera uttama mAMgalika mahAlakSmI devI. padhAre ane temanA mananI IcchelI AzAe phaLibhUta thAya tevA kavizrInA AzirvAda che. ! 63. ( zrI indrabhUti-vasubhUti gautama rAsa atha saMpUrNa ) Wan 5 zrI gIranAra tIrthaM zrI hemacaMdrAcArya' mahArAjA kumALapALane A pramANe kahyu hatu ke hAla je gIranAra che te zrI zatru Mjaya tItha nuM pAMcamu zikhara che. pahelA AAzamAM tenuM nAma kailAsa hatuM. bIje ArAmAM ujjayaMta, trIjAmAM raivata, ceAthAmAM svarNAcala ane atyAre pAMcamAM ArAmAM gIranAra che. chaThThA ArAmAM gIranAra 'na bhadra' kahevAze. A tI kevaLajJAna ApanAra che ! * Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * du:kha traNa prakAranAM che : Adhi=mAnasika du:kha, vyAdhi=zArIrika duHkha. upAdhianyanA duHkhe thatu du:kha. 174 saMpUrNa sukha eka prakAranu che : samAdhi-saMpUrNa AnaMda, AtmAnuM sukha, AdhyAtmika sukha H : mukti, mAkSasukha. * * * OMkAra bindu saMyukta, nitya' dhyAyanti yoginaH, kAmada mAda, caitra, kArAya name namaH ajJAnatimirAndhAnAM, jJAnAMjanazalAkayA, netramunmilita yena tasmai zrI gurave namaH ANAe dhammA zuddha zAstrIya draSTie niSpakSapAta vicAra karI AcaravA jevu (1) dara caudase pakhkhI pratikramaNa : 12 mahinAmAM 24 5khkhI pratikramaNa ( adhika mAsamAM e vadhAre) (2) cAra mAsanA aMte pUrNimAnA divase caumAsI pratikramaNatraNa cAmAsI pratikramaNa : kArataka suda 15, phAgaNa suda 15, aSADha suda 15. (3) vArSika tithi paryuSaNA pa` ; bhAdaravA suda 5 nA divase sAMvatsarI pratikramaNa. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (4 46 kArataka suda pUnamanA divase caumAsI pratikramaNu karyA pachI cAmAsu pUrNa thaye kArataka vada ekamane divase cAmANu parivatana. * tame va sacca nissaka ja jaNehi' veIa * 175 ANAe dhammA ema lAge che ke arihaMta paramAtmAnI zuddha ANAnuM sUtra ANAe dhamma " jANavA chatAM keTalIka vastuo rUDhI, para'parA, vyavahAra, mamata, mAna, pramAda ke leAkapravAhane lIdhe catura puruSA, dharma dhudharo calAve rAkhe che thI zrI bAhubaLIjInI mAphaka taraNA pAchaLanA DuMgara dekhAtA nathI eTaluM ja nahi paNa keTalIka vAra vidvAna paMDita puruSe rUDhInI bAbatene pramANita karavA evAM lakhANa kare che jethI bheALA lAke bhramamAM paDe che ane jANakArane Azcaya thAya che--AghAta lAge che. paMDita zrI vIravijayajI 'paryuSaNa' nA caityavaMdanamAM jaNAve che: e nahi parve pAMcamI, sarva samANI ceAthe, bhavabhIrU muni mAnaze, bhAkhyuM arihAnAthe.' tathA paMcamI dina vAMce suNe, hAya vidhI nImA uparanI paMktionA a` mATe zuM kahevuM ? * kaSAya' ane 'zalya' kADhavA ghaNA duSkara che . ja-ghaNA abhyAsathI dhIme dhIme dUra karI nimULa karI zakAya ane tyAre ja mukti paMtha tarapha pragati thAya : bAkI ekalI jaDa kriyAthI mahAna lAbha na ja thAya. dararoja zikSA ApanAra sAdhujanA paNa apavAda kevI rIte hAI zake? tethI ANAe dhamme' sUtra vicAraNIya tathA AdaraNIya che ane te virUddhanI deva-devI-yakSa vagere vagerenI pUjA jevI khAkhatA paNa