Book Title: Agam Deep 06 Nayadhammkahao Gujarati Anuvaad
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005066/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo namo nimmala desaNassa AgamadIpa = 45 Agama gujera chAyAH jyotiSAcArya rAja zrI jayaprabhavijayajI 'zramaNa zrI mohanakheDA tIrtha posTa : rAd*IDha (dhara) pina : 454 116 (ma.pra.) D Agama:- 1 thI 4 AyAro - sUyagaDo - ThANuM - samavAo 1 -: gurjara chAyA kartA :muni dIparatna-sAgara Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - bAla lAlAcArI zrI neminAthAya namaH - namo namo nimmala daMsaNassa zrIM pAvatI ke namaH zrI AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurabhyo namaH che. Agama-dIpa LABE vibhAga pahelo Agama-1 thI 4- gurjarachAyA AyAro-sUyagaDo-ThANa-samavAo - gurjara chAyA kartAmuni dIparatnasAgara f isit tA. 31/397 somavAra 20pa3 phA. va. 7 - - 45 Agama - gurjara chAyAnuM mUlya rU. 2000/ Agama dIpa prakAzana ka Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] OM hrIM arha zrI pArzvanAthAya namaH OM namo abhinava nANassa (mudraka) navaprabhAta prinTIMga presa ghIkAMTA roDa, amadAvAda (kampojha) zrI grAphikasa 21, subhASanagara, giradharanagara, zAhibAga, amadAvAda. - A AgamadIpa-saMpuTanA mukhya dravya sahAyaka:prazAMtamUrti sALIzrI saumyaguNAzrIjInA tapasvI ziSyA sAdhvIthI samajJAzrIjInA bhadUtapa nimitte zrI zaMkhezvara pArzvanAtha, jaina saMgha tulasI zyAma, navA vADaja, amadAvAda. * 45 AgamadIpa-gurjara chAyA - prApti sthAna * zrI DI.ke. Thakkara zrI jagadIzabhAI ema. zAha 16, alakAnagara, priyalakSmI milsa pAse 1, alakanaMdA sosAyaTI, AjhAda svITa elembika roDa, vaDodarA. sAme, AzramaroDa, vADaja, amadAvAda, zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha 20, gautamanagara sosAyaTI, resakorsa sarkala pAse, vaDodarA DaoN. pinAkIna ena. zAha | 21, subhASanagara, giradharanagara, noMdhaH- 4pa Agama - "gurjara chAyA" mATe kAma hIpa prakAzana amadAvAdano rU. 2000/-nI kiMmatano DrAphTa ApIne ja seTa meLavI zakAze, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] AgAmadIpa - vibhAga-3 - anukrama nAyAdhammakahAo - cha aMgasUra - gurjarachAyA ka zrutaskaMdha-1 para |kama | adhyayana anukrama | pRSThaka uslipta 1-41 : 1-47 saMghATa 42-54 5 40-55 aMDaka 55-61 ] papa-pa9 4 | karma 62 59-61 zailaka . 3-73 61-72 tuMbaka 4 72-73 7 | rohiNI upa 73-77 mallI 76-19 77-101 mAkuMdI 110-140 101-110 10| caMdra 141 110-111 11| dAvadava 142 111-112 12. udaka 143-144 1 12-12 $ 14pa-147 116-121 14 teTalIputra 148-156 121-129 1pa 129-131 16 amarakaMkA. 158-183 131-159 17 azvajJAta 184-207 1pa9-163 18| suMsumAM 208-212 13-168 19puMDarIka | 213-219 168-172 ka zrutaskaMdha-2 ka. varga adhyayana anukrama pRSThoka 220-224 | 172-176 15) naMdIphala 225 17 * Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayana che, pa4 54 3ra 32. anukama | pRSThoka 226 176223 137228-233 : 177234 137-178 23pa 13823 178237 178-179 278-241 | | 179 O Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Arthika anudAtA) 1 / Agama-dIpa-saMpuTanA mukhya dravyasahAyako sabhya zrutAnurAgI zramaNopAsikA zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha - parivAra, vaDodarA bhArga - 2 ratnatrayA rAdhA sAdhvIzrI saumyaguNAzrIjInI preraNAthI pU. gurumAtA ratnatrayAzrIjI ma.sA.nI tRtIya punyatithi nimitte (1) zAMtAbena manasukhalAla bAbarIyA, amadAvAda (2) zAMtAbena zAMtilAla pI. dAmANI, muMbaI (3) maMjulAbena guNavaMtalAla vorA ha.nItInabhAI, amadAvAda bhAga-3. svanAmadhanyA sAdhvIthI saumyaguNAzrIjInA ziSyA tapasvIratnA sAdhvI zrI.samazAzrIjInA bhadrata nimitte ; tathA saMvata 2052nA cAturmAsanI smRtimAM zrIzaMkhezvarapArzvanAtha jainasaMgha, tulazIzyAma, navAvADaja amadAvAda, = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = bhAga-4 (1) zrI khAnapura jaine che. mU. saMgha, amadAvAda (2) zrI gagana vihAra che. mU.jaina.de. TrasTa, amadAvAda bhAga-5 zrI bhIDabhaMjana pArzvanAtha je.mUrti. saMgha, pArUlanagara zolAroDa, amadAvAda bhAga- 3 sabhya zrutAnurAgI zramaNopAsikA tathA zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha. parivAra, vaDodarA bhAga-7 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( koI eka AgamanA mukhya dravya sahAyaka illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll]\Billullllllllllllllllllllllllll (1) mAyAro (2) sUyagaDo vyAkhyAna vAcaspati pa.pU.A. devazrI mahAyaza sAgarasUrIarajI ma.sA.nI punita preraNAthI zrI bhIDabhaMjana pArzvanAtha jaina che.mUrti. saMgha. godAvarInagara, vAsaNA, amadAvAda (1) ThANa kriyAnurAgI sA. zrI ratnatrayAzrIjI ma.nI tRtIya punyatithi (2) samavAo nimitte temanA ziSyaratnA tapasvInI sA.zrI mokSaratnA zrIjI nI preraNAthI uha khImacaMda chaganalAla parivAra kheravAvALA hasta maMjulAbena. (1) jaMbudvIpanatti (2) sUravanati a.sau. sumitrAbena hasamukhabhAI saMghavI, indroDAvALA. (1) nisIha caMdubena kezavalAla haragovanadAsa vAraiyA parivAra(ra) mahAnisIha koraDAvALA. (1) nAyAdhammakahA - mRdubhASI sAdhvI zrI saumyaguNAzrIjInI preraNAthI Do. pradIpakumAra rasikalAla kAmadAra haste prajJAbena pradIpakumAra kAmadAra, kalaktA (1) pahAvAgaraNuM - sva.pU.AgAmodvArakazrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI ma.sA. nA | AjJAvatI sva. pU. paghalatAzrIjI tathA sva. pU. mayaNAzrI nI smRti nimitte zatAvadhAnI sA zrI amitaguNAzrIjInI preraNAthI zeTha zrI ghelAbhAI karamacaMda TrasTa, pAla vesTa, muMbaI (1) vivAgasUrya - kAryadakSA sA. pU. malayAzrIjI ma.nA praziSyA, sA. bhavyAnaMdazrIjInA zi. mIlanasAra. sA.pUrNaprAzrIjI tathA kokilakaMThI sAravaprazAzrIjInI preraNAthI- mehUlana upAzraya. jJAnakhAnuM zeSa rakama Agama sujJANi nA seTanA badalAmAM maLI che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [9] [10] [11] [12] [13 16] [9] - A-mA-rA - pra-phA-zano :abhinava hema laghuprakriyA - 1 - saptAGga vivaraNam abhinava hema laghuprakriyA - 2 - saptAGga vivaraNam abhinava hema laghuprakriyA - 3 - saptAGga vivaraNam abhinava hema laghuprakriyA - 4 - saptAha vivaraNam kRdantamAlA caityavandana parvamAlA caityavandana saGgraha - tIrthajinavizeSa caityavandana covizI zatruaya bhakti AvRtti-do abhinava jaina paJcAGga - 2046 abhinava upadeza prAspada - 1. zrAvaka kartavya - 1 thI 11 abhinava upadeza prAsAda - 2. zrAvaka kartavya - 12 thI 15 abhinava upadeza prAsAda - 3. zrAvaka kartavya - 16 thI 36 navapada - zrIpAla (zAzvatI oLInA vyAkhyAna rUpe) samAdhi maraNa vidhi - sUtra - padya - ArAdhanA - maraNabheda saMgraha] caityavaMdana mALA 779 caityavaMdanono saMgraha tattvArtha sUtra prabodhaTIkA [adhyAya-1] tattvArtha sUtranA Agama AdhAra sthAno siddhAcalano sAthI [AvRtti - be] caitya paripATI amadAvAda jinamaMdira upAzraya Adi DirekTarI zatrujya bhakti [AvRtti - be zrI navakAramaMtra navalAkha jApa noMdhapothI zrI cAritra pada eka karoDa jApa noMdhapothI . zrI bAravrata pustikA tathA anya niyamo - AivRtti - cAra abhinava jaina paMcAMga - 2042 [sarvaprathama 13 vibhAgomAM zrI jJAnapada pUjA aMtima ArAdhanA tathA sAdhu sAdhvI kALadharma vidhi zrAvaka aMtima ArAdhanA AvRtti traNa vItarAga stuti saMcaya [1151 bhAvavAhI stutio (pUjya AgamoddhAraka zrI nA samudAyanA) kAyamI saMparka sthaLo tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-1 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-2 tasvAthadhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-3 [17] ll llllllll [22]. [23 [2] [29] [30] [31] [32] [33] [34] Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] [39] [3]] [3j [3] tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-4 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-5 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAyatavAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-7 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-8 tattvAthadhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-9 tattvAthadhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-10 [40) [46] [47] [48] AyAro sUyagaDo ThANaM samavAo vivAhapannati nAyAdhammakahAo uvAsagadasAo aMtagaDadasAo anuttarovavAiyadasAo paNhAvAgaraNaM vivAgasUyaM ukvAiyaM rAyappaseNiyaM jIvAjIvAbhigamaM pannavaNAsuttaM sUrapannati caMdapannatti jaMbUddIvapannati nirayAvaliyANaM kappaDisiyANaM puphiyANaM puSphacUliyANaM vaNhidasANaM causaraNaM AurapaccakkhANaM mahApaccakkhANaM bhattapariNNA taMdulakyAliyaM [AgamasuttANi-1 [AgamasuttANi-2 [AgamasuttANi-3 [AgamasuttANi-4 [AgamasuttANi-5 [AgamasuttANi-6 [AgamasuttANi-7 [AgamasuttANi-8 [AgamasuttANi-9 [AgamasuttANi-10 [AgamasuttANi-11 [AgamasuttANi-12 [AgamasuttANi-13 [AgamasuttANi-14 AgamasuttANi-15 [AgamasuttANi-16 [AgamasuttANi-17 [AgamasutANi-18 AgamasuttANi-19 AgamasuttANi-20 [AgamasuttANi-21 [AgamasuttANi-22 [AgamasuttANi-23 [AgamasuttANi-24 [AgamasuttANi-25 ] AgamasuttANi-26 / [AgamasuttANi-27 / / [AgamasuttANi-28 } paDhamaM aMgasuttaM bIaM aMgasuttaM taiyaM aMgasuttaM cautthaM aMgasuttaM paMcamaM aMgasuttaM chaThaM aMgasuttaM sattamaM aMgasuttaM aThThamaM aMgasuttaM navamaM aMgasuttaM dasamaM aMgasuttaM ekArasamaM aMgasuttaM paDhamaM uvaMgasuttaM bIaM uvaMgasuttaM taiyaM uvaMgasuttaM cautthaM uvaMgasuttaM paMcamaM uvaMgasuttaM chaThaM ubaMgasuttaM sAtamaM umaMgasuttaM amaM uvaMgasuttaM navamaM uvaMgasuttaM dasamaM uvaMgasuttaM ekkArasamaM uvaMgasuttaM bArasamaM ubaMgasuttaM paDhamaM paINNagaM bIaM paINNagaM tIiyaM paINNagaM cautthaM paINNagaM paMcamaM paINNagaM lllll lll ll ls t kh khn [67] [68] Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ llll` lm [76] [81] 83] saMthAragaM [AgamasuttANi-29 ] chaThTha paINNagaM gacchAyAra AgamasuttANi-30 sattamaM paINNagaM-1 caMdAvejjhayaM AgamasuttANi-30 satamaM paINNagaM-2 gaNivijA [AgamasuttANi-31 ] aThThamaM paINNagaM deviMdatthao AgamasuttANi-32 navamaM paINNagaM maraNasamAhi AgamasuttANi-33 dasamaM paINNagaM-1 vIratthava [AgamasuttANi-33 dasamaM paINNaga-2 nisIha AgamasuttANi-34 / paDhamaM cheyasuttaM buhatkappo [AgamasuttANi-35 / bIaM cheyasuttaM [79] kvahAra AgamasuttANi-36 ] taiyaM cheyasuttaM dasAsuyakhaMdhaM [AgamasuttANi-37 ] cautthaM cheyasutaM jIyakappo [AgamasuttANi-38 ] paMcamaM cheyasuttaM-1 paMcakapabhAsa [AgamasuttANi-38 ] paMcamaM cheyasuttaM-2 mahAnisIhaM AgamasuttANi-39 / cha cheyasuttaM [84] Avasassaya [AgamasuttANi-40 ] paDhamaM mUlasuttaM ohaniyutti [AgamasuttANi-41 / bIaM mUlasuttaM-1 piMDaninutti [AgamasuttANi-41 bIaM mUlasutaM-2 dasaveyAliyaM [AgamasuttANi-42 ] taiyaM mulasuttaM utarajjhayaNaM [AgamasuttANi-43 cautthaM mUlasuttaM naMdIsUyaM AgamasuttANi-44 paDhamA cUliyA 90] aNuogadAraM [AgamasuttANi-45 / bitiyA cUliyA -----x---0---x--- [1] mAyArI - gurjarachAyA [ AgamadIpa-1 ] paheluM aMgasUtra [2] sUyA . gurjara chAyA AgamadIpa-2 ] bIjuM aMgasUtra [3] 60 - gurjara chAyA AgamadIpa-3 ] trIjuM aMgasUtra [4] samavAsI - gurjarachAyA [ AgamadIpa-4 ] cothuM aMgasUtra [5] vivAhapannatti - arachAyA [bhAgamahI5-5 ] pAMca, saMgasUtra fes] nayAdhAmo - bhuIrachAyA [bhAgamahI5-8 ] @ aMgasUtra fe7] 641sa.sI. - arachAyA [ mAmI-7 ] samuM maMgasUtra [8] aMtagaDa6sAo - gujarachAyA [ AgamadIpa-8 ] AThamuM aMgasUtra [s] manuttasevAyasI - guIyA [mAgamahI5-8] nava saMgasUtra [10] pahAvAgaraNe - gurjarachAyA [ AgamadIpa-10 ] dazamuM aMgasUtra [101] vivAgasUrya - gurjarachAyA [ AgamadIpa-11 ] agiyAramuM aMgasUtra 102] uvavAIyuM - gurjarachAyA [ AgamadIpa-12 ] paheluM upAMgasUtra [103] rAyapaseziyaM - gurachAyA [ AgamadIpa-13 ] bIjuM upArgasUtra [104] jIvAjIvAbhigama - gurjarachAyA [ AgamadIpa-14 ] trIjuM upAMgasUtra blllllll@ lsylhl [85] mly l l l l l ll Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [10] [105] pannavA sud- gurjarachAyA [ AgamadIpa-15 ] cothuM upAMgasUtra [10] sUrapannatti - gurjarachAyA [ AgamadIpa-16 ] pAMcamuM upAMgasUtra [107 caMdapannati - gurjarachAyA [ AgamadIpa-17 ] chaThuM upAMgasUtra [108 budIvapannati- gurjarachAyA [ AgamadIpa-18 ] sAtamuM upAMgasUtra [109 nirayAvaliyANa - gurjarachAyA AThamuM upArgasUtra [110] kapUvaDisiyANa . gurjarachAyA [ AgamadIpa-20 ] navamuM upAgasUtra [111] puSkriyANa - gurjarachAyA [ AgamadIpa-21 ] dazamuM upAMgasUtra [112 puphacUliyANa - gurjarachAyA [ AgamadIpa-22 ] agiyAramuM upAMgasUtra [113 vahidAsANa - gurjarachAyA [ AgamadIpa-23 ] bAramuM upAMgasUtra [114 causaraNuM - gurjarachAyA [ AgamadIpa-24 ] pahelo pavano [115] AurapaccakkhANuM - gurjarachAyA [ gamadIpa-25 ] bIjo prayatno [11] mahApaNa - gurjarachAyA [ AgamadIpa-26 ] trIjo payano [117] bhattapariNA - gurjarachAyA [ AgamadIpa-27 { cotho pavano [118] taMdulavAliya - gurjarachAyA [ AgamadIpa-28 ] pAMcamo payano [118] saMthArage - gurjarachAyA [ AgamadIpa-ra9 ] chaThTho payatno [12] gacchAcAra - gurjarachAyA [ AgamadIpa-30 ] sAtamo payatno-1 [121 caMdAvarjhA - gurjarachAyA [ AgamadIpa-30 ] sAtamo payano-ra [122] gaNivijA - gurjarachAyA [ AgamadIpa-31 | AThamo payatno [123 devidatyao - gurjarachAyA. [ AgamadIpa-32 | navamo payatno [124] vIratthava - gurjarachAyA [ AgamadIya-33 ] dazamo prayatno [125] nisIhaM - gurjarachAyA [ AgamadIpa-34 ] paheluM chedasUtra [12] buhatakappo - gurjarachAyA [ AgamadIpa-rUpa ! bIjuM chedasUtra [117] vavahAra - gurjarachAyA [ AgamadIpa-36 ] trIjuM chedasUtra [128] dasAsuyajhUMdha - gurjarachAyA [ AgamadIpa-37 ] cothuM chedasUtra [12] jIyakaSpo - gurjarachAyA [ AgamadIpa-38 ] pAMcamuM chedasUtra [13] mahAnisIhaM - gurjarachAyA [ AgamadIpa-39 ]. chaThTha chedasUtra [131] Avasmaya - gurjarachAyA AgamadIpa-40 paheluM mUlasutra [132] ohanistutti- gurjarachAyA AgamadIpa-41 bIjuM mUlasutra-1 [133] piMDanitti - gurjarachAyA AgamadIpa-41 bIjuM mUlasutra-2 [134 dasayAliya - gurjarachAyA AgamadIpa-42 ] trIjuM mUlasutra [13] uttarajUragyaNa - gurjarachAyA AgamadIpa-43 ] cothuM mUlasutra : [13] naMdIsutta - gurjarachAyA ! AgamadIpa-44 ] pahelI cUlikA [137] anuyogadharAI - gurjarachAyA [ AgAmadIpa-45 ] bIjI cUlikA 0 -0 - 0 noMdha:- prakAzana 1 thI 31 abhinava zruta prakAzane pragaTa karela che. prakAzana 42 thI 90Agamata prakAzane pragaTa karela che. prakAzana 91 thI 137 AgamadIpa prakAzane pragaTa kare che. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo namo nimmala desaNassa paMcama gaNadhara zrI sudharmAsvAmine namaH razar. nAyA dhamma kahAo cha aMgasutra-gurjarachAyA zrataskaMdha-1 SSSSSSSSBN : (adhyayana-1-urikha:-) [1] sarvajJa bhagavaMtane namaskAra te kAle ane te samaye cappA nAmaka nagarI hatI. ra-4] te campA nagarInI bahAra IzAna bhAgamAM pUrNabhadra nAmanuM caitya hatuM. te campA nagarImAM koNika nAmano rAjA hato. tenuM varNana paNa uvavAI sUtra pramANe jANavuM. te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAn mahAvIranA aMtevAsI AryasudhamAM sthavira hatA. te jAti saMpanna, kulasaMpanna, rUpasaMpana, balasaMpana, rUpasaMpana, vinaya- saMpana, jJAda-darzanacAritrasaMpanna. lAghavasaMpanna ojasvI, tejasvI, varcasvI, yazavALA, krodha, mAna, mAyA, lobha, cAra kaSAyone jItelA, jItedriya, nindrAvijetA, pariSahane jItelA. jIvavAnI AzA ane maraNanA bhayathI rahita, tapapradhAna, guNa pradhAna, te ja pramANe caraNa, karaNa, nigraha, nizcaya, saraLa amAnI, lAgha kSamA, gupti, nilAMbhI, vidyA,maMtra, brahma, veda, naya, niyama satya, zaurya, jJAna, darzana, cAritra, udAra, ghora, ghovrata, ghoratapasvI, utkRSTa brahmacarya, zarIrano satkAra nahI karanAra, vipula telazyAne potAnA zarIramAM ja dhAraNa karanAra, cauda pUrvanA dhAraka, mati Adi cAra jJAnonA dhAraka, pAMcaso sAdhuo sAthe vicaratA, anukrame cAlatA eka gAmathI bIjA gAma jatAM, sukha pUrvaka vicaratAM jyAM caMpA nAmanI nagarI ane pUrNabhadra caitya che tyAM padhAryA, padhArIne yathA yogya yAcanApUrvaka avagraha grahaNa karyo. grahaNa karIne saMyama ane tapavaDe AtmAne bhAvita karatAM vicAravA lAgyA. [pa-8] te caMpA nagarImAMthI pariSada nIkaLI koNika rAjA nIkaLyo sudhamAM svAmIe dharma kahyo je dizAthI pariSada Avela hatI te dizA tarapha pAchI pharI. te kALa ane te samaye AryasudhamAMsvAmI aNagAranA jyeSTha aMtevAsI Arya jaMbUnAmanA aNagAra hatA. te kAzyapagotrI, sAta hAtha uMcA zarIravALA yAvat Arya sudhamAM viranI atidUra nahIM temaja ati najIka nahIM tema eka DhIMcaNa namAvI eka uMco rAkhI nIcuM mukha rAkhI dhyAna rUpI koSTakamAM rahyAM saMyama ane tapathI potAnA AtmAne bhAvita karato vicaratA hatA. tyArapachI Arya jaMbU nAmaka aNagAra, ke jene tattvajJAnanI IcchA thayela che, saMzaya thayo che, kautuka thayela che, jene pUchavAnI vizeSa zraddhA. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 nAyAdhabba kahAo - 1-1/8 thayela che, jene zraddho, saMzaya, kutUhala vizeSa prakAre zraddhA, vizeSa prakAre saMzaya, tevA jaMbUsvAmI ubhA thayA, ubhA thaIne je sthaLe Arya sudhamAM sthavira hatA tyAM Ave che, AvIne Arya sudhamAM sthaviranI traNa vakhata dakSiNa dizAthI pradakSiNA kare che. vaMdana namIne AryasudhamAM viranI - ati dUra ke na ati najadIka, sAMbhaLavAnI IcchAvALA namaskAra karI, temanI sanmukha be hAtha joDI vinaya pUrvaka papAsanA karatA A pramANe bole che. he bhagavaMta! zrata dharmanI AdinA karanArA, caturvidha tIrthanI sthApanA karanArA, potAnI meLe ja bodha pAmelA, puruSomAM uttama, puruSomAM siMha samAna zUravIra, puruSomAM uttama kamala jevA suMdara, puruSomAM uttama gaMdha hasti samAna, lokamAM uttama, lokanA nAtha, lokahita karanArA lokamAM pradIpa samAna, lokamAM pradyotanA karanArA, abhayadAna ApanArA, zaraNane ApanArA, jIvone zraddhA rUpa cakSane ApanArA, dharmamArgane batAvanArA, bodhine ApanArA, dharmane ApanArA, dharmanI dezanA ApanArA, dharmanA nAyaka, dharmanA sArathi, dharmane viSe zreSTha, cAra gatino aMta karanAra cakravartI samAna, aprahita zreSTha kevalajJAna darzananA dhAraka, rAgAdine jItanArA, bIjA prANIne jItADanArA, saMsAra sAgarathI pote karelA, bIjA prANIone tAranArA, tattvane jANanArA, bodha karAvanArA, karma baMdhanathI mukAyelA, anya prANIone karmathI mukta karAvanArA, sarvajJa sarvadarzI sarva upadrava rahita, acala, arogI, anaMta,avyAbAdha jyAMthI pAchuM AvavAnuM nathI evI siddha gatine pAmelA evA zramaNa bhagavAnuM mahAvIre chaThThA aMgano eTale ke jJAtA dharmakathAno zuM artha kahyo che? jebU! chaThThI aMganA be zrutaskaMdha prarUpelA che. te A pramANe jJAtA ane dharmakathA. jo zramaNa bhagavaMta mahAvIra yAvatu mokSane pAmelA prabhue cha aMganA be zrutaskaMdho. prarUpela che jema ke jJAta udAharaNo ane dharmakathA to he bhagavaMta! prathama zrutaskaMdha jJAtAnA. keTalA adhyayano kahyAM che? he jaMbU! zramaNa yAvatuM zAzvata sthAnane pAmelA bhagavAnuM mahAvIra svAmIe jJAtAnA ogaNIza adhyayana kahelA che te A pramANe-uklipta. jJAta saMghATaka aMDaka kUrma zelaka tuMba rohiNI mallI mAkaMdI caMdramA dAvadrava udaka maMDUka teTalI naMdIkUla avarakaMkA AkarSa suSamA puMDarIka jJAta. [9-10] bhagavaMta! jo zramaNa yAvatuM zAzvata sthAnane pAmelA bhagavAna mahAvIra svAmIe jJAta zrutaskalpanA ogaNIza adhyayanano kahyAM che te A pramANe ukliptajJAta yAvatu puMDarIkajJAta sudhI to prathama adhyayanano he bhagavaMta zo artha kahyo che? he jaMbU ! te kALa ane te samaye A jaMbUdIpa nAmanA dvIpamAM bhArata nAmanA varSa kSetra) mAM dakSiNArdha bharata kSetramAM rAjagRhanagara hatuM. guNazailacatya hatuM. te rAjagRha nagaramAM zreNika nAmano rAjA hato, te moTA himavaMta parvata samAna hato ItyAdi varNana samajI levuM. te zreNika rAjAne naMdA nAmanI devI hatI. tenA hAtha-paga ati komaLa hatAM vagere te zreNikano putra ane naMdAdevIno Atmaja abhaya kumAra hato. saMpUrNa pAMca indriyothI yukta yAvatuM svarUpavAna hato. te kumAra sAma, daMDa, bheda, dAna A cAra prakAranI rAjanItine ane vyApAra nItinI vidhine sArI rIte jANanAro hato. naigamAdi nayane jANanAro, IhAM, avAya, mArgaNA, veSaNA tathA artha zAstramAM kuzala hato. autpattika, vainAyikI, kamaMjA ane pariNAmikI buddhivALo hato. zreNika rAjAnA ghaNA kAryomAM . Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yutarka-1, adhyayana 13. kuTuMbane viSe, maMtra, gupta kArya, ekAMta kAryane nizcayane, viSe ekavAra ane vAraMvAra pUchavA lAyaka hato. meDhIbhUta, pramANabhUta, AdhArabhUta, alaMbanabhUta, azubhUta, sarva kAryomAM sarva bhUmikAomAM avisaMvAdI vacanavALo, rAjyanI dhurAne dhAraNa karanArA hato. zreNika rAjAnA rAjya, deza, koza, koThAra, sainya, vAhana, nagara ane aMtaHpura vagerenI saMbhALa rAkhato hato. f11-12] te zreNika rAjAne dhAriNI nAmanI devI hatI te zreNika rAjane ISTa hatI yAvatuM sukha bhogavatI sukhe rahetI hatI. tyAra pachI te dhAriNI devI koI samaye potAnA bhavanamAM uttama zayyA upara sUtI hatI temAM gharanI bahAranA bhAgamAM suMdara komaLa viziSTa saMsthAnavaLA upara thAMbhalA zreSTha zAlabhaMjikA - putaLIo banelI hatI. ujjavaLa caMdrakAntAdika maNio, suvarNa ane karmetanAdika ratnonA zikhara, kapota pAlI, gavAkSa ardhacaMdra AkAravALA pagathiyA; nihaka, aMtara, kaNakAlI, caMdrazALA Adi gharanA vibhAgonI suMdara racanAthI yukta bhavana hatuM. svaccha geruthI temAM uttama raMga karela hato. bahArathI ghoLeluM ane komaLa paththara vagere vaDe ghasIne komaLa karela hatuM. jenA aMdaranA bhAgamAM uttama ane pavitra citrakarma karavAmAM Avela hatuM. vividha prakAranA pacaraMgI maNio ane ratnothI bhUmitala bAMdhela hatuM. padmanAAkAravALI, azokAdika, puSpapradhAna latAo vaDe ane mAlatI vagere zreSTha puSponI jAti vaDe tenA ullocanuM taLIyuM citareluM hatuM. tenA dvAra bhAgomAM mAMgalika zreSTha suvarNanA kaLazo sArI rIte sthApita karelA ane caMdanathI carcita ane mukha upara sarasa pAvaDe AcchA dita karelA hatA. prataraka suvarNanA alaMkArothI ane maNi tathA motInI mALAothI sArI rIte tenA dvAra suzobhita hatA. te bhavanamAM sugaMdhI zreSTha puSpovaDe komaLa ane padmala zayyAno upacAra karavAmAM Avelo hato. te mana ane dayane AnaMda ApanAra hato. kapUra, laviMga, malayaja, caMdana, kALA gurU, uttamakaMduka, tarUSka ane aneka sugaMdhita dravyonA saMyogathI banela dhUpanAM jalavAthI utpanna thayela maghamaghAtI gaMdhathI ramaNIya hato. temAM uttama cUrNanI gaMdha paNa vidyamAna hatI. sugaMdhanI adhikatAnA kAraNe te gaMdha dravyanI guTikAnI jema dekhAto hato. maNi-onA kiraNovaDe tyAMno aMdhakAra naSTa thaI gayo hato. ghaNuM kahevAthI zuM? te vAsagRha kAMti ane guNavaDe devanA uttama vimAnano parAjaya karanAro hato. te vAsagRhamAM eka uttama zavyA hatI. temAM zarIra pramANa lAMbu ozikuM hatuM banne bAju ozIkA mukelA hatAM tethI banne bAjue te zaThA UMcI hatI. madhyabhAgamAM namelI hovAthI gaMbhIra uMDI hatI. gaMgA nadInA kAMThAnI retInI jema temAM paga mukavAthI paga uMDo khuMcI jAya tevI komaLa hatI. sApha dhoyeluM sauma-rezamI ane dukula-rUnA ke atasInA vastrano joTo tenA para AcchAdana karelo hato. Astaraka, malaka, navata, kurAnta, liMba ane siMha kesara vagere vividha ochADa vaDe te AcchAdita hatI. jyAM sudhI tenuM sevana na karavAmAM Ave tyAM sudhI tenA upara suMdara banAvela rastrANa rahetuM hatuM. tenA upara maccharadAnI hatI. te atizaya ramaNIya hatI. teno sparza Ajinaka cAmaDAnuM vastra, rUbUra, mAkhaNa, ane AkaDAnA rU jevo komala hato; AvA prakAranI zadhyAmAM, madhyarAtrinA samaye kAMika sUtelI ane kAMIka jAgelI hovAthI vAraMvAra Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAkha kahAo-1-1ra alpanidrAne letI te dhAriNI devI eka moTo, sAta hAtha uMco rUpAnA parvata jevo zveta saumya, saumya, AkAravALo, kriyA karato ane ALasathI bagAsuM khAto, evo hAthI AkAza talathI utarI mukhamAM praveza karato joIne jAgI gaI. - tyAra pachI te dhAriNI devI A AvA svarUpavALA udAra, pradhAna kalyANakArI, ziva, dhanya, mAMgalika, suzobhita evA mahAsvapnane joIne jAgI. tene harSa ane saMtoSa thayo; cittamAM AnaMda thayo. manamAM prIti utpanna thaI, atyaMta prasannatA pAmI harSanI lIdhe tenuM daya vikasita thaI gayuM, meghanI dhArAothI AghAta pAmela kaMdaba vRkSanA pUSpanI jema tenA romatUpa ravADA vikasIta thaI gayA. evI te rANIe svapno vicAra karIne zayyAmAMthI ubhI thaI, pAdapIThathI nIce utarI mAnasika tvarAthI rahita zArIrika capaLatAthI rahita, skUlanA rahita, vilaMbathI rahita rAhajaM- hasa jevI gatithI jyAM zreNika mahArAjA hatA tyAM Ave che; zreNika rAjAne ISTa kAnta; priya manojJa, maNAma udAra-zreSTha svara evuM uccArathI yukta kalyANa samRddhikAraka, ziva nirupadrava, dhanya,maMgalakArI,sazrIka,alaMkArothI suzobhita,dayanepriyalAganAra, hRdayane AhvAda karanAra, parimita akSarovALI, madhura svarothI mIThI, ribhitazabda ane arthathI gaMbhIra tAvALI; ane aneka guNarUpa lakSmIthI yukta vANI bolI zreNIka rAjAne jagADe che. zreNika rAjAnI anumati meLavIne vividha prakAranA maNi suvarNa ane ane ratnonI racanAvaDe vicitra evA bhadrAsana para bese che. Azvasta vizvasta sukhada ane zreSTha Asana upara bese che. banne hAthethI grahaNa karelI ane mastakanI cAre tarapha bhamatI aMjalIne mastaka para dhAraNa karIne zreNika rAjAne A pramANe kahe che. devAnuM priya ! Aje huM te pUrvavarNita yAvatuM potAnA mukhamAM praveza karatAM hAthIne svapnamAM joine jAgI gaI to he devAnuM priya! A udAra yAvatu svapnanuM vizeSa phaLa zuM haze? 13-14] tyAra pachI zreNika rAjA dhAriNI devI pAsethI A arthane sAMbhaLI ane hRdayamAM avadhArI; harSa pAmyo. santuSTa thayo; AnaMda pAmyo, vAvatu meghanI dhArA thI haNAyelA kadaMba vRkSanA sugaMdhI puSpanI jema tenuM zarIra pulakita thayuM eTale harSanA kAraNe tenI romarAji ubhI thaI. rAjA te svapnane avagrahaNa kare che buddhithI svapnanA phaLano vicAra kare che. vicAra karIne potAnA svAbhAvika matipUrvaka buddhivijJA nathI te svapnanA phaLano nizcaya kare che dhAriNI devIne tevA prakAranI yAvatuM AEyane AhAda karAnArI mRdu, madhura, ribhita gaMbhIra ane zrIka alaMkArAdikanI zobhA vALI vANI vaDe prazaMsA karatAM A pramANe kahe che. he devAnupriye ! tamo e udAra-svapna joyela che. kalyANakArI,ziva,dhanya,maMgalamaya,suzobhana svapna joyuM che. devI! Arogya, tuSTi dIghayuSya, kalyANa ane mAMgalyakAraka svapna tame joyuM che he devAnupriye ! A svapnathI tamane arthano, putrano, rAjyano, tathA bhoga ane sukhano lAbha thaze. nizcaya thI he devAnuM priye ! tame barAbara nava mAsa ane sADA sAta rAtri divasa vyatIta thavA para amArA kuLanAM ketu dhvajA samAna; kuLanA dIpaka samAna, kuLamAM parvata samAna; kuLano bhUSaNa kulanI kIti vadhAranAra, kuLanI vRtti-AjIvikA vadhAranAra, kuLane AnaMda Apa nAra, kuLanI yazovRddhi karanAra, kuLanA AdhArarUpa, kuLamAM vRkSa samAna Azraya karavA lAyaka ane kuLanI vRddhi karanAra tathA atikomaLa hAtha-pagavALo vAvatu putrane janma Apazo. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 15 te putra bAlyAvasthAne pasAra karIne kaLA AdinA jJAnamAM paripakava thaine. yauvanane prApta thaIne zUra-vIra ane parAkramI thaze. te vipula baLa - sainya tathA vAhana vALo thaze. rAjyanA adhipati rAjA thaze tethI devI! tame udAra svapna joyela che. devI ! tame ArogyakArI, tuSTakArI, dIghAyuSyakArI, ane kalyANakArI svapna joyela che. e pramANe kahIne rAjA vAraMvAra tenI prazaMsA karavA lAgyo. tyAra pachI te dhAriNI devI zreNika rAjAnA A pramANe kahevAthI harSita thaI. saMtoSa pAmI. tenA hRdayamAM AnaMda thayo. baMne hAthanA taLIyAM bhegA karI yAvata hAtha joDI A pramANe bolI. he devAnupriya! - tame kaho cho tema che. ApanuM kathana satyaja che. saMzaya rahita che. mane ISTa tathA atyaMta ISTa che. Ape mane je artha kahyo che te artha satya che. A pramANe kahIne dhAriNI devI svapnane samyak prakAre aMgIkAra kare che zreNika rAjAnI AjJA meLavIne uThe che. uThIne jyAM potAnI pathArI che tyAM Ave che. besIne A pramANe vicAre che. mAruM Asvapna bIjA azubha svapna vaDe haNAya na jAo. ema vicArI, te dhAriNI devI deva ane guruja nanA saMbaMdhavALI prazasta dhArmika kathAo vaDe zubha svapnanuM rakSaNa karavA mATe jAgaraNa karatI vicaravA lAgI. - [15] tyAra pachI zreNika rAjAe prabhAta kALanA samaye kauTuMbika paraSone bolAvyA. kahyuM- te devAnupriya ! Aje bahAranI upasthAnazALAmAM zIdhra vizeSa karIne atyaMta ramaNIya gaMdhodakathI siMcita sAphasupha lIMpelI paMcavarNanA sarasa sugaMdhita vikharelA puSponA samuha rUpa, UpacArathI yukta, kAlAgura, uttama kaMcUka, turuSka tathA dhUpanA mahekatAM gaMdhathI vyApta thavAnA kAraNe manohara, zreSTha sugaMdhanA cUrNathI sugaMdhita tathA sugaMdhanI guTikAnI samAna karo ane karAvo. AjJAnusAra kArya thaI javAnI sUcanA karo. tyAra pachI kauTumbika puruSo zreNika rAjA dvArA A pramANe kahevA para harSita tathA saMtuSTa thayA tenI AjJA pAchI soMpI. tadanantara rAtri prakAzamAna prabhAta rUpa thaI prapha llita kamaLonA patro vikasita thayA, kALA mRganA netro nidrArahita hovAthI vikasvara thayA. pachI te prabhAta pADura thayuM. lAla azokanI kAMti, palAzanA puSpa; popaTanI cAMca, caNoThIno rAto, adha bhAga,baporIyAnuM puSpa kapotanA paga ane AMkha, kokilAnA netra, jAsudanA puSpa, jAjvalyamAna agni, suvarNa kaLaza, tathA hiMgaLokanA samUhanI lAlimAthI paNa adhika zobhAyamAna che. evo surya kramathI udita thayo. sUryanA kiraNo no samUha nIce utarIne aMdhakArano vinAza karavA lAgyo. bALa-sUrya rUpI kaMkumathI mAno jIva loka vyApta thaI gayo. netronA viSayano pracAra thavAthI vikasita thanAra loka spaSTa rUpathI dekhAvA lAgyo. sarovaromAM sthita kamaLanA vanane vikasita karanAra tathA hajAra kiraNovALo divasane karanAra sUrya teja vaDe jAjvalyamAna thayo. te samaye rAjA zreNika zasyAmAMthI UbhA thayA. zayAmAMthI UThIne rAjA zreNika jyAM vyAyAmazALA che tyAM Ave che. praveza * karIne aneka prakAranI vyAyAma yogya, kUdavuM vyAmardana, kustI tathA karaNa ane khUba zrama karyo. tyAra pachI zatapAka, tathA sahastrIpAka Adi sugaMdhita tela AdinA adhiMga NothI, je prIti utpanna karanAra, jaTharAgnine dIpta karanAra darpaNIya madanIya bRhaNIya tathA samasta indriyone evaM zarIrane AhmAdita karanAra hatA. rAjA zreNike alpegana Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhamma kahAo- 11/15 karAvyuM. tyAra pachI te tela copaDelA zarIranA carmane, paripUrNa hAtha-pagavALA tathA komaLa talavALA, cheka, dakSa,mardana karavAmAM catura, medhAvI, nipuNa, parizramanA jItanAra, ampaMgana mardana ane uddhavartana karavAnA guNamAM pUrNa puruSodvArA asthione sukhakArI, mAMsane sukhakArI, tvacAne sukhakArI, tathA romone sukhakArI ApramANe cAra prakAranI saMbodhanA (mardanIvaDe zreNika rAjAe zarIranuM mardana karAvyuM rAjAno parizrama dUra thayo. - vyAyAmazALAnI bahAra nIkaLIne rAjA zreNika jyAM majjanagRha che. tyAM Ave che. mana gRhamAM praveza kare che. praveza karIne cAre tarapha sarIkho manohara, vicitra prakAranA maNIo ane ratnanA taLIyAvALA ane ramaNIya snAna maMDapanI andara vividha prakAranA maNi ane ratnonI racanA vaDe citra vicitra snAna karavAnI pITha upara sukhe karIne beThelA rAjAe pavitra sthAnathI ANelA zubha jaLathI, puSpamizrita, gaMdha mizrita, ane zuddha jaLavaDe vAraMvAra kalyANa- kAraka zreSTha snAnanI vidhiesnAna karyuM. te kalyANakArI ane mAMgalika snAnane aMte kautuka karavAmAM AvyAM. evI rIte zreSTha snAna karyA pachI pakSInI pAMkha jevA atyaMta. komaLa sugaMdhavALA ane kaSAya raMgathI raMgelA vastravaDe zarIrane luMchyuM. pachI korA bahumulya ane zreSTha vastra dhAraNa karyo sarasa ne sugaMdhita gozISa caMdanathI tenA zarIra para vilepana karavAmAM AvyuM. zucipuSponI mALA paherI, kesara AdinuM lepana karyuM. maNio ane suvarNanA alaMkAra dhAraNa karyo. ADhAra saro hAra nava saro ardhahAra, traNa saro nAnA hAra, tathA lAMbA laTakatA kaTi sUtrathI zarIranI suMdara zobhA vadhArI. kaMThamAM kaMThA paheya, ogaLIomAM vIMTI paherI, suMdara aMgapara anyAnya suMdara AmaraNo dhAraNa karyA aneka maNionA banela kaTaka ane jhaTika nAmaka AbhUSaNothI tenA hAtha khaMbhita jevA pratIta thavA lAgyA. adhika rUpane lIdhe te rAjA atyaMta zobhavA lAgyA. temanuM mukha dedIpyamAna thayuM. mastaka dIpavA lAgyuM temanuM vakSasthaLa hAravaDe AcchAdita hovAthI atyaMta prItine utpanna karavA lAgyuM. lAMbA laTakatA dupaTTAvaDe temaNe sArI rIte uttarAsaMga karyuM. mudrikAothI temanI AMgaLIo pILI dekhAvA lAgI.vividha prakAranA maNiosuvarNaane ratnovaDe nirmaLa mahAmUlyavALA, nipuNa kArIgaro vaDe banAvela dedIpyamAna suracitA sArI rIte maLI gayelA sAMdhavALA, vizeSa prakAranA, manohara, suMdara AkAravALA ane prazasta evA vIravalaya dhAraNa karyA. suMdara, mukuTa Adi AbhUSaNothI alaMkRta ane vastrothI vibhU Sita rAjA zreNika kalpavRkSa samAna dekhAvA lAgyA. koraMTa vRkSanA puSponI mALAvALuM chatra tenA mastaka para dhAraNa karavAmAM AvyuM. AjubAju cAra cAmarothI tenuM zarIra viMjhavA lAgyuM. tenuM darzana thatAMja loko mAMgalika jaya jaya zabda bolavA lAgyA tathA aneka gaNa nAyaka, daMDanAyaka rAjAo Izvara talavara, mAMDalikakauTuMbika, maMtrI o,mahAmaMtrIo gaNaka dvArapALa amAtya ceTa pIThamarda nAgara vepArIo zreSThIo, senApati, sArthavAha, dUta, ane saMdhipAlae sarvanI sAthe parivarelo, ekyAsI grahaga NamAM dedIpyamAna ane aphAvIsa nakSatro ane koTAkoTI tArAonA madhyamAM caMdranI jevA priya darzanavALo te narapati ujvala mahAmeghamAMthI jema caMdra nIkaLe tema snAnagRha mAMthI bahAra nIkaLyo. nIkaLIne jyAM bahAranI upasthAnazALA (sabhA) hatI tyAM Avyo. AvIne zreSTha siMhAsana upara pUrva dizA tarapha mukha rAkhIne beTho. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 tyAra pachI zreNika rAjA, potAnI samIpa IzAna khuNAmAM zveta vastrathI AcchAdita tathA sarasonA mAMgalika upacArathI jemAM zAMti karma karela che. evA ATha bhadrAsano rakhAve che. rakhAvIne sabhAnA aMdaranA bhAgamAM javanikA piDado baMdhAve che te javanikA vividha prakAranA maNi ane ratnothI maMDita hatI. atyaMta darzanIya hatI. moTA mUlyavALI hatI. moTA nagaramAM banelI hatI. komala ane seMkaDo prakAranI racanAvALA citronA sthAnabhUta hatI. temAM IhAmRgavRSabha, azva, nara, magara, pakSI, sarva, kinara, 22 jAtinA mRga, sarajA, camarI, gAya, hAthI, vanalatA pAlatA, vigeranA citro AlekhelA hatAM, tathA tenA cheDA Uttama suvarNanA tArothI bharelA hovAthI zobhatA hatA. tenI aMdaranA bhAgamAM dhAriNI devIne mATe Ataraka vaDe ane komaLa AMkaDAvaDe DhAMkeluM, zveta vastravaDe AcchAdana kareluM suMdara sparzavALuM hovAthI AkhA aMgane sukha upajAve tevuM ane atyaMta komaLa bhadrAsana sthApita karyuM tyAra pachI kauTumbika puruSone bolAvIne kahyuM. he devAnupriyo ! aSTAMga mahAnimitta jyotiSanA sUtra ane arthanA pAThaka tathA vividha zAstromAM kuzala svapna pAThakone zIdhra bolAvo. tyAra pachI te kauTuMbika pUro zreNika rAjAnA A pramANe kahevA para haSTa-tuSTa thayA. yAvatu AnaMdita hadayavALA thayA ane baMne hAtha joDI deze nakha ne ekaThA karI mastaka para pheravI aMjali joDIne he deva! ema ja thAo e pramANe kahIne vinaya vaDe te AjJAne aMgIkAra karI. rAjagRha nagaranA madhyabhAgamAM thaIne jyAM svapnapAThakonA ghara hatAM tyAM AvyA, tatpazcAt te svakhapAThako zreNika rAjanA kauTumbika puruSo dvArA bolAvavA para haSTa tuSTa yAvatuM AnaMdita dayavALA thayA. teo e snAna karyuM. balikama karyuM hovat kautuka maMgala ane prAyazcita karyo alpa kintu mUlyavALA AbharaNa vaDe zarIrane alaMkRta karyuM. mastakaparadUvI ane sarasava dhAraNa kya. e pramANe karIne pota potAnA gharethI nIkaLyA. nIkaLIne rAjagRhanI vaccovacce thaIne jyAM zreNika rAjAnA mukhya mahelanuM dvAra hatuM tyAM AvyA.AvIne zreNika rAjAne jaya vijaya zabdothI vadhA vyA. zreNika rAjAe caMdana Adi vaDe temanI arcanA karI, guNonI prazaMsA karIne vaMdana karyA. puSpo dvArA pUjA karI, AdarapUrNa draSTithI joIne ane namaskAra karIne mAna karyuM satkAra karyo. sanmAna karyuM te svapna pAThako pahelAthI bIchAvela bhadrAsano upara alaga alaga beThA. tyAra pachI zreNika rAjAe javanikAnI pAchaLa dhAriNI devIne besADI. pachI hAthamAM puSpa ane phaLa laIne atyaMta vinayanI sAthe te svapna pAThakone A pramANe kahyuM devAnupriyo!Aje dhAriNI devI yAvatuM mahA svapnane joIne jAgI che. to he devAnupriyo ! e udAra yAvatuM sazrIka mahAsvapnanuM kevuM kalyANakArI vizeSa prakAranuM phaLa thaze. tyAre te svakhapAThako zreNika rAjAnI pAsethI A arthane sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne hyaSTatuSTa AnaMdita dayavALA thayA. teoe te svapnane samyapha prakAre avagrahaNa *karyuM karIne paraspara eka bIjA sAthe vicAra karyo vicAra vimarza karIne svapnano artha potAnI meLe prApta karyo. teno vizeSaartha bIjAno abhiprAya laI grahaNa kayo arthano nizcaya karyo. te svapna pAThakogreNika rAjAnI sAme svapnazAstranuM vAraMvAra uccAraNa karatAM A pramANe bolyA. he svAminuM ! A prakAre amArA svapna zAstramAM beMtAlIza Jaileducation International Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 nAyAdhama kahAo - 11/15 svapna anetrIsa mahAsvapnamaLI kula botera svakho kahelA ame joyA che temAM te svAmI! arihaMtanI mAtA ke cakravartInI mAtA arihaMta ke cakravartI garbhamAM Ave tyAre A trIza. mahAsvapnomAMthI A cauda mahAsvapnone joIne jAge che. te A pramANeH [16] hAthI vRSabhasiMha abhiSeka puSponI mALA caMdra sUrya dhvajA pUrNa kuMbha padha yukta sarovara kSIra sAgara vimAna athavA bhavanaratnonI rAzi dhUmavihIna agni, [17] jyAre vAsudeva garbhamAM Ave che tyAre vAsudevanI mAtA A cauda mahA svapnomAMthI koI paNa sAta mahAsvapnone joIne jAgRta thAya che jyAre baladeva garbhamAM Ave che tyAre baladevanI mAtA A cauda svapnomAMthI koI paNa cAra svapnone joIne jAgRta thAya che. jyAre mAMDalika rAjA garbhamAM Ave che. tyAre mAMDalika rAjAnI mAtA A cauda svapnomAMthI koi paNa eka svapnane joIne jAgRta thAya che. he svAminuM! dhAriNI devIe A mahAsvapnomAMthI eka mahAsvapna joyela che. tethI svAminuM ! dhAriNI devIe udAra svapna joyela che, maMgalakArI, svapna joyela che. tenAthI Apane arthano, sukhano, bhogano, putrano lAbha thaze dhAriNI devI pUrA nava mAsa vyatIta thavA para yAvatu putrane janma Apaze te putra paNa bAla vayane pAra karIne gurunI sAkSI mAtrathI potAnA buddhi vaibhavathI samasta kaLAono jJAtA thaIne yuvAvasthAne prApta karIne saMgrAmamAM zura, AkramaNa karavAmAM vIra ane parAkramI thaze vistIrNa ane vipula baLavAhanavALA thaze rAjyano adhipati rAjA thaze. athavA potAnA AtmAne bhAvita karanAra aNagAra thaze. tethI he svAminuM! dhAriNI devIe udAra, yAvatuM svapna joyela che. A pramANe kahIne svapna pAThako vAraMvAra te svapnanI prazaMsA karavA lAgyA. tadanantara zreNika rAjA te svapnapAhako pAsethI A artha sAMbhaLIne ane ddayamAM dhAraNa karIne hRSTa, tuSTa yAvatuM AnaMdita-bdayavALo thaI gayo ane hAtha joDIne A pramANe bolyo. he devAnupriyo ! je tame kaho cho, te tema ja che satya che, e pramANe kahIne te svapna nA phaLane samyaka prakAre svIkAra karIne svapna pAThakono vipula azana, pAna, khAdya, svAdya, ane vastra, gaMdha mALA, ane alaMkArothI satkAra kare che. sanmAna kare che. satkAra sanmAna karIne jIvikAne yogya prItidAna kare che ane prItidAna ApIne vidAya kare che. tyAra pachI zreNika rAjA siMhAsanathI ukyo. ane jyAM dhAriNI devI hatI tyAM Avyo AvIne svapnapAThakonA kathanAnusAra badhu kahe che ane vAraMvAra tenI anumodanA kare che. tyAra pachI dhAriNI devI zreNika rAjA pAsethI A arthane sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne huSTa tuSTa thaI yAvatu AnaMdita daya vALI thaI. teNIe te svapnane samyaka prakAre aMgIkAra karyuM potAnuM vAsagRha hatuM tyAM AvI, snAna karIne tathA balikama karIne yAvat vipula bhoga bhogavatI thakI rahevA lAgI. 18] tyAra pachI dhAriNI devInA be mAsa vyatIta thavA para jyAre trIjo mAsa cAlato hato tyAre te garbhanA dohana kALa avasara para A prakArano akALa meghanI dohada utpanna thayo. je mAtAo potAnA akALa meghanA dohadane pUrNa kare che te mAtAo dhanya che, te puNyavartI che, kRtArtha che, temaNe pUrvajanmamAM puNyanuM upArjana karela che, te katalakSaNa che, temano vaibhava saphaLa che, temane manuSya saMbaMdhI janma ane jIvananuM phaLa prApta thayela che, AkAzamAM megha utpanna thavA para, kramazaH vRddhine prApta thavApura, varasavAnI taiyArImAM Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 thavApara, garjanA yukta thatAM. vidyutathI yukta thavA para, dhImedhIme varasatA buMdathI yukta hovApara, maMdamaMda dhvanIthI yukta hovApara, agni jalAvIne zuddha karela cAMdInA patarAnA samAna, aMka nAmaka ratna, zaMkha, caMdramA, kunda puSpa, ane cokhAnA loTanI samAna zukala varNavALA, cikura nAmano raMga, haDatAlanA kaTakA caMpAnA phUla, saNanA phUla koraMTa puSya, sarasavanA phUla, ane kamalanI rajanI samAna pILA varNavALA, lAkhanA rasa, sarasa raktavarNa kiMzukanA puSpa, jAsunA puSpa, lAla raMganA baMdhujIvakanA puSpa, uttama jAtino hiMgaLo, sarasa kaMpha, bakarA ane gheTAnA lohI ane indragopanI samAna lAla varNavALA; mayUra, nIlama, maNi, gulikA popaTanI pAMkha, cAya pakSInA pAMkha; bhamarAnI pAMkha, sausaka athavA zyAmA nIla kamalanA samUha, navIna zirISa kusuma ane ghAsanI samAna nIlavarNavALA; uttama aMjana kALA bhramarA athavA koyala, rijharatna, bhamara samUha, bheMsanA zIMgaDAnI goLI ane kajala samAna kALA varNavALA A pramANe pAMce varNavALA megha hoya, vijaLI camakI rahI hoya, garjanAnI dhvani thaI rahI hoya, vistIrNa AkAzamAM vAyunA kAraNe capaLa banela vAdaLa Amatema cAlatA hoya, nirmaLa zreSTha dhArAothI galita, pracaMDavAyuthI haNAyelo ane pRthvItalane bhIMjavI deto varasAda uparA upara varasato hoya, jaladhArAnA samUhathI bhUtala zItala thaI gayela hoya, pRthvIrUpI ramaNIe ghAsarUpI kaMcukane dhAraNa karela hoya, vRkSono samUha navIna pallavothI suzobhita thaI gayo hoya, velAno samUha vistAra pAmyA hoya pRthvInA uMcA pradezo saubhAgyane pAmyA hoya, vaibhAragirinA prapAtataTa ane kaTakathI nirjara nIkaLIne vahetA hoya, parvatIya nadIomAM tIvragAmI pravAhanA kAraNe utpanna thayela phINovaDe vyApta pANI vahI rahyuM hoya udyAna sarja arjuna nIpa, ane kuTaja nAmaka vRkSonA aMkurothI ane chatrAkArathI yukta thaI gayela hoya meghanI garjanAne kAraNe hRSTa tuSTa thaI nAcavAnI ceSTA karanAra mayUro harSanA kAraNe mukta kaMthI kekArava karI rahyA hoya, ane varSo RtunA kAraNe utpanna thayela madathI taruNa mayUrIo nRtya karI rahI hoya, upavana zilIMgha, kuTaja, kaMdala, ane kadaMba vRkSanA puSponAM navIna ane surabhita gaMdhanI tRptine dhAraNa karI rahyA hoya, nagaranA bahAranI udyAno koyalonA svarathI vyApta hoya, ane raktavarNa Indra gopa nAmanA kITothI zobhAyamAna thaI rahela hoya, temAM cAtaka pakSIo karuNa svarathI bolI rahyA hoya. te udyAno namI gayelA tRNothI suzobhita hoya, temAM deDakAo uMcA svare zabda karatA hoya, mandonmatta bhamarAo ane bhamarIonA samUho ekaThA thayA hoya. tathA te udhAna pradezomAM puSpAsanA lolupa evA madhura guMjAra karanAra madonmatta bhamarA lIna thaI rahyA hoya, AkAza taLamAM candramAM sUrya ane graho nA samUha meghothI AcchAdita thavAnA kAraNe zyAma varNanA draSTi gocara thai rahela hoya hoya, IndradhanuSa rUpI dhvajATa pharapharI rahela hoya, ane temAM rahelAM megha samUha bagalAonA samUho vaDe zobhato hoya, AvI rIte kAraMDaka, cakravAka, ane rAjahaMsa pakSIone mAnasa sarovara tarapha javA mATe utsuka karanAra varSARtuno samaya prApta thayela hoya, evA vaSakALamAM je mAtAo snAna karI, balikarma karI, kautuka maMgala ane prAyazcitta karIne. vicaratI hoya te mAtAo dhanya che je pagamAM uttama nUpura dhAraNa kare che, kamaramAM ratnanI kaTImekhalA pahera kare che, vRkSasthala upara hAra pahere che, hAthomAM ucita kaDAM pahere Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAghamma kahAo-1ra/1/18 che, AMgaLIomAM aMguThIo pahere che, potAnI bAhuone vicitra ane zreSTha valayovaDe khaMbhita kare che, jenuM mukha kuMDalothI camakI rahyuM che, aMga ratnothI bhUSita thaI rahela che, jeo evA vastro paheryo hoya ke je nAsikAnA nizvAsathI paNa uDI jAya uttama varNa ane sparzavALA hoya, ghoDAnA mukhamAMthI nIkaLatA pheNathI paNa komaLa ane haLavA hoya, ujjavaLa hoya, jenI kinArI o suvarNanA tArothI vaNI hoya jeta hovAnA kAraNe je A * kAza sphaTikanI samAna kAntivALA hoya, ane zreSTa hoya, je mAtAonuM mastaka samasta Rtuo saMbadhI puSpo ane zreSTha phUlamALAothI suzobhita hoya, uttama dhUpathI dhUpita hoya, ane je lakSmInI samAna veSa vALI hoya, A pramANe sajja thaIne je secanaka nAma nA gaMdhahastIratna para AruDha thaI koraMTa puSponI mALAthI sUzobhita chatrane dhAraNa kare che. candraprabha vija ane vaiDUrya ratnanA nirmaLa daDavALA evaM zaMkha, kuMda, puSpa, jalakaNa ane amRtanuM maMthana karavAthI utpanna thayela phenanA samUhanI samAna (zveta) cAra cAmaro jenA upara DhoLAya rahyA hoya je hastIratnanA skaMdhapara rAjA zreNikanI sAthe beThela hoya. temanI pAchaLacataraMgiNI senA cAlI rahelahoyachatra Adi rAja cihno rUpa samasta ddhi, nI sAthe, AbhUSaNo AdinI kAntinI sAthe vAvatuM vAdyonA nirdoSa zabdanI sAthe, rAjagRha nagaranA zRMgATaka trika, catuSka catvara, cartumukha mahApatha, tathA sAmAnya mArga mAM gaMdhodaka ekvAra chAMTela, anekavAra chAMTelA, pavitra karelA, kacaro dUra karavAthI saMmA, rjana karelAM, chANa vagerethI lIMpelA yAvatu uttama gaMdhanA curNayaDe sugaMdha vALA evA te rAjagRha nagarane jotI jaI rahI hoya. nagaranA lokovaDe stuti karAtI tathA vRtAkI vagerenA gucchAo, sahakArAdikanI latAo, vRkSo, gulmo anevelonA samUha vaDe vyApta thayelA, manohara vaibhAragirinA pradezanA nIcalA bhAgonI samIpe cAre tarapha sarvatra pharatI pharatI potAnA dohalAne dUra kare che pUrNa kare che. to huM paNa mAro dohalo pUrNa karUM! [19] tyAra pachI te dhAriNI devI te dohadanA pUrNa na karavAnA kAraNe, saMpana na thavAnA kAraNe, saMpUrNa na thavAnA kAraNe, megha Adino anubhava na thavAnA kAraNe, sammA nita na thavAnA kAraNe, mAnasika saMtApa dvArA raktanuM zoSaNa thaI javAthI zuddha thaI gaI bhUkhathI vyApta thaI gaI, mAMsathI rahita thaI gaI, temaja jIrNa zarIravALI thai, snAnano tyAga karavAthI malina zarIravALI, bhojana tyAgI devAthI dubaLI tathA thAkelI jevI thaI gaI, teNe mukha ane nayanarUpI kamaLa nIcA karI dIdhA. tenuM mukha phikyuM thaI gayuM, hatheLI. othI masaLela caMpaka puSpanI mALA samAna nisteja thaI gaI, tenuM mukha dIna ane vivarNa thaI gayuM. te yathocita puSpa, gaMdha, mALA, alaMkAra ane hAranA viSayamAM rUcirahita thai gaI, jaLa AdinI kriIDA ane copATa Adi ramatanI kriyAno parityAga karI dIdho. te dIna duHkhI manavALI AnaMdahIna temaja bhUminI tarapha draSTi karIne beThI. tenA manano saMkalpa naSTa thaI gayo. te bhAvatu ArtadhyAna karavA lAgI. tyAra pachI te dhAriNI devInI aMga paricArikAo, zarIranI sevA zuzruSA karavAvALI AtyaMtara dAsIo dhAriNI devIne jIrNa zarIravALI yAvat ArtadhyAna karatI jue che, joIne A pramANe kahe che. devAnupriye! tame yAvatu ArtadhyAna kema karo cho ? tyAra pachI dhAriNI devI aMgaparicArikA AvyaMtara dAsIo dvArA A pramANe kahevA para temano Adara karatI nathI ane temane jANatI paNa nathI te mauna ja rahe Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 che. tyAra pachI te aMgaparicArikA AvyuM. tara dAsIo be vAra traNavAra A pramANe kahevA lAgI thAvat ArtadhyAna karo cho ? tyAra pachI dhAriNI devI yAvatu mauna rahe che. tatpazcAtu te aMgaparicArikA AvyaMtara dAsIo dhAriNI devI dvArA nahI Adara karela nahI jANelI te ja prakAre sabhrAnta thatI jyAM zreNika rAjA hatA tyAM Ave che. AvIne baMne hAtha ekaThA karIne yAvatuM mastaka para aMjAla karIne jayavijayathI vadhAve che. ane vadhAvIne A pramANe kahe che : svAminuM! Aje dhAriNI devI jIrNa jevI temaja jIrNa zarIravALI thaIne yAvat ArtadhyAnathI yukta thaIne kaMIka ciMtA kare che. [20] tadanantara zreNika rAjA te aMgapacArikAo pAsethI te artha sAMbhaLIne, manamAM dhAraNa karIne, tevA prakAre vyAkuLa thatA thakA, zIdhra tvarAnI sAthe temaja atyaMta zIghratAthI jyAM dhAriNI devI hatI tyAM Ave che. AvIne dhAriNI devIne jIrNa jevI jIrNa zarIravALI yAvatu ArtadhyamathI yukta cintA karatI juve che. jene A pramANe kahe che -devAnupriye ! tame yAvatu ArtadhyAnathI yukta thaIne kema ciMtA karI rahI cho? tyAra pachI te dhAriNI devI, yAvatuM mauna rahe che. pachI te zreNika rAjA dhAriNI devIne bIjI vAra ane trIjIvAra paNa A prakAre kahe che - to paNa mauna rahe che. tyAra pachI zreNika rAjA dhAriNI devIne kahe che devAnupriye ! huM tamArA mananI vAta sAMbhaLavA mATe ayogya chuM? jethI tuM tArA manamAM rahela A mAnasika duHkhane chupAve che ? tyAra pachI dhAriNIdevIe zreNika rAjAne A pramANe kahyuM : svAminu ! mane te udAra Adi vizeSaNothI yukta mahAsvapna Avela hatuM. tene traNa mAsa pUrA thaI gayela che. tethI AvA prakArano akALa megha saMbaMdhI dohada utpanna thayela che ke A pramANe A dohadanA pUrNa na thavAnA kAraNe jIrNa jevI, yAvatu, ArtadhyAnathI yukta thaIne ciMtAgrasta thaI rahI chuM. tyAra pachI zreNika rAjAe dhAriNI devI pAsethI A vAta sAMbhaLIne ane samajIne dhAriNI devIne A pramANe kahyuM. devAnupriye tame jIrNa zarIravALA na thAo. thAvatuM ciMtA na karo. huM koI evo upAya karIza. jethI tamArA A akALa dohadanI pUrti thaI jaze. A pramANe kahIne dhAriNI devIne ISTa kAnta, manojJa ane praNAma vANIthI AzvAsana Ape che. bahAranI upasthAna zALA che. tyAM Ave che, AvIne zreSTha siMhA sana upara pUrva dizAnI tarapha mukha rAkhIne bese che. dhAriNI devInA A akALa dohadanI pUrti karavAne mATe ghaNA lAbhothI, ghaNA upAyothI, autyAttikI, vanayika, kArmikI, ane pAriNAmikI buddhithI vAraMvAra vicAra kare che paraMtu dohada pUrti mATe koI upAya nathI suto. tethI zreNika rAjAnA mananA saMkalpa naSTa thaI gayA. te yAvatuM ciMtA- grasta thaI jAya che. tyAra pachI abhayakumAra snAna karIne, balikarma karIne yAvatu samasta alaMkA rothI vibhUSita thaIne jyAM zreNika rAjA che tyAM Ave che AvIne zreNika rAjAne juve che, ke tenA mananA saMkalpone AghAta pahoMcela che. te joIne abhayakumAranA manamAM A prakArano AtmA saMbaMdhI, ciMtita, prArthita ane manogata saMkalpa utpanna thAya che. anya samaye zreNika rAjA mane AvatA jotA hatA to joIne Adara karatA satkAra karatA, sanmAna karatA, tathA AlApa, saMlApa karatA hatA, adha Asana upara besavAne mATe nimaMtraNa karatI ane mArA mastakane suMghatA hatA. paraMtu Aje zreNika rAjA mane Adara ApatA nathI, yAvatuM mArA mastakane sUMghatA nathI. temanA mananA saMkalpane kaMika AghAta Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 nAyAdhArmI kahAo-1-120 pahoMcela che tethI ciMtita thaI rahyA che, enuM kaI kAraNa hovuM joIe, mAre zreNika rAjane A vAta pUchavI yogya che. abhayakumAra A pramANe vicAra kare che, ane vicAra karIne jyAM zreNika rAjA che tyAM Ave che. AvIne baMne hAtha joDIne mastaka para Avarta karIne aMjali karIne jaya vijayathI vadhAve che, vadhAvIne A pramANe kahe che. he tAta! Apa anya samaye mane AvatA joIne Adara karatA, yAvat nimaMtraNa karatA. paraMtu he tAta! Aje mane Adara ApatA nathI. yAvatuM Asana para besavAne mATe nimaMtraNa karatA nathI ane manano saMkalpa naSTa thaI javAne kAraNe kAMIka ciMtA karI rahyA cho to A viSayamAM kAMIka kAraNa hovuM joIe to he tAta! Apa A kAraNane chupAvyA vinA, iSTa prAptimAM zaMkA rAkhyA vinA, apAlApa karyA vinA, dabAvyA vinA jevuM hoya tevuM satya temaja saMdeha rahita kaho pachI huM te kAraNanA anta sudhI pahoMcavAno prayatna karIza. tyArapachI zreNika rAjAe abhaya kumArane A pramANe kahyuM putra ! tamArI nAnI mAtA dhAriNI devInA garbhane be mAsa vyatIta thavA che ane tRtIya mAsa cAlI rahyo che. tene dohada kALanA samaye A pramANeno dohada utpanna thayela che-yAvatu potAnA dohadane pUrNa kare che. tyAre he putra! huM dhAriNI devInA A akALa dohadanA pUrtinA upAyane jANI zakato nathI, tethI mArA manano saMkalpa naSTa thaI gayo che, ane huM ciMtA karuM chuM. meM e paNa na jANyuM ke tuM Avyo che tethI he putra! ciMtA karI rahyo chuM. abhayakumAra zreNika rAjA pAsethI A artha sAMbhaLIne ane samajIne hRSTa tuSTa ane AnaMdita rdaya thayo teNe zreNika zAne A pramANe kahyuM he tAta ! Apa bhagna-manoratha thaIne ciMtA na karo huM tevo koI upAya karIza jethI mArI nAnI mAtA dhAriNI devInA A prakAranA A akALa dohadanA manorathanI pUrti thAya. tyAra pachI zreNika rAjA abhaya kumAranA A pramANe kahevA para hRSTa-tuSTa thayA, te abhaya kumArano satkAra kare che sanmAna kare che. vidAya Ape che. [21] tyAra pachI te abhayakumAra zreNika rAjAnI pAsethI nIkaLe che, nikaLIne jyAM potAnuM bhavana che, tyAM Ave che, AvIne siMhAsana upara bese che. tyAra pachI te abhaya kumArane A prakArano A AMtarika saMkalpa utpana thayo, divya upAya vinA. kevaLa mAnavIya upAyathI mArI nAnI mAtA dhAriNI devInA akALa dohadanA manorathanI pUrti thavI zakya nathI. saudharma kalpamAM rahenAra deva mAro pUrvano mitra che. je mahAna ddhi no dhAraka yAvatuM mahAna sukha bhogavanAra che. to mArA mATe te zreyaskara che. ke huM pauSadha zALAmAM pauSadha grahaNa karIne brahmacarya dhAraNa karIne maNi suvarNaAdinA alaMkArono tyAga karIne, mAlA varNaka, ane vilepanano tyAga karIne, zastra mUsala Adi choDIne, ekAkI ane advitIya thaIne, DAbhanA saMthArA para sthita thaIne, aThThamanI tapasyA grahaNa karIne, pahelAnA mitra devanuM manamAM ciMtana karUM. ema karavAthI te pUrvano mitra deva mArI laghumAtA dhAriNI devInA A prakAranA A akALa megho saMbaMdhI dohadane pUrNa karI deze. abhayakumAra A pramANe vicAra karIne jyAM pauSadhazALA che, tyAM Ave che. AvIne pauSadhazALAnuM pramArjana kare che pramArjana karIne uccAra prasavaNa bhUminuM pratilekhana kare che. DAbhanA sacArAnuM pratilekhana kare che. besIne aThThama bhakta tapane grahaNa kare che. pauSadha yukta thaIne brahmacarya aMgIkAra karIne vAvatu pahelAnA mitra devanuM manamAM punaH punaH ciMtana kare che. tyAra pachI abhayakumArane aThThama bhakta tapa prAyapUrNa thavA AvyuM Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 tyAre pUrvabhavanA mitra devanuM Asana calAyamAna thayuM. te deva avadhijJAnano upayoga lagAve che. tyAre pUrvabhavanA mitradevane A prakArano AMtarika vicAra utpanna thAya che. - A pramANe mArA pUrva bhavano mitra abhayakumAra jambudvIpa nAmaka dvIpamAM, bhArata varSa mAM, dakSiNArdha bhAratamAM, rAjagRha nagaramAM, pauSadha zALAmAM aThThamabhakta grahaNa karIne manamAM vAraMvAra mAruM smaraNa karI rahyo che. tethI mAre abhaya kumAranI pAse pragaTa thavuM yogya che." deva A pramANe vicArakarIne uttarapUrva digbAramAM jAya che, ane vaikriya samudyAtathI samudraghAta kare che, jIva pradezane bahAra kADhIne saMkhyAta yojanano daMDa banAve che. te A pramANe che. karketanaratna, vajaratna, vaiDUryaratna, lohitAkSaratna, masAra gallaratna haMsagarbharatna, pulakaratna, saugaMdhikaratna, jyotisaratna, ekaratna, aMjana ratna,rajataratna,jAtarUparatna, aMjanapulakaratna, sphaTikaratna, ane rijharatna A ratnonA yathA. bAdara pudgalono parityAga kare che, yathAsUkSma pudgalone grahaNa kare che. pachI abhaya kumAra upara anukaMpA karato pUrvabhavamAM utpanna thayela snehajanita prItinA kAraNe ne gUNAnurAga kAraNe te kheda karavA lAgyo. pachI te deva ratnamaya uttama vimAnathI nikaLIne pRthvItaLa para javAne mATe zIdhra gatino pracAra karyo, te samaye calAyamAna thatA, nirmaLa suvarNanA pratAra jevA karNapUra ane muguTanA utkRSTanA ADaMbarathI te darzanIya lAgato hato. aneka maNio, suvarNa ane ratnonA samUhathI zobhita ane vicitra racanAvALA paherela kaTisUtrathI tene harSa utpanna thato hato. calAyamAna evA zreSTha ane manohara kuMDalavaDe ujajavaLa mukhanI kAMtithI tenuM rUpa atizaya manohara hatuM. kArtikI pUrNimAnI rAtrie zani ane maMgaLa grahanA madhyabhAgamAM sthita ane udaya pAmelA. zarada RtunA caMdranI jema te deva jonArAonA netrone AnaMda ApI rahyo hato. divya auSadhionI samAna mUkuTa AdinA tejathI dedIpyamAna rUpathI manohara, samasta Rtu onI puSpAdika lakSmIvaDe jenI zobhA vRddhi pAmI che, evo tathA prakRSTa gaMdhanA prasAra thI manohara meruparvatanI samAna te deva zobhato hato. AvuM vicitra rUpa vikarvI divya rUpane dhAraNa karato, te deva asaMkhya saMkhyAvALA asaMkhya nAmavALA dvIpo ane samudronI madhyamAM thaIne javA lAgyo. potAnI vimaLa prabhAthI ticha lokane tathA nagaravara rAja gRhane prakAzita karato thakI divyarUpa dhArI te deva abhayakumAranI pAse AvI pahoMcyo. [22] tyAra pachI pAMca varNavALA tathA ghuMgharavALA uttamavastra dhAraNa karela te deva AkAzamAM sthita thaIne(abhayakumArane A pramANe kahe che.) devAnupriyA huM tamArA pUrvabhavano mitra saudharmakalpavAsI mahAna Rddhino dhAraka deva chuM. kemake tame pauSadha zALAmAM aThThamabhakta tapa karIne mane manamAM rAkhIne sthita thayA cho, e kAraNe he devAnu priya! huM zIgha ahIM Avela chuM. he devAnupriya! batAvo tamAruM zuM ISTa kArya karuM? tamane zuM ApuM? tamArA saMbaMdhione zuM karuM zuM ApuM? tamArA mananI IcchA zuM che? abhayakumAre AkAzamAM sthita pUrvabhavanA mitra devane joIne huSTa-tuSTa thayo. pauSadhane pAya. he devAnupriya ! mArI laghumAtA dhAriNI devIne A pramANe akAla dohada utpanna thayo che ke te mAtAo dhanya che. yAvatu huM paNa mArA dohadane pUrNa kare. tame mArI laghumAtA ghAriNI devInA A prakAranA dohadane pUrNa karI do. tyAra pachI abhayakumAranA A pramANe kahevA para haSTa, tuSTa thaIne te deve abhayakumArane kahyuM- he devAnupriya ! tame Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 nAyAghama kahAo - 1-1/22 nizcitta raho, ane vizvAsa rAkho. huM A dohadanI pUrti karI ApIza. ema kahIne deva abhayakumAra pAsethI nIkaLe che. nIkaLIne uttara pUrva dizAmAM vaibhAragirivara jaIne vaikriya samudUrghAta kare che saMkhyAta yojana pramANavALo daMDa banAve che, yAvatu bIjIvAra paNa vaikriyasamud ghAta kare che. ane garjanAthI yukta, vijaLIthI yukta ane jaLa biMdu othI yukta, pAMca varNavALo meghonI dhvanithI zobhita divya varSARtunI lakSmInI vikriyA kare che. vikriyA karIne jyAM abhayakumAra che tyAM Ave che AvIne abhayA kumArane A pramANe kahe che. devAnupriya! tamArI prItine mATe varSAlakSmInI vikriyA karI che tethI tamArI laghumAtA dhAriNIdevI A prakAranA A dohadanI pUti kare. tyAra pachI abhayakumAra A saudharma kalpavAsI pUrvanA mitra devathI A vAta sAMbhaLI samajIne hRSTa-tuSTa thaine potAnA bhavanamAMthI bahAra nIkaLe che. nIkaLIne kyAM zreNika rAjA che tyAM Ave che AvIne mastaka parabaMne hAthoDIne pramANe kahe che, he tAta! A prakAre mArA pUrvabhavanA mitra saudharmavAsI deve yAvatu varSARtunI zobhAnI vikriyA karI che. tethI mArI laghu mAtA dhAriNI devI potAnA akALa dohadane pUrNa kare. tyAra pachI zreNika rAjA, abhayakumAra pAsethI A vAta sAMbhaLIne ane dayamAM dhAraNa karIne harSita ane saMtuSTha thayA yAvatu teNe koTambika purUSone bolAvyA bolAvIne A pramANe kahyuM - he devAnupriyo ! zIghaja rAjagRha nagaramAM zRMgATaka, trika, catuSka ane cabutarA Adine sIMcana karIne, yAvatu uttama sugaMdhathI sugaMdhita karIne, ane gaMdhanI vartI hoya tevuM karo, tyAra pachI te kauTumbika purUSo AjJAnuM pAlana karIne yAvatu te AjJAne pAchI sope che, tatpazcAtu zreNika rAjA bIjIvAra kauTumbika purUSone bolAve che ane bolAvIne A pramANe kahe che he devAnupriyo ! caturaMgI senAne taiyAra karo ane secanaka nAmanA gaMdhahastIne paNa taiyAra karo te kauTumbika puruSo paNa AzA pAlana kare che. tyAra pachI te zreNika rAjA jyAM dhAriNI devI hatAM tyAM Ave che. A AvIne dhAriNI devIne A pramANe kahe che-devAnupriyo ! A prakAre garjanAnI dhvanithI yuktayAvatu varSAnI suSamAM prAdubhUta thayela che. tethI tame tamArA akALa dohadanI nivRtti karo. - tyAra pachI te dhAriNI devI zreNika rAjAnA A pramANanA kahevA para hRSTatuSTa thaI ane jyAM snAnagRha hatuM tyAM gaI. snAna karyuM, balikarma karyuM, kautuka maMgala ane prAya zrita karyuM. pachI pagamAM uttama nUpura paherIneyAvatuM AkAza ane sphaTika maNinI samAna prabhAvALA vastro dhAraNa karIne secanaka nAmanA gaMdhahastI para AruDha thaIne amRtapaMtha nathI utpanna thayela pheNanA samUhanI samAna zveta cAmaranAbAlo rUpI vijaNA thI vijAtI thakI ravAnA thaI. tyAra pachI zreNikarAjAe snAna karyuM, balikarma karyuM. vAvatu te susajjita thaine, zreSTha gaMdhahastInA skaMdha para AruDha thaIne, koTavRkSanA puSpanI mALA vALA chatrane mastaka para dhAraNa karIne, cAra cAmarothI viMjhAtA dhAriNI devInI pAchaLa cAlyA. zreSTha hAthInA skaMdhapara besIne cAlyA dhAriNI devI azva hAthI, ratha ane yoddhAo sahita caturaMgI senAthI parivRtta hatI. tenI pharatA mahAna subhaTono samUha gherAyela hato. A pramANe saMpUrNa samRddhinI sAthe, yAvatuM duMdubhinA nirdoSanI sAthe rAjagRha nagaranA zRMgATaka, vAvatuM rAjamArgamAM thaIne nIkaLI nAgarika lokoe punaH punaH tenuM abhinaMdana karyuM tyAra pachI te jyAM vaibhAragiriparvata hato, te tarapha Ave che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 AvIne vaibhAragirinA kaTataTamAM ane taLeTI mAM daMpationA kIDAsthAna ArA momAM puSpaphaLathI saMpanna udyAnomAM sAmAnya vRkSo thI yukta kAnanomAM, nagarathI dura vartI vano mAM, eka jAtinA vRkSonA samUha vALA vanakhaMDamAM, vRkSomAM vRttAkI AdinA gucchAo mAM, vAMsanI jhADI Adi gulmo mAM, Amra AdinI latAomAM, nAgaravela AdinI. vallIomAM guphAomAM taLAvomAM, thoDA pANIvALA kacchamAM, nadIomAM, ane anya jalAzayomAM snAna karatI patro puSpo, phaLo, ane pallavone grahaNa karatI puSpAdikane suMghatI, phaLAdikanuM AsvAdana karatI ane bIjAne ApatI, vaibhAra girinI samIpanI bhUmimAM potAno dohada pUrNa karatI cAre tarapha paribhramaNa karavA lAgI. dhAriNI devIe dohadane dUra karyo, dohadane pUrNa karyo ane dohadane saMpanna karyo. tyAra pachI dhAriNI devI mecanaka nAmanA gaMdha hastI upara AruDha thaI. yAvatuM rAjagRha nagara nI vaccovacce thaIne jyAM potAnuM bhavana che, tyAM Ave che. tyAM AvIne manuSya saMbaMdhI vipula bhoga bhogavato vicare che. [23] tyAra pachI abhayakumAra jyAM pauSadhazALA che, tyAM AvIne pUrvanA mitra devano satkAra-sanmAna kare che. vidAya kare che. tyAra pachI abhayakumAra dvArA vidAya karela te deva garjanAthI yukta, pacaraMgI meghothI suzobhita divya vaSa-lakSmIno pratisaMharaNa kare che, je dizAthI pragaTa thayela hato. te dizA tarapha cAlyo gayo. [2pa tyArapachI dhAriNI devIe potAno te akALa dohada pUrNa thavA para dohadane sammAnita karyo. garbhanI anukaMpAne mATe, garbhane bAdhA na pahoMce te rIte yatanAthI UbhI thatI, yatanAthI besatI ane yatanAthI zayana karatI, AhAra karatI thakI evo AhAra karatI ke je adhika tIkho na hoya; adhika kaDavo na hoya, kaSAya na hoya, adhika khATo na hoya ane adhika mITho paNa na hoya, deza ane kALanA anusAra jo te garbhane mATe hita kArI hoya, mita hoya, pathya hoya te ciMtA, zoka, moha, bhaya ane trAsathI rahita thaIne badhI RtuomAM sukhaprada bhojana, vastra, gaMdha, mALA ane alaMkAra AdithI sukhapUrvaka te garbhanuM vahana kare che. tyAra pachI dhAriNI devIe navamAsa paripUrNa thavA para ane sADA sAta rAtri-divasa vyatIta thavA para, ardha rAtrinA samaye, atyaMta komaLa hAthapagavALA yAvat savAMga suMdara bALakano prasava karyo. tyAre dAsIo dhAriNI devIne putra utpanna thayo jue che joine harSanA kAraNe zIgha, manathI tvarAvALI, kAyAthI capaLa, ane vegavALI te dAsIo jyAM zreNika rAjA che, tyAM Ave che. AvIne zreNika rAjAne jaya-vijaya zabda kahIne vadhAI Ape che, baMne hAtha joDIne mastaka para Avartana karIne aMjali karIne A pramANe kahe che. he devAnupriya! dhAriNI devIe putrane janma Apela che. te ame devAnupriyane priya nivedana karIe chIe tamane priya thAo. tyAra pachI zreNika rAjA te aMgaparicArikAonI pAsethI te artha sAMbhaLIne ane ddhayamAM dhAraNa karIne hRSTatuSTa thayA teNe te dAsIonuM madhura vacanothI tathA vipula puSpo gaMdho mALAo ane AbhUSaNothI satkAra sanmAna karyuM. temane dAsI paNathI mukta karI dIdhI. temane evI AjIvikA karI ApI ke temanA putra pautra sudhI cAle.A pramANe AjIvikA karIne vipula dravya ApIne vidAya karI. tyAra pachI zreNika rAjA kauTumbika puruSone bolAve che Adeza Ape che-he devAnupriyo ! zIgha ja rAjagRha Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 nAyAdhabba kahAo-1-1ra3 nagaramAM sugaMdhita jaLa chAMTe,yAvatusarvatra maMgaLavAnakaravo.kArAgArathI kedIone mukta karo tola ane mApanI vRddhi karo. A pramANe badhu karIne mArI AjJA mane pAchI Apo. tyAra pachI zreNika rAjA kuMbhakAra Adi jati rapa aDhAra zreNione ane tenA upavibhAgarUpaaDhAraprazreNione bolAve che.bolAvIne A pramANe kahe che he devAnuM priyo! tame jAo ane rAjagRha nagaranI aMdara ane bahAra daza divasanI sthitipatikA karAvo.te A prakAre daza divasa sudhI zulka baMdha karavAmAM Ave, kara mApha karavAmAM Ave, veTha levAto niSedha karavAmAM Ave. daMDa tathA kuMdaDa baMdha thAya. rAjA taraphathI badho RNa cukavI devAmAM Ave. koI devAdArane pakaDavAmAM Ave nahi, A pramANe ghoSaNA karo. tathA sarvatra mRdaMga vagere vAjiMtro vagaDAvo. cAre tarapha vikasvara puSponI mALAo laTakAvo,uttama gaNIkAo jemAM mukhya che.evopAtrothInRtyAdika karAvo.aneka tAlA caro pAse nATaka karAvo evuM karo ke loka harSita thaIne kIDA kare. A pramANe yathAyogya dasa divasanI sthitipatikA karaze ane karAvo ane mArI AjJA mane pAchI soMpo. - tyAra pachI zreNika rAjA bahAranI upasthAna zALAmAM, pUrvanI tarapha mukha rAkhIne zreSTha siMhAsana upara beThA ane seMkaDo, hajAro, lAkhonA dravyathI yAna evuM dAna ApyuM. AvakamAMthI amuka bhAgaApyo ane prApta thayela dravyane grahaNa karato vicAravA lAgyo. tyAra pachI tenA bALakanA mAtA pitAe pahelA divase jAta karma karyuM. bIje divase jAgarikA karI. trIjA divase sUrya-caMdranuM darzana karAvyuM. A prakAre azuci jAta karmanI kriyA saMpanna thaI. pachI bAramo divasa Avyo vipula azana pAna khAdima ane svAdima vastuo taiyAra karavI. taiyAra karAvIne mitra, jJAti, nijaka, svajana, saMbaMdhi, parijana, senA ane bIjA ghaNA gaNanAyaka daMDa nAyaka Adine AmaMtraNa ApyuM. tyAra pachI snAna karyuM. balikarma karyuM. masitilaka Adi kautuka karyuM, yAvatu samasta ala kArothI vibhUSita thayo. pachI vizALa bhojana maMDapamAM te azana, pAna, khAdima anya svAdima bhojanano mitra jJAti Adi tathA gaNanAyaka AdinI sAthe AsvAdana, visvAdana, paraspara vibhAjana ane paribhoga karato vicAravA lAgyo.A pramANe bhojana karyA pachI, zuddha jaLathI Acamana karyuM. hAtha moDhuM dhoIne svaccha thayA, parama zuci thayA. pachI te mitra, Adino vipula vastra gaMdha,mALAane alaMkArathIsatkAra-sanmAnakaryuM.satkAra-sanmAna karIne A pramANe kahyuM kemake amAro A putra jyAre garbhamAM sthita hato. tyAre tenI mAtAne akAlamegha saMbaMdhI dohada utpanna thayo hato. tethI amArA A putranuM nAma meghakumAra hovuM joIe A pramANe mAtA pitAe bALakanuM guNaniSpanna nAma rAkhyuM. - tyAra pachI meghakumAra pAMca dhAyamAtA dvArA grahaNa karAyo, te A pramANe hatI kSIrapAtrI-dugdhapAna karAvanA dhAca maMDanadhAtrI-majjanadhAtrI-krIDApanadhAtrI-aMkadhAtrI - A sivAya anyAnya kunja cilAtika, vAmana, vaDabhI moTI peTavALI, babarI, bakuza dezanI, yonaka, palhavika, isinIka, ghora kina ane lhAsaka dezanI, lakuza, draviDa, siMhala, araba, puliMda, pakkaNa, vahala, muraMDa, zabara, pArasa, A pramANe vividha dezonI rAjagRhane suzobhita karanAra, Igita, citita ane prArthita pota potAnA dezamAM veSane dhAraNa karanAra, atinipuNa, vinayayukta dAsIonA dvArA tathA svadezIya dAsIo dvArA ane varSadhara, kaMcu kIyo ane mahattaronA samudAya thI te megha kumAra gherAyela Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdhana, adhyayana-1 rahevA lAgyo te ekanA hAthathI bIjAnA hAthamAM jato ekanI godamAMthI bIjAnI godamAM jato, bALanI ucita evA gIto vaDe gavAto hato AMgaLI pakaDIne calAvato hato. kriIDA AdithI lAlana-pAlana karavAmAM Avato, manohara maNijaDita pRthvItala upara cAlato tathA vAyu rahita ane vyAghAta rahita evI girinI guphAmAM sthita caMpaka nA vRkSanI jema sukhe sukhe vRddhi pAmavA lAgyo. tyAra pachI meghakumAranA mAtA-pitA anukramathI nAmakaraNa, pAraNAmAM suvADavuM, pagothI calAvavuM, coTI rAkhavI Adi saMskAro mahAgu Rddhi ane satkAra pUrvaka kare che. tyAra pachI te meghakumAra ATha varSathI adhika vayano thayo tyAre mAtA-pitAe zubha tithi karaNa ane muhUrtamAM tene kalAcArya pAse mokalyo. kalAcArye meghakumArane lekha Adi zakunirUta pakSInA zabda parvatanI bahoM tara kaLAo sUtrathI, arthathI, ane prayogathI siddha karAvI tathA zIkhavADI. te bahoMtera kaLAo A pramANe. lekhana gaNita rUpa badalavuM nATaka gAyana vAdya vagADavuM svarajANavA vAjitrasamAravuM. samAna tAla jANavA dhUta ramavuM lokonI sAthe vAda vivAda karavuM pAsAthI ramavuM copATa ramavI nagaranI rakSA karavI. jaLa ane mATInA saMyogathI vastunuM nimaNi karavuM dhAnya nipajAvavuM navuM pANI utpanna karavuM, pANIne saMskAra karI zuddha banAvavuM tema ja garama karavuM. navIna vastra banAvavA, raMgavA zIvavAnI tathA paheravAnI kaLA vilepananI vastune jANavI, taiyAra karavI, lepana karavI Adi zayyA banAvavI, zayana karavAnI vidhine jANavI Adi Arya chaMdane oLakhavo tathA banAvavo pahelikAo banAvavI, bujhAvavI mAgadhikA banAvavI. prAkRta bhASAmAM gAthA Adi banAvavuM. gIti chaMdanI racanA karavI zloka banAvavo suvarNa banAvavuM tenA AbhUSaNa banAvavA, paheravA Adi navI cAMda banAvavI, tenA AbhUSaNa banAvavA. cUrNa gulAba abIla Adi banAvavuM, tathA teno upayoga karavo. ghareNA ghaDavA, paheravA Adi taruNInI sevA karavI prasAdhana karavuM strInAlakSaNa jANavA puruSanAlakSaNa jANavA azvanAlakSaNa jANavA hAthInAlakSaNa jANavA gAya-baLadanA lakSaNa jANavA kukaDAnA lakSaNa jANavA. chatralakSaNa jANavA daMDa-lakSaNa jANavA. talavAranuM lakSaNa jANavuM maNinuM lakSaNa jANavuM. kAkaNIratnanuM lakSaNa jANavuM vAstuvidyA-jANavI. navuM. nagara vasAva vAnI kaLA yUha-moca banAvavo. virodhInA bUhanI sAme potAnI senA no moca racavo sainya saMcAlana karavuM zatrusainyanA samakSa potAnI senAne calAvavI. cakravUha garuDanAbUha zakaTa bUha sAmAnya yuddha karavAnI kaLA vizeSa yuddha karavuM atyaMta vizeSa yuddha karavuM yaSTiyuddha muSTiyuddha bAhuyuddha latAyuddha thoDAnuM bahu ane bahu thoDu batAvavAnI kaLA khaDuMganI mUTha banAvavI. dhanuSa bANa saMbaMdhI kaLA cAMdIno pAka banAvavo sonAno pAka banAvavo sutara chedavAnI kaLA kSetra kheDavAnI kaLA kamaLanA nAla chedavAnI kaLA patra chedana mRta ne jIvita karavuM. jIvitane mRta karavuM ane kAgaDA, * ghuvaDa Adi pakSIonI bolI pahecAnavI. [2] tyAra pachI te kalAcArya, meghakumArone bahotera kaLAo sUtrathI arthathI ane prayogathI siddha karAvI tathA zIkhavADIne pachI tenA mAtA pitA pAse laIne AvyA. tyAre megha kumAranA mAtA-pitAe kalAcAryanuM madhura vacanothI tathA vipula vastra, gaMdha, mALA ane alaMkArothI satkAra karyo sanmAna karyo, satkAra-sanmAna karIne jIvikAne Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 nAyAdhamma kahAo-1-'127 yogya vipula prItidAna ApyuM. vidAya karyA. [27] tyAra pachI meghakumAra bahoMtera kaLAomAM paMDita thaI gayo. tenA navA jAgRta thaI gayA te amara prakAranI dezI bhASA omAM kuzaLa thaI gayo. gItimAM prIti vALo thayo. gaMdharva eTale gIta ane nATyane vize kuzaLa thayo. azvayuddha, hAthIyuddha, bhoga bhogavavAmAM atyaMta samartha, sAhasika hovAthI vikAlacArI-thayo. tyAra pachI meghakumAranA mAtA pitAe ATha uttama prAsAdo karAvyA. te prAsAda atyaMta uMcA hatA temanI ujjavala kAMtinA samUhane lIdhe jANe hasatA hoya tevA dekhAtA hatA, maNi, suvarNa ane ratnonI racanAo vaDe vicitra hatA. vAyuvaDe pharakatI ane vijayane sUca vatI vaijayaMtI patAkAo tathA chatrAtichatra vaDe yukta hatA, temanA zikharo