Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ko0300 2009.0904090 20 naMbara 3. // zrI vItarAgAya namaH // zrI amitagati AcArya viracita dharma parIkSA. hiMdI anuvAda uparathI gujarAtImAM bhASAMtara kartA, zA. izvaralAla kasanadAsa kApaDIA-- surata. 'chapAvI prasiddha kartA, zA. mulacaMda kasanadAsa kApaDIyA - surata. svargavAsI zeTha cunIlAla jhaveracaMdanA smarNArthe temanAM vidhavA bAI jaDAvabAI taraphathI " digaMbara jaina " nA grAhakone vIjA varSanI bheTa. vIra saMvata 2436. prata 1000. mulya ru. 1. vikrama saMvata 1966. -0-0. STREA
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ - dhI "rAndera " prinTiMga presa, bhAgAtalAva-murata. - - - -
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. jyArathI muni bhaTTArakono abhAva thato gayo tyArathI digaMbara jaina dharma saMbaMdhInuM jJAna meLavavAnuM sAdhana mAtra zAstraja thai paDayuM che, paNa aneka likhita dharmazAstro avyavasthita ane azuddha hovAthI sarvene dharmazAstrono lAbha levAne subhItA paDatI nathI. vaLI hiMdI tathA marAThI bhASAmAM bhaneka zAstro muLa anuvAda sAye chapAIne bahAra paDayAM che ane vadhu bahAra paDatAMja jAya che, methI uttara ane dakSiNanA bhAIone to dharma saMbaMdhI jJAnano lAbha maLayoja jAya che, paNa Aja sudhImAM gujarAtamAM evo eka paNa dhArmika graMtha gujarAtI bhASAmAM bahAra paDayo nathI ke adhI jenadharmarnu rahasya ane anya dharmanuM pokaLapaNuM gujarAtanA bhAIonA jANavAmAM Ave. keTaloka vakhata thayAM amone evo vicAra utpanna thayo ke, jo gujarAtanA bhAIo mATe koI mahAn zAstrIya graMtha gujarAtI anuvAda karIne prakaTa karIe to gujarAtane ghaNo lAbha thAya, paNa gujarAtamA dharmarucI ochI hovAthI evo paNa vicAra utpanna thayo ke jo prathama koIpaNa rIte vinA mulye Avo graMtha ApatrAmAM Ave toja gujarAtanA bhAio eno sahelAithI lAbha laI zake, Avo vicAra utpanna thavAnA samamamA zrImAn dAnavIra jainakulabhUSaNa zeTha mANekacaMda hIrAcaMdajI je. pI. nA svargavAsI bhANeja zeTha cunIlAla jhaveracaMdanAM vidhavA bAI gaDAvabAIne koi dhArmika graMtha gujarAtI bhASAmAM taiyAra karI svargavAsI zeTha cunIlAla jhavaracaMdanA smArthe prakaTa karavAno vicAra thayo ane
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ kayo graMtha kevI rIte bahAra pADavo te viSenI masalata zeTha mANekacaMda hirAcaMdajI sAthe cAlatAM nakkI thayu ke, zrI amitagati AcAryakRta A mahAna zAstrIya graMtha gujarAtI bhASAmA anuvAda karIne zeTha cunIlAlanA smaraNArthe prakaTa karakhoM ane " digaMbara jaina " patranA grAhakone trIjA varSanI bheTa tarIke Apavo ane bAkInI nakalanA vecANanI upajamAMthI pharIthI koI graMtha prakaTa karI bheTa baheMcatro. A pramANe vicAra thayA pachI A dharmaparikSA saMskRta graMtha je prasiddha paMDita pannAlAla bAkalIvALa taraphathI hiMdImAM prakaTa thayo che teno gujarAtI anuvAda karavA kArya amone aneka kAryano bojo hovAthI amArA snehI bhAI IzvaralAla karasanadAsane ApavAmAM AvyuM ane e bhAIe TuMka vakhatamAM A graMthay gujarAtI bhASAMtara karI je sevA bajAvI che, te mATe e bhAInA amo atyaMta AbhArI chIe. A pustakanA mULa graMthakartA zrI amitagati AcArye potAnI prastAvanA graMthanA aMtamAM ApelI che, jethI vadhu na lakhatAM mAtra TuMkAmAM jaNAvIe chIe ke, zrI amitagati AcArya vikramana dazamA saikAnA uttarArdhamAM thaI gayA che. emaNe racelA subhASita ratnasaMdoha, zrAvakAcAra ane dharmaparikSA A traNa graMtha bahuja prasiddha che. subhASita ratnasaMgraha kAvyamALAmAM prakAzIta thai cukyuM che, zrAvakAcAranI bhASATikA paMDitavarya bhAgacaMdajIe karelI che, paNa haju sudhI prakaTa thai nathI ane dharmaparikSA muLa saMskRta zloko sAthe hiMdI bhASAmAM prakaTa thai cukyo che, e sivAya jaMbudvipa prajJApti, sArdhadvayadvipa prajJApti, bhAvanA dvAtriMzatikA, paMcasaMgraha,
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ caMdra prajJApta ane vyAkhyA prajJapti A cha graMtha paNa e AcArye racelA che, ne haju sudhI prakaTa thayA nathI. __ zrI amitagatijIe A dharmaparikSA graMtha vikrama saMvata 1070 mAM banAvyo che tathA zrAvakAcAra ane subhASita ratnasaMdoha saMvata 1950 mAM banAvyA che. e samayamAM dhArAnagarImAM rAjA muMja rAjya karatA hatA. sAMbhaLavAmAM Ave che ke, mahArAjA muMjanI sabhAmAM 9 ratna hatA jemAM eka zrI amitagati paNa hatA. A samayamAM bhaTTArakonI utpatti thai nahotI. A AcArya kASTAsaMghanA mAthura sAMpradAyika paTTa upara thaI gaelA che. A saMskRta graMthanI zloka saMkhyA 1949 che je darekano chuTo sarala gujarAtI bhASAmAM artha A graMthamAM ApavAmAM Avelo che. AcAryazrIe A graMtha mAtra be mahinAmAM banAvyo hato, jethI kavinI kAvyaracanA zakti keTalI jabarI hatI te samajAya che. A graMthamAM kavie jainathI bIjA dharmano itihAsa ane anya dharmanI samajutI anumAna pramANathI satpanI kasoTI upara keTalI babI utArI che te darzAvyuM che, jethI kavine anya dharmanuM paNa keTalaM badhu ghADuM jJAna hatuM te spaSTa jaNAya che. A graMthamAM racelI kathAnuM saMvidhAnaka ghaNuM manovedhaka che, jemA mukhya kathA evI rIte che ke, jInadharmI manovege mithyAdharmI pavanavegane upadeza karavAneM kaDaM ane pachI pote kathA kahI tene vArtAnA rasamAM sacoTa utArI anya dharmIya siddhAMta mithyA che ane jainadharmI siddhAMta kharA che ema barAvara samajAvI te pavanavegane chevaTe mithyAdharmamA cyuta karI jainadharmI banAvyo che ane tenI pAse samyakva grahaNa karAvyuM che. A graMtha eTaloM bodhadAyaka ane rasIlo che ke
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka vakhata hAthamAM lIdhA pachI te pUro karyA vagara nIce mUkAto nA. vaLI A graMthamAM kathAnI sAthe vAraMvAra ApelAM nIti vAkyo, draSTAMto, kahevato, upamAo eTalAM to uttama che ke, je dareka kaMThAgra karavAlAyaka che. A graMthamAM trIje pAne 12 mI lITImAM tathA bIje ThekANenA vAkyonA draSTAMtamAM Izvara kartA je, vivecana che te anyamatanI apekSAe ke, kemake anyamatAvalaMbI brahmA ( vidhAtA ) ne jagatanA kartA mAne che. jaino jagatane anAdi nidhana mAne che, paraMtu keTaleka ThekANe draSTAMta vageremAM anyamatanI apekSAe kahevAnI aneka AcAryonI rUDhI che, methI vAMcakoe tene satya athavA jinamata praNita na samajavu. ___ Avo mahAna graMtha prakaTa karavAno amAro A prathama prayAsa hovAthI ghaNI kALajI rAkhavA chatAM paNa haju bhUlo rahI gaI haze te mATe vAMcakonI amo kSamA mAgIe chIe, ane emAM je je kAMi doSo rahI gayA hoya te jaNAvavA vidvajjanone prArthanA karIe chIe ke jethI dvItIyAvRtti vakhate temAM sudhAro karavAmAM Ave. __svargavAsI zeTha cunIlAla jhaveracaMdanAM vidhavAbAI jaDAvabAie A graMtha prakaTa karAvI digaMbara jainadharmanI je sevA bajAvI che te atyaMta dhanyavAdane pAtra tathA AkhI komane AbhArarUpa dhaDo levA lAyaka che. ___A graMthamA prathama, svargavAsI zeTha cunIlAla jhaveracaMdanuM phoTo sAye jIvana caritra ApeluM che, je manana karavA lAyaka hovAthI A graMtha zaru karatAM pahelAM e jIvanacaritra vAMcavA khAsa bhalAmaNa karIe chIe.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ chevaTamA A graMthano gujarAtI anuvAda karavA mATe amArA snehI bhAI IzvaralAla karasanadAsano dhanyavAda sahita pharIdhI upakAra mAnIne bhA upodghAta atre TuMkAvIe chIe ane sarve vAMcakone A graMthane prathamathI chevaTa sudhI vAMcavAne ane eno svAdhyAyanA zAstra tarIke vinaya sahita upayoga karavAne namra sucanA karIe chIe. ___jaina jAti sevaka, vIra saMvata 2436 / zA. mulacaMda karasanadAsa kApaDIA vaizAkha vada 1 ) saMpAdaka " digaMbara jaina " surata. prakaTakartA.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ "digaMbara jaina" A mAsikapatra vyavahArika, dhArmika, aitihAsika lekho phoTAo, vadhArAo, jIvanacaritro tathA AkhA hiMdustAnanA tAjA jaina samAcAro pUrA pADatuM dara mahine niyamIta rIte svadezI kAgaLa upara gujarAtI bhASAmAM prakaTa thAya che, temaja enA grAhakone dara varSe manohara paMcAMga ane upayogI pustaka bheTa ApavAmAM Ave che, jethI TuMka samayamAM bahoLo phelAvo pAmI A mAsika atyaMta lokapriya thayuM che, temaja aneka vidvAno ane patrakAroe A patra mATe uMcA abhiprAyo darzAvelA che. vArSika lavAjama agAuthI ru. 1-6--0 bheTanA posTeja sAthe. saMpAdakaHzA. mulacaMda kasanadAsa kApaDIA, caMdAvADI--murata. digaMbara jaina pustakAlaya-surata, A pustakAlayamAMthI hiMdI ane gujarAtI bhASAnA nAnAM moTA dareka bhAtanAM pustako rokaDI kiMmate maLI zake che. menejara, digaMbara jaina pustakAlaya, caMdAvADI-surata.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ svargavAsI zeTha cunIlAla jhaveracaMda jhaverI. janma saMvata 1924. THE "RANDER" PRESS, SURAT. mRtyu saMvata 1963. 015 do
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ svargavAsI zeTha cunIlAla jhaveracaMda jhaverInuM saMkSipta jIvanacaritra. je grahasthanA smArthe A mahAna graMtha bheTa tarIke ApavAmAM Ave che temanuM jIvanacaritra ane phoTo jo A sAthe ApavAmAM Ave to tethI vAMcakone aneka lAbha thAya, eja kAraNathI svargavAsI zeTha cunIlAla jhaveracaMda- saMkSipta jIvanacaritra ane phoTo atre ApIe chIe. suratamA vIsA hUmaDa digaMbara jaina gaMgezvara gotrI zA. brIjalAla zItaladAsane zA. jhaveracaMda, zA. muLacaMda, zA.trIbhovanadAsa ane zA. sAkeracaMda nAme cAra putro thayA, temAM zeTha jhaveracaMdanAM lAna dAnavIra jaina kulabhUSaNa zeTha mANekacaMda hIrAcaMdajI je. pI. nAM vhena maMchAbAi sAthe thayAM hatAM, temane zA. cunIlAla nAme eka putra ane dhoLI urphe amarata nAmanI eka putrI thaI, jemAM A jIvanacaritranA nAyaka zeTha cunIlAlano janma saMvata 1924 mAM caitra suda 11 ne dine suratamAM thayo hato. ___ zeTha cunIlAlanA pitAzrI zeTha jhaveracaMda saraLa svabhAvI ane madhyama sthitInA hatA ane karIyANAnI dalAlI karI potAnuM gujarAna karatA hatA, ane emanuM mRtyu saMvata 1945 mAM thavAthI zeTha cunIlAlane sarve kArya potAne mAthe AvI paDayu. __ zeTha cunIlAle suratanI nizALamAM gujarAtI pAMcamI copaDI sudhI abhyAsa karyo hato ane daza varSanI umarathI potAnA mAmA zeTha pAnAcaMda,
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeTha mANekacaMda ane zeTha navalacaMda sAthe muMvAImA rahevA lAgyA hatA. zeTha cunIlAlanA lagna 11 varSanI umare jaDAvabAI sAthe suratamAM thayAM hatAM jeo paNa eTalIja umaranA hatA. ___ zeTha cunIlAle 15 varSanI umare muMbAimAM motI poravavAno dhaMdho zIkhavA mAMDayo, jemA TuMka vakhatamAM eTalA badhA pAvaradhA thai gayA. ke, emane paroNIgaranA dhaMdhAmAM sArI kamANI thavA lAgI. zeTha cunIlAla saM.1950 mAM potAnA mAmAo zeTha pAnAcaMda, zeTha mANekacaMda ane zeTha navalacaMda sAthe mANekacaMda pAnAcaMdanI peDhI sAthe bhAgamA joDAyA, ane potAnA mAmAo sAthe ghaNIja kuneha ane khaMtathI vyApAra karavA lAgyA, jethI mAtra thoDA varSamA zeTha cunIlAlane motInA vya pAramA sAro lAbha thayo hato. zeTha cunIlAlane trIza varSanI umarathI dharma upara sAro bhAva thayo hato ane svAdhyAyano niyama lIdho hato. saMvata 1942 thI 1955 sudhImA emaNe zrI sametazikharajI, gomaTasvAmI, gIranArajI, zejA, kezarIAjI vagere aneka yAtAo karI dharmakAryamAM paisAno sAro upayoga ko hato, ane e arasAmA dina pratidina emane dharma upara sArI rucI utpanna thaI hatI. saM. 1953 mA emanA mAmA zeTha navalacaMda sAthe zrI sametazIkharajInI yAtrAe gayA hatA, jyAM potAnA mAmA sAthe mahAna parizrama karI pagathIyAM bAMdhavAnI vyavasthA karIne 705 pagathI taiyAra karAvyAM hatAM.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ e pagadhIAMo zvetAMbarI bhAio taraphathI saM. 1955 mAM toDI nAMkhavAmAM AvyA hatA ! ane eja arasAmAM muMbAimAM digaMbara jaina prAMtika sabhA ( konpharanta ) nI sthApanA bhaI, jenA tIrtha kSetra vibhAganA maMtrI zeTha cunIlAla nimAyA hatA, jemaNe zvetAMbarI bhAio sAthe pagathI toDI nAkhavA saMbaMdhInA kesamAM maMtrI tarIke bhAre khaMtathI parizrama karI vijaya meLavyo hato ane eo eja varSamAM zeTha hIrAcaMda gumAnajI jaina borDiMga skula muMbAInA TrasTI ane maMtrI nibhAyA hatA. ___ saMvata 1956 mAM zeTha cunIlAle suratamAM zrI zAMtinAthanA daherAMno jIrNoddhAra kara zikharabaMdha maMdira Azare ru. 7000 ) kharacI baMdhAvIne bhAre dhAmadhumathI pratiSThA karI hatI. saM. 1958 mAM kalakattAvALA zvetAMbarI bAbu badrIdAse zrI sametazikharajInI pArzvanAthanI TuMka upara pratimAjI birAjamAna karavAne vicAra karyo hato., jethI zeTha cunIlAla vageraai jAte jaI pahADa upara pratimAjI padharAvavAmAM na Ave te mATe bhAre parizrama lai manAI hukama meLavI pratimA padharAvavA dIdhI nahotI. saM. 1959 sudhI emaNe prAMtika sabhAnA tIrtha kSetra vibhAganA maMtrI tarIke ghaNI kunehathI kArya bajAvI aneka tIrthonI byavasthA sudhAravA tathA hisAbo meLavI bahAra pADavA sAro prayatna karyo hato ane eka varSamA mathurAnA meLA upara mahA sabhAnA vArSika AdhivezanamA " bhAratavarSIya digaMbara jaina tIrtha kSetra kamITI " nI sthApanA thaI ane zeTha mANekacaMda hIrAcaMda mahAmaMtrI ane zeTha cunIlAla jhaveracaMda e kamITInA sahAyaka mahAmaMtrI
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ nImAyA ane eja varSamAM zrI sametazIkharajInI vIsapaMthI koThIno hisAba barobara na hovAthI tathA puralIAnI korTamA koThInA ru. 40000) jame hatA te ArAvAlA lai levAnI tajavIja karatA hovAthI ane junA kAryakartAo hisAba na vatAvatA hovAthI ArAvAlA vagere sAme khAsa pote phariyAdI thaI sarakAramAM kesa calAvI e koThIno bahivaTa khAsa navA TUsTIone soMpAvyo hato, je vakhate zeTha cunIlAle vakhatovakhata emanA mAmA zeTha mANekacaMda sAthe sametazIkharajI jaI athAga parizrama karyo hato. saM. 1960 mAM digaMbara jaina prAMtika sabhA muMbAinI trIjI beThaka prasaMge solApuramA agAuthI jaI zeTha cunIlAle sArI goThavaNa karI hatI. saM. 1961 mAM zrI pAvApurIjInA vahivaTa saMbaMdhI emaNe bhAre khaTapaTa karI junA prabaMdhamAM sudhAro kayoM hato tathA zvetAMbarI mAIo sadhinA kesamAM paNa AgavAnI bharyo bhAga lIdho hato. - saMvata 1963 mAM hIrAcaMda gumAnajI dharmazALA ( hIrAbAga ) nA eka TrasTI nImAyA hatA. saM. 1963 mAM mAhA mAsamAM digaMbara jaina prAMtika .konpharansanI cothI vArSika beThaka zrI gajapaMthAjI tIrtha upara thaI hatI te vakhate zeTha cunIlAla risepzana ( svAgata ) kamITInA pramukha nImAyA hatA ane ATha divasa agAu zrI gajapaMthAjImAM jaI bhAre khaTapaTa karI sabhA mATe sArI goThavaNa karI hatI ane verAna jagyAmAM konpharansa mATe sarve prakAranI sagavaDa taiyAra karAvI hatI ane e prasaMge emaNe svAgata karanAraM
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ potAnuM bhASaNa marAThI ane gujarAtI bhASAmAM asarakAraka rIte Apyu hatuM, methI prAMtika sabhAnA kAryane aneka lAbho thayA che. Aja varSamAM zrI sametazIkharajI upara baMgalA bAMdhavA saMbaMdhI sarakArano vicAra thavAthI e baMgalA ApaNA mahAna pavitra tIrthasthaLa upara na bAMdhavAmAM Ave te mATe tIrthakSetra kamITInA sahAyaka mahAmaMtrI tarIke aneka saMkaTo AvatrA chatAM be praNa vakhata zrI sametazIkharajI jAte jaI emaNe je athAga parizrama kayoM hato te avarNanIya che kemake eja nimitte emano svargavAsa thavAno bakhata Avyo hato je nIcenI bInAthI jaNAze. ___ saMvata 1963 mAM zeTha cunIlAla comAsAnA divasamAM ke je vakhate zvetAMbarI bhAio pAlagaMjanA rAjA sAthe pahADano paTo nakI karI sahI kakhAnI taiyArImA hatA te vakhate tyAMthI tAra AvavAthI ekadama zIkharajI gayA hatA ane tyAM aneka khaTapaTa karavAthI ane rutu kharAba hovAthI eonI tabIyata bagaDI AvI, jethI muMbAI AvyA hatA, jyAM doDha mAsa sudhI mAMdA rahyA hatA. e arasAmA emanI sakhata modagI prasaMge emanA mAmA zeTha mANekacaMdajIne lephaTenaMnTa gavarnaranI mulAkAta prasaMge zrI sametazIkharajI javAnI jarura paDI hatI tyAre emanI tabIyata ghaNIja nAdurasta hovAthI zeTha mANekacaMdajI zikharanI javAno vicAra mAMDI vALatA hatA tyAre zeTha cunIlAle sutAM sutAM kahyu ke, mAmA, mArI phIkara karatA nA, tame zikharajI jAo ane pahADano jhagaDo maTADo" A dhIrajanA zabda sAMbhaLIne mAmA zikharajI jaI pahoMce che ane pachavADe bhANejano aMta Ave che. dhanya che A zUravIra bhANejane ane A dhIravIra mAmAne ! ! ma to eka bakhata cheja, paNa dharmanI lAgaNImA maraNa thAya
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ to te maraNa nahi paNa ajarAmarapaNuMja kahevAya. A pramANe zeTha cunIlAla saM. 1963 nA zrAvaNa vada 1 nI prabhAte muMbAImAM kALane zaraNa thayA hatA jemanI pAchaLa ru. 5000 ) dharmAdA kADhavAmAM AvyA hatA. zeTha cunIlAlanA svargavAsathI AkhI digaMbara jaina komane temaja khAsa emanA mAmAne bhAre khoTa gai che kemake zeTha cunIlAla emanA mAmA zeTha mANekacaMdajIne dareka kAryamAM eka jamaNA hAtha jevA thaI paDayA hatA. . zeTha cunIlAlajIe jo ke jhAjhI keLavaNI saMpAdana karI nahotI paNa emanI pAchalI jIMdagImAM emanI vRtti dharmakArya tarapha ghaNIja vaLI hatI ane mAtra TuMka vakhatamAM evAM kAryo karI gayA che ke, jeno AbhAra AkhI digaMbara jaina kome bhulAya tema nathI. zeTha cunIlAlanAM vidhavA bAi jaDAvabAI hAla hayAla che, jemane be putrIo thai hatI, jemAMnA eka putrI nAme kIkI ( parasana ) 26 varSanI umaranA hAla hayAta che. jaDAvabAI saraLa svabhAvI ane dharma upara sArI AsthAvALAM che. eo vakhatovakhata aneka yAtrAo kare che tathA dharmakAryamAM nANAMno sAro upayoga kare che. hAlamAMja emaNe ru. 2500 ) kharacI suratanA zrI zAMtinAthajInA daherAsaramAM cAMdInI vedI karAvI che ane mAMgI muMgI, pAvAgaDha vagere tIrthomAM ArasanI lAdI jaDAvavAne sArI rakama ApI che. emanu dharmakArya tarapha vizeSa lakSa che. chevaTamAM A TuMka jIvanacaritra pUrNa karatAM naNAvIzu ke, te parama
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ kRpAlu paramAtmA zeTha cunIlAla jhaveracaMdanA AtmAne zAMti ane emanA - vidhavA jaDAvabAIne tathA emanAM putrIne dhairya arpaNa karo ane jaDAvabAInI hayAtImAM aneka dhArmika kAryo emane hAthe thavA pAmo. tathAstu. jaina jAti sevaka, vIra saMvata 2436 / zA. mulacaMda kasanadAsa kApaDIA vaizAkha vada 3 ) saMpAdaka " digaMbara jaina " surata. prakaTakartA.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddhipatraka. pRSTa. 3 5 7 lITI. 16 21 12 azuddha. chADato sAmana saMdhI zuddha.. choDato . samAna . saMbaMdhI h sUryya h puruSonA moTo pahero vagere vinazvara h puruSAnA 13 18 moTA 16 13 paharo 18 . 18 . vagare / vinasvara 212 pramANe 30 2 namrAbhUta hAmadevajI 31 2 manovage 34 21 choDIna mAnovega 36. 12 yAgya m pramANe namrIbhUta mahAdevajI manovege choDIne manovega yogya jhara sa 37 12 zaTha
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddha. ___ lITI. 38 10 azuddha. zukA sukA Sta saMsAra VRA brAhmaNo apyu 2 sAtheja 9. sasAra vyudgAhI vyudAhI brAhmaNo emeja emaja Apyu nadhI nathI sAyeja cupacupa gupacupa bAne bIje dharIne berIrUpI vairIrUpI ____796 duHsA duHsAdhya 801 ghobI dhobI 107 16 . svavarNa 111 18 ke che kAmane belAsamAna kAmanI vela samAna 112 16 dharmakAya dharmakArya 2 gharIne 4 suvarNa 112
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddha. pRSTa. 119 120 - lITI. 2 gayo' 128 caturmukhI jhADanI bhogavatA dRSTvA 136 155 155 155 158 1 . 2 kArya azuddha. gayA cartumugvI peDanI bhAgavatA daSTvA kArya tAmrabhojanaM AzraryakAraka devadharmanuM LamIne dahasahIta ame mathI paraloa tAmrabhAjanaM AzcaryakAraka 15 devadharmana 171 19 184 188 1994 199 18 maLIne dehasahIta ane . * nathI paraloka
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ // zrI vItarAgAya namaH // dharma parikSA. prakaraNa 1 luM. - - maGgalAcaraNa. zrImAnnabhasvatrayatuGgazAlaM jagadgRhaM bodhamayaH pradIpaH / samantato dyotayate yadIyo bhavantu te tIrthakarAH zriye naH // 1 // karmakSayAnantaramarcanIyaM viviktamAtmAnamavApya pUtaM / trailokyacUDAmaNayo bhavanti bhavantu muktA mama muktaye te // 2 // bacoM'zubhirbhavyamanaHsarojaM nidrAM na vai baudhitameti bhUyaH / / kurvantudoSodayanodinaste caryAmagA mama sUrisUryAH // 3 // zarIrajAnAmiva bhAktikAnAmanugrahArtha pitarau dhanAni / yacchantizAstrANyapaseduSAM ye te'dhyApakA me vidhunantu duHkham // 4 // kadarthitA zeSa jagatrayaM ye vidArayante samazIlazastraiH /
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaSAyazatru zamasAdhuyodhAH kurvantu te sidbhivadhUvaratvaM // 5 // yasyAH prasAdana vinItacetA durladhyazAstrArNavapArameti / sarasvati me vidadhAtu siddhi sA cintitA kAmadudheva dhenuH // 6 // stavaira mIbhirmamadhUyamAnAH nazyantu vighnAH kSaNataH samastAH / udvejayanto janatAM pravRddhaH sadyaH samaririva reNupuJjAH // 7 // doharo. paMcaparamapada baMda kari, dharma parikSA grantha / likhU vacanikAmaya sarala, jo zivapurako pantha // jeno jJAnarupI dIvo traNaM vAtavalayarupI uMcA manohara koTavAlA A jagatarupI gharane cAre tarapha ajavAlaM kare che, te tIrthaGkara bhagavAn ApaNI kalyANarupI lakSmIne mATe kAraNarupa thAo // 1 // jeo saghaLAM karmonA nAza thavAthI pUjya, ati pavitra ane pArakI pIDAthI rahita potAnA svarupane prApta thaine traNa lokamAM ziromaNibhUta thAya che, te siddha bhagavAna mArI muktine mATe kAraNabhUta thAo, // 2 // jenA vacanarupI kiraNothI bhavya puruSonA manarupI kamala praphullita thaine pharIthI saMkocapaNAne prApta thatAM nathI ane doSarupI rAtrInA udayane dUra karavAvAlA che, evA AcAryomAM sUrya samAna AcArya parameSTI mArI vartaNukane nirdoSa karo // 3 // je pramANe bhaktimAna putrane tenA mAtA pitA dhana vagere sampatti Apeche te pramANe potAnA ziSyavargone dhArmika zikSArupI dhana ApavAvAlA upAdhyAyajI mArA saghaLAM dukha haro // 4 // jeo traNa jagatane pIDA karavAvAlA kaSAyarupI zatrune samatA zIla vagere
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstrothI jIte che, evA samabhAvanA dhAraka sAdhurupa yoyA mane mokSarupI lakSmAnodhaNI kro||5|| jenI kRpAthI vinayavAna puruSa atyaMta kaThIna zAstrarUpI samudrane oLaMgI jAya che evI sarasvati (jinavANI) kAmadhenunI mAphaka mArI manakAmanA pUrNa karo // 6 // je pramANe jorAvara pavanathI retInoDhagalo jaladI uDI jAya che, te pramANe A stavano vaDe jagatne upadrava karavAvAlA kampAyamAna thatAM mArA saghalAM vighno thoDIvAramAM nAzane prApta thAo // 7 // jepramANe potAnA kiraNothI rAtrine zobhAyamAna karavAvAlA caMdramAne joine rAhu kopa kare che, te pramANe potAnA guNothI traNe lokane AnaMda ApavAvAlA sArA mANasaupara duSTa mANasa kopa kare che. // 8 // kemake satpurUSane joine durjana, tyAgI brahmacArIne joine kAmI, rAtamAM jAgavAvAlAne joine cora, dharmAtmAne joine pApI, zUravIrane joine kAyara, ane kavine joine mUrkha kopane prApta thAya che // 9 // mane zaMkA che ke vidhAtAe sarpa, khala ane kAla (yamarAja) pArakAnA apakArane mATeja banAvyA che, kadAca e pramANe na hota to eo A saghaLI sukharUpa rahetI prajAne joi zAmATe udvegarUpa karate ? // 10 // kaviovaDe satkArane pAmelo khala puruSa paNa potAnI duSTatAne chADato nathI. je pramANe pArakAne tapAvavAmA pravINa Agni, pUjA karelI chatAM paNa saLagAvI muke che, ane potAnA svabhAvane choDatI nathI // 11 // AcArya zaMkA kare che ke vidhAtAe megha, candana, candramA ane sattapuruSa e 4 padArtha ekaja jAtinA banAvyA che. jo e pramANe na hota to e saghaLA vinA kAraNa mANasono niraMtara moTo upakAra kema karate ? // 12 // zuM rAhuthI pIDita thayalo candramA paNa potAnA amRta mayI kiraNAthI tRpta nathI karato ? avazya karache. eja pramANe durjanovaDe
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ tiraskArarupa thayalA paNa sajjana puruSa potAnA guNothI hamezAM upakAra kare che // 13 // je pramANe svabhAvathI candramAne zItala ane sUryane uSNa joi koi paNa rAgadveSa karatA nathI, te pramANe sajjanamAM guNa ane durjana mAM doSa joIne satpuruSa kAMi paNa harSa viSAda karatA nathI // 14 // je dharmanI gaNadharovaDe parIkSA thayalI che te dharmanI parIkSA mArAthI kevI te thaI zake ? kemake je vRkSane hAthI toDI nAMkhe che tene zazaka [ khara goza] kadApi toDI zakato nathI // 15 // paraMtu pravINa AcAryoe je dharmamAM praveza karIne tene sarala karI dIdho, temAM mArA sarakhA mUrkhano paNa praveza thaI zake che, kemake hIrAnI soyathI vAMdhelA motImAM narama sUtara paNa praveza karatuM joIe chIe // 16 // laukika jambUvRkSavaDe viMTalAyalaM aneka ratnanI racanA vaDe yukta tathA aneka rAjAothI sevAkarAyalA cakravarti rAjAnI mAphaka cAre taraphathI aneka dvIpa samudrothI viMTAyalo lAkha yojana che vyAsa jeno evo golAkAra A jambUdvipa che // 17 // emAM himAcala parvatanI dakSiNa tarapha traNa samudrovaDe viMTalAyalaM dhanuSAkAra ati manohara A bharatakSatra che, je evaM zobhe che ke je potAnI dhanuSAkArarupa zobhAthI kAmadevanA dhanuSane paNa tiraskAra kare che // 18 // ane SaT Avazyako vaDe munionA nirdoSa cAritranI mAphaka potAno ati manohara cha khaMDAthI manuSyone yAcanA karavAlAyaka cakravartinA jevI lakSmine [zobhAne] prakaTa kare che // 19 // kemake A kSetranA himAcalamAMthI nikalelI gaMgA sindhu be moTI nadiothI tathA vijayAI parvatavaDe vibhAga karalA 6 khaMDa thaI gayA che. ke je pramANe zubha azubharupa karmonA samUhanA aneka vizeSatA
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ mATe mana vacana kAyAnA traNe yogothI 6 vibhAga thaI jAya che. // 20 // A bharatakSetranI vacamAM aneka ramaNIya sthAnothI saMyukta pUrvanA samudra kinArAthI pazcima samudranA kinArA paryaMta lAMbo yathArtha nAmano dhAraka vijayA nAmano parvata che, te evo zobhe che ke jANe potAnuM zarIra pAtharIne zeSanAgaja paDelo che // 21 // e vijayAI potAnA kira NonA samUhathI nAza karyoM che moTo andhakAra jeNe evo prakAzamAna thato pRthvine phADIne nikaLelo bIjA sUryanI mAphaka zobhI rahyo che // 22 // A vijayA parvatanI uttara ane dakSiNa tarapha vidyAdharothI sevanIya be zreNI che, te kevI che ke sAMbhaLavAlAyaka manohara cha gIta jenA evA bhamarAo sahita hAthInA banne gaMDasthalo upara jANe madarekhAja che // 23 // temAMthI dAkSiNa zreNIpara 50 ane uttara zreNIpara 6 0 e pramANe 110 nirdoSa kAMtivAlA vidyAdharonA nagara dvAdazAMganA jJAtA gaNadhara bhagavAne kahyA che // 24 // e UMco vijayAI parvata vicitra prakAranA pAtra [ pujya puruSa ] kaTaka [ senA ] ane ratnonA khajAnAthI prakAzamAna deva vidyAdharothI sevanIya che caraNa jenA evA cakravarti rAjAnI samAna zobhe che // 25 // enA upara sidhdhavarakUTanA alaukika caityAlayomA virAjamAnaH : jinendra bhagavAnanA alaukika pratibimba sevana karelA bhavya puruSonA duHkhone jema agnijvAlAthI zItano nAza thAya tema naSTa kare che // 26 // jyAM Agala karmarupI rajane naSTa karavAmAM tatpara evA cAraNaRdhdhinA dhAraka mumukSu [ mokSanI icchA karavAvAlA ] munIgaNa potAnA vacanothI ahaMkAsne dUra karavAmAM tatpara evA gaMbhIra zabdavAlA vAdalonI varSA sAmana janasamUha ne AzIrvAda ApatA upadeza kare che // 27 ||e vijayA parvatanI
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ dakSiNa zreNI upara vaijayaMtI nAmanI prasidhdha nagarI che, te evI che ke jANe aneka prakAranA prakAzamAna potAnA vimAnovaDe zobhita devonI nagarIne paNa te jIte che // 28 // e nagarImAM saghaLA loko bhogabhUmi onI mAphaka nirAkulatApUrvaka manovAMchita bhogone bhogavatA paraspara atyaMta prema sahita sukhathI kAla nirgamana kare che // 29 // AcArya zaMkA kare che ke mAno ke prajAne saghaLI sundaratA ekaja jagAe batAvavAne mATe vidhAtAe e nagarImA saghaLAM gharo uttamottama manohara joI joIne banAvyA che // 30 // AcArya kahe cha ke, je nagarImAM potAnI prabhAvaDe karIne strIyoe to svarganI devAMganAone, vidyAdharoe devone, vidyAdharonA rAjAoe indrone, makAnoe vimAnone jItI lIdhA che evI vaijayantI nagarI nuM varNana hamArAdhI kevI rIte thai zake ? kadApi thai zake nahi // 31 // ___e nagarImA svarganA indranI samAna potAnA pratApavaDe tiraskAra karyu che zatru- teja jeNe evA, tathA vajrathI [ vajrazastra athavA hIrAmaNithI ] zobhAyamAna che hAtha jenA evA jitazatru nAmanA vidyAdharonA maMDalIka rAjA rAjya karatA hatA // 32 // jo ke e rAjA pArakAnA doSa prakaTa karavAmAM to mauna hato, paraMtu nyAya zAstrano vicAra karavAmAM mauna nahoto e rAjA pArakuM dhana harakhAmAM to hasta rahita hato, paraMtu ahakArI zatruo no garva dUra karavAne mATe hAtha rahita nahoto // 33 // tathA parastrI jovAne mATe joke te AMdhaLo hato, paraMtu jinendra bhagavAnanI manohara pratimAonA darzana karavAne mATe AMdhaLo nahoto. joke pApa kArya karavAne mATe zaktirahita nirbaLa hato, paraMtu zivasukhakArI dharma kAryAne grahaNa karavAne mATe zaktihIna nahoto // 34 // candramAto kalaMkI che, sUrya
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtApavAlo che, samudra jaDarupache, sumeru parvata kaThora che ane indra gotra bhedI che e kAraNathI candra, sUrya, samudra, sumeru ane indra e rAjAnI samAna thai zakatA nathI, kemake e rAjAmAM upalA avaguNAmAMthI eka paNa avaguNa nahoto // 35 // joke e rAjA pArthiva hato paraMtu pArthiva eTale pRthvino vikAra pASANAdi jaDarUpa ajJAnI nahoto, paNa uttama jJAnano dhAraka hato. tathA e rAjA pAvana [pavitra ] hato, parantu pAvana eTale pavanano vikAra asthira nahoto, eTale sthira cittavAlo hato. tathA e rAjA kalAnidhAna [ kalAono bhaMDAra caturAino sAgara ] hato, parantu kalAnidhAna eTale candramAnI mAphaka kalaMkI nahoto, eTale sarva doSarahita hato. e sivAya e rAjA vRSavardhana [ dharmane vadhAravAvAlo ] hato, chatAM vRSavardhana kahiye mahAdevanI mAphaka strIno anurAgI nahoto, paraMtu sAcAupara prItivAlo hatoM // 36 // e rAjAne jinadharma saMbaMdhI pAramArthika tathA saMsArika vidyAonI jANakAra ane vRdhdhirupa che kAmarupI pavanano vega jene evI vAyuvegA nAmanI vidyAdharI atizaya pyArI rANI hatI // / 37 || koi koi strImAM AMkhane haraNa karavAvALaM rUpa hoya che, ane koi koi strImAM vidvAnothI prazaMsaniya zIla paNa hoya che, paraMtu vAyuvegA rANImAM ananyalabhya kahiye bIjI koi strImAM na hoya evaM mahAkAnti sahita rUpa ane zIla banne hatAM // 38 // mahAdevane pArvatInI mAphaka, viSNune lakSminI mAphaka dIvAne dIveTanI mAphaka, sAdhune dayA samAna, candramAne cAMdanI samAna, sUryyane prabhA samAna, jitazatru rAjAne e rANI mRgAkSI abhinnarUpa [ be deha - hovA chatAM paNa eka rupa ] priyA hatI // 39 // AcArya kahe che ke vidhAtAe e mahA kAntivAlI vAyuvegAne banAvIne enI rakSA karavAne mATe kAma jANe rakSa
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja banAvyo che. jo e pramANe na hoya to ene jAvAvAlA saghaLA mANasone kAmadeva potAnA bANothI zAmATe vIMdhate ? eTale e rANI ghaNI rupavatI hatI. ene je koi jotuM te kAmabANane lIdhe pAgala jevU thai jatuM hatuM // 40 // e vAyuvegA hAthovaDe patravAlI, netrAvaDe puSpavAlI, stanovaDe phaLavAlI ane taruNa puruSAnA netrarupI mRgothI avagAhita taruNatArupI manohara velInI samAna zAmatI hatI // 41 // citavana karatAnI sAthe prApta thAya che manohara bhAga jene evo parama suMdara jitazatru rAjA e vAyu vegAnI sAtha ramatA sacInI sAthe indra tathA rAtanI sAthe kAmanI mAphaka samaya gALato hato // 42 // have e vidyAdharonA rAjAthI sevana karAyalI vAyuvegAne vakhANavA jevo che vega jeno, mahA udayarupa zokane dUra karavAvAlo nItinI mAphaka prArthanA karavAlAyaka manovega nAmano putra utpanna thayo // 43 // jeNe potAnI kalAnA samUhathI candramAnI mAphaka naSTa karyo che andhakAra jeNe evo nirmaLa cAritravALo e kumAra divase divase potAnA nirmaLa guNa samUhanI sAthe moTo thavA lAgyo / 44 // je pramANe lakSmI nuM [ ratnonuM ] ghara, sthira gaMbhIra samudra potAnI laherothI nAdaone grahaNa kare che, te pramANe e kumAra paNa potAnI nirmaLa budhdhithI rAjAonI cAra prakAranI vidyAo grahaNa karavA lAgyo // 45 // tathA e moTo anubhavI bAlyAvasthAnAMna munIMdra mahArAjonA caraNakamaLonA bha~varA, jinendra bhagavAna nA vAkyAmRtanA pAnathI puSTa samIcIna jaina dharmano anurAgI pUjanIya buddhino dhAraka thayo // 46 // anaMta che sukha jemAM evI paramapUjya sidhdha vadhune jaladI vaza karavAmAM samartha, bhavarupI Agnine jalasamAna e pramANe, kSAyika samyaktarupI ratnane te kumAra dhAraNa karavA lAgyo / 47 //
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ e sucatura manovegano manavAMchita kAryanI siddhi karavAtrAlo priyApurI nagarInA vidyAdhara rAjAno vegazAlI pavanavega nAmano putra priya mitra thayo. je pramANe agnine vegarupa karavAne mATe pavana hoya che, te pramANe A pavanavega paNa manoveganA manane. vegarupa (caMcala) karavAtrALo mitra hato / / 48 // e banne mitra paraspara eka bIjA binA eka kSaNa paNa rahevAmAM asamartha, moTA pratApazAlI, sUrya ane divasanI mAphaka eka jagyA mA rahevAvAlA, sajjana puruSone sanmArga prakAza karavAmAM pravINa thavA lAgyA // 49 // A bemAMthI priyApurInA rAjAno putra pavanavega mahA mithyAtvarupI viSayI mUrchita, jinendra bhagavAnanA kahelAM tattvothI ulaTo, kutarka ane khoTA dRSTAMta kahevA vageremAM moTo vivAda karavAvAlo hato / // 50 // paraMtu jinendranA dharmarupI amRtamA magna che cittanI vRtti jenI evo bhavya manovega, pavanavegane jinadharmathI ulaTo mithyAtI joine manamAne manamA zokano mAryo saMtApita thato hato // 51 // moTA kaSTathI che aMta jeno evA duHkhamAM paDatA mithyAtvathI mUrchita A mArA mitrane nivAraNa karIza, kemake sArA loko teneja kharo mitra kahe che ke ne kumArgamAMthI choDAvIne sAcA pavitra dharmamAM dakhala kare che // 52 // potAnA mitrane mithyAtvamAthI choDAvIne kevIrIte jinadharmamAM lagADavo joIe vagere viSayornu rAta dIvasa citavana karatA karatAM manovega nidrA rahita thai gayo, eTale A ciMtAnA kAraNathI manovegane rAtamA nidrA paNa AvatI nahotI // 53 // e manovega dararoja aDhAIDipanA kRtrima akRtrima caityAlayonAM ( maMdIronA) darzana karavA pharato hato, kemake satpuruSo dharma kAryomAM kadApI Alasya karatA nathI // 14 //
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ have eka divasa manovega kRtrima akRtrima be bhedarUpa saghaLA caityAlayonAM darzana karIne potAne ghera pAcho Avato hato, evAmAM mArgamAM eka jagAe enuM vimAna aTakI gayuM // 55 // potAnuM vimAna aTakI javAthI ghabharAI gayuM che citta jenuM evo manovega vicAra karavA lAgyo ke A vimAna koI zatrue aTakAnyuM, athavA koI RddhidhArI muninA prabhAvathI aTakyuM che ? // 56 // vimAna aTakavAnuM kAraNa jANavAne mATe manovege nIce pRthvI tarapha joyuM, to teNe aneka zahera ane gAmothI atyaMta ramaNIya mAlava dezane joyo // 57 // te mAlava dezanA madhya bhAgamAM jagat prasiddha moTA vistAravAlI pRthvInI uttama Rddha ane zobhAne jovAne mATe jANe svargapurIja AvI hoya, evI ujjayinI nAmanI nagarI joI // 58 // e nagarIno koTa caMdramAnA kiraNa jevo ujjvala ane bahu uMco zobhAyamAna che, te jANe ujjavala ratnathI vibhUSita mastakathI pRthvIne bhedIne svargane jovAne mATe zeSanAgaja pravartelo che // 59 // e nagarInI cAre tarapha vezyAnI manovRttinI mAphaka uptanna thayAM che moTA moTA jalajaMtu jemAM tenAthI va ane kaSTarUpa che praveza jeno tathA atala sparza che madhyabhAga jeno evI zobhAyamAna khAI che. bhAvArtha:- te khAI vezyAnA manobhAvane dura karavAvAlI che // 60 // e nagarImAM evA makAno che ke jenI Toca AkAzanI sAthai sparza kare che, ane jyAM mRdaMgAdI aneka prakAranA vAjAMnA zabda thaI rahyA che. jANe e rAjabhavana potAnA para phevatA dhvajArUpI hAtha vaDe kalinA pravezane nivAraNaja karI rahyA che // 61 // e nagarImAM strIo ghaNI catura, ramaNIya rupavatI zobhAyamAna bhamarArupI dhanuSavaDe netronA kaTAkSarupI bANo calAvIne taruNa mANasAnA samuhane pIDA karatI
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ svarganI devAMganAone paNa jIte tevI hatI // 62 // granthakartA kahe che ke se nagarIne joIne mahAnidhAnanA adhipatipaNAno garva rAkhavAvAlA kubera paNa potAnA hRdayamAM durnivAra lajjAne prApta thAya che, evI nagarInuM varNana kevI rIte thaI zake ? // 63 // ___e nagarInI uttara dizAmAM paraspara virodha rAkhavAvAlA jIvothI bharelu saghaLI dizAone udyota karavAvAluM eka manohara vana satpuruSonI mAphaka tarata phala ApavAvALu tathA tRpta karyA che saghaLA prANIonA samUha neNe evaM, ane saghaLI Rtu saMbaMdhI dekhAya che vicitra zobhA jene evaM samasta indriyone AnaMda ApavAvAlA ane manane atizaya priya evA jIvonI mAphaka aneka mahAphalothI zobhAyamAna che // 64-65 // e vanamA manuSya devo ane vidyAdharo vaDe upAsita, kevala jJAnI, naSTa kayoM che ghAtiyA karma neNe, saMsAra samune taravAne naukA samAna, bahu UMcA sphaTikamayI siMhAsana upara birAjamAna, praphullita kiraNonA samUha vaDe candramAnI mAphaka muniovaDe sevita, potAnA yazarupI puMjane prakAza karatA eka moTA munirAja joyA // 66-67 // traNa bhuvananA IndrothI vaMdanIya evA munizvarane joIne je pramANe dhULane haraNa karavAvALA meghane joI athavA ghaNA vakhatathI vikhUTA thayalA priya mitrane joIne AnaMda thAya che, te pramANe manovegane vaNo AnaMda thayo // 68 // e pachI manovege munimahArAjanAM caraNonAM darzana mATe ghaNA utsuka thaIne AkAzathI utarIne indranI mAphaka vanamA praveza karyo, e manovega kRtI kahiye paMDita che, ane phelAyalI che ratnonI jvAlA jemAMthI evA mugaTavaDe atyaMta zobhAyamAna che // 69 // pramANa rAhata che zruta avadhi kore jJAnanA bheda jene,
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ mastakapara sthApyo che hAtha jeNe evo, manuSya vidyAdhara devanA samUhayI vaMdanIka, yati munio sahita jinendra kevAla bhagavAnane vAraMvAra namaskAra karIne manovega santuSTacitta thaIne munionI sabhAmAM beTho // 70 // . ___A pramANe zrI amitagati AcAryakRta 'dharma parikSA' nAmanA saMskRta graMthanI gujarAtI bhASA TikAmAM prathama prakaraNa pUrNa thayuM // .1 // - M ORE
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 2 juM. e pachI te sabhAmAM koI eka bhavya puruSe avadhijJAnI munimahArAjane namaskAra karIne vinaya sahita pUchayuM ke // 1 // he bhagavAn ! A saMsAramA pharatA jIvone sukha keTaluM che ane duHkha keTaluM che te kRpA karIne mane kaho // 2 // A prazna sAMbhaLI munirAje kAM ke he bhAI ! saMsAranA sukha duHkhanA vibhAga karIne kahe, ghaNuM kaThaNa che, topaNa eka dRSTAntathI kiMcitmAtra kahuM chu, kemake dRSTAnta vagara alpajJa jIvonI samamamAM AvatuM nathI, te tuM dhyAna daIne sAMbhaLa // 3-4 // ... aneka jIvothI bharalI A saMsArarUpI aTavI samAna eka moTA vanamAM daivayogathI koI eka musAphara, praveza karato hato // 5 // teNe te vanamA yamarAjanI mAphaka sUMDhane UMcI karelI evA krodhAyamAna bahu moTA bhayaMkara hAthIne potAnI sAme Avato joyo // 6 // te hAthIe te bhayabhIta musApharane bhIlonA mArgathI potAnI. AgaLa karI lIdho, te musAphara bhayathI hAthInI AgaLa doDato doDato eka aMdhArA kuvAmAM paDayo // 7 // je pramANe durgama narakamAM nArakI dharmanu avalaMbana karIne rahe che, te pramANe A bhayabhIta musAphara kuvAmAM paDato paDato vaDanI mULIone pakaDIne laTakato rahyo // 8 // have e musAphara hAthInA bhayathI bhayabhIta thaIne nIce jue che to te kuvAmAM yamarAjanA daNDanI mAphaka paDelo bahu moToM eka ajagara joyo // 9 // pharI UMce joyuM to te vaDanI mULIone eka sapheda ane eka
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ kALo evA be uMdara hamezAM kApI rahyA che, ke je pramANe zuklapakSa ane kRSNapakSa manuSyanA AyuSane kApe che // 10 // e sivAya te kuvAmAM cAra kaSAyonI mAphaka bahu lAMbA ghaNA bhayAnaka cAlatA pharatA cAra dizA omAM cAra sarpa joyA // 11 te vakhatamAM te hAthIe krodhita thaIne saMyamane asaMyamanI mAphaka kUvAnI pAsenA eka jhADane pakaDIne jorathI halAvyuM // 12 // tenA halAvavAthI te jhADaupara je madhamAkhIono madhapUDo hato temAthI saghaLI mAkhIo nIkaLIne pelA musApharanA zarIrapara vaLagIne bahu duHkha devA lAgI // 13 // tyAre te musAphara cAro taraphathI marmabhedI pIDA ApavAvALI madhamAkhIothI ghabharAine atizaya duHkhIta thaIne upara jovA lAgyo // 14 // vRkSanI tarapha moDhuM UMcuM karIne jotAMnI sAthe tenA hoTha upara eka nAnuM madhanuM TIpuM AvIne paDayuM // 15 // tyAre te mUrkha narkanA duHkhathI paNa adhika duHkhane kaMipaNa duHkha na samajIne te madhanA TIpAMnA svAdane laIne pAtAne bahu sukhI mAnavA lAgyo // 16 // e kAraNathI te adhama musAphara A saghaLAM duHkhone bhulIne A madhanA TIpAMmAMja Azakta thaIne pArcha bIjuM TIpuM paDavAnI abhilASA karato sthira moDhuM rAkhIne laTakato rahyo // 17 // mATe he bhAIo ! te vakhate musApharane jeTaluM sukha duHkha che teTaluMja sukha duHkha moTA kaSTonI khANa rupa A saMsArarupI gharamAM A jIvane cha / // 18 // jinendra bhagavAne kahyu che keH-A vana to pApa che ane musAphara che te jIva che. hAthI che te mRtyu (yamarAja) nI samAna che. te vaDanI DALIo che te jIvana AyuSya (umara) che ane kuvo che te saMsAra che // 19 // ajagara che te narka che. sapheda athavA kALo UMdara che te zukla [ suda ] ane
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ kRSNa (vada) be pakSa che, te AyuSya ghaTADI. rayA che ane cAra sarpa che te krodha, mAna, mAyA lobha e cAra kaSAya che. tathA madhamAkhIo che te zarIrano roga che // 20 // madhanA TIpAMno svAda che te indrayajanita mukhano AbhAza mAtra che. e pramANe saMsAramA sukha duHkhano vibhAga che // 21 // hAlamAM A saMsAramA bhramaNa karatA jIvonA sukha duHkhano vibhAga karIe to meru parvatanI barAbara to duHkha che ane eka tala mAtra mukha che. e kAraNathI saMsArano tyAga karavAne niraMtara udyama karavo joie // 22-23 // je mUDha mANaso raMja mAtra sukhane mATe viSayabhoga sevana kare che, teo jANe ziyALAnI TADha dUra karavAne mATe vijalInI agninI sAthe tApavAnI icchA kare che // 24 // jo zodhIe to koi jagyAe agnimAMthI paNa barapha maLI zake paraMtu saMsAramA sukhanI prApti koI kALamAM paNa koi jagyAe nathI // 25 // mUrkha loko viSayabhogasaMbaMdhI duHkhone sukhanA nAmathI kahe che, paraMtu kharaM jotAM te sukha nathI. je pramANe holavAI gaelA dIvAne vadhI gayo kahe che te pramANe A paNa che // 26 // je pramANe dhaMtUrAnA pIvAthI manuSyane nIzA thayethI saghaLu pAluMja pILu dekhAya che, te pramANe viSayonI AkulatA thI saMsArI jIva dukhadAyaka bhogone paNa sukhadAyaka mAne che // 27 // mukha dharmanA prabhAvathIja thAya che mATe dharmanI rakSApUrvaka viSayasukha bhogava, moie. ne pramANe vRkSa- phaLa maLe che, paraMtu vRkSanI rakSA karIne phaLane bhogava, joIe. nahi ke vRkSane bagADIne ||28||sjjn puruSa che te pApathI utpanna thatAM duHkhane joIne pApane choDe che kemake evo koNa mUrkha cha ke je agnithI AtApa thAya che ema jANavA chatAM paNa AgnimAM praveza kare? // 29 //
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jIva dharmanA prabhAvani suMdara, saumya, uccakula, zIlavAna, paMDita caMdramAnI mAphaka ujjavala sthira kIrtino dhAraka thAya che // 30 // ane pApanA prabhAvathI kurupa, daridrI, saghaLAne naThAro lAgavAvAlo nIcakula kuzIla, mUrkha badanAmI ane duSTa thAya che // 31 // dharmanA prabhAvathI to A jIva hAthIupara besIne saghaLAno AdarasatkAra pAmIne cAle che ane pApanA prabhAvathI nindita thaIne tenI Agala doDe che // 32 // dharmanA prabhAvathI to muMdaratAne utpanna karavAvAlI pRthvi samAna priya strio maLe che ane pApanA prabhAvathI bicArA gariba thaIne teja strione pAlakhImAM besADIne bhoI [ kahAra ] banIne ucakIne phare che // 33 // dharmanA prabhAvathI koI to kalpavRkSanI samAna dAna kare che, ane koI pApanA prabhAvathI roja hAtha pahoLA karIne bhIkha mAMge che // 34 // dharmAtmA puruSo che te to manohara strione AliMgana karatA ratnamayI mahelamAM sue che, ane pApIo che teo hAthamAM zastra dhAraNa karIne teonI rakSA kare che eTale paharo bhare che // 35 // dharmAtmA puruSo to sonAnAM vAsaNamA miSTa bhojana kare che, ane pApI che teo kUtarAnI mAphaka tenuM eMThaM khAya che // 36 // dharmAtmA puruSa to moghAM komala sArAM vastro dhAraNa kare che, ane pApIone seMkaDo kANAMvAlI eka laMgoTI paNa maLatI nathI // 37 // puNyanA pratApathI to moTA puruSonA lokamAM prasiddha, yazogAna thAya che, ane pApI che teo teja lokanI AgaLa ghaNI khusAmada kare che // 38 // daze dizAo mAM phelAyalI che kIrti jenI evA tIrthakara cakravati nArAyaNa pratinArAyaNa vagere mahApuruSa paNa dharmanA prabhAvathIja thAya che // 39 // ane pApanA prabhAvathI lokamAM niMdanIka baherA pAMgalA, laMgaDA, adhika romavAlA, pArakAnA dAsa, duSTa
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane nIca thAya che // 40 // dharma manovAMchita bhoga dhana ane mokSa ne ApavAvAlo che, ane pApa e saghaLAno nAza karavAvALu saghaLA anarthonI khANa che // 4 1 // jJAnI ajJAnI saghaLA mANasa kahe che ke A saMsAramA je kaI bhaluM che te to dharmathI thAya che ane bUlaM (aniSTa)che te pApathI thAya che.A niyama jagatamA prakhyAta cha / // 42 // A pramANe pratyakSa dharbha adharmanuM phaLa jANIne buddhimAna puruSo adharmano hamezA tyAga karIne sadaiva dharmAcaraNaja karatA raheche // 43 // ane nIca che teo A janmane mATe evaM kaMi akarma kare che ke jenAthI teo lAkho bhavamAM aneka prakAranoM duHkha bhogave che // 4 4 // . asahya duHkhone vadhAravAvAlA viSayarupI madirAthI mohita thayelA kuTila mANaso AjakAlanA [ mAtra be divasanA ] jIvanamAM paNa pApa kAryo kare che // 45 // A kSaNabhaMgura saMsAramAM evI koi paNa vastu nathI ke je sukhadAyaka, sAtheAvavAvALI, pavitra, svAdhina ane Avinazvara hoya // 46 // kemake taruNa avasthA to ghaDapaNathI bhakSita che, Ayu mRtyuvaDe ane saMpatti vipattivaDe bhakSita che. nirupadrava eka mAtra puruSonI tRSNAja che ||47||aa prANI cAhe parvatapara caDhe, cAhe pAtALamAM pesI jAya, cAhe pRthvi mAtramA bhramaNa karato rahe, paraMtu kALa (mRtyu) to koI jagyAe paNa choDato nathI // 48 // kALarupI madAnmata hAthIne Avato rokavAne mATe, sajjana, mAtA, pitA, strI, bahana, bhAI, putra vagere koI paNa samartha nathI // 49 // kALarupI rAkSasavaDe bhakSaNa thatA jIvanI rakSA karavAne hAthI, ghoDA,stha, pAyadaLa,enAthI AtipuSTa cAra prakAranI senaapnnsmrthnthii|| 50 // krodhIta thaelo yamarupI sarpa dAna, pujA, mitAhAra [ Unodaratapa] maMtra taMtra ane
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ phUla rasAyaNI vaDe paNa nivAraNa karavo azavaya che // 11 // baLatI evI mRtyurupI agni, bAlaka, yuvAna, vRdva, daridrI, dhanADhya, nirdhana, mUrkha, paMDita, zUra, kAyara, samartha, asamartha, dAnI, kRpaNa, pApI, dharmAtmA, sajjana, durjana, vagere koi jIvane paNa choDatI nathI, eTale kALa koine paNa choDato nathI // 52-53 // je mRtyu balavAna indro sahita devone paNa haNeche, te mRtyune manuSyane mAravAne to kaMi paNa khera nathI. // 54 // kemake je agni draDha pASANothI bAMdhelA parvatone bALI mUke che to te tRNa samUhane kema choDaze ! // 55 // jIvane bhakSaNa karavAne taiyAra tharalo kALa nivAraNa karAya evo koI paNa UpAya thato nathI, thayo paNa nathI ane thaI zakavAno paNa nathI // 56 // athavA ratnatrayarUpa che lakSaNa jenuM evA sarvajJa bhASita dharmanA siMvAya ghaDapaNa ane maraNane maMdana karavAmAM bIju koI paNa samartha nathI // 57 // jIvana, maraNa, sukha duHkha, sampatti, vipattimAM A jIva sadAkALa ekaloja rahe che, enuM koI paNa sahAyaka nathI // 58 // A jIvanA bAndhavAdi kuTuMbI mANasa che te A janmamAMja judA judA svabhAvanA dhAraka judA judA che, to te potAnA karmone vazIbhUta rahevAvALA AgalA bhavamAM kevI rIte judA nahi thAya ? jarura thazema // 59 // e kAraNathI kharuM jotAM vicAra karie to A AtmAne potAnA vagara bIjuM koI paNa potAnuM nathI. ane A mAruM che, A tAruM che vagare je kalpanA che te mAtra mohakarmajanita kalpanAja che ||60|| je AtmAnI dehanI sAja ekatA nathI, to tenA pratyakSamAM bAhyabhUta mitra putra strI dhanAdika sAtha kevI rIte ekatA thai zake ? // 61 // jagatanA samasta mANaso potAno svArtha joineja manuSyanI sevA kare che. jyAre svArtha sadhAto nathI, tyAre potAnuM eka
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 vacana mAtra paNa pALatA nathI // 62 // eto nizcita che ke svArtha vagara koi paNa sneha karatuM nathI. bIjuM to zuM ? nAnuM bALaka paNa mAtAnA stanone dUdha rahita thavAthI jhaTa choDI de che // 63 // saMsArI mANasa duHkhadAtAne sukhadAtA, vinasvarane sthira ane anAtmIyane potAnuM svarUpa mAnIne pApano saMgraha kare che, je ghaNuM khedakAraka che // 64 // saMsArI mANasa kevA mUrkha che ke pApa to putra mitra ane zarirane mATe kare che, paraMtu narakAdikanuM ghora duHkha pote ekalAja sahana kare che // 65 // saMsArarUpI samudramAM DhUMDhIe to koi paNa jagyAe sukha dekhAtuM nathI. jemake keLanA thaDane cholIe to zuM temAMthI koie sAra (gara) nIkaLato joyo che ? kadApi nahi. teja pramANe A saMsAra sAra rahita che // 66 // kAI paNa potAnI sAthai jai zakatuM nathI, e pramANe jANavA chatAM paNa jeotene mATe pApano AraMbha kare che, to enAthI bojI vadhAre mUrkhatA kaI haze ? // 67 // indriyajanita viSayAne bhogavavAthI duHkhaja thAya che ane tapAdikamAM kleza karavAthI sukha thAya che. e kAraNathI te sukhanI rakSAne mATe vidvAna mANaso indriyajanita sukhane choDIne tapavaraNana kare che ||68|| je viSaya grahaNa karaloja niraMtara mahAduHkhadAyaka che, to te viSayo sivAya bIjo vairIM koNa che ke je viSaya duHkha dIdhA vagara choDato nathI. // 69 // jeo prArthanA karavAthI AMve nahi ane mokalyA vagara potAnI meMLe cAlyA jAya, evA dhana kuTumba ghara vagere ApaNAM kevI te thai zake ? // 70 // je saMsAramAM vizvAsa che, tyAMto bhaya che ane je mokSamAM vizvAsa nathI tyAM sadA zreSTha sukha che // 71 // je jIva potAnA AtmakalyANane choDIne potAthI bhinna A dehanA kAryamAM lAgelA che, teo pArakAnA dAsa che; tenAthI vadhAre nindya bIjo koi nathI // 72 // je aneka bhavana pavitra sukha harI le che, te putrAdika kuTuMbI mANasothI adhika kema