haiya--tyAgavA yeAgya-ja gaNAya. * * ** Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 A pustakamAM samagra lakhANa zuddha buddhithI, phakta jaina zAsananI prabhAvanA thAya te hetuthI ane jaina dharma tenuM prAcIna gaurava prApta kare tevA bhAvanAnI prerAyuM che ema ame namratApUrvaka kahIe chIe chatAM paNa kaMI paNa vicitra, virUddha ke vivAda jevuM bhAge te zrI vIranA anuyAyI vAcaka vizALa dilathI ane udAra manathI sahiSNutA. bhAva rAkhaze tevI prArthanA tathA abhyarthane che. savi jIva karUM zAsana rasIH micchAmi dukkaDaM IcchAmi sukkaDa. do 5 raDavA-kuTavAne rivAja AjathI lagabhaga pacAseka varamAM pahelAM amArA eka jaina sikSake A "kurivAja" upara eka lekha lakhele te pachI te sAbaramatImAM ghaNuM pANI vahI gayAM che paraMtu A kurivAja samAjamAM jaDa ghAlIne haju paNa cAlu ja rahyo che. A eka lAgaNI janya viSaya che ane te viSe kAMI vizeSa na kahevuM joIe. koI paNa maraNa duHkhadAyaka che jo ke AdhyAtmika dRSTie na hovuM joIe. lagabhaga ApaNe badhA ApaNA aMtarAtmAthI jANIe chIe ke dhArmika dRSTie raDavuM-kuTavuM e dharma bhAvanAnI virUddha cheArtadhyAna che jenAthI mRtaka AtmAne duHkha thAya che ema manAya che ane raDanAra-kuTanAra mahA doSamAM paDe che. ajJAnane lIdhemehane lIdhe A deSamAM paDAya che. janma ane maraNa-saMsAranI ghaTamALa-karmanA ane punarjanmanA siddhAnta pramANe cAlyA ja kare che ane AtmAne mekSa na thAya tyAM sudhI anaMtakALa cAlyA karaze. janmatAveMta, agara, be, pAMca, pacIsa, pacAsa ke eka se varSe paNa janmelAnuM mRtyu nakakI ja che temAM mIna mekha nathI, keTalAka maravAnI aNIe vilAyata Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. amerIkA upacAra karAvavA jAya che ane tyAMnI dharatI upara deha cheDe che. "je jAyuM te jAya.' zrI vIra prabhunA siddhAnta yAda rAkhI jema sAdhu-sAdhvInA kALa samaye ApaNe raDavA-kuTavAnuM karatA nathI tema AjanA mRtyu prasaMge paNa AtmAne samajAvI, ArtadhyAnamAM na paDAya tema vicAravAnI khAsa jarUra che. | dilagIrInI vAta to e che ke dhArmika vRttinA sI puruSe khAsa karIne strIo jeo jIvana daramiyAna sAmAyika, pisaha, pratikamaNa, upavAsa, aThThAI, AMbelanI oLI, upadhAna vagere tapa kare che teo paNa A prasaMge "AtmA karatAM "rivAja" ne mahatva ApI raDAroLa kare che ane addabhUta vAta te e che ke kuTavAnuM mAtra strIone ja hoya che! ema kahI zakAya ke dharma rUpI kherAka AtmAmAM gaye che kharo paNa pacce nathI. tethI ApaNe dhArmika jJAnane pacAvI, keTalAka hiMduomAM maraNa samaye bhajana-kIrtana karavAne rivAja che- kANu mikSaNa" baMdha rAkhI garUDa purANuM besADavAne rivAja che tevI dharma bhAvanAne anukULa vyavasthA samAje vicAravI joIe jethI mRtakanA AtmAne kharekharI parama zakti maLe che ApaNu darekanI bhAvanA hoya che. mRtakanI pAchaLa dharma bhAvanAthI AMgI-pUjA vagere karavAne rivAja che te viSe kaMI kahevAnuM nathI paraMtu kaparo kALa heya tyAre ApaNe AtmAne samajAvIne ArtadhyAne dUra karI, dharmadhyAna apanAvavuM joIe ane raDavA-kuTavAnA rivAjane tilAMjali ApavI joIe ema amAruM namra mAnavuM che. ApaNA dharmaguruoe paNa vyAkhyAna daramiyAna A bAbata ThasAvavA jevI che jethI A kurivAja " jaDamULathI nAbUda thAya. arihaMta vItarAga paramAtmA ApaNane dharmadhyAna tarapha hiMmata, dhIraja, saddabuddhi Ape evI namra prArthanA che. Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 jaina ApaNe jJAnamALAmAM jainanI vyAkhyA zIkhyA chIe. saH jaina kAne kahevAya ? ja: zrI jinezvara bhagavAnanI AjJA mAne tene jaina kahevAya. rAga- 1-dveSa vijetA zrI jinezvara paramAtmAe sthApelA dhama te jaina dharma ane te dharmanA siddhAnta anusare te jaina. have ApaNe jaina dharmomAM zuM joI e chIe ? gacchanA bheda ahu nayana nihALatAM tarata dekhAya che, paraMtu itihAsa e mukhya vibhAganI noMdha le cheH zvetAMbara tathA digaMbara. banne vibhAga jaina che kemake ane potAnI mAnyatA pramANe, peAtAnA jJAnanA ughADa pramANe, zrI jinezvara devanI AjJA mAnavAne dAve kare che ane peAtAnI mAnyatA pramANe kiyA-vidhi karI ame jainadhama pALIe chIe tema peAtAnA aMtarAtmAne hasAve che, A! vibhinna dazAmAMthI banne pakSanA sakucita jene jAta jAtanA aghaDA, kalaha, kajIyA, kaMkAsa tathA kAyadAbAjI karI jinazAsananI avahelanA kare jAya che. zrI vItarAga paramAtmA eka hovA chatAM dAvAduvI karI jaina dhanI badanAmI thAya tevAM kAryAM karatAM paNa zaramAtA nathI ane dalIla mAjIne ceApAnIyAM, akhabAro vagere sAdhane! mAraphata pracAra karI peAtAne satyadhamI gaNAvI, bIjAne utArI pADavAnA--kAdava pheMkavAnA prayatnA cAlu rahyA che jANe pAte bIjA IndrabhUti na heAya ! mamata, aha MbhAva, hAsAtu MsI, vagere kaSAyAne hRdayamAM pALI poSI moTA karI peAtAnA samudAyanA nike mAraphata aphaDAtaphaDI cAle che je vicArakAmAM UDA kheda ane duHkha utpanna kare che. jaina dhama samabhAvanA dharma che samatAnA dharma cheH dhIrajathI sahana karavAnA dharma che: samanvayanA dhama che. anekAMtavAda-syAdvAdanA dha che. A mukhya muddo bhUlI jaI, rAjakAraNanI mAphaka pakSApakSImAM paDI, ApaNA saMgha jaina dharmIne kayAM laI javA mAge che ? ApaNe zA mATe calAvI laie? zA mATe sahana karIe ? amArA hakka, mAlIkI bhAva jANe dharmonA sthaMbha nahAya ! Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ee A lakhANane sArAMza-hetu e che ke jaina saMghanA cAre vibhAge sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA zrI vItarAga paramAtmAnI mULa AjJA ane tenA mulya lakSamAM rAkhI, jaina dharmane pracAra ane prabhAvanA thAya tevA kAryo zraddhA, viveka ane kriyAthI kare. zA mATe najIvI bAbatamAM jaDatA ane custatA rAkhe ? bhegA maLe, AdhyAtmika vAto kare ane bhrAtRbhAvanA ubhI kare te ja khare sAdharmika dharma bajAvyo kahevAya. ema ame mAnIe chIe. zrI zAsanadeva jaina dharmanI ekatA thAya tevI caturvidha saMghane sabuddhi Ape !! ati sarvatra varjayeta kaI paNa vastu vadhu paDatI karavI nahi e eka suvarNa niyama che ane te jIvananA dardaka kSetramAM