Book Title: Agam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
श्रीदशवैकालिक सूत्रे
अत्र 'अदुगुछिएस' 'अगरहिए' इति पदाभ्यां यस्मिन् समये यत्कुलमजुगुप्सि - तमगर्हितं भवेत्तदा तस्मिन्नेव कुले गन्तव्यमिति बोध्यते ।
३१२
अत्र ' दवदवस्से' - त्यादिना षट्कायरक्षणविचक्षणता समाख्याता । ' भासमाणो' पदेनैकस्मिन् समये कार्यद्धयं सोपयोगं निष्पत्तुं न संभवतीति, 'हसतो' इत्यनेन गाम्भी - र्यम्, 'उच्चावचं ० इत्यादिना प्रतिबन्धराहित्यं च द्योतितम् ||१४||
२
३
४
५
६
७
मूलम् - आलोअ थिग्गलं दारं, संधि दगभवणाणि य ।
१
१०
૧૧
चरंतो न विणिज्झाए, संकट्ठाणं विवज्जए ॥१५॥
छाया - आलोकं थिग्गलं द्वारं, सन्धि दकभवनानि च । चरन् न विनिर्ध्यायेत्, शङ्कास्थानं विवर्जयेत् ॥ १५॥
सान्वयार्थः- चरंतो- भिक्षाके लिए घूमता हुआ साधु आलोयं - जाली - झरोखेकी तरफ थिग्गलं - ईंट आदि से भरे हुए भींतके छिद्रकी तरफ दारं- दरवाजेकी तरफ संधि= भींतकी सांधकी तरफ अथवा चोरोंद्वारा किये हुए भींतके छेदकी तरफ य-तथा दगभवणाणि - पण्डा आदिकी तरफ न विणिज्झाए - टक-टकी लगाकर नहीं देखे, (क्योंकि ये सब ) संकट्ठाणं शङ्काके स्थान हैं, (इसलिए इन्हें) विवज्जए - विशेषरूपसे त्यागे । भावार्थ - ऐसे स्थानोंको देखनेसे गृहस्थको साधुके प्रति चोर लम्पट आदिका संन्देह उत्पन्न हो जाता है, तथा एषणाकी यथोचित शुद्धि भी नहीं होती || १५॥
चरांग सूत्रमें (२श्रु० १अ० २३० सु. ११ में) भगवानने कहा हैं । आचारांग सूत्रमें आये हुए 'अदुगुछिए' ओर 'अगरहिए' पदसे यह सूचित किया है कि जिस देश और जिस समयमें नो कुल अनन्दित और अगर्हित हो उसमें मुनि, भिक्षाके लिए जावे ।
यहाँ 'दवदवस' इत्यादि पद से घटकायकी रक्षा में सावधानी प्रगट की है
'भासमाणो' पदसे यह प्रगट किया है कि एक ही साथ दो कार्य उपयोगपूर्वक नहीं हो सकते । हसंतो पदसे गंभीरता द्योतित की है और उच्चावयं ० इत्यादि पदसे प्रतिबन्ध ( सराय) रहितता और समतासे सहितता प्रगट की है ॥ १४॥
અથવા પુષ્પાવષ શબ્દથી ઉગ્રકુળાદિ સમજી લેવાં જોઇએ એ ખાર પ્રકારનાં કુળા આચારાંગ સૂત્રમાં ( રહ્યુ૦ ૧ ૨૦સૂ॰ ૧૧ માં ) ભગવાને કહ્યા છે. આચારાંગ સૂત્રમાં આવેલા અતુનુંત્તિ અને અતિષ શબ્દોથી એમ સૂચિત કર્યું છે કે જે દેશ અને જે સમયમાં જે કુળ અનિતિ અને અગહિત હાય તેમાં સુનિ ભિક્ષાને માટે જાય.
नहीं यद्वस्स छत्याहि होथी षट्ायनी रक्षाभां सावधानी अट उरी छे, भासમાળો શબ્દથી એમ પ્રકટ કર્યુ છે કે એકીસાથે એ કાર્યાં ઉપયેાગપૂવ ક થઈ શકતાં નથી. हसंतो शब्दथी गंभीरता अडेंट री छे भने उच्चावयं धत्याहि शम्होथी प्रतिबंध (नेसરાય) રહિતતા અને સમતા સહિતતા પ્રકટ કરી છે. (૧૪)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર ઃ ૧