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ na hoya ! avazya hoya || 73 // vidvAnoe saMsArika saghaLAM sukhone anAtmIya jANIne sadA jinendra bhagavAne kahelA AtmIya dharmane dhAraNa karavo joie // 74 // jeo kSamAthI krodhane, mArdavathI mAnane, ArjavathI mAyAne ane saMtoSavaDe lobhane naSTa karI de che, teneja dharma thAya cheM // 75 // tathA zuddha brahmacarya dhAraNa karavAvALAne, bhagavAnanI pUjA karavAvALAne, uttama pAtrone dAna pAvalAne, parva (2-1-8-11-14 ) ne divase upavAsa dhAraNa karavAvALAne, jIvonI rakSA karavAvAlAne, satya vacana bolavAvAlAne, adatta grahaNa na karavAvAlAne, rAkSasInI mAphaka strIno tyAga karavAvAlAne, * santoSarUpI amRtanA pAnathI parIgraha tajavAvALA dhIra vIrone, vAtsalya [ dharmevara prIti ] karavAvALAne ane vinayI puruSoneja pavitra dharma thAya // 76-77-78 // je koI jineMdra bhagavAne kahelA dharmane cittathI dhAraNa kareche, teo A mahA duHkhadAyaka saMsArarUpI dAvAnalane jaladIthI tarI jAya che // 79 // je pramANe tapelI pRthvi meghanA jaLathI zItala thaI jAya che tema yogIrAjanAApramANe dharmopadezathI saghalI sabhA tRpta thaI gaI // 80 // atravijJAna che netra jemanAM, vAtsalya kAryamA kuzala, dharmopadeza ApavAmAM sadA taiyAra evA te yogirAje jitazatrunA putra manovegane jainamati jANIne nIce pramANe kuzala samAcAra pUchayA, kemake dharmAtmA puruSone paNa bhavya puruSone mATe pakSapAta hoya che // 81 // " he bhAI, dharma kAryoMmAM tatpara tamArA pitA svajana parivAra sahita kuzalarUpa to che kenI ? " A prazna sAMbhalIne vidyAdharanA putra manovage pasannacitta thaIne A pramANe kahyuM ke // 82 // he bhagavAna ! jenI rakSA hamezA ApanA caraNAviMda kare che, te vidyAdhara pati jitazatrune kevI rIte vighna thaI zake ? kemake jenI rakSA sAkSAta
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ garuDarAja kare che, tene koI kAlamAM paNa sarpanI pIDA thaI zakatI nathI // 83 // A pramANe kahIne mAthA upara hAtha rAkhI vinayapUrvaka ubhA thaIne kevalajJAnarUpI kiraNothI prakAzita karyA che saghaLA padArtha jeNe evA kevalarupI bhagavAnane vinaya sAthe namaskAra karIne manovege nIce pramANe prazna kayoM, kemake evA sUrya vagara samasta prakAranA saMzayarupI andhakArano nAzaka bIjo koI nathI // 84 // he deva ! prANa karatAM paNa vahAlo mAro mitra pavanavega vidyAdhara mithyAtvarUpI viSathI Akulita zraddhAna thaIne pravarte che, te koI vakhata paNa A pavitra jainadharmanAM pravartaze ke nahi te kRpA karIne mane sucita karo // 85 // he deva ! e pavanavegane kumArgamA pravartato joIne mArA hRdayamAM vajrAgninI zikhA samAna anivArya tApane upajAbavAvALI cintA utpanna thAyache, kemake samAnazIla guNavALAnI sAthe karelI mitratAja sukhadAyaka hoyache // 86 // je aneka prakAranA duHkhonI khANarupa mithyAtvamArgamAM lavalIna citta thaIne cAlatA potAnA mitrane nivAraNa karato nathI; te nizcaya karIne tene sarpothI bhayaMkara mahAgaMbhIra kUvAmAM nAMkhe che // 7 // jIvone mithyAtva samAna to bIjo mahA andhakAra nathI ane samyaktvanI samAna bIjaM koI vivekakArI nathI.je pramANe saMsAranIbarAbara bIjI koI niSedha karavAjevI vastu nathI teja pramANe mokSanI barAbara bIjI koI prArthanA karavAyogya vastu nathI // 88 // he bhagavAna ! tene pavitra bhavyapaNuM che ke nahi ? kemake bhavyatA vinA tatvasamUhanI racanA vyarthaM thAya che.je pramANe kAMgarumagane sijAvavAne mATe saghaLA prakAranA karalA upAya vyartha jAyache,tepramANe abhavyane vastunusvarupa samajAva, paNa vyartha cha // 89 // A pramANe prazna karIne manovega cUpa rahyA bAda kevalI bhagavAnanI ujvala manohara vANI pragaTa thai ke he
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAI, puSpanagara (paTanA) mAM laI jaIne tatvopadeza karIne samajAvaze to tAro mitra tarataja mithyAtvarupI pApane choDI deze // 90 // he subuddhe ! je pramANe niraMtara asahya duHkha devAvAlA zarIramA peThelA kAMTA vagerene soya cipiyA vagerethI kADhe che, te pramANe pavanaveganA manamAM ThaselA mithyArupI kAMTAne aneka daSTAMtothI upadeza karIne kADhaje // 91 // tyAM paTanAmAM pUrvAparAdi aneka dUSaNothI dUSita anyamatone pratyakSa dekhato tAromitra aneka doSavALA mithyAtvarupI andhakArane choDIne tarataja jJAnarupI prakAzamAM AbI jaze // 92 // jyAM sudhI lokamAM jineMdra bhagavAnanA vacanono prakAza nathI tyAM sudhI mithyAdraSTionA vacana prakAzarupa che. jagata mAtrane prakAza mAna karavAmAM kuzala evA sUryano prakAza thavA chatAM zuM tArAnAM samUhano prakAza thai zake cha ? kadApi nahIM // 93 // viparIta draSTivAlA abhavyanA sivAya evo koNa jIva che ke jene jineMdra bhagavAnanA kahalA nirdoSa vAkyothI pratibodha nahi thAya ? kemake ghuvaDanA sivAya saghaLA jaNa mahA andhakArano nAza karavAvAlA sUryanA kiraNonA prabhAvathI padArthone jue che // 94 // A pramANe mahA AnaMdadAyaka vacano sAMbhaLIne pApano nAza karavAvAlA jineMdra bhagavAnanA caraNakamalone sArI rIte namaskAra karIne potAnI vidyAnA prabhAvathI racelA suMdara vimAnamAM besI te manovega vidyAdhara jaladIthI pAtAne ghera javA lAgyo // 95 // A pramANe zrI abhitagati AcAryakRta 'dharmaparikSA' saMskRta graMthanI gujarAtI bhASA TikAmAM bIjuM prakaraNa pUrNa thayuM // 2 //
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 3 ju. have devatulya sphurAyamAna che kAMti jenI evo te manovega suMdara vimAna upara besIne potAnA nagara tarapha jAya che // 1 // e arasAmAM je pramANe vimAna upara beThelA deva bIjA devane maLe, te pramANe sAmethI AvatA pavana vege manovegane joyo // 2 // pavanavege manovegane jotAMja kadhuke je pramANe kAmAtura nyAya rahita thaIne raheche, te pramANe mane choDIne ATalo vakhatasudhI tuM kyA rahyo ? // 3 // he mitra, sUryanA vagara divasanI mAphaka hu~ tArA vinA eka kSaNa paNa rahevAne asamartha chu, to ATalo vakhatasudhI tArA vinA kevI rate rahI zakuM ? // 4 // he mitra, je pramANe zuddhazraddhAnI mokSano dAtA dharmane DhUMDe che tema meM tane saghaLe ThekANe zodhyo // 5 // jyAre meM bAga, nagara, bajAra, rAjagRha ane saghaLA jainamaMdiromAM tane nahi joyo // 6 // tyAre dhabharAIne tArA pitA kuTuMbIone jaIne pUchayuM, te ThIkaja che. vahAlAnA saMyoganI icchA karavAvALo zuM nathI karato ? eTale saghaLu kareche // 7 // jyAre A pramANe saghaLe pUchavAthI paNa tAro patto nahi lAgyo tyAre daivayogathI AhayA Avato tane joyo // 8 // he mitra ! je pramANe saMyamI saMtoSane choDIne potAnI icchApramANe AhayAM tahiyAM bhaTake che, te pramANe tane AnaMda upajAvavAmAM samartha tathA tAro viyoga sahanakaravAne asamartha evA mArAjevA mitrane choDIne tuM kevI rIte phare che ? // 9 // jo ApaNo banneno kadApi viyoga paNa thAya to tiryaka ane Urdhva gamana karavAvALA vAyu ane AgninI mAphakaja tharbu joIe, ke jenI lokamAM mitratAja prasiddha che, paraMtu // 10 // jeno deha ane AtmAnI mAphaka janmathI maraNa paryaMta
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ viyoga na thAya tenIja mitratA sarvottama che / / 11 // eka garama ane eka zItala evA sUrya ane candramAnI prIti kevI? ke jeno mAhanAmAM ekabAra melApa thAya che // 12 // buddhimAnoe evo mitra athavA manohara strI karavI joIe ke je citranI mAphaka koI kAlamAM paNa parAdhina na thAya // 13 // jagatmAM tenIja mitratA prazaMsanIya che ke je divasa ane sUryanI mAphaka niraMtara avyabhicArapaNAthI ( bhedabhAva rahita ekatra ) rahe che // 14 // he mitra ? je mitranA kSINa thavApara kSINa thAya che ane vRddhi thavAthI vRddhirupa thAyache teneja sAco mitra kahe che ane teja prazaMsanIya che. je pramANe samudranI sAthe candramAnI mitratA che, eTale candramAnI kalA vadhavAthI samudra vadhe che ane candramAnI kalA jema jema kSINa thatI jAya che tema tema samudranuM pANI paNa ghaTatuM jAyache // 15 // A pramANe sAMbhaLIne manovege kA ke he mahAmate ! A pramANe kopa na kara, kemake Aja hu~ A madhyalokanI saghaLI jinapratimAonA darzana mATe gayo hato // 16 // tyAM devatAone vaMdanIka aDhAI dvipanI vacce je kRtrima akRtrima aneka caityAlayo che, // 17 // te saghaLAnI meM bhaktipUrvaka pUjA vandanA stuti karIne saghaLAM duHkhone naSTa karavAvALu puNya upArjana kIdhuM // 18 // he mitra ! tArA vagara huM kSaNamAtra paNa rahI zakato nathI ke je pramANe sAdhunA hRdayane santuSTa karavAvALA samatAbhAva vagara saMyama raheto nathI. // 19 // bharatakSetramA bhramaNa karatAM meM strionA saghaLAM AbhUSaNomAM tilakanI samAna atyaMta zobhAyamAna vahu jAtanI vastIvALu paTanA nAmanuM eka nagara joyuM // 20 // jemAM niraMtara jagyAe jagyAe bhramaronA samUhanI mAphaka athavA strInA kezonI mAphaka zyAmavarNa yajJano
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhumADo AkAza mArgamA phelAI rahelo che // 21 // jyAM AgaLa baheruM karyu cha AkAza jeNe evI cAra vedanI dhvani sAMbhaLIne moro meghanI garjanA mAphaka zaMkA karIne nRtya karI rahyA che // 22 // tathA vaziSTa, vyAsa, vAlmakiI, manu, brahmA vageree racelI vedanA arthane pratipAdana karavAvALI smRtio saMbhaLAya. che // 23 // jyAM AgaLa cAre tarapha sarasvAtanA putranI mAphaka bagalamAM pustaka laIne ghaNA catura vidyArthIo jatA najare paDe cha // 24 // te nagaramAM paraspara marmabhedI vacanodvArA vAda karatA vAdI evA zobhe che ke jANe marmabhedI bANodvArA kSobharahita yoddhAja yuddha karI rahyA che // 25 // je pramANe bhamarAnA samUhathI sarovara zobhe che te pramANe te nagaranA paMDita mANaso hozIyAra ziSyonA samUhathI manohara dekhAya che. // 26 // ane gaMgAnA kinArAupara cAre tarapha dhyAnamAM nimagna mAthu muMDelA bhadra sanyAsIja sanyAsI najare paDe che // 27 // jyAM AgaLa zAstrArthano nizcaya karatI vAdarupI nadIno zabda sAMbhaLIne vAda karavAne AvelA vAdIgaNa jaladI nAsI jAya che // 28 // AgnahotrAdi karma karatA aneka vidvAna brAhmaNa tyAM rahe che te jANe mUrtimanta vedaja che // 29 // tathA saghaLA zAstrono vicAra karavAvALA mImAMsaka dvija dararoja mImAMsA ( vedAnta ) zAstranA vicAra karI rahyA che te jANe sarasvatInA vibhrama kahie vilAsaja che // 30 // tathA duHkharupI kASTane AgninIsamAna je dharma tene prakAza karavAne mATe hajAro brAhmaNa 18 purANonAM vyAkhyAno karI rahyA che // 31 // te nagara jagyAe jagyAe tarka, [ nyAya ] vyAkaraNa, kAvya, nItizAstranuM vyAkhyAna karavAvALA vidvAnovaDe sarasvatinA maMdiranI mAphaka dekhAya che // 32 // mATe he bhAI, eM saghaLu cAre tarapha jotAM
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ jotAM mane bahu vakhata lAgI gayo, kemake mohitacitta thavAne lIdhe vakhata jato mAluma paDato nathI // 33 // he mitra, te AzcaryakAraka sthAnamA je je AzcaryoM meM joyAM, te moMDhethI kahI zakAya tevAM nathI // 34 // kemake je viSayano zarIradhArIonI indriothI anubhava thAya che, tene sarasvati paNa moMDhathI kahI zakatI nathI // 35 // he mitra, dharmanA samAna tane choDIne huM ATalo vakhata tyAM rahyo, mATe mane avinayIne e aparAdha kSamA karavo joie // 36 // A vAto sAMbhaLIne pavanavega zuddha cittathI hAsyapUrvaka kahavA lAgyo ke, evo koNa mUrkha cha ke je dhUrtAnA miThAM vacano sAMbhaLIne na ThagAya ? // 37 // he mitra, je kautuka teM joyAM te mane paNa batAva ! kemake je sajjana puruSa hoyache te bhAga karyA vagara kaI paNa bhogavato nathI // 38 // mitravarya, mane te kautukane jovAnI ghaNI utkaMThA che, mATe tyAM pAchA cAlo. je mitra che te milanI vAtane kadApi nAkabula karato nathI // 39 // A pramANe sAMbhaLIne manovege kaDaM ke he mitra, nakkI jaizuM paraMtu jaladI na karo, kemake udambara phala jaladIthI pAkatuM nathI // 40 // mATe kAle savAramAMja bhojana karIne nirAkulatAthI jaIzuM. kemake bhUkha lAgavAthI jenuM citta glAnirupa thaI jAya teno saghaLo AnaMda jato rahe che // 41 // e pachI banne mitro eka sAthe thaine potAne ghera cAlI gayA. A mitro evA che ke prakAzamAna che zobhA jenI te jANe utsAha ane naya banne ekaja rupa thai rahyA che // 42 // potAne ghera pahoMcIne te banne mitro maLI sAthe sAthe bhojana karIne beThA ane sUtA te paNa ThIkaja che, kemake snehathI vazIbhUta che citta jetuM evA puruSa eka kSaNa paNa parasparano viyoga sahana karI
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 zakatA nathI. // 43 // bIje divase savAramA potAnI IcchApramANe vimAnamAM besIne te banne mitro divya manohara vastrAbhUSaNa paherIne zreSTa AkAranA dhAraka devo samAna paTanA nagaranI tarapha cAlyA // 44 // te o tyAMthI cAlIne jaladIthI aneka prakAranA AzcaryothI bharelA manovAMchita te paTanA nagaramAM pahoMcyA // / 45 / / tyAM pacIne manovAMchita phaLa ApavAvALA aneka prakAranA vRkSothI bharelA paTanA nagaranA eka bAgamAM devonI mAphaka utaryA // 46 // te bAganA savaLAM vRkSo phulonA gucchA vaDe ghaNAM zobhatAM hatAM // 47 // tyAM utarIne manovege pavanavegane ka ke jo tamane kautuka jovAnI icchA hoya to je pramANe huM kahuM te pramANe karavAthI tamArI icchA purI thaze // 48 // manoveganI vAta sAMbhaLIne pavanavege kahyuM ke he mahAmate ! tuM koi prakAranI zaMkA na kara. je pramANe tuM kaze te pramANe karavAne huM taiyAra chu // 49 // he mitra, tArA kahelA vacana mAnavAno meM jarura nizcaya karI lIdho che, kemake je paraspara eka bIjAnuM ka na mAne tenAmAM mitratA kevI rIte thaI zake // 50 // A pramANe potAnA mitranAM vacana sAMbhaLIne manovege potAnA manamAM vicAra karyo ke nakkI e samyagdRSTi thaI jaro, kemake kevalI bhagavAnanuM kaheluM khoTuM paDatuM nathI // 51 // manovege prasannacitta thaIne pavanavegane kahyuM ke jo e pramANe che to he mitra cAlo ! nagaramA praveza karI // // 52 // te pachI e banne mitro vicitra prakAranA moghAM vastro paherIne, ghAsa ane lAkaDAMno bhAro mAthA uyara laIne paTanA nagaramA AzcaryatAnI sAthe pharavA lAgyA || 23 || A pramANe A bannene joIne nagaranA loko
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 bahu Azcarya thayA, kemake pRthvimAM evo koNa che ke je apUrva vastune jovAthI mohita na thA ? // 54 // je pramANe goLanA mATalAMne guMjAra karatI mAkhIo vIMTalAI jAya che, te pramANe te bannenI cAre tarapha jovAvALA loko vITalAI vaLayA // 55 // temAM koI to kahevA lAgyA ke oho ! bahu Azcarya che. juo, A bhArI vastro paherIne suMdarAkAra A banne jaNA ghAsa ane lAkaDAMnAM bhAro kema uThAve che ! // 56 // koI koI to kahe che ke A banne potAnAM moghAM vastro vecIne sukhathI potAne ghera kema nathI rahatA ! ghAsa lAkaDAM kema vece che? // 57|| bIjA keTalAka manuSyo A pramANe kahetA hatA ke oho! e ghAsa lAkaDAM becavAvAlA nathI; e deva athavA vidyAdhara che. koI kAraNathI A pramANe prakaTa thaIne phare che || 18 || keTalAka bhalA mANaso kahavA lAgyA ke ApaNe pArakI vAtanuM zuM kAma che ? kemake je loko pArakI cintAmA lAge che tene pApa bandha sivAya kAMi paNa phaLa maLatuM nathI || 19|| praphullita che kAMti jenI evAe banne mitrone joDne nagaranI keTalIka strIo kAmadevane vazIbhUta thaI potAnA kAryane choDI ne ciMtAne prApta thaI gaI // 60 // keTalIka strIo to kahetI hatI ke, jagatamAM kAmadeva eka che evaM prasiddha che, paraMtu te prasiddhIne pratyakSa asatya karavAne mATeja jANe kAmadeve be deha dhAraNa karyA che, // 61 // koI strI kahe che ke AvI asAdhAraNa zobhAne dhAraNakaravAvAlA mahA rUpavAna puruSane ghAsa lAkaDAM becatA meM to kadI joyA nathI // 62 // kAmathI pIDita evI bIjI strIo tenI sAthe vacanAlApa karavAne mATe potAnI sakhIne kahevA lAgI ke, he sakhI! e ghAsa lAkaDAM becavAvALA ne jaladIthI ahIMA teDI lAva || 63 || e jeTalI kiMmatamAM ghAsa lAkaDAM
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Apaze teTalI kiMmatamA huM laI laIza, kemake sArA mANasonI sAthe vastu nI prAptimAM koI prakAranI gaNatrI karAtI nathI // 64 // A pramANe nagaranA lokonI vAto sAMbhaLatA sAMbhaLatA suMdara zarIranA dhAraka e banne mitro sonAnuM che siMhAsana jemAM evI vAdazAlAmAM pahoMcyA // 65 // ane ghAsa lAkaDAnAM bhArAne nAMkhIne moTA jorathI vAdano ghaMTa vagADIne siMhanI mAphaka nirbhaya thaIne sonAnA siMhAsana' upara jaIne beThA // 66 // te ghaMTano zabda sAMbhaLIne paTanA nagaranA saghaLA brAhmaNone ciMtA prApta thaI, ane 'koi jagyAethI koi vAdI Avyo che' e pramANe kahetA, vAdanI lAlasA rAkhavAvAlA niraMtara vidyAnI garvarupI AgnimAM baLatA paravAdIne jItavAnI icchA karIne saghaLA braahmnno| tarataja potapotAnA gharanI bahAra nIkaLI paDayA // 67-68 // koi to kahatA hatA ke tarkazAstranA vAdamAM to AjasudhI koI paNa vidvAna hamane jItIne gayo nathI // 69 // koI koI vidvAno bIjA vidvAnone kahatA hatA ke tame to aneka kAThana vAdo jItyA che mATe tame to mUMgA besajo, have hame enI sAthe vAda karIzuM // 70 // keTalAka brAhmaNo vidyAnA madamAM umanta thaine kahavA lAgyA ke avAdiomAM rahevAthI hamAro to bhaNavAno vakhata ane mahenata phokaTa cAlyA gayA // 71 // koI kahetA hatA ke A vAdarupI vRkSane paravAdIne jItavArupI daMDathI toDIne yazarupI phaLa grahaNa karIzuM // 7 // vagere vAto karatA karatA vAdanI khaNakhosa sahita te brAhmaNa vidvAno brahmazAlAmAM pahoMcyA // 73 // ane hAra, kaMkaNa, kaDAM, zrIvatsa ane mukuTa vagerethI alaMkRta manovegane joIne saghaLA brAhmaNo Azcarya thaI gayA // 74 // kharekhara A viSNu bhagavAnaja bAhmaNone jovAnI icchAthI AvyA che,
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ kemake zariranI AvI manohara zobhA bIjA koimA hovI asaMbhava che. A pramANe kahIne bhaktinA bhArathI namrAbhUta thaine namaskAra karakhA lAgyA, te ThIkaja che. jenI buddhi bhramita thaI gaI che tenAthI prazaMsanIya kAma kadApi thatuM nathI // 75-76 // koI koI kahetA hatA ke nizcaya karIne A puraMdhara eTale indraja che, kemake jagatane mahA AnaMda ApavAvAlI kAnti bIjA koine hoI zakatI nathI // 77 // keTalAka mahAzayo kahavA lAgyA, ke A potAnA trIjA netrane adRzya karIne pRthvI jovAne hAmadevajI AvyA che, kemake Avu rupa mahAdevajI sivAya bIjA koine hoI zakatuM nathI / 78 // bIjA mahAzayo kahevA lAgyA ke A koI mahA uddhata vidyAdhara che je pRthvine jotAM jotAM aneka prakAranI lIlA kare che // 79 // A pramANe vicAra karatAM chatAM paNa te saghaLA, anavAlA rupa karI che daze dizA jeNe evA vizvarupa maNinI samAna manovegano kaI paNa nirNaya karI zakyA nahi, ke e koNa che // 80 // tyAre koIeka pravINa brAhmaNe kaDaM ke nizcaya karavAne mATe ene kema nathI pUchatA ? kemake buddhimAna puruSa hAthamAM kaMkaNa hoya to ArasImAM jovAnI icchA karatA nathI // 81 // jo e vAda karavAne Avyo che to vAdione jItavAne Azakta che mana jenuM evA ApaNe, saghaLA zAstro ane paramArthanA jANakAra enI sAthe vAda karIzuM // 82 // paMDitovaDe bharelA A nagaramA cha darzanomAMthI evaM kayuM darzana che ke jene vAstavIka rIte ApaNe saghaLA na jANatA hoie? e sivAya e TukI buddhivAlA bIjuM zuM kahaze ? // 83 // A pramANe vAto sAMbhaLIne eka brAhmaNa AgaLa AvIne manovegane
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ kehavA lAgyA ke Apa koNa cho ane viruddha che hetu jeno evA Apa zA kAraNathI AvyA cho te kaho // 84 // e sobhaLIne manovage kahyu ke he bhadra, huM eka garibano chokaro chu, A zreSTha nagaramAM lAkaDAMno bhAro vecavAne Avyo chu // 85 // A sAMbhaLI te brAhmaNa manovegane kahevA lAgyo ke, he bhadra, tuM vAda jItyA vagaraja A pUjya siMhAsana upara tarata vAdanI sUcanA karavAvAlo ghaMTa vagADIne kema besI gyo?|| 86 // jo vAda jItavAne tArAmAM zakti che to tuM vAdIonA ghamaMDano nAzakaravAvALA nirdoSa buddhinA dhAraka A dvijottama paMDitonI sAthe vAda kara // 17 // he mUrkha! A nagaramAMthI Aja sudhI koI paNa vidvAna vAdane jItine yaza meLavIne gayo nathI. evo koNa puruSa che ke je nAgabhuvanamAthI zeSanAganA mastakanI maNithI bhUSita thaIne jaI zake ? // 88 // tuM divya maNiratnothI bhUSita thaIne ghAsa lAkaDAM vece che, mATe tane to vAyuroga cha, athavA to tane pizAca vaLagyo che, athavA juvAnInA vadhelA kAmarupI madathI pAgala thaI gayalo dekhAya che, kemke-|| 89 ||aa jagatamAM draDha cittavALA athavA bholA jIvonA manane mohita karavAvALA aneka Thago che, paraMtu tArA sarakhA paMDitonA manane paNa mohita karakhAvAlo moTo Thaga A traNa lokamAM koI paNa dekhAto nathI // 90 // A pramANe vacana sAMbhaLIne te manovega vidyAdhara kahevA lAgyo ke, he vipra, phokaTa zuM kAma kopa karo cho ? vagara kAraNe to sarpa paNa roSa karato nathI, to pachI vidvajjana to karazeja kevI rIte ? // 91 // he brAhmaNa, huM A sonAnA siMhAsanane bahu manohara joIne kautukathI tenA upara besI gayo, bhane , A ghaMTano bhavAja AkAzamAM kyAMsudhI thAya che" evo
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicAra karIne meM jarA A ghaMTa vagADyo che // 92 // he bhaTTa ! hame ghAsalAkaDAM vecanAranA putra chAe ane hame zAstranA mArgane kaI paNa jANatA nathI; ane " vAda " evaM nAma to meM nirbuddhie hamaNAM tAre moMDhethIja sAMbhaLyuM che // 93 // he brAhmaNa, tamArA bhAratAdi graMthomAM zuM mArA sarakhA ghaNA puruSo nathI ? jagatamAM phakta pArakAMnA dUSaNaja dekhe che. potAnA dUSaNa koI jotuM nathI // 94 // kadAca A sonAnA siMhAsana upara mArA besavAthI tamArA manamA hAni cha to lo, utarI jAuM chu. A pramANe kahIne te apramANa jJAnano dhAraka manovega tarataja siMhAsana uparathI utarIne nIca besI gayo // 95 // A pramANe zrI amitagati AcArya kRta ' dharma parikSA' saMskRta graMthanI gujarAtI bhASA TIkAmAM trIjuM prakaraNa pUrNa thayu. // 3 // --
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 prakaraNa 4 thuM. have te brAhmaNa manovegane siMhAsana uparathI utarelo joIne kahevA lAgyo ke ratnothI vibhUSita ghAsalAkaDAM becanArA meM kadI joyA nathI, kemake // 1 // pArakI nokarI karavAvAlA manuSya ratnamayI suMdara AbhuSaNa vaDe zobhita ghAsalAkaDAM becatA kadI jaNAtA nathI // 2 // tyAre manovege kahyuM kaH- bhArata rAmAyaNAdika purANomAM evA hajAro manuSya saMbhaLAya che, paraMtu tamArA sarakhA A zAstrIya vidhAnone jANo cho paraMtu tenI pratIti karatA nathI // 3 // tyAre te brAhmaNe kahyuM ke, jo teM bhArata athavA rAmAyaNamAM evA puruSa joyA hoya to kahe; hame vizvAsa karIzuM. A pramANe brAhmaNanA kahevAthI manovega bolyo keH|| 4 // he brAhmaNa ! huM kahuM to kharo paraMtu kahetAM mane moTo bhaya lAge che, kAraNa ke tamArAmAM vicAravAna hoya evo koI paNa dekhAto nathI // 5 // kemake vicAra vagarano mUrkha satya kahalAne paNa asatya buddhithI ' solaha mukkI nyAyanI ' racanA karyA kare che // 6 // tyAre brAhmaNoe kahyuM ke, he mahAbuddhe ! ' solaha mukkI nyAya' kevo hoya che? te kahe. A sAMbhaLIne manovege kadhuM ke, bahu sAruM huM tamane kahuM huM te sAMbhaLo // 7 // malaya dezamAM sukharupa saMgALa nAmanuM eka gAma che, tyAM koI eka annadAtA gRhasthane madhukara nAmano eka putra hato // 8 // eka vakhate madhukara pitAne gherathI rIsAIne nIkaLIne pRthvimAM pharavA lAga. ye roSathI te
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 zuM nathI thatuM ? // 9 // jyAre te AbhIra dezamAM gayo tyAM teNe caNAnI dALanA 'moTA moTA aneka DhagalAo joyA // 10 // tene joIne te mUrkha, vismita cittathI oho meM mohuM Azcarya joyuM, meM moDhuM Azcarya joyuM A pramANe kahevA lAgyo. // 11 // tyAre tyAMnA gAmapatie pUchayuM ke, teM zuM Azcarya joyuM ? tyAre te mUrkhe nIce pramANe kayuM, je ThIkaja che. mUrkha loka AvatI ApadAne jANatA nathI // 12 // je pramANe A dezamAM caNAnA DhagalA che, teja pramANe hamArA dezamAM maracAnA DhagalA che // 13 ||,aa sAMbhaLI krodhita thaIne gAmapatie kahyuM ke, zuM tane vAyuroga thayo che ke AvuM asatya bhASaNa kare che ? // 14 // he duSTabuddhi, caNAnA DhagalAnI barAbara maracAMnA Dhaga hame koI paNa dezamAM kadI dIThA nathI || 15 || A duSTa evaM jANIne hamArI hAMsI kare che ke kharekhara A caNAvAlA dezamAM maracAnI vaNI navAI che, ane hamArA dezamAM maracAnI kaI gaNanA nathI. A pramANe mUrkhapaNAnA bhramathI gAmapatie kahAM ke ene tarataja zikSA karavAmAM Ave che // 16-17 // A gAmapatinA vacana sAMbhaLIne tenA kuMTubI mANaso ( nokara cAkara) te madhukarane bAMdhavA maMDyA, je barobaraja che, khoTA vacana bolavAvAlo kema na baMdhAya ? // 18 // tyora koI dayAvAna sevake kahyuM ke, he bhadra! ene A aparAdha pramANeja zikSA karavI joIe // 19 // tyAre teNe AjJA karI ke enA capaTA mAthA upara muTThionA ATha bhaDAkA karavA joIe, jethI e pharIthI koInI hAMsI kare nahIM // 20 // paTelanA A pramANe vacana sAMbhaLIne tenA nirdayI sevakoe madhukarane choDIna tenA capaTA mAthApara muTThionA ATha bhaDAkA mArI dIdhA // 21 // eNe mane ATha dhola lagAvIne
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ choDI dIdho tethI mane moTo lAbha thayo, kemake duSTonI sAthe rahevA. vAlAne jIvavAmAM paNa bhaya rahe che // 22 // evo vicAra karIne te madhukara bhayabhIta thaIne tarataja potAne deza cAlyo Avyo, je yogyaja che-mUrkha loka duHkha paDyA vagara koI kAmamAM nita thatA nathI / ||23||te pachI te madhukare potAnA saMgAlagAmane prApta thavAno icchaka vibhAgarupa ( judA judA) caNAnA DhagalAnI barAbara maracAMnA DhagalA diitthaa||24|| tyAM paNa teNe eja pramANe kAM ke " je pramANe AhiMAM maracAMnA Dhaga che, teja pramANe AbhIra dezamA meM caNAnA DhagalA joyA" vagere. tyAre tyAM paNa tene ATha muTThIonA mArano daMDa malyo, te ThIkaja che mUrkha mANasa khaMDita thaine paNa paMDita thatA nathI // 25 // A pramANe satya bhASaNa karavA chatAM paNa madhukare soLa muTThIno mAra khAdho, tyArathI A 'solaha muhI nyAya' prasiddha thayo che // 26 // A kAraNathI sAkSI vagara satya paNa bolavU jAie nahi. jeo bolaze te jana samAjane hAthe asatyavAdInI mAphakaja daMDa pAmaze // 27 // ane sAkSI sahita asatyane paNa saghaLA mANasa satya mAne che. jo e pramANe na hoya to Thaga mANaso jagatane kevI rIte Thagate ? // 28 // e kAraNathI cAhe satya hoya cAhe asatya hoye, paraMtu buddhimAnoe vizvAsa bese evAM vacana kahevA joIe, bIjI rIte je moTI pIDA bhogavavI paDe che tene koI nivArI zakatuM nathI // 29 // puruSa satya paNa kahe to paNa mUrkha loka mAnatA nathI, e kAraNathI potAnuM hita cAhavAvALAe mUrkhA AgaLa kadI bolavU joIe nahi // 30 // kemake loka to anubhavamAM AvelI sAMbhaLelI, joyalI, prasiddha vAtane mAne che jethI catura puruSoe mUrkha Agala
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ kai paNa bolavU joie nahi // 31 // mATe he brAhmaNo ! AhaAM vicArarahita evAoM AgaLa bolatAM mane paNa teja doSa prApta thAya che, ethI kharakhara huM kaI paNa bolI zakato nathI // 32 // kemake je koI Agala pAchalano vicAra kare tenI AgaLa bolavU; nahito bIjAnI AgaLa buddhimAnoe bolavU yogya nathI // 33 // ApramANe kahIne mAnovega cupa rahyA bAda eka AgevAna bAhmaNe kayuM ke, he bhadra ! evaM na kaho; hamArAmAM evo koIpaNa avicArI nathI // 34 // evaM na samaja ke, AvacArI puruSonA jevo doSa A vicAravAna vidvAnomAM hoya, kemake manuSyomA pazuono dharma kadI hoto nathI // 35 // tuM AbhIra dezavAlAnI mAphaka hamane mUrkha na samaja, kemake kauvAnA jevA haMsa kadI hotA nathI // 36 // he bhAI ? tuM koI prakArano bhaya na kara; AhaAM saghaLA brAhmaNo catura che, yogya ayogyano vicAra kara vAvALA vidvAna che. tArI IchA hoya te kahe // 37 // je vAkya yuktithI ThIka hoya ane sajjana puruSAnI samajamAM Ave, evaM vacana bephIkarathI kaho hape vicArIne grahaNa karIzuM // 38 // A pramANe brAhmaNanAM vacana sAMbhaLone jinendra bhagavAnanA caraNa kamalono bhramara miSTabhASI manovega kahevA lAgyo ke, // 39 // rakta 1, dviSTa 2, manomUDha 3,bIjAnA kahevApara vizvAsa karavAvALA haThayAhi 4, pittadUSita 5, Amra 6, kSIra 7, aguru 8,candana 9, ane bAlisa (mUrkha) 10, A daza prakAranA mUrkha cha // 40 // e savaLA pUrvA para vicAra rahita pazuonA jevA che. tame lokomAM evo jo koI hoya to huM mArI bAta kahevAne DarUM chu, // 41 // manuSya ane tiryaMcamAM eTaloja bheda che ke, je sagharcha kAma vicArapUrvaka kare te to manuSya ane vicAra
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ vagara kare teja pazu che // 42 // jeo pUrvApara vicAra karavAvAlA madhyastha, ( pakSapAta rahita ) dharmecchu hoya teja sArA [uttama ] sabhAsada kahevAya che // 43 // je pramANe sarpane dudha pIvADIe tema mUrkha AgaLa subhApita ane sukhadAyaka vacana paNa kahevU moTI pIDA karavAvALu che // 44 // jo parvatanI zilApara kadApi kamaLa thaI jAya tathA jalamAM agni ane jheramAM amRta thaI jAya, paraMtu mUrkhamAM kadApi vicAra hoto nathI // 45 // brAhmaNoe kahyu, he bhAI ! e daza prakAranA mUrkha kevA hoya che te kaho. A pramANe brAhmaNAnA kahevAthI te manovega vidyAdhara rakta dviSTAdi daza mUryonI ceSTA nIcenI daza kathAovaDe kahevA lAgyo. // 46 // 1. rakta puruSanI kthaa| rekhA nadInA dakSiNa kinArApara sAmanta nagaramAM bahu dhAnyaka nAmano eka moTo dhanADhya zeTha raheto hato // 47 // je pramANe mahAdevane pArvatI ane gaMgA te pramANe tene muMdarI ane kuraMgI nAmanI be suMdara strIo hatI // 48 // te zeThe kuraMgI nAmanI yuvAna strIne rAkhIne suMdarI je vRddha hatI tene choDI dIdhI; te barAbaraja che sArIne . choDIne nabaLIne koNa seve ? // 49 // keTalAka divasa pachI zeThe suMdarIne kayu ke, he bhadre, tuM tAro bhAga laIne tArA putrasahita bIjA gharamAM jaIne rahe // 50 // tyAre te strI potAnA patinI AMjJA pramANe rahavA lAgI, pativRtA strIo potAnA patinI AjJAnuM ulaMghana karatI nathI // 51 // enA patie ene ATha baLada, daza gAya, be dAzI ane be cAkara tathA sarva prakAranI sAmagrIsahita eka ghara paNa Apyu // 12 // te pachI te bahudhAnyaka mohita thaIne kuraMgInI sAthe manovAMchita bhaugone
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhogato madirAthI madonmattanI mAphaka jatA vakhatane jANato nahoto // 53 // te suMdarAkAra navayovana priyAne meLavIne te bahudhAnyaka indrANine AliMgana karavAvALA indrane paNa potAthI adhika mAnato nahoto // 54 // yuvAna strI vRddhapuruSamAM rata thatI zobhatI nathI. kemake junA kAmaLanI sAthe joDelI zAla kadApi zobhatI nathI // 55 // je puruSa vRddhahovA chatAM taruNa strImAM rata thAyache te jaladathI tenAthI maLelI pIDAne prApta thaIne Apatti bhogave che // 56 // vRddhapuruSane taruNa strInI barAbara bIjuM kAMI duHkhadAyaka nathI. zuM agni sivAya bIjo koI padArtha adhika tApakArI che ? // 57 // vRddhapuruSanA jIvananI sthiti ( avadhi ) taruNI-prasaMga sUdhIja jANavI. kemake - 'vajrAgninI sAthe rahetA zukA vRkSanI sthiti kevI thaI zake che ? // 58 // eka vakhate sneharupI sUryavaDe praphullita kuraMgInA mukharUpI kamaLane rAja avalokana karavAvALA bahudhAnyakane te nagaranA rAjAnI senAnA vizeSa prabaMdhakartA thavuM paDayuM // 59 // rAjA tene bolAvIne AjJA karI ke tame senAmAM jaladIthI jAo ane jarurI cIjone mATe prabaMdha karo || 60 || teNe paNa namaskAra karIne emaja karIza ema kahIne potAne ghera AvI ekAntamA besIne potAnI strIne gADha AliMganapUrvaka kahyuM ke // 61 // he kuraMgI, huM senAmAM jAuM chaM, tuM gharamAM khuzIthI raheje, kemake - mukhAbhilASIoe svAmInI AjJAnuM ullaMghana kara yogya nathI / / 62 // he kuraMgI, mArA svAmInI senA taiyAra che, mAre jarura javuM paDaze, nahito svAmI kopa karaze / / 63 / / A bAta sAMbhaLIne te kuMraMgI khedakhinna buddhithI kavA lAgI ke he nAtha ! huM paNa tamArI sAthe jarUra AvIza // 64 // he nAtha,
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39 baLatI Agne to huM sukhadhI sahana karUM, paraMtu saghaLA zarIrane AtApa karavAvALA ApanA viyogane sahana karI zakatI nathI // 65 // he vibho, tamArI sAmuM agnimAM paDI marI javaM sAruM che. paraMtu tamArI pAchaLa viraha rupI zatruthI ( viyoga ) marI jAuM te sAruM nAha // 66 // he nAtha, je pramANe vanamAM zaraNarahita mRgane siMha mAre che, te pramANe tamArA vinA ahiMA mane ekalIne kAmadeva mArI nAMkhaze // 67 // jo tamAre javuMja hoya to jAo. yamarAjane ghera jatA mArA jIvanano mArga paNa kalyANarupa thAo, ane tamAro mArga paNa kalyANarUpa thAo // 68 // A pramANe potAnI priyAnuM vacana sAMgaLIne te zeTha kahevA lAgyo ke, he mRgalocanI, evaM na bola, sthira thaIne ghera rahe, AvavAnI icchA na kara // 69 // kemake rAjA ghaNo vyAbhicArI che. tane dekhatAMja grahaNa karI leze, te mATe he kAntA, tane ghera rAkhIneja huM jaIza // 70 // rAjAno svabhAva evo che ke tArA jevI manohara strIne joIne te avazya chInavI le che, je ucitaja che ke jenI barobara bIjaM nahI evA strIratnane koNa choDe ! // 71 // A pramANe potAnI priyAne samajAvIne ane dhana dhAnyathI bharelA gharane soMpIne te zeTha senAnI sAthe cAlyo gayo || 72 || sarAgIno evoja svabhAva hoya che ke - te manavAMchita vastu maLethI pachI koIno paNa vizvAsa karato nathI. jo te vastuno viyoga thaI jAya to maraNa sudhI icchA kare che // 73 // kUtaro kUtarIne meLavIne tene jagatanI saghaLI vastuothI pyArI samaje che. jo te garIba che topaNa potAnI kRtarI jatI rahevAnA bhayathI indrane paNa bhase che // 74 // nIca kUtaro kRmijAla ane malathI vyApta nIrasamAMsa maLethI paNa tene amRtanI samAna mAne che // 75 // je
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 je vastumA magna hoya te tenI rakSA kareja che. je pramANe kauo viSTAno saMgraha karIne zuM sarva prakArathI rakSA nathI karato ! // 76 // je pramANe ? kUtaro pazunA hADakAne rasAyaganI samAna samajIne cAhe che te pramANe je raktamUrkha hoya che te asuMdarane paNa suMdara mAne che || 77 // potAno pati paradeza gayA pachI te kuraMgI kAmane vazIbhUta thaIne potAnA yAronI sAthe niHzaMka ramatrA lAgI. te yAro evA che ke jAne dehadhArI anyAyaja che // 78 // karyA che icchita manoratha jeNe evI te kuraMgI potAnA jArane aneka prakAranAM bhojana vastra dhana vagere ApakA lAgI // 79 // je strI viSayamAM lapaTAIne janmathI pAlana poSaNa karelI potAnI dehane paNa saMbhALI saMbhALIne Ape che to tene potAnuM dravya ApavAne zuM harakata che ! // 80 // e pramANe te kuraMgIe nava daza divasamAja potAnA yArone saghaLI dhana dolata ApIne*khAI pIne puruM karyu. gharamAM kaI paNa rahyuM nahi // 81 // kAmarupI bANothI bharelI che deha jenI evI te kuraMgIe naSTabuddhi thaIne potAnA gharane dhana dhAnya vastra vAsaNa rahita udaronI vastI karI dIdhuM // 82 // je pramANe rutumati gAya kAmamAM lavalina sAMDhonI sAthe jyAM tyAM pazukarma karatI phare che te pramANe kuraMgI kAmapIDIta thaI potAnA yAronI sAthai saghaLI vAte bephikarAI thI pharavA lAgI // 83 // je pramANe saghakuM vera toDIne bhayabhIta cora mArganI jhaDabrerIne choDIne nAzI jAya che, te pramANe A kuraMgInA patinuM AbavuM sAMbhaLIne tenA yAroe rahyaM sahyaM saghaluM dhana laI laIne tene choDI dIdhI // 84 // tyAre te paNa potAnA patinuM AveM jANIne uttama pativratAno veSa dhAraNa karIne lajjAyukta thaI potAnA gharamAM rahI. te nItIja
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, kemake-pati vagerene dhoko Apavo to strIono svAbhAvika dharma che // 85 // kuraMgIe e pramANe potAno veSa banAvyo ke jethI koI paNa ema na samaje ke e kulaTA ( vyabhicAriNI) che. A strI indrane paNa dhoko ApIne ajJAnI karI de che to manuSyonI to gaNanAja zuM // 86 // pAra pADayuM che mAlikanuM saghaLu kArya jeNe evo te bahudhAnyaka potAnI priyAnI ( kuraMgInI ) pAse eka AdamIne mokalIne pote gAmanI bahAra eka jhADa nIce vizrAma levAne beTho // 87 // te AdamIe kuraMgInI pAse jaIne kahyu ke, he kuraMgI ! tAre priyapati Avelo che, mATe tene mATe jaladIthI aneka prakAranA bhojana banAvo. teNe mane A vAta kahevAne mATeja mokalyo che // 88 // A sAMbhaLIne te kuTila strIe kahyu ke, tuM A vAta moTI strInI pAse jaIne kahe; kemake zreSTha puruSa che teo krama ulaMghananI niMdA kare che. te mArAthI mATI che, tethI pahale divasa tene ghera bhojana tharbu joIe. e pramANe samajAvIne // 89 // te kuraMgI te AdamI sAthe suMdarIne ghera jaIne kahevA lAgI ke, he suMdarI ! tAro pati Avelo che tethI tene mATe bahu svAdiSTa bhojana banAva, kemake te Aje pahele divase tAreja ghera jamaze // 90 // A sAMbhaLIne suMdarIe kuraMgIne kayu ke, he miSTa bhASaNa karavAvAlI ! suMdara yauvana samAna huM pavitra bhojana to banAvIza, paraMtu tAro pati jamaze nahi // 91 // te kuraMgIe hasIne kaDaM ke jo kadAca te mane pyArI samaje che to mArA vacanAnusAra tArA A suMdara gharamAM avazya jamaze, tuM bhojana to banAva // 92 // A pramANe kuraMgInA vacana sAMbhaLIne te aneka prakAranA paTrasa bharelA bhojana banAvavA maMDI. je sajjana puruSa che te potAnI samAnaja saghaLAne saraLa samaje che
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 93 // te alakSita doSavAlI mAyAcAriNI kuraMgIe potAnA dhanahina gharane chUpAnyuM, je ThIkaja che. mAyAcAriNI strIo potAnA saghaLA duSaNa rUpI dhanane chupAve che // 94 // A pramANe te hinAcAriNI kuraMgI mahAna dUSaNothI bharelI dharmanA mArgane tajIne potAnA patine A pramANe ThagavA maMDI, kemake je pApI jIva che te saMsAranA atyaMta duHkhone jANatA nathI. // 95 // A pramANe amitagati AcAryakRta ' dharmaparikSA ' nAmaMnA saMskRta graMthanI gujarAtI bhASA TikAmAM cauthaM prakaraNa pUrNa thayuM. // 4 //
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 43 prakaraNa 5 muM te pachI kAmanI vedanAthI pIDita che citta jenuM evo te bahudhAnyaka zeTha paNa utsAhapUrvakaM harSita thaIne jaladAthI kuraMgIne ghera gayo // 1 // varasAda vagaranuM AkAza athavA nagaranivAsio vagaranA zreSTa nagaranI mAphaka potAnA gharane dhanadhAnyAdikathI khAlI joIne paNa // 2 // te mUDhe kuraMgInA mukhanA avalokanane mATe Akulacitta thaIne potAnA gharane cakravartinA gharathI paNa adhika mAnyuM // 3 // tathA te ema mAnato hato ke je kAma mArI priyAkare te mane priya che ane jeena kare te saghaLaM paNa mane priya che // 4 // rAgI mANasa bIjAne na jue to temAM kaMI paNa Azcarya nathI, kemake - jenI AMkha rAgathI aMdha thayalI che te potAnA AtmAne paNa dekhato nathI // 9 // tathA je rakta nara hoya che teo dharma zuM che, ApaNuM kartavya zuM che, guNa zuM che, sukha zuM che, tyAgavA yogya vastu kaI che, grahaNa karavA yogya vastu kaI che, yaza zuM padArtha che, dravya zuM che, ane gharano nAza zuM cIja che, vagere kaMIpaNa jANatA nathI // 6 // rAgI puruSa svAdhInatAne choDI de che ane parAdhinatAno svikAra kare che temaja dharma kAryane choDIne pApa kAryamAM ramavA lAgI jAya che // 7 // rAgI puruSa jaladIthI moTI ApadA bhogave che. zuM mAMsa lAgalI phAMsImAM Asakta thaIne phaseluM mAchaluM mRtyu pAmatuM nathI ? // 8 // yogya ayogya na jANavAvALA haraNane ne pramANe zikArI mArI
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 nAMkhe che, te pramANe raktapuruSane nivAraNa na karI zakAya evA bANovaDe kAmadeva mArI nAMkhe che || 9|| raktapuruSane joIne sArA mANaso to dilagIrI kare che ane dUrjana mANaso maskarI kare che, tathA ghaNA loko tiraskAra paNa kare che, athavA ebI kaI ApadA che ke jene raktapuruSa bhogavato nathI ? // 10 // buddhivAnoe rAgane upara pramANe dUSaNa jANIne choDI devo joIe. evAM koNa buddhimAna che ke je sarpane jheranuM ghara jANavA chatAM paNa na choDe ! // 11 // e pachI te bahudhAnyake krIDAnI sAtha praphullita kAntivAlA priyAnA mukharUpI kamalane joI gharanA bAraNA AgaLa ubhA rahIne rasoIkhAnA tarapha joyuM // 12 // ane kSaNavAra ubhA rahIne potAnA manane pyArI evI kuraMgIne kahyuM ke he kuraMgI, mane jaladathI bhojana Apa, vilaMba kema kare che ! // 13 // tyAre te puruSono nAza karavAvALI kuTila abhiprAyane dhAraNa karavAvALI kuraMgI yama rAjAnA bhayAnaka dhanuSanI mAphaka DoLA caDhAvIne potAnA patine kahavA lAgI ke // 14 // he duSTa buddhi ! pUrva puruSonI maryAdA pALavAne mATe jenI pAse samAcAra mokalyA, te tArI mAne ghera jA ane tyAMja bhojana kara // 15 // juo ! je kuraMgIe poteja suMdarIne kahyuM hatuM ke pati Aja tAreja ghera jamaze, ane pachI poteja patinI AgaLa krodha kare che, je ThIkaja che, je strIoe potAnA patine vaza karI lIdho che te kayo aparAdha karatI thI ! // 16 // evo rivAjaja che ke duSTa strI pote anyAya karIne potAno te doSa chupAvavAnA kopa karyA kare che // 17 // kuTila abhiprAyathI - patiupara abhiprAyavAlI strIo
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttama vicAra karIne evaM vacana kahe che ke jenAthI moTA moTA buddhimAne nI buddhi paNa naSTa thaI jAya che athavA bhramarupI cakaramA gothAM khAI jAya che // 18 // strIo ruThI javAthI avajJA avasthAmAM bIjAthI karavAmAM na Ave, evI strInI sthiratAne sArI rIte karavAne mATe rAgI mANaso strIonA karelA krodha mAna ane avajJA vagerene svabhAvathIja sahana karI le che // 19 // je nIca raktapuruSa hoya che, tene strI jema jema tiraskAra kare che tema tema deDakAnI mAphaka tenI sAmu jAya che // 20 // ane te vicitra prakAranA. Azcarya karavAvAlI strI raktapuruSane mohita karI le che, ane rAgayukta kareluM puruSonuM mana tarata raMjAyamAna thaI jAya che // 21 // je pramANe luhAra loDhAne bahu tApa daIne tene toDI paNa zake che ane joDI paNa zake che, teja pramANe strI paNa premane toDavAne ane joDavAne banne kAmomAM samartha hoya che // 22 // je pramANe bilADI nA bhayathI uMdara cupa thaIne besI jAya che, te pramANe bahudhAnyaka kuraMgInA vacana sAMbhaLIne muMgo thaIne besI gayo // 23 // sakhata agnino tApa to sukhathI sahana thaI zake paraMtu strInI bhayakArINI bhrakuTI sahita vakradRSTine koI paNa sahana karI zakatuM nathI // 24||behaath joDIne prArthanA karyA chatAM paNa te duSTa strI krodhAyamAna mahAviSavALI sarpiNIMnI mAphaka baDabaDatIja rahI // 25 // durnivAraroganI mAphaka puruSonehamezAM kaSTa ApayA vAlI A pramANenA khoTA svabhAvavAlI strIo pApanA prabhAvathIja thAya che // 26 // e arasAmAM he pitAjI ghera AvIne bhojana karo" A pramANe tenA putrae prArthanApurvaka bolAvyA chatAM paNa te mUrkha ciMtAtUra nI mAphaka cupaja rahyo ||27||tyaare "te AzupAkhaMDa karavA mAMDayuM che, potAnI
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ priyAne ghera jaIne kema jamato naMthI ? " A pramANe kuraMgInA dhamakAvavAthI te bahudhAnyaka teja vakhate Darato Darato suMdarIne ghera gayo // 28 // tyAM pahoMcatAnI sAja te suMdarIe paramasneha batAvyo ane potAnA nirmala cittanI samAna vizAla komala uttama Asana Apyu // 29 // te pachI teNe patinA sanmukha aneka jAtanA vAsaNa mUkIne temAM tAjuM suMdara rasIla bhojana pIrasyuM, paraMtu // 30 ||je pramANe nirmaLa vizuddha jinavANI vaDe varNana kareluM samyaktva abhavyane rucatuM nathI te pramANe suMdarI- ApeluM bhojana tene svAdiSTa [ sAraM ] lAgyu nahi // 31 // teNe emaja samajI lIdhuM ke A je kare che te saghaLu mane Apraya che ane kuraMgI ne kaI kare che te saghaLAM kArya mane priya che // 32 // je jIva mohane vazIbhUta thaI jenAthI virakta thaI jAya che te vastu uttama hovA chatAM paNa tene kadApi rucatI nathI // 33 // e kAraNathI mahAsneha dhAraNa karavAvAlI strInA samAna suMdara puSTikAraka suvarNapAtramA pIraseluM suMdara bhojana tene bhAvyuM nhi|| 34 ||kaamrupii aMdhakArathI AcchAdita potAnI sAmu vAsaNamAM uttamabhojana dekhato,te bahudhAnyaka e pramANe vicAra karavA lAgyo ke candranI mUrtisamAna AnaMda ApavAvAlI,suMdara kAmanI dhAraka te kuraMgI zuM kAraNathI krodhAyamAna thaI ? mArI tarapha najara paNa nathI karatI ? kharakhara teNe mane vezyAnI sAthe sUtalo samajIneja kopa kayoM che, te ThIka che saMsAramA evaM koI paNa kAma nathI ke je catura strI na jANI zake // 35-36-37 // A pramANe jamyAvagara UMcuM moDhuM karIne beThelo joIne tenA kuTuMbI mANasoe keyuM ke " ahiMyAM saghaLI manohara vastu che te jamo, zuM A bhojana tamane nathI bhAvatuM ? // 38 //
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ BE tyAre te bAlyo ke zuM amuM ? mArA manalAyaka ahiMyAM kaI paNa nathI. mane kuraMgInA gherathI kaI paNa bhojana lAvIne Apo to ThIka thAya // 39 // A pramANe patinuM vacana sAMbhaLIne suMdarI teja vakhate kuraMgIne ghera gaI ane kahyuM ke - he kuraMgI ! patine je kAMi bhAvatuM bhojana hoya te Apa // 40 // kuraMgIe kahyuM ke patinuM bhojana tAre gheraM thaze evaM samajIne meM Aja kaI paNa banAvyuM nathI // 41 // jo te raktabuddhi mAruM ApalaM gobara ( chANa ) khAI leze to mArA saghaLA dUSaNa paNa sahana karI leze // 42 // A pramANe potAnA manamAM vicAra karIne teNe teja vakhate garama garama cAvelA gahuMnA dANA che jemAM evaM niMdya pAtaLaM gobara ( chANa ) lAvIne // 43 // kahyuM le, A rAbaDI laI jaIne svAmine pIraza ema kahIne vAsaNamAM bharIne suMdarIne ApI dIdhuM // 44 // jyAre suMdara lAvIne te gobara strAmIne pIrazyuM tyAre te bahudhAnyaka suMdara bhojanane choDIne te gobaranA vakhANa karato karato viSTAne sAkaranI mAphaka khAI gayo // 45 // AcArya kahe che ke e bahudhAnyake kuraMganuiM ApeluM gobara khAI dhuM to mAM zuM Azcarya thayuM ! kemake rAgI puruSa to strIonA jaghanya sthalanAM mahA apavitra padArthane paNa khAI le che || 46 // virAgIne suMdara paNa asuMdara dekhAya che, paraMtu rAgI puruSane pragaTapaNethI asuMdara padArtha paNa suMdara dekhAya che // 47 // jagatamAM evaM koI paNa nIca kArya nathI ke je rAgI puruSa strInI AjJAthI na kare, kemake ghaNA strIbhakta puruSa viSTA paNa khAi le che to tenI apekSAe gobara pavitra kema na hoya ! // 48 // te zeTha mAtra gobaraja khAIne potAnI beThake jaIne beTho ane potAnI priyAnA krodhanuM kAraNa jANavAne mATe jozIne pUchavA lAgyo // 49 // ke he bhAI
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArI strI mArI sAthe kema risAI che ? zuM teNe mAruM koI khoTuM AcaraNa jANI lIdhuM che ? jo tame jANatA ho to kaho // 50 // te brAhmaNe kayu ke he zeTha ! potAnI strInI bAta to rahevA de, enI pahelAM strIonI je ceSTAo che te thoDIka kahuM chu te sAMbhaLa // 11 // jagatamAM evo koI paNa doSa nathI ke je strImAM na hoya, kemake ' evo kayo aMdhakAra che ke je rAtrImAM koI jagoe na hoya' // 52 // samudranA jaLanuM pramANa karavU to zakya che, paraMtu savaLA doSanI khANarupa strInA dopanI gaNanA kadApi thaI zake nahi // 53 // bIjAno doSa zodhI kADhavAmAM catura be bolA kahie ekaja vAtane ahi kaI ane ahiM kaI bIjUM kahevAvAlI strIono krodha mahA krodhAyamAna sarpiNInI mAphaka kadApi zamAto nathI // 54 ||aa strI, hamezAM upacAra karatI chatAM paNa atyaMta vRddhirupa vedanAnI mAphaka jIvanano kSaya karavAvALI che // 55 // ahiMAM tahiMAM bhaTakatA doSono paraspara kadI meLApa thato nahoto, e kAraNathI brahmAjIe saghaLA doSono eka jagyAe melApa karAvavAnI icchAthIja jANe A strIrupI sabhA banAvI che // 56 // je pramANe jaLanI khANa nadI che te pramANe anarthonI khANa strI cha; ane jema viSatuM ghara sarpa che te pramANe naThArAM caritronuM ghara strI che // 57 // je pramANe velonA utpanna thavAnuM kAraNa pRthvi che, te pramANe apayaza utpanna thavAnuM kAraNa strI che, tathA jema aMdhakAranI khANa rAta che tema khoTA nayonI moTI khANa strI che // 58 // A strI potAno svArtha sAdhavAmAM cauraTInI jevI che; AtApa karavAne Agni samAna che, haTha pakaDavAmAM acala chAyAsamAna che ane sAMjanI mAphaka kSaNamAtra prema
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAraNa karavAvALI che // 59 // tathA kUtarInA jevI apavitra nIca, khusAmada karavAvALI, pApakarmathI upajI malIna ucchiSTa bhakSaNa karavAvALI che // 60 // durlabha vastumA tarata raMjAyamAna thaIne potAne svAdhIna vastune choDavAvALI ane moTuM ghora sAhasa karavAvALI, kadI DaratI nathI ane zaramAtI paNa nathI, tathA // 61 // vijaLInA jevI asthira, vAghaNanI mAphaka mAMsa khAvAnI icchaka, mAchalInA jevI capala ane durnitInA jevI duHkha devAvALI che // 62 // he mahAzaya, vadhu te zuM kahuM ? tamArA gharamAM je kuraMgI che, tene kharekhara polAnI zatru samajavI // 63 // he mAI ! samdhakcAritra samAna durlabha tArUM saghaLu dhana, e kuraMgIe potAnA yArone ApIne naSTa karI dAdhuM che // 64 // je strI nirbhayacitta thaIne tArA dhanane naSTa kare che, te karkazA kadAca tArA jIvanane haNe to tene koNa nivAraNa karI zake ema che ? // 65 // barAbara dhAkamAM na rahevAthI hamezAM khoTA mArgamAM cAlavAvALI strI joDAnI mAphaka puruSane potAnA paga taLe dabAvI rAkhe che // . 66 // je mUrkha nirdayacittavALI strIono vizvAsa kare che te bhUkhI thayalI sarpiNIno vizvAsa kare che // 67 // jenA gharamAM duSTa strI rahatI hoya to te sarpiNI, taskarI, duSTa hAthINI, rAkSasI, DAkaNanI mAphaka prANane haravAvALI che // 68 // A pramANe hitavAdI bhaTTanAM vacano sAMbhaLIne te bhraSTavuddhi bahudhAnyake e saghaLu kuraMgIne kahI saMbhaLAvyuM // 69 // teNIe kahyu ke he svAmI ! ene mAruM zIlabhaMga karavAnI icchA hatI, te kAraNathI e mAro duzmana cha, mATe e mArAM duSaNo kahe che // 70 // je pramANe samudra nAkA vaMgaranuM sthAna che te pramANe A duSTa bhaTTa saghaLA anyAyonI khANa che, mATe he
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ svAmI, ene tarataja gharamAMthI kADhI mukavo joIe // 71 // kuraMgInA A vacanI te hitaiSIno paNa tiraskAra thaI gayo, je ThIkaja che strIonI AjJAmA rahevAvALA raktapuruSa e, kayuM anartha kAma karatA nathA? // 72 // abicArI puruSone ApalaM savacana paNa sarpane dudha pAvAnA jevU mahA bhayakArI che // 73 // A saMsAramAM hitarupa vacana kahevA chatAM paNa e zeThanI mAphaka nirvicAra rAgAndhapuruSovaDe pratyakSa doSAropaNa thAya che // 74 // je manuSya hitaiSI puruSoe kahelu duSTazIlAnuM caritraM teja duHzIlAne jaIne kahI de che te bIjuM zuM nahI kare ? eTale saghaLu karaze // 79 // manovege kayuM he brAhmaNo ! A pramANe meM duSTa cittavALA raktapuruSanI kathA saMbhaLAvI. have dviSTa puruSanI kathA kahuM chu te sAMbhaLo // 76 // 2 // dviSTa puruSanI kathA. koTI nagaramAM skaMdha ane vakra nAmanA be jamInadAra kheDuta rahetA hatA. temAMthI vakra nAmano kheDuta bahu vakrapariNAmI hato // 77 // te banne kheDuto ekaja gAmanI upaja khAvAvALA hatA, tethI bannemAM paraspara ghaNuM vera thaI gayuM, je ThIkaja che kamake jyAM be cAra manuSyone ekaja prakAre dravyanI abhilASA hoya che tyAM avazya vera thaI jAya che // 78 // prakAza cAhavAvALo kAgaDo ane nitya andhakAra cAhavAvALA ghuvaDanI mAphaka te bannemAM svAbhAvika durnivAra vera thaI gayuM // 79 // emAMthI vakra nAmano kheDuta hamezAM lokone bahu duHkha deto hato, te nItija che ke
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ jeNe doSa buddhi dhAraNa karI, te manuSya kone sukhadAyaka hoya ? // 80 // eka vakhata vakra moTA rogathI pIDita thayo, te nItija che ke 'je pApi pArakAne dukhadAyaka hoyaM che tene kayuM dukha prApta thatuM nathI ? // 81 // vakranI AvI avasthA hovA chatAM paNa vakranA putrae kaDaM ke pitAjI , tame vizuddha mana karIne koI evA dharmane dhAraNa karo ke jenAthI Apane paralokamAM sukhanI prApti thAya // 82 // paralokamAM mAtra seMkaDo sukha dukhanA kartA ApaNuM karaluM puNya pAparupa karmaja sAthe mAya che. putra dhana dhAnyAdikamAMthI koI paNa sAthe AvatuM nathI // 83 // he pitA ! antarahita moTA lAMbA mArgavALA A saMsArarupI vanamA AtmA sivAya ApaNuM athavA pArakuM koI paNa nathI, te mATe kubuddhi choDIne koI hitakAri kArya karo // 84 // mArI samajamAM to Apa mitra putrAdi kathI moha choDIne brAhmaNa ane sAdhuone mATe dhanAdikanuM dAna karo ane koI iSTadeva- smaraNa karo, ke jethI Apane sukhadAyaka gati prApta thAya // 85 // A vacana sAMbhaLIne vakrae kahyu ke, he putra ! mAru eka hitarupa kArya ( je huM kahuM chu te ) karo. je suputra hoya che te pitAnA pUjya vAkyarnu ullaMghana kedI karatA nathI // 86 // he putra ! mArA nIvatAM to A skaMdha kadApi sukhI na thayo, paraMtu baMdhu, putra, kuTuMba sampadAsahita teno nAza huM karI zakyo nahi, mATe he putra, jethI e saha kuTuMba naSTa thaI jAya evo koI upAya karaje. ke jethI huM manohara zarIra dhAraNa karIne prasannacitathI hamazAMne mATe svargavAsa karI zakuM // 8788 // mArI samajamAM ene mATe evo upAya karavo ke-mArA marI javA