gaganane oLaMgI jatAM. tenA jALIyAnI madhyamAM ratnanA pAMjarAo netro hoya tema zobhatAM hatAM. teomAM maNi ane suvarNanI skUpikAo hatI. teomAM sAkSAtu athavA cita relA zatapatra ane puMDarIka jAtinA kamalo vikasvara hatA tilaka ratna ane ardhacaMdra vaDe sahita pagathiyAthI yukta hatA athavA bhItamAM caMdanAdithI cacata thayA hatA. vividha prakAranI maNimaya mALAothI alaMkRta hatA. aMdara ane bahAra cikaNA hatA, temanA AMgaNAmAM suvarNanI retI pAtharelI hatI. teno sparza sukhaprada hato temanuM rUpa atIva zobhana hatuM jotAM ja cittamAM prasannatA thatI hatI.yAvat te mahela atyaMta manohara hatA. tathA eka mahAnu bhavana meghakumAra mATe nirmANa karAvavAmAM AvyuM. te seMkaDo sthaMbhothI banela hatuM. temAM lIlA yukta putaLIo sthApita karI hatI. temAM uMcA ane sunirmita vajaratnanI vedikA ane toraNo hatAM. manohara nirmitta putaLI o sahita uttama jADA ane prazasta vairya ratnanA staMbho hatA te vividha prakAranA maNi suvarNa ane ratnovaDe khacita hovAnA kAraNe ujjavala dekhAtuM hatuM teno bhUmibhAga bilakula sama, vizALa, pAko temaja ramaNIya hato. te bhavanamAM IhAmRga, vRSabha, turaga, manuSya, makara, AdinA citro hatA. staMbho upara rahela vajaratnanI vedikA vaDe sahita hovAthI rama NIya dekhAtuM hatuM. temAM samaNie rahelA vidyAdharonA yugalo yaMtra dvArA cAlatA dekhAtA hatA te bhavana hajAro kiraNothI vyApta temaja hajAro citrothI yukta hovAthI dedIpyamAna hatuM. tene jovA mAtrathI darzakanI AMkha temAM coMTI jatI hatI. teno sparza sukhaprada hato. ane rUpa zobhA saMpanna hatuM temAM suvarNa, maNio, temaja ratnonI skUpikAo banAvelI hatI. tenuM pradhAna zikhara vividha prakAranI pAMca varNonI temaja ghaMTAo sahita patAkAothI suzobhita hatuM. te cAre tarapha dedIpyamAna kiraNonA samuhane phelAvatuM hatuM. te liMpela hatuM. ghoLela hatuM. caMdaravAthI yukta hatuM yAvata te bhavana gaMdhanIvatI hoya tevuM dekhAtuM hatuM. te cittane prasanna karanAra darzanIya, abhirupa, ane pratirUpa hatuM atIva manohara hatuM. [28] tyAra pachI meghakumAranA mAtA pitAe meghakumAranA zubha tithI karaNa nakSatra ane muhUrtamAM zarIra parimANathI saza, samAna uMmaravALI, samAna tvacAvALI samAna lAvaNyavALI samAna rUpavALI, samAna yauvana ane guNovALI tathA potAnA kuLanI samAna rAjakuLomAMthI lAvela ATha zreSTha rAjakanyAonI sAthe ekaja divase ekaja sAthe, AThe aMgamAM alaMkAra dhAraNa karavAvALI evI suhAgaNa strIo dvArA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 29 karela maMgalagAna sAthe evuM evuM mAMgalika padArthonA prayoga dvArA pANi grahaNa karAvyuM. tyAra pachI meghakumAranA mAtA pitAe ATha kanyAone A pramANe prItidAna ApyuM. ATha karoDa hiraNya, ATha karoDa suvarNa Adi yAvatu ATha ATha prekSaNakArI athavA peSaNAkAriNI tathA tethI paNa vadhAre dhana kanaka, ratna, maNi, motI, zaMkha, zilApravAla, rakta, ratna Adi uttama sArabhUta dravya ApyuM je sAta peDhI sudhI dAna devAne mATe, bhoga vavAne mATe, upayoga karavAne mATe ane vaheMcaNI karIne devAne mATe paryApta hatuM. tyAra pachI te meghakumAre pratyeka patnIne eka eka koDa hiraNya ApyuM. eka eka koDa suvarNa ApyuM. yAvatuM eka eka prekSaNakAriNI yA peSaNa kAriNI ApI te sivAya anya vipula dhana, kanaka Adi ApyuM. je yAvatu dAna detA bhogopabhoga karatA ane vaheMcaNI karatAM sAta peDhI sudhI paryApta hatuM. tyAra pachI meghakumAra zreSTha prAsAdonI upara rahyo e pramANe uttama strIo dvArA karela batrisa baddha nATako dvArA gAyana karAto tathA kIDA karato manojJa zabda, sparza, rasa rUpa, ane gaMdhanI vipulatA vALA manuSya saMbaMdhI kAma bhogone bhogavato vicaravA lAgyo. [2] te kALa te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra anukramathI. eka gAmathI bIjA gAma jAtA vihAra karatA rAgRha nagaranA. guNazIla caitye padhAryA. [30] tyAre rAjagRha nagaramAM zRMgATaka-mArga AdimAM ghaNA mANasono avAja thavA lAgyo. yAvatu ghaNA ugnakuLa bhogakuLa AdinA badhA loko yAvata rAjagRha nagara nA madhya bhAgamAM thaIne eka ja dizAmAM eka ja tarapha mukha rAkhIne nIkaLavA lAgyA te samaye meghakumAra potAnA prAsAda upara hato. yAvatuM manuSya saMbaMdhI kAma bhoga bhogavI rahyo hato. ane rAja mArganuM avalokana karato karato vicarI rahyo hato. tyAra pachI te meghakumAra te bahusaMkhyaka ugraMkulIna, bhogakulIna yAvatu badhA lokone eka ja dizAmAM mukha rAkhI jatAM jove che. joIne kaMcukI puruSane bolAve che. bolAvIne A pramANe kahe che devAnupriyAMzuM Aje rAgRha nagaramAM Indra mahotsava che?skaMda mahotsava che? yA , ziva,vaizramaNa,nAga, yakSa, bhUta,nadI,taLAva,vRkSa,cetya,parvata udyAnayAgirinI yAtrA che? tyAre te kaMcukI puruSe zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInA Agamanano vRtAMta jANIne meghakumArane A pramANe kahyuM he devAnupriya! Aje rAjagRha nagaramAM Indra maho tsava yAvatu giriyAtrA Adi nathI paraMtu devAnuM priya ! zramaNa bhagavAna mahAvIra dharma tIrthanI AdinA karanArA, tIrthanI sthApanA karAvAvALA ahiM samavasRta thayA che. ane A rAjagRha nagaranA guNazIla caityamAM yathAyogya avagrahanI yAcanA karIne yAvatu vicarI rahyA che. tyAra pachI meghakumAra kaMcukI puruSa pAsethI A vAta sAMbhaLIne temaja dayamAM dhAraNa karIne hRSTa, tuSTa hoI kauTumbika puruSone bolAvIne A pramANe kahe che- he devAnupriyo ! zIdhra ja cAra ghaMTAovALA azvarathane joDIne upasthita karo te kauTumbika puraSo 'tahatti ema kahIne ratha joDIne lAve che. tyAra pachI meghakumArane snAna karyuM. te sarva alaMkArothI vibhUSita thayo. pachI cAra ghaMTAvALA azvaratha para ArUDha thayo. koTavRkSanI phUlonI mALA vALA chatrane dhAraNa karyo. subhaTonA vipula samUhavALA parivArathI gherAyela rAgRha nagaranI vaccovacca thaIne nIkaLyo. nIkaLIne jyAM guNazIla nAmanuM caitya hatuM tyAM Avyo AvIne bhagavAna Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 nAyAdha>> kahAo-1-130 mahAvIranA chatrapara chatra, patAkA upara patAkA Adi atizayone joyA.tathA vidyAdharo, cAraNamunio temaja bhaka devone nIce utaratA dekhyA. temaja AkAzamAM upara caDatA joyA. joine cAraghaMTAvALA azvayukta rathathI nIce utaryo utarIne pAMca prakAra nA abhi gama jALavIzramaNabhagavAna mahAvIranIsAme cAlyo te pAMca abhi gama A pramANe chepuSpa,sacittadravyonotyAga,acittadravyonoatyAgaeka zATi kAnuM uttarA saNa, bhaga : vAnane cakSuvaDe jotAMja be hAtha joDavA ane manane ekAgra karavuM. AvIne zramaNa bhaga vAna mahAvIranedakSiNadizAthIAraMbhakarIne traNavAra pradakSiNA karI, vaMdana karyuM namaskAra karyo zramaNa bhagavAna mahAvIranA atyaMta samIpa nahIM ane atyaMta dUra paNa nahIM evA samucita sthAna para besIne dhamapadeza sAMbhaLavAnI IcchA karato baMne hAtha joDI ne sanmukha rahIne prabhunI upAsanA karavA lAgyA. tyAra pachI zramaNa bhagavAna mahAvIre meghakumAra ane te moTI pariSadane madhyamAM sthita thaIne zrutadharma ane cAritra dharma kahyo. je prakAre jIva karmathI baddha thAya che, je prakAre mukta thAya che ane je prakAre saMkalezane prApta thAya che te badhI dhamakathA. yAvata dharmadezanA sAMbhaLIne pariSada pAchI gai. [31] zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAsethI meghakumAre dharma zravaNa karIne hRdayamAM dhAraNa karIne haSTa tuSTa thaIne pradakSiNA karIne vaMdana namaskAra karyo. A pramANe kahyuM bhagavaMta ! huM nigraMtha pravacana para zraddhA karuM chuM. tene sarvottama svIkAra karuM chuM. huM tenA para pratIti karuM chuM. mane nigraMtha pravacana ruce che. huM nigraMtha pravacanane aMgIkAra karavA icchuM . bhagavaMta! te temaja che. te teja prakAre che. bhagavan! meM tenI IcchA karI che. vAraMvAra IcchA karI che. te icchita che. vAraMvAra icchita che. te temaja che jema Apa pharamAvo cho. vizeSa A ke he devAnupriyo ! huM mArA mAtA-pitAnI AjJA laI lau tyAra pachI muMDita thaIne dIkSA grahaNa karIza. bhagavAne kahyuM "he devAnupriya ! jethI tane sukha upaje tema kara. temAM vilaMba na karavo! - tyAra pachI meghakumAre zramaNabhagavAna mahAvIrane vaMdana karyuM.namaskAra karyo. cAra ghaMTAvALA azvaratha para ArUDha thayo.AruDha thaine mahAna subhaTo ane vipula samUhavALA parivAranI sAthe AvIne cAra ghaTavALA azvaratha uparathI utaryo. mAtA pitAne praNAma karIne A pramANe kahyuM - he mAtA pitA ! meM zramaNa bhagavAn mahAvIra pAsethI A pramANe dharma zravaNa karela che. ane meM te dharmanI IcchA karI che. tyAra pachI meghakumAranA mAtA-pitA A pramANe bolyA - putra! tuM dhanya che, he putra! tuM puNyavAna che, he putra! tuM katArtha che ke teM zramaNa bhagavAna mahAvIranA nikaTa dharma zravaNa karela che ane te dharma paNa tane ISTa ane rUcikara thayo che. tyAra pachI meghakumAra mAtA pitAne bIjIvAra ane trIjI vAra A pramANe kahevA lAgyo-he mAtA-pitA ! meM zramaNa bhagavAna mahAvIra pAsethI dharma zravaNa karela che. te dharmanI meM IcchA karI che. vAraMvAra IcchA karela che, te mane rUcikara thayo che. tethI he mAtApitA ! huM tamArI anumati meLavIne zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse muMDa thaine gRhavAsa tyAgIne anagAritA pravrajyA aMgIkAra karavA IcchuM chuM. tyAre dhAriNI devI te aniSTa apriya, amanojJa, ane amaNAma pahelA kyAreya nahi sAMbhaLela kaThora vANIne sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne AvA prakAranA manamAM utpanna thayelA moTA putraviyoganA duHkha vaDe parAbhava pAmI, romakUpomAM para Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 sevo AvavAthI tenA aMgothI parasevo jharavA lAgyo, zokanI adhikatAthI tenuM zarIra kaMpavA lAgyuM te tejarahita thaI gaI tenuM mukha athavA vacana dInatAvALuM thayuM. hastatala vaDe masaLelI kamaLanI mALAnI jema te jhAMkhI thaI gaI. tatkSaNa eTale "huM dIkSA grahaNa karuM" evuM vacana sAMbhaLyuM te ja vakhate tenuM zarIra plAna thaI gayuM. te lAvaNya rahita thaI, kAMti rahita thaI, lakSmI (zobhA) rahita thaI, ekadama zarIra durbaLa thaI javAthI tenA paherelA alaMkAra atyaMta DhIlA thaI gayA, hAthe paherelA ujvala vilaya sarI jaIne bhUmipara paDI gayA ane cUrNarUpa thai gayA. tenuM uttarIya vastra nIkaLI gayuM, teno sukomaLa keza kalApa vikharAI gayo, mUchanA vazathI citta nAza pAmavAne lIdhe tenuM zarIra-gurubhAravALuM thayuM. parazuvaDe kApelI caMpakalatAnI jema tathA mahotsava pUrNa thaye indradhvajanI jema zrI vihIna thaI gaI, zarIranA sAMdhA jenA zithila thaI gayA che. evI te dhAriNI devI sarva aMgovaDe "ghasa" zabda pUrvaka pRthvItala upara paDI gaI. tyAra pachI te dhAriNI devI saMbhramanI sAthe zIghratAthI suvarNa kaLazanA mukhathI nIkaLelI zItaLa jaLanI nirmaLa dhArAvaDe siMcana karAI. tethI tenuM zarIra zItaLa thaI gayuM. ullepa tAlavRMta ane vIMjha nakathI utpanna thayelA tathA jalakaNa sahita vAyarAvaDe aMtaHpuranA parivAra janoe AzvAsana pamADI tyAre te devI motInA dANA jevI paDatI agrudhArA vaDe potAnA stanone bhIMjavavA lAgI. te dayanIya vimanaska ane dIna thaI gaI. te rudana karatI, kaMdana karatI, pasInA temaja lALa TapakAvatI, dayamAM zoka karatI ane vilApa karatI megha kumArane A pramANe kahevA lAgI. [32] he putra! tuM amAre eka ja putra che. tuM amane ISTa che, kAnta che, priya che, manojJa che, maNAma che, gherya temaja vizvAsanuM sthAna che. kArya karavAmAM sammata che, ghaNAM kAryomAM ghaNo mAnelo che. anumata che. AbharaNanA kaDIyA samAna che. manuSya jAti mAM uttama hovAthI tuM ratna che, jIvananA udbhuvAsa samAna che, amArA ddhayamAM AnaMda utpanna karanAra che, gUlaranA phUlanI samAna tArA nAmanuM zravaNa karavuM paNa durlabha che to pachI darzananI to vAta ja kyAM rahI ! he putra ! ame kSaNabhara paNa tAro viyoga sahana karavA IcchatA nathI. tethI he putra! pahelAM to ame jyAM sudhI jIvita chIe, tyAM sudhI manuSya saMbaMdhI vipula kAma bhogone bhogava. jyAre ame mRtyu pAmI jaIe ane tuM paripakva uMmarano thaI jAya ane tArI yuvAvasthA pUrNa thaI jAya kulavaMza- rUpa taMtunuM kArya vRddhine prApta thaI jAya, jyAre sAMsArika kAryanI apekSA na rahe, tyAre tuM pravrajyA aMgI, kAra karI leje. tyAre mAtApitAnA dvArA A pramANe kahevA para meghakumAre kahyuM - he mAtA-pitA! Apa mane je kaho cho ke he putra! tuM amAro eka ja putra che. yAvatu pravajyA aMgIkAra karI leje-te ThIka che. paraMtu huM mAtApitA ! A manuSya bhava dhruva nathI. niyata nathI. azAzvatache upadravothI vyApta che. caMcaLa che, anitya che. tRNanI aNI para laTakatA pANInA buMdanI samAna che. saMdhyA samayanA vAdaLanI samAna che, svapna darzananI samAna che, saDavAno paDavAno ane nAza thavAno svabhAva che, temaja AgaLa athavA pAchaLa avazya tyAga karavA yogya che. he mAtA pitA! koNa jANe che ke koNa pahelA jaze a koNa pachI jaze? tethI he mAtA pitA! huM ApanI AjJA prApta karIne zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse lAvatu pravrayA aMgIkAra karavA IcchuM chuM." Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 nAyAdhabba kahAo-1-132 tyAra pachI mAtA pitAe meghakumArane A pramANe kahyuM - he putra ! A patnIo samAna zarIravALI, samAnatvacAvALI samAna lAvaNya, rUpa, yauvana ane guNothI yukta tathA samAna rAjakulomAMthI lAvela che. tethI he putra ! temanI sAthe vipula manuSya saMbaMdhI kAmabhogone bhogava. tyAra pachI mukta bhogI thaIne zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse yAvatu dIkSA lai leje. tyAra pachI meghakumAre kahyuM - "he mAtA pitA ! Apa mane A je kaho cho te ThIka che. paraMtu he mAtA pitA manuSyanA A kAmabhogo azuci, che azAzvata che, vamanane, pitta, kapha, zukane, tathA zoNitane kADhanAra, kharAba uzvAsa-niHzvAsa vALAM che. kharAba mUtra, maLa ane parathI atyaMta paripUrNa che. mala, mUtra, kapha, nAsikAmala, vamana, pitta, zuka ane zoNitathI utpana thanAra che. te dhruva nathI, niyata nathI, zAzvata nathI, saDavA, paDavA ane nAza thavAnA svabhAvavALAM che, ane AgaLa yA pAchaLa avazya tyAga karavA yogya che. he mAtA-pitA ! koNa jANe che ke pahelA koNa jaze ane pAchaLa koNa jaze? tethI he mAtApitA? huM yAvatu atyAre dIkSA grahaNa karavA IcchuM chuM." tyAra pachI mAtA pitAe megha kumArane A pramANe kahyuM - he putra ! tamArA pitAmaha, tamArA pitAnA dAdA ane tenA dAdAthI Avela A ghaNuM hiraNya, suvarNa, kAMsu, dUSya vastra, maNi, motI, zaMkha, zilA, pravAla, lAla ratna Adi sArabhUta dravya vidyamAna che, te eTaluM che ke sAta peDhIo sudhI samApta na thAya, tenuM tame khuba dAna karo. bhoga karo ane vibhAga karo, he putra ! A jeTalo manuSya saMbaMdhI dvi-satkArano samudAya che, te badho tame bhogavo, tyAra pachI anubhUta kalyANa thaIne tuM zramaNa bhagavAna mahAvIra pAse dIkSA laI le che. tyAra pachI meghakumAre kahyuM - "he mAtApitA! tame je kaho cho te ThIka che. paraMtu he mAtA-pitA! A hiraNya, suvarNa yAvat sthApateya (dravya) badhu agni sAdhya chetene agni bhasma karI zake che, cora corI zake che, rAjA apaharaNa karI zake che. bhAgIdAra bhAga karAvI zake che ane mRtyu AvavA para te ApaNuM rahetuM nathI A pramANe A dravya agnine mATe samAna che. tevI ja rIte cora, rAjA, bhAgIdAra ane mRtyune mATe samAna che. te saDavA, paDavA, ane nAza thavAnA svabhAvavALuM che. pachI ke pahelA avazya tyAga karavA yogya che, he mAtApitA ! kone khabara che ke pahelA koNa jaze ane pachI koNa jaze. tethI huM yAvatu dIkSA aMgIkAra karavA IcchuM chuM." 3i3 tyAra pachI meghakumAranA mAtA pitA viSayonA anukuLa AkhyApanAthI prajJApanAthI saMjJApanAthI vijJApanAthI samajAvI, bUjhAvI na zakyA. saMbodhana ane anunaya karIne samajAvavAmAM samartha na thayA tyAre viSayonA pratikUla ane saMyama pratye bhaya ane uga utpanna karAvanAra prajJApanAthI A pramANe kahevA lAgyA. "he putra! A nigraMtha pravacana satya che. anuttara che. kevaLI sarvajJa kathita athavA advitIya che, pratipUrNa che, nyAyayukta che. saMzaddha zalyono nAza karanAra che. siddhino mArga che. muktino mArga che. niyaNino mArga che. nivaNino mArga che. ane samasta duHkho ne dUra karavAno mArga che. jema sarpa potAnA bhakSya grahaNa karavAmAM nizcala draSTi rAkhe che. evI rIte A pravacanamAM vRSTi nizcala rAkhavI paDe che, te charAnI samAna eka dhArAvALI che. A pravacana anusAra cAlavuM te lokhaMDanA caNA cAvavA samAna che. te retInA kavalanI samAna svAda rahIta che. viSaya sukhathI rahita che. tenuM pAlana karavuM te gaMgA nAmanI Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 mahAnadInA pUranI sAme taravA samAna kaThIna che. tINa talavAra para AkramaNa karavA samAna che. mahAzilA jevI bhAre vastune gaLAmAM bAMdhavA samAna che. talavAranI dhAra para cAlavA samAna che." "he putra ! nirgatha zramaNone AdhAkarmI audezika kharIdIne lA veluM, sAdhune mATe rAkheluM, sAdhu mATe banAveluM durmikSa bhakta vadalikA bhakta, glAna bhakta, Adi dUSita AhAra grahaNa karavI kalpato nathI. eja rIte mUlanuM, kaMda, phaLanuM, bIjonuM, ane haritanuM bhojana paNa kalpatuM nathI. te sivAya he putra ! tuM sukha bhogavavA yogya che. duHkho sahavA yogya nathI. tuM ThaMDI, tApa, bhUkha, tarasa, vAta, pita, kapha, ane sanipAtathI thanAra vividha rogo ane AtaMko ane AtaMko thanAra bAvIsa paripaho ane upasargone samyaka prakAre nahI sahana karI zake, tethI he bAla ! tuM manuSya saMbaMdhI bhogone bhogava pachI mukta bhogI thaIne zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse pravajyA aMgIkAra karaje.' tyAra pachI mAtApitAnA A pramANe kahevA para meghakumAre mAtA-pitAne A pramANe kahyuM he mAtApitA ! tame mane je kaho cho te ThIka che, paraMtu te mAtA pitA ! A pramANe A nigraMtha pravacana kalaba, hInasaMhananavALA kAyara kutsita, A loka saMbaMdhI viSayasukhanI abhilASA karAvAvALA, paralokanA sukhanI icchA na karanAra, sAmAnya janane mATe ja duSkara che. dhIra ane draDha saMkalpa vALA puruSane tenuM pAlana karavuM kaThIna nathI. tethI he mAtA-pitA ! ApanI anumati meLavIne huM zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse pravrajyA grahaNa karavA IcchuM . tyAra pachI mAtA pitA jyAre meghakumArane samajAva. vAmAM samartha na thayA, tyAre icchA vinA paNa meghakumArane A pramANe kahyuM- he putra! ame eka divasa paNa tArI rAjyalakSmI jovA IcchIe chIe. tyAra pachI meghakumAra mAtA pitAnI IcchAnuM anusaraNa karato mauna rahyo. tyArapachI zreNika rAjAe koTuMbikapuraSonebolAvyA.bolAvIne kahyuM- he devAnuM priyo! meghakumAranA mahAna arthavALA bahumUlya ane mahAna puraSone yogya rAjya bhiSekanI sAmagrI taiyAra karo. tyAra pachI te kauTumbika puruSoe yAvatu te pramANe sAmagrI taiyAra karI. tyArapachI zreNika rAjAe ghaNAM gaNanAyako evuM daMDa nAyakothI parIvRtta thaIne meghakumArane ekaso ATha suvarNa kaLazo, ekaso ATha cAMdInA kaLaso, ekaso ATha svarNa rajatanA kaLazo, ekaso ATha svarNa-maNinA kaLazo, eka- so ATha svarNa, rajata-maNinA kaLazo ane ekaso ATha mATInA kaLazo-A pramANe AThaso cosaTha kaLazomAM badhA prakAranuM pANI bharIne tathA mRttikAthI, badhA prakAranA mALA othI tathA badhA prakAranI auSadhiothI, temaja sarasavathI temane parIpUrNa karIne sarva samRddhi, dhRti tathA sarva sainyanI sAthe dubhi nirdoSanI dhvaninA sAthe uccakoTinA rAjyabhiSekathI abhisikta karyA. abhiSeka karIne zreNika rAjAe baMne hAtha joDIne pAvatuM A pramANe kahyuM. he naMda! tamArI jaya ho, jaya ho. he bhadra! tamArI jaya ho, jaya ho. jagannanda ! tamAruM bhadra ho. tame na jItelAne jIto, ane jItelAnuM pAlana karo. jita AcAravAnanA madhyamAM nivAsa karo. na jItelA zatrupakSane jIto. jItelA mitra pakSanuM pAlana karo yAvatuM manuSyomAM bharata cakInI jema rAjagRha nagaranuM tathA bIjA ghaNAM gAmo, Akaro, nagaro yAvatuM sannivezonuM Adhipatya karatA thakA yAvatuM vicaraNa karo. A pramANe kahIne zreNika mahArAjAe jaya jaya zabda uccAryo. tyAra pachI te megha rAjA Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdharma kahAo- 1133 thaI gayA ane parvatomAM mahAhimavAnanI jema zobhA pAmatA vicAravA lAgyA. tyAra pachI mAtApitAe rAjA meghane A pramANe kahyuM ke he putra! batAvo tamArA kyAM aniSTone dUra karIe athavA tamArA ISTa janane zuM ApIe? tamane zuM ApIe ? tamArA cittamAM zuM vicAra che ? tyAra pachI rAjA methe mAtA-pitAne A pramANe kahyuM- he mAtA pitA ! huM IcchuM chuM ke katrikApaNathI roharaNa ane pAtra maMgAvI Apo ane * kAzyapa bolAvI Apo. tyAra pachI zreNika rAjAe potAnA kauTuMmbika puruSone bolA. vyA. bolAvIne A pramANe kahyuM- he devAnupriyo ! tame jAo ane zrIgRha mAMthI traNa lAkha suvarNamohara laI lo temAMthI be lAkhanA kRtrikApaNamAMthI rajoharaNa ane pAtarA laI Avo ane eka lAkha ApIne nAvine bolAvI lAvo. kauTumbika puruSo rAjA zreNikanA A pramANe kahevA para hRSTa-tuSTa thaIne zrIgRhamAMthI traNa lAkha mahoro laIne katriko paNathI be lAkhanA rajoharaNa ane pAtra lAvyA ane eka lAkha mahoro ApIne nAvi (vANaMda)ne bolAvI lAvyA. te nAvi hRSTa tuSTa yAvatu AnaMdita skraya thayo, teNe snAna karyuM, balikarma karyuM maSi-tilaka Adi kautuka, dahI tRNa Adi maMgala, temaja duHsvapnanA nivAraNa rUpa prAyazcitta karyuM. rAjasabhAmAM praveza karavA yogya mAMgalika ane zreSTha vastro dhAraNa karyA. thoDA paraMtu bahumUlya AbhUSaNothI zarIrane vibhUSita karyuM. pachI jyAM zreNika rAjA hatA tyAM Avyo, tyAre zreNika rAjAe nAvine A pramANe kahyuMhe devAnupriya! tame jAo ane sugaMdhita pANIthI sArI rIte hAtha paga dhoI lo. cAra paDavALA zveta vastrathI mukha bAMdhIne meghakumAranA vALa dIkSAne yogya cAra aMguLa choDIne kApI nAkho." tyAra pachI te nAvi zreNika rAjAnA e pramANe kahevA para hRSTa-tuSTa ane Ane dita rdaya thayo. teNe yAvatuM zreNika rAjAno Adeza svIkAra karyo. sugaMdhita pANIthI hAtha paga dhoyA. zuddha vastrathI mukha bAMdhyuM. khUba sAvadhAnIthI meghakumAranA cAra aMguLa choDIne dIkSAne yogya vALa kApyA. tyAra pachI meghakumAranI mAtAe te vALone bahu mUlya ane haMsanA citravALA ujajavaLa vastramAM grahaNa karyA. tene sugaMdhita pANIthI dhoyA. sarasa gozISa caMdana temanA upara chAMTyuM. zveta vastramAM bAMdhyA. tene ratnanI DabImAM rAkhyA. te DabIne peTImAM rAkhI pachI jaLanI dhArA, niguDI nA phUla temaja tuTelA motIonA hAranI samAna azra tyAga karatI karatI, AjaMdana karatI. vilApa karatI A pramANe kahevA lAgI "meghakumAranA vALonuM darzana rAjyaprApti Adi abhyadaya, putra janmanA, tithionA, Indra mahotsava AdinA, nAga pUja AdinA, tathA kArtika pUrNi mA Adi parvanA avasara para mane aMtima darzana rUpa thaze. A pramANe kahIne te peTIne mAtA dhAriNIe potAnA ozIkA nIce rAkhI mUkI. tyAra pachI meghakumAranA mAtA-pitAe uttarAbhimukha siMhAsana rakhAvyuM pachI meghakumArane be traNavAra cAMdI ane sonAnA kaLazothI navaDAvyo. navaDAvIne, rucchA vALo ane aMtima komaLa gaMdhakASAya vastrathI tenuM zarIra, luMchIne sarasa gozISa caMdana thI zarIra para vilepana karyuM. nAsikanA niHzvAsanA vAyuthI paNa uDavA yogya ati bArIkaane haMsa lakSaNavALA vastra paherAvyA.aDhArasarano,navAsarano hAra paherAvyo, pachI ekAvalI, muktAvalI, kanakAvatI, ratnAvalI, pAlaMba pAdapralaMba kaDu, tuTika keyUra, Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 aMgada, dasa AMgaLIomAM dasa vITIo, kaMdorA, kuMDila, cuDAmaNi tathA ratna jaDita mugaTa paherAvyo. A badhA alaMkAra paherAvIne puSpamALA paherAvI. pachI dardarathamAM pakAvela caMdananA sugaMdhita telanI gaMdha zarIra para lagAvI. tyArapachI meghakumArane dorAthI guMthela puSpA AdithI vIMTaLAyela vAMsanI saLI AdithI pUrita karela tathA vastunA yogathI paraspara saMghAta rUpa karela-A pramANe cAra prakAranI puSpamALAothI kalpavRkSanI samAna alaMkRta ane vibhUSita karyo. tyAra pachI zreNika mahArAjAe kauTumbika puruSone bolAvIne kahyuM tame zI eka zibikA taiyAra karo je aneka seMkaDo staMbhothI banela hoya, jemAM krIDA karatI putaLIo banAvI hoya, je IhAmRga, pAlatA Adi citronI racanAthI yukta hoya,jeno ghaMTanI samAna madhura ane manohara zabda hoya, je zubha, manohara ane darzanIya hoya che kuzaLa kArIgaro dvArA banAvela, dedIpyamAna maNio ane ratnonI ghUgharIonA samU hathI vyApta hoya, staMbha para banAvela vedikAthI yukta hovAnA kAraNe je manohara dekhAtI hoya je citrita vidyAdhara yugalothI yukta hoya, citrita sUryanA hajAro kiraNo thI zobhita hoya. A pramANe hajAro rUpovALI, dedIpyamAna, atizaya dedIpyamAna, jene jovAthI netrane tRpti na thAya, je sukhada sparzavALI hoya, sazrIka svarUpavALI hoya, zIdhra, tvarita, capala ane atizaya capala hoya ane je eka hajAra purUSodvArA vahana karI zakAya. tyAra pachI te kombika purUSo hRSTa-tuSTa thaIne yAvatu zibikA, upasthita kare che. tyAra pachI meghakumAra zibikA upara ArUDha thayo ane siMhAsana pAse pahoMcIne pUrva dizAmAM mukha rAkhI besI gayo. tyAra pachI jene snAna karI lIdhuM che, balikarma karI lIdhuM che yAvat alpa kintu ghaNAmUlyavALA AbhUSaNo paherI lIdhA che, evI megha- kumAranI mAtA te zibikAmAM ArUDha thaI, ArUDha thaIne meghakumAranI jamaNI tarapha bhadrAsana para beThI. tyAra pachI meghakumAranI dhAvamAtA haraNa ane pAtarA laIne zibikApara ArUDha thaIne DAbI bAjumAM bhadrAsana para besI gaI. tyAra pachI meghakumAranI pAchaLa zRMgAranA ghara rUpa, manohara veSavALI, suMdara gati, hAsya, vacana, ceksa, vilAsa, saMlApa ulApa karavAmAM kuzaLa. yogya upacAra kara vAmAM kuzaLa, paraspara maLelA samaya zreNImAM sthita goLa uMcA puSTa prItijanaka ane uttama AkAranA stanavALI eka uttamataruNI,hima cAMdI kaMdapuSpaane caMdramAnI samAna ujjavala varNavALA, koraMTa puSpanI mALAthI yukta zveta chatrane dhAraNa karatI lIlApUrvaka ubhI thaI. tyAra pachI meghakumAranI pAse zRMgAranA gharanI samAna suMdara vepavALI vAva ucita upacAra karavAmAM kuzaLa be zreSTha taruNIo zibikA upara ArUDha thine megha kumAranA baMne paDakhAmAM vividha prakAranA maNi suvarNa ratna ane mahAna puruSane yogya athavA bahumUlya tapanIyamaya ujjavala temaja vicitra daMDIvALA, camakatA, pAtaLA, uttama, ane lAMbA vALa vALA, zaMkha kaMdapuSpa jalakaNa, rajata ane valo vala amRtanA phaNasamUhanA samAna be cAro dhAraNa karIne lIlApUrvaka vIMjhatI vIMjhatI ubhI thaI. tyAra pachI meghakumAranI samIpa zRMgAranA ghara rUpa yAvatuM ucita upacAra karavAmAM kuzaLa eka uttama taruNI yAvat zibikA upara ArUDha thaIne meghakumAranI pAse pUrva dizAnI sanmukha caMdrakAMta maNi vajaratna ane veDUryamaya nirmaLa dAMDIvALA paMkhAne grahaNa karIne ubhI thaI. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 nAyAdha... kahAo - 1-1/33 tyAra pachI meghakumAranI pAse eka uttama tarUNI pAvatu suMdara rUpavALI zibikAmAM ArUDha thaIne meghakumAranI pUrva dakSiNa-dizAmAM zveta rajatamaya nirmaLa jaLathI paripUrNa, madonmata hAthInA moTA mukhanI samAna AkRtivALA bhaMgAra grahaNa karIne UbhI thaI. tyAra pachI megha kumAranA pitAe kauTumbika purUSone bolAvIne kahyuM- zIdhra eka sarakhA. eka sarakhI tvacA, eka sarakhI umaravALA tathA eka sarakhA AbhUSaNothI samAna veSa dhAraNa karanAra eka hajAra uttama taruNa kauTuMblika puruSone bolAvo." yAvatu teNe eka hajAra puruSone bolAvyA. tyAra pachI zreNika rAjAnA kobika puruSo e bolAvela te zreSTha taraNa sevaka puruSo hRSTa-tuSTa thayA temaNe snAna karyuM. vAvatuM AvIne zreNika rAjAe kahyuM ke- he devAnupriya ! amane je karavA yogya hoya tene mATe AjJA Apo. tyAra pachI zreNika rAjAe kahyuM. he devAnupriyo ! tame jAo ane hajAra puruSa vaDe vahana karAya tevI megha kumAranA zibikAne vahana karo. tyAra pachI te hajAra taruNa kauTu mbika puruSo zreNika rAjAnA A pramANe kahevA para hRSTa-tuSTa thayA ane meghakumAranI zibikAne vahana karavA lAgyA. tyAra pachI puruSasahastravAhinI zibikA para meghakumAranA ArUDha thavA para sarvaprathama A ATha maMgaladravya tenI sAme anukramathI cAlyA. svastika zrIvatsa naMdA varta vardhamAna bhadrAsana kaLaza matsya ane darpaNa yAvatu ghaNA dhananA arthI jana yAvatu InTa kAnta Adi vizeSaNo vALI vANIthI yAvatuM niraMtara abhinaMdana temaja stuti karatA kahevA lAgyA. "he na! jaya ho jaya ho, he bhadra jaya ho, jaya ho! he jagatane AnaMda Apa nAra! tamAruM kalyANa thAo. tame na jItela pAMca Idriyone jIto ane jItela sAdhu dharmanuM pAlana karo. he deva ! vidgone jItIne siddhimAM nivAsa karo. gheryapUrvaka kamara kasIne tapanA dvArA rAga dveSa rUpI mallono nAza karo. pramAdarahita thaIne uttama zukala dhyAna dvArA ATha karmarUpI zatruonuM mardana karo. AjJAna-rahita sarvottama kevaLa jJAnane prApta karo. parISaha rUpa senAne parAjita karIne, parISaha ane upasargathI nirbhaya banI zAzvata evaM acaLa parama padarUpa mokSane prApta karo. tamArI dharma sAdhanAmAM vighna na thAya." A pramANe kahIne te punaH punaH maMgalamaya jAya jaya zabda karavA lAgyA. tyAra pachI meghakumAra rAjagRhanI vacovaca thaIne nIkaLyA. jyAM guNazIla caitya hatuM. tyAM AvIne puruSa sahastra vAhinI zibikA mAMthI nIce utaryA [34] tyAra pachI meghakumAranA mAtA-pitA meghakumArane sAme rAkhI jyAM zramaNa mahAvIra che, tyAM AvIne traNa vakhata dakSiNa taraphathI AraMbha karIne pradakSiNA kare che. vaMdana kare che. namaskAra kare che A pramANe kahe che :- "he devAnupriya! A meghakumAra amA ro ekano eka putra che. te amane ISTa che, kAMta che. prANanI samAna ane ucchavAsanI samAna che. hRdayane AnaMda pradAna karanAra che. uMbaranA puSpanI samAna tenuM nAma zravaNa karavuM paNa durlabha che to darzananI to vAta ja zI ? jema utpala padha, athavA kumuda kAdavamAM utpanna thAya che ane pANImAM vRddhi pAme che, to paNa kAdava ke pANInI rajathI lipta thatAM nathI, te pramANe meghakumAra kAmomAM utpanna thayo che. ane bhogomAM vRddhi pAmela che. to paNa kAmarajathI lipta thayo nathI, bhoga rajathI lipta nathI thayo. he devAnuM priya ! megha kumAra saMsAranA bhayathI udvigna thayo che ane janma jarA maraNathI bhayabhIta banyo che. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutaskaMdha-1, adhyayana-1 tethI he devAnupriya ! ApanI pAse muMDita thaine, gRhatyAga karIne sAdhutvanI pravrajyA aMgIkAra karavA icche che. ame devAnupriyane ziSyabhikSA ApIe chIe. he devAnupriya ! Apa ziSyabhikSA aMgIkAra karo. tyAra pachI zramaNa bhagavAna mahAvIra meghakumAranA mAtA pitAdvArA A pramANe kahevA para te arthane samyaka prakArathI svIkAra karyo. tyAra pachI meghakumAra zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAsethI IzAna dizAmAM gayA.jaIne svayaMjaAbhUSaNamALA ane vastra utAya.tyArapachI meghakumAranI mAtAe haMsanA lakSaNavALA vastramAM AbhUSaNa mALA ane ala kAra grahaNa karyA. jalanI dhArA, nirguDInA puSpa ane TUTela muktAvalI hAranI samAna AMsU TapakAvatI, AkaMdana karatI ane vilApa karatI karatI A pramANe kahevA lAgI. he lAla ! prApta caritrayogamAM yatanA karavI. he putra! aprApta cAritrayogane mATe ghaTanA karavI he putra ! parAkrama karavo. saMyama sAdhanAmAM pramAda na karavo amAre mATe paNa A ja mArga thAya. A pramANe kahIne megha kumAronA mAtA pitAe zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdana namaskAra karIne je dizA mAMthI AvyA hatA te dizAmAM pAchA gayA. [35] tyAra pachI meghakumAre svayaM ja paMcamuSThi loca karyA. loca karIne zramaNa bhagavAn mahAvIra jyAM hatA tyAM AvyA. AvIne zramaNa bhagavAna mahAvIranI jamaNI taraphathI AraMbha karIne pradakSiNA karI. pharI vaMdana namaskAra karyo ane kahyuM- 'bhagavan! A saMsAra jarA ane maraNathI Adata che, he bhagavan! A saMsAra AdIta-pradIpta che. jema koI gAthApati gharamAM Aga lAgavApara te gharamAM je anya bhAravALI ane bahumUlya vastu hoya che tene, grahaNa karIne svayaM ekAtamAM cAlyo jAya che. te vicAre che ke'agnimAM baLavAthI bacAvela A padArtho mAre mATe AgaLa-pAchaLa hitane mATe, sukhane mATe, kSamAne mATe, kalyANane mATe ane bhaviSyamAM upayogI thaze. evI ja rIte mAre paNa AtmA rUpI vastu che, je mane ISTa che, kAnta che, priya che, manojJa che ane atizaya manohara che. A AtmAne huM bhasma thatAM bacAvI laIza, to te saMsArano uccheda karanAra thaze. tethI huM IcchuM ke devAnupriya ! Apa svayaMja mane pravRti karo-svaja mane muMDita karo-svayaMja pratilekhana AdinI zikSA Apo. svayaM sUtra-artha pradAna karIne zikSA Apo. svayeja jJAnAdika AcAra, gocarI, vinaya, vaiyika, caraNa, karaNa, saMyama yAtrA ane mAtrA Adi rUpa dharmanuM prarUpaNa karo. - tyAra pachI zramaNa bhagavAna mahAvIre meghakumArane svayaM pravajyA pradAna karI ane svayeja yAvatuM AcAra gocara Adi dharmanI zikSA ApI kehe devAnupriya ! A pramANe pRthvI para yuga mAtra draSTi rAkhIne cAlavuM joie. A pramANe nirjiva bhUmi para ubhA rahevuM joIe. A pramANabhUminuM pramArjanakarInebesavuM joIe. A pramANe sAmAyi kanuM uccAraNa karIne zarIranuM pramArjana karIne zayana karavuM joIe. pramANe vedanA Adi kAraNothI nidoMSa AhAra karavo joie A pramANe hita, mita ane madhura bhASaNa karavuM joie. A pramANe apramatta ane sAvadhAna thaIne prANa vikalendriya bhUta vanaspati kAyajIva(paMcendriya ane satva zeSaekendriyanI rakSA karIne saMyamanuM pAlana karavuM joie A viSayamAM jarA mAtra paNa pramAda na karavo joIe. tyAra pachI meghakumAre zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAsethI A pramANeno dharmano upadeza sAMbhaLIne ane Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 nAyAdhammAo-1-135 dayamAM dhAraNa karIne samyaka prakAre tene aMgIkAra karyo. te bhagavAnanI AjJA pramANe gamana karatA teja pramANe besatA, yAvatu uThIne athatui pramAda ane nidrAno tyAga karI prANo, bhUto jIvo ane satvonI yatanA karI saMyamanI ArAdhanA karavA lAgyA. 36] je divase meghakumAra maMDita thaIne gRhatyAga karIne cAritra aMgIkAra karyuM. teja divase saMdhyA kALanA samaye, zatrika anukramathI zramaNa nigraMthonI zayyAsaMskArakonuM vibhAjana karatAM samaye meghakumArano zayyA tAraka dvAra nI pAse thayo. tyAra pachI zramaNa nigraMtha rAtrinA pahelA ane pAchalA samayamAM vAcanA, pRcchanA, parAvartana dharmanA vyAkhyAnanA ciMtana, uccAra, pAsavaNane mATe praveza karatA hatA ane bahAra nikaLatA hatA, temAM keTalAka sAdhuonA hAthano meghakumAranI sAthe saMghaTTana thatuM eja rIte koinA pagano, koInA mastakano to koInA peTanI Takkara thayo. koI koI to megha kumAranI uparathI TapIne jatAM koI koIe to potAnA paganI 2jathI meghakumArane bharI dIdho. A pramANe lAMbI rAtrimAM meghakumAra kSaNabhara paNa AMkha baMdha na karI zakyo. tyAre meghakumArane manamAM A pramANe adhyavasAya utpanna thayo. huM zreNika rAjAno putra ane dhAriNI devIno Atmaja meghakumAra chuM yAvatuM jyAre huM gharamAM hato. tyAre zramaNa nigraMtha mAro Adara karatA hatA. A kumAra AvI che. A pramANe jANatA hatA. satkAra sanmAna karatA hatA. jIvAdi padArthone teNe siddha karavAvALA hetuone praznone, kAraNone ane vyAkaraNo ne kahetA hatA. ISTa ane manohara vANIthI AlApasaMlApa karatA hatA. paraMtu jyArathI me muMDita thaI gRhavAsathI nikaLIne sAdhu dIkSA aMgIkAra karela che. tyArathI sAdhu mAro Adara nathI karatA yAvat AlApa saMtApa nathI karatA ane A zramaNa nigraMtho jatAM AvatAM mArA saMtArekane oLaMge che ane huM ATalI lAMbI rAtrimAM AMkha paNa baMdha na karI zakyo tethI kAle rAtrinA prabhAta rUpa thavA para yAvatuM sUrya tejathI jAjvalyamAna thavApara zramaNa bhagavAna mahAvIranI AzA laIne pharIthI gRhavAsamAM rahevuM mArA mATe zreyaskara che, vicAra karIne ArtadhyAnanA kAraNe duHkhathI pIDIta ane vikalpa yukta thaIne te rAtri meghakumAre narakanI jema vyatIta karI. rAtri, vyatIta karIne prabhAta thavA para, sUryanuM teja jAjvalyamAna thavA para jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra hatA tyAM AvyA, AvIne traNavAra AdakSiNA pradakSiNA karI. vaMdana namaskAra karIne bhAvatuM bhagavAnanI paryupAsanA karavA lAgyA. [37] zramaNa bhagavAna mahAvIre meghakumArane A pramANe kahyuM - "he megha" tuM rAtrinA pahelA ane pAchalA kALanA avasara para zramaNa nigraMthonA AvAgamana kara vAnA kAraNe lAMbI rAtri paryata thoDA samaya mATe paNa Akha na mIMcI zakyo megha ! tyAre tArA manamAM A pramANe vicAra utpanna thayo vAvatuM jyArathI muMDita thaIne gRha vAsathI nikaLIne meM sAdhutAnI dIkSA lIdhI che. tyArathI zramaNa nigraMtho nathI mAro Adara karatA ke nathI mane jANatA. tene badale vAvatu paganI dhULathI bharI de che. tethI mArA mATe e ja zreyaskara che ke kAle prabhAta thavA para zramaNa bhagavAna mahAvIrane pUchIne gRhavAsamAM rahevA lAgu tame te pramANe vicAra karyo che ane vicAra karIne ArtadhyAnanA kAraNe duHkhathI pIDita temaja saMkalpa vikalpa yukta mAnasa vALA thaIne yAvat rAtri vyatIta karIne jyAM huM chuM tyAM zIvratApUrvaka AvyA cho. he megha ! A artha samartha che? meghakumAre Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 39 javAba Apyo hA, e artha samartha che. bhagavAna bolyA- he megha ! AnA pahelAnA trIjA bhavamAM vetAThya parvatanI pAdamULamAM tuM gajarAja hato vanacaroe tAruM nAma sumeruprabha" rAkhela hatuM. te sumeru prabhAno varNa zveta hato. zaMkhanA cUrNanI samAna ujjavala, vimala, nirmaLa, dahInA phodA nI samAna, gAyanA dUdhanA pheNanI samAna ane caMdramAnA samAna rUpa hatuM te sAta hAtha UMco ane nava hAtha lAMbo hato madhyabhAgamAM dasa hAthanA parimANa vALo hato cAra paga, sUMDha pUMchaDuM ane liMga- A sAta aMga pratiSThita hatA. saumya pramANopeta aMga vALo, suMdara rUpavALo, AgaLathI uMcA mastakavALo zubha skaMdhAdivALo hato tene pAchaLano bhAga zUkaranI samAna nIce namela hato. tenI kuMkha bakarInI jevI hatI. ane te. chidrahIna hatI. temAM khADo paDela na hato. temaja lAMbI na hatI. te lAMbA udaravALo, lAMbA haTha vALo, lAMbI sUMDhavALo hato. tenI pITha kheMcela dhanuSanA pRSTha jevI AkRtti vALI hatI. tenA anya avayava sArI rIte maLela hatA, pramANa yukta goLa ane puSTa hatA. pUMchaDI coTelI ane pramANo pata hatI. paga kAcabAnI jema paripUrNa ane manohara hatAM. vIsa nakho zreta, nirmaLa, cIkaNAM ane nirAhata hatA, cha dAMta hatA. he megha ! tyAM tame ghaNAM hAthIo hAthINIo, ane kumAra avasthAne prApta karela kalamo ne kalabhikAcaothI gherAyelo rahIne eka hajAra hAthIono nAyaka, mArgadarzaka, agrima, prasthApaka yUthapati ane yUthanI vRddhi karanAra hatA. te sivAya ghaNA anya ekalA hAthIonA baccAonuM pAlana karato yAvat vicaraNa karato hato. he megha ! tuM haMmezA pramAdI, krIDA parAyaNa, kaMdarparatikrIDA karavAmAM prItivALo, maithunapriya, kAma bhogamAM atRpta ane kAma bhogamAM tRSNAvALo hato. ghaNAM hAthIothI gherAyela thaIne vaitADhaya parvatanI taLeTImAM parvatomAM, darIo mAM parvatonA aMtarAlamAM, kaMdarAomAM, ujharomAM, jharaNAomAM, naheromAM, khADAomAM, pallavomAM, kAdavavALA khAbociyAmAM, kaTaka, mAM kaTapallavo parvatanI samIpavartI khAbociyAmAM, taTomAM, aTavImAM, TUMko kUTo uparathI sAMkaDA ane nIce pahoLA parvatomAM, parvatanA zikharopara prAgabhAromAM mecomAM, kAnanamAM,vanomAM,vanakhaMDomAM,vanonI zreNIomAM,nadIomAM,nadIkakSomAM yUtho corasa vAvaDIomAM, goLa athavA kamaLovALI vAvaDIomAM, dIrghakAmAM, guMjAlikAmAM, sarovaramA sarovaranI paMktiomAM sarasarapaMktiomAM, vanacaro dvArA vicAra jene Apela che evo tuM bahusaMkhyaka hAthIonI sAthe vividha prakAranA tarupallavo, pANI ane ghAsano upabhoga karato nirbhaya ane udvega rahita thaIne sukhe sukhe vicarato hato. tyAra pachI ekavAra kadAcita khATu vaSa, zarada, hemanta ane vasanta e pAMca Rtuo kramazaH vyatIta thaI javA para grISma Rtuno samaya Avyo tyAre jeTha mAsamAM vRkSonA parasparanA saMgharSathI agni utpanna thaI tathA zuSka ghAsa, pAMdaDA, kacarA ane vAyuthI dIpta thayela atyaMta bhayAnaka agnithI utpanna vananA dAvAnaLanI jvALA othI vanano madhyabhAga saLagI uThyo. dizAo dhumADAthI vyApta thaI gaI. pracaMDa vAyunA vegathI agninI jvALAo tUTavA lAgI ane cAre tarapha paDavA lAgI. polA vRkSo aMdara aMdara ja baLavA lAgyA. vanapradezonI nadI nALAnuM pANI mRtagAdinA zabdo thI saDavA lAgyuM-tenuM kIcaDa kIDAvALuM thaI gayuM. temanA kinArAnuM pANI sukAya gayuM. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 nAyAdhamma kahAo- 1-1/37 zRMgAraka pakSI dInatA pUrvaka AkraMdana karavA lAgyAM. vRkSo para rahela kAgaDA atyaMta kaThora ane aniSTa zabda karavA lAgyA. vRkSono agrabhAgo agni kaNonA kAraNe para vALA samAna lAla-dekhAvA lAgyA, pakSIonA samUha tarasathI pIDita thaIne pAMkho DhIlI karIne jIhavA ane tAlune pragaTa karIne ane mukha kholIne zvAsa levA lAgyA grISma kALanI uSaNatA, sUryano tApa atyaMta kaThora temaja pracaMDa vAyu tathA sukuM ghAsa, pAMdaDA ane kacarAthI yukta vaMToLIyAnA kAraNe bhAga doDa karavAvALA mandonmatta tathA saMbhra maNavALA siMha Adi vyApadonA kAraNe zreSTha parvata AkuLa vyAkuLa thaI gayo. evuM pratIta thavA lAgyuM ke te parvata upara mRgatRSaNA rUpa paTTabaMdha bAMdhela che. trAsane prApta mRga anya pazu ane sarIsRpa Ama tema taraphaDavA lAgyA. evA bhayAnaka avasare he megha ! tamArU mukhanuM dvAra phATI gayuM. jIhavAne agrabhAga bahAra nIkaLI gayo. moTA moTA baMne kAno bhayathI stabdha ane vyAkuLatAnA kAraNe zabda grahaNa karavAmAM tAra thayA jADI ane moTI sUMDha sukAI gaI. teNe pUMchane ucI karI lIdhI. bhaMgAranI samAna virasa Arta nAdanA cItkArathI jANe te AkAzatalane pheDato hato. jANe pagonA AghAtathI pRthvI talane kaMkhita karato hato. sItkAra karato, vallarIonA cAre tarapha sarvatra samUhane chedato, trAsa pAmela ane ghaNI saMkhyAvALA hajAro vRkSone ukheDato, rAjyathI bhraSTa thayelA rAjanI jema, vAyuthI DolatA jahAjanI jema ane vaMToLiyAnI jema Amatema bhramaNa karato ane vAraMvAra lIMDI tyAgato, ghaNA hAthIo ane hAthaNIonI sAthe dizAo ane vidizAomAM Ama tema bhAgadoDa karavA lAgyo. he megha! tuM tyAM jIrNa, jarAthI jarjarita zarIravALo, vyAkuLa, bhUkhyo, tarasyo, durlaba, thAkela, mAMdo, bahero tathA digamUDha thaIne potAnA yuthathI chUTo paDI gayo. vananI dAvAnaLanI jvALAothI parA bhUta thayo. garmIthI, tarasathI, bhUkhathI pIDita thaIne bhayane prApta thayo. duHkhI thayo. tAro AnaMda rasa zuSka thaI gayo. A vipattithI kema chuTakAro meLavuM e pramANe vicAra karIne udvigna thayo. tane pUrI rIte bhaya utpanna thayo. tethI tuM Ama tema doDavA lAgyo. te samaye eka thoDA pANI vALu ane ghaNAM kAdavavALuM sarovara dekhAyuM temAM pANI pIvAne mATe ghATa vinA tuM utaryo. tyAM kinArAthI dUra cAlyA gayA paNa pANI sudhI na pahoMcI zakyA ane vaccovaca kIcaDamAM phaksAI gayA huM pANI pIvuM ema vicArIne tyAM te sUMDha phelAvI paraMtu tamArI suMDha paNa pANI sudhI na pahoMcI tyAre he megha ! tame pharI "zarIrane bahAra kADhuM" ema vicArIne jora karyuM to gADha kIcaDamAM phasAI paDyA. tyAre he megha ! eka vakhata eka navajavAna zreSTha hAthIne tamoe sUMDha, paga ane dAMta rUpa masUlothI prahAra karIne mAryo hato. ane tamArA ToLA mAMthI ghaNAM samaya pahelA tene kADhI mUkela hato. te hAthI pANI pIvAne mATe teja sarovaramAM utaryo. tyAra pachI te navajavAna hAthIe tamane joyo. otAnI sAthe ja tamArA pUrvanA veranuM smaraNa thayuM. smaraNa thatAnI sAthe ja tene kro dhanA cinha pragaTa thayA teno krodha vadhI gayo. teNe raudra rUpa dhAraNa karyuM ane krodhAgni thI jalI uThyo. tethI te tamArI pAse Avyo AvIne tIkSNadAMta rUpI musalothI traNa vAra tamArI pITha vIMdhI nAkhI. ane vIMdhIne pUrvanA verano badalo lIdho.badalo laIne hRSTa tuSTa thaIne pANI pIdhuM. pANI pI ne je dizAthI Avela hato te dizA tarapha pAcho cAlyo gayo. tyAra pachI he megha ! tamArA zarIramAM vedanA utpanna thaI, e vedanA evI hatI ke Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 zrutaskaMdha-1, adhyayana tamane jarA paNa cena na hatuM. te saMpUrNa zarIramAM vyApta hatI. ane tritulA hatI kaThora ane dussaha hatI. te vedanAnA kAraNe tamAruM zarIra pitta jvarathI vyApta thaI gayuM ane zarIra mAM dAha utpanna thai gayo hato. te samaye tame evI sthitimAM rahyA. tyAra pachI he megha ! tame te ujjavalacAvatuM dussaha vedanAne sAta divasa-rAta sudhI bhogavI. eka so vIsa varSanuM AyuSya bhogavIne ArtadhyAnanA vazIbhUta temaja duHkhathI pIDita thayA, kALa mAsamAM kALa karIne A jaMbUdvIpanA bharata kSetramAM dakSiNAI bharatamAM gaMgA nAmanI mahAnadInA dakSiNa kinArA para vindayAcalanI pAse eka mandonmatta ane zreSTha hAthInI eka zreSTha hAthINInI kukhamAM hAthInA baccAnA rUpamAM utpanna thayA tyAra pachI te hAtha NIe nava mAsa pUrNa thatAM vasaMta RtumAM tamane janma Apyo. tyAra pachI he megha ! tuM garbhavAsathI mukta thaine gajalakabhaka thaI gayo. lAla kamaLanI samAna, lAla ane suko maLa thayo. rakta varNa, pArijAta nAmaka vRkSa, lAkhanA rasa, sarasa kuMkuma ane saMdhyA kALanA vAdaLAnA raMga samAna rakta varNa thayo. potAnA yUthapatine priya thayo. gaNikAnI samAna yuvatI hAthaNIonAM udara pradezamAM potAnI sUMDha nAkhato thako kAma krIDAmAM tatpara rahevA lAgyo A pramANe seMkaDo hAthIothI gherAyela thaIne tuM parvatanA ramaNIya kAnano mAM sukha pUrvaka vicaravA lAgyo. tyAra pachI he megha ! tuM bAlyAvasthAM pAra karIne yauvanane prApta thayo. pachI yUthapatinA kALadharmane prApta thavA para te pote ja te yUthane vahana karavA lAgyo. tyAra pachI he megha ! vanacaroe tAruM nAma meruprabha rAkhyuM. tuM cAra dAMtavALo hastiratna thayo. he megha ! tuM sAte aMgothI bhumine sparza karanAra, Adi pUrvokta vizeSa NothI yukta yAvatuM suMdara rUpavALo thayo. tyAra pachI anyadA koi vakhate grISmakALanA avasara para jyeSTha mAsamAM vananA dAvAnalanI jvAlAothI vana pradeza baLavA lAgyo. dizAo dhUmADAthI bharAI gaI. te samaye tuM vaMToLiyAnI jema Ama tema bhAgadoDa karavA lAgyo, bhayabhIta thayo, vyAkuLa thayo ane bahu pharavA lAyo. tyAre hAthIo ane hAthaNIonI sAthe temanAthI gherAyelo cAre bAjU eka dizAmAMthI bIjI dizAmAM bhAgyo. he megha ! te samaye te vananA dAvA naLane joIne tane A pramANono adhyavasAya yAvatu utpanna thayo "lAge che ke A prakAranI agnInI utpatti meM pahelA kyAreka anubhavela che tyAra pachI te megha ! vizuddha thatI vezyAo, zubha adhyavasAya. zubha pariNAma ane jAtismaraNane AvaraNa karanAra kamono kSayopazama thavAthI IhA, apoha, mArgaNA, ane gavesaNA karatA tane saMgI jIvone prApta thavAvALuM jAti smaraNa jJAna utpanna thayuM. tyAra pachI he megha ! - A arthane samyaka prakAre jaNavA lAgyo ke nizcaya ja huM vyatIta thayela bIjA bhavamAM A jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM bharata kSetrama vaitADhya parvatanI talATImAM sukhapUrvaka vicArato hato. tyAM A prakAranI mahAna agnino saMbhava anubhava karela hato 'tadantara he megha ! tuM * te bhavamAM te divasanA aMtima prahara sudhI potAnA yutha sAthe vicaraNa karato hato. hemegha ! tyAra pachI tU kALa karIne bIjA bhavamAM sAta. hAtha pramANa uMco yAvatuM jAtismaraNathI yukta, cAra dAtavALA meruprabha nAmano hAthI thayo. tyAra pachI he megha ! tamane A prakArano adhyavasAya utpanna thayo ke mAre mATe zreyaskara che ke A samaye gaMgA nAmanI mahAnadInA dakSiNa kinArA vidhyAcalanI taLATImAM dAvAnalathI rakSA karavA mATe Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhama kahAo-1-137 potAnA yUthanI sAthe eka moTuM maMDala banAvuM. A pramANe vicAra karIne tame sukhapUrvaka vicAravA lAgyA. tyAra pachI he megha ! tamoe koI vakhata ekavAra prathama vaSakALamAM khUba varSa thavA para gaMgA mahAnadInI pAse ghaNAM hAthIo yAvatuM nAnI hAthaNIothI gherAyela thaIne eka yojana parimita moTA gherAvALA atyaMta vizALa maMDaLa banAvyuM. te maMDaLamAM je kAI paNa ghAsa. pAMdaDA kASTha, kAMTA, latA, vela, ThuMThA, vRkSa athavA choDavA Adi hatA. te badhAne traNavAra halAvI halAvIne pagathI ukheDyA, sUMDhathI pakaDyA ane eka tarapha laI jaIne pheMkI dIdhA. tyAra pachI he megha ! tame maMDalanI samIpa gaMgA mahAnadInA dakSiNa, kinAre, pUrvokta sthAnomAM vicaraNa karavA lAgyo. tyAra pachI he megha ! koI anya samaye madhya varSARtumAM tame te sthAna para AvyA jyAM maMDala hatuM. tyAM AvIne bIjIvAra te maMDaLane sApha karIne ThIka karyuM. e pramANe aMtima vaSa rAtrimAM ghora vRSTi thavA para jyAM maMDala hatuM tyAM AvyA. AvIne trIjI vAra te maMDalane sApha karyuM. he megha koI anya samaye pAMca Rtu vyatIta thaI javA para grISma kALanA avasara para jyeSTha mAsamAM vRkSonA paraspara athaDAvAthI utpanna thayela dAvAnalanA kAraNe thAvat agni phelAI gaI ane mRga, pazu, pakSI, tathA sarIsRpa Adi bhAga dauDa karavA lAgyA. tyAre tuM ghaNA hAthIonI sAthe jyAM te maMDala hatuM tyAM javAne mATe doDyo te maMDalamAM ghaNo siMha, vAgha, varu, dIpaDA, rIMcha, tarAccha, pArAsara, zarabha, ziyALa, bilADA, kutarA, sasalA, lImaDI, citA ane cillala Adi pazuo agninA bhayathI parA bhUta thaIne pahelAthI ja AvIne ghusI gayA hatA. ane ekI sAthe bIladharmathI rahetA hatA. tyAra pachI he megha ! tuM jyAM maMDala hatuM tyAM Avyo. he megha ! te pagathI zarIra khaMjavALe, ema vicArIne eka paga uMco karyo te samaye te khAlI thayela jagyAmAM anya balavAna prANI o dvArA prerita eka sasaluM praviSTa thaI gayuM. te khaMjavALIne vicAryuM ke huM paga nIce mukuM. paraMtu sasalAne paganI jagyAmAM ghuseluM joyuM. joIne prANIonI, bhUto nI, jIvonA, tathA satvonI anukaMpAthI te paga addhara ja rAkhyo nIce na mukyo. he megha ! te prANI-anukaMpA yAvatu satyAnukaMpAthI tame e saMsAra parIta kayo. ane manuSyanA Ayuno baMdha karyo. - tyAra pachI te dAvAnala aDhI aho-rAtri paryanta te vanane bALIne pUrNa thaI gayo, uparata thaI gayo, upazAnta thaI gayo ane bujhAI gayo, tyAre te ghaNA siMha yAvatu cillalaka Adi prANIoe vananA dAvAnaLane pUro thayelo yAvatu bujhAyelo joye. ane joIne te agninA bhayathI mukta thayA. te bhUkha ane tarasathI pIDita thatAM te maMDalathI bahAra nIkaLyA. ane nIkaLIne cAre tarapha phelAI gayA. he megha ! te samaye tuM vRddha jarAthI jarjarita zarIravALo temaja zithila ane karacalI vALI cAmaDIthI vyAta gAtravALo, durbaLa, thAkelo, bhukhyo, zArIrIka zaktithI hIna, sahAro na hovAthI, nirbaLa, sAmarthyathI ane cAlavA-pharavAnI zaktithI rahita ane ThuThAnI jema stabdha thaI gayo. huM vegathI cAluM evo vicAra karIne jyAM paga pasAryo ke vidyutathI AghAta pAmela rajatagirinA zikharanI samAna badhA aMgothI tUdhaDAmakarato dharatI para paDI gayo. tyAra pachIhe megha ! tArA zarIramAM vedanA utpanna thaI tathA dAharUra utpanna thayo tuM tevI sthitimAM rahyo Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 43 tyAre he megha ! tuM te utkaTa yAvatu dussaha vedanAne traNa rAtri-divasa sudhI bhogavato rahyo. aMtamAM so varSanA pUrA AyuSyane bhogavIne jaMbUdvIpa nAmaka dvIpamAM bhArata varSamAM rAjagRha nagaramAM zreNika rAjAnI dhAriNI devInI kukSIe kumAranA rUpamAM utpanna thayo. [38] tyAra pachI he megha ! tuM anukramathI garbhavAsathI bahAra Avyo tAro janma thayo. bAlyAvasthAthI mukta thayo ane yuvAvasthAne prApta thayo. tyAre mArI pAse muMDita thaine gRhavAsathI mukta thaIne aNagAra thayo to he megha ! tuM jyAre tiryaMcayoni paryAyane prApta hato. ane jyAre tane samyakatva ratnano lAbha paNa thayo na hato, tyAre paNa te prANIonI anukaMpAthI prerita thaIne yAvatu potAno paga adhara ja rAkhyo hato, to pachI he megha ! A janmamAM to tuM vizALa kuLamAM janmeloche. tane upa ghAtathI rahita zarIra prApta thayuM che. pAMca indriyonuM te damana karela che. ane utthAna, baLa, vIrya, puruSa kAra ane parAkramathI yukta che. ane mArI pAse muMDita thaIne gharavAsa tyAgIne aNagAra banyo che to paNa pahelI ane pAchalI rAtrinA samaye vAvatu rajakaNothI tArUM zarIra bharAI gayuM tene tuM samyaka prakArathI sahana na karI zakyo ? kubdha thayA vinA sahana na karI zakyo? adIna bhAvathI titikSA na karI zakyo?ane zarIrane nizcala rAkhI sahana na karI zakyo? tyAra pachI megha kumAra aNagArane zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAsethI A vRtAMta sAMbhaLI, samajIne zubha pariNAmo, prazasta adhyavasAyanA vizuddha thatI vezyA o ane jAtismaraNane rokanAra jJAnAvaraNanA kSayapa zamanA kAraNe IhA, apaha, mArgaNa, ane gavaiSaNA karatA thakA saMjJI jIvone prApta thanAra jAtismaraNa prApta thayuM tethI meghamunie potAno pUvokta vRtAMta samyaka prakAre jANI lIdho. tethI tene dviguNita saMvega prApta thayo. tenuM mukha Asu othI bharAI gayuM. harSanA kAraNe megha ghArAthI Ahata, kadaMba puSpanI jema tenA romAMca vikasita thaI gayA teNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdana karyA namaskAra karyo. A pramANe kahyuM- "aMte ! AjathI huM mArA be netrane choDIne zeSa samasta zarIra zramaNanigraMthone mATe samarpita karuM chuM."A pramANe kahIne meghakumArepharIzramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMdana namaskAra karIne A pramANe kahyuM bhaga vaMta ! mArI IcchA che ke Apa svayaM mane bIjIvAra pravrajita karo. svayaMja muMDita karo yAvatuM sva thaMja jJAnAdika AcAra gocara-mATe bhramaNa, yAtrA-piMDa vizuddhi Adi saMyama yAtrA tathA mAtra Adi rUpa zramaNa dharmano upadeza Apo. - tyAra pachI zramaNa bhagavAna mahAvIre meghakumArane svayaM dIkSita karyo yAvatu svayamevayAtrA-mAtrA rUpa dharmano upadeza Apyo, tyAra pachI meghakumAra munie zramaNa bhagavAna mahAvIrano A dhArmika upadeza samyak prakAre aMgIkAra karyo, aMgIkAra karIne teja pramANe vartana karavA lAgyA yAvatu saMyamamAM udyama karavA lAgyA. tyAre megha IsamitithI yukta aNagAra banyA. tyAra pachI te meghamunio zramaNa bhagavAna mahA. viranI pAse rahIne tathA prakAranA sthavira munio pAsethI sAmAyikathI prAraMbha karIne agIyAra aMga zAstronuM adhyayana karyuM. adhyayana karIne te ghaNAM upavAsa, belA, telA, colA, paMcolA, AdithI tathA ardhamAkhamaNa temaja mA khamaNa Adi tapasyAthI AtmAne bhAvita karatA vicAravA lAgyA. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhama kahAo-1-139 [39] tyAra pachI te megha aNagAre koI eka samaya zramaNa bhagavAna mahAvIrane viMdana-namaskAra karIne A pramANe kahyuM- "bhagavan! huM ApanI anumati meLavIne eka mAsanI maryAdAvALI bhikSu pratimAne aMgIkAra karIne vicAravAnI IcchA karuM chuM. bhagavAne kahyuM- devAnupriya ! tamane jema sukha upaje tema karo. pratibandha na karo zramaNa bhagavAna mahAvIra dvArA anumati meLavela evA megha aNagAra eka mAsanI bhikSuprati mAne aMgIkAra karIne vicAravA lAgyA. eka mAsanI bhikSupratimAne yathAsUtra kalpa anu sAra, mArga anusAra samyaka prakAre kAyAthI grahaNa karI, niraMtara sAvadhAna rahIne tenuM pAlana karyuM. zodhana karyuM. pAra karI, kIrtana karyuM. A pramANe yathAyogya rUpe kAyAthI sparza karIne, pAlana karIne zodhita karIne, pAra karIne temaja kIrtana karIne pharI bhagavAna mahA vIrane vaMdana namaskAra karIne A pramANe kahyuM. bhagavaMta ! ApanI anumati prApta karIne huM be mAsanI bIjI bhikSu pratimAne aMgIkAra karIne vicAravA IcchuM chuM. bhagavAne kahyuM - devAnupriya ! jema sukha upaje tema karo pratibaMdha na karo. je pramANe pahelI pratimAmAM che te pramANe bIjI pratimA be mAsanI, trIjI pratimAM traNa mAsanI, cothI cAra mAsanI, pAMcamI pAMca mAsanI, chaThThI cha mAsanI, sAtamI sAta mAsanI, AThamI sAta ahorAtrinI, navamI sAta aho rAtrinI dazamI paNa sAta ahorAtrinI ane agIyAramI tathA bAramI pratimA eka eka ahorAtrinI kahevI joIe. tyAra pachI megha aNagAre bAre bhikSupratimAone samyapha prakAre kAyAthI , sparza karIne, yAvatuM bhagavAna mahAvIra svAmIne vaMdana namaskAra karyo. A pramANe kahyuM bhagavAna huM ApanI AjJA meLavIne guNaratna saMvatsara nAmaka tapa karma aMgIkAra karIne vicAravA icchuM chuM. bhagavAna bolyA- he devAnupriya ! jema sukha upaje tema karo, vilaMba na karo. guNaratna saMvatsara nAmaka tapamAM tera mAsa sattara divasa upavAsanA hoya che ane totera divasa pAraNAnA hoya che, A pramANe soLa mAsamAM A tapanuM anuSThAna karavAmAM Ave che. tyAra pachI megha aNagAra pahelA mAsamAM niraMtara caturtha bhakta sAthe vicaravA. lAgyA. divasamAM utakaTa AsanathI rahetA ane sUryanI AtApana levAnI bhUmimAM AtApanA letA. rAtrimAM prAvaraNa rahita thaIne vIrAsanathI sthita rahetA. A pramANe bIjA mahine niraMtara chaThTha bhakta tapa, trIjA mahine aThThama bhakta, cothA mahine dazama bhakta tapa karatA vicaravA lAgyA. pAMcamA mAsamAM bAra-bArano niraMtara tapa karavA lAgyA. A pramANe chaThThA mAsamAM cha-cha upavAsanI, yAvatuM soLamAM mAsamAM soLa-soLa upavAsanI, niraMtara tapazcaryA karatAM vicaravA lAgyA. tyAra pachI megha aNagAre guNa ratna saMvatsaraka nAmanA tapa:kamanuM pAlana sUtranA anusAra yAvatu samyaka prakArathI kAyA dvArA sparza karyuM, yAvat kIrtita karyuM. zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdana karyA, yAvat vicitra prakAranA tapa karma karIne AtmAne bhAvita karatA vicAravA lAgyA. 40] tyAra pachI te megha aNagAra te urAla-, vipula, zrIka-, gurudvArA pradatta bahumAna pUrvakagrahIta,kalyANakArI,nIrogatAjanaka zivamukitanuM kAraNa,dha, mAMgalya -udagra-udAra- uttama ane mahAna prabhAvavALA tapakarmathI zuSkanIrasa zarIra vALA, bhUkhyA, rukSa, mAMsa rahita ane lohI rahita thaI gayA uThatA-besatAM tenAM hADakA khakha Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 45 DavA lAgyA tenA hADakA phakta cAmaDAthI maDhela hoya tevA thaI gayA. zarIrakuza ane nasothI vyApta thaI gayuM. te potAnA Atma baLathI ja cAlatA. Atma baLathI ja ubhA rahetA, bhASA bolatA thAkI jatA. vAta karatAM karatAM thAkI jatA. tyAM sudhI ke huM bolIza evo vicAra karatAM paNa thAkI jatA. kolasAthI, lAkaDAthI, pAMdaDAthI, talathI, athavA eraMDanA lAkaDAthI bharela gADI hoya. taDakAmAM rAkhIne sukavela hoya athavA kolasA, lAkaDI, pAMdaDA Adi khUba sukavI lIdhA hoya. ane pachI gADImAM bharela hoya to te gADI khaDakhaDa avAja karatI cAlatI hoya. ane avAja karatI ubhI rahe, te pramANe megha aNagAra hADakAnA khaDakhaDATanI sAthe cAle che. ane khaDakhaDATanI sAthe bese che. te tapa syAthI to upacita-hatA. ane mAMsa rudhirathI apacita hatA. te bhasmanA samUhathI AcchAdita agninI samAna tapasyAnA tejathI dedIpyamAna hatA, te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra dharmanI Adi karanAra, tIrthanI sthApanA karanAra yAvatu anukramathI cAlatA eka gAmathI bIjA gAma ullaMghana karatA jyAM rAjagRha nagara hatuM, guNazIla caitya hatuM tyAM padhAryA. padhArIne yathocita avagraha nI AjJA laIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA vicAravA lAgyA. tyAra pachI te megha aNagArane madhyarAtrimAM dharma jAgaraNa karatAM A pramANe adhyavasAya utpanna thayo.- "huM A pradhAna tapanA kAraNe' yAvatuM bhASA bolIza, evo vicAra karavA mAtrathI paNa thAkI jAuM chuM. to atyAre mane uThavAnI zakti che. bala, vIrya, puruSakAra, parAkrama,zraddha,vRti ane saMvegache.to jyAM sudhI mArAdharmAcArya dhamopadezakazramaNa bhaga vAna mahAvIra gaMdhahastInA samAna jinezvara vicarI rahyA che. tyAM sudhI kAle rAtri nA prabhAva rUpamAM pragaTa thavA para yAvatuM sUryanA tejathI jAjvalyamAna thavApara huM zramaNa bhaga vAna mahAvIrane vaMdana-namaskAra karIne,AjJA laIne svayaM ja pAMca mahA vratone punaH aMgI kAra karIne, gautama Adi zramaNa nigraMthone tathA nigraMthI onI kSamA yAcI sthavira sAdhuonI sAthe dhIme dhIme vipulAcala para ArUDha thaIne svayaMja saghana meghanI samAna pRthvIzilAcchuMkaranuM pratilekhana karIne,saMlekhanAsvIkAra karIne, AhAra pANI no tyAga karIne, pAdopagamana aNasaNa dhAraNa karIne mRtyunI paNa AkAMkSA nahi karatAM vicaruM. meghamunie A pramANeno vicAra karyo. vicAra karIne bIjA divasanI rAtri prabhAta rUpamAM pariNata hovApara vAvata sUrya jAjvalyamAna thavApara jyAM zramaNa bhaga vAna hatA tyAM pahoMcIne zramaNa bhagavAna mahAvIrane traNavAra jamaNI taraphathI zarU karIne pradakSiNA karI. pradakSiNA karIne vaMdana karyA. namaskAra karyo. yogya sthAna para rahIne bhaga vAnanI sevA karatA, sanmukha, vinayanI sAthe baMne hAtha joDIne upAsanA karavA lAgyA zramaNabhagavAna mahAvIre megha aNagArane A pramANe kahyuM. - nizcayathI megha ! madhya rAtrinA samaye dharma jAgaraNa jAgatAM thakA temane A pramANeno vicAra utpanna thayo yAvatuM jyAM huM chuM tyAM tuM turata Avyo che. he megha ! zuM A pramANeno artha samartha che? meghamuni bolyA - hA, e vAta satya che tyAre bhagavAne kahyuM - devAnupriya ! jema sukha upaje tema karo. pratibaMdha na karo." - tyAra pachI megha aNagAra zramaNa bhagavAna mahAvIranI AjJA prApta karIne haSTatuSTa thayA. temanA dayamAM AnaMda thayo. te utthAna karIne ukyA. ane uThIne zramaNa bhaga Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4s nAyAdhama kahAo-1-1/40 viAna mahAvIrane traNavAra pradakSiNA karIne vaMdanA karI. namaskAra karyo. svayaM pAMca mahA vratonuM uccAraNa karyuM ane gautama Adi sAdhuone tathA sAdhvIone khamAvyA. sthavira sAthe dhIme dhIme vipula nAmaka parvata para AruDha thayA. svayaM saghana meghanI samAna kALA pRthvIzilA paTTakanI pratilekhanA karI. darbhano saMthAro bIchAvyo ane tenA para AruDha thaI gayA. pUrva dizAnI sanmukha padmAsanathI besIne, baMne hAtha joDIne ane mastakathI sparza karIne A pramANe bolyA. arihaMta bhagavaMtone vAvatu siddha gati prApta karavAnI icchAvALAne namaskAra ho. tyAM sthita bhagavAne huM vaMdanA karuM . tyAM sthita bhagavAna ahiM sthita mane juo. A pramANe kahIne bhagavAnane. vaMdanA namaskAra karIne A pramANe kahyuM - pahelA paNa meM zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse samasta prANAtipAtano tyAga karyo che. mRSAvAda,adattAdAna,maithuna,parigraha,krodha, mAna, mAyA, lobha, roga, dveSa, kalaha, abhyA khAna, aizunya paraparivAda dharmamAM arati, adharmamAM rati. mAyA mRSA ane mithyAdarzana-zalya, A badhAnA pratyAkhyAna karelA che. atyAre paNa huM te bhagavAnanI sAme saMpUrNa prANAtipAtanA pratyAkhyAna karuM chuM yAvatuM mithyAdarzanazalyanA pratyAkhyAna karuM chuM. tathA badhA prakAranA azana, pAna, khAdima, ane svAdima rUpa, cAre prakAranA AhAranA jIvana paryata pratyAkhyAna karuM chuM. ane A zarIra je ISTa che. kAnta ane priya che. yAvatu roMga zUlAdika AtaMka, bAvIsa pariSaha ane upasargathI jenI rakSA karAya che tevA A zarIrano paNa huM aMtima zvAsocchavAse parityAga karuM chuM. A pramANe kahIne saMlekhanAne aMgIkAra karIne karIne mRtyunI paNa kAmanA na karatA thakA medhamuni vicAravA lAgyA. tyAre te sthavira bhagavata glAni rahita thaIne megha aNagAranI vaiyAvRtya karavA lAgyA. tyAra pachI te megha aNagAra trIsa divasa upavAsa karIne AlocanA-pratikramaNa karIne zalyane haTAvIne samAdhine prApta thaIne anukramathI kALadharmane prApta thayA. tyAra pachI megha aNagAranI sAthe gayelA sthavira bhagavaMtoe megha aNagArane kramazaH kALa gata joyA. joine parinirvANa nimittaka kAyotsarga karyo. megha muninA upakaraNane grahaNa karyA ane vipula parvatathI dhIme dhIme nIce utaryA. utarIne jyAM guNazIla caitya hatuM, jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra hatA tyAM AvyA. AvIne zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdanA karI, namaskAra karyA. A pramANe bolyA. Apa devAnupriyanA aMtevAsI megha aNa gAra svabhAvathI bhadra ane yAvata vinIta hatA, te devAnupriya nI anumati laine yAvatuM bhaktapAnanA pratyAkhyAna karIne anukramathI kALa dharmane prApta thayA. he devAnupriya ! A che megha aNagAranA upakaraNa. [41] gautame zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdanA karI, namaskAra karyA. vaMdananamaskAra karIne A pramANe kahyuM. megha aNagAra kALanA avasare kALa karIne kaI gatimAM gayA ? ane kayA sthAne utpanna thayA ? he gautama! te meghamuni samAdhine prApta thaIne upara caMdra,sUrya, grahagaNa, nakSatra ane tArA rUpa jyotiSacakrathI ghaNAM yojana,ghaNAM seMkaDo yojana ghaNAM hajAro yojana. ghaNAM lAkho yojana, karoDo yojana, ghaNAM kroDAkoDI yojana oLaMgIne upara jaIne saudharma, yAvat azruta, devalokane tathA traNaso aDhAra navageveyakanA vimAnone oLaMgIne vijaya nAmanA mahAvimAnamAM deva rUpa utpanna thayA che. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1 meghanAmanA devanI paNa tetrIsa sAgaropamanI sthiti kahI che. bhagavAna" te meghadeva te devalokathI Ayuno kSaya karI, deva bhavanA kAraNA bhUta kamano kSaya karIne athavA deva bhavanA zarIrano tyAga karIne thavA devalokathI cyavana karIne kaI gatimAM jaze? kyA sthAna para utpanna thaze ? "he gautama ! mahAvideha varSamAM siddhi prApta karaze. samasta manorathone saMpanna karaze. kevaLa jJAna dvArA samasta padArthone jANaze. samasta karmothI mukta thaze ane parinirvANane prApta karaze ane samasta duHkhono aMta karaze. "A pramANe he jaMbU ! zramaNa bhagavAna mahAvIre je pravacananI Adi karanAra, tIrthanI sthApanA karanAra yAvatuM muktine prApta thayA che. Apta gurue avinIta ziSyane upAlaMbha devo joIe. A prayojanathI prathama jJAtAdhyayanano A artha kahyo che. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | (adhyayana 2-saMghATa) 4iro jo zramaNa bhagavAna mahAvIre prathama jJAtAdhyAnano A artha kahyo che to te bhagavAna ! bIjA adhyayanano zuM artha kahyo che? he jabUte kALa ane te samayamAM rAja gRha nAmanuM hatuM.te rAjagRha nagaramAM zreNika rAjA hatA. temahAna himavanta parvata samAna hatA, ItyAdi te guNazIla caityanI na adhika dUra ke na ati najIka eka bhAgamAM eka paDI gayeluM jIrNa udyAna hatuM. te udyAnanA devakula vinaSTa thaI gayA hatA. temanA dvArA AdinA toraNa ane bIjA gRha bhagna thai gayA hatA. vividha prakAranA gucchA gulmo, azoka AdinI latAo, kAkaDI AdinI velo ane bA AdinA vRkSothI te udyAna vyApta hatuM seMkaDo vanya pazuonA kAraNe te bhaya utpanna karatuM hatuM. te jIrNa udyAnanA bahu madhya deza bhAgamAM eka tuTela kUvo paNa hato. te bhagna kuvAthI na ati dUra ke na ati najIka eka jagyAe eka moTuM mAlukAkaccha hatuM. te aMjananI samAna kALA varNavALuM hatuM ane jonArane kRSNavarNaja jovAmAM AvatuM vAvatuM ramaNIya ane mahAmeghanA samUha jevuM hatuM. te ghaNA vRkSo, guccha, gulmo, lattAo, velo, tRNI, kuzo, ane ThuMThAthI vyApta hatuM ane cAre taraphathI DhAMkela hatuM te aMdarathI poluM athati aMdara vRSTino saMcAra na hoI zakavAne kAraNe saghana hatuM. aneka seMkaDo hiMsaka pazuo athavA sarponA kAraNe zaMkA janaka hatuM. [43] te rAjagRha nagaramAM dhanyasArthavAha hato. te samRddhizALI hato. tejasvI hato. ane tenA ghare ghaNuM bhojana pANI taiyAra thatuM hatuM. te dhanya sArthavAhanI bhadrApatnI hatI. tenA hAtha paga sukumALa hatA. pAMca Indriyo hInatAthI rahita ane paripUrNa hatI. te svastika Adi lakSaNo ane tala, masA Adi vyaMjananA guNothI yukta hatI. mAna, unmAna ane pramANathI paripUrNa hatI. sArI rIte utpanna thayela suMdara badhA avayavone kAraNe te suMdarAMgI hatI. teno AkAra caMdramAnI samAna saumya hato. te potAnA patine mATe manohara hatI. evAmAM priya lAgatI hatI. muThThImAM samAya jAya tevo teno madhyabhAga trivalIthI suzobhita hato. kuMDalothI tenA gaMDasthalanI rekhAo ghasAtI rahetI hatI. tenuM mukha pUrNimAnA caMdra samAna saumya hatuM te zRMgAranuM AvAsa hatI. teno veja suMdara hato. yAvat te pratirUpa hatI. paraMtu te vaMdhyA hatI. prasavanA svabhAvathI rahita. hatI. jAnuM ane kUparanIja mAtA hatI. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 nAyAdhama kahAo -1-2/44 [44] te dhanya sArthavAhane paMthaka nAmano dAsa ceTaka hato. te sarvAga suMdara hato. mAMsathI puSTa ane bALakone ramADavAmAM kuzaLa hato. te dhanya sArthavAha rAjagRha nagara mAM nagaranA ghaNA vyApArIo, zreSThio ane sArthavAhonA tathA aDhAra zreNiyo ane prazreNionA ghaNA kAryomAM kuTuMbomAM ane maMtraNAomAM yAvatuM cakSunI samAna mArgadarzaka hato ane potAnA kuTuMbamAM paNa ghaNA kAyomAM yAvatu cakSunI samAna hato. [45] te rAjagRha nagaramAM vijaya nAmano eka cora hato. te pApakarma karanAra, caMDAla jevA rUpavALo, atyaMta bhayAnaka ane dUra karma karanAra hato. kRddha thayela puruSa samAna dedIpyamAna ane lAla netravALo hato. temanI dADhI atyaMta kaThora, moTI, vikRta, ane bIbhatsa hatI tenA hoTha ApasamAM maLatA na hatA. tenA mAthAnA vALa havAmAM uDatA hatA. vikharAyelA ane lAMbA hatA bhramara athavA rAhu samAna kALA hatA. te dayA ane pazcAttApathI rahita hato. dAruNa hato. te kAraNe bhaya utpanna karato hato. nara ghAtaka hato. tene prANIo upara anukaMpA na hatI. te sApanI jema ekAMta draSTivALo hoM, te chUrAnI jema eka dhAravALo hato, te gIdhanI samAna mAMsano lolupI ane agni samAna sarva bhakSI hato,jaLanI samAna sarvagrAhI hato. te utkacanamAM vaMcanamAM-mAyAmAM, nikRti mAM phUDa, kapaTa karavAmAM sAtisaMprayoga karavAmAM ati nipuNa hato. te lAMbA kALathI nagaramAM upadrava karato hato. tenuM zIla, AcAra, cAritra atyaMta jUSita hatuM. te dhRtamAM Asakta hato, madirA pAnamAM anurakta hato,mRddha hato, ane mAMsamAMlolupahato. loko. nA hRdayane vidAraNa karI denAra, sAhasika, gupta kArya karanAra, vizvAsaghAtI ane Aga lagADanAra, devadroNI Adine bhedanAra ane hAthanI caturAIthI yukta hato. paradravya haraNa karavAmAM haMmezA taiyAra raheto hato. tIvra veravALo hato. te vijaya cora rAjagRha nagaramAM praveza karavAnA mAgo, nIkaLavAnA mArgo. dvAro, pAchaLanI bArIo, chiMDIo, killAnI nAnI bArIo, gaTara, rastA maLavAnI jagyAo, ratA alaga-alaga thavAnA sthAno. jugAranA aDDAo, madirApAna nA stha no vezyAnA gharo, coronA gharo zragaTako-coka, aneka mArga maLavAnA sthAno, nAga devanA gharo, bhUtonA gharo, yajJagRho, sabhAsthAno, parabo, dukAno ane zUnyagRhone joto pharato hato te sthAnonA guNAvagaNanI mAgaNI karato hato, gaveSaNa karato hato. ghaNA mANazonA chidrono vicAra karato hato, roganI tIvratA, ISTa janono viyoga, vyasana rAjya Adi taraphathI Avela saMkaTa, utsava, prasavamadanatrayodazI Adi tithI o, kSaNa-yaza-kaumudI Adi parvomAM ghaNA loko madyapAnathI matta thaI gayA hoya, pramatta thayo hoya, koI kAryamAM vyasta hoya, vividha kAryomAM AkuLa-vyAkuLa hoya, sukhamAM ke duHkhamAM hoya, paradeza gayA hoya ke paradeza javA mATe taiyArImAM hoya, evA avasara para te lokonA chidrano, ekAMta avasarano vicAra karato hato. te vijaya cora rAjagRha nagaranI bahAra paNa ArAmomAM, udyAnomAM, vAvaDImAM, puSkaraNIomAM dIdhikAomAM, guMjAlikAomAM sarovaromAM, sarovaranI paMktiomAM, samAM, jIrNa udyA nomAM, bhagna kUpomAM, mAlukAkacchanI jhADImAM smazAnomAM, parvatanI guphAomAM layanotathA upasthAnomAM lokonA chidro Adi to vicarato hato. [46] dhanya sArthavAhanI patnI bhadrA ekavAra kadAcit madhyarAtrinA samaye kuTuMba Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-2 49 saMbaMdhI ciMtA karI rahI hatI, ke tene A prakArano vicAra-cAvat utpanna thayo-ghaNAM varSo thI huM dhanya sArthavAhanI sAthe zabda, sparza, rasa, gandha ane rUpa A pAMca prakAranA manuSya saMbaMdhIkAmabhoga bhogavatI thakI vicaruM chuM, paraMtu meM eka paNa putra ke putrIne janma Apyo nathI. te mAtAo dhanya che yAvatu te mAtAone manuSya janma ane jIvananuM phaLa sAruM prApta thayuM che. je mAtAo, huM mAnuM chuM ke potAnI kuMkhathI utpanna thayela, stanonuM dUdha pIvA mAM lubdha, mIThA bola bolanAra, totaDuM totaDuM bolanAra ane mugdha bALakone stanapAna karAve che ane pachI komaLa kamaLa samAna hAthothI temane teDIne potAnI goda mAM besADe che. ane vAraMvAra atizaya priya vacanamaya madhura ullApa kare che. huM adhanya chuM puNyahIna chuM, kulakSaNA chuM ane pApiNI chuM ke temAMthI eka paNa vizeSaNa na pAmI zakI. tethI mArA mATe eja zreyaskara che ke AgAmI kAle rAtrinA prabhAta rUpamAM pragaTa thavA para ane sUryodaya thavA para dhanya sArthavAhane pUchIne, AjJA laIne huM ghaNo azana, pAna, khAdima, svAdima AhAra taiyAra karAvIne, ghaNAM puSpa, vastra, gaMdha, mALA ane alaMkAra grahaNa karIne, ghaNI saMkhyAmAM mitro, jJAtijano nijajanano, svajano, saMbaMdhI o tathA parijanonI mahilAothI parivRta thaine rAjagRha nagaranI bahAra je nAga, bhUta, yakSa Indra, skaMda, rudra, ziva, ane vaizramaNa Adi devonA AyAtana che ane temAM je nAganI pratimA yAvatu vaizramaNanI pratimA che, temanI bahumUlya puSpA dithI pUjA karIne ghuMTaNa ane paga namAvIne kahyuM ke he devAnupriya! jo huM eka putra athavA putrIne janma Apu to huM tamArI pUjA karIza, parvanA divase dAna ApIza. bhAga- ApIza ane tamArA akSaya nidhinI vRddhi karIza A pramANe mArI ISTa vastunI yAcanA karuM. bhadrAe A pramANe. vicAra karIne bIjA divase vAvatu sUryodaya thavApara jyAM dhanya sArthavAha hato, tyAM AvIne bolI- devAnupriya! meM ApanI sAthe ghaNA varSo sudhI kAmabhoga bhogavela che. vAvatuM huM adhanya puNyahIna, lakSaNahIna chuM. to he devAnupriya ! huM IcchuM chuM ke ApanI AjJA laIne vipula azana Adi taiyAra karAvIne nAga AdidivonI pUjA karuM yAvatu tenA akSaya nidhinI vRddhi karIza. tyAra pachI dhanya sArthavAhe bhadrA bhAyIne kahevuM- he devAnupriye ! nizcayathI mAro paNa te ja manoratha che ke koI paNa prakAre tame putra athavA putrIne janma Apo. A pramANe kahIne bhadrA sArthavAhIne anumati ApI. tyAra pachI bhadrA sArthavAhI hRSTa tu yAvatuM praphullita hadayavALI thaIne vipula azana pAnakhAdima, svAdima taiyAra karAve che. taiyAra karAvIne ghaNAM puSpa, gaMdha, vastra, mALA ane alaMkArone grahaNa kare che, ane potAnA gharathI bahAra nIkaLe che. rAjagRha nagaranI vaccovacce thaIne nIkaLIne jyAM puSkaraNI che tyAM pahoMce che. tyAM pahoMcIne puSkaraNInA kinAre te ghaNAM puSpa yAvatu mALA ane alaMkAra rAkhI dIdhA. rAkhIne puSkaraNImAM praveza karyo jalamarjana karyuM. jaLa kriDA karI, snAna karyuM ane balikarma karyuM. tyAra pachI oDhavA-paheravAnA baMne bhInA vastro dhAraNa karela bhadrA sArthavAhIe tyA je utpala kamaLa ane sahastra patra kamaLa Adi hatA te grahaNa kayA. pachI puSkaraNIthI bahAranI nIkaLI. nIkaLIne pahelA rAkhela ghaNAM puSpa gaMdha, mALA Adine lIdhA. ane laIne jyAM nAgagRha hatuM yAvata vaizramaNa gRha hatuM tyAM pahoMcIne temAM sthita nAganI pratimA yAvatu vaizramaNanI pratimA para draSTi paDatAM ja tene Jail Education International Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 nAyAmba kahAo- 1-246 namaskAra karyo. kAMIka nIce namI. mora pachI laine tenAthI nAga pratimA yAvatu vaizramaNa pratimAnuM pramArjana karyuM. jaLanI dhArAthI abhiSeka karyo. abhiSeka karIne rUchAvALA ane komaLa kaSAya raMgavALA sugaMdhita vastrathI pratimAnuM aMga luchyuM. luchIne bahumUlya vastro paherAvyA, puSpamALA paherAvI, gaMdhanuM lepana karyuM, cUrNa caDAvyuM ane zobhA janaka varNanuM sthApana karyuM. yAvat dhUpa jalAvyo tyAra pachI ghuMTaNa ane baMne paga TekAvIne baMne hAtha joDIne A pramANe kahyuM: 'jo huM putra athavA putrIne janma ApIza to tamArI pUjA karIza, yAvat akSaya nidhinI vRddhi karIza, A pramANe bhadrA sArthavAhI mAnatA karIne jyAM puSkaraNI hatI tyAM Ave che, ane vipula azana, pAna, khAdima ane svAdimanuM AsvAdana karatI thakI yAvatu vicAravA lAgI. bhojana karIne pachI zuci thaIne potAnA ghare AvI. tyAra pachI bhadrA sArthavAhI caturdazI aSTamI, amAvAsyA ane parNimAnA divase vipula azana, pAna khAdima ane svAdima taiyAra karatI ane taiyAra karIne ghaNAM nAgAyatanomAM yAvatu vaizramaNa AyatanomAM devono bhoga caDAvatI ane namaskAra karatI thakI vicaratI hatI. 4i] tyAra pachI bhadrA sArthavAhI kaMika samaya vyatIta thaI javA para ekadA garbhavatI thaI. bhadrA sArthavAhIne. trIjo mahino cAlato hato, tyAre tene A pramANe dohada utpanna thayo te mAtAo dhanya che, yAvatu te mAtAo zubha lakSaNavALI che je vipula aza, pAna, khAdima ane svAdima AhAra tathA ghaNAM puSpa, gaMdha, vastra ane mALA tathA alaMkAra grahaNa karIne mitra, jJAti, nijaka svajana saMbaMdhI ane parijanonI strIonI sAthe gherAyelI thaIne rAjagRha nagaranI vaccovacce thaIne nIkaLe che. nIkaLIne jyAM puSkaraNI che tyAM jAya che ane puSka raNImAM avagAhana karIne snAna kare che, balikarma kare che ane badhA alaMkArothI vibhUSita thAya che. pachI vipula azana, pAna, khAdima, svAdima AhAranuM AsvAdana karatI thakI tathA paribhoga karatI thakI potAnA dohadane pUrNa kare che. A pramANe bhadrA sAthe vAhIe vicAra karyo. dhanya sArthavAhane A pramANe kahyuM devAnupriya ! mane garbhanA prabhAvathI Avo dohada utpanna thayo che, ke te mAtAo dhanya che yAvatu sulakSaNA che ke jepotAnA dohadane pUrNa kare che ItyAdi, tethI he devAnupriya! ApanI AjJA hoya to huM paNa A rIte dohada pUrNa karatI vicaruM.' sArthavAha kahyuM devAnupriye! je pramANe sukha upaje tema karo. temAM DhIla na karo.' tyAra pachI dhanya sArthavAhanI AjJA meLavela bhadrA sArthavAhI hRSTa tuSTa thaI vAvatu bhadrA sArthavAhIe te mitra, jJAti, nijaka, svajanasaMbaMdhI, parijana ane nagaranI strIonI sAthe vipula azana, pAna, khAdima ane svAdimano yAvatu upabhoga karIne potAnA dohadane pUrNa karyo. pUrNa karIne je dizA thI Avela hatI te dizAmAM cAlI gaI. yAvatu te garbhane sukhapUrvaka vahana karavA lAgI. tyAra pachI te bhadrA sArthavAhIe nava mAsa ane sADA sAta divasa-rAtri pUrNa thavA para sukumAra hAtha paga vALA bALakane janma Apyo. tyAra pachI te bALakanI mAtA-pitAe prathama divase jAtakarma nAmaka saMskAra karyo. karIne teja prakAre yAvat azana, pAna, khAdama AhAra taiyAra karAvyo. taiyAra karAvI mitra, jJAtijano Adine bhojana karAvIne A prakAre guNaniSpanna 'devadatta' nAma rAkhyuM tyAra pachI te bALakanA mAtApitAe te devatAonI pUjA karI temane dAna Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-2 AkhuM prApta dhanano vibhAga karyo ane akSaya nidhinI vRddhi karI. 4i8) tyAra pachI paMthaka nAmaka dasaceTaka devadatta bALakano bALagrAhI niyukta. thayo. te devadatta bALakane kamaramAM laI leto. ane laine ghaNAM bALako, bAlIkAo. kumAro ane kumArIonI sAthe gherAyelo thaIne bALakane ramADato. tyAra pachI bhadra. sArthavAhIe koI samaya snAna karela, balikarma, kautuka, maMgala ane prAyazcita karela tathA samasta alaMkArothI vibhUSita karela devadatta bALakane dAsaceTaka paMthakanA hAthamAM soMpyo. tyAra pachI paMthaka dAsaceTake bALakane laIne potAnI kamaramAM grahaNa karyo te potA nA gharathI bahAra nIkaLyo. bahAra nIkaLIne ghaNAM bALako, bALIkAo yAvatu kumArIkAothI gherAyelo che jyAM rAjamArga hato tyAM Avyo. AvIne devadatta bALakane ekAMta mAM eka tarapha besADI dIdho. besADIne ghaNI saMkhyAmAM bALako yAvat kumArIkA onI sAthe asAvadhAna thaIne ramavA lAgyo. A samaye vijaya cora rAjagRha nagaranA ghaNAM dvAro temaja apadvAro Adine yAvat dekhato, temanI mArgaNA karato, gaveSaNA karato jyAM devadatta hato, tyAM Avyo. AvIne devadatta bALakane badhA AbhUSaNothI vibhUSita joyo. joIne devadatta bALakanA AbharaNo ane alaMkAromAM mUrzita, gRddha ane adbhupapanna thaI gayo. teNe dAsaceTaka paMthakane bekhabara joyo ane cAre tarapha dizAonuM Alokana karyuM. pachI bALaka devadattane uThAvyo. ane uThAvIne kAMkhamAM laI lIdho oDhavAnA kapaDAthI tene DhAMkI lIdho. pachI zIdhra, tvarita, capaLatA ane utAvaLanI sAthe rAjagRha nagaranA apaDhArothI bahAra nIkaLI gayo. nIkaLIne jyAM jIrNa udyAna hatuM ane jyAM tUTyA-phUTyo kuvo hato, tyAM pahoMcyo. tyAM pahoMcIne. devadatta bALakane jIvanathI rahita karI dIdho. tene nirjIva karIne tenA badhA AbharaNo ane alaMkAro utArI lIdhA. pachI bALaka devadattanA prANahIna ceSTahIna ane nirjIva zarIrane te bhagna kuvAmAM pheMkI dIdhuM. tyAra pachI te cora mAlu kAkacchamAM cAlyo gayo ane nizcala eTale gamanAgamana rahita, niSpanda hAtha pagane paNa na halAvato, mauna rahIne divasanI samApti thavAnI rAha jovA lAgyo. [49] tyAra pachI te paMthaka nAmaka dAsaceTaka thoDA samaya pachI jyAM bALaka devadattane besADela hato, tyAM pahoMcyo. pahoMcavA para teNe devadatta bALakane te sthAna para na joyo. te roto, cillAto ane vilApa karato dareka jagyAe tenI zodha karavA lAgyo. paraMtu kyAMya paNa bALaka devadattanI khabara na maLI chIMka vagerenA zabda paNa na saMbhaLAyA, na pato lAgyo. tyAre dhanya sArthavAhane A pramANe kahevA lAgyo - svAminuM ! yAvatuM dareka jagyAe tenI zodha karI paraMtu khabara na paDI ke svAminuM ! bALaka devadattane koI mitrAdi potAnA ghare lai gayo, cora apaharaNa karI gayo, athavA koIe lalacAvela che! A pramANe dhanya sArthavAhanA pagamAM paDIne tene A vAta kahI. tyAra pachI dhanya sAthe vAha paMthaka dAsaceTakanI vAta sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne mahAna putra zokathI , vyAkuLa thaIne, kuhADAthI kApela caMpaka vRkSanI jema ghaDAma karato pRthvI upara badhA aMgo thI paDI gayo mUchita thaI gayo. tyAra pachI dhanya sArthavAha thoDIvAra pachI hoMzamAM Avyo. mAnI ke tenA prANa pAchA AvyA. teNe devadatta bALakanI cAre tarapha tapAsa karI. paraMtu kyAMyathI devadatta bALakane pato na lAgyo. tyAre te potAnA ghare Avyo. AvIne Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para nAyAgha... kahAo - 1-249 bahumUlya bheTa lIdhI ane jyAM nagara rakSakakoTa vALA hato, tyAM pahoMcyo. pahoMcIne te bahumUlya bheTa sAme rAkhI ane A pramANe kahyuM- he devAnupriya ! mAro putra ane bhadrA bhAryAno Atmaja devadatta nAmano bALaka amane iSTa che, yAvatuM uMbaranA phUlanI jema tenuM nAma zravaNa karavuM paNa durlabha che to pachI darzananuM to kahevuM ja zuM? evA bALaka devadattane bhadrAe snAna karAvIne ane samasta alaMkArothI vibhUSita karIne paMthakanA hAthamAM soMpI dIdho. yAvatuM paMthake mArA pagamAM paDIne mane nivedana karyuM. huM IcchuM chuM ke Apa devadata bALakanI badhI jagyAe mAgaNA-gaveSaNA karo. tyAra pachI te nagararakSakoe dhanya sArthavAhanA A pramANe kahevA para kavaca taiyAra karyuM, tene kasothI bAMdhyuM ane zarIra para dhAraNa karyuM. dhanuSa rUpI paTTIkA upara pratyaMcA caDhAvI. athavA bhujAo para cAmaDAno paTTo bAMdhyo. Ayudha ane praharaNa grahaNa karyA. pachI dhanya sArthavAhanI sAthe rAjagRha nagaranA ghaNAM nIkaLavAnA mArgo yAvatuM paraba AdimAM zodha karIne rAjagRha nagaranI bahAra nIkaLyA nIkaLIne jyAM jINuM udyAna ane bhagna kuvo che tyAM AvyA. AvIne te kuvAmAM niSThANa, nizceSTa, temaja nirjIva devadattanA zarIrane joyuM. jeIne hA, hA, aho akAya ?' A pramANe kahIne teoe devadatta kumArane te bhagna kuvAmAMthI bihAra kADhyo ane dhanya sArthavAhanA hAthamAM sopI dIdho. [50] tyAra pachI te nagararakSaka vijaya coranA paganA nizAnonuM anusaraNa karatA mAlukAkacchamAM pahoMcyA. tenI aMdara praveza karyo. praveza karIne vijaya corane paMcanI sAkSI pUrvaka, corInA mAlanI sAthe, gardanamAM bAMdhyo. ane jIvato pakaDI lIdho. pachI hADakAnI lAkaDI, muSTi, ghuMTaNo ane koNIonA prahAra karIne tenA zarIrane bhagna ane mathita karI dIdhuM-evo mAra mAryo ke tenuM zarIra sAva DhIluM paDI gayuM. tenI gardana ane baMne hAtha pITha tarapha bAMdhI dIdhA. pachI bALaka devadattanA AbharaNa kanjAmAM kayAM. tyAra pachI vijaya corane ganathI bAMdhyo, ane mAlukAkacchathI bahAra nIkaLyA. jyAM rAjagRha nagara hatuM, tyAM AvIne rAjagRha nagaramAM praveza karyo, ane nagaranA trika, catuSka, catvara temaja mahApatha Adi mAgamAM koraDAno prahAra, chaDIonA prahAra, kaMbAthI parahAra karatA karatA ane tenA upara rAkha, dhULa ane kacarA nAkhatA thakA moTA avAjathI ghoSaNA karatA A pramANe bolyA he devAnupriyo ! A vijaya nAmano cora yAvatu gIdhanI samAna mAMsabhakSI, bALa ghAtaka temaja bALakano hatyAro che. he devAnupriya ! koI rAjA, rAjaputra athavA rAjAno amAtya tenA mATe aparAdhI nathI eTale koI niSkAraNa tene daMDa nathI ApatuM. A viSayamAM teNe pote karela karma ja aparAdhI che. A pramANe kahIne jyAM cAraka zALA hatI, tyAM pahoMcIne tene beDIothI jakaDI lIdho. bhojana pANI baMdha karI dIdhA. ane traNe saMdhyA kALomAM cAbuka Adino prahAra karatA vicaravA lAgyA. tyAra pachI dhanya sAthe vAhe mitra, jJAti nijaka, svajana, saMbaMdhI, parijanonI sAthe rotA rotA yAvatuM vilApa karatAM karatAM bALaka devadattanA zarIranA ddhi, satkAranA samUhanI sAthe nIharaNa karyuM, mRtakakRtya karIne kALAntaramAM te zokathI rahita thaI gayA. [1] tyAra pachI koI samaye cADI karanArAoe dhanya sArthavAhane nAno evo rAjakIya aparAdha lagADyo. tyAre pakaDIne jyAM kArAgAra hatuM tyAM laI gayA. lai jaIne Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutaskaMdha-1, adhyayana-2 kArAgAramAM praveza karyo ane praveza karIne vijaya coranI sAthe ekaja beDImAM bAMdhI dIdho. tyAra pachI bhadrA bhAryAe bIje divase yAvatu sUryanA jAjvalyamAna thavA para vipula azana, pAna, khAdima ane svAdima taiyAra karyA. bhojana taiyAra karIne, bhojana, rAkhavAnuM piTaka barAbara karyuM ane temAM bhojananuM pAtra rAkhI dIdhuM. pachI te piTakane lAMchita karyuM ane tenA upara mahora lagAvI. sugaMdhi pANIthI paripUrNa nAno evo ghaDo taiyAra karyo. pachI paMthaka dAsaceTakane avAja karyo, ane kahyuM- he devAnupriya ! tuM jA ane AazanAdikArAgRhamAM dhanyasArthavAhanI pAse laI jA.tyAre paMthake bhadrA sArthavAhInA A pramANe kahevA para hRSTa-tuSTa thaIne jyAM kArAgRha hatuM ane jyAM dhanya sArthavAha hato. tyAM pahoMcyo. pahoMcIne bhojanano piTaka rAkhyo. tene cila ane mahorathI rahita karyA pachI bhojananAM. pAtro lIdhA. tene dhoyA. pachI hAtha dhovAnuM pANI ApyuM, ane tyAra pachI dhanya sArthavAhane vipula azana, pAna, khAdima ane svAdima bhojana pirasya. te samaye vijaya core dhanya sArthavAhane A pramANe kahyuM- devAnuM priya! tame mane A vipula anAdi hisso Apo.' tyAre dhanya sArthavAhe vijaya corane A pramANe kahyuM he vijaya ! bhale huM A vipula azanAdi kAgaDA kutarAne ApuM paNa tuM putraghAtaka, putrahantA zatru verI, pratikUla AcaraNa karanAra ane pratyeka vAtamAM virodhI che. tane hisso na Ape tyAra pachI dhanya sArthavAhe te vipula azana, pAna, khAdima ane svA dimano AhAra karyo. dhanya sArthavAhane maLa-mUtranI bAdhA utpanna thaI. tyAre dhanya sAthe vAhe vijaya corane kahyuM -vijaya, cAlo, ekAMtamAM cAlo. jethI huM maLamUtrano tyAga karI zakuM. tyAre vijaya core dhanya sArthavAhane kahyuM- devAnupriya ! tame AhAra karela che. tethI tamane maLa ane mUtranI bAdhA utpanna thayela che. devAnupriya ! huM to bahu cAbukonA prahAro yAvatuM latAnA prahArothI tathA tarasa ane bhUkhathI pIDita thaI rahyo chuM. mane maLa mUtranI bAdhA nathI. devAnupriya ! javuM hoya to tame ekAMtamAM jaIne maLa mutrano tyAga karo. jo tame te vipula azana, pAna, khAdima svAdimamAMthI saMvibhAga karo to huM tamArI sAthe ekAMtamAM cAluM. tyAra pachI dhanya sArthavAhe vijaya corane kahyuM huM tamane te vipula azana pAna khAdima ane svAdimamAMthI saMvibhAga karIza. tyAra pachI vijaye dhanya sArthavAhanA A arthano svIkAra karyo, pachI vijaya dhanya sArthavAhanI sAthe ekAMtamAM gayo. dhanya sArthavAhe mala mutrano parityAga karyo. pachI jaLathI cokhA ane pavitra thaIne te sthAna para AvIne rahyA. tyAra pachI bIjA divase bhadrA sArthavAhIe azanAdi taiyAra karIne paMthakanI sAthe mokalyA. pAvatu paMthake dhanyane pirasyuM tyAre dhanya sArthavAha vijaya corane temAMthI bhAga Apyo. pachI dhanya sArthavAhe paMthaka dAsaceTakane ravAnA karyo. tadanantara te paMthaka bhojanapiTaka laine kArAgRhathI bahAra nIkaLyo. teNe bhadrA sArthavAhIne kahyuM devAnupriya ! dhanya sArthavAha tamArA putranA ghAtaka thAvatu pratyamitrane te vipula azana pAna khAdima ane svAdimamAMthI hisso Apyo che.' [ pira] tyAre bhadrA sArthavAhI dAsa ceTaka paMthakanI pAsethI A artha sAMbhaLIne turata lAla thaI gaI, rUda thaI yAvatu khIjAtI thakI dhanya sArthavAha para prasveSa karavA lAgI. tyAra pachI dhanya sArthavAhane koI samaye mitra jJAti nijaka svajana saMbaMdhI ane parivAranA lokoe potAnA sArabhUta arthathI, rAjadaMDathI mukta karAvyo. mukta thaIne te Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAghamma kahAo-1-2/para kArAgRhathI bahAra nIkaLyo. nIkaLIne jyAM AlaMkArika sabhA hatI tyAM pahoMcyA. pahoMcIne AlaMkArika karma karyuM. pachI jyAM puskariNI hatI tyAM AvyA. AvIne nIcenI dhovAnI mATI lIdhI. ane puskariNImAM avagAhana karyuM. jaLamAM DUbakI mArI snAna karyuM. balikarma karyuM.yAvatuM rAjagRhanagaramAM praveza ryo. rAjagRha nagaranI vacamAM thaIne * jyAM potAnuM ghara hatuM tyAM javAne mATe ravAnA thayA. tyAra pachI dhanya sArthavAhane AvatA joIne rAjagRha nagaramAM ghaNAM AtmIya zreSThIoe dhanya sArthavAhano Adara karyo sanmAnathI bolAvyo. satkAra karyo, sanmAna karyuM, mAna karyuM ane zarIranI kuzaLa pUchI. tyAra pachI dhanya sArthavAha potAnA ghare pahoMcyo. tyAM je bahAranI sabhA hatI. temaNe paNa dhanya sArthavAhane AvatAM joyo, jaIne pagamAM paDIne kuzaLa pUchyA. ane tyAM je AtyaMtara sabhA hatI temaNe paNa dhanya sArthavAhane AvatAM joyo joine Asana uparathI teo ubhA thayA. ubhA thaIne eka bIjAe gaLAmAM gaLamilAvyuM ane harSanA AMsu vahAvyA. - tyAra pachI dhanya sArthavAha bhadrA bAya pAse pahoMcyA. tyAre bhadrA sArthavAhIe dhanya sArthavAhane AvatA joyo. joIne temaNe teno na satkAra karyo ne mAna ApyuM. nA Adara karatI ke na jANatI thakI te mauna rahIne vimukha thaIne besI rahI. tyAre dhanya sArthavAhe bhadrA bhAvane A pramANe kahyuM devAnupriye ! mArA AvavAthI tamane zuM saMtoSa nathI thayo ? harSa ane AnaMda kema nathI? me potAnA sArabhUta arthathI rAjakArya thI pote potAne choDAvyo che. tyAre bhadrAe dhanya sArthavAhane A pramANe kahyuM- devAnuM priya ! mane kema saMtoSa athavA AnaMda thAya? ke mArA putranA ghAtaka yAvatuM pratyamitrane tame vipula azanAdithI saMvibhAga karyo ? tyAre dhanya sArthavAhe bhadrAne kahyuM- he devAnupriye ! dharma, tapa , lokayAtrA, nyAya, sahacara, sahA yaka, athavA mitra samajIne meM te vipula azana. Adi mAMthI saMvibhAga nathI karela. sivAya zarIra ciMtA. dhanya sArthavAhe A pramANe kahyuM. tethI bhadrA hRSTa tuSTa thaI yAvatuM Asana uparathI uThI, kaMTha sAthe kaMTha meLavyo. ane kSema kuzaLa pUchyuM pachI snAna karyuM yAvatuM prAyazcitta karyuM ane pAMce IndriyothI vipula bhoga bhogavatI rahevA lAgI. tyAra pachI vijaya cora kArAgAramAM baMdha vadha cAbukono prahAra yAvatu tarasa ane bhUkhathI pIDita hoto mRtyu pAmIne narakamAM utpanna thayo. narakamAM utpanna thayelo te kALo, vizeSa kALo dekhAto hato. yAvat vedanAno anubhava karato hato. te narakathI nIkaLIne anAdi, anaMta, dIrgha kALavALA catugata rUpa saMsAra aTavImAM paryaTana karaze. he jaMbU ! A pramANe ApaNA sAdhu athavA sAdhvI. AcArya athavA upA dhyAyanI pAse muMDIta thai gRhatyAga karIne sAdhutvanI dIkSA aMgIkAra karIne vipula dhana, maNi, mauktika kanaka ane ratnonA sAramAM lubdha thAya che. te paNa tevAja thAya che. pa3] te kALa ane te samayamAM dharmaghoSa nAmanA sthavira bhagavaMta jAtithI saMpanna yAvatu anukramathI cAlatA jyAM rAjagRha nagara hatuM ane jyAM guNazIla caitya hatuM tyAM AvyA yAvatuM yathAyogya avagrahanI yAcanA karIne saMyama ane tapathI AtmA ne bhAvita karatA vicaravA lAgyA. temanuM Agamana jANI pariSada nIkaLI. dharmaghoSa stha vire dhamadizanA ApI. tyAra pachI dhanya sArthavAhane ghaNAM loko pAsethI A vRtAntane Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-2 25 sAMbhaLIne ane samajIne A pramANeno adhyavasAya utpanna thayo uttama jAtithI saMpanna sthavira bhagavAna ahIM AvyA che to huM IcchuM chuM ke sthavira bhagavAnane vaMdana karuM, namaskAra karuM.' A pramANe vicArIne dhanya sArthavAhe snAna karyuM yAvatu zuddha, bahumUlya, alpa, mAMgalika vastra dhAraNa karyA pachI page cAlIne jyAM guNazIla caitya hatuM, jyAM sthavira bhagavAn hatA tyAM pahoMcIne temane vaMdanA karI, namaskAra karyo. tyAra pachI svavira bhagavAne dhanya sArthavAhane vicitra dharmane upadeza Apyo. tyAra pachI dhanya sArthavAha dharma upadeza sAMbhaLIne vAvatuM bolyo "bhagavaMta! huM nigraMtha pravacana upara zraddhA karuM chuM yAvat te pravrajita thai gayo. yAvatu ghaNAM varSa sudhI zrAmasya-pathAya pALIne bhojananA pratyAkhyAna karIne eka mAsanI saMkhanA karIne anazanathI sATha bhaktone chedIne kALa samaye kALa karIne saudharma devalokamAM cAra palyopamanI sthitivALo devarUpe utpanna thayo. te dhanya nAmano deva AyunA dalikone kSaya karIne, AyukarmanI sthitino kSaya karIne tathA bhavano kSaya karIne tarataja dehano tyAga karIne mahAvideha kSetramAM siddhi prApta karaze yAvatuM sarva duHkhono aMta karaze. [54] he jaMbU! jema dhanya sArthavAhe dharma che evuM samajIne yAvatu vijaya corane te vipula azana, pAna, khAdima ane svAdimamAMthI saMvibhAga karyo na hato. sivAya zarIranI rakSA karavA mATe. A pramANe he jabba ! ApaNA je sAdhu yA sAdhvI yAvatuM pravrajita thaIne, snAna, upamardina puSpa, gaMdha, mALA alaMkAra Adi zRMgArano tyAga karIne azana, AdiAhAra kare che. te audArika zarIranA varNanA mATe, rUpanA mATe, yA viSaya sukhano mATe nathI karatAM sivAya jJAna darzanacAritrane vahana karavA. te sAdhuo sAdhvIo zrAvako zrAvikAo dvArA A lokamAM arcanIya yAvatu upAsanIya hoya che paralokamAM paNa te hastakedana, karNachedana ane nAsikA chedana tathA tevI rIte dyanA utpAdana temaja vRSaNonA utpAdana ane ubaMdhanaAdi kaSTone prApta nahI kare te anAdi anaMta dIrghamArgavALA saMsArane yAvatu pAra karaze jema dhanya sArthavAha karyo. A pramANe he jabU! zramaNa bhagavAna mahAvIre bIjA jJAtAdhyanano A artha kahyo che. adhyana 2 nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayanaH3-aMDa) pipI he bhagavan! je zramaNa bhagavAna mahAvIre jJAtAdharma kathAnA bIjA adhyAya nano pUrvokta artha kahela che to tRtIya adhyayanano zo artha pharamAvela che? he jabU te kALa ane te samayamAM caMpA nAmanI nagarI hatI. te caMpAnagarInI bahAra Uttara pUrva dizAmAM subhUmibhAga nAmanuM udyAna hatuM. te udyAna sarva RtunA phaLo ane phUlothI yukta hatuM, ramaNIya hatuM naMdanavananI samAna sukha ApanAra hatuM tathA sugaMdhayukta ane zItala chAyAthI vyApta hatuM. te subhUmibhAga udyAnanA uttaramAM eka pradezamAM, eka mAlukAkaccha hato. te mAlukAkacchamAM eka zreSTha mayUrIe puSTa, prApta thayela prasavakAlanA anu kamathI prApta, cokhAnA pIMDa samAna zveta varNavALA, chidra rahita, vAyu AdinA upadravathI rahita tathA polI mukInI barAbara be IDAne janma Apyo. janma ApIne te potAnI pAMkhonA vAyuthI temanI rakSA karatI. ane poSaNa karatI rahetI hatI. te caMpA nagarImAM be Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhamma kahAo - 14-355 sArthavAhanA putro nivAsa karatAM hatAM te jinadata ane sAgaradattanA putra hatA. te baMne sAthe janmelA sAthe moTA thayelA, sAthe ja lagna karelA athavA eka sAthe rahetA eka bIjAnA dvArane jonArA hatA baMnemAM paraspara anurAga hato. eka bIjAnuM anusaraNa karatA hatA.eka bIjAnI icchAnukuLacAlatA hatA. baMne ekabIjAnArdayane Icchita kArya karatAhatA.ane eka bIjAnA gharomAM nityakRtya ane naimittika kArya karatA rahetA hatA. pakaDe tyAra pachI te sArthavAha putro koi samaye ekaThA thayA. ekanA ghare AvyA ane eka sAthe beThA hatA te samaye teone ApasamAM A pramANe vArtAlApa thayo-he devAnupriya, je kaI ApaNane sukhaduHkha, pravrajyA athavA videzagamana prApta thAya te badhA mAM ApaNe eka bIjAnI sAthe ja nirvAha karavo joIe. A pramANe kahIne baMnee Apa samAM A pramANenI pratijJA aMgIkAra karI. potAnA kAryamAM lAgI gayA. [57] te caMpA nagarImAM devadattA nAmanI gaNikA rahetI hatI. te samRddha hatI yAvatuM bahu bhojana pAnavALI hatI, cosaTha kaLAomAM paMDitA hatI. gaNikAnA guNothI yukta hatI. ogaNatrIsa prakAranI vizeSa kIDAthI krIDA karanArI hatI. kAma kaDAnA ekavIsa guNothI yukta hatI. puruSanA batrIsa prakAranA upacAra karavAmAM kuzaLa hatI. sutelA nava aMgone jAgRta karanArI aDhAra prakAranI dezI bhASA mAM nipuNa hatI. te evo suMdara veSa dhAraNa karatI hatI jANe murtimaMta zRMgAra rasa hoya. suMdara gatiupahAsa, vacana, ceSTA, vilAsa temaja suMdara vAta lApa karavAmAM kuzaLa hatI. yogya vyavahAra karavAmAM catura hatI. tenA ghara para dhvajA pharakatI hatI. eka hajAra ApanArane te prApta thatIrAjA dvArA tene chatra, cAmara ane bAlavyajana ApavAmAM Avela hatAM. te karNIratha nAmanA vAhana para AruDha thaine AvatI jatI hatI yAvatu hajAra gaNikAo para Adhi patya karatI rahetI hatI. - tyAra pachI te sArthavAhaputro koi samaye madhyAhna kALamAM bhojana karyA pachI Acamana karIne hAtha paga dhoIne svaccha ane parama pavitra thaIne sukhada Asana upara beThA. te samaye te baMnene paraspara A pramANe vAta thaI'he devAnupriya ! ApaNA mATe te sAruM thaze ke kAle vAvatuM sUryanA dedIpyamAna thavApara vipula azana, pAna, khAdima ane svAdima tathA dhUpa, puSpa, gaMdha ane vastra sAthe laIne devadattA gaNikAnI sAthe sUbhUmi bhAga nAmanA udyAnamAM udyAnanI zobhAno anubhava karatA vicArIe, A pramANe eka bIjAnI vAtano svIkAra karIne bIjA divase sUryodaya thavApara kauTumbika puruSone bolA vIne A pramANe kahyuM- he devAnupriyo! tame jAo ane vipula azana, pAna, khAdima ane svAdima taiyAra karo.subhUmibhAga nAmanuM udyAna che ane jyAM naMdA puSkaraNi che tyAM jAo jaIne naMdA puSkaraNInI bAjumAM dhUNA maMDapa taiyAra karI. pANI chAMTIne vALIne lIpIne vAvasugaMdhI yukta banAvo. te sAMbhaLIne kombika puruSa AdezAnusAra kArya karIne yAvatu temanI rAha jotA lAgyA. tyAra pachI sArthavAha putroe bIjIvAra kauTu mbika puruSonebolAvIne kahyuM- zIghratAthI samAnakhura, samAna pUMchavALA eka sarakhAM citrita, tIkSNa zIMgaDAMvALA, cAMdInI ghaMTaDIvALA, suvarNa jaDita, sUtaranI dorInI nAthathI bAMdhelA tathA nIlakamalanI kalagIthI yukta zreSTha yuvAna baLado jemAM joDelA hoya, vividha prakAranA maNionI ratno nI ane suvarNanI ghaMTIo nA samUhathI yukta Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zratakhaMgha-1, adhyayana-3 tathA zreSTha lakSaNothI yukta evo ratha laI Avo. tyAra pachI te sArthavAha putroe snAna karyuM yAvatuM zarIrane vastrAbharaNothI alaMkRta karyA ane te ratha para AruDha thaIne jyAM devadattA gaNikAnuM ghara che tyAM AvyAM. AvIne vAhanathI nIce utaryA ane utarIne devadattA gaNikAnA gharamAM praveza karyo. te samaye devadattA gaNikAe sArthavAha putrone AvatA joyA. joIne te hRSTa-tuSTa thaine Asana uparathI uThI ane uThIne sAta ATha pagalA sAme gaI. teNe sArthavAha putrone A pramANe kahyuM-davAnupriyo ! AjJA Apo. ApanuM ahIM AvavAnuM zuM prayo jana che ? he devAnupriye ame tamArI sAthe subhUmibhAga nAmanA udyAnanI udhAnazrIno anubhava karatA vicaravA IcchIe chIe ! tyAra pachI devadattAe te sArthavAha putronI e vAtano svIkAra karyo. svIkAra karIne snAna karyuM. maMgala kRtya karyuM yAvatuM lakSmInI samAna zreSTha vezane dhAraNa karyuM ane jyAM sArthavAha putro hatA tyAM AvI. tyAra pachI te sArthavAha putro devadattA gaNikAnI sAthesubhUmibhAga udyAna hatuM ane jyAM naMdApuSkariNI hatI tyAM pahoMcyA. pahoMcIne yAnathI utaryA. utarIne naMdA puSkariNImAM avagA hana karyuM. avagAhana karIne jala majjana karyuM jalakrIDA karI, snAna karyuM. ane pharI devada tAnI sAthe bahAra nIkaLyA jyAM sthUNAmaMDapa hato tyAM AvyA.badhA alaMkArothI vibhUSita thayA. svastha thayA nizvasta thayA zreSTha Asana upara beThA devadattA gaNikAnI sAthe te vipula azana, pAna, khAdima ane svAdima tathA dhUpa, puSpa, gaMdha, ane vastranuM AsvA dana karatA thakA. evaM bhogavatA vicAravA lAgyA. jpa8 tyArapachI te sArthavAhapatro divasanA pAchaLanA praharamAM devadattA sAthe pUNAmaMDapanI bahAra nIkaLyA. hAthamAM hAtha mIlAvIne subhUmibhAgaudyAnamAM banA velA AlivRkSonAgRhomAM, kadalIgRhomAM, latAgRhomAM, AsanagagRhomAM prekSaNagRho mAM, maMDanagRhomAM maithunagRhomAM zAlavRkSonA gRhomAM, jAlIvAlA gRhomAM, puSpagRho mAM, udyAnanI zobhAno anubhava karatA vicAravA lAgyA. [59] tyAra pachI te sArthavAha jyAM mAlUkAkaccha hato tyAM javAne mATe pravRtta. thayA. tyAre te vanamayUrIe sArthavAha putrone AvatA joyA. joIne te DarI gai te jora jorathI avAja karIne kekArava karatI thakI mAlukAkacchathI bahAra nIkaLI, nIkaLIne eka vRkSanI DALI para sthita thaI ne te sArthavAha putrone tathA mAlukA kacchane upalI draSTithI jovA lAgI. tyAra pachI te sArthavAha putroe ApasamAM eka bIjAne bolAvIne A pramANe kahyuM he devAnupriya! A vanamayUrI Apa Nane AvatA joIne bhayabhIta thaI stabdha thaI gaI, trAsane prApta thaI, udvigna thaI, bhAgI gaI ane jora jorathI avAja karIne yAvatu ApaNane ane mAlukAkacchane vAraMvAra jotI thakI ubhI che enuM kaMIka kAraNa hovuM joIe Ama kahIne te mAlukAkacchanI aMdara gayA. jaIne teoe tyAM be puSTa ane anukamathI vRddhi prApta mayUrInAM IDA yAvatu, joIne eka bIjAne bolAvIne kahyuM. he devAnupriya ! A vanamayUrInA IDAne ApaNI uttama jAtinI murgInA IDAmAM rAkhI devA te ApaNA mATe sAruM raheze. Ama karavAthI potAnA jAtivatta murgIo te IMDAone ane potAnAM IMDAne potAnI pAMkhonI havAthI rakSaNa karatI ane saMbhALatI raheze to ApaNe be krIDA karavAnA mayUra bALaka thaI jaze. Ama vicArIne teoe eka Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. . - 58 nAyAdhamma kahAo - 1/- 3pa9 bIjAnI vAta svIkArI. svIkAra karIne pota potAnA dAsa putrone bolAvyA. - he devAnuM priyo ! tame jAo A IDAone laine ApaNI uttama jAtinI muraghIonAM IMDAmAM rAkhI do. tyAra pachI te sArthavAhaputro devadattA gaNikAnI sAthe subhUmibhAga udyAnamAM udyAnanI zobhAno anubhava karatA thakA vicaraNa karIne te thAnapara AruDha thaine devadattAnA gharamAM praveza karyo. pravezIne devadattA gaNikAne vipula jIvikAno yogya prItidAna ApyuM. satkAra karyo. sanmAna karyuM. devadattAnA gharathI bahAra nIkaLyA. nIka LIne jyAM pota potAnA ghara hatA tyAM AvyA. [60] tyAra pachI temAM sAgaradattano putra sArthavAha dAraka hato. te bIjA divase sUryanA dedIpyamAna thavA para jyAM vanamayUrInA IMDA hatA. tyAM Avyo. AvIne te mayUrInA IMDAmAM zaMkita thayo. tenA phaLanI AkAMkSA karavA lAgyo ke kyAre Icchita phaLanI prApti thaze ? vicikitsAne prApta thayo bhedane prApta thayo. kaluSitatAne prApta thayo.eTaleke te vicAra karavA lAgyo ke mArA A IDAmAMthI krIDA karavAnA mayurI bALaka utpana thaze nahi thAya !' A pramANe vicAra karIne te vAraMvAra te IDAne udvartana karavA lAgyo eka jagyAthI bIjI jagyAe rAkhavA lAgyo, saMsAraNa karavA lAgyo calAvA lAgyo, hAthathI sparza karavA lAgyo. bhumine kaMIka khodIne temAM rAkhavA lAgyo. ane vAraMvAra tene kAna pAse laIne vagADavA lAgyo. tyAra pachI te mayUrIiDA vAraMvAra udvartana karavAthI vAvata vagADavAthI pocuM thaI gayuM. tyAra pachI sAgaradattano putra sAthe vAha dAraka koi eka samaye jyAM mayUrInAIDA hatAM tyAM Ave che. AvIne te mayUrI IDAne teNe pocuM joyuM. koIne oha! A mayUrInuM baccuM mane krIDA karavAne mATe na thayuM, ema vicAra karIne khedakhinna citta thaIne ciMtA karavA lAgyo. - AyuSyamanu zramaNo ! A pramANe ApaNA je sAdhu athavA sAdhvIdIkSA grahaNa. karIne pAMca mahAvratonA viSayamAM yAvatu cha jIvanI kAyAnA viSayamAMnijhanthapravacananA viSayamAM zaMkA kare che yAvatu kaluSitatAne prApta thAya che te teja bhavamAM ghaNAM sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikAo dvArA niMdAnuM pAtra, gucchathI pRthaka karavA yogya, manathI. niMdA karavA yogya, loka nindanIya ja gaha yogya ane anAdarane yogya thAya che. parabhavamAM paNa bahu daMDa meLave che, yAvatu anaMta saMsAramAM paribhramaNa kare che. [61] tyAra pachI te jinadattano putra jyAM mayurInAM IMDA che tyAM Ave che. AvIne te mayUrInA IDAnA viSayamAM niHzaMka rahyo mArA A IDAmAMthI krIDA karavAne mATe moTuM goLAkAra mayUrI bALaka thaze, A pramANe nizcaya karIne te mayUrInA IDAne teNe vAraMvAra ulaTAvyuM palaTAvyuM nahi. yAvatu bAvyuM nahi. A pramANe ulaTa sulaTa na karavAthI ane na vagADavAthI te kALa ane te samayamAM te IDuM juThuM ane mayurInA bALakano janma thayo. tyAra pachI te jinadattanA putra te mayUrInA baccAMne joyuM. joIne hRSTatuSTa thaIne mayUra poSakane bolAvyA. devAnuM priyo ! tame mayuranA A baccAne mayUrane poSaNa davA yogya aneka padArthothI, anuka mathI saMrakSaNa karatA thakA ane saMgopamana karatA thakA moDhAM karo ane nRtyakaLA zIkha vADo ! tyAre te mayUrapoSakoe jinadattadArakanI te vAta svIkArI. te mayUra-bAlakane grahaNa karyuM. te mayUra-bAlakane yAvat nRtyakaLA zIkhADavavA lAgyA. tyAra pachI mayUrInuM te bacyuM bacapaNathI mukta thayuM. tenAmAM vijJAnanuM pariNamana Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cutaskaMdha-1, adhyayana-3 thayuM. yuvAvasthAne prApta thayuM. pahoLAIrUpa mAna, sthUlatA rUpa unmAna ane laMbAI rUpa pramANathI tenI pAMkha ane pIchAMono samUha paripUrNa thayo. tenA pIchAM raMga beraMgI thayAM. temAM seMkaDo candraka hatA. te nIla kaMThavALuM ane nRtya karavAnA svabhAva vALuM thayuM. eka capaTI vagADatAM aneka prakAranA seMkaDo kekArava karatuM vicaraNa karavA lAgyuM. tyAra pachI te mayUrapAlakoe te mayUra potAne bacapaNathI mukta bhAvatuM kekArava karatuM joIne te grahaNa karyuM grahaNa karIne jinadattanA putranI pAse laI AvyA. tyAre jinadattanA putranI pAse laI AvyA. tyAre jinadattanA putra sArthavAhadArake mayura bAlakane bacapa NathI mukta yAvatu kekArava karatuM joIne hRSTa-tuSTa thaIne temane jIvikAne yogya vipula prItidAna ApyuM. yAvat vidAya karyA. tatpazcAtuM te mayUrabAlaka jinadattanA putra dvArA eka capaTI vagADatAM lAMgUla bhaMganI samAna potAnI garadana vAMkI karato hato. tenA zarIra para parasevo AvI jato hato. athavA tenI AMkhonA khUNA zveta varNanA thaI jatA. te vikhAyelA pIMchAvALI baMne pAMkhone zarIrathI alaga karatA hartA te caMdraka AdithI yukta pIMchAnA samUhane uMcA karI leto hato ane seMkaDo kekArava karato thako nRtya karato hato. tyAra pachI te jinadattano putra te mayUra bAlaka dvArA caMpAnagaranA zRMgATaka Adi mAgomAM seMkaDo hajAro ane lAkhonI harIphAImAM vijaya prApta karato vicarato hato. he AyuSyamAnuM zramaNo ! A pramANe amArA je sAdhu sAdhvI dikSita thaIne pAMca mahAvratomAM, cha javanikAyamAM tathA nigraMtha pravacanamAM zaMkAthI rahita, kAMkSAthI rahita, evuM vicikitsAthI rahita thAya che te Aja bhavamAM ghaNA zramaNo ane zramaNIomAM mAna sanmAna prApta karIne yAvatu saMsAra rUpa aTavIne pAra karaze. | adhyayanana 3-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ! (adhyayana-4-kacabo) dara bhagavan! zramaNa bhagavAna mahAvIre jJAtA aMganA tRtIya adhyayanano A adhikAra kahyo te have cothA adhyanano zo artha pharamAvela che ? he bU! te kALa ane te samayamAM vANArasI nAmanI nagarI hatI. te suMdara ane varNanIya hatI. te vANArasI nagarInI bahAra uttara-pUrva dizAmAM gaMgAnAmanI mahAnadImAM mRtagaMgAtIra dUha nAmano eka dUha hato. teno anukramathI sundara suzobhita taTa hato. tenuM pANI UMDu ane zItaLa hatuM te dUha svaccha ane nirmaLa jaLathI paripUrNa hatuM kamali niIonA pAMdaDAM ane phUlonI pAMkhaDIothI AcchAdita hato. ghaNAM utpalo. pagho, kumudo nalino tathA subhaga saugaMdhaka, paMdarIka, mahApuMDarIka, zatapatra, sahasra patra Adi kamalothI tathA kezara pradhAna anya puSpothI samRddha hatA. tethI te AnaMda janaka, darzanIya, abhirUpa, ane pratirUpa hato. te dUhamAM seMkaDo, sahasro ane lAkho maccha, kaccha, grAha, , magara ane suMsumAra jAtinA jalacara jIvonA samUha bhayathI rahita, udvegathI rahIta, ? sukha pUrvaka ramatA ramatA vicaraNa karatA hatA. te mRtagaMgAtIra dUhanI samIpe eka moTo mAlukAkaccha hato. te mAlukAkacchamAM be pApI zRMgAla nivAsa karatA hatA. te pApI, caMDa raudra ISTa vastune prApta karavAmAM Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 nAyAdha... hAo-1-462 mAMsa priya temaja mAMsalolupI hatA. mAMsanI zodha karatAM rAtri ane saMdhyAmAM pharatA hatA ane divasamAM chUpAi rahetA hatA. tyAra pachI mRgagaMgAtIra nAmaka dUhamAMthI koi vakhata sUryanA ghaNA samaya pahelAM asta thavA para, saMdhyAkAla vyatIta thavA para, jyAre koIka ja virala manuSya cAlatA hatA ane badhA manuSya potapotAnA gharamAM vizrAma karatA hatA, ane badhA loko cAlavA karavAthI virata thaI gayA hatA tyAre AhAranA. abhilASI te be kAcabA nIkaLyA te mRgatI dUhanI AsapAsa cAre tarapha pharatA potAnI AjIvikA karatA vicaravA lAgyA. tyAra pachI AhAranA artha te baMne pApI zRMgAlo mAlukAkacchathI bahAra nIkaLyA. nIkaLIne jyA mRgagaMgAnAmanuM dUha hatuM, tyAM AvyA. AvIne te mRgagaMgAtIra prahanI pAse Ama-tema cAre tarapha pharavA lAgyA. te pApI zuMgAloe te baMne kAcabAne joyA, joine jyAM baMne kAcabA hatA, tyAM AvavA mATe pravRtta thayA. tyAra pachI te kAcabAoe te baMne pApI zRMgAlone AvatA joyA. joIne teo haya, trAsane prApta thayA, bhAgavA lAgyA, udvegane prApta thayA ane bahuja bhayabhIta thayA. teoe potAnA hAtha paga ane grIvAne potAnA zarIramAM gopita karI dIdhA, chUpAvI dIdhA, gopana karIne nizcala nispaMda ane mauna rahI gayA. tyAra pachI te baMne pApI ziyALo jyAM kAcabA hatA tyAM AvyA. AvIne te baMne kAcabAone cAre taraphathI pheravavA lAgyA, sthAnAntarita karavA lAgyA, sarakAvavA lAgyA, haTAvavA lAgyA, calAvavA lAgyA. sparza karavA lAgyA, kSubdha karavA lAgyA, nakhothI pheDavA lAgyA, ane dAMtothI cIravAlAgyA, paraMtu te kAcabAonA zarIrane bAdhA utpanna karavAmAM athavA tenI cAmaDI chedavAmAM samartha na thayA. tyAre teo thAkI gayA, prAnta thai gayA, glAnine prApta thayA, zarIra tathA mana baMnethI thAkI gayA, khedane prApta thayA dhIme dhIme pAchA pharavA lAgyA, ekAMtamAM cAlyA gayA ane nizcala, nispada tathA mauna thaIne ubhA rahyA. te baMne kAcabAmAMthI eka kAcabAe pelA pApI ziyALone ghaNA samaya pahelAM ane dUra gayelA jANI potAno eka paga dhIme-dhIme bahAra kADhyo. tyAra pachI pelA ziyALoe joyuM ke kAcabAe dhIme dhIme eka paga bahAra kADhela che. te joIne te baMne utkRSTa gatithI zIgha, capala, tvarita, caMDa, jaya ane vega yukta rUpathI jyAM te kAcabA che, tyAM AvyAM. AvIne teoe kAcabAno te paga nakhothI vidAraNa karyo ane dAMtothI toDyo. tyAra pachI tenA mAMsa ane raktano AhAra kayo AhAra karIne jovA lAgyA, paraMtu yAvatuM tenI cAmaDI utAravAmAM samartha na thayA. tyAre teo bIjIvAra dUra cAlyAM gayA A pramANe kramathI cAre pagonA viSayamAM kahevuM joIe. pachI te kAcabAe grIvA bahAra kADhI. te joIne te zIghratAthI tenI pAse AvyAM. teoe nakhathI vidAraNa karyuM dAMtothI toDavA lAgyA. ane tenA kapALane alaga karI dIdhuM. kAcabAne jIvanarahita karIne tenA mAMsa ane rudhirano AhAra karyo. A pramANe he AyuSyanuM zramaNo ! ApaNA je nigrantha athavA nigranthIo AcArya yA upAdhyAyanA nikaTa dIkSita thaIne pAMce Indriyone gopana karatAM nathI, te teja bhavamAM ghaNA sAdhu, sAdhvIo, zrAvako ane zrAvikAo dvArA hIlanA karavA yogya thAya che ane paralokamAM paNa ghaNo daMDa pAme che yAvatuM anaMta saMsAramAM paribhramaNa kare che. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-ja tyAra pachI te baMne pApI ziyALo jyAM bIjo kAcabo hato tyAM Ave che. AvIne te kAcabAne cAre taraphathI badhI dizAothI ulaTapalaTa karIne jovA lAgyA, yAvatu dAMtothI toDavA lAgyAM, paraMtu vAvatu tenI cAmaDIne chedavAmAM samartha na thayA. tyAra pachI te ziyALo bIjI vAra ane trIjI vAra dUra cAlyA gayAM paraMtu kAcabAe potAnA aMgone bahAra na kADhyA. tethI teo te kAcabAne jarA paNa pIDA karI na zakyAM. yAvatu tenI cAmaDI chedavAmAM paNa samartha na thayA. tyAre grAnta, tAnta ane paritAnta thaIne tathA khinna thaIne je dizAmAMthI AvyA hatAM te dizAmAM cAlyA gayA. tyAra pachI te kAcaba e te pApI ziyALone lAMbA samayathI gayelA ane dUra gayelA jANIne dhIme dhIme potAnI grIvA bahAra kADhI. grIvA bahAra kADhIne cAre dizAmAM avalokana karyuM. avalokana karIne eka sAthe cAre pago bahAra kADhyA ane utkRSTa kUrmagatithI doDatAM. jyAM mRtagaMgAtIra nAmano dUha che, tyAM AvI pahoMcyo. tyAM AvIne mitra, jJAti, nijaka, svajana saMbaMdhI ane parijanonI sAthe maLI gayo. he AyuSyanuM zramaNo! ApaNAM je zramaNo yA zramaNIo pAMca indriyonuM gopana kare che, jema kAcabAe potAnI indriyone gupta rAkhI hatI, te A saMsArathI tarI jAya che. adhyayana-4-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa -adhyayana pacelaka[63] bhagavan! zramaNa bhagavAna mahAvIre cothA jJAtA adhyayanano A artha kahyo che to bhagavan! jJAtAnA pAMcamAM adhyanano zo adhikAra pharamAvela che he jabba te kALe ane te samaye dvArAvatI nAmaka nagarI hatI. nava yojana pahoLI ane bAra yojanA lAMbI hatI. te kuberanI matithI banAvela hatI. suvarNanA zreSTha prakArathI ane pacaraMgI vividha maNi-onA banAvelA kAMgarAothI zobhita hatI. alakApurI samAna dekhAtI hatI. tenA rahevAsI jana pramodayukta temaja kIDA karavAmAM tatpara rahetA hatA. te sAkSAt devaloka sarakhI hatI, te dvArikA nagarInI bahAra uttara-pUrva dizAmAM raivataka nAmano parvata hato. te ghaNo uMco hato tenA zikhare gagana talane sparza karatA hatA. te vividha prakAranA guccho, gulmo, latAo ane vallIothI vyApta hato. haMsa, mRga, mayUra, koca, sArasa, cakravAka, madanasArikA ane koyala Adi pakSIonA jhuMDothI vyApta hato temAM aneka taTa ane gaMDazaila hatA. ghaNI saMkhyAmAM guphAo, jharaNA, prapAta, prAgabhAra ane zikhara hatA. te parvata apsarAonA samUho. devonA samUho, cAraNa munio ane vidyAdharonA. mithunothI yukta hato temAM dazAra vaMzanA samudravijaya Adi vIra puruSo lokamAM adhika baLavAna hatA, te parvata saumya, subhaga, jovAmAM priya, surupa, prasanatA pradAna karanAra, darzanIya, abhirupa tathA prati rUpa hato. te revata parvatathI na atidUra ke na ati najIka eka naMdanavana nAmanuM udyAna hatuM. te badhI Rtuo saMbaMdhI puSpo ane phaLothI samRddha hatuM,manohara hatuM,naMdanavananI samAna AnaMdaprada, darzanIya, abhirupa, ane pratirupa hatuM. te udyAnanI ThIka vaccovacca surapriya nAmaka pakSanuM divya Ayatana hatuM. dvArikA nagarImAM kRSNa nAmanA vAsudeva rAjA nivAsa karatA hatA. te vAsudeva Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 nAyAdhabba kahAo-1-pAdarA tyAM samudravijaya Adi daza dazAro, baladeva Adi pAMca mahAvaro, ugrasena Adi 16000 rAjAo, pradyumna Adi sADAtraNa karoDa kumAro, zAmba Adi 60000 dunta yoddhAo, vIrasena Adi 21000 puruSo, mahAna Adi pa6000 baLavAna puruSa, rukimaNI Adi batrIsa hajAra rANIo, anaMgasenA Adi aneka hajAra gaNi kAo tathA anya ghaNA Izvaro, talavaro yAvatu sArthavAha AdinuM tathA uttara dizAmAM vaitADhya parvata paryanta tathA anya traNa dizAomAM lavaNa samudra paryanta dakSiNArdha bharata. kSetranA ane dvArikA nagarInuM adhipatitva karatA vicAratA hatA. [64] dvArikA nagarImAM thAvagyA nAmanI eka gAthApatnI nivAsa karatI hatI. te samRddhivALI hatI, yAvat koithI parAbhava pAmanArI na hatI te thAvacca gAthA patnIno thAvA putra nAmano sArthavAhano putra hato. tenA hAtha paga atyaMta sukamALa hatA. yAvat te suMdara rUpavAna hato. tyAra pachI te thAvacca gAthA patnIo te putrane kaMika adhika ATha varSano thayelo jANIne zubha tithi, karaNa, nakSatra ane muhUrtamAM kalAcAryanI pAse mokalyo. pachI bhoga bhogavavAmAM samartha thayelo jANIne ibhya kuLanI batrIsa kumArikAonI sAthe ekaja divase pANI grahaNa karAvyuM. prAsAda Adi batrIsa batrI sano dAyajo Apyo te ibhyakuLanI batrIsa kumArikAonI sAthe vipula zabda, sparza, rasa, rUpa, varNa, ane gaMdhano bhoga yAvatuM karato vicaravA lAgyo. te kALe ane te samaye arihaMta ariSTanemi padhAya. dharmanI Adi karanAra, tIrtha nI sthApanA karanAra, Adi varNana karavuM joIe. vizeSa A ke bhagavAna ariSTanemi daza dhanuSauMcAhatA.nIlakamalabheMsanA zIMgaDA,gulikA aneaLasInAphUlanI samAna zyAma kAttivALA hatA. aDhAra hajAra sAdhuothI parivRtta hatA ane cAlIsa hajAra sAthvI othI pari vRtta hatA. te bhagavAna ariSTanemi anukramathI vihAra karatA yAvatu jyAM dvArikA nagarI hatI, jyAM giranAra parvata hato, jyAM naMdanavana nAmanuM udhAna hatuM, jyAM surapriya nAmaka pakSanuM yakSAyatana hatuM ane jyAM azoka vRkSa hatuM tyAM padhAya. padhArIne yathocita avagrahane grahaNa karIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA vicAravA lAgyA. nagarIthI pariSad nIkaLI, bhagavAne pariSadane dharmopadeza dIdho. tyAra pachI kRSNa vAsudeve A kathA sAMbhaLIne kauTumbika puruSone bolAvyA, bolAvIne A pramANe kahyuM- he devAnupriyo ! zIghratAthI sudhama sabhAmAM jaIne meghonA samUha jevA zabdavALI gaMbhIra tathA madhura zabdALI kaumudI nAmanI bherI vagADo." tyAre te kauTumbika puruSoe megha samUhanA samAna zabdavALI gaMbhIra temaja madhura dhvanivALI bherI vagADI. te samaye snigdha, madhura ane gaMbhIra pratidhvani karato, zarada RtunA megha samAna bherIno zabda thayo. tyAra pachI te kaumudI bherInA tADana karavA para nava yojana pahoLI ane bAra yojana lAMbI dvArikA nagarInA zRMgATaka, trika, catuSka catvara, kaMdarA, guphA, vivara, kuhara, girizikhara, nagaranA gopura, prAsAda, dvArA bhavana, devakula Adi samasta sthAnomAM lAkho pratidhvaniothI yukta, aMdara ane bahAranA vibhAgo sahita dvArikA nagarane zabdAyamAna karato cAre tarapha te zabda phelAI gayo.samudravijaya Adi dasa hajAra yAvatu aneka hajAra gaNikAo te kaumudI bherIno zabda sAMbhaLIne ane dayamAM dhAraNa karIne hRSTatuSTa thayA. yAvatu dareka snAna karyuM. lAMbI laTakatI phUlamALAonA Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-5 63 samUhane dhAraNa karIne navIna vastra dhAraNa karyA. zarIrapara caMdanano lepa kayo, koI azva para AruDha thayA. A pramANe koI hAthIpara, koi rathapara, koi pAlakhImAM, koI myAnamAM beThAM. koI-koI dilaja puruSonA samUhanI sAthe cAlyA ane kRSNa vAsudevanI pAse AvyA. tyAra pachI kRSNa vAsudeve samudravijaya vagere daza dazArone yAvatu potAnI nikaTa AvelA joyA.joine te haSTa-tuSTa thayA.yAvatu kauTumbika puruSone bolAvyA. bolA vIne A pramANe kahyuM - 'devAnupriyo ! zIghratAthI caturagiNI senA sajAvo ane vijaya nAmanA gaMdhahastIne upasthita karo yAvatu kRSNa vAsudeva badhAnI sAthe bhagavAna ariSTa nemine vaMdana karavA gayA. vaMdana namaskAra karIne bhagavAnanI upAsanA karavA lAgyA. [65] meghakumAranI jema thAvaccA putra paNa vaMdana karavA jAya che. tenI jema ja dharmane, zravaNa karIne ane tene dayamAM dhAraNa karIne. jyAM thAva gAthApatnI hatI, tyAM Avyo. AvIne mAtAnA caraNone grahaNa karyA jema meghakumAre potAnuM vairAgya nive dana karyuM teja pramANe thAvA putranuM paNa vairAgya nivedana samajI levuM mAtAe thAvA putranuM niSkramaNa svIkAra karyuM. vizeSamAM kahyuM ke huM tamAro dIkSA mahotsava jevA Icche chuM. tyAre thAvastrAputra mauna rahyo tyAre te thAvA sArthavAhI Asana uparathI UThI. uThIne mahAna arthavALI, mahAmUlyavALI, mahAna puruSone yogya tathA rAjAne yogya bheTa grahaNa karIne mitra, jJAti AdithI parivRta thaIne jyAM kRSNa vAsudevanA zreSTha bhavanano mukhya dvArano dezabhAga hato, tyAM AvI. pratIhAra dvArA batAvelA mArgathI jyAM kRSNa vAsudeva hatA, tyAM AvI. baMne hAtha joDIne kRSNa vAsudevane vadhAvyA. vadhAvIne te mahA arthavALI, mahAmUlyavALI, mahAna puruSone yogya ane rAjAne yogya bheTa sAme rAkhI sAme rAkhIne A pramANe kahyuM 'devAnupriya! mAre thAvasyA putra nAmano ekaja putra che. te mane ISTa che, priya che, bhAvatu te saMsAranA bhayathI udvigna thaIne arihaMta ariSTanemi pAse pravajyA aMgIkAra karavA Icche che. huM tenuM niSkramaNa karavA IcchuM chuM. tethI he devAnupriya! pravrajyA aMgIkAra karanAra thAvastrAputra mATe chatra, mukuTa ane cAmara pradAna karo. evI mArI abhilASA che. tyAra pachI kRSNa vAsudeva thAvA sArthavAhIne A pramANe kahyuM- 'devAnupriye ! tame nizcita raho ane vizvasta raho. huM poteja thAvasyA putra bALakano dIkSA satkAra karIza." tyAra pachI kRSNa vAsudeva caturaMgiNI senAnI sAthe vijaya nAmanA uttama hAthI upara AruDha thaIne jyAM thAvasthA sArthavAhInuM bhavana hatuM tyAM AvyA. AvIne thAvastrAputrane A pramANe kahyuM- devAnupriya! tame muMDita thaIne pravrajyA grahaNa na karo. mArI bhujAonI chAyAnI nIce rahIne manuSya saMbaMdhI vipula kAmabhogone bhogavo. huM kevaLa tamArI upara thaine janAra vAyukAyane rokavAmAM samartha nathI. te sivAya je kaMI sAmAnya pIDA ke vizeSa pIDA utpanna thaze te darekane nivAraNa karIza.' thAvasyA putre kRSNa vAsudevane A pramANe kahyuM- he devAnupriya ! tame mArA jIvanano aMta karanAra AvatA maraNane rokI Apo ane zarIra para AkramaNa karanAra ane zarIranA rUpano vinAza karanAra jarAne rokI do, to huM tamArI bhujAonI chAyAnI nIce rahIne manuSya saMbaMdhI vipula kAma bhoga bhogavatA vicaruM tyAra pachI kRSNa vAsudeve thAyaccA putrane kahyuM - he devAnupriya ! maraNa ane jarAnuM ullaMghana karI zakAtuM * Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhamma kahAo - 1-papa nathI. atyaMta baLavAna deva ane dAnava vaDe paNa tenuM nivAraNa karI zakAtuM nathI. potAnA karmono kSaya ja tene rokI zake che. herAn! te kAraNathI huM ajJAna mithyAtva, avirati, ane kaSAyathI saMcita AtmAnA kamano kSaya karavA IcchuM chuM.' thAvaccA putra dvArA A pramANe kahevA para kRSNa vAsudeve kauTumbika puruSone bolAvyA tame jAvo ane dvArikA nagarInA jhaMjhATaka trika, catuSTha Adi sthAnomAM vAvat * zreSTha hAthInA skaMdhapara AraDha thaIne UMcI UMcI dhvanithI udghoSa karatAM, evI udyo SaNA karo "A pramANe he devAnupriyo ! saMsAranA bhayathI udvigna ane janma maraNathI bhayabhIta thAvastrAputra arihaMta ariSTanemi pAse muMDita thaIne dakSA grahaNa karavA Icche che. to je rAjA, yuvarAja, sArthavAha thA vaccA putranI sAthe dIkSA grahaNa karaze. tene kaSaNa vAsudeva anujJA Ape che ane pAchaLa rahelA tenA mitra, jJAti, nijaka, saMbaMdhI yA parivAramAM koI paNa duHkhI thaze to tene vartamAna kALa saMbaMdhI yoga ane kSemano nivaha karaze. A pramANe ghoSaNA karo. tyAra pachI thAvasyA putra para anurAga hovAnA kAraNe eka hajAra puruSo dIkSA levA mATe paiyAra thayA. teo snAna karIne, alaMkRta ane vibhU Sita thaIne alaga-alaga hajAra puruSodvArA vahana karI zakAya tevI pAlakhIo para savAra thaIne, mitro ane jJAtijanothI parivRta thaIne thAvaggAputranI pAse AvyA. tyAre kRSNa vAsudeve eka hajAra puruSone AvelA joyA, joIne kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM jAo thAvastrAputrane snAna karAvo, alaMkArathI vibhUSita karo ane puruSa sahasravAhinI zibikA para ArUDha karo ItyAdi. tyAra pachI thAvA putra te hajAra puruSonI sAthe zibikA para ArUDha thaine yAvatuM vAdyonI dhvaninI sAthe dvArikA nagarInI vaccovacce thaIne jyAM arihaMta ariSTa neminA chatra para chatra, patAkA para patAkAve che tathA vidyAdhara ane cAraNamunio vagerene jeve che. tyAMja zibikA uparathI utarI jAya che. tyAra pachI kRSNa vAsudeva thAvasyA putrane AgaLa karIne jyAM bhagavAna ariSTanemi che ItyAdi badhuM varNana pahe lAnI jema samajavuM joIe, yAvat he putra! A pravrajyAnA viSayamAM yatna karavo, he putra! zuddha kriyA karavAmAM puruSArtha karavo ane cAritranA pAlana mAM parAkrama karavuM, A arthamAM jarA paNa pramAda na karavo. A pramANe kahIne te je dizAthI AvI hatI te dizAmAM cAlI gaI. tyAra pachI thAvacca putre hajAra puruSonI sAthe svayaM paMcamuSTi lonca karyo yAvatu pravrajyA aMgIkAra karI. tyAra pachI thAvasyA putra aNagAra thaI gayA. Iya samitithI yukta yukta thaIne yAvatu vicaravA lAgyA. - tatpazcAtu thAvasyA putra arihaMta ariSTaneminA tathArUpa sthavironI pAsethI sAmAyikathI AraMbhIne cauda pUrvonuM adhyayana karyuM. adhyayana karIne te aThThamabhakta, SaSTha bhakta yAvatu cautthabhakta Adi karatA vicAravA lAgyA. tyAra pachI arihaMta ariSTa nemie thAvastrAputra aNagArane te ibhya Adi eka hajAra aNagAra ziSyonA rUpamAM pradAna karyA. tyAra pachI thAvastrAputre anyadA kadAcita arihaMta arISTanemine vaMdana namaskAra karyA. vaMdana namaskAra karIne A pramANe kahyuM bhagavan! ApanI AjJA hoya to huM hajAra sAdhuonI sAthe janapadamAM vihAra karavA icchuM chuM. bhagavAne uttara Apyo:devAnupriya ! jema tamane sukha Upaje tema karo. tyAra pachI thAvaccA putra eka hajAra Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taraskaMdha-1, adhyayana-5 aNagAronI sAthe pradhAna, tIvra, pramAda rahita ane bahumAna pUrvaka grahaNa karela cAritra ane tapathI yukta thaIne janapadomAM vicAravA lAgyA. [6] te kALe ane te samaye zelekapura nAmanuM nagara hatuM. subhUmibhAganAmanuM udyAna hatuM. zailaka tyAMno rAjA hato. padmAvatI rANI hatI. teno maMDuka nAmano kumAra hato te yuvarAja hato te zaileka rAjane paMthaka Adi pAMcaso maMtrI hatA. te autpattikI. Adi cAra prakAranI buddhithI saMpanna hatA ane rAjyanI dhurAnA ciMtaka paNa hatA. tyAra pachI thAvaggAputra aNagAra hajAra munionI sAthe jyAM zaulekapura hatuM. jyAM subhUmi bhAga nAmanuM udyAna hatuM, tyAM padhAryA. zailaka nAmanA rAjA paNa tene vaMdana karavA mATe nIkaLyA. thAvacca putre upadeza karyo. dharma sAMbhaLIne zailaka rAjAe kahyuM - jema devAnuM priyanI pAse ghaNA ugraMkulanA, bhogakuLanA tathA anya kuLanA puruSoe hiraNya suvarNa Adino tyAga karIne dIkSA aMgIkAra karI che, e pramANe huM dIkSita thavAmAM samartha nathI. tethI Apa devAnupriyanI pAse pAMca aNuvrato ane sAta zikSAvratane yAvatu dhAraNa karIne zrAvaka banavA icchuM chuM. yAvatuM te rAjA zramaNopAsaka yAvatu jIva ajIvano jJAtA thaI gayo, yAvatu potAnA AtmAne bhAvita karato thako vicAravA lAgyo. A pramANe paMthaka Adi pAMcaso maMtrI paNa zramaNopAsaka thaI gayA. tyAra pachI thAvagyA putraaNagAra tyAMthI vihAra karIne janapadamAM vicaraNa karavA lAgyA. [67 te kALa ane te samayamAM saugaMdhikA nAmanI nagarI hatI. te nagarInI bahAra nIlAzoka nAmanuM udyAna hatuM te saugaMdhikA nagarImAM sudarzana nagarazreSThI hatA. te samRddhizALI hatA, yAvatuM te koIthI parAbhUta thatA na hatA. te kALe ane te samaye zuka nAmano eka parivrAjaka hato. te sveda, yajurveda, sAmaveda ane atharvaveda tathA SaSThitaMtramAM kuzaLa hato. sAMkhyamatanA zAstromAM kuzaLa hato. pAMca yamo ane pAMca niyamothI yukta daza prakAranA zaucamUlaka parivrAjaka dharmano. dAna dharmano, zauca dharmano ane tIrthasnAnano upadeza ane prarUpaNA karato hato. gerathI raMgelA zreSTha vastrone dhAraNa karato hato. tridaMDa, kuNDikA,mayUrapiMchanuM chatra channAli aMkuza, pavitrI, A sAta upakaraNI tenA hAthamAM rahetA hatAM eka hajAra parivrAjakothI parivata te zaka parivrAjaka jyAM saugaMdhika nagarI hatI. jyAM Avasatha hato. tyAM Avyo. AvIne parivrAjakonA teM maThamAM teNe potAnA upakaraNo rAkhyA ane sAMkhyamata pramANe potAnA AtmAne bhAvita karato thako vicAravA lAgyo. tyAre te saugaMdhika nagarInA. zrATaka, trika, catuSka ane catvara Adi sthAnomAM aneka manuSyo ekatrita thaIne paraspara ema kahevA lAgyA-'A prakAre nizcitarUpe zuka parivrAjaka ahIM AvyA che pAvatu AtmAne bhAvita karatA thakA vicare che." parSadA nIkaLI sudarzana paNa nIkaLyo. tyAra pachI zuka parivrAjake te pariSadune sudarzanane tathA anya ghaNA zrotAjanone sAMkhyamatano upadeza Apyo. jema-he sudarzana ! amAro dharma zaucamUlaka che te zauca be prakAranI che-dravyazauca ane bhAvazauca. dravyazauca jaLathI ane mATIthI thAya che. bhAva zoca darbhathI ane maMtrathI thAya che. amAre tyAM je koI vastu azuci thai hoya te badhI tatkALa pRthvIthI mAMjavAmAM Ave che ane pachI zuddha pANIthI dhovAya jAya che. tyAre azuci zuci thaI jAya che. A pramANe nizcayathI jIva jaLa snAnathI potAnA AtmAne Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyA...kahAo- 1-567 pavitra karIne vighna vinA svargane prApta kare che. tyAra pachI sudarzana zuka parivrAjakanI pAse dharmane zravaNa karIne harSita thayo. tene zuka pAsethI zaucamUlaka dharma grahaNa karyo. grahaNa karIne parivrAjakone vipula azana, pAna, khAdima ane svAdima ane vastrathI paDilAbhita karato vacaravA lAgyo. tyAra pachI te zuka parivrAjaka saugaMdhikA nagarInI bahAra nIkaLyo, nIkaLIne janapadamAM vihAra karavA lAgyo. te kALa ane te samayamAM thAvAputraaNagAra eka hajAra aNa gAronI sAthe anukramathI vihAra karatA, eka gAmathI bIja gAmamAM jAtA ane sukha pUrvaka vicaratA jyAM saugandhikAnagarI hatI ane jyAM nIlAzoka udyAna hatuM, tyAM padhAryA. thAvastrAputra aNagAranuM Agamana jANIne pariSad nIkaLI. sudarzana paNa nIkaLyo teNe thAvA putra aNagArane pradakSiNA karIne vaMdana karyA, namaskAra kya. kahyuM'ApanA dharmanuM mULa zuM che?" tyAre sudarzananA A pramANe kahevA para thAvastrAputra aNa gAre sudarzanane A pramANe kahyuM- he sudarzana ! dharma vinayamUlaka kahela che. te vinaya [cAritra] paNa be prakArano che. agAravinaya, aNagAravinaya temAM je agAravinaya che te pAMca aNuvrata, sAta zikSAvrata ane agIyAra upAsaka pratimA rUpa che. je aNagAra vinaya che te pAMca mahAvrata rUpa che, jemake samasta prANAtipAtathIviramaNa, yAvatu vira maNa ane samasta parigrahathI viramaNa yAvata samasta mithyA darzana zalyathI viramaNa. dazaprakAranI pratyAkhyAna ane bAra prakAranI bhikSunI pratimAo. A pramANe baMne prakAranA vinayamUlaka dharmathI ATha karmanI prakRtino kSaya karIne jIva lokanA agrabhAga mAM pratiSThita thAya che. tyAra pachI thAvastrAputra sudarzanane kahyuM he sudarzana ! tamArA dharmanuM mULa zuM che? he devAnupriya ! amAro dharma zaucamUlaka che. A dharmathI bhAvatu jIva svargamAM jAya che. tyAra pachI thAvasthA putra aNagAre sudarzanane A pramANe kahyuM che sudarzana! jema koI paNa nAmavALo koI puruSa eka moTA rudhirathI lipta vastrane rudhirathI ja dhove to vastranI kaI zuddhi thaze? tema thaI zakatuM nathI. evI ja rIte he sudarzana! tamArA matAnusAra paNa prANAtipAtathI yAvatu mithyAdarzana zalyathI zuddhi thaI zakatI nathI, te sudarzana! jema koI paNa nAmavALo koI puruSa eka moTA dhirathI lipta vastrane sAjInA khAranA pANImAM palALe, pachI pAkasthAna para caDhAve caDhAvIne uSNatAne grahaNa karAve ane pachI svaccha pANIthI dhove, to nizcayathI he sudarzana! te rudhirathI lipta vastra, sAjI khAranA pANImAM palaLIne, cUle caDhIne, ane zuddha jalathI prakSAlita thaIne zuddha thAya che? sudarzana kahe che "hA, zuddha thAya che. A pramANe he sudarzana ! amArA dharma pramANe prANA. tipAta viramaNathI yAvat mithyAdarzana zalyanA viramaNathI zuddhi thAya che. A kathana sAMbhaLI sudarzana pratibodha pAmyo. teNe thAvastrAputrane vaMdana karyA, namaskAra karyA. vaMdana namaskAra karIne A pramANe kahyuM- 'bhagavan! huM dharmane sAMbhaLIne jANavA-aMgIkAra karavA icchuM chuM." yAvatu te zramaNopAsaka thaI gayo, jIvAjIvanA jJAtA thaI gayo, pAvatu nigrantha zramaNone AhArAdinuM dAna karato vicAravA lAgyo. tyAra pachI zuka parivrAjakane A samAcAra jANIne, A pramANeno vicAra utpanna thayosudarzane zaucamUlaka dharmano parityAga karIne vinayamUla dharma aMgIkAra karela che tethI sudarzananI dRSTi-zraddhAnuM vamana karAvIne punaH zaucamUlaka dharmano upadeza Apavo mArA Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kutaskaMdha-1, adhyayana-5 67 mATe zreyaskara che.' eka hajAra parivrAjakonI sAthe jyAM saugaMdhikA nagarI hatI, jyAM parivrAjakono maTha hato, tyAM Avyo. AvIne teNe parivrAjakonA maThamAM upakaraNa rAkhyA. rAkhIne gerunA raMgelA vastro dhAraNa karela te thoDA parivrAvakothI gherAyelo parivrAjaka maThamAMthI nIkaLyo. jyAM sudarzana hato tyAM Avyo. tyAre te sudarzane te zukane Avato joyo joIne te ubho na thayo, sAme na gayo, teno Adara na karyo. tene jANyo nahi, viMdana na karyo, paraMtu mauna rahyo. tyAre te parivrAjake sudarzanane ubho na thatA joIne A pramANe kahyuM- he sudarzana! pahelAM tuM mane Avato joIne ubho thato, yAvatu vaMdanA karato hato. paraMtu he sudarzana ! atyAre tuM mane Avato joIne nathI ubho thato ke nathI vaMdana karato, to konI pAse te vinayamUlaka dharma aMgIkAra karela che? tyAra pachI zuka parivrAjakanA A pramANe kahevA para sudarzana Asana uparathI ubho thayo.baMne hAtha joDyA ane zuka parivrAjakane A pramANe kahyuM- devAnupriya ! ari haMtaariSTaneminA aMtevAsI thAvasthApatraaNagAra ahIM nIlAzoka udyAnamAM vicArI rahyA che. temanI pAsethI meM vinayamUlaka dharma aMgIkAra karela che. tyAra pachI zuka parivrAjake sudarzanane A pramANe kahyuM- he sudarzana ! ame tamArA dharmAcArya thavAcyA putranI pAse cAlIe. ane A pramANenA A athone, hetuone, praznone, kAraNone ane vyAkaraNone pUchaze. jo te mArA artha Adino uttara Apaze to huM temane vaMdanA karIza, namaskAra karIza. ane je te mArA A athono yAvatuM vyAkaraNono uttara nahIM Ape to huM temane A artho tathA hetuo AdithI niruttara karIza. tyAra pachI te zuka parivrAjaka eka hajAra parivrAjako ane sudarzana zeThanI sAthejyAM thAvasthAputra aNagAra hatA tyAM AvyA. AvIne thAvasyA putrane kahevA lAgyA-bhagavan! tamArI yAtrA sukhapUrvaka che ? thApanI che? tamane avyAbAdha che? ane tamAro prAsuka vihAra thaI rahyo che ? tyAre thAyaccA putre kahyuM- he zuka ! mArI yAtrA sukhapUrvaka che. yApanIya paNa vatI rahela che. avyAbAdha paNa che ane prAsuka vihAra paNa thaI rahyo che." tyAre pachI zuka parivrAjake thAvA putrane A pramANe kahyuM "bhagavan! ApanI yAtrA zuM che?" he zuka jJAna, darzana, cAritra, tapa, saMyama Adi yogothI pakAyanA jIvonI yatanA karavI te amArI yAtrA che." "bhagavana yApanIya zuM che?" "zUka! yApanIya be prakAre che. Indriya yApanIya ane no Idriya yApanIya." "ApaNI zrotrendriya, cakSuI ndriya, dhrANendriya, rasanendriya ane sparzendriya koI paNa upadrava vinA vazIbhUta rahe che te amAruM indriya yApanIya che.' krodha, mAna, mAyA lobha rUpa kaSAya upazAMta thayela hoya, udayamAM na AvatA hoya, te amAruM no Indriya yApanIya kahevAya che. zuke kahyuM 'bhagavana ! avyAbAdha zuM che?" "he zukaDavAta, pitta, kapha, ane sani pAtaAdi saMbaMdhI vividha prakA ranAroga ane AtaMka udayamAM na Ave te amAro AvyA bAdha che." "bhagavAna ! prAsUka vihAra zuM che?" "he zuka! ame je ArAmamAM, udyAnamAM deva kulamAM, sabhAmAM, strI, puruSa, napuMsaka rahita upAzrayamAM, pAhiArI pIDha, phalaka, zayyA, sastAraka, Adi grahaNa karIne vicarIe chIe. te amAro prAsuka vihAra che. zuka parivrAjake prazna karyo - "bhagavan! Apane mATe "sari sava' bhakSya che ke abhakSya che?" "he zuka! sarisava amArA mATe bhakSya paNa che ane abhakSya paNa che," zuke punaH prazna karyo-bhagavan! kyA abhiprAyathI ema kaho Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 nAyAdhammakahAo-14-pada cho he zuka! "sarisava' be prakAre kahela che. mitra sarisava, ane dhAnya sarisava, temAM je mitra-sarisavaya che te traNa prakAre che. sAthe janmelA. sAthe vRdhdhi pAmelA, sAthe dhULamAM ramelA. te traNa prakAranA mitra sarisava zramaNa nirjhanthone mATe abhakSya che. temAM je dhAnya sarisava che te be prakAre che.zastra pariNata ane azastra pariNata temAM je azastra pariNata che te zramaNa nigraMthone mATe abhakSya che. temAM je zastra pariNata che te be prakAre che. * prAsuka ane saMprAsuka he zuka! aprAsuka, bhakya nathI. temAM je prAsuka che te A pramANe yAcita,ane ayAcita.temAM je ayAcita te abhakSya che yAcitapaNa be prakAre che. eSaNIya ane anekaNIya temAM aneSaNaya che te abhakSya che. eSaNIya paNa be prakAre che- labdha ane alabdha temAM je alabdha che te abhakSya che. je labdha che te nirmanthone mATe bhakSya che.he zukaA abhiprAyathI karela chekesarisavabhakSyapaNucheane abhakSya paNa che." A pramANe kulatthA" paNa kahevA joIe. vizeSatA A pramANe che. kulatyAnA be bheda che. strI kulatyA ane dhAnya kulasthA strI kulatthA traNa prakAre che. te A pramANe kula vadhu, kulamAtA ane kulapUtrI te abhakSya che. dhAnya kulatvI bhakSya paNa che ane abhakSya paNa che ItyAdi sarisavanI samAna jANavuM joIe. mAsa saMbaMdhI praznottara paNa Aja pramANe jANavuM joIe. vizeSatA A pramANe che. mAsa traNa prakAre che-kALamAsa, artha mAsa, dhAnyamAsa, temAM kAlamAsa bAra prakAranA che. zrAvaNa yAvatuM ASADhate badhA abha kSya che. arthamAsa be prakAranA che-cAMdInA bhAzA ane sonAnA bhAzA, te paNa abhakSya che. dhAnyamAsa arthAtu aDada bhakSya paNa che ItyAdi sarisavanI samAna jANavuM joIe. zuka parivrAjake punaH prazna karyo-Apa eka cho? be cho? aneka cho? akSaya cho? Apa avyaya cho ? Apa avasthita cho? Apa bhUta bhAva ane bhAvIvALA cho? he zuka ! huM ekapaNa chuM -be paNa chuM yAvatu aneka bhUta-bhAvivALA paNa huM chuM. te kaI rIte? he zuka! huM dravyanI apekSAthI eka chuM kemake jIvadravya eka ja che. jJAna ane darzananI apekSAthI huM be paNa chuM. pradezonI apekSAthI huM akSaya paNa chuM. avyaya paNa chuM, avasthita paNa chuM. ane upayoganI apekSAthI aneka bhUta,bhAvaane bhAvi paNa chuM. thAvasyA putranI uttarathI zuka parivrAjakane pratibodha prApta thayo. teNe thAvA putrane vaMdana karyA, namaskAra karyo. kahyuM- bhagavan! huM ApanI pAsethI kevaLI prarUpita dharma sAMbhaLavAnI abhilASA karuM chuM. tyAra pachI zuka parivrAjaka thAvA putra pAsethI dharma sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne A pramANe bolyA-bhagavan! huM eka hajAra parivrAjakonI sAthe devAnupriyanI pAse muMDita thaine pravrajyA aMgIkAra karavA IcchuM chuM." thAvastrAputra aNa gAra bolyA - 'devAnupriya ! jema sukha upaje tema karo. te sAMbhaLIne thAvatu uttarapUrva dizAmAM jaIne zuka parivrAjake tridaMDa vAvatuM gerunA raMgelA vastro ekAM tamAM utArI nAkhyAM. potAnA hAthathI zikhA ukheDI nAkhI. ukheDIne kyAM thAvasyA putra hatA tyAM AvyA. muMDita thaine yAvatu dIkSita thaI gayA. pachI sAmAyikathI AraMbha karIne cauda pUrvano abhyAsa karyo. tyAra pachI thAvaccaputre zukane eka hajAra aNagAra ziSyanA rUpamAM pradAna karyA. tyArapachI thAvastrAputra aNagAra saugaMdhikA nagarIthI ane nIlAzIka udhA nathI nIkaLyA. nIkaLIne janapada vihAravicAravA lAgyA. tyAra pachI thAvasyA putra * WWW.jainelibrary.org Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-5 da9 hajAra sAdhuonI sAthe jyAM puMDarIka- zatruMjaya parvata hato tyAM AvyA. AvIne dhIme dhIme puMDarIkagiri parvata para AruDha thayA. AruDha thaIne teoe meghaghaDAnI samAna zyAma ane jyAM devonuM Agamana thatuM hatuM evA pRthvIzilApaTTa para ArUDha thaIne yAvatuM. pAdopagamana anazana aMgIkAra karyo. tyAra pachI te thAvAputra ghaNAM varSo sudhI saMyama payayane pALIne,eka mAsanI saMlekhanAkarIne,soDabhaktano anazana karIne vAvatuM. kevaLa jJAna ane kevaLadarzana prApta karIne siddha thayA, yAvat sarva duHkhothI mukta thayA. [68] tyAra pachI zuka aNagAra koI samaye jyAM zailakapura nagara hatuM. jyA subhUmi bhAgaudyAna hatuM, tyAM padhAryA. temane vaMdanA karavAne mATe pariSada nIkaLI. zailaka rAja paNa nIkaLyo. dharma sAMbhaLIne tene pratibodha prApta thayo. vizeSa A ke rAjAe nivedana karyuM he devAnupriya! huM paMthaka Adi pAMcaso maMtrIone pUchI lau temanI anumati lai lau ane maMDuka kumArane rAjya para sthApita karI dauM. tyAra pachI Apa devAnupriyanI pAse muMDita thaInegRhavAsathI nIkaLIne aNagAra dIkSA aMgIkAra karIza.' te sAMbhaLIne zuka aNagAre kahyuM-jema sukha upaje tema karo. tyAra pachI zailaka rAjAe zailakapura nagaramAM praveza karyo. AvIne siMhAsana upara beThA. tyAra pachI zailaka rAjAe paMthaka Adi pAMcaso maMtrIone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM- he devAnupriyo ! meM zuka aNagAra pAsethI dharma sAMbhaLelo che ane te dharmanI meM icchA karI che. te dharma mane racyo che. tethI he devAnupriyo huM saMsAranA bhayathI udvigna thaIne yAvatu dIkSA grahaNa karI rahyo chuM. devAnupriyo! tame zuM karazo? kyAM rahezo ! ane tamAruM hita ane icchita zuM che ?" tyAra pachI paMthaka Adi maMtrI zelaka rAjAne A pramANe kahevA lAgyA- he devAnupriya! jo tame saMsAranA bhayathI udvigna thaI yAvatu praddhati thavA Iccho cho, to he devAnupriya! amAro bIje AdhAra koNa che ? amAruM AlaMbana koNa che ? ame paNa saMsAranA bhayathI udvigna thaIne dIkSA aMgIkAra karazuM. he devAnupriya ! jema ame ahIM gRhasthA vAsamAM ghaNAM kAyama tathA kAraNomAM yAvatuM ApanA mArgadarzaka chIe, te ja pramANe dIkSita thaIne paNa ApanA ghaNAM kArya-kAraNomAM vAvatuM cakSubhUta thazuM." tyAra pachI zIlaka rAjAe paMthaka Adi pAMcaso maMtrIone A pramANe kahyuM che devAnupriyo ! tame jo saMsAranA bhayathI udvigna thayA ho, yAvat dakSA grahaNa karavA Iccho cho to, devAnupriyo ! jAo. pota potAnA kuTuMbIjanomAM pota-potAnA jyeSTha putrone kuTumbamAM sthApita karIne hajAra puruSo dvArA vahana karavA yogya zibikA, para ArUDha thaIne mArI pAse pragaTa thAo. tyAra pachI rAjAe pAMcaso maMtrIone potAnI pAse AvelA joyA. joIne haSTa-tuSTa thaIne kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM- he devAnupriyo ! zIghratAthI maMDukakumAranA mahAna arthavALA rAjyAbhiSe kanI taiyArI karo zailaka rAjAe rAjyAbhiSeka karyo. maMDuka rAjA thai gayA yAvatuM sukha pUrvaka vicaravA lAgyo. tyAra pachI zelaka rAjAe maMDuka rAjA pAsethI dIkSA levAnI (AjJA mAMgI. tyAre maMDuka rAjAe kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM "zIghaja zelakapura nagarane svaccha ane siMcita karIne sugaMdhI karo ane karAvo. tyAra pachI maMDuka rAjAe bIjI vAra kaukki puruSone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM-"zIghratAthI zailaka mahArAjAnA mahAna arthavALI pAvata dIkSAbhiSekanI Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 nAyAdhammakahAo-1-568 taiyArI karo." "je pramANe meghakumAranA adhyayanamAM kahyuM hatuM, te pramANe ahIM paNa kahevuM joIe. vizeSatA e che ke padmAvatIdevIe zailakanA agrakeza grahaNa karyo. badhA dIkSArthI pratigraha-pAtra Adi grahaNa karIne zibikApara ArUDha thayA. zeSa varNana pUrvavatu. tyAra pachI zuka aNagAre zaulaka aNagArane paMthaka Adi pAMcaso aNagAra : ziSyanA rUpamAM pradAna karyA. tyAra pachI zuka muni koi samaye zailakapura nagarathI ane subhUmibhAga udyAnathI nIkaLyA. nIkaLIne bahAra janapadomAM vicAravA lAgyA. tyAra pachI zuka aNagAra eka hajAra aNagAronI sAthe anukramathI vicaratA thakA,aMtima samaya najIka Avelo jANIne puMDarIka parvata para padhAryAyAvatuM siddha thayA. [69] tyAra pachI prakRtithI sukumAra ane sukha bhoganA yogya zailaka rAjarSinA zarIramAM anta prAntatuccha, rUkSa, arasa, virasa, ThaMDA garama, kAlAti kAnta,ane pramA NAtikAnta, bhojana haMmezA maLavAthI vedanA utpanna thaI gaI. te vedanA utkaTa yAvatu duHsaha hatI. temanuM zarIra khujalI ane dAha utpanna karanAra pittajvarathI vyApta thaI gayuM. tyAre te zailaka rAjarSi te rogAtaMkathI zuka thaI gayA tyAra pachI zailaka rAjarSi koI samaye anukramathI vicaratA yAvatuM jyAM subhUmibhAga nAmanuM udyAna hatuM, tyAM AvIne vicaravA lAgyA. temane vaMdanA karavAne mATe pariSada nIkaLI. maMDUka rAja paNa nIkaLyA zailaka aNagArane badhAe vaMdana namaskAra karyo. upAsanA karI. te samaye maMDuka rAjAe zailaka aNagAranuM zarIra zuSka nisteja yAvat dareka prakAranI pIDAvALuM ane rogayukta joyuM. joIne A pramANe kahyuM. "bhagavan! huM ApanI sAdhutAne yogya cikitsako pAsethI sAdhune yogya auSadha ane bheSaja dvArA tathAbhojana-pAna dvArA cikitsA karAvuM. bhagavAna ! Apa mArI yAnazALAmAM padhAro. ane prAsuka temaja eSaNIya pITha, phalaga, zapyA tathA saMskAraka grahaNa karIne vicAro.. - tyAra pachI zailaka aNagAre maMDuka rAjAnA A arthane ThIka che." ema kahIne svIkAra karyo. tyAre maMDuka rAjAe zailakamunine vaMdana namaskAra karyA. pAchA gayA. tyAra pachI zelaka rAjarSi bIjA divase sUryanA dedIpyamAna thavA para bhaMDapAtra ane upakaraNa laIne paMthaka Adi pAMcaso mUnionI sAthe zailakAramAM praveza karyo. praveza karIne jyAM maMDuka rAjAnI yAnazALA hatI, tyAM AvyA. AvIne prAsuka pITha, phalaka Adi grahaNa karIne vicAravA lAgyA. tyAra pachI maMDuka rAjAe cikitsakone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM- devAnupriyo ! tame zelaka rAjarSinI prasuka ane eSaNIya auSadha AdithI yAvata cikitsA karo." tyAre cikitsaka maMDUka rAjAnA A pramANe kahevA para hRSTa-tuSTa thayA temaNe sAdhutAne yogya auSadha, bheSaja temaja bhojana-pAnathI cikitsA karI ane madyapAna karavA mATe kahyuM. tyAra pachI sAdhune yogya auSadha AdithI ane madyapAnathI zelaka rAjarSino rogAMka zAMta thaI gayo. te hRSTa-tuSTa yAvatu baLavAna zarIravALA thaI gayA. teno rogAtaka pUrI rIte dUra thaI gayo. tyAra pachI zailaka rAjarSi te rogAtaMkanA upazAMta thaI javA para te vipula azana, pAna, khAdima ane svAdimamAM ane madhapAnamAM mUrzita, matta, vRddha ane atyaMta A sakta thaI gayA. te ALasu avasagnavihArI thaI gayA. e pramANe pArzvastha tathA pAzvastha vihArI kuzIla kuzIlavihArI tathA pramatta pramattavihArI, saMsakta tathA saMsaktavihArI Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA sutaskaMdha-1, adhyayana-5 thaI gayA. zeSa kALamAM paNa zayyA saMsmArakane mATe pIDha, phalaga rAkhanAra pramAdI thaI gayA. te prAsuka temaja eSaNIya pIDha, phalaga Adine pAchA ApIne ane maMDuka rAjAnI anumati laIne bahAra lAvatuM janapadamAM vihAra karavAmAM asamartha thai gayA. [70] tyAra pachI paMthakane te pAMcaso aNagAra koI samaye ekaThA thayA. yAvatu madhyarAtrimAM dharma jAgaraNa karatAM karatAM teone evo vicAra utpana thayo, ke zailaka rAjarSi rAjyano tyAga karIne yAvatu dIkSita thayA, paraMtu atyAre vipula azana, pAna, khAdima, svAdima temaja madyapAnamAM mUcchita thayA che. te janapada vihAra karavAmAM samartha nathI. he devAnapriyo! zramaNone pramAdI thaIne rahevuM kalpatuM nathI. tethI ApaNA mATe zreSTha che ke AvatI kAle zailaka rAjarSinI AjJA laIne ane pAThiyArI pIDha, phalaga zayyA temaja saMtAraka pAchA soMpIne paMthaka aNagArane zailaka aNagAranA vaiyAvRtyakArI sthApita karIne bahAra janapadamAM abhyaghata vicarIe. te munio e evuM vicAra karyo. vicAra karIne bIjA divase zailaka rAjarSinI pAse jaIne temanI AjJA laIne pAThi yArI pIDha, phalega, zayyA saMsmAraka pAchA soMpI dIdhA ane paMthaka aNa gArane vaicyA nRtyakArI sthApita karyA. sthApita karIne bahAra lAvat vicAravA lAgyA. [71] tyAra pachI te paMthaka aNagAra zailaka rAjarSinI zayyA, saMtAraka, uccAra, prazravaNa, zleSma saMghANanA pAtra, auSadha, bheSaja, AhAra, pANI Adi thI glAnI vinA vinayapUrvaka vaiyAvRtya karavA lAgyA. tyAra pachI zailaka rAjarSi koI samaye kArtika caumAsInA divase vipula AhAra karIne ane bahuja adhika madyapAna karIne sAyaMkAlanA samaye ArAmathI sUtA hatA. te samaye paMthaka munie kArtika comAsanA divase kAyo tsarga karIne, devanI pratikramaNa karIne, cAtumAsika pratikramaNa karavAnI IcchAthI, zailaka rAjarSine khamAvavA mATe potAnA mastakathI tenA caraNono sparza karyo. caraNono sparza thatA zelaka rAjarSi tatkALa rujha thayA yAvatuM krodhathI dhamadhamAyamAna thayA ane uThyA. bolyA, "are koNa che aprArthitanI IcchA karanAra yAvat lajjA AdithI rahita jeNe sukha pUrvaka sutelA mArA pagano sparza karyo? zelaka RSinA A pramANe kahevAthI paMthaka bhayabhIta thaI gayo, trAsa ane khedane prApta thayo. baMne hAtha joDIne kahevA lAgyA, "bhagavana! huM paMthaka chuM. caumAsI kSamApanA devAne mATe Apa devAnupriyane vaMdanA karatA samaye, meM mArA mastakathI ApanA caraNono sparza kyAM che. tethI devAnupriya! kSamA karo mAro aparAdha kSamA karo. pharI tema nahi karuM, e pramANe kahIne zailaka aNagArane samyaka rUpathI vinayapUrvaka A arthane mATe vAraMvAra khamAvavA lAgyA. paMthaka dvArA A pramANe kahevA para te zailaka rAjarSine AvA prakArano vicAra utpanna thayo meM rAjya Adino tyAga karIne paNa yAvat ALasu Adi thaine zeSa kALamAM paNa pIDha, laga, Adi rAkhIne vicArI rahyo chuM - zramaNa nircanthone zithi lAcArI thaIne rahevuM na kahyuM, tethI AvatI kAle maMDUka rAjAne puchIne paDihArI pIDha, laga, zayyA ane saMsmAraka pAchA ApIne, paMthaka aNa gAranI sAthe bahAra abhyatA vihArathI vicaravuM te mArA mATe zreyaskara che.' vAvatu te pramANe karIne vihAra karyo. [72] he AyuSyanuM zramaNa ! te pramANe je sAdhu yA sAdhvI ALasu thaIne, saMsmArakanA viSayamAM pramAdI thaIne rahe che, te A lokamAM ghaNA zramaNo ane ghaNI Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hara nAyAdhAma kahAo- 1-572 zramaNIo, ghaNa zrAvako ane ghaNI zrAvikAonI hIlanAnuM pAtra thAya che. yAvatu te lAMbA samaya sudhI saMsAramAM bhramaNa kare che. tyAra pachI paMthakane choDIne pAMcaso aNagAroe A vRtAnta jANyo, tyAre teoe eka bIjAne bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM. zelaka rAjarSi paMthakanI sAthe bahAra vicarI rahyA che. to he devAnupriyo ! ApaNe zailaka rAjarSinI pAse jaIne vicaravuM ucita che. teoe evo vicAra karyo. vicAra karIne rAjarSi zailakanI pAse jaIne vicAravA lAgyA. [73] tyAra pachI zailaka rAjarSi-paMthaka Adi pAMcaso muni ghaNAM varSo sudhI saMyama payaya pALIne jyAM puMDarIka parvata hato, tyAM AvyA. AvIne thAvasyA putranI jema siddha thayA. je sAdhu yA sAdhvI A pramANe vicaraze. te siddhi prApta karaze." adhyayana 5-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana-da-ba) [74] zramaNa bhagavAna mahAvIra yAvatuM siddhine prApta thayelAe pAMcamA jJAtAdhyanano A artha pharamAvela che to he bhagavan! chaThThA jJAtAdhyAnano zuM artha phara mAvela che?" he jabba ! te kALa ane te samayamAM rAjagRhanagara hatuM. zreNika rAjA hato. tyAM uttarapUrva dizAmAM guNazIla cetya hatuM. te kALa ane te samayamAM bhagavAn mahAvIra anukramathI vicaratA thakA jyAM rAjagRha nagara hatuM, jyAM guNazIla caitya hatuM tyAM padhAryA. yathAyogya avagraha grahaNa karIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA thakA vicAravA lAgyA. bhagavAnane vaMdana karavA pariSad nIkaLI. zreNika rAjA paNa nIkaLyA. bhagavAne dharma kahyo. te sAMbhaLI pariSadu pAchI cAlI gaI. te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIranA jyeSTha ziSya IndrabhUti nAmanA aNagAra na atidUra, na ati najIka sthAna para yAvatu zukala dhyAnamAM lIna thaIne vicaratA hatA. te samaye jene zraddhA utpanna thayela che evA IndrabhUti aNagAre zramaNa bhagavAna mahAvIrane A pramANe kahyuM- he bhagavan! jIva kayA kAraNe zIdhra gurutA athavA laghutAne prApta thAya che? bhagavaMte kahyuM, - "he gautama ! jema koI paNa nAmavALo, eka puruSa eka moTuM sUkA thela, chidrarahita ane akhaMDita mUMbaDAne darbhathI ane kuzathI lapeTyuM hoya. pachI mATInA lepathI lIpe. pachI tApamAM rAkhI de. sukAI javA para pharIthI darbha ane kuzathI lapeTa, pachI mATInA lepathI lapeTe ane pachI tApamAM sUkave. yAvatu ATha mATInA lepa te taMbaDA para caDhAve pachI tene athAhaapauSika evA jaLamAM nAkhavAmAM Ave to nizcaya thI he gautama! te tuMbaDuM mATInA ATha lepanA kAraNe gurutAne prApata thaIne upara rahelA pANIne oLaMgIne nIce dharatInA tala bhAgamAM sthita thaI jAya che.' e pramANe "he gautama! jIva paNa prANAtipAtathI yAvatu mithyAdarzana zalyathI yAvatuM aDhAra pAmasthAnonA sevanathI kramazaH ATha karma pravRtionuM upArjana kare che. te karma prakRtionI gurutAnA kAraNe, mRtyunA samaye mRtyune prApta thaIne A pRthvItalane lAMdhIne nIce naraka talamAM sthita thAya che. A pramANe he gautama! jIva zIdhra gurutvane prApta thAya che." have he gautama ! te khUMbaDAne pahelo mATIno lepa bhIno thaI jAya. gaLI Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-6 jAya ane naSTa thaI jAya to te taMbaDuM pRthvItalathI kaMika upara AvI sthira thAya che. tyAra pachI bIjo mATIno lepa dUra thaI jAya to kaMIka vadhAre upara AvI jAya che. A pramANe te ATheya mRttikA lepanA bhInA thavA para yAvatuM haTI javApara tuMbaDuM baMdhanamukta thaIne dharatI talane lAMdhIne upara jaLanA tala para sthita thAya che.' e pramANe che gautama ! prANAtipAta viramaNa yAvatu mithyAdarzanazalyavira maNathI kramazaH ATha kama pravRtione khapAvIne AkAza talanI tarapha jaIne lokAgra bhAgamAM sthita thaI jAya che A pramANe he gautama! jIva zIgha laghutvane pAme che. adhyayana-da-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyayana-7-rohiNI) 7ipa bhagavan! je zramaNa bhagavAna mahAvIre vAvatuM nivaNane prApta thayelAe chaThThA jJAtAdhyayanano A adhikAra pharamAvyo che to he bhagavan! sAtamA jJAtaadhyayanano zuM artha pharamAvela che? he jabU! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagara hatuM. zreNika rAjA hatA. nagaranI bahAra uttarapUrva dizAmAM guNazilaka cetya hatuM.' te rAjagRha nagaramAM dhanya nAmano sArthavAha nivAsa karato hato. te samRddhizALI hato ane koIthI parAbhUta thanAra na hato. te sArthavAhanI bhadrA nAmanI bhAya hatI. tenI pAMce Indriyo ane avayavo paripUrNa hatA yAvatuM te suMdara rUpavALI hatI. te dhanya sArthavAhanA putra ane bhadrA bhAIno Atmaja cAra sArthavAhaputra hatA. te A pramANe - dhanapAla, dhanadeva, dhanagopa, ane dhanarakSita. te dhanya sArthavAhanA cAra putronI A bhAo hatI. te A pramANe-ujijhAkA bhogavatI, rakSikA. ane rohiNI. tyAra pachI dhanya sArthavAhane koI samaye madhyarAtrinA samaye A pramANe adhya vasAya utpanna thayo-A pramANe nizcayathI huM rAjagRha nagaramAM rAjA, Izvara yAvat talavara AdinA ane mArA kuTumbanA aneka kAryomAM, karaNIomAM, kuTumbo mAM, maMtraNA omAM, guptavAtomAM, rahasyamayavAtomAM, nizcayakaravAmAM, vyavahAromAM pUchavA yogya, meDhIsamAna, pramANabhUta, AdhAra, Alambana, cakSa-samAna pathadarzaka, meDhIbhUta ane badhA kAryonI pravRtti karAva nAra chuM. paraMtu na jANe mArA kyAMya bIje javA para koI anA cAranA kAraNe mArA sthAnathI zruta thavApara, marI javApara, bhagna thaI javApara ruNa thaI javA para, koi roga vizeSathI vizIrNa thai javA para, prAsAda AdithI paDI javA para tathA bimArIthI pathArIvaza thavA para, paradezamAM javA para tathA gharathI nIkaLIne videza javA mATe pravRtta thavA para, mArA kuTumbanA pRthvInI jema AdhAra, rassInA samAna avalambana tathA badhAmAM ekatA rAkhanAra koNa thaze? tethI mArA mATe te ucita haze ke kAle vAvatu sUryodaya thavA para vipulaA cAre prakArano AhAra taiyAra karAvIne mitra, Adine tathA cAra vadhUonA kulagRhanA samudAyane AmaMtraNa karIne ane te mitra, jJAti, svajana, "Adi cAre putravadhuonA kulagraha vargano azana, pAna, khAdima ane svAdimathI tathA dhUpa, pUSpa, vastra temaja gaMdha AdithI satkAra karIne, sanmAna karIne tenA samakSa tathA cAre putravadhUonA kulagRha varganI samakSa putravadhUonI parIkSA karavAne mATe pAMca pAMca sAli ApuM. tethI jANI zakAya ke koNa putravadhU kevA prakAre tenI rakSA kare che, sArasaMbhALa Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 nAyAdhamma kahAo - 14-775 rAkhe che athavA vadhAre che. tyAra pachI, dhanya sArthavAhe snAna karyuM. te bhojana maMDapamAM uttama sukhAsana upara beTho. pachI mitra, jJAti AdinI tathA cAre putravadhUonA kulagRhavarganI sAthe te vipula azana AdinuM bhojana karIne vAvatu te darekano satkAra karyo. sanmAna karyuM, satkArasanmAna karIne mitro, jJAtijano AdinI tathA cAre putravadhUonA kulagRha varganI sAme pAMca cokhAnA dANA lIdhA.laInemoTIputravadhU ujijhakAne bolAvI kahyuM- he putrI ! tuM mArA hAthathI A pAMca dANA le. tene laIne anukramathI tenuM saMrakSaNa ane saMgopana karatI rahe. he putrI! jyAre huM tArI pAse te pAMca dANA mAMgu tyAre tuM mane pAchA Apaje tyAra pachI te ujijhakAe dhanya sArthavAhanA A artha Adezane bahusAruMA pramANe kahIne aMgIkAra pAMca zAliakSata grahaNa karyA. ekAMtamAM gaI. tyAM jaIne tene A pramANe vicAra utpanna thayo- A prakAre nizcayathI pitAnA koThAramAM zAlithI bharelA ghaNAM palya vidyamAna che. tethI jyAre pitA mArI pAsethI pAMca zAlimAMgaze tyAre huM bIja zAli laIne ApI daiza. teNe evo vicAra karyo. A pramANe vicAra karIne teNe te pAMca dANA ekAMtamAM pheMkI dIdhA A pramANe bIjI putravadhU bhogavatIne bolAvIne pAMca dANA ApyA ItyAdi vizeSa te che ke teNIe te dANA cholyA. cholIne gaLI gaI. gaLIne potAnA kAmamAM lAgI gaI. Aja pramANe rakSikAnA viSayamAM jANavuM joIe. vizeSatA e che ke teNe te dANA lIdhA pachI tene te vicAra utpanna thayo ke mArA pitAe mitra jJAti AdinI tathA cAre vadhUonA kulagRhavarganI sAme mane bolAvIne Ama kahyuM che ke-"he putrI! tuM mArA hAthamAMthI A dANA le. yAvatu jyAre huM mAMguM tyAre pAchA ApI devA. to ahI kAMi kAraNa hovuM joIe teNIe te pramANeno vicAra karyo. vicAra karIne te cAvalanA dANA zuddha vastramAM bAMdhI lIdhA. bAMdhIne ratnanI DabImAM rAkhIne osIkA nIce mukI dIdhA.traNe saMdhyAonA samaye sAra saMbhAla karatI thakI rahevA lAgI. tyAra pachI te dhanya sArthavAhe te mitro AdinI samakSa cothI putravadhU rohiNIne bolAvIne tene paNa tema kahIne pAMca dANA ApyA. yAvatu teNe vicAryuM-A pramANe pAMca dANA ApavAmAM koI kAraNa haze. tethI mArA mATe ucita che ke A pAMca zAlInA dANAnuM saMrakSaNa karuM, saMgopana karuM, vicAra karIne potAnA kulagRhanA puruSone bolA vyA. bolAvIne A pramANe kahyuM devAnupriyo ! tame A pAMca zAline grahaNa karo. grahaNa karIne pahelI varSARtu. mAM jyAre khUba vaSa hoya tyAre eka nAnI evI kyArIne sArI rIto sApha karIne A pAMca zAli vAvI devA. vAvIne bIjIvAra, trIjIvAra ullepanikSepa karavA, pachI kyArI nI cAre tarapha vADa karavI tenI rakSA ane saMgopana karatA tene vadhAravA. tyAra pachI kauTu mbika puruSoe pAMca dANA grahaNa karyA. grahaNa karIne anukramathI tenuM saMrakSaNa saMgo pAMga karatA rahevA lAgyA. tyAra pachI te kauTumbika puruSoe varSA RtunA prAraMbhamAM mahAvRSTi thavA para nAnI evI kyArI sApha karI. sApha karIne pAMca cAvalanA dANA vAvyA. vAvIne bIjAvAra trIjIvAra teno ullepa-nikSepa karyo karIne vADano parikSepa karyo.anukramathI saMrakSaNa, saMgopana ane saMvardhana karatA vicAravA lAgyA. tyAra pachI saMrakSita, saMgopita, ane saMvardhita karelA zyAma, zyAma kAntivALA yAvatu samuha rUpa Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-7 7pa thaIne prasannatA pradAna karanAra, darzanIya, abhirUpa ane pratirUpa thaI gayA. tyAra pachI te zAlinA choDamAM pAna AvI gayA, DuMDA AvI gayA, dANA bahAra AvI gayA, sugaMdha vALA thayA, dUdhavALA thayA, bAMdhelA phaLavALA thayA,pAkI gayA, taiyAra thaI gayA, A pramANe te zAli utpanna thayA. tyAra pachI kauTumbika puruSoe te zilA patravALA yAvatuM zalAkAvALA tathA virala patravALA jANIne tIkSNa ane dhAravALA dAMtaraDAthI kApyA. kApIne tene hathelIothI mardana karyA. madana karIne sApha karyA. tethI te nirmala, pavitra, akhaMDa ane asphoTita TuTyA vinAnA ane supaDAthI sApha karelA thaI gayA.eka prasthaka pramANa thaI gayA. tyAra pachI te kauTumbika puruSoe te prastha pramANa zAli-akSatone navA ghaDAmAM bhaya, bharIne tenA para mATIno lepa karI dIdho mudrita karI dIdho pachI tene koTharanA eka bhAgamAM rAkhI dIdhA. rAkhIne tenuM saMgopana karatA thakA vicAravA lAgyA. tyAra pachI te kauTumbika puraSoe bIjI varSA RtumAM varSAkALanA prAraMbhamAM mahAvRSTi paDavA para eka nAnI kyArIne sApha karI, sApha karIne te zAli vAvI dIdhA yAvatu tene koThAranA eka bhAgamAM rAkhI dIdhA koThAranA eka bhAgamAM rAkhIne tenuM saMrakSaNa ane saMgopana karatA vicAravA lAgyA. tyAra pachI te kauTumbika puruSoe trIjI vaSaRitumAM mahAvRSTi thavA para e pramANe karatA yAvat ghaNAMja kumbha pramANa zAli thaI gayA. tyAra pachI, te kombika puraSoe te zAli koThAramAM rAkhI, yAvatu tenI rakSA karavA lAgyA. cothI varSARtumAM e pramANe karavAthI seMkaDo kuMbha pramANa, zAli thai gayA. tyAra pachI jyAre pAMcamI vaSaSThatuM cAlI rahI hatI. tyAre dhanya arthavAhane madhya rAtrinA samaye A pramANeno vicAra utpanna thayo. meM AjathI pahelAMnA pAcamA varSamAM cAre putravadhUonI parIkSA karavA mATe te pAMca pAMca cAvalanA dANA hAthamAM ApyA che. to kAle yAvatuM sUryodaya thavA para pAMca cAvalanA dANA mAMgavA mArA mATe ucita thaze. yAvatuM jANuM to kharo ke koNe kovA prakAre tenuM saMrakSaNa, saMgopana ane saMvardhana karela che? dhanya sArthavAhe A pramANe vicAra karyo. vicAra karIne bIjA divase sUryodaya thavA para vipula azanAdi banAvyA. mitro, jJAti jano Adine tathA cAre putravadhUonA kulagRha vargane AmaMtrita vAvatuM saMmAnita karIne te mitro, jJAtijano Adi tathA cAre putravadhUonA kulagRhavarganI samakSa moTI putravadhU. ujijhakAne bolAvI. he putrI ! AjathI pahelAM pAMcamAM varSamAM A mitro, jJAtijano Adi tathA cAre putra vadhUonA kulagRha varganI samakSa me tamArA hAthamAM pAMca zAli ApyA hatA. A vAta satya che ? ujiokAe kahyuM-hA, satya che. dhanya sArthavAha bolyA"to he putrI ! mArA te zAlI akSata pAchA Apo." tyAra pachI ujijhakAe te dhanya sArthavAhanI vAtane svIkArI. svIkArIne jyAM koThAra hato tyAM pahoMcI. pahoMcIne pAMca zAliakSata grahaNa karyA, grahaNa karIne dhanya sAthe vAhane bolI 'A che pAMca zAli akSata.' tyAre dhanya sArthavAhe ujijhakAne sogaMda apAvyA ane kahyuM putrI ! A te ja zAlinA dANA che athavA bIjA che? tyAre ujijhakAe dhanya sArthavAhane A pramANe kahyuM - he tAta! A te zAlinA dANA nathI, bIjA che. tyAre pachI dhanya sArthavAha ujijha kAnI pAsethI te artha sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne kuddha thayA. yAvatu krodhamAM AvIne dhrujavA lAgyA. teoe ujijhakAne te mitro, jJAtijano AdinI tathA cAre . Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 nAyAdhama kahAo-1-775 putravadhUonA kulagRhavarganI sAme potAnA kulagRhanI rAkha pheka-nArI chANA nAkhanArI, kacarA kADhavAvALI, paga dhovAnA pANI Apa nArI snAnane mATe pANI devAvALI ane bahAranuM dAsInuM kArya karanArI niyukta karI A pramANe je sAdhu ane sAdhvI yAvatu pravrajyA laIne pAMca mahAvratono parityAga karI de che, te A ja bhavamAM ghaNAM zramaNo, zramaNIo, zrAvako ane zrAvikAnuM avahelanAnuM pAtra bane che. yAvatu anaMta saMsAra bhame che. A pramANe bhogavatInA viSayamAM jANavuM. vizeSatA te che ke tene khAMDavAvALI, kuTavAvALI, pIsavAvALI, ghaMTalAmAM daLIne dhAnyanA chIlakA utAranArI, rAMdhavAvALI, pIrasavAvALI, tahevAranA prasaMga para svajanonA ghare jaIne lANI ApavAvALI, gharamAM aMdaranuM dAsInuM kAma karavAvALI temaja rasoInuM kArya karavAvALInA rUpamAM niyukta karI. A pramANe he AyukhanuM zramaNo ! ApaNA je sAdhu athavA sAdhvI pAMca mahA vratone phoDavAvALA hoya che. te A ja bhavamAM ghaNA sAdhuo sAdhvIo, zrAvako zrAvi kAonI avahelanAnuM pAtra bane che. A pramANeja rakSikAnA viSayamAM jANavuM joIe. vizeSatA e che ke te potAnA nivAsagRhamAM AvIne teNe maMjUSA kholI. kholIne ratnanI DabbImAMthI pAMca zAlinA dANA grahaNa karyA. grahaNa karIne jyAM dhanya sArthavAha hatA, tyAM AvI. AvIne dhanya sArthavAhanA hAthamAM te pAMca dANA ApI dIdhA. tyAra pachI dhanya sArthavAhe rakSikAne A pramANe kahyuM ke he putrI ! A teja pAMca zAli akSata che ke bIjA ? tyAre rakSikAe dhanya sArthavAhane kahyuM-tAta ! A te ja zAliakSata che, bIjA nathI. tyAra pachI dhanya sArthavAha rakSikAnI pAsethI te artha sAMbhaLIne harSita ane saMtuSTa thayo. tene potAnA gharanA hiraNya, kAsA AdinA vAsaNonI, dUSya rezamI vastranI, vipula dhana, dhAnya, kanaka, muktA Adi svApateyanI bhAMDAgAriNInA rUpamAM niyukta karI dIdhI. e pramANe he AyuSyanuM zramaNo ApaNA je sAdhu yA sAdhvI pAMca mahAvratonI rakSA kare che te A ja bhavamAM ghaNA sAdhu sAdhvIoghaNA zrAvako ane ghaNI zrAvikAonA arcanIya hoya che, rohiNanA viSayamAM paNa ema ja kahevuM joIe vizeSa che ke jyAre dhanya sArthavAhe pAMca dANA mAMgyA tyAre teNIe kahyuM tAta Apa mane ghaNAM gADA-gADIo Apo. jethI huM Apane ApanA pAMca zAli-akSatanA dANA pAchA ApyuM. tyAre dhanya sArthavAhe rohiNIne kahyuM putrI !tuM mane te pAMca zAlinA dANA gADA gADImAM bharIne kemaApIza? tyAre rohiNIe dhanya sArthavAhane kahyuM-tAta ! AjathI pahelAM pAMcamA varSe A mitro, jJAtijano AdinI samakSa Ape pAMca dANA ApyAM hatAM. yAvatu te Aje seMkaDo kumbha thaI gayA che. ityAdi pUrvokta kramAnusAra kahevuM, A pramANe he tAta! huM Apane te pAMca zAlinA dANA gADA-gADIomAM bharIne AvuM chuM. tyAre rAjagRha nagaramAM zRMgATaka Adi mArgomAM ghaNA loko ApasamAM A pramANe kahevA lAgyA-devAnupriyo ! dhanya sArthavAha dhanya che, jenI pUtravadhu rohiNI che, jeNe pAMca zAlinI dANA gADA-gADIo bharIne pAchA ApyA. tyAra pachI dhanyasArthavAha te pAMca zAlInA dANAne gADA gADI o dvArA pAchA AvatA jue che. joine haSTa-tuSTa thaIne tene svIkAre che. svIkAra karIne tene te mitro temaja jJAtijano AdinI tathA cAre putra vadhUnA te kulagRhavarganI samakSa Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - zrutaskaMdha-1, adhyayana-7 rohiNI putravadhUne te kulagRhavarganA aneka kAryomAM yAvat rahasyomAM pUchavA yogya vAvatuM gharanuM kArya calAvanArI ane pramANabhUta niyukta karI A pramANe te AyuSyanuM zramaNo ! je sAdhu sAdhvI potAnA pAMca mahAvratone vadhAre che te A ja bhavamAM ghaNA zramaNo AdinA pUjya thaIne yAvat saMsArathI mukta thaI jAya che. adhyayana-7-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa, (adhyayana-8-mallI) [9] "bhagavan! jo bhagavAna mahAvIre sAtamAM jJAtAdhyanano A artha kahyo che to AThamAMno kayo artha pharamAvela che? jabba ! te kALa ane te samayamAM A jambudvIpa mahAvideha varSamAM meruparvatathI pazcimamAM niSadha varSadharaparvatathI uttaramAM, zitodA mahAnadIthI dakSiNamAM, sukhAvaha vakSaskA parvatathI pazcimamAM ane pazcima lavaNa samudrathI pUrvamAM- A sthAna para salilA vatI nAme vijaya kahela che. te salilAvatI vijayamAM vItazokA nAmanI rAjadhAnI kahela che. te nava yojana pahoLI yAvatuM sAkSAt devalokanI samAna hatI. te vItazokA rAjadhAnImAM uttarapUrva dizAnA bhAgamAM indra kumbha nAmanuM udyAna hatuM. te vItazokA rAjadhAnImAM bala rAjA hato. te balarAjAnA aMtaramAM dhAriNI prabhUti eka hajAra devIo hatI. te dhAriNIdevI koI samaye siMhane svapnamAM joIne jAgRta thaI. yAvatu yathA samaya mahAbala nAmanA putrano janma thayo te bALaka kramazaH bAlyAvasthAne tyAgIne bhoga bhogavavAmAM samartha thaI gayo. tyAre mAtA pitAe samAna rUpa vayavALI kamalazrI Adi pAMcaso zreSTha rAjakumArIonI sAthe eka ja divasamAM mahAbalanuM pANigrahaNa karAvyuM. pAMcaso prAsAda Adi pAMca pAMcasono daheja Apyo. yAvatuM mahAbala kumAra manuSya saMbaMdhI kAma bhoga bhogavato vicAravA lAgyo. te kALa ane te samayamAM dharmaghoSa nAmanA sthavira pAMcaso ziSyothI parivRta thaine anukramathI vicaratA jyAM IndrakuMbha nAmanuM udyAna hatuM, tyAM padhAryA ane saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatAM rahyA. sthavira munirAjane vaMdana karavAne mATe jana samUha nIkaLyo. bala rAjA paNa nIkaLyo. dharma sAMbhaLIne rAjAne vairAgya thayo. vizeSa e ke teNe mahAbala kumArane rAjya para pratiSThita karyo. pratiSThita karIne svaye ja balarAjAe AvIne sthaviranI pAse pravrajyA aMgIkAra karI. te agyAra aMgonA jJAtA thayA. ghaNA varSo sudhI saMyama pALIne jyAM cAruparvata hato, tyAM gayA. eka mAsano nirjala anazana karIne kevaLajJAna prApta karIne vAvat siddha thayA. tyAra pachI anyadA kadAcituM kamalazrI yAvatu svapnamAM siMhane joIne jAgRta thaI. yAvatuM balabhadra kumArano janma thayo. te yuvarAja paNa thaI gayo. te mahAbala rAjAnA A cha rAjA mitra hatA. te A pramANe acala gharaNa pUraNa vasu vaizramaNe ane abhicandra. teo sAtheja janmyA hatA ane sAtheja vRddhi pAmyA hatA. teoe "sAthe sAthe videza javuM, sAthe sAthe sukha duHkha bhogavavuM ane sAtheja AtmAno vistAra karavo evo nirNaya karIne parasparamAM A arthano svIkAra karyo hato. te kALa ane te samayamAM dharmaghoSa nAmanA sthavira jyAM indrakuMbha udyAna hatuM, tyAM Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 nAyAdhammakahAo-1-1876 padhAryA. pariSada vaMdanA karavA nIkaLI. mahAbala rAjA paNa nIkaLyo sthaviramahArAje dharma kahyo. mahAbala rAjAne dharma zravaNa karavAthI vairAgya utpanna thayo. vizeSa e ke rAjAe kahyuM - he devAnupriya! huM mArA cha bAla mitrone pUchI lauM ane balabhadra kumArane rAjyapara sthApita karI dauM." A pramANe kahIne teNe chae bAla mitrone pUchyuM. tyAre te chae bAlamitro mahAbala rAjAne kahevA lAgyA "devAnupriya ! jo tame pravrajita thAo cho to amArA mATe bIjuM koNa AdhAra che? yAvatu ame paNa dIkSita thaIe chIe. tyAra pachI mahAbala rAjAe te chae mitrone kahyuM- he devAnupriyo ! tame mArI sAthe yAvatuM. pravrujita ho to tame jAo ane pota potAnA jyeSTha putrane pota potAnA rAjya para pratiSThita karo ane pachI hajAra puruSo dvArA vahana karavA yogya zibikAo para AruDha thaine ahIM pragaTa thAo."mahAbala rAjAe chae bAlamitrone AvelA joyA. joIne te harSita ane saMtuSTa thayA. tene kauTumbika puruSone bolAvyA ane bolAvIne kahyuM - devAnupriyo ! jAo ane balabhadra kumArano mahAnuM rAjyAbhiSeka karo. tyAra pachI mahAbala rAjAe balabhadrakumAranI AjJA lIdhI. pachI mahAbalarAjA chae mitronI sAthe hajAra puruSodvArA vahana karavA yogya zibikA para ArUDha thaIne vItazokA nagarI mAM jyAM IndrakuMbha udyAna hatuM ane jyAM sthavira bhagavaMto hatA, tyAM AvyAM. AvIne teoe svayaM paMcamuSTika loca karyo. loca karIne yAvatuM dikSita thayA. agyAra aMgonuM adhyayana karIne, ghaNAM upavAsa belA, telA Adi tapathI AtmAne bhAvita karatA vicAravA lAgyA. tyAra pachI te mahAbala Adi sAte aNagAra koI samaye ekaThA thayA te samaye teomAM paraspara A pramANe vAtacIta thaI "he devAnupriyo ! ApaNe badhAne eka sAtheja tapAkiyA grahaNa karIne vicaravuM ucita che. A pramANe kahIne badhAe te vAta aMgIkAra karIne aneka caturthabhakta Adi yAvatuM eka sarakhI tapasyA karatA vicAravA lAgyA. tyAra pachI te mahAbala aNagAre A kAraNathI strInAma gotra karmanuM upArjana karyuM teo mahAbalane choDIne zeSa cha aNagAra jo caturthabhakta grahaNa karIne vicare, to te mahAbala aNagAra SaSThabhakta grahaNa karIne vicare. agara mahAbalanA sivAya cha aNagAro SaSThabhakta aMgIkAra karIne vicare to mahAbala aNagAra aSTamabhakta grahaNa karIne vicare. e pramANe A kAraNonuM ekavAra athavA vAraMvAra sevana karavAthI tIrthaMkaranAmagotra kamanuM paNa upArjana temaNe kareluM. 7i7-79] arihaMta siddha pravacana zrutajJAna, guru-dhamopadezaka sthavira sAdhu bahu zrata tapasvI, A sAte prati vatsalatA dhAraNa karavI guNotkIrtana karavuM vAraMvAra jJAnano upayoga karavo. darzana-samyakatva ane jJAnAdikano vinaya karavo. Avazyaka karavA, uttaraguNo ane mULaguNonuM niraticAra pAlana karavuM. kSaNalava pramANa kALamAM paNa saMvega, bhAvanA temaja dhyAnanuM sevana karavuM tapa karavo. tyAga vaiyAvacca karavI. samAdhi upajAvavI. navuM navuM jJAna grahaNa karavuM. zrutanI bhakti karavI ane pravacananI prabhAvanA karavI, A 20 kAraNothI jIva tIrthakaratvanI prApti kare che. [80) tyAra pachI mahAbala Adi sAte aNagAra eka mAsanI pahelI bhikSa, pratimA aMgIkAra karIne vicare che. yAvatu bAramI eka rAtrinI bhikSu pratimA aMgIkAra Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-8 karIne vicAre che. tyAra pachI te mahAbala Adi sAte aNagAra kSullaka niSkrIDita nAmaka tapa karma aMgIkAra karIne vicare che. te tapa A pramANe karAya che- sarva prathama eka upavAsa kare, upavAsa karIne sarvakAmaguNita pAraNA kare; pAraNA karIne be upavAsa kare, pachI eka upavAsa kare, karIne traNa upavAsa kare, karIne be upavAsa kare, karIne cAra upavAsa kare karIne traNa upavAsa kare. karIne pAMca upavAsa kare, karIne cAra upavAsa kare, karIne cha upavAsa kare, karIne pAMca upavAsa kare, karIne sAta kare, karIne pAMca upavAsa kare, karIne A ATha upavAsa kare, karIne sAta upavAsa kare, karIne nava upavAsa kare, karIne ATha upavAsa kare karIne nava upavAsa kare, karIne sAta upavAsa kare, karIne ATha upavAsa kare, karIne cha upavAsa kare, karIne sAta upavAsa kare, karIne pAMca upavAsa kare, karIne cha upavAsa kare, karIne cAra upavAsa kare, karIne pAMca upavAsa kare, karIne traNa upavAsa kare, karIne cAra upavAsa kare, karIne be upavAsa kare, karIne traNa upavAsa kare, karIne eka upavAsa kare, karIne be upavAsa kare, karIne eka upavAsa kare sarva jagyAe pAraNAnA divase sarva kAmaguNita pAraNA karIne upavAsa pUrNa karavo ema samajavuM. A pramANe phullaka siMhaniSkrIDita tapanI pahelI paripATI cha mAsa ane sAta ahorAtramAM sUtranuMsAra pAvatu Arodhita thAya che. tyAra pachI bIjI paripATImAM eka upavAsa kare che, ItyAdi badhu pahelAnI samAna samajavuM. vizeSatA e che ke temAM vikRti rahita pAraNA kare che A pramANe trIjI paripATI paNa samajavI vizeSatA e che ke alepakRtathI pAraNA kare che. cothI paripATImAM paNa temaja samajavuM joIe. temAM AyabIlathI pAraNA thAya che. tyAra pachI te mahAbala Adi sAte aNagAra kSullaka siMha niSkrIDita tapanI be varSa ane aThyAvIsa ahorAtrImAM sUtranA kathanAnusAra yAvat tIrthakaranI AjJAthI ArAdhanA karIne jyAM sthavira bhagavAna hatA, tyAM AvyA. AvI ne teone vaMdanA karI, namaskAra karyo. bhagavan! ame mahatuM siMhaniSThIDita nAmano tapakarma karavA IcchIe chIe te tapa kSullaka siMhaniSkrIDita tapanA samAna ja jANavo joIe. vizeSatA te che ke temAM cotrIsa bhakta sudhI pahoMcI pAchA pharAya che. eka paripATI eka varSa, cha mAsa, aDhAra ahorAtrImAM samApta thAya che. saMpUrNa mahAsiMhaniSkrIDita. tapa cha varSa, be mAsa ane bAra ahorAtrImAM samApta thAya che. tyAra pachI te mahAbala pramukha sAte aNagAra mahAsihaniSkrIDita tapakarmano sutrAnusAra yAvatuM ArAdhana karIne jyAM sthavira bhagavAn hatA, tyAM Ave che. AvIne sthavira bhagavAnane vaMdana namaskAra karIne ghaNAM ja upavAsa belA Adi karatAM vicare che. tyAra pachI te mahAbala prabhUti aNagAra te pradhAna tapanA kAraNe zuSka hIna tathA rukSa thaI gayA, jema bhagavatI sUtramAM kahela kuMdaka muni-vizeSatA e che ke kuMdaka munie bhagavAna mahAvIra pAsethI AjJA prApta karela hatI, paraMtu A sAta munioe sthavira bhagavAna pAsethI AjJA lIdhI. AjJA laIne cAra nAmaka parvata para ArUDha thayA. ArUDha thaIne yAvatu be mAMsanI saMlekhana karIne ekaso vIsa bhaktanA anazana karIne, corAsI lAkha varSa sudhI saMyama pALIne corAsI lAkha pUrvanuM kula AyuSya bhogavIne jayaMta nAmaka trIjA anuttara vimAnamAM devapAyathI utpanna thayA. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAyAdhama kahAo1881 [8te jayaMta vimAnamAM keTalAka devonI batrIsa sAgaropamanI sthiti kahela che. teomAMthI mahAbalane choDIne bIjA cha devonI kaMIka nyUna batrIsa sAgaropamanI sthiti ane mahAbalanI pUrI batrIsAgaropamanI sthiti kahela che. tyAra pachI mahAbala sivAya cha e devo jayaMta devalokathI, deva saMbaMdhI AyuSya pUrNa karIne devaloka mAM rahevA saMbaMdhI sthitino kSaya thavAthI ane deva saMbaMdhI bhavano kSaya thavAthI, attara rahita, zarIrano tyAga karIne A jambudvIpamAM bhArata varSamAM vizuddha mAtApitAnA vAzavALA rAjakuLomAM alaga alaga kumAranA rUpamAM utpanna thayA. te A pramANe pahelo mitra pratibuddhi IkvAku dezano rAjA thayo. caMdracchAya aMga dezano rAjA thayo, jenI rAjadhAnI caMpA hatI. trIje mitra zaMkha kazI dezano rAjA thayo, jenI rAjadhAnI vANArasI nagarI hatI. cotho rUkamI kuNAla dezano rAjA thayo, jenI nagarI zrAvastI hatI. pAMcamo adInazatra kurukSetrano rAjA thayo, jenI rAjadhAnI hastInApura hatI. chaThTho jitazatru paMcAla dezano rAjA thayo, jenI rAjadhAnI kaoNpilyapura hatI. tyAra pachI te mahAbala deva-traNa jJAnathI yukta thaIne, jyAre samasta graha ucca sthAnamAM rahelA hatA, dareka dizAo saumya vitimira ane vizuddha hatI, pakSionA zabda Adi zakuna vijayakAraka hatA, vAyu dakSiNa tarapha cAlI rahyo hato ane anukULa arthAt zIta maMda ane sugaMdha rUpa thaIne pRthvI para prasAra karI rahyo hato. pRthvI para dhAnya niSpana thai gayuM hatuM ane A kAraNe loko atyaMta harSa yukta thaIne krIDA karI rahyA hatA, evA samayamAM, ardha rAtrinA avasara para, azvinI nakSatrano caMdramAnI sAthe yoga thavA para, hemanta RtunA cothA mAsa, AThamA pakSamAM athatuM phAlgana mAsanA zulka pakSamAM, cothanI tithinA pAchalA bhAge rAtri bhAgamAM, batrIsa sAgaropamanI sthitivALA kSatta nAmaka vimAnathI, anantara, zarIra tyAga karIne, A jambudvIpa nAmanA dvIpanA. bharata kSetramAM, mithilA nAmanI rAjadhAnImAM, kuMbharAjAnI prabhAvatI devInI kukSIe, devagati saMbaMdhI AhArano tyAga karIne vaikriya zarIrano tyAga karIne temaja devabhavano tyAga karIne, garbhanA rUpamAM utpanna thayA. te rAtrimAM prabhAvatI devI tevA prakAranA pahelA kahelA vAsabhAvanamAM pUrvavarNita. zavyA para yAvatu ardharAtrinA samaye, jyAre te ekadama na sutI hatI ke na jAgatI hatI. vAraMvAra uMghatI hatI tyAre te A prakAranA pradhAna, kalyANa rUpa, ziva dhanya, mAMgalika ane sazrIka cauda mahAsvapna joIne jAgI. gaja vRSabha siMha abhiSeka puSpamALA caMdramAM sUrya dhvajA kuMbha paDA sarovara kSIra sAgara vimAna ratnarAzi nidhUma agni A 14 svapna joyA pachI prabhAvatI rANI jyAM rAja kumbha hatAM, tyAM AvI. AvIne patine svapnano vRttAnta kahyo. kummarAjAe svapna pAThakone bolAvIne svapnanA phaLa pUchayA. thAvatu prabhAvatI devI harSita temaja saMtuSTa thaIne vicAravA lAgI. tyAra pachI prabhAvatI devIne traNa mAsa barAbara pUrNa thayA tyAre A pramANeno dohada utpanna thayo te mAtAo dhanya che ke je jaLa ane sthalamAM utpanna thayela, dedIpya mAna, aneka pacaraMgI puSpothI AcchAdita zayyA para sukhapUrvaka beThelI ane sukhapUrvaka sutelI vicare che. tathA pATalA, mAlatI, cammA, azoka, punAganA phUlo, maravAnA pAna, damanakanA phulo, nirdoSa zatapa trikAnA phulo temaja kauraMTanA uttama patrothI guMthela, parama Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 zrutaskaMdha-1, adhyayana-8 sukhadAyaka sparzavALA, jovAmAM suMdara tathA atyaMta saurabha choDanAra zrIdAmakAnDanA samUhane suMghatI thakI potAno dehada pUrNa kare che. tyAra pachI te prabhAvatI devIne AvA prakArano dohada utpanna thayelo jANIne pAse rahela vANavyaMtara devoe zIghaja jala ane thalamAM utpanna thayela yAvatuM pAMca varNavALA puSpa kumbho ane bhAronA pramANamAM kuMbha rAjAnA bhavanamAM lAvIne rAkhI dIdhA. te sivAya sukhaprada temaja sugaMdha phelAvatA thakA e zrIdAmakAnDa paNa lAvIne rAkhI dIdho. tyAra pachI prabhAvatI devIe jala ane sthalamAM utpanna yAvatuM phUlonI mALAthI potAno dohada pUrNa karyo. tyAre prabhAvatI devI prazastadohadavALI thaIne vicAravA lAgI. tyAra pachI prabhAvatI devIe nava mAsa ane sADA sAta divasa pUrNa thavA para, hemantanA prathama mAMsamAM, bIjA pakSamAM arthAt mArgazIrSa mAsanA zukala pakSamAM, ekAdazInA divase, madhyarAtrimAM azvinI nakSatra no caMdramAnI sAthe yoga thavApara, dareka grahonA uccasthAna para sthita thayA para, jyAre dezanA dareka loko pramudita thaIne krIDA karI rahyA hatA evA samaye, Arogya pUrvaka ogaNIsamA tIrthakarane janma dIdho. [8] te kALa ane te samayamAM adholokamAM rahenArI mahattarIkA dizAkumArI kAo AvI, ItyAdI janmanuM varNana jambudvIpaprajJaptimAM Avela che, te ahIM samajI levuM joIe, vizeSatA e che ke mithilA nagarImAM, kumbha rAjAnA bhavanamAM, prabhAvatI devInuM nAma kahevuM joIe. yAvatu devoe janmAbhiSeka karIne naMdIzvara dvIpamAM jaIne mahotsava karyo. tyAra pachI kumbha rAjAe temaja ghaNA bhavana patio, vANavyaMtaro, jyotiSyo eva vaimAnika devoe tIrthaMkarano janmAbhiSeka karyo. pachI jAtakarma Adi saMskAra karyo, vAvanuM nAmakaraNa karyuM ke amArI A putrI mAtAnA garbhamAM AvI hatI tyAre mAlyanI zayyAmAM yuvAno dohada utpanna thayo hato ane te pUrNa thayo hato, tethI tenuM nAma "mallI' hoya ema kahIne tene mallI" nAma rAkhyuM. jema bhagavatI sUtramAM mahAbala nAma rAkhavAnuM varNana che, temaja ahIM jANavuM. [83-84 devalokathI Tyuta thayelI te bhagavatI mallI vRddhine prApta thaIne anupama zobhAvALI thaI, dAsI dAsothI parivRtta thaI ane pIThamadathI gherAyelI rahevA lAgI. tenA mastakanA keza kALA hatA, nayana sundara hatA, hoTha bimbaphala samAna lAla hatA, dAMtonI katAra hatI ane zarIra zreSTha kamaLanA garbhanI samAna gaura hatuM. tenA zvAsozvAsa vikasita kamaLanA samAna gaMdhavALA hatA [85] tyAra pachI videharAjAnI te zreSTha kanyA bAlyAvasthAthI mukta thaI yAvatuM rUpa-yauvana lAvaNyathI atIva atIva utkRSTa ane utkRSTa zarIravALI thaI. tatpazcAtu videharAjanI. te uttama kanyA mallI kaMIka nyunamaso varSanI thaI, tyAre te cha rAjAone potAnA vipula avadhijJAnathI jotI rahevA lAgI. tyAra pachI videharAjanI uttama kanyA malIe kauTumbIka puruSone bolAvyA. bolAvIne kahyuM "devAnupriyo ! jAo ane azokavATikAmAM eka moTuM mohanagRha banAvo, je aneka seMkaDo khaMbhothI banAvelo. hoya, te mohanagRhanA ekadama madhyabhAgamAM cha garbhagRha banAvo. te cha garbha gRhonI vacamAM eka jAlagRha banAvo. te jAlagRhanI madhyamAM eka maNimaya pIThikA banAvo te sAMbhaLI kauTumbika puruSoe te pramANe banAvIne AjJA pAchI ApI. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhAma kahAo-1885 tyAra pachI te mallI kumArIe maNipIThikA upara potAnA jevI. potAnA jevI tvacAvALI, potAnA jeTalI umaravALI, samAna lAvaNya, yauvana ane guNothI yukta eka suvarNanI pratimAnuM nirmANa karAvyuM. te pratimAnA mastaka para chidra hato ane tenApara kamaLanuM DhAMkaNa hatuM. A pramANenI pratimA banAvarAvIne je vipulaazana, pAna, khAdya ane svAdya je te khAtI hatI te manojJa azanAdino pratidina eka-eka piDa laIne te suvarNamaya, mastakamAM chedavALI vAvatu pratimAmAM mastakamAMthI nAMkhatI rahI. tethI temAM evI durgadha utpanna thatI hatI ke jema sarpanA mRtakalevaranI hoya, yAvatu tenAthI paNa adhika aniSTa ane amanojJa hoya. [8] te kALa ane te samayamAM kauzala nAmano deza hato. temAM sAketa nAmanuM nagara hatuM. te nagaranA uttarapUrva dizAmAM eka nAgagRha hatuM. te pradhAna hatuM, satya hatuM tenI sevA saphala thatI hatI ane te devAdhiSThita hatuM. te sAketa nagaramAM pratibuddhi nAmaka ikvAku vaMzano rAjA nivAsa karato hato. padmAvatI tenI paTarANI hatI. subuddhi nAmaka amAtya hato, je sAma, sAma, bheda ane deDa nItiomAM kuzaLa hato yAvat rAjyadhurAnI ciMtA karanAra hato. koI samaye padmAvatI devIne nAgapUjAno utsava Avyo. te padmAvatI devI nAga pUjAno utsava Avelo jANIne pratibuddhi rAjAnI pAse gai. pAse jaIne baMne hAtha joDIne A pramANe bolI-"svAminuM! kAle mAre nAgapUjA karavI che. tethI ApanI anumati meLavIne nAgapUjA karavA mATe javA icchuM chuM. svAminuM! Apa paNa mArI nAgapUjAmAM padhAro. evI mArI IcchA che. tyAre pratibuddhi rAjAe padmAvatI devInI te vAta svIkAra karI. tyAra pachI padmAvatI devI pratibuddhi rAjAnI anumati meLavIne hRSTatuSTa thaI. teNe kauTumbika puruSone bolAvyA ane kahyuM devAnupriyo ! kAle mArI nAga pUjA thaze. to tame mAlAkArone bolAvo ane tene A prakAre kaho "A pramANe nizcayathI padmAvatI devInI kAle nAgapUjA thaze. tethI devAnupriyo ! tame jala ane sthalamAM utpanna thayela pAMca raMganA phula nAgapUjAmAM laI jAo ane eka zrIdAmakA banAvIne lAvo. tyAra pachI jala ane sthalamAM utpanna thanAra pAMca varNonA phulothI vividha racanA karIne tene sajAvo. te racanAmAM haMsa, mRga, mayUra, kroMca, sArasa, cakravAka, madanazAlaane koTalanA samUhathI yukta tathA IhAmRga, vRSabha, turaga, AdinI racanAvALA citro banAvIne mahA mUlyavAna, mahAne janone yogya ane eka vizALa puSpamaMDapa banAvo. te puSpa maMDapanA madhyabhAgamAM ekamahAna ane gaMdhanA samUhane choDa nAra zrIdAmakAnDa ulloca para laTakAvo. laTakAvIne padmAvatI devInI rAha jotA raho tyAra pachI padmAvatI devIe bIjA divase prAtaHkAla sUryodaya thavA para kauTumbika puruSone bolAvIne kahyuM -devAnupriyo ! zIdhra ja sAketanagaramAM aMdara ane bahAra pANI chAMTo, sAI karo ane lipAI karo.' yAvat te kauTumbika puruSoe te pramANe kArya karIne AjJA pAchA ApI. tyAra pachI padmAvatI devIe kauTumbika puruSone bIjIvAra bolAviIne A pramANe kahyuM- devAnupriyo ! zIghratAthI laghukaraNathI yukta yAvatu rathane joDIne upasthita karo tyAre teo paNa te pramANe ratha upasthita kare che. tyAra pachI padmAvatI devI aMtaHpuranI aMdara snAna karIne vAvatu dhArmika yAna para ArUDha thaI. tyAra pachI padmAvatI devI potAnA parivArathI parivRta thaIne sAketa nagarInI Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdhana, adhyayana-8 vaccamAM thaIne nIkaLI nIkaLIne jyAM pUSkariNI hatI, tyAM AvI.AvIne puSkariNImAM praveza karyo. praveza karIne snAna karyuM. yAvatuM atyaMta pavitra thaIne bhInI sADI paherIne tyAM je kamala Adi hatA temane yAvatuM grahaNa karyA. grahaNa karIne jyAM nAgagRha hatuM, tyAM javAno mATe vicAra karyo. tyAra pachI padmAvatI devInI ghaNIja dAsa-dAsIo phUlonI chAbaDI laIne tathAM dhUpanI kuDachiyAM hAthamAM laIne pAchaLa cAlavA lAgI. tyAra pachI padmAvatI devI sarva RddhinI sAthe jyAM nAgagRha hatuM, tyAM AvI. AvIne nAgagRhamAM praveza karyo. praviSTa thaIne romahastaka laIne pratimAne pUjI yAvatuM dhUpa kayo. dhUpa karIne pratibuddhi rAjAnI pratIkSA karavA lAgI. tyAra pachI pratibuddhi rAja snAna karIne zreSTha hAthInA skaMdha para AsIna thayA. koraMTanAM phUlo, sahita anya puSponI mALAo jemAM lapeTIhatI,evuM chatra teNe mastakaparadhAraNa karelahatuM.yAvatuuttama zveta cAmara DhoLa vAmAM AvatA hatA. tenI AgaLa AgaLa vizALa ghoDA, hAthI, ratha ane dila yoddhA- Ama caturaMgI senA cAlI. subhaTono samUha cAlyo te jyAM nAgagRha hatuM tyAM Avyo. AvIne hAthInA skaMdha parathI nIce utaryo. utarIne pratimA para draSTi paDatAM ja tene praNAma karyA. praNAma karIne pUpamaMDapamAM praveza karyo. praveza karIne tyAM eka mahAnazrIdAmakAnDa joyuM. tyAra pachI pratibuddhi rAjA te zrIdAmakAMDane ghaNA samaya sudhI joto rahyo. joIne tezrIdAmakAnDanA viSayamAM tene Azcarya utpanna thayuM. teNe subuddhiamAtyane A pramANe kahyuM- he devAnupriyo ! tame mArA daulya kArya mATe ghaNA grAmo, Akaro, nagaro yAvatu sannivezamAM ghUmo cho, ane ghaNAM rAjAo izvaro AdinA gRhamAM praveza karo cho. to zuM tame AvuM suMdara zrIdAmakAnDa pahelAM kyAMya joyuM che jevuM padmAvatI devInuM A zrIdAmakAMDa che? tyAre subuddhi amAtye pratibuddhi rAjAne kahyuM- he svAminuM! meM ekavAra koI samaye ApanA daoNtyakArya mATe mithilA rAjadhAnImAM gayo hato. tyAM meM kemarAjAnI putrI ane prabhAvatI devInI AtmA videhanI uttama rAjakumArI mallInA saMvatsara pratilekhana utsavanA samaye divya zrIdAmakAMDa joyo hato. te zrIdAmakAMDanI sAme paDyA vatI devInuM A zrIdAmakAMDa lAkhamAM aMza paNa nathI lAgato. tyAra pachI pratibuddhi rAjA e subuddhi maMtrIne A pramANe kahyuM- he devAnupriye ! videhanI zreSTha rAjakumArI mallI kevI che, tyAre subuddhi maMtrIe ikvAkurAjA pratibuddhine kahyuM- svAminuM! videhanI zreSTha rAjakumArI mallI supratiSThita ane kAcabAnI samAna unnata ane suMdara caraNa vALI che. ItyAdi varNana jambudvIpaprajJapti AdinA samAna jANI levuM joIe. tyAra pachI pratibuddhi rAjAe subuddhi amAtyanI pAsethI A artha sAMbhaLIne ane dayamAM dhAraNa karIne ane zrIMdAmakAnDanI vAtathI harSita thaIne dUtane bolAvyo. bolAvI A pramANe kahyuM- he devAnupriya ! tame mithilA rAjadhAnI jAo tyAM kuMbha rAjA nI putrI prabhAvatI devInI AtmA ane videhanI pradhAna rAjakumArI mallInI mArI patnInA rUpamAM mAMgaNI karo pachI bhale tenA mATe AkhuM rAjya zulkamAM devuM paDe. tyAra pachI te dUte pratibuddhi rAjAnA A pramANe kahevA para harSita ane saMtuSTa thaIne tenI AjJA aMgIkAra karI. mithilA rAjadhAnI javAno vicAra karyo. [87] te kALa ane te samayamAM aMga nAmaka janapada hatuM. temAM caMpAnAmaka nagarI hatI. te caMpAnagarImAM caMdrachAya nAmaka aMgarAja aMgadezanA rAjA hatA. te caMpA Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 nAadhama kahAo 1887 nagarImAM annaka prabhUti ghaNA sAMyAtrika nauvANika rahetA hatA. te vaNiko ddhi, saMpanna hatA ane koIthI parAbhava pAmanAra na hatA. temAM ahaMnnaka zramaNopAsaka paNa hato te jIva ajIva Adi tattvono jJAtA hato. tyAra pachI ahaMnnaka Adi sAMyAtrika naurANika koI samaye eka vAra eka sthAna para ekaThA thayA, tyAre temAM ApasamAM A pramANe kathA saMlApa thayo. "ApaNe gaNi madhArima meya ane paricche A cAra prakAranuM kariyANuM laine jahAja dvArA lavaNasamudramAM praveza karavo yogya che. A pramANe vicAra karIne teoe parasparamAM A vAta aMgIkAra karI. aMgIkAra karIne gaNima, dharima, meya ane paricchedya kariyANuM grahaNa karyuM. grahaNa karIne chakaDA-chakaDI taiyAra karyo. bharIne zubha tithi karaNa, nakSatra, ane muhUrtamAM azana, pAna, khAdima ane svAdima banAvyA. banAvIne bhojananA samaye mitro ane jJAti janone jamADyA, vAvatu temanI anumati lIdhI. anumati laIne gADI-gADA joDyA. joDIne campAnagarInI vaccovaca thaIne nIkaLyA. nIkaLIne jyAM gaMbhIra nAmaka potapaTTana hato, tyAM AvyA. gaMbhIra nAmaka pota paTTanamAM AvIne teoe gADI-gADA choDI dIdho. choDIne jahAja sajjita karyA. cAra prakAranA bhAMDa bharyA. bharIne temAM cAvala cokhA, loTa, tela, ghI, gorasa pANI, pANInA vAsaNa, auSadha,bheSaja, ghAsa, lAkaDI, vastra, zastra ane te sivAyanI jahAja mA rAkhavA yogya vastuone jahAjamAM bharI. bharIne prazasta tithi, karaNa, nakSatra, ane muhUrtamAM vipula, asana, pAna, khAdima ane svAdima taiyAra karAvyA. mitro temaja jJAtijano Adine jamADIne teonI anumatinI lIdhI. naukAnA sthAne AvyA. tyAra pachI te ahaMnnaka Adi yAvatu naukA vaNI konA parijana yAvatu te prakAranA manohara vacanothI abhinaMdana karatA thakA ane temanI prazaMsA karatA thakA A prakAre bolyA : he Arya pitAmaha ! he tAta ! he bhrAtA ! he mAmA ! bhAgineya ! Apa A bhagavAna samudra dvArA punaH punaH rakSaNa karAtA ciraMjIvI thAo. ApanuM maMgala thAya. ame Apane arthano lAbha karIne, ISTa kArya karIne nirdoSa ghara para AvelA zIdhra joIe" A pramANe kahIne nirvikAra snehamaya, dIrgha, satRSNA ane azruplAvita draSTithI jotA. jotA te loko thoDA samaya sudhI tyAM ubhA rahyA. tyAra pachI naukAmAM puSpabali kArya samApta thavA para, sarasa raktacaMdanathI pAMce AMgaLI yonA thApAM lagAvavA para, dhUpa karyo pachI, samudranA vAyunI pUjA thaI javA para, balaya vAha yathAsthAna saMbhALIne, zveta. patAkA upara pharakAvI devA para, vAdyonI madhura dhvani thavA para, vijaya kAraka badhA zakunA thavA para yAtrA mATe rAjAno Adeza patra prApta thaI javA para, mahAna ane utkRSTa sihanAda yAvatuM dhvanithI, atyaMta kSubdha thayela mahAsamudranI garjanAnI samAna pRthvIne zabda maya karatA thakA yAvatu te vaNika eka taraphathI naukA para caDhyo. tyAra pachI vaMdI ane A pramANe kahyuM - he vyApArIo ! tamane badhAne arthanI siddhi thAya ! tamane kalyANa prApta thayela che. tamAruM samasta pApa naSTa thayuM che. A samaya puSya nakSatra caMdramAMthI yukta che ane vijaya nAmaka mUhUrta che, tethI A deza ane kALa yAtrAne mATe uttama che. tyAra pachI vaMdI. jananA dvArA A pramANe vAkya kahevA para hatuSTa thayA. kukSidhAra karNadhAra te sAMyA trika naukAvaNika pota potAnA kAryamAM lAgI gayA. pachI bhAMDothI paripUrNa madhya bhAga vALI ane maMgalathI paripUrNa agrabhAgavALI te naukAne baMdhanothI mukta karI. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yutaskaMdha-1, adhyayana-8 tyAra pachI te naukA baMdhanothI mukta thai ane pavananA baLathI prerita thaI. tenA para sapheda kapaDAno pAla caDhela hato tethI evuM lAgatuM hatuM ke jANe pAMkha phelAvelI koI giruDayuvatI hoya ! vahetA gaMgAnA jaLanA tIvra pravAhanA vegathI kSubdha thatI thatI hajAro moTA taraMgo ane nAnA taraMgonA samUhane ullaMghana karatI thakI te keTalAka ahorAtramAM livaNa samudramAM aneka so yojana dUra cAlI gaI. tyAra pachI aneka so yojana lavaNa samudramAM pahoMcela te ahaMnnaka Adi sAMyAtrika naukAvaNikone ghaNAja seMkaDo utpAta, prAdubhUta thayA. utpAta A pramANe hato- akAlamAM garjanA thavA lAgI. akAlamAM vijaLI camakavA lAgI, akAlamAM gaMbhIra gaDagaDATa thavA lAgyo, vAraMvAra AkAzamAM devatA nRtya karavA lAgyA. tyAra pachI ahaMnnaka sivAya bIjA sayAtrika naukA vaNikoe eka moTA tAla pizAcane joyo. tenI jAMgha tADa vRkSanI samAna lAMbI hatI ane bAhuo AkAza sudhI pahoMcela khUba lAMbI hatI. tenuM mastaka phUTela hatuM, bhramaronA samUha, uttama aDadano Dhagalo ane bheMsanI samAna kALo hato jalathI paripUrNa meghonA samAna zyAma hato. tenA nakha chAjalI samAna hatA. tenI jIbha haLanI phAla samAna hatI tenA hoTha lAMbA hatA. tenuM mukha sapheda, goLa, pRthaka-pRthaka tIkhI, sthira, moTI ane vAMkI dADhothI vyApta hatuM. tenI be jihuvAonA agra bhAga myAna vinAnI dhAradAra talavAra-yugalanA samAna hatA, pAtalA hatA, capala hatA, temAMthI niraMtara lALa TapakI rahI hatI. te rasa-lolupa hatA. caMcala hatA; lapalapAI rahyA hatA ane mukhathI bahAra nIkaLyA hatA. mukha phADela hovAthI tenuM lAla lAla tALavuM khUluM dekhAtuM hatuM ane te moTuM vikRta bIbhatsa ane lALa jharAvanAra hatuM. tenA mukhamAMthI agninI jvAlAo nIkaLI rahI hatI. tethI te evo dekhAto hato. jemAM hiMgaLathI vyApta aMjanagirinI guphA rUpa bila hoya. saMkocAyela moDa samAna tenA gAla saMkocAyelA hatA. athavA tenI indriyo, zarIranI cAmaDI, hoTha ane gAla badhA karacalI vALA hatA. tenuM nAka nAnuM hatuM capaTuM hatuM vAMku hatuM ane bhagna hatuM tenA baMne nAsikA puTothI krodhanA kAraNe nIkaLato zvAsavAya atyaMta niSphara ane karkaza hato. tenuM mukha manuSya AdinA ghAtane mATe racita hovAthI bhISaNa dekhAtuM hatuM. tenA banne kAna capala ane lAMbA hatA, zakhulI temanI uMcA mukhavALI hatI. tenA para lAMbA lAMbA ane vikRta bAla hatA. ane te kAna netranI pAsenA hADakA sudhIne aDatI. hatA. tenA netro pILA ane camakadAra hatA. tenA lalATa para bhrakuTi caDhI hatI je vijaLI jevI dekhAtI hatI. temanI dhvajAnI cAre tarapha manuSyonA muMDonI mALA lapeTI hatI. vicitra prakAranA gonasa jAtinA sapanuM temaNe bakhtara banAvI rAkhela hatuM. teNe Amatema pharatA phaMphADA mAratA sapa, vijhio goho, uMdaro, noLIyA ane kAkIDAnI vicitra prakAranI uttarAsaga jevI mALA paherI hatI. bhayAnaka pheNAvALA ane dhama dhamatA be kALA sapanA lAMbA laTakatA kuMDala kAnamAM dhAraNa karyA hatA. potAnA baMne kaMdho para bilADI ane ziyALa rAkhela hatA. potAnA mastaka para dedIpyamAna ane ghU ghU dhvani karanAra ghuvaDono mugaTa banAvyo hato. te ghaMTAnA zabdanA kAraNe bhayaMkara ane bhayAnaka pratIta thato hato. kArajanonA dayane daLanAra hato. te dedIpyamAna aTTahAsya karI. rahyo hato. tenuM zarIra cahna, rakta, meda, mAMsa ane maLathI malina ane lipta hatuM. te Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8s nAyAdhama ThAo-1887 prANIone trAsa utpanna karato hato. tenI chAtI pahoLI hatI. teNe zreSTha vyAghanuM evuM citra vicitra cAmaDuM paherI rAkhela hatuM, jemAM nakha, roma, mukha, netra ne kAna Adi avayava paripUrNa ane sApha dekhAtA hatA. teNe uMcA karelA baMne hAtho upara rasa ane rudhirathI lipta hAthInuM cAmaDuM phelAveluM hatuM. te pizAca naukApara beThelA lokonI atyaMta kaThora, snehahIna, aniSTa, trAsa utpanna karanAra, svarUpathI ja azubha, apriya tathA akAnta svaravALI vANIthI tarjanA karI rahyo hato. evo bhayAnaka pizAca te lokone dekhAyo. te lokoe tAla pizAcanA rUpane naukAnI tarapha Avato joyo. joIne teo DarI gayA, atyaMta bhayabhIta thayA, eka bIjAnA zarIrane coTI gayA ane ghaNA IndronI, skaMdonI tathA rUdra, ziva, vaizramaNa ane nAgadevanI bhUtonI, yakSonI durgAnI tathA koDha kriyA devInI ghaNI ghaNI seMkaDo mAnatA mAnavA lAgyA. te samaye ahaMnnaka zramaNo pAsake te divya pizAca rUpane Avato joyo. tene joIne te jarA paNa bhayabhIta na thayo, trAsane prApta na thayo, calAyamAna na thayo, saMbhrAnta na thayo, vyA kula na thayo, udvigna na thayo. tenA mukhano rAga ane netrano varNa badalAyo nahIM. tenA manamAM dInatA ke khinnatA utpanna na thaI. teNe eka bhAgamAM jaIne vastranA cheDAthI bhUminuM pramArjana karyuM. te sthAna para besI gayo. ane baMne hAtha joDIne A pramANe bolyA - "arihaMta bhagavaMta yAvat siddhine prApta thayela prabhune namaskAra ho ! pachI kahyuM - jo huM A upasargathI mukta thaI jAuM to mane A kAyotsarga pALavo kahyuM ane jo A. upasargathI mukta na thAuM to mane, A pratyAkhyAna kahyuM che A pramANe kahIne teNe sAgArI anazana grahaNa karyo. tyAra pachI te pizAcarUpa tyAM AvyuM, jyAM ahaMnnaka zramaNopAsaka hato. AvIne ahaMnnakane A pramANe kahyuM - are aprArthita vAvatu lajjA, kIrti buddhi lakSmIthI parivajita ! zIlavrata aNuvrata, guNavrata, viramaNa pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsathI calAyamAna thavuM kSobhayukta thavuM khaMDita karavuM, saMpUrNa bhaMga karavo, kalpato nathI. paraMtu jo tuM zIlavrata Adino parityAga nathI karato to huM tArA A potavahanane be AMgaLIo para uThAvI lauM chuM ane sAta ATha talanI uMcAI sudhI AThAzamAM uchALI dauM chuM ane uchALIne tene jaLanI aMdara DubADI dauM chuM, jethI tuM ArtadhyAnanA vazIbhUta thaine asa mAdhine prApta thaine, jIvanathI rahita thaI jaIza. tyAre ahaMnnaka zramaNopAsake te devane manomana A pramANe kahyuM "he devAnupriya! huM ahiMnnaka nAmano zrAvaka chuM ane jaDa cetananA svarUpano jJAtA chuM. nizcayathI mane koI deva yA dAnavanigraMtha pravacanathI calAyamAna karI zake nahi, kSubdha karI zake nahi. tamArI je zraddhA hoya to karaze. A pramANe kahIne ahaMnnaka nirbhaya, aparivartita mukhanA raMga ane netranA vaNavALo. dainya ane mAnasika khedathI rahita, nizcala, niSpada, mauna ane dharmadhyAnamAM lIna banI gayo. tyAra pachI te divya pizAcarUpa ahaMnnaka zramaNopAsakane bIjI vAra trIjIvAra kahevA lAgyA. te divya pizAcarUpe ahaMnnakane dharmadhyAnamAM lIna joyo. joIne teNe adhika kupita thaIne te potA vAhanane be AMgaLIothI grahaNa karIne sAta-ATha maMjIlanI yA tADavRkSanI UMcAI sudhI upara uThAvIne lIdhuM ahaMnaka kiMcitu mAtra calAyamAna na thayo ane dharmadhyAna mAMja lIna rahyo. tyAra pachI te pizAcarUpa jyAre ahaMnnakane nigraMtha pravacanathI * Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muske-1, adhyayana-8 calAyamAna karavAmAM samartha na thayo tyAre te upazAnta thaI gayo, yAvatuM manamAM khedane prApta thayo. pachI teNe te potavAhanane dhIre-dhIre utArIne jalanI upara rAkhyuM. pizA canA divya rUpanuM saMharaNa karyuM ane divya devanA rUpanI vikriyA karI. adhara sthira thaIne ghugharAnI chamachama dhvanithI yukta vastrAbhUSaNa dhAraNa karIne ahaMnnaka zramaNopAsaka ne A pramANe kahyuM - he ahaMnaka ! tane dhanya che. he devAnupriya ! tAruM jIvana saphala che ke jene nigrantha pravacanamAM A pramANenI pratipatti prApta thaI che ane AcaraNamAM lAvavAnA kAraNe samyaka prakArathI sanmukha AvI che. he devAnupriya ! devonA indra ane devonA rAjA zake saudharmakalpamAM, saumasabhAmAM ghaNAM devonI madhyamAM sthita thaine mahAna zabdo thI A pramANe kahyuM - 'niHsaMdeza jaMbUDhIpa nAmanA dvIpamAM, bharata kSetramAM, caMpA nagarImAM ahaMnaka nAmano zramaNopAsaka jIva ajIva Adi tatvono jJAtA che. tene nizcayathI koI deva thA dAnava nigraMtha pravacanathI calAyamAna karavAmAM yAvat samya katvathI yuta. karavAmAM samartha nathI." tyAre he devAnupriya! deveMdra zakanI A vAta para mane zraddhA na thai. te vAta mane gamI nahi. tyAre mane A prakArano vicAra utpanna thayo - huM jAuM ane ahaMnakane dharma priya che ke dharma priya nathI? te draDha dhama che ke draDha dhama nathI? te zIlavrata ane guNavrata AdithI calAyamAna thAya che yAvatu teno parityAga kare che athavA nathI karato ? avadhijJAnano prayoga karyo. meM jANyuM-jANIne IzAna khuNAmAM jaIne vaikriya samudghAta karyo. tyAra pachI utkRSTa yAvatuM zIdhra gatithI jyAM lavaNa samudra hato jyAM devAnupriya tame hatA, tyAM Avyo. AvIne meM upasarga karyo. paraMtu devAnupriya bhaya bhIta na thayA, trAsane prApta na thayA. meM joyuM ke devAnupriyane Rddhi guNa rUpa samRddhi yuti tejasvitA, yaza, zArIrika bala yAvatu parAkrama labdha thayo che. prApta thayo che ane tenuM sArI rIte sevana karela che. to he devAnupriya! huM Apane khamAvuM chuM. Apa kSamA karo. he devAnupriya! punaH punaH huM evuM nahi karuM.' A pramANe kahIne baMne hAtha joDIne deva ahaMnna kanA pagamAM paDI gayo ane A ghaTanAne mATe vAraMvAra kSamAyAcanA karavA lAgyo, kSamA yAcanA karIne ahaMnnakane be kuMDalayugala bheTa karyA. bheTa karIne je dizAthI pragaTa thayo hato te dizAmAM pAcho gayo. [8] tyAra pachI, ahaMke upasarga TaLI gayo, ema jANIne pratimA pALI. tyAra pachI te annaka Adi yAvatu naukAvaNika dakSiNa dizAnA anukULa pavananA kAraNe jyAM gaMbhIra nAmaka potapaTTana hato tyAM AvyA, AvIne te pota naukAne rokIne gADA-gADI taiyAra karyA. taiyAra karIne te gaNima, dharima, meya ane pAricchedya bhAMDane gADA-gADImAM bhaya. jyAM mithilA nagarI hatI tyAM AvyA. AvIne mithilA nagarI nI bahAra uttama udyAnamAM gADA-gADI choDA, choDIne te mithilA nagarImAM javAne mATe te mahAna arthavALA mahAmulyavALA, mahAna janone yogya vipula ane rAjAne yogya bheTa ane kuMDalanI joDI lIdhI. laIne mithilA nagarImAM praveza karyo. praveza karIne jyAM kukSma rAjA hato tyAM Avyo. AvIne baMne hAtha joDIne mastaka para aMjalI karIne yAvatuM te mahAna arthavALI bheTa ane te divya kuMDala yugala rAjAnI pAse laI gayo yAvat rAjAnI sAme rAkhI dIdhA. tyAra pachI kuMbha rAjAe te naukAvaNikonI te bheTa yAvat aMgIkAra Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 nAyAdhammakahAo-1-888 karI. aMgIkAra karIne videhanI uttama rAjakumArI malIne bolAvI. bolAvIne te divya kaMDalayugala videhanI zreSTha rAjakumArI malIne paherAvIne tene vidAya karI. tyAra pachI te kuMbha rAjAe te ahaMnnaka Adi yAvatu vaNikonA vipula azana, pAna AdithI tathA vastra, gaMdha, mALA ane alaMkArathI satkAra karyo. tenuM zulka mApha karI dIdhuM. rAjamArganI , madhyamAM temane utAro Apyo ane pachI vidAya karyo. tyAra pachI te ahaMnnaka Adi sAMyAtrika vaNika, jyAM rAjamArganA madhyamAM AvAsa hato, tyAM AvyA. AvIne bhAMDano vyApAra karavA lAgyA. vyApAra karIne teoe prati bhAMDa lIdhuM. teoe gADA-gADI bharyo. bharIne jyAM gaMbhIra potapaTTana hatuM tyAM AvyA. AvIne potavahana taiyAra karIne temAM badho mAla bharyo. bharIne dakSiNa dizAnA anukULa vAyunA kAraNe jyAM caMpA nagarInuM potasthAna hatuM tyAM AvyA. AvIne potane rokIne gADI-gADI ThIka karyo. cAra prakArano sodo temAM bharyo. bharIne lAvatu moTI bheTa ane divya kuMDalayugala grahaNa karyA. grahaNa karIne jyAM aMgarAja caMdracchAyA hatA, tyAM AvyA. AvIne te moTI bheTa yAvatu rAjAnI sAme rAkhI. tyAra pachI caMdrachAya aMgarAjAe te divya temaja mahAI kuMDalayugala Adino svIkAra karyo. te ahaMnnaka Adine A pramANe kahyuM- he devAnupriyo! Apa ghaNAM grAmo, Akaro AdimAM bhramaNa karo cho tathA vAraMvAra lavaNa samudramAM jahAja dvArA praveza karo cho to Ape koI jagyAe koi paNa Azcarya joyuM che ? tyAre ahaMnnake kahyuM - he svAminuM! ame ahaMnnaka Adi ghaNA sAMyAtrika naukAvaNiko A caMpA nagarImAM nivAsa karIe chIe. ekavAra koI samaye ame yAvatu kuMbha rAjAnI pAse pahoMcyA ane bheTa temanI sAme rAkhI. te samaye kuMbha rAjAe mallI nAmaka videharAnI zreSTha kanyAne te divya kuMDalayugala paherAvyA. paherAvIne tene vidAya karI dIdhI.to he svAminuM ! ame kuMbha rAjAnA bhavanamAM videha rAjAnA zreSTha kanyA mallI Azcarya rUpamAM joyela che. tyAra pachI caMdracchAya rAjAe ahaMnnaka Adino satkAra-sanmAna karyo. satkAra sanmAna karIne vidAya karyo. tyAra pachI caMdracchAye dUtane bolAvIne kahyuM - ItyAdi badhu pahelAnI samAnaja kahevuM. [8] te kAla ane te samayamAM kuNAla nAmaka janapada hatuM. te janapadamAM zrAvastI nAmanI nagarI hatI. temAM kuNAla dezanA adhipati rUmi nAmaka rAjA hatA. te rUkti rAjanI putrI ane dhAriNIdevInI kUkhathI janmela subAhu nAmaka kanyA hatI. tenA hAthapaga Adi badhA avayava suMdara hatA. te rUpamAM, yauvanamAM ane lAvaNyamAM utkRSTa zarIra vALI hatI. te subAhu bAlikAno koI samaye cAtumAsika snAnane utsava Avyo. te kuNAlAdhipati rami rAjAe subAhu bAlikA ! cAtumAMsika snAna no utsava Avelo. jANyo. kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne e pramANe kahyuM - he devAnupriya! kAle subAhu bAlikAne cAtumasika snAnano utsava thaze. tethI tame rAjamArganI madhyamAM cokamAMjala ane sthalamAM utpanna thanAra pAMca varSonA phUlo lAo. ane eka zrIdAmA kAMDa laTakAvo tyAra pachI kuNAlAdhipati rukima rAjAe suvarNakAronI zreNIne bolAviI. bolAvIne kahyuM : "he devAnupriyo ! zIghratAthI rAjamArganI madhyamAM, puSpamaMDapamAM vividha prakAranA paMcaraMgI cAvalothI nagaranuM Alekhana karo. tenI ThIka madhya bhAgamAM eka pATa rAkho. tyAra pachI kuNAlAdhipati rukima hAthInA zreSTha skaMdha upara ArUDha , Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-8 thayo. catu raMgI senA, moTA moTA yoddhAo ane aMtaHpuranA parivArathI parivRta thaIne. subAhu kumArIne AgaLa karIne, jyAM rAjamArga hato, jyAM puSpamaMDapa hato tyAM AvyA. AvIne hAthInA skaMdha uparathI nIce utarIne puSpamaMDapamAM praveza karyo. pUrva dizA tarapha mukha karIne uttama siMhAsana upara AsIna thayA. tyAra pachI aMtaHpuranI strIoe subAhu kumArIne te pATa para besADIne sonA cAMdInA kaLazothI tene snAna karAvyuM. snAna karAvIne badhA alaMkArothI vibhUSita karI. pachI pitAnA caraNomAM praNAma karavAne mATe laI gayA. te samaye subAhu kumArI rakimI rAjAnI pAse AvI. AvIne tene pitAnA caraNono sparza karyo. rukima rAjAe subAhu kumArIne potAnI godamAM besADI lIdhI. besADIne subAhu kumArInA rUpa yauvana ane lAvaNya joIne te vismaya pAmyo, vismita thaine teNe varSadharane bolAvyo bolAvIne A pramANe kahyuM- he devAnupriya! tame mArA dautyakAthI ghaNA amo, Akaro, nagaro ane gRhomAM praveza karo cho, to tame kyAMya paNa koI rAjA yA izvarane tyAM pahelAM Avo snAna mahotsava joyo che. tyAra pachI varSadhare rukima rAjAne hAtha joDIne A pramANe kahyuM - he svAmin ! ekavAra huM ApanA dUtanA rUpamAM mithilA gayo hato. meM tyAM kuMbha rAjAnI putrI ane prabhAvatI devInI AtmajA videharAjanI uttama kanyA mallIno snAnama hotsava joyo hato. subAhu kumArIno A mahotsava te snAna mahotsavanA lAkhamAM aMzonA paNa nathI AvI zakato.' varSadhara pAsethI te A vAta sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne kima rAjAe dUtane bolAvyo. zeSa sarva vRttAnta pahelAnI jema samajavuM. 90] te kALa ane te samayamAM kAzI nAmaka janapada hatuM. janapadamAM vANArasI nAmanI nagarI hatI. temAM kAzIrAja zaMkha nAmaka rAjA hatA. koI samaye videharAjanI uttama kanyA mallInAM te divya kuMDalayuganI joDa khulI gaI. tyAre kuMbha rAjAe suvarNa kAronI zreNIne bolAvI ane kahyuM - 'devAnupriyo ! A divya kuMDala yugalanI joDane sAMdhI Apo. tyAra pachI savarNakAronI zreNIo tathAThIka che ghaNA upAyothI te kaMDala yugalane pariNata karatA thakA tenI joDa sAMdhavA prayatno karyo paraMtu tene sAMdhavAmAM samartha na thayA. tyAra pachI te suvarNakArazreNI, kuMbha rAjAnI pAse AvI. AvIne baMne hAtha joDIne ane jaya-vijaya zabdathI vadhAvIne A pramANe kahyuM- "svAminuM! ghaNA upAyo karyo, paraMtu te saMdhine joDavA mATe zaktimAna na thayA, tethI he svAminuM! ame te divya kuMDala yugala samAna bIjA kuMDala yugala banAvI daIe." suvarNakAronuM kathana sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne kumbharAjA kuddha thayo. lalATamAM traNa salavaTa nAkhIne A pramANe bolyA - "tame kevA sonI cho ke A kuMDala yugalanI joDa paNa sAMdhI na zakyA ? Ama kahIne temane deza nivArsananI AjJA ApI. tyAra pachI kuMbha rAjA dvArA deza nikAlanI AjJA pAmelA te suvarNakAro potAnA ghare AvyA. AvIne potAnA bhAMDa, pAtra ane upakaraNa Adi laIne mithilA nagarInI vaccovaca thaIne nIkaLyA. nIkaLIne videha janapadanI madhyamAM thaine jyAM kAzI janapada ane jyAM vANArasI nagarI hatI, tyAM AvyA. tyAM AvIne agra udyAnamAM gADI-gADI choDyA. choDIne mahAnuM arthavALI yAvatu upahAra laIne, vANArasI nagarInI vaccovaca thaIne jyAM kAzIrAja zaMkha hatA, tyAM AvyA. AvIne baMne hAtha joDIne yAvatuM jaya Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 nAyAdhama kahAo - 15890 vijaya zabdothI vadhAvyA. vadhAvIne te upahAra rAjAnI sAme rAkhIne zaMkha rAjAne A pramANe nivedana karyuM.- he svAminuM ! rAjA kuMbhanA dvArA mithilA nagarIthI nikAsitu karela amo ahIM AvyA chIe. he svAminuM ! ame ApanI bhUjAonI chAyAne grahaNa karIne sukhapUrvaka nivAsa karavA icchIe chIe.' tyAre kAzIrAja zaMkhe te suvarNakArone kahyuM- 'devAnupriyo kuMbha rAjAe tamane dezanikAlanI AjJA kema ApI?" tyAre suvarNa kAroe zaMkha rAjAne sarvavAna kahI tyAra pachI zaMkha rAjAe suvarNakArone kahyuM : devAnupriyo ! kuMbha rAjAnI putrI ane prabhAvatInI AtmajA mallI videharAnI zreSTha kanyA kevI che?" tyAre suvarNakAroe zaMkha rAjAne kahyuM- "svAminuM! jevI videharAjanI zreSTha kanyA mallI che tevI deva kanyA ke gaMdharva kanyA paNa na hoya. tyAra pachI zaMkha rAjAe dUtane bolAvyo ItyAdi badho vRttAnta pahelAnI jema jANavo. 91) te kALa ane te samayamAM kuru nAmaka janapada hatuM. temAM hastInApura nAmaka nagara hatuM, adInazatru rAjA hato, yAvatu te sukha pUrvaka vicarato hato. te mithilA nagarImAM kuMbha rAjAno putra ane prabhAvatI devIno Atmaja ane mallI kumArIno anuja malladina kumAra yAvatuM yuvarAja hato. te samaye ekavAra malladina kumAre kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM- "tame jAo ane mArA pramAda vana mAM eka moTI citra sabhAnuM nimaNi karo, je aneka staMbhothI yukta hoya ityAdi tyAra pachI malladina kumAre citrakAronI zreNIne bolAvI. bolAvIne A pramANe kahyuM - devAnuM priyo ! tame loko citra sabhAne hAva, bhAva, vilAsa ane vimbaka yukta citrothI citrita karo. ghare jaIne teoe pIMchI ane raMga lIdho. laine jyAM citrasabhA hatI, tyAM AvyA. AvIne citrasabhAmAM praveza karyo. praveza karIne bhUminA vibhAgonuM vibhAjana karyuM. vibhAjana karIne pota potAnI bhUmine sajjita karI. citrane yogya banAvI. sarjita karIne citra sabhAmAM hAva-bhAva AdithI yukta citra aMkita karavAmAM lAgI gayA. te citrakAromAMthI eka citrakArane evI citrakaLAlabdhi prApta thaI hatI ane vAraMvAra upayogamAM AvI hatI ke je koI dvipada, catuSpada athavA apadanuM eka avayava paNa joI le to te avayavanA AdhAre tenuM AkhuM citra banAvI zake. te samaye ekavAra eka citrakAra dArake yavanikAnI oTamAM rahela mallI kumArInA pagano aMguTho jALI mAMthI joyo. tyAra pachI te citrakAradArakane evo vicAra Avyo. yAvatu tenuM AbehUba thAvat guNayukta suMdara citra banAvavuM ucita che. teNe tevo vicAra karyo vicAra karIne bhUminA paganA aMguThAnuM anusaraNa karIne vAvatu citra banAvyuM. tyAra pachI citrakA ronI te maMDalIe citrabhAsAne yAvatu hAva-bhAva AdithI citrita karI. citrita karIne jyAM malladina kumAra hato, tyAM gaI. tyAra pachI malladina kumAre citrakAronI maMDalI no satkAra sanmAna karyuM.satkAra sanmAna karIne jIvikAne yogya vipula prItidAna ApyuM. ApIne vidAya karyo. tyAra pachI samaye malladina kumAra snAna karIne vastrAbhUSaNa dhAraNa karIne, aMtapura temaja parivAra sahita, dhAyamAtAne sAthe laIne, jyAM citrasabha, hatI, tyAM AvyA. AvIne citrasabhAnI aMdara praveza karyo praveza karIne hAva, bhAva, vilAsa ane vibloka yukta citro jotAM jotAM jyAM videhanI zreSTha rAjakanyA mallInuM tenA anurupa citra hatuM, tyAM AvavAne mATe taiyAra thayA. tyAre malladina kumAre Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-8 videhanI uttama rAjakumArI malInuM, tenuM anurupa citra banAvela joyuM joIne tene A pramANe vicAra utpanna thayo, - "are A to videhanI zreSTha rAjakumArI mallI cho' te vicAra AvatAM ja te lajjita thayo, prIDita thaI gayo. ane vardita thaI gayo. tethI te dhIre dhIre tyAMthI haTI gayo. tyAra pachI haTatA thakA malladinane joIne dhAya mAtAe kahyuM - "he putra ! tame lajjita, vIDita ane vyardita thaine dhIme dhIme kema haTyA? tyAre malladine dhAya mAtAne A pramANe kahyuM- "mAtA ! mArI guru ane devatA samAna moTI bahenanI ke jenAthI mAre lajjita thavuM joie, sAme, citrakAroe banAvela A sabhAmAM praveza karavo zuM yogya che?' tyAre dhAya mAtAe malladina kumArane A pramANe kahyuM - he putra ! nizcayathI te sAkSAt mallI nathI, paraMtu te videhanI uttama kumArI mallI citrakAre tenA anurUpa citrita karI che. tyAre malladina kumAra dhAya mAtAnA te arthane sAMbha LIne ane dayamAM dhAraNa karIne ekadama krodhita thayo ane bolyo - "koNa che te citrakAra ke je motanI IcchA kare che, yAvatu lajjA buddhi AdithI rahita che, jeNe guru ane devatAnI samAna mArI jyeSTha bahenanuM vAvatu citraka banAvela che ? A pramANe kahIne teNe citrakArane vadhanI AjJA ApI dIdhI. tyAra pachI citrakAronI te zreNI A vRttAnta ne sAMbhaLI ane samajIne jyAM malladina kumAra hato, tyAM AvI, AvIne baMne hAtha joDIne yAvatuM mastaka para aMjali karIne kumArane vadhAvyo. vadhAvIne A pramANe kahyuM- svAminuM! nizcayathI te citrakArane A prakAranI citrakAralabdhi labdha thaI, prApta thaI ane abhyAsamAM AvI che tethI he svAmi ! Apa te citrakArane vadhanI AjJA na Apo. he svAminuM! Apa te citrakArane bIjo koI daMDa Apyo. tyAra pachI malladina kumAre te citrakArane saMDAsakano cheda karAvI dIdho ane tene dezanikAlanI AjJA ApI. tyAra pachI malladina dvArA dezani kAlanI AjJA pAmela te citrakAra potAnA bhAMDa, pAtra ane upakaraNa Adi laIne mithi lA nagarIthI nIkaLyo, videhanI zreSTha rAjakumArI mallInA paganA aMgUThAnA anusAra tenuM samagra rUpa citrita karyuM. citrita karIne te citraphalaka potAnI kAMkhamAM dabAvI lIdhuM. pachI mahAna arthavALo vAvatuM upahAra grahaNa karyo. grahaNa karIne hastinApura nagaranI madhyamAM thaIne adInazatru rAjAnI pAse Avyo. AvIne tene baMne hAtha joDIne vadhAvyA. vadhAvIne upahAra tenI sAme mUkyo, pachI citrakAre kahyuM- "svAminuM! mithilA rAjadhAnI mAM kuMbha rAjAnA putra ane prabhAvatI devInA Atmaja malladina kumAre mane dezakAlanI AjJA ApI che. te kAraNe huM ahIM Avyo chuM. he svAminuM ApanI bAhuonI chAyAne parigRhIta karIne yAvatu huM ahIM rahevA IcchuM ." tyAra pachI adInazatru rAjAe citrakAra putrane kahyuM - he devAnupriyA malladina kumAre kayA kAraNe tamane deza nikAlanI AjJA ApI che?" tyAra pachI citrakAra putre adInazatru rAjAne sarvavAta kahI. tyAra pachI adInazatru rAjAe te citrakArane A pramANe kahyuM- devAnupriya ! tame mallI kumArInuM anurUpa citra kevuM banAvyuM hatuM? tyAre citrakAre potAnI kAMkhamAMthI citraphalaka kAryuM. kADhIne adInazatru rAjAnI pAse rAkhyuM rAkhIne kahyuM- he svAminuM! videharAjAnI zreSTha kanyA malIne anurupa A citra meM kaMIka AkAra, bhAva ane prati bimbanA rUpamAM citrita karela che. videharAjanI zreSTha kumArI Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhama kahAo-1-1891 mallInuM AbehUba rUpa to koI devatA athavA dAnava paNa citrita karI na zake. adinazatru rAjAe dUtane bolAvyo. ItyAdi badho vRttAnta pUrvavatu kahevo. ] te kALa ane samayamAM paMcAla nAmaka janapadamAM kAmpityapura nAmanuM nagara hatuM. tyAM jitazatru nAmano rAjA hato. te paMcAla dezano Adhipati hato. te jitazatru rAjAnA aMtaHpuramAM eka hajAra rANIo hatI. mithilA nagarImAM cokakhA nAmanI pasviAjikA rahetI hatI. te cokhA parivrAjikA mithilA nagarImAM ghaNAM rAjA, Izvara yA yuvarAja yAvatuM sArthavAha AdinI sAme dAnadharma zaucadharma ane tIrthasnAnanuM kathana karatI, prajJApanA karatI, prarUpaNa karatI ane upadeza karatI thakI rahetI hatI. ekavAra koI samaye te cokakhA parivAjikA trideDa kaMDikA yAvatuM gerathI raMgelA vastralaIne pabriAjikAonA maThathI nIkaLI. nIkaLIne thoDI-parivrAjA kiothI gherAyelI mithi lA nagarInI rAjadhAnInI madhyamAM thaIne jyAM kuMbha rAjAno bhavana hato,jyAM kanyAono aMtapura hato, jyAM vidahanI uttama kanyA mallI hatI tyAM AvI. AvIne bhUmi para pANI chAMTyuM tenApara DAbha pAtharyo. ane tenA para Asana rAkhIne beThI besIne videhavA rarAjakanyA mallI sAme dAnadharma Adino upadeza devA lAgI. te videhavararAjakanyAe cokhA parivAdhikAne pUchayuM- he cokhkhA tamArA dharmanuM mULa zuM kahela che?" tyAre cokakhA. parivrAjikAne uttara Apyo- devAnupriye huM zaucamulaka dharmano upadeza ApuM chuM. amArA matamAM je koI paNa vastu azucivALI hoya tene pANIthI ane mATIthI zuddha karAya che, yAvatu A dharmanuM pAlana karavAthI ame nirvibe svarge jaIe chIe. tyAra pachI videhararAjakanyA mallIe cokhkhA parivrAjikAne kahyuM-cokhA ! jema koI amuka nAmadhArI puruSa rudhirathI lipta vastrane rudhirathI ja ghove to he cokhkhA! te rudhirathIja dhoyela vastranI kAMI zuddhi thAya che? parivrAjikAe uttara Apyo "nahIM, te artha samartha nathI. mallIe kahyuM - "A pramANe cokabA ! tamArA matamAM prANAtipAtathI yAvatu mithyAdarzanazalyathI koI zuddhi nathI thatI, tyAra pachI videhavararAjakanyA mallI nA A pramANe kahevApara te cokhA pari vAjikAne zaMkA utpanna thaI, kAMkSA thaI ane vicikitsA thaI ane te bhedane prApta thaI te mallIne kaMi paNa uttara devAmAM samartha na thaI zakI tethI mauna rahI gaI. tyAra pachI mallInI ghaNI dAsIo cokakhA parivrAjikAnI hIlanA karavA lAgI, manamAM niMdA karavA lAgI, vacanathI niMdA karavA lAgI. gaha karavA lAgI. keTalIka dAsIo tene krodhita karavA lAgI-ciDAvA lAgI, koI koI mukha macakAvavA lAgI, koI koI upahAsa karavA lAgI, koI AMgaLIothI tarjanA karavA lAgI, koI tADanA karavA lAgI ane koie ardhacandra daine tene bahAra kADhI dIdhI. tyAra pachI videharAjanI uttama kanyA mallInI dAsIo dvArA yAvatuM avahela nA karAyelI te cokabA ekadama krodhita thaI gaI ane krodhathI bhabhUkatI thakI videhavara rAjakanyA mallInA pratiSane prApta thaI. teNe potAnuM Asana upADayuM ane kanyAonA aMtapuramAMthI nIkaLI gaI. tyAMthI nIkaLIne mithilA nagarI mAMthI paNa nIkaLI ane parivrAjikAonI sAthe jyAM paMcAla janapada hatuM ane jyAM kAMpilyapura nagara hatuM, tyAM AvI ane ghaNA rAjAo ane Izvaro AdinI sAme kAvatu potAnA dharmanI prarUpaNA karavA lAgI. jitazatru rAjA ekavAra potAnA aMtaHpura ane parivArathI parivRta thaIne Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-8 yAvatuM beTho hato. tyAra pachI pArivrAjikAothI parivRtta te cokhA jyAM jitazatru rAjA hato, tyAM AvI. AvIne aMdara praveza karIne jaya-vijayanA zabdothI jitazatrune abhinaMdana karI tene vadhAvyo. tyAre jitazatru rAjAe cokhkhA pabriAjikAno satkAra karyo, sanmAna karyuM. Asana mATe nimaMtraNa karyuM tyAre pachI te cokakhA pambriAjikA pANI chaMTIne potAnA Asana para beThI. pachI teNe jitazatru rAjA, rAjya ane aMtapuranA kuzala samAcAra pUkyAM. tyAra pachI cokakhA parivrAjikAe jitazatru rAjAne dAnadharma Adino upadeza Apyo. jitazatru rAjA potAnI rANIvAsanI rANIonA sauMdarya AdimAM vismaya yukta hato tethI teNe coA parivAjikAne pUchyuM - he devAnupriye! tame ghaNA gAmo, Akaro AdimAM yAvatuM paryaTana karo cho ane IzvaronAM gharamAM praveza karo cho to koI paNa rAjA AdinuM AvuM aMtaHpura pahelAM kyAreya joyuM che tyAre cokhkhA pari vAjikAe jitazatru rAjAnI tarapha hasatA hasatA kahyuM- he devAnupriya A pramANe kahetA tame te kUpamaMDUka samAna cho.' kUvAne deDako hato. te deDako te kUvAmAM utpanna thayo hato ane vadhyo hato. teNe bIjo kUvo, taLAva, dUha, sara athavA samudra yo na hato, tethI te mAnato hato ke A ja kUvo che ane Aja samudra che AnA sivAya bIjuM kaMI nathI. tyAra pachI koI samaye te kUvAmAM samudrano deDako ekadama AvI gayo. tyAre kUvAnA deDakAe kahyuM he devAnupriya! tame koNa cho ane kyAMthI ekadama ahIM AvI gayA! tyAre samudranA deDakAe kUvAnA deDakAne kahyuM devAnupriya ! samudrano deDako chuM.' tyAre kUvAnA deDakAe samudranA deDakAno kahyuM- devAnupriya ! te samudra kevaDo moTo che. tyAre samudranA deDakAe kUvAnA deDakAne kahyuM-devAnupriya ! te samudra ghaNo moTo che. tyAre kUvAnA deDakAe potAnA pagathI eka lITI kheMcI ane kahyuM- devAnupriya! zuM ATalo moTo che ! samudranA deDakAe kahyuM- e artha samartha nathI. tyAre kUvAnA deDako pUrva dizAnA kinArAthI uchaLIne dUra gayo ane pachI bolyo - 'devAnupriya ! te samudra zuM ATalo moTo che? samudranA deDakAe kahyuM - "te artha samarthanathI. te pramANe he jitazatra ! bIjA ghaNAM rAjAo temaja Izvaro yAvatu sArthavAha AdinI patnIo, baheno, putrIo athavA putravadhUone tame joyela nathI. e kAraNe samajo cho ke jevuM mAruM aMtapura che tevuM bIjA koInuM nathI. he jitazatru ! mithilA nagarImAM kuMbha rAjAnI putrI ane prabhAvatInI AtmajA mallI nAmanI kumArI rUpa ane yauvanamAM jevI che tevI bIjA koI devakanyA vagere paNa nathI. videharAjanI zreSTha kanyAnA kApelA paganA aMguSThanA lAkhamAM aMza barAbara paNa tamAre A aMtapura nathI. A pramANekahIne te parivrAjikA je dizAthI pragaTa thai hatI te dizAmAM pAchI cAlI gaI. jitazatru rAjAe dUtane bolAvIne pahelAnI samAna ja badhuM kahyuM. [8] A pramANe te jitazatru Adi cha e rAjAonA dUto jyAM mithilA nagarI hatI tyAM javAne mATe ravAnA thaI gayA. mithilA rAjadhAnImAM praveza karyo. praveza karIne kuMbha rAjAnI pAse AvyA. AvIne dareke baMne hAtha joDyA ane potapotAnA rAjAonA vacana nivedana karyA. kuMbha rAjA te dUto pAsethI A vAta sAMbhaLIne ekadama krodhita thayo yAvatu lalATa para traNa karacalI pADIne temane kahyuM- huM tamane videharAjanI utama kanyA mallIne nahI ApuM.' ema kahIne chae dUtone satkAra-sanmAna karyA vinA pAchaLanA Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhamma kahAo- 1H893 dvArathI kADhI mukyA. kuMbha rAjA dvArA asatkArita-asanmAnita ane apadvArathI kaDhA yelA te chae rAjadUto potapotAnA rAjA hatA. tyAM pahoMcyA. pahoMcIne be hAtha joDIne temaja mastaka para aMjali karIne A pramANe kahevA lAgyA. "he svAminuM! ame jitazatru vagere chae rAjAonA dUto eka ja sAthe jyAM mithilA nagarI hatI tyAM pahoMcyA. paraMtu vAva, kuMbha rAjA videhavararAjakanyA mallI Apane nahI Ape' dUtoe pota-potAnA rAjAone A artha vRttAnta nivedita karyo. tyAra pachI te jitazatra vagere chae rAjAo dUto pAsethI A arthane sAMbhaLIne ane samajIne ekadama kopita thayA. teoe eka bIjAnI pAse dUta mokalyA ane A pramANe kahevaDAvyuM- he devAnupriya ! ApaNe chae rAjAonA dUto eka sAthe lAvatu kADhavAmAM AvyA. tethI ApaNe lokoe kuMbha rAjAnI tarapha prayANa karavuM yogya che. A pramANe kahIne teoe eka bIjAnI vAta svIkAra karI. svIkAra karIne snAna karyuM. sansaddha thayA hAthInA skaMdha upara ArUDha thayA. koreTa vRkSanA phUlonI mALAvALa chatra dhAraNa karyuM. zvata cAmara tenA upara DhoLAvA lAgyA. moTA moTA ghoDAo, hAthIo, ratho, ane uttama yoddhAo sahita caturaMgiNI senAthI parivRtta thaIne sarva RddhinI sAthe thAvatuM vAdyonA dhvaninI sAthe pota potAnA nagarothI nIkaLyA.ekaThA thaIne jyAM mithilA nagarI hatI tyAM javAne mATe taiyAra thayA. tyAra pachI kuMbha rAjAe A kathAno artha jANIne potAnA sainika karmacArIne bolAvyA. bolAvIne kahyuM-devAnupriya ! zIgha ghoDA, hAthI, AdithI yukta caturaMgiNI senA taiyAra karo. yAvatuM senApatie senA taiyAra karIne AjJA pAchI ApI. * tyAra pachI kuMbha rAjAe snAna karyuM. kavaca dhAraNa karIne sanaddha thayo, zreSTha hAthI nA skaMdha para ArUDha thayA koTanA phUlonI mALAvALuM chatra dhAraNa karyuM. tenA upara zreSTha ane zveta cAmara DhoLavAmAM AvyA yAvatu vizALa caturaMgiNI senAnI sAthe mithilA rAjadhAnInI madhyamAM thaIne nIkaLyA.nIkaLIne videha janapadanI madhyamAM thaIne jyAM potA nA dezano aMta hato tyAM AvyA. AvIne tyAM paDAva nAkhyo. paDAva nAkhIne jitazatru prabhUti chae rAjAonI pratIkSA karato yuddhane mATe sajja thaIne rahyo. tyAre pachI jita zatru prabhUti chae rAjAoe jyAM kuMbha rAjA hatA tyAM AvyA. AvIne kuMbha rAjAnI sAthe yuddha karavAne mATe pravRtta thaI gayA. tyAra pachI te jitazatru prabhUti chae rAjAoe kuMbha rAjAnuM hanana karyuM mathana karyuM tenI cila rUpa dhvajA patAkAne chinnabhinna karIne nIce pheMkI dIdhI. tenA prANa saMkaTamAM ApI gayA. tenI senA cAre dizAomAM bhAgI gaI. tyAra pachI te kuMbharAja jitazatru Adi chae rAjaonA dvArA hita mAna mardita vAvat sAmarthyahIna, balahIna, parAkramahIna, yAvatu zatrusenAno sAmano karavAmAM asamartha thaI gayo. tethI te zIghratApUrvaka, tvarAnI sAthe yAvat mithilA nagarImAM praveza karyo. praveza karIne mithi lAnA dvAra baMdha karI dIdhA. dvAra baMdha karIne killAno rodha karavAmAM sajaja thaine rahyo. tyAra pachI jitazatra prabhUti chae narezo jyAM mithilA nagarI hatI tyAM AvyA. AvIne mithilA rAjadhAnIne manuSyonA, gamanAgamanathI rahita karI dIdhI tyAM sudhI ke koTanI uparathI paNa AvAgamana rokI dIdhuM. athavA mala tyAgavAne mATe paNa AvavA javAnuM rokI dIdhuM. teoe nagarIne cAre taraphathI gherI lIdhI. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - kutaskaMdha-1, adhyayana-8 tyAra pachI kuMbha rAjA mithilA rAjadhAnIne gherelI jANI atyaMtara upasthAna zALAmAM zreSTha siMhAsana para beThA. te jitazatru Adi chae rAjAonA chidrone, vivarone, mane pAmI na zakyo tethI ghaNAM AyothI, upAyothI tathA autyAttikI Adi cAre prakAronI buddhithI vicAra karatAM karatAM koI paNa A yA upAya na pAmI zakAyA. tyAre tenA manano saMkalpa kSINa thaI gayo yAvatu te ArtadhyAna karavA lAgyuM. A tarapha videharAja-kanyA mallIo snAna karyuM. yAvatuM ghaNI kujAdi dAsIothI parivRtta thaIne te jyAM kuMbha rAjA hatA. tyAM AvI. AvIne teNIe kuMbha rAjAnA caraNone grahaNa karyA tyAre kuMbha rAjAe videhavararAjakanyA mallIno Adara na karyo. te mauna ja rahyo. tyAra pachI videhavararAjakanyA mallIe rAjA kuMbhane A pramANe kahyuM- he tAta! bIjA samaye mane AvelI joIne Apa yAvatu godamAM besADatA hatA. paraMtu zuM kAraNa che ke Aje Apa apahata mAnasika saMkalpavALA thaIne ciMtA karI rahyA cho ?" tyAre kuMbha rAjAe videharAjavara kanyAne kahyuM- he putrI ! tamAre mATe tamArI mAMgaNI karavAne mATe jitazatra prakRti chae rAjAoe dUta mokalyA hatA. yAvatu teo cAre tarapha ghero nAMkhIne beThA che. tethI he putrI ! jitazatru prabhUti narezonA aMtara-chidrane jANI zakato nathI. yAvatu. ciMtita thaI rahyo chuM.' tyAre pachI videharAjavara kanyA mallIe rAjA kuMbhane A pramANe kahyuM- "tAta! Apa avahata mAnasika saMkalpavALA thaIne ciMtA na karo. he tAta! Apa te jitazatru Adi pratyeka rAjAnI pAse gupta rUpamAM dUtone mokalo. ane pratyekane kahevaDAvI Apo ke videharAjavarakanyA huM tamane ApuM chuM.' ema kahevaDAvIne saMdhyAkAlanA avasara para jyAre virala manuSyo gamanAgamana karatA hoya ane vizrAmane mATe potapotAnA gharamAM manuSya beThA hoya, te samaye pratyeka rAjAne mithilA nagarInI rAjadhAnImAM praveza karAvo. praveza karAvIne tene garbhagRhanI aMdara laI jAvo. pachI mithilA rAjadhAnInA dvAra baMdha karAvI devA, ane nagarInA roghamAM sajja thaIne rahevuM. tyAra pachI kuMbha rAjAe e pramANe karyuM. - tyAra pachI jitazatru Adi chae rAjAo kAle athatu bIjA divase jALiomAMthI te suvarNamaya mastaka para chidravALI ane kamaLanA DhAMkaNavALI mallInI. pratimA jevA lAgyA. 'A videharAjanI zreSTha kanyA mallI che ema jANIne videharAja kanyA mallInA rUpa, yauvana ane lAvaNya mAM mUrNita, gRddha yAvatuM atyaMta lAlAyita thaIne animeSa dRSTithI vAraMvAra tene jovA lAgyA. tyAra pachI videharAjavarakanyA mallIe snAna karyuM. yAvatuM prAyazcitta karyuM te samasta alaMkArothI vibhUSita thaIne ghaNI kA AdidAsIothI yAvatu parivRtta thaIne jyAM jAgRiha hatuM ane jyAM suvarNanI te pratimA hatI tyAM AvI. AvIne te suvarNapratimAnA mastakathI te kamaLanuM DhAMkaNuM, haTAvI dIdhuM. DhAMkaNa haTAvatAnI sAthe ja temAMthI evI durgadha chUTI ke jevA marela sarpanI durgadha hoya. yAvatu tenAthI paNa adhika azubha ! tyAra pachI jitazatru vageree te azubha gaMdhathI abhibhUta pota-potAnA uttarIya vastrothI mukha DhAMkI lIdhuM, mukha DhAMkIne teo mukha pheravIne ubhA rahyA. tyAre jitazatru Adie videharAvarakanyAmallInekahyuM- devAnupriye ! ame A azubha gaMdhathI gabharAIne yAvatu vimukha thayA chIe." tyAra pachI videharAja kanyA mallIe te jitazatru Adine A pramANe kahyuM- devAnupriyo ! zA kAraNe Apa pota Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAghammAo-2-897 potAnA uttarIya vastrathI mukha DhAMkIne yAvatuM moDhuM pheravIne ubhA cho ?' tyAra pachI videharAvarakanyA mallIo te jitazatru Adi rAjAone A pramANe kahyuM- he devAnupriya ! A suvarNamayI yAvatu pratimAmAM pratidina manoza azana pAna khAdimaane svAdima AhAramAMthI eka eka eka piMDa nAMkhatA nAMkhatA A azubha padugalonuM pariNamana thayuM che. to A audharika zarIra to kaphane. pittane zukra, zoNIta ane medane jharAvanAra che. kharAba ucchavAsa ane vizvAsane kADhanAra che. amanojJa mUtra ane durgadhita maLathI paripUrNa che. saDavuM paDatuM naSTa thavuM teno svabhAva che. to tenuM pariNamana kevuM haze? tethI he devAnupriyo ! Apa manuSya saMbaMdhI kAmabhogomAM rAga na kare, gRddhi na karo, moha na karo ane atyaMta Asakta na thAo." mallI kumArIe pUrvabhavanuM smaraNa karAvatAM AgaLa kahyuM- A pramANe ! he devAnupriyo ! tame ane huM AnI. pahelAnA trIjA bhavamAM pazcima mahAvideha varSamAM salilAvatI vijayamAM vItazokA nAmaka rAjadhAnImAM mahAbala Adi sAte mitra rAjA hatA. ApaNe badhA sAthe jamyA hatA yAvatu dIkSita thayA hatA." he devAnuM priyo ! te samaye A kAraNathI meM strInAmagotra karmanuM upArjana karyuM hatuM. tyAra pachI he devAnupriyo ! tame kALa mAsamAM kALa karIne jayanta vimAnamAM utpanna thayA. tyAM tamArI kaMIka nyUna batrIsa sAgaropamanI sthiti hatI. tyAra pachI tame te devalokathI anaMtara zarIra tyAga karIne A jaMbUdvIpa nAmaka dviIpamAM utpanna thayA vAvatu pota-potAnA rAjya prApta karIne vicArI rahyo cho. tyAra pachI huM te devalo- kathI Ayuno kSaya thavAthI kanyAnA rUpamAM janmI chuM." [4] tame te bhUlI gayA? je samaye he devAnupriyo ! tame jayanta nAmanA anuM ttara vimAnamAM vAsa karatA hatA tyAM kahetA thakI ApaNe eka bIjAne pratibodha devo joIe' evo parasparamAM saMketa karyo hato. to tame te devabhavanuM smaraNa karo." [95 tyAra pachI videharAjanI uttama kanyA mallI pAsethI A pUrvabhavano vRttAnta sAMbhaLI ane ddhayamAM dhAraNa karavAthI zubha pariNAmo, prazasta adhyavasA, vizuddha thatI legyAo ane jAtismaraNane AcchAdita karanAra karmanA kSayopazamanA kAraNe IhA apoha karavAthI jitazatru prabhUti chae rAjAone evuM jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM ke jethI te saMjJI avasthAnA potAnA bhava joI zake. A jJAnanA utpanna thavA para mallI kumArI dvArA kathita arthane teoe samyaka prakAre jANI lIdho. tyAra pachI mallI arihaMte garbhagRhanA dvAra kholAvI nAMkhyA. tyAre jitazatru Adi chae rAjAo mallI arihaMtanI pAse AvyA. A samaye pUirva bhavanA] mahAbala Adi sAteya bAla mitronuM milana thayuM. tyAra pachI arihaMta mallIe tizatru Adi chae rAjAone kahyuMdevAnupriyo ! A pramANe nizcita rUpathI huM saMsAranA bhayathI udvigna thayela chuM. yAvatu pravrajyA aMgI kAra karavA icchuM chuM. to tame zuM karazo? kema rahezo? ApanA ddhayanuM sAmarthya kevuM che ? tyAra pachI jitazatra Adi chae rAjAoe mallI arihaMtane A pramANe kahyuM- he devAnupriye ! agara Apa saMsAranA bhayathI udvigna thaIne yAvatu dIkSA letA ho to te devAnupriye ! amArA mATe bIju zuM AlaMbana, AdhAra ke pratibaMdha che? jema Apa A bhavathI pUrvanA trIjA bhavamAM ghaNAMja kAryomAM meDhIbhUta, pramANabhUta ane dharmanI ghurAnA Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-8 rUpamAM hatA, te pramANe have A bhavamAM paNa thAvo. he devAnupriye! ame paNa. A saMsAra nA bhayathI udvigna thayA chIe. yAvat janma maraNathI bhaya pAmyA chIe. tethI devAnuM priyAnI sAthe muMDita thaIne yAvatuM dIkSA grahaNa karIe chIe.' tyAra pachI mallI arihaMte jitazatru prabhUti chae rAjA one kahyuM ne tame saMsAranA bhayathI udvigna thayA cho ane mArI sAthe dIkSita thavA Iccho cho to jAo, devAnupriyo ! pota-potAnA rAjyamAM ane jyeSTha putrane rAjya para pratiSThita karo. pratiSThita karIne hAra puruSo dvArA vahana karavA yogya zibikAo para ArUDha thaIne mArI samIpe Avo. tyAra pachI jitazatru prakRti chae rAjAoe mallI arihaMtanA A arthane aMgIkAra karyo. tyAra pachI mallI arihaMta jitazatru vagerene sAthe laIne jyAM kuMbharAjA hatA tyAM. AvI. AvIne teNe kuMbha rAjAnA caraNomAM namaskAra karAvyA. tyAre kuMbha rAjAe te jitazatru vagerenuM vipula azana, pAna, khAdima, svAdimathI ane puSpa, gaMdha, mALA, vastra ane alaMkArothI satkAra karyo. sanmAna karyuM, satkArasanmAna karIne pAvatu temane vidAya karyA. tyAra pachI kuMbha rAjA dvArA vidAya karAyelA jitazatru Adi jyAM pota-potAnuM rAjya hatuM, jyAM pota potAnuM nagara hatuM. tyAM AvyA. AvIne pota-potAnA rAjyane bhogavatA thakA vicAravA lAgyA. tyAre mallI arihaMte potAnA manamAM evI dhAraNA karI hatI ke-eka varSanA aMtamAM huM dIkSA grahaNa karIza. [9] te kALa ane te samayamAM zakendranuM Asana calAyamAna thayuM. tyAre devendra devarAja zake potAnuM Asana calAyamAna thayela joyuM, joIne avadhijJAnathI jANyuM jANIne indrane A pramANeno vicAra utpanna thayo jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM bhAratavarSamAM mithilA rAjadhAnImAM kuMbha rAjAnI putrI mallI arihaMte eka varSanA aMtamAM dIkSA laiza evo vicAra karyo che. atItakALa, vartamAna kALa ane bhaviSyakALanA zakra devendra devarAjAno evo paraMparAgata AcAra che ke-arihaMta bhagavaMta jyAre dIkSA aMgIkAra karavAnA hoya, tyAre tene eTalI artha saMpadA ApavI joI, te A pramANe [9] "traNaso karoDa, aThThAyAsI karoDa ane esI lAkha dravya. [98] zakendra evo vicAra karyo. vicAra karIne teNe vaizramaNa devane bolAvyo, ane bolAvIne kahyuM- devAnupriya ! jambudvIpa nAmanA dvIpamAM bharatavarSamAM yAvatu traNaso aThThAyAsI karoDa ane eMsI lAkha mudrAo ApavI che. tethI he devAnupriya ! tame jAo ane jambudvIpamAM bhAratavarSamAM kuMbharAjAnA bhavanamAM eTalA dravyanuM saMharaNa karo tyAre pachI vaizramaNa deva, zakra devendra devarAjanA A pramANe kahevA para hRSTatuSTa thayo. hAtha joDIne teNe bhAvatu AjJA svIkAra karIne jumbhaka devane bolAvyA. bolAvIne temane kahyuM - he devAnupriyo ! tame jambudvIpamAM bhAratavarSamAM mithilA rAjadhAnImAM jAo ane kuMbha rAjanA bhavanamAM traNaso karoDa aThThasI karoDaesI lAkha arthasaMpa , dAnuM saMharaNa karo. tyAra pachI janmeka devo, vaizramaNa devanI AjJA sAMbhaLIne uttarapUrva dizAmAM gayA. jaIne uttara vaikriya rUpanI vikurvaNA karI. vipharvaNA karIne deva saMbaMdhI utkRSTa gatithI tA jyAM jambudvIpa nAmano dvIpa hato, bharatakSetra hatuM. jyAM mithilA rAjadhAnI hatI ane jyAM kuMbha rAjAno bhavana hato, tyAM pahoMcyo. pahoMcIne kuMbha rAjAnA bhavanamAM dravya-saMpatti pahoMcADI. Jailleutication International Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhamma kahAo- 1-898 tyAra pachI malli arihaMte pratidina prAtaHkALathI AraMbhIne magadha dezanA prAta rAzanA samaya sudhI ghaNAM sanAtho,anAtho, pathikoM-niraMtaramArgapara cAlanArA pathiko, rAhagIro athavA koInA dvArA koI prayojanathI mokalela puruSo, karoTiko vizeSo" ne pUrA eka karoDa ane ATha lAkha suvarNa mahora dAnamAM devAno AraMbha karyo. tyAra pachI kuMbha rAjAe mithilA rAjadhAnImAM vibhinna mahollAo yA upanagaromAM, mahAmArgomAM tathA anya eka sthAnomAM, deza dezanAM sthAnomAM ghaNIja bhojanazALAo banAvI. te bhojanazALAomAM ghaNA manuSyo, jene bhUti, bhakta vetana devAmAM Ave che, vipula azana, pAna, khAdima ane svAdima bhojana banAve che. banAvIne je loko jema jema AvatA jatA hatA jemake pathika pathika karoTika kArpeTika pAkhaMDI athavA gRhastha, teone AzvAsana ApIne, vizrAma ApIne ane sukhada Asana para besADIne vipula aza nAdi, pIrasavAmAM AvatA. te manuSyo tyAM bhojana Adi ApatA hatA. tyAra pachI mithilA rAjadhAnImAM zRMgATaka, trika Adi mAgamAM ghaNA loko paraspara A pramANe kahevA lAgyA, he devAnupriyo! kuMbha rAjAnA bhavanamAM sarvakAma guNita manovAMchita rasa paryAyavALA tathA IcchAnusAra ApavAmAM AvatA vipula, AhAra ghaNA zramaNo Adine yAvatuM pIrasavAmAM Ave che. [9] vaimAnika, bhavanapati, vANavyaMtara ane jyotiSka devo tathA narendro athati cakravartI rAjAo dvArA pUjita tIrthakaronI dIkSAnA avasara para varavArikAnI ghoSaNA karavAmAM Ave che. ane yAcakAne icchAnusAra dAna ApavAmAM Ave che. [10tyAra pachI arihaMta mallIe traNaso karoDa ayAsI karoDa ane esI lAkha jeTalI artha-saMpatti dAna daIne huM dIkSA grahaNa kare evo manamAM nizcaya karyo." [11] te kALa ane te samayamAM laukAMtika deva brahmaloka nAmaka pAMcamA svargamAM, ariSTavimAnanA pAthaDAmAM pota-potAnA vimAnathI, pota-potAnA uttama prasAdothI, pratyeka-pratyeka cAracAra hajAra sAmAnika devothI, traNa-traNa pari padathI, sAta-sAta anIkothI, sAta sAta anikAdhipatiothI, soLasoLa hajAra AtmarakSaka devothI tathA anya aneka lokAMtika devothI yukta thaIne khuba jorathI banAvela nRtya-gItanA vAdyonA yAvatuM zabdone mANatA vicArI rahyA hatAM. te lokAMtika devonA nAma A pramANe che [102] sArasvata. Aditya, vahi, varuNa, gaItoya, duSita, avyAbAdha, Agneya aneriSTa. 103] tyAra pachI te lokAMtika devomAMthI pratyekanuM Asana calAyamAna thayuM. ItyAdi te pramANe jANavuM. yAvatuM dIkSA levAnI IcchA karanAra tIrthakarone saMbodhana karavuM tethI ame jaIe teo dizAmAM jaIne vaikriya samudraghAtathI vimurvaNA karI. samudraghAta karIne saMkhyAta yojanA ullaMghana karIne jyAM mallI nAmaka arihaMta hatA tyAM AvyA AvIne AkAzamAM addhara sthita rahelA ghuMgharuonA zabdo sahita yAvatuM zreSTha vastra dhAraNa karIne baMne hAtha joDIne ISTa yAvatuM vANIthI A pramANe bolyAH- he lokanAtha! he bhagavaMta ! bodha pAmo dharmatIrthanI pravRtti karo. te dharmatIrtha jIvono mATe hitakArI sukhakArI ane nizcaya sakArI thaze "A pramANe kahIne arihaMta mallIne vaMdanA karI. WWW.jainelibrary.org Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-8 99 namaskAra karyo. je dizAmAMthI AvyA hatA te dizAmAM pAchA cAlyA gayA. tyAra pachI lokAMtika devo dvArA saMbodhita karAyela te mallI arihaMta jyAM mAtApitA hatA tyAM AvyA. AvIne baMne hAtha joDIne kahyuM- he mAtApitA ! ApanI AjJAthI maMDita thaIne thAvat pravrajyA grahaNa karavAnI mArI icchA che. tyAre mAtA-pitAe kahyuM "he devAnupriye! jema sukha upaje tema karo. pratibadha na karo. tyAra pachI kuMbha rAjAe kauTumbika puruSone bolAvyA bolAvIne kahyuM- zIghratAthI eka hajAra ATha suvarNa kaLaza yAvatuM eka hajAra ATha mATInA kaLaza lAvA te sivAya mahAnu arthavALI arthAtuM mahAmUlya yAvatu tIrthaMkaranA abhiSekanI dareka sAmagrI taiyAra karo. te sAMbhaLIne kauTumbika puruSoe temaja karyuM. te kALa ane te samayamAM amara nAmanA asurendrathI laIne azruta svarga sudhInA badhA Indro AvI gayA. tyAre devendra devarAja zake Abhiyogika devone bolAvyA bolAvIne A pramANe kahyuM - zIghratAthI eka hajAra ATha suvarNa kaLazaAdi yAvatu bIjI abhiSekane yogya sAmagrI upasthita karo te sAMbhaLIne abhiyogika devoe paNa badhI sAmagrI upasthita karI. te devonA kaLazo te manuSyonA kaLazomAM divImAyAthI samAI gayA. - tyAra pachI devendra devarAja zakra ane kuMbha rAjAe mallI arihaMtane pUvaoNbhimukha besADyA pachI suvarNa AdinAM eka hajAra ATha kaLazothI yAvatu abhiSeka karyo. tyAra pachI jyAre mallI bhagavAnano abhiSeka cAlato hato. tyAre koI-koI deva mithilA nagarInI aMdara ane bahAra pAvatu badhI dizAo ane vidizAomAM doDavA lAgyA. Ama tema pharavA lAgyA. tyAra pachI kuMbha rAjAe bIjI vAra uttara dizAmAM jaIne yAvatu bhagavAna mallIne sarva alaMkArothI vibhUSita karyA. vibhUSita karIne kauTumbika puruSo ne bolAvIne A pramANe kahyuM. "zIghratAthI manoramA nAmanI zibikA lAvo." tyAra pachI devandra devarAja zake Abhiyogika devone bolAvyA. bolAvIne kahyuM- zIghratAthI aneka thaMbhovALI yAvatuM manoramAM nAmanI zibikA upasthita karo." tyAre te devo paNa manoramA zibikA lAvyA ane te zibikA paNa te manuSyonI zibikAmAM samAI gaI. tyAre mallI arihaMta siMhAsana uparathI uThyA. uThIne jyAM manoramA nAmanI zibikA hatI tyAM AvyA. AvIne manoramAM zibikAne pradakSiNA karIne manoramA zibikA upara ArUDha thayA. ArUDha thaIne pUrvadizAnI tarapha mukha rAkhIne siMhAsana para virAjamAna thayA. tyAre pachI kuMbha rAjae aDhAra jAtio upajAtione bolAvyA. bolAvIne kahyuM- he devAnupriyo ! tame loko snAna karIne yAvatu sarva alaMkArothI vibhUSita thaIne mallI kUmArInI zibikAne vahana karo." zakra devendra devarAje manoramA zibikAnI dakSiNa taraphanI uparanI bAhAne grahaNa karI. IzAna Indra uttara taraphathI uparanI bAhAne grahaNa karI, amarendra dakSiNa taraphathI nIcenI bAhA grahaNa karI. balInheM uttara dizAnI nIcenI bAhA grahaNa karI. zeSa devoe yathAyogyavahana karI. [104-10pa jemanA romakUpa harSanA kAraNe vikasvara thaI gayA hatA evA manuSyoe sarva prathama te zibikA upADI. tyAra pachI asurendra surendra ane nAgendra tene vahana karI. calAyamAna capaLa kuMDalone, tathA vikriyAthI banAvela AbharaNone dhAraNa karanAra devendro ane dAnavendroe jinezvaranI zibikA vahana karI. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 nAyAdhama kahAo - 1-810 [10] tyAra pachI jyAre malI arihaMta manoramA zibikA upara ArUDha thayA te samaye temanI AgaLa ATha-ATha maMgala anukramathI cAlyA. jamAlinA nirgamananI jema varNana karavuM joIe. tyAra pachI mallI arihaMta jyAre dIkSA dhAraNa karavAne mATe nIkaLyA tyAre koI koI devoe mithilA nagarIne pANIthI siMcI dIdhI. sApha karI dIdhI ane aMdara tathA bahAra nI vidhi karIne yAvatu cAre tarapha doDadhAma karavA lAgyA. mallI arihaMta jyAM sahasAmravana nAmaka udyAna hatuM ane jyAM zreSTha azoka vRkSa hatuM. AvIne zibikAthI nIce utaryA. nIce utarIne samasta AbharaNono tyAga . prabhAvatI devIe te AbharaNo grahaNa karyo. tyAra pachI malI arihaMte svayaM ja paMcamuSTi loca karyo. tyAre zakra, devendra, devarAje mallInA kezone grahaNa karyA. grahaNa karIne kSIrodaka samudramAM prakSepa karI dIdhA. mallI arihaMte siddhone namaskAra ho, A pramANe kahIne sAmAyika cAritra aMgIkAra karyuM je samaye arihaMta mallIe cAritra aMgIkAra karyuM. te samaye devo ane manuSyonA nirdoSa vAdho nI dhvani ane gAvA-vagADavAnA zabdo kendranA AdezathI ekadama baMdha thaI gayA. tethI cAritragrahaNa samaye pUrNa nIravatA vyApta thaI gaI. je samaye mallI arihaMte sAmAyika cAritra aMgIkAra karyuM. te samaye mallI arihaMtane manuSya dharmathI uparanuM manuSya kSetra saMbaMdhI uttama mana:paryavajJAna utpanna thayuM. mallI arihaMte hemavatta RtunA bIjA mAsamAM, cothA pakhavADIyAmAM, arthAt poSa mAsanA zukala pakSa mAM ane poSa mAsanI pakSanI ekAdazInA pakSamAM pUvaNa kALanA samayamAM, nirjala aSTama bhakta tapa karIne AzvinI nakSatranI sAthe caMdrano yoga prApta thavA para traNaso atyaMtara pariSadranI strIonI sAthe ane traNaso bAhya pariSadUnA purUSonI sAthe muMDita thaIne dIkSA aMgIkAra karI. mallI arihaMtanuM anusaraNa karIne A ATha jJAta kumAro dIkSita thayA, te A pramANe che : 107] nanda, niiimatra, sumitra, balamitra, bhAnumitra, amarapati, amarasena ane AThamAM mahAsena A ATha jJAta kumAro e dIkSA aMgIkAra karI. [108] tyAra pachI bhavanapati, vANavyaMtara jyotiSka, ane vaimAnika A nikAya nAdevoe mallI arihaMtone dIkSAmahotsava karyo. mahotsava karIne jyAM naMdIzvara dvIpa hato. tyAM AvyA.AvIne aSTAlikAmahotsava karyo,yAvatu pota-potAnA sthAne cAlyA gayA. mallI arihaMtane je divase dIkSA aMgIkAra karI teja divase divasanA aMtima bhAgamAM zreSTha azoka vRkSanI nIce pRthvI zilApaTTakanI upara beThA hatA. te samaye zubha pariNAmonA kAraNe prazasta adhyavasAyonA kAraNe vizuddha ane prazasta vezyAonA kAraNe tadAvaraNa karmanI rajane dUra karanAra apUrva karaNane prApta thayelA arihaMta mallIne ananta yAvatu kevaLajJAna ane kevaLa darzananI utpati thai. [19] te kALa ane te samayamAM badhA devonA Asana calAyamAna thayA. tyAre te badhA tyAM AvyA. badhAe dhamopadeza zravaNa karyo. naMdIzvara dvIpamAM jaIne aSTAnikA mahotsava karyo. pachI je dizAthI pragaTa thayA hatA dizAmAM pAchA gayA. kuMbha rAjA paNa viMdanA karavAne mATe nIkaLyo. tyAra pachI te jitazatru vagere chae rAjAo pota-potAnA jyeSTha putrane rAjya para sthApita karIne hajAra puruSodvAra vahana karAya tevI zibikAo Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 zrutaskaMdha-1, adhyayana-8 para ArUDha thaIne samasta ddhinI sAthe yAvatuM gIta vAjiMtranA zabdonI sAthe jyAM mallI arihaMta hatA tyAM AvyA yAvatu tenI upAsanA karavA lAgyA. tyAra pachI mallI ari haMte te moTI pariSadane. kuMbha rAjAne ane jitazatra prabhUti rAjAone dharmano upadeza Apyo. pariSada je dizAmAMthI AvI hatI te dizAmAM cAlI gaI. kuMbharAjA zramaNo pAsaka thayA te paNa pAchA gayA. prabhAvatI devI zramaNopAsikA banI te paNa pAchI gaI. tyAra pachI jitazatre Adi chae rAjAoe dharma zravaNa karIne kahyuM- bhaMte ! A saMsAra AdIpta che pradIpta che.' ityAdi yAvatu te dIkSita thaI gayA cauda pUrvanA jJAnI thayA pachI ananta kevaLajJAna prApta karIne yAvatu siddha thayA. tyAra pachI mallI arihaMta sahastrApravana udyAnathI bahAra nIkaLyA. nIkaLIne janapadamAM vihAra karavA lAgyA. mallI arihaMtanA bhiSaka Adi aThThAvIsa gaNa ane aThThAvIsa gaNadhara thayA. mallI arihaMtanI cAlIsa hajAra sAdhuonI utkRSTa saMpadA hatI. baMdhumatI Adi paMcAvana hajAra ArthikAonI saMpadA hatI. mallI arihaMtonI 184000 zrAvakonI utkRSTa saMpadA hatI. mallI arihaMtanI 365000 zrAvikAonI utkRSTa saMpadA hatI. mallI arihaMtanI chaso caudapUrva sAdhuonI, 2000 avadhijJAnIonI 3200 kevaLajJAnI 3500 vaikriyalabdhidhArI, AThaso mana:paryavajJAnI caudaso vAdI ane 2000 anuttaropAtika sAdhuonI saMpadA hatI. mallI arihaMtanA tIrthamAM be prakAranI aMtakara bhUmi thaI. temAMthI ziSyapraziSya Adi vIsa puruSo rUpa yugo sudhI athatu vIsamA pATa sudhI yugAMtakara bhUmi thaI. ane be varSanI paryAya thavA para paryAyAttakara bhUmi thaI bhava paryAyano aMta karanAra mokSe janAra sAdhu thayA. mallI arihaMta paccIsa dhanuSya uMcA hatA temanA zarIrano varNapriyaMgunI samAna hato. samacaturaDha saMsthAna ane vajI RSabhana rAca saMhanana hatuM. te madhya dezamAM sukha-sukhe vicArIne jyAM samatazekhara parvata hato tyAM AvyA. AvIne teoe sammadazailanA zikharapara pAdopagamana anazana aMgIkAra karyo. mallI arihaMta ekaso varSa gRhavAsamAM rahyA so varSa kama paMcAvana hajAra varSa kevaLI payaya pALIne A pramANe kula paMcAvana hajAra varSanuM AyuSya pALIne pUrNa karIne grISma RtunA prathama mAsa, bIjA pakSamAM arthAt caitra mAsanA zukala pakSa ane caitramAsanI zukala pakSanI cothanI tIthimAM bharaNI nakSatrano yoga caMdranI sAthe thavApara ardharAtrinA samaye atyaMtara pariSadunI pAMcaso sAdhvIo ane bAhya pariSadanA pAMcaso sAdhuonI sAthe nirjalA eka mAsanA anezana pUrvaka baMne hAtha lAMbA rAkhIne vedanIya AvuM nAma ane gotra karma kSINa thavA para siddha thayA. jabUdIpa- prajJAtimAM varNita nivaNi mahotsava ahIM paNa kahevo. joIe. | adhyayana-8-nImuni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana-9-mAnaMdI [110 zramaNa yAvatuM nivaNane prApta bhagavAn mahAvIre AThamA jJAtAdhyA thanano A artha kahyo che, to he bhagavAna! navamA jJAta adhyayano zuM artha prarUpeluM che? he jabU! te kALa ane te samayamAM caMpAnagarI hatI. koNika rAjA hato. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10ra nAyAdhAma ddAo - 194110 te caMpA nagarInI bahAra uttarapUrva dizAmAM pUrNabhadra nAmanuM caitya hatuM. te caMpA nagarImAM mAkaMdI nAmano sArthavAha raheto hato. te yAvatu samRddhizALI hato. tenI bhadrA nAmanI bhAya hatI. te bhadrAbhAnI kukSIe utpana be sArthavAha putro hatA. jinapA lita ne jinarakSita te baMne mAkaMdI putra eka vAra koI samaye ekaThA thayA. to ApasamAM A pramANe kathA samullApa thayo. ApaNe lokoe potAhanathI lavaNa samudrane agI vAra vAra avagAhana karela che. dareka vakhate ApaNe artha-dhananI prApti karela che. karavAM yogya kArya karyuM ane pachI zIghratAthI vikha vinA potAnA ghare AvyAM.tohedevAnupriyA ! bAramIvAra paNa potavahanathI lavaNa samudramAM avagAhana karavuM ApaNA mATe sAruM raheze. A pramANe vicAra karIne he mAtApitAH ame ApanI anumati laI bAramI vAra lavaNasamudramAM javA IcchIe chIe. ityAdi. tayAra pachI mAtApitAe te mAkaMda putrone A pramANe kahyuM - he putro ! A tamArA bApa-dAdA AdinA dvArA upArjita pracuradhana che. te bhAvatuM bhogavavA temaja vaheMcavA karavAne mATe paryApta che, tethI putro ! manuSya saMbaMdhI vipula Rddhi satkAranA samu dayavALA bhogone bhogavo, vina-bAdhAothI yukta ane jemAM kaMI AlaMbana nathI, evA lavaNa-samudramAM utaravAthI zuM lAbha che? he putro bAramI yAtrA sopasarga paNa hoya che. tethI he putro ! tame baMne bAramI vAra lavaNa samudramAM praveza karo nahIM. jethI tamArA zarIrane vyApatti na thAya. tyAra pachI mArkadI putraoe mAtApitAne bIjIvAra ane trIjIvArapaNa A pramANe kahyuM mAtA pitA jyAre te mAkaMdI putrone sAmAnya kathana ane vizeSa kathananA dvArA samajAvavAmAM samartha na thayA tyAre IcchA na hovA chatAM teoe tenI anumati ApI. tyAra pachI mAtA-pitAnA anumati pAmela mAkaMdIputro gaNima dharima, meya ane pariccheda cAra prakArano mAla jahAjamAM bharIne ahaMnnakanI jema lavaNa samudramAM aneka seMkaDo yojana sudhI cAlyA gayA. 111] tyAra pachI te mAkaMdI putrono aneka seMkaDo yojana sudhI avagAhana karI javA para seMkaDo utpAta Utpanna thayA. te utpAtta A pramANe che- akALamAM garjanA thavA. lAgI. yAvatuM akAlamAM svanita zabda thavA lAgI. pratikULa teja havA cAlavA lAgI. tyAra pachI te naukA pratikULa tophAnI vAyuthI vAraMvAra kAMpavA lAgI. vAraMvAra eka jagyAethI bIjI jagyAe calAyamAna thavA lAgI. vAre vAra saMkSubdha thavA lAgI. pANInA tIrNa vegathI vAraMvAra TakarAvA lAgI. hAthathI jema jamIna para daDo pakaDAya tema jagyAe - jagyAe uMcI nIcI thavA lAgI. jene vidyA siddha thaI che evI vidyAdhara kanyA jema pRthvItalathI upara uchaLe che te pramANe te upara uchaLavA lAgI. ane vidyAthI bhraSTha vidyAdhara kanyA jema AkAza talathI nIce paDe che te pramANe te naukA paNa nIce paDavA lAgI. jema mahAna garuDanA vegathI trAsa pAmelI nAganI uttama kanyA bhayanA mArI bhAge che, te ja rIte te paNa Ama tema doDavA lAgI. mAtA-pitA dvArA jeno aparAdhadurAcAra jANI lIdho che evA sajjana puruSanA kULanI kanyAnI jema nIce namavA lAgI. taraMgonA sekaMDo prahArothI tADita thaIne te tharatharavA lAgI jene pati mRtyu pAmyo hoya tevI navavadhU jema AMsu vahAve che tema pANIthI bhIMjAyela graMthiomAMthI jharanArI jaLadhArAnA kAraNe te naukA paNa jANe ramakRpAta karatI hoya tema lAgatuM hatuM. para cakrI Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-9 103 zatru rAjAnA dvArA avaruddha-gherAyela ane te kAraNe ghora mahA bhayathI pIDita koi uttama mahA nagarInI samAna te naukA vilApa karatI hoya tema lAgatuM hatuM jema moTA jaMgala mAMthI cAlIne nIkaLelI ane thAkelI moTI uMmaravALI mAtA jema hAMphe che tema te naukA paNa vizvAsane jANe choDavA lAgI. tapazcaraNanA phaLa svarUpe prApta svarganA bhoga kSINa thavAnA kAraNe jema zreSTha devI potAnA avanA samaye zoka kare che tema te naukA paNa jANe zoka karatI hoya tema lAgatuM hatuM. tenA kASTha ane mukhabhAga cUrecUrA thaI gayA. tenI meDhI bhaMga thaI gayela che ane mALa sahasA maraDAI gayo. tene pANIno sparza vakra thavA lAgyo eka-bIjA sAthe joDAyelA pATimAM taDa taDa zabda thavA lAgyA tenI joDa tUTavA lAgI loDhAnA khIlA nIkaLavA lAgyA tenA badhA bhAga alaga alaga thai gayA tenI paTTIo sAthe bAMdhelI rassI bhInI thavAthI tUTI gaI. tethI tenA badhA hissA vikharAI DAyA te kAcA zakorA jevI thaI gaI. pANImAM vilIna thaI gaI abhAgI manuSyonA manorathanI samAna te atyaMta ciMtanIya thaI gaI. naukA para ArUDha karNadhAra, mallAha, vaNika ane karmacArIo hAya hAya karI vilApa karavA lAgyA te vividha prakAranA ratno ane mAlathI bharelI hatI. A vipadAnA samaye seMkaDo manuSya rudana karavA lAgyA. AkaMdana karavA lAgyA zoka karavA lAgyA vilApa karavA lAgyA. te samaye jaLanI aMdara vidyamAna eka moTA parvatanA zikharanI sAthe TakarAIne naukAno maskUla ane toraNa bhagna thaI gayA. ane dhvaja daMDa vAMkovaLI gayo. naukAnA valaya jevA seMkaDo TukaDA thaI gayA te naukA kaDAkInA zabda karIne te ja sthaAne naSTa thaI gaI. [112] baMne mAkaMdIputro catura. dakSa, arthane prApta karela, kuzaLa, buddhimAnuM, nipuNa,zilpane prAptakarela,ghaNAM jahAjanA yuddha jevA khataranAka kAryomAM kRtArtha vijayI, mUDhatA rahita. ane phurtivALA hatA. tethI teoe eka moTuM pATiyuM meLavI lIdhuM. je pradezamAM te jahAja naSTa thayuM hatuM teja pradezamAM tenI pAse ja eka ratnadvIpa nAmano moTo dvIpa hato. te aneka yojana lAMbo pahoLo ane aneka yojanAnA gherAvALo hato. teno pradeza aneka prakAranA vRkSonA vanothI maMDita hato. te dvIpa suMdara suSamA vALo prasannatA utpanna karanAra, darzanIya, manohara ane pratirUpa hato. te dvIpanA ekadama madhyabhAgamAM eka uttama prAsAda hato. tenI UMcAI ghaNI hatI te paNa sazrIka, prasannatA pradAyI, darzanIya, manohara rUpavALo ane pratirupa hato. te uttama prAsAdamAM ratnadvIpadevatA nAmanI eka detI rahetI hatI. te pApINI, ati pApINI caMDA bhayaMkara tucchasvabhAvavALI ane sAhasika hatI te uttama prAsAdanI cAre dizAomAM cAra vanakhaMDa hatA. te zyAma varNa vALA ane zyAma kAntivALA hatA. tyAra pachI te baMne mAkaMdIputro pATiyAnA sahAre taratAM taratA ratna dvIpanI samIpa AvI pahoMcyA. ratnadvIpamAM utaryA. utarIne phaLonI mArgaNA gaSaNA karI. pachI phUlone grahaNa karyA. grahaNa karyA. grahaNa karIne phaLa khAdhA. phaLa khAIne nALiyeronI gaveSaNA karI. nALIyera phoDyAM. pachI te telathI baMnee Apa samAM mAliza karIne vAvaDImAM praveza karyo. snAna karIne vAvaDIthI bahAra nIkaLyA. eka pRthvI zilA paTTapara beThA. besIne zAMta thayA. vizrAma lIdho ane zreSTha sukhAsana para AsIna thayA tyAM beThA beThA caMpA nagarI, mAtA-pitAnI AjJA levI, lavaNa samudramAM utaravuM tophAnI, vAyunuM utpanna thavuM, naukAnuM bhAMgIne DUbI javuM, pATiyAnA TukaDAnuM maLI Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 nAyAdhammakahAo-1-9112 javuM ane aMtamAM ratnadvIpamAM AvavuM-A badhI vAtono vAraMvAra vicAra karatA thakA bhagnamana thaI ciMtAmAM DUbI gayA. tyAra pachI te ratnadvIpanI devIe te mAkaMdIputrone avadhijJAnathI joyA. joIne teNe hAthamAM DhAla ane talavAra lIdhI. sAta-ATha tADa jeTalI uMcAI para AkAzamAM uDI uDIne utkRSTa yAvatu devagatithI cAlatI jyAM mAkaMda putro hatA. tyAM AvI. AvIne te ja samaye kupita thaI ane mArkadI putrone tIkhA kaThora ane niSphara vacanothI A pramANe kahevA lAgI- "are mArkadInA putro ! aprArthitanI IcchA karanAra che je tame mArI sAthe vipula kAma bhoga bhogavatA thakA rahezo to tamAruM jIvana che. jo tame mArI sAthe vipula kAma bhoga nahIM bhogavo to A nIla kamala, bheMsanA zIMgaDA ane nIla dravyanI guTikAnI samAna kALI ane churAnI dhAranI samAna tINa talavArathI tamArA mastakone tADaphaLanI jema kApIne ekAMtamAM pheMkI daIza, je gaMDasthalone ane DADhI mUchone lAla karanAra che ane mUchothI suzobhita che. athavA je mAtA AdinA dvArA saMbhArIne suzo. bhita karelI kezothI zobhAyamAna che. tyAra pachI te mAkaMdI putrI ratnadvIpanI devIno A artha sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne bhayabhIta thayA.je kaho te ame ApanI AjJA, upapAta, sevA vacana-Adeza ane nirdezamAM tatpara rahezuM tyAra pachI ratnaddhI. panI devIe te mAkaMdIputrone grahaNa karyA. grahaNa karIne jyAM potAno uttama prAsAda hato tyAM AvI. AvIne azubha pudgalono dura kayAM ane zubha pudgalono prakSepaNa karyo ane pachI temanI sAthe vipula kAma-bhogonuM sevana karavA lAgI. haMmezA temanA mATe amRta jevA madhura phaLa lAvavA lAgI. [113 tyAra pachI ratnadvIpanI te devIne zakrendranA vacana-AdezathI susthita. nAmaka lavaNa samudranA adhipati deve kahyuM "tamAre ekavIsa vAra lavaNa-samudranA cakkara kApavAnA che. te eTalA mATe ke tyAM je kaMI paNa tRNa pAMdaDA, kASTa, azuci saDelI vastu yA. dugadhita vastu Adi gaMdI cIja hoya te badhI ekavIsa vakhata halAvIne samudramAMthI kADhIne eka tarapha phekI devAnI che tyAra pachI te ratnadvIpanI devIe te mAkaMdI putrone kahyuMhe devAnupriyo ! huM zakrendranA vacanAnusAra susthita nAmaka lavaNa samudranA adhipati deva dvArA yAvatuM kacarA Adi dUra karavA jAuM tyAM sudhI tamAre A uttama prAsAdamAM AnaMdanI sAthe ramaNa rahevuM. jo tamane vacce uga thAya, utsukatA thAya. athavA koI upadrava Ave to tamAre pUrva dizAnAM vanakhaMDamAM cAlyA javuM. te pUrvadizAnA vanakhaMDamAM be Rtuo sadA svAdhIna che. [114-11pa prAgRSa Rtu tathA varSARtu temAMthI prAvRSa Rtu rUpI hAthI svAdhIna che kaMdala-navIna lattAo ane siliMdhra te prAvRSa-hAthInA dAMta che. niphara nAmaka vRkSanA uttama puSpa ja tenI uttama sUMDha che. kuTaja arjuna ane nIpa vRkSonA puSpo ja tenA sugaMdhita madajaLa che. ane te vanakhaMDamAM varSARtu rUpI parvata paNa haMmezA vidyamAna rahe che. kAraNa ke te indragoparUpI padmarAga Adi maNiothI vicitra varNavALA rahe che. ane temAM deDakAonA samUhanA zabda rUpI jharaNAnI dhvani thatI. rahe che tyAM mayUronA samUha haMmezA zikharo para vicaratA rahe che. [116] he devAnupriyo! te pUrva dizAnA udyAnamAM tame ghaNI vAvaDIomAM yAvat Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayananda 105 ghaNI sarovaranI zreNIomAM ghaNAM latA maMDapomAM vallIonA maMDapamA yAvatu ghaNAM ja puSpamaMDapomAM sukhe sukhe ramaNa karatAM karatAM samaya vyatIta karo. kadAcitu tamane tyAM paNa ugAdi thAya to tamAre uttara dizAnA vanakhaMDamAM cAlyA javuM tyAM be stuo haMmezA svAdhIna rahe che. te A che. - zara ane hemanta. temAM zarad kArtika, mAgasarI A pramANe che. [117-118] zaraRtu rUpI gopati sadA svAdhIna che. saptacchada vRkSonA puSpo tenA kakuMda che. nIlotpala padma ane nalina tenA zIMgaDA che. sArasa ane cakravAka pakSIonA kuMjana ja tenA ghoSa che. temAM hemantaRtu rUpI caMdramAM te vanamAM sadA svAdhIna che, zveta kaMdanA phUla tenI dhavala jyotsanA che. praphullita lodhavALA vana pradeza tenA maMDalatalache ane tuSAranA jalabindunI dhArAo tenA sthUla kiraNo che. [11] he devAnupriyo ! tamAre uttara dizAnA vanakhaMDamAM yAvat krIDA karavI. je tame uttara dizAnA vanakhaMDamAM paNa ugAdi pAmo to tamAre pazcima dizAnA vanakhaMDamAM cAlyA javuM. te vanakhaMDamAM paNa be Rtuo sadA svAdhina che vasanta ane grISma [120-121] temAM vasaMta Rtu rUpI rAjA sadA vidyamAna rahe che. vasaMta rAjAnA AmranA puSponA manohara hAra che. kiMzuka, karNikAra ane azokAnA puSpono mukuTa che. tathA uMcA uMcA tilaka ane bakulanA phUlonuM chatra che. te vanakhaMDamAM grISma Rtu rUpI sAgara sadA vidyamAna rahe che. te grISma-sAgara pATala ane zirISanA puSpo rUpI jalathI paripUrNa rahe che. mallikA ane vAsantikI latAonA kusuma ja tenI ujavalavelA jvAra che. temAM je zItala ane surabhita pavana che te ja magaronuM vicaraNa che. [122ii devAnupriyo ! tame tyAM paNa ugAdi pAmo. to A uttama prAsAdamAM ja AvI javuM. ahIM AvIne mArI pratIkSA karavI, paNa dakSiNa dizAnA vanakhaMDa tarapha na javuM. dakSiNa dizAnA vanakhaMDamAM eka moTo sarpa rahe che. tenuM viSa umra che. pracaMDa che. ghora che tenuM viSa mahAna che anya bIjA sarpo karatAM tenuM zarIra moTuM che. te sarpanA anya bIja vizeSaNo gozAlakanA varNanamAM kahyA pramANe jANI levA jema luhAranI bhaThThImAM nAkhavAmAM AvatuM loDhuM "dhama dhama" zabda kare che tema te sarpa paNa tevo ja "dhama dhama' zabda karato rahe che. tenA pracaMDa ane tIvra roSane koI rokI zakato nathI kUtarInAM bhasavA samAna zIvratA ane capala tAthI te dhama dhama zabda karato rahe che. tenI draSTimAM viya che. tethI kyAreya tamAre tyAM javuM nahi. anyathA tamArA zarIra no vinAza thaI jAya. ratnadvIpanI devIe te vAta be vAra ane traNa vAra mAkaMda putrone kahI kahIne teNe vekriya samudyAtathI vikriyA karI vikriyA karIne utkRSTa utAvaLI devagatithI ekavavAra lavaNa samudranA cakkara kApavAne mATe pravRtta thaI gaI. 123 tyAra pachI te mAkaMdIputro devInA cAlyA javA para eka muhurtamAMja A uttama prAsAdamAM sukhada smRti, rati ane dhRti nahI pAmatAM A pramANe kahevA lAgyA ApaNe pUrva dizAnA vanakhaMDamAM cAlavuM joie baMne bhAIoe ApasamAM te vicArane aMgIkAra karyo teo pUrva dizAnA vanakhaMDamAM AvyA AvIne te vanakhaMDanI aMdara vAvaDI AdimAM yAvat kriIDA karatAM vallImaMDapa AdimAM vihAra karavA lAgyA. thoDA samaya pachI te mAkaMdIputro tyAM paNa sukhada smRti yAvatuM zAnti na pAmatA uttara dizAnA vana Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 nAyAdhamma kahAo - 1-127 khaMDamAM gayA. pachI pazcima dizAnA vanakhaMDamAM gayA. jaIne vAvatu vihAra karavA lAgyA. tyAre te mAkaMdIpUtro tyAM paNa smRti yAvatuM zAMti na pAmatA kahevA lAgyA - he devAnupriyo ! ApaNe dakSiNa dizAnA vanakhaMDamAM paNa javuM joIe. A pramANe kahIne teo dakSiNa dizAnA vanakhaMDamAM javAno saMkalpa karyo ravAnA thayA. tyAre dakSiNa dizAthI durgadha chuTavA lAgI jema koI sapanuM phlevara hoya yAvatuM tenAthI paNa adhika durgadha AvavA lAgI. tyAra pachI te mAkaMdIputroe te azubha durgadhathI gabharAIne potapotAnA utarIyA vastrothI mukha DhAMkI lIdhuM. mukha DhAMkIne teo dakSiNa dizAnA vanakhaMDamAM pahoMcyA. tyAM teoe eka vadhasthAna joyuM. joine seMkaDo hADakAonA samUhathI vyApta ane jovAmAM bhayaMkara te sthAna para zUlI para caDhAvela eka purUSane karuNa, virasa ane kaSTamaya zabda karato joyo. tene joine teo DarI gayA teone moTo bhaya utpanna thayo. pachI teo tyAM zUlI para caDhAvela purUSa hato tyAM pahoMcyAM ane zUlI para caDhAvela puruSane A pramANe kahyuM - he devAnupriye! A vadhasthAna konuM che? tame koNa cho? zA mATe ahIM AvyA hatA? koNe tamane A vipattimAM nAkhela che? tyAre zUlIpara caDhela puruSe mAkaMdIpUtrone A pramANe kahyuM - he devAnupriyo ! A ratnadvIpanI devInuM vadha sthAna che. huM jabUdvIpanA bharata kSetramAM kAkaMdI nagarInA nivAsI azvono vyApArI chuM. huM ghaNAM azvo ane bhAMDopakaraNa pota-vahanamAM bharIne lavaNa samudramAM cAlyo. tyAra pachI pota vAhana bhAMgI javAthI mAruM badhuM uttama bhAMDopakaraNa samudramAM DUbI gayuM ane pATiyAno eka TukaDo maLI gayo. tenAM sahAre taratA-taratAM huM ratnadvIpanI samIpamAM AvI gayo te samaye ratnadvIpanI devIe mane avadhijJAnathI joyo. joine teNe mane grahaNa karI lIdho te mArI sAthe vipula kAma-bhoga bhogavavA lAgI. tyAra pachI te devI ekavAra koI samaya mArA nAnA aparAdhathI kupita thaI gaI ane mane A vipatti pahoMcADela che, khabara nathI tamArA zarIrane paNa kaI ApattimAM mUkaze? [124 tyAra pachI te mAkaMdIputro zUlI para caDhela te puruSa pAsethI A arthane sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne atIva bhayabhIta thaI gayA. tyAre zUlI upara caDhela puruSane A pramANe kahyuM- devAnupriya ! ame loko ratnadvIpanI devInA hAthethI kevI. rIte chUTakAro pAmI zakIe ? devAnupriyo ! A pUrvadizAnA vanakhaMDamAM zailaka yakSanuM yakSAyatana che. temAM azvanuM rUpa dhAraNa karela zailaka nAmaka yakSa nivAsa kare che. te zailaka yakSa caudasa, aSTamI, amAvAsyA ane pUrNimAnA divase eka niyata samaya AvavA para jorathI zabda kahIne A pramANe bole che-"kone tAruM kone pAluM?" to he devAnupriyo ! tame pUrva dizAnA vanakhaMDamAM jAo ane zaulaka yakSanI mahAna janone yogya puSpothI pUjA karajo. pUjA karIne ghuTaNa ane paga namAvIne. baMne hAtha joDIne vinayanI sAthe tenI sevA karatAM tamAre ubhA rahevuM. jyAre zailaka yakSa kahe ke-kone tAruM, kone pAluM, tyAre tamAre kahevuM amane tAro amane pAlo" A pramANe zelaka yakSa ja kevaLa ratnadvIpanI devInA hAthathI potAnA hAthe svayaM tamAro nistAra karaze. tyAra pachI te mAkaMdIputro zUlI para caDhela puruSanA te arthane sAMbhaLIne. ane manamAM dhAraNa karIne zIdhra, pracaMDa, capala, tarAvALI ane vegavALI gatithI jyAM pUrva Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutaskaMdha-1, adhyayana-9 17. dizAno vanakhaMDa hato ane jyAM puSkariNI hatI tyAM AvyA AvIne puSkariNImAM praveza karyo. praveza karIne snAna karyuM. snAna karyA pachI tyAM je kamala Adi hatAM temane grahaNa karyA. grahaNa karIne zailaka yakSanA yakSAyatanamAM AvyA yakSa para draSTi paDatAM ja tene pramANa karyA. pachI mahAna janone yogya pUjA karI. teo ghuTaNa ane paga namAvIne yakSanI sevA karatA thakA, namaskAra karatA thakA upAsanA karavA lAgyA. jeno samaya samIpa Avelo che. evA yakSe kahyuM - "kone tAruM kone pAlU? tyAra pachI mAkaMdI putroe ubhA thaIne hAtha joDIne kahyuM : "amane tAro amane pAlo" tyAre zailaka yakSe mAkaMdIputrone kahyuM devAnuM priyo! tame mArI sAthe lavaNa samudranI vaccovaca gamana karazo. tyAre te pApINI. rudrA, cappA, kSudrA ane sAhasikA, ratnadvipanI devI tamane kaThora, komaLa, anukULa, zRMgAramaya ane mohajanaka upagathI upasarga karaze. he devAnupriyo! agara tame ratnadvipanI devI nA te kathana no Adara karazo tene aMgIkAra karazo yA apekSA karazo to huM tamane mArI pITha uparathI nIce pheMkI daiza ane jo tame ratnadvipanA devatAno te kathanano Adara Adi nahi karo, mArA hAthathI ratnadvipanI devIthI tamArA nistA2karI daIza. tyAra mAkaMdIputroe zailaka pakSane kahyuMdevAnupriya ! Apa je kahezo ame tenA upapAta - sevana, vacana - Adeza. ane nirdezamAM rahIzuMtyAra pachI zelaka yakSa uttarapUrva dizAmAM gayA tyAM jaIne teNe vaikriya samudraghAta karIne eka moTA azvanArUpanI vikriyA karI ane pachI mAkaMda putrone A pramANe kahyuM tame mAre pITha upara caDhI jAo. tyAre mAkaMdIputroe harSita ane saMtuSTa thaIne zailaka yakSane praNAma karyA. teo zailakanI pITha upara ArUDha thaI gayA. tyAra pachI azvarUpadhArI zailaka yazra mAkaMdIputrone pITha para ArUDha thayela jANIne sAta ATha tADanI barAbara AkAzamAM uMce uDyo. uDIne utkRSTa zIvratAvALI deva saMbaMdhI divya gatithI lavaNa samudranI vaccovaca thaIne jyAM jaMbudvIpa hato, bharatakSetra hatuM. ane jyAM caMpA nagarI hatI. te tarapha ravAnA thayo. [125] tyAra pachI ratnadvIpanI devIe lavaNa samudranI cAre tarapha cakkara lagA vIne temAM je kaMI tRNa Adi hatuM te badhuM yAvatuM dUra karyuM. dUra karIne potAnA uttama prAsAdamAM AvI. AvIne teNIe mAkaMdIputrone uttama prAsAdamAM na jovAthI pUrNa dizAnA vanakhaMDamAM gaI. tyAM jaIne tyAM dareka sthaLe teonI gaveSaNA karI. gaveSaNA karavA para te mAkaMdIputronI kyAMya paNa kRti Adi na pAmavAthI uttaradizAnA vanakhaMDa mAM gaI. paraMtu te kyAMya na dekhAya tyAre teNIe avadhijJAnano prayoga karyo. prayoga karIne teNIe mAkaMdIputrone zailakanI sAthe lavaNa samudranI vaccovaca thaIne cAlyA jatA. joyA jotAMja te tatkALa rUddha thaI. teNIe DhAla talavAra laI ane sAta ATha tADa jeTalI uMcAI para AkAzamAM uDIne utkRSTa ane zIdhra gati karIne jyAM mAkaMdIputro hatA tyAM AvI AvIne A pramANe kahevA lAgI. are mAkaMdInA putro ! are motanI kAmanA karanArA ! zuM tame samajo cho ke mAro tyAga karIne, zailaka yakSanI sAthe lavaNa samudranI madhyamAM thaIne tame cAlyA jaze? ATale cAlyA javA para paNa jo tame mArI apekSA rAkhazo to tame jIvatAM rahezo ane jo mArI apekSA nahIM karo to to A nIla kamala ane bheMsanA zIMgaDA jevI kALI talavArathI yAvatuM tamAruM mastaka kApIne pheMkI daiza. tyAra pachI te mAkaMdIputro ratnadvIpanI devInA A kathanane sAMbhaLI ne ane Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 bhAyAma kakkAo - 1-9125 dayamAM dhAraNa karIne bhayabhIta na thayA. trAsa na pAmyA udvigna na thAya. saMbhrAnta na thayA. te radvIpanI devInA A arthano Adara na karyo. tene aMgIkAra na karyo, tenI paravA na karI. tyAra pachI te ratnadvIpanI devI jyAre te mAkaMdIputrone ghaNAM pratikula upa sargo dvArA calita karavAmAM, kSubdha karavAmAM. palaTavAmAM ane lobhAvavAmAM samartha na thaI tyAre potAnA madhura mRgAramaya ane anurAgajanaka anukULa upasargothI temanA upara upasarga karavAmAM pravRtta thaI. devI kahevA lAgI tame mArI sAthe hAsya karela che. copATa Adi ramela che. manovAMchita karela che. jhUlA Adi para jhUlIne manoraMjana karela che. udyAna AdimAM bhramaNa karela che. ane ratikriDA karI che. te badhAne kAMI paNa na gaNatAM mane choDIne tame zailaka yakSanI sAthe lavaNa samudranI madhyamAM jAo cho ! tyAra pachI, ratnadvIpanI devIe jinarakSitanuM mana avadhijJAnathI (kaMika zithIla) joyuM. te joIne devI A pramANe kahevA lAgI-huM haMmezA jinapAlitane mATe aniSTa akAnta Adi hatI. ane jinapAlita. mArA mATe aniSTa akAtta Adi hato. paraMtu jinarakSitane mATe huM haMmezA ISTa Adi hatI. ane jinarakSita mane ISTa hato tethI jinapAlita rotI Akandana karatI. zoka karatI, anutApa karatI. ane alApa karatI evI mArI paravAha na kare te he jinarakSita ! tuM paNa rotI evI mArI pAvatu paravAha nathI karato? [12-133 tyAra pachI te zreSTha ratnadvIpanI devI avadhijJAna dvArA jinara kSitanuM mana jANIne baMne mA kaMdIputro prati temanA vadha karavAnA nimite dveSathI yukta te devI lIlA sahita vividha prakAranA cUrNavAsathI mizrita divya nAsikA ane manane tRpti denAra ane sarva Rtuo saMbaMdhI sugaMdhita puSponI vRSTi karatI vividha prakAranA maNi suvarNa ane ratnonI ghaMTaDIo, ghugharAnupura ane mekhalA te badhA AbhUSaNonA. zabdothI samasta dizAo ane vidizAone vyApta karatI te pApINI devI A pramANe kahevA lAgI. he hola! vasula gola he nAtha ! he dapita he priya che he ramaNa! he kAnta! he svAminu he nirguNa ! he nityakakA ! he tyAna ! he niSkapa he akRtajJa he zithilabhAva he rakSa ! he karuNa ! he jinarakSita ! he mArA ddayanA rakSaka mane ekalI, anAtha, bAMdhavavihIna. tamArA caraNonI sevA karanArI ane adhavA ne tyAgI devI te tamAre mATe yogya nathI. he guNonA samUha! tamArA vinA eka kSaNa paNa huM jIvita rahevA samartha nathI. seMkaDo masya, AdinA ghara-svarUpa A ratnAkaranI madhyamAM, tamArI sAme huM mAro vadha karUM chuMAvo, pAchA Ave. jo tame kupita thayA cho. to mAro eka aparAdha kSamA karo. tamAruM mukha megharahita nirmaLa caMdramA samAna che. tamArA netro zaraRtunA saghaH vikasita kamala kumuda ane kuvalayanA pAMdaDAnI samAna atyaMta zobhAyamAna che. evA netravALA tamArA mukhanA darzananI IcchAthI huM ahIM AvI chuM. tamArA mukhane jovAnI mArI abhilASA che. he nAtha ! tame mArI tarapha juo, jethI huM tamArA mukha kamaLane joI lauM. A pramANe premapUrNa. sarala ane madhura vacana vAre vAra bolatI pApinI ane pApapUdiyavALIdevI mArgamAM tenI pAchaLa pAchaLa cAlI. [13] tyAra pachI pUrvokta kAnone sukha denAra ane manane haraNa karanAra AbhUSaNonA zabdothI tathA te praNayayukta, saraLa ane madhura vacanothI jinarakSitanuM mana calAyamAna thaI gayuM. tene pahelAM karatA teNI para dviguNita rAga utpanna thayo. te Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 zrutaskaMdha, adhyayana-9 ratnadvIpanIdevInA suMdara stana, jAMgha, mukha, hAtha, paga, netranA lAvaNyanI, rUpanI ane yauvananI lakSmInuM smaraNa karavA lAgyo. tenI sAthe harSa ane utAvaLathI karela AliMganone. ceSTAone, netranA vikArone, vihasitane kaTAkSane, kAmakrIDAjanita niHzvAso ne, strInA Icchita aMganA madanane, upalalitane, sthita ne. gatine praNayadoSane, tathA prasAdimane, smaraNa karatAM jinarakSitanI matirAgathI mohita thaI, te vivaza thaI. gayopotAnA para kAbu na rAkhI zakyo, kamane Adhina thaI gayo ane te lajjAnI sAthe pAchaLa, teNInuM mukha jovA lAgyo. jinarakSitane devI upara anurAga utpanna thayo. tethI mRtyu rUpI rAkSase tenA gaLAmAM hAtha nAkhIne tenI mati pheravI dIdhI, teNe devInI tarapha joyuM, te zelaka yakSe avadhijJAnathI jANI lIdhuM ane svasthatAthI rahita tene dhIre dhIre potAnI pITha uparathI pheMkI dIdho. tyAra pachI te nirdaya ane pApiNI ratna dvIpanI devIe dayanIya jinarakSitane zailakanI pITha uparathI paDato joIne kahyuM re dAsa ! tuM maryo.' A pramANe kahIne samudranA pANI sudhI paheMco, te pahelA ja banne hAthovaDe pakaDIne, cillAtA jinarakSitane upara uchaLyo, jyAre te nIce Avyo tyAre tene talavAranI dhAra para jhIlI lIdho jinarakSitanA TukaDe-TukaDA karI nAMkhyA. rudhirathI vyApta aMgopAMgone grahaNa karIne. baMne hAthanI aMjali karIne, harSita thaIne tenA ukliptabali-devatAne uddezya karIne AkAzamAM pheMkelI balinI jema, cAre dizAone balidAna ApyuM. [135] A pramANe he AyuSyamAna zramaNo! ApaNa nirgatha ane nigraMthIonI pAse pravrajita thaine, pharIthI manuSya saMbaMdhI kAmabhogono Azraya le che, yAcanA kare che, pRhA kare che, evI abhilASA kare che, yA draSTaadraSTa zabdAdinA bhoganI IcchA kare che, te manuSya A ja bhavamAM ghaNA sAdhuo, ghaNI sAdhvIo, ghaNA zrAvako ane ghaNI zrAvikAo dvArA niMdanIya thAya che, yAvatu anaMta saMsAramAM paribhramaNa kare che. [136137 pAchaLa jenAra jinarakSita chetarAI gayo ane pAchaLa na jonAra jinapAlita nirvidane potAnA sthAna para pahoMcI gayo. tethI pravacanasAramAM Asakti rAkhavI joIe. cAritra grahaNa karIne paNa je bhogonI IcchA kare che, te ghora saMsArasAgaramAM paDe che ane je bhoganI IcchA nathI karato, te saMsAra rUpI vanane pAra kare che. [138] tyAra pachI ratnadvIpanI te devI jinapAlitanI pAse AvI. AvIne ghaNAM anukULa, pratikULa, kaThora, madhura, zruSAravALA ane karuNA janaka upasargo dvArA jyAre tene calAyamAna karavAmAM, kSubdha karavAmAM ane manane palaTAvavAmAM asamartha rahI tyAre te manathI thAkI gaI, zarIrathI thAkI gaI ane glAnine prApta thaI ane atizaya khinna thaI gaI. tyAre je dizAthI AvI hatI, te dizAmAM pAchI cAlI gaI. te zelaka yakSa, jinapAlitanI sAthe, lavaNasamudranI vaccovaca thaIne cAlyo. cAlIne jyAM caMpAnagarI hatI, tyAM Avyo. AvIne caMpAnagarInI bahAra zreSTha udyAnamAM potAnI pITha uparathI jinapAlitane nIce utAya. utArIne kahyuM he devAnupriya ! juo, A caMpA nagarI dekhAya ' che. Ama kahIne teNe jinapAlita pAsethI jA lIdhI ane pAcho gayo. [13] tyAra pachI jinapAlite caMpA nagarImAM praveza karyo. praveza karIne jyAM potAnuM ghara hatuM. jyAM mAtA-pitA hatA, tyAM Ave che. AvIne rotAM-rotAM yAvatu vilApa karatAM mAtA pitAne jinarakSitano vRttAnta kahe che. tyAra pachI jinapAlite ane Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 nAyAdhammakahAo - 1939 tenA mAtA pitAe mitra, jJAti, svajana yAvatu parivAranI sAthe rotAM rotAM ghaNAM laukika mRtakRtya karyA. mRtakRtya karIne teo keTalAMka samaya pachI zoka rahita thayA. tyAra pachI koI samaye sukhAsana para sthita jinapAlitane mAtA-pitAe A pramANe prazna karyo he putra ! jinarakSita kevI rIte kALadharma (mRtyu)ne prApta thayo?" tyAre jinapAlita mAtApitAne potAno sarva vRttAnta jevo hato tevo satya ane asaMdigdha kahI saMbha lAvyo. tyAra pachI jinapAlita yAvatu zoka rahita thaIne yAvatu vipula kAma-bhoga bhoga vato rahevA lAgyo. [140] te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra, jyAM caMpA nagarI hatI, jyAM pUrNabhadra caitya hatuM, tyAM padhAryA. bhagavAnanI dharmadezanA sAMbhaLavA pariSadu nIkaLI. kozikarAjA paNa nikaLyo jinapAlite dhamapadeza zravaNa karIne dIkSA aMgIkAra karI. kramazaH aMgIyAra aMganA jJAtA thaIne. aMtamAM eka mAsanuM anazana karIne yAvatu saudharma kalpamAM devanA rUpamAM utpanna thayo. tyAM be sAgaranI tenI sthiti kahela che. tyAMthI cyavana karIne yAvatuM mahAvideha kSetramAM janma laIne siddhi prApta karaze. A pramANe he AyuSyamAna zramaNo ! je manuSyo cAvatuM manuSya saMbaMdhI kAma bhogonI punaHabhilASA nathI karatA, te jinapAlitanI jema vAvatuM saMsAra samudrane pAra karaze. adhyayana-9-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] | [adhyayana-10-caMdramA) [141 zramaNa bhagavAna mahAvIre navama jJAtAdhyayanano A artha pharamAvela che, to dazama jJAtAdhayayanano zuM artha pharamAvela che? jabba ! A pramANe nizcayathI te kALa ane te samayamAM rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. zreNika rAjA hato. nagaranI bahAra uttarapUrva dizAmAM guNazIla caitya hatuM. takALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI anukramathI vicaratAM. eka gAmathI bIjA gAma jatAM jyAM guNazIla udyAna hatuM, tyAM padhAryA, bhagavAnanI dharma dezanA sAMbhaLavA mATe pariSadu nIkaLI. zreNikarAjA paNa nIkaLyo. dhamopadeza sAMbha LIne pariSad pAchI gaI. tyAra pachI gautama svAmIe zramaNa bhagavAn mahAvIrane A pramANe kahyuM - bhagavan! jIva kayA kAraNe hAnine pAme che? jIva zAzvata, anAdi ane anaMta che tethI tenI saMkhyAmAM hAni vRddhi thatI nathI. eka eka jIvanA pradeza asaMkhyAta che. te pradezomAM paNa hAni vRddhi thatI nathI. jIvanA guNono vikAsa te jIvanI vRddhi ane guNone haja jIvanI hAnI che. bhagavAna gautama svAmInA prazno uttaraApeche-he gautama! jema kRSNa pakSanI pratipadAno candra, pUrNima nA candranI apekSAe varNathI hIna, saumya tAthI hIna, snigdhatAthI hIna hoya che, kAntithI hIna hoya che, temaja dIptithI, yuktithI. chAyAthI, prabhAthI, ojasuthI, vezyAthI ane maMDalathI hIna hoya che. kRSNapakSanI bIjano caMdra ekamanA caMdra karatAM varNathI hIna hoya che vAvatuM maMDalathI hIna hoya che. tyAra pachI tRtIyAno caMdramAM, bIjanA caMdramAM karatAM varNathI yAvatu maMDalathI paNa hIna hoya che A pramANe vAvatu amAvasyAno caMdra caudazanA caMdranI apekSAthI, varNa AdithI sarvathA mATe thAya che, yAvatuM maMDalathI naSTa thAya che. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - .. zrutaskaMdha-1, adhyayana-10 111 A pramANe he AyuSyama- zramaNo ! amArAM je sAdhu athavA sAdhvI pravrajita thaIne kSattithI hIna hoya che, temaja muktithI ArjavathI, mArdavathI, lAghavathI, satyathI, tapathI, tyAgathI, akiMcanyathI ane brahmacaryathI, A daza manidhamathI hIna thAya che, te pachI kramazaH kSattithI hIna ane adhika hIna thato jAya che, yAvatu brahmacaryathI, A pramANe A kramathI hIna-hInatara thato tenA kSamA Adi guNo naSTa thaI jAya che. jema zukala pakSanI pratipadAno caMdra amAvasyAnA caMdranI apekSAe varNathI yAvatuM maMDalathI adhika hoya che. A pramANe kramathI parivRddhi pAmato yAvatu pUrNimAno caMdra caudazanA caMdranI apekSAthI adhikatara varNavALo ane pratipUrNa maMDaLavALo hoya che. A pramANe he AyuSyamAna zramaNo ! je amArA sAdhu athavA sAdhvI yAvatu dIkSita thaIne kSamAthI adhika vRddhi pAme che vAvatu brahmacaryathI paNa adhika thAya che, te kramazaH kSamAthI yAvatuM brahmacaryathI adhika adhika thatA jAya che. nizcayathI te kramazaH vadhatAM vadhatA yAvatu te kSamA Adi temaja brahmacaryathI paripUrNa thaI jAya che. A pramANe jIva vRddhine pAme che ane hAnine pAme che. | adhyayana-10-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana-11-dAvada) [142] dazamAM jJAta adhyayanano zramaNa bhagavAna mahAvIre A artha kahyo che to he bhagavan! agIyAramAM adhyayanano zuM artha pharamAvela che?" he jabU! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nAmanuM nagara hatuM zreNika nAmano rAjA hato. te rAjagRhanI nagara bahAra uttara-pUrva dizAmAM guNazIla nAmaka udyAna hatuM. te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAnuM mahAvIra anukramathI vicaratAM, yAvatu guNazIlanAmakaudyAnamAM samavasRta thayA. dharmazravaNa karavA mATe rAjA zreNika nIkaLyo. loko nIkaLyA bhagavAnane dharmane upadeza Apyo. janasamUha pAcho pharI gayo. tyAre pachI gautame zramaNa bhagavAna mahAvIrane kahyuM-bhagavAna ! jIva kevI rIte ArAdhaka athavA virAdhaka thAya che. he gautama ! jema koI samudranA kinArA upara dAvadrava nAmaka vRkSo kahela che. te kRSNavarNavALA yAvatuM gucchArUpa che. pAMdaDAvALo, phUlavALAM, phaLavALAM, ponI hariyALInA kAraNe manohara ane zrI thIatyaMta zobhita thaIne sthita che. jyAre dvIpa saMbaMdhI kaMIka nigdha athavA pUrva dizA saMbaMdhI vAyu, pathyavAta yA pazcimI vAyu, maMdavAyu ane mahAvAta cAle che tyAre ghaNA dAvadrava vRkSo patrayukta thaine yAvatu ubhAM rahe che. temAMthI keTalAka dAvadrava vRkSo jIrNa jevA thaI jAya che. saDelA pAMdaDAvALA thaI jAya che. tethI te kharelAM pILA pAMdaDA puSpo ane phaLo vALAM thaI jAya che ane sukAyelA vRkSanI jema karamAyela thaIne ubhA rahe che. A pramANe he AyuSyamAna zramaNo ! amArA je sAdhu athavA sAdhvI yAvatu dIkSita thaIne ghaNA sAdhuo ane ghaNA sAdhvIo ghaNA zrAvako ane ghaNI zrAvikAonA pratikULa vacanone sahana kare che, paraMtu anya tIrthikonA tathA gRhasthonA durvacanane samyaka prakAre sahana nathI karatA evA puruSane he AyuSyamanuM zramaNo ! meM dezavirAdhaka kahela che. jyAre samudra saMbaMdhI iSata purovAta, pathya yA pazcAt vAta, maMdavAta ane Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 nAyAdhama kahAo- 1-11142 mahAvAta vAya che. tyAre ghaNA dhavadrava vRkSo jIrNa thaI jAya che, mRtaprAya thaI jAya che yAvatuM karamAtA karamAtA ubhA rahe che. paraMtu koI koI dAvadrava vRkSa pavitra, puSpita, yAvatu atyaMta zobhAyamAna ubhA rahe che. A pramANe ha AyuSya zramaNo.! je amArA sAdhu yA sAdhvI dIkSita thaIne ghaNA anya tIrthiko ane ghaNA gRhasthonA durvacanone samya prakAre sahana kare che ane ghaNA sAdhuo, ghaNI sAdhvIo, ghaNA zrAvako ane ghaNI zrAvikAonA durvacanane samyak prakAre sahana karatA nathI tene huM dezathI ArAdhaka kahuM chuM. jyAre dvIpa saMbaMdhI ane samudra saMbaMdhI eka paNa ISata purovAta, pathya vAta athavA pazcAtu vAta, vAvatuM mahAvAta nathI vAto, tyAre badhA dAvadrava vRkSazrI jIrNa jevA thaI jAya che yAvat karamAtA-karamAtA rahe che. A pramANe AyuSmana zramaNo! amArA je sAdhu yA sAdhvI yAvatu pravrajita thaIne ghaNA sAdhuo, ghaNI sAdhvIo, ghaNA zrAvako, ghaNI zrAvikAo, ghaNA anya tIrthio ane ghaNA gRhasthonAdurvacana zabdone samyaka prakAre sahana nathI karatA, te puruSane he AyuSyanuM zramaNo! huM sarva virAdhaka kahuM chuM. jyAre dvIpa saMbaMdhI paNa ane samudra saMbaMdhI paNa iSatu purovAta, pathya yA pazcAtu vAta yAvatuM vAya che. tyAre badhA dAvadrava vRkSo patrita, puSpita yAvatuM suzobhita rahe che. eja pramANe amArA je sAdhu athavA sAdhvIo ghaNA zramaNonA, ghaNI zrAvikAonA, ghaNA zrAvakonA, ghaNI zrAvikAonA, ghaNA anya tIrthaMkonA ane ghaNA prahasthonA durvacanone samyapha prakArathI sahana kare che, te puruSane meM savarAdhaka kahela che. adhyayana-11-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (adhyayana-12-udaka) [143 zramaNa bhagavAna mahAvIre agIyAramAM jJAtAdhyayanano A artha pharamA vela che bAramAM jJAtadhyayanano zuM artha pharamAvela che? he jabba ! te kALa ane te samayamAM caMpA nAmanI nagarI hatI. tenI bahAra pUrNabhadracaitya hatuM jitazatru rAjA hato. jitazatru rAjAne dhAriNIrANI hatI. te paripUrNa pAMce indriyovALI vAva, suMdara rUpavALI hatI. jitazatru rAjAno putra ane dhAriNI devIno Atmaja adInazatru kumAra yuvarAja hato. subuddhimaMtrI hato. te yAvatu rAjyanI dhurAno citaka, zramaNopAsaka ane jIva ajIva Adi tattvono jJAtA hato. caMpA nagarInI bahAra uttara-pUrva dizAmAM eka khAInuM pANI hatuM. te pANI caba. naso, mAMsa, lohI, ane paruthI yukta hatuM. mRtaka zarIrothI vyApta hatuM. varNathI yAvatuM. sparzathI amanojJa hatuM. jema koI sarpanuM mRtaka klevara hoya, gAyanuM kalevara hoya, yAvatuM marela, saDela, rola, kamIothI vyApta, jIvAtanA samUhathI bhareluM hatuM. jIvothI vyApta hatuM. azuci, vikRta, bibhasa bIka lAge tevuM. dekhAtuM hatuM. zuM te pANI evA svarUpa vALuM hatuM? nahI, te artha samartha nathI. te pANI enAthI paNa vadhAre amanojJa rUpa, rasa, gaMdha ane sparzavALuM hatuM. jitazatra rAjA. ekavAra koI samaye snAna karIne, balikama karIne, yAvatu alaya paNa bahumUlyavAnuM AbharaNothI zarIrane alaMkRta karIne, aneka rAjA Izvara yAvatuM sArthavAha AdinI sAthe bhojananA samaye sukhada Asana para besIne, vipula azana, pAna, khAdima ane svAdima bhojana karI rahyo hato, yAvatuM bhojana laIne Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tala-1, adhyayana-12 pachI hAtha mukha dhoIne, pavitra thaIne te vipula azana, pAna AdinA viSayamAM te visma yune pAmyo. tethI te ghaNA Izvara yAvatu sArthavAha Adine apramANe kahevA lAgyo. aho devAnupriyo ! te manojJa azana, pAna, khAdima ane svAdima, uttama varSathI yukta yAvatuM uttama sparzathI yukta che. yAvatu uttama rasa, rUpa, gaMdha ane varNathI zreSTha che. tethI AsvAdana karavA yogya che. puSTikAraka che, baLane dIpta karanAra che, darpa utpanna karanAra che, madanuM janaka che. ane baLavardhaka che. samasta Indriyone ane gAtrane viziSTa AlhAda utpanna karanAra che. tyAra pachI te ghaNA Izvara yAvatu sArthavAha prabhUti jitazatru ne A pramANe kahevA lAgyA- Apa jema kaho cho tema ja che. tyAra pachI jitazatru rAjAe subuddhi amAtyane paNa e pramANe kahyuM tyAre subuddhi amAtye jitazatranA A kathananuM Adara na karyuM yAvatuM te mauna rahyo. jitazatru rAjAe jyAre bIjIvAra trIjIvAra paNa A pramANe kahyuM tyAre subuddhi amAtye kahyuM- svAminuM ! huM A manojJa azana. AdithI jarA paNa vismita thato nathI surabhi zabda vALA pudgalo paNa durabhi zabdanA rUpamAM pariNata thAya che. durabhi zabdavALA yugalo paNa uttama zabdanA rUpamAM pariNata thAya che. yAvatu zubha sparzavALA yugalo azubha sparzavALA banI jAya che. ane azubha sparzavALA padugalo zubha sparzavALA banI jAya che. svAminuM dareka pudgalomAM prayogathI ane vizvasA parivartana thayA kare che. A samaye jitazatru rAjAe ema kahetA subuddhi amAtyanA vacanane Adara na Apyo, anumodana na ApyuM, paraMtu te cupacApa besI raho. tyAra pachI ekavAra koI samaye jitazatru snAna karIne uttama azvanI pITha para savAra thaIne bahusaMkhyaka bhaTo ane subhaTonI sAthe azvavAhinikA ghoDA savArI mATe nIkaLyo ane te khAI pAse pahoMcyo. tyAra pachI jitazatru rAjAe khAinA pANInI azubha gaMdhathI gabharAIne potAnA utarIya vastrathI potAnuM mukha DhAMkI lIdhuM te eka tarapha cAlyo gayA ane sAthenA rAjA Izvara yAvatu sArthavAha vagerene A pramANe kahevA lAgyA aho devAnupriyo ! A khAInuM pANI varNa, gaMdha, rasa ane sparzathI amanojJa atyaMta azubha che. jema sarpanuM mRta phlevara hoya tenAthI paNa adhika azubha amanojJa che. tyAra pachI te rAjA, Izvara, sArthavAha vagere A pramANe bolyA he svAminu Apa je AvuM kaho cho te satya ja che. tyAre rAjAe subuddhi amAtyane paNa te pramANe kahyuM tyAre subuddhi amAtya mauna rahyo. tyAre pachI jitazatru rAjAe subuddhi amAtyane bIjIvAra ane trIjIvAra paNa A pramANe kahyuM - tyAre subuddhi amAtye kahyuM- he svAminuM mane A khAInA pANInA viSayamAM tenA manojJa ane amanojJa thavAmAM kaMI vismaya nathI. kemake zubha zabdanA pudgalo paNa azubha zabdanA rUpamAM pariNata thaI jAya che.' ityAdi yAvatuM manuSyonA prayatnathI ke svAbhAvika rUpathI paNa pudgalomAM pariNamana thatuM rahe che ema kahela che. tyAra pachI jitazatru rAjAe subuddhi amAtyane A pramANe kahyuM - devAnupriya ! tame pote potAne bIjAne ane sva-para baMnene, asatuM vastu yA vastudharmanI udbhAvanA karIne bhramamAM na nAMkho. catura na samaje.' jitazatrunI vAta sAMbhaLIne pachI subuddhi ne A prakArano adhyavasAya utpanna thayo-aho jitazatru rAjA satu, tattvarUpa, tathya, avitathya ane sadbhUta jinabhagavAna Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdharma kahAo - 15-12/144 dvArA prarUpita bhAvone nathI jANatA tethI mArA mATe te zreyaskara che ke huM jitazatru rAjAne satu tattvarUpa tathya, avitatha ane sadbhUta jinendra prarUpita bhAvone samajAvuM ane te vAtane aMgIkAra karAvuM. subuddhi amAtye A pramANe vicAra karyo. vicAra karIne vizvAsapAtra puraSa pAsethI khAInA mArganA vaccenI kuMbhAranI dukAnethI navAghaDAono samUha lIdho. ghaDA laine jyAre koI virala manuSya cAlatA hatA. ane jyAre loko * potapotAnA ghare vizrAma levA lAgyA, evA saMdhyAkALanA avasare jyAM khAInuM pANI hatuM tyAM AvyA. AvIne khAInuM te pANI grahaNa karAvyuM. tene navA ghaDAmAM gaLAvyuM. naMkhAvIne te ghaDAne lAMchita-mudrita karAvyA pachI sAta rAta divasa tene rahevA dIdho. sAta rAtri-divasa pachI te pANIne bIjIvAra korA ghaDAmAM gaLAvyuM temAM tAjI rAkhI naMkhAvI. ane pAcho te ghaDAne lAMchita-mudrita karAvI dIdho. sAta rAtri divasa tene rahevA dIdho. trIjI vAra navIna ghaDAmAM te pANI naMkhAvyuM. yAvatu sAta rAta divasa tene rahevA dIdhuM. A pramANe A upAyathI vacavacamAM gaLAvyuM vacce vacce korA ghaDAmAM naMkhAvyuM. ane vacce-vacce rakhAvela te pANI sAta sAta rAtri-divasa rAkhI mUkavAmAM. AvyuM. tyAra pachI pariNata thatuM te khAInuM pANI sAta saptAhamAM udakaratna banI gayuM, te svaccha, pathya, ArogyakArI, jAtya halakuM thaI gayuM. manojJa varNathI yukta, gaMdhathI yukta, rasathI yukta ane sparzathI yukta AsvAdana karavA yogya yAvatuM dareka Indriyo tathA gAtrane ati AlhAda utpanna karanAra thaI gayuM. tyAra pachI subuddhi amAtya te udaka ratnanI pAse pahoMcyo. pahoMcIne hathelImAM laIne tenuM AsvAdana karyuM. AsvAdana karIne tene manojJa varNathI yukta, gaMdhathI yukta, rasathI yukta ane sparzathI yukta AsvAdana karavA yogya yAvatu dareka IndrIyane ane gAtrane atizaya AlhAdajanaka jANIne hRSTatuSTa thayo. pachI te pANIne susvAdiSTa banAvanAra dravyothI svAdiSTa ane sugaMdhita banAvyuM. svAdiSTa banAvIne pachI jitazatru rAjAnA karmacArIne bolAvIne kahyuMdevAnupriya! tame A udakaratna lyo. tene laIne rAjAnA bhojana samaye te pANI ApavuM.' tyAra pachI pANIgRhanAkarmacArIoe jitazatru rAjAnA bhojana samaye upasthita karyuM. tyAra pachI jitazatru rAjA te vipula azanaAdinuM AsvAdana karato vicarato hato. jamyA pachI atyaMta svaccha thaIne te jalaratnanuM pAna karavAthI rAjAne vismaya thayo. teNe ghaNA rAja, Izvara, Adine yAvat kahyuM, "aho devAnupriyo ! A pANI svaccha che. yAvatu samasta Indriyo ane gAtrane AlhAda utpanna karanAra che. tyAre ghaNA rAjA, Izvara Adi yAvatuM A pramANe kahevA lAgyA-'svAminuM! Apa jema kaho cho te temaja che.pachI tizatru rAjAe jalagRhanA karmacArIne bolAvyo. bolAvIne tene pUchyuM "devAnuM priya ! A jalaratna tame kyAMthI meLavela che? tyAre jalagRhanA karmacArIe kahyuM "svAminuM mane te pANI subuddhi amAtya pAsethI maLela che." "aho subUddhi! kayA kAraNe tame mArA upara aniSTa, akAnta, apriya, amanojJa ane amaNAma . jethI mArA mATe haMmezA bhojana samaye A udakaratna mokalatAM nathI? devAnupriyAA udakaratnatame kyAMthI meLavela che?" svAminu A te khAinuM ja pANI che. tyAre subuddhie jitazatrune kahyuM- he svAminuM! te samaye meM Apane pagalonuM pariNamana kahela hatuM. paraMtu tenA para Apane zraddhA na hatI. tyAre mane A pramANe adhyavasAya utpanna thayo-yAvatuM sadbhUta jinabhASita bhAvone Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutaskaMdha-1, adhyayana-12 samajAvIne pagalonA pariNamana rUpa, arthane aMgIkAra karAvuM. pahelA kahela anusAra pANIne svAdiSTa banAvIne taiyAra karAvyuM. A pramANehe svAminuM AlekhAInuM pANI che." tyAra pachI jitazatru rAjAe subuddhi amAtyanA kahelA pUrvokta artha para zraddhA na karI, pratIti na karI, ruci na karI. zraddhA na karatA, pratIti na karatA, ruci na karatA teNe potAnA AtyaMtara pariSadunA puruSone bolAvyA. tene bolAvIne kahyuM- devAnuM priyo ! tame jAo ane khAInA jalanA rastA vALI kuMbhAranI dukAnethI navA ghaDA lAvo ane pANIne svAdiSTa suMdara banAvanAra dravyothI te pANIne svAdiSTa banAvo, te puruSoe rAjAnA kathanAnusAra pUrvokta vidhithI pANIne svAdiSTa karyuM. svAdiSTa karIne teo jitazatrunI samIpa lAvyA. tyAre jitazatru rAjAe te udakaratnane hatheLImAM laIne AsvAdana karavA yogya yAvatu badhI indriyone ane gAtrane AlhAdakArI jANIne subuddhi amAtyane bolAvyo. bolAvIne kahyuM- he subuddhi ! tame A sat tathya yAvatu sad bhUta bhAvone kyAMthI jANyA?' tyAre subuddhi amAtya jitazatru rAjAne kahyuM "svAminuM ! meM satu yAvatuM bhAvo jinezvara bhagavAnanA vacanovaDe jANyA." tyAra pachI jitazatru rAjAe subuddhine kahyuM, 'devAnupriya ! to huM tamArI pAsethI jinavacana sAMbhaLavA icchuM chuM." tyAre subuddhi maMtrIe jitazatru rAjAne kevaLI bhASita cAturyAma rUpa abhuta dharma kahyo. je kAraNe jIva karma baMdhana kare che. yAvatu pAMca aNuvrata che. ItyAdi dharmanuM kathana karyuM. tyAra pachI tizatru rAjAe subuddhi amAtya pAsethI dharma sAMbhaLIne ane manamAM dhAraNa karIne harSita ane saMtuSTa thaIne subuddhi amAtyane kahyuMdevAnupriya ! huM nigraMtha pravacana upara zraddhA karuM chuM. jema tame kaho te tema ja che. tethI huM tamArI pAse pAMca aNuvrata ane sAta zikSAvratone grahaNa karIne vicAravA mAMguM chuM! he devAnupriya! jema tamane sukha upaje tema karo, temAM pratibaMdha na karo. tyAra pachI jitazatru rAjAe subuddhi amAtya pAsethI pAMca aNuvrata yAvatu bAvrata yukta zrAvaka dharmane aMgIkAra thaI gayo. jIva ajIvano jJAtA thaI gayo, vAva, nigraMtha sAdhu-sAdhvIone AhAra Adino pratilAbha deto rahevA lAgyo. te kALa ane te samayamAM jyAM caMpA nagarI ane pUrNabhadra caitya hatuM. tyAM sthaviro padhAryA. jitazatru rAjA ane subuddhi amAtya temane vaMdanA karavA mATe nIkaLyA. subu dvie dhamapadeza sAMbhaLIne nivedana karyuM.) huM jitazatru rAjAne pUchIne temanI AjJA laIne pachI pravrajyA aMgIkAra karaze. tyAre sthavira munie kahyuM devAnupriya! jema sukha upaje tema karo." tyAra pachI subuddhi amAtya jitazatru rAjA pAse Avyo ane bolyo svAminuM? meM sthavira munio pAsethI dhamopadeza zravaNa karela che. ane te dharmanI meM punaH punaH IcchA karI che. A kAraNe te svAmInuM! saMsAranA bhayathI udvigna thayo chuM. tathA janma maraNathI bhayabhIta thayo chuM. yAvatu ApanI AjJA meLavIne vAvatuM pravrajyA aMgI kAra karavA IcchA chuM." tyAre jitazatru rAjAe subuddhi amAtyane A pramANe kahyuMdevAnuM priyo ! atyAre to thoDA varSo sudhI yAvatuM bhoga bhogavatA thakA raho. tyAra - pachI ApaNe baMne eka sAthe sthavira munionI pAse muDita thaIne pravrajyA aMgIkAra karazuM. tyAre subuddhi amAtye jitazatru rAjanAM A arthane svIkAra lIdho. tyAra pachI subuddhi pradhAnanI sAthe jitazatru rAjAne manuSya saMbaMdhI kAmabhoga bhogavatAM bAra varSa Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 nAyAmba kahAo-1-1ra/144 vyatIta thaIgayA. tyAra pachI te kALa ane te samayamAM sthavira muninuM Agamana thayuM. tyAre jitazatru dharmopadeza sAMbhaLIne pratibodha pAmyo. paraMtu teNe kahyuM- he devAnupriya ! huM subuddhi amAtyane dIkSAne mATe AmaMtrita karuM chuM ane jyeSTha putrane rAjasiMhAsana upara sthApita karuM chuM pachI ApanI pAse saMyama aMgIkAra karIza, tyAre sthavira munioe ' kahyuM - 'devAnupriya ! jema tamane sukha upaje tema karo." tyAre jitazatru rAjA potAnA ghare Avyo AvIne subuddhi amAtyane bolAvyo ane kahyuM- "me sthavira bhagavAna pAsethI dhamopadeza zravaNa karela che. yAvatu huM pravrajyA aMgIkAra karavAnI IcchA karuM chuM. tame zuM karazo tamArI IcchA zuM che?" tyAre subuddhie jitazatrune kahyuM-thAvatu ApanA sivAya mAruM koNa AdhAra che? yAvatu huM paNa pravrajyA aMgIkAra karIza." rAjA jitazatrue kahyuMdevAnupriya ! jo tamAre pravrajyA aMgIkAra karavI hoya to jAo. devAnupriya ! ane ApanA jyeSTha putrane kuTumbamAM sthApita karo. ane zibikA upara ArUDha thaIne mArI pAse pragaTa thAo tyAre subuddhi amAtya zibikA upara ArUDha thaIne yAvatuM AvI gayo. tyAra pachI jitazatru rAjAe kauTuMmbika puruSone bolAvyA. bolAvIne temane kahyuM devAnupriyo ! jAo, adanazakumAranA rAjyAbhiSekanI sAmagrI taiyAra karo. kauTumbika puruSe sAmagrI taiyAra karI vAva, kumArano abhiSeka karyo. yAvatu jitazatra rAjAe subuddhi amAtyanI sAthe dIkSA aMgIkAra karI lIdhI. dIkSA aMgIkAra karIne pachI jitazatru aNagAre agIyAra aMgonuM adhyayana karyuM. ghaNAM varSo sudhI saMyama payaya pALIne aMtamAM eka mAsanI saMlekhanAkarIne siddhi prApta karI. subuddhi aNagAre paNa agIyAra aMgonuM adhyayana karyuM ghaNA varSo sudhI. dIkSA payaya pALIne aMtamAM eka mAsanI saMlekhanA karIne siddhi prApta karI. | adhyayana-12-nImunidIparatnasAgare karelagurjarayA pUrNa ! (adhyayana-13-maMDuka) [14pa jo zramaNa bhagavAna mahAvIra yAvatuM siddhine prApta thayelAe bAramA jJAtAdhyayano A artha pharamAvela che to bhagavan! teramA jJAtAdhyayanano zuM artha batA vela che? he jan! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagara hatuM. temAM zreNika rAjA hato. rAjagRhanI bahAra uttara pUrva dizAmAM guNazIla udyAna hatuM. te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra potAnA cauda hajAra sAdhu onI sAthe vAvatu anukramathI vicAratA eka gAmathI bIjA gAma jatA, jyAM rAja gRha nagara hatuM, jyAM guNazIla udyAna hatuM, tyAM padhAryA. yathAyogya avagrahanI yAcanA karIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA vicAravA lAgyA. dharmadizanA sAMbhaLavA mATe pariSad nIkaLI ane dhamopadeza sAMbhaLIne pachI cAlI gai. te kALa ane te samaya mAM saudharma kalpamAM darAvatuMsaka nAmaka vimAnamAM, sudhamAM nAmaka sabhAmAM, dardaka nAmaka siMhAsana para dardUra nAmaka deva cAra hajAra sAmAnika devo, cAra ajhamahiSio ane traNa pariSadonI sAthe sUvAMbha devanI samAna divya bhogopabhoga bhogavato thako vicArI rahyo hato. te samaye teNe A saMpUrNa jambudvIpane potAnA vipula avadhi jJAna Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 zratadha-1, adhyayana-13. vaDe jotAM jotAM bhagavAna mahAvIrane joyA. tyAre te parivAranI sAthe bhagavAnanI pAse AvyA. ane sUryAbhidevanI samAna nATyavidhi batAvIne pAchA gayA. gautamabhagavAne zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdana namaskAra jya. vaMdana-namaskAra karIne A pramANe kahyuM "he bhagavan! dadradeva mahAna RddhivALo. Adi che to he bhagavana! te dara devanI vikriyA karelI te divya devaddhi kyAM cAlI gaI? kyAM samAI thaI?" bhagavAne uttara Apyo- he gautama ! te divya devaddhi zarIramAM cAlI gai, zarIramAM samAI gaI.' A viSayamAM kuTAgAranuM dRSTAMta samajavuM joie. "bhagavAna dara deve te te divya devatraddhi kevI rIte meLavI hatI? kayA prakAre te temanI samakSa AvI ?" bhagavAna uttara Ape che- he gautama ! A jambudvIpamAM, bharata kSetramAM rAjagRha nagara hatuM. guNazIlacaitya hatuM. zreNika nAmano rAjA hato. naMda nAmaka maNikAra raheto hato. te samRddha hato. tesvI hato ane koithI parAbhava pAmato na hato. he gautama ! te kALa ane te samayamAM huM guNazIla udyAnamAM Avyo. pariSadu vaMdanA karavA mATe nIkaLI. zreNika rAjA paNa nIkaLyo tyAre naMda maNiyAra zeTha A kathA no arthane jANIne snAna karIne temaja vibhUSita thaine, pagapALA cAlato Avyo. yAvatuM. mArI upAsanA karavA lAgyo. pachI te naMda maNiyAra zeTha dharma sAMbhaLIne zramaNo pAsaka banI gayo. tyAra pachI huM rAjagRha nagaranI bahAra nIkaLIne janapadamAM vicAravA lAgyo. naMda maNiyAra zreSThI sAdhuonA darzana na thavAthI, teonI upAsanA na karavAthI, temano upadeza na sAMbhaLavAthI ane vItarAganI vANI sAMbhaLavAthI IcchA na thavAthI kramazaH samyakatva paryAyanI hInatA thatI gaI ane mithyAtvanI payaya kramathI vRddhi pAmatAM, koi samaye te mithyAtvI thaI gayo. tyAra pachI naMda maNiyAra zreSThIe koi samaye grISmaRtu. nA avasara para jeTha mAsamAM aSTama bhakta grahaNa karyuM grahaNa karIne te pauSadha zALAmAM vicAravA lAgyo. tyAra pachI naMda zreSThIno aThThamabhakta jyAre pUrNa thavA AvyuM hatuM tyAre te bhUkhathI ane tarasathI khuba pIDita thayo. tenA manamAM Avo vicAra utpanna thayo ke- teo yAvatu izvara sArthavAha Adi dhanya che, jenI rAjagRha nagaranI bahAra ghaNI vAvaDIo che, puSkariNIo che, yAvatuM sarovaranI paMktio che, jemAM ghaNAM loko pANI pIve che, snAna kare che ane temAMthI pANI bharI jAya che. to huM paNa kAle prabhAta thavA para zreNika rAjAnI AjJA laIne, rAjagRha nagaranI bahAra, uttarapUrva dizAmAM, vaibhAra parvata nI kaMIka najIkamAM, vAstuzAstranA pAThakanI pasaMda karela bhUmi bhAgamAM, vAvatu naMdA puSkariNI khodAvuM, te mArA mATe ucita che. A pramANe vicAra karIne bIjA divase prabhAta thavA para pauSadha pALyo. pauSadha pALIne snAna karyuM, pachI bIlakarma karyuM. pachI mitro jJAtijanonI sAthe parivRtta thaIne bahumUlya ane rAjAne yogya upahAra lIdho ane zreNika rAjAnI pAse pahoMcyo. upahAra , rAjAnI pAse rAkhIne A pramANe bolyo- "svAmin ! ApanI anumati meLavIne rAjagRha nagaranI bahAra yAvatuM puSkariNI khodAvA cAhu chuM. rAjAe uttara Apyo - 'devAnupriya! jema sukha upaje tema karo. tyAra pachI naMda maNiyAra zeTha zreNika rAjA pAse thI AjJA meLavIne hRSTatuSTa thayo. te rAjagRha nagaranI vaccovacca thaIne nIkaLyo nIkaLIne vAstuzAstranA pAThako dvArA pasaMda karela bhUmibhAgamAM baMdha nAmanI puSkariNI Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 nAyAdhama kahAo-1-13145 khodAvavAmAM pravRtta thayo. teNe puSkariNI khodAvavAnuM kAma zarU karAvI dIdhuM. catuSkoNa ane samAna kinArAvALI purI puSkariNI thaI gaI. anukramathI tenA upara cAre tarapha pharato killo banAvyo, tenuM pANI ThaMDu thayuM. pANI pAMdaDA, bisataMtu ane mRNAlathI AcchAdita thaI gayuM. te vAva ghaNA ja khIlelAM utpala, pA kumuda, nalinI, subhaga jAtIya kamaLa, saugaMdhaka kamaLa, puMDarIka, mahApuMDarIka, zatapatra, kamaLa, sahastra patra kamaLa nI kesara yukta thaI. parihatya nAmaka jalajaMtu, bhramaNa karatA mandonmatta bhramaro ane aneka pakSIonA yugalo dvArA karelA zabdothI unnata ane madhura svarathI te puSkariNI gUMjavA lAgI. te prasanna karanAra, darzanIya abhirUpa ane pratirUpa thaI gaI. tyAra pachI te naMda maNiyAra zreSThIe baMdha puSkariNInI cAre dizAomAM cAra vanakhaMDa ropAvyA. te vanakhaMDanI kramazaH suMdara rakhavALI karavAmAM AvI,sArasaMbhALa levAmAM AvI suMdara rIte tene vadhAravAmAM AvyA, tethI te vanakhaMDa kRSNavarNavALA tathA gucchArUpa thaI gayA. te pAMdaDAthI yukta puSpathI yukta yAvatu zobhAyamAna banI gayo. tyAra pachI naMda maNiyAra zeThe pUrvadizAnA vanakhaMDamAM eka vizALa citrabhASA banAvI. te so staMbhothI banelI hatI, prasannatA janaka hatI, darzanIya, abhirupa ane pratirUpa hatI. te citrasabhAmAM kRSNavarNavALI yAvatu zukala varNavALI aneka putaLIo banAva vAmAM AvI hatI. vastranA pada Adi hatAM. citrakama hatuM. mATInI pUtaLIo hatI, dorAthI guMthela kalAkRtio hatI, phUlothI banAvela kalAkRtio hatI, te ja pramANe pUrimA karma ane saMghAtimakarmajoDI joDIne banAvela kalAkRtio hatI. te kalA kRtio eTalI suMdara hatI ke darzakagaNa tene eka bIjAne batAvI batAvIne varNana karatA hatA. te citrasabhAmAM ghaNA Asana ane zayana niraMtara bichAvelA rahetA. tyAM ghaNA nATaka karanAra ghaNA nRtya karanAra jIvikA bhojana temaja vetana ApIne rAkhavAmAM AvyA hatA. teo tAlAyara karatA hatA. rAjagRhI nagarathI bahAra karavA mATe nIkaLelA loko te sthAna para AvIne pahelAMthI ja pAtharelA Asano ane zayano para besIne ane sUI ne kathA vAta sAMbhaLatA hatA ane nATaka Adi jotA hatA ane AnaMdano anubhava karatA sukhapUrvaka vicaraNa karatA hatA. tyAra pachI naMda maNiyAra zeThe dakSiNa taraphanA vanakhaMDamAM eka moTI bhojanazALA banAvaDAvI. te paNa aneka seMkaDo staMbhovALI yAvatu pratirUpa hatI. tyAM paNa ghaNA lokone jIvikA temaja bhojana ane vetana ApIne rAkhyA hatA. vipula azanAdi AhAra pakAvatA hatA ane ghaNA zramaNo, brAhmaNo, atithio, daridro ane bhikSukone ApatA hatA. tyAra pachI te naMda maNiyAra zeThe pazcima dizAnA vanakhaMDamAM eka cikitsAlaya banAvyuM te paNa aneka staMbhothI yukta yAvatu manohara hatuM. te cikitsAlayamAM aneka vaidyo, vaidya putro, jJAyaka-jJAyakaputra, kuzaLa AjIvikA, bhojana ane vetana upara niyukta karyA hatA. teo ghaNA vyAdhitonI; glAnonI rogIonI ane durbalonI cikitsA karatA hatA. te cikitsAlayamAM bIjA paNa ghaNA lokone AjivikA bhojana ane vetana ApIne rAkhyA hatA. teo te vyAdhito, rogIo, glAno ane durbalonI auSadha, bheSaja, bhojana ane pANI ApIne sevA karatAM hatAM. tyAra pachI naMda maNiyAra zeThe uttara dizAnA vanakhaMDamAM eka moTI alaMkArasabhA banAvaDAvI. te paNa aneka seMkaDo Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-13 119 taMbhovALI yAvatu manohara hatI. temAM ghaNA AlaMkArika puruSo jIvikA, bhojana ane vetana ApIne rAkhavAmAM AvyA hatA. teo ghaNA zramaNo, anAtho, rogIo, glAno ane durbalonuM alaMkAra karma karatA hatA. te naMdA puSkariNImAM ghaNA sanAtha, anAtha pathika, pathika, kAvaDa upADanArA, kArIgaro, ghasiyAro, pAMdaDAnA bhArAvALA, kaThIyArAo Adi AvatA hatA. temAMthI koI koI snAna karatA, koI pANI pItA. koi pANI bharIne laI jatA, koI koI parasevA, mela, maLa, parizrama, nidrA, sudhA ane pipAsAne dUra karIne sukhapUrvaka rahetA hatA. naMdA puSkariNImAM rAjagRha nagarathI paNa nIkaLelA loko pANImAM ramaNa karatA hatA, vividha prakAre snAna karatA hatA, keLAgRha, latAgRha, puSpazadhyA ane aneka pakSIonA samUha nA manohara zabdothI yukta naMdA puSkariNI ane vanakhaMDomAM krIDA karatA vicaratAM hatA. naMdA puSkariNImAM snAna karanAra, pANI pInAra ane pANI laI janAra loko paraspara A pramANe vAto karatAM, "he devAnupriya naMda maNiyAra zeTha dhanya che," kRtArtha che, yAvatuM tenuM jIvana ane janma saphaLa che, jenI cAre tarapha yAvatuM manohara A naMdA puSkariNI che, jenuM pUrva dizAmAM vanakhaMDa che. ItyAdi pUrvokta loko ! naMda maNiyArano manuSya bhava sulabdha che tathA temano janma ane jIvana paNa sulabdha che. te samaye rAja gRhamAM paNa jhUkAMTaka Adi mAgomAM galI-galImAM ghaNA loko A pramANe kahetA hatA-devAnupriya ! naMdA maNi yAra zeTha dhanya che, ItyAdi pUrvavatu tyAre naMda maNiyAra ghaNA loko pAsethI A vAta sAMbha LIne haSTa-tuSTa thayo.meghanIdhArAthIAhatakadamba vRkSanI samAna tenA roma kUpa vikasita thayA-tenI kalI-kalI khIlI uThI te sAtAjanita parama sukhano anubhava karavA lAgyo. [14] pachI naMdamaNiyArazreSThInA zarIramAM soLa rogotaka utpanna thayA. zvAsa udharasa jvara, jalana, kulinozuLa, bhagaMdara, artha ajIrNa netrazUla, mastaka zULa, bhojana viSayaka aruci, netravedanA, kAnanI vedanA, kharajavuM jalodara, ane koDha. [147] naMda maNiyAra zeTha A soLa rogAtakothI pIDita thayo. tyAre teNe koDha mbika puruSone bolAvyA ane kahyuM- devAnupriyo ! tame jAo ane rAjagRha nagaramAM zrATaka yAvatu nAnA moTA mAgamAM UMcA avAjathI ghoSaNA karatAM kaho ke- he devAnuM priyo ! naMda maNiyAra zreSThInA zarIramAM soLa rogo utpanna thayA che. jo koI vaidya yA. vaidyaputra, jANakAra yA jANakAraputra, kuzaLa yA kuzaLano putra, eka paNa rogAMtaka upa zAMta karavA Icche vA maTADI de, to he devAnupriyo ! naMda maNiyAra tene vipula dhana saMpatti pradAna karaze." A pramANe bIjIvAra trIjIvAra ghoSaNA karI ghoSaNA karIne mArI AjJA pAchI Apo." rAjagRha nagaramAM A pramANenI ghoSaNA sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne vaiidya, vaidyaputra; vAvatu kuzalaputra hAthamAM zastrakoza laIne kozakanuM pAtra hAthamAM laIne, zilikA hAthamAM laIne goLIo hAthamAM laIne ane auSadha tathA bheSaja hAthamAM laIne pota-potAnA gharethI nIkaLyAM. naMda maNiyAranA zarIrane joyuM ane naMda maNiyAra zeThane roganuM kAraNa pUchyuM. pachI udvartana dvArA snehapAna dvArA, vamanadvArA, recanadvArA svedana dvArA, avadahanathI apasnAnathI, anuvAsanAthI vastikarmathI niruha dvArA zirA vedhathI takSaNathI zirovatithI,tarpaNathI,puTapAkathI,rohiNIAdinI chAlothI. giloya Adi velothI, bhUlothI, kaMdathI, pAMdaDAthI, puSpothI phaLothI, bIjathI zilikAthI, goLI thI, Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 nAgadhabba kahAo-1-13/147 auSadhothI, bheSajathI, te soLa rogAtaMka mAMthI eka-eka rogAtakane teoe zAMta karavA prayAsa karyo paraMtu teo eka paNa rogAtakane zAMta karavA samartha na thayA. tyAra pachI ghaNA vaidho, vAvatu kuzaLa putro jyAre te soLa rogomAMthI eka paNa rogane upazAMta karavAmAM samartha na thayA to thAkI gayA, khinna thayA. yAvatu potAnA ghare cAlyA gayA. tyAra pachI naMda maNiyAra te soLa rogAtakothI abhibhUta thayo ane naMda puSkariNImAM atyaMta mUrNita thayo. te kAraNe teNe tiryaMcayoni saMbaMdhI AyuSano baMdha karyo, pradezono baMdha karyo. ArtadhyAnathI yukta thaIne mRtyunA samaye kALa karIne, te ja naMdA puSkariNImAM eka deDakInI kukSimAM deDakA rUpe utpanna thayo. pachI te naMda deDako garbhathI bahAra nIkaLyo ane anukrame bAlyAvasthAthI mukta thayo tenuM jJAna pariNata thayuM-te samajadAra thai gayo ane te yauvana avasthAne prApta thayo. tyAre naMdA puSkariNImAM ramaNa karato vicAravA lAgyo. naMdA puSkariNImAM ghaNA loko snAna karatA, pANI pItA ane pANI bharIne laI jatA ApasamAM A pramANe kahevA lAgyA- "devAnupriya ! naMda maNi yArane dhanya che. jenI A catuSkoNa yAvatuM manohara puSkariNI che, yAvat naMda maNi yAra no janma ane jIvana saphaLa che. tyAra pachI vAraMvAra ghaNA lokonI pAsethI A vAta sAMbhaLIne ane manamAM samajIne te deDakAne A pramANe vicAra Utpana thayo- "meM pahelAM kyAMya AvA zabdo sAMbhaLelA che. A pramANe vicAra karatAM zubha pariNAmanA kAraNe tene vAvatu jAti smaraNa jJAna UMtpanna thayuM. tene potAno pUrva janma sArI rIte yAda AvI gayo. tyAre pachI te deDakAne A pramANeno vicAra utpanna thayo- huM Aja rAjagRha nagaramAM naMda nAmano maNiyAra zeTha hato, dhana dhAnya AdithI samRddha hato. te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIranuM Agamana thayuM. tyAre meM zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse thI pAMca aNuvrata ane sAta zikSAvrata yAvatuM aMgIkAra karyA hatA. keTalAka samaya pachI koI samaye sAdhunA darzana na thavAthI huM yAvatuM mithyAtvane prApta thayo. cAvatu puSkari NImAM AsaktinA kAraNe huM naMdA puSkari NImAM deDakAnA rUpamAM utpana thayo tethI huM adhanya chuM apuNya chuM, meM puNya nathI karyuM. tethI huM nigraMthapravacanathI naSTa thayo, bhraSTa thayo. pUrNarUpe bhraSTa thayo, have mArA mATe eja zreyaskara che ke pahelAM aMgIkAra karelAM pAMca aNuvrato ane sAta zikSAvato mArI meLe punaH aMgIkAra karIne vicare. naMda maNiyArano jIva, te deDakAe A pramANe vicAra karyo. vicAra karIne pahelAM aMgIkAra karelAM pAMca aNuvrato ane sAta zikSAvratone punaH aMgIkAra karyo. aMgIkAra karIne A pramANe abhigraha dhAraNa ryo AjathI mAre chaThTha-chaThThanI tapasyAthI AtmAne bhAvita karatAM vicaravuM kalpa che. chaThThanA pAra NamAM paNa naMdA puSkariNInA payaMta bhAgamAM prAsuka thayelA snAnanA pANIthI ane manuSyonA unmardana Adi dvArA utArela melathI pAraNuM karavuM ane potAno jIvana nirvAha karavo kalpe che." he gautama! te kALa ane te samayamAM guNa zIla cetyamAM huM Avyo.vaMdanA karavA pariSad nIkaLI. te samaye naMdA puSkariNImAM snAna karatA, pANI pItAane vAto karavA lAgyA-zramaNa bhagavAna mahAvIra ahIM guNazIla udyAnamAM samavasaryA che. to he devAnupriyo ! ApaNe jaIe ane zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdana karIe, yAvatu tenI upAsanA karIe. te ApaNA mATe A bhavamAM ane Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-13 1ra1 parabhavamAM hitakara ane sukhakara thaze ane te bhavAntaramAM sAthe Avaze. tyAra pachI ghaNI loko pAsethI te vRttAnta sAMbhaLIne ane yamAM dhAraNa karIne te deDakAne evo vicAra utpana thayo-nizcayathI zramaNa bhagavAn mahAvIra yAvatu padhArela che to huM jAuM ane bhagavAnane vaMdanA karI naMdA puSkariNImAMthI dhIme dhIme bahAra nIkaLyo. nIkaLIne jyAM rAjamArga hato, tyAM Avyo AvIne te utkRSTa yAvat dakra gatithI mArI pAse AvavA mATe kRtasaMkalpa thayo. ahIM baMbasAra amaranAma zreNika rAjAe snAna karyuM ane kautuka-maMgala karyuM. thAvatu te sarva alaMkArothI alaMkRta thayo. te zreSTha hAthI upara ArUDha thayo. koraMTa vRkSanA phUlonI mALAvALuM chatra dhAraNa karIne, zveta cAmarothI zobhita thato, hAthI, ghoDA, ratha ane subhaTonI moTI caturaMgiNI senAthI parivRtta thaIne mArA caraNomAM vaMdanA karavA mATe zIdhra AvI rahyo hato. tyAre te deDako zreNika rAjAnA eka azvakizoranA DAbA pagathI kacaDAI gayo. tenA AMtaraDA bahAra nIkaLI gayA. ghoDAnA paga nIce dabAI javAthI te deDako zaktihIna, vIryahIna ane puruSAkAra parAkramathI hIna thaI gayo. have A jIvanane dhAraNa karavuM zakya nathI.' ema jANIne te eka tarapha gayo. te baMne hAtha joDI ne traNavAra, mastakapara Avartana karIne mastaka para aMjali karIne A pramANe bolyoarihaMta vAvatu nivaNane prApta samasta tIrthakara bhagavaMtone namaskAra ho. mArA dhamAM cArya vAvatu mokSaprAptinA Icchuka zramaNa bhagavAna mahAvIrane mArA namaskAra ho. pahelAM paNa meM sthUla prANAtipAtanA pratyAkhyAna karyuM hatuM, Aje paNa huM temanI pAse samasta prANAtipAtanuM vAvatu samasta parigrahanuM pratyAkhyAna karuM chuM, jIvana paryaMta cAre AhAranuM pratyAkhyAna karuM chuM. Aje mAruM ISTa ane kAnta zarIra che, jenA viSayamAM IcchA karI hatI ke ene roga Adi sparza na kare, tene paNa aMtima zvAsocchavAsa sudhI tyAgu chuM A pramANe pUrNa pratyAkhyAna karyuM. tyAra pachI te deDako kALa karIne, saudharma kalpamAM darAvataMka nAmanA vimAnamAM, upapAta sabhAmAM, dadra deva rUpe utpanna thayo. dara deve A pramANe divya devaddhi prApta karI, meLavI, pUrNa rUpamAM prApta karI che. bhagavan! dara devanI te devalokamAM keTalI sthiti che? he gautama te devanI cAra palyopamanI sthiti kahela che. tyAra pachI te dadra deva Ayu nA kSayathI, bhavanA kSayathI, sthitinA kSayathI. turata tyAMthI cyavIne mahAvideha kSetramAM siddha thaze, buddha thaze yAvat janma-maraNano aMta karaze. adhyayana-13-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa } adhyayana-14-tetaliputra) 148] zramaNa bhagavAna mahAvIre teramAM jJAtA-adhyanano A artha pharamAvela che to he bhagavan! caudamAM jJAtAdhyayanano zuM artha pharamAvela che?" "he jabU! te kALa ane ' te samayamAM tetalapura nAmanuM nagara hatuM. te tetalipura nagaranI bahAra uttarapUrva dizA mAM-IzAna koNAmAM pradavana nAmanuM udyAna hatuM." te tetalipura nagaramAM kanakaratharAjA hato. kanakaratha rAjAne padmAvatI rANI hatI. tetaliputra amAtya-hato. te dAma, sAma, bheda ane daMDa A cAre nItiomAM niSNAta Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 nAyAdhama kahAo- 15-14/148 hato. tetalipura nagaramAM kalAda nAmaka eka muSikAradAraka hato. te dhanADhya hato ane koIthI parAbhava pAmanAra na hato. tenI patnInuM nAma bhadrA hatuM. ane poTTilA nAmanI putrI hatI. te rUpa, yauvana, ane lAvaNyathI utkRSTa ane zarIrathI paNa utkRSTa hatI. ekadA poTilA dArikA snAna karIne ane badhA alaMkArothI vibhUSita thaIne, dAsIonA samU hathI parivRtta thaine, prAsAdanI upara rahelI agAsInI bhUmi upara sonAnA daDAthI krIDA karI rahI hatI. ahIM tetalipatra amAtya snAna karIne Uttama azvanA skaMdha para ArUDha thaIne moTAM subhaTonA samUhanI sAthe ghoDesavArIne mATe nIkaLyo. te kalAda muSikAradArakanA gharathI kaMika samIpa thaIne nIkaLyo. tetaliputre mUSikAradArakanI gharanI kaMika pAse jatAM prAsAdanI UparanI bhUmi Upara agAsImAM sonAnA daDAthI krIDA karatI poTilA dArikAne joi. joIne poTTilA dArikAnA rUpa, yauvana ane lAvaNyamAM vAvatu atIva mohita thaine koTuMmbika puruSone bolAvyA ane puchyuM devAnupriyA A konI putrI che?tenuM nAma zuM che ?' tyAre kombika puruSoe tetaliputrane kahyuM- "svAmin ! te kalAdamUSikAradArakanI putrI, poTTilA che. tenA liputra ghoDesavArIthI pAchA pharatAM teNe atyaMtara sthAnIya puruSone bolAvIne kahyuM'devAnupriyo!tame jAoanekalAdamUSikAradArakanIputrI mArI patnInA rUpamAM mAMgaNI karo." tyAre te atyaMtara sthAnIyapuruSo tetaliputranA A pramANe kahevA para hRSTa-tuSTa thayA. yAvatu baMne hAtha joDIne ane mastaka para aMjali karIne ghaNuM sAruM ema kahIne muSikAradAraka kalAdanA ghare AvyA. mUSikAradAraka-kalAde te puruSone AvatAM joyA ane te hRSTatuSTa thayo. Asana uparathI ubho thaine, sAta-ATha pagalA sAme gayo, teone Asana upara besavA mATe AmaMtraNa ApyuM. jyAre tevo Asana upara beThA svastha thayA ane vizrAma laI lIdho tyAre kalAde pUchyuM-devAnupriyo ! AjJA Apo ! ApanA AvavAnuM zuM prayojana che?" tyAre te atyaMtara sthAnIya puruSoe kalAda mUSi kAra gharakane pUrvavatu vAta karI jo tamane ema lAge ke A saMbaMdha ucita che, yogya che ane prApta che, prazaMsanIya che, baMneno saMjoga adraza che, to tetaliputrane poTilA dArikA pradAna karo. pradAna karatA ho to, he devAnupriya! kaho tenA badalAmAM tamane zuM dhana ApIe?" tyAra pachI kalAda mUSikAra dArake AtyaMtara-sthAnIya puruSone kahyuM devAnuM priyo ! te ja mArA mATe dhana che ke tetaliputra, dArikAnA nimittathI mArA upara anugraha karI rahyA che. A pramANe kahIne teNe AtyaMtarasthAnIya puraSono vipula azana, pAna, khAdima ane svAdimathI puSpa, vastra Adi yAvatu mALA, alaMkAra AdithI satkAra karyo. sanmAna karyuM. satkAra sanmAna karIne teone vidAya karyA. tyAra pachI te AtyaMtara sthAnIya puruSoe tetaliputrane te vRttAnta nivedana karyuM. tyAra pachI kalAda mUSikAra dArake anyadA kadAcituM zubha tithi, nakSatra ane muhUrtamAM poTilA dArikAne snAna karA vIne samasta alaMkArothI vibhUSita karIne zibikAmAM ArUDha karI. te mitro ane jJAti, janothI parivRtta thaIne potAnA gharethI nIkaLIne, ezvaryanI sAthe. tetalipuranI vacco vacce thaIne tetaliputra amAtyanI pAse pahoMcyo. pahoMcIne poTilA dArikAno svayaM teta liputranI patnInArUpamAM pradAna karI. tetaliputre poTilA dArikAne bhAyanA rUpamAM lAvelI joI. joIne te poTilAnI sAthe paTa para beTho. besIne zveta pIta kalazothI teNe Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 zrutaskaMdha-1, adhyayana-14 svayaM snAna karyuM. snAna karIne agnimAM homa karyo. tyAra pachI poTilA bhAyAnA mitra jano, jJAtijano pAvatu parijanone azana, AdithI satkAra-sanmAna karIne vidAya kayAM. tyAra pachI tetaliputra amAtya poTilA bhAyAmAM anurakta thaIne, avi rakta Asakta thaIne yAvat udAra bhoga bhogavavA lAgyo. [149] te kanakaratha rAjA rAjyamAM, rASTramAM, balamAM, vAhanomAM, kozamAM, kokAra mAM tathA aMtaHpuramAM atyaMta Asakta thayo. tethI te je je putro utpanna thatA te badhAne vikalAMga karI deto hato. koInA hAthanI AMgaLI kApI nAMkhato, koInA hAthano aMguTho, A pramANe paganI AMgaLIo, pagano aMgUTho karNazaSphalI ane koIno nAka kApI nAkhato hato. A pramANe teNe potAnA dareka putrane vikalAMga karI nAkhyA. tyAra pachI padmAvatI devIne eka vAra madhyarAtrinA samaye A pramANeno vicAra utpanna thayokanakaratha rAjA rAjya AdimAM Asakta thaIne yAvatu putrone vikalAMga karI nAMkhe che, to have mAre putra thAya tyAre mArA mATe zreyaskara che ke kanakaratha rAjAthI chUpAvIne tenuM pAlana poSaNa karuM. padmAvatI devIe tetaliputra amAtyane bolAvyo. bolAvIne tene kahyuM "he devAnupriya! kanakaratha rAjA rAjya ane rASTra AdimAM atyaMta asakta thaIne dareka putro ne apaMga karI de che, tethI huM jo have putrane janma Apu to tame kanakaratha rajAthI chUpAvIne anukramathI tenuM saMrakSaNa, saMgopana ane saMvardhana karajo ema karavAthI te bALaka bAlyAvasthA pAra karIne, yauvanane prApta thaine tamArA mATe ane mArA mATe paNa bhikSAnuM bhAjana banaze. tyAre tetaliputra amAtye padmAvatInA A arthane aMgIkAra karyo. tyAra pachI padmAvatI devIe ane poTilA amAtyI e ekaja sAthe garbhane dhAraNa karyo. eka ja sAthe garbhane vahana karyo ane sAthe sAthe ja garbhanI vRddhi karI. tyAra pachI padmAvatI devIe nava mAsa ane sADA sAta divasa pUrNa thavA para jovAmAM priya ane suMdara rUpavALA putrane janma Apyo. je rAtrie padmAvatI devIe putrane janma Apyo, te ja rAtrimAM poTilA amAtyIe paNa marelI bALakIne janma Apyo. tyAra pachI padmAvatI devIe potAnI dhAya mAtAne bolAvI ane kahyuM mAM, tame tetaliputranA ghare jAo ane tetali putrane gupta rUpathI bolAvI lAvo. tyAra dhAya mAtAe "ghaNuM sAruM ema kahIne tetaliputranA ghare gaI. tene yAvatuM A pramANe kahyuM- he devAnupriya ! Apane padmAvatI devIe bolAvyA che.' - tyAra pachI tetaliputra dhAya mAtAnA A ane sAMbhaLIne ane dayamAM dhAraNa karIne haSTa-tuSTa thaIne dhAya mAtAnI sAthe potAnA gharethI nIkaLyo. jyAM padmAvatI devI hatI. tyAM Avyo.AvIne baMne hAtha joDIne bolyo - 'devAnupriyo ! mane je karavAnuM hoya. tenI AjJA Apo. tyAra pachI padmAvatI devIe teTalIputrane A pramANe kahyuM. A bALakane grahaNa karo-saMbhALo. yAvatuM A bALaka tamArA mATe ane mArA mATe bhikSAnuM bhAjana siddha thaze.' ema kahIne te bALakane tetaliputranA hAthamAM soMpI dIdhuM. tyAra pachI tetaliputre padmAvatI devInA hAthethI te bALakane grahaNa karyuM ane potAnA uttarIya vastrathI DhAMkI dIdhuM. DhAMkIne jyAM potAnuM ghara hatuM ane jyAM polphilA bhAya hatI, tyAM Avyo. tyAM AvIne poTilAne A pramANe kahyuM A pramANe he devAnupriye! A bALaka kanakarathano putra ane padmAvatI devIno Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 nAyAmba kahAo- 1-14149 Atmaja che, tethI devAnupriya ! A bALakanuM kanakaratha rAjAthI gupta rIte, anukramathI saMrakSaNa, saMgopana ane saMvardhana karavAnuM che. jethI A bALaka bAlyAvasthAthI mukta thaIne tamArA mATe, mArA mATe ane padmAvatI devIne mATe AdhArabhUta thaze." A pramANe kahIne te bALakane poTilAne pAse rAkhI dIdho ane poTilAnI pAsethI marelI bALakIne uThAvIne ane uttarIya vastrathI DhAMkIne aMtaHpuranA pAchaLanA nAnA dvArathI praviSTa thayo. ane padmAvatI devInI pAse pahoMcyo. marelI bALakI padmAvatI devInI pAse rAkhI dIdhI padmAvatInI aMgaparicArikAoe padmAvatI devIne ane janmelI bAlikAne joi. ine te jyAMkana karatha rAjA hato tyAM AvyA.AvIne baMne hAtha joDIne A pramANe kahevA lAgI-he svAminuM! padamAvatI devIe mRta bAlikAne janma Apyo che. tyAra pachI kana karatha rAjAe te marelI bALakInuM nIharaNa karyuM. tene smazAnamAM laI gayA. mRtaka saMbaMdhI ghaNAM laukika kArya karyA. keTalAka samaya pachI zA zoka rahita thaI gayo. tyAra pachI bIjA divase tetaliputre kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne kahyuM- he devAnupriyo ! zIghratAthI cArakazodhanakaro.yAvatu dazadivasanI sthitipatikA-mUtra janmano mahotsava karo. amAro A bALaka rAjA kanakarathanA rAjyamAM utpanna thayo che, tethI A bALakanuM nAma kanakadhvaja raheze. dhIme dhIme te bALaka moTo thayo, kaLAomAM kuzaLa thayo, yauvanane prApta thaIne bhoga bhogavavAmAM samartha thayo. 150] tyAra pachI koi samaye poTTilA tetaliputrane apriya thai gai. tetaliputra tenuM nAma ke gotra sAMbhaLavuM paNa pasaMda na karato. to darzana ane bhoga-bhogavavAnI to vAta ja kyAM? tyAre ekavAra madhyarAtrinA samaye poTTilAne manamAM A vicAra Avyoke tetaliputrane huM pahelAM priya hatI paraMtu have apriya thaI gaI che. A pramANe jenA manano. saMkalpa naSTa thaI gayo che, evI te poThThilA ciMtAmAM DUbI gaI. tyAra pachI tetaliputrane te bhagnamanorathA poTTilAne ciMtAmAM DUbelI joine A pramANe kahyuM- devAnupriye ! bhagna manorathavALI na thAva tuM mArI bhojanazALAmAM A vipula azanaAdi taiyAra karAvIne ghaNAM zramaNo brAhmaNo yAvatu bhikhArIone dAna detI devarAvatI raho. tetaliputranA Ama kahevA para poThThilA harSita ane saMtuSTa thaI dAna ApavA ane apAvavA lAgI. [151 te kALa ane te samayamAM,IrSA samitithI yukta yAvatuM gupta brahmacAriNI, bahuzruta bahuparivAravALI suvatA nAmaka Aya anukramathI vihAra karatI-karatI tetali puranagaramAMAvI.AvIne yathocittaupAzrayagrahaNakarIne saMyama ane tapathI AtmA ne bhAvita karatI vicAravA lAgI. tyAra pachI suvatA AryAnA eka saMghADAe prathama praharamAM svAdhyAya karyo ane bIjA praharamAM dhyAna karyuM. trIjI praharamAM bhikSA mATe yAvatuM bhramaNa karatI thakI te sAdhvIoe tetaliputranA gharamAM praveza karyo. polphilA te Ayaone AvatI joIne hRSTa-tuSTa thaI, potAnA Asana uparathI ubhI thaI vaMdana karyA, namaskAra karyo ane vipula AhAra vahorAvyo. AhAra vahorAvIne teNIe kahyuM"A pramANe he Ayao ! huM pahelAM tetaliputrane ISTa hatI. paraMtu Aje aniSTa thaI gaI che. he Ayao! tame zikSita cho, ghaNuM jANo cho, ghaNA bhaNelI cho, ghaNA nagaro ane gAmo mAM yAvatuM bhramaNa karo cho, rAjAo ane IzvaronA gharamAM praveza karo cho toha AryAo! tamArI pAse koI cUrNayoga, maMtrayoga, kAmaNa yoga, dayokAyana-hRdayane haraNa karanAra, Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-14 125 kAyAne AkarSaNa karanAra, Atmiyogika parAbhava karanAra, vazI karaNa, kautuka karma, sau bhAgya pradAna karanAra snAna Adi, bhUtikarma bhabhUtino prayoga, athavA koI mULa, kaMda, chAla, vela, zilikA goLI, auSadha athavA bheSaja evI che ke je pahelA jANeluM hoya ? jethI huM tetaliputrane pharI iSTa banI zakuM?" poTTilAnA dvArA A pramANe kahevA para te Ayaoe potAnA baMne kAna baMdha karI lIdhA. kAna baMdha karIne teNe polphilAne kahyuM "devAnupriye ! ame nigraMtho zramaNIo chIe yAvatu gupta brahmacAriNI chIe. to evA vacano amAre kAnathI sAMbhaLavA paNa kalpa nahiM to A viSayamAM upadeza Apavo ke AcaraNa karavuM to kalpe ja kema? he devAnuM priye ! ame tamane abhuta yA aneka prakArano phevaliprarUpita dharma sArI rIte upadezathI zakIe." tyAra pachI poTTilae kahyuMhe Ayao ! huM tamArI pAsethI kevaliprarUpita dharma sAMbhaLavAIcchuM chuM. tyAre teAyaoe poTTilAne abhuta dharmano upadeza Apyo. poTTilA dharmano upadeza sAMbhaLIne ane dayamAM dhAraNa karIne hRSTa-tuSTa thaIne bolIA o! huM nigraMtha pravacana upara zraddhA karuM chuM. jema tame kahyuM. te temaja che. tethI huM ApanI pAsethI pAMca aNuvratone yAvatu zrAvakanA dharmane aMgIkAra karavA icchuM chuM. tyAre Ayaoe kahyuM "jema sukha upaje tema karo. tyAre te ponTeilAe te AyIo pAsethI pAMca aNuvrata yAvatuM zrAvaka dharma aMgIkAra karyo te Ayaone vaMdanA karI. namaskAra karyo. pachI te pokilA zramaNopAsikA banI gaI. yAvatuM sAdhu-sAdhvIone AhAra Adi pradAna karatI thakI vicaratI rahevA lAgI. [15]ekadA madhyarAtrinA samaye jyAre te kuTumbanA viSayamAM ciMtA karatI tene saMkala utpanna thayo, ke-"pahelAM huM tetaliputrane ISTa hatI have aniSTa thaI gaI chuM. tethI mArA mATe to suvratA AnI pAse dIkSA aMgIkAra karavI te zreyaskara che. ponTeilAe evo vicAra karyo. vicAra karIne bIjA divase te tetaliputra pAse gaI. jaIne baMne hAtha joDIne bolI- he devAnupriya! meM savratA AyA pAsethI dharma sAMbhaLela che yAvatu ApanI AjJA meLavIne huM pravrajyA aMgIkAra karavA icchuM chuM. tyAre tetaliputre poTTilAne kahyuM che devAnupriye ! tame muMDita thaI, pravrajita thaIne mRtyunA samaye kALa karIne koI devalokamAM devarUpe utpanna thazo, to he devAnupriye! tame mane devalokathI AvIne kevaliprarUpita dharma no bodha karAvo to huM tamane AjJA Apu agara tame mane pratibodha na karavo to huM AjJA Apato nathI. tyAre poTilAe tetaliputranA e arthano svIkAra karyo. tyAra pachI tetaliputre vipula azana, pAna, khAdima svAdimano AhAra banA rAvyo. mitro, jJAtijano Adine AmaMtrita karyA. yAvatu teonuM yathocita sanmAna karyuM. polphilAne snAna karAvyuM. yAvatu hajAra puruSothI vahana karavA yogya zibikA upara ArUDha karAvIne mitro tathA jJAtijanothI parivRtta thaIne, samasta RddhinI sAthe, vAvatuM vAdyonI sAthe, teNIne teTalIpura nagaranI madhyamAM thaIne suvratA AnI pAse upA zrayamAM lAvyo. tyAM AvIne suvratA Ayane vaMdana karyA. namaskAra karyo. he devAnupriye ! A mArI poTilA bhAya mane iSTa che. te saMsAranA bhayathI udvegane prApta thaI che, yAvatu dIkSA aMgIkAra karavA Icche che. tethI he devAnupriye ! huM Apane ziSyA rUpe bhikSA ApuM chuM. tene Apa aMgIkAra karo.' suvratA Ayae kahyuM- devAnupriya ! jema sukha upaje tema Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 nAyA...kahAo-1-141para karo. temAM pratibaMdha vilaMba na karo. tyAra pachI suvratA AryAe A pramANe kahevA para pokilA hRSTatuSTa thaI ane uttara-pUrva dizAmAM jaIne pote potAnA AbhAraNa, mALA ane alaMkAra utAryA. utArIne svayaM paMcamuSTi lonca karyo. A badhu karIne, jyAM suvratA AryA hatI, tyAM AvI. AvIne suvratA AryAne vaMdana namaskAra karyo. he bhagavatI ! he pUjya ! A saMsAra cAre taraphathI baLI rahyo che. ItyAdi bhagavatI sUtramAM kathita devAnaMdAnI samAna dIkSAnuM varNana karavuM. yAvatuM poTilAe dIkSA laIne agyAra aMgonuM adhyayana karyuM. ghaNAM varSo sudhI cAritranuM pAlana karyuM. pALIne eka mAsanI saMlekhanA karIne potAnA zarIrane kraza karIne, sATha bhaktanuM anazana karIne pApakarmanI AlocanA ane pratikramaNa karIne, samAdhipUrvaka, mRtyunA avasare kALa karIne koI devalokamAM devatA rUpe utpanna thaI. [1pa3 tyAra pachI kanakaratha rAjA koI samaye kALa dharma pAmyo. tyAre rAjA, Izvaro Adie temanuM nIharaNa karyuM. mRtakatya karIne teo paraspara A pramANe kahevA lAgyA. - devAnupriya kanakaratha rAjAe rAjya AdimAM Asakta thaIne potAnA putrone vikalAMga karI dIdhA che. devAnupriyo ! ApaNe to rAjAne adhIna chIe. rAjAne adhi dita thaIne rahenArA chIe, ane rAjAne adhIna thaine kArya karanAra chIe, tetaliputra amAtya, rAjA kanarathanA badhA sthAnomAM ane badhI bhUmikAomAM vizvAsapAtra rahela che, vicAraka che ane badhuM kAma calAvanAra che. tethI ApaNe tetaliputra amAtya pAsethI putranI yAcanA karavI ucita che. tetaliputrane A pramANe kahevA lAgyA. 'he devAnupriya ! A pramANe kanakaratha rAjA, rAjyamAM tathA rASTra AdimAM Asakta hatA. tethI temaNe dareka putrane vikalAMga karI dIdho che ane he devAnupriya! ame to rAjane adhIna rahenAra yAvatu rAjAne adhIna rahIne kArya karanAra chIe. he devAnupriya ! tame kanakaratha rAjAnA dareka sthAnamAM vizvAsapAtra rahetA hatA. yAvatu rAjyanI dhurAnA ciMtaka cho. tethI he devAnuM priya! jo koI kumAra rAjalakSaNothI yukta ane abhiSekane yogya hoya to amane Apo. jethI teno rAjyAbhiSeka karIe. tyAra pachI tetaliputre kanakadhvaja kumArane snAna karAvyuM ane vibhUSita karyo. pachI tene Izvara AdinI pAse lAvyA. lAvIne kahyuM- devAnupriya ! A kanakaratha rAjAno putra ane padmAvatI devIno Atmaja kanakadhvaja kumAra rAjyane yogya che ane rAjalakSa NothI saMpanna che meM kanakaratha rAjAthI chupAvIne tenuM saMrakSaNa karyuM che. tame loko mahAna abhiSekathI teno rAjyAbhiSeka karo. tyAra pachI izvara Adie te kanakadhvajakumArano mahAnuM mahAnuM abhiSeka karyo. kanakadhvaja kumAra rAjA thaI gayo. mahAhimavAna ane malaya parvatanI samAna, ItyAdi rAjAnuM varNana ahIM karavuM joIe. - tyAra pachI Izvara Adie te kanakadhvaja kumArano mahAna abhiSeka karyo. kanaka dhvaja kumAra rAjA thaI gayo. tyAra pachI kanakadhvaja rAjAne padmAvatI devIe bolAvyo bolAvIne kahyuM- he putra ! tamAruM A rAjya yAvat aMtApura ane svayaM tuM paNa tetali putranA prabhAvathI ja che. tethI tAre tetaliputra amAtyane Adara karavo. tene tAro hitaiSI mAnavo. teno satkAra karavo, sanmAna ApavuM, tene Avato joI ubhA thavuM, tenI upara sanA karavI, tenA javA para pAchaLa pAchaLa javuM, bolavA para tenA vacanonI prasaMzA karavI, Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha, adhyayana-14 127. tene adha Asana para besADavA, tenA bhogonI vRddhi karavI.' tyAra pachI kanakadhvaja padmAvatI devInA kathanane "ghaNuM sArUM' kahIne aMgIkAra karyuM. [154) tyAra pachI poTrilA deve vAraMvAra tetaliputrane kevaliprarUpita dharmathI pratibodhyo, paraMtu tetaliputrane pratibodha thayo ja nahi. tyAre pothrilA devane A pramANeno vicAra utpanna thayo-kanakadhvaja rAjA tetaliputrano Adara kare che. yAvatu teno bhoga vadhArI dIdho che. A kAraNe tetaliputra vAraMvAra pratibodha ApavA chatAM dharmamAM pratibaddha thato nathI. tethI ucita che ke kanakadhvaja rAjAne tetaliputrathI viraddha (vimukha karI devo joie. tyAre pachI tetaliputra amAtya bIjA divase snAna karIne yAvatu ame galanivAraNano mATe prAyazcitta karIne zreSTha azvanI pITha para savAra thaIne ane ghaNA puruSothI parivRta thaIne potAnA gharethI nIkaLyo. tetaliputra amAtyane (mArgamAM je je ghaNA rAjA, Izvara yA talavara Adi jove che te pahelAnI jema teno Adara kare che, tene hitakAraka mAne che ane ubhA thAya che. ubhA thaIne hAtha joDIne ISTa temaja kAnta vANIthI bole che ane vAraMvAra bole che. teo badhA tenI AgaLa, pAchaLa ane AjubAjumAM anusaraNa karIne cAle che. tyAra pachI tetaliputra jyAM kanakadhvaja hato tyAM Avyo. kanakadhvaje tetaliputrane Avato joyo paraMtu teno Adara na karyo, tene hiteSI na mAnyo, ubho na thayo. enAthI viparIta Adara na karatAM, nahIM jANatAM, nahi ubhA thatAM parAMvamukha thaIne besI gayo. tyAra pachI tetaliputra kanakadhvajane viparIta thayelo jANIne bhayabhIta thayo. tenA ddhayamAM atyanta bhaya utpanna thayo. te A pramANe vicAra karavA lAgyo-kanakadhvaja rAjA mArA upara rUSTa thayA che, hIna thaI gayA che, mArUM kharAba vicAryuM che. tethI koNa jANe te mane kayA kharAba motathI mAraze. A pramANe vicAra karIne te DarI gayo, trAsane prApta thayo, ane dhIme-dhIme tyAMthI khasI gayo. khasIne te azvanI pITha para savAra thayo. savAra thaIne te tetalipuranI madhyabhAgamAM thaIne potAnA gharanI tarapha ravAnA thayo. tyAra pachI tetaliputrane te Izvare Adi jue che to teo paNa pahelAnI jema teno Adara na karatAM, temane na jANatAM, temanI sAme ubhA na thatAM. hAtha na joDatAM ane ISTa yAvatu vANIthI satkAra nahi karatAM, AgaLapAchaLa, AjubAjumAM tenI sAthe cAlatAM nahIM. tyAra pachI tetaliputra jyAM potAnuM ghara hatuM, tyAM Avyo. bAharanI je pariSad hoya che, jemake dAsa, preSya tathA bhAgIdAra Adi, te bahAranI pariSade paNa teno Adara na karyo. tene na jANyo, ane na ubhA thayA ane je atyaMtara pariSadU hoya che, jemake mAtA, pitA, putravadhU Adi, tene paNa teno Adara na karyo, tene na jANyo ane tene joI koI ubhA na thayA. tyAra pachI tetaliputra jyAM potAnuM vAsagRha hatuM ane jyAM zavyA hatI. tyAM Avyo. AvIne zaTha para beTho. besIne A pramANe bolyo "A rIte huM mArA gharethI nIkaLyo ane rAjA pAse gayo paraMtu rAjAe Adara-satkAra na karyo. pAchA pharatAM mArga mAM paNa koie Adara-satkAra na karyo. ghare Avyo te bAhya pariSade paNa Adara-satkAra na karyo. evI dazAmAM mAre potAne jIvanathI rahita thaI javuM te ja zreyaskara che. A pramANe tetaliputre vicAra karyo. vicAra karIne tAlapuTaviSa potAnA mukhamAM nAMkhyuM. paraMtu te vizvanI asara na thaI. tyAra pachI tetaliputre nIla kamalanI samAna zyAma yAvatu talavAra Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 nAyAdhamakAo-1-14154 potAnA skaMdha para vahana karI. talavArano prahAra karyo. paraMtu te paNa khaMDita thaI gaI. tyAra pachI tetaliputra azoka vATikAmAM gayo. tyAM jaIne teNe potAne pAzamAM bAMdhyo. pachI vRkSa para caDhyo, caDhIne te vRkSamAM pAzane bAMdhyo. pachI potAnA zarIrane laTakAvyuM. tyAM paNa te dorI tUTI gai. tyAra pachI teNe ekadama moTI zilA gaLAmAM bAMdhI. bAMdhIne athAga tarI na zakAya ane apauruSeya pANImAM potAnuM zarIra choDI dIdhuM. paraMtu tyAM paNa te pANI chIcharuM thaI gayuM. tyAra pachI tetaliputre sukA ghAsamAM Aga lagADI ane potAnA zarIrane temAM nAMkhyuM. paraMtu te agnikAya paNa bujhAya gayo. - tyAra pachI tetaliputra manamAM ne manamAM bolyo-"zramaNa zraddhA karavA yogya vacana - bole che, mAhaNa zraddhA karavA yogya vacana bole che, huM ja eka evo chuM ke je azraddheya vacana boluM chuM. huM putro sahita hovA chatAM putrarahita chuM. mitro sahita hovA chatAM mitrahIna chuM. A pramANe dhana, strI, dAsa, dAsI ane parivArathI sahita hovA chatAM paNa huM tenAthI rahita chuM, koNa mArI A vAta para vizvAsa karaze ? zraddhA karaze ? A pramANe rAjA kanakadhvaje jeno aniSTa cintana karyuM che, evA tetaliputre potAnA mukhamAM viSa nAkhyuM. paraMtu te viSano kaMI prabhAva na thayo, mArA A kathara upara koNa vizvAsa karaze? yAvatu tetaliputre sUkuMghAsa saLagAvIne temAM kUdI paDyo, paraMtu Aga bujhAI gaI, koNa A vAta para vizvAsa karaze ? A pramANe tetaliputre bhagnamanoratha thaIne ciMtana karavA lAgo. tyAra pachI poTTila deve poTTilAnA rUpanI vidurvaNA karI. vidurvaNA karIne tetaliputrathI na bahu dUra kena bahu najIka sthita thaIne tene A pramANe kahyuM- he tetaliputra! AgaLa khADo che ane pAchaLa hAthIno bhaya che. baMne bAju eTalo ghora aMdhakAra che ke kaMi dekhAtuM nathI. madhya bhAgamAM bANonI varSA thaI rahI che. gAmamAM Aga lAgI che ane vana saLagI rahyuM che. to he AyuSyamAnu teTalIputra ! ame kyAM jaIe? konuM zaraNa laIe. tyAre tetaliputre pothrilA devane A pramANe kahyuM "aho! A pramANe sarvatra bhayagrasta puruSane mATe dIkSA ja zaraNabhUta che. jema utkaMThIta puruSane mATe svadezagamana zaraNabhUta che bhUkhyAne anna, tarasyAne pANI, bImArane auSadha, mAyAvIne guptatA, abhiyukta para vizvAsa upajA vavo. thAkelA mAMdAne vAhana para caDhIne gamana karavuM, taravAnA Icchukane jahAja ane zatrano parAbhava karanAranI IcchA karanArane sahAyakRtya zaraNabhUta che. kSAMta, dAMta ane jitendriya purUSane temAMno eka paNa bhaya nathI. tyAra pachI tetaliputra amAtyane poTTalA deve kahyuM: 'tetaliputra ! tu barAbara kahe che. paraMtu A arthane tame sArI rIte jANo, dikSA grahaNa karo.' A pramANe kahIne deve bIjIvAra paNa ema ja kahyuM. kahIne deva je dizAthI pragaTa thayo hato te dizAmAM pAcho cAlyo gayo. [15] tyAra pachI tetaliputrane zubha pariNAma utpanna thavAthI jAtismaraNa jJAnanI prApti thaI. tyAre tetaliputranA manamAM A pramANono vicAra yAvatuM utpanna thayo-nizcayathI huM jambudvIpa nAmanA dvIpamAM, mahAvideha kSetramAM puSkalAvatI vijayamAM, puMDarIgirI rAjadhAnImAM mahApA nAmano rAjA hato. pachI meM sthavira muninI pAse muMDita thaIne yAvatu 14 pUrvanuM adhyayana karIne, ghaNA varSo sudhI saMyama paryAya pALIne, aMtamAM eka mAsanI saMlekhanA karIne, mahAzu vimAnamAM deva rUpe utpanna thayo. tyAra pachI Ayuno kSaya thavA para huM te devalokathI (eNvIne) ahIM tetalipura nagaramAM tetali Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-14 129 amAtyanI bhadrA bhAryAnI kukSIe putranA rUpamAM utpanna thayo chuM. to mArA mATe pahelAM karelamahAvratonesvayaMsvIkAra karavAMtezreyaskara che.ema tetaliputrane vicAra karyo vicAra karIne svayaM mahAvratoneja aMgIkAra karyo. aMgIkAra karIne jyAM pramAdavana udyAna hatuM, tyAMAvyA.AvIne zreSThaazokavRkSanI nIcepRthvIzilApaTTakaparasukhapUrvaka beThela vicA, raNAM karatAM teNe pahelAM karelA cauda pUrvanuM svayaM ja smaraNa thayuM. tyAra pachI tetali putra aNagArane zubhapariNAmathIyAvattadAvaraNIya-karmono kSayopazamathI, karmarajano nAza karanAra apUrva karaNAmAM praveza karyo uttama kevaLajJAna ane kevaLa darzana utpanna thayA. [15] tyAra pachI tetalipura nagarInI samIpa deva ane devIoe devadubhi vagADI. pAMcavarNa puSponI varSA karI ane divya gItano dhvani karyo kanakadhvaja rAjA. A kathAnA arthane jANIne bolyo - niHsaMdeza mArA dvArA apamAnita thaine tetaliputre muMDita thaine dIkSA aMgIkAra karI che. tethI huM jaIne tetaliputra aNagArane vaMdana karuM, namaskAra karuM. vinayapUrvaka khamAvuM.' kanakadhvaje e pramANe vicAra karyo. vicAra karIne snAna karyuM. pachI caturaMgI senA sAthe jyAM pramadavana udyAna hatuM, jyAM tetaliputra aNa gAra hatA, tyAM Avyo.AvIne tetaliputra aNa gArane vaMdana karyA,namaskAra karyo. vinaya nI sAthe punaH punaH kSamA yAcanA karI, na ati dUra ke na najIka evA sthAna para besIne tenI upAsanA karavA lAgyA. tyAra pachI tetaliputra aNagAre kanakadhvaja rAjAne ane moTI pariSadane dharmano upadeza Apyo. tyAra pachI kanakadhvaja tetaliputra kevalI pAsethI dharma sAMbhaLIne dRyamAM dhAraNa karIne pAMca aNuvrata ane sAta zikSAvrata rUpa bAra prakArano zrAvaka dharma aMgIkAra karyo. zrAvaka dharma aMgIkAra karIne te vAva jIva ajIva Adi, tattvono jJAtA zramaNopAsaka thaI gayo. tyAra pachI tetaliputra kevalI ghaNAM varSo sudhI kevalI avasthAmAM rahIne pAvatu siddha thayA. adhyayana-14-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ! (adhyayana-15-naMdIphaLa) [157 jo zramaNa bhagavAna mahAvIre caudamAM jJAtAdhyayanano A artha kahyo che paMdaramAM jJAtAdhyanano zuM artha pharamAvela che ?" he jabba ! te kALa ane te samayamAM caMpA nagarI hatI. tenI bahAra pUrNabhadra caitya hatuM. jitazatru rAjA hato. dhanya sArthavAha hato. te RdvisaMpanna hato yAvatuM koIthI parAbhava pAmato nahIM.' te caMpA nagarIthI uttarapUrva dizAmAM ahicchatrA nAmanI nagarI hatI. te bhavano AdithI yukta tathA samRddhithI paripUrNa hatI. te ahi chatrA nagaramAM kanakaketu nAmano rAjA hato. te mahAhimavaMta parvatanI samAna Adi vizeSaNothI yukta hato. ekadA dhanya sArthavAhanA manamAM madhyarAtrinA samaye A prakArano adbhava sAya, ciMtita, prArthita, manogata, saMkalpa, utpanna thayo-vipula ghI, tela, khAMDa, goLa, Adi mAla laine mAre ahichatrA nagarImAM vyApAra karavA mATe javuM zreyaskara che." vicAra karIne gaNima, dharima, meya, ane pAricchedya mAlane grahaNa karyo. grahaNa karIne gADA-gADI taiyAra karyA. kauTumbika puruSone bolAvIne A pramANe kahyuMna devAnupriyo ! tame jAo. caMpAnA zRMgATaka yAvatu badhA mAgamAM ghoSaNA karI do Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 nAyAdhamma kahAo - 1-1pa1pa7 ke- he devAnupriyo ! dhanya sArthavAha vipula mAla bharIne ahicchatrAnagaramAM vANijyanA nimitte javAnI IcchA kare che, tethI he devAnupriyo! je koI caraka, cIrika, carmakhaDika, bhikSAMDa, pAMDuraka, gotama, govatI, gRhadharmI gRhastha dharmanuM ciMtana karanArA, aviruddha, viruddha vRddhatApasa, zrAvaka-brAhmaNa athavA vRddha zrAvaka arthAt brAhmaNa, raktapaTa nigraMtha Adi vratavAna yA gRhastha je koI paNa dhanya sArthavAhanI sAthe ahicchatrA nagarImAM javA Icche, tene dhanya sArthavAha potAnI sAthe laI jaze. jenI pAse chatra na hoya tene chatra Apaze, jenI pAse jUtA na hoya tene jUtA Apaze, jenI pAse kamaMDalu na hoya tene kamaMDaluM apAvaze, jenI pAse paththodana na hoya tene podana apAvaze, jenI pAse prakSepa na hoya tene prakSepa Apaze, je paDI jaze, je bhagna thaI jaze, je 2Na thaI jaze, tene sahAyatA Apaze ane sukhapUrvaka ahichatrA nagarI sudhI pahoMcADaze. be vAra ane traNavAra evI ghoSaNA karI do. kauTumbika puraSoe yAvatu te pramANenI ghoSaNA karI. tyAra pachI kauTumbika puruSonI ghoSaNA sAMbhaLIne caMpA nagarInA ghaNA caraka vAvatuM gRhastha dhanya sArthavAhanI pAse pahoMcyA. tyAra pachI dhanya sArthavAhe caraka Adi gRhasthone jenI pAse jUtA na hatAM tene jUtA apAvyAM, yAvatu padhdhodana apAvyA pachI, tene kahyuM devAnupriyo ! tame jAo ane caMpA nagarInI bahAra pradhAna udhAnamAM mArI pratIkSA karo." tyAra pachI dhanya sArthavAha zubha tithi, karaNa ane nakSatramAM vipula azana, pAna, khAdima ane svAdima banAvaDAvyA. banAvaDAvIne mitro, jJAtijano Adine AmaMtrita karIne teone bhojana karAvyuM. jamADIne teonI anumati lIdhI. anumati laIne tene gADI gADA joDAvyA. joDAvIne caMpA nagarInI bahAra nIkaLyo. ghaNe dUra dUra paDAva na karatAM sukhajanaka vasati ane prAtarAza karatAM aMgadezanI vacco vacce thaIne dezanI sImA para jaI pahoMcyA. tyAM jaIne gADA-gADI kholyA. paDAva nAMkhyo. ane pachI kauTumbika puruSone bolAvIne A pramANekahyuM he devAnupriyo ! tame loko mArI sAthenA paDAvamAM UMcA UMcA zabdathI vAraMvAra uddaghoSaNA karatA ema kaho ke he devAnupriyo ! AgaLa AvanAra aTavImAM manuSyonuM AvAgamana nathI ane te ghaNI lAMbI che. te aTavInA madhyabhAgamAM naMdyaphaLa nAmaka vRkSo che. te gherA lIlA varNavALA yAvatuM pAMdaDAvALA, puSpovALA phaLo vALA, lIlA zobhAya mAna ane saundaryathI atyaMta zobhita che. paraMtu he devAnupriyo ! koI jo te naMdIkala vRkSo nA phaLa, mUli kaMda, chAla, puSpa, bIja yA rahitanuM bhakSaNa karaze athavA tenI chAyAmAM paNa besase tene ApAtataH sAruM lAgaze, paraMtu pachI tenuM pariNamana thavA para akALamAM te mRtyune prApta thaze. tethI he devAnupriyo ! koI te naMdIlonA mUla AdinuM sevana na karatAM yAvatu temanI chAyAmAM vizrAma paNa na karatA. jethI akAlamAMja jIvanano nAza na thAya. bIjA vRkSonI chAyAmAM besajo ane bIjA vRkSonA mUla, phaLa AdinuM bhakSaNa karajo. tyAra pachI dhanya sArthavAhe gADA-gADI joDAvyA. joDAvIne jyAM naMdIphaLa vRkSo hatAM tyAM AvyA. te naMdIphaLa vRkSothI na atidUra ke na ati najIka paDAva nAMkhyo pachI bIjIvAra ane trIjIvAra pUrvavatu uddaghoSaNA karI. temAMthI keTalAka puruSoe dhanya sAthe vAhanI vAta para zraddhA karI, yAvata rUci karI. teo te vAtanI zraddhA karatAM te naMdIlono dUrathI ja tyAga karIne, bIjA vRkSonA mUla AdinuM sevana karatA ane tenI chAyAmAM Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-15 vizrAma karatA. teone tAtkAlika sukha to prApta na thayuM paraMtu tenI pachI jema jema pariNamana thatuM gayuM tema tema te vAraMvAra sukha rUpa ja pariNamana thatuM gayuM. A pramANe che AyuSyamAna zramaNo ! amArA je nigraMtha yA nigraMthIo saMyama laIne pAMca indriyonA kAmabhogomAM Asakta nathI thatA ane anurakta nathI thatA, te A ja bhavamAM ghaNA zramaNo, zramaNIo, zrAvako ane zrAvikAonA pUjanIya thAya che ane paralokamAM paNa duHkha nathI pAmatA, yAvatu anu kramathI saMsArarUpa aTavIthI pAra pAme che. - temAMthI keTalAka puruSoe dhanyasArthavAhanI A vAta para zraddhA na karI, ruci na karI. teo dhanya sArthavAhanI vAta para zraddhA na karatAM jyAM naMdIkala vRkSo hatA, tyAM gayA. jaIne teoe te naMdIphala vRkSonA mUla, phaLa AdinuM sevana karyuM ane tenI chAyAmAM vizrAma karyo. teone tAtkAlika to sukha thayuM, paraMtu pachI tenuM pariNamana thatA yAvatu jIvanathI rahita thavuM paDyuM. te pramANe AyuSyamAna zramaNo ! amArA je sAdhu athavA sAdhvI pravrajita thaIne pAMca IndriyonA viSaya bhogamAM Asakta thAya che teo A puruSonI jema catugati rUpa saMsAramAM paribhramaNa kare che. tyAra pachI dhanya sArthavAhe gADA-gADI joDAyA. joDAvIne te jyAM ahichatrA nagarI hatI, tyAM pahoMcyA. pahoMcIne ahicchatrA nagarInI bahAra pradhAna udyAnamAM paDAva nAMkhyo ane gADA-gADI choDAvyA. tyAra pachI dhanya sArthavAhe mahAmUlya ane rAjAne yogya upahAra lIdho ane ghaNA puruSonI sAthe. teothI parivRta thaIne te ahicchatrA nagarInI madhyamAM thaIne praveza karyo. praveza karIne kanakaketu rAjAnI pAse gayA. tyAM jaIne baMne hAtha joDIne yAvatuM rAjAne abhinaMdana karyuM. abhinaMdana karIne pachI te bahumUlya upahAra tenI pAse rAkhI dIdho. tyAra pachI rAjA kanakaketu harSita temaja saMtuSTa thayo. teNe dhanya sArthavAhanA te mUlyavAna upahArane, svIkAra karIne dhanya sArthavAhano satkAra-sanmAna karyA. zulka mApha karI dIdhI. pachI dhanya sArthavAhe potAnA bhAnDano vinimaya karyo. vinimaya karIne teNe potAnA mAlanI badalebIjomAlalIdho.pachI sukhapUrvaka caMpAnagarImAM AvI pahoMcyo. potAnA mitro temaja jJAtijano Adine maLyo ane manuSya saMbaMdhI vipula bhogopabhaBga bhogato thako rahevA lAgyo. te kALa ane te samayamAM sthavira bhagavaMtonuM Agamana thayuM. dhanya sArthavAhe dharma dezanA sAMbhaLIne ane potAnA jyeSTha putrane kuTuMbamAM sthA pita karIne dikSita thaI gayo. sAmAyikathI laIne agyAra aMgonuM adhyayana karIne ane ghaNA varSo sudhI saMyamanuM pAlana karIne, eka mAsanI saMlekhanA karIne, sATha bhaktanuM anazana karIne, koI eka devalokamAM deva rUpe utpanna thayo te devalokathI, Ayu kSaya thavA para, AvIne mahAvideha kSetramAM siddhine prApta karaze. yAvat janma maraNano aMta karaze. adhyayana-15-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana-1daavarakA) 158] jo zramaNa bhagavAna mahAvIre paMdaramA jJAtAdhyayanano A artha pharamA vela che to solamA adhyayanano zuM artha pharamAvela che?" "he jabU! te kALa ane te samaya mAM caMpA nagarI hatI. uttara pUrva dizAmAM subhUmibhAga udyAna hatuM. te caMpA nagarImAM traNa brAhmaNa baMdhuo nivAsa karatA hatA. te A pramANe soma, Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 nAyAdhamma kahAo-1-14158 somadatta ane somabhUti. teo dhanADhaya hatA yAvat Rgvada Adi brAhmaNa zAstromAM yAvatuM atyaMta pravINa hatA. te traNa brAhmaNone traNa patnIo hatI te A pramANe nAga zrI, bhUtazrIane yakSazrI.te sUkumAra hAtha-pagaAdiavayavothI paripUrNa yAvatu te brAhma None ISTa hatI. te manuSya saMbaMdhI vipula yAvatuM kAmabhoga bhogavatI thakI rahetI hatI. tyAra pachI koi samaye te traNe brAhmaNo eka sAthe maLyA ane parasparamAM A pramANeno kathA samullApa thayo "he devAnupriyo ! ApaNI pAse ghaNuM dhana yAvatuM suvarNa Adi che. sAta peDhI sudhI khuba devAmAM Ave, bhogavavAmAM Ave, veMcavAmAM Ave to paNa paryApta che. to ApaNA eka bIjAnA gharamAM vArA pramANe, vipula AhAra banAvaDAvI-banAva DAvIne ekI sAthe besIne jamavuM te sAruM che." traNe brAhmaNa baMdhuoe te vAta paraspara svIkAra karI teo haMmezA eka bIjAnA gharamAM pracura azana, pAna, khAdima ane svAdima AhAra banAvavA lAgyA ane sAthe besI bhojana karavA lAgyA. tyAra pachI ekavAra nAgazrI brAhmaNIne tyAM bhojanano vAro AvyA. tyAra nAgazrI brAhmaNIe vipula azanAdi banAvyuM. bhojana banAvIne eka moTuM zarada RtuM saMbaMdhI athavA sAra yukta tuMbAnuM ghaNAM mazAlA nAMkhIne ane telathI vyApta karIne taiyAra karyuM. pachI potAnI hatheLImAM eka buMda lIdhuM ane tene cAkhyuM to khabara paDI ke te zAka khArUM, kaDavuM, akhAdya ane ane viSa jevuM che. A jANI ne te manomana vicAravA lAgI "mane adhanyA, puNyahInA, abhAginI, bhAgyahIna sattva vALI ane liMboDInI samAna anAdaraNIya, nAgazrIne dhikkAra che ! ke je (me) zarada Rtu saMbaMdhI yA rasayukta tuMbaDuM ghaNAM masAlAthI yukta temaja telathI vaghArI taiyAra karela che. tenA mATe ghaNuM dravya bagADyuM ane telano satyanAza karyo. jo mArI derANIo jANaze to mArI niMdA karaze tethI mAre mATe ucita che ke mArI derANIo jANe te pahelAM ja zAka A koI sthAne chUpAvI devAmAM Ave ane bIju zarada Rtu saMbaMdhI ane sArathI yukta mIThAtUbA yAvatu ghaNA telathI vadhArela taiyAra karAya to sAruM A pramANe nAga zrIne vicAra Avyo. vicAra karIne mIThuM tuMbaDuM taiyAra karyuM. tyAra pachI te brAhmaNo snAna karIne yAvatuM sukhAsana para beThA. teone te vipula anAdi, pIrasavAmAM AvyuM. te brAhmaNo bhojana karI lIdhA pachI pANIthI hAtha dhoIne, svaccha thaIne, pavitra thaIne, pota potAnA kAmamAM lAgI gayA. tyAra pachI snAna karelI te brAhmaNIoe yAvatuM zRMgAra karyo pachI te vipula azanAdi, AhAra jamyA pachI te potapotAnA ghare cAlI gaI. [15] te kALe ane te samaye dharmaghoSa nAmanA sthaviranA ziSya dharmaruci nAma nA aNagAra hatA. te udAra, pradhAna yAvatu te jovezyAthI saMpanna hatA ane mAsa mAsanuM tapa karIne vicaratA hatA, tyAra pachI te dharmaci aNagArane pAraNAno divasa Avyo. tyAre teNe mAsakhamaNanA divase prathama porasIe svAdhyAya karyo. bIjI porasIe. dhyAna karyuM. ItyAdi badho vRttAnta gautamasvAmInI samAna jANI levo joIe. trIjA praharamAM pAtranuM pratilekhana karyuM. pachI dharmaghoSa sthavira pAsethI AjJA prApta karI. yAvatuM caMpA nagarImAM uMca, nIca ane madhyama kuLomAM bhramaNa karatAM teoe nAgazrI brAhmaNInA gharamAM praveza karyo. tyAra pachI te nAgazrIne dharmaghoSa munine AvatAM joyA. joIne te zarad Rtu saMbaMdhI, ghaNAM masAlAvALuM ane telathI yukta tUnanuM zAka kADhI Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 zrutaskaMdha-1, adhyayana-16 nAkhavAne mATe hRSTa-tuSTa thaI ane te ubhI thaI. ubhI thaine te bhojanagRhamAM gaI. tyAM jaIne teNIe te zarada Rtu saMbaMdhI tIkhuM ane kaDavuM ghaNAM telavALuM badhuM ja zAka muninA pAtramAM vahorAvI dIdhuM. tyAra pachI te dharmaruci aNagAra AhAra paryApta che ema jANIne nAgazrI brAhmaNInA gharethI bahAra nIkaLyA. teNe dharmaghoSa sthavira pAse Iyapitha pratikramaNa karyuM. annapAnanuM pratilekhana karyuM ane grahane batAvyuM tyAre dharmaghoSa sthavIre te subhUmi Rtu saMbaMdhI temaja telathI vyApta zAkamAMthI eka buMda hAthamAM laIne cAkhyuM. tyAre te zAka tIkhu, khArUM, kaDavuM, akhAddha, abhojya ane vizvanI samAna jANIne dharmaruci aNagArane A pramANe kahyuM. he devAnupriya, jo tame A sUMbaDAnuM zAka khAzo to tame asamaya mAMja jIvathI rahita jAzo. tethI he devAnupriya! tame jAo ane A zarada Rtu saMbadhI sUMbaDAnuM zAka ekAMtamAM, AvAgamanathI rahita, acittabhUmimAM paraThavI do. tene pAThavIne pachI bIjA prAsuka azana, pAna, khAdima ane svAdima AhArane grahaNa karIne tene bhogavo. tyAra pachI dharmaghoSa sthavirane ema kahevA para dharmaruci aNagAra dharmaghoSasthavira pAsethI. nIkaLIne subhUmibhAga udyAnanI adhika dUra nahIM temaja adhika adhika najIka nahIM evA caMDalanI pratilekhanA karIne zAkanI eka buMda lIdhI ane te bhUbhAga upara nAMkhI. tyAra pachI te tIkhA kaDavA ane telathI vyApta zarada saMbaMdhI zAkanI gaMdhathI ghaNI hajAro kIDIo tyAM AvI gai. temAMthI je kIDIoe zAka khAdhuM. ke tarataja te asamayamAM mRtyu pAmI. - tyAra pachI dharmaci aNagAranA manamAM A pramANe vicAra utpanna thayo. ke jo zAkanuM eka buMda nAMkhavA para aneka hajAra kiIDIo marI gaI to huM badhuM ja zAka bhUmi upara nAMkhIza to to te ghaNA prANIo, jIvo, bhuto ane sattvonA vadhanuM kAraNa thaze. tethI zAkane khAI javuM mArA mATe zreyaskara che. A zAka mArA zarIrane ja samApta karaze. aNagAre evo vicAra karIne mukhavastrikAnuM pratilekhana karyuM pratilekhana karIne mastaka sahita uparanA zarIranuM pramArjana karyuM. te zarada saMbaMdhI sUMbaDAnuM tIkhuM kaDavuM ane ghaNAM telathI vyApta zAka svayeja bilamAM sarSanI jema potAnA zarIranA koThAmAM nAMkhI dIdhuM. ghamaMruci aNagAranA zarIramAM eka muhUrtamAM ja vedanA utpanna thai te vedanA utkRSTa hatI thAvatuM dussaha hatI. zAka peTamAM nAMkhyA pachI dharmaruci aNagAra sthAnathI rahita, bala hIna, vIryathI rahita, tathA puruSakAra ane parAkramathI hIna thaI gayA have A zarIra dhAraNa nahi karI zakAya, ema jANIne teNe AcAranuM pAtra eka sthAna para rAkhI dIdhuM. teNe rAkhIne sthaDilabhUminuM pratilekhana karyuM. pratilekhana karIne teNe darbhano saMthAro karyo. ane te tenA para besI gayA. pUrva dizAnI tarapha mukha rAkhIne paryaka AsanathI besIne baMne hAtha joDIne mastaka para Avartana karIne aMjalI karIne A pramANe kahyuM arihaMto vAvatu siddha gatine prApta bhagavaMtone namaskAra. mArA dharmaguru dhamAM cArya sthavirabhagavaMta dharmaghoSamunine namaskAra. pahelAM meM sthavira bhagavAna dharmaghoSanI pAse saMpUrNa prANAtipAtanuM jIvana paryaMtane mATe pratyAkhyAna karela che. yAvat parigrahanA paNa, A samaye paNa huM teja bhagavaMtonI pAse saMpUrNa prANAtipAtanA pratyAkhyAna karuM chuM thAvat parigrahanA pratyAkhyAna karuM chuM. jIvana paryaMta jema skaMdhaka munie karyo tema ahIM paNa jANI levuM. yAvatuM aMtima zvAsocchavAsa sAthe A zarIrano paNa parityAga karuM Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 nAyAdhamakAo. 