________________
४०६
श्रीदशवैकालिकसूत्रे टीका--प्रतिषेधिते = दात्रा प्रतिषेधं प्राप्ते वा = अथवा दत्ते अन्नादिके, वाशब्दादातुस्तूष्णीभावावलम्बनाद् विलम्बादिनिमित्तवशाद्वा ततः= तत्स्थानात् तस्मिन् - वनीपकादौ निवृत्ते प्रतिनिवृत्ते सति संयतः भकाथै पानार्थ वा उपसंक्रामेत् = भिक्षां ग्रहीतुं गच्छेत् ॥ १३ ॥ मूलम्-उप्पलं पउमं वावि, कुमुयं वा मगदंतियं ।
८ ९ १० ११ १२ १३ १४ २३ अन्नं वा पुप्फसच्चित्तं, तं च संलुंचिया दए ॥ १४॥ १५ २० १६ १७ १८ १९ । तं भवे भत्तपाणं तु, संजयाण अकप्पियं ।
२१ २२ २५ २४ २६ २३ दितियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं ॥ १५ ॥ छाया--उत्पलं पद्म वाऽपि, कुमुदं वा मगदन्तिकाम् ।
अन्यद्वा पुष्पसचित्त, तच्च संलुच्य दद्यात् ।। १४ ॥ तद् भवेद् भक्तपानं तु संयतानामकल्पिकम् ।
ददतीं प्रत्याचक्षीत, न मे कल्पते तादृशम् ॥ १५ ॥ सान्वयार्थः-उप्पलं = नील कमल पउमं = रक्त कमल वावि = अथवा कुमुयं = चन्द्रविकासी कमल वा = या मगदंतियं - मालती-मोगरेके फुलको वा = अथवा अन्नं = दूसरे भी इसी प्रकारके जो पुप्फसचित्तं = सचित्त पुष्प हों तंच = उनको भी (अगर) संलुचिया = लोंच करके दए = देवे तो = तं = वह भत्तपानं तु = आहारपानी संजयाण संयमियोंको अकप्पियं = अकल्पनीय भवे = होता है, अतः दितियं = देनेवाली से पडियाइक्खे = कहे कि तारिस = इस प्रकारका आहार मे = मुझे न कप्पइ = नहों कल्पता है ॥१४॥१५॥
टीका- 'उप्पलं' इत्यादि 'तं भवे' इत्यादि च । उत्पलं = श्यामल-धवल-लोहितभेदेन त्रिविधं कमलम , अपिवा पदम = सूर्यविकासि कमलं कुमुदं = चन्द्रविकासि कमलं
दाताके वनोपक आदिको दान देनेकी मनाकर देने पर, अथवा अन्न आदिके दे देने पर या मौन साध लेने पर, अथवा विलम्ब होने आदिके कारणसे जब वह वनीपक आदि उस घरसे लौट जाय तब संयमीको भक्त-पानके लिए उस घर में जाना चाहिए ॥१३॥ 'उप्पलं' इत्यादि, 'तं भवे' इत्यादि । दाता नीला सफेद और लाल कमल, सूर्यविकासो कमल
દાતાએ વનપક આદિને દાન દેવાની મનાઈ ર્યા પછી અથવા અન આદિ આપી ચૂકયા પછી યા મૌન સાધી લીધા પછી, અથવા વિલંબ થવો ઈત્યાદિને કારણે જ્યારે એ વનીપક આદિ એ ઘેરથી પાછા ફરે ત્યારે સંયમીએ ભક્ત-પાનને માટે એ ઘરમાં જવું नये (१३)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૧