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ pachI mArI lAsane skaMdhanA khetaramA laI jaIne lAkaDAsAthe ubhI karavI. te pachI ApaNA saghaLA gAya bhaisa ghoDAne tenA khetaramA choDI devA, ke je tenA khetaranA saghaLA dhAnyano nAza karI muke. ane tAre koI vRkSanI othamAM chupAIne joyA karavU, jyAre skaMdha krodha karIne mArApara ghAta kare te vakhate tAre bIjA lokone saMbhaLAvavAne mATe jorathI bUma pADavI ke skaMdhe mArA bApane mArI nAMkhyo // 89-90 // jyAre tuM A pramANe karaze tyAre rAjA skaMdhathI mane maralo jANIne skaMdhane kuTuMbasahita zikSA karaze ane enI saghaLI saMpatti chInavI leze. eTale e skaMdha putrasahita maraNane prApta thaI jaze // 91 // ... A pramANe mahApAparupa vacana kahato kahato te vakra marI gayo ane tenA putrae paNa pitAnI AjJAnuM pAlana kayu. je nItija che ke pApakArya karavAvALAnA sahAyaka ghaNAo thaI jAya che // 92 // je duSTa maratAM maratAM paNa pArakAne sukhI jovAmAM adhIro che, tene nirdayI yamarAja sivAya bIjo koNa che ke je hitanI vAta samajAvI zake ? // 93 // he brAhmaNa ! je pramANe vakrae potAnA putrae kahelA hitavacanono kaI paNa svikAra na karyo, mATe te vakranA jevA tamArAmAM jo koI duSTa hoyato huM hitarupa vacana kahetA DarUM chu // 94 // je puruSa mahAdveSarupI agnithI dagdha hRdayavALA che, te pArakAnI ciMtA sivAya sukhathI khAtA nathI, sutA nathI ane pArakI sampatine joI zakatA nathI eTale teo banne lokamAM nirmala sukha pAmatA nathI // 95 // je nIca niraMtara dviSTacitta rahe che ane tuccha ajJAnI pArakI sampatine joI zakato nathI,
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 53 te hamezAM baLatA antarahita narkarupI agnikuMDamAM ghaNAkALasUdhI rahevAno svIkAra karI le che, paraMtu potAnA duSTa svabhAvane choDato nathI // 96 // je mUrkha hitavacanane choDIne hamezAM tethI ulaTuMja grahaNa kare che, evA duSTa cittanA sAmu bahu jJAnI mANaso kaI paNa vacana kahetA nathI // 97 // A pramANe amitagati AcAryakRta dharmaparikSA' saMskRta graMthanI gujarAtI bhASADhIkAmAM pAMcamuM prakaraNa pUrNa thayuM // 5 // ,
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 6 hu~ he brAhmaNo ! tame agnisamAna tApakArI dviSTa puruSanI kathA to sAMbhaLI, paraMtu have pASANa samAna naSTabuddhi mUDhapuruSanI kathA sAMbhaLo 3 // mUDha puruSanI kathA. yakSa devonA sthAna samAna nidhAnano khajAno devAlayothI bharelu kaMThoSTha nAmanuM eka nagara hatuM // 2 // tyAM vinothI pUjanIka veda vedAMgano jANakAra arthAt brahmAnI mAphaka cAra veda che moMDhe jene evo eka bhUtamati nAmano brAhmaNa rahato hato // 3 // te dhiracittavAlAne vedAdi bhaNatAM bhaNatAM pacAsa varSa to bAla brahmacaryAvasthAmAMja vIti gayA // 4 // te paMchI tenA kuTuMbI janoe teno yajJanI agnizikhA samAna ujjvala, nArAyaNanI lakSmi samAna yajJA nAmanI eka kanyA sAthe vidhipUrvaka vivAha karyo // 5 ||te bhUtamati upAdhyAyanI padavImAMja rahato lokone bhaNAvavAne Azakta buddhivALo, saghaLA brAhmaNothI pUjanIya, yajJa karAvavAmAM pravINa, bhogAbhilASiyomAM mAnya, te yajJAnI sAthe aneka prakAranA bhoga bhogavato, sthira cittavALo pRthvimA prasiddha vidvAna thaI sukhathI rahato hato // 6-7 // ene tyAM bhaNavAnI IcchAthI strionA netrarupI bhramarone kamaLa samAna yuvAvasthAno dhAraka, yajJanA jevo pavitra yajJa nAmano eka baTuka ( brAhmaNano chokaro) Avyo // 8 // te
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ chokarAne vinayavAna ane vedonA artha grahaNa karavAmAM catura joIne te bhUtamatie potAne ghera ziSya banAvIne rAkhI lIdho, je teNe mUrtimAna anarthaja jANe grahaNa kaMrI lIdho // 9 // e brAhmaNanA chokarAne jotAMja yajJA to vihvala thaI gaI ane je pramANe ghaNo bhAra lAdhelI gADI ekadama aTakI jAya che, te pramANe yajJAnI AMkhonI draSTi bIjA padArthothI haThIne tene jovAmAja sthira thaI gaI // 10 // ratI ane kAmanI mAphaka te bannene hamezAM ekatra rahevArupI jalathI sIMcelaM iSTaphaladAyaka snaharupI vRkSa paNa dararoja vadhavA lAgyuM // 11 // daridranI sabhA, sevakanI pratikUlatA ane vRddha puruSane taruNa bhAryA, e traNa kulano kSaya karavAnuM kAraNa che // 12 // parapuruSamAM Azakta thayelI strI saghaLA doSa kare che je ucitaja che, vajrAgninI jvAlA kone AtApakArI hotI nathI ? // 13 // je puruSa strIne potAnA gharamAM svataMtra ane nirgala kare che te sAkSAta dhAnyamAM baLatI agninI jvAlAne holavato nathI, kameke // 14 // saMbhALa na lIdhelI strI udayane prApta thaIne vadhelA asAdhya roganI mAphaka prANono kSaya kare che // 15 // e strI saghaLAne tRpta kare che, tathA sevana kare che, e kAraNathI enuM nAma yoSA che. ane krodha karavAvALI che, e kAraNathI enuM nAma bhAminI che // 16 // ane potAnA doSone DhAMkI le che, e kAraNathI vidvajana ene strI kahe che. enAthI citta vilIna thaI jAya che, e kAraNathI ene vilayA kahe che // 17 // e pApakAryomAM rame che, e kAraNathI ene ramaNI kahe che, e ku eTale saghaLI pRthvine mAre che, e kAraNathI ene kumArI kahe che // 18 // e lokone bala rahita karI de che e kAraNathI ene
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ e abalA kahe che. enAmAM Azakta thaIne manuSya pramAdI thaMI jAya che kAraNathI enuM nAma pramadA paNa che // 19 // aneka anartho karavAmAM pravINa strIonA A saghaLAM nAmaja pragaTarIte duHkhakAraka vedanA samAna duHkhonAM kAraNa che // 20 // a rakSita ( vazamAM na karelI ) strI mananI icchA pramANe niraMtara doSoja dhAraNa kare che, e kAraNathI strIone hamezAM vazamAM rAkhavI joIe // 21 // je potAnuM hita cAhe che, te satpuruSa nadI, sarpiNI, vAghaNa ane mRgalocanI striono vizvAsa karatA nathI // 22 // have eka vakhate mathurAnA brAhmaNoe kaMI bheTa ApIne puMDarika nAmano yajJa karAvAne mATe bhUtamatine bolAvyo. jethI teNe potAnI strIne ka ke he yajJA ! gharanI rakSA karatI tuM to gharanI aMdaraja zayana karane ane A baTukane gharanI bahAra bAraNAM Agala suvADaje, A pramANe kahane te bhUtamati mathurA cAlyo gayo | 23 - 24 // potAno pati gayA pachI te pApISTa yajJAe pelA brAhmaNanA chokarAne potAno yAra banAvI lIdho te nIti che ke sunA gharamA vyabhicAriNI strionuM mATuM rAjya thaI jAya che // 25 // te bannenAM paraspara darzana sparzana ane vAraMvAra gupta aMgo prakAzavAthI kAmecchA, ghRtanA sparzathI agninI jvAlAsamAna jaladathI tIvrapaNe vavI gaI // 26 // ghaNe bhAge savaLA prakAranI strIo De saghaLA puruSonuM mana harAI jAya che, to taruNa vyabhicAriNI vaDe taruNa vyabhicArInuM mana kemaM na harAI jAya ? // 27 // e kAraNathI te baTuka te yajJAnA pInastanothI pIDita thaIne tene niraMtara bhogavavA lAgyo, je nItija che ke evo koNa puruSa che, je ekAMtamAM yuvati strI meLavIne. paNa vairAgyane prApta thaI jAya ! // 28 // suMdaratAnI khANa te yajJAne
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ atyaMta AliMgana karato te baTuka pArvatIne AliMgana karelA mahAdevajIne tRNa samAna paNa mAnato nahoto // 29 // strI puruSone meLavavAvALo koI dUta nathI ane saMga karAvavAne kAmadeva paNa jatA nathI, eto AMkhonA kaTAkSAthI pote potAnI meLeja tarata maLI jAya che // 30 // kharekhara madanayukta vyabhicAriNI yuvAna strI puruSane joIna jo kaI paNa karyA vagara besI rahe, to enAthI vadhAra Azcarya bIjuM zuM che ? // 31 // je pramANe agninA tApathI ghIno ghaDo potAnI meLeja pIgaLI jAya che, te pramANe strIvaDe sparzana karalo puruSa taratama mohita thaI jAya che // 32 // A manuSya potAnI strIvaDe caherArupI amRtane pIne aneka prakAranA bhogone prApta thaIne paNa ekAMtamAM parastrI maLethI tarata kSeAbhane prApta thaI jAyache ||33||hveaa baTukato kAmathI pIDita madonmattataruNa avasthAno dhAraka che, mATe ekAMtamA taruNa parastrI maLethI kema kSobhane prApta nthaay||34|| A pramANe dRDha premarupI phAMsIthI bAMdhelu che cittaM jenuM evA baTuka ane yajJAne bhoga samudramA magna rahetAM cAra mahinA thaI gayA // 35 // eka divasa te baTukane udAsa joIne premanA bhArathI namrIbhUta yajJAe kahyu ke,he prabho ! Aja tame ciMtAtura kema dekhAo cho ? te mane kaho // 36 // baTuke kathu ke, he kAnte ! tArI sAthe lakSmi ane viSNunI mAphaka sukha bhogavatA ghaNA divasa vIti gayA prNtu-|| 37 // he tantri ! have bhaTTajIne AvavAno vakhata pAse AvI gayo, mATe have zuM karuM ane manane atizaya pyArI tane choDIne huM kyAM jaauuN|| 38 // jo ahiMAM rahuM to moTuM duHkha che, ane jo jAUM chu to mavAne mATe paga upaDato nathI,
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka tarapha nadIno kinAro ame bIjI tarapha vAgha che, zuM karUM? ApadAmAM paDyo chu // 39 // yajJAe kayu ke, tame e ciMtA choDI do ane svastha thAo, potAnA cittane bagADo nahi, huM je kahuM chu te karo // 4 * // he sajjana, ApaNe bane ghaNuM dravya laIne koI bIje gAma jaIe to sArI rIte manohara sukha bhogavatAM AnaMda karIzuM ane atyaMta muzIbate maLatA evA manuSya bhavane saphaLa karIzuM tathA jatI juvAnIno sArabhUta manohara rasa pIzuM // 41-42 // e mATe he pyAre ! vyAkulatA choDIne tame be muDadA lAvo. saghaLAnA jANavAmAM na Ave evo ahiMthI javAno upAya huM karazi // 43 // A sAMbhaLIne teNe yajJAnI saghaLI AjJAo prasannacittathI kabula karI. te nItija che ke kAmipuruSa evA kAryomAM mUrkha hotA nathI / / 44 // e pachI baTuke rAtre jaIne smazAnamAMthI be muDadAM ! lAvIne gharamA kyA. te ucitaja che strI, kahelaM evaM kartuM sAhasa puruSa karato nathI ? // 45 // te yajJAe eka muDadAne oraDImAM ane bIjAne gharanI aMdara nAMkhIne saghaLu dhana laIne gharane Aga lagADI dIdhI, ane // 46 // zikArInI phAMtIthI mRganI mAphaka te vastImAMthI tarata nIkaLIne te banee uttara taraphano rasto lIdho // 47 // te saLagalI agni saghaLA gharane bALIne dhIre dhIre holavAI gaI. ane vastInA loka paNa phakta rokhane joIne vicAra karavA lAgyA ke // 48 // juo : A agnie satiomAM agraNI guNavatI brAhmaNIne baTuka sAhata kevAM bALI mUkyAM ? / / 49 // aMdaranA ane bahAranA banne muDadAMnAM hADakAM joIne manamAne manamAM ciMtA karatA te saghaLA mANaso pota potAne
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghera cAlyA gayA // 50 // AcArya kahe che ke traNa lokamAM evaM koIpaNa chala kapaTa nathI ke jene kAmathI bhaNAvelI strIo na jANatI hoya ! // 51 // mohollAnA lokoe mokalelA kAgaLane joIne te mUDha bAhmaNa Avyo ane potAnA gharane baLeluM joIne vilApa karakhA lAgyo ke,- // 12 // he baTuka ! mArI AjJA pALavAvALA, gurusevAmAM catura evo tane nirdayI agnie kema bALI mUkyo ? // 53 // tArA jevA vinayavAna pavitra brahmacArI, catura ane zAstromAM pAra paDelA kulIna yajJa baTukane have kyAM joU ? // 54 // hAya ! mArI AjJAmAM rahevAvALI grahakAryamAM tatpara evI tuM pativratA sukumArIne agnie kema bALI mUkI ? // 55 // he kAnte ! tArA jevI guNazIla kaLAnI AdhArabhuta bahu lajAvALI pativratA strI kadI thaze nahi // 56 // he kRzodarI ! he caMdrAnane ! mArI AjJAnusAra rahekALI je tuM te AvA duHkhane prApta thaI, mATe e pApaMthI mArI zuddhi kema thaze ? // 57 // he / tanvi ! pagathI kamaLone, jaMghAothI kAmanA bANa rAkhabAnI. bhAtaDIne, pIDIothI keLanA thaMbhane, jabananI zobhAthI rathanA paiDAMne , // 58 // nAbhicinhathI jalanA bhramaNane, peTayI vajanI zobhAne, stanothI suvarNakuMbhone, kaMThathI kamaLanALanI zobhAne,- // 59 // mukhathI caMdramAnA biMbane, netrothI mRgINInA netrone, lalATathI AThemanA caMdramAne, kezothI camarInA pUchaDAMne, // 60 // vacanothI kokIlAne ane kSamAthI pRthvine jItavAvALI evo tane yAda karatA he kAnta ! mane kyAM sukha thaI zake? // 61 // he kAnte! tArI sAthe darzana,sparzana, hasana, madhura bhASaNa karatAM joI yamarAje saghaLu dUra
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI dadhuM // 62 // A suMdara kaMThoSTa nagaramAM devAMganA samAna kaMTha hoTha bagere aMgothI suMdara je tuM, te mane bhogatravAne mATe na maLI // 63 // he mRgAkSI ! cakalI maratrA pachI cakalAnI mAphaka have tArA vinA sukhanI AzA ane nirvRtti kyAM ? 64 // A pramANe vilApa karatA te brAhmaNane eka brahmacArIe kahyuM kehe mUrkha ! prayojana naSTa thayA pachI have phokaTa kema raDe che ! // 65 // pavanayI uDAvelA sUkA pAMtarAnI mAphaka jIva paNa karmAnusAra maLe che ane jato rahe che // 66 // je pramANe chUTA paDelA paramANuono saMbaMdha kadI thato nathI te pramANe chuTA paMDelA jIvano pharIthI saMyoga thavo durlabha che // 67 // rasa, lohI, mAMsa, meda, hADakAM, majjA, dhAtu vagerethI bharelA pAtaLI cAmaDIthI DhAMkelA strInA zarIramAM manohara vastu kaI che? // 68 // kadAca vayogathI strInA zarIranI bahAranI racanA ko aMdara thaI jAya ane aMdaranI racanA bahAra thaI jAya to enAthI AliMgana kara to dura raho, paraMtu koI dekhatuM sarakhaM nathI // 69 // he mUDha ! lohI nIkaLavAnuM dvAra durgantravALu, vaLI jenuM nAma letAM paNa kaMpArI Atre evA viSTAgraha samAna nindya strInI yonI kevI rIte uttama puruSone sparza karavA yogya che ! // 70 // kheda che ke - lALa, khokhAra, kapha, daMtama ane kIDAnuM ghara evA strInA mukhane kaviovaDe candramAnI upamA kema apAya che ? // 71 // vraNanI mAphaka mAMsanA piMDa evA je strInA stano che, tene tikSNabuddhi paMDito suvarNanA kalazonI upamA kema Ape " ? ? // 72 // ghaLA azuci padArthoMnI khANa vicitra chidavALI strI
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ puruSono saMga viSTAnA be ghaDA samAna hoya che // 73 // kAminirupI nadI rAgarupI kallola saMpadAthI mANasarupI jhADane pADI laI jaIne saMsArarupI samudramA paTake che // 74 ||e strI nIca puruSone mohita karIne narakamAM nAMkhI de che ane tenI sAthe pote jatI nathI, evI strIne paMDito kema sevana kare che ? // 79 // e bhogavelA duSTa bhoga che, te lAkaDAMne agninI mAphaka hRdayane bALyA kare che, te mATe enA vo bIjo zatru kyAM che ? // 76 // nAza karI dIdho che saghaLo viveka neNe evI madirA samAna svIthI mohita thayalo jIva, potAnuM bhaluM buruM jANato nathI. te pragaTaja che // 77 // A strI che, A putra che, A mAtA che ane A pitA che, evI buddhi karmane vazIbhuta mUDhoneja hoya che // 78 // je saMsAramA janmathI laIne pAlana poSaNa karatA karatAM manuSyano dehama naSTa thaI jAya , te saMsAramA strI putra dhanAdikamAM nirvAha kevo ? // 79 // A pramANe brahmacArInA upadezathI te bhutamati mUDha zoka zAnti karavAne badale ulaTo krodhita thaIne nIce pramANe kahevA lAgyo. te ucitaja che ke-mUDha cittavAlAne vidvAnoe Apelo upadeza tathA jAya che // 8 // he brahmacArI ! jo strI evI atyaMta niMdya hota to saghaLA mArgamAM vicakSaNa citavALA brahmA viSNu indrAdika, strIne hRdayano hAra kema banAvate ? // 81 // he brahmacArI ! jaDajetA azokAdI vRkSa paNa je strIne choDatA nahotA, to saghaLA prakAranA sukha ApavAmAM catura evI strIone A puruSa kevIrIte choDI zake // 82 // e putrarupI phaLa Adhe
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 che, saMvaLA parizramane dUra kare che, jenuM zarIra koI prakAre paNa niMdya nathI. bIjuM to zuM? A lokamAM strIo sivAya indrione saghalA prakAranaM sukha ApavAvALI bIjI koI paNa vastu nathI // 83 // he brahmacArI ! jo strIonA sevanathI savaLA puruSa gAMDA thaI jAya che to zuM A jagatamAM vicAravAna nathI ! eTale tamArA mUrkhaja che, mATe evaM kadApi ? strI saMgadhI rata thayalo puruSa koI paNa kahavA pramANe to strIvAlA saghaLA puruSa nathI // 84 // pota potAnA manane priya je jene ruce tema kaho. jagatamA sAnA vicAra judA judA che, te anivArya che, paraMtu mAro mata to saMzaya rahita eja che ke sasAramAM strInA jevI sukhakArI vastu bIjI koI paNa nayI // 85 // A pramANe kahIne te mUDha brAhmaNa pote be tUMbaDI laIne ekamA bhiyatamAnAM hADakAM ane bIjAmAM baTukanA hADakAM bharIne gaMgAjImAM nAMkhavAne mATe ghaNo jaladathI cAlavA maMDI gayo // 86 // rastAmAM jatAM koI eka nagaramAM teno te nIca ziSya baTuka maLI gayo. gurune joIneja tenuM savakuM zarIra kAMpavA lAgyuM, lAcAra, gurune page paDIne te baTuka he tribho ! mAro aparAdha kSamA karo A pramANe prArthanA karavA lAgyo // 87 // te brAhmaNe pUchayuM ke, tuM koNa che ? tyAre vaNA namra svabhAvathI baTuke kayuM ke, he vibho ! ApanA caraNakamalonA sevanathI che jIvana jenuM ebo, huM Apano yajJa nAmano baTuka huM // 88 // A pramANe sAMbhalIne te mUDha brAhmaNa kahevA lAgyo ke, are ! te mArI catura baTuka kyA ? te to baLI gayo. tuM to koI bIjoja Thaga che. je mUrkha tArI lagAIne na samaje tevAne jaIne Thaga. ahiM tAro dAba vAlaze nahi // 89 // A pramANe kahane te koI
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIje gAma pahoMcyo, to tyAM daivayogathI tenI priyatamA duSTa yajJA acAnaka malI gaI. te paNa bhayathI tharathara kAMpatI te brAhmaNane page paDIne A pramANe kahavA lAgI ke,-||90 // he priya ! tAruM saghaLu dhana anAmata che. he guNAnidhAna ! A aparAdhane kSamA karo kemake jetuM citta potAnAja pApa kAryothI kaMpAyamAna che tenApara zubhamati puruSa kadApi kopa karatA nathI // 91 // A pramANenAM vacana sAMbhaLIne te mUDhe yajJAne pUchayuM ke, tuM koNa che te kahe. tyAre yajJAe kahyu ke-- huM ApanI yajJA nAmanI brAhmaNI chaM. brAhmaNe kaDaM ke, te priyatamA yajJA to A tuMbaDImAM che to pachI bahAra tuM kema AdhI ? // 92 // A nagaramAM jo tuM mane bhojana pAna nahi karavA de to le huM bIjA nagaramAM jAUM chu . ema kahIne naSTa thaI gaI che savalA vicAromAM buddhi jenI evo te brAhmaNa gusse thaIne teja vakhata bIjA nagaramAM cAlyo gayo / / 93 // je mUDha cittavAlAne khullA padArthomAM nizcayapaNuM mAluma paDatuM nathI evA nirvicAra puruSane, mUDhonuM vizeSa prakArathI mardana karavAvAlA yamarAja sivAya bIjaM koNa samajAvI zake che ? // 94 // je jJAnarahita mUha puruSa che, teo saMsAranA bhayane naSTa karavAvAlA, sthira mokSa sukha ApavAvAlA zuddhamatino che vistAra jemanAmAM evA, ' amitagati vacanaM / ele samyakajJAnI puruSonAM nirmala vacanane hRdayamA dhAraNa karatA nathI. e. kAraNathI te sudhIjana potAnA hRdayamAMja rAkhe che / / 95 // ___A pramANe amitagati AcAryakRta 'dharma parikSA ' saMskRta graMthanI gujarAtI bhASA TikAmAM chaIM prakaraNa pUrNa thayuM // 6 //
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. prakaraNa 7 muM e pachI manovege kaMke he brAhmaNo ! upara pramANe viveka rahita mUDha puruSanI kathA to tamane kahI. hatre potanAja abhiprAyamA dRDha evA v yuddhAhi ( haThIlA ) puruSanI kathA kahuM huM te sAMbhaLo. // 1 // 1 4 / vyuddhAhi mRDha puruSanI kathA | eka bakhata naMduradvArI nAmanI nagarImAM durddhara nAmano eka rAjA hato, tene janmadhI AMdhaLo jAtyandha nAmano eka putra thayo || 2 || te moTo thayethI dararoja bhIkhArIone potAno hAra, kaMkaNa, keyura, kuMDalAdi AbhuSaNo dAna karyA karato hato || 3 || A pramANe kumAranuM alaukika dAna joIne rAjAnA maMtrIe rAjAne kahyuM ke, he rAjA ! kumAra sAhebe to saghaLo khajAno dAna ApIne khAlI karI dIdho // 4 // tyAre rAjAe kayuM ke - he satpuruSa ! jo ene ghareNAM na ApIe to e hamezAM bhojanano tyAga karI deze, tyAre huM zuM karUM ! // 5 // maMtrIe kahyuM ke huM eno koI paNa upAya karIza. rAjAe kahyuM ke huM nA kaheto nathI // 6 // te pachI maMtrIe loDhAnA ghareNAM ane jarUra koI upAya kara, yAcakone mAravAne mATe eka lokhaMDanI DAMga lAvIne rAjakumArane ApI ane kahAM ke, - // 7 // he tAta ! A gharaNAM paMDitobaDe pUjavA lAyaka kulakramathI AvelA che, mATe ene pahero ane e caraNAM koIne paNa Apazo nAhi. jo Apazo to tamAruM rAjya nAza pAmaze // 8 //
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ me koi ene loDhArnu kahe tenA mAthAmAM A DAMga mAravI. koi prakAranI dayA athavA karuNA karavI nahi // 9 // A pramANe mInA kahelAM vacanono kumAre svikAra kayoM. A jagatamAM evo koNa che ke je. catura puruSonA kahelAM vacanane na mAne? // 10 // epachI te rAjakumAra khuzI thaine loDhAnI DAMga laine besI gayo. // 11 // enI pAse AvIne je koI kaheto ke Ato loDhAnAM ghareNAM che, tyAre te tena vakhate tenA mAthAmAM loDhAnI, DAMga mArato hato, je ThIkaja che jenI vyudAhi mati thaI gai, te nIca sAraM kAma kyAthI kareH // 12 // je puruSa potAnA iSTa jananAM kahelAM saghalAM vacanone sArAM ane bIjAnAM kahelA saghaLAM vacanone naThArAM mAne che, te adhamane koNa samanAve? // 13 // meM puruSa jAtyandhanI mAphaka bIjAnAM vacanane vicArato nathI, tene paMDItoe potAnAja AgrahamAM Azakta budhdhi (vyudAhi) kahyoche // 14 // manovege kahyu ke he brAhmaNo, kadApi sumeru parvata to hAthanA AcakAthI toDI zakAya paraMtu vyudagrAhI puruSa vacana vaDe koI prakAre paNa samajAvIzakAto nthii||15|| je pramANe jAtyaMndhe sonAmayI AbhUSaNa choDIne loDhAnAM AbhUSaNa paherthI, te pramANe ajJAnarupI aMdhakArathI AMdhaLo puruSa u.tama vastune choDIne naThArI ne grahaNa kare che // 16 // je mUDha hamezAM asuMdarane suMdara mAne che, tenI AgaLa buddhimAna puruSa suMdara vacana kAdi kahatA nathI // 17 // A saghaLA loka kAmArthI puruSothI ThagAya che, te mATe zuddha budhdhi satpuruSoe e vAtane hamezA vicAratA rahevI joie // 18 // manovege kahyu ke he prAhmaNo! meM byudvAhi ( haThayAhi ) nuM varNana to karyu. have pi-tadUSita mUDhanI kathA kahuMchu, te ekacitathI sAMbhaLo // 19 //
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 // pi-taSita mUDhapuruSanI kthaa| koieka puruSa prajvalita agninI mAphaka sakhata pI-tajvaranA rogathI vihvala zasira thai gayo // 20 // tene amRtanA jevu pavitra puSTi ApavA vALu khAMDa meLaveluM dudha ApavAmAM AvyuM // 21 // te adhame tene kaDavA lomaDAnI samAna mAnyu, te ThIkaja che. kemake prakAzamAna sUryanA prakAzane ghuvaDa to aMdhakAraja mAneche // 22 // e pramANe midhyAjJAnarupI mahAtIvra jvarathI vyAkula che. AtmA jeno evo, je kAi manuSya yogya ayogyane vicAravAvALo na hoya, tene zAMtidAyaka janma mRtyu jarAno nAza karavAvALA atyaMta durlabha amRta samAna vastunuM svarupa kahe to te, te vastu svarupane janma mRtyu jarAne karavAvALA, bhrAntikAraka cetanAne naSTa karakhAvALA, sahelA kAlakUTa samAna mAne che // 23-24 // 25 // e kAraNathI je puruSa hamezAM yogyane paNa ayogya jue che teja avajJAthI vyAkulacitta pi-tadUSita mUDha puruSa kahevAya che|| 26 // e pramANe je jJAna rahita puruSa nyAyane anyAya mAne to tatva vicAra karavAvALA paMDita janoe tene kaMi paNa upadeza karavo joie nahi // 27 // e pramANe meM viparita AzayavALA pittadUSita mUDha puruSane pragaTa karyo. have Apane AmramUDhapuruSanI kathA kahuMchu te sAvadhAnatA pUrvaka sAMbhaLo // 28 // 6 / AmramUDha puruSanI kathA / svargamAM devovaDe pUjita suMdara apsarAothI ramaNIya manohara maMdiravALI amarAdhatI nagarInA jevA aMgadezamAM caMpAvatI nAmanI ekanagarI che // 29 // te nagarImA svargamAM devovaDe sevanIya indranI samAna, namrIbhUta
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ mugaTavAlA rAjAothI sevanIya napazekhara nAmano rAjA rAjya karato hato // 30 // te rAjAnI pAse tenA priyamitra vaMgadezanA rAjAe saghaLA roga ane ghaDapaNane naSTa karavAvALu, sAdhAraNa manuSyone aneka prakAra nI sevA karavA yogya, ratnatraya samAna pUjanIya, bInA lokone durlabha, hRdayagrAhi, manohara strInA yauvananA jevU sukhakArI, suMdara ane mukhadarupa rasa gandha ane sparzathI AnaMdita karyA che manuSyanAM hradaya jeNe, tathA potAnI soramavaDe AkarSaNa kayoM che bhramarono samUha neNe evaM eka AmraphaLa ( kerI ) mokalyuM // 31 - 32 - 33 // tene dekhatAMja te rAjA ghaNo harSita thayo, te ThIkana che suMdara padArthoM jovAthI kone harSa thato nathI? // 34 // saghaLA rogono nAza karAvALI A ekana kerIno saghaLA lokone mATe vibhAga thai zake nahi te mATe jethI e bahu thai jAya evo upAya karUM. A pramANe vicAra karIne rAjAe te kerI eka catura mALIne ApIne kahyu ke he bhadra ! jethI A kerI aneka phalone utpanna karavAvALI thai jAya evo upAya kara ane koi uttama vanamAM lai jaIne ene vAvI de // 35-36-37 // vRkSAropaNa vidyAmAM pravINa te mALIe namaskAra karIne emeja karIza, e pramANe kahIne te kerIne bAgamAM vAvIne ucheravA lAgyo // 38 // te vRkSa sajjana puruSanI mAphaka jaladIthI moTI suMdara chAyA ane mATAM moTA asaMkhya phalothI savaLAne khuzI karavAvALu bahu mATuM thai gayuM // 39 // daivayogathI koieka pakSI eka sarpane laIne jatuM hatuM tenuM jhera te AMbAnA eka phala upara paDayu // 40 // te miMdanIka jharanA saMyogathI te AnaphaLa pAka ne
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ AMkhane AnaMdakArI manohara thai gayuM // 41 // ghaNo moTo anyAya karavAthI pUjanIka moTA kuLanI paDatInI mAphaka te kerI jharanA tApathI pAkaTa thaine jaladIthI jamIna upara TUTI paDI // 42 // tuSTacitta vanapALe saghaLI indrione harSita karavAvALA te phaLane lAvIne rAjAne apyuM // 43 // rAjAe vyAkulatApUrvaka te prANahArI jherathI pAkelA manohara phaLane joine potAnA yuvarAja puSane ApyuM. rAjaputre prasAda ema kahIne lIdhuM ane. ghora:: kAlakuTa jheranI samAna teja vakhate khAi lIdhuM // 44 - 45 // te rAjaputra phala khAtAMnA sAtheja maraNa pAmyo. te ucitaja che. duSTa cIja sevA karelI konA jIvane haratI nadhI? // 46 // rAjAe SotAnA putrane marelo joi krodhita thaine bAganI zobhA rAkhavAvAlA te Amra vRkSane (AMbAne) teja vakhate kapAvI nAMkhyuM // 47 // khAMsI, zoSa, koTa, vamana, zULa, kSaya, zvAsa vagere duHsAdhya rogothI pIr3AtA jIvavAthI keTALelA puruSoe sAMbhalyuM ke :-rAjAe jherI AmravakSane kapAvI nAMkhyuM che, tethI te saghaLAe maravAnI icchAthI tenAM kAcAM phaLa lAvIne khAvAM mAMDyA. paraMtu te khAtAM sAyeja te saghaLA rogI tarata roga rahita thaine kAmadevanA jevA suMdara thai gayA // 48-49-50 // rAjAe e vAta sAMbhaLI tyAre Azcarya thai te rogIone bolAvIne temane pratyakSa oine ghaNo anivArya pazcAtApa karyo // 51 // hAya! vicitra pAMtarAothI pRthvI mAM maMDala- bhUSaNa savaLA prakAranA vAMchitaphalane ApavAvALA, cakravartinI mAphaka che udaya meno evA uMcA AMbAnA jhADane vicAra rahita koSayI adhacita thaine meM jaDasAthe kema kapAvI nAMkhyuM // 12 //
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ -63 // hAya! meM duddhie te phala vagara vicAreja kuMvarane kema Appu? kadAca ApyuM to jamIna upara paDelu kema Apyu! AbhraphaLa to bicAru romanu nAzakaja hatuM // 54 // A pramANe durnivAra vajrAgninI mAphaka pazcAttApathI saMtApavAlo thaIne te rAjA manamAnemanamAM dararoja jhurAvA lAgyo // 55 // je puruSa AgaLa pAchaLano vicAra karyA vagara kAma kare che, te AmranAzaka rAjAnI mAphaka moTA pazcAtApane prApta thAya che // 56 // ne koI mUrkha vagara vicArale kAMI kAma kare che, tenAM saghaLAM sArAM kAryano tarataja nAza thai jAya che // 17 // krodhathI lavalina che citta jenuM evA nirvicArI puruSane banne bhavamA saghaLA prakAranAM duHkha prApta thAyache // 58 // A pramANe nivikIpaNAnA doSone jANIne hRdayamA ubhayalAka sabaMdhI sukha aapvaavaalo| viveka rAkhavo joie // 19 // ne vidvAna potAnuM hita cAhe che, teNe dravya, kSetra kAla bhAva yukta ayuktabhAM tatpara thaine hamezAM vicArIne kAma karavU jAie // 60 / / manuSya ane pazumAM eTaloja taphAvata che ke manuSyane to sArAM mAThAMno vicAra hoya che, paraMtu pazune hoto nathI. ethI je puruSa vicAra rAhata che, te pazusamAna che // 61 // he brAhmaNo! A pramANe pUrvApara vicAra rahita AmraghAtI mUrkhanI kathA meM saMbhaLAvvI, have kSIramUrkhanI kathA kahuchu, te sAvadhAna thaine sAMbhaLo // 12 // 7 / AmramUDhanI kthaa| prasiddha chohAra nAmanA dezamAM samudranA vyApArano jANAto jalayAtrA karavAmAM catura sAgaradatta nAmano eka vANaka hato // 63 te vANaka eka vakhate vahANamAM besIne nakra magara grahAdithI bharelA evA
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ samudra pAra thaine vyApArArthe cauladvipamA pahoMcyo // 64 // e vANike, dherathI nokaLatI vakhate jinezvaranI vANI samAna sukha ApavAmAM catura, dudha ApatI eka gAya paNa potAnI sAthe lai lIdhI hatI // 65 // te vyavahAra catura vIke cauladvIpamAM pahoMcIne kaMi bheTa laine dvIpanA dhaNI tomara vAdazAhanAM darzana ko // 66 // bIje divase te vIke zarIramAM kAnti vadhAravAvALI amrata samAna atizaya svAdiSTa khIra lai jaine bAdazAhane bheTa karI // 67 // bIjA eka divase te vaNike amRtasamAna durlabha zAlidhAnyanA uttama cAvala ( bhAta ) banAvIne suMdara dahI sAthe bheTa karIne darzana kayIM // 68 // kamake te dezamAM gAya bhaisa thatI nahotI ane dudha paNa thatuM nahotuM, tethI apUrva ujvala AhArane khAi khuzI thaine, tomara bAdazAhe te vaNikane pUchayuM ke,|| 69 // he vaNikaputra ! tamane evaM sAru bhojana kyAthI maLe che ? tyAre vaNika karvA ke, hajura ! mArI pAse eka kuLadevI che, te evo AhAra Ape cha // 70 // te pachI mlecchanAtha tomara bAdazAhe vaNikane kayuM ke he bhadra ! te tamArI kuladevatA hamane ApI do // 71 // A vAta sAMbhaLIne vaNike kayuM ke he dvipapati ! jo tame mane meM mAnyuM dhana Apo to hu~ mArI kuladevatA tamane ApI zakuM. // 72 // tyAre tomara bAdazAhe karvA ke-he bhadra ! bezaka mana cAhe teTaluM dravya lai jAo, ane te kuladevatA hamane ApI jAo // 73 // te pachI vaNike te bAdazAha pAsethI moM mAgyA rupyA laine te gAya ApI dIdhI, ane bahANamAM besIne samudrapAra thaine potAne deza cAlyo
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ gayo // 74 // bIje divase sapAramAja bAdazAhe te gAya AgaLa eka pAsaNa dharIne kayuM ke he kuladevatA ! je divya AhAra pelA vaNikane ApatI hatI, te mane paNa Apa prNtu|| 79 // mUrkha kAminI puruSanI AgaLa catura vilAsinI nAyikAsamAna te . gAya cupacupaja ubhI rahI // 76 // jyAre te gAyane gupacupa ubhelI joi tyAre bAdazAhe pharIthI kayuM ke he kula devatA ! prasanna thaine mane suMdara bhojana Apa. bhaktanI icchA purI kara // 77 // pharI paNa teNIne gUpacupa ubhelI joine bAdazAhe vicAryu ke Aje to e enA zeThane saMbhAratI haze, mATe kAle savAre Apaze. vAru ! he devI, Aja to tuM nirAkulatAthI rahe // 78 // bAje divase paNa te gAyanI pAse eka moTuM vAsaNa gharIne bAdazAhe kayuM ke he devI ! Aja to tuM svastha thai gai, have mane iMchita bhojana Apa // 79 // paraMtu gAya to cupaja ubhI rahI. te bicArI zuM Ape ane zuM bole? A pramANe tene cupa joine bAdazAhe krodhita thaine nokaro pAse te gAyane potAnA dvipanI bahAra kADhI mukAvI // 80 // juo ! A vAdazAhanI kevI mUrkhatA che ke je eTalI vAta paNa samajato nathI ke phakta mAMgavAthI koi gAye kadI kAine dUdha ApyuM che ? // 81 // dUdha ApatI te sArI gAyane mleccha bAdazAhe phokaTa kADhI mUkI. te nItina che, ke mUrkhanA hAthamAM gayaTu ratna paNa tathA jAya che // 82 // jo ke pASANamA sonuM che, paraMtu te pASANamAMthI kADhavAnI rIta jANyAvinA te meLavI zakAtuM nathI, teja pramANe gAya paNa vidhipUrvaka lIdhA vinA potAnA pAsaveM dUdha kadApi ApI zakatI nathI // 83 // A kArya kevI rIte
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ yaze, temA hAnI kevI thaze, ane vRddhi kevI rIte thaze, A pramANe meM puruSa hamezAM vicArato nathI, te banne lokamAM duHkhana bhogave che // 84 // je nIca puruSa ahaMkArI thaine potAnA manamA sArabhuta vicArane sthAna ApatA nathI te pelA bAdazAhanI mAphaka mAnamardita thai potAnAM kAryano nAza kareche. ane te puruSa buddhimAnoe tyAgavA yogya che // 85 // te naSTabuddhi mleccha rAjAe te gAyane asahya pIDA ApI. te ThIkana che. mUrkhanI sobata karavAvALA anigarya samasta doSone prApta thAya che // 86 // A saMsAramA mUrkhatAsamAna koi aMdhakAra nathI ane jJAna samAna koi prakAza nathI, teja pramANe janma maraNanI samAna koi zatru nathI ane mokSa samAna koi mitra nathI // 87 // kadAca sUrya hovA chatAM aMdhakAra thai jAya, athavA sUryamAM zItalatA ane candramAM uSNatA thai jAya, paraMtu mUrkhamAM kadI vicArazakti hotI nathI // 8 // siMhAdi hiMsaka prANIothI bharelA vanabhAM pharavU, sarpanI sevA karavI, tathA vanAgnimAM baLI jarbu zreSTha che, paraMtu mUrkha mANasa to kadI kSaNabharapaNa sevA karavAyogya nathI // 89 // je pramANe AMdhaLA AgaLa nAcavU, baharA AgaLa gAvaM, kAgaDAne pavitra karavo, muDadAMne bhojana Apa,napuMsakane strI hovI nakAmI che, te pramANe mUrkhane ApalaM sukhakArI ratna paNa nakAmuM jAya che // 90 // e gAya mane dUdha kevI rIte Apaze, e pramANe na pUchIne je bAdazAhe bahu dhana ApI gAya lai lIdhI, mATe te mlechAdhipati nA jevo bIjo koNa mUrkha cha ? // 91 // je puruSa te vastunA jANakArane to pUche nahi, ane te vastune dhana ApIne kharide, to te mUDha bhayAnaka vanamA mUlya levAnI icchAthI corone ratna veceche // 92 // je vivekI satU
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 puruSa banne lokamAM sukhanI icchA rAkhe che, temaNe mAna choDIne bhajAmyuM kArya pUchIne vidhithI sAdhana kara moie // 93 // je durbuddhi rAga dveSa moha kAma krodha mAna lobha ane mUDhatAne vaza thai hitAhitano vicAra karato nathI te pote potAnA mastaka upara vajrapAta kare che // 94 // je durvidagdha ( mithyA jJAnathIja potAne paMDita samajavAbALI ) puruSa durbheva garvarupI pahADanA zikharapara caDhAne koi bIjAne pUchato nadhI, te tomara bAdazAhanI mAphaka hAthamAM AvelA pavitra ratnono nAza kare che // 99 // je vinayavAna puruSa hamezAM pUchIne, potAnA manamAM sArIrI vicAra karIne, yAda karIne yukta ayukta kArya kare che, te vistAra yazavAlo manuSya, manuSya ane devagatinuM sukha meLavI kevaLa jJAnato dhAraka thaine ApadArahita nirvANa pada pAme che // 96 // A pramANe amitagati AcArya kRta 'dharma parikSA' nAmanA saMskRta graMthanI gujarAtI bhASA TIkAmAM sAtamuM prakaraNa pUrNa thayuM // 7 // <
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 8 muM. atyAra sudhI ( hai brAhmaNo !) ajJAnI mleccha rAjAe meLavelI kSIrano je pramANe nAza karyo te tamane kahyuM. have aguru karIne teno nAza karyo tenI kathA kahuM huM // caMdana prApta 1 // 8 / aguru caMdana mUDhanI kathA / magadha 'dezamAM bairIrUpI madonmatta hAthInA kuMbhane bhedavAne mATe. siMha samAna gajaratha nAmano eka rAjA hato // 2 // te rAjA aneka prakAranI krIDA karavAvALo hato, te eka vakhate krIDAne mATe vanamAM gayo tyAM senAne choDIne maMtrI sAthe bahu dUra nIkaLI gayo || 3 || tyAM vanamA pahelAMthI AgaLa ubhelA eka nokarane joine rAjAe maMtrIne pUchayu ke - e koNa che? ane kono nokara athavA kono putra che te mane kaho // 4 // tyAre maMtrIe kaghuMke he rAjA! ApanA hari nAmanA mahattarano putra hAlika nAmano Apano tAbedAra sevaka che // 5 // ApanA caraNakamaLanI roja klezakAraka sevA karatA karatA Aja ene bAra varSa thai gayAM ! // 6 // A vAta sAMbhaLIne rAjAe maMtrIne kadhuM ke he bhadra ! teM Aja sudhI enA klezanuM kAraNa mane kahyuM nahi te ghaNuM khoTuM karyu // 7 // lazkarane duHkha che athavA nathI, koNa sArI sevA kare che, koNa nathI karato bagere saghaLI vAto maMtrIe jANIne rAjA AgaLa kahevI jAie // 8 // svAdhyAya karatA rahevuM e sAdhu puruSonuM kartavya che, ghara kAma ka
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ e strIonuM ane rAjyakArya ka emaMtrIonuM kAma che, mATe e traNe vAtone dararoja vicAratA rahevI joie ||9||e pachI rAjAe prasannacitta thaine hAline kartuM keH-saMkarATa nAmano uttama mulaka che te tamane ApuM chu teno svIkAra karo // 10 // he bhadra! e mulaka kalpavRkSa samAna manavAMchIta phaLane ApavAvALo bIjA pAMcaso gAma sahita bahu sAro che, te tame svikAra karo // 11 // A vacana sAMbhaLIne hAlIe rAjAne kahyu ke he deva! huM to ekalo chu, baha gAma laine zuM karIza? // 12 // eto teneja grahaNa karavA yogya che ke jene lazkara ane prabaMdha karavAvALA hajAro sevaka hoya // 13 // tyAre rAjAe kahyu ke he bhadra! manohara gAmomAM hamezAM rahevAthI temAM potAnI meLe pratipAlana karavAvALA sevako thaI jaze, kemke-||14 // gAmothI dhananI prApti thAya che, dhanathI nokara cAkarono samUha thAya che, ane nokara cAkara rAjAnI sevA kare che. dravyathI uttama bIjI koi vastu nathI. // 15 // dravyadhIja kulIna paMDIta mAnya zUra nyAyavizArada catura dharmAtmA ane priya thAya che // 16 // yogI; vAgmI, dakSa, dAno zAstraparAyaNa e sadhaLA khuzAmatIA thaine dhanADhaya nI sevA karache // 17 // gaLI gayA che hAtha paga. ane nAka jenA evo koDhIo hoya ane te jo dhanavAna hoya to teMne nava yovana strI paNa gADha AliMgana karIne sevana kare che|| 18 // jenA gharamAM dravya che, tene saghaLA mANaso tAbadAra priyakara ane vazIbhUta thai jAya che // 19 // jenA gharamAM paiso che, te jo mUrkha hoya topaNa tenI moTA moTA pAMDato prazaMsA kare che, jote kAyara hoya topaNa tenI moTA moTA yoddhA sevA karavA lAgI jAya che, jo te pApI hoya topaNa
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmAtmA puruSa tenI stutI kare che // 20 // bahu te zuM kahie. jenI barobara vauju koi thayuM nathI, evA cakravarti nArAyaNa balabhadra vagere ne moTA moTA 'puruSa thai gayA, te savaLA gAmonA prasAdayIna. gauravavALA thayA che // 21 // esaghaLI vAto sAMbhaLIne hAlie kA ke-mahArAja ! mane to koi evaM khetara Apo ke jemAM hamezAM khetI thai zake, ane mAM jhADa khADA vagere na hoya // 22 // A sAMbhaLIne rAjAe vicAra kayoM ke e. potAnA hita Ahitane samajato nathI te ThIkaja che, gAmaDAnA gamAromA nirmala buddhi kyAthI hoya ? // 23 // e pachI rAjAe maMtrIne AjJA karI ke, he bhadra ! ene aguru caMdananu khetara ApI do, jethI e jIvana paryanta vistIrNa caMdananA lAkaDAMne vecIne sukhathI rahe // 24 // tyAre maMtrIra jaine hAlIne kalpa vRkSanA je, mana vAMchita vastune mAmAlAI caMdananA vRkSathI bharelu eka khetara dekhADIne kaddu ke, mahArAje tane A khetara ApyuM che. // 25 // te khetara Aine hAlIe potAnA manamA vicAra kayoM ke, rAjA ghaNo kaMjusa che. kemake vRkSa rahita khetara. mAgavA chatAM paNa anake vRkSodhI bholu khetara ApyuM // 26 // meM to kubera samAna anna utpanna karavAvALu aMjana (suramA ) nA jevU zyAma varNa vRkSa khADA rahita vIstIrNa ane chinna bhinna khetara mAgyuM hatu, ane rAnAe to bojI tarahanuM vRkSAdi upadravothI bharelu khetara Apyu // 27 // khera ! have eja lai levU joie, kemake jo rAjA e paNa nahi Apate to huM zuM karate ! eneja huM ThIka karI laiza // 28 // A pramANe vicAra karIne te hAlIe prasAda kahIne te khetara svIkArI lIdhuM, ane
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ potAne gherathI sAro dhAravAlo kuhADo lai AvIne te kubudhie aguru caMdananAM vRkSa kApavAM zaru karI dIyAM // 29 // AnaMdIta thAyache bhramarono samUha anAthI evI sugaMdhathI daza dizAone praphullita karavAvALA sajjana puruSanI mAphaka sevA karavA yogya, uMcA uMcA sIdhA, sukhadAyaka, ghaNI mahenate maLe evA, dravya ApavAvALA, te caMdananAM vakSa saghaLAM kApIne te hAlIe bALI mUkyAM. te ThIkana che-svecchAcArI nirvivekI gamAra koI sAraM kAma karato nathI // 30-31 // A pramANe mahanatathI te vrakSone kApI bALIne jaladAyI anyAyathI gharanA jevaM te khetara vAvavA lAyaka hAthelI je nirmaLa karyu ane harSa sAthe rAjAne paNa batAvyuM ane kahyu ke juo, A meM kevu umadA khetara banAvyuM che te ThIkaja che, ghamaMDI nIca puruSa potAnI mUrkhatAthI japrasanna rahe che // 32-33 // rAjAe khetara joine kahyu ke A khetaramA te zuM zuM vAvyuM che? tyAre hAlIe kahyu ke hajura! meM bahu phala ApavAvALA kAMdA vAvyA che // 34 // A pramANe tenI mUrkhatA joine rAjAe kahyu keH-are! te baLelA vrakSomAMthI kaI paNa rayuM che ke nahIM? // 35 // sthAre teNe candanano eka hAtha jeTalo kakaDo lAvIne batAvyo, ane kahyu ke hajura, te vrakSone bALtI vakhate A hAthabharano eka kakaDo rahI gapo che // 36 // tyAre rAjAe kayu ke tuM A kakaDAne bamAramA lai bhaine tarata vecIne Ava. hAlIe kahyu ke hajura, ATalA lAkaDArnu zuM mUlya maLavA- hatuM // 37 // rAjAe hasIne te duddhi hAlIne kahyu ke vANIo jeTalaM mUlya Ape teTaluMja lai leje // 38 // jyAre te hAlIe te caMdanano kakaDo bajAramA lai jaine venyo to vANayiAe tenA
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAMca dInAra ApyA // 39 // tyAre te hAlI A vAtano vicAra karIne khedarupI agninA tApathI pazcAtApa karavA. lAgyo. te ThIkaja ke, ne ajJAnatAthI kArya karavAvAlA che, temanAmAM evo koNa che ke tene pAchaLthI pazcAtApa na, thaayH|| 40 // no A nAnA kakaDAnuATalaM mUlya maLyuM, to te saghaLA vRkSonu keTalaM mulya maLate tenI to gaNatrIja nathI // 41 // rAjAe to mane bhaMDAranA jevU khetara ApyuM hatuM, paraMtu meM ajJAnI pApIe phokaTa teno nAza karI nAMkhyo // 42 // jo huM te vRkSonI yatnathI rakSA karate to mane jIvana paryaMta sukhanuM sAdhanarupa dravya thai jate // 43 // A pramANe te hAlI kAmathI pIDita viyogAMnI mAphaka atyaMta kaThiNa pazcAtApathI bahu kAla sUdhI dukhI thayo // 44 // je mUrkha ghaNA yatnathI prApta karelA dravyano nAza karI de che te hAlAMnI mAphaka hamezAM durnivAra pazcAtApa kare che // 45 // ne naSTa budhdhivAlo puruSa vastumA sAra asAra jANato nathI, te meLavelAM sArAM ratnano nAza karI de che / / 46 // je mUrkha vastunA guNa avaguNane vicAratA nathI, te AMkavAnI khIlIne mATa sonAnA haLathI pRthvine kheDe che // 47 // he brAhmaNo ! tamArAmAM te hAlInA jevo sArAsArano vicAra na karavAvALA hoya to pUchavA chatAM paNa huM kahebAne DarUMchu // 48 // have nahi maLI zake evA agurucaMdananA vRkSono nAza karavAvALA nirvicArI mUrkhanI kathA kahuMchu te sAMbhaLo // 49 // 9 / caMdana tyAgI mUrkhanI kthaa| bhogabhUmi samAna sukhanA AdhAra bhUta madhya pradezamAM eka vakhate
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAMtamana nAmano mathurA nagarIno rAjA hato // 50 // eka samaye te rAjA grISma RtunA sUryathI hAthInI mAphaka durnivAra pittajvarathI (tAva) ghaNo dukhI ane vidvaLa thai gayo // 51 // sUryanA tApathI thoDA pANAmAM mAchalInI mAphaka te pittajvaranA tApathI te rAjA komaLa zayyAmAM taraphaDato hato // 52 // te rAjAne moTA moTA prabhAvika vaidonI davA thayA chatAM paNa te duHsA paritApa, lAkaDAnI agninI mAphaka dIvase dIvase vadhavA lAgyo / 53 // ATha prakAranI cikitsA jANavA chatAM paNa te vaidyo durjananI sAdhanAmAM sajjanAnI mAphaka te tApa samAvI devAne samartha thayA nahi / / 54 // jyAre maMtrIe joyuM ke rAjAnA zarIramAM tAva vadhatoja jAya che, tyAre teNe mathurA nagaramAM cAre bAjue DhaMDhero pITAvyo ke, je koi rAjAnA zarirano roga sAro karaze, tene mAna pratiSThA sAthe 100 gAma ApavAmAM Avaze. // 56-56 // e sivAya khAsa rAjAne paheravAno bhArI hAra, atyaMta durlabha kamarapaTo ane eka pozAkanI joDa paNa ApavAmAM Avaze // 57 // A DhaMDhero sAMbhaLIna eka vaNika gozIrSa caMdananuM lAkaDaM levAne mATe gharamAMthI nIkalyo rastAmA teNe daivayogathI eka dhobInA hAthamAM gozIrSa caMdanano bhAro joyo // 18 // te vaNike cAre tarapha uDatA bhramarAnA ToLAthI tene kharekhara gozIrSa caMdana samajIne dhobIne pUchayuM ke he bhAi ! A lImaDAnI lAkaDAMno bhAro tuM kyAthI lAvyo // 59 // dhobIe kahyu ke, mane nadImAM vaheto maLayoche. tyAre vaNike kayu ke, enA badalAmAM bahu lAkaDAM laine e mane ApI de // 60 // te nirvivekI dhobIe kahyu ke, he sAdhu puruSa, lai lo emAM mane zuM nukazAna che ? A pramANe kahIne te caMdananA bhArAnA badalAmA ghaNAM
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAkaDAM laine ghobIe te bhAro ApI dIgho // 61 // pachI te budhivizAla vaNika tarataja ghera AvIne tene ghasIne rAjA pAse lai gayo ane rAjAnA saghakA zArira upara teno lepa karI dIdho // 12 // je pramANe priya strInA saMyogathI viyogI puruSanA duHkhano nAza thAya che, te pramANe te candana lagAvatAMja rAjAnA saghaLA zarIranI balatarA maTI gai // 63 // te pachI rAjAe paNa potAnA DhaMDherA pramANe so gAma, kaMThA ghareNAM vagere ApIne te vaNikane bahu mAna Apyu. te ThIkaja che, moTA puruSano upakAra karavo kalpavrakSa samAna che // 64 // A pramANe te kASTanAja prabhA. vathI vaNikanI pratiSThA sAMbhaLIne te dhobI zAkathI saMtApita thaine mAthu kUTIne raDavA lAgyo // 65 // hAya! durAtmA vaNike te kASTane caMdanano bhAro jANIne yamanI mAphaka kevI rIte . mane ThagI lIdho ? lImaDAnI ghaNI lAkaDIo ApAne mAro gozIrSa caMdanano bhAro kema lai lIdho? te ThIkaja che ke asatyabhASI vANIAdhI yamarAja paNa ThagAi jAya che // 66-67 // A pramANe mahAzoka karIne te dhobI niraMtara baLavA lAgyo. te ThIkaja che ke ajJAnamA rahevAvALAne mukha kevI rIte thAya ? // 68 // te dhobIe evo vicAra kayoM nahi ke, lomaDAnA eka nAnA kakaDAnA badalAmAM A vaNika ghaNAM kASTa kema Ape che // 69 // A durnivAra ajJAnarupI mahA aMdhakArane sUrya caMndramAnA kiraNo paNa naSTa karI zakatAM nathI // 70 // je aMdhakArathI AMdhaLo thAya che te AMkhathI to dekhato nathI paraMtu cittathI to vastunA svarupane jue che, paraMtu je ajJAnathI zUnyahRdaya che, te cittathI temana netrodhI paNa dekhatA nathI // 71 // mATe he brAhmaNo ! te dhobInA jevA badalo karavA
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ kALA koi manuSya A vAdakSAlAmA hoya to hu~ pUchavA chatAM paNa sAcI bAta kahetAM DarUMchu // 72 // A pramANe meM caMdanatyAgI mUrkha ko ho saghaLA prakAre niMdAne pAtra cAra mUryonI kathA kahuM chu te sAMbhaLo // 73 // 10 // cAra mUkhoMnI kathA // .. eka samaye cAra mUl sAthe koi jagyAe jatA hatA, teoe rastAmA eka jagyAe jinezvaranA jevA niSpApa mokSAbhilASI munirAjane moyA // 74 // A munirAja evA che ke vIranAtha hovA chatAM paNa koi jIvane pIDA karatA nathI, banne nayanA kahevAvALA thaine paNa sasavAdI che, cittacora hovA chatAM paNa caurya karmathI rahita che, niSkAma hovA chatAM paNa moTA baLavAna che // 79 // granthadhArI (siddhAMta zAstranA mANakAra ) hovA chatAM paNa nirmala ( pAparupI melathI rahita ) che, guptimAna eTale mana vacana kAya guptinA dhAraka hoine paNa nibandha che, virupa hovA chatAM paNa manuSyone priya che // 76 // mahAvratI hoine paNa aMdhakArano nAza karavAvAlA che. sarva saMga rahita hoine paNa samitionA pravartaka che // 77 // prANimAtranA rakSaka hoine paNa dharmamArga calAvavAmAM catura che. satyamAM lavalIna hovA chatAM paNa dharmane badhAravAvALA che // 78 // samudranA jevA gaMbhIra, meru parvatanA jevA sthira, sUryanA mevA tejasvI, candramAnA jevA kAntivALA // 79 // siMha samAna nirbhaya, kalpavrakSanA jevA vAMchita vastu ApavAvALA, vAyunA jevA niHsaMga, AkAzanA jevA nirmala che // 80 ||je pramANe
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ ThaMDIthI pIDIta mANasa agninI sevA kare che, te pramANe A munirAjanI sevA karavAyI sagaLA prANione pIDita karavAvALA tathA samyagdarzana cA. retra naSTa karavAvALA pApAthI chUTI jAya che // 81 // ane jeNe indra, brahmA, viSNu, maheza vagerene paNa potAnAM bANothI haNIne jItI lIvA ane seMkaDo duHkha dIghAM, evA kAmane paNa jemaNe sahajamAM jItI lIgho // 82 // ane je munirAje svargalokane jItavAvALA kAmadevano paNa kAmadevano paNa nAza karI dIdho te amane to tarata mAraze A pramANe jANe bhayabhita thaineja balavAna krodhAdika kaSAyoe A mahA parAkramI munirAjanI sevA karI nahi ! ||83 // te munirAja tapanI to sevA kare che, paraMtu tama eTale mithyAtvanI nAhI, teo sadA dharmakathA kahe che, paraMtu niMdanIka vikathA kahatA nathI. teo aneka prakAranA doSono nAza kare che, paNa guNono nAhI, teo niMdrAno tyAga kare che, paraMtu jinavANino tyAga kadI karatA nathI // 84 // te munirAja saghaLA mANasone dharmopadeza karIne tarataja pratibodhita dharmAtmA karIne jagatanA saghaLA jIva ajIva padArthoMne jANavAbALA ane jinendra bhagavAnanA jevA indranareMdra vaDe bandanIya che // 85 // te munirAja saMghaLI indrionA phelAvAne rokIne paNa saghaLA prakAranA samUhanuM avalokana kare che, tathA trasa sthAvara jIvonI rakSA karavAvALA hoine paNa viSayonuM mardana karavAvALA che // 86 // guNothI naDelA, saMsArarUpI samudrane tAravAvALA te munizvaranA caraNarupI kamaLone pelA cAra mUrkho jamIna upara mastaka mUkIne namaskAra karavA lAgyA // 87 // nirdoSa che
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ ceSThA jenI evA te munirAje te cAre mUrkhene ekI vakhate duHkhonuM haraNa karavAvAlI tathA pAparUpI parvatane uDAbavAvALI dharmavRddhi kahI, eTale AzIrvAda Apyo // 88 // e pachI te cAre mUrkho tyAMthI eka gAu AgaLa jaine paraspara laDhavA lAgyA, je yogyaja che, ke manavAMchita phala ApavAvALI aikatA mUkhamAM kyAMthI hoya ! // 89 // eke to kahyuM ke sAdhu mahArAje ne AzIrvAda Apyo. bIjAe kahyuM ke mane Apyo, A pramANe paraspara bolatAM te hiNabuddhivAlA mUrkhomAM bahu vakhata sUdhI laDAi thatI rahI // 90 // tyAre koi bIjA puruSe kayuM ke, he mUrkho ! tame phokaTa zuM karavA laDo cho ? sArI rIte nizcaya karI ApavAvALA te munirAjaneja jaine kema nathI pUchatA ? kemake sUryanA rahevAthI koi jagyAe aMdhakAra raheto nathI // 91 // A vacana sAMbhaLIne te saghaLA mUrkhoe munirAjanI pAse jaine pUchayuM ke he munirAja ! tame je AzIrvAda Apyo hato, te ApanI kRpAthI ame cAremAMthI kone thayo ? // 92 // tyAre munirAje kahyuM ke, tame cAramAthI je vadhAre mUrkha che, teneja te AzIrvAda hato. A vacana sAMbhaLIne saghaLA kahevA lAgyA ke vadhAre mUrkha huM huM, vadhAre mUrkha huM cheM, je ThIkaja che. kemake - evo koi paNa manuSya nathI ke je potAno parAbhava sahana karI le // 93 // tyAre te savaLAnuM atyaMta kaThINa yuddha sAMbhaLIne munirAje kAM ke, he mUrkho ! tame nagaramA jaine buddhimAno pAse tamArI mUrkhatAno nyAya karAvI lo. ahiMyAM e takarAra na karo // 94 // A pramANe munirAjanAM vacana sAMbhaLIne te cAre mUrkho laDAI choDIne
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ prasannatApUrvaka tarataja aparimita vegavI ( ghaNI jhaDapathI) nagara tarapha gayA. traNa bhavamAM pUjanIka munirAjanAM vacanone prasannacitta thaine tithaMca paNa mAnechaM to buddhinA dhAraka manuSyato kema na mAneH // 15 // A pramANe amitagati AcAryakRta dharmaparikSA saMskRta graMthanI gujarAtI bhASA TikAmAM AThamuM prakaraNa pUrNa thayuM. 5.)
