Book Title: Agam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
अध्ययन ४ गा० १७-१९ संयोगादित्यागः सवरधर्मस्पर्शः
___ २६५ सान्वयार्थ:-जया जब जे दिव्वे जो देवसंबंधी और जे य-जो माणुसे मनुष्यसम्बन्धी भोए भोगोंको निबिदए-तत्त्वसे विचारता है, तया तब सब्भितरबाहिरियंआभ्यन्तर और बाह्य संजोग संयोगको चयइ-त्याग देता है ॥१७॥
टीका---'जया निविदए' इत्यादि । यदा दिव्य-मानुष-भोगोपभोगेषु निर्वेदो जायते तदा साऽऽभ्यन्तरबाह्यम् बहिर्मवो बाह्यः-सुवर्णमणिमाणिक्यादिः, अभ्यन्तरेअन्तःकरणे भवं आभ्यन्तर:-क्रोधादिः, आभ्यन्तरेण सहितः साऽऽभ्यन्तरः स चासौ बाह्यश्चेति साभ्यन्तरबाह्यस्तम् , संयोग-संयुज्यते-सम्बध्यतेऽनेनाऽऽत्मेति संयोगः ममत्वकृतसम्बन्धस्तम् त्यजति-परिहरति ॥१७॥
मूलम्-जया चयइ संयोगं, सब्भितर-बाहिरियं ।
तया मुंडे भवित्ताणं, पव्वइए अणगारियं ॥१८॥ छाया-यदा त्यजति संयोग, साभ्यन्तर-बाह्यम् ।
तदा मुण्डो भूत्वा, प्रव्रजत्यनगारिताम् ॥१८॥ सान्वयार्थ:-जया जब सब्भिरबाहिरियं-आभ्यन्तर और बाह्य संजोग-संयोगको चयइ-त्याग देता है, तया तब मुंडे-द्रव्यभावसे मुण्डित भवित्ता-होकर अणगारियं= साधुपनेको पव्वाइए प्राप्त होता है ॥१८॥
टीका--'जया चयइ' इत्यादि । यदा बाह्याऽऽभ्यन्तरसंयोगविरहितो भवति तदा मुण्ड:-मुण्डनं मुण्डः ('मुडि खण्डने इत्यस्माद्भावे घञ्) स च द्वेधा-द्रव्यतो भावतश्च, तत्र द्रव्यतो मस्तककेशापनयनम् , भावतो रागद्वेषापनयनम् , मुण्डनधर्मयोगाद्धर्म्यपि
'जया निविदए.' इत्यादि । जब देवसम्बन्धी और मनुष्य सम्बन्धी भोगोंको जान लेता है, तब सुवर्ण-मणि-माणिक्य आदि बाह्य परिग्रहका तथा क्रोधादि आन्तरिक परिग्रहका अर्थात् बाह्याभ्यन्तर परिग्रहका त्याग कर देता है ॥१७॥ ___'जया चयइ' इत्यादि । जब बाह्याभ्यन्तर परिग्रहका परित्याग करता है तब मुण्डित हो जाता है। मुण्डन दो प्रकारका होता है
(१) द्रव्य मुण्डन, (२) भावमुण्डन । मस्तकके केशोंका लुच्चन करना द्रव्यमुण्डन कहलाता है। राग द्वेष आदिको दूर करना भावमुण्डन है । दोनों प्रकारोंसे मुण्डित होकर सर्वविरतिरूप
વિવિઘ ઈત્યાદિ. જ્યારે દેવસંબંધી અને મનુષ્ય સંબંધી ભેગને જાણી લે ત્યારે મુનિ સુવર્ણ—મણિ-માણિકયાદિ બાફ્રા પરિગ્રહને તથા ક્રોધાદિ આંતરિક પરિગ્રહને અર્થાત્ બાહ્યાભ્યતર પરિગ્રહને ત્યજી દે છે. (૧૭) .
ના ર૦ ઈત્યાદિ. જ્યારે બાહ્યાભ્યતર પરિગ્રહને મુનિ પરિત્યાગ કરે છે ત્યારે भुति थ य छे. भुउन में प्रधान डाय छ-(१) द्रव्य-भुन भने (२) मा मुंडन. મસ્તકના કેશનું લંચન કરવું એ દ્રવ્યમુંડન કહેવાય છે. રાગ-દ્વેષ આદિને દૂર કરવા એ
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૧