________________
શાહુકાર શિરોમણિ બહારવટિયો
૧૪
ચુંવાળ પ્રદેશમાં જ્યારે રામપુરા-ભંકોડાના નામે ઓળખાતા ગામની મુખ્યતા હતી તેમજ જ્યારે મહાજન તરીકે શેઠ ચકુભાઈ મોતીચંદનાં નામ-કામ એકી અવાજે વખણાતાં હતાં, એ સમયની આ એક ઘટના છે. એ દિવસોમાં બહારવટિયા તરીકે મીરખાનું નામ ખૂબ ખૂબ કુખ્યાત હતું. એ એવો કુખ્યાત બહારવટિયો હતો કે, સવારના પહોરમાં એનું નામ લેવામાં કોઈ રાજીપો અનુભવતું નહોતું. પોતાની હાકલાકથી એણે એવો તો સોપો પાડી દીધો હતો કે, લૂંટફાટ માટે આવતા એનું નામ સાંભળીને જ સૌ સ્તબ્ધ બની ગયા વિના ન રહેતા. પણ એની ભીતરી દુનિયામાં એક “શાહુકાર-શિરોમણિ' સૂતો હતો, એનો સાક્ષાત્કાર કરાવતો આ એક પ્રસંગ છે.
બહારવટિયા તરીકે એનામાં ગુણ ગણો તો ગુણ અને દોષ ગણો તો દોષ એ હતો કે, એ ક્યાંય પણ છાનીછાની રીતે લૂંટફાટ કરવા તૂટી ન પડતો. સિંહ ત્રાડ પાડ્યા પછી જ શિકાર માટે આક્રમક બને, એ રીતે જાસાચિઠ્ઠી મોકલ્યા વિના મીરખા ક્યાંય ધાડ ન પાડતો. સૂતેલા ગામને જાસા દ્વારા જગાડીને પછી જ એ લૂંટફાટ ચલાવતો, એનામાં ગુણ-દોષ જે ગણો, તે આ જાતની ટેક હતી, એથી કોઈને ક્યારેય ઊંઘતા ઝડપાઈ જવાનો વારો ન આવતો. મીરખાએ ઘણા ઘણા ગામોમાં લૂંટફાટ ચલાવી હતી, પરંતુ રામપુરા
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૨
-
-
* ૭૮