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 9 muM. te mUkhoM nagaramAM jaine nagara nivAsione kahevA lAgyA ke, tame amAro eka nyAya karI Apo // 1 // nagara nivAsioe kahyu ke he bhadra ! tamAre zuM nyAya karavo cha ? tyAre teoe kahyu ke, hamAramAthI vadhAre mUrkha koNa che te vicAra karIne batAvo // 2 // tyAre nagara nivAsioe kahyu ke, tame potapotAnI mUrkhatAnI kathA kaho, tyAre eka mUrkha kahyu ke pahalAM mArI kathA sAMbhaLI lo // 3 // pahelA mUrkhanI kthaa| he mahAzaya ! vidhAtAe ( karme ) mane mATuM peTa ane lAMbA stano vALI sAkSAt bhayaMkara vaitAlanA jevI be strIo ApI // 4 // te banne strIo mane ratidAyaka - ane atizaya priya thai, te nItina che ke, saghaLAne sarva prakAranI strIo svabhAvathIja priya hoya che // 5 // hu te bane rAkSasIothI dararoja bhayabhita rahuM chu. jagatamAM evo koNa puruSa che je ghaNokharo svIothI Darato nathI ? // 6 // te bannenI sAye krIDA karatAM mArA bahu divasa sukhathI cAlyA gayA. eka divasa rAtrIne vakhate huM mArI yogya pathArImA. suto hato // 7 // te banne mArI vhAlI strIo tarata AdhIne mArA eka eka hAthane mAthA nice dabAvIne be bAjue. sui gai // 8 // meM AnaMdane mATe evI jagyAe ke je mAthAnI upara barAbara hatI tyAM eka dIvo / khelo
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ hato, kemake kAmI puruSa avanArI, vipattine dekhato nayI // 9 // jyAre huM sIdhuM mhoM rAkhIne sUi gayo, tyAre eka duSTa uMdara te divAmAthI diveTa kADhIne lai javA lAgyo, tethI mArI DAbI AMkha upara te baLatI diveTa par3I gaI // 10 // tyAre meM tarataja jAgIne AMkha baLatI hovAthI vyAkula thaine evo vicAra karyo ke // 11 // jo huM DAbo hAtha kADhIne battI holakuMchu to mAthAnI nIcethI hAtha nikalI javAthI mArI DAbA hAthavALI strI gusse thai jaze, athavA jamaNe hAthe holakuMchu to A bIjI krodha karaze // 12 // lAcAra ! huM mArI pyArI strIonA bhayathI tenA mAthA nocethI hAtha na kADhIne teja mAphaka cUpacApa sUi rahyo, methI mArI DAbI AMkha phUTI javAthI huM te divasathI kANo thai gayo // 13 // mArI AMkhane bALIne phoDayA pachI te diveTa potAnI meLe holavAi gai, paraMtu meM strionA bhayathI tene holavavAno koi paNa upAya ko nahi // 14 // mArA samAna mUrkha hoya to kaho ke, je strImAM Azakta thaine potAnI AMkhane baLatI joine paNa cUpa rahe // 15 // strInA bhayathI je divase mArI AMkha phUTI gai te divasathI mAruM viSamaikSaNa evaM nAma par3I gayuM che // 16 // A loka athavA paralokamAM evaM koi paNa asahya duHkha nathI ke je strInA vazIbhUta puruSane na thAya // 17 // strIno vaza thayalo je puruSa AMkha baLatI chatAM paNa mUMgo thaine rahe che, te rAMka mUrkha evaM kayuM ayogya kArya cha, ke je na kare? // 18 // manovege kayuM ke he brAhmaNo ! A vAdazAlAmAM te viSamaikSaNanA mevo koI puruSa hoya to huM pUchavA chatAM paNa kahevAne DarUMchu // 19 // jyAre te mUrkha A pramANe potAnI mUrkhatA kahIne eka bAjue besIgayo
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAre bIjA naSTabuddhi mUrkhe ghakhANa karatA karatA potAnI kathA kahebI zaru karI // 20 // ..... |biijaa mUrkhanI kthaa| . bIjA mUrkhe kayuM ke mAre be. strIo hatI. vidhAtAe saghaLA kurupa pudgalone bhegA karIneja jANe AkanI DoDI jevA hoThavALI te ye strIo mAre mATe banAvI hatI. kemke-|| 21 // te bahuja kALI, ane koDA sevA dAMtavALI hatI. tene lAMbA paga, moTI jAMgo ane lAMbuM nAka ha. ane tenAM sakhata ruMbATAM daityonI devInA jevAM moTAM bhayaMkara hatA // 22 // te bhakSaNa karavAmAM gadheDIne, azuci padArtha khAvAmAM zUkarIne ane capaLatAmAM kAgaDIne jItavAvALI, ane naThAruM bhakSaNa karavAyI niMdya oDakAra levAvALI hatI. // 23 // te banne strIo mArA upara prItI rAkhavAvALI mane ghaNI pyArI hatI. temAMthI eka to mAro DAbo paga dhoyA karatI hatI, ane bIjI jamaNo paga dhotI hatI // 24 // ekanuM nAma rukSI ( richaNI ) ane bIjInuM nAma kharI ( gadheDI) hatuM. te bannenI sAthe niraMtara kriDA sAthe ramatAM mAro vakhata sukhathI jato hato // 25 // eka divase prANadhI paNa Atizaya pyArI mArI rukSI nAmanI * strIe prItipUrvaka mAro paga dhoine bIjA paga upara rAkhI dIdho // 26 // te kharIra joine teja vakhata eka musaLAvaDe moTo ghA karIne mAro paga toDI nAMkhyo ||27||tyaare rukSIe kharIne kayuM ke, Aja tane ATalo badho svArtha thai gayo che ke tuM AvI nIca kriyA karavA lAgI che? // 28 // he duSTaNI gadheDAne gadheDI samAna hajAro yArone bhogavatI bhogavatI have pativratA banavA mAMDe che ! // 29 // A prabhANe sAMbhaLIne kharIe kahyu ke, he kapaTI! potAnI
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAphaka hamAro vyabhicArIone bhogavIne have mArA upara paNa tema doSa mUke che! // 30 // he mUrkha! he lugvI! tA mAyuM mUDIne pAMca coTalI rAkhIne galAmAM zarAbonI mAlA paharAvIne zaharamA pheravU to ThIka lAge ! // 31 // A pramANe te banne vacce duSTa rAkSasIonI mAphaka lokone jovAlAyaka moTI bhayaMkara laDhAi pai // 32 // tyAre rukSIe gusse thaine kahyu ke, le, tuM ane tArI mA potAnA ( dhaNInA ) paganI rakSA kara, ema kahIne mUzalaM laine, mAro (mUkhano ) bIjo paga te rukSIe bhAMgI nAMkhyo // 33 // A be duSTa vAghaNAothI (te banne strIothI) bhayabhitacitta kAMpata zarira thaine huM to bakarInI mAphaka gupacupa jotoja rahyo // 34 // jyArathI meM strionA bhayathI gupacupa paga bhaMgAvI nAMkhyA, tyArathI mAruM kuMTahaMsagati evaM nAma paDI gayuM // 35 // juo mArI kevI mUrkhatA che ke meM te vakhate strionA bhayakI kApita zarira thaine mauna dhAraNa karyu ! // 36 // jevo duHzIla, kurupa, nIca kulanI strione saibhAgya rupa ane suMdaratAno garva hoya che, tevo garva suzIla, surupa, kulIna, niSpApa dharmAtmA strione kadI hoto nathI // 37-38 // potArnu hita cAhanAra samajadAra puruSoe kulIna, bhakti karavAvAlI zAMta ane dharmamArganI jANakAra ekaja strI karavI joie // 39 // je puruSa strIone vazIbhUta hoya che, te niHsaMdeha A lokamAM kulanI kIrti ane mukhano nAza kare che, ane paralokamAM asahya naraka vedanA bhogave che // 40 // A jagatamAM varu vAgha ane sarpothI nirbhaya rahevAvALA to ghagA puruSa che paraMtu strIothI nahi DaravAvALo eka paNa dekhAto nathI ! // 41 // je puruSa kuTahaMsagatinI
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAphaka durbuddhi hoya che, tenI AgaLa paMDitoe tatva ( vastunuM svarupa ) kahe, joie nahi // 42 // A pramANe potAnI niMdanIya kathA kahIne, bIjo mUrkha cUpa rahevA pachI trIjA mUrkhe potAnI kathA kahevA mAMDI // 43 // trIjA mUrkhanI kathA. he nagaravAsio ! have huM tamane mAruM mUrkhapaNuM kahuM chu te sAvadhAna thaine sAMbhaLo // 44 // eka samaye huM sAsare jaine mArI strIne teDI lAvyo, rAtanA sUtI vakhate te bolatI nahotI, tyAre meM kahyaM ke, he kRzodari ! ApaNA bemAMthI je koI pahelaM bole te ghImAM taLelA daza mAlapuDA hArI jAya // 45 // 46 // tyAre mArI strIe jhardA ke, bahu sArUM emaja karo. te ucitaja che ke, kulina strIo patinA vAkya, kadApi ullaMghana karatI nathI. // 47 // A pramANe ame the pratijJAvAlAM thai besI javA pachI teja vakhate hamArA gharamA eka caure AvIne savaDhaM dhana lai lIg. // 48 // te core dhana levAmAM kaMi bAkI rAkhyu nahi, te ucitaja che ke, mArga maLavAthI vyabhicArI ane coromAM moTuM sAmarthya AvI jAya che. // 49 // chevaTe jyAre te cora mArI strInA paherakhAnAM vastra kholavA lAgyo tyAre mArI strIe mane kA ke, he durAcArI, zuM tuM hanI paNa upekSA kare che ? he duSTa ! potAnI sAmuM mArAM vastra kholavA chatAM paNa tuM kevI rIte jIve che? kulina puruSonuM jIvaq to strInA parAbhava sUdhIja hoyache eTale kulina puruSa maravu zreSTha samaje che, paraMtu potAnI strIno parAbhava joi zakatA nthii||50-51|| mArI strInAM A vacana sAMbhaLIne meM hasIne kayu ke, he kAnte! tuMja pahelI bolI, mATe hArI gai, hArI gai. teM daza mAlapuDA
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApavAnuM kabulyuM hatuM, mATe have mArA daza mAlapuDA Aja vakhate Apa // 52-93 // juo, mArI mUrkhatA ! je meM atyaMta mahenate maLe evAM dharma ase sukhane ApavAvALu pedA karelu dravya mArI najara AgaLa cerane lai javA dI* // 54 // te divasathI mAruM nAma boda prakhyAta thai gayuM che. te ucitana che, mithyAbhimAnane vaza thaine manuSya kaha vipatti bhogavato nathI? // 55 // potAnA karttavyamAM hAni thatI hoya to manuSya potAnA jIvitavyane choDI de che, paraMtu zariranA TukaDA thai jAya topaNa potAnA garvane choDatA nathI // 56 // savaLAM dravyanA nAzane sahana kare che temAM satpuruSone kaMi paNa Azcarya nathI, kemake mithyAbhimAnathI narakanI vedanA paNa sahana karI le che // 57 // je nIcapuruSa bodanA jevA mUrkha che, tene sArAsArano vicAra karavAnuM sAmarthyaja nathI // 58 // A pramANe potAnI mUrkhatA prakaTa karIne trIjo mUrkha cUpa rahyA bAda, nagaranivAsIonA pUchavAthI cotho mUrkha potAnI kathA kahavA lAgyo // 59 // cothA mUrkhanI kathA / cothA mUrkha kahyu ke eka samaye huM mArI strIne teDavAne mATe svargasamAna icchita sukhanA AdhArabhUta sAsarAmA gayo // 60 // mArI sAsue aneka tarahanuM ghIthI kareluM AnaMdadAyaka jinavANI samAna ujjvala ( pavitra ) bhojana Apyu // 61 // paraMtu kaSTayI che utAra ane caDhAva jeno evA rAganI mAphaka lajjAthI vyAkula citta thai, meM kaI paNa khAdhuM nahi // 62 // bIje divase paNa deha sahita vyAdhio samAna te gAmanI srIone joine kaMi paNa bhojana karavA pAmyo nahi // 63 // tyAre trIje divase
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ pralayakAlanI agninI mAphaka sarva aMgamA dAha karavAvALI jaTharAgni (mUrkha) bahu teja thai gaI // 64 ||je bhUkhathI gabharAyalo hoya che, te kaMinI paNa sAme joto nathI, tethI meM te vakhate jarAka palaMganI nIce joyuM, to tyAM AkAzane nirmala karavAvAluM caMdramAnAM kiraNonA jevA svaccha cokhAthI bharalaM eka bahu moTuM vAsaNa joyuM // 65-66 // te pachI meM gharanA daravAjA tarapha joyuM to koi paNa nahotuM, ane koInA AvavAno avAja sAMbhaLayo nahi tyAre meM te cokhA thImoM bharI lIdhuM. te ucitaja che, atyaMta kSudhAturane maryAdA kyoM? // 67 // daivayogathI teja vakhate mArI strI AvI pahoMcI, tethI tenI zaramathI jevAne tevA phUlelA gAla ane moDhA sahita huM gupacupa besI rahyo // 68 // teNe phUlelA gAla tathA mukhane ane micelI AMkhone joi, jethI mane moTo roga thayo che, evaM samajIne potAnI mAne khabara karI // 69 // mArI sAsue AvIne jAyuM to te mArA jIvavAmAMja saMdeha karavA lAgI. je ucitaja che, premIjana kavakhate paNa potAnA priyajanone moTI ApadA sahita joyA kare che // 70 // mArI sAsu ciMtA sahita jema jema mArA gAlone hAthathI dabAvIne jotI hatI, tema tema huM vihvala zarira thaine gAlone kaThaNa karIne paDI rahyo hato // 71 // mArI strIne raDatI sAMbhaLIne gAmanI ghaNI strIo ekaThI thai gaI ane saghaLI strIo judA judA prakAranA roga batAvavA lAgI, // 72 // eke kahyu ke eNe mAtApitAnI athavA sAta prakAranI deviyonI sevA pUjA karI nathI, tethIja A roga thayo che, bIjaM kaMija kAraNa nathI. // 73 // bIjIe kahyu ke gvaccIta A koi devatAno kopa cha, kemake e sivAya AvI akasmAta
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ pIDA kama thAya? // 74 // zrIjIe potAnA DAbA hAthamAM mAruM mAdhuM rAkhIne bIjo hAtha pakaDIne kAM ke A to karNa sUcikA mAtA (caMcaka) che || 76 || eja pramANe koie pitano roga, koie vAtaroga, koie kapha, ane koie sannipAta roga batAvyo || 76 // A pramANe vyAkulacitta thaine paraspara kahetI striomAM potAnI prazaMsA karato eka zastravaidya paNa AvI pahoMcyo || 77 || ciMtAmAM gabharAtI mArI sAsue teja vakhate te vaidyane mAro roga batAvIne mane dekhADayo // 78 // zarIranA AkAramA catura vaidye mArA paththaranA jevA kaThora gAlone joi hAthathI dabAvIne potAnA manamAM vicAra karyo ke - khaccita eNe bhUkhane lIdhe vagara cAvelI koi paNa vastu modAmAM nAMkhI che, bIjI rIte AvI ceSTA kadApi thai zake nahi // 79-80 // te pachI te catura vaidye palaMganI nIce cokhAnuM vAMsaNa joine kadhuM ke he mAta ! A tamArA jamAine kaSTathI che aMta jeno evo prANano nAza karavAvALo atyaMta kaSTasAdhya taMdulI roga thayo che // 81 // jo tuM mane manamAnyuM bahu dravya Ape to huM tArA jamAI no roga dUra karI ApuM. tyAre mArI sAsue kahyuM ke, he vaidya ! jo bALaka nIroga ane jIvato raheze to khaccita manamAnyuM dravya ApIza // 82 // te pachI te vaidye zastravaDe mArA gAlamAM kANuM pADIne cokhAnI barobaranA aneka prakAranA kIDA ( cokhA) kADhIne te kheda karatI strIone batAvyA ane jaldI mAro roga dUra karI dIdho, tyAre eka joDa va ApIne te saghaLI strIoe vaidyarAjanI bahu bheTa pUjA karI ane huM mAnAgnithI taptathaine phokaTa durnivAra pIDAne sahana karato gupa cUpa besI rahyo / 83-84 // jyAre mAre mAMDethI lokoe saghaLo hevAla
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANyo, tyAre teoe mArI moTI mazkarI karI, ane te divasathI mAruM nAma gallasphoTa prakhyAta thayu. te ucitaja che ke-je prANI duSTa ceSTA karaze, te tarataja niMdanIya hAsya ane duHkhane kema nahi pAmaze // 85 // he nagaranivAsIo ! tame mArI mUrkhatA joI? mUgo thaine gAla cIravAnA asahya duHkha sahavAvALo potAno nAza karanAro mArA sarakho mUrkha tame koI jagyAe paNa joyo hoya to kaho. // 86 // lajjAbalaM puruSatva, zauca, artha, kAma, dharma, saMyama, ane AkiMcana paNAnuM svarupa sArI rIte samajIne yogya samayaparaja sevana karelAM tatkAla manavAMchita siddhi Ape che // 7 // mATe he brAhmaNo! je mUrkha heyAheyanA jJAna vagara sarva prakArathI sAgI thaine paNa abhimAna kare che, te hAsya duHkha ane saghaLA lokothI niMdApAtra thaIne ghora narkamAM jAya che // 88 // e pachI nagaranivAsioe kahyu ke, he bhadra puruSo ! tame teja sAdhunI pAse jaIne potAnA mUrkhapaNAne zuddha karo te ucitaja che. satpuruSa asAdhya kAryamAM kadI prayatna karatA nthii|| 89 // he brAhmaNo ! A pramANe sArAsAranA vicAra vagaranA cAra prakAranA mUrkha meM pragaTa karyA, jo tame lokomAM koI evo manuSya hoya to hu~ sAcI vAta kahetAM DarUMchu // 90 // lajjA karavAvALI vezyA, atizaya dAna karavAvALA dhanADhaya, garva karatA nokara, bhogAbhilASa karatA brahmacArI, ciMtA karavAvALA bhAMDa, zIlano nAza karavAvALI strI ane lobhI rAjA tarataja naSTa thaI jAya che / / 91 // vivekarAhita puruSane koI kAlamAM paNa kIrti, kAnti, lakSmi, pratiSThA dharma, artha, kAma, sukha bagera thatAM nathI. e kAraNathI sarva prakArathI zreSTha dareka kArya karatI vkhte|
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ sArAsArano vicAra rAkhavo joIe // 92 // je puruSa vinAkAraNa vRthA abhimAna rAkhe che, tenAM lokAnaMdya naSTabuddhi puruSanA jivananI sAthe sAye A loka paraloka saMbaMdhI samasta kArya paNa naSTa thai jAya che // 93 // je puruSa deza kAlAnusAra sArAsArano vicAra karIne saghaLAM zreSTha kArya kare che, teja A lokamAM vidvAnothI pUjanIya, manovAMchita sArabhUta sukhane meLavIne mokSe jAya che // 94 // A jagatamAM ghaNI vakhate ahita karavA chatAM hita kare che ane hita karavA chatAM ahita kare che, paraMtu potAnuM hita cAhavAvALA . amitagatayaH eTale aparimANa jJAnanA dhAraka je satpuruSa che te potAnI buddhi anusAra potAnA manamA vicAra karIne pahelethIja hita karyA kare che // 95 // . itizrI amitagati AcArya kRta 'dharma parikSA' saMskRta graMthanI gujarAtI bhASATIkAmAM navamuM prakaraNa pUrNa thayuM // 9 //
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 10 muM. e pachI manovege kahyu ke he brAhmaNo! rAgathI AMdhaLo raktapuruSa dveSa karato dviSTapuruSa, vijJAna rahita mUDhapuruSa, vyudgrAhi rAjAno putra, viparitAtmA pittadRSita, parikSA karyA vagara AMbAnA jhADana kApavAvALo zekhara nAmano rAjA, gAyano tyAgI tomara bAdazAha, aguru caMdana vRkSa bALavAvALo hAli, lImaDAnI lAkaDIthI caMdanano badalo karavAvALo lobhI rajaka ane vicAra rahita cAra mUrkha e daza prakAranA mUryo kahyA. enA jevA koI mUrkha tame lokomA hoya to mane batAvI do // 1-2-3 // A vacana sAMbhaLIne saghaLA brAhmaNoe kahyu ke he bhadra ! hame saghaLA vicAravAna chIe. je pramANe garUDa sapane mAre che te pramANe hame mUrkhane daMDa karIe chIe // 4 // manovege pharIthI kahyu ke, he vipragaNo! mArA manamA haju paNa thoDo bhaya che, kameke tame lokomAM ghaNAkharA potAnA vAkyano Agraha karavAvALA haze // 5 // bIjaM je vaktAnI pAse suMdara manohara besavArnu Asana na hoya, mAthA upara moTI pAghaDI athavA coTalI na hoya, pustaka navaM na hoya, yogya suMdara dhotIjoTo na hoya // 6 // tathA jenA pagamAM suMdara pAvaDInI joDa na hoya, lokane raMjAyamAna kare evo veSa na hoya, to te vaktArnu kahevU koI paNa pramANika samajatuM nathI // 7 // kemake AjakAla ghaNA loko koI veSa dhAraNa karyA vagaranAno Adara
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ satkAra karatA nathI, moTA ADaMbaranIja pUjA kare che, guNonI pUjA koI paNa karatuM nathI // 8 // A sAMbhaLIne brAhmaNoe kayu ke he bhadra! tuM koIrIte paNa Dara nAha, prastAvika kathanathI ( ratnAlaMkAra sahita ghAsa lAkaDAM vecanAra jevA puruSa bhArata rAmAyaNAdimAM batAvavA vagerethI ) mahAtmA puruSAmAM cAvelAne cAvabuM zobhatuM nathI // 9 // tyAre manovege kahyu ke, jo ema che to huM je vacana kahuM teno pUrvApara vicAra karIne svikAra karajo // 10 // - A jagatamAM puMDarika nAmano prakhyAta eka prasiddha deva che, te A jagatanI sRSTI, sthiti ane vinAza- ekamAtra kAraNa che // 11 // jenA prasAdathI jagatajana avinAzI pada meLave che, te AkAzanI samAna sarvavyApIka nitya, nirmala ane sadA akSaya che // 12 // tathA trilokarupI gharano ekamAtra staMbha ane zatrune bALavAmAM dAvAnaLa samAna, jenA hAthamAM dhanuSa, zaMkha, gadA, cakravaDe bhUSita che tathA // 13 // jenAvaDe jagatane Upadrava karavAvALA duSTa dAnava, sUryanAM kiraNothI aMdhakAranA samUhanI mAphaka tarata mAryA jAya che // 14 // ane jenI pAse lokone mahA AnaMda karavAvALI, AtApano nAza karavAvALI manohara caMdrakiraNa samAna pUjanIya lakSmi che|| 15 // jenA zarIramAM nirmala prabhAvAlA kaustubhamaNi zobhAyamAna che, te jANe potAnA suMdara mAMdaramA dipakaja rAkhyo che // 16 // mATe he vipro! A prakAranA saghaLA devonA deva puNDarIka bhagavAla vaikuMThanA paramAtmA (viSNu) mAM tabhe lokone bharoso che ke nahi ? // 17 // tyAre brAhmaNoe kahyu ke, he bhadra ! upalA prakAranA carAcara jagadvyApI je viSNu bhagavAna che, tene koNa nathI mAnatuM ? // 18 // duHkharupI agnine meghanI mAphaka,
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane saMsArarupI samudra taravAne vahANa samAna viSNune je loka mAnatA nathI te manuSya zarIra dhAraNa karavA chatAM paNa pazu jevo che // 19 // manovege kayuM ke he brAhmaNo ! jo tamArA viSNu evA utkRSTa che to nanda ghera gokuLamAM govALIA thaIne gAyane zAmATe carAvatA hatA? // 20 // tathA kuTaja puSponI mALAthI dRr3ha bAMdhela moranA pIchAM dhAraNa karIne govALIAnI sAthe vAraMvAra rAsakrIDA kema karatA hatA? // 21 // tathA yudhiSTaranI taraphathI dUtapaNuM karavAne mATe duryodhananI pAse sipAi tarIke doDatA doDatA kema gayA hatA ? // 22 // tathA hAthI ghoDA pAyadaLI bharelA yuddhamA arjunanA sArathI ( ratha hAMkavAvALA ) banIne zAmATe ratha hAMkatA hatA? // 23 // tathA brAhmaNarupa dhAraNa karIne bhikhArInI mAphaka dIna vacana kahIne balirAjA pAse pRthvInI yAcanA kema karI hatI ? // 24 // tathA saghaLA lokane dhAraNa karavAvALA sarvajJa sarvavyApI sthira thaIne rAmAvatAramA kAmInI mAphaka babI taraphathI sItAnI viraharupI agnivaDe kevI rIte tApita thayA? // 25 // A ane bIjAM aneka anucita kArya yogio dvArA gagya jagatanA guru vaMdanIka mahAtmA devane (viSNune) karavU yogya che? // 26 // jo A prakAranAM kArya virAgarupa harI [ viSNu ] kare che to have daridrInA putrano lAkaDAM vecavAmAM kayo doSa che? // 27 // jo A pramANenI lIlA morAri parameSTine che, to potAnI zaktianusAra lAkaDAM vagere vecavArupa lIlA karatAM hamane koNa rokI zake evaM che ? // 28 // A prakAre vidyAdhara manoveganAM vacana sAMbhaLIne catura brAhmaNoe kahyu ke, hamArA viSNu bhagavAna to evAja che. eno uttara hame zuM ApI
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakIe? // 29 // A vakhate to hamArA manamAM paNa bhrAnti thai gai cha ke parameSThi hari emu kArya kevI rIte karI zake? // 30 // he bhAi, te amane mUDha manavALa ne bodha kathoM te ucitaja che, divA vagara AMkha hovA chatAM paNa rupa dekhAtuM nathI // 31 // jema amArA viSNu AvAM anucita kArya koi bIjA paramoSThanI AjJAthI karache tema e potAnA pitAnI AjJAthI ghAsa lAkaDAM vece che // 32 // jo devaja Aq anyAya kAma kare che to te potAnA ziSyone ( bhaktone ) kevIrIte rokI zake. kemake khuda rAjAja corI karato hoya to te corone kevIrIte rokI zake? // 33 // viSNue AvaM kArya karavA chatAM bIjA puruSone evaM kArya karavAmAM doSa kema Apatro? kemake je gharamA sAsuja vyabhicAriNI hoya to vahune doSa Apavo vyartha che // 34 // jo teno aMza sarAgI che to te paramoSTa . paNa sarAgI che, vitarAga nathI, kemake avayava sarAgA hovAthI avayavI vitarAga kevIrIte thaI zakeche? // 35 // saghaLA loka viSNu bhagavAnanA peTamAM hatA to pachI sItArnu haraNa kevIrIte thayu? zuM AkAzanI bahAra paNa kadI koI vastu hoI zake che? // 36 // tathA viSNu sarvavyApI ane nitya che to tenA iSTano viyoga athavA pIDA kevI rIte thaI zake? // 37 // jo te koInI AjJAthI evaM kArya kare che to te jagatano prabhU kema thaI zake ? kemake rAjA thaine sevakanuM kAma koI paNa karatuM nI // 38 // sarvajJa hoIne rAme jhADone sItAnI khabara kema pUchI ? Izvara thaIne bhikSA kema mAMgI ? DAhyo hoya te nidrA kema le ane virAgI thaIne kAma sevana kevI rIte karI zake? // 39 // tethI anya jIvonI mAphaka duHkhita thaIne teNe
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ matsya, kacchapa, zUvara nRsiMha, vAmana, pharasurAma, rAma, kRSNa vagereno avatAra zAmATe dhAraNa karyo ? // 40 // aneka prakAranAM chidrasahita viSTAnA ghaDAnI mAphaka navadvArathI cAre taraphatho apavitra vastuoMne kADhavAvALI karmanimita sabaLI apavitratAnA ghararupa mahA apavitra dehane pAparupI melathI rahita te svataMtra paramezvara kevI rIte dhAraNa kre?|| 41 - 42 // te prabhue dAnavone utpanna karAne pAchA kema mAryA ? kemake jagatamAM evo koI paNa pitA hoto nathI ke je potAnA putrano nAza karavAvAlo hoya // 43 // jo te tRpta che to bhojana kema kare che? jo amara che to avatAra lai laine kema mare che? jo bhaya ane krodhathI rahita che to zastra zA mATe dhAraNa kare che? // 44 // sarvajJa thainepaNa nasa, lohI, mAMsa, hADakAM, carabI, vIrya, vagerethI doSavAlA viSTAnA ghara garbhamAM kema rahyA ? // 45 // A pramANe hame hamArA devenA saMbaMdhamAM 'vicAra karIe chIe to pUrvApara vicAra karavAvALA hamArA saghaLAnI bhakti tArA vacanomAMja thAya che, eTale tamAraMja kahe satya cha // 46 // je puruSa potAnA saMdehanena dura karI zakato nathI, te bIjA hetuvAdione zuM uttara Apaze ? // 47 // he bhAI ! kharekhara teM hamane jItI lIdhA. have tuM jayalAmarupI AbhuSaNathI bhuSita thaine jA. hame paNa have savaLA doSarahita devane zAdhIzuM, kemake je potAnuM kalyANa cAhe che teNe janma, mRtyu, jarA, roga, krodha, lAbha, ane bhayano nAza karavAvALA pUrvApara doSa rahita devane oLakhIne grahaNa karavA joie // 48 // A pramANe brAhmaNonA kahevA pachI jineMdrabhagavAnanAM vacanarupI jaLathI nirmala karyu cha potAnuM citta jeNe evo te subuddhi manovega vidyAdhara
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAdazALAmAthI nAkaLIne gayo // 49-50 // te pachI teja bAgamAM jaIne potAnA mitra pavanavegane kahevA lAgyo ke, he mitra ! teM A laukika sAmAnya devane vicAra pUrvaka sAMbhaLyA ? have hu~ tArA saMzayarupI aMdhakArane nAza karavAvALA sUryanA samAna thoDaM anukramanuM svarupa bIjaM paNa kahuM chu te sAMbhaLa // 51-52 // he mitra ! A bhAratavarSamA cha rutunI mAphaka potAnA judA judA svabhAvone laine cha kAla anukramethayA kare che / / 13 / / emAthI cothA kAlamAM candramA samAna ujvala kIrtinA dhAraka jagatamAnya 63 zalAkA puruSa ( uttama purupa ) utpanna thAya che / / 54 // emAM covIza tarthikara ( arahaMta ) bAra cakravarti, nava balabhadra ( rAma ), nava nArAyaNa ane nava pratinArAyaNa ( balabhadra ane nArAyaNanA zatru ) thAya che // 55 // A samaye te saghaLA pRthvImaMDalanA AbharaNarupa utpanna thai thaIne vyatIta thaI gayA, kemake jagatamAM evo koIpaNa padArtha nathI ke jene kAla bhakSaNa na kare // 56 // nArAyaNomAM chellA nArAyaNa vasudevanA putra zrIkRSNa thayA, tene A brAhmaNa bhaktoe niraMjana paramoSTha mAnI lIyA che // 57 // ane kahe che ke je puruSa sarvavyApI, niSkala ghaDapaNamaraNanA nAzaka, achedya, avyaya, deva viSNurupa mUrtineM dhyAna kare che, te duHkha pAmatA nathI / 58 // tathA je viSNune mIna, kUrma, zakara, narasiMha, vAmana, rAma, pharasarAma, kRSNa, buddha ane kalki A daza avatArarupa kahIne niSkalaMka eTale zarirarahita paNa kahyA ane daza avatAranA dhArI paNa batAvyA, mATe A prakAre pUrvApara virodhavAlA devane vidvAna mANasa kadApi sAco deva kahI zakatA nathI
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 59-60 // balinA baMdhananI sAcI kathA hu~ kahuM chu, ke jene mRDha mANasoe kaIceM kaI prasiddha karI dIdhuM che.|| 61 // eka samaye bali nAmanA eka duSTa brAhmaNa maMtrIe munione upasarga koM hato, tethI RddhiprApta viSNukumAra nAmanA eka munie vAmananuM rupa dhAraNa karIne traNa pagalAM jamIna mAgIne baline vacanathI bAMdhI lIdho ane munionI rakSA karI hatI. A pramANe je kathA che tene mUDha lokoe judAja prakAre mAnI che // 62-63 // nitya, niraMjana, sUkSma, mRtyu, janmI rahita tathA niSkala hoIne teNe daza avatAra kevI rIte dhAraNa karyA ? // 64 // he mitra! eja pramANe pUrvApara virodhI bharalA e lokonAM purANa che, te tane pharIthI batAIM chu, ema kahIne te manovege lAkaDAM vecanAra- rupa badalyuM // 65 // e pachI potAnI vidyAnA prabhAvathI te manovege vakra che kezono bhAra jeno, kAjaLanA. rupa samAna, moTA moTA hAtha pagavAnA bhIlanuM rupa dhAraNa karyu / / 66 // eja pramANe pavanavege paNa mArjArI vidyAthI pIlI AMkhovAlA kApelA kAnavAlA kALA bilADAnuM rupa dhAraNa karyu // 67 // e pachI te manovega nagaramAM jaine bilADAne eka ghaDAmA rAkhI bIjI vAdazAlAmAM pahoMcyoM, ane tyAM jaine baMTa vagADI ne sonAnA siMhAsanapara jaI beTho // 68 // ghaMTano anAja sAMbhaLIne vAdI brAhmaNo tarata AvIne manovegane kahevA lAgyA ke, are o! tuM vAda karyA vagaraja A sonAnA siMhAsana upara kema bettho?||69||tyaare manovege kahyu ke he brAhmaNo ! vAda e nAmaneja nathI jANato to hu~ pazu samAna vanamAMpharavAvALo bAda kevIrIte karI zakuM? // 70 // tyAre brAhmaNoe kahyu ke-he
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 02 * mUrkha! jo tuM vAdanuM nAmaja jANato nathI to brAhmaNone vAdanI sUcana' karavAvALI bherIne bagADI A sonAnA siMhAsana upara kema beTho ! // 71 // manovege kahyuM ke, huM to mAtra kautukathI bherI vagADIne A siMhAsana upara basI gayo, nahi ke vAdanI icchAyI // 72 // jo sonAnA siMhAsana upara mUrkhane besavuM yogya nathI to he vipro, lo, huM utarI jAuM huM, ema kahIne te manovega nIce besI gayo || 73 tyAre viproe kahAM ke, tuM AIMyAM zAmATe Avyo che? manovege kahyuM ke huM bhIla chaM. A eka bilADo becavAne ApahuM // 74 // brAhmaNoe kahyuM ke A bilADAmAM guNa zuM che ane enuM mUlya zuM che te kaho. manovege kahAM ke, garuDathI sarponI mAphaka A bilADAnI phakta gaMdhathIja 48 koSa sudhInA uMdarono nAza thaI jAya che || 75-76 // he vipro ! A moTA prabhAvazAlI bilADAnuM mUlya pacAsa sonAnI mohara che. jo tamane khapa hoya to lai lo // 77 // te pachI savaLA brAhmaNo paraspara kahevA lAgyA ke saghaLA uMdarono nAza karavAmAM samartha evo A bilADo lai lebo joie // 78 // eka divasamA uMdara jeTalA dravyano nAza karI de che to zuM tenAthI hajAramo bhAga paNa eno na ApavAmAM Ave ? // 79 // e pachI saghaLA brAhmaNoe maLIne teja vakhate te bilADo pacAsa mohara ApIne laI ladho, te ucita che durlabhya vastu meLavavAmAM buddhimAna vilaMba karatA nathI paraMtu // 80 // tyAra manovege kahyaM ke, he vipro ! e. bilADo ta parikSA karIne lo, nahi to moThI hAnI thaze teno pachI mane doSa ApatA nahi // 81 // A bAta sAMbhaLIne te brAhmaNoe bilADAne joyo to tenA kAnane joIne kahevA lAgyA ke enA kAna kevI rIte jatA
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahyA te kaho // 82 // tyAre manovege kAM ke rAtanA hame eka devAlayamAM thAkelA sUI gayA hatA, te maMdiramA uMdaro bahu hatA // 83 // tyAM AgaLa A bilADo paNa bhUkhano mAryo nidrAmA suI rahyo hato, tethI te saghaLA uMdaroe maLIne tenA kAna karaDI karaDIne khAI lIghA // 84 // tyAre bAhmaNoe atyaMta mazkarI sAthe kaDUM ke, he mUrkha ! tAruM vacana bilakula juluM che, kemake jenI phakta gaMvIja 48 kosa sUdhInA uMdarono nAza thaI jAya che, tenA kAna uMdaroe kevI rIte kApI khAdhA? // 85-86 // tyAre jinendra bhagavAnanA caraNarupI kamaLomAM bhramara samAna te manovega kahevA lAgyo ke, he vipragaNo! zuM A eka doSathI enA savaLA gugato nAza thaI gayo ? // 87 // brAhmaNoe kahyu ke bezaka, A eka doSathI enA bIjA saghaLA guNa paNa gayA. zuM dahIMnuM eka TIpuM mAtra par3I jabAthI dudha nathI phATI jatuM ? // 88 // tyAre manovege kahyu ke, he brAhmaNo! enA eka doSathI saghaLA guNa kadApi nAza na thai zake. zuM aMdhakArathI DhAMkelA suryanAM kiraNa kaMi cAlyAM jAya che ? // 89 // huM to dAridrano putra chu, vanamAM pazunI mAphaka rahevAvALo chu, tamArA jevA vidvAno sAthe vAdavivAda karI zakato nathI // 90 // brAhmaNoe kahyu ke bhAI ! emAM tamAro kaI doSa nathI, paraMtu A bilADAnuM dUSaNa dUra kara. tyAre manovege kahyu ke|| 91 // bezaka, huM A bilADAnuM dUSaNa dUra karI zakuM, paraMtu tame izvara samAna A nagaranA rAjA cho. tamArI sAthe bolatAM mAruM mana Dareche // 92 // je manuSya kuvAmAMnA deDakAnI samAna athavA kRtakabaherAnA jevA athavA duSTa cAkaranA jevA hoya to tenA AgaLa vastunuM svaruSa kahetAM
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 manamAM bhayakAraka zaMkA thAya che // 93 // je puruSa zAstranI cAtane na mAne, potAnI vastune nAnI hovA chatAM bahu moTI kahe ane pArakI vastunuM parimANa na kare, te puruSa kuvAmAMnA deDakAnA jevo kahevAya che // 94 // jema eka samaye samudramA rahenAra rAjahaMsane joine koI kuvAnA deDakAe pUchayu ke, tame kyAM raho cho ? haMse kahyu ke, huM samudramA rahuM chu. tyAre deDakAe pUchayu ke tAro samudra keTalo moTo che, to hase kayuM ke bahu moTo che // 95 // tyAre deDakAe potAnA hAtha paga pahoLA karIne kayuM ke samudra ATalo moTo che ? tyAre haMse kayuM ke, bhAI ! samudra bahuja moTo che. deDakAe kA ke, zuM mArA kuvAthI paNa moTo cha ? to haMse kayuM ke bhAI, enAthI bahuja moTo che, paraMtu te deDakAe haMsanu kahe, juThaM mAnyu. je pramANe eka kahevata che ke, hAtha pasAre pAMva pasAre aura pasArA gAta // Isase baDA samudra hai ( to) kahana sunanakI vAta // 1 // mATe he brAhmaNo ! A deDakAnI mAphaka je satyavacanane paNa svIkAra na kare tene paMDita mANaso kaIpaNa kahatA nathI, kamake satpuruSa vyartha kArya kadI karatA nathI // 96-97 // je puruSa svajanonA tathA sArAM zAstronA zabdodvArA nivAraNa karelA zabdone nahi sAMbhaLIne Dhola vagerenA zabdothI bIjA zabdone AcchAdana karIne koi kAryano AraMbha kare che, teja nikRSTa kRtakabadhira nAmano mUrkha kahevAya che // 98 // je puruSa rAjAne tRSNAvAna duSTamati, kRpaNa jANIne paNa choDato nathI ane aneka prakAranA kleza ne bhogave che, teja niMdanIya klaSTa bhRtya kahelo che // 99 // je
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 105 manuSya A traNenI samAna kArya akAryane pragaTa karavAvALA, vacanane muTThIo mAM uDAvavAvALA, dIna nibuddhi che, tenI AgaLa paMDitajanothI pUjanIya avinAzIka mokSalakSmine jovAvALA nirdoSa, aparimANa jJAnanA dhAraka satpuruSoe tattva ( vastunuM satyArtha svarupa ) kahevU joIe nahi // 10 // A pramANe zrI amitagati AcArya kRta 'dharma parikSA' saMskRta graMthanI gujarAtI bhASATIkAmAM dazamuM prakaraNa pUrNa thayuM // 10 // ANN HOME A SW INE
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 prakaraNa 11 muM. e pachI brAhmaNoe kahuM ke he bhAI ! zuM hame evA mUrkha chIe ke je yuktithI khullI rIte siddha karelAM vacanane paNa na samajIe ? // 1 // tyAre vidyAdharanA catura putre kayu ke he vipro ! jo ema che to huM mArA manobhAva pragaTa karUM chu te sAMbhaLo // 2 // je pramANe sUryamAM teja che teja prakAre nivAsa koMche doSa jemAM evI tapasyAnuM ghara eka maMDapakauzika nAmano tapasvI hato // 3 // te eka samaye tArAmAM candramAnI mAphaka pavitra zariravALA tapasvionI sAthe bhojana karavAne mATe beTho hato, tyAre tene noMdanIya caMDAlanI mAphaka beThelo joIne teno sparza thavAno che cittamAM bhaya jemane evA te saghaLA tapasvI teja vakhate ubhA thaI gayA // 4-5 // tyAre maMDapa kauzike temane kahyu ke, tamArI sAthe bhojana karatA mane kUtarA samAna joine tame loko kema ubhA thayA? // 6 // tyAre tapastrioe kahyu ke, tame putranuM mukha joyuM nathI, hamaNAM sUdhI kumAra brahmacArIja cho, e mATe tApasionA niyamathI ulaTA cho, kemake, // 7 // putra vagaranAnI ( jeNe putranuM mukha joyuM na hoya tenI ) gati thatI nathI ane tenA tapathI svarga paNa maLatuM nathI. e kAraNathI pahalAM grahasthAzrama dhAraNapUrvaka putranuM mukha joine mokSane mATe tapasyA grahaNa karavAmAM Ave che. jo tane mokSanI icchA hoya to pahelAM gRhasthAzrama dhAraNapUrvaka putra mukhanAM darzana kara // 8 // tyAre te maMDapakauzike te ruAyaonI AjJAnusAra
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107 potAnA jAti bhAio pAse lagnane mATe kanyA mAMgI, paraMtu tenI umara bahu moTI hovAne lIdhe koI paNa potAnI kanyA ApavA nA pADI // 9 // tyAre teja vakhate tapasvionI pAse jaIne pUchayuM ke mane gharaDo jANIne koipaNa potAnI kanyA ApatuM nathI, mATe have huM zuM karUM? // 10 // tyAre te ruSioe AjJA karI ke tuM koI vidhavAne gRhaNa karIne sukha bhogava. A pramANe karavAmAM tamane bannene koI paNa doSa nathI, kemake amArA rupimatamAM (smRtiyomA ) kahyuM che ke // 11 // patinA paradeza cAlyA javAthI, napuMsaka hovAthI, rogI ke daridrI hovAthI, nAsI javAthI, patita hovAthI tathA marI javAthI, A pAMca ApadAmAM strIne mATe bIjo pati karAyache ||12|| tyAre paNa teNe rUSI onI AjJAnusAra eka vidhavA ne grahaNa karI. A jagata upadeza vagaraja viSayonI lAlasA rAkhe che, to guru janonI AjJA hovAthI kema IcchA na kare ? || 13 || te strInI sAthe bhoga vilAsa karatA karatAM tene lakSmisamAna rupavatI eka atizaya manohara kanyA utpanna thaI // 14 // te kanyA jema jema moDhI thatI gaI tema tema brahmA viSNu maheza ane indrAdika devonA anivArya kAmadevane vadhAravA lAgI // 15 // te kanyA svavarNanI kAntinA samAna kAntivALI, vidvAnone priya evA guNa ane kaLAonuM ghara hatI, ane teNe chAyA nAma dhAraNa karyu // 16 // potAnI kAMtirupI saMpadAthI saghaLI strIone jItine rahI, jenI samAna tenI chAyAja AdarzarUpa thaI, bIjI koI paNa strI tenI barobarI dhAraNa karavAvALI hotI // 17 // je pramANe kaMjusanA gharamA paropakAriNi lakSmi hoya che, te pramANe te suMdara kanyA te maMDapakauzikane ghera ATha varSanI thaI gaI // 18 // eka divasa maMDapakauzike potAnI strIne kadhuM ke,
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 08 he priyA ! mArI IcchA che ke saghaLI pApone nAza karavAvAlI tIrthayAtrA karAe // 19 // paraMtu suvarNa samAna che kAMti jenI, zubha lakSaNonI dhAraka, navIna yuvAna avasthAne dhAraNa karavAvALI A chAyAne kayA devanA hAthamAM soMpI jaIe ? kemake jene A kanyA soMpAze, teja potAnI karI besaze. kemake A lokamAM evaM koI paNa jaNAtuM nathI je rAmarupI ratnathI parAGamukha hoya // 20-21 // je mahAdeve che te to hamezAM kAmarUpI agnithI taptA yamAna thaIne potAnA ardhA zariramAM pArvatIne rAkhe che. sarpothI veSTita ane viSamekSaNa che. tathA potAnA zariramA rahevAvALI priya pArvatIne choDIne gaMgAne sevana kare che, mATe AvI uttama lakSaNovALI kanyA maLethI kema choDaze ? // 2223 // jenA durnivAra hRdayamAM hamezAM samudranI vaDavAnaLa samAna mahAM tApakAraka kAmAgni prajvalita thai rahI che, evA mahAkAmI mahAdevanA hAthamAM A kanyA kevI rIte soMpAya ? paMDitajana che, teo rakSAne mATe bilADIne dUdha kI sapatA nathI || 24 - 25 // tathA je viSNu nadIone sevana karelA samudranI mAphaka niraMtara soLa hajAra gopione sevana karavA chatAM paNa tRptine prApta thatA nathI ane hRdayasthita lakSmane chADIne gopiomAM rame che, te mahAdeva A suMdara kanyA maLathI kema choDaze ? // 26-27 // mATe he priyA ! evA viSNune A kanyA kevI rIte sopuM ! zuM koi rakSA karavAne mATe coranAja hAthamAM ratna Apeche ? // 28 // je brahmAe devAMganAnA nRtya mAtra jovAne mATe potAnI uttama tapasyA choDI dIdhI, te brahmA suMdara kAminI maLethI zuM nahi kare ? // 29 // te brahmAnI kathA A pramANe che: eka samaye acAnaka indranuM Asana kaMpAyamAna thavAthI indre brahaspatine
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUchayaM ke, he sAdhu ! mAruM Asana koNe kaMpAyamAna karyu ? // 30 // tyAre brahaspatie kahyu ke-he deva ! ApanuM rAjya levAnI icchAthI brahmAne tapa karatAM Aja cAra hajAra varSa vIti gayAM che, mATe he prabhu ! te tapanA mahA prabhAvIja ApanuM Asana kaMpita thaI gayuM che. te ucitaja che ke tapanA prabhAvathI zuM sAdhya thatuM nathI ? // 31-32 // e mATe he hari ! have koI uttama strIne mokalIne tenA tapano nAza karo. strInA sivAya tapaharaNa karavAno bIjo koI SaNa utkRSTa upAya nathI // 33 // * tyAre indre manohara manohara saghaLI strIonuM thoDaM thoDaM rupa laine eka bahu suMdara strI ( apsarA ) banAvI, jenuM nAma "tilottamA " rAkhyu ane tene AjJA karI ke tuM brahmAnI pAse jaine tene tapathI bhraSTa kara, A pramANe kahIne tilottamAne brahmAnI pAse mokalI // 34-35 // te pachI tilottamAe teja vakhate brahmAjInI pAse jaine junA dAru samAna manane mohita karavAmAM tatpara evo rasapUri suMdara nAca karavo zaru karyoM // 36 // tathA te catura tilottamAe brahmAnA kAmarupI vRkSane vadhAravAne mATeM megha samAna zariranA gupta avayava dekhADayA, jene jovAthI brahmAnI caMcala najara te tilottamAnA zariramAM-kadI pagamAM, to kadI tenI jaMghA athavA urusthalamAM, kadI vistIrNa jaghanasthalamAM, kadI nAbhi upara to kadI banne stano upara, stano uparathI khasI to gardana tathA mukharupI kamala upara jaI aTakI. A pramANe bahu vakhata sudhI Ama tema doDatI tathA vizrAma karatI krIDA karavA lAgI // 37-38-39 // te maMdagAminI tilottamA vilAsa vibhramanA AdhArabhUta vindhyAcalane namardAnI mAphaka brahmAnA hRdayane bhedavA lAgI // 40 // te pachI teNe brahmAne najaramAM lavalIna
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANIne anukramathI dakSiNa uttara ane pITha pAchaLa nAca karIne tenA manane cAre tarapha bhamAvyu, paraMtu- // 41 // brahmAjIe lajjAne vazIbhUta. thaIne nAca jovAne mATe potAnI gardanane Amatema pheravIne nAca joyo nahi je ucitaja che ke- lajjA, mAna ane mAyAthI koI paNa uttama kAma thatuM nthii|| 42 // jyAre lajjA ane mAnathI potAnI gardana pheravIne tilottamAnA rupane joI zakyA nahi tyAre lAcAra thaIne te naSTabuddhi brahmAe eka hajAra varSanI tapasyAnu phala gumAvIne dareka dizAmAM eka eka nag moM banAvIne tenA (tilottamAnA) rupane jIvA lAgyA // 43 // jyAre tilottamAe brahmAne atizaya Asakta najaravAlA joyA to te pachI AkAzamAM nRtya karavA lAgI. te ThIkaja che, strio raktacitta puruSane kayo nAca nacAvatI nthii?|| 44 // lAcAra brahmAe pAMcaso varSanI tapasyAnuM phala gumAvIne pAMcamuM gadheDA- moMDhuM banAvyu, ane tilottamAne AkAzamAM jovA lAgyA, paraMtu te tilottamAnA nAcane jAvA pAmyA nahi ane tenuM tapa paNa puruM thayuM nahi. rAgane vazIbhUta thaine te brahmA bannetarapha naSTabhraSTa thyaa|| 45-46 // A pramANe te tilottamAM brahmAne tapathI bhraSTa karIne svargamAM cAlI gaI. te ThIkaja che, strI sagha lA rAgIone mohita karIne Thagache // 47 // jyAre te naSTabuddhi brahmAe tilotamAne na joI, to bahu udAsa ane khisiyANA thaine darzana mATe AvelA devo upara krodha karavA lAgyA ane potAnA gadheDAnA mukhathI te devone gvAvAne mATe tatpara thayA. te ucitaja che, khisiyANo thayelo manuSya svabhAvathIja darake para krodha karyA karache // 48 // // 49 // te pachI te devatA gabharAine mahAdevajInI pAse pahoMcyA ane
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 111 tene brahmAjInA gusse thavAnA saghaLA samAcAra kahyA, te ThIkaja che ke potAnA duHkhano nAza karavAne mATe saghaLA mANaso upAya kare che // 57 // devonI prArthanA sAMbhaLIne mahAdevajI teja vakhata brahmAnI pAse pahoMcyA ane temaNe gadheDAnuM pAMcamuM mAdhuM kApI lIdhuM. te ThIkaja che, - pArakAno apakAra karavAvALAnuM mastaka kApavAmAM Ave to temAM saMdeha zuM che ? // 51 // te pachI brahmAe paNa atizaya krodha karIne mahAdevajIne. zrApa dIgho ke teM je A brahmahatyA karIche, e kAraNathI tArA hAthathI A zira kadI paDaze nahi // 12 // tyAre mahAdevajIe lAcAra thaIne prArthanA karI ke, he sAdhu ! bezaka meM brahmahatyA karI, paraMtu have Apa mArApara dayA karIne A zrApathI choDAvo, tyAre brahmAe pArvatInA patine (mahAdevajIne) kahyuM ke, he zaMbhu ! A mArA mastakane jyAre viSNu bhagavAna potAnA raktathI siMcana karaze tyAre e mArUM zira tArA hAthamAMthI paDI jaze ! // 53-54 // tyAre mahAdevajIe brahmAnI AjJA zirapara dharIne kapAlavata aMgIkAra karyu. kheda che ke sarvavyApi prapaMca devothI paNa choDI zakAto nathI // 55 // te pachI brahmahatyAne dUra karavAne mATe mahAdevajI viSNunI pAse gayA te ThIkaja che, ke potAne pavitra karavAne mATe A jagatajana kono Azraya karatA nathI ! // 56 // AyAM brahmAjI haraNothI bharelA eka vanamA praveza karyo, te ThIkane ke che tIvra kAmarupI agnithI santapta puruSa, cetanA rahita hoIne zuM karatonathI // 57 // te vanamAM eka rIMchaNIne rutumati joIne brahmAjI tenIja sAthe ramavA lAgyA. te ucitaja che ke, kAmAgnithI pIDIta mANasAne gadheDI. paNa apsarA dekhAya che // 58 // te rIMchaNIe garbha dhAraNa karIne pUrA *
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ divasa thavA vA traNa bhavanamA prasidhdha jAMbava nAmano putra jaNyo // 59 // A pramANe je brahmA kAmAtacitta thaine ttiryaMcane paNa sevana kare che te mUDha A suMdara kanyAne kema choDaze? // 60 // tathA gautamaruSinI strI ahalyAne kAmane belAsamAna sAMbhaLIne je vakhate parastrIlaMpaTa indra vihvala thai gayA // 61 // tyAre gautamaruSIe krodha karIne zrApa dIdho tathA te indra zastrabhaga thaI gayA. te ThIkaja che,-manmathanA AjJAkArI evA koNa puruSa che ke je duHkhane prApta thatA nathI? // 62 // jyAre devoe bahu prArthanA karI ke he muni! kRpA karo ( mApha karo ) tyAre te anugrahakArI munie indrane sahastrAkSa ( hajAra netravAlA ) banAvI dIdhA. 63 // A pramANe kAma athavA moha tathA mRtyudvArA pIDIta na hoya, evA doSa rahita deva A lokamAM koI paNa dekhatA nathI. paraMtu eka yamarAja deva che je vAstavamA satyatA ane pavitratAmAM parAyaNa, potAnA vipakSane mardana karavAmAM dhIra ane samayavarti che // 64-65 // mATe tenaji pAse A kanyAne jaq joIe, evo vicAra karIne chAyA nAmanI potAnI kanyAne yamarAjanI pAse rAkhI ne te maMDapakauzika potAnI strI sahita tIrthayAtrA cAlyo gayo, te ThIkaja che ke paMDita mANasa nirAkula hovAthIja dharmakAyamA pravRti kare che // 66-67 // tenA cAlyA gayA pachI yamarAje te chAyAne kAmarupI vRkSa ne mATe pRthvI samAna joIne teja vakhate potAnI strI vanAvI lIdhI. kemake duniyAmAM evA koI paNa nahi haze ke, jeo striomAM labalina na hoya // 68 // yamarAje te chAyAne jatI rahavAnA DarathI potAnA peTamAM chupAvI rAkhI. te ucitaja che,-kubuddhi kAmIjana potAnI priya strIne kyAM nathI rAkhatA nathI // 69 // te pachI te yamarAja te chAyAne peTamAthI kADhI kA
