________________
પાપનો ધંધો છે. એમાં વળી નવરાત્રિ જેવા તહેવારમાં ગરબા ગાવા ભેગા થયેલા ભક્ત-લોકોને લૂંટવા, એ તો મહાપાપ ગણાય. માટે આજે તો હું કોઈપણ હિસાબે તમને આવું પાપ નહિ જ કરવા દઉં. જે આવા તહેવારોના દિવસોમાં પાપથી પાછા ફરી ન શકે, અને હવે પછી આવું ન કરવાની વાતો કરે, એવા વાયદાના વેપારીનો વિશ્વાસ કોણ કરે ? માટે હું પણ એ જોઈ લેવા માંગું છું કે, આમાંથી રતિભાર પણ સોનું લઈને તમે કઈ રીતે ભાગી શકો છો?
જેમની ભક્તિ કરવા સૌ ભેગા થયા હતા, એ અંબામાતા જ જાણે પરચો બતાવતાં બીજઈનું રૂપ ધરીને આવ્યાં હશે, એમ માનતા ગામ લોકો બીજઈને અહોભાવથી નમી રહ્યા. બીજઈના બોલમાં જે બહાદુરી તેમજ પુણ્ય-પાપની શ્રદ્ધાનો રણકાર ઊઠતો હતો, એથી પરાજિત થઈને મોવર સંઘવાણી જેવા બહારવટિયાને પણ પારોઠના પગલાં ભરવા વિવશ-લાચાર બનવું જ પડે, એમ હતું. એથી સાગરીતો સહિત એ વિલે મોઢે પાછો ફર્યો, એની પાછળ પાછળ બીજઈએ પણ પોતાનો ઘોડો દોડાવી મૂક્યો.
બહાદુર બહારવટિયો હોવા છતાં આજે મોવર સંઘવાણીને બીજઈની પત્નીહઠ આગળ હારવું પડ્યું હતું. એથી હતાશ થઈ ગયેલા એને એવા એવા વિચારો પણ આવતા હતા કે, લૂંટફાટનું આવું જીવન જીવવું અને મોજમજા માણવી, એના કરતાં શાંતિ અને નીતિથી જીવવું શું ખોટું? પણ પાછો આબરૂનો વિચાર આવી જતો, અને બહારવટિયા તરીકે જ જીવવાની લાલચ જોર કરી જતી. થોડે આગળ જતાં માળિયા જવાના માર્ગ આવતાં બીજનો ઘોડો એ તરફ ફંટાયો, ત્યારે સંઘવાણીએ બીજઈને પૂછ્યું કે, કેમ માળિયા તરફ ?
ત્યારે બીજઈએ જે જવાબ વાળેલો, એ સાંભળીને વટને ખાતર પણ નમતું ન તોળવાના નિર્ણય પર આવવાપૂર્વક બીજઈને તરછોડીને મોવર સંઘવાણી ચાલી નીકળેલો. ત્યારે બીજઈએ સ્પષ્ટ શબ્દોમાં ૨૪
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૨