lAgu paDe che. dharma kSetra temAM apavAda kema hoI zake ! prabhujIne aSTa prakArI pUjA karavAmAM tathA bhavya AMgI. vageremAM viveka buddhinI jarUra jaNAya che. dravyapUjA bhAvapUjAnI ghAtaka hovI joIe ane tethI vItarAgatA keLavAya tevI bhAvanA AvavI joIe. Damare ugADavAmAM ghaNI jIvAta thAya che. pu5 pAMkhaDI jayAM dubhAya, jinavaranI tyAM nahi AjJAya.' _ hajajAre, lAkhe phUlonI AMgI thatI jovAya che tyAM uparanI dRSTi hovI joIe. ahiMsA paramo dharma che. savAre pUjArI AMgI. utAre tyAre ghaNuM kIDI kaMthavA vagere jIvAta dekhAya che. A bAbata ghaNuM ja vicAraNIya che. ciMtana kaNikA dararoja manana karavA jevuM ahiMsA paramo dharma huM mArA AtmAnA - aMtarAtmAnA avAjane dabAvI. jaina dharmanA siddhAnta virUddha kAma karU chuM khare? zrAvakapaNAmAM athavA sAdhupaNAmAM. huM dararoja kaMIne kaMI "dharama" karuM chuM te kharekhara dharama che ke kema? daMbha, ADaMbara, bAhya dekhAva mATe che ke AtmAnA Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 vikAsa mATe che? atarAtmAnI paramAtmA banavA tarapha pragati thAya che kharI ? kharo dhama zuM che? kyAM che? kaI kriyAthI, kyA jJAnathI, kayA dharamathI mAro dasa dRSTAnta durlabha manuSya janma saphaLa thAya ? ekAnta. ekAgrata!, mahAmauna mahAna agatyanA guNA che ane punya-pApa ne zUnya karI meAkSapada apAvavA zaktimAna che. * * sukha - parama sukha ApaNe badhAe sa'sAranu' svarUpa vAMcyuM, joyuM, ane anubhavyu che. A saMsAra vicitra, bhayaMkara svAthI bharapUra, tathA du:khamayaja che-kadAca koine madhubindu' dRSTAntamAM dekhAtu nAmanu sukha dekhAya-AbhAsa thAya mRgajaLa jemaja. 4 satAya e sASa lAbha-tRSNAne chatAM sukhanu eTale ja ane leAbhI ane tene piravAra paNu asa MteSanI AgamAM maLe che, kalaha-kajIyA-jhaghaDAnI paraparA cAle che. + mULa che. sukha nathI ata ja mATe satASa = sukha dehamukti - siddh avasthA - meAkSapada = parama sukha Wan 5 5 saMpUrNa Wan Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | (1) cAra maMgaLa che cittAkara maMgala'- arihaM'tA gala', siddhA maMgala', sAhu maMgala', kevali-pannatto dhame maMgala . | (2) lekamAM cAra uttama che cattArI laghuttamA-ArihaMtA lAguttamA, siddhA lAguttamA, sAhu lAguttamA, kevali-patnatto dhummA lAguttama. (3) jIvane cAra zaraNu che cattAri saraNa pavRjAmi ariha te saraNa' paveja jAmi, siddha saraNu pavanajAmi, sAhu saraNa parvajAmi, kevali pannanta' dhumma' saraNa parvajAmi. sarasa-zAMti-sudhArasa--sAgara', zucitara' guNa-rana mahAgara', bhavika-5 'kaja-bodha divAkara', pratidina' paNa mAmi jinezvara'.. arihe te maha deva, jAvajajIva susAhaNe guru geA, jiSNu -- patta' tatta', A samatta' e gahi , (jyAM sudhI huM jIvuM tyAM sudhI arihaMta mArA deva che, su-sAdhu mArA guru che tathA jinezvara bhagavAne prarUpela tattva te mAro dharma che. A samaktine meM grahaNa karyuM che. sarva-ma'gala mAMgaya', sarva kalyANa--kAraNa', pradhAna' sarva-dhamaNAM jaina jayati zAsana', | F SF