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ DhIne tenI sAthe vAraMvAra ramavA lAgyo ane ramI rahyA pachI jatI rahavAnA DarathI pAchI potAnA peTamA rAkhavA lAgyo // 70 // A pramANe yamarAja tenI sAthe ratAmRta bhogavatAM bhogavatAM potAno samaya sukhathI gALato potAne indrayI paNa adhika mAnavA lAgyo // 71 // evo rivAjaja che ke, kalama, pustaka ane strI pArake hAtha gayalI pAchI AvatI nathI. kadAca Ave che to TuTI phUTI vAparelI maLe che // 72 // eka samaye pavanadeve agnidevane kahyu ke he bhAI! devomAM to AjakAla eka yamarAjaja potAno kALa sukhathI gALe che, kemake teNe ratAmRtanI nadI samAna eka manohara strI meLavI che, mATe tene draDhAliMgana karIne sukharupI sAgaramAM magna thaine sUve che! // 73-74 // te nitambinInA ApelA pavitra sukhamAM gaMgAnA jalathI samudranA. samAna yamarAja kadI tRptana thatAM nathI // 75 // A sAMbhaLIne agnideve kahyu, te tenI sAthe mAro meLApa kevI rIte thAya? tyAre pavanadeve kahyu ke, // 76 // yamarAjanI rakSAmA rahelI te strI jovAne paNa maLatI nathI to teno meLApa kevI rIte thaI zake? // 77 // kemake te strI potAnI zobhAthI saghaLI devAMganAone jItavAvALI che, mATe yamarAja ratAmRta bhogavyA pachI tene potAnA peTamA rAkhI leche // 78 // paraMtu je vakhate yamarAja nityakarma kare che te vakhate tene eka pahora sUdhI peTamAthI bahAra kADhIne rAkhe che, te vakhate bezaka te ekalIja jovAmAM Ave che // 79 // tyAre agnideve kahyu ke, he vAyu ! eka pahoramAM to huM traNa lokamAMthI koI paNa strIne grahaNa karI zakuMchu, to ekAMtamAM beThelInI ghAtaja zuM che? // 80 // AcArya kahe che ke, yauvanathI bhUSita cha aMga jenuM ane kAmathI vyApita che zarirarupI yaSTi jenI, evI
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 ekAMtamAM baiThelI ekalI strIne yuvAna puruSa tarataja potAnA vazamAM karI le to mAM Azcarya zuM che ? // 81 // tIkSNa kAmarupI bANacI bhedAyuM che zarira jenuM evA te agnideva vAyune A pramANe kahIne jyAM yamarAja te strIne peTamAthI kADhIne nityakarma karatA hatA tyAM jaI pahoMcyA // 82 // yamarAje AvI, chAyAne bahAra kADhIne pAparUpI melathI vizuddha vAne mATe gaMgAjImAM praveza karyo, teja vakhate agnideva potAnuM atyaMta manohara rUpa banAvIne ane chAyAne grahaNa karIne tenI sAthe ramatrA lAgyo || 83 ||je pramANe lIlA pAMtarAMnA DhagalAne joIne mUrkha bakarI te pAMtarAMne khAvA maMDI jAya che, te pramANeM rakSA nahi karelI niraMkuza strI manI prasanna thai potAnA mana cAhe iSTa puruSane grahaNa karI leche, ane rokavAthI kopa karyA kare che // 84 // te agnidevanI sAthe ramaNa karyA pachI chAyAe kahyuM ke tuM ahiyAMthI tarataja cAlyo jA, kemake mArA pati viruddhavRtti yamarAjano AvavAno samaya thaI gayo che // 85 // jo te mane tArI sAthai joze to gusse thaIne mAruM nAka kApI nAMkhaze ane tane paNa jAnathI mArI nAMkhaze kemake - 'potAnI khInA jArane joIne koI paNa kSamA karato nathI' // 86 // tyAre te pInastanathI pIDita aMgavALI chAyAne AliMgana daIne agnideve kahAM ke, he priyA ! tane choDIne huM cAlyo jAuM, to mane duSTa cittavAlo biyogarUpI hAthI mArI nAMkhaze // 87 // te mATe he priyA ! tArA sanmukha duSTa yamarAjanA hAthathI mAryo jAuM to bahuja sAruM che, paraMtu duHkhI che aMta jeno evI kAmarUpI agnithI tArA vinA niraMtara baLatAM rahe zreSTha nathI // 88 // A pramANe kahetA agnidevane te chAyAe teja
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ vakhate gaLIne potAnA peTamA rAkhI lIdhI. potAnA priya puruSane strIe hRdayamA rAkhI lIdho to emAM kaI paNa Azcarya nathI // 89 // te pachI yamarAje potAnuM nityakarma karIne A vAtane kaI paNa na jANIne chAyAne potAnA peTamA rAkhI dIdhI te ucitaja che-ke strAAna prapaMca vidvAnone paNa ajANyuM che // 90 // tyAM agnideva to chAyA ane yamarAjanA peTamAM aTakI gayA, ahiMAM agni vagara saMsAra mAtramA rasoI banAvavI, homa karakho, dAvo bALavo vagere saghaLAM kAma baMdha thaI gayAM, tyAre manuSya ane deva saghaLA agni vinA potAno nAza samajIne ghabharAI gayA // 91 // pachI lAcAra thaIne indre vAyudevane kaDaM ke he sakhe ! tuM saghaLe phareche ane tArI sabaLA devAne tyAM gati che. agnideve kyAM che, te tame zAdhIne patto lagAvo // 92 // vAyue kahyu ke he deva ! meM agnidevane saghaLe zodhyA, paraMtu koIpaNa jagyAe patto lAgyo nahi. hA, eka jagyAe meM zodhyA nathI, mATe he deva! te jagyAe paNa zodhuMchu // 93 // A pramANe kahIne vAyudeve uttamottama bhojana banAvAne saghaLA devone AmaMtraNa kayu, jyAre savaLA deva AvI rahyA tyAre teNe dareka devane mATe to eka eka Asana ApyuM, paraMtu yamarAjane mATe traNa Asana ApyAM // 94 // jyAre savaLA deva besI gayA, tyAre aparimANa che gati jenI evA vAyudeve dareka devane to eka eka bhAga pIrasyo, paraMtu yamarAjane traNa bhAga bhojana pArasyuM, te ThIkana cha, prapaMca karyA vagara koInuM paNa kArya siddha thatuM nathI // 95 // itizrI amitagati AcArya kRta 'dharma parikSA ' saMskRta prayaMnI gujarAtI bhASATikAmAM agIAramuM prakaraNaM pUrNa thayu // 11 //
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 12 muM. . e pachI jyAre potAnA sanmukha bhojananA traNa bhAga pIraselA joyA -tyAre yamarAje vAyudevane kahyu ke he pavana ! teM mArI AgaLa traNa bhAga kama rAkhyA ? // 1 // jo mArA peTamAM eka strI che to be bhAga pIrasavA hatA, teM traNa bhAga kayA kAragathI pIrasyA ? // 2 // A sAMbhaLIne pavanadeve kahyu ke-he bhAI ! potAnA manane pyArI strIne peTamAthI kADha, to tane potAnI meLeja traNa bhAga pIrasavAnuM kAraNa mAlama paDaze // 3 // jyAre yamarAje peTamAthI chAyAne kADhI tyAre tarata vAyudeve chAyAne karvA ke he bhadre ! potAnA peTamA rahelA agnidevane jaladAyI kADha // 4 // jyAre chAyAe potAnA peTamAthI prakAzamAna agnidevane kADhayA to A kautuka joI saghaLA deva Azcarya pAmyA, te ucitaja che ke adaSTapUrva vastune jovAthI kone Azcarya thatuM nathI ? // 5 // je strI kAmAtura thaIne baLatI agnine gaLI jAya che te strIne koI paNa vastu pApta karavI durgama athavA duSkara nathI // 6 // yamarAja Agnine joIne ghaNo krodhita thayo ane daMDa laine mAravAne taiyAra thayo, te nItija che ke pratyakSamA potAnI strInA jArane joine evo koNa che ke je tenA upara kSamA kare ? // 7 // yamarAjane daMDa lIdhelA joI agnideva nAsavA lAgyA, te ucitaja cheke nIca jAraathavA corone dhIratA kyAthI? // 8 // nAsatAM nAsatA thAkI gayA tyAre Agnideva vrakSa pASANa vageremAM chupAIne
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ besI gayA, te ThIkaja che ke vyabhicArI ane cora chupAIneja rahe che // 9 // je agni te samaye yamarAjanA bhayathI vRkSa ane pattharomAM chupAyA te hamaNAM sudhI buddhivAnonA prayoga vinA pragaTa thatA nathI // 10 // A pramANe kahIne manovege pUchayu ke-he vipro ! tamArA purANomAM A kathA eja pramANe che ke nahi ? brAhmaNoe kahyu ke kharekhara evIja kathA che! tyAre manovege kayu ke-he brAhmaNo ! je yamarAja saghaLAnA zubhAzubhanA jANItA che ane hamezAM ziSTApara anugraha ane duSTopara daMDa karavAvALA che teNe jo potAnA peTamAM sthita priyAnA paTemAM agnidevane rahetA paNa jANyA nahi, to tenuM devapaNuM athavA agninu devapaNuM kema nahi cAlyuM gayuM ? // 11-12-13 // je pramANe A nAnA sarakhA doSathI tenuM devapaNuM nahi gayu, teja pramANe UMdarovaDe mArA bilADAnA kAna kapAI javAthI bIjA je moTA moTA guNa che, te kevI rIte jaI zake cha ? // 14 // A sAMbhaLIne brAhmaNoe prazaMsApUrvaka kA ke-he bhadra ! tame bahuja sAraM kaDaM. te nItina che ke-je samajadAra satpuruSa hoya che, teo nyAya rahita pakSanuM samarthana kadApi karatA nathI // 15 // he bhadra ! hame hamArA purANono jema jema vicAra karIe chIe, tema tema tenA narNi vastronI mAphaka seMkaDo bhAga thAya che, mATe zuM karIe, tenuM hame koI prakAre paNa samarthana karI zakatA nathI // 16 // A pramANe, brAhmaNAnuM vacana sAMbhaLIne manovege kahyu ke he vipro ! saMsArarupI vRkSane AgninI samAna deva che, tenuM svarupa sAMbhaLo // 17 // jenuM citta, lAvaNyarupI jalanI lahera, kAmadevane rahevAnI vastI, guNa ane suMdaratAnI khANa, kaTAkSarupI bANovaDe saghaLA mANasone ghAyala karavAvALI, trilokamAM
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ saghaLAthI zreSTa evI strIovaDe na bhedAya tevAja devane mana vacana kAyanI zuddhatApUrvaka namaskAra karo ane tenuja zaraNa grahaNa karo // 18-19 // mATe he vipro! je kAmane vazIbhUta thaI zaMkare potAnuM pavitra ane mokSa- kAraNa yoMga choDIne pArvatIne potAnA aDadhA aMgamA sthApana kryaa,ane-|| 20 // je kAmadevanI AjJAthI sukhanI icchA rAkhavAvALA viSNu gopionA nakhacchedothI zobhita potAnA hRdayamAM lakSmIne rAkhatA tthaa-|| 21 // jenA bANothI pIDita thaIne brahmAjIe tRNa sabhAna tapazcaraNane choDIne divya tilo-tamAnA hRdayane jovAne mATe cAra mukha banAvyAM tathA // 22 // jeNe potAnA durvAra tIkSNabANothI ghAyala karI indrane duSkarmonu ghara ane sahastrabhaga banAvI dIdhA tathA ||23||je kAmadevanI AjJAthI saghaLA doSone AjJAmAM calAvavAvALA saghaLAthI balavAna yamarAje coraI jabAnA DarathI chAyA nAmanI strIne peTamA rAkhIne priyA banAvI tthaa-|| 24 // je kAmadeve trilokamAM rahevAvALA saghaLA devomAM pradhAna agnidevane patthara ane vRkSomAM praveza karAvyo, evA durjana kAmadevane je deve jItI lIdhA, teja parameSThInA prasAdathIja saghaLAnu kalyANa thaI zake che. // 25-26 // A pramANe brAhmaNonI AgaLa paramAtmAno vicAra karIne te manovege pelA bAgamAM jaIne potAnA mitra pavanavegane kahyu ke - // 27 // he mitra! teM anyamatAvalambionA mAnelA devonI vAto sAMbhaLI? vicAra karavAmAM catura che Azaya jeno evaH puruSoe potAnA vicAranA balathI evA rAgI dveSI kAmI devIne choDI devA joie // 28 // he mitra! savaLA devomAM aNimA mAhamAdi ATha riddhio prasidha che, temAMthI laghimA ( nIcapaNA ) nAmanI ruddhina e devomAM ghaNebhAge jovAmAM Ave che,
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 29 // kemake brahmA to mahAdevanA lagnamAM purohita banIne gayo hato, te pANigrahaNa karAktI vakhate pArvatInA sparza mAtrathI kAmathI pIDita thaI gayA hato // 30 // ane mahAdeve RSionI kanyAne nRtya karatI vakhate kaSTa ApyuM, jethI te RSiodvArA ziracchadenanI duHsaha pIDA bhoganato thayo // 31 // ane ahalyAe indrane, chAyAe yamarAja ane agnine, kuMtIe sUryane, akhaMDita nIcapaNAnA kAryamAM lagADayA // 32 // A pramANe lokamAM aneka deva che, paraMtu jemaNe kAmadevano nAza karI dIdho, evA lokasammata nirdoSa deva eka paNa nathI // 33 // he sAdhu! have jainamatamA gadheDAnA ziracchedanano je sAco itihAsa che, te kahuM chaM te sAMbhaLa // 34 // jinamatabhA 11 rudra mAne che, jemAMthI chello rudra sAsakI nAmanA muninA aMgathI jyeSThA nAmanI arjikA ( jainasAdhvI ) nA garbhathI uptanna thayo hato. te moTo thavAthI munidikSA grahaNa karane duSkara tapazraraNanA prabhAvathI aneka prakAranI vidyAAno svAmI thaI gayo // 35 // je pramANe samudramAM nadiono melApa thAya che, te pramANe A dhIra munine pAMcoM to moTI moTI vidyAo ane sAtaso nAnI nAnI vidyAo prApta thaI // 36 // te agIAramo rudra jinamatanA agIAra aMga caudapurvamAMthI dazamA pUrva sUdhIno pAThI hato, te dazamA pUrvamA vidyAono ( devAMganAono ) aparamiANa vibhava joIne muninA vratathI calAyamAna thaI gayo. te ThIkaja che,ke aneka prakAranA bhogAbhilASakaravAvALI striodvArA evA koNa puruSa che keje vratathI calAyamAna nahi thAya? // 37 // tyAre te munie eka jagyAe vidyAdharonI ATha kanyAone joIne teja vakhata munipaNAne choDI te kanyAonA pitAo pAse yAcanA karI,
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane teNe A AThe kanyA A rudrane paraNAvI dIdhI. // 38 // paraMtu te rudranI sAthe rAtakarma karavAmAM asamartha thaI. te ATha vidyAdharanI putrio marI gaI,te nItija cheke-je viparIta kArya thAyache, tesaghaLAM satyAnAzane mATe ja thAya che||39||te pachI te mahAdeve (rudre ) potAnI vidyoAvaDe parvatarAjanI beTI pArvatIne potAnA ratiprabhAvanIne sahevAvALI samajIne tenI sAthe vivAha karyo. te ThIkaja che, ka je manavAMchita kArya karavAvAlA che, te saghaLA yogya upAyomAMja yatna karIne potArnu icchita kArya siddha kare che ||40||hve eka divasa te rudra pArvatInI sAthe ramaNa karIne trizUlavidyAne grahaNa karato hato, tevAmAM paramArathI pativratAnI mAphaka tarataja te trizUlavidyA naSTa thaI gaI // 41 // te trizUlavidyA naSTa thavAthI svAbhimAnamAM tatpara te rudra brAhmaNI nAmanI eka bIjI vidyAne sAdhavA lAgyo // 42 // ane brAhmaNI vidyAnI pratimA banAvIne tenA sanmukha maMtrano jApa karavA lAgyo, tyAre brAhmaNI vidyAe ene dhyAnamAthI calAyamAna karavAne mATeM vikriyA karavAno AraMbha kIdho // 43 // teNe AkAzamAM vAjUM vagADa', gIta gAvU nAca karavo vagere vighna zaru karyA. jyAre te rudra uMce jovA lAgyo to teNe eka sarvottama strIne joI // 44 // jyAre te rudre nIce najara karIne pelI pratimAne joI to te pratimAnI jagyAe eka divya cartumukhI manuSyane joyo. // 45 // tathA tenA zira upara eka gadheDAnuM mukha prakaTa thatuM joyuM, tyAre te rudre pelA prakaTa thatA zirane udaya thatA kamala patranI mAphaka teja vakhate kApI lIdhu, paraMtu te zira sukhasaubhAgyAdina naSTa karavAvALA pApanI mAphaka tenA hAthamAM vaLagAja raghu, nIce paDayu nAhi // 46-47 // A
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 pramANe te brAhmaNI vidyA tenI vidyAsAdhanarupa japAdi kriyAne naSTa karIne potAnI vikriyAne saMkocIne cAlI gaI. te ThIkaja che ke nirarthaka puruSanA AgaLa koI paNa strI rahetI nathIM // 48 // te pachI te rudre rAtrInA samaye vardhamAna bhagavAnane zmazAnabhUmimAM padmAsanethI dhyAnA ruDha joIne tene vidyArUpI manuSya samajIne moTo upadrava ka // 49 // jyAre savAra thatAM mAlama paDyuM ke eto vardhamAna bhagavAna che, tyAre teNe udAsa thaIne namaskArapUrvaka ghaNo pazcAtApa karyo ane tarataja temane page paDayo // 50 // te jinendra bhagavAnanA sparza mAtrathIja tenA hAtha mAMthI vinayavAnanA manathI pApanA samAna te gadheDAnuM mastaka paDI gayuM // 51 // he mitra ! gadheDAnuM mastaka kapAyAno to A sAco itihAsa che, paraMtu mithyAtvarUpI aMdhakArathI aMdhA thayelA puruSoe judAja prakArathI prasiddha karIne jagatnA bhoLA jIvAne bahakAvyA che // 52 // he mitra ! tane huM pharI paNa moTuM kautuka batAvuM chu, ema kI manovege nagnamudrAyukta jaina muninuM rupa dhAraNa karyu ane patranavegane sAthe laIne catura dharmAtmA manovege pazcima taraphathI te paTanA nagaramA praveza karyo ane // 53-54 // trIjI vAdazAlAmAM jaIne te brAhmaNonA manamAM vAdI AvyAnI sUcanA karavAne mATe vAdasUcaka ghaMTa vagADIne sonAnA siMhAsanaupara jaIne beTho // 55 // je pramANe meghanI garjanA sAMbhaLIne potAnI guphAmAMthI kesarIsiMha nIkaLe che, te pramANe pelA ghaMTano avAja sAMbhaLatAMnA sAtheja pakSapAtamAM tatpara saghaLA brAhmaNa paMDito potapotAne gherathI nIkaLI paDayA // 56 // te brAhmaNoe AvIne pUchayuM ke - he bhadra ! tame hamArI sAthe kayo vAda karavA cAho cho ? tyAre manovege kahyuM ke he
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ vipro! vAda kaI cImane kahe che, te huM ANato nathI // 57 // tyAre brAhmagoe kahyu ke jo vAdanuM nAmaja jANato nathI to vAdasUcaka ghaMTa zA mATe vagADayo ? tyAre manoge kahyu ke, he brAhmaNo ! meM phokaTa kautakathI ja vagADayo // 58 // ane janmathI AjasUdhI meM Aq suMdara Asana joDe nahotuM, ekAraNathI huM enAupara besI gayo, vAdanA garvathI nahi. te mATe krodha na karo, lo hu~ utarI jAuM chu // 59 // e pachI brAhmaNoe kahyu ke-tAro guru koNa che te kahe. manovege kahyu ke-mAro guru koI paNa nathI. meM pote potAnI meLeja tapa grahaNa karyu che / / 60 // tyAre brAhmaNoe kahyu ke he subuddhe ! tame guruvinA potAnI meLe tapagrahaNa kayu, mATe tenuM zuM kAraNa che? // 61 // pAre manovege kayuM ke he brAhmaNo ! huM enuM kAraNa kahatAM DaruMchu, paraMtu topaNa huM eka vAta Apane kahuM chu te sAMbhaLo // 62 // campAnagarImAM guruvArAjAnA maMtrI hari nAmanA brAhmaNe eka divasa pANImAM taratI eka zilA joI, te vakhate tenI pAse bIjo koI paNa manuSya nahoto // 63 // teNe rAjasabhAmAM AvIne A pratyakSa joyaluM Azcarya rAjA AgaLa kayuM, tyAre rAjAe enAupara kaMIpaNa vizvAsa koM nahi, paraMtu ulaTA krodhita thaIne A asatya bolavAnA aparAdha mATe maMtrIne keda kAdho ane kayu ke A brAhmaNane jarura koI bhUta lAgyuM che. jo ema na hota to e AvI asaMbhava vAta kadI karate nahi // 64-65 // te pachI te maMtrIe kaDaM ke he deva ! meM e vAta jUThIja kahI dIdhI hatI, mATe aparAdha kSamA karo. A pramANe prArthanA karavAthI rAjAe maMtrIne choDI dIdho // 66 // pachI maMtrIe eno badalo levAnI icchAthI aneka vAMdarAone vAjuM vagADatAM tathA nAcatAM gAtAM zIkhavIne taiyAra karyA // 67 // pachI eka divasa
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123 vanamAM rAjAne ekalA joI vAMdarAo pAse suMdara gAyana, nAca karAvyAM, jene joIne rAjA mohita thaI gayo // 68 // jyAre rAjAe tarataja potAnA maMtrI ane bhaTone te nAca dekhADavAne mATe bolAvyA ke, eTalAmAMja te saghaLA v|draa potAnuM gAyana baMdha karIne Ama tema nAsI gayA // 69 // jyAre maMtrIe kahAM ke he bhaTagaNo ! rAjAne avazya koI bhUta vaLagyuM che, mATe ene bAMdhI lo sipAioe teja vakhate rAjAne bAMdhI lIdhA, te pachI pelA tuSTacitta maMtrIe hasIne rAjAne choDI dIdhA ane kadhuM ke he rAjana ! je pramANe Ape vanamAM vAMdarAono nAca joyo, tepramANe meM paNa pANImAM taratI zilA joI hatI // 70-71-72 // rAjA ane maMtrInA vRtAMtane jANavAvALA vidvAnoMe pratyakSa joyaluM paNa zraddhA vagaranuM vacana kadI kahetuM joIe nahi // 73 // teja pramANe he brAhmaNo ! sAkSI vagara mArA ekalAnA kahalA vAkyano Apa vizvAsa nahi karazo, tethI huM pUchavA chatAM paNa mArA hAla kahI zakato nathI || 74 // yAre brAhmaNoe kahyuM ke - he bhAI ! zuM hame evA mUrkha chI je yuktithI ghaTatA vAkyane paNa nahi oLakhIe ? // 75 // tyAre manovege kahyuM ke jo tame satyAsatyano vicAra karavAvALA cho to huM kahuM huM te ekacita thaine sAMbhaLo // 76 // zrIpuramA munidatta nAmanA zrAvaka mArA pitA che, teNe mane eka RSInI pAse bhaNavAne mATe mokalI dIdho // 77 // eka divasa te RSI potAnuM kamaMDala ApIne mane pANI lAvavAne mATe mokalyo. huM rastAmAM chokarAonI sAthe bahuvAra sUdhI ramavAmAM lAgI gayo // 78 // tyAre keTalAka vidyArthIoe AvIne kAM ke tArA upara gurujI bahu gusse thayA che, mATe he mitra ! nAsI jA, nahi to gurujI AvIne tane bahu
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAraze // 79 // tyAre meM bIjA nagaromAM paNa bhaNAvavAvALA sAdhu ghaNA che, tenI pAse bhaNI laiza, evo vicAra karIne huM tyAMthI nAsIne bIjA nagara tarapha cAlavA lAgyo // 80 // te pachI eka nagaranI pAse pahoMcyo to pANInA jharA sahita cAlatA parvatanI mAphaka madarupI jaLathI pRthvIne chAMTato eka bahu moTA hAthIne mArI sAmo Avato joyo // 81 // zarirasahita anivArya mRtyu tathA mane joI krodhita thaIne, mahAvatanA aMkuzane nahi gaNakAravAvALo te mahA bhayaMkara hAthI pUMchaDI ane kAnone halAvato potAnI moTI sUMDha uThAvIne mArI pAchaLa doDavA lAgyo / (2 // te pachI koInuM zaraNa na maLavAthI doDavAmAM asamartha thaI meM te kamaMDala bhiMDInA eka jhADapara mukI dIdhuM ane maravAnA DarathI hUM kAMpavA lAgyo // 83 // daivayogathI teja vakhate mArA manamA eka buddhi upajI ke huM te hAthInA DarathI jhaTapaTa te kamaMDalanI nALImAthI kamaMDalamA praveza karIne saMtAI gayo ane A kaSTamAMthI hUM mukta thayo e pramANe kSaNabhara khuzI thaI vicAra karI rahyo hato eTalAmAMja // 84 // te viruddhacitta hAthI paNa tarataja te .kamaMDalamA praveza karIne krodhita thai mArA raDatAnAM vastra kheMcIne potAnI suMDhathI mArI dhotIne phADavA lAgyo // 85 te pachI tene vastra phADavAmAM lAgelo joI huM to vyAkuLatAthI nAgo thai tarataja kamaMDalanA AgalA bhAgamAMthI bahAra nIkalI gayo. te ThIkaja che jIvatAM rahetAM koIne koI bacavAno upAya nIkaLIja Ave che // 86 // tyAra pachI te hAthI paNa teja rastethI nIkaLI Avyo, paraMtu te kamaMDalanA mukhamA hAthInI pUchaDIno eka
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 bAla aTakI gayo, jene kADhavAmAM asamartha thaine te hAthI duHkhita ane viSaNNacitta thai tyAMja paDI gayo // 87 // te hAthIne jamIna upara paDelo joIne meM kayuM ke re durmate ! re zatru ! tuM have AhayAMja mara, e pramANe kahIne huM to bhaya rahita prasannacitta thaine pAsenA nagaramAM pahoMcyo // 8 // te nagaramAM meM eka atizaya manohara jinamAMdara joyuM. taratana te maMdiramA jaIne jineMdra bhagavAnanAM darzana karIne rastAnA parizramathI thAkelo nAgoja jamIna upara sUi meM rAtrI vitAvI // 89 // mane paharevAne kapaDAM koNa Akze? ane nagna zarira rahetAM mAgI paNa kevI rIte zakuM ? e kAraNa mArA kula AmnAyathI cAlyuM Avyu. tapa karavuja zreSTha che, e pramANe bahu vakhata sudhI vicAra karIne huM tevone tevoja digaMbara muni thai gayo / 90 // te pachI aneka pura, nagara, gAmomAM pharatAM pharatAM Aja ApanA A vidvajanothI bharelA nagaramAM AvI pahoMcyo // 91 // A pramANe meM mArI meLeja vrata grahaNa karavAnuM kAraNa TuMkAmAMja Apane kahI saMbhaLAvyuM. vidyAdharanAM A vacana sAMbhaLInaja te saghaLA brAhmaNa hAMsIthI prasanna mukha thaine bolyA // 92 // he dumate ! hame asatya bhASaNa karavAmAM catura aneka prakAranA manuSya joyA che paraMtu tArA jevo asatya kahevAvALo koI paNa joyo nathI ke je munivrata dhAraNa karIne paNa jUTubole che?||93|| bhiMDInA jhADanI DAlI upara kamaMDaLane rAkhag ane temAM hAthIe praveza karavo, pharavU ane nIkaLag, AjasUdhI A traNa lokamAM zuM koIe paNa joyuM athavA sAMbhaLayuM che? // 94 // he durmate! kadAcita agnimAM pANI, zilApara kamala, gadheDAne zIgaDAM, sUryamAM
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 aMdhakAra ane acala parvartamAM calapaNuM thaI jAya paraMtu tArA vacananI satyatA to kadApi dhaI zakatI nathI // 95 // A sAMbhaLIne manovega kahyu ke he brAhmaNo! moTeM Azcarya che ke AvA asatyabhASI phakta hamaja chIe? tamArA matamAM evAM evAM anivArya asatya vacana nathI? // 96 // A lokamAM ghaNuMkharUM saghaLA mANaso pArakAnoja doSa jue che athavA potAnA asattya matanuja poSaNa karavAvALA dekhAya che, paraMtu pArakAja guNonI zuddhi ane amita jJAnanA dhAraka puruSonA vicArano vistAra karavAvALA pakSapAta rAhata koI viralAja hoya che // 97 // iti zrI amitagati AcAryakRta dharma parikSA saMskRta graMthanI gujarAtI bhASATikAmAM bAramuM prakaraNa pUrNa thayuM // 12 //
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 127 prakaraNa 13 muM. te pachI brAhmaNoe kahyaM ke-bhadra! jo teM asaMbhava vAta amArA veda athavA purANamAM joI hoya to kaho || 1 | jo purANomAM evI asaMbhavatA nIkaLI Avaze to ame purANonuM kathana kadI grahaNa karIbhuM nAha, kemake nyAyanipuNa puruSa kadI paNa nyAyarahita vacanane grahaNa karatA nathI || 2 || A sAMbhaLIne ruSIrUpa dhAraka manovege kayaM ke he brAhmaNo! bezaka huM jANuM huM ane kahIza, paraMtu kahetAM DarUM chu, kemake jyAre meM mAruM vRtAMta kadhuM, tyAre to tame gusse thaI gayA ane have tamArA vedapurANAnA saMbaMdhamAM kahIza to koNa jANe tame zuM karI besazo ! // 3-4 // brAhmaNoe kAM ke tame nirbhaya thaIne kaho. jo tamArA vacanonI mAphaka kahevAvAluM koI zAstra haze to hame te zAstrane avazya choDI daIzuM // 5 // tyAre manovege kAM ke jo tame vicAravAna cho to lo huM kahuM huM, ekacitta thaIne sAMbhaLo // 6 // eka samaye yudhiSThare sabhAmAM kahyuM hanuM ke koI evo puruSa che je pAtAlamAMcI phaNIndrane laI Ave ? || 7 | tyAre arjune kAM ke hai deva ! ApanI AjJA hoya to pAtAlamAM jaIne saptaRSI sahita phaNIzvarana huM lAvI zakuM huM // 8 // te pachI arjune gAMDIva dhanuSavaDe tIkSNamukhavALA charAthI kAmathI viyoginI strInI mAphaka pRthvIne korIne kALuM
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 pADhayuM // 9 // te pachI pAtAlamAM jaIne daza karoDa senA sahita zeSanAga ane sAta rUpiyAne laI Avyo // 10 // manovege kAM ke-kema vipro ! tamArA zAstramAM evaM lakhyuM che ke nAhI ! tyAre brAhmaNoe kAM ke-bezaka emaja lakheluM che // 11 // pachI manovege kahyaM ke jyAre bANa - vaDe karelA sUkSma kANAmAMthI daza karoDa senA sahita zeSanAga Ave che to he vipro ! kamaMDalanA kANAmAMthI hAthI kema nahi nIkaLe ? te pakSapAta choDIne jaladI kaho // 12-13 // tamAruM zAstra to sAcuM ane mAruM vacana jUThu che ! mATe emAM pakSapAta sivAya bIju kaI kAraNa dekhAtuM nathI || 14 || tyAre brAhmaNoe ka ke kamaMDalanA chidramAMthI hAthI nuM ana tAruM nIkaLavUM to hame zeSanAganA AvyA gayAnI mAphaka pramANa karyu, paraMtu eTalo mATo hAthI te kamaMDalamAM kevI rIte samAyo ? tathA hA thInA bhArathI bhiMDInuM jhADa kema TUTayuM nahi ? tathA kamaMDalanA mu khamAMthI jyAre hAthInuM puSTa zarira nIkaLI gayuM to pUchaDIno bAla ma aTakI rahyo ? mATe he bhadra ! A vacana to tAruM hame kadI mAnI zakatA nathI tyAre manovege kayuM ke e vacana mAruM pratyakSa rIte satya che kemake ApanA zAstramAM sAMbhaLayuM che ke eka vAra aMguThAnI barAbara agastya munie samudranuM saghaluM jaLa traNa camacAyAM bharIne pI lIdhuM hatuM // 15-16-17=18 // jyAre agasta muninA peTamAM samudranuM saghaLu jaLa samAI gayuM to he vipro ! mArA kamaMDalamAM hAthI kema na samAya ? // 19 // tathA eka vakhata A saghaLI sRSTi samudramAM taNAIne nAza thaI gaI, evaM samajIne brahmAjI vyAkulacitta thaI Amatema DhUMDhatA pharyA // 20 // tyAre alasInA peDanI zAkhA upara rAi barAbara
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ kamaMDala rAkhIne tenI nIce baiThelA agastya munine jAyA // 21 // agastya munie kayuM ke he viraMcI ! tuM vyAkulacitta thaI kema pharato phare cha ? // 22 // tyAre brahmAnIe kahyaM ke he sAdhu ! mArI sRSTi koI jagyAe paNa natI rahI, tethI hu~ gAMDo thaIne tene zodhato pharuM chu // 23 // agastya munie kahyaM ke he vidhe ! tuM mArA kamaMDalamA praveza karIne jo, bIje kaI na jo // 24 // tyAre brahmAe kamaMDalamA praveza karIne jAyeM to tyAM eka vaDanuM jhADa che, tenA pAMdaDA upara peTa phulAvelA zrIpati ( viSNu bhagavAna ) sUI rahyA che // 25 // tyAre brahmAe viSNu bhagavAnane kahyu ke he kamalApati ! nizcala thaI peTa phulAvI kema sUI rahyA cho? // 26 // tyAre viSNue kahyu ke-tArI sRSTi eka samudramAM taNAI jatI hatI, tethI tene meM mArA peTamAM rAkhI lIdhI che // 27 // mATe zAkhAothI vyApta moTA vaDanA jhADanA pAMtarA upara sUtelA viSNurnu peTa eja kAraNathI phUlI gayalaM jaNAya che, evo vicAra karIne brahmAe kahyu ke-he zrIpate ! tame bahu sAruM karyu, ke pralayamAM naSTa thatI pRthvInI rakSA karI. paraMtu // 28 // 29 // he zrIpati ! te sRSTine jovAne mAruM mana bahuja utkaMThita thaI rayuM che.te ThIkajache, ke bAlabaccAno viyoga saghaLAneja asahya hoya che // 30 // tyAre viSNue kahyu ke tuM phokaiTa kema duHkhI thAya che ? mArA peTamA praveza karIne AnaMda sAye tArI saghaLI sRSTine joi le // 31 // te pachI brahmA viSNu bhagavAnanA peTamAM jaI potAnI sRSTine joI bahuja harSita thayA. te ucitaja che kesaMtAnane joIne konuM mana harSita nahi thAya? // 32 // viSNunA peTamAM bahu vakhata sUdhI potAnI saMghaLI sRSTine joIne brahmAjI viSNunA
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAbhikamalanA chidramAMthI nIkaLyA, paraMtu nIkaLatI vakhate vRSaNanA bAlano eka agrabhAga aTakI gayo, tyAre lajjita thavAnI zaMkAthI te kADhavAmAM asamartha thaI teja bAlApane kamala banAvIne tyAMja potAnuM Asana jamAvIne besI gayA. te ThIkaja che,ke vizvavyApinI mAyA devAne paNa choDatI nathI // 33-34-35 // teja divasathI brahmAjInuM padmAsana athavA kamalAsana nAma jagatamAM prasiddha thayu. te ThIkaja che, ke mahatpuruSoe karelu kapaTa jagat prasiddha hoya che, // 36 // he vipro, tamArA purANomAM evaM kathana che ke nahi ? te nirmatsara bhAvadhI kaho kema ke satpuruSa hoya che, teo kadI asatyavAdI thatA nathI // 37 // tyAre brAhmaNo bolyA ke bezaka e pramANe kathana hamArA purANomAM prasiddha che. he bhAI! evaM koNa che ke je prakAzamAna sUryane chUpAcI zake ? // 38 // tyAre manovege kahyu ke-he brAhmaNo! jyAre brahmAno bAla nAbhinA kANAMmAM aTakI gayo to hAthInI pUMchaDIno bAla kamaMDalanA kANAmAM kema na aTake ? // 39 // jyAre sadhaLI pRthvI sahita kamaMDalanA bhArathI alasInA jhADanI DALI nahi TUTI to eka hAthInA bhArathI mAruM bhiMDAnuM jhADa kevI rIte TUTI zake ? // 40 // jyAre agastyanA kamaLabarAbara kamaMDalamAM saghaLI pRthvI samAI gaI to he brAhmaNo ! mArA moTA kamaMDalamAM mArI sAthe hAthI kema nahi samAI zake // 41 // kaI vicAra to karo, ke viSNu jagatane peTamA rAkhIne jagatavinA kyAM beThA! ane agastya muni paNa kyAM beThA hatA? ane alasI, jhADa paNa konA upara raghu? ane brahmAjI pRthvI vinAja sRSTIne DhUMDhatA kyA pharyA!
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 // 42 // ghaNuM Azcarya che ke-pRthvI hovA chatAM bhiMDInA jhADa upara hAthI sahita mAsa kamaMDalarnu raheto asatya ane tamAraM te thaDapAyA vagaranuM kathana satya? e kevo nyAya che! // 43 // jo brahmA sarvajJa che, vyApaka che, carAcara padArthone jANavAvALA che, to evA brahmAe sRSTI kyAM che te kema na jANyu, ne DhUMDhatA pharaduM paDayuM? // 44 // je brahmA jaladIthI narakamAthI prANione kheMcIne lAvI zake che te brahmA potAnA vRSaNanA bAlane kema nahi choDAvI zakyA? // 45 // je viSNu saghaLI pRthvIne pralaya thatI jANIna rakSA kare che, teNe sItAjInA haraNane kema na jANyuM ane rakSA kema nahi karI // 46 // je lakSmaNa saghaLA jagatane mohita karI zake che, te lakSmaNa indrajIta vaDe mohita thaIne nAgapAsamAM kema baMdhAI gayA? // 47 // je viSNunA smaraNa mAtrathI saghaLA jIvonI ApadAno nAza thAya ema mAno cho, evA viSNu bhagavAnane sItAno viyoga thavo vagere duHkha kema prApta thayu! ane je potAnIja ApadA dUra karI zakatA nathI, te bIjAnI ApadA kevI rIte dUra karI zake! // 48 // je rAmacandre nAradane potAnA daza janmanI vAto kahI, te rAme zeSanAgane potAnI kAntA sItAno hAla kema pUchayo? ke-|| 49 // he phANarAja ! kamaLasamAna hAtha paga ane moDhAMvALI , rupalAvaNyanI nadI, guNonI khANa, evI mArI strI tame koI jagyAe joI ? // 50 // loka anAdi kALathI mithyAtvarupI havAthI TADhA ( ThaMDA) karAyalA che, tene seMkaDo janmamAM paNa sarala karavAne koNa samartha che? // 51 // kSudhA 1 tRSA 2 bhaya 3 dveSa 4 rAga 5 moha 6 mada ( garva) 7 roga ( ciMtA 9 janma 10 jarA 11 mRtyu 12 viSAda 13 viramaya
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 rati 15 sveda 16 kheda 17 nidrA 18 e aDhAra doSa sarva sAdhAraNane vizeSa karIne duHkhanAM kAraNa che, mATe te judA judA kahie chIe // 52-53 // kSudhArupI agnithI taptAyamAna thaIne manuSyanuM zarira turataja sUkAi jAya che, tathA pAMca iMdrio paNa potapotAnA viSayomAM pravRtti karatI nathI ane // 54 // tRSNAthI pIDita thavAvALAno vilAsa vibhrama ( kaTAkSa ) hAsyasaMbhrama ( vinaya ) kautuka vagara saghaLA tarataja naSTa thai jAya che // 55 // pavanathI kholAM sUkAM pAMtarAMnI mAphaka bhayathI saghaLu zarira kaMpita thaine vacanazakti naSTa thai jAya che ane saghaLA viSaya viparIta dekhAya che-|| 56 // je puruSa dveSI che, te vinAkAraNaja saghaLAnA doSone grahaNa kare che ane vinA kAraNa gusse thai jAya che tyAre te naSTabuddhi krodhi thai jAya che ane koI paNa mAnato nthii|| 17 // je nIca kAmAtura hoyache, te paMcendrionA viSayomA Asakta thai bIjA prANIone pIDA kare che tathA yukta ayuktane kaI paNa jotA nthii|| 58 // jenI pAThaLa moharupI pizAca lAgI jAya che, te puruSa mArI strI, mArI putrI, mAruM dhana, mAruM ghara ane bAMdhava paNa mArA che, e pramANe karatAM karatAM mohita thai jAyache // 59||je puruSa mada sahita che te durAcArI, jJAna, jAti kula, aizvarya, tapa, rupa, bala bagerenA garvathI saghaLAno anAdara karavA lAgI jAya che // 60 // je manuSya vAtapitta kaphajanita rogarupI AgnithI taptAyamAna thAya che, te zariradvArA parAdhina thaIne kadI sukhI thatA nathI // 61 // je nara ciMtAtura hoya che, te mitra kema thaze, dhana kama maLaze, putra kema thaze, strI kama thaze, mArI prasiddhatA kema thaze, amukanI sAthe prIti kema thaze, e pramANe hamezAM ArtadhyAnamAM magna thaI duHkhIja rahe che
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 933 62 // narakathI paNa vadhAre che asAtAkarmano udaya jemAM evA kramakula sahita garbhamAM prANIjana vAraMvAra janma laIne duHkha bhogave che // 63 // ghaDapaNamAM pAtAnuM zariraja vazamA rahetuM nathI, to bIjA kuTuMbIjana to te cetanA rahita buDhAnA vazamAM kema raheze ? // 64 // jenuM nAma sAMbhaLatAMja manamAM kaMpArI chUTe che, evaM mRtyu sAkSAt AvavAthI kone bhaya athavA duHkha thatuM nathI? // 65 // upasarga, mahAroga, putra, mitra ane dhanano kSaya thavAthI alpajJa jIvoneja prANahArI duHkha thAya che // 66 // potAnI pAse hovI asaMbhava che evI pArakAnI saMpattine jovAthI jJAnazUnya puruSone duHkhadAyaka Azcarya thAya che // 67 // saghaLI azucionuM ghara, tyAga karavA yogya glAnikAraka kutsita zarIramAM kUtarAnI mAphaka nIca puruSaja rata (lavalIna)thAyache // 68 // vyApAra karavAthI dehane naSTa karavAvALo athavA vikalpa karavAvALo kheda (kaSTa)bala rahita jIvone thAya che ||69||je pramANe agnithI ghIno baDo pIgaLI jAya che, teja pramANe vyApAra saMbaMdhI asahya parizramathI jaladIthI manuSyanuM zarIra khedamayI thaI jAya che // 70 // je puruSa nidrAne vazIbhUta hoya che te madIrAthI unmattanI mAphaka saghaLA vyApAra rahita thaI potAnA hita Ahitane jANatA nathI // 71 // ___A pramANe arADha doSa mahA duHkhaD kAraNa che. mahAdeva to kapAlarogathI duHkhI che, viSNune zirorogI, sUryane kuSTI (koDhI) ane agnidevane pANDU rogI kahyA che // 72 // tathA viSNu nidrAthI vyApta che. agni kSudhAthI, zaMkara ratithI ane brahmA rogathI vyApta cha / 73 // strIhovU te rAgane prakaTa kare che, vairIne mAra dveSane pragaTa kare che. potAnA vighnane na jANavU ajJAnapaNuM sUcave che ane hIAra
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ ne rAkhaq te bhayane pragaTa kare che // 74 // je brahmA, viSNu, mahAdevAdI e doSovaDe pIDIta thAya che, teo bIjAne kevI rIte duHkhathI choDAvI zake cha?; kemake-hAthIne mAravAvALA siMhane haraNa mAravaM kaI hisAbamAM nathI, paraMtu je haraNaneja mAravAmAM asamartha che, te hAthIno kSaya kevIrIte karI zake // 7 // ne pramANe rupI pudgalanAM sparza rasa gaMdhAdika guNa niyamathI hoya che, teja pramANe rAgI puruSamA kSudhAdika aSTAdaza doSa paNa avazya hoya che // 76 ||e sivAya tamArA purANomAM brahmA viSNu mahezane ekamUrtI kahyA che. jo ema che to e vaNe paraspara mastaka chedanAdi kriyA kema kare che? // 77 // tathA aMdhakAranA samUhane sUryanI mAphaka je deve upara pramANe arADhadoSono nAza kIdho che, teja saghalA devonA adhipati saMsArI jIvonA pApane naSTa karavAmAM samartha che // 78 // tathA bIjuM paNa sAMbhaLo. tamArA purANomAM kAM che ke brahmAjIe pANAMnI aMdara potAnuM vIryakSepaNa karyu, tenAthI eka budabudA ( parapoTo ) uThIne temAMthI eka jagadaMDa ( bhagatane pedA karavAvALu eka iMDu) pedA thayuM ||79||te iMDAnA be bhAga karavAthI traNa lokanI (sRSTInI) utpatti thaI gaI, mATe jo evaM zAstrAma' kartuM che to ema batAvo ke sRSTi hovA pahalA pANI konA upara hatuM ||8||ndii, parvata, pRthvI, vRkSAdikonI utpattinA upAdAna kAraNonA abhAvasvarupa AkAzamAM pRthvI, nadI parvatAdika padArthonI utpatikAraka sAmagrI kyAM AgaLa maLI ? / / 81 // kemake je AkAzamAM ( sRSTinA pahelAM ) eka zarirane uptanna karavAnI sAmagrInU maLavU paNa durlabha che, temAM traNa lokanA kAraNabhUta mUrtika pudgala dravyanI prApti kevI rIte thaI zake ? // 82 // zarIra rahita brahmAe
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ sRSTine ke vI rIte banAvI ? kemake je pote zarIra rahita ( amUrtika ) che, te bImA zarIrane ( mUrtika padArthane ) kadI banAvI zakatA nathI // 83 // vaLI sRSTine utpanna karIne je brahmA nAza kare che tethI tene lokanI ha tyAnu ( potAnA saMtAnane mAravArnu ) je mahApApa lAge che, te kevI rIte dura thaI zake ? // 84 // jo brahmA kRtakRtya, zuddharti, nitya, amUrtika sarvajJa che to tene sRSTi racavAthI zuM lAbha che ? // 85 // jo sRSTi vinA3 / karavA yogya che to tene utpanna karatIja vyartha che, kemake pharI pharI vinAza karIne vinAzanIya jagatane utpanna karavAmAM kaI phaLa nathI // 86 // e pramANe tamArAM saghaLAM purANa purvApara virodhI bharelAM che, mATe he vipro! nyAyaniSTa vidvajana tenA Upara kema vizvAsa kare? // 87 // A pramANe manoveganA kahevA pachI brAhmaNoe kaI uttara Apyo nAhi, tyAre te manovega tyAMthI nAkaLIne bAgamAM Avyo ane potAnA mitra pavanavegane kahevA lAgyA ke // 88 // he mitra ! teM devono vRttAMtta tathA purANono artha sAMbhaLayo ke kevo che ? je vicAravAna che tene to e purANomAM athavA devomAM kaIpaNa sAra dekhAto nathI // 89 // evo koNa puruSa che ke je nArAyaNa caturbhuja brahmAne caturmukhI athavA mahAdevane trinetri kabula kare athavA pratipAdana kare ? // 9 // jagatamA saghaLAne eka mukha, be hAtha, ane be AMkhana dekhAya che, paraMtu mithyAtvathI Akulita loka kaMInuM kaI bakyA kare che // 91 // he mitra A pRthvi anAdinidhana AkAzamA sthira ane akRtrima che. AkAzanI mAphaka eno paNa koI kartA hartAnathI // 92 // A lokamAM potapotAnAM kamoM pramANe prANImAtra hamezAM pavanathI sUkAM pAMtarAMnI mAphaka sukhaduHkha
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 bhAgavatA narakAdika cAre gatiomAM paribhramaNa kare che // 93 // e brahmA, viSNu, maheza, indra potAnuM duHkha paNa naSTa karavAmAM samartha che, e. vAtane buddhimAna kevI rIte vizvAsa karI zake ? kemake- // 94 // je ALasu potAnAja baLatA gharane holavato nathI, te bIjAnA gharane holavaze pavI vAtane zubhamati puruSa koI prakAre paNa potAnA hRdayamAM zraddhAna karI zakatA nathI // 95 // je deva rAga, dveSa, bhaya, mohAdikathI mohita thaIne potAnA sukhadAyaka padArthoMne jANatA nathI evA naSTabuddhi bIjAne hamezanA sukhanA kAraNabhUta mokSamArgano upadeza kevIrIte karaze? // 96 // Azcarya che ke A lokanI sthiti to judAja prakAre che ane kAmabhoganA vazIbhUta naSTabuddhi khaLa puruSAeM judAna prakAre kahI dIdhuM che teoe duHkhadAyaka naraka vAsane joyuM nathI. jo jote athavA jANate to naraka laIjAya evAM mahApAparuSa asatya vacana kadI kahete nahi // 97 // bhava samuhamAM aTakavA vALA kumArgIovaDe satyArtha mokSamArga AcchAdana karavAmAM Ave che, tene je koI naSTabudhdhi vicAratA nathI, te mokSarUpI maMdariyAM kevIrIte jaze // 98 // je nimarla buddhinA dhAraka che, teo chedIne, tapAvIne, ghasIne ane kUTIne sonAnI parikSA karyA kare che, teja pramANe zIla,saMyama, tapa, dayA Adika guNothI amUlya dharmarupI rAnI paNa pari kSA karIne grahaNa kare che // 99 // je puruSa deva, dharma, guru ane zAstranI parikSA karIne nirdoSa deva zAstra guru vagerenI upAsanA kare che, teo karmarupI moTI beDIne kApIne avinAzI pavitra mokSapadane prApta thaayche|100|| je pUjanIya jJAnI puruSa potAnA hitanI vAMchA kare che, teoe potAnA ghamaMDane choDIne devathI devanI, zAstrathI zAstranI, dharmathI dharmanI,
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 137 ane guru sAthe gurunI parikSA karavI joIe // 101 // deva to teja che ke-je saghaLAM karma rahita, sarvajJa ane indra dharaNIMdra narendrothI pUjita hoya. dharma teja che ke je-rAgAdi doSono nAza karavAmAM kuzala athavA dayApradhAna hoya. zAstra teja sAraM che ke je-heya upAdeya ane yuktipUrvaka vastunuM satyArtha svarupa pragaTa karavAmAM nipuNa hoya ane yati kahetAM guru teja che ke je-aparimANa jJAnanA dhAraka parigraha rahita hoIne nirdoSa hoya // 102 // ____ iti zrI amitagati AcAryakRta 'dharma parikSA / saMskRta graMthanI gujarAtI bhASATIkAmAM teramuM prakaraNa pUrNa thayuM // 13 //
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 prakaraNa 14 muM. e pachI manovege kahyu ke he mitra ! tane bIjAM paNa kautuka batAIM chu, ema kahIne RSino veza je ko hato te kADhI nAMkhyo // 1 // e pachI te bannee tapasvIno veza banAvIne paTanA nagaramAM uttara tarapha praveza karyo ane // 2 // eka bIjI vAdazAlAmAM jaIne ghaMTa vagADIne manovega sonAnA siMhAsana upara besI gayo. ghaMTano avAja sAMbhaLatAMja brAhmaNo AvIne bolyA ke-he tApasa ! tuM kyAthI Avyo ? // 3 // tuM vyAkaraNa jANe che ke vistArarupa tarkazAstra jANe cha ? zAstronA mANakAra A brAhmaNo sAthe kayo vAda karaze ? // 4 // tyAre tApasarupa manovege kahyu ke-he brAhmaNo ! huM to A pAsenA gAmamAthI Avyo chu, vyAkaraNa ke tarkavAda huM kaI jANato nathI // 5 // tyAre brAhmaNoe kahyu ke-he tapasvI ! tuM mazkarI ThaTho choDIne je kharaM hoya te kahe. svarupa pUchavAbALAnI sAthe mazkarI ThaTho karavo vyAjabI nathI // 6 // tyAre manovege kahyu ke-he brAhmaNo ! huM tamane kharekhalaM kahuM, paraMtu kahetA DarUM chu, kemake je nirvicAra duSTa puruSa hoya che, te yukta vacana kahevA chatAM paNa ayukta samajIne tarataja moTo upadrava karI vese che // 7-8 // tyAre brAhmaNoe kahyu ke he bhAI! je kaI kahevA yogya hoya te kahe, AhaAM saghaLA brAhmaNo vivekI ane yukta pakSanA anurAgI che // 9 // brAhmaNonuM A vacana sAMbhaLAne manovege
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahyu ke jo tame savanA vicAravAna cho to huM mAruM yatheccha vRtAMtta kahuM chu // 10 // zAketa nagaramA bRhatakumArikA nAmanI mArI mAtAne mArA dAdAe mArA pitAne ApI // 11 // te bannenA vivAha vakhate vAjAMno zabda sAMbhaLIne yamarAjanI mAphaka eka madonmata hAthI jenI sAthe te bAMdhelo hato te staMbhane toDIne cAlyo Avyo // 12 // te hAthInA bhayathI vivAhano AnaMda choDIne saghaLA loka daze dizAmAM doDI gayA. te ThIkaja che ke evA moTA bhayamAM sthira kama rahe // 13 // evA samayamA vyAkula citta thaI vare paNa nAsavAno upAya ko to tenA dhakkAthI te bahu behoza thaI pRthvI upara par3I gaI. A kautuka jAIne lokoe kahyu ke juo, juo, vara paNa vahune pADIne nAsI jAya che. lokAnuM A pramANe vacana sAMbhaLIne lajjAyamAna thaI mAro pitA koI jagyAe nAsI gayo, te pharIthI Avyo nahi // 14 // 15 // te pachI doDha mahino rahIne mArI mAtAne garbhanuM lakSaNa jaNAyuM ane peTa sahita te garbha nava mAsa sUdhI vadhato rahyo // 16 // mArI dAdie pUchayu ke he putrI! A peTa kANe vadhAryu? tyAre teNe kayu ke- hAthInA bhayathI nAsatI vakhate varanA aMga sparza sivAya AjasUdhI huM koI puruSane aDakI nathI. huM kaIpaNa nathI jANatI ke e zuM thayuM // 17 // eka divasa mArA dAdAne ghera keTalAka tapasvI AvyA hatA teone vidhipUrvaka AhAradAna ApI ne mArA dAdAe pUchayu ke Apa kyAM jAo cho? // 18 // te tapasvIoe kahyu ke A dezamAM bAra varSano dukALa paDaze te mATe ame bAra varSa mATe jyAM sukAla che tyAM jaie chIe // 19 // tApasioe kiMcita upakAranI sAthe ema paNa kardA ke-AhiMA zuM kAma bhUkhe mare cha?