15-16159 chuM. A pramANe kahIne AlocanA ane pratikramaNa karIne samAdhine prApta thaIne te mRtyune prApta thayA. tyAra pachI dharmaghoSa munie dharmaruci aNagArane lAMbA samayathI gayelA jANIne nigraMtha zramaNone bolAvyA; bolAvIne kahyuM- he devAnupriyo ! dharmaruci aNa gArane vAvatu telAvALuM kaDavA tuMbaDAnuM zAka maLyuM hatuM tene paraThavA mATe te bahAra gayA che. ghaNo samaya thaI gayo che tethI he devAnupriyo ! tame jAo ane dharmaci aNagAranI sarva sthAne mArgaNA- karo. tyAre zramaNanigraMthoe potAnA gurunA Adezane aMgIkAra karyo.bahAra nIkaLyA nIkaLIne cAretaraphadharmaci aNagAranI mANA-gaveSaNA karatAM thako jyAM svaDila bhUmi hatI tyAM AvyA. AvIne joyuM to dharmaci aNagAranuM zarIra niprANa, niSpaSTa ane nirjIva paDyuM hatuM tene joIne teonA mukhamAMthI sahaja zabdo nIkaLI gayA hAhA! aho ! A akArya thayuM che, kharAba thayuM che." Ama kahIne teoe gharmaruci aNagAranA kALadharma nimitte kAyotsarga karyo. kAyotsarga karIne dharmaruci aNagAranA AcAra bhAMDaka (pAtra) grahaNa karyA ane jyAM dharmaghoSa nAmanA sthavira hatA tyAM pahoMcyA, pahoMcIne gamanAgamananuM pratikramaNa karyuM, pratikramaNa karIne bolyA Apano Adeza meLavIne ame subhUmibhAga udyAnanI cAre tarapha dharmaci aNa gAranI yAvatuM dareka rIte tapAsa karatAM spaMDila bhUmimAM gayA, jaIne yAvatuM jaldIthIja ahIM pAchA AvyA. he bhagavan! dharmaruci aNagAra kALa dharmane prApta thayA che. A temanA AcAra pAtra che. tyAra pachI sthavira dharmaghoSe pUrva dizAmAM upayoga lagADyo. upayoga lagADIne zramaNa nigraMtho ane nigraMthIone bolAvyA. bolAvIne teone kahyuM- he Aya! A pramANe mAro aMtevAsI dharmaci nAmaka aNagAra svabhAvathI bhadra vAva vinIta hatA. te mAsakhamaNanI tapasyA karI rahyA hatA. vAvate nAgazrI brAhmaNInA ghare pAraNAne mATe gayA. tyAre nAgazrI brAhmaNIe temane pAtramAM yAvatu badhuja kaDavuM viSa samAna hUMbanuM zAka nAkhI dIdhuM. tyAre dharmaci aNagAra potAnA mATe paryApta AhAra jANIne yAvatu kAlanI AkAMkSA na karatA thakA vicaravA lAgyA. dharmaruci aNagAra ghaNAM varSo sudhI grAma payaya pALIne AlocanA pratikramaNa karIne samAdhimAM lIna thaine kAla mAsamAM kALA karIne, upara saudharma Adi devalokane oLa gIne yAvatu sarvArthasiddha nAmanA devalokamAM devarape utpanna thayA che. tyAM jaghanya ane utkaTanA bhedathI rahita eka ja tetrIsa sAgaropamanI sthiti kahela che. te dharmaci deva tyAMthI Tyuta thaIne yAvatuM mahAvideha kSetramAM utpanna thaine siddhi prApta karaze. [10] tethI he Aryo ! te adhanya, apuNya, yAvatu liMboLInI samAna kaDavI nAgazrI brAhmaNIne dhikkAra che, jeNe tathArUpa sAdhu dharmaruci aNagArane mAsakhamaNanA pAraNAmAM zaradda saMbaMdhI kAvat telathI vyApta kaDavA tuMbanuM zAka ApIne asamayamAM ja mArI nAMkhyA. tyAre te nigraMtha zramaNoe dharmaghoSa sthaviranI pAsethI A vRttAna sAMbha LIne ane samajIne caMpA nagarInA kUMDATaka AdimAgamAM jaIne vAvatuM ghaNA lokone A vAta kahI ghaNA loko paNa ApasamAM A vAtacIta karavA lAgyA. te brAhmaNo caMpA nagarImAM ghaNA loko pAsethI te vRttAnta sAMbhaLIne ane samajIne kupita thayA yAvatu krodhathI lAla thaI gayA - baLavA lAgyA. teo jyA nAgazrI hatI tyAM pahoMcyA. teoe nAgazrIne A pramANe kahyuM Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-16 135 "are nAgazrI ! aprArthitanI prArthanA karanArI duSTa,azubha lakSaNovALI ! nikRSTa kaSNa caturdazImAM janmelI! tuM adhanya. apuNya yAvat liMboLInI samAna kaDavI che, tane dhikkAra che! jene tathArUpa sAmbe mAsakhamaNAnA pAraNe zaradU saMbaMdhI vAvatuM zAka vaho rAvIne mArI nAkhyA." A pramANe kahIne te brAhmaNoe UMcA. nIcA, Akroza Akroza vacana kahIne Akroza karI tene phITakAra karyo. bharcanA karI. tene nicchoTana karI. he pApiNI! tAre tArA karmanuM phaLa bhogavavAnuM ja che, ItyAdi vacanothI tarjanA karI ane thappaDa AdithI mArA mArI tADana karI. A pramANe tarjanA ane tADanA karIne teNIne gharamAMthI kADhI mukI. tyAra pachI nAgazrI potAnA gharethI kaDhAyelI caMpA nagarInA zRMgATaka, trika, catuSkamAM catvara (cabutara)mAM, tathA caturmukha devakulomAM ghaNAM loko vaDe avahelanA karAtI kutsA karAtI, niMdA karAtI, gaha pAmatI AMgaLI batAvIne tarjanA karAtI, daDa AdithI mAra mArIne vyathita karAtI, dhikkArAtI, thuMkAtI kyAMya paNa sthAna pAmI nahIM temaja kyAMya rahevAnI jagyA meLavI zakI nahIM. TukaDA-TukaDA joDelA vastra paherIne, bhojana mATe zakorAno TukaDo lIdho, pANI pIvAne mATe ghaDAno TukaDo hAthamAM lIdho, mastaka para atyaMta vikharAyelA vALane dhAraNa karyA, jenI pAchaLa mAkhIonuM ToLe gunaguna kare che tevI te nAgazrI ghera-ghera dehavalinAM dvArA potAnI AjIvikA calAvatI bhaTakavA lAgI. tyAra pachI te nAgazrI brAhmaNIne te ja bhavamAM soLa rogAtaMka utpanna thayA. tyArapachI nAgazrI brAhmaNI soLa rogAtaMkathI pIDita thatI. atyaMta duHkhathI pIDita thaIne kALa samaye kola karIne chaThThI narakamRthvImAM utkRSTa 22 sAgaropamanI sthitithI nArakanA rUpe utpanna thaI. tyAra pachI narakamAMthI nIkaLIne te nAgazrI matsya yonimAM utpanna thaI. tyAM teno zastrathI vadha thayo. tethI dAhanI utpattithI kAla mAsamAM kAla karIne nIce sAtamI narakamAM utkRSTa 33 sAgaropamanI sthitivALA nArakanA rUpe utpanna thaI. nAgazrI sAtamI narakamAMthI nIkaLIne sIdhI bIjIvAra matsya yonimAM utpanna thaI tyAM paNa teno zastrathI vadha thayo ane dAhanI utpatti thavAthI mRtyane prApta thaIne punaH nIce sAtamI narakamAM utkRSTa 33 sAgaropamanA AyuSyavALA nAraka rUpe utpanna thaI. sAtamA narakamAMthI nIkaLIne trIjIvAra paNa matsya yonimAM utpanna thaI. tyAM paNa te zastrathI vadha karavA yogya thaI yAvatu kALa karIne bIjIvAra chaThThA narakamAM bAvIsa sAgaropamanI sthitivALA nAraka rUpe utpanna thaI. tyAMthI nIkaLIne ugayoni sarpamAM utpanna thai. A pramANe jema gozAlakanA viSayamAM kahela che tema jANI levuM. yAvatuM ratnaprabhA Adi sAte narakomAM utpanna thaI tyAMthI nIkaLIne yAvatu te je khecaranI yoni che temAM utpanna thaI. tyAra pachI khara (kaThIna bAdara pRthvIkAyanA rUpamAM aneka lAkha vakhata utpanna thaI. [161 tyAra pachI te pRthvIkAyamAMthI nIkaLIne A jambudvIpamAM, bhArata varSa mAM, caMpAnagarImAM, sAgaradatta sArthavAhanI bhadrAbhAyanI kukSimAM utpanna thaI. tyAre bhadrAcAryavAhIe nava mAsa pUrNa karIne bAlikAne janma Apyo. te bAlikA hAthInA tAlunI samAna atyaMta sukomaLa hatI. te bAlikAnA bAra divasa vyatIta thavA para mAtA-pitAe tenuM guNavALuM ane guNathI niSpanna nAma "sukumAlikA' rAkhyuM. tyAre Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 nAyAdhamma kahAo-1111 pachI sukumAlikA bAlikane pAMca dhAyamAtAe grahaNa karI parvatanI guphAmAM rahelI caMpakalatA jema vAyu vihIna pradezamAM vyAdhAta rahita vadhe che tema te paNa vadhavA lAgI. tyAra pachI te sukumAlikA bAlyAvasthAthI mukta thaI. yAvat rUpathI, yauvanathI, lAvaNyathI utkRSTa ane utkRSTa zarIravAlI thaI. [12] caMpA nagarImAM jinadatta nAmaka eka dhanika sArthavAha nivAsa karato hato. te jinadattanI bhadrA nAmanI patnI hatI. te sukumArI hatI, jinadAsane priya hatI yAvatu manuSya saMbaMdhI kAmabhogonuM AsvAdana karatI te rahelI hatI. te jinadatta sArthavAhano putra ane bhadrA bhAvano Atmaja sAgara nAmano dIkaro hato. te paNa sukumAra yAvatuM suMdara rUpathI saMpanna hato. ekavAra jinadatta sArthavAha potAnA gharethI nIkaLayo nIkaLIne sAgaradattanA gharanI pAsethI jato hato. ahIM sukumAlikA chokarI snAna karI, dAsIonA samUhathI gherAyelI bhavananI uparanA chata para suvarNanA daDAthI krIDA karatI vicaratI hatI. tyAre jinadatta sArthavAha sukumAlikA chokarIne joI. joine tene sukumAlikA chokarInA rUpa para yauvana para ane lAvaNya para Azcarya thayuM tene kauTumbika puraSone bolAvyA. bolAvIne pUchyuM devAnupriyo A konI chokarI che ? tenuM nAma zuM che? jinadatta sArthavAhanA e pramANe kahevA para te kauTumbika puruSo harSita ane saMtuSTa thayA teoe hAtha joDIne A pramANe uttara Apyo-devAnupriya ! te sAgaradana sArthavAhanI putrI bhadrAnI AtmajA sukumAlikA nAmanI chokarI che. jinadatta sArthavAha te kauTumbika puruSo pAsethI te arthane sAMbhaLI potAnA ghare cAlyo gayo. pachI nAhI-dhoIne tathA mitrajano ane jJAtijanothI parivRtta thaIne caMpA nagarInI madhyabhAgamAM thaIne jyAM sAgaradattanuM ghara hatuM, tyAM AvyA. tyAre sAgaradatta sArthavAhe jinadatta sArthavAhane Avato joyo. AvatA joIne te Asana uparathI ubho thayo. uThIne teNe jinadatane Asana grahaNa karavAnuM nimaMtraNa ApyuM. vizrAnta ane vizvasta thayelA ane sukhada Asana para AsIna thayelA jinadatane pUchyuM ! devAnupriya! ApanA AgamanuM zuM prayojana che ? tyAre jinadatta sArthavAhe kahyuM- devAnupriya ! huM ApanI putrI, sukamAlikAnI sAgaradattanI ratnInA rUpamAM mAMgaNI karuM chuM. agara Apa A yukta samajo, pAtra samaje, prazaMsanIya samajo ane ema samaje ke A saMyoga samAna che, to sukumAlikA sAgaradattane Apo. agara Apa A saMyoga iSTa samajo cho, to sukumAlikAne mATe zuM mUlya ApIe ? tyAra pachI sAgaradatta kahyuM- sukumAlikA amArI ekanI eka putrI che, eka ja utpanna thai che, amane priya che. tenuM nAma sAMbhaLavAthI ja amane harSa thAya che to jovAnI to zuM vAta karavI ? tethI huM sukumAli kAno eka kSaNa mATe paNa viyoga Icchato nathI. je sAgaraputra amArA gharano jamAI banI jAya to huM sukumAlikA ApuM." - tyAra pachI jinadatta sArthavAha, sAgaradana sArthavAhanA A pramANe kahevA para potAnA ghare gayo. ghare jaIne sAgara nAmanA putrane bolAvyo ane kahyuM- he putra ! sAgara datta sArthavAhe mane A pramANe kahyuM che ke sAgaraputra mauna rahyo. tyAra pachI ekavAra koI samaye zubha tithi ane karaNamAM jinadata sArthavAhe vipula azana, pAna, khAdima ane svAdima taiyAra karAvyA. yAvatuM mADIne pachI sanmAnita karyA pachI sAgaraputrane Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-16 137 snAna karAvIne vAvatu badhA alaMkArothI vibhUSita kayo hajAra puruSothI vahana karAya tevI pAlakhI taiyAra karAvI. tenA para ArUDha karyo. tyAra pachI mitro temaja jJAtijanothI parivRtta thaIne yAvatuM purA ThAThathI potAnA gharethI nIkaLyo. tene sAgaradatta sArthavAhanI pAse laI gayo. tyAra pachI sAgara sArthavAhe vipula azanAdi, taiyAra karAvIne yAvat tenuM sanmAna karIne sAgaraputrane sukumAlikA putrI sAthe pATa para besADyo. besADIne cAMdI ane sonAnA kalazothI snAna karAvyuM. snAna karAvIne homa karAvyuM. homa pachI sAgaraputrane sukumAlikA putrI sAthe pANigrahaNa karAvyuM. [14] te samaye sAgaraputra sukumAlikA putrInA A pramANenA hAthanA sparzane evo anubhava karavA lAgyo. jANe koI talavAra hoya athavA murmara agni hoya. tenAthI paNa adhika aniSTa hAthanA sparzano anubhava karavA lAgyo. paraMtu te samaye te sAgara icchA vinA vivaza thaIne, te hAthanA sparzano anubhava karato thako muhUrta mAtra besI rahyo. tyAra pachI sAgaradatta sArthavAhe sAgara putranA mAtA-pitAne tathA mitro temaja jJAtijano Adine vipula, bhojanathI tathA puSpa vastra AdithI pAvatu sanmAnita karIne vidAya karyo. tyAra pachI sAgaraputra sukumAlikAnI sAthe jyAM vAsagRha hatuM tyAM Avyo. AvIne sukumAlikA putrInI sAthe zayyA para suto. tyAra pachI sAgaraputre sukumAlikA putrIno A prakArano aMgasparzano anubhava karyo ke jANe koI talavAra hoya yAvatu te atyaMta amanojJa aMgasparzano anubhava karato rahyo. tyAra pachI te sAgaraputra teNInA aMga sparzane sahana na karato vivaza thaIne muhUrta mAtra-tyAM rahyo. tyAra pachI te sAgara putra sukumAlikA dArIkAne sukhapUrvaka sutelI jANIne tenI pAsethI ukyo ane jyAM potAnI zayyA hatI, tyAM Avyo. AvIne potA nI zayyA para suI gayo. tyAra pachI sukumAlikA putrI eka muhUrtamAM jAgI gaI te pati vratA hatI ane patimAM anurAgavALI hatI. tethI patine potAnI pAse na jevAthI pathArImAM beThI thai. pachI te potAnA patinI zayyA hatI tyAM gaI. tyAM jaIne te sAgaranI pAse sUI gaI. tyAra pachI sAgara dArake bIjIvAra paNa sukumAlikAnA te pramANenA aMgasparzano anubhava karyo. yAvatuM te IcchA vinA parAdhIna thaIne thoDo samaya tyAM rahyo. tyAra pachI sAgaradAraka sukumAlikAne sukhapUrvaka sUtelI jANIne zayyA parathI uThyo teNe zayanAgAranuM dvArA ughADyuM. bAraNuM kholIne te maraNathI chUTakAro pAmela kAgaDAnI jema zIghratAthI je dizAthI Avyo hato te dizAmAM cAlyo gayo. tyAra pachI sukumAlikA dArikA thoDIvAramAM jAgI. te pativratA yAvat patine potAnI pAse na jovAthI pathArImAMthI uThI. teNIe sAgara dArakanI sarva rIte gaveSaNA karI. gaveSaNA karatAM karatAM teNIe zayanagRhanA dvAra khullA joyA. to kahyuM-te sAgarato cAlyo gayo." tenA manano saMkalpa marI gayo tethI te ciMtA karavA lAgI. [165 tyAra pachI te bhadrA sArthavAhIe kAla prabhAta thavA para dAsaceTIne ' bolAvI ane tene kahyuM- he devAnupriye ! tuM jA ane vadhU-varanA mATe mukha-zodhanikA laI jA. tethI te dAsaceTIe bhadrA sArthavAhInA A pramANe kahevA para A arthane ghaNuM sAruM kahIne aMgIkAra karyo. jyAM vAsagRha-zayanagRha hatuM, tyAM AvI. tyAM AvIne sukumA likAne dAsIe ciMtA karatA joI tethI pUchyuM. "devAnupriye! tuM bhagna manoratha vALI thaIne Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - 138 nAyAghamma kahAo-11dA165 ciMtA kema kare che?' tyAra pachI sukumAlikA dArikAe dAsaTIkAne A pramANe kahyuM - devAnupriye ! sAgaradAraka mane sukhe sUtelI jANIne mArI pAsethI ukyo ane vAsa gRhanuM dvAra ughADIne yAvat cAlyo gayo. tyAra pachI huM thoDI vAre uThI, yAvatu bAraNuM ughADuM joyuM to meM vicAryuM: "sAgara cAlyo gayo." te kAraNe bhagna manoratha thaIne ciMtA karI rahI chuM. tyAra pachI te dasaceTI sukumAlikA dArikAnA A arthane sAMbhaLIne sAgaradatta sArthavAhane te vRttAnta kahyo. tyArapachI te dAsaceTI pAsethI A vRttAnta sAMbhaLI-samajIne sAgaradatta kupita thayo ane jyAM jinadatta sArthavAha hato, tyAM gayo. AvIne teNe jinadata sArthavAhane A pramANe kahyuM - he devAnupriya! zuM A yogya che? prApta-ucita che? A kulane anurUpa ane kulanA saza che? ke je sAgaradAraka, sukumAlikA dArikAno kaMI paNa doSa na hovA chatAM ane pativratA hovA chatAM choDIne ahIM AvI gayo ? Ama kahIne khuba kheda yukta kriyAo karIne tathA rudananI ceSTA karIne tene Thapako Apyo. tyAre jinadatta, sAgara, dattanA arthane sAMbhaLIne jyAM sAgaradAraka hato. tyAM Avyo. AvIne sAgaradArakane kahyuM he putra! te kharAba karyuM che je sAgaradattanA gharethI ahIM ekadama cAlyo Avyo. tethI he putra! evuM thavA chatAM paNa tU sAgaradattanI sAthe tenA ghare jA." tyAre sAgaraputre jinadatane A pramANe kahyuM- he pitA ! mane parvata parathI paDavuM svIkRta che, vRkSa uparathI paDavuM svIkRta che, pANImAM DubavuM, AgamAM baLavuM, viSa bhakSaNa karavuM, potAnA zarIrane smazAna yA jaMgalamAM choDI devuM ke jethI jAnavara yA preta khAya jaya, gRdhrapRSTha maraNa athavA dIkSA levI yA paradezamAM cAlyA javuM mAnya che paraMtu nizcayathI huM sAgaradattanA ghare javAno nathI. te samaye sAgaradatta sArthavAhe dIvAlanI pAchaLa rahIne sAgaraputranA A arthane sAMbhaLyo. sAMbhaLIne te evo lajjita thayo ke je dharatI phATI jAya to huM temAM samAI jAuM. te jinadattanA gharethI bahAra nIkaLyo. nIkaLIne potAnA ghare Avyo. AvIne sukamAlikA putrIne bolAvI ane tene potAnI godamAM besADI pachI tene A pramANe kahyuM. "he putrI ! sAgaradArake tane tyAgI dIdhI to zuM thai gayuM ? have huM tane evA puruSane ApIza jene tuM ISTa ane manojJa thaIza." A pramANe kahIne sukumAlikA dArikAne ISTa vANIthI AzvAsana ApyuM ane AzvAsana ApIne vidAya karI. tyAra pachI sAgaradatta. sArthavAha koI samaye bhavananI uparanI agAsI upara sukha pUrvaka besIne vAraMvAra rAjamArgane joI rahyo hato. te samaye sAgaradatte eka moTo bhikhArI purUSa joyo. teNe sAMdhelA TukaDAnuM vastra paheryuM hatuM hAthamAM koruM ane pANIno ghaDo hato. hajAro mAkhIo tenA mArganuM anusaraNa karatI hatI sAgaradane kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne tene kahyuM- devAnupriyo ! tame jAo ane te dramaka puruSane vipula anAdi, lAlaca ApIne gharanI aMdara laI Avo. gharamAM lAvIne tenA zakorAnA TUkaDAne ane ghaTane eka tarapha pheMkI do. phekIne AlaMkArika karma karAvo. pachI snAna karAvIne, bAlika karAvIne. yAvatu sarva alaMkArothI vibhUSita karo. pachI manojJa azanAdi, bhojana karAvIne mArI pAse laI Avo. tyAre te kauTumbika puruSoe yAvatuM AjJA svIkAra karI. te rIte ghare lAvyA tyAra Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mutaskaMdha-1, adhyayana-16 139 pachI sAgaradatte te bhikhArI puruSanA UMcA svarathI rovAnA zabdo sAMbhaLIne ane samajIne kauTumbika puruSone kahyuM devAnupriyo ! A bhikhArI puruSa kema jora jorathI radana kare che?" tyAre kauTumbika paraSoe A pramANe kahyuM "svAminuM! te zakorAno TUkaDo. ane ghaDAno TUkaDo eka tarapha pheMkI devAthI te jora-jorathI raDI rahyo che. tyAre sAgaradatta sArthavAhe te kauTumbika puruSone kahyuM- devAnupriyo! tame te bhikhArInA zakorAnA TUkaDAne ane ghaTane eka tarapha na pheMko paraMtu tenI pAse rAkhI do, jethI tene pratIti rahe A sAMbhaLIne te TUkaDA tenI pAse rAkhI dIdhA. tyAra pachI te kauTumbika puruSoe te bhikhA rIne alaMkArakarma karAvyAM. pachI zatapAka ane sahastrapAka telathI ampaMgana karyuM. abhya gana thaI gayA pachI suvAsita gaMdhadravyanA ubaTanathI tenA zarIranuM ubaTana karyuM. pachI garama pANIthI sugaMdhIpANI ane zItala pANIthI snAna karAvyuM. snAna karAvIne bArIka ane sukomaLa gaMdhakaSAya vastrathI zarIra lUchyuM. pachI haMsa lakSaNa vastra paherAvyAM. vastra paherAvIne tene sarva alaMkArothI alaMkRta karyo. bhojana karAvIne sAgaradana sArthavAhanI pAse laI gayA. tyAra pachI sAgaradana sArthavAhe sukumAlikA dArikAne snAna karAvyuM kAvat sarva alaMkArothI vibhUSita karI. te bhikhArI paraSane A pramANe kahyuM-devAnupriya ! A mArI putrI mane ISTa che. tene huM tane tArI bhAryAnA rUpe ApuM chuM. tame A kalyAkAriNIne mATe kalyANakArI thAo ! tyAra pachI te dramuka puruSe sAgaradattanI vAta svIkAra karI. svI, kAra karIne sukumAlikA dArikAnI sAthe vAsagRhamAM praveza karyo ane sukumAlikA dAri kAnI sAthe zayyAmAM sUto. te samaye te dramaka puruSa sukumAlikAno tevA prakAranA aMgo sparzano anubhava thayo. zeSa vRttAnta sAgara dArakanI jema jANI levuM yAvatu. nIkaLIne teNe potAnA pelA zakorAnA TUkaDA ane ghaDAno TUkaDo grahaNa karIne je taraphathI Avyo hato, te tarapha cAlyo gayo. e evo gayo ke jema koI kasAyakhAnethI chUTela hoya yA. mAranAra puruSanI pAsethI chUTakAro pAmIne bhAgyo hoya ! te dramaka puruSa cAlyo gayo ema vicArIne sukumAlikA bhagna manoratha thaIne yAvatuM ciMtA karavA lAgI. tyAra pachI bhadrAsArthavAhIe bIjA divase prabhAta thavA para dAsaceTIne bolAvI. bolAvIne kahyuM, ItyAdi pUrvavatu jANavuM, yAvatu dAsaceTIe sAgaradatta sArthavAhane A artha nivedana karyuM. tyAre sAgaradatta tevI rIte saMbhrAnta thaIne vAsagRhamAM Avyo. AvIne sukumAlikAne godamAM besADIne A pramANekahyuMhe putrI ! tuM pUrvakRta kAvat pApakarmane bhogavI rahI che. tethI beTI!bhagna manoratha thaIne vAvatu ciMtA na karo. he putrI tuM mArI bhojana zALAmAM taiyAra thayela vipula, AhArane zramaNo Adine dAna detI rahe." tyAre sukumAlikA dArikAe te vAtano svIkAra karyo. svIkAra karIne vipula AhAra dAna detI rahevA lAgI. te kALa ane te samayamAM gopAlikA nAmanI bahuzruta AryA, padhArI. tevI rIte teNInA saMghADAo yAvatuM sukumArikAnA gharamAM praveza karyo. AhAra vahorAvIne A pramANe kahyuM- he Ayao! huM sAgarane mATe aniSTa chuM yAvatuM amanojJa chuM sAgara mAruM nAma paNa sAMbhaLavA icchato nathI yAvatu paribhoga paNa nathI Icchato jene jene mane ApavAmAM Ave tene tene huM aniSTa yAvatuM amanojJa banuM chuM. he Ayao! tame bahu jJAnI cho. yAvat Ape koI maMtra-taMtra Adi prApta karela che? jethI huM sAgara Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 nAyAghama kahAo-1115 dArakane ISTa kAnta yAvat priya banuM?" amAre tevI vAta sAMbhaLavI na kalpe to teno upAya batAvavo dUra rahyo. tyAre te zrAvikA thaI. yAvatu gopAlikA AyanI pAse dIkSA lIdhI. tyAra pachI sukumAlikA sAdhvI banI gaI. IyasamitithI saMpana yAvatuM brahma cAriNI thaIne ghaNA upavAsa, belA, telA Adi tapasyA karatI thakI vicaravA lAgI. tyAra pachI sUkamAlikA Aya koI samaye gopAlikA AyanI pAse gaI. jaIne tene vaMdana kaya namaskAra karyo. 'he Aya! ApanI AjJA prApta karIne huM caMpA nagarInI bahAra subhUmibhAga udyAnathI bahu dUra nahi temaja bahu najIka nahi evA sthAnamAM, belA-belAnI tapasyA karatAM sUryanI sanmukha AtApanA letI thakI vicAravA IcchuM ." tyAre te gopAlikA Ayae kahyuM- he Aya! ApaNe nigraMtha zramaNIo chIe ane gupta brahmacAriNI chIe. vAvatu IyasamitinA zodhanAra chIe. tethI ApaNane gAma ane sannivezathI bahAra jaIne belA belAnI tapasyA karIne vicAravuM yogya nathI paraMtu vADathI gherAyela upAzrayanI aMdara ja zarIrane vastrathI AcchAdita karIne yA sAdhvInA parivAranI sAthe rahIne tathA pRthvI para pada-tala samAna rAkhIne AtApanA levI kalpe che. tyAre sukumAlikA Ayane gopAlikA AyanI A vAta upara zraddhA na beThI, pratIti na thaI, ruci na thaI. te subhUmibhAga udyAnanI kaMika samIpamAM niraMtara belA belAnA pAraNA karatI yAvat vicAravA lAgI. [16] caMpA nagarImAM lalitA nivAsa karatI hatI. rAjAe tene IcchAnusAra vihAra karavAnI chUTa ApI hatI. te ToLI mAtApitA svajano AdinI paravAha karatI na hatI. vezyAnuM ghara e ja tenuM ghara hatuM. te vividha prakArano avinaya karavAmAM uddhata hatI. dhanADhaya hatI ane vAvatu koithI dabAtI nahI, te caMpA nagarImAM devadattA nAmanI gaNikA rahetI hatI. te sukumAra hatI. eka vAra te lalitA goSThInAM pAMca goSThika purUSo devadatta gaNikAnI sAthe, subhUmibhAga udyAnanI lakSmIno anubhava karatA thakA vicaratA hatA. temAMthI eka goSThI purUSe devadattA. gaNikAne potAnI godamAM besADI hatI. eke pAchaLa chatra dhAraNa karyuM, eke teNInA mastaka para phUlonI kalagI racI, eka teNInA paga raMgavA lAgyo ane eka teNI para cAmara DhoLavA lAgyo. tyAra pachI te sukamAlikA Ayae devagaNi kAne pAMca goSThika purUSonI sAthe udAra manuSya saMbaMdhI kAma-bhoga bhogavatA joyA. joIne teNIne A prakArano saMkalpa utpanna thayo ahA ! A strI pUrvamAM AcaraNa karela zubha karma anubhavI rahI che. tethI jo sUAcarIta tapa niyama ane brahmacaryanuM kaMI paNa kalyANakArI phaLa hoya to huM paNa AgAmI bhavamAM tenI jema ja kAmabhogone bhogavatI vicaruM. teNIe te pramANenuM nidAnananiyANa karyuM ane niyANuM karIne AtApanA bhUmithI pAchI pharI. [17] tyAra pachI te sukumAlikA Aya zarIrabakuza thaI gaI. te vAraMvAra hAtha dhotI, paga dhotI, mastaka dhotI, mukha dhotI, stanAntara dhotI, bagala dhotI tathA gupta aMga dhotI hatI. je sthAna para te ubhI rahetI, kAyotsarga karatI, sUtI, svAdhyAya karatI tyAM pahelethI ja bhUmi para pANI chAMTatI hatI ane pachI ja ubhI rahetI, kAyotsarga karatI, sUtI yA svAdhyAya karatI hatI. tyAre te gopAlikA Ayae sukumAlikA Ayane kahyuM he devAnupriye ! Aryo ! ApaNe nigraMtha sAdhvIo chIe. isamitithI saMpanna Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutaskaMdha-1, adhyayana-16 145 thAvata gupta brahmacAriNI chIe ApaNane zarIrabakuza thavuM kaze nahi. paraMtu he Aryo ! tuM zarIrabakuza banI gaI che, tethI devAnupriye ! tuM bakuza cAritrarUpa sthAnanI AlocanA kara, yAvatuM prAyazcitta aMgIkAra kara. tyAre sukumAlikA Ayae gopAlikA AyanA A arthano Adara na karyo, tene aMgIkAra na karyo. ulaTuManAdara karatI asvIkAra karatI thakI vicAravA lAgI. tyAre bIjI AvRo sukumAlikA AyanI vAraMvAra avahelanA karavA lAgI, yAvatu anAdara karavA lAgI ane vAraMvAra A artha mATe rokavA lAgI. nigraMtha zramaNIo dvArA avahelanA karAyelI ane vAraMvAra rokAvAmAM AvelI te sukumAlikAnA manamAM Avo yAvat vicAra utpanna thayo-jayAre huM gRhasthavAsamAM hatI, tyAre svAdhIna hatI. ane jyAre huM muMDita thaine dIkSita thaI tyAre parAdhIna banI gaI. pahelAM A zramaNIo mAro Adara karatI hatI, have Adara karatI nathI. tethI kAle prabhAta thavA para gopAlikA AyanI pAsethI nIkaLIne alaga upAzrayamAM jaIne mAre rahevuM. te ja mArA mATe zreyaskara che.' teNIe Avo vicAra karyo. vicAra karIne bIjA divase prabhAta thavA para gopAlikA AryAnI pAsethI nIkaLIne alaga upAzrayamAM jaine rahevA lAgI. tyAra pachI koI rokanAra na hovAthI sukumAlikA svacchaMdabuddhi thaIne zithilAcArI banI gaI. pArzvasthanI jema vihAra karavA lAgI. te avasAna ane Ala samaya vihAravALI thai gaI. kuzIlA thaI gaI. saMsakatA saMsakta vihAriNI thaI gaI. A rIte teNIe ghaNAM varSo sudhI sAthvI payinuM pAlana karyuM. aMtamAM ardhamAsanI saMkhanA karIne potAnA anucita AcaraNanI AlocanA ane pratikramaNa karyA vinA ja kALanA avasare kALa karIne IzAna kalpamAM, koI vimAnamAM nava palyopamanI sthiti vALI devagaNikAnA rUpamAM utpanna thaI. tyAM [168] te kALa ane te samayamAM, A jambudvIpa nAmanA dvIpamAM, bharata kSetramAM, paMcAla dezamAM kAMDilyapura nAmanuM nagara hatuM. tyAM drupadanAmano rAjA hato. drupada rAjAne calaNI paTarANI hatI ane dhRSTadyumna kumAra yuvarAja hato. tyAra pachI suku mAlikA devI te devalokathI Ayuno kSaya karIne yAvatuM devInA zarIrano tyAga karIne A drupada rAjAnI calaNIrANInI kukSimAM putrI rUpe utpanna thaI. tyAra pachI calaNI rANIe nava mAsa pUrNa thatAM yAvatuM putrIne janma Apyo. tyAra pachI bAra divasa vyatIta thavA para te bAlikAnuM guNaniSpana draupadI nAma rAkhyuM. tyAra pachI pAMca ghAyo dvArA grahaNa karAyela te dropadI dArikA parvatanI guphAmAM sthita caMpakalatAnI samAna vAyu AdinA vyAghAtathI rahita thaIne sukhapUrvaka vadhavA lAgI. tyAra pachI te zreSTha rAjakanyA bAlyAvasthAthI mukta thaIne yAvat utkRSTa zarIravALI thaI gaI. tyAra pachI rAjavarakanyA draupadIne ekavAra aMtaHpuranI rANIoe snAna karAvyuM yAvatu alaMkArothI vibhUSita karI. pachI drapada rAjA caraNonI vaMdanA karavAne mATe tenI pAse mokalI. tyAre te zreSTha rAjakumArI drapada rAjAnI pAse gaI. tyAM jaIne drupada rAjAnA caraNone sparza karyo. [19] tyAra pachI drupada rAjAe draupadI dArikAne potAnA khoLAmAM besADI. pachI rAjavarakanyA draupadInA rUpa, yauvana ane lAvane joine te vismaya pAmyo. teNe rAjavarakanyA driaupadIne kahyuM- he putrI ! huM svaye tane koI rAjA athavA yuvarAjanI bhAya rUpamAM daIza ane tyAM tuM sukhI yA duHkhI thaIza to mane jIdaMgIbhara dayamAM dAha thaze. tethI Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 142 nAyAdhamma kahAo- 16-16169 he putrI ! AjathI huM tAro svayaMvara racuM chuM. tethI te potAnI icchAthI je rAjA athavA yuvarAjanuM varaNa karIza te tAro pati thaze." A pramANe kahIne yAvatu draupadIne AzvA sana ApyuM. AzvAsana ApIne teNIne vidAya karI. tyAra pachI drupada rAjAe dUta bolAvyo. bolAvIne tene kahyuM- devAnupriya! tame dvAravatI nagarI jAo. tyAM tame kRSNa vAsudevane ane samudravijaya Adi daza dArone, baLadeva Adi pAMca mahAvIrone, ugrasena Adi soLahajAra rAjAone, pradyumna Adi sADAtraNa karoDa kumArone, zAMba Adi sAThahajAra dudantone, vIrasena Adi ekavIsa hajAra vIra purUSone, mahAsena Adi chappana hAra balavAna vargane tathA anya ghaNA rAjA yuvarAja, talavara, mADaMbika, kauTumbika, Ibhya, zreSThI, senApati ane sArthavAha prabhUtine baMne hAtha joDIne, daze nakha milAvIne mastaka para Avartana karIne aMjali karIne ane "jaya-vijaya' zabda kahIne badhAne abhinaMdana karaje. abhinaMdana karIne A pramANe kahevuM. "A pramANe he devAnupriyo ! kAmpityapura nagaramAM drupada rAjAnI putrI, culaNI. devInI AtmA ane dhRSTadyumna kumAranI bhaginI zreSTha rAjakumArI draupadIno svayaMvara thavAno che. tethI he devAnupriyo! tame badhA drupada rAjA para anugraha karIne kALa-samayano vilaMba karyA vinA-ucita samaye kompilyapura nagaramAM padhArajo.' tyAra pachI dUte baMne hAtha joDIne vAvatuM mastaka para aMjali joDIne drupada rAjAno A artha vRttAnta) vinaya nI sAthe svIkAra karyo. svIkAra karIne potAnA ghare Avyo. ghare AvIne kauTumbika purU Sone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM - 'devAnupriyo ! cAra ghaMTA vALo azvaratha joDIne zIgha upasthita karo!" kauTumbika purUSoe yAvat ratha upasthita karyo. tyAre pachI snAna karela ane alaMkArothI vibhUSita thayela te dUte cAra ghaMTAvALA azvaratha upara ArohaNa karyuM. ArohaNa karIne, kavaca Adi dhAraNa karIne taiyAra thayo ane astra zastradhArI ghaNA purUSonI sAthe surASTra janapadanI madhyamAM thaIne jyAM dvAravatI nagarI hatI, tenI tarapha cAlyo, jyAM kRSNa vAsudevanA bahAranI sabhA hatI, tyAM Avyo. cAra ghaMTavALo azvaratha rokyo. rathathI nIce utaryo pachI manuSyonA samahUthI parivRta thaIne page cAlato cAlato kRSNa vAsudevanI pAse pahoMcyo. tyAM pahoMcIne kaNa vAsudevane, samudra vijaya Adi dasa dasArone yAvatuM mahAsena Adi chappana hajAra balavAna vargane baMne hAtha joDIne drupadarAjAnA kathanAnusAra abhinaMdana karIne yAvat svayaMvaramAM padhAravAnuM nimaMtraNa ApyuM. tyAra pachI kRSNa vAsudeva te dUtano A vRttAnta sAMbhaLIne ane samajIne prasanna thayA yAvatu temanA dayamAM saMtoSa thayo. temaNe te dUtano satkAra karyo, sanmAna karyuM. tyAra pachI kRSNa vAsudeve kauTumbika purUSone bolAvyA, bolAvIne kahyuM devAnupriyo ! tame jAo ane sudhamAM sabhAmAM rahelI sAmudAnika bherIne vagADo." tyAre te kauTumbika puruSoe bherI vagADI sAmudAnika bherInA tADanathI samudravijaya Adi dasa dasAra yAvatuM mahAsena Adi chappana hajAra balavAna, snAna karIne yAvat vibhUSita thaIne, pota-potAnA vaibhava anusAre ThATha temaja satkAranA samudAya pramANe, koI koI ratha upara tathA koI koI azva Adi upara ArUDha thaine ane koI koI page cAlIne jyAM kRSNa vAsudeva hatA, tyAM AvyA. AvIne baMne hAtha joDIne badhAe kRSNa vAsudevane jaya Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - zrutaskaMdha-1, adhyayana-1da 143 vijayanA zabdathI abhinaMdita karyo. tyAra pachI kRSNa vAsudeve kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM he devAnupriyo ! zIghratAthI paTTAbhiSeka karela hariratnane taiyAra karo tathA ghoDA, hAthI, ratho ane paddhationI caturaMgI senA sarjita karIne mArI AjJA pAchI soMpo. tyAra pachI kRSNa vAsudeva majjanagRhamAM gayA. motIonA gucchAthI manohara te majja nagRhamAM snAna karIne vibhUSita thaIne tathA bhojana karIne pAvatu aMjanagirinA zikharanI samAna gajapati para te narapati ArUDha thayA. tyAra pachI kRSNa vAsudeva, samudra vijaya Adi dasAronI sAthe vAvatu anaMgasenA Adi keTalAka hajAra gaNikAonI sAthe, parivRta thaIne pUrA ThAThanI sAthe yAvatuM vAdyonI dhvaninI sAthe dvAravatI nagarInI madhyamAM thaIne nIkaLyA. je tarapha kAMpilyapura nagara hatuM, te tarapha javAne mATe udyata thayA. [17] tyAra pachI pahelA dUtane dvArikA mokalyA pachI tarataja drupada rAjAe bIjA dUtane bolAvyo, bolAvIne tene kahyuM-devAnupriya ! tame hastinApura nagaramAM jAo. tyAM tame putro sahita pAMDurAjAne, tenA putra yudhiSThira, bhIma, arjuna, nakula ane sahadevane, so bhAIo sahita duryodhanane, gAMgeya, vidura, droNa, jayaratha, zakuni, karNa ane azvatthAmAne baMne hAtha joDIne yAvatuM mastaka para aMjali karIne teja prakAre kahevuM tyAra pachI dUte hastinApura jaIne teja prakAre kahyuM. tyAre jema kRSNa vAsudeve karyuM, tema ja pAMDu rAjAe karyuM. vizeSatA eTalI ke hastinApuramAM bherI na hatI. pAMDurAjA paNa kAMpilyA pura nagaranI tarapha gamana karavAne udyata thayA. Aja kramathI trIjA dUtane caMpA nagarI mokalyo ane tene kahyuM- tame tyAM jaIne aMgarAja kRSNane, sellaka rAjAne ane maMdirAjane baMne hAtha joDIne yAvatuM kahejo ke svayaMvaramAM padhArajo." cotho dUta zuktimatI nagarI mokalyo ane tene Adeza Apyo-tame damaghoSanA putrane ane bhAIothI parivRta zizupAla rAjAne hAtha joDIne pUrvavat kahevuM, pAMcamo dUta hatizIrtha nagara mokalyo ane kahyuM - "tame damata rAjAne hAtha joDIne kahevuM yAvat padhArajo.' chaThTho dUta mathurA nagarI mokalyo ane kahyuM tame dhara rAjAne hAtha joDIne kahejo yAvatuM svayaMvaramAM padhAro. sAtamo dUta rAjagRha nagara mokalyo ane kahyuM tame jarAsindhanA putra sahadeva rAjAne hAtha joDIne kahevuM yAvatu svayaMvaramAM padhAro." AThamo dUta kauDinya nagara mokalyo ane kahyuM - tame bhIkhakanA putra rukima rAjAne hAtha joDIne pUrvavat kahevuM yAvatuM svayaMvaramAM padhArajo.' tyAra pachI navamo dUta virATa nagara mokalyo ane kahyuM- tame so bhAIo sahita kIcaka rAjAne hAtha joDIne kahejo yAvatuM svayaMvaramAM padhArajo.' dazamo dUta zeSagrAma, Akara, nagara AdimAM mokalyo ane kahyuM tame tyAMnA aneka hajAra rAjA one pUrvavat kahevuM. tyAra pachI te dUta teja pramANe nIkaLyo ane jyAM grAma, Akara, nagara Adi hatAM, tyAM jaIne dareka rAjAne AmaMtraNa ApyuM yAvatuM svayaMvaramAM padhAro. tyAra pachI aneka hajAra rAjAoe te dUtanA A arthane sAMbhaLIne ane samajIne hRSTa-tuSTa thaIne te dUtono satkAra-sanmAna karIne vidAya karyo. tyAra pachI AmaMtrita karela vAsudeva Adi ghaNI saMkhyAmAM hajAro rAjAomAMthI dareke snAna karyuM. teo sajAvela zreSTha hAthInA skaMdha para ArUDha thayA. pachI ghoDAo, hAthIo, ratho ane moTA moTA bhaTonA samUhanA Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 nAyAdhama kahAo- 15-1617, samUharUpa caturaMgiNI senAnI sAthe pota-potAnA nagarathI nIkaLyA. nIkaLIne paMcAla janapada tarapha javAne mATe udyata thayA. tyAra pachI drupada rAjAe kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne A pramaNe kahyuM- devAnupriyo ! tame jAo ane kAMpilyapura nagara nI bahAra, gaMgA nadIthI na adhika dUra ke na adhika najIka, eka vizAla svayaMvara maMDapa banAvo, je aneka seMkaDo staMbhothI banela hoya ane jemAM lIlA karatI putaLIo hoya, tyAra pachI drupada rAjAe kauTumbika puruSone bolAvIne kahyuM-zIghratAthI vAsudeva Adi aneka saMkhyaka hajArTI rAjAne mATe AvAsa taiyAra karo. teoe te pramANe karIne AjJA pAchI soMpI. tyAra pachI drupada rAjAe vAsudeva prabhUti ghaNA hajAro rAjAonuM Agamana jANIne, pratyeka rAjAnA svAgata mATe, hAthInA skaMdha para ArUDha thaine yAvatuM subhaTonA parivArathI parivRta thaine, adhyuM ane pAgha laIne, saMpUrNa RddhinI sAthe kapilyapura nagaranI bahAra nIkaLyo. nIkaLIne jyAM vAsudeva Adi bahusaMkhyaka hajAro rAjAo hatA, tyAM Avyo. tyAM vAsudeva prabhUtino adhyuM ane pAghathI satkAra-sanmAna karyo. satkAra-sanmAna karIne te vAsudeva Adine alaga alaga AvAsa ApyA. tyAra pachI te vAsudeva prasRti potapotAnA AvAsamAM pahoMcIne hAthIonA skaMdha uparathI nIce utaryo. badhAe potapotAno paDAva nAkhyo ane pota-potAnA AvAsomAM praveza karyo. Asana para beThA ane zayyA para sUtA thakA ghaNAM ja gaMdhava pAse gAna karAvatAM ane naTo pAse nATaka karAvatAM vicAravA lAgyA. tyAra pachI drapada rAjAe kAMDilyapura nagaramAM praveza karyo. praveza karIne vipula azana, pAna, khAdima ane svAdima taiyAra karAvyA. pachI kauTumbika puru Sone bolAvIne kahyuM- devAnupriyo ! jAo ane te vipula azanAdi, surA, madya, mAMsa, sIdhu ane prasannA tathA pracura puSpa, vastra, gaMdha, mAlAo ane alaMkAro vAsudeva Adi hajAro rAjAonA AvAsamAM laI jAo.' te sAMbhaLIne te badhI vastuo laI gayA. tyAra pachI vAsudeva Adi rAjA te vipula azanAdinuM punaH punaH AsvAdana karatA vicaravA lAgyA. bhojana karIne pachI Acamana karIne yAvatuM sukhada Asano para AsIne thaIne yAvatu ghaNA gaMdharvothI saMgIta karAvatAM vicAravA lAgyA. tyAra pachI drupada rAjAe pUvaparAhaNakALa samaye kauTumbika paraSone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM- "devAnupriyo ! tame jAo ane kAmpitya pura nagaranA cUMphATaka Adi mAgomAM tathA vAsudeva Adi hajAro rAjAonA AvA somAM, hAthInA skaMdhapara ArUDha thaIne bulaMda avAjathI dhAvatuM vAraMvAra udghoSaNA karatAM A pramANe kaho- he devAnupriyo ! kAle prabhAta kALamAM draupadIno rAjavarakanyAno svayaMvara thaze. tethI he devAnupriyo ! Apa badhA drupada rAjA para anugraha karatAM thakAM, snAna karIne vAvatu vibhUSita thaine, hAthInA skaMdha para ArUDha thaIne, koraMTa vRkSanI puSpamAlA sahita chatrane dhAraNa karIne uttama zveta cAmarothI viMjAtA thakA, ghoDA, hAthIo, ratho ane subhaTonA samUhathI parivRta thaIne jyAM svaye vara-maMDapa che tyAM pahoMco. tyAM pahoMcIne alaga-alaga potAnA nAmAMkita Asana upara beso ane rAja varakanyA draupadInI pratIkSA karo.' tyAra pachI drupada rAjAe kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne kahyuM- devAnu priyo ! tame svayaMvaramaMDapamAM jAo ane temAM pANI chAMTo, tene vALo. lIMpo ane zreSTha . Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-16 sugaMdhita dravyothI sugaMdhita karo. paMcavarNa puSponA samUhathI vyApta karI. kRSNa agara zreSTha kaMdraka ane taruSka AdinA dhUpathI gaMdhanI vATa jevuM karo. tene paMcothI yukta karo. pachI vAsudeva Adi hAra rAjAonA nAmothI aMkita alaga-alaga Asana zveta vastrothI AcchAdita karIne taiyAra karo. tyAra pachI vAsudeva prabhUti ghaNA hajAra rAjA o kAle prabhAta thavA para snAna karIne yAvatu vibhUSita thayA. zreSTha hAthInA skaMdha para ArUDha thayA. koraMTa vRkSonA phUlonI mALAvALA chatrane chAraNa karyo. temanA para cAmara DhoLAvA lAgyAM. azva, hAthI, bhaTo AdithI parita thaIne saMpUrNa ddhinI sAthe yAvatu vAghadhvaninI sAthe jyAM svayaMvaramaMDapa hato, tyAM pahoMcyA. maMDapamAM praveza karyo. praveza karIne pRthaka pRthaka pota-potAnA nAmothI aMkita Asana para besI gayA ane rAjavara kanyA draupadInI pratIkSA karavA lAgyA. tyAra pachI drupada rAja paNa bIjA divase snAna karIne yAvatuM. AvIne vAsudeva Adine hAtha joDIne abhinaMdana karIne kRSNa vAsudeva para zreSTha zveta cAmara DhoLAvA lAgyo. [171] tyAra pachI te rAjavarakanyA draupadI bIjA divase prAtaHkALa thavA para snAnagRhanI tarapha gaI. tyAM jaIne snAnagRhamAM praveza karyo. praveza karIne snAna karyuM thAvatuM zuddha ane sabhAmAM praveza karavA yogya mAMgalika uttama vastra dhAraNa karyAM. jinapratimAonuM pUjana karyuM. pUjana karIne te aMtaHpuramAM cAlI gaI. [17] tyAra pachI aMtaHpuranI strIoe rAjavarakanyA draupadIne sarva alaMkA rothI vibhUSita karI. pagamAM zreSTha nUpura paherAvyA. yAvatu te dAsIonA samUhathI pari vRta thaIne aMtaHpurathI bahAra nIkaLI. bahAra nIkaLIne jyAM bAhya upasthAnazALA hatI. ane jyAM cAraghaMTA vALo azvaratho hato, tyAM AvI. AvIne krIDA karAvanArI dhAya ane lekhikA dAsInI sAthe te cAra ghaMTAvALA ratha para ArUDha thaI. te samaye dhRSTadyumna kumAre draupadI kumArInuM sArathinuM kArya karyuM. tyAra pachI rAjavarakanyA draupadI kaMpilyapura nagaranI madhyamAM thaIne jyAM svayaMvaramaMDapa hato, tyAM gaI. svayaMvaramaMDapamAM praveza karyo. praveza karIne baMne hAtha joDIne vAsudeva prabhUti bahusaMkhyaka hajAro rAjAone praNAma karyA. tyAra pachI rAjavarakanyA draupadIe eka moTA zrIdAmakAMDa grahaNa karyo. pATala, mallikA, caMpaka Adi yAvat saptaparNa AdinA phUlothI guMthela hato. gaMdha samUhane phelA vato hato. atyaMta sukhada sparzavALo ane darzanIya hato. tyAra pachI te krIDA karAvanArI yAvatu suMdara rUpavALI dhAye jamaNA hAthamAM camakato arIso lIdho. te darpaNamAM je je rAjAnuM pratibimba paDatuM hatuM, te pratibimba dvArA dekhAtA zreSTha siMhanA samAna rAjAne potAnA DAbA hAthethI draupadIne batAvatI hatI. te dhAya skuTa, vizada, vizuddha ribhita meghanI garjanAnI samAna gaMbhIra ane madhura vacana bolatI thakI, te dareka rAjAnA mAtApitAnA vaMza, satva, sAmarthya gotra, parAkrama, kAMti. vividha prakAranuM jJAna mAhAbhya, rUpa, yauvana, guNa, lAvaNya, kuLa ane zIlane jANanAra hovAthI vakhANa karavA lAgI. temAMthI sarva prathama vRSNi (yAdavo)mAM pradhAna samudravijaya Adi daza dasAro je traNa lokamAM baLavAna hatA, lAkho zatruonA mAna mardana karanAra hatA, bhavya jIvomAM zreSTha zveta kamalanA samAna pradhAna hatA, tejathI dedIpyamAna hatA, bala, vIrya, rUpa, yauvana, guNa ane lAvaNyanuM kIrtana karanArI te dhAye kIrtana karyuM ane pachI kahyuM ke A yAdavo. no| Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 nAyAdhamma kahAo - 14-1172 saubhAgya ane rUpathI suzobhita che ane zreSThapuruSomAM ane rUpathI suzobhita che ane zreSTha puruSomAM gaMdhahastI samAna che. temAMthI koI tArA hRdayane priya hoya to varaNa karIle. tyAra pachI rAjavarakanyA draupadI paNa hajAra zreSTha rAjAonI madhyamAM thaine, teonuM atikramaNa karatI-karatI, pUrvakata niyANAthI prerita thatI jyAM pAMca pAMDavo hatA. tyAM AvI. tyAM AvIne teNIe te pAMce pAMDavone paMcaraMgI kusumadhamathI cAre taraphathI veSTita karI dadhA. veSTita karIne kahyuM - meM A pAMce pAMDavone varaNa karyA che. tyAra pachI te vAsudeva prabhuti bahu hajAra rAjAoe UMcA-UMcA zabdothI vAraMvAra ughoSaNA karatAM kahyuM-"aho ! rAjavarakanyA draupadIe sAruM varaNa karyuM.' e pramANe kahIne teo svayaMvaramaMDapathI bahAra nIkaLyA. nIkaLIne potapotAnA AvAsomAM cAlyA gayA. - tyAra pachI dhRSTadyumna kumAre pAMce pAMDavone, rAjavakanyA draupadIne cAraghaMTA, vALA azvaratha para ArUDha karyA ane kAMpilyapuranI madhyamAM thaIne yAvatu potAnA bhavana mAM praveza karyo. tyAra pachI drapada rAjAe pAMce pAMDavone ane rAjavarakanyA draupadIne paTTa para AsIna karyA. AsIna karIne cAMdI ane sonAnA kaLazothI snAna karAvyuM. agnihoma karAvyo. pachI pAMce pAMDavone dropadInI sAthe pANigrahaNa karAvyuM. tyAra pachI drupada rAjAe rAjavarakanyA dropadIne A pramANe prItidAna ApyuM ATha karoDa hiraNya Adi yAvatu ATha preSaNa karaNI dAsa ceTika. te sivAya anya paNa ghaNuM dhana kanaka Adi thAvatuM pradAna karyuM. tyAra pachI drupada rAjAe vAsudeva prabhUti rAjAone vipula azana, AdithI satkAra karIne vidAya karyo. [17] tyAra pachI pADu rAjAe te vAsudeva prasRti ghaNA hajAra rAjAone hAtha joDIne yAvatuM A pramANe kahyuM-devAnupriyo ! hastinApura nagaramAM pAMca pAMDavo ane draupadIno kalyANakAraka mahotsava thaze. tethI devAnupriyo ! tame amArA para anu graha karIne badhA yathA samayavilaMba karyA vinA padhArajo.' tyAra pachI te vAsudeva Adi sarva nRpatigaNa alaga alaga yAvatu gamana karavAne mATe ughata thayA. tyAra pachI pAMDu rAjAe kauTuMbika puruSone bolAvyA ane Adeza Apyo- tame jAo ane hastinApura, nagaramAM pAMca pAMDavone mATe pAMca uttamaprAsAda banAvaDAve. te prAsAda ghaNA UMcA ane sAta mAnA hovA joIe. yAvatuM te khuba suMdara hovA joIe." tyAra pachI pAMDurAjA pAMce pAMDavo ane dropadInI sAthe azvasenA, gajasenA AdathI parivRta thaIne kAMpilya pura nagarathI nIkaLyA. nIkaLIne jyAM hastinApura nagara hatuM, tyAM AvI pahoMcyA. ' tyAra pachI pAMDu rAjAe te vAsudeva Adi rAjAonuM Agamana jANIne kauTumbika puruSone bolAvyA ane temane kahyuM-devAnupriyo ! tame jAo ane hastinApura nagaranI bahAra vAsudeva Adi ghaNA hajAra rAjAone mATe AvAsa taiyAra karAvo. je aneka seMkaDo staMbhothI yukta hoya, ItyAdi te tyAra pachI te vAsudeva vagere ghaNA hajAra rAjAo hastinApura nagaramAM AvyA. tyAre pAMDurAjA te vAsudeva Adi rAjAonuM Agamana jANIne harSita ane saMtuSTa thayo. teNe snAna karyuM, balikarma karyuM ane drupada rAjAnI jema tenI sAme jaIne temano satkAra karyo yAvat teone yathAyogya AvAsa Apyo. tyAra pachI pAMDu rAjAe hastinApura nagaramAM praveza karyo. praveza karIne kauTu mbika puruSone bolAvyA ane kahyuM- he devAnupriyo ! tame vipula azanAdi taiyAra www.fainelibrary.org Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-16 karAvo.' tyAre vAsudeva Adi ghaNA rAjAoe snAna temaja balikarma karIne AhAra kayo vAvatu pahelAnI jema vicaravA lAgyA. tyAra pachI pAMDu rAjAe pAMca pAMDavone ane dropadIne pATa upara besADyA. besADIne temane zveta ane pIta kalazothI abhiSeka karAvyo. pachI kalyANakArI utsava karyo. te vAsudeva Adi ghaNA hajAra rAjAono satkAra karyo. sanmAna karyuM. f174] tyAra pachI pAMca pAMDavo, draupadInI sAthe, aMtaHpuranA parivAra sahita, eka eka divasa vArAnA anusAra udAra kAmabhoga bhogavatAM yAvatu rahevA lAgyA. tyAre pachI pAMDu rAjA ekavAra koI samaye pAMca pAMDavokuMtI devI ane dropadInI sAthe tathA aMtapuranA aMdaranA parivAra sAthe parivRta thaIne zreSTha siMhAsana upara AsIna thaIne vicAratA hatA. tyAre kacchalla nAmaka nArada tyAM AvI pahoMcyA. te jovAmAM atyaMta bhadra ane vinIta dekhAtA hatA, paraMtu aMdarathI temanuM hRdaya kaluSita hatuM. brahma carya vratanA dhAraka hovAthI te madhyasthatAne prApta hatAM. Azrita janone temanuM darzana priya lAgatuM hatuM. tenuM rUpa manohara hatuM temaNe ujjavala temaja zakala paherela hatuM. kALuM mRgacarma uttarAsaMganA rUpamAM vakSasthalapara dhAraNa karela hatuM. hAthamAM daMDa ane kamaMDaluM hatAM, jaTA rUpI mugaTathI temanuM mastaka dedIpyamAna hatuM. temaNe yajJopavIta, temaja radrAkSanI mALAnAM AbharaNo, mUMjanI kaTimekhalA ane valkala vastra dhAraNa karela hatA. temanA hAthamAM kacchapI nAmanI vINA hatI. temane saMgIta para prIti hatI. AkAzamAM gamana karavAnI zakti hovAnA kAraNe te pRthvIparabahu ochuM gamana karatAM hatA. saMcaraNI, AvaraNI, avata raNI utpatanI zleSaNI, saMkrAmaNI, abhiyoginI, prajJapti gamanI, ane aMbhinI, Adi ghaNIja vidyAdharo saMbaMdhI vidyAomAM pravINa hovAthI temanI kirti phelAyelI hatI. te baladeva ane vAsudevanA premapAtra hatAM. pradyumna, pradIpa, zAMba. aniruddha, niSadha, unmukha, sAraNa, gajasukumAra, sumukha ane durmukha Adi yAdavonA sADAtraNa karoDa kumAronA hRyane priya hatA ane teo vaDe prazaMsanIya hatA. kalaha, yuddha ane kolAhala temane priya hato. te bhAMDanI samAna vacana bolavAnA abhilASI hatA. aneka samara ane samparAya jovAnA rasiyA hatA. cAre tarapha dakSiNA ApIne paNa kalahanI khoja karatA hatA. kalaha karAvIne bIjAnA cittamAM asamAdhi utpanna karatA hatA. evA te nArada traNe lokamAM balavAna zreSTha dasAravaMzanA vIrapuruSothI vArtAlApa karIne, te bhagavatI prAkAmya nAmaka vidyAnuM, je AkAzamAM gamana karavAmAM dakSa hatI, smaraNa karIne uDyA ane AkAzane oLaMgatA thakA hajAro grAma, Akara, nagara, kheTa, karbaTa, maMDaba, droNamukha, paTTana ane saMbodhathI zobhita ane bharapUra dezothI vyApta pRthvInuM avalokana karatA-karatA ramaNIya hastinApura nagaramAM AvyA ane veganI sAthe pAMDu rAjAnA mahelamAM utaryA. * te samaye pAMDurAjAe karachulla nAradane AvatA joyA. joIne pAMca pAMDavo tathA kuMtI devI sahita te Asana uparathI ubhA thayA. yAvatu ubhA thaIne sAta-ATha pagalAM kacchalla nAradanI sAme gayA. sAme jaIne traNavAra dakSiNa dizAthI AraMbha karIne prada kSiNA karI. pradakSiNA karIne vaMdana karyA. namaskAra karyo. vaMdana-namaskAra karIne mahAna puruSone yogya athavA bahumUlya Asana grahaNa karavAne mATe AmaMtraNa karyuM. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 nAyAdhAma kAkAo13-1175 [15] tyAra pachI te kakkula nArade pANI chAMTIne ane darbha pAtharIne tenA para potAnuM Asana bichAvyuM ane te tenA para beThA. besIne pAMDu rAjA, rAjya, yAvatu aMtaH puranA samAcAra pUchyA. te samaye kuMtI devIe ane pAMce pAMDavoe kacchalla nAradano Adara satkAra karyo. yAvatu te tenI paryApAsanA sevA karavA lAgyA. te samaye draupadI devIe kacchalla nAradane asaMyamI, avirata tathA pUrvakRta pApa karmanA nindAdi dvArA nAza na karanAra tathA AgaLanA pAponuM pratyAkhyAna na karanAra jANIne teno Adara na karyo. tene Avyo paNa na jANyo. tenA AvavA para te ubhI na thaI ane temanI upAsanA paNa na karI. tyAra pachI kakkulla nAradane A prakArano adhyavasAya ciktita, prArthita, manogata saMkalpa utpanna thayo ke aho ! A draupadI devI potAnA rUpa, lAvaNya ane A pAMca pAMDavonA kAraNe abhimAninI thaI gaI che. tethI te mAro Adara nathI karatI, mArI upAsanA nathI karatI tethI draupadI devInuM aniSTa karavuM mArA mATe zreyaskara che. pAMDu rAjA pAsethI javAnI AjJA lIdhI. pachI utpatanI vidyAnuM AhavAna karyuM. AhavAna karIne te utkRSTa yAvatu vidyAdhara gatithI lavaNa samudranI madhyamAM thaIne, pUrva ziAnI sanmukha, cAlavAne mATe prayatnazIla thayA. te kALe ane te samaye dhAtakIkhaMDa nAmaka dvIpamAM pUrva dizAnI taraphanA dakSiNArdha bharata kSetramAM amarakaMkA nAmanI rAjadhAnI hatI. te amarakaMkA nagarImAM padmanAbha nAmano rAjA hato. te mahAna himavaMta parvatanI samAna sAravALo hato, ItyAdi pUrvavat varNana samajI levuM joIe. te padmanAbha rAjAnA aMtaHpuramAM sAtaso rANIo hatI. tenA putranuM nAma sunAbha hatuM. te yuvarAja paNa hato. te samaye rAjA padmanAbha potAnI rANI onI sAthe uttama siMhAsana upara beTho hato. tyAra pachI kakkulla nArada jyAM amara kaMkA rAjadhAnI hatI ane jyAM padmanAbhanuM bhavana hatuM tyAM AvyA. AvIne pAnAbha rAjAnA bhavanamAM vega pUrvaka zIghratAnI sAthe utaryA. te samaye padmanAbha rAjAe kaccha lla nAradane AvatA joyA. joIne te Asana uparathI uThyA uThIne ardhvathI tenI pUjA karI yAvatuM Asana para besavAne mATe AmaMtraNa karyuM. tyAra pachI kacchalla nArade pANI chAMTIne pachI darbha bichAvI tenA para Asana bichAvyuM. yAvatu kuzala-samAcAra pUchyA. - tyAra pachI padmanAbha rAjAe potAnI rANIomAM vismita thaIne kaThThallA nAradane prazna karyo. he devAnupriya! Apa ghaNA grAmo ane gRhomAM praveza karo cho, to he devAnupriya ! mAruM jevuM aMtapura che tevuM Ape kyAreya pahelAM joyuM che ?' kakkula nArada jarA hasyA hasIne bolyA - he padmanAbha tame kUvAnA te deDakA samAna cho. ? jambudvIpamAM bhAratavarSamAM, hastinApura nagaramAM drupada rAjAnI putrI, calaNI devInI AtmajA, pAMDu rAjAnI putravadhU ane pAMca pAMDavonI patnI draupadI devI rUpathI yAvat lAvaNyathI utkRSTa zarIravALI che. tamAruM A AkhuM aMtaHpUra draupadI devInA kApelA paganA aMgUThAnA somI kaLA-barAbara paNa nathI. A pramANe kahIne nArade padmanAbha pAsethI javAnI ane mati lIdhI. anumati laIne te cAlyA gayA. tyAra pachI padmanAbha rAja kaThThalla nArada pAsethI A arthane sAMbhaLIne ane samajIne draupadI devInA rUpa, lAvaNya ane yauvanamAM mugdha banI gayo, gRddha thaI gayo, lubdha thaI gayo ane AgrAhavAna thaI gayo. te pauSadhazALAmAM pahoMcyo. pauSadhazALAne Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-16 149 pUMjIne, potAnA pUrvanA sAthI devanuM manamAM dhyAna karIne, aThThama karIne besI gayo. deva Avyo. rAjAe pahelAnA sAthI devane kahyuM- he bhAratavarSamAM, hastinApura nagaramAM yAvatuM draupadIdevI utkRSTa zarIravALI che. he devAnupriya! huM IcchuM chuM ke draupadIdevI ne ahIM laI Avo.' tyAra pachI pUrvasaMgati deve padmanAbhane kahyuM- devAnupriya che te kadI thayuM nathI, thatuM nathI ane thaze paNa nahi ke draupadIdevI pAMca pAMDavone choDIne bIjA puraSanI sAthe udAra kAma bhogane bhogavaze. to paNa huM tamAruM priya karavAne mATe draupadI devIne hamaNAM ahIM lAvI ApuM chuM.' e pramANe kahIne te utkRSTa devagatithI lavaNasamudranI madhyamAM thaine jyAM hastinApura nagara hatuM te tarapha gamana karavAne mATe udyata thayo. te kALa ane te samayamAM yudhiSThira rAjA draupadI devInI sAthe mahelanI chata para sukhe sUtA hatA. tyAre te pUrvasaMgatika deva jyAM rAjA yudhiSThira hatA ane jyAM draupadI devI hatI, tyo Avyo. AvIne teNe dropadI devIne avasthApinI nidrA ApI. pachI dropadI devIne grahaNa karIne utkRSTa devagatithI amarakaMkA rAjadhAnImAM padmanAbhanA bhavanamAM AvI azoka vATikAmAM draupadI devIne rAkhI dIdhI. rAkhIne avasthApinI nidrAnuM saMharaNa karyuM. saMharaNa karIne jyAM padmanAbha rAjA hato, tyAM Avyo. AvIne A pramANe bolyodevAnupriya ! huM hastinApurathI draupadI devIne zIvratApUrvaka ahIM laI Avyo chuM. te tamArI azoka vATikAmAM che. tethI AgaLa tame jANo! tyAra pachI thoDIvAre draupadI devInI nidrA bhaMga thaI. teNI te azoka vATikAne oLakhI na zakI tethI te manomana kahevA lAgI ke A bhavana mAre nathI, A azoka vATikA mArI potAnI nathI. koNa jANe koI deve, dAnava, kiM5raze, kinAre, mahorage yA gaMdharve koI bIjA rAjanI azokavATikAmAM mAruM saMharaNa karyuM che. A pramANe vicAratI te bhagnamanorathavALI thaIne yAvatuM ciMtA karavA lAgI. tyAra pachI rAjA padmanAbha snAna karIne yAvatuM, samasta alaMkArothI vibhUSita thaIne tathA aMta:puranA parivArathI parivRtta. thaine, jyAM azoka vATikA hatI, jyAM dropadI devI hatI, tyAM Avyo. AvIne teNe draupadI devIne bhagna manoratha temaja ciMtA karatI joIne kahyuM- devAnupriye ! tuM bhagna manoratha yukta thaIne ciMtA zA mATe kare che? devAnupriye! mAro pUrvasaMgatika deva haraNa karIne ahIM lAvyo che, tethI he devAnupriye ! tuM hatamanaHsaMkalpa thaIne ciMtA na kara tuM mArI sAte vipula bhogapabhoga bhogavatI rahe.' tyAre draupadI devIe padmanAbhane A pramANe kahyuM- devAnupriya! jambudvIpamAM, bhAratavarSamAM, dvAravatI nagarImAM kRSNa nAmaka vAsudeva mArA svAmInA bhAI rahe che. te jo cha mAsamAM mane levAne mATe ahIM na Ave to te devAnupriya ! huM tamArI AjJA upAya, vacana ane nirdezamAM rahIza. tyAre padmanAbha rAjAe draupadInA A arthane aMgIkAra karyo. draupadI devIne kanyAonA aMtaHpuramAM rAkhI dIdhI. tyAra pachI draupadI devI chaThThabhakta ane pAraNAmAM AyaMbIlanA tapa karmathI AtmAne bhAvita karatI vicAravA lAgI. [17] ahIM draupadI devInuM apaharaNa thaI gayA pachI thoDA samayamAM yudhiSThira rAjA jAgyA. te draupadI devIne potAnI pAse na jovAthI zadhyAthI uThyA. uThIne cAre tarapha draupadI devInI mAgaNA-gaveSaNA karI. paraMtu draupadI devInI kyAMya paNa zrutikSati-vagere yA pravRtti-na jaNAtAM jyAM pAMDu rAjA hatA, tyAM AvyA. tyAM AvIne pAMDu Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. nAyAdhAma kahAo- 1-16176 rAjAne A pramANe kahyuM- "A pramANe he tAta! huM agAsI upara suto hato. mArI pAsethI draupadI devIne na jANe koNa deva, dAnava, kinnara, kiMpuruSa, mahoraga, gaMdharva, haraNa karI gayo, laI gayo, kheMcI gayo. to he tAta! huM IcchuM chuM ke dropadI devInI cAre tarapha mArgaNA karAya." tyAre pAMDu rAjAe kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne kahyuM he devAnuM priyo! hastinApura nagaramAM zrATaka, trika, catuSka, catvara, mahApatha ane patha AdimAM UMcA UMcA zabdonI ghoSaNA karatAM-karatAM A pramANe kaho-A pramANe nizcayathI AkAza tala para sukhe sutelI yudhiSThira rAjAnI pAsethI draupadI devIne na jANe koNa haraNa karela che, laI gayo che yA kheMcI gayo che? to he devAnupriyo koI draupadI devInI kRti, kSati yA pravRtti batAvaze te manuSyane pAMDu rAjA vipula saMpadAnuM dAna Apaze, InAma opaze. A pramANenI ghoSaNA karo. pUrvokta ghoSaNA karAvavA chatAM paNa pAMDu rAjA draupadI devInI kyAMya paNa zrati yAvatuM samAcAra na meLavI zakyA. tyAre kuMtI devIne bolAvIne kahyuM- he devAnupriye ! tame dvAravatI nagarI jAo ane kuSaNa vAsudevane A artha nivedana karo. kRSNa vAsudeva ja dropadIdevInI mAgaNA-gaveSaNA karaze. anyathA draupadI devInI zruti, zruti yA pravRtti ApaNe jANI zakIzuM. evuM na mAnI zakAya. pAMDu rAjAthI dvArikA javA mATe kahevA para kuntI devI tenI vAta yAvatuM svIkAra karIne snAna karIne, bAlakarma karIne, hAthInA skaMdha para ArUDha thaIne hastinApura nagaranI madhyamAM thaIne nIkaLI. nIkaLIne kurudezanI vacco vacce thaIne jyAM saurASTra janapada hatuM jyAM tAravatI nagarI hatI ane nagaranI bahAra zreSTha udyAna hatuM, tyAM AvI. AvIne hAthInA skaMdhathI nIce utarI. utarIne kauTumbika paruSone bolAvyA ane teone A pramANe kahyuM- devAnupriyo ! tame jyAM dvArikA nagarI cheH tyAM jAo. dvArikA nagarInI aMdara praveza karo. praveza karIne kRSaNa vAsudevane baMne hAtha joDI A pramANe kahevuM, he svAminuM! ApanA pitAnI bahena kuntI devI hastinA purathI zIdhra ahIM Avela che ane tamArA darzananI IcchA kare che. tamane maLavA icche che." tyAre kRSNa vAsudeve kauTumbika puruSo pAsethI kuntI devInA AgamananA samAcAra sAMbhaLIne hAthInA skaMdha para ArUDha thaIne ghoDAo, hAthIo AdinI senAnI sAthe thAvatu dvAravatI nagarInI madhyamAM thaine jyAM kuntI devI hatI, tyAM AvyA. AvIne hAthInA aMdha uparathI utaryA. nIce utarIne teNe kuntI devInA caraNane grahaNa karyA. caraNano sparza karyo. pachI kuntI devInI sAthe hAthInA skaMdha upara ArUDha thayA. ArUDha thaIne dvAravatI nagarInA madhya bhAgamAM thaIne jyAM potAno mahela hato, tyAM AvyA, AvIne potAnA mahelamAM praveza karyo. kuntI devI jyAre snAna karIne, balikama karIne ane bhojana karIne pachI yAvatuM sukhAsana upara beThI, tyAre kRSNa vAsudeve A pramANe kahyuM- he pitRbhaginI ! kaho ApanuM ahIM AvavAnuM zuM prayojana che?' tyAra pachI kuntI devIe kRSNa vAsudevane A pramANe kahyuM- he putra! hastinApura nagaramAM, yudhiSThira AkAzatala para sukhe suto hato. tenI pAsethI draupadI devIne na jANe koNa apaharaNa karI gayo huM IcchuM chuM ke tenI mArgaNA karo-gaveSaNA karo. tyAra pachI kRSNa vAsudeve potAnI pitRbhaginI kuntIne kahyuM-jo huM kyAMya paNa draupadI devInI zruti Adi meLavuM to huM tene pAtAlathI, bhavanamAMthI yA ardhabharata kSetramAMthI, dareka sthAnethI Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ataaMdha-1, adhyayana-16 151 mArA hAthethI ja laI AvIza. A pramANe kahIne temaNe kuntI devIno satkAra karyo, sanmAna karyuM, pAvatu temane vidAya karyo. kuntI devInA gayA pachI kRSNa vAsudeve kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne kahyuM "devAnupriyo ! tame dvArikA nagarImAM jAo.' A pramANe jema pAMDu rAjAe ghoSaNA karAvI hatI, te pramANe kRSNa vAsudeve paNa ghoSaNA karAvI. tyAra pachI kRSNa vAsudeva koI samaye aMtaHpuranI aMdara potAnI rANIonI sAthe hatA. te samaye te kaThulla nArada yAvat utaryA. yAvatuM Asana para besIne kRSNa vAsudevano kuzala vRttAnta pUchyo. tyAra pachI kRSNa vAsudeve kacchala nAradane A pramANe kahyuM-devAnupriya ! tame ghaNA grAmo, Akaro, nagaro AdimAM praveza karo cho. to kyAMya paNa draupadI devAnI zruti Adi kAMi maLyuM che?" tyAre kacchalla nArade kaNa vAsudevane A pramANe kahyuM- he devAnuM priya ! eka vakhata huM dhAtakIkhaMDa dvIpamAM, pUrva dizAnA dakSiNAdha bharata kSetramAM, amArakA nAmanI rAjadhAnImAM gayo hato. tyAM me padmanAbha rAjanA bhavanamAM draupadI devI jevI koI dekhI hatI. tyAre kRSNa vAsudeve kaThThala nAradane A pramANe kahyuM devAnupriya! A tamArI ja karatUta jaNAya che. kRSNa vAsudevanA A pramANe kahevA para kaDDala nArada utpatanI vidyAnuM smaraNa karyuM. smaraNa karIne je dizAothI AvyA hatA, te dizAmAM pAchA gayA. tyAra pachI kRSNa vAsudeve dUtane bolAvyo.bolAvIne tene kahyuM-devAnupriya ! tame hastinApura jAo ane pAMDu rAjAne nivedana karo ke he devAnupriya! draupadI devIno patto lAgyo che. tethI pAMca pAMDavo caturaMgiNI senAnI sAthe parivRtta thaine taiyAra thAo, ravAnA thAo ane pUrva dizAnA vetAlika para lavaNa samudranA taTa para mArI pratIkSA karo." tyAre pAMce pAMDavo tyAM jaIne yAvatuM pratIkSA karavA lAgyA. - tyAra pachI kRSNa vAsudeve kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne kahyuM- devAnuM priyo ! tame jAo ane sAntAhika bherI vagADo." te sAMbhaLIne kauTumbika puruSoe bherI vagADI. tyAra pachI sAntAhika bherInI dhvani sAMbhaLIne samudra vijaya Adi dasa dasAra yAvatu chappana hajAra balavAna yoddhAo kavaca paherIne taiyAra thaIne, Ayudha ane praharaNa grahaNa karIne, jyAM kRSNa vAsudevanI sudhamAM sabhA hatI ane jyAM kRSNa vAsudeva hatA, tyAM AvyA. AvIne hAtha joDIne vAvatu temanuM abhinaMdana karyuM. tyAra pachI kRSNa vAsudeva zreSTha hAthInA skaMdha para ArUDha thayA. koreTa vRkSonA phUlonI mALAothI yukta chatra temanA mastaka upara dhAraNa karavAmAM AvyuM. baMne bAjue uttama zveta cAmara DhoLAvA lAgyA. teo moTA moTA ghoDAo, hAthIo, bhaTo ane subhasenA samUhathI parivRtta thaIne, dvArikA nagarInI madhyamAM thaIne nIkaLyA. nIkaLIne jyAM pUrva dizAno vetAlika hato, tyAM AvyA. tyAM AvIne pAMca pAMDavonI sAthe ekaTTA thayA pachI paDAva nAMkhIne pauSadhazALAmAM praveza karyo. praveza karIne sucita devanuM manamAM punaH punaH ciMtana karavA lAgyA. tyAra pachI kRSNa vAsudevano aSTamabhakta puro thavA para susthita deva thAvat temanI pAse Avyo. tene kahyuM- devAnupriya kaho, mAre zuM karavAnuM che?" tyAre kRSNa vAsudeve susthita devane kahyuM, "he devAnupriya ! draupadI devI yAvatu padmanAbha rAjanA bhavanamAM haraNa karAi che. tethI he devAnupriya! tame pAMca pAMDavo sahita chaThThA mArA rathane lavaNa samudramAM mArga Apo. jethI huM amarakaMkA nagarInI rAjadhAnImAM draupadI devIne Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 nAyAdhabba kahAo- 114176 pAchI lAvavA mATe jaI zakuM.' tyAra pachI sucita deve kRSaNa vAsudevane A pramANe kahyuM- he devAnupriya che. jema padmanAbha rAjAnA pUrvasaMgatika deve draupadI devInuM saMharaNa karyuM evI rIte huM draupadI devIne dhAtakIkhaMDa dvIpanA bharata kSetrathI yAvatu hastinApura laI AvuM ? athavA padmanAbha rAjAne tenA nagara, sainya ane vAhanonI sAthe lavaNasamudramAM pheMkI dauM? tyAra pachI kRSNa vAsudeve susthita devane A pramANe kahyuM tame to pAMca paMDavo sahita chaThThA mArA rathane lavaNa samudramAM javA mATe mArga karI Apo. huM pote ja draupadI devIne pAchI lAvavA jaIza.' tyAre susthita deve kRSNa vAsudevane A pramANe kahyuM ema ja thAya, tyAra pachI kRSNa vAsudeve caturagiNI senAne vidAya karIne pAMca pAMDavonI sAthe chaThThA pote ema chae rathomAM besIne, lavaNa samudranI madhyamabhAgamAM thaIne javA lAgyA. jatAM-jatAM amarakaMkA rAjadhAnI hatI ane jyAM amarakaMkAnuM pradhAna udhAna hatuM, tyAM pahoMcyAM. pahoMcyA pachI rathane rokyo ane dharUka nAmanA sArathIne bolAvIne kahyuM "he devAnupriya ! tu jA ane amarakaMkA rAjadhAnImAM praveza kara. praveza karIne padmanAbha rAjAnI jaIne tenA pAdapIThane tArA DAbA pagathI AkAMta karIne, bhAlAnI aNI dvArA lekha-samAcAra Apa. pachI kapALa upara traNa balavALI bhUkaTi caDhAvIne, AMkha lAla karIne, puSTa thaIne, krodha karIne, kupita thaIne ane pracaMDa thaIne ema kahevuM. are padmanAbha ! motanI kAmanA karanAra ! anaMta kulakSaNovALA ! puNyahIna ! caturdazIno janmelo ! zrI, lajjA ane buddhithI hIna ! Aja tuM nahI bacI zakIza. zuM tuM nathI jANato ke tuM kRSNa vAsudevanI bahena draupadI devIne ahIM laI Avyo che? khera, je thayuM te thayuM, haju paNa tuM draupadI devIne kRSNa vAsudevane pAchI soMpI de athavA yuddhane mATe taiyAra thaIne bahAra nIkaLa. te kRSNa vAsudeva pote pAMca pAMDavo sahita draupadI devIne pAchI chInavavA mATe zIghratAthI ahIM AvI gayA che. tyAra pachI te dArUka sArathi kRSNa vAsudevanA A pramANe kahevA para harSita ane saMtuSTa thayo. yAvatu teNe te Adeza aMgIkAra karyo. ane pUrva varNita kArya karyuM tyAra pachI padmanAbha rAjAe dAruka sArathinA A pramANe kahevA para netra lAla karIne ane kapALa para traNa salavALI bhRkuTi caDhAvI kahyuM- he devAnupriya! huM kaNa vAsudevane draupadI devI pAchI nahiM sodhuM huM pote yuddha karavAne mATe sajja thaIne nIkaLuM chuM. A pramANe kahIne pachI dAruka sArathine kahyuM- he dUta ! rAjanItimAM dUta avadhya che. A pramANe kahIne teno satkAra-sanmAna na karyo ane apamAna karIne pAchalA bAraNethI kADhI mUkyo. tyAra pachI padmanAbha rAjAnA dvArA asatkArita kAvat kADhI mUkhavAmAM Avela dAruka sArathi kRSNa vAsudevanI pAse pahoMcyo. pahoMcIne baMne hAtha joDIne kRSNa vAsudevane sarva vAta kahI. kRSNa vAsudevanA dUtane kADhI mUkyA pachI A tarapha padmanAbha rAjAe senApatine bolAvyo. ane kahyuM- devAnupriya ! abhiSeka karelA hastiratnane taiyAra karIne lAvo.' e Adeza sAMbhaLIne kuzala AcAryanA upadezathI utpanna thayela buddhinI kalpanAnA vika lpothI nipUNa puruSoe abhiSeka karelo hAthI upasthita karyo. tyAra pachI pAbha rAjA. kavaca Adi dhAraNa karIne sajjita thayo, vAva, abhiSeka karelA hAthI para savAra thayo. savAra thaIne ghoDAo, hAthIo AdinI caturagiNI senAnI sAthe jyAM kRSNa vAsudeva Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-16 153 hatAM, tyAM javAne mATe udyata thayo. tyAra pachI kRSNa vAsudeve padmanAbha rAjAne Avato joyo. joIne te pAMca pAMDavI prati bolyA-are bALako ! tame pAnAbhanI sAthe yuddha karazo ke jozo ? tyAre pAMca pAMDavo e kRSNa vAsudevane kahyuM "he svAminuM! ame yuddha karIe ane Apa amAruM yuddha juo. tyAra pachI pAMce pAMDavo taiyAra thaIne yAvatu zastra laine ratha para savAra thayA ane jyAM pAnAbha hato, tyAM pahoMcyA. pahoMcIne Aja ame chIe athavA padmanAbha rAjA che' ema kahIne te yuddha karavAmAM pravRtta thaI gayA. tyAra pachI padmanAbha rAjAe te pAMca pAMDavo para zIghratAthI zastrano prahAra karyo tenA ahaMkArane masaLI nAkhyo ane temanA uttama cihna para patAkA pADI dIdhI. dhAvatu temane Ama-tema bhagADI dIdhA. tyAre te pAMce pAMDavo padmanAbha rAjA dvArA zastrathI hatA thayelA, mati ahaMkAravALA ane patita patAkA vALA thaIne yAvatu padmanAbha dvArA bhagADelA zatru senAno nirAkaraNa karavAmAM amartha thaIne vAsudeva kRNa pAse AvyA. tyAre kRSNa vAsudeva pAMca pAMDavone kahyuM- devAnupriyo ! tame padmanAbha rAjAnI sAthe kevI rIte yuddhamAM saMlagna thayA hatA?" tyAre pAMca pAMDavoe kRSNa vAsudevane A pramANe kahyuM he devAnupriya ! ame ApanI AjJA meLavIne sUsajjita thaIne ratha para ArUDha thayA. IityAdi badhuM pUrvavat kahevuM. pAMDavono uttara sAMbhaLIne kRSNa vAsudeve pAMce pAMDavone kahyuM- devAnupriyo ! agara tame ema bolyA hota ke "ame chIe, padmanAbha rAjA nathI' Ama kahIne pAnAbha rAjAnI sAthe yuddhamAM pravRtta thayA hota to padmanAbha rAjA tamAruM hana na karI zakata, mathana na karI zakata ane tamane yAvat dizAomAM bhagADI na zakata have he devAnupriyo ! tame juo, huM chuM, pAnAbha rAjA nahI ema kahIne huM padmanAbhanI sAthe yuddha karuM chuM. tyAra pachI kRSNa vAsudeva ratha para ArUDha thayA. ArUDha thaIne padmanAbha rAjAnI pAse pahoMcyA. pahoMcIne teNe zveta gAyanA dUdha ane motIonI hAranI samAna ujjavala, mallikAnA phUla, mAlatI, kusuma, sinduravAra puSpa, kunda puSpa ane caMdranI samAna zveta, potAnI senAne harSa utpanna karanAra ane zatru senAno vinAza karanAra pAMcajanya zaMkha hAthamAM lIdho ane mukhanA pavanathI tene pUrNa karyo jaMkyo. tyAra pachI zaMkhanA zabdathI pAnAbhanI senA bhaya pAmI yAvat dizAvidi. zAmAM bhAgI gaI. tyAra pachI kRSNa vAsudeve sAraMga nAmanuM dhanuSa hAthamAM lIdhuM, dhanuSa para pratyaMcA caDhAvI. pratyaMcA caDhAvI TaMkAra karyo. tyAre pAnAbhanI senAno bIjo kAphalo bhAgyo te dhanuSanI TaMkArathI hata-mathita thai gayo yAvatu Ama tema bhAgavA lAgyo. tyAre padmanAbhanI senAno eka kAphalo ja zeSa rahI gayo. tethI te sAmarthyahIna, bala hIna vIryahIna ane parAkramathI hIna thaI gayo. te kRSNanA prahArane sahana karavAmAM yA nivAraNa karavAmAM asamartha thaIne zIghratApUrvaka utAvaLathI tvarAthI amarakaMkA rAja dhAnImAM jaI pahoMcyo. teNe amarakaMkA rAjadhAnImAM praveza karyo. ane bAraNuM baMdha karI dIdhuM. dvAra baMdha karIne te nagararodha mATe sajja thaIne sthita thaI gayo. tyAra pachI kRSNa, vAsudeva jyAM amarakaMkA rAjadhAnI hatI, tyAM gayA tyAM jaIne ratha ubho rAkhyo. vaikriya samudraghAtathI mahAna narasiMhanuM svarUpa dhAraNa karyuM. pachI rorathI zabda karIne pago nuM AphATana karyuM pachADyA. kRSNa vAsudevanA jora joranI garjanAnI sAthe paga pachADa vAthI amarakaMkA rAjadhAnInA prakAra, gopura, aTTAlikA cAriyaane toraNa paDI gayA Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 nAyAghama kahAo - 16-1617 ane zreSTha mahela tathA zrIgRha cAre taraphathI khaLabhaLIne sarasarAphTa karatA dharatI para AvI paDyA. tyAra pachI padmanAbha rAjA amarakaMkA rAjadhAnIne kharAba rIte bhagna thayelI yAvatu jANIne, bhayabhIta thaIne, dropadI devInA zaraNamAM gayo. tyAre draupadI devIe padmanAbha rAjAne kahyuM-devAnupriya ! zuM tuM nathI jANato ke puraSottama kRSNa vAsudevanuM vipriyakarInetame mane ahIM lAvyA cho? je thayuM te thayuM, paNa have he devAnupriya! tame jAo. snAna karo, paheravAnA ane oDhavAnA vastra bhInA dhAraNa karo. paherelA vastranA cheDA nIcA rAkho aMtaHpuranI rANIo Adi parivArane sAthe lai lo. pradhAna ane zreSTha ratna bheTamAM laI lo. mane AgaLa karo. A pramANe jaIne kRSNa vAsudevane baMne hAtha joDIne temanA pagamAM paDo. tenA zaraNamAM jAo. devAnupriya ! uttamapuruSa praNi patita vatsala hoya che. - tyAra pachI pAnAbha rAjAe dropadInA A arthane sAMbhaLIne aMgIkAra karyo. kRSNa vAsudevAnA zaraNamAM gayA. tyAM jaIne kRSNa vAsudevane hAtha joDIne A pramANe kahyuM. "meM Apa devAnupriyanI Rddhi joI lIdhI, parAkrama joI lIdhuM. he devAnupriya ! huM tamane khamAvuM yAvatu, kSamA karo. yAvatu punaH huM tema nahIM karuM A pramANekahIne teNe hAtha joDyA pagamAM paDyA teNe potAnA hAthe draupadI devIne soMpI dIdhI. tyAre kRSNa vAsudeve padmanAbhane kahyuM-"are pAnAbha ! aprArthitanI prArthanA karanAra ! zuM tuM nathI jANato ke tuM mArI bahena draupadI devIne jaldIthI ahIM laI Avyo che? to ema thavA para paNa have tane mArAthI bhaya nathI-nirbhaya thaIjA." ema kahIne padmanAbhane chuTo karyo. tene chuTakAro ApIne draupadI devIne grahaNa karIne ratha para ArUDha thaIne pAMca pAMDavonI samIpa AvyA. tyAM AvIne draupadI devIne potAnA hAthethI pAMce pAMDavone dIdhI. tyAra pachI pAMca pAMDavonI sAthe chaThThA pote svaye kRSNa vAsudeva cha rathamAM besIne lavaNa samudranI vacco vacce thaIne jyAM jambudvIpa hato, jyAM bharata kSetra hatuM te tarapha javAne udyata thayA. [17] te kALa ane te samayamAM dhAtakIkhaMDamAM. pUvardhabhAgamAM, caMpAnagarI hatI. pUrNabhadra caitya hatuM. te caMpAnagarImAM kapila vAsudeva rAjA hatA. te mahAna hima vAnanI samAna hatA. te kALa ane te samayamAM caMpA nAmanI nagarImAM pUrNabhadra udyAnamAM muni suvrata nAmanA arihaMta samosayAM hatA. kapilavAsudeve temanI pAse dhamopadezanA sAMbhaLI te samaye munisuvrata arihaMtanA upadezanuM zravaNa karatAM karatAM kapila vAsudeve kRSNa vAsudevanA zaMkhano zabda sAMbhaLyo.tyAre kapila vAsudevanA cittamAM A pramANe vicAra utpanna thayo-"zuM dhAtakIkhaMDa dvIpanA bhAratavarSamAM bIjA vAsudeva utpanna thaI gayAche?jenAzaMkhano zabdaAmaphelAirahyo che, jema mArAmukhanAvAyuthIpUrita thayo hoya, meMvagADyo hoya,munisuvrata arihaMte kapilavAsudevane A pramANe kahyuM- he kapila ! mArI pAse dharmazravaNa karatAM tane Avo vicAra Avyo che kapila vAsudeve kahyuM. hA, satya che." munisuvrata arihaMte punaH kahyuM-kapila vAsudeva! ema kyAreya thayuM nathI, thatuM nathI ane thaze paNa nahI ke eka ja kSetramAM, ekaja yugamAM ane ekamaja samayamAM be tIrthakara be cakravartI, be vAsudeva, be baladeva, utpanna thayA hoya, utpanna thatA hoya athavA utpanna thavAnA hoya. A pramANe he vAsudeva! jambudvIpa nAmanA dvIpamAMthI, bhArata kSetramAMthI, hastinApura nagaramAMthI pAMDu rAjAnI putravadhU ane pAMca pAMDavonI patnI draupadI devIne Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taskara-1, adhyayana-16 155 tamArA padmanAbha rAjAnA pahelAno sAthI deva haraNa karIne laI Avyo hato. tyAre karNa vAsudeva pAMca pAMDavo sahita chaThThA pote draupadI devIne pAchI levA mATe zIghratAthI AvyA che. te padmanAbha rAjAnI sAthe saMgrAma karI rahyA che. tethI kaSNa vAsudevanA zaMkhano A zabda che. je evo lAge che ke tamArA mukhanA vAyuthI jANe pUrita thayo hoya ! je iSTa che, kAnta che ane tamane saMbhaLAya che. tyAra pachI kapila vAsudeve munisuvrata tIrthakarane vaMdanA karI, namaskAra karyA vaMdanA namaskAra karIne kahyuM- bhagavanahuM jAuM ane puraSo tama kRSNa vAsudevane jou tenA darzana karuM.' tyAre munisuvrata arihaMte kapila vAsudevane kahyuM- he devAnupriya! evuM thayuM nathI, thatuM nathI ane thaze paNa nahi ke ekatIrthakara bIja tIrthakarane jove, eka cakravartI bIjA cakravartIne jove, eka baladeva bIjA baladevane juo, eka vAsudeva bIjA vAsudevane jove. to paNa tame lavaNa samudranA madhyabhAgamAM thaIne jatAM kRSNa vAsudevanA zveta ane pIta dhvajAnA agrabhAgane jozo. tyAra pachI kapila vAsudeve munisuvrata tIrthakarane vaMdanA-namaskAra karyo. vaMdanA namaskAra karIne te hAthInA skaMdha upara ArUDha thayA. ArUDha thaine jaldI jaldI jyA velA kUla hato, tyAM AvyA. AvIne lavaNa samudranI madhyamAM thaIne jatA kRSNa vAsudevanI zveta pauta dhvajAno agrabhAga joyo. joIne te kahevA lAgyA ke "A mArA samAna purUSa che. te puruSottama kRSNa vAsudeva che. je lavaNa samudranI madhyamAM thaine jaI rahyA che." ema kahIne teNe pAMcajanya zaMkha hAthamAM lIdho ane mukhathI tene pUrita karyo. tyAre kRSNa vAsudeve zaMkhano zabda sAMbhaLyo. sAMbhaLIne teNe paNa potAnA hAthamAM pAMcajanya zaMkhane lIdho mukhanA vAyuthI pUrita karyo- te samaye baMne vAsudevoe zaMkha zabdanI samAcArI karI. tyAra pachI kapila vAsudeva jyAM amarakaMkA rAjadhAnI hatI, tyAM AvyA. AvIne temaNe joyuM ke amarakaMkA rAjadhAnInA toraNa Adi tUTI-phUTI gayA che. te joIne teNe padmanA bhane kahyuM- devAnupriya ! A amarakaMkA bhagna toraNa Adi vALI thaIne yAvatu kema paDI gaI che?" tyAre padmanAbhe kapila vAsudevane A pramANe kahyuM- he svAminuM! jambudvIpa nAma nA dvIpathI, bhArata varSathI, ahIM jaldIthI AvIne kRSNa vAsudevane Apano parAbhava karIne, ApanuM apamAna karIne, amarakaMkAne yAvatu pADI dIdhI che kapila vAsudeve, padma nAbhanA A uttarane sAMbhaLI tene kahyuM "are padmanAbha ! aprArthitanI prArthanA karanAra ! tuM zuM nathI jANato ke te mArA samAna puruSa kRSNa vAsudevanuM aniSTa karyuM che? A pramANe kahIne te krodhita thayo. vAvatu padmanAbhane deza-nivasananI AjJA ApI dIdhI. padmanA bhanA putrane amarakaMkA rAjadhAnImAM mahAna rAjyAbhiSekathI abhiSikta karyo. [178] ahIM vAsudeva lavaNa samudranA madhyabhAgathI jatA gaMgA nadInI pAse AvyA. tyAre teNe pAMca pAMDavone kahyuM- "devAnupriyo ! tame loko jAo. jyAM sudhI tame gaMgA mahAnadI utaro, tyAM sudhI lavaNa samudranA adhipati susthita devane maLI lauM." tyAre te pAMce pAMDavo kRSNa vAsudevanA. ema kahevA para jyAM gaMgA mahAnadI hatI, tyAM AvyAM. AvIne eka naukAnI zodha karI zodha karIne te naukAthI te mahAnadI gaMgAne utaryA. utarIne teo paraspara A pramANe vAta karavA lAgyA-devAnupriya ! kRSNa vAsu deva gaMgA mahAnadIne potAnI bhujAothI pAra karavAmAM samartha che athavA samartha nathI ? Ama vicAra karIne teoe te naukA chUpAvI dIdhI. chUpAvIne kRSNa vAsudevanI pratIkSA Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhAma kahAo - 1 -16178 karatA ubhA rahyA. tyAra pachI kRSNa vAsudeva lavaNAdhipati susthita devane maLyA. maLIne jyAM gaMgA mahAnadI hatI, tyAM AvyA. temaNe cAre tarapha naukAnI zodha karI. paraMtu naukA kyAMya na maLI.tyAre teNe potAnI ekabhujAthI ghoDA ane sArathI sahita ratha grahaNa karyo ane bIjI bhujAthI sADAbAsayojana vistAravALI gaMgA mahAnadIne utaravAne mATe udhata thayA. tyAra pachI kRSNa vAsudeva jyAre gaMgA mahA nadInI vaccovaca pahoMcyA tyAre ? thAkI gayAnaukAnIicchAvALAthayAane bahujakhedayukta thayA.temane pasInoAvI gayo. tyAra pachI kRSNa vAsudevane A pramANe vicAra Avyo ke "ahA ! pAMca pAMDavo ghaNA balavAna che jemaNe sADA bAsaTha yojana vistAravALI gaMgA mahAnadI potAnI bAhuothI pAra karI lIdhI. pAMca pAMDavoe IcchA karIne padmanAbha rAjAne parAjita nathI karyo. tyAre gaMgA devIe kRSNa vAsudevano evo adhyavasAya yAvatu jANIne pANI mAM sthala jamIna karI dIdhI. tyAre kRSNa vAsudeve thoDo samaya tyAM vizrApti karI. pachI sADA bAsaTha yojana gaMgA mahAnadIne pAra karI. pAra karIne pAMca pAMDavonI pAse pahoM cyA. tyAM pahoMcIne pAMca pAMDavone kahyuM aho-devAnupriyo! tame loko mahAbalavAna cho, ItyAdi, kRSNa vAsudevanA A pramANe kahevA para pAMca pAMDavoe kRSNa vAsudevane kahyuM'devAnupriya! ApanA dvArA visarjita-thaine ame loko jyAM gaMgA mahAnadI hatI, tyAM AvyA. ame naukAnI zodha karI. yAvat te naukAthI pAra utarIne ApanA baLanI parIkSA karavA mATe ame naukA chUpAvI dIdhI. pachI ApanI pratIkSA karatAMame ahIM ubhA chIe." pAMca pAMDavonuM e kathana sAMbhaLIne ane samajIne kRSNa vAsudeva kupita thayA. temanI traNa balavALI bhrakuTi lalATa upara caDhI gaI. te bolyA oha! jyAre meM be lAkha yojana vistIrNavALA lavaNa samudrane pAra karIne pAnAbhane hatA ane mathita karIne yAvatu parAjita karIne amarakaMkA rAjadhAnIne bhayabhIta karI ane mArA hAthe draupadIne laIne tamane soMpI, tyAre tamane mAruM mAhAtma na jaNAyuM ! Aja tame mAruM mAhA... jANI lyo ! Ama kahIne temaNe hAthamAM lohadaMDa lIdho ane pAMDavonA rathano cUrecUro karI nAMkhyo. rathano cUrecUro karIne teNe deza nivasanonI AjJA ApI. pachI te sthAna para rathamadana nAmano koTa sthApita karyo. rathamadana tIrthanI sthApanA karI. tyAra pachI kRSNa vAsudeva jyAM potAnI senAnI chAvaNI hatI, tyAM AvyA. AvIne potAnI senAnI sAthe maLI gayA. tyAra pachI dvAravatI nagarImAM praveza karyo. [179] tyAra pachI pAMce pAMDavo jyAM hastinApura nagara hatuM, tyAM AvyA. pAMDu rAjAnI pAse pahoMcyA. tyAM pahoMcIne ane hAtha joDIne bolyA- he tAta! kaNe amane dezanivasananI AjJA ApI che. tyAre pAMDu rAjAe pAMce pAMDavone prazna karyo-"putro ! kayA kAraNathI ?" tyAre pAMca pAMDavoe sarva vAta kahI. tyAre pAMDu rAjAe kuntI devIne bolAvIne kahyuM-devAnupriyo! tame dvArikA nagarI jaIne kaSNa vAsudevane nivedana karo keA pramANe he devAnupriya! tame pAMca pAMDavone dezanivasananI AjJA ApI che, paraMtu he devAnupriya ! tame to samagra dakSiNAI bharata kSetranA adhipati cho. tethI tame Adeza Ape ke pAMca pAMDavo kaI dizA athavA kaI vidizAmAM jAya?" tyAra pachI kuntI devI pAMDu rAjAnA A pramANe kahevA para hAthInA skaMdha para ArUDha thaI. ArUDha thaIne pUrvavat dvArikA pahoMcI. agra udyAnamAM rahI. kRSNa vAsudevane Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 zratadha-1, adhyayana-16 sUcanA ApI. te AvyA. mahelamAM laI gayA. yAvatuM pUchyuM he pitRbhaginI ! AjJA karo, ApanuM AvavAnuM zuM prayojana che? tyAre kuntIe kRSNa vAsudevane kahyuM- he putra! tamae pAMce pAMDavone dezanikAlano Adeza Apyo che paNa tame dakSiNAdha bharata kSetranA svAmI cho to tame batAvo ke te kaI dizA athavA vidizAmAM jAya ? tyAre kRSNa vAsudeve kuntIne A pramANe kahyuM-pitRbhaginI ! uttama puruSa, vAsudeva, baladeva, cakravartI apUtivacana hoya che. teonA vacana mithyA thatAM nathI. tethI he devAnupriye? pAMce pAMDavo dakSiNa dizAnA velAtaTa jAya ane tyAM pAMDu mathurA nAmanI navI nagarI vasAve ane mArA adraSTa sevaka thaIne rahe." A pramANe kahIne teNe kuntI devIno satkAra-sanmAna kyo. yAvatu tene vidAya karyo. tyAra pachI kuttI devIe dvAravatI nagarIthI AvIne vAva pAMDu rAjAne A artha nivedana karyo. tyAre pAMDu rAjAe pAMca pAMDavone bolAvIne kahyuM- he putro ! tame dakSiNI velAtara jAo ane tyAM pAMDumathurA nagarI vasAvIne raho. tyAre pAMca pAMDavoe pAMDu rAjAnI vAta yAvatu "tathAstu' sArI vAta che' ema kahIne svIkArakarIne bala ane vAhanonI sAthe tathA ghoDA ane hAthIonI sAthe hastinA puranI bahAra nIkaLyA.nIkaLIne dakSiNa velAtaTa para pahoMcyA.pAMDu mathurA nagarInI sthA panA karIne teo tyAM vipula bhogonA samUhathI yukta thaIne sukhapUrvaka rahevA lAgyA. [18] tyAra pachI eka vAra koI samaye dropadI devI garbhavatI thaI. tyAra pachI nava mAsa pUrNa thatAM suMdara rUpavALA ane sukumAra bAlakane janma Apyo. bAra divasa vyatIta thaI javA para te bALakanA mAtA-pitAne evo vicAra utpanna thayo ke amAro A bALaka pAMca pAMDavone putra che ane draupadI devIno Atmaja che, tethI A bALakanuM pAMDusena' nAma rAkhyuM. te kALa ane te samayamAM dharmaghoSa sthavira padhAryA. temanI dezanA sAMbhaLavA mATe pariSad nIkaLI. pAMDavo paNa nIkaLyA. dharma zravaNa karIne teoe stha virane kahyuM "devAnupriya ! amane saMsArathI virakti thaI che, tethI ame dIkSita thavA. IcchIe chIe, kevaLa draupadI devInI AjJA laI ane pAMDusena ne rAjya para sthApita karI daIe. tyAra pachI devAnupriyanI pAse, muMDita thaIne yAvat pravajyA grahaNa karaze tyAre sthavira dharmaghoSe kahyuM- devAnupriye ! jema tamane sukha upaje tema karo. draupadI devIne bolAvI kahyuM "devAnupriya ! ame sthavira sAdhunI pAse dharma sAMbhaLyo che. yAvatuM ame pravrajyA grahaNa karI rahyA chIe. devAnupriye ! tAre zuM karavuM che ?' tyAre draupadI devIe pAMca pAMDavone kahyuM "jo tame saMsAra nA bhayathI udvigna thaIne pravrajita thAo cho to mAruM bIjuM zuM avalaMbana yAvatuM thaze? huM paNa dIkSA aMgIkAra karIza. * tyAra pachI pAMca pAMDavoe pAMDusenano rAjyAbhiSeka karyo vAvatu pAMDusena rAjA thaI gayo yAvatu rAjyanuM pAlana karavA lAgyo. tyAre koI samaye pAMca pAMDavoe ane draupadIdevIe pAMDusena rAjAnI pAse dIkSAnI anumati mAMgI. tyAre pAMDasena rAjAe kauTumbika puruSone bolAvyA ane kahyuM devAnupriyo ! zIghratAthI dIkSA mahotsavanI 'taiyArI karo ane hajAra puruSo dvArA vahana karavA yogya zibikAo taiyAra karo. zeSa vRttAnta pUrvavatuM jANavuM. yAvat pAMca pAMDavo zramaNa banI gayA. cauda pUvonuM adhyayana karyuM. adhyayana karIne ghaNAM varSo sudhI chaThTha, aThThama, cAra, pAMca upavAsa tathA ardhamAkha maNa, mAsakhamaNa Adi tapasyA dvArA AtmAne bhAvita karatA thakA vicaravA lAgyA. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 nAyAdhamma kahAo - 1-1181 [181] tyAra pachI draupadI devI zibikA uparathI nIce utarI. yAvatu dikSita thaI. te suvatA Ane ziSyAnA rUpamAM soMpANI. teNIe agyAra aMgonuM adhyayana karyuM. adhyayana karIne ghaNAM varSo sudhI te chaThThabhakta, aSTamabhakta, dazamabhakta ne dvAdaza bhakta Adi karatI thakI vicAravA lAgI.. [182] tyAra pachI eka vAra koI samaye sthavira bhagavaMta pAMDumathurA nagarInA " sahastrApravana udyAnamAMthI nIkaLyA. nIkaLIne bahAra janapadamAM vicaraNa karavA lAgyA. te kALa ane te samayamAM arihaMta ariSTanemi jyAM surASTa janapada hatuM, tyAM AvyA. AvIne surASTra janapadamAM saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA vicaravA lAgyA. te samaye ghaNA loko paraspara ema kahevA lAgyA ke-devAnupriyo ! tIrthakara ariSTanemi surASTra janapadamAM yAvat vicarI rahyA che." tyAre yudhiSThira Adi pAMce aNagAroe ghaNA loko pAsethI A vRttAnta sAMbhaLyo. sAMbhaLIne eka bIjAne bolAvyA ane kahyuMsthavira bhagavaMtane pUchIne tIrthakara ariSTanemine vaMdana karavAne mATe javuM te ApaNA mATe zreyaskara che. teo jyAM sthavira bhagavaMto hatA, tyAM AvyA. AvIne sthavira bhagavaMtane vaMdana karyA,namaskArakya kahyuM-bhagavaMtu ApanI AjJA meLavIne ame arihaMta ariSTa nemine vaMdanA karavAnA hetuthI javAnI IcchA karIe chIe." sthavire kahyuM- devAnupriyo ! jema sukha upaje tema karo." niraMtara mAkhamaNanuM tapazcaraNa karatA thakA, eka grAmathI bIjA grAma jatAM, vAvatuM jyAM hastikalpanagara hatuM, tyAM pahoMcyAM. pahoMcIne hastikalpanagaranI bahAra sahastrApravana udyAnamAM rAvatu rahyA, - tyAra pachI yudhiSThira sivAyanA cAre aNagAroe mAsakhamaNanA pAraNAnA divase, prathama prahare svAdhyAya karyo, bIjI praharamAM dhyAna karyuM. zeSa varNana gautama svAmI nI jema jANavuM, vizeSa e ke teoe yudhiSThira aNagAranI AjJA lIdhI-pachI teo bhikSA mATe pharI rahyA hatAM. tyAre teoe ghaNAM loko pAsethI sAMbhaLyuM ke- devAnuM priyo ! tIrthakara ariSTanemi giranAra parvatanA zikharapara, eka mAsanA nirjala upavAsa - karIne, pAMcaso chatrIsa sAdhuonI sAthe, kAladharmane prApta thaI gayA yAvatu siddha buddha thaIne samasta duHkhothI mukta thaI gayA. tyAre yudhiSThira sivAya te cAre aNagAra ghaNA lokonI pAsethI A artha sAMbhaLIne hastakalpa nagarathI bahAra nIkaLyA. nIkaLIne jyAM sahastrApravana hatuM, jyAM yudhiSThira aNagAra hatA. tyAM pahoMcyA.pahoMcIne AhArapANInI pratyupekSaNA karI. pratyupekSa NA karIne gamanAgamananuM pratikramaNa karyuM. pachI eSaNAaneSaNAnI AlocanA karI. AlocanA karIne AhAra pANI batAvyA. batA vine yudhiSThira aNagArane kahyuM- he devAnupriya! yAvatuM kALadharmane prApta thayA che. tethI he devAnupriya ! amAre mATe zreyaskara che ke bhagavAnanA nivaNanA vRttAnta sAMbhaLyA pahelAM grahaNa karela AhAra-pANIne pAThavIne dhIre-dhIre zatruMjya parvata para ArUDha thaIe ane saMlekhanA karIne jhoSaNAnuM sevana karIne, ane mRtyunI AkAMkSA na karatA thakA vicArIe." zatruMjya parvata para ArUDha thayAM. ArUDha thaIne yAvatuM mRtyunI apekSA na karatAM vicAravA lAgyA. tyAra pachI te yudhiSThira Adi pAMce aNagAroe sAmAyikathI laIne cauda pUrveno abhyAsa karIne ghaNAM varSo sudhI zrAmasyaparyAya pALIne, be mAsanI saMlekhanA karI AtmAnI jhoSaNA karIne je prayo nathI nagnatA, muMDatA Adi aMgIkAra Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - atarka-1, adhyayana-16 159 karAya che yAvatu te prayojanane siddha karyuM. temaNe anaMta cAvatuM zreSTha kevalajJAna ane kevala darzana prApta thayuM. vAvat teo siddha thayA. [183] dakSA aMgIkAra karyA pachI dropadI AryAe savratA AnI pAse sAmA. yikathI laIne agyAra aMgonuM adhyayana karyuM. adhyayana karIne ghaNAM varSo sudhI zramaya paryAyanuM pAlana karyuM. aMtamAM eka mAsanI saMlekhanA karIne, AlocanA temaja pratikramaNa karIne, tathA kALa mAsamAM kALa karIne brahmaloka nAmanA svargamAM daza sAgaropamanI sthitivALA devarUpe janma lIdho. "bhagavAna ! te draupadI deva tyAMthI pachI kyAM janma leze ?" "te tyAMthI AvIne vAvatuM mahAvideha varSamAM utpanna thaIne yAvat kamano aMta karaze.' | adhyayana-1danImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana-17-adhyApana) [184] zramaNa bhagavAna mahAvIra yAvatu nivaNane prApta jinezvara deve soLamAM jJAta-adhyayanano pUvokta artha pharamAvela che to he bhagavana! sattaramAM jJAtaadhyayanano zuM artha pharamAvela che? he jabba ! te kALa ane te samayamAM hatizIrSa nAmanuM nagara hatuM. te nagaramAM kanakaketu nAmano rAjA hato. te hasti zIrSa nagaramAM ghaNA sAyaMtrika naukAvaNika rahetA hatA. te dhanADhya hatA thAvatu koithI paNa parAbhava pAmatA na hatA. eka vAra koI samaye te sAyaMtrika naukAva Niko ApasamAM maLyA. temaNe ahanakanI jema vicAra karyo. yAvatu lavaNasamudramAM teo seMkaDo yojana sudhI avagAhana paNa karI gayA. te samaye te vaNikone mAkaMdI putronI samAna ghaNA seMkaDo utpAta thayA. yAvatu tophAna paNa utpanna thayuM. te samaye te naukA te tophAnI vAyuthI vAraMvAra kAMpavA lAgI, vAraMvAra calAyamAna thavA lAgI, vAre vAra kSubdha thavA lAgI ane te sthAna para cakkara khAvA lAgI. te samaye naukAnA niyamakinI buddhi naSTa thaI gaI. zruti paNa naSTa thaI gaI ane saMjJA paNa gAyaba thaI gaI. te dizA mUDha thai gayA. temane A jJAna paNa na rahyuM ke potavAhana kayA pradezamAM athavA kaI dizAvidizAmAM cAlI rahyuM che? temanA manano saMkalpa bhAMgI gayo. yAvatu te ciMtAmAM lIna thaI gayA. te samaye kukSidhAra, karNadhAra, garmillaka. tathA sAyAMtrika naukAvaNika niya makanI pAse AvyA. AvIne tene kahyuM- devAnupriyImanamAM naSTa saMkalpavALA thaIne ciMtA kema karI kahyA cho?" tyAre te niyamike te ghaNA kukSidhAro ne, karNadhArone, garbhillakone tathA sAyAMtrika naukAvaNikone kahyuM- devAnupriyo ! mArI mati naSTa thaI gaI che. yAvat potavahana kaI dizA yA vidizAmAM jaI rahyuM che tenI paNa khabara paDatI nathI. tethI huM bhagnamanoratha thaIne ciMtA karI rahyo chuM.' tyAre te karNadhAra te niyamikanI te vAta sAMbhaLIne ane samajIne bhayabhIta thayA. temaNe snAna karyuM, balikarma karyuM ane hAtha joDIne ghaNA Indra, skaMda, Adi devo ne, jema malli adhyayanamAM kahyuM che tema manAvavA lAgyA. thoDIvAra pachI te niyamika labdhamati labdhazruti, labdhasaMjJA ane adimUDha thaI gayo. tyAre te niyamake te bahusaMkhyaka kukSi dhAro, Adine kahyuM -devAnupriyo! mane buddhi prApta thaI gaI che. yAvatuM mArI dizA-mUDhatA naSTa thaI gaI che. devAnupriyo! ApaNe loko kAlika dvIpanI najIka AvI pahoMcyA chIe. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. nAyA... kahAo - 1 -1184 A kAlika-dvIpa dekhAI rahyo che.te samaye tekukSidhAra,karNadhAra,Adi te niyamikanI vAta sAMbhaLIne ane samajIne sTa-tura thayA. pachI dakSiNa dizAnA anukUla vAyuthI jyAM kAlika dvIpa hato, tyAM pahoMcyA. tyAM pahoMcIne laMgara nAMkhyuM. laMgara nAkhIne nAnI naukA dvArA kAlika dvIpamAM utaryA. te kAlika dvIpamAM temaNe ghaNI cAMdInI khANa, sonAnI khANa, ratnonI khANa. hIrAnI khANa, ane ghaNA azva joyA. te AkIrNa hatA. teno veDha uttama jAtinA ghoDA samAna jANavuM. te ghoDA nIla varNavALI reNunA samAna varNavALA ane zroNisUtraka hatA. te azvoe te vaNikone joyA. ane temanI gaMdha suMdhI gaMdha suMghIne teo bhayabhIta thayA. trAsane prApta thayA, udvigna thayA. tethI teo keTalAya yojana dUra bhAgI gayA. tyAM teone ghaNAja gocara prApta thayA. khUba ghAsa ane pANI maLavAthI teo nirbhaya ane nirudvega thayA ane sukhapUrvaka tyAM caravA lAgyA. tyAre te naukAvaNikoe ApasamAM A pramANe kahyuM- devAnupriyo ! ApaNe ghoDAnuM zuM prayojana che? ahIM ghaNI ja cAMdInI khANa, sonA nI khANa, ratnanI khANa ane hIrAnI khANo che. tethI ApaNe sonA-cAMdIthI, ratnothI - ane hIrAthI jahAja bharI levuM te zreyaskara che. teoe suvarNathI, cAMdIthI, hIrAthI, ghAsathI, annathI, kArothI ane mIThA pANIthI potAnuM jahAja bharI lIdhuM. bharIne dakSiNa dizAnA anukUla vAyuthI jyAM gaMbhIra potavahanapaTTana hatuM, tyAM AvyA. AvIne jahAjane laMgara nAMkhyuM. gADI-gADA taiyAra karyo. taiyAra karIne lAvelA te hiraNya, suvarNa yAvatuM hIrAnenAnInaukAo dvArA saMcAra kayoM jyAM hastI zIrSa nagara hatuM, tyAM pahoMcyA. hatizISa nagaranI bahAra agra udhAnamAM sArthane rokyo. gADA-gADI kholyA. pachI bahumUlya upahAra laIne hatizIrSa nagaramAM praveza karyo. praveza karIne kanakaketu rAjAnI pAse AvyA. te upahAra rAjAnI samakSa rAkhI dIdho. tyAre te rAjA kanakaketue te sAMyatrika naukAvaNikonA te bahumUlya upahArano yAvatuM svIkAra karyo. f185] rAjAe te sAMyAtrika naukAvaNikone A pramANe kahyuM- devAnupriyo ! tame loko grAmomAM yAvatu AkaromAM pharo cho ane vAraMvAra potavAhana dvArA lavaNasamudramAM avagAhana karo cho. kyAMya tame koI Azcaryajanaka vastu joyelI che ?' tyAre sAMyAtrika naukAvaNikoe rAjAne kahyuM-devAnupriyAame loko hatizIrSa nagaranA nivAsI chIe. ItyAdi pUrvavatu jANavuM. yAvatuM ame kAlika dIpa sudhI gayA. te dvIpamAM ghaNIja cAMdInI khANo yAvatu aneka prakAranA ghoDA che, te ghoDA kevA che? nIla varNavALA reNunI samAna ane zoNisUtrakanI samAna zyAma varNavALA hatA. yAvatu te ghADAo amArI gaMdhathI paNa aneka so yojana dUra cAlyA gayA. tethI devAnupriya ! ame kAlika dvIpamAM te ghoDAone AzcaryabhUta joyA che. tyAre kanakatu rAjAe sAMyAtrikonI pAsethI A artha sAMbhaLIne te sAMyAtrikone kahyuM "devAnupriyo ! tame mArA kauTumbika puruSonI sAthe jAo ane kAlika dvIpanA te ghoDA ahIM laI Avo.' tyAra pachI kanakaketu rAjAe kauTumbika puruSone bolAvyA. ane tene kahyuM'devAnupriyo ! tame ! sAMyAtrika vaNikonI sAthe jAo. kAlika dvIpathI mArA mATe ghoDA laI Avo. tyAra pachI kauTumbika puruSoe gADI gADA taiyAra karyo. taiyAra karIne temaNe ghaNI vINAo. vallakI, bhrAmarI, kacchabhI, bhaMbha, pabhrAmarI Adi vividha prakAranI Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 161 skaMdha-1, adhyayana-17 viNAo tathA vicitra vINAothI tathA zrotreniyane yogya bIjI aneka vastuothI gADA-gADI bharyA. zrotrendriyane priya vastuo bharIne ghaNI kRSNa varNavALI yAvatuM zukala varNavALI kASTa karma, graMthima tathA anya cakSu-Indriyane yogya dravya gADI-gADImAM bharyA.tebharIneghaNAkoThapuTa tathA ketakIpuTa Adi yAvatu anya ghaNAM dhrANendriyane yogya padArthothI gADA-gADI bhaya. te bharIne ghaNAMja khAMDa, goLa, sAkara, matsaDikA, puSpo ttara tathA padyotara Adi aneka jIllA indriyane yogya dravyo gADI-gADAmAM bharyA. te bharIne aneka prakAranA koyavaka, kaMbalaratna kaMbala, pAvaraNa, navata, malaya, masUraka, zilA paTTaka, yAvatu haMsagarbhatathA bIjA sparzendriya ne yogya dravyo yAvatu gADI gADAmAM bharyA. ukta badhA dravyo bharIne temaNe gADAgADI joDyA. joDIne kyAM gaMbhIra potapaTTana hatuM, tyAM pahocyA. pahoMcIne temaNe gADI.gADA kholyA. kholIne potavahana taiyAra karyA. taiyAra karIne te utkRSTa zabda, sparza, gaMdha, rasa ane rUpanA dravya tathA kASTha, tRNa, cokhA loTa, gorasa yAvat anya ghaNA potavahana yogya padArtho potavahanamAM bhaya. uparyukta badhI vastuo potavahanamAM bharIne dakSiNa dizAnA anukUla pavanathI jyAM kAlika dvIpa hato, tyAM AvyA. AvIne laMgara nAkhyuM. laMgara nAkhIne te utkRSTa zabda, sparza, rasa, rUpa, ane gaMdhanA padArthone nAnI-nAnI naukAo dvArA kAlika dvIpamAM utaryA. utArIne te ghoDA jyAM-jyAM besatA hatA, sUtA hatA ane ALoTatA hatA, tyAM tyAM te kauTumbika puruSo te vINA, Adi zrotrendriyane priya vAdya vagADatA rahyA ane tenI cAre tarapha jAla sthApita karI dIdhI. ghaNA prakAranA kRSNavarNavALA yAvatu zukalavarNa vALA kASTha karma yAvatuM saMghAtima tathA anya ghaNA prakAranAM caindriyane yogya padAtho rAkhI dIdhA. ghaNA prakAranA koSThapuTa yAvatu bIjA dhrANendriyane priya padArthono paMja ane nikara karI dIdho. goLanA yAvatu anya ghaNA rasendriyane yogya padAthanA paMja ane nikara karI dIdhA. karIne te sthAna para khADA khodayA. khADA khodIne temAM goLanuM pANI, khAMDanuM pANI, poranuM pANI tathA anya aneka prakAranuM pANI bharI dIdhuM. koyavaka yAvatu zilApaTTaka tathA anya sparzendriyane yogya AstaraNa-pratyAstaraNa rAkhI dIdhAM. rAkhIne, tenI pAse cAre tarapha nizcala, niSpada ane mUka thaI rahyA. tyAra pachI te ghoDAo tyAM AvyA, jyAM utkRSTa zabda, sparza, rasa, rUpa ane gaMdhanA dravyo rAkhyA hatAM. tyAM AvIne temAMthI koI-koI ghoDA "A zabda, Adi apUrva che ema vicAra karIne temAM Asakta na thatAM dUra-dUra cAlyA gayA. te ghoDAo tyAM jaIne ghaNA ja gocara prApta karIne tathA pracUra ghAsa pANI prApta karIne nirbhaya thayA, udvega rahita thayA ane sukha-sukhe vicAravA lAgyA. A pramANe he AyuSyanuM zramaNo! amArA je sAdhu athavA sAthvI zabda, sparza, rasa, rUpa, ane gaMdhamAM Asakta nathI thatA, te A lokamAM aneka sAdhuo, sAdhvIo, zrAvako ane zrAvikAonA pUjanIya bane che, yAvatu saMsArathI tarI jAya che.. [18] te ghoDAomAM keTalAka ghoDAo jyAM te utkRSTa zabda Adi padArtho hatA, tyAM pahoMcyA. atyaMta Asakta thayA. ane temanuM sevana karavAmAM pravRtta thayA. tyAra pachI tenuM sevana karanAra te ghoDAo kauTumbika puruSo dvArA ghaNA kUTa pAzothI gaLAmAM yAvatu pagomAM baMdhAyA- tyAre te kauTumbika puruSoe te azvone pakaDI lIdhA. pakaDIne Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhAma kahAo-1-17186 teo naukAo dvArA potavahanamAM laI gayA. laI AvIne potavahanane tRSNa, kASTha Adi Avazyaka padArthothI yAvatu bharI lIdhuM. tyAra pachI te sAMyAtrika naukAvaNiko dakSiNa, dizAnA anukUla pavana dvArA jyAM gaMbhIra pota paTTana hatuM, tyAM AvyA. AvIne potavahananuM laMgara nAkhyuM. laMgara nAkhIne te ghoDAne utAryA jyAM hatizISa nagara hatuM, jyAM kanakaketu rAjA hato, tyAM AvyA. AvIne baMne hAtha joDIne rAjAnuM abhinaMdana karyuM. abhinaMdana karIne te azva upasthita karyo. tyAra pachI rAjA kanakaketue te sAMyAtrika vaNikono zulka mApha karI dIdho. temano satkAra-sanmAna karyo ane vidAya karyA. tyArapachI kanakaketu rAjAe kAlikadvIpa mokalelA kauTumbika puruSone bolAvyA. bolAvIne teno paNa satkAra ane sanmAna karyuM pachI vidAya karyo. tyAra pachI kanakaketu rAjAe azvamardiko ne bolAvyA. temane kahyuM- "devAnupriyo ! tame mArA ghoDAone vinIta karo.' tyAre azvamardikoe "ghaNuM sAruM' ema kahIne rAjAno Adeza svIkAra karyo. svIkAra karIne teoe te ghoDAonA mukha, kAna, nAka, khura, kaTaka, bAMdhIne, cokaDI caDhAvIne, tobaro caDhAvIne, paTatAnaka lagAvIne, khAssI karIne, velA, vetona, latA ono, cAbukono, ane cAmaDAnA koraDAno prahAra karIne vinIta karyA. tyAra pachI kanakaketue te azvamaIkono satkAra karyo. sanmAna karyuM. tyAra pachI te ghoDAo mukha baMdhanathI yAvatuM cAmaDAnI cAbukonA prahArathI khuba ja zArIrika ane mAnasika duHkhone prApta thayA. tevIja rIte he AyuSmanuM zramaNo ! ApaNA je nigraMtho ane nigraMthIo dIkSita thaIne priya zabda, sparza, rasa, rUpa, ane gaMdhamAM gRddha thAya che ane Asakta thAya che, te ghaNA zramaNo yAvatu zrAvikAonA avahelanAnA pAtra bane che, vAvatu bhava bhramaNa kare che. [187-188] kala ribhita hAthatALI ane bAMsurInA zreSTha ane manohara vAdyo nA zaoNmAM anurakta thanAra ane zrotrendriyanA vazavartI banela prANI AnaMda mAne che. paraMtu zrotrendriyanI durdAttatAno eTalo cheSa hoya che-jema pAradhinA pIMjarAmAM rahela tittiranA zabdane sahana na karato tittira pakSI vadha ane baMdhanane pIMjarAmAM phasAyela tittiranA zabda ne sAMbhaLI svAdhIna tittira potAnA sthAnathI bahAra Ave che ane pAradhi tene bAMdhI le che. zrotrejiyane te nahi jItavAno A duSpariNAma che. 189-190| cakSuIndriyanA vazIbhUta ane rUpamAM anurakta thanAra puruSa, strIonA stana, jaghana, vadana-, hAtha, paga ane netromAM tathA garviSTha banelI strIonI vilAsa yukta gatimAM ramaNa kare che, AnaMda mAne che. paraMtu cakSu-IndriyanI duntatAthI eTalo doSa hoya che ke jema buddhihIna pataMgiyA baLatI AgamAM jaI paDe che. [191-192] sugaMdhamAM anurakta dhrANendriyanA vazavartI banela prANI zreSTha dhUpa mAlyanALA tathA alepanacaMdanA dinA lepanI vidhimAM ramaNa kare che, paraMtu dhrANendrithanI durdattatAthI athatuM indriyane damana na karavAthI eTalo doSa hoya che ke auSadhinI gaMdhathI sarpa potAnA bilathI bahAra Ave che ane aneka kaSTa bhogave che. 193-194 rasamAM Asakta ane jihuvA IndriyanA vazavartI thayela prANI kaDavA, tIkhA, kasAyelA khATA temaja madhura rasavALA ghaNAM khAdha, peya, lehya-cATavA yogya, padhAthamAM AnaMda mAne che. paraMtu jihuvA indriyane vaza thayelane eTalo doSa utpanna thAya che kATAmAM phasAyela ane pANIthI bahAra kheMcela ane sthalamAM phekAto Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-17 163 masya taraphaDIyA mAre che. ane mRtyu pAme che. [15-196] sUnA sevanamAM sukha samajanAra ane sparzendriyane vazIbhUta prANI vibhinna RtuomAM sevana karavAthI sukha mAnanAra tathA vaibhava sahita, hitakAraka tathA manane sukha denAra mALA, zrI Adi padArthomAM ramaNa kare che. paraMtu sparzendriyanA vaza thayelane eTalo doSa hoya che ke loDhAno tIkSNa aMkuza hAthInA mastakane pIDA pahoMcADe che [197-201] kala, ribhita temaja madhura taMtrI, talatAla tathA bAMsurInAM zreSTha ane manohara vAdyonA zabdomAM je Asakta nathI tathAM te vazartamaraNa maratAM nathI. indriyothI parAdhIna thaI viSayo mATe lAlAyita banI maravuM vazIrvamaraNa kahevAya che. strIonA stana, jaghana, mukha, hAtha, paga nayana tathA garvayukta vilAsavALI gati Adi samasta rUpomAM je Asakta nathI thatAM. uttamaagara, zreSTha dhUpa, vividha RtuomAM vRddhine prApta thanAra puSponI mALAo tathA zrIkhaMDa AdinA lepananI gaMdhamAM je Asakta nathI thatAM, tIkhuM, kaDavuM, kasAyela khATo ane mITho. khAdya, peya ane lehya-cATavA yogya, padArthanA AsvAdamAM je vRddha nathI thatA, hemanta Adi vibhinna RtuomAM sevana karavAthI sukha denA, vaibhava sahita, hitakara ane manane AnaMda denAra spazamAM je vRddha nathI thatA, e sarve vartamaraNe maratA nathI. [202-206] zrotranA viSaya banelA bhadra zabdothI sAdhue kyAreya tuSTa na thavuM joIe ane pApaka zabda sAMbhaLavA para rUda na thavuM joie. zubha athavA azubha rUpa cakSano viSaya prApta thavA para dhrANendriyane prApta thayela zubha athavA azubha gaMdhamAM jihuvA Indriyane prApta thayela zubha athavA azubha rasamAM sparzendriyane prApta thayela zubha athavA azubha sparzamAM sAdhue tuSTa athavA 2STa na thavuM joIe. [207 A pramANe he jabU! zramaNa bhagavAna mahAvIra yAvatu muktine prApta thayelAe sattaramAM jJAta adhyayanano A artha pharamAvela che. adhyayana-17-nI munidIparatnasAgaeNra karelagurjarachAyApUrNa ! (adhyayana-18-suMsamA ) 208]jo zramaNa bhagavAna mahAvIre sattaramA jJAta adhyayanano pUrvokta artha pharamAvela che to aDhAramAM adhyayanano zuM artha pharamAvela che?" "he jabU! te kALa ane samayamAM rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. tenuM varNana samajI levuM. tyAM dhanya nAmaka sArthavAha nivAsa karato hato. bhadrA nAmanI tenI patnI hatI. te dhanya sArthavAhanA putra ane bhadrAnA AtmA pAMca sArthavA hadAraka-putro hatA. dhana, dhanapAla, dhanadeva, dhanagopa, ane dhana rakSita, pAMca putranI pachI janmelI susumA nAmanI bAlikA hatI. tenA hAtha, paga Adi aMgopAMga sukumArahatA. te dhanya sArthavAhane cilAta nAmano dAsa ceTaka hato. tene pAMce Indriyo pUrNa hatI ane zarIra paNa paripUrNa temaja mAMsathI upacita hatuM. te bALakone ramADavAmAM kuzaLa paNa hato. tethI te dAsaceTaka suMsumAM bAlikAno bAla grAhaka rUpe niyata karavAmAM Avyo. tethI te suMsumA bAlikAne kamaramAM laI leto ane ramato raheto hato. te samaye te cilAta dAsaceTaka te ghaNA chokarAo, chokarIo bAlako, bAli Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 nAyAdhamma kahAo- 1H18ra08 kAo, kumAro, kumArikAomAMthI keTalAkanI koDIo, vartaka, AloDiyA, daDA, kapaDA ane sADolaka,AbharaNa,mALA,alaMkAra haraNa karI leto. koIne Akroza vacana kaheto, koInI mazkarI karato, koine ThagI leto, koInI bhatrenA karato, koInI tarjanA karo ane koInI tADanA karato. tyAre te ghaNA jokarAo, chokarIo, bALako, bAlikAo, kumAro ane kumArikAo rotAM, ane potAnA mAtA-pitAne cilAta dAsanI karatUta-vAta karatAM hatAM. tyAre te ghaNA chokarAo, chokarIo, bALako, bAlikAo kumAra, kumAri kAonA mAtA-pitA dhanya sArthavAhanI pAse AvatA AvIne dhanya sArthavAhanI pAse kheda bharelA vacanothI, gussAnA vacanathI, ThapakA bharelA vacanathI, kheda pragaTa karatA hatA, rotA hatA ane upAlaMbha ApatA hatA ane dhanya sArthavAhane A vRttAnta kahetA hatA. - tyAra pachI dhanya sArthavAha cilAta dAsa ceTakane A vAtane mATe vAraMvAra nA pADI rokyo, paraMtu cilAta dAsaceTaka te mAnato nahIM. dhanya sArthavAhanA rokavA para paNa tema karato rahyo. tyAre te mAtA-pitA atyanta krodhita thayA, yAvatu dhanya sArthavAhanI pAse pahoMcyAM. pahoMcIne ghaNAja kheda yukta vacanothI teoe te vAta temane kahI. tyAre te dhanya sArthavAha te ghaNA chokarAo, chokarIo, bALako, bAlikAo, kumAra ane kumArikAonA mAtA-pitAnI A vAta sAMbhaLIne atIva kupita thayo teNe UMcA-nIcA Akroza vacanothI cilAta dAsaceTakane Akroza vacana kahyA.bharjanA karI, dhamakI ApI, tarjanA karI; UMcI-nIcI tADanA othI tADanA karI ane teNe potAnA gharethI bahAra kADhI mUkyo. 209o tyAre dhanya sArthavAhanA gharethI kADhI mUkAyela te cilAta dAsaceTaka rAja gRha nagaramAM, zRMgATakomAM vAvatuM paMthomAM athatu galI-galImAM, devAlayomAM sabhAomAM, parabo pANagRhamAM, jugArI lokonA aDAomAM, vezyAonA gharomAM, tathA madyapAna gRhomAM sukhapUrvaka bhaTakavA lAgyo ane vadhavA lAgyo. tyAra pachI te dhasaceTaka cilAtane koi hAtha pakaDIne rokanAra tathA vacanathI rokanAra na rahyuM. tethI te niraMkuza buddhivALo, svecchAcArI, madirApAnamAM, corI karavAmAM mAMsabhakSaNomAM, jugAramAM, vezyAmAM, tathA parastrIomAM paNa Asakta thaI gayo. te samaye rAjagRha nagarathI na atidUra ke na ati najIka pradezamAM, dakSiNa pUrva dizAmAM, siMhaguphA nAmanI eka cora pallI hatI. te pallI viSama girinitaMbanA prAMta bhAgamAM vaselI hatI. vAMsanI jhADI onA prAkArathI gherAyelI hatI. alaga-alaga TekarIonA prapAta rUpI parikhAthI. yukta hatI, temAM javA AvavA mATe eka ja dvAra hatuM, paraMtu bhAgI chUTavA mATe nAnAnAnA aneka daravAjA hatA. jANakAra ja temAMthI nIkaLI zakatA ane praveza karI zakatA. tenI aMdara ja pANI hatuM. te pallInI bahAra najIkamAM pANI maLavuM atyaMta muzkela hatuM. corelA mAlane pAcho chInavavA mATe AvelI senA paNa te pallInuM kaMI bagADI na zakatI evI hatI te corapallI! te siMhanAmanI corapallImAM vijaya nAmano corasenApati raheto hato. te adhArmika yAvat adharmanI dhvajA hato. ghaNA nagaromAM teno yaza phelAyo hato. te zUra hato, draDha prahAra karanAra, sAhasI, zabdavedhI hato te siMhaguphAmAM te vijaya cora pAMcaso corInuM adhipatitva bhogavato raheto hato. corono senApati te vijaya cora bIjA Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-18 165 aneka corone mATe, vyabhicArIone mATe, gAMTha choDanArAo mATe, saMdhi karanAra mATe, khANa khodanAra mATe, rAjAnA apakArione mATe, RNionA mATe, bAlaghAtako mATe, vizvAsaghAtio mATe, jugArio mATe tathA khaMDarakSako mATe, manuSyonA hAtha-paga Adi avaya vonuM chedana-bhedana karanArA anya lokone mATe kuDaMga samAna AdhAra bhUta hato. te samaye te cora senApati vijaya cora rAjagRha nagaranI bahAra dakSiNapUrvamAM sthita janapadane, grAmanA ghAta dvArA, nagaranI ghAta dvArA, gAyonuM haraNa karIne, lokone keda karIne, pathikone mArakUTa karIne tathA gAbaDu pADIne punaH punaH utpIDita karato thako, lokone keda karIne sthAnahIna temaja dhanahIna banAvato raheto hato. tyAra pachI rAjagRha nagaranA ghaNA abhizaMkI, caurAbhicaMkI, dArAbhizakI,dhaniko ane jugArio dvArA parAbhava pAmelo te cilAta dAsa ceTaka rAjagRha nagarathI bahAra nIkaLyo. nIkaLIne jyAM siMhaguphA nAmanI cora pallI hatI. tyAM pahoMcyo. tyAM pahoMcIne corasenApati vijaya coranI pAse pahoMcyo. pahoMcIne tenA zaraNamAM jaIne rahevA lAgyo. tyAra pachI te dAsaceTaka cilAtI, vijaya nAmaka cora senApatinI pAse khaDraga ane yaSTino dhAraka banI gayo. tethI jyAre paNa te vijaya corasenApati grAmano ghAta karavA yAvatuM pathikone mAravA-kUTavA jato hato, te samaye dAsaceTapha cilAta ghaNIja viya senAne hata temaja mathita karIne rokato hato ane pachI dhana Adi arthane laIne, potAnuM kArya karIne siMhaguphA corapallImAM sakuzala pAcho AvI jato hato. tyAre te vijaya corasenApatie cilAta corane ghaNI cora vidyAo, coramaMtra, coramAyA ane cora nikRtio zikhavADI dIdhI tyAra pachI vijaya corasenApati koI samaye mRtyune prApta thayo. tyAre te pAMcaso coroe moTA ThATha ghaNAM ane satkAra sAthe vijayacora senApatinuM nIharaNa karyuM-mazAnamAM laI javAnI kriyA karI. pachI ghaNA prakAre laukika mRtakakRtya karyA. karIne samaya vyatIta thavA para te zokamukta thayA. tyAra pachI pAMcaso coroe eka bIjAne bolAvyA. cilAta corane siMhaguphA nAmaka corapallInA senA pati rUpe abhiSeka karyo. tyAre te cilAta corasenApati thaI gayo tathA adhArmika yAvatu thaIne vicAravA lAgyo. tyAra pachI te cilAta corasenApati corono nAyaka yAvatu kuDaMga nI samAna coraze, vyabhicArIo Adino AzrayabhUta thaI gayo. te siMhaguphA nAmaka corapallImAM pAMcaso corono adhipati thaI gayo. ri10 tyAra pachI cilAta corasenApatie eka vAra koI samaye vipula azana, pAna, khAdya ane svAdya taiyAra karAvIne, pAMcaso corone AmaMtrita karyA. tyAra pachI snAna karIne balikama karIne, bhojana-maMDapamAM te pAMcaso coronI sAthe vipula aza nAdi tathA surA yAvatu prasanna nAmaka madirAono AsvAda karavA lAgyo. bhojana karI lIdhA pachI pAMcaso corono vipUla dhUpa,puSpa,gaMdha, mAlA ane alaMkArathI satkAra karyo, sanmAna karyuM. kahyuM. devAnupriyo ! rAjagRha nagaramAM dhanya nAmaka dhanADhya sArthavAha che. to hadevAnupriyo ApaNe jaIe ane dhanyasArthavAhanuMgharalUMTIe telUMTamAM maLeluM vipula dhana, kanakasuvarNa yAvatuM zilA, pravAla vagere tamAruM ane susumA nAmanI chokarI mArI raheze. tyAre te pAMcaso coroe cora senApati cilAtanI A vAtano svIkAra karyo. tyAre pachI cilAta corasenApati te pAMcaso coronI sAthe bhInA cAmaDA upara Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1dada nAyAdhAma kahAo-1-18ra10 beTho. pachI divasanA aMtima praharamAM pAMcaso coronI sAthe kavaca dhAraNa karIne taiyAra thayo. temaNe Ayudha ane praharaNa-zastra prahaNa karyA, komala gomukhita gAyanA mukhanI samAna phalaka dhAraNa karyuM.talavAro myAnamAMthI bahAra kADhI, khaMbhA upara tarkaza dhAraNa karyuM. dhanuSajIvAdorI yukta karI lIdhuM. bANa bahAra kADhI lIdhA. baIio ane bhAlA uchALavA lAgyA. jeghAo upara bAMdhelI ghaMTaDIo laTakAvI dIdhI. zIdhra vAjiMtro vAgavA lAgyA moTA-moTA utkRSTa siMhanAda ane coronI kala-kala dhvanithI evuM pratIta thavA lAgyuM jema ke samudrano khaLakhaLa avAja thato hoya ! A pramANe avAja karatA teo siMhaguphA nAmaka corapallImAMthI bahAra nIkaLyA. AvIne rAjagRha nagarathI kaMIka dUra eka saghana vanamAM ghusI gayA. tyAM jaIne bAkI rahelA divasane pasAra karyo. sUrya asta thavAnI pratIkSA karavA lAgyA. tyAra pachI yorasenApati cilAta. ardhI rAtanA samaye, jyAre dareka jagyAe pUrNa zAnti thaI gaI, tyAre pAMcaso coronI sAthe komaLa gomukhita bAMdhIne phalaka sAthe jAMghA para avAja karatI ghugharI laTakAvIne jyAM rAjagRhano pUrva daravAjo hato, tyAM pahoMcyo. tALuM ughADavAnI vidyAnuM AhvAna karyuM. AhavAna karIne rAjagRha nagaranA dvAranA kamADane pANI chAMTyuM. kamADa ughADyA. rAja gRha nagaramAM praveza karIne moTA-moTA zabdothI udghoSaNA karatAM-karato A pramANe bolyo. 'devAnupriyo ! cilAta nAmaka corasenApati, pAMcaso coronI sAthe siMhaguphA nAmaka corapallIthI, dhanya sArthavAhanuM ghara lUMTavA Avyo chuM. je navI mAtAnuM dUdha pIvA IcchatA hoya, te nIkaLIne mArI sAme Ave.' A pramANe kahIne te dhanya sArthavAhanA ghare Avyo. tyAre dhanya sArthavAhe joyuM ke pAMcaso coronI sAthe cilAta corasenApati dvArA ghara lUMTAI rahyuM che. te joIne te bhayabhIta thayo. gabharAine pAMca putronI sAthe ekAMta sthAnamAM cAlyo gayo. tyAra pachI corasenApati cilAte dhanya sArthavAhanuM ghara lUTyuM. lUMTIne ghaNuM dhana kanaka sonuM yAvat sthApateya tathA susumA dArikAne laIne te rAjagRhathI bahAra nIkaLI jyAM siMhaguphA hatI te tarapha javAne mATe ughata thayo. [211] tyAra pachI dhanya sArthavAha jyAM potAnuM ghara hatuM, tyAM Avyo. AvIne ghaNuM dhana, kanaka ane suMsumAM putrInuM apaharaNa karyuM che. ema jANIne bahumUlya bheTa laIne jyAM nagaranA rakSako hatA, tyAM gayo. jaIne te bahu mUlya bheTa yAvatuM ApI. sarva vAta kahI. tethI he devAnupriyo! ame susumAM putrIne pAchI lAvavA mATe javA icchIe chIe he devAnupriyo ! te dhana kanaka Adi tamAruM ane suMsumA putrI mArI rahe." tyAra pachI te nagararakSakoe dhanya sArthavAhanI te vAta sAMbhaLIne svIkAra karI. svIkAra karIne kavaca dhAraNa karIne sannaddha thayA. yAvatuM temaNe Ayudha ane praharaNa lIdhA ane jora-jorathI utkRSTa siMhanAdathI samudra samAna moTA avAja karatA thakA rAjagRha nagarathI bahAra nIkaLyA. nIkaLIne jyAM cilAta corasenApati che, tyAM pahoMcyAM. pahoMcIne cilAta cora senApati sAthe yuddha karavA lAgyA. tyAra pachI nagararakSakoe cilAta corasenApatine hata, mathita karIne vAvatu parAjita karI didho. tyAre te pAMcaso cora nagararakSako dvArA hata, mathita ane parAjita thaIne te vipula dhanakanaka Adi choDIne ane pheMkIne teo Ama tema bhAgI gayA. tyAre te nagararakSakoe te vipula dhana. kanaka Adine grahaNa karyuM. nagararakSako dvArA cora sainyane hatA temaja mathita thayela jANIne cilAta cora Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-18 senApati bhayabhIta thaIne udvigna thayo. tyAre te suMsumAM putrIne laIne eka mahAna agrAmika ane lAMbA mArgavALI aTavImAM ghusI gayo. tyAre dhanya sArthavAhe joyuM ke cilAta saMsamAM dArikAne aTavI sanmukha laI jAya che, tyAre pAMce putronI sAthe chaThThA pote kavaca paherIne, cilAtanA paganA mArge cAlyo. te tenI pAchaLa cAlato cAlato garjanA karato thako, paDakAra karato, pukArato, tarjanA karato ane tene trasta karato tenI pAchaLa cAlyo. tyAra pachI cilAte joyuM ke dhanya sArthavAha pAMca putronI sAthe chaThTho pote sanaddha thaIne mAro pIcho karI rahyo che. te joIne te nisteja, nirbala, parAkramahIna, vIryarahita thaI gayo. jyAre te susumA dArikAne laI javAmAM asamartha thayo, zrAnta thaI gayo, glAni pAmyo, atyaMta grAnta thaI gayo. tethI teNe nIlakamala samAna talavArane hAthamAM lIdhI. hAthamAM laIne suMsumA gharikAnuM uttamaaMga mastaka chedI nAMkhyuM. chedIne tene grahaNa karIne te agrAmika aTavImAM praveza karyo. tyAra pachI te cilAta agrAmika aTavImAM tRSAthI pIDita thayo ane dizAne bhUlI gayo. tethI siMhaguphA corapallImAM na pahoMcatAM vacce mArgamAM ja mRtyu pAmyo. A pramANe he AyuSyanuM zramaNo! amArA je sAdhu yA sAdhvI pravrujita thaIne vamanane kADha nAra yAvat audArika zarIranA varNane mATe AhAra kare che, teo A lokamAM zramaNo, zramaNIo, zrAvako, zrAvikAonI avahelanAnA pAtra bane che, yAvata dIrgha saMsAramAM paribhramaNa kare che. tyAra pachI jyAre dhanya sArthavAha pAMca putronI sAthe chaThTho pote cilA tanI pAchaLa doDatA-doDatA. bhUkha ane tarasathI zAnta thayo, glAna thayo ane khUba thAkI gayo ane cilAta corasenApatine potAnA hAthe pakaDavAmAM samartha na thayo. tyAre tyAMthI pAcho pharyo. pAchA pharIne jyAM susumA gharikAputrIne cilAte jIvanathI rahita karI dIdhI hatI, tyAM Avyo. AvIne joyuM ke susumA dArikA cilAta dvArA karAyelI che. te joIne kuhADAthI kApelA caMpaka vRkSanI samAna pRthvI para paDI gayo. tyAra pachI pAMca putro sahita chaThTho pote dhanya sArthavAha Azvasta thayo,AkaMdana karato vilApa, moTA moTA zabdothI kuha kuha karato lAMbA samaya sudhI azrupAta karato rahyo. tyAra pachI pAMca putro sahita chaThThA pote dhanya sArthavAha cilAta coranI pAchaLa agrAmika aTavImAM cAre tarapha doDavAnA kAraNe bhUkha ane tarasathI pIDita thaI cAre tarapha agramika aTavImAM pANInI tapAsa karI. tapAsa karIne teo zAnta thaI gayA. glAni pAmyA, khUba thAkI gayA ane khinna thaI gayA. teo agrAmika aTavImAM pANInI gaveSaNA karatAM thakA paNa e pANI meLavI zakyA nahIM. tyAra pachI kyAMya paNa. pANI na pAmIne dhanya sArthavAha jyAM susumAne jIvana rahita karelI hatI, tyAM Avyo. AvIne teNe jyeSTha moTA putrane bolAvyo. pANI meLavyA vinA ApaNe rAjagRha nagara mAM nahIM pahoMcI zakIe. tethI he devAnupriyo ! tame mane jIvanarahita karIne badhA bhAi o mArA mAMsa ane rudhirano AhAra karo. AhAra karIne svastha thaIne pachI A agrA 'mika aTavIne pAra karIne rAjagRha nagarane prApta karo. mitra, jJAtijanone malo tathA artha, dharma ane puNyanA bhAgI bano. tyAre dhanya sArthavAhanA A pramANe kahevA para jyeSTha putre dhanya sArthavAhane kahyuM- tAta ! tame amArA pitA cho. guru cho. janaka cho, devatA svarUpa cho, sthApaka cho, pratisthApaka cho, kaSTathI rakSA karanAra cho, dukhathI bacAva Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 nAyAdhama kahAo-1-18211 nAra cho. tethI he tAta! ame Apane jIvanarahita kema karIe? ane ApanA mAMsa tathA rUdhirano AhAra kema karIe? tethI he tAta mane jIvanarahita karIne mArA mAMsa ane rUdhirano AhAra karIne agrAmika aTavImAMthI bahAra nIkaLo, ItyAdi pUrvavata kahevuM. bIjA putre dhanya sArthavAhane kahyuM- he tAta! ame guru temaja deva samAna jyeSTha baMdhune jIvanathI rahita nahIM karIe. he tAta ! Apa mane jIvanarahita karo, A pramANe trIjA, cothA ane pAMcamAM putre paNa kahyuM. tyAre dhanya sArthavAhe kahyuM- he putro ! ApaNAmAMthI koIne paNa jIvanarahita na karIe paraMtu A suMsumAM dArikAnuM zarIra nidmANa yAvatuM jIvathI tyakta che, tethI he putro ! saMsamA dArikAnA mAMsa ane rudhirano AhAra karavo ApaNA mATe ucita thaze. ApaNA loko te AhAra karIne svastha thaIne rAjagRha nagara pahoMcI zakazuM.' tyAre dhanya sArthavAha pAMca putronI sAthe araNi karI. pachI zara karyuM mathana karIne agni utpanna karI. agni prajavalita karIne suMsumAM darikAnuM mAMsa pakA vIne te mAMsa tathA rudhirano AhAra karyo. te AhArathI teo svastha thaIne rAjagRha nagara sudhI pahoMcyA. potAnA mitro temaja jJAtijanone maLyA ane vipula dhana, kanaka ratna AdinA tathA puNyanA bhAgI banyA. [212] te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra rAjagRha nagaranA guNazIla caityamAM samosaryA. te samaye dhanya sArthavAha vaMdana karavA gayo. dhamapadeza sAMbhaLIne dIkSita thayo. kramazaH agyAra aMgano jANakAra thayo. aMta samaye eka mAsa nI saMkhanA karI saudharma devalokamAM utpanna thayo. tyAMthI cyavIne mahAvideha kSetramAM cAritra dhAraNa karIne siddhi prApta karaze. he jabba ! jema dhanya sArthavAhe varNane mATe, rUpane mATe, baLane mATe athavA viSayane mATe suMsumAM dArikAnA mAMsa ane rudhirano AhAra karyo na hato. paraMtu kevaLa rAjagRha nagarane prApta karavA mATe ja AhAra karyo hato. e pramANe he AyuSyanuM zramaNo ! amArA je sAdhu athavA sAdhvIo vamana, pita, zukra, zoNitane kADhanAra, yAvat avazya tyAgavA yogya A audArika zarIranA varNana Adi mATe, AhAra karatA nathI. kevaLa siddhagatine prApta karavAne mATe AhAra kare che, teo A ja bhavamAM aneka sAdhuo, sAdhvIo, aneka zrAvako aneka vikAonA pUjanIya bane che ane saMsAra kAntArane pAra pAme che. | adhyayana-18nImunidIparatnAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana-19-puMDarIka) [213 jo zramaNa bhagavAna mahAvIra yAvat siddhine prApta evA bhagavAne jJA tAnA aDhAramA adhyayanano pUrvokta artha pharamAvela che to he bhagavana! ogaNIsamAM jJAta adhyayanano zuM artha pharamAvela che?" "he jabU! te kALa ane te samayamAM A jabbe dvIpa nAmanA dvIpamAM, pUrvavideha kSetramAM, sItA nAmaka mahAnadInA uttara kinAre, nIlavaMta parvatanI dakSiNamAM, uttara taraphanA sItAmukha nAmaka vanakhaMDathI pazcimamAM ane eka zaila nAmaka vakSaskAra parvatathI pUrva dizAmAM puSkalAvatI vijaya hatI. te puSkalA vatI vijaya mAM puMDarIkiNI rAjadhAnI hatI. te nava yojana pahoLI ane bAra yojana lAMbI yAvatu sAkSAt devaloka samAna hatI. manohara, darzanIya, suMdara rUpavALI ane darzako ne AnaMda Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutaskaMdha-1, adhyayana-19 169 pradAna karanAra hatI. te puMDarIkiNI nagarImAM uttara-pUrvanA bhAgamAM nalinIvana nAmaka udyAna hatuM. mahApadma nAmano rAjA hato. padmAvatI devI tenI paTTarANI hatI. temanA Atmaja be kumAro hatA. te A pramANe puMDarIka ane kaMDarIka. teo sukumAra hatA. temAM puMDarIka yuvarAja hato. te kALa ane te samayamAM sthavira muninuM Agamana thayuM. mahApA rAjA sthavirone vaMdana karavA nIkaLyo. dhamapadeza sAMbhaLyo. puMDarIkane rAjya para sthApita karIne teNe dIkSA lIdhI. have puMDarIka rAjA banyo ane kaMDarIka yuvarAja thayo. mahApadma aNagAre caudapUrvonuM adhyayana karyuM. tyAra pachI sthavira muni bahAra janapadamAM vicaravA lAgyA. mahApa muni ghaNAM varSo sudhI saMyama pALIne yAvat siddha thayA. [214] tyAra pachI eka vAra koI samaye punaH sthaviro puMDarIkiNI rAjadhAnImAM nalinIvana udyAnamAM padhAryA. puMDarIka rAjA temane vaMdana karavA nIkaLyo. kaMDarIka paNa mahAjananA mukhathI sthavironA AgamananA samAcAra sAMbhaLIne mahAbala kumAranI jema nIkaLyo. yAvat sthavironI upAsanA karavA lAgyo. sthaviroe dharmano upadeza Apyo. dhamopadeza sAMbhaLIne puMDarIka zramaNopAsaka thayo vAvatu potAnA sthAne pAcho pharyo. tyAra pachI kaMDarIka yuvarAja ubho thayo. ubhA thaIne teNe A pramANe kahyuM bhagavan! Ape jema kahyuM che te tema ja che- satya che. huM puMDarIka rAjAnI anumati laIne pachI saMyama grahaNa karIza.' vire kahyuM- he devAnupriya! jema sukha upaje tema karo. tyAra pachI kaMDarIke sthavirone vaMdana karyA. vaMdana karIne namaskAra karyA. namaskAra karIne sthaviro pAsethI nIkaLyo. nIkaLIne te cAra ghaMTAvALA ghoDAnA ratha para ArUDha thayo, yAvat rAjabhavanamAM AvIne utayoM. utarIne jyAM puMDarIka rAjA hato, tyAM Avyo. AvIne hAtha joDIne vAvatu puMDarIkane A pramANe kahyuM- he devAnupriya! meM sthavironI pAse dharma sAMbhaLyo che ane te dharma mane rucyo che. tethI he devAnupriya! huM vrajyA aMgIkAra karavA icchuM chuM.' tyAra pachI puMDarIka rAjAe kuMDarIka yuvarAjane A pramANe kahyuM, he devAnupriya tame atyAre dIkSita na bano. huM tamAro mahAna mahAna rAjyabhiSeka karavA icchuM chuM. tyAre kuMDarIke puMDarIkanA A vacanano Adara na karyo. yAvat te mauna rahyo. tyAre icchA na hovA chatAM paNa teNe niSkramaNa abhiSekathI abhiSikta karyo, yAvatu sthavirone ziSyabhikSA pradAna karI. tyAre kaMDarIka pravrujita thayo, aNagAra banI gayo. vAvatu agyAra aMgono vettA thayo. tyAra pachI sthavira bhagavaMto anyadA koI samaye puMDarIkiNI nagarInA nalinIvana udyAnathI bahAra nIkaLyA. nIkaLIne bahAra janapadamAM vihAra karavA lAgyA. [21pI tyAra pachI te puMDarIka aNagArane anta, prAnta AhArathI zalakanI jema zarIramAM dAhajvara utpanna thayo. te rUNa banI vicaratA hatA. tyAra pachI anya eka samaye sthavize jyAM puMDarIkiNI rAjadhAnI hatI, tyAM AvyA. AvIne nalinIvana udyAnamAM samosaryA. puMDarIka rAjA vaMdana mATe nIkaLyo. dharma sAMbhaLyo. kaMDarIkane vaMdana kaya namaskAra karyo. vaMdana-namaskAra karIne kaMDarIka muninA zarIrane sarva prakAre bAdhAyukta tathA rogayukta joyuM. joine jyAM sthavira bhagavaMto hatA, tyAM AvyA. AvIne sthavira bhagavaMtone vaMdana-namaskAra karyo. kahyuM "bhagavan! huM kaMDarIka aNagAra Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 nAyAdhabba kahAo- 1 19215 nI yathApravRta auSadha-bheSaja vaDe cikitsA karAvavA icchuM chuM. tethI he bhagavana! Apa mArI yAzAlAmAM padhAro." tyAra pachI sthavira bhagavaMtoe puMDarIka rAjAnuM A nivedana svIkAra karyuM. tyAra pachI jema maMDuka rAjAe zailaka rAjAnI cikitsA karAvI hatI tema puMDarIka kaMDarIkanI cikitsA karAvI yAvatu kaMDarIka aNagAra balavAna zarIravALA thaI gayA. tyAra pachI sthavira bhagavaMtoe puMDarIka rAjAne pUchyuM, pUchIne bahAra janapadamAM vihAra karavA lAgyA. te samaye kaMDarIka aNagAra roga takathI mukta thaI javA para paNa te manojJa azana, pAna, khAdima ane svAdima AhAramAM mUcchita, vRddha, Asakta ane tallIna thavAthI puMDarIka rAjAne pUchIne bahAra janapadamAM ugra vihAra karavAmAM samartha na thayA, zithilAcArI thaine tyAMja rahyAM. tyAra pachI puMDarIka rAjAe A kathAno artha jANyo tyAre te snAna karIne ane vibhUSita thaIne tathA aMtaHpuranA parivArathI parivRtta. thaIne jyAM kaMDarIka aNagAra hatA, tyAM Avyo, AvIne teNe traNa vAra AdakSiNA prada kSiNA karI pachI vaMdanA karI, namaskAra karyo. kahyuM-devAnupriya ! Apa dhanya cho, kRtArtha cho, kRtapUNaya cho ane sulakSaNavALA cho, je Apa rAjyane ane aMtaHpurane choDIne, aMta purane dhikkArIne yAvatu pravrajita thayA cho ane huM adhanya chuM, puNyahIna chuM, yAvatuM rAjya mAM aMtapuramAM ane mAnavIya kAmabhogomAM mUcchita yAvatuM tallIna chuM. yAvatu dIkSita thavAmAM samartha nathI. tethI he devAnupriya! Apa dhanya cho yAvatu Apane janma ane jIvana nuM suMdara phaLa meLavela che." - tyAra pachI kaMDarIka aNagAre puMDarIkanI A vAtano Adara na karyo, cAvatuM te mauna rahyA. tyAre bIjIvAra ane trIjIvAra paNa puMDarIke kahyuM. tyAra pachI IcchA na hovA. chatAM paNa vivazatAne kAraNe lajjAthI ane moTA bhAInA gauravanA kAraNe puMDarIka rAjAne pUchyuM. te sthavironI sAthe bahAra janapadamAM vicAravA lAgyA. te samaye sthavi ronI sAthe temaNe thoDo samaya ugra vihAra karyo. tyAra pachI te zramaNatvathI thAkI gayo. zramaNatvathI kaMTALI javAthI zramaNatva tarapha tiraskAra prApta thayo. sAdhutAnA guNothI mukta thayo. tethI te dhIme-dhIme sthavironI pAsethI nIkaLI gayA. nIkaLIne jyAM puMDarIkiNI nagarI hatI, jyAM puMDarIka rAjanuM bhavana hatuM, tyAM AvyA. AvIne azovATi kAmAM zreSTa azokavRkSanI nIce pRthvIzilApaTTaka upara besI gayA. besIne bhagnamano ratha ciMtA magna thaI rahyA. tyAra pachI puMDarIka rAjanI dhAyamAtA jyAM azokavATikA hatI tyAM AvI. tyA AvIne teNe kaMDarIka aNagArane ciMtAmagna joyo. joIne jyAM puMDarIka rAjA hato, tyAM AvIne vAta karI. - tyAra pachI puMDarIka rAjA, dhAyamAtA pAsethI A vAta sAMbhaLIne ane samajIne saMbhrAnta thaIne uThyA. uThIne aMtapuranA parivAranI sAthe azokavATikAmAM gayA. jaIne kaMDarIka aNagArane traNavAra pelAnI jema kahyuM- devAnupriya! tame dhanya cho. yAvatu dIkSita thayA cho. huM adhanya che ke yAvatu saMyama levAmAM asamartha chuM. tethI he devAnupriya! tame dhanya cho yAvatu mAnavIya janma ane jIvananuM suMdara phaLa meLavela che. paNa kaMDarIka aNagAra mauna rahyA. tyAra pachI puMDarIke kaMDarIkane ApramANe kahyuM. bhagavanazuMbhogonuM prayojana che? tyAra kaMDarIke kahyuM - he prayojana che ?' tyAre puMDarIka rAjAe koTambike Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-19 176 paraSone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM. devAnupriya ! zIghratAthI kaMDarIkano mahAna arthavyavALA yAvatuM rAjyAbhiSekanI taiyArI karo. 21do tyAra pachI puMDarIke svayameva paMcamuSTi lonca karyo. ane svayaM cAturyAma sarva dharma aMgIkAra karyo. aMgIkAra karIne kaMDarIkanA AcArabhAMDa grahaNa karyA. grahaNa karIne A pramANeno abhigraha grahaNa karyo. "sthavira bhagavaMtane vaMdana namaskAra karIne, sthavira bhagavaMtanI pAse cAtumi dharma aMgIkAra karIne pachI mane A hAra karavo kalpe.' A pramANe kahIne ane A pramANeno abhigraha dhAraNa karIne puMDarIka puMDarIkiNI nagarIthI bahAra nIkaLyA. nIkaLIne anukramathI cAlatA thakA, eka gAmathI bIje giAma jatAM, je tarapha sthavira bhagavaMta hatA, te tarapha gamana karavAne udyata thayA. 21 tyAra pachI kaMDarIka rAjAne praNIta AhAra karavAthI, atijAgaraNa karavAthI ane ati bhojananA prasaMgathI te AhAra sArI rIte pariNata na thayo, pacI na zakyo. te AhAra na pacavAthI madhya rAtrinA samaye kaMDarIka rAjAnA zarIramAM ujjavala, vipula, atyaMta gADhI yAvatuM dussaha vedanA utpanna thaI. tenuM zarIra pittajvarathI vyApta thaI gayuM. tethI tene dAha thavA lAgyo. kaMDarIka evI rogamaya sthitimAM rahevA lAgyo. tyAra pachI kaMDarIka rAjA rAjyamAM, rASTramAM ane aMtaHpuramAM yAvatu atIva Asakta banI, ArtadhyAnanA vazIbhUta thai, icchA vinA ja parAdhIna banIne kAla mAsamAM kAla karIne, nIce sAtamI pRthvImAM sarvotkRSTa sthitivALA narakamAM nArakI rUpe utpanna thayo. e pramANe yAvat je ApaNA sAdhu yA sAdhvI dIkSita thaine pAchA mAnavIya kAmabhogonI IcchA kare che te vAvatu saMsAramAM paryaTana kare che. [218] tyAra pachI puMDarIka aNagAra jyAM sthavira bhagavaMto hatA, tyAM AvyA. AvIne sthavira bhagavaMtane vaMdana-namaskAra karyA. vaMdana-namaskAra karIne sthavira bhagavaMtonI pAse bIjI vAra cAturyAma dharma aMgIkAra karyo. pachI SaSThabhaktanA pAraNAmAM prathama porasIe svAdhyAya karyo. yAvatu aTana karatAM ThaMDuM, rukSa, bhojana pANI grahaNa karyuM. grahaNa karIne "A mArA mATe paryApta che' ema vicArIne pAchA pharyA. AvIne bhojanapANI batAvyAM. batAvIne sthavi ronI AjJA laIne mUchari hita thaIne tathA gRddhi, Asakti, temaja tallInatAthI rahita thaIne jema sarSa bIlamAM sIdho cAlyo jAya che tema svAdimane zarIra rUpI koThAmAM nAkhe che. tyAra pachI puMDarIka aNagArane te kAlAtikAnta rasahIna, ThaMDo ane rukSa bhojana pANIno AhAra samyaka rUpe pariNata na thayo. te samaye te paMDarIka aNagAranA zarIramAM ujaja vila yAvatuM dussaha vedanA utpanna thaI. temanuM zarIra pittajvarathI vyApta thaI gayuM ane zarIramAM dAha thavA lAgyo. tyAra pachI puMDarIka aNagAra nisteja, nirbala, vIryahIna, ane puruSakAra-parA kama rahita thaI gayo. temaNe baMne hAtha joDIne yAvatu A pramANe kahyuM.- yAvatuM siddhine prApta arihaMta bhagavaMtane namaskAra. ho mArA dharmAcArya, dhamopadezaka evA sthavirone 'mArA namaskAra ho. vironI pAse pahelAM paNa meM samasta prANAtipAtanA pratyAkhyAna karyA hatA. yAvatuM mithyAdarzanazalyanA pratyAkhyAna karyA hatA. ItyAdi kahIne yAvatuM AlocanA pratikramaNa karIne kAlamAsamAM kola karIne sarvArthasiddha vimAnamAM utpanna thayA. tyAMthI anantara zruta thaine mahAvideha kSetramAM utpanna thaIne vAvat siddhine prApta Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - 172 nAyAdhabba kahAo - 1 - 19218 karaze. sarva duHkhono aMta karaze. e pramANe huM AyuSyanuM zramaNo ! je sAdhu yA sAdhvI saMyama laIne manuSya saMbaMdhI kAma bhogomAM Asakta thatAM nathI, rakta thatA nathI, yAvatuM pratighAta pAmatA nathI, teo A bhavamAM ghaNA sAdhu, ghaNI sAdhvIo, ghaNA zrAvako ane ghaNI zrAvikAo dvArA arcanIya, vaMdanIya, pUjanIka, satkArita sanmAnita, kalyANarUpa, maMgalarUpa, deva ane caitya samAna, upAsanA karavA yogya thAya che. te sivAya paralokamAM paNa rAjadaMDa, rAjanigraha, tarjanA ane tADanAne pAmatA nathI yAvatu catagati. rUpa saMsAranI aTavIne pAra kare che. - ri19] A prathama zrutaskaMdhanA ogaNIsa adhyayana eka eka divase karavAthI ogaNIsa divasamAM te pUrNa thayA che. adhyayana-19-nI munidIparatnasAgarakarelagurjarachAyApUrNa zrutaskaMdha-1-gurjarachAyApUrNa ja mutaskaMdha- 2 5 kA varga-1 ka. (adhyayana-1- kAlI) [22] te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagara hatuM. te rAjagRha nagaranI bahAra uttarapUrva dizAmAM guNazIla nAmanuM caitya hatuM. te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIranA aMte vAsI ziSya Aya sudhamAM svAmI nAmaka sthavira bhagavaMta jAti patna, UMcA jAtinA, kuLathI saMpanna vAvatu cauda pUrvanA vettA ane cAra jJAnothI yukta hatA. te pAMcaso aNagArothI parivRta thaIne anukramathI cAlatA, eka gAmathI bIjA gAme vicaratA, sukha-sukhe vihAra karatA, jyAM rAjagRha nAmaka nagara hatuM, jyAM guNazIla udyAna hatuM tyAM padhAryA. yAvatuM saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA thakA vica ravA lAgyA. mATe pariSada nIkaLI. dharmano upadeza Apyo. pariSada pAchI gaI. te kALe ane te samaye Arya sudhamanA aMtevAsI ziSya AryajabU nAmanA aNagAra yAvatu papAsanA karatA A pramANe bolyA- he bhagavan! jo zramaNa bhagavAna mahAvIra yAvatuM siddha gatine pAmelA jinezvare chaThThA aMganA "jJAtazruta nAmaka prathama skaMdhano A arthaprarUpela che, to dharmakathA' nAmaka dvitIya zrutaskaMdhano zuM artha pharamAvela che? "he jabba ! zramaNa bhagavAna mahAvIre yAvatuM siddhine prApta jinezvare "dharmakathA' nAmaka dvitIya zrutaskaMdhanA dasa varga kahelA che. amarendranI agramahiSIo, vairocanendra vairocanarAja balinI agramahiSIo, asurendrane choDIne nava dakSiNadizAnA bhavana pationI ajhamahiSIo, asurendrane choDIne nava uttaradizAnA bhavanapatiIndronI agramahiSIo, dakSiNadizAnA vANavyaMtaradevonA indronI ajhamahiSIo, uttara dizAnA vANacaMttaradevonA IndronI ajhamahiSIo. caMdranI agramahiSIo,sUryanI agramahiSI, zakra IndranI agramahiSI, ane izAnendranI ajhamahiSIo. . "he jabba ! zramaNa bhagavAna mahAvIra yathAvat siddhine thayelAe, prathama varganA Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, varga-1, adhyayana-1 pAMca adhyayana kahelA che. te A pramANe- kAlI, rAjI, rajanI, vidyuta ane medhA. he jabba ! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagaramAM guNazIla udyAna hatuM. zreNika rAjA hato.celaNA rANI hatI. te samaye svAmI samosaya.pariSada nIkaLI yAvatu pariSada parphapAsanA karavA lAgI. te kALa ane te samayamAM kAlI nAmaka devI caramacaMcA rAjadhAnImAM, kAlavaMtasaka bhavanamAM, kAla nAmaka siMhAsana upara AsIna hatI. cAra hajAra sAmAnika devIo, cAra mahatarikA devIo, parivAra sahita traNo pariSado, sAta anIko, sAta anikAdhipatio, soLa hajAra AtmarakSaka devo tathA anyAnya kAlAvaMtasaka bhavananA nivAsI asura kumAra devo tathA devIonI sAthe parivRtta thaIne jorathI vAgatA vAjinno AdithI manoraMjana karatI yAvata vicaratI hatI. te kAlI devI A kevala kalyAbUdvIpane potAnA vipula avadhijJAnano upayoga lagADI jotI hatI. teNIe zramaNa bhagavAna mahAvIrane joyA. joIne te harSita ane saMtuSTa thaI tenuM citta AnaMdita thayuM, mana prItiyukta thayuM, te apata hRdayavALI thaIne siMhAsana uparathI UThI. pAdapIThathI nIce UtarI.teNIe pAdukA utArI nAMkhI pachI tIrthaMkara bhagavAnanI sanmukha sAta ATha pagalA AgaLa vadhI. vadhIne teNIe jamaNA ghUMTaNane pRthvI para rAkhyo ane DAbA ghUMTaNane upara rAkhyo, pachI mastaka kaMIka UMcuM rAkhyuM, tyAra pachI kaDA ane bAju baMdhathI taMbhita bhujAo bhegI karI, baMne hAtha joDIne pAvatu A pramANe kahevA lAgI. thAvat siddhine prApta arihaMta bhagavaMtane namaskAra ho. yAvatuM siddhine prApta karavAnI IcchAvALA zramaNa bhagavAna mahAvIrane mArA namaskAra. ahIM rahelI huM tyAM sthita bhagavAnane vaMdanA karuM chuM. tyAM sthita zramaNa bhagavAna mahAvIra ahIM rahelI mane dekhe." A pramANe kahIne vaMdanA karI, namaskAra karyo. vaMdana-namaskAra karIne pUrva dizA tarapha mukha karIne potAnA zreSTha siMhAsana upara ArUDha thaI. tyAra pachI kAlI devIne A prakArano adhyavasAya yAvata utpanna thayo-"zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdanA karIne thAvatu temanI paryApAsanA karavI mArA mATe zreyaskara che." jema sUyabhadeve potAnA abhiniyogika devone AjJA ApI hatI, tevI rIte kAlI devIe AjJA ApI kezreSTha devatAonA gamanane yogya, yAnavimAna banAvIne taiyAra karo, vizeSatA e ke hajAra yojana vistAravALu vimAna banAvyuM. zeSa varNana sUyabhadevanI samAna jANavuM. potAnA nAma-gotra kahyuM. tenI jema nATaka batAvyuM. pachI kAlIdevI pAchI gaI. gautama svAmIe kahyuM-bhagavan! kAlI devInI divyaRddhi kyAM cAlI gaI? bhagavAne uttaramAM phUTakAra zAlAnuM draSTAMta ApyuM. kAlI devIne A manohara devaddhi pUrva bhavamAM zuM karavAthI maLI che? devabhavamAM kevI rIte prApta thaI ? ane kevI rIte tenI sAme AvI ? he gautama ! te kALa ane te samayamAM A jambudvIpa nAmaka dvIpamAM, bharata kSetramAM AvalakalpA nAme nagarI hatI te nagara bahAra IzAna koNAmAM AmrazAlavana nAmaka udhAna hatuM. jitazatru rAjA hato. te AmalakalpA nagarImAM kAla nAmano eka gAthApati raheto hato. te dhanADhya hatA, koIthI parAbhava pAmato na hato. te kAla nAmaka gAthApatine kAlazrI nAmanI patnI hatI. tenA hAtha paga sukumAra hatA yAvatu suMdara avayavovALI manohara hatI. te kAla gAthA patinI putrI ane kAlazrInI AtmajA kAlI nAmaka dArika - putrI hatI. ghaNI moTI vaya Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhama kahAo- 21/1/20 hovA chatAM kumArI hatI. te jIrNa hatI ane jIrNa hovA chatAM kumArI hatI. tenA stano, nitaMba avanata banI gayA hatA. vara tenAthI virakta thaI gayA hatA. te kALa ane te samayamAM puruSAdAnIya, temaja dharmanI Adi karanAra pArzvanAtha arihaMta hatA. te vadhu mAna svAmInI samAna hatA. vizeSatA A ke pArzvanAtha nava hAtha UMcA zarIravALA, soLa hajAra sAdhuo ane ADatrIsa hajAra sAdhvIothI parivRta hatA. tyAra pachI kAlI dArikA pArzvaprabhunA AvAgamananA samAcAra sAMbhaLIne hRSTatuSTa thaI yAvatuM saMtuSTa hRdayavALI thaIne jyAM mAtA pitA hatA. tyAM AvI AvIne baMne hAthajoDIneyAvatuA pramANe bolImAtApitA!jo ApanI AjJA hoya to mArI pArzva prabhunA caraNamAM vaMdana karavAne mATe javAnI IcchA che.' mAtA pitAe kahyuM- he devAnuM priyetane jema sukha upaje, tema kara paraMtu dharmanA kAryamAM vilaMba na kara." tyAre kAlI nAmaka dArikA dropadInI samAna bhagavAnane vaMdanA karI yAvatuM upAsanA karavA lAgI. tyAre pArzva arihaMta puruSAdAnIye kAlI dArikA temaja anya pariSadane dhamapadeza Apyo. tyAra pachI kAlI dArikA A pramANe bolI- he bhagavAna! huM nigraMtha pravacana upara zraddhA karuM chuM. yAvatu tame je kahyuM che te tema ja che. kevala he devAnupriya! huM mArA mAtApitAne pUchIne ApI devAnupriyanI pAse saMyama levA IcchuM chuM." bhagavAne kahyuM: "devAnuM priye ! jema sukha upaje tema karo." "he mAtApitA ! meM pArzvanAtha arihaMtanI pAse dharma sAMbhaLyo che. te dharmanI meM IcchA paNa karI che. punaH punaH IcchA karI che, tenA para ruci karI che. tethI he mAtApitA ! huM saMsAranA bhayathI udvigna thayelI che. janma-maraNanA bhayathI bhayabhIta thaI chuM. to huM ApanI AjJA meLavIne pArzvanAtha arihaMtanI pAse muMDita thaIne gRhatyAgIne aNagAritA banAva IcchuM chuM. mAtA pitAe kahyuM- devAnupriye ! jema sukha upaje tema karo. dharma kAryamAM vilaMba na karo.' yAvatu he devAnupriya huM Apane ziSyAnI bhikSA ApuM chuM. tethI devAnupriya ! Apa ziSyAnI bhikSA aMgIkAra karo. bhagavAna bolyA- he devAnupriya! jema sukha upaje tema karo. dharmakAryamAM vilaMba na karo. tyAre te kAlI kumArIe pArzva arihaMtane vaMdana-namaskAra karyo. vaMdana-namaskAra karIne te uttara pUrva dizAmAM gai. tyAM jaIne teNIe svayaM ja AbhUSaNamAlA, alaMkAra utAryA ane svayaMja loca karyo. pachI jyAM puruSAdAnIya arihaMta pADyuM hatAM, tyAM AvI. AvIne pArzva arihaMtane traNavAra vaMdana-namaskAra karIne A pramANe bolI. "bhagavan! A loka Adipta che arthAt janma-maraNa AdinA saMtApathI baLI rahyo che, ItyAdi devAnaMdAnI samAna jANavuM. huM icchuM ke Apa svayaM mane dIkSA pradAna karo. tyAra pachI puruSAdAnIya arihaMta pArzvanAthe svayameva kAlIkumArIne puSpacUlA Ayane ziSyAnA rUpamAM pradAna karI. tyAre puSpacUlA Ayae kAlI kumA rIne svayaM dIkSita karI. yAvatuM kAlI pravajyA aMgIkAra karIne vicAravA lAgI. tyAra pachI te kAlI Aya IyasamitithI yukta yAvatuM gupta brahmacAriNI banI gaI. tyAra pachI te kAlI Ayae puSpacUlA AyanI pAse sAmAyikathI laine agyAra aMgonuM adhyayana karyuM tathA ghaNA caturthabhakta, SaSThabhakta Adi tapasyA karatI vicaravA lAgI. tyAra pachI te koI samaye te kAlIA zarIra bAkuzikA vagere sukumAlikAnI jema jANavuM banI gaI. tyAra pachI te kAlI Aya pAsasthA pAsatyavihAriNI, ava Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - zrutaskaMdha-2, varga-1, adhyayana-1 15 sanna avasanavihAriNI, kuzIlA. kuzIlavihAriNI, yathA chaMdA, yathAchaMdavihAriNI, saMsakatA, saMraktavihAriNI thaine, ghaNAM varSo sudhI grAmagya payayanuM pAlana karIne ardhamAsanI saMlekhanA karIne, AtmA ne kSINa karIne trIsa bhakta anazanane chedIne, te pApasthAnanI AlocanA ane prati kramaNa karyA vinA kALasamaye kALa karIne camaracA rAjadhAnImAM kAlavataMsaka nAmanA vimAnamAM, upapAta sabhAmAM, devazayyAmAM. devaduSya vastrathI aMtarita thaIne aMgulanI asaMkhyAtamA bhAganI avagAhanA dvArA kAlI devInA rUpe utpanna thaI. - tyAra pachI kAlI devI tatkAla utpanna thaIne sUryAbhadevanI jema yAvatu pAMca patithI yukta banI gaI. tyAra pachI te kAlI devI cAra hajAra sAmAnika devo tathA anya ghaNA kAlAvatuMsaka nAmanA bhavanamAM nivAsa karanAra asurakumAra devonuM tathA. devIonuM adhipatitva karatI thakI rahevA lAgI. A pramANe he gautama! kAlI devIe te divya deva addhi prApta karI. yAvatu upabhogamAM AvavA yogya banAvI che. "bhagavana! kAlI devInI keTalI kAlanI sthiti kahI che? he gautama! aDhI palyopamanI sthiti kahI che.gautama - 'bhagavana! te kAlI devI te devalokathI anaMtara cyavane kyAM utpanna thaze? bhagavAna - he gautama! te mahAvideha kSetrathI siddha thaze." (vargaH 1-adhyayanaH 2-rAjI) [221] jo yAvatu siddhine prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra jinezvare prathama varga nA prathama adhyayanano pUrvokta artha pharamAvelo che to prathama varganA bIjA adhyayanano zuM artha pharamAvela che?" "he jabba ! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagara hatuM. temAM guNazIla caitya hatuM. svAmI samosaya. pariSada nIkaLI yAvatuM paryApAsanA karavA lAgI. te kALa ane te samayamAM rAjI nAmaka devI camacaMcA rAjadhAnIthI kAlI devInI jema bhagavAnane vAMdavA AvI. nATyavidhi batAvIne yAvatu pAchI cAlI gaI. te samaye gautame teNIno pUrvabhava pUkyo. bhagavAne kahyuM, "he gautama! te kALa ane te samayamAM AmalakalyA nAmanI nagarI hatI. AmrazAlavana udyAna hatuM. jitazatru rAjA hato. rAjI nAmaka gAthApati hato. tene rAjIzrI bhAryA hatI. rAjI temanI putrI hatI. pArzva nAtha prabhu samosaya.je rAjI putrI vandana karavA nIkaLI.kAlInI jema saMyama laIne zarIra bAkuzikA banI gai. ityAdi sarva vRttAnta kAlI samAna jANavuM yAvatu aMte siddha thaze." (vargaH1- adhyayana-3-rajanI) 222) jo bIjA adhyayanano pUvokta artha kahyo to trIjA adhyanano zuM artha pharamAvela che?" "A pramANe he jabba ! te kALa ane te samayamAM rAjagRhanagara hatuM. guNazIla caitya hatuM. jema rAjInA saMbaMdhamAM kahyuM te ja pramANe janInuM paNa jANavuM. vizeSatA e ke-AmakalpA nagarImAM rajanI gAthApatinI rajanI zrI tenI bhAya hatI. rajanI dArikAputrI hatI. zeSa sarva vRttAnta pUrvavata, samajavo. (vargaH 1- adhyayana-4-vidhato [223] te ja pramANe vidyutanuM vRttAnta paNa samajavuM. AmalakalpA nagarI, vidyuta Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAyAdhabakahAo-2/15224 gAthApati, vidyutazrI tenI bhAryA ane vidyuta nAme putrI hatI. zeSa sarva kathA pUrvavatuM. ( varga 1- adhyayana-5-edhA [22] te ja pramANe meghAnuM paNa vRttAnta samajavo. AmalakalyA nagarI, medha nAmaka gAthApati, meghazrI nAme tenI bhAryA ane meghA putrI zeSa pUrvavat . | vargaH 1-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (varga2 5 adhyayano-1 thI 5) [22] jabba ! yAvatu siddhine prApta bhagavAna mahAvIre bIjA varganA pAMca adhya thano batAvelA che te A pramANe- zuMbha nizuMbhA raMbhA niraMbhA madanA." he jabU! A pramANe te kALa ane te samaye rAjagRhanAmanuM nagara hatuM. guNazIla nAme udyAna hatuM. svAmI samosaya. pariSada nIrALI vAvatu. parthapAsanA karavA lAgI. te kALa ane te samayamAM balicaMcA rAjadhAnImAM zuM bhAvatuMsaka bhavanamAM, zuMbhA devI zubha nAme siMhAsana upara ArUDha hatI. ItyAdi kAlI devInI jema sarva vRttAnta jANavo zrI gautama svAmIe pUrvabhava mUkyo. bhagavAne kahyuM-zrAvastI nagarI hatI. koSTaka nAme cetya hatuM. jitazatru nAme rAjA hato. zrAvastImAM zuMbha nAme gAthA5tihato zuMbhazrI nAme bhAya hatI. zuMbhA nAme tenI putrI hatI. zeSa sarva vRtaktAnta kAlInI samAna jANavo. vizeSa tAe ke zuMbhA devInI sADA traNa palyopamanI sthiti hatI. zeSa cAre adhyanano teja pramANe artha jANavo. | varga-ranImunidIparatnasAre karelagurjarachAyA pUrNa (ka varga3 ka adhyayanaH 1-54) [22] he jabba ! trIjA varganA copana adhyayana prarUpelA che. he jabU! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagara hatuM. guNazIla caitya hatuM. bhagavAna padhAryA. pariSada nIkaLI yAvat papAsanA karavA lAgI. te kAla ane te samaya, IlA nAmaka devI dharaNI nAmaka rAjadhAnImAM, IlAvataMsaka bhavanamAM, IlA nAmaka siMhAsana upara beThI hatI. kAlI davAnI. samAna ilA devI paNa vAvatu nATyavidhi batAvIne pAchI gaIH gautama svAmIe pUrvabhava pUchyo. bhagavAna uttara Ape che. vArANasI nagarI hatI. temAM kAma mahAvana nAmaka udyAna hatuM. IlA nAme gAthApati hato. IlAzrI tenI bhAya hatI. ilA. nAmaka putrI hatI. zeSa sarva vRttAnta kAlInI samAna jANavo. vizeSatA e ke ilA AyA dharaNendranI agramahiSInA rUpamAM utpanna thaI. ardha palyopamathI kaMIka adhika tenI sthiti jANavI. zeSa vRttAnta pUrvavatu. A pramANe kramathI saterA saudAminI IndrA dhanA. ane vidyutA, A pAMca devIonA pAMca adhyayano kahevA joIeA dareka dharaNendranI ajhamahiSI che. A pramANe cha adhyayano. koI paNa vizeSatA vinA veNadevanA jANavA joIe. te pramANe kaMi paNa vizeSatA vinA ghoSanA paNa cha-cha adhyayana jANavA. A pramANe dakSiNa dizAnA IndronA copana adhyayano che. te badhA vArANasI nagarInA kAmamahAvana udyAnamAM kahevA joIe. varga-3nImunidIparatnasAgare karelagujarachAyApUrNa Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . . .. . - zrutaskaMdha-2, varga-4 177 ( vargaH4 adhyayanaH1-54) [27] he jabU! cothAvarganA copana adhyanano prarUpelA che. he jabba! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagaramAM bhagavAna samosaya. pariSada nIkaLI yAvatuM paryApAsanA karavA lAgI. te kALa ane te samayamAM racA devI, rUcAnaMdA rAjadhAnImAM, rUcakAvataMsaka bhavanamAM rUcaka nAmanA siMhAsana upara beThI hatI. ItyAdi sarva vRttAnta kAlInI samAna jANavo. vizeSatA e ke pUrvabhavamAM caMpA nagarI hatI, pUrNabhadra caitya hatuM. tyAM rucaka nAme gAthApati hato. rUcakazrI tenI bhAya hatI. rUcA nAme tenI putrI hatI. zeSa vRttAnta pUrvavata. vizeSatA e ke bhUtAnanda nAmanA IndranI agnamahilInA rUpe utpanna thayelI. kaMIka nyUna ane palyopamanI sthiti jANavI. te ja pramANe surucA cAMzA rucakAvatI rucakAntA ane suprabhA nAme pAMca adhyayano pAMca devIonA jANavA. teja pramANe cha-cha devIo navamA mahAghoSa sudhI utara dizAnA IndronI kahevI. A pramANe cha cha adhyayana nava IndronA kahevAthI copana adhyayana thAya che. | varga-4-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | ( 5 vargaH pa ka adhyayanaH1-3ra) [228] he jabU! pAMcamA varganA batrIsa adhyayana kahela che, 2290-232] kamalAdevI kamalaprabhA utpalA devI sudarzanA devI rUpavatI bahurUpI surupa subhagA pUNa bahuputrikA utamAM bhArikA padmA vasumatI kanakA. kanakaprabhA avataMsAketumatI vasenA. ratipriyA rohiNI navamikA hI puSpavatI bhujA bhajagavatI mahAkacchA aparAjitA sughoSa vimalA susvarA ane sarasvatI. [233] he jabU! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagara hatuM. yAvatuM mahAvIra bhagavAna samosaya. pariSada nIkaLI vAvatuM paryapAsanA karavA lAgI. te kALa ane te samayamAM kamalA devI kamalA nAmaka rAjadhAnImAM, kamalAvartaka bhavanamAM, kamala nAma nA siMhAsana upara ArUDha hatI. zeSa sarva vRttAnta kAlI devInI samAna jANavo. vizeSatA e ke pUrvabhavamAM nAgapura nagaramAM, sahastrApravana udyAnamAM,kamala nAme gAthApati hato. tene kamalazrI patnI hatI. tene kamalAnAme putrI hatI. pArzvanAtha arihaMtanI pAse saMyama lIdho. zeSa vRttAnta pUrvavata. vizeSatA e ke kAla nAmanA pizAcakumArendranI agamahiSI rUpe utpanna thayelI. tenI sthiti adhapilyopamanI jANavI. e ja pramANe zeSa sarva adhyayano dakSiNa dizAnA vANavyaMtara indronA kahevA joIe. kamalaprabhA Adi ekatrIsa kanyAoe nAgapura nagaramAM, sahassAmravana dIkSA lIdhI, udyAnamAM mAtA-pitAnA nAma te te putrIonA nAma samAna jANavA, adha palyopamanI. sthiti jANavI A pramANe pAMcamA vargano artha batAvelo che.. varga-5-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyapUrNa ! ( varga dara adhyayana-33) [34] chaThTho varga paNa pAMcamA varganI samAna jANavo. vizeSatA e ke A badhI kumArIo mahAkAla Indra Adi uttara dizAnA indronI agramahiSIo thaI. pUrva Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 nAyAdhama kahAo- 1pa/1 thI 33/234 bhavamAM te badhI sAketa nagaramAM utpanna thaI hatI. uttarakura udyAnamAM temanI dIkSA thaI. kumArIonA nAmanI samAna mAtA-pitAnA nAma jANavA. zeSa sarva pUrvavata. T varga- nI manidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (ka varga-7 : adhyayana-1-4) [23pa he jabba ! sAtamAM varganAM bhagavAne cAra adhyayana prarUpelA che. te A pramANe sUryaprabhA ApA acimAlI ane prabhaMkarA he jabU! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagaramAM yAvatuM bhagavAna samosaryA. yAvatu pariSada nIkaLI. paryapAsanA karavA lAgI. te kALa ane te samayamAM sUryaprabhAdevI sUrya vimAnamAM, sUryaprabha siMhasana upara ArUDha hatI. zeSa sarva vRttAnta kAlInI samAna. vizeSatA e ke pUrvabhavamAM arabyurI nagarImAM, sUryaprabha gAthApatinI sUryazrI nAme patnI hatI. tene sUryaprabhAnAme putrI hatI. vAvate sUrya nAmaka IndranI agramahiNI thaI. tenI pAMcaso varSa-adhika ardha palyopamanI sthiti jANavI. zeSa sarva kAlI devI samAna jANavuM. te ja pramANe zeSa sarvatraNe devIono vRttAMta jANavo arabyurI nagarImAM utpanna thaI ItyAdi. | varga-7-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa na (ka vargaH8 adhyayana. 1-4) [23] he jabba ! yAvatu bhagavAnuM mahAvIre AThamA varganA cAra adhyayana kahelA che. te A pramANe- caMdraprabhA doSInAmA acimIlI ane prabhaMkarA. he jabba ! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagaramAM yAvatuM svAmI bhagavAna samosaya yAvat pariSada papAsanA karavA lAgI." te kALa ane te samayamAM caMdraprabhA devI caMdraprabhA nAmanA vimAnamAM, caMdraprabhA siMhAsana upara beThI hatI. zeSa vRttAnta kAlI devInI samAna jANavo. vizeSatA e ke pUrvabhavamAM mathurA nagarImAM, caMdravataMsaka udyAna hatuM. tyAM caMdraprabhA gAthApati hato. caMdrazrI tenI patnI hatI caMdraprabhA temanI putrI hatI zeSa pUrvavata yAvatu caMdra nAmaka IndranI ajhamahiSI thaI. tenI sthiti pacAsa hajAra varSa adhika ardhapalyopamanI kahelI che. zeSa sarva kAlInI samAna jANavuM. te ja pramANe zeSa traNe devIo paNa mathurA nagarImAM utpanna thaI yAvatu mAtA pitAnA nAma te te putrInA nAma samAna jANavA. zeSa pUrvavatuM jANavuM. varga-8-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ! - - - - - [23] he jabU! navamA varganAM ATha adhyayana kahelA che. te A pramANe- padmA zivA satI aMju rohiNI navamikA acalA ane apsarA "he jabba ! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagara hatuM. bhagavAna samosa yAvatu pariSada papAsanA karavA. lAgI. te kALa ane te samayamAM padmAvatI nAmanI devI hatI. saudharma kalpamAM, padmAvataMsaka vimAnamAM, sudhamAM sabhAmAM, panAmaka siMhAsana upara beThI. zeSa vRttAnta kAlI devI samAna jANavo. A pramANe kAlI devInA gamanA vRttAnta anusAra Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, varga-9 179 ATha adhyayano jANavA joIe vizeSatA e ke pUrvabhavamAM be devIo zrAvastI nagarImAM, be jaNI hastinApura nagaramAM, be jaNI kapilyapura nagaramAM, be jaNI sAketa nagarImAM utpanna thaI. badhAnA pitAnuM nAma padma ane mAtAnuM nAma vijaryuM hatuM. badhI pArtha arihaMtanI pAse pravrajita thaI ane zukra IndrinI agramahiSI thaI. temanI sthiti sAta palyopamanI kahI che. badhI mahAvideha kSetramAM utpanna thaIne yAvatu samasta duHkhono aMta karaze. | varga-9nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (varga 10) [238-241] "he jabba ! yAvatuM dasamAM varganA ATha adhyayana prarUpela che. te A pramANe - kRSNA kRSNarAjI rAmA rAmarakSitA vasu vasuguptA vasumitrA ane vasuMdharA. A ATha IzAna devalokanI ajhamahiSIo che. he jabba ! te kALa ane te samayamAM rAjagRha nagara hatuM, vAvatuM bhagavAna samosaya. pariSada nIkaLI yAvatu paryApAsanA karavA lAgI. te kALa ane te samayamAM kRSaNA devI IzAna kalpamAM, kRSNAvatuMsaka vimAna mAM kRSNa nAmanA siMhAsana upara sudhamAM sabhAmAM beThI hatI. zeSa sarva vRttAnta kAlInA samAna jANavo. te ja pramANe AThe adhyayanano paNa kAlInA gamathI jANavA. vizeSatA e ke pUrvabhavamAM be banArasa nagarImAM, be rAjagRha nagaramAM, be zrAvastI nagarImAM, be kauzAmbI nagarImAM utpanna thaI. darekanA pitAnuM nAma rAma ane mAtAnuM nAma dhamAM hatuM. dareka pArzvanAtha arihaMta pAse dIkSita thaI. teo puSpacUlA Ayane ziSyAnA rUpe sopANI dareka izAna indranI ajhamahiSI thaI darekanI sthiti nava palyopamanI kahelI che. dareka mahAvideha kSetramAM siddha thaze, buddha thaze, mukta thaze ane sarva duHkhono anta karaze. A pramANe he jabba ! dharmanI AdinA kartA, tIrthanA sthApaka, svayaMbodhane prApta, puruSottama yAvatuM siddhine prApta zramaNa bhagavAna mahAvIre A pramANe kahyuM che. dharmakathA nAmano bIjo zrutaskaMdha dazavargomAM samApta thayo. varga-10-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa zrutaskaMdha-2-gurjarachAyA pUrNa nAyAdhammakahAo-gurjarachAyApUrNa aMgasUtra-da-gurjarachAyA pUrNa Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Fhlaiho mat 1-2hk Hlcik lke svanAma dhanyAsAdhvIzrI saumyaguNAzrIjInA ziSyA tapasvI sA. samajJAzrIjInA bhadratA nimitte zrI zaMkhezvara pArzvanAtha jaina saMgha, tulasIzyAma navA vADaja - amadAvAda OM namo abhinava nANassa -1715K 113 Hlcllcc