________________
પતિના પુણ્ય-પરિવર્તન કાજે
૫
વાંકાનેરની વાંકમાં આવેલું જસાપર ગામ છે. આસો મહિનો છે. નવરાત્રિનો તહેવાર ચાલતો હોવાથી મહોત્સવમય માહોલ છવાયેલો છે. દિવસો આનંદ-મંગલમાં વીતે છે. રાતે તો ગરબા અને નાચગાનનો અનેરો રંગ જામે છે. એક રાતની વાત છે. જામેલા રંગમાં એકાએક ભંગ પાડતો પ્રચંડ પોકાર પડઘા પાડી રહ્યો :
“હું મોવર સંઘવાણી છું. રંગમાં ભંગ પાડવા જ હું અહીં ત્રાટક્યો છું. માટે સહુ કોઈ કાન ખુલ્લા રાખીને સાંભળી લો કે, જેને જીવ વહાલો હોય, એવા નાના-મોટા સહુ કોઈ પોતાના દેહ પરના તમામ દરદાગીના ઉતારીને અહીં વિના વિલંબે મૂકી દે. રાજીખુશીથી જેઓ દરદાગીનાના મોહથી મુક્ત નહિ બને, એઓને દેહની સાથોસાથ દરદાગીનાના મોહથી મુક્ત થવા મજબૂર બનાવવા, એ આ બહારવટિયાની સમશેર માટે તો ડાબા હાથનો ખેલ ગણાય.”
જ્યાં ગરબા અને ગીત ગવાતાં હતાં, ત્યાં એકાએક જ તાંડવનૃત્યના ડાકલા સમો આવો પોકાર સાંભળીને સૌ થરથર ધ્રુજવા માંડ્યા. કારણ કે યમદેવનું બીજું નામ જ મોવર સંઘવાણી હતું. બહારવટિયા તરીકે એ એવો કુખ્યાત હતો કે, એનું નામ પડતાં જ ભલભલા ભડવીરો પણ ધ્રૂજી ઊઠતા. આ તો એણે દર-દાગીના ઉતારી દેવા માટેની માંગણી સામેથી મૂકી હતી, બાકી આવી માંગણી ન મૂકી હોય, તોય એને સામે ૨૦
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૨