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ tuM paNa amArI sAthe cAla. e pramANe kahAMne te tapasvI to cAlyA gayA // 20 // meM mAtAnA garbhamA rahetAMja tenAM ane mAtAnAM saghaLAM vacana sAMbhaLI cakitacitta thaIne mArA manamAM vicAryu ke ahiMAMto bAra varSano dukALa paDaze, to huM zuM garbhamAMthI nokaLI bhUkhathI duHkhI thaI marIza? // 21-22 // e pramANe vicAra karIne huM bAra varSa sUdhI garbhamAMja rahyo. te ThIkajache,ke bhUkhanAbhayathI manuSya zuMnI krtaa?|| 23 // jyAre dukAla puro thayo tyAre teja tapasvI (huM garbhamAM hatoneja ) mArA dAdAne syAM AvyA // 24 // mArA dAdAe tapasvIone namaskAra karIne pUchayu to teoe kahyu ke-'have dukAla pUro thayo, mATe hame hamAre deza jaIe chIe / // 25 // teonAM A vacana sAMbhaLIne huM paNa garbhamAMthI nIkaLavA lAgyo. te vakhata mArI mAtA cUlAnI pAse beThI hatI, te mArA prasavanI vedanAthI tyAMja oDhavAceM nAMkhIne behoza thaI gaI. huM teja vakhate garbhamAthI nokaLIne cUlAnI rAkhamAM paDI gayo, huM bAra varSano bhUkhyo hato tethI uThatAM sAtheja meM eka pAtra laIne mArI mAtAneM kahyu ke he mAtA, huM bahuna bhUkhyo cha mATe mane khAvAne Apa; // 26 // 27 // 28 // te vakhate mArA dAdAe kahyu ke-he tapasvIo! tame koI jagyAe paNa Aq bALaka joyuM che? je pedA thatAM sAtheja bhojana mAMge? // 29 // teoe kahyu ke-A koI uttAta che, ene gharamAMthI kADhI mUko, nahi to he bhAI ! tArA gharamAM hamezAM vighna thatAM raheze // 30 // tyAre mArI mAtAe kahyu ke tuM mane moTo duHkhadAyaka che mATe have yamane tyAM jA, teja tane khAvAne Apaze // 31 // tyAre meM kahyu ke he mAtA ! jo tuM AjJA Ape to huM cAlyo jAuM chu, mAtAe kahyu, bezaka tuM mAre gherathI cAlyo mA.
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 // 32 // te pachI hu~ mAre zarIre bhasma coLIne mAthu muMDayo gherathI nIkaLI tapasvIonI sAtheja cAlyo gayo // 33 // tapasvIomAM rahIne meM moTuM kaThINa taSa karyu kemake je catura che te kalyANakArI kAmano AraMbha karatAM kadI pramAdi thatA nathI // 34 // eka divasa huM yAda karIne sAkatapura nagaramA gayo, to mArI mAtAne bAjA varasAthe paraNelI joI tyAre // 35 // meM mAro pUrva saMbaMdha kahIne tapasvIone pUchayu, to teoe kahyu keeka sAthe vivAha thayApachI bIjA vara sAthe vivAha karavAmAM kaI doSa nathI kemake-'draupadinA pAMce pAMDava bhartAra hatA, to tArI mAtAne be bhartAra hovAmAM zu doSa che' // 36-37 // ekavAra vivAha karavA pachI devayogathI pati marI gayo hoya to akSatayoni strIno pharathI vivAha saMskAra thavo joIe // 38 // jo pati paradazemAM cAlyo gayo hoya to prasUtA strI ATha varSa sUdhI ane aprasUtA cAravarSa sUdhI potAnA patine AvavAnI rAha joIne bIjo pati karIle. blke-|| 39 // vizeSa kAraNa hovAthI pAMca pati sUdhI karavAmAM paNa strIone koI paNa doSa nathI. e pramANe vyAsAdi RSionuM vacana che. // 40 // e pachI meM rUSiornu vacana sAMbhaLIne mArI mAtAne nirdoSa jANI tApasonA AzramamA ekAMtamA rahIne eka varSa sUdhI tapa karyu // 41 // te pachI he brAhmaNo ! tIrthayAtrAne mATe pRthvImAM pharatAM pharatAM Aja ApanA A nagaramAM Avyo chu // 42 // A pramANe sAMbhaLIne krodhanI sAthe hoTho kacakacAvIne brAhmaNo bolyA ke are duSTa! tuM A pramANe asatya bolavA- kyAthI zIkhyo? // 43 // hamane to mAlUma paDeche ke brahmAjIe jagatanI sabaLI asatyatA ekaThI karIneja tane banAvyo che, nahi to A pramANe asaMbhava vAta phokaTaja tuM zuM kAma
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ va hete? // 44 // tyAre manovege kahyu ke he vipro ! tame e pramANe kema kaho cho ? tamArA purANomAM zuM evAM kArya nathI ? // 45 // tyAre brAhmaNoe kahyu ke he bhAI ! rte hamArA veda athavA purANomAM evaM asaMbhava joyuM hoya to batAva, // 46 // tyAre manovege kaDaM ke he brAhmaNo! huM kahIza, paraMtu tame loka vagaravicAraje mArA saghaLAM vacana grahaNa karo, to tamane kahetAM DarUM chu // 47 // kemake- tamArA veda ane purANomAM jagyA jagyAe brahmahasA che to tame subhASita kahelAne kevI rIte grahaNa karazo ? // 48 // je pramANe tamArA zAstramA kaDaM che ke-purANa, mAnavadharma, ( manusmRtimAM kahelo dharma ) aMga sahita veda ane cikitsA e cAra AjJA siddha che, jene hetuthI khaMDana nahi karavI joIe // 49 // tathA manu vyAsa vasiSTanAM vacana vedAnukUlaja che. enAM vacanone je apramANa kare che,tene moTI bhArIbrahmahatyA lAge che / / 50||je sadoSa vacana hoya che,temAM hetu batAvavAno niSedha karavAmAM Ave che, kemake cokhkhA sonAnI parikSA karAvavAne koI paNa DaratuM nathI // 51 // tyAre vedAvalambiyoe kahyu ke-he bhadra ! kevala mAtra vacana kahevAmAMja pApa lAgatuM nathI kemake- tIkSNa dhAra e pramANe mAtra bolavAmAMja jIbha kapAtI nathI // 52 // jo vacana mAtra bolavAthIja pApa lAge che to uSNa agni kahetAM mukha kema nathI baLatuM ? // 53 // te mATe tame nirbhaya thaIne purANono artha kaho. hame saghaLA naiyAyika chIe, mATe nyAya pUrvaka kahelAM vacanane avazya grahaNa karIzuM // 14 // te pachI sarva zAstranA jANakAra manovega vidyAdhare kayu ke- jo e pramANe che to he vipro ! huM mArA potAnA vicArane pragaTa karUM chu // 55 //
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAgIrathI nAmanI be strIo ekaThI sutI hatI, te bannenA sparzathI ekane garbhAsthiti thaine jagat prasiddha bhagIratha nAmano putra uptanna thayo // 16 // jo strInA sparza mAtrathI strIne garbha thAya che to puruSanA sparzathI mArI mAtAne garbha keme nahi thAya ? // 57 // tathA gAMdhAri nAmanI chokarI dhRtarASTne ApavAno nizcaya karyo hato, te vAksampradAnathI be mAsa pahelAMja rajasvalA thaI gaI // 58 // cothe divase snAna karIne teNe phanasavRkSane AliMgana karyu, teja divasathI gAMdhArine moTA bhAra sahita garbhAsthiti thaIne peTa vadhavA lAgyuM // 59 // tenA pitAe gAMdhArIne garbha thayalo jAyo to tarataja dhRtarASTrane paraNAvI dIdhI, kemake lokApavAda dUra karavAne mATe saghaLA yatna kare che // 60 // pachI te gAMdhArInA peTamAM phanasarnu bahu moTuM phala thayuM, temAMthI ekaso putra utpanna thayA // 61 // manovege kayu ke-kaho, tamArA purANamAM evaM che ke nahi ? brAhmaNoe kahyu ke bezaka che, teno koNa nA kahi zake cha ? // 62 // jo phanasanA AliMganathIja putranuM tharbu kaheluM che to mArI mAtAne puruSano sparza thavAthI putranA utpatti thavI asatya kama che? // 63 // A pramANe manoveganuM vacana sAMbhaLIne brAhmaNoe kahyu-ke tuM patinA sparza mAtrathI utpanna thayo te to satya che, paraMtu tapasvIonuM vacana sAMbhaLIne tuM bAra varSa sUdhI mAtAnA garbhamAMja rahyo, e vAta ame sAcI mAnatA nathI // 64-65 // tyAre manovege kahyu ke-pUrva kALamAM zrI kRSNe subhadrAne cakravyuhanI racanAnA vyorA kahyA hatA, tyAre tenA garbhamA rahelA abhimanyue sAMbhaLyuM hatuM, evaM tamArA purANomAM kA
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 pAMtarAM upara ni tyAM AyA thaI che, evu pAlanA karIne che, to meM tapasvionuM vacana kema nahi sAMbhaLayuM? // 66-67 // eka samaye yamanAmA munie koI talAvamA potAnI laMgoTa dhoI- te laMgoTa ne lAgelaM vIrya jalamAM paDavAthI eka deDakIe pI lIdhuM. te paviAthI deDakIne garbha rahI gayo. garbhanA divasa pUrA thavAthI te deDakI ne eka bahuja suMdara kanyA Utpanna thaI, paraMtu deDakIe jANyu ke-A zubhalakSaNA to amArI jAtinI nathI, evaM samajIne teNe eka kamalanA pAMtarAM upara mUkI dIdhI // 68-69-70 ||e pachI eka vakhate teja yama nAmanA muni tyAM AvyA to te suMdarIne jotAMja oLakhI lIdhI ke A to mArA vIryyanA balathI utpanna thaI che, evaM samajI sneha sAthe te putrIne grahaNa karI ane aneka prakAranA upAyothI pratipAlanA karIne modI karI. te ThIkaja che ke potAnA saMtAnane pAlavAne saghaLAja yatna karyA kare che / 71-72 // te chokarIe yuvAna thavAthI rajasvalAvasthAmAM potAnA pitAnA vIryathI melI laMgoTI paherIne snAna karyu. snAna karatI vakhate te laMgoTIne lAgelA vIryyanuM koI bindu te chokarInA peTamA cAlyuM gadhu, tenA saMyogathI te chokarI garbhavatI thaI. tyAre te munie potAnA vIryathI garbhotpatti jANI kanyA- duSaNa pragaTa thavAnA bhayathI potAnA tapobalathI te garbhane sthira karI dIyo arthAta garbhana vadhaq athavA saMtatinuM utpanna tharbu baMdha karI dIdhuM // 73-74 // tethI nizcala karalo te garbha sAta hajAra varSa sudhI te kanyAne kaSTa Apato rokAI rahyo // 79 // te pachI te munie laMkAdhipati rAvaNa mahAtmA sAthe e kanyA paraNAvI; tyAre tenA teja garbhathI indrajIta nAmano putra utpanna thayo // 76 // te indrajIta sAta
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 145. hajAra varSa pahelAna garbhamAM Avyo ane teno pitA rAvaNa sAta hajAra varSa gam: pachI utpanna thayo // 77 // jo indrajIta potAnI mAtAnA garbhamA sAta hajAra 1 r garbhamAM bAra varSe kabula karyu ke kevI rIte karyu ? tArUM kahetuM satya che, paraMtu teM utpanna thatAMja tapa grahaNa // 79 // tathA tArI mAtA paraNelI chatAM paNa kanyA kema thaI ? esaghaLu thavaM atyaMta aNaghaTatuM che, mATe hamArA saMdeharupI aMtrakArane dUra kara // 80 // tyAre manovege kahyuM ke dhyAna daIne sAMbhaLo, pUrva kAlamAM aneka tapastrIbhothI pUjanIya pArAsara nAmano eka tapasvI hato // 81 // te pArAsara eka divasa taruNa avasthAnI dhAraka yojanagaMdhA nAmanI dhIvaranI kanyAe calAvelA nAvadhI gaMgAjIthI pAra thato hato // 82 // te vakhate dhIvaranI kanyAne atizaya taruNa joIne te pArAsara tenI sAthe ramavA lAgyo. te nItija che ke kAmabANathI bhedAyalA puruSa yogya ayogya sthAnane jotA nathI // 83 // te bicArI bAlikAe paNa RSinA zrApanA bhayathI te nIca kRtya karavAnuM svIkArya kemake- saMsArI jIva akRtya karIne paNa potAnA jIvanI rakSA kare che // 84 // paraMtu A mIca kRtyane karatAM, koI joze to mAre zarArmaMdA thavuM paDaze vagere niMdAnA bhayathI pArAsare tapobalanA prabhAvathI divasamAMja aMdhakAramaya rAtrI karI dIdhI. te ThIkaja che ke sAmagrI binA koInuM paNa koI kArya sArI rIte siddha dhatuM nathI // 85 // pachI zuM thayuM te juo. te nIca karma karatAM varSa sUdhI rahyo, e vAta satya che to huM mArI mAtAnA kema nahi rahyo ? // 78 // tyAre brAhmaNoe lAcAra thaIne d '
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 tara te bhIvarInA peTathI aSTAdaza purANanA kartA jagatmasiddha vedavyAsajI uptanna thaI gayA. vyAsajIe bhaktipUrvaka potAnA pitA pArAsarajIne kahyuM ke-he pitA ! bhane AjJA Apo ke - huM zuM karUM? // 86 // pArAsare kachu ke - he putra ! tuM ahiMja tapa karato rahe, ema kahIne pArAsaraNIe prasannatA sAthe vyAsajIne dIkSA ApIne yogI ( tapasvI ) banAvI dIghA || 87 || te pachI te yojanagaMdhA dhIvaranI kanyAne paNa pArAsare potAnA tapanA prabhAvathI eMtrI sugaMdhita zarIravALI karI dIdhI ke- jenI sugaMdhathI daze dizA bahekatrA lAgI pachI te pArAsarajI potAnA AzramamAM * cAlyA gayA // 88 // have jarA vicAra to karo ke -jo vyAsajIe janma letAMja pitAnI AjJAthI tapa grahaNa karya to hUM mArI mAtAnI . AjJAthI kema tapasvI na thAuM ? || 89 || ane vyAsajIne pedA karavA chatAM paNa te ghIvarI, kanyAja rahI to mArI mAtA kanyA rahevAmAM zaMkA rAkhavI e pakSapAta sivAya bIjuM zuM che ? // 90 // tathA e bAta paNa mahatpuruSa, vicAravI joIe ke sUryanA prasaMgathI kuMtIe karNa nAmano putra pedA karIne paNa te kanyA rahI, to mArI mAtA kanyA kema nahi rahe ? // 91 // tathA pUrvakAlamAM eka jagatprasiddha uddAlaka nAmano moTo tapasvI hato, tene svapnAvasthAmA vIrya skhalita bhaI gayuM, tene grahaNa karIne gaMgAjImAM kamalapatra upara sthApana karI dIdhuM // 92 // te divase aneka devAMganAo sahita indrANInI mAphaka guNonI rAjadhAnI atizaya suMdara raghurAjAnI caMdramati nAmanI kanyA potAnI sakhio sAthai caturtha snAna karavAne mAde gaMgA snAna AvI // 93 // snAna karatI
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 147 samaye te viryasahita kamaLane sUdhavAthI te vIrya te caMdramatinA peTamA cAlyuM gayu, tethI jaLanI sIpanI mAphaka te caMdramatine saghaLI dehayaSTi ne vadhAratuM garbhAdhAna thaI mayuM // 94 // te kumArI kanyAne garbhavati Aine tenI mAtAe A vAta raghurAjAne kahI. rAjAe turatana te caMdramAta kanyAne vanamAM mokalAvI dIdhI. te ThIkaja che ke satpuruSa potAnA grahakalaMkathI DaratAja rahe che // 95 // te pachI te kumArIe tRNabindu nAmanA muninA AzramamAM dhanane nAza karavAvALI durnItinI mAphaka nirmalakIrti naSTa karavAnuM kAraNa nAgaketu nAmanA putrane maNyo // 96 // te bAlAe khedakhinnacitta thai teja vakhate potAnA putrane kayu ke-mA, tuM tArA pitAnI talAza kara, ema kahIne teja vakhate putrane peTImAM ghAlI gaMgAjImAM peTI taratI mukI diidhii||97||tepchii te vizuddhajJAnI udAlaka ruSie gaMgAjImAM saMtaraNa karIne taratI peTImAM potAnA vIryathI utpanna thayalA putrane joine grahaNa karyo // 98 // pachI te caMdramati paNa potAnA putrane zodhatI te ruSinI pAse AvI. ruSie prasannatA sAthe te bALakane batAvIne kahyu ke huM tAro chu, have tuM mArI priyA thaI jA // 99 // te kumArikAe kahyu ke, he muni! jo mArA pitA tamane pradAna karato niHsaMdeha huM tamArI priyA thaI zakuM chu, te mATe tuM jaIne mArA pitAne yAcanA kara, kemake, kulIna kanyAo pitAnI AjJA vagara pote potAnI meLe patine grahaNa karatI nthii|| 10 // te pachI te udAlaka RSIe tarata rAnAnI pAse jaIne prArthanApUvaka te mahA guNavatI yovanavatI caMdramatine pharI kumArI kanyA karIne AnaMdanI sAthe vivAha karyo, ane tene potAlI prANApriyA
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 'strI banAvI lIdhI, te nItija che ke-kAmanA pAMce bANothI pIDita thaIne pANIjana kayA kayA anartha karatA nathI. // 101 // itizrI amitagati AcAryakRta dharmaparikSA saMskRta graMthanI gujarAta bhASATIkAmAM caudamuM prakaraNa pUrNa thayu. // 14 //
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 15 muM. te pachI manovege kahyu ke jo putra hovA chatAM paNa candramati kanyAja rahI to mArA hovAthI mArI mAtA kanyA kema na hoya ? // 1 // A pramANe te vaudika brAhmaNone niruttara karIne te manovege bAgamAM jaIne ane tApasIno veSa choDIne potAnA mitrane kA ke-he mitra! kevu Azcarya che ke-e lokonAM purANa paraspara viruddha hovA chatAM paNa mithyAtvane vazIbhUta thaI tenA sayAsatyano kaI paNa vicAra karatA nathI // 2-3 // koI jagyAe phanasa vRkSanA AliMganathI paNa strIne putra thAya che? jo ema thaI zake che to manuSyanA sparzathI velA kema phaLatA nathI? // 4 // strInA sparza mAtrathI strI garbhavatI kema thaI zake che? gAyanA saMgathI gAyanuM garbhavati tha, hame to kadi paNa joyuM nathI // 5 // jarA sarakhI deDakI manuSyane pedA kare che evo koI vizvAsa karaze ? koI jagyAe bhAta vAvavAthI kodarA paNa pedA thayalA joyA cha ? // 6 // jo zukranA bhakSaNa mAtrathIja saMtAna thaI jAya to strIone saMtAnane mATe patino saMga karavAnuM zuM prayojana che? // 7 // zukranA sparza mAtrathIna putranI uptAtta thaI jAya to pachI bIyAM paDatAMna pRthvI dhAnya kema ApatI nathI ? // 8 // jo zukrasahita kamalane phakta suMdhavAthIja strIne garbhAdhAna thaI jAya che to. bhojanasahita thALanI pase hovAthI tApti kema thatI nathI? // 9 // deDakIe tene kanyA jANIne kamalanAMpAMtarAM upara kevI rIte mUkI ?zu deDakAnI jAtamA evaM jJAna kadI koIe
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 joyuM athavA sAMbhaLayuM che ? // 10 // sUrya, dharma, pavana ane indranA saMgathI kuntIne karNa, yudhiSThira, bhIma, arjuna, eTalA putra thayA, evo kayo buddhimAna vizvAsa karI zakaze // 11 // jo devonI sAthe manuSyano saMgama thAya che, to manuSyono devAMganAonI sAtha saMgama thavo kema jovAmAM Avato nathI ? // 12 // savaLI azucionuM ghara evA mahA malina manuSyanA zarIramA dhAtu ane mela rAhata deva kevI rIte rame ? // 13 // he mitra ! anyamatanAM zAstra che te saghaLAM avicArioneja ramaNIka dekhAya che, paraMtu vivekI puruSa teno jeTalo vicAra kare che teTaloja khaMDita thaI jAya che || 14 || mahAprabhAvavALA devatA ane tapasvIgaNa kanyAne bhogavIne strI kare che, e vAta vidvAna mANasa kadApi mAnatA nathI, kemake // 15 // je parastrIlaMpaTa thaIne parastrionuM sevana kare che evA vyabhicArIone prabhAvazAlI deva kevIrIte kahI zakAya ? // 16 // he mitra ! asatya kathA karavAthI zuM lAbha? huM tane jainamata pramANe karNarAjAnI utpattinI sAcI kathA kahuM huM te sAMbhaLa // 17 // hastinApura nagaranA vyAsa nAmanA rAjAne guNonA ghara evA dhRtarASTra, pAMDu ane vidura nAmanA jagat prasiddha traNa putra thayA // 18 // eka divasa koI manohara bAgamAM krIDA karatA pAMDue maMDapamAM paDelI eka vidyAdharanI aMguThI joI // 19 // pANDu te aMguThIne AMgaLImAM ghAlIne joto hato, eTalAmAMja te aMguThIno mAlika citrAMgada nAmano vidyAdhara potAnI aMguThIne zodhato AvI pahoMcyo // 20 // te nispRhi pAMDue teja bakhate te aMguThI te vidyAdharane soMpI dIdhI. te nItija che ke mahApuruSa paradravyamAM nispRAhija hoya che // 21 //
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ te vidyAdhara pAMDunI A pramANe alobhatAne oI tene potAno parama mitrA samajavA lAgyo; kemake-je anya dravyathI parAMDamUkha che te jagatA mAtranA mitra thAya che // 22 // te vidyAdhare pAMDune kahyu ke-he sAdhu ! tuMja mAro mitra cha, keje paradravyane kacarA samAna jue cha // 23 // he mitra ! tuM udAsa dekhAya che tenuM kAraNa zuM che ? kemake-catura puruSa potAnA mitrathI kaI paNa chupAvatA nathI // 24 // tyAre pAMDue kahyu ke-he mitra ! sUryapuramAM aMdhakavRSTi nAmano rAjA svaganA indranI mAphaka rAjya karato rahe che, te rAjAne trilokane jItabAbALA kAmadeve uMcI karelI patAkA samAna eka kuti nAmanI atizaya suMdara kanyA che // 25-26 // te kAmadevane vaghAravA vALI kanyA tenA pitAe pahelAMto mane ApatrI kahI hatI, paraMtu mane pAMDurogI joIne have Apano nathI // 27 // teja mATe he mitra ! mArA manamA lAkaDAne kuhADA samAna mArA mAne kApavAvALo kheda utpanna thaI gayo che // 28 // tyAre citrAMgade kAyu ke-he mitra ! e khedapaNAne choDa, huM tArA ugane dUra karIza, tuM mAruM kartuM kara // 29 // he mitra ! A mArI aMguThIne laIne paherI le, jenAthI tuM kAmadeva samAna suMdara thaI te tArA mananI pyArIne sevana kara. jyAre te garbhavatI thaI jaze, tyAre te rAjA pote potAnI meLeja tane ApI deze, kemake-daSita kanyAne potAnA gharamAM koI paNa rAkhatuM nathI // 30-31 // te pachI te pAMDu te aMguThI paherIne kuMtInA mahelamAM gayo. pahelAM to saMsArI jIva poteja viSayalaMpaTI hoya che; paNa jyAre sugama upAya maLI jAya to pachI kaheja zuM // 32 // A. pramANe kAmAkArano dhAraka te pAMDu kuMtIne
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ meLavIne svecchApurvaka sevana karavA lAgyo. evo koNa puruSa cha ke je potAnA manane pyArI strIne ekAMtamA meLavIne potAnI icchA pUrNa na kare // 33 // kumArIne sAta divasa sUdhI te yuvAna puruSe sevana karIne tene garbhAropaNa karI dI* // 34 // te pachI te pAMDu tyAMthI nivRtta thai kuMtIne tyAMna muMkIne potAne vera Avyo, te ThIkaja che ke manavAMchita kAryanI siddhi thavAthI kone nivRti thatI nathI ? // 35 // kuMtInI mAtAe tene garbhavatI jANIne pUrA divasa thavAthI gupta bhAvI prasUti karAvI. te ThIkaja che ke potAnA gharanI niMdAnA bhayathI saghana guptavAtane chUpAve che // 36 // pachI kuMtInI mAtAe gRhakalaMka nA bhayathI tenA putrane eka peTImAM baMdha karIne gaMgAjImAMtarato mUkI dIdho // 37 // sampattine durnItinI mAphaka te peTIne gaMgAjI tarAvatI laI jatI hatI, jene caMpApurInA Adisa rAjAe laI lIdhI // 38 // peTIne ughADIne joI to temAM rAjAe pavitra lakSaNosahita vidvAnovaDe pUjanIya jinavANInA aniMdya arthasamAna suMdara bALaka joyo // 39 // bAlakane potAno kAna pakaDelo joIne rAjAe tenuM prItipUrvaka karNa evaM nAma rAkhyu // 40 // je pramANe daridrI dravyane meLavIne tenI rakSA kare che, te pramANe te putra vagarano rAjA tene putra samajI moTA yatnathI rakSA karIne ucheravA lAgyo // 41 // te pachI te mahodayarupa Aditya rAjA maraNa pAmavAthI te karNa AkAzane candramA samAna trimuvanane AnaMda karavAvALo caMpAvatI nagarIno rAjA thaI gayo // 42 // Aditya nAmanA rAjAe pAlanapoSaNa karIne ucheryo te kAraNayIte karNa Adisaja kahevAyo che. jyotiSa jAtinA sUryano putra kadApI nathI ||43||jodhaaturaaht devovaDestrionaraneuptana
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ kare che,to pASANavaDe pRthvImAMdhAnyAdika uptanna tharbu joiie||44|| te pachI doSa chUpAvavAne mATe aMdhakavRSTi rAjAe e saghaLI bInA jANIne te kuMtI pAMDuneja paraNAvI, ane dhRtarASTrane gAMdhArI nAmanI bAjI kanyA paraNAvI // 45 // purANAnI sAcI kathA to A pramANe che, ane vyAsajIe judAja prakAre kahI che. rAgadveSa ane AgrahathI lavalina puruSa pApa kAryathI DaratA nathI // 46 // kemake dharmAtmA puruSa hoya che, teo yuktithI siddha nahi hoya, evAM vacana kadApi kahetA nathI. pApI mANasaja yuktithI aghaTita vacana kahe che // 47 // A saMsAramA saghaLAno sarva prakArano saMbaMdha jovAmAM Ave che paraMtu evaM kadApi paNa jovA sAMbhaLavAmAM AvyuM nathI ke-pAMca bhAIone ekaja strI hoya // 48 // jo ke saMsArI jIva sarva prakAranI dhanasaMpattino vibhAga kare che, paraMtu strIno saMvibhAga to nIcapuruSone tyAM paNa niMdanIya che // 49 // he mitra ! yojanagaMdhA nAmanI dhIvarIno jaNelo vyAsa koI bIjoja haze. ane A dhanyavAdanIya satyavatI rAmakanyA no vyAsaputra ( vyAsa nAmano ) rAjA bIjo che // 50 // pArAsara rAnA bIjo che, ane pArAsara tApasI bIjoja che, paraMtu mUDha loka nAma mAtrane sAMbhaLIne kaMIno kaI saMbaMdha lagAve che // 51 // duryodhanAdika so putra to gAMdhArI ane dhRtarASTthI utpanna thayA, ane jagatprasiddha pAMca pADava che te kuMtI tathA mAdrInA putra che // 52 // gAMdhArInA soM putra to karNa rAjA sahita jarAsindhu nAmanA rAjAnA anuyAyI sevaka hatA. bhane pAMca pAMDava zrI kRSNa navamA nArAyaNanI sevAmAM rahetA hatA // 53 // te mahAbalI zrI kRSNa jarAsiMdhu prati nArAyaNane
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArIne saghaLI pRthvIno (traNa khaMDano ) rAjA thayo // 54 // ane kuMtInA putra yudhiSTara, bhIma ane arjuna to tapasyA karIne mokSe gayA. anemAdrInA moTA putra nakula ane sahadeva sarvArtha siddhie gayA // 15 // ane duryodhanAdika paNa jinazAsananI sevA karIne potapotAnA karmAnusAra svargAdikamAM gayA // 56 // he mitra! purANono abhiprAyato Avo che, ane vyAsajIe kaInuM kaIja kahyaM che. te nitIna che ke mithyA svayI AkulIta che citta jernu evA puruSonI vANI satya kema hoya? // 57 // mahAbhAratamAM atizaya niMdAnI kAraNarUpa pUrvApara virudhdha kathAne joI vyAsajIe potAnA manamA e pramANe vicAra karyo ke-|| 58 // jo A lokamAM nirarthaka kArya paNa thaI jAya che to nizcaya karIne khoTA avALu mAru banAvelaM A asaMbaddha zAstra ( mahAbhArata ) paNa prasidhdha thaI jaze // 59 // A pramANe vicAra karatA karatAM vyAsajIe gaMgAnA kinArA upara potAnu tAmrapAtra vAlUratamAM dATIne tenA upara tIno Dhagalo banAvIne snAnArtha gaMgAjImA praveza karyo / / 60 // vyAsajIne rete no Dhagalo karIne snAna karavAne jatA joI mUrkha lokoe " e pramANe retIno Dhagalo karI gAlAmArtha javAmAM koI paNa vizeSa puNya (dharma) yaze" ebuM samajIne vyAsajanI dekhAdekhIthI saghaLA mANaso retIno Dhaga banAvI gaMgAlAna karavA lAgyA // 61 / / vyAsajI snAna karIne potAnA tAmrapAtrane jovAne mATe AvyA, to asaMkhyAta retInA DhagalAomAM te sthAnano paNa patto lagADI zakyo nahi // 62 ||aa pramANe retInA DhagathI gaMgA kinArAne bharelo koI savaLA lokone mUha samIne A zloka bolyA ke-63 //
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 165 daSTvAnusArIbhirlokaiH paramArthA vicAribhiH / tathA svaM hAryate kArya yathA me tAmrabhojanaM dekhAdekhI kare che, arthaH- je loka paramArthano vicAra nAha karIne bIjAnI te mArA tAmrabhAjananI mAphaka potAnuM kArya naSTa kare che // 64 // A mithyAjJAnarUpI aMdhakAranA vistArathI bharelA lokamAM jo koI vicAravAna puruSa hoya to lAkhamA koI ekaja haze // 65 // te mATe nizcaya che ke mArUM A viruddhazAstra ( mahAbhArata) paNa lokamAM bahumAnya thaze. A pramANe loka mUDhatAno vicAra karIne vyAsajI pAtAnA manamAM bahu prasanna thayA // 66 // A prakAranAM laukika purANone potAnA zatru vavanA samAna jANIne budhdhimAnora pramANa kara koI prakAre paNa ucita nathI // 67 // he mitra ! huM tane bAjA paNa purANAnA gapATA batAvuM chu ema kahIMne manovege bhagavAM varU vALo veSa dhAraNa karthe // 68 // te pachI potAnA mitrane sAthai laI pAMcame daravAjethI paTanA nagaramA gayo, ane vAdazAlAmAM jaIne ghaMTa vagADIne sonAnA siMhAsana upara besI gayo || 69 // ghaMTo avAja sAMbhaLIne saghaLA brAhmaNa ekaThA thaIne AvyA ane manovegane karUM ke - tuM vicakSaNa puruSa dekhAya che, hamArI sAthai kayA viSayamAM vAda karaze ? kaI jANe paNa che ke nahi? / / 70 / / raktapaTadhArI manovege kahyuM ke - he brAhmaNo ! huM kaI paNa zAstra jANato nathI. A apUrva ghaMTa vagADone A siMhAsanapara amayoja besI gayo huM // 71 // brAhmaNoe kahyuM ke - he bhAI ! maskarI choDone sAcuMja spaSTatAthI kaho ? samIcIna kahevAvALAnI sAthe mazkarI karavAvALAnI niMdA karavAmAM Ave che // 72 // manovege kachu ke
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 huM mArA joyalA Azcaryane avazya kahIza, paraMtu tame vinA vicAre kaMInuM kaMI samajI letA nahi // 73 // brAhmaNoe kadhuM ke he bhAI ! tuM koI prakAre Dara nahi, je kaMI kahetuM hoya te kahe ame saghaLA nyAyavAsita manavALA vivekI chIe // 74 // tyAre manoMvege kahyuM ke jo tame saghaLA vivekI ane naiyAyika cho, to huM huM huM te sAMbhaLo. ame banne upAsakonA putra chIe. tathA bauddhagurunI sevA karyA karIe chIe // 75 // eka samaye te bauddhoe potAnAM kapaDA sukAvavAne mATe pAtharI dIghAM hatAM ane ame banne hAthamAM lAkaDI laIne te kapaDAMnI rakSA karavA lAgyA // 76 // have te vakhate ame banne moTA yatnathI te kapaDAMnI rakSA karatA hatA. eTalAmAMna mahA bhayaMkara moTA moTA be gIdha AvyA // 77 // gIdhanA bhayathI ame banne eka mATInA TekarA upara caDhI gayA, paraMtu te banne gIdhoe te TekarAo uThAvIne AkAza mArgamAM cAlavu zaru karyu // 78 // amAro bumATo sAMbhaLIne bauddha bhikSuka amArI rakSAne mATe AvyA, paraMtu eTalAmAM to te jhaDapavALA gIdha bAra yojana dUra cAlyA AvyA // 79 // te pachI te banne gIdha te TekarIne jamIna upara mUkIne amane banene bhakSaNa karavAne taiyAra thapA paNa teja vakhate teoe aneka prakAranA zastradhArI zikArIone joyA // 80 // teone jotAMja te banne gIdha bhayabhIta thaIne amane bannene khAvAnA choDIne jatA rahyA. te ThIkaja che, ke prANa javAnI bIkamAM evo koNa che ke je bhojana karavA bese ! // 81 // te pachI te zikArIonI sAthe ziva nAmanA dezamAM AvIne ame bannee potAnA manamAM vicAra karyo ke // 82 // A pArakA dezamAM to bhAnyA,
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ paraMtu rastAkharca vinA ane mArga jANyA vinA rasto bhUlI jaizaM, to ApaNe ghera kevIrIte jiY?||83|| enAthI zreSTa to eja che ke- ApaNe banne ApaNA kulathI cAlatA AvelA buddhabhASIta tapane grahaNa karIe, jethI ubhayalokamAM nitya samicIna sukhanI prApti thAya // 84 ||rktvstr to cheja, phakta mUMDAvI laIzuM. anarthonuM kAraNa evA gharane ApaNe zuM karazuM ? // 85 // A pramANe vicAra karIne hame bannee potAnI meLeja budhabhASita vrata grahaNa karI lIdhAM, kemake catura hoya che teo poteja dharmakAryamA lAgI jAya che, koInA upadezanI jarura rAkhatA nthii|| 86 // te pachI hame bane nagaranA samuhothI zobhita A pRthvImA pharatAM pharatAM Aja ApanA A nagaramA AlyA chIe // 17 // gIdhoe TekarAne upADavo ane laI navo vagere je kaMI Azcarya hame pratyakSa joyAM hatA, te ApanA AgaLa kahyAM // 88 // A vacana sAMbhaLIne brAhmaNoe kahyu ke he bhAi ! tame tapasvI thaine paNa A pramANe asatya bhASaNa kema karo cho ? // 89 // amane to mAlama paDe che ke sRSTi kartAe traNa lokanA asatyavAdione ekaThA karIneja tamane banAvyA che, kemake - AvA asatyavAdi bIjA koI paNa hamArA jovAmAM athavA sAMbhaLavAmAM AvyA nathI // 90 // brAhmaNAnuM vacana sAMbhaLIne manovega bolyo ke - he brAhmaNo ! ApanAM purANomAM zuM AvA juThAM vacana nathI ? avazya che paraMtu A saghaLu jagata pArakAnA doSoneja jue che. potAnA doSane koI jAtuM nathI. je pramANe candramAmA kalaMka to saghaLA jue che, paraMtu potAnI AMkhamA nAMkhelI mesane koI paNa jotuM nathI // 91-92 // A sAMbhalIne vedAbhyAsimImAM zreSTa evA brAhmaNoe kayu ke - he bhAI ! jo teM hamArA
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ purANomAM evaM asaMbhava koI jagyAe paNa joyuM hoya, to niHzaMka thaIne kahe. hame vicAra karIne evA asatyane avazya choDI daizuM // 93 // A pramANe sAMbhaLIne manovege kayu ke - he vipro ! jo tame asatya jANIne choDI dezo, to huM tamArA purANane kahuM chu // 94 // jevakhate vIrarasAnA dhAraka rAmacaMdrajI trizikha khagduSaNAdi rAkSasone mArIne sItA anelakSmaNasahita vanamA rahetA hatA, tevakhate tyAMlaMkAdhipati rAvaNa Avyo ane te rAvaNe sonA-haraNa banAne madrajIne lalacAvyA ane sItAnI rakSA karabAbALA jaTAyu mArI sItAne hANa karI laI gayo te ThIkana cha ke- kAnI puruSa kone pada . karatA nathI? // 95-96 ||te pachI rAmacaMdrajIe balavAna balirAjAle mArIne vAnarosahita sugrIvana rAjA banAvyo, ane potAnI pyArI sItAno patto meLavavAne mATe hanumAnane mokalyA // 97 // sare laMkAmAM sI gAne joIne te bahu jhaDapavALA hanumAnanA AvavA yachI rAmacaMdrajIe vAMdarAone AjJA karIne moTA moTA parvatokDe samudramA pUla baMdhAvyo te ThIkaja che, ke strInI vAMchA karavAvALA kayu AzraryakAraka kArya karatA nathI? // 98 // ___A pramANe zrI abhitagatI AcAryakRta dharmaparikSA saMskRta graMthanI gujarAtI bhASATIkAmAM paMdaramuM prakaraNa pUrNa thayuM // 15 //
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 16 muM. 1. e pachI eka eka vAMdaroe jotajotAmAM pAMca pAMca parvato upADIne AkAzamAM aneka prakAranI krIDA karatAM samudrano pula taiyAra karI dIdho // 1 // mATe he brAhmaNo! vAlmIki muninA banAvelA rAmAyaNa nAmanA graMthamAM A pramANe kayuM che ke nahi ? // 2 // tyAre brAhmaNoe kamu ke he bhAI! e rAmAyaNanA satya kathanane koNa asatya kahI zake cha ? kemake-hAthathI udayarupa prabhAtane koI chupAvI zakatuM nthii|| 3 // te pachI raktapaTadhArI manovege kahyu ke-he vino! eka eka vAMdaro pAMca pAMca parvata ramatanI mAphaka AkAzamAM laI jAya to be moTA moTA gIdha eka nAnA sarakhA TekarAne AkAzamAM laIne cAlyA gayA, e vAtane asatya kema kaho cho? // 4-5 // tamAraM kahelaM to satya ane mAruM kaheluM asatya ! mATe ahiMAM to mane vicArazUnyatA sivAya bIjuM koI kAraNa dekhAtuM nathI // 6 // tamArA evA zAstramA devadharmanuM paNa svarupa barobara nathI, mATe jetuM kAraNaja sadoSa che, tenuM kArya nirdoSa kema hoy!|| 7 // evA mithyAjJAna ane cAritravAlAmAM besavu amArA sarakhAne yogya nathI. A pramANe kahIne te banne mitra tyAMthI cAlyA AvyA // 8 // raktAmbara veSa choDIne manoge potAnA mitrane kayu ke- saghaLA prakAre asaMbhava. abhiprAyane .pragaTa karavAvALAM zAstra te sAMbhaLayAM ? // 9 // e je 'rAmAyaNAdikamAM dharma kahyo che, te pramANe cAlavAthI kaI paNa
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 phalanI siddhi nathI, kemake retIne pIlavAthI kadI tela nIkaLavAnuM nathI // 10 // he mitra ! vAMdarAothI rAkSasa kadApi mArI zakAtA nathI, kemake -kyAM e aSTa mahARdhinA dhAraka rAkSasa ane kyAM e jJAnarahita pazu ! // 11 // jarA vicAra to kara, ke vAMdarA moTA moTA bhArI parvatIne kevIrIte upADI zake ? ane te agAdha samudramAM nAMkhelA kevIrIte rahI zake ane kevIrIte pula baMdhAI zake che! // 12 // jo rAvaNa devatAothI paNa avadhya che evaM varadAna pAmyo che to manuSya kaI rIte mArI zake che||13|| tathA jo devatAoeja vAMdarA thaIne rAkSasonA adhipatIne mAryA ema kaho toe kahe paNa manovAMchita gatine prApta thatuM nathI // 14 // zaMkare sarvajJa thaIne rAvaNane evaM varadAna kema ApyuM ke jenAthI devatAone paNa moTo upadrava thayo // 15 // he mitra ? pANIne valovavAthI mAMkhaNa nIkaLatuM nathI. teja pramANe anya matanAM purANono vicAra karavAthI te sarve prakAre sAra rahita dekhAya che // 16 // he mitra ! e lokonA kahyA pramANe suprIvA - dika vAnara ane rAvaNAdika rAkSasa nahotA // 17 // esaghaLA vidyA vibhavatha saMpanna jainadharmamA lavalIna pavitra sadAcArI moTA pratApI manuSyonA rAjA hatA. enI senAmAM vAMdarAnuM citra kahADelI dhvajA hovA thI te vAnaravaMzI kahevAmAM Ave che| ane moTI vidyAonA dhAraka rAvaNAdikanI dhvajAmAM rAkSasonI mUrtinuM cinha hovAthI rAkSasavaMzI kavAya che / / 18-19 || mATe he mitra ! candramA samAna ujvaladraSTinA dhAraka je jIva che teoe je pramANe mahAvIra svAmInA gautama gaNadhare zreNika rAjA AgaLa varNana karelaM che te pramANe zraddhAna kara joI || 2 || he bhAI ! anyamatanA purANonA bIjA paNa gapATA
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ batAIM chu, ema kahIne teNe pavanavega sahita zvetAMbarano veSa dhAraNa karyo ane // 21 // paTanA nagaramAM chaThe daravAjethI praveza karIne pAThazAlAmA jaIne tarataja vAda sucanAno ghaMTa vagADIne sonAnA siMhAsana upara besI gayo // 22 // ghaTano avAja sAMbhaLatAMna brAhmaNoe AvIne manovegane pUchayuM ke-tuM kayuM zAstra mANe cha ? tArA guru koNa che ? hamArI sAthe kayo vAda karI zake che te kahe, kahyA vagarato phakta tArI suMdaratAja dekhAya ke // 23 // manovege kayu ke - huM kaI jANato paNa nathI ane mAro koI guru paNa naMthI. vAdanuM nAma paNa jANato nathI to vAda karavAnI zakti kyAMthI hoya ? // 24 // huM to AhayAM pahelAM nahi joyalaM e, sonA, siMhAsana joine bezI gayo, ane A ghaMTano avAja sAMbhaLavAnI icchAthI vagADI joyuM che // 25 // hame zAstra jJAna rahita govAlIyAnA mUrkha chokarA chIe. koI bhayathI hamArI meLeja tapa grahaNa karIne pRthvImAM bhramaNa karatA pharIe chIe // 26 // brAhmaNoe kahyu ke- tame kapA bhayathI bhayabhIta thai AvI yuvAvasthAmA tapa grahaNa karyu te kRpA karIne kaho. hamane sAMbhaLavAnI ghaNI icchA che // 27 // tyAre manovege kahyaM ke hamArA pItA AbhIra dezanA vRkSa nAmanA gAmamAM gheTAM pAbvAno rojagAra karatA rahe che // 28 // eka divasa gheTAMnI rakSA karanAra hamArA nokarane tAva AvavAthI hamArA pItAe dheTAMoMnI rakSA karavAne mATe hamane banne bhAIone mokalyA tathA hame bane vanamAM gayA // 29 // hame te vanamAM moTA udayarUpa kuTuMba samAna zAkhAo sahita phaLothI namrIbhUta eka kotuMbADa joyuM // 30 // tene jAine kATha khAvAnI icchAthI meM A bhAIne kahyu ke - he bhAi ! gheTAMonI rakSA kara, huM A zADanAM koTha
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 khAIne bhAnuM huM // 31 // te gheTAMonI rakSA mATe bhAinA cAlpA navA pachI meM te koThanA jhADane bahu uMcuM joine vicAra karyoM ke - // 32 // A jhADaupara to huM koi prakAre paNa caDhI zakato nathI to pachI kebI rIte koTha khAine mArI bhUkha maTADuM ? // 33 // pachI meM te koThanA jhADanIce jaine vicAra karyo to koi upAya sujyo nAha, tyAre lAcAra thai mastaka kApIne mArA saghaLA prANa sahita tene koThanA jhADaupara pheMkI dIghuM // 34 // mArA mastake jema mema koTha khAvAM zaru karyA, tema tema mahA sukha karavAvALI tRpti AvavA lAgI eTale mArI bhukha maTabA lAgI, // 35 // jyAre mArA mastake nIce najara karIne mAruM peTa pUrNa bharalaM moyuM to jhADa uparathI jhaTa AvIne mArA dhaDaupara joDAine pahelAMnI mAphaka coTI gayuM te pachI huM mArAM gheTAM jovAne gayo // 36 // jyAre huM tyAM jaine joUM hyuM to mAro bhAI eka jagyAe sUi rahyo che, ne gheTAMono kaI patto paNa nathI // 37 // meM mArA bhAine UThADIne pUchayuM to teNe kahyuM ke he bhAi ! mArA sUi javA pachI gheTAM kyAM cAlyAM gayAM te mAluma nathI // 38 // tyAre meM mArA bhAine kahyuM ke - have ApaNe gheTAMo gumAvIne ghera kevI rIte jaie ? pitAjI sAMbhaLatAMja kopa karaze ane ApaNa ba~nnene bahu mAraze // 39 // ane veSa vagara paradezamAM jaizuM to paNa bhukhathI marI jaizuM, te mATe he bhAI ! ApaNe baMne koI veSa dhAraNa karIe // 40 // ApaNe ArhaAM lAkaDI kamaMDala sahita muMDita mastakavALA ne zveta vastravAlA sAdhuone bhojanAdikanuM moTuM sukha che // 41 // ApaNA kuLathI evA zvetAMbarI sAdhuonIja bhakti thatI AbI che mATe ApaNe baMne to zveta paTadhArIja banIe bIjA veSanuM kaI prayojana nathI
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 42 // A pramANe vicAra karIne hame banne potAnI meLe zvetAMbarI sAdhu banI gayA, ane. pRthvImAM bhramaNa karatA karatA Aja tamArA nagaramAM AvyA chIe // 43 // brAhmaNoe kA ke-kadAca tuM narakamAM javAthI Darato nathI to paNa vratI puruSe A pramANe asatya bhASaNa kara sarvathA ayogya che // 44 // A sAMbhaLIne manovege kaDaM ke tamArA vAlmIkIkRta rAmAyaNamAM A pramANenAM vacana zuM nathI? // 45 // tyAre brAhmaNoe kahyu ke-jo teM rAmAyaNamAM koI jagyAe paNa evaM kathana joyuM hoya to niHsaMdeha kahe. tyAre manovege kahyu ke-||46 / / daza mastaka ane vIza hAthavALA atIzaya dhAravIra traNa bhuvanamA prAsaMdha rAkSasonA adhipati rAvaNe zivajImAM atyaMta sthAyI bhAkti pragaTa karavAne mATe taravArathI potAnAM nava mastaka kApI nAMkhyAM ane puSpanA dala samAna che hoTha jenA evA mukharupI nava kamalo dvArA zivabhInI bhaktipUrvaka pUjA karI. te ThIkaja che, ke varadAnanI icchA rAkhavAvALA zuM zuM karatA nathI, // 47-48-49 // te pachI rAvaNe pIsa hAthothI gaMdharvadebone paNa mohita karavAvALu hastaka nAmanuM saMgIta karavA mAMDayu // 50 // mahAdeve paNa pArvatInA mukha uparathI potAnI draSTi haThAvAne rAvaNanA sAhasane joI tene mana mAnyuM varadAna Apyu // 51 // te pachI garama garama lohIthI jamInane siMcana karatI DokAo nI hAra mastakamAlAne rAvaNe joDa rahita potAnI khAMdhopara vaLagAvI lIdhI // 52 // he brAhmaNo! A pramANe vAlmIkIe rAmAyaNa mAM lalyu cha ke nahi te tame loka jo satyavAdI cho to barobara kaho // 53 // brAhmaNoe kahyu ke-he sAdhu! e saghaLu satya che, e pramANe
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 prasidhdha ane pratyakSa vAtane anyathA koNa kahI zake ? // 54 // tyAre manovege kahyuM ke jo rAvaNanAM kApelAM nava mastaka tenA dhaDa sAthe vaLagI gayAM to mAruM eka mastaka kema na vaLagI zake ? // 55 // tamAruM to e vacana satya ane mAruM vacana asatya ! emAM mohanA mahAtmya sivAya bIjuM kaI kAraNa dekhAtuM nathI // 56 // kadAca Apa kaho ke rAvaNanuM mastaka to mahAdevajIe joDI dIdhuM paNa te kadI thaI zakatuM nathI, kemake jo mahAdevajImAM mastaka joDavAnI zakti hota to tapasvio dvArA kapAya luM potAnuM liMga kema nAhi joDI dIdhuM ? // 57 // je mahAdeva potAno upakAra karavAmAM asamartha che, te bIjAno upakAra kadI karI zake nahi, kemake ne vairInA mArathI potAnIja rakSA karI zakato nathI, te bIjAnI rakSA kevIrI karaze ? // 58 // he vipro ! bIjuM paNa sAMbhaLo. zrIkaMThA nAmanI brAhmaNIe nagataprasidhdha dadhimukha nAmanA putrane ( jene mastaka sivAya hAtha paga dhaDa kaI paNa nahotuM ) utpanna karyo // 59 // te dadhimukhe thoDAja divasomAM nadione samudra samAna manuSyane nirmaLa karavAvALA saghaLA veda ane smRti vagere moDhe karI lIdhAM // 60 // eka divasa te dadhimukhe ( mastake ) agastyamunine joI bhaktipUvarka prArthanA karI ke - he muni! Aja to Apa mAre gheraja bhojana karo // 61 // agastyamunie kaM ke hai bhadra ! tAruM ghara kyAM che? ke jyAM tuM mane pUrvaka bhojana karAvaze ? // 62 // dadhimukhe kahyuM ke - he muni zuM mArA pitAnuM ghara che te mAruM ghara nathI? munie kahAM ke tAro te ghara sAthe kaI paNa sabaMdha nathI, kemake Adara
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 165 jenA gharamAM dAna dharma kSamAdi guNavALI sArI strI hoya teja grahastha (gharavAla ) hoya che. kumAra avasthAmAM dAna ApavA yogya (dAtA ) gRhasthI thaI zakatA nathI // 63-64 // A pramANe kahIne muninA cAlyA navA pachI dadhimukhe potAnAM mAtApitAne kA ke-koI paNa prakAre mAruM kumArapaNuM dUra karo arthAt mAro vivAha karo ||65||tenaaN mAtApitA e kahyu ke he putra! tane potAnI putrI te koNa Apaze? topaNa ame tArI A IcchA pUrNa karIzuM // 66 // te pachI ghaNuM dravya ApIne koI daridrInI putrI sAthe mahotsavapUrvaka dadhimukhano vivAha karI dIdho // 67 // keTelAka divasa pachI dadhimukhanAM mAtApitAe kahyu ke-he beTA! have amArI pAse dravya raghu nathI mATe tuM judo thaIne tArI strI- pAlanapoSaNa kara // 68 // A sAMbhaLI dadhimukhe potAnI strIne kayu ke-he vallabhA ! pitAe ApaNane gharamAMthI kADhI mUkyA, mATe cAlo, koI jagyAe paNa rahIne jIvana vyatIta karIe // 69 // te pachI te pativratA potAnA patinA ( mastakane) eka ziMkAmAM rAkhIne pRthvImAM ghera ghera dekhADatI pharavA lAgI // 70 // A pramANe pUjA pratiSTA meLavatI te pativratA ujjani nAmanI nagarImA AvI. te nagarImAM cAre tarapha moTA moTA jaMgala hatAM // 71 // A pramANe mastaka mAtra patine pAlatI strIne jovAthI saghaLA loko tene bhaktipUrvaka annavastrAdi ApavA lAgyA // 72 // te pativratA potAnA pati sahita ziMkAne kerAnI jhADImAM (jugArIonA akhADA AgaLa ) rAkhIne nagaramAM bhikSA mATe cAlI gaI // 73 // tyAM AgaLa paraspara be jugArIonu yuddha thayuM jemAM eke bIjAnuM mAthu taravArathI kApI nAMkhyu. // 74. // te vakhate ekanI takhAra lAgavAthI daghimukhanu, ziMkuM paNa kapAI gayuM. tyAre
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ te dadhimukha- mastaka nIce paDatAMja pelA jugArInA dhaDa upara vaLgI gayuM // 75 // niHsaMdhirupa ( jemA joDayalAnuM kaI paNa cinha na dekhAya ebuM ) mastaka joDAI jabAthI te dadhimukha sarvAMga suMdara saghaLu kAma karavAne samartha evo puruSa thaI gayo // 76 // A pramANe kahIne manovege brAhmaNone kahyu ke- he vipro ! tame tamArA manamA vicAra karIne jaladI kaho ke, vAlmIkona A vacana satya che ke nahi // 77 // brAhmaNoe kahyu ke-bezaka e satya che. evo koNa che ke ne A kathanane asatya kahI zake ? kemake udayarupa sUryane anudayarupa koNa kahI zake cha ? arthAta kadI divasanI paNa rAta thaI zake cha ? kadApi nahi // 78 ||tyaare manovege kahyu ke-jodadhimukhanu mastaka je kApalaM nahotuM ane te bIjA manuSyanA dhaDane sandhirahita vaLagI gayuM to mAru kApelu mastaka tarataja joDAI gayuM tene kema satya kahetA nathI ? // 79 // tathA tIkSNa taravAra vaDe rAvaNe aMgadanA be kakaDA karI nAMkhyA tene pachI hanumAne kevI rIte joDI dIdhA ? bIjaM paNa sAMbhaLo // 80 // eka dAnavendre putra prAptine mATe devInI upAsanA karI. deboe prasanna thaIne tenI vAMchA pUrNa karavAne mATe eka piMDa ( lADU )Apyo ane kahyu ke A lADU tArI strI khAze to tene putra thaze. dAnavendrane be strI hatI. teNe eka strIne pelo lADU ApI dIdho. banne strImAM paNa paraspara anurAga hato tethI teNe te lADU aDadho aDagha karIne aDadho pote khAdho ane aDadho potAnIzokane khavADayo, jenAthI te bannene garbha rahyo. / / 81-82 // jyAre te bannenA garbhanA divasa pUrA thaI gayA tyAre bannene manuSyanuM aDadhuM aDadhuM zarIra utpanna thayuM, mATe tene nakAmuM. samajIne gharanI
