Book Title: Agam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
अध्ययन ४ गा• २६-२७ सुगतेदो लभ्यसौलभ्यञ्च शायिनः निकामम् अतिशयित मध्यवर्तियामद्वयादधिकं रात्रौ, निष्कारणं दिवसे वा शेते -स्वपिति तच्छीलो निकामशायी-सूत्रार्थमननादिसमयमुल्लङ्घन्य शयानस्तस्य, उत्सालनाप्रधौतस्य-उत्क्षुलनया प्रक्षालनया प्र-प्रकर्षाथ-विभूषार्थ धौतानि-उज्ज्वलीकृतानि नयन बदन-कर-चरण-वस्त्रादीनि येन स तस्य शरीरादिविभूषाकारिण इत्यर्थः। तादृशकस्य-तीर्थकराऽऽज्ञाऽनाराधकस्य, श्रमणस्य श्रमणब्रुवस्य वेशमात्रेण साधोः सुगतिः सिद्धिलक्षणा गतिः दुर्लभा दुष्प्रापा 'भवती'-ति शेषः ।
'सुखास्वादकस्ये'-त्यनेन सम्प्राप्तमनोज्ञशब्दादिविषयकाऽऽसक्तिनिराकृता। 'शाताकुलकस्ये' त्यनेनाऽप्राप्तसुखव्याक्षिप्तिनिरस्ता । 'निकामशायिनः' इत्यनेन च प्रमादनिवृत्तिः सूचिता । 'उत्क्षालनाप्रधौतस्ये'-त्यनेन च ब्रह्मचर्यरक्षार्थ विभूषाऽपाकृता।२६।
एवं तर्हि कस्य मुक्तिः सुलभा ! इति जिज्ञासायामाह--‘तवोगुण०' इत्यादि । मूलम्-तवोगुणपहाणस्य, उज्जुमइ खंतिसंजमरयस्स । परीसहे जिणंतस्य, सुलहा सुग३ तारिसगस्स ॥ २७॥ छाया-तपोगुणप्रधानस्य, ऋजुमतेः शान्तिसंयमरतस्य ।।
परीषहान् जयतः, सुलभा सुगतिस्तादृशकस्य ॥२७॥ व्याकुल रहनेवाले, दो मध्य प्रहरोंसे अधिक रात्रिमें, या कारणविशेष विना दिनमें अर्थात् सूत्रार्थके मनन करनेके समयका उल्लंघन होने तक सोनेवाले, तथा विभूषा के लिए आंख, मुख, नस हाथ-पैर वस्त्र आदि को धोनेवाले अर्थात शरीर को विभूषित करनेवाले, अतः तीर्थकस्की आज्ञाके विराधक, ऐसे श्रमणको सिद्धिगतिकी प्राप्ति दुलेभ है।
'सुहसायगस्स' पदसे यह सूचित किया है कि साधुको प्राप्त, शब्दादि विषयोमें आसक्ति नहीं रखनी चाहिए । 'सायाउलगस्स' पदसे अप्राप्त विषयसुखोंके लिए आकुल नहीं होना चाहिए, ऐसा सूचित किया है । 'निगामसाइस्स' पदसे प्रमादका परित्याग करना प्रदर्शित किया है। 'उच्छोलणापहोयस्स' पदसे ब्रह्मचर्यके संरक्षणके लिए शरीरको विभूषित करनेका निषेध किया गया है ॥२६॥ માટે વ્યાકુળ રહેનારા, બે મધ્ય પ્રહરોથી વધુ રાત્રિમાં યા કારણ-વિશેષ વિના દિવસમાં અર્થાત્ સૂત્રાર્થનું મનન કરવાના સમયનું ઉલ્લંઘન થાય ત્યાં સુધી સૂનારા તથા વિભૂષા (ભા) ને માટે આંખ, મુખ, નખ હાથ-પગ વસ્ત્ર આદિને જોનારા અર્થાત શરીરને વિભૂષિત કરનારા એટલે કે તીર્થકરની આજ્ઞાના વિરાધક, એવા શ્રમણને સિદ્ધગતિની પ્રાપ્તિ દુર્લભ છે.
सुहसायगस्स या अभ सूथित ४२वामा माव्युछ साधुसे प्राप्त शwle विषयमा मासात रामवी ननये, सायाउलगस्स शपथी मारत विषयसुमोन भाट मन थनो ससूयित यु छ. निगामसाइस्स श५४थी प्रभाहने। परित्याग ३२वान प्रदर्शित ४य छे. उच्छोलणापूहोयस्स शvथा ब्रह्मययन। २क्षयने भाटे शरीरने विभूषित पारने निषेध ३२वामा माव्य। छे. (२६)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૧