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ bahAra pheMkI dI, paraMtu jarA nAmanI rAkSasIe te banne bhAgane joDayA to eka chokaro thaI gayo. teja chokaro deva manuSyane jItavAvALo prazaMsanIya che parAkrama jenuM evo jagatprasiddha jarAsandha nAmano rAjA thayo // 83-84 // he brAhmaNo ! jo ghA rahita zarIranA ve bhAga joDAIne eka thaI gayo to mAruM mastaka taratarnu kApelaM tAjA lohI sahita hovA chatAM paNa kema nahi joDAI jAya ? // 85 // jarAsandha ane aMgada vagerenA judA judA bhAga joDAIne jIvatA rahyA to mAruM dhaDa ane mastaka kama nahi joDAya ? // 86 // tathA bIjaM paNa sAMbhaLo. pArvatIno putra kArtikeya (SaDAnana) cha TukaDAthI moDIne banAvelo che to mArA kapAyalA deha ane mastakanA joDAvA upara vizvAsa kema karavAmAM Avato nathI ? // 87 // esivAya SaDAnana deva che, te cha mukhathI khAya che ane strIthI utpanna thayA mATe e paNa asaMbhava che // 88 // tathA devAMganAne utpanna thayA ema kaho te paNa nahi bane, kemake raktamalAdi rahita devAMganAne garbhanuM tharbu pattharane garbha thavAnI samAna asaMbhava che // 89 // A saghaLaM sAMbhaLIne brAhmaNoe kahyu kehe bhAI ! teMje kayuM te saghaLu sAcuM che-paraMtu tArA mastake to jhADa upara phala khAdhAM ane nIce tAruM peTa bharAI gayuM, e kema satya thaI zake ? // 90 // tyAre manovege kahyu ke-he brAhmaNo! zrAddhamAM brAhmaNone bhojana karAvavAthI marelA deharahita pitA pUrvajonI tRpti thAya che to mAruM zarIra mastakanI pAse rahetAM mArI tRpti athavA udarapurti kemana thaI zake? // 91 // ghaNuM Azcarya cha ke-je zarIra baLIne khAkha thaI gayu ane jene maryAne ghaNo kALa vIti gayo, evA pitA bagere
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 evA to bIjAne bhojana karAvavAthI tRpta thaI jAya che, to mAruM zarira pAse rahetA paNa mArI tRpti nahi thAya ? // 92 // tena pramANe narkanA bhayathI bhayabhIta thavA vagara mithyAtvarUpI aMdhakArathI AMdhaLA thaIne nyAsAdike dharmamAM pravINa mahAn pUjanIka purANa puruSAMnA viSayamAM kaInuM kaI bakI dIgheluM che // 93 // jemake - duryodhana jineMdra bhagavAnanA caraNono bhramara dhanyapuruSa carmazarIrI eTale teja bhavathA mokSa padane prApta thavAvAlo hato, te yuddhamAM bhImavaDhe mAryo gayo. A pramANe vyAse kayuM che te sarvathA asatya che // 94 // ane muktirupI strIne AliMgana karavAnI che icchA jene, mokSagAmI kuMbhakarNa indrajItAdi vidyAdhara puruSa ratnone vyAse niMdanIya mAMsa bhakSaNa karavAvALA duSTa ane manuSyane khAvAvALA rAkSasa batAvelA che, te moTA anyAya karyo che // 95 || je vAlimahAtmA karmabaMdhano nAza karIne siddhapadane prApta thayA arthAta mokSamAM gayA, temane vAlmIkie rAmathI mAryA gayA ema lakheluM che te sarvathA asatya che // 96 // eka vakhata kailAsa parvata upara vAlimuni dhyAnamAM beThelA hovAnA kAraNathI kailAsa uparathI jaM rAvaNanuM vimAna aTakI gayuM. jethI gusse thaIne rAvaNe potAnA vidyAbalathI zarIrane moTuM karIne kailAsa parvatane upADIne samudramAM nAkhavAnI taiyArI karI // 97 // kailAsa parvatanA jainamaMdironI rakSA karavAne mATe vAlimunirAje potAnA paganA aMgUThAthI kailAsane dabAvI dIdho, tyAre laMkAdhipati rAvaNa pagone saMkocIne bahu raDayo // 98 // A pramANe vAlimunidvArA kailAsanI rakSA thaI, je lokaprasiddha che. paraMtu vyAsAdika kapi che, te rudrane mATe AvI kathA joDe che. kyA e munisuvrata bhagavAnanA samayamAM thavAvALo rAvaNa ane kyAM vardhamA
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 169 ne svAminA samayamAM thavAvALo rudra ? kaInuM kaMIja joDI dIdhuM che // 99 // ane ahalyAnA saMyogathI to dInavRtti indra nAmano vidyAdhara dUSita thayo hato, paraMtu mUrkhoe nirmala vRttivAlA saudharma svarganA pati indrane bhraSTa thayalA kahI dIdhuM che, mATe evaM kadI nathI, kema ke - deva ane manuSyano saMga kadApi thaI zakato nathI || 100 || ane saudharma svarganA adhipati mahAtmA sAthI bacAre che lakSmI jenI evA indrane 'rAvaNe jItI lImA' A pramANe naSTabuddhioe prasiddha kartuM che, mATe A kahevuM kIDAe siMhane jItI lIvo hoya evaM che // 101 // indra nAmanA vidyAdharanI jagyAe svargapati indradevane jAtyA kahe che, te ThIkaja che ke vicArazUnya durjana thAya che, teo A pramANe mahApuruSone kalaMkita karane jagatAM prasiddha kareche // 102 // je viSNu ( kRSNa nArAyaNa ) jagatanA pUjanIya jagatprasiddha mahAbalI RNa khaMDanA adhipati hatA, temaNe potAnA arjunanaM sArathIpaNuM athavA dUtapaNuM karyu kahe che, e kevuM Azcarya che ? ane evA mahApuruSane kevA kalaMkIta karyA che ? || 103 || mATe he brahmaNo ! e saghaLAM purANa, jagatanA jIvone cittamAM bhrama paidAkaravAvALAM ane asatyArthano prakAza karavAvALAM che. A pramANe jANIne amitagati eTale aparimANa jJAnanA dhAraka nirmala cittavALA puruSoe potAnA manamAM e laukika purANono vizvAsa rAkhavo joie nahi // 104 // A pramANe zrI amitagati AcAryakRta dharmaparikSA saMskRta graMthanI gujarAtI bhASAThIkAmAM sola prakaraNa pUrNa thayuM // 16 // - 14*18
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 prakaraNa 17 muM. jyAre brAhmaNone nirUttara (nirAza ) joyA tyAre te banne vidyAdhara putra tyAMthI nIkaLIne aneka vRkSothI zobhIta pelA bAgamAM AvyA // 1 // ane zvetAMbarano veSa choDIne sajjanasamAna namrIbhUta vicitra phalavALA eka jhADa nIce beThA // 2 // pachI jainamata grahaNa karavAnI icchAthI patranavege kahyu kehe mitra! brAhmaNonA zAstro, kaI vadhAre bIjaM paNa saMbhaLAva // 3 // tyAre manovege kayu ke-he mitra! brAhmaNone tyAM dharmAdikamAM pramANabhUta eka vedazAstra che tene e loka akRtrima ( apauruSeya ) ane nirdoSa batAne che, paraMtu temAM saMsArarupI vRkSane vadhAravAvALI hisAnuM pratipAdana karakheM che, tethI Thaga dhUrtAnAM athavA nizAcaronAM zAstra samAna samajIne uttama puruSo tenA upara vizvAsa karatA nathI // 4 // 5 // vedamAM kahelI hiMsAja jo dharmarne kAraNa thaI jAya, to pachI vedamAM ane ThagonA zAstramAM kaIpaNa pharaka dekhAya nahi // 6 // dharmanuM pratipAdana karavAbALA vedamAM apauruSeyatAnu pratipAdana ko che, paraMtu vicAra karavAthI koI prakAre paNa apauruSeyatA siddha thatI nthii|| 7 // kemake tAlukaThaauSThAdIthI utpanna thayalA vedane akRtrima kema kahi zake che? jo ema kahavAze to sUtradhAranA banAvalA mahelane paNa akRtrima mAnavo paDaze // 8 // jo koI kahe ke tAlvAdikato vedane utpanna karavAbALA nathI paNa prakAza karavA che, e kahe, paNa banatuM nathI, kemake emAM koI paNa
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 171 nizcayakAraka hetu dekhAto nathI. je pramANe dIvo prakAzaka che, tenAthI ghaTapaTAdi prakAzita thAya che, paraMtu ghaTapaTAdika je pramANe divA vinA paNa prakAzita thaI zake che, te pramANe tAlu Adi vinA vaidika zabda kadApi prakAzita thaI zake nahi // 9-10 // tathA kRtrima zAstromAM ane vedomAM kaI vizeSatA paNa dekhAtI nadhI, to pachI vaidIka loka kevArIte tenI apauruSeyatA siddha kare cha? // 11 // e sivAya jo tAlukaMThaoSThAdika prakAzaka che to je pramANe divo aneka ghaTapaTAdikane eka sAtheja prakAzita karI de che, te pramANe tAluAdika vedane eka sAtheja prakAzita kema karatA nathI? // 12 // sarvajJa vinA vedono artha spaSTa kevIrIte prakaTa thaI zake ? jo veda poteja arthaprakAzaka che, to emAM aneka visaMvAda UbhA thAya che, te pratyakSa jovAmAM Ave che ke-jaina bauddhAdika sivAya ziva vaiSNava dayAnaMdi vagere saghaLA matabALA potAne vedAnuyAyI kahe che, paraMtu paraspara eka bIjAnI niMdA karatA ane vedano asatya artha karavAvALA batAve che // 13 // jo veda anAdinidhanaja che to vedamAM A yugamA thayelA RSionAM hajAro gotra ane zAkhAogeM varNana kema lakheluM che? // 14 // jo koi kahe ke vedano artha paraMparAthI jagAyalo che, to e kahe, paNa ThIka nathI kemake jenuM muLa kAraNa sarvajJa nathI, tenI paraMparA kyAMthI AvI? // 15 // jo koI kahe ke savaLA asarvajJa LamIne sarvajJanI mAphaka vedArthane jANI zake che epaNa ThIka nathI, kemake saghanaja AMdhaLA maLIne potAnA iSTa mArgane ka dApijANI zakatA nthii|| 16 // bIjA savaLA asarjanA hovAthI anAdi kAlanA naSTa thayelA vedArthane Adima loka vyavahAranI mAphaka koNa prakAza
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 karI zake cha? // 17 // e sivAya sajjana vidvajanomAM apauruSeyatA sarvatra kharI paNa mAnavAmAM AvatI nathI, kameke- jAra corono paMtha paNa apauruSeya che, mATe evo koNa puruSa cheke je 'jAracoronA paMthane yogya na mAne? // 18 // bI je pramANe duSTa zikArI loka vanamA jaIne aneka prANIone dukhita kare che, te pramANe yajJa karAvavAvALA brAhmaNodvArA saMsArabhramaNa- kAraNa evI jIva hiMsA karavAmAM Ave che // 19 // duSTa bhIlonI mAphaka yajJa karAvavAvALAe jabaradastithI mArelA tathA dukhita karalA athavA vyAkula karelA jIva svargamAM jAya che, mATe he mitra? vaidikonuM A pramANe kahe keQ AzcaryakAraka cha? kemake svarganI je uttama gatine saMsArI jIva dharmAcaraNa niyama ane dhyAnAdika kaThaNa tapasyA karAne pApta kare che, te gAti jabaradastIthI mAralA jIvone kevI rIte pApta thaI zake! // 20-21 // e kAraNathI mahA hiMsAnA sAdhaka veda matAvalAmbaonAM vacana satpuru poe kadI paNa mAnavAM joIe nahi dharmAtmA loka hiMsaka zikArIonuM vAkya kadIpaNa mAne che! kadApi nahi. // 22 // vaNAeka mUrkha loko satya, zauca, tapa, zIla, nyAna, svAdhyAya vagere uttama AcaraNothI rahita thaine paNa brAhmaNAdi uttama jAtimAM pedA thavA mAtrIja potAne dharmAtmA ane sabaLAthI ucca (zreSTha) mAne che, mATe e paNa moTo bhrama che, kemake-sadAcAra kadAcAranA kAraNathIja jAtibheda thAya che. phakta brAhmaNanI jAti mAtraja zreSTha che evo niyama nathI / / 23-24 // kharu jotAM brAhmaNa kSatri vaizya ane zuddha e cAre kA manuSyajAti che, paraMtu AcAra mAtrathI enA cAra vibhAga karavAmAM Ave che // 25 // koI kahe ke-brAhmaNa jAtimA kSatriya kadApi
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ thaI zaktA nathI kemake-cokhAnA kSetramA kadI kodarA utpanna thayelA joyA nthii|| 26 // tame pavitrAcAranA dhArakaneja brAhmaNa kaho cho, zuddhazIlanI dhAraka brAhmaNIthI utpanna thayelAne brAhmaNa kema kahetA nathI? eno uttara eche ke brAhmaNa ane brAhmagIno sadAkAla zuddhazIlAdika prAvitrAcAra rahI zakto nathI kemake-bahu kAla vIti javApachI zuddhazilAdika sadAcAra chUTI jato ane jAticyuta thato joIe chIe // 27-28 // te mATe je jAtimAM saMyama niyama zIla tapa dAna jitendriyatA ane dayA vagere hAlamA vidyamAna hoya, teneja satpuruSoe pUjanIya jAti kahI che. // 29 // kemake tapAdikamAM buddhi lagADavAji yojanagaMdhA sarakhI dhIvarI AdinA garbhamAM utpanna thayelA vyAsAdikanI pUjA thatI joI e chIe // 30 // tathA zIlasaMyamAdinA dhAraka nIca jAti hovA chatAM paNa svargamAM gayA ane jeoe zIla saMyamAdika choDI dIghAM, evA kulIna paNa narakamAM gayA che // 31 // uttama guNothIja uttama jAti pedA thAya che ane uttama guNono nAza thavAthI nAza thaI jAya che, te mATe buddhimAnoe uttama guNone AdarapUrvaka dhAraNa karavA ane nIcatAne karavAvALo jAti mAtrano garva karavo choDIne jenAthI potAmAM uccapaNuM Ave, evA zIlasaMyamAdino satkAra karyA karavo joIe // 32-33 // ghaNAeka mUDho zIlasatyAdi sadAcAro vinAja gaMgA snAnAdikathI potAne pavitra ( pApa rAhata ) mAne che, mATe mArI samajamAM tenA samAna pAparupI vRkSane vadhAravAvALo bIjo koI paNa nathI, kemake-zukra, zoNIta, vIrya ane lohIthI banelA ane mAtAnI ugALathI (mALI) vadhela mahA apavitra zarIrane snAna karIne pavitra mAne che to enAthI vadhAre Azcarya bIjaM zuM
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 thaze! // 34-35 // jaLathI zararino bahArano mela dhovAI zake che, paraMtu aMdarano zukra zoNita hADamAMsA daka athavA pApa dhovaI zake che, e vAta konA hRdayamAM TharI zake? arthAta e vAtane kayo buddhimAna mAnI zake? // 36 // saMsArI jIva je pApa mithyAtva asaMyama ajJAnathI upArjana kare che, te pApa nizcaya karIne samyakatva saMyama ane jJAna vagara kadApi naSTa thaI zakatuM * nathI // 37 // krodha,mAna, mAyA lobhAdi kaSAyothI utpanna thayeluM pApa gaMgAsnAnathI dhovaI jAya che, ebuM vacana mUDhAtmAja (mUrkhAoja) kaheche. parIkSaka vidvAna kadI kahI zakatAnathI ||38||je jaLa zarIraneja zuddha karavAmAM asamarthache te jaLa zarIranI aMdara rahevAvALA duSTa manane kevIrIte zuddha (nirmaLa) karI zake ? // 39 // je loka evaM kahe che ke-garbhathI mRtyu paryaMta A jIva pRthvI, apa, teja, vAyu e cAra tattvothIja banelo che, ane e cAra tattvo sivAya bIjo koI jIva padArtha nathI, te loka potAnA AtmAne Thage che // 40 // jJAna e jIvano svabhAva che ane jJAna- kArya jANavU athavA vicAra karavU e che. A jANavA athavA vicAravAnI zakti dareka dehadhArImAM pratikSaNe hoya che. pratikSaNanA jJAnane pUrva kSaNaceM jJAna kAraNa hoya che arthAta pahelAnA jJAnathI madhyanuM jJAna, madhyanA jJAnathI antanuM jJAna ane antanA jJAnathI pahelAnuM jJAna utpanna thAya che. jyAre A pramANe pratyeka kSaNanA jJAnane pUrva pUrvanAM jJAna kAraNa che to teno abhAva kadApi thai zakato nathI. uyAre jJAna guNano abhAva nathI tyAre tenA svAmInu arthAt jIvanuM astitva mAnakuMja paDaze // 41-42 / / kadAca zarIra jovAmAM AvavA chatAM paNa caitanya ( jIva ) jovAmAM Avato nathI, paraMtu zarIra
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 175 caitanya nathI paNa jaDa ane rupIche, evI zarIramA je caitanyamAva dekhAya che te eno viruddhadharmI arupI caitanyana ( jIva ) che, mATe je pramANe jaDarupa zarIra jaDarupanetrothI dekhAya che, te pramANe arupI hovAthI caitanya ( jIvapadArtha ) paNa jJAna cakSuthI dekhAya che. eja enI jJAnajanaka sAmagrImA bheda hovAthI zarIra ane caitanano spaSTa bheda che. jaDarupa netAthI caitanya jovA cAho, te kadApi dekhAI zake nahi // 43-44 // A pramANe saghaLAbhUtavAdiomAM AtmAnuM astitva pratyakSa hovA chatAM paNa mUDha lokoe kevIrIte kahI dIdhu ke-paraloka nathI. AtmA nathI, vagere kevI rIte kahI dIdhuM hshe!||45|| je pramANe maLelA dUdha ane pANInI judAI koI vizeSa vidhithI karavAmAM Ave che te pramANe Atmatatvane jANavAvALA vidvAna puruSa AtmA ane zarIra ne judA judA jANe che // 46 // ghaNAeka alpajJAnI baMdhamokSAdi tatvono abhAva kahe che, mATe tenA sivAya bIjo koNa dhRSTa cha ? kemke-||47|| AtmA jo sarvathI ane sadAkAla karmathI baMdhAto nathI to A duHkhamayI ghora saMsAramA kama bhramaNa kare che ? // 48 // jo AtmA nitya zuddha jJAnI ane paramAtmA che to tenI A durgandhamaya apavitra zariramAM sthiti kema che ? jyAre e koInA vazamA che tyAre to e jelakhAnA samAna A durgandhamaya zarIramA rahe che, nahi to zuM karavA rahete ? // 49 // jo sukhaduHkhAdinuM jJAna dehane hoya che to pachI nirjIva muDadAMne sukhaduHkhAdi tharbu koNa rokI zake arthAt mUDadAMne paNa sukhaduHkhAdi tharbu joIe // 50 ||bNghbuddhine nAhi karato AtmA jyAM tyAM paribhramaNa karato karmathI baMdhAto nathI ebuM vacana kadApi kahevU ThIka nathI // 51 // nibuddhi jIva jyAM tyAM kema phare che ? kadI jaDarupa parvatone paNa hAlavA cAlavAnI kriyA jovAmAM Ave
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 che ? / / 52 // maravAnI icchA na karIne paNa jo koI viSa khAya che to zuM te nathI marato? avazya mare che // 13 // jo AtmA sarva zuddha hota, to pachI dhyAnAbhyAsAdi kema karavAmAM Ave che ? koI cokhkhA sonAnI parikSA mATe paNa pravRtti kare che ? arthAt koI paNa karatuM nathI // 54 // koI koI mAtra jJAnathIja AtmAnI zuddhi mAne che, mATe tene paNa moTo bhrama che, kemake auSadhInuM mAtra svarupa jANavAthIja ke Ino roga dUra thato nathI, paraMtu tene khAvAIja thAya che. teja pramANe jJAnanI sAthe zraddhA ane cAritra hovAthIja AtmAnI zuddhi ( mokSa ) thAya che // 55 // koI koI zvAsa rokavA mAtraneja dhyAnanI sidhdhi thavI mAne che, mATe teo AkAzanA phUlothI mugaTa banAvavAnI icchA kare che // 56 // je pramANe kASTamAM Agni che, te muprayoga vinA pragaTa thatI nathI, te pramANe AtmA paNa A dehamAMja rahe che paraMtu mRDha lokone tenI prApti athavA jJAna thatuM nathI // 57 // samyagadarzana, samyagRjJAna ane satyagacaritradvArA AtmAnAM karma naSTa thAya che, kemake A pUrvopArjita karmamala vAtapitta ane kaphathI utpanna thavAvAlA vyAdhionI mAphaka aneka prakAranAM duHkha de che. mATe A ratnatrayIja naSTa karavA joIe, kemke-|| 58 // jIva ane karmano anAdi kAlathI saMbaMdha che, mATe ratnatraya sivAya bIcaM koI paNa e karmono nAza karavAmAM samartha nathI // 59 // koI koI matavALA dIkSA mAtrathIna AtmA nI mukti thavI mAne che, mATe e paNa bhrama che, kemake mAtra rAjya sthApana thavAthIja zatruno nAza thato nathI // 60 // je mUrkha loka dIkSA mAtrathIja pApano nAza thavo mAne che, te AkAzanI talavAranA agrabhAgathI zatruno ziraccheda karavA cAhe che // 61 // jIva, mithyAtva, avrata ane krodhAdi
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAyodvArA karmabaMdha kare cha, mATe mithyAttra, avrata anaM kaSAyono abhAva karyA vara te karmabaMdha kevI rIte naSTa thaI zake ? // 12 // je loka vratAcaraNa vinA dIkSA mAtradhIja mokSa phalanI prApti thavI kahe cha, te AkAzanI velanA puSponI sugaMdhinuM varNana kare che // 63 // koI koI RSionA AzIrvAda mAtrathIna karmakSaya thavo mAne che, jo kadAca ema hota to rAjAnA mitrabaMdhuonA AzIrvacanothI rAjAnA zatru naSTa thaI jAya, paraMtu evaM kadI paNa jovAmAM AvatuM nathI // 64 // jo dIkSA levAthI jIvo no rAga( saMsArI mohaja naSTa thato nathI te te dakSiA aneka janmonAM karelAM prAcIna kamoMne kevI rIte naSTa karI zake ? te maatte-||65|| satyArtha gurunAM vacanothI jANIne ratnatrayanu sevana karavAvAlAnAMja pApa naSTa thAya che. A vacanaja satya jANavU // 66 // he mitra ! kaSAyane vazIbhUta thaMIne AtmAnAM karelAM pApa dIkSA levAthIna naSTa thaI jAya che, e vAtane kayo vidvAna kharI mAnI zake ? // 67 // jo kaSAya sahita dhyAna karavAthIna mokSapadanI prApti thAya, to vandhyAnA putranuM saubhAgya varNana karavAmAM paNa dravyanI prApti thavI joIe, te asaMbhava che // 68 // je puruSoe indriono jaya ane kaSAyono nigraha karyo nathI, evA puruSonAM vacana dhUrtAnAM vacana samAna satya nathI // 69 // urva ane adhodvArathI nikalavAthI mArI niMdA thaze, evaM samajIne je buddha mAtAnA peTane phADIne nikaLayo ane mAMsa bhakSaNamAM lolupI thaIne mAMsa bhakSaNa karavAmAM doSano abhAva kahe che, te mUDhabuddhane kRpA ( dayA) kevIrIte hAI zake? // 70-71 // je mUrkhe kIDAthI bharelA zarIrane jANI bujhIne paNa vAgheNanA mukha AgaLa nAMkhI dIg, te buddhane saMyama
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ kama thaI zake? // 72 // meM buddha pratyakSathI viruSdha sarva zUnyapaNA AtmAmo abhAva ane kSaNa bhaMguratA kahe che, tene kayuM jJAna thaI zake! // 73 // je sarva zUnyatAnI kalpanA kare che, te budha kevA? ane tenA matamAM baMdhamokSAdi tatvonI vyavasthA zuM thaI zake // 74 // menA matamAM svarga mokSanA sukhane bhogavavAvALA AtmAnoja spaSTa rIte abhAva kahelo che to tenA matamA vratAdikana karavU sarvathA vyarthaja che // 75 // jenA matamAM kSaNamAM kSaNamAM navIna AtmAnuM Avaq ane AgalAnu cAlyA nad, mAnelaM che, tenA matamA haMtA ane haNavA yogya, dAtA ane dAnAdika saghaLA padArtha virodharupa thaI jAya che. tathA vidvAna mANama kSaNika vAdinA matane sarvathA asatya mAne che / / 76 // ne budhdhano saghaLo pakSa sarvathA pramANathI bAdhita cha, te durAtmAne sarvajJapaNuM tha, paNa asaMbhava che // 77 / / banArama nivAsI prajApatino putra to brahmA che. ane vasudevano putra kRSNa nArAyaNache. tathAsAtyakI ane munino putra mahAdeva rudra che, paNa naSTa budhdhivALA lokAe brahmAne A anAdinidhana sRSTino karttA, viSNune rakSaka ane mahAdevane saMhAraka ( sRSTIno nAza karanAra ) kahelA che, e kema mAnavAmAM Ave? // 78-79 // jo __ A Ne sarvajJAnI vAstavamA ekaja mUrti che to brahmA ane viSNu mahAdavenA gino cheDo kema meLavI zakayA nahi? // 80 // sarvajJa cAtarAgI zudhdha parameSTInA e traNe avayava (brahmA, viSNu, maheza )alpajJarAgI ane azuddha kama thayA? // 81||prlynii sthiAta ane racanAnA karavAvALA pArvatInA pati mahAdeva tapasviodArA liMga chedanAdi zrApane
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 171 kevIrIte prApta thayA! // 82 // je tapasvioe mahAdevajIne paNa moTo zrApa dIdho, te tapAstra kAmadevanA bANodvArA kevagite ghAyala thatA rahyA? zuM kAmadevane zrApa daIne bhasma karI zakyA nahi? // 83 // ne deva traNa jagatanA kartA hartA vidhAtA che ane jene devatAo namaskAra kare che,te traNa mahApurUSone (brahmA, viSNu, mahezane) kAmadeve kevIrIte jItI lodhA? // 84 // ane ne kAmadeve saghaLA devone jItIne atizaya duHkhIta karyA, te kAmane mahAdeve potAnA trIjA netrathI kevArIte bhasma karI dIdho ? // 85 // je deva pote rAga, dveSa, mohAdika 18 doSone vazIbhUta thaI duHkha bhogave che, te deva dharmArthI puruSone hitakArI dharmano upadeza kevIrIte karI zake // 86 // he mitra! jene sevana karIne saMsArI jIva mokSapadane prApta thaI zake evA nirdoSa deva dharma guru koI matamAM paNa jovAmAM AvatA nathI // 87 // rAgIdeva parIgrahI guru ane hiMsAmaya dharma sevana karelA jIvonI manovAMchita siddhine atizaya durlabha kare che // 88 // mUDha mANasaja A pramANenI mithyAtvarupa budhdhi potAnI sukhasamRdhine mATe kare che, te ThIkaja cha, kemakenaSTa thayalI che buddhi jenI evA mUDha zuM nathI karatA ? // 89 // vadhyAno putra to rAjA ane pattharano putra maMtrI e bane mRgatRSNAnA naLamAM snAna karIne lakSmIne sevana kare che. bhAvArtha-je loka rAgI dveSI deva parIgrahadhArI guru ane hiMsAmaya dharmane sevana karIne sukhasapattInI icchA kareche, te loka vandhyA putra ane patthara putra samAna che // 9 // ne rAgadveSa mada moha vidveSAdika saghaLA suranarezvarone jItI lIdhA, evA doSa sUryamAM aMdha
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18. kAra samAna jenA zarIramA sthAna meLavatA nathI, ane jeNe saghaLAM pApone naSTa karIne kevalajJAna prApta karyu, ane je jagatanA saghaLA carAcara padArthAnI vyavasthAne jANe che, teja trilokapUjya siddhi sAdhaka Apta svarupa jinedra bhagavAnaneja u-tama puruSa sevana kare che // 91-92 // me saghaLA nara sura vidyAdharane vedhavAvALA kAmanA bANothI naha TUThayA, ane saMsArarupI vRkSane kApavAno che Azaya jeno evA jitadriya che. teja yati eTale guru che // 93 // ane teja dharmarupI vRkSa che ke jenI jIvadayA pAlanarupI majabUta jaDa che, satya zauca zama zIlAdika pAMtarAM che ane iSTa sukharupa phalonA samUhane phale che // 94 // ane lenA vaDe paMDita ana sakAraNayuktithI samasta bAdhArahita, sibdhipada dekhADavAmAM tatpara evA baMdhamokSanI vidhi jANe che, teja satyArtha zAstra che // 95 // jo madya, mAMsa athavA strionA aMgarnu sevana karatrAvALA rAgI puruSaja dharmAtmA hoya to pachI kalAla athavA madyapAna karavAvALo khATakI vagere vyabhicArI mANasaja nirAkula thaIne svarga cAlyo jaze // 96 // je yati krodha lobha mada mohAdithI mardita che, putra dArA dhana madirAdine cAhanA vALA, dharma saMyama dAmAdayI rahIta che, teo saMsArI jIvone bhava samudramA nAMkhavAvALA che // 97 // he mitra ! deva to rAga dveSAdi doSothI dRSita, yati parIgrahanA saMgathI bhraSTa athavA vyAkula, ane dharma jIvAhaMsAmayI, e traNe sevana karavAthI tarataja bhavasamudramA nAMkhI de che // 98 // janmamRtyurupa aneka mato thI tathA rAga dveSa mada matsarArdiI vyApta A lokamAM mozano mArga maLavo durlabha che, te mATe he mitra : tuM hamezAM parikSApradhAnI thaIne raha // 99 // anmajarAmaraNa rahita devo baDe baMdanIya deva, ane dUra kayoM che parigraha
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAma ane indriono vega neNe evA guru, ane kapaTanA saMkaTa rahitasakala jIvadayApradhAna dharma, e traNeja apramANa che, jJAnanI gati jemAM, evI mokSa lakSmine prApta karavAvALA che, teo niraMtara mArA manamA vaso // 10 // A pramANe zrI amitagati AcAryakRta dharmaparikSA saMskRta graMthanI gujarAtI bhASATIkAmAM sattaramu prakaraNa pUrNa thayu. // 17 // FULra A
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 prakaraNa 18 muM. -----moor e pachI pavanavege anyamatanI Avo anartha vAto sAMbhaLIne potAnA saMdeharupI aMdhakArano nAza karavAne mATe manovegane pUchayu ke-he mitra ! A paraspara viruddha evA aneka prakAranA anyamatono kevI rIte pracAra thayo te mane kaho // 1-2 // tyAre manovege pavanavegano prazna sAMbhaLIne kayuM ke he mitra ! anyamatonI utyattino itihAsa kahuMchu te sAMbhaLa // 3 // A bharatakSetramA rAta ane divasanI mAphaka dunivAra che vega jeno evA utsarpiNI ane avasarpiNI nAmanA be kALa niraMtara kramathI AvyA kare che // 4 // je pramANe eka varSamA 6Rtu thAya che, te pramANe eka eka kALamAM eka bIjAthI judA mukhamA sukhamA ? sukhamA 2 sukhamA duHkhamA 3 duHkhamA sukhamA 4 duHkhamA 5 duHkhamA duHkhamA 6 AvA cha vibhAga thAya che // 5 // eka eka kALa daza koDA koDI sAgarano thAya che. je kAlamA upara pramANe sukhamA sukhamAdi 6 kAla thAya che, tene to avasapiNI kALa kahe che ane ne kALamA enAthI ulaTA eTale duHkhamA duHkhamA 1 duHkhamA 2 duHkhamA 3 sukhamA duHkhamA 4 sukhamA 5 ane sukhamA sukhamA 6 A pramANe uttarottara AyukAyAdikanI unnativALA 6 kALa thAya che, tene utsarpiNI kALa kahe che. e bane eka vakhate bItI jAya tene eka kalpakAla kahe che. hAlamAM je kALa cAlI rahelA , te daza koDA kohI sAgarano avasarpiNI kALa cha enAja cha vibhAgonI saMkSita vyava
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthA kahuM chu // 6 // A bhavasapiNI kALamA pahelo sukhamAsukhamA kAma cAra kohA koDI sAgarano thayo ane bAjo sukhamAkALa traNa koDAkoDI sAgarano thayo // 7 // trIjo sukhamA duHkhamA kALa be koDA koDI sAgarano thayo emAMthI pahelA kALamAM manuSyonI Ayu traNa palyanI, bIjA mAM be ane trIjAmAM eka palyanI hoya che // 8 // AyunI mAphaka tenA zarIranI uMcAI paNa pahelAmA traNa koza, bIjAmAM be koza, ane jInAmAM eka kozanI hoya che, ane pahelAmA traNa divase bIjAmAM be divase ane trIjAmAM eka divase AhAra le che // 9 // AhAranuM pramANa pahelA kAlamAM borasamAna bIjAmAM AmaLA samAna ane trIjAmAM baheDAnI barAbara sarvendrio ne baLakArI bIjAne durlabha vIryavarddhaka kalpavRkSoe ApelaM hoya che // 10 // e traNe kALamAM utpanna thavAvALA manuSyomA svAmIsevakAdikano athavA pArakAne ghera javA AvavAno saMbaMdha hoto nathI, teo eka bIjAthI hita adhika hotA nathI tathA temane vrata athavA saMyama kaMIpaNa hotuM nathI // 11 // etraNe kALamAM eka sAthe caMdramA ane cAMdanInI mAphaka svAbhAvika kAMti ane udyotathI sarvAMga suMdara strIpuruSonuM jor3eMja (yugala) uptanna thAya cha, anete noDu 49 divasamA savaLA bhoga bhogavIne samartha navayauvana bhASata thaI jAya che, navaM noDuM utpanna thatAMja pahelaM joDuM eTale te bannenAM mAtApitA marI jAya che ane navA joDA sAthe potAnuM astitva choDI jAya che, tethIna e traNe kALamAM uttarakuru, vagere bhogabhUminI mAphaka saghaLAM manuSya gaNatrImAM barAbaraja utpanna thAya che // 12-13 // te joDAMmAMthI pyArI priyabhASiNI strI to potAnAM patine ' he Arya' kahIne saMbodhana kare che bhane vicitra prakAranI khuzAmada karavAvALo puruSa ' he Arya ' A pramANe
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 kahIne saMbodhana karyA kare che // 14 // etraNe kALomAM rahevAvALA manuSa dahasahita dharmanI mAphaka nirmala AkAranA dhAraka madyajAti 1, tUryajAti 2, gRhajAti 3, jyotirAMgajAti 4, bhUSaNAMgajAti 5, bhojanajAti 3, mAlAjAti 7, dopakajAti 8, vastrajAti 9, ane pAtrajAti 10, A daza kalpa vRkSodvArA maLelA nAnA prakAranA bhoga ( sukha ) bhogave che. e kAraNathI e traNe kAlanI bhUmIne bhogabhUmi kahI che / / 15-16 // jyAre trIjA kALnA aMtamA eka palyano AThamo bhAga bAkI rahI jAya che tyAre te kALamAM 14 kulakara eTale te bhoga bhUmiomAM rAjA samAna mukhio utpanna thAya che. teo te samayathI kALajeM palaTaeTale karma bhUmine thavAnI vyavasthA samajAvatA rahe che, kalpavRkSano eka pachI eka nAza thaI javA pachI sUrya caMdramA dekhAya che. tyAre prajAne kSudhAdika vedanAthI pIDita thavAthI dudhaphalAdikanuM bhakSaNa karavU vagere sadhaLA prakAranA upAyo batAvIne saghaLI prajAnA bhaya athavA duHkhano nAza karatA rahe che, te kAraNathI ene 14 kulakara athavA 14 manu paNa kahe che. A vartamAna avasarpiNI kAlanA bIjA samayanA aMtamA pahelA pratizruti, bIjA sanmati, jIjA kSemaMkara, cothA kSemaMdhara, pAMcamA sImaMkara, chaThA sImaMdhara, sAtamA vimalabAha, AThamA cakSuSmAn , navamA yazasvI, dazamA abhicandra, agyAramA cadrAbha, bAramA marudeva, teramA prasenajita, ane chellA nAbhirAjA A pramANe 14 kulakara utpanna thayA // 17-18-19-20 // e saghaLA 14 kulakara jAtismaraNa (potAnA pUrva janmanA jANakAra ) ane divyajJAnavAlA thAya che, teo saghaLI prajAne karmabhUminI vyavasthA batAve che // 21 // pUrva dizAthI sUryanI mAphaka nAbhirAjA ane mahAdevI
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 185 marudevIdvArA RSabhanAtha tIrthaMkara utpanna thayA // 22 // je bakhate nAtha tIrthakara svargamAMthI marudevI mAtAnA garbhamAM AvyA, te vakhate kubere ayodhyA nagarIne manohara koTa khAI ane ratnamayI makAnothI zobhita karI // 23 // indre nirmala nIti ane kIrti samAna kaccharAjAnI naMdA ane sunaMdA nAmanI be kanyAono AdinAtha sAtha vivAha karAvyo // 24 // te banne strIothI AdinAtha bhagavAnane brAhmI ane suMdarI nAmanI be kanyA ane manane AnaMda ApavAvALA so putra thayA // 29 // kalpavRkSane abhAva thavAthI jyAre vyAkula prajAe bhagavAnane jIvatA rahevAno upAya pUchayo tyAre bhagavAne Ase, mAse, kRSi, vANijya, pazupAlana, ane zilpa evA cha upAya batAvyA. e sivAya gAma, pura, nagaronI racanA vagere cothA kAlanI saghaLI vyavasthA indra pAse karAvI ane sukhathI rAjyabhoga karavA lAgyA // 26 // eka samaye jyAre bhagavAnanI sanmukha deviono suMdara nAca thaI rahyo hato, tyAre nAcatAM nAcatAM eka nIlaMjasA nAmanI devInaM mRtyu thaI jatuM moIne bhagavAne potAnA mAmAM vicAra kayauM ke // 27 // je pramANe vijaLInI mAphaka jotAM jotAM A nIlaMjasA devAMganA naSTha thaI gaI, te pramANe moha karavAvALI A saghaLI lakSmi paNa naSTa thaI jaze // 28 // je pramANe mRgatRSNAmAM jaLa ane AkAzapurImAM mahAjanAnI prApti nathI, te pramANe A asAra saMsAramAM sukhanI prApti nathI || 29 || je iSTa vastu vinA A saMsAramA eka kSaNa mAtra paNa rahI zakAtuM nathI, te vastuno agni samAna mahA tApakAraka viyoga sahevo paDe che // 30 // jo ke caMdramA kSINa thaI vRddhine prApta thaI jAya
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 che ane rAta divasa paNa jatA AtratA rahe che, paraMtu nadinA jalanI mAphaka gayaluM yovana kadI AvatuM nathI // 31 // bhAI baMdhuono saMyoga to mArgamAM athavA dharmazAlAmAM maLatA musApharanA jevo che, mitrAno sneha vijaLInA camakArA jevo Asthira che || 32 || ane putra mitra ghara, dravya, dhana dhAnyAdi saMpadAnI prApti svapnanA jevI mAthA che. kadI sthira rahI zakatI nathI // 33 // jene mATe moTAM pApa karIne dravyAdikano saMgraha karavAmAM Ave che, te jIvana zarada rUtunA bAdalanI mAphaka jaladI nAza pAme che // 34 // A dukhadAyaka saMsAramAM evo koI paNa jIva dekhAto nathI ke je jagatamAM pharavAvALA kAla mRtyunA mukhamAM na paDato hoya || 35 // A saMsAramAM jIvone ekamAtra ratnatraya sivAya koI paNa AtmIya kalyANa kare tevuM nathI // 36 // A pramANe vicAra karIne jineMdra bhagavAne gherathI bahAra nIkaLatrAno vicAra karyo, te ThIkaja cheke saMsAranI asAratA jANavAbALA gharamA kema rahI zake ? // 37 // te pachI teo potAnI meLe AvayAvALI nirdoSa siddha bhUmine lAvavA jatA hoya tema devoe lAvelI potAthI zaNagArelI pAlakhImAM besIne vanamAM cAlyA gayA // 38 // te pAlakhI pahelA to rAjAoMeM UMcakI ane pachI devatAoe UMcakI. te ThIka che ke buddhimAna puruSa saghaLA prakAranA dharmakAryoMmAM sAmela thAya che // 39 // te pachI zakaTAmukha vanamAM bhagavAne eka vaDanA jhADanI nIce paryaMkAsana besIne savaLAM vastrAbhUSaNa utAryA ane sine namaskAra karIne majabUta pAMca muTThiothI potAnA keza ukheDI nAMkhyA ( paMcamuSTi loca karyo ) // 40-41 // te pachI saghaLA jIvone kalyANa
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAraka moTA parAkramI suranara vaDe sevita te jinedra bhagavAna sumerunI mAphaka kAyotsarge cha mahinAnuM dhyAna dharIne sthira ubhA rahyA // 42 // te pachI indre bhagavAnanA kezone ratnamayI peTImAM mUkyA ane potAnA mAthA upara peTI mUkIne saghaLA devo sahita utsAhapUrvaka pAMcamA kSIrasamudra mAM kezane padharAvIne potapotAne sthAne gayA // 43 // bhagavAne tyAgarupa prakRSTayodha dhAraNa karyo hato, tathA te zakaTAmukha vananuM nAma prayAdha prasidhdha thayuM che // 44 // bhagavAnanI dekhAdekhI bIjA cAra hajAra rAjAoe paNa teja pramANe tapa grahaNa karI lIdhuM. te ThIkaja che ke satpuruSoe AcaraNa karelA kAryano saghaLA loka Azraya kare che // 45 // te saghaLA rAjA keTalAka divasa sUdhI to RSabhanAtha bhagavAnanI peThe AhAra pANI vinA rahyA paraMtu cha mahinAnI aMdara to teo sabaLA dinacitta thaI gayA, ane kSudhAtRSAdi duHkha sahana karavAmAMasamartha thaI gayA. te ThIkaja che ke dInaci-tavALA ajJAnI lokothI kSudhA tRSAdi parISaha sahana thaI zakatA nathI // 46 // te saghaLA digaMbara munio phala bhakSaNa karIne azudhdha jaLa pIvA lAgyA. eva~ kayu kArya che ke je kSINazarIravALo kSudhAtura mANasa na kare? // 47 // e digabara muniornu A khoTuM AcaraNa joIne te vananA koI devatAe kahyu ke-he nRpatigaNo digaMbara munino veSa dhAraNa karIne Aq niMdya kArya karavU kadApi yogya nathI, kemake digaMbara muni thaIne je potena grahaNa karIne AhAra pAna kare che, te nIca puruSa kadI saMsAra samudrane tarI zakatA nathI // 48-49 // me digabarI sAdhu hoya che, te bIjAne ghera navadhA bhAkti pUrvaka bIjAe ApalaM prAsuka bhojana dharmavRdhdhine mATe hAthaneja pAtra banAvIne grahaNa
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 karyA kare che, mATe tame A digaMbara vepathI phalAdikano AhAra karazo to ThIka thaze nahi // 50 // A pramANe devatAnuM vacana sAMbhaLIne te saghaLA, rAjA vyAkulAci-ta thaI laMgoTa dhAraNa karIne khADA athavA nadionuM pANI pItrA lAgyA // 51 // emAMthI keTalAka rAjA to bhUkha tarasathI dukhI thaI lajjA choDIne pota potAne ghera cAlyA gayA, kemake jyAM sUdhI manuSyanuM citta dUSita na hoya tyAM sUdhIja te lajjA vAna rahe che // 52 // keTalAka rAjAoe evo vicAra karyo ke - jo Apa - Ne bhagavAnane vanamAM choDIne cAlyA jaizuM to bhagavAnanA putra bharatacakravarta gusse thaIne amArI vRtti chinavI leze, tyAre to bhikSATana karavuM paDaze, mATe enAthI to bhagavAnanI sevA karatAM A vanamA rahevuja zreSTha che. A pramANe vicAra karIne te saghaLA rAjA kaMdamUlAdika bhakSaNa karIne tyAMja rahevA lAgyA, pota potAne ghera gayA nahi || 53 - 54 // te pachI kaccha mahAkaccha rAjAe potAnA pAMDityanA garvathI phalamUlAdi bhakSaNa karavaMja tApasIya dharma che evaM batAtrIne pracAra kaya // 55 // ane marIcikumAre sAMkhyamatanI prarUpaNA karIne potAnA kapilAdI ziSyone upadeza karyo // 56 // eja pramANe bAjA rAjAoe paNa potAnA pAMDityanA garvathI potAnI marajI pramANe 180 prakAranA kriyAvAdI, 84 prakAranA akriyA vAdI 67 prakAranA ajJAnI ane 32 prakAranA vainayika evA 363 prakArA mahAmithyAtvane vadhAvAvALA pAkhaMDa mata calAvyA / / 57-58 / / emAMthI zukra ame brahaspati nAmanA be rAjAoe maLIne svecchA pUrvaka potAnI indrionuM poSaNa karatAM cArvAka darzananI pravRtti karI // 19 // A pramANe te rAjAoe aneka prakAranI vITaMbaNA karI, mATe
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 189 evo koNa puruSa che ke je moTA puruSonA jevI kriyAo karavA kI icchA rAkhatAM viTaMbaNA na kare ? // 60 je pramANe AhAra vinA pariSahathI ghabarAyalA e saghaLA bhraSTa thayA te pramANe bIjA loka paNa mithyA mArgamA pravartaze, e pramANe vicAra karIne AdinAtha bhagavAne potArnu dhyAna pUrNa karIne munione karavA yogya zuddha anna grahaNa karavA nI icchA karI // 61-62 // jethI hastinApuranA zreyAMsa rAjAe uttama svapnadvArA jAtismaraNa thavAthI pUrvajanmanI AhAradAnanI vidhi jANIne navadhA bhakti pUrvaka ikSurasatuM (zeraDInArasanu) bhojana karAvyuM // 63 // te samaye je uttama zrAvaka (vratadhArI) hatA, te saghaLAne bharatacakravartie atyaMta bhaktipUrvaka dhana dhAnyAdithI satkAra karIne cotho brAhmaNa varNa sthApita karyo, te cakravartithI pUjApratiSTA meLavIne te brAhmaNo moTA vistAravALA thaI Atizaya udbhata thaI gayA // 64 // AdinAtha bhagavAne ikSvAkuvaMza, nAthavaMza, bhojavaMza ane ugravaMza evA cAravaMza calAvyA, je jagatamAM prasiddha thayA // 65 // te samaye je vratI hatA te to brAhmaNa kahevAyA. jeo bhayathI prajAnI rakSA karatA hatA te kSatriya kahevAyA. je vyApAramA kuzala hatA temanuM nAma vaizya paDayuM ane je sevA karavAmAM tatpara hatAM te zUdra kahevAyA. A pramANe e cAre varNanI vyavasthA hatI // 66 // bharatacakravartine to sauthI moTo putra arkakIrti thayo ane bharatanA bhAI bAhubaline soma nAmano putra prasiddha thayo. eja bannanA vaMza sUryavaMza ane somavaMza ( caMdravaMza ) nAmathI prasiddha thayA // 67 // te pachI kAladoSathI pArzvanAtha bhagavAnano je mauDilAyana ( mogalAyana ) nAmano ziSya eka tapasvI hato, teNe mahAvIrasvAmI
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 sAthai gusse thaIne bauddhamatane sthApyo // 68 // teNe zuddhodana rAjAnA putra buddhaparamAtmA kahIne pragaTa karyA che. te ThIkaja che ke koparupI zatruthI hAra khAine saMsArI jIva zuM zuM karatA nathI ! // 69 // kRSNanA maravA pachI tenI lAzane balibhadrajI bhrAtRmohane vazIbhUta thaI cha mahinA sUdhI laIne pharyA, teja divasathI jagatamAM kaMkAla nAmanuM vrata prasiddhimAM 'AvyuM || 70 || he mitra ! mithyAdRSTi puruSoe je agaNita pAkhaMDamata calAvyA che, tenuM huM haju kyAM sudhI varNana karUM ! // 71 // je pAkhaMDamata cothAkAlamA bIjarUpa hatA, te saghaLA A paMcamakAlarUpI pRthvImAM pragaTa thaIne vistAra pAmI gayA || 72 // je saghaLA devothI vaMdanIka che ane jeNe virAganI sAthe kevaLajJAnarUpI A lokadhI traNa lokanuM abalokana kartuM che teja jineMdra parameSTi satyArtha Apta athavA deva che || 73 || ane je zAstramAM saMsAra ane mokSane kAraNa sahita varNatrelA che, ane je sadhaLA prakAranA bAdhaka pramANothI rahita che teja sAdhuM zAstra che // 74 // ane uttamakSamA, mArdava, Arjava, || satya, sauca, saMyama, tapa tyAga, AkiMcanya, ane brahmacarya eja kalyANakAraka daza prakAranA dharma che || 75 || ane je bAhya abhyaMtara 24 parigraha rahita, jitoMndraya, niHkaSAya, pariSahane sahavAvALA ane nagnamudrA dhAraka hoya teja sAcA guruM che || 76 || A pramANe e cAre ( deva, zAstra, guru, dharma ) mokSarupI nagaranAM dvAra, saMsArarUpI agnine jala samAna ane manavAMchita siddhinuM ekamAtra kAraNaja che. // 77 // tathA eja cAre samyakattva, jJAna, cAritra ane taparupI mANekane ApavAbALA che, e cAre sivAya bIjuM koI paNa muktinuM kAraNa nathI // 78 //
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 191 he mitra ! A asAra saMsAramA bhramaNa karatA jIvIe sarva prakAranI landha prApta karI, paraMtu A cAramAthI ekane paNa prApta karI nahi // 79 // saMsAramAM deza, jAti, kula, rupa, indrionI pUrNatA, nIrogatA, dIrgha jIvana e saghaLA ekathI eka adhika durlabha che. enAthI paNa vadhAre durlabha sAcA' dharmano upadeza sAMbhaLayo tathA grahaNa karo che, paraMtu eM saghaLA prApta thavAM chatAM paNa saMsArarUpI vRkSane kApavAvALI kuhADI ane siddhirupI mahelamA praveza karavAvALI dodhikA ( samyagdarzana, jJAna ane cAritra ) bahu mahenate prApta thAya che / / 80-81 / / he mitra! me koI matamAM ne kaI kharo upadeza che, te saghaLA jainamanoja samajabo. kemake motI aneka jagyAe maLe che, paraMtu te saghana samudramAMdhIja nIkaLelA hoya che // 82 // jineMdra bhagavAnanA vacano sivAya koInuM paNa vacana pApono nAza karavAvAluM nathI, kemake sUryanAja prabhAvathI rAtrInA, aMdhakArano nAza thAya che // 83 // he dhAnyano nAza karavAvALA tIDa che, te pramANe bIjA saMcaLA AdibhUta, pUjanIya jineMdradharmane jaDamULathI nAza karavAvALA che // 84 // pavanaveganA manamAM je midhyAtvarupI gAMTha hatI, te manovege parvatane vajrasamAna upalA vacanothI DhIlI karIne kholI nAMkhI, tyAre nAza thaI gayo che midhyAtvarUpI parvata jeno, evo te pavanavega pazcAtApa sAthe kahevA lAgyo ke hAya! hAya! meM naSTabuddhie mAro janma vRthAja khoI dadho // 85-86 // hAya! meM ajJAnIe tArAM vacana na sAMbhaLIne jineMdranA vacanarupI rakhone choDIne anyamatanA vacanarupI patthara grahaNa karyA // 87 || he mitra ! midhyAtvarUpI viSane pItrAvALA meM ; mitra ! je pramANe jeTalA dharma che te
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 tArA ApalA bhrAMti vagaranA jineMdravacanarupI amRtane pIdhuM nahi // 88 // he mitra! teM hamezAM kahevA chatAM paNa meM nirdoSa samyakatvarupI amRtarupI pAnane choDIne janmajarAsRtyune ApavAvALA mahAbhramarupa kaSTathI che aMta jeno evA mithyAtvarupI viSayU~ sevana karyu // 89 // he mitra! mAro tuMja baMdhu che, tuMja pitA che. ane tuMja mAro kalyANakAraka guru che. kemake teM mane saMsArarupI aMdhakUpamAM paDatAM potAnI uttama vAkyarupI rasIthI pakaDI rAkhyo che // 90 // jo tuM jineMdra bhagavAna bhASita dharmane batAvIne mane nahi rokate to huM cirakAlasUdhI mahAduHkhadAyaka vRkSovALA apAra saMsArarupI banamAM bhramaNa karato rahete // 91 // he mitra! huM mithyAtvamAhInI, mizramohinI, samyakatvamohinI ane mithyAsvarupI aMdhakArathI mohita thaIne kaSTathI che aMta jeno evI para vAkyarupI rAtrIne prApta thaI gayo hato, mATe teMja mane moharupI aMdhakArane nAza karavAvALA, jineMdrasUryanA vAkyarupI ujjavalakiraNothI upadeza karyo che // 92 // hAya! huM nirAkularupa siddhipurImA praveza karAvAvALA jineMdra bhASita nirdoSa mArgane choDIne bahu vakhatathI duSToe batAvelA narkamAM laijavAvALA mahA bhayaMkara mArgamAM lAgI gayo! // 93 // sAdhAraNarIte mIvone uttama ghara strI, putra, sevaka, bandhu, nagara ane gAmothI bharelI rAjyasaMpadA jagyA jagyAe prApta thaI zake che, paraMtu paMDitArthI pUjanIya nirmala tatvarucirnu mALavaM kaThaNa che // 94 // he mitra! mUDhapuruSo jenAthI dUSita thaIne, batAvelA sadhaLA vastusvarupane viparIta jue che te mithyAtvano nAza karIne teMja mane alabhya nirmala samyakatva ApyuM che. // 95 // meM have mithyAtvarupI viSano tyAga karIne manavacanakAyathI
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinazAsanane grahaNa karyu. mATe he mitra ! have tArA prasAdathI huM vratIrupa ratnathI bhUSita thaI jAuM evo upAya kara // 16 ||duur thaI gayuM che mithyAtra jenuM ev| potAnA mitranI upara pramANe vANI sAMbhaLIne manokgane atyaMta harSa thayo, te ThIkaja che ke potAnA upAyathI manavAMchita kAryanI siddhi thavAthI evo koNa puruSa che ke jene tarataja harSa na thAya ? // 97 // te pachI manovege bIjo kaMIpaNa vicAra na karatAM teja vakhate jineMdra vacanonI vAsanAvALA potAnA mitrane laIne jaladIthI ujjayani nagarImAM javAno vicAra kayoM, te ThIkaja cha ke evo koNa puruSa che ke je mitrotuM prayojana sAdhavAmAM pramAda kare? // 18 // je pramANa indra upendra nandanavanamAM jAya che, te pramANe aMdhakArano nAza karanArA AbhUSaNothI alaMkRta te banne mitra mananA veganI mAphaka cAlanArA vimAnamAM besIne prasannatA sAthe ujjyanI nagarInA vanamAM gayA. // 99 // vanamAM pahoMcIne te banne mitra manarUpI gharamA rahenArA anivArya lokavyApta moharUpI aMdhakArane vAkyarUpI kiraNothI nAza karavAmAM samartha, aparimANa che jJAnanI gati jenI evA kevaLajJAnIrUpa sUryane bhaktipUrvaka namaskAra athavA stuti karIne jinamati nAmanA muninA caraNonI pAse besI gayA. // 10 // A pramANe zrI amitagatiAcArya kRta dharmaparikSA saMskRta ... graMthanI gujarAtI bhASATikAmAM aDhAramuM prakaraNa pUrNa thayu.
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 10 muM. jyAre te banne muninI pAse besI gayA, tyAre munirAja manoveganI tarapha jAIne bolyA keH-he bhAI ! zuM A ja tamAro manano pyAro pavanavega mitra cha ? ke jene saMsArasamudrathI tAranAro dharma grahaNa karAvavAnI icchAthI tame mahAvinaya sAthe kevalI bhagavAnane upAya pUchayo hato ? // 1-2 // A sAMbhaLIne manovege hAtha joDIne kayuM ke, he mahArAja ! te pavanavega A ja che. have e vrata grahaNa karavAnI icchAthI ahiMyAM Avyo che. // 3 // he sAdhu ! meM ene paTanA nagaramA laI jaI ne aneka prakAranA dRSTAntothI samajAvIne muktirUpI gharamA praveza karAvanAruM samyaktva grahaNa karAvyuM che. // 4 // he sAdhu ! choDI dIdhuMche mithyAtva jeNe evo pavanavega A vakhate je rIte vratarUpI ghareNAthI bhUSita thaI jAya, evo upadeza Apo. // 5 // A sAMbhaLIne munirAje kaDaM ke, he bhAI ! paramAtmA ane gurunI sAkSIthI samyaktvapUrvaka zrAvakamAM vrata grahaNa kara, kemake vyAprArIno mAphaka sAkSIpUrvaka vrata grahaNa karavAvAne bhraSTatAne prApta thato nathI. te mATe A vrata sAkSIpUrvakaja grahaNa karavA yogya che. // 6-7 // je pramANe khetaranA kyArAmAM pANI vinA ropelaM anAja phalIbhUta thatuM nadhI, te pramANe samyakatva vinA vrata grahaNa karavU paNa saphala thatuM nathI // 8 // gaharI nIma sahita devamaMdiranI mAphaka samyaktva sahita jIvonuja durdhara vrata nizcala thAya che. // 9 // jineMdra bhagavAna bhASita jIva, ajiva, Azrava, baMdha, saMvara, nirjarA ane mokSa e
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta tatvopara zradhAna karavAne satpuruSoe vratone poSanAruM samyaktva kartuM che. // 10 // A pavitra samyagdarzanane zaMkAkAMkSAdi ATha doSa rahita ane saMvega, vairAgya, dayA ane kAstikyAdi guNo sahita dhAraNa karavAvALA puruSanuja vrata (caritra ) phalavAna thAya che. // 11 // zrAvakAcAranuM varNana. zrAvakAcAramAM pAMca aNuvrata, traNa guNavrata, ane cAra zikSAvrata e pranANe bAra vrata kahalAM che. // 12 // 1 ahiMsA 2 saya 3 astaye 4 brahmacarya 5 asaMgatA ( aparigrahatva ) eno ekadeza dhAraNa karavo tene pAMca aNuvrata kahe che. // 13 // he bhAI ! vratane dhAraNa karavU to saheluM che paraMtu tenI rakSA karavI kaSTakAraka che, jemake vAMsane kApavo to saheja che paraMtu ghasavo ghaNo avaro che // 14 // je pramANe manavAMchita sukhane ApavAvALA dhanane gharamAM saMtADIne rakSA kare che, te pramANe potAnA cittarUpI gharamA grahaNa karelA vratarUpI ratnane rAkhIne yatnathI sadA rakSA karavI joIe. // 15 // kemake je vrata pramAdathI naSTa thaI jAya che te pharIthI prApta yatuM nathI. zuM koI samudramA nAMkheluM divyaratna laI AvavAne samartha che ? koI nahi // 16 // trasa ane sthAvaranA bhedathI jIva be prakAranA che, temAMthI vratanI icchA karavAvALA zrAvake trasa jIvonI rakSA karavI joIe, trasa jIvonI rakSA karavAnaje ahiMsANuvrata kahe che // 17 // ve iMdivAlA, traNa iMdrivAlA, cAra indrivAlA ane pAMca indrivAlA e cAra prakAranA sa jIyone jANIne pAtAnA hitanI vAMchA karanArA puruSAe
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ mana, vacana, kAyAthI tenI rakSA karavI joIe // 18 // hiMsA be prakAranI che. eka AraMbhI ane bIjI anAraMbhI. muni to banne prakAranI hiMsAne choDe che, paraMtu grahastha anAraMbhI hiMsAneja choDI zake che // 19 // je zrAvaka mokSanI ijchA rAkhanArA ane karuNAnA dhAraka che, teoe nirarthaka sthAvara jIvonI hiMsA paNa karaMbI joie nahi // 20 // ghaNAeka dayAhina devatA, atithi, auSadhi, pitRyajJa athavA maMtrAdi sAdhavAne mATe jIvonI hiMsA kare che, paraMtu e mATe paNa kadApi jIvahiMsA karavI joIe nahi // 21 // koI jIvane bAMdhavo, mAravo, nAka kAna cheda, kApavU, bahu bhAra lAdavo, bhUkhe tarase rAkhabo, vagere atIcAro sahita hiMsAno tyAga karavAthI ahiMsANuvrata sthira thAya che // 22 // ___ jIbhanA svAdane vazIbhUta thaI mAMsa bhakSaNanA lobhamAM bhayabhIta jIvono prANa haravo kadI yogya nathI // 23 // je puruSa potAnA zarIranI puSTine mATe pArakuM mAMsa khAya che te nirdayI hiMsaka narakanA anaMta duHkhothI chUTI zakato nathI // 24 // e to niyamaja che ke, mAMsa bhakSInA cittamAM koI rIte paNa dayA hoI zakatI nathI. jyAre dayAja nathI to te nirdaya puruSamA dharmano aMza kyAthI hoya ? ane dharma rahita jIva aneka duHkhonu ghara sAtamA narkamAM jAya che. // 25 // jenuM citta prANIghAta karatI vakhate jovA athavA sparza karavAne doDe che, te paNa narakamAM jAya che to pachI hiMsA karanArA narkamAM kema nahi jAya ? // 26 // je puruSa mAMsanI lolupatAthI janmArA sudhI hiMsA kare che te narkarUpI kUvAmAMthI kadI nIkaLaze nahi // 27 // je manuSya mAMsa bhakSaNa karavAmAM rata hoya che, tene narkamAM nArakI
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197 Pita loDhAnI zilAo pakaDAvI ne vajrAgnimAM nAMkhI de che // 28 // je pramANe mAMsabhakSI siMhanuM citta, haraNane joIneja tene mArakhAne cAlata thAya che, te pramANe mAMsabhakSI manuSyonI buddhiM paNa jIvone mAvAmAM pravartte che, te mATe buddhimAnoe mAMsa bhakSaNano tyAga kavo joIe // 29 // je nIca uttamottama sArA padArthoMne choDIne -mAMsa bhojana kare che, te nizcaya karIne mahA duHkhamaya narkamAMthI kadI nIkaLato nathI // 30 // bahu to zuM kahIe ! mAMsabhakSI ane kUtarAmAM kaMIpaNa phera nathI, tethI hitaiSI puruSoe kAlakUTa viSanI samAna jANIne mAMsane avazya choDI devuM joIe // 31 // nAvaDe agnithI velAnI mAphaka lokamaryAdA nAza thaI jAya che dharma arthanAza karAvALo madirA ( dAru ) ne kadApi pIvo joIe nahi || 32 || madirAthI unmatta thaine manuSya potAnI mAtA, bahena ane putrIne paNa bhogavavAnI icchA karavA lAgI jAya che, mATe madirAthI vadhAre niMdya ane duHkhadAyaka padArtha jagatamAM bIjo koI nathI // 33 // je puruSa madirA pIe che, te chAkaTo thaIne rastAmAM par3I jAya che; tenA moMhamAM kUtarA pazAba karI jAyache ane cora kapaDAM corIne laI jAya che // 34 // je pramANe ani vRkSone bALI mUke che, te pramANe madyapAna karavAthI manuSyanA cittamAMthI viveka, saMyama, kSamA, satya, zauca, dayA, jiteMdriyatA vagere saghaLA dharmano nAza thaI jAya che // 35 // madirA jevuM bIjuM koI kaSTakAraka nathI, koI ajJAnadAyaka nathI ane koI niMdanI athavA mahAva nayI || 36 || je puruSa madirA pIne chAkaTo yaI jAya che, te jene jue che tenI AgaLa nirlaja thaine namaskAra kare che,
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ raDe che, cakara khAya che, stuti kare che, gAya che tathA nAca karavA maMDI jAya che // 37 // madirA e saghaLA doSonuM mUla che, mATe eno hamezAM tyAga karavo joie // 38 // ____ aneka jIvonI hiMsAthI utpanna thayelaM madhamAkhiyonuM jUThaNa, ane mleccha bhIlonI lALothI maLelu mahA pApadAyaka madha dayALu puruSoe sarvathA bhakSaNa karavA yogya nathI // 39 // aneka jIvothI bharelAM sAta gAmone bALI mUkavAmAM jeTaluM pApa lAge che, teTaluM pApa madhanuM eka TIpuM bhakSaNa karavAthI lAge che // 40 // je dharmAtmA puruSa hoya che, teo mAkhIyoe eka eka TI' lAvIne bheguM karelA ucchiSTa apavitra madhane kadI bhakSaNa karatA nathI // 41 // madya, mAMsa ane madhamAM dreken| rasAnusAra judI judI jAtanA jIva thAya che, te saghaLAne nirdayI jIva bhakSaNa kare che // 42 // je nIca puruSa pratyakSa jIvothI bharelA pAMca prakAranA vaDa, pIpala, Umara, pAkara, ane kahUMbhara ( udambara ) phala khAya che. tenA cittamAM dayA kyAthI hoI zake ? // 43 // jeo sAttvika jinAjJAne pAlavAvALA ane jIva hiMsAnA tyAgI che, teoe pAMca prakAranA udambara phala sarvathA choDI devA joie // 44 // sivAya jIva utpattinA kAraNabhUta evAM kaMda, mUla, phala, puSpa, mAkhaNa ane annAdika paNa dayAvAna puruSoe choDI devAM joie // 45 // bIju-svahitavAMchaka puruSoe kAma, krodha, mada, dveSa, lobha, mohAdikane vazIbhUta thaI pArakAne pIDAkArI vacana bolavU choDI devU moie
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 199 // 46 // je vacana bolavAthI dharmanI hAni thApa, lokadhI virodha thAya bhane vizvAsa jato rahe, evaM vacana zA mATe kahetuM ? // 47 // je vacanathI nIcatA utpanna thAtha, je asatya vacananI mleccha loka paNa niMdA kare, evaM asatya vacana zrAvako kadI kahetA madhI // 48 // trIjuMH - khetaramAM, gAmamAM, koThAramA, gauzAlAmAM, nagaramA, vanamAM bhane mArgamA bhUlathI paDI gaelaM dATelaM athavA sthApana kareluM vagara ApalaM evA paradravyane nirmAlya samAna joIne buddhimAna puruSa kadI grahaNa karatA nadhI, kemake, dhanAdika che, te jIvonA sagaLA kA afne sAdhavAvALo bahArano prANa che, mATe teno nAza thavAdI manuSya jANe tarata maraNatolaja thaI jAya che / 49-50 -51 // jeNe koInu dravya lIdhuM teNe tenA saghaLA sukhone ApavAvALA dharma baMdhu, pitA, putra, kAnti, kIrtti, buddhi, strI bagere saghaLAMja laI lIdhAM // 52 // maraNa thavAthI to eka kSaNabharane mATe eka jIvaneja duHkha thAya che, paraMtu dravyano nAza thavAthI manuSyane sahakuTuMba umara paryaMta duHkha thAya che // 53 // tathA maccha, vAgha, zikArI, Thaga vagere niraMtara duHkha ApavAvALA karatA paNa cora vadhAre pApISTha thAya che // 54 // je mANasa pArakuM dravya haraNa kare che, tene A lokamAM to rAjAdikathI sarvastra haraNAdi ghora daMDa maLe cheM ane paraloamAM narkanuM duHkha maLe che // 55 // cothuH - narkarUpI kUpano mArga, svargarUpI gharamAM jatAM aTakA nArI khAI, je parastrI tenA sevanano tyAga karIne vratI puruSoe svadAra saMtoSa vrata dhAraNa karkhu joie || 16 || jeo svarga mokSAdinA sukhanI icchA rAkhe che, te puruSoe potAnI strI sivAya saghaLI strIone mAtA, bahena,
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 beTI samAna jotrI joie // 57 // parastrI atyaMta snehayukta hovA chatAM paNa dukha ApavAvALI che, suMdara hovA chatAM paNa pAparUpI melane karanArI che, rasanI AdhAra hovA chatAM paNa tRSNAne vadhAranArI che, jaDatA sahita hovA chatAM paNa AtApa vadhAranArI che, potAnuM sarvastra ApavA chatAM paNa dravyane haranArI che, A pramANe viruddhAcArathI cAlavAvALI je parastrI teno dUrathIja tyAga karavo joIe // 58-59 / / joke svastrI ane parastrInA sevanamAM kaMIpaNa vizeSa nathI, paraMtu parastrI sevana karanArA to narkamAM jAya che ane svadAra saMtoSI svargamA jAya che. enuM kAraNa eja che ke, svastrInI apekSAthI parastrI sevanamAM anurAga vadhAre thAya che ane paradravyamAM rAga karavoja duHkhanuM mukhya kAraNa che // 60 // je strI potAnA patine choDIne nirlaja thaI parapuruSanI sAthe ramaNa kare che, te parastrIno kevI rIte vizvAsa thai zake ? // 61 // ramaNIya strI jovAthI sukha na thaIme AkulatA ane narkamAM laI janArA ghora pApa thavA sivAya kaMIpaNa prApti thatI nathI // 62 // jenA saMgamAtrathI ubhaya loka saMbaMdhI hAni thAya che, evI parastrIne loka svadArasaMtoSatA choDIne zAmATe sevana kare che ? // 63 // je puruSa kAmarUpa agnithI saMtapta parastrI- sevana kare che, teone narkamAM sAkSAt agmithI lAla karelI lohamayI strI sAthe vaLgADavAmAM Ave che / / 64 // ebuM jANIne vidvAnoe yamarAjAnI draSTi samAna prANasaMhAra karanArI parastrIne choDI devI joie // 65 // ___pAMcamuMH-je pramANe ghaNA tApavALI agni jaLathI bujAvI devAmAM Ave che, te pramANe ApaNo vadhI gayelo lobha saMtoSa karIne zamAvI
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ devo joie // 66 // je saMtoSavratanA dhArI che, teoe dhana, dhAnya, gRha, kSetra, dviSada, catuSpada vagerenuM parimANa karI levU joie // 67 ||je pramANe lAkaDAM nAkhavAthI agni vadhe che, teja pramANe kaSAya choDavAthI dharma, strInA saMgathI kAma, ane lobhathI lobha vadhe che // 68 // nahi jItelo lobha manuSyane bhayAnaka narkamAM laI jAya che, te ThIkaja che ke, je baLavAna vairI hoya che, te kayuM kayuM kaSTa ApatA nathI? // 69 // meLavelI dhanasaMpadAne bhogavanArA ghaNA che, paraMtu jyAre A jIva AraMbhathI upArjana karelaM pAparnu phala narkamAM bhogave che, te vakhate pelA dhanasaMpadAne bhogavanArA putrAdika vagere koIpaNa sahAya thatA nathI // 70 // je manupyane nizcaya saMtoSa che tenA deva cAkara che, kalpavRkSa tenA hAthamA che ane tenA varamAM saMpatti AvelI che, ema samajabuM joIe, kemake, A saghaLI sukhadAyaka saMpadAo hovA chatAM paNa jenA cittamAM kalyANa karavAvAko saMtoSa nathI, te sadA daridra ane duHkhIja che // 71-72 // e pAMca aNuvrato sivAya dizA, deza ane anarthadaMDathI virakta tharbu evA traNa prakAranA guNavata che. mokSanI icchA karanArA zrAvakoe e traNe guNavrata mana, vacana, kAyAthI dhAraNa karavA joIe // 73 // daze dizAomAM vidhipUrvaka javA AvavAnuM parimANa karIne tenI AgaLa nahIM javaM, te pahelaM dikhata nAmanuM guNavrata che // 74 // e guNavrata dhAraNa karavAthI maryAdA bahAranA trasa ane sthAvara banne prakAranA jIvonI hiMsAno sarvathA tyAga thai javAthI te zrAvakane gharamA rahevA chatAM paNa maryAdAthI bahAra mahAvrata thAya che // 75 // jeNe A digvata dhAraNa karyu,
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ teNe traNa lokane ulaMghana karavAvALI lobharUpI agnine aTakAvI arthAt potAno lobha ghaTADayo che // 76 // __digvatamA je daze dizAogeM parimANa kayu, te daze dizAomAM koIpaNa prANI eka divasamAM jaI zakato nathI te mATe dararoja, sAta divasa, paMdara divasa athavA mahino ityAdi vakhatanI maryAdAthI kSetranu parimANa karI levU, te bIjaM dezavrata che, enuM phala upalA guNavratanI mAphaka tyAjyakSetramA mahAvrata pAlavA jevU bIjaM paNa vadhAre thAya che, te ThIkaja che ke, vizeSa kAraNathI vizeSa kArya kema na thAya ? // 77--78 // vyartha hiMsAdikane tyAgavAnI icchA rAkhavAvAlAe dharmakAryomA anupakArI ane pApakAryomAM sahAyaka evA pAMca prakAranA anarthadaMDane tyAgavA joie // 79 // dayAvAna zrAvakoe hiMsAne mATe mora, kUtaro, bilADI,, menA, popaTa, kukaDA vagerene pakaDAne pAlana poSaNa kara, joie nahi // 80 // tathA hiMsAnA kAraNe phAMsI, DAMga, jhera, zastra, haLa, doraDu, agni, jamIna, lAkha, loDhuM, gaLI ityAdi padArtha koInA mAgavAthI ApavA joie nahi // 81 // e sivAya jemAM jIvanI utpattinI pUrNa saMbhAvanA hoya, evAM athANAM, murabbA, phUlelI vastu, saDelA padArthonuM bhakSaNa paNa kadApi ApavAM joie nahi // 12 // sAmAyika, upavAsa, bhogopabhoga parimANa ane atithisaMvibhAga e cAra prakAranA zikSAvata che // 83 //
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 203 pahelu:-jIvana, maraNa, sukhaduHkha, yoga viyogAdikamAM samAna bhAva rAkhI Alasa choDIne dararoja sAmAyika karavU joie // 84 // sAmAyika vakhate paravastu tathA bIjAM sabaLAM kAmothI virakta thaine samabhAvapUrvaka be Asana ( kAyotsarga athavA padmAsana ) bAra Avate ( eka eka dizAmAM traNa traNa ) ane cAre dizAomAM cAra praNati karIne trikAla vaMdanA ( sAmAyika ) karavU joie // 85 // bIjuH-parvacatuSTayamAM (be AThema ane be caudazane divase ) saghaLA prakArano AraMbha ane bhogaupabhogano tyAga karIne bhaktipUrvaka upavAsa karakho joie // 86 // je upavAsamAM pAMce indrio potapotAnA viSayadhI nivRtta thaine AtmAmAMna sthira hoya, koi viSayamAM paNa calAyamAna nahi hoya, A pramANe jitoMdriyatAnI sAthe cAra prakAranA AhArano tyAga karIne divasa ane rAta dhyAna svAdhyAyamAMja gALavAM, tenena bhagavAne upavAsa karavo kahelo che // 87--88 // cIjeM:-bhogya (je ekavAra bhogavavAmAM Ave ) upabhogya ( je vAraMvAra bhogavavAmAM Ave ) - je parimANa ( gaNatrI ) karavU te bhogopabhoga parimANavata jemAM puSpamAlA, gaMdhalepana, pakkAna, tAmbUla, bhUSaNa, strI, vastra, savArI vagere, dararoja parimANa karIne vratanI icchA rAkhanArA sajjana puruSoe sevana kavU joie // 89--10 // cothuH-ghara AgaLa AvelA AraMbhatyAgI, jiteMdriya, uttama zrAvaka, (kSullaka ailaka ), zrAvikA, muni, ArjikA vagere atithine mATe bhaktipUrvaka annapAna auSadhAdikano vibhAga karavo arthAt dAna karIne sevana
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 kara te atithiM saMbibhAga che, je zrAvakamAtre karavaM joIe // 91 // jeo bhaktapuruSa che, teoe muzkelIthI che aMta jeno evA saMsArano nAza karavAne mATe vinayapUrvaka cAra prakArano prAmuka AhAra muni, ArjikA ane zrAvaka, zrAvikAne dararoja ApyA karakho joie // 92 // munine dAna ApatI vakhate zrAvake dAtAranA zraddhAdika sAtaguNa sahita navadhA bhaktipUrvaka prIti sAthe vartavU joie. kemake bhaktivinA ApelaM dAna phaladAyaka nathI // 93 // ___ A bAra vratone pALavAvALA buddhimAna satpuruSoe koI vakhate anivArya maraNakAla Ave, to potAnA kuTuMbIone pUchIne sallesanA ( sanyAsapUrvaka maraNa) dhAraNa kara joie, kemake sajjana puruSa samayAnusAra kArya kareja che // 94 // maraNa vakhate gurunI sanmukha jJAna sahita darzana ane cAritrane zuddha karavAvALA catura puruSe saghaLA doSonI AlocanA karIne cAra prakArano AhAra ane zarIrathI rAgabhAva choDI devo joie // 95 // je puruSa kaSAya, nidAna ane midhyAtva rahita thaIne sanyAsavidhine dhAraNa karIne maraNa kareche, te manuSya devalokanuM sukha bhogavIne 21 bhavanI aMdara mokSapadane prApta thAya che // 96 // A pramANe zrAvakanAM bAra vrata jineMdra bhagavAne kahyAM che, mATe je koI saMsArasAgaramAM paDavAnA bhayathI DaravAvALA ene dhAraNa kareche, te saghaLA prakAranA kalyANane prApta thAya che // 97 // e sivAya jiteMdriyavRtti zrAvaka che, te bhramara, netra, huMkAra, hAthanI
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 205 AMgaLI vagerethI isAro karavAno ane lolupatAno tyAga karIne vratane vadhAravAvALu mauna dhAraNa karIne bhojana kare che // 9 // tathA suranara vaDe jenAM caraNo pUjita che evA nirdoSa paMcaparameSThinI naivedya, gandha, akSata, dipa, dhUpa, puSpAdikathI dararoja pUjA karavI joie // 99 // . je A pUjanIya zrAvakavratane aticAra sahita pAlana kare che, te puruSa manuSya ane devonI saMpadA bhogavIne niSpApa thaI nivArNapadane pAme che // 100 // vratanI prazaMsA karavAvALI saghaLAM pApane coranArI jinavatI yatinI vANI. sAMbhaLIne tathA devamanuSyovaDe pUnita kevalI bhagavAnanA caraNakamalone namaskAra karIne te nirmala AzayavALo pavanavega zrAvakanA vratarUpI ratnothI bhUSita thai gayo. te ThIkaja che ke, bhavyapuruSa aparimita jJAnanI gativALA sAdhuonI sadupadeza 'rUpa vANIne meLavIne te vRthA kema karI zake ? arthAt evA sAdhu puruSonI AjJA avazya dhAraNa kare che // 101 // A pramANe zrI amitagatiAcArya kRta dharmaparikSA saMskRta graMthanI gujarAtI bhASATikAmAM ogaNIsamuM prakaraNa pUrNa thayuM. e
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 20 muM. e pachI munimahArAje pavanavegane kahyu ke, hai bhAI ! uparanA bAra vrato sivAya bIjA paNa je prakAranA niyama zrAvakoe bhaktipUrvaka pALavA joie, te kahuM chu // 1 // je rAtrimA jhINA jaMtuono saMcAra rahe che, munio cAlatA pharatA nathI, bhakSyaabhakSya vastuno bheda mAlUma paDato nathI, AhAramA AvelA sUkSma jIva jaNAtA nathI, evI rAtrImAM dayALu zrAvakoe kadI bhojana karavU joie nahi // 2--3 // je puruSa jIbhane vazIbhUta thai rAtre bhojana kare che, te nIcane ahiMsANuvrata kyAthI hoya ? // 4 // je puruSa rAtre bhojana kare che, te saghaLA prakAranI dharmakriyAthI hIna che. tenAmAM ane pazumAM zIMgaDA sivAya kaMIpaNa judAi nathI // 5 // mUMDa, zUkara, sAbara, kaMka, bilADI, tittara, bagalaM, kutaro, sArasa, bAna, kauvo, deDako, sarpa, ThIgaNo, darAja khujalIvALo, gUgo, adhika bAla vALo, karzaka, Thaga, daridrI, durjana, koDhIo vagere je thAya che, te rAtrI bhojananA pApathIja thAya che // 6-7 // jeo rAtrIbhojananA tyAgI che, teo paMDita, priyavAdI, nirogI, sajjana, maMdarAgI, tyAgI, bhogI, yazasvI, samudraparyaMta pRthvInA dhaNI, AdaraNIya, bhAgyavAna, vaktA, kAmadevasamAna suMdara ane pUjita thAya che // 8-9 // rAtrIbhojananA prabhAvathI hamezAM duH * khanIja prApti thAya che ane divasanA bhojanathI sukhanI prApti thAya che, te
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ moTe divase bhojana karavuja hitakArI che // 10 // je manuSya divasa AyamatAM be ghaDI pahelA bhojana karI le che, teneja mahAbhAgyavAna anastamItabhojI ( rAtrI bhojanano tyAgI ) kahelo che // 11 // je puruSa savAre ane sAMje babe ghaDI samaya choDIne bhojana kare che, tene mahinAmAM be upavAsa sahejamAMma thaI jAya che // 12 // je buddhimAna manuSya zuklapaMcamIne divase upavAsa kare che, te manuSya bhava ane svarga, sukha bhogavIne mokSe jAya che // 13 // A upavAsa aSADha, kArtika ane phAgaNa A traNa mahinAmAM pI koI eka mahinAmAM gurunI sAkSipUrvaka vIdhi sAthe grahaNa karIne pAMca varSa apama mahinAsudhI vidhi ane bhakti sahita karavA joie // 14-15 // je pramANe upavApta karavAthI zarIra kSINa thAya che, te pramANe jIvanAM aneka bhavanAM saMcaya karelAM karma niHsaMdeha kSINa thaI jAya che // 16 // tathA me pramANe sUrya talAvonA pANInuM zoSaNa kare che, te pramANe A paMcamIno upavAsa paNa jIvonAM pUrvakAlanAM saMcita karelAM pApornu zoSaNa (nAza ) kare che // 17 // upavAsa karyA vinA indriyo ane kAmadeva jIti zakAtAM nathI, kemake, vananA moTA moTA hAthione siMhaja mArI zake che // 18 // je divase rohiNI ane caMdramAno yoga hoya, te divase paNa upavAsa karavo joie, mATe e paNa pAMca varSa athavA pAMca mahinAsudhI bhaktipUrvaka karavAthI saghaLI siddhi prApta thAya che. A banne vratotuM phala badhAre to zuM kahiye ? trIjAna bhavamAM mokSa dhAya che // 19-20 //
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 jJAnI puruSa ghaNuMkharUM mukhya phalanuja varNana kare che. tene lagatAM nAnAM nAnAM phalo kahatA nathI. jema khetI karavAmAM dhAnya thavAne phala kahe che. payAla vagere paNa aneka phala thAya che, paraMtu tene mukhya kahetA nathI. bhAvArtha-upalA vratanuM mukhya phala to trijA bhavamAM mokSe jaq che. e sivAya svarga ane manuSyabhavanAM aneka prakAranAM sukha saubhAgyanI paNa prApti thAya che // 21 // A banne vrato vidhipUrvaka pUrAM thavAthI pUrNa phalanI icchA rAkhanArAoe potAnI saMpatti pramANe udyApana paNa avazya karavU joie // 22 // jo koIne vidhipUrvaka udyApana karavAnuM sAmarthya na hAye, to vrata bevaDavu joie. arthAt 10 varSa athavA daza mahinA sUdhI upavAsa karavA joie, kemake A pramANe jo nahi karavAmAM Ave to vratavidhi pUrNa kema thAya ? // 23 // saMsAra bhramaNano nAza karanArAM abhaya, AhAra, auSadha ane zAstra, A cAra prakAranAM dAna paNa dararoja ApavAM joie // 24 // jIvone sauthI vadhAre pyAro prANa che, te mATe jIvonI rakSA karavI arthAt saghaLAM dAnomAM abhayadAna karabujaM zreSTha che, kemake prANImAtra je kaMI dhaMdho rojagAra vagere AraMbha kare che, te eka mAtra potAnA jIvanI rakSAne mATeja kare che. tethI jIvarakSAthI adhika zreSTha koIpaNa dAna thaI zakatuM nathI // 25-26 // puruSane dharma, artha, kAma, ane mokSa A cAre puruSArthano AdhAra jIvana che, mATe jeNe jIvatadAna ApyuM, teNe to zuM nahi karyu ? arthAt saghaLu kayu ane jeNe prANa harI lIdhAM teNe bAkI zuM choDayuM ? saghaLu harI lIdhuM
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 209 // 27 // jagatamAM aneka prakAranA bhaya che. te mATe buddhimAnoe jema bane tema sadA jIvarakSAja karavI joie // 28 // dharmadhyAna sAdhavAne mATe mUla kAraNa zarIra che, ane zarIranI rakSA annavinA thatI nathI, te mATe dharmAtmA puruSoe AhAradAna paNa hamezAM Apa joie // 29 // jyAre dukALa paDe che tyAre aneka mANaso kSudhA zAMta karavAne mATe potAnA Atizaya vahAlA bALa. kone paNa vecI deche. mATe AhAra putrAdikathI paNa vadhAre bahAlo cha // 30 // saMsArI jIvone mATe A sarvanAzI kSudhA ( bhUkha ) rUpI duHkhathI moTuM bIjUM koIpaNa duHkha nathI. tethI jeNe AhAradAna ApyuM teNe zuM nahi ApyuM ? ane AhArane naSTa karavAvALAe zuM nahi haraNa karyu ? // 31 // annadAna manuSyane kAMti, kIrti, bala, vIrya, yaza, dhana, siddhi, buddhi, zama, saMyama, dharma vagere Ape che. e kAraNathI jagatamAM AhAradAnI puruSaja sukhI ane sukha ApavAvALA thAya che // 32 // je zarIrarakSA karavAnI zakti annabhakSaNa karavAmAM che, te zakti sonA, mANeka, ratnamAM kadApi nathI. tethIja paropakArI jana munione ratnAdika choDIne annadAnaja ApyA kare // 33 // jyAre munio moTA rogathI pIDita thAya che tyAre teo tA karavAmAM asamartha thaI jAya che, te mATe dAnI puruSo te tapasvIonI vighnakAraka vyAdhi dUra karavAne mAtrai vidhipUrvaka bhojanAdikanI sAthe auSadhanuM paNa dAna ApyA kareche // 34 // je pramANe jalamAM magna puruSa agnithI duHkhI thato nathI, teja pramANe je zrAvako rogI yogIone bhaktipUrvaka auSadhadAna Ape che, te vAta, pitta, kaphajanita rogothI kadApi duHkhI thatA nathI // 35 // .
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ . je zAstra dveSa, rAga, mada, matsara, mUrchA, krodha, lobha bhayAdikane naSTa karavAmAM samartha che ane mokSarUpI gharano mArga batAvavAvALAM che, te zAstra akSayasukhanI prAptine mATe munione avazya ApavAM joie // 36 // zAstrano svAdhyAya karavAthI viveka thAya che. vivekathI azubha karmono nAza thAya che. ane karmono nAza thavAthI mokSapadanI prApti thAtha che, e kAraNathI anarthone naSTa karavAvALAM zAstro paNa mu. nine avazya ApavAM joie // 37 // je dAnamAM jIvone piDA na thAya, jenA prabhAvathI yati viSayarUpI verIne vaza na thAya ane pApone nAza karanArA tapanI vRddhi thAya, teja dAna sukhane ApavAvALu ane zreSTha kaheluM che // 38 // e sivAya ratnatrayadharmane vadhAranArAM bIjAM paNa nirdoSa dAna, zIla, saMyama, dayA, jiteMdriyatAnuM ghara ane parigraharahita uttama pAtrane Apa, yogya che // 39 // ghara kuTuMba vigerethI dUSita pAtrapuruSo gharakuTuMba vageremA rahevAvALA dAnIne vAMchita sukha kadApi ApI zakatA nathI. te nItija che ke, samudramA pathyara paththarane tarAvI zakatA nathI // 40 // ___ catura puruSoe moThethI mIThI mIThI vAto karavAvALI, manamAM duSTatA rAkhavAdALI, sarve prakAre nIca, seMkaDo vyabhicArIo dvArA mardana karelI ane azubha lezyAyukta vezyAne kadApi sevavI joie nahi // 41 // je manathI ekane cAheche, vacanathI bIjAne pyAra batAve che, ane tanathI koI trIjAneja sevana kare che. evI navA navA puruSone cAhanArI vezyA kevI rIte mukhI thaI zake ?
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 211 // 42 // naSTa thayo che zama, saMyama, yoga jeno, evo je puruSa ratimAM mohita cittathaine dAru, mAMsa vagere bhakSaNa karavAvALI 'vezyAne mukhacuMbana kare che, tene vratarupI ratna kevI rIte rahI zake ? // 43 // je nIcAcArI mUrkha hamezAM vezyAne vazIbhUta thaI putra, mitra, bAMdhava ane AcArya samUha ka nathI mAnato, tene zAnta puruSodvArA ArAdhavA yogya dharmanI prApti kyAMthI dhAya ? // 44 // jo ke potAnI strI sukhakArI che paraMtu atizaya AsaktithI sevana karelI te paNa mahA duHkhanuM kAraNa che. je pramANe TADhathI pIDAtA manuSyane agni pyArI che topaNa atizaya sevana karelI agni zuM zarIrane athavA lohIne bALanArI nathI ? avazya che. e mATe je jiteMdriya, tIvra kAmanA bANonA garvano nAza karavAvALA mahApuruSa aSTamI caturdazI bagere. parvomAM hamezAM maithunakarmanA tyAgI che, te sadhaLA devatAovaDe pUjya svarganA indra thAya che // 45-46 // je pUrvopArjita meLavelA dhanano kSaNabharamAM nAza karIne gharamA anivArya daridra bhareche evo je jugAra ramavo te paNa buddhimAnoe choDI devu joie // 47 // jugArIne tenA bhAI baMdhu choDI de che, paMDito tenI niMdA kare che, durjana puruSa hAMsI kareche, sajjana puruSa tenI durdazAmATe aphasosa kare che tathA ekabIjA jugArI tene bAMdhe che, lAto mAre che, duHkha deche ane nAnA prakAranI vITaMbanA kareche // 48 // e dyUtakarma dharma, artha, kAmane naSTa karavAmAM catura, saghaLA prakAranAM pApakarma vadhAravAne tatpara ane zIlasaMyamI dvArA niMdanIya che, te mATe jugArathI vadhAre aniSTakAraka bIjuM kAMI paNa nathI // 49 // je mUrkha nirlajja thaIne
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 potAnI mAtAnA vastrane paNa corI le che, te nIca jugArI bIjA saghaLA mANasone kaSTadAyaka zuM kArya nahi kare ? // 50 // A lokamAM dAru pIvo 1, mAMsabhakSaNa 2, paradravyaharaNa 3, jugAra ramavo 4, zikAra karavo 5, parastrI sevana 6, vezyAsaMga 7, A sAte nIca puruSonA AcAra che, je zreSTha puruSoe tyAgavA joie // 51 // __je manuSya zrAvakanA 11 sthAno (darajjA ) mAM rahe che, pravatte che, teja utkRSTa zrAvaka thAya che ane teja saMsAra paribhramaNano nAza karavAmAM samartha evA cauda guNasthAnavartI yogI thavAne samartha thAya che // 12 // 1 jenA hRdayamA hArayaSThinI mAphaka tApane haranArI, ane candramAnAM kiraNo samAna ujvala, nirmaladRSTi ( samyaktra ) thAya che, teja darzana pratimAnA dhAraka nirdoSa yUtivALA darzanI nAmanA zrAvaka thAya che // 53 // 2 mahAtmA durlabhya dhanane gharamA rAkhavA samAna potAnA hRdayarUpI varamA aticAra rahita bAra vrataratnoMne dhAraNa karI rAkhe che, te buddhivAna puruSane vratI puruSa bIjI vratapatimAnA dhAraka vratIzrAvaka kahe che // 14 // ___3. je zrAvaka indriyarUpI ghoDAne aMkuzamAM karIne priya, Apriya ane mitrazatrumAM samatAbhAva rAkhIne trikAla sAmAyika kare che, tene pravINa puruSoe trIjI sAmAyika pratimAno dhAraka sAmAyikI zrAvaka kahelo che / / 55 //
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. je mANasa bhogopabhoga padArthomAMthI citta haThAbIne AraMbharahita cAre parvomAM (be AThema ne be caudaza ) hamezAM upavAsa karyA kare che, tena cothI proSadhapratimAno dhAraka vidvAnono pyAro proSadhI zrAvaka'che / / 56 // .. . 5. je zrAvaka saghaLA jIvonI karuNA karavAmAM tatpara thaIne saghaLA prakAranA sacitta padArthoMne choDI prAsuka annajalAdika bhojanapAna kare che, tene yationA nAtha gaNadhara bhagavAne pAMcamI sacitta sAga atimAno dhAraka sacittavirati zAvaka kahelo che // 57 // ... 6. je maMdarAgI ghAtmA divasamA svastrI sevanano tyAga kare che, tene mahAtmA puruSoe dhanyavAda yogya dina maithuna tyAga pratimAno dhAraka dina maithunatyAgI zAvaka kahelo che // 58 // 7. je zrAvaka kAmadevarUpI mahAzatrunA garvane mardana karIne deva manuSyane jItanArA strIonA kaTAkSarUpI bANothI jItAI jato nathI, arthAt svastrImo paNa tyAgI hoya che tene sAtamI brahmacaryapratimAno dhAraka "brahmacArI zrAkka kahe che // 59 // - 8. je dharmAtmA zrAvaka saghaLA prakAranI jIvahiMsAnAM kAraNa jANIne rAgadveSAdikane maMda karIne saghaLA prakAranA AraMbhane choDI deche; tene yathArtha jJAnanA dhAraka puruSoe AThamI AraMbhatyAga pratimAno dhAraka anAraMmI zrAvaka kahyo che // 60 // 9. je zrAvaka utkRSTa kaSAyarUpI zatruone jItIne jIvahiMsAnA kAraNarUpa parigrahane jANIne tRNanI mAphaka tyAga karI de che, tene gaNadharoe
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ navamI parigrahatyAga pratimAno dhAraka aparigrahI zrAvaka kahelo 10. je vividha prakAranA jIvone tApakAraka agni samAna gRha kAyomA sammati ApavAno tyAga karI de che, tene jJAnI puruSa dazamI anumati sAga pratimAno dhAraka anumatityAgI zrAvaka kaheche // 12 // 11. je jitendriya zrAvaka potAne mATe taiyAra karelA bhojanano mana, vacana, kAyAthI tyAga karIne munionI mAphaka anuddiSTa prAsuka bhojana kare che, tene agyAramI uddiSTatyAga pratimAno dhAraka udiSTa sAgI zrAvaka kahe che // 63 // __A pramANe je anukrame pramAda rahita agyAra padone dhAraNa karI zrAvakAcArane pALe che, te puruSa devamanuSyanI sukhasaMpadAthI tRptacitta thaI saghaLAM karmono nAza karIne siddhapadane prApta thAya che // 64 // ___ upalA saghaLA vratomAM tArAmAM caMdramAnI samAna saghaLA prakAranA tApone naSTa karavAmAM samartha, tattvono prakAzaka dedipyamAna ekamAtra samyaktvaja mukhya che // 65 // saMsArarUpI vRkSane kApavAne mATe zastra ane sabaLAne iSTarUpa A samyaktvaM nisargaja ane adhigamana bhedathI be prakArano kahelo che. tatvopadeza vinAja utpanna thavAvALu samyaktva to nisargaja kahevAya che, ane jinAgamano abhyAsa karavAthI arthAt paropadeza thI utpanna thanArUM samyaktva Adhigamaja kahevAya che // 66 // e sivAya jJAnacaritranI zuddhi karavAvALu, bhavabhramaNano nAza karavAvALu, athavA manovAMchita sukhane ApavAvALu je samyaktra kSAyika aupazamika ane
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAyopazAmika bhedathI traNa prakAranu cha / 67 // A samyaktvarUpI ratnane haravAvALA athavA A dharmarUpI vRkSane kApavAne mATe kUhADI samAne pahelA cAra kaSAya ( anaMtAnubaMdhi krodha, mAyA, mAna, lobha ) aMne mithyAtva samyaktva ane mizra A traNa darzanamohinInI prakRti, A pramANe sAta prakRtio che / / 68 // je vakhate jIvone A sAte pratibaMdhaka prakRtio naSTa thavAthI meghapaTalonA abhAvathI saghaLA aMkArano nAza karavAvAlA sUryabiMba samAna je samyaktra pragaTa thAya che, te saghaLAthI 'zreSTha ane zuddha kSAyika samyaktva che. ane A samyaktva utpanna bhayA pachI kadI naSTa thatuM nathI tathA je A sAte prakRtio samAi javAthI utpanna thAya che tene zAmika samyaktva kahe che. - A sampanala antaramuhUrtaja rahI zake che ane je A sAte prakRtiono kaI kSaya ane kaI zamana thavAthI utpanna thAya che tene vedaka samyaktva tathA mizra athavA kSAyopazAmika samyaktva kahe che // 69-70 // je samyagdRSTi jina.matanA tattvomA zaMkA kare nahi (1) saMsArika sukhonI vAMchA kare nahi (2) dharmAtmA, rogI, daridrI vagere jaino sAthe glAni kare nahi (3) kudeva, kuguru ane kudharmamAM vizuddhacitta thaI mohane prApta thAya nahi ( 4 ) saMyami, muni, zrAvakonA doSone chUpAve (5) potAnA tathA pArakAnA pavitra cittamAM sthiratA kare ( 6 ) dharmAtmAo sAthe zalyarahita vAtsalya rAkhe ( 7 ) AhaMsA dharmano mahimA vadhAre (8) saMsArathI bhayabhIta ( 9) vairAgyarUpa ( 10 ) mandakaSAyI ( 11 ) potAnI niMdA kare ( 12 ) pote karelA doSonI niMdA kare ( 13) paMcaparameSThinI dararoja bhakti kare ( 14 ) dayArUpI strIneja AliMgana karavAmAMja potAnI
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 icchA gakhe ( 15) saghaLA jIvomAM maitrIbhAva rAkhe ( 16 ) cAritradhArione joine khuzI thAya ( 17 ) viparita ceSTAvAlA sAthe madhyastha rahe ( 18 ) ane saMsArika kadAcArothI judo rahe ( 19) tena dhIra puruSa vratarUpI dhAnyanA bIjabhUta, garibo ( dino ) ne durlabha, manovAMchita sugvane ApanArA, vidvAnovaDe pUjanIka, samyaktvarupI ratnane nirmala kare che ane teja puruSano janma prazaMsA karavA yogya che // 71--72-- 73-74-75 // A jagatamAM samyaktva jevU koIpaNa hitakArI, AtmIya, paramapavitra, ane uttama cAritra nathI // 76 // je puruSane samyakAla che, teja paMDita, zreSTha, kulIna ane dInatArahita che / / 77 // je samyaktvadhArI udAra puruSa che, te mahAkAnti, jJAna, kIrti ane tejanA ghAraka kalpavAsI devo sivAya thoDI vibhUtitrALA bIjA devomAM kadi utpanna thatA nathI / 78 // je samyagdRSTi puruSa che, te pahelA narkathI AgaLa koI bIjA narkamA jato nI strIpaNuM ane napuMsakapaNAne paNa prApta thato nathI, ane te puruSa apUjya puruSomAM utpanna thato nathI // 79 // je puruSa ochAmA ochu antarmuhUrttaja samyaktvaratnane dhAraNa kare che, te anaMta apAra saMsArane jaladAyI tarI jAya che // 80 // A pramANe traNa bhuvananA baMdhu jinamatI namanA muninI nirdoSa tattvAne prakAzaM karanArI vidvAnovaDe pUjanIya ane pavitra vANIne te vidyAdharano putra pavanavega potAnA manamA dhAraNa karIne ghaNA harSa ne prApta thayo / / 81 // vAMjhaNI putranI prAptithI, strIviyogI svastrI prApta thavAthI, AMdhaLo netra maLavAthI, rogI nirogatAne ane nirdhana khajAnAne meLavIne harSita thAya che, te pramANe pacanavega paNa vrata dhAraNa karIne atizaya harSane prApta
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 217 thayo / 82 // e pachI pavanavega muni mahArAjane namaskArapUrvaka kahevA lAgyo ke, he muni ! Aje mArA samAna koIpaNa bhAgyavAna nathI, kemake huM narkarUpI kUtrAmAM paDatAM ApanA vacanarUpI AlaMbanane prApta thayo chaM // 83 // je mANasa ApanAM vacanAne sAMbhaLe che, te paNa manovAMchita phalane prApta thAya che to je ekacitta thaI ApanA vacana anusAra cAle che, tenuM phala ke uttama thaze te kahevAne koi samartha nathAM // 84 // je manuSya ApanAM vacanAne sAMbhaLAMne kaIpaNa karatA nathI, te kharekhara manuSya nathI, kemake ratnabhUmimAM prApta thaIne pazuja khAlI hAtha Ave che, manuSya kadApi khAlI hAtha Avato nathI / / 85 / / A pramANe pavanavega nirdoSa bacano kahAMne vratasamitivALA munisahita kevalI bhagavAnane prAMti - pUrvaka namaskAra karAne potAnA mitra manovega sahita vijayArddha parvatapara potAne ghera gayo || 86 // pavanavegane jaina dharmAvalaMbI joina manovega bahuja harSita thayo, je nAtija che ke potAno karelo parizrama saphala thavAthI evo koNa puruSa che ke jenA hRdayamAM harSa na thAya ? // 87 // e pachI manohara AbhUSaNAMnA dhAraka te banne mitra cAra prakAranA pavitra zrAvakadharma ne harSa sAtha dhAraNa karAne paraspara mahAprItirUpI baMdhanathI potapotAnA cittane bAMdhalA sukhathI potAno samaya gALavA lAgyA // 88 // | ane aneka AbhUSaNa paherelA sphurAyamAna ratnonA samUhathI zobhita potAnA vimAnamAM besAne devamanuSyonA rAjA iMdra ane cakravartti obaDe pUjanIya manuSyakSetrAMnA ( aDhAI dvipanA ) kRtrima akRtrima saghaLAM jinamaMdiromAM sthita jinapratimAonI dararoja bhaktipUjA vaMdanA karIne rahevA lAgyA. te ThIkaja che ke, zuddhajJAnanA dhAraka satpuruSa po
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ tAnA hitakAryomAM kadApi pramAdI thatA nathI // 89 // je pra. mANe A vistRtakIrti pavanavege lIlAmAtrathI be divasamAMja deva manuSyovaDe pUjanIya potAnA samyagdarzanane caMdramA samAna ujvala karyu teja pramANe vistatakIrtivALA amitagati AcArya potAnA A kAvyanI be mAsamAMja doSarahita racanA karI // 10 // A pramANe zrI amitagatiAcArya kRta dharmaparikSA saMskRta graMthanI gujarAtI bhASATikAmAM vImamuM prakaraNa pUrNa dhayuM. samApta ka
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ graMthakartAnI prastAvanA. zrI mAthura saMvanA muniomAM zreSTha, siddhAnta samudranA jANakAra, kapAyone jANa karavAnA upAyomAM catura ane AcAryomA gaNyamAna evA eka vIrasena nAmanA AcArya thayA // 1 // tenA ziSya, udayAcalathI sUrya samAna naSTa karI che saghaLA aMdhakAranI pravRti jemaNe, lokamAM jJAnarUpI prakAza karavAvALA, satpuruSone pyArA, dhIratAnA kAraNa, naSTa karyA che saghaLA doSa jemaNe evA, devasena nAmanA AcArya thayA // 2 // temanA ziSya, padArthonA samUhane prakAza karanArA, doSarahita, munigaNonA nAtha ( saMghanA nAtha ) sUryathI divasa samAna bhavyarUpI kamala samUhane praphullita karavAvALA, eka amitagati nAmanA AcArya thayA // 3 // te amitagati mahArAjanA ziSya, pavitradharmanA adhiSThAtA, vibhU, pArvatInAthanI mAphaka kAmadevane naSTa karavAvALA, mana, vacana, kAyAne vaza karanArA ane muni, ajiMkA, zrAvaka, zrAvikAnA saMvathI pUjita, evA nemiSeNa nAmanA AcArya thayA // 4 // te nemiSeNa AcAryanA ziSya, kopanivArI, zama damadhArI, uttamatArthI namratAno che rasa jemAM, garvane choDanArA, muniomAM zreSTha, zamAvI dIgho cha manmatha jemaNe, evA mAdhavasena nAmanA AcArya thayA // 5 // te mAdhavasena AcAryanA ziSyomA zreSTha, nirdoSajJAnanA dhAraka amitagati nAmanA catura ziSye dharmanI parikSA karavAne mATe saghaLAne zaragarUpa A zreSTha, dharmaparikSA graMthanI racanA karI che // 6 // A dharmaparIkSA meM alpajJAnIe banAbI che, emAM je kAI bhUlacUka hoya, tene svapara
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 zAstrane jANavAvALA zodha karIne grahaNa karo. zuM UMcI buddhivALA vidvAna sArAsAra samajIne khoTAne choDI kharAnaje grahaNa karatA nathI ? // 7 // prAcIna kavitAja sukhadAyaka che navIna kavitA sukhadAyaka nathI buddhimAnoe A pramANe kadI nahi samajabuM joie, vRkSone dara varSe navAM navAM phala Ave che to zuM te AgalA varSAnAM phala jevAM zreSTha athavA miThAM thatAM nathI ? // 8 // tathA koI kahe ke purANone choDIne purANothI utpanna thayalo A graMtha grahaNa karavAmAM AvI zakato nathI mATe A kahe paNa ThIka nathI, kemake suvarNamAya pattharamAMthI nIkaLelu sonuM zuM mahAmUlyathI vecAtuM nathI ? // 9 // meM A pustakamAM je anyamatanA zAstrono vicAra karyo che, te buddhino garva prakaTa karIne athavA pakSapAtathI karyo nathI, paraMtu je dharma zivasukhane ApavAvALo che, te dharmanI mAtra parikSA karavAne mATeja A parizrama karavAmAM Avyo che // 10 // viSNu, mahAdeva vageree to mAruM kaI lIdhuM nathI ane jindra bhagavAne mane kaI ApI dIdhuM nathI, je huM viSNu vagerenuM khaMDana karIne jineMdranI stuti karu. kemake vidvajjana nirarthaka kriyA karatA nathI / / 11 // mArUM to mAtra emaja kahevU che ke je satpuruSa che te kugatinI pravRti karavAvALA mArgane (dharmane ) choDIne sugatimAM laI javAbALA dharmano Azraya kare, jethI nArakAdi gatimAM javAvALAne saghaLA aMgane AtApakArI mahAduHkha paDe nahi // 12 // je sArI rIte nivedana karelA hitane grahaNa karatA nA, ta avazya AgAmI kAlamA aneka prakAranAM duHkha bhogavaze. ane je nivAraNa karavAcI kumArgamA rahetA nathI, te bhavizyamA duHkha pAmaze nahi // 13 // je pramANe kaDavU
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 221 auSadha khAtI vakhate duHkhadAyaka che paraMtu pariNAme vAMchita mukha Ape che, te pramANe mArUM kaheluM kaThora vAkya ( zAstra ) bhaviSyamA nizcaya karIne sukhadAyaka thaze // 14 // he vidvAna mANaso ! mArA kahelA A graMthane vicAra karIne grahaNa karazo to nizcaya karIne pote potAnI meLeja A zubhAzubhapaNAne jANI jazo. joke nivedana karavAthI seMkaDo manuSya rasane jANI jAya che, paraMtu tenA spaSTa anubhava ( svAda ) ne kadApi bhogatratA nathI // 15 // jenA hRdayarUpI mAMdaramAM mithyAtvarUpI aMdhakArano nAza karavAvALo jineMdra matarUpI divo baLe che, teja puruSa vidvAnoe mAnelA vastunA nirdoSa svarUpane jANe che. tathA teja puruSa saghaLA kalaMkano nAza karanArI ujvala kIrtine pAme che // 16 // je puruSa potAnA ane pArakAnA matanuM tattva dekhADanArA pavitra zAstrane bhakti pUrvaka kahe che, athavA ekacitta thaIne sAMbhaLe che, te puruSa saghaLAM takhone jANIne kevalajJAnaja che netra jejeM, evA devovaDe pUjanIya padane prApta thaIne mokSa lakSmine prApta thAya che // 17 // Akhare AcArya AzirvAda Ape che ke, jagatamAM niraMtara sukhane ApanAro jainadharma vinarahita thAo, lokomA zAnti raho, rAjAloka nyAyathI pRthvIna pAlana karo, ane sAdhujana yamaniyamarUpI bANothI karmarUpI zatraono nAza karIne mokSane prApta thAo. ane saghaLA prANImAtra mithyAjJAnano nAza karIne potAnA hitamAM lavalIna thAoM // 18 // jeTalA divasa sudhI nirmala jaLavAlI, mInaja che netra jenAM tathA ucca zada karavAvALI nadIrUpI strIo potAnA laherarUpI hAthathI samudrarupI bharatArane AliMgana karaze, teTalA divasasUdhI dharmAdha
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 manA jJAtA vidvAnovaDe prasannatAnI sAthe vyAkhyAna thatAM, A anagha (nirdoSa ) zAstra A pRthvIpara vidyamAna raho // 11 // anya matano niSedha karavAvALo, jinendradharmano aparimANa yuktavAlo A dhamaparikSA nAmano graMtha vikrama saMvata 1070 mA varSamA pUrNa thayo // 20 // ANIMAvera-masuavanal SWAPN-ANKale-weiled TANTHERE JANWAR
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1-0-0 digaMbara jaina pustakAlayamAthI maLatAM pustako. hiMdI bhASAnA graMtho. zrI padmapurANa ( mahAna graMtha ) 6-0-0 AtmakhyAti samayasAra ( bhASA vacanikA ) 4-0-0 bhagavati ArAdhanA ( sadAsukhajI kRta ). 4-0-0 ratnakaraMDa zrAvakAcAra ( moTuM). 4-0-0 harivaMza purANa. 5-0-0 pAMDava purANa ( bulAkhIdAsajI kRta ). ... 2-12-0 puNyAzrava purANa ( 56 kathAo sahita ). jJAnArNavajI ( bhASA TikA sahita ).. 4-0-0 ArAdhanAsAra ( 126 kathAono bhaMDAra ) 3-8-0 AtmAnuzAsana ( bhASA vacanikA ). yazodhara caritra ( apUrva purANa ) zrIpAla caritra. 1-8-0 pArtha purANa. 1-4-0 pradyumna caritra ( ghaNoja manoraMjaka graMtha ). 2-12-0 kSatracUDAmaNI ( vAdIbhasiMhajI kRta ). akalaMka stotra ( jIvanacaritra sahita ). 0-3-0.. jaina nityapATha saMgraha ( rezamI puMThA sahita ). 0-6-0. nityapUjA. 0-4-0. dipamAlikA vidhAna ( dIvALI pUjana ) 0-1-0 covIsa jinapUjA ( vRMdAvana kRta ). 0-12-0 mokSazAstra ( tatvArtha sutra artha sahita ). 0-12.0 2-0-0 0-12-0.
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtI bhASAnAM pustako. 0-4-0 dharma parikSA ( manovega pavanaveganI manohara kathA ). jainabata gujarAtI kathA saMgraha. ( 16 vratonI kathAo) 0-1-0 kalyANa maMdira stotra ( artha sahita ). mahAvIra caritra. ( divALIne divase yAMcavAlAyaka ) 0-3-0 ratnakaraMDaM zrAvakAcAra ( artha sahita ). 0-2-0 zrutapaMcamI mahAtmya (zruta skaMdha pUjA sahita ) 0-2-0 AlocanA pATha ( anvaya artha sahita ). 0-2-0 digaMbara jaina jJAnasaMgraha. ( zrAvakanI kriyA tathA pado sAthe ) 0-3-0 dharma prabodhani. ( anyamatathI rAtribhojana, abhakSya niSedha ) c-2-6 anityapaMcAzata ( artha sahita ). 0-4-0 ravIvAra vrata kathA. vidyA lakSmi saMvAda. ( manohara vArtA ) ---1-0 kaliyuganI kuLadevI. ( ramIlaM bodhadAyaka pustaka ) jinAlaya gamana ( artha sahita ). 0-0-6 jaina niyama pothI. (niyamo lebAnI pothI ) . 0-0-6 AlocanA pATha ( tribhakti sahita ). 0-1-0 tyAgI pannAlAlajInI chavI. 0-1-0 poSTeja kharca jUdUM. mejara, digaMbara jaina pustakAlaya, caMdAvADI-surata.