________________
સાહસિકતા સંગ્રામસિંહની હતી. -
અકબરે જ્યારે પુનઃ જવાબ માગ્યો, ત્યારે ભોજસિંહે સિંહની અદાથી જવાબ વાળતાં જણાવ્યું : બાદશાહ ! માગું કન્યાનું જ થાય, પણ કોઈની સાથે સગપણના સંબંધે બદ્ધ બનેલી કન્યાનું નહિ. મારી મજબૂરી અને વિવશતા બસ આટલી જ છે. આટલા જવાબ પરથી આપ બધું જ સમજી શકશો, માટે આથી વધુ કોઈ સ્પષ્ટતા કરવાની જરૂર મને જણાતી નથી. - સિંહની અદાથી ભોજસિંહે વાળેલો આ જવાબ સાંભળીને સૌના જીવ અધ્ધર થઈ ગયા. કારણ કે અકબરને આપેલા જૂઠા જવાબનો વિપાક કેવો વરવો આવી શકે, એ સૌ જાણતા હતા. રત્નાકુમારીનું સગપણ હજી થયું ન હોવા છતાં સગપણ થઈ ગયાના જૂઠનો આશ્રય ભોજસિંહે કેમ લીધો હશે? એ સૌ કોઈ વિચારી જ રહ્યા હતા, ત્યાં તો અકબરે આંખમાં જરા લાલાશ લાવીને સામો સવાલ રજૂ કર્યો :
ભોજસિંહ ! દિલ્હીના દરબારમાં જૂઠનો લીધેલો આશ્રય ઝાઝા સમય સુધી ટકી શકશે નહિ, આટલું પણ તમે સમજી શકતા ન હો, એ માનવા હું તૈયાર નથી. રત્નાકુમારીનાં સગપણ હજી થયાં નથી, એ સૌ કોઈ જાણે છે. સૌની આંખમાં ધૂળ નાખીને રત્નાકુમારીના સગપણને સાચું સાબિત કરી આપવાની તમારી તૈયારી છે ખરી?
ભોજસિંહ છાતી પર હાથ મૂકીને કહ્યું : દિલ્હીનો આ દરબાર છે અને અહીં તોળી તોળીને બોલવું જોઈએ, એટલું જ નહિ, એ બોલની સચ્ચાઈ સાબિત કરી આપવાની પૂરેપૂરી તૈયારી પણ હોવી જ જોઈએ. આટલો મને બરાબર ખ્યાલ છે. માટે પુનઃ હું કહું છું કે, મારી દીકરીનું સગપણ થઈ જ ચૂક્યું છે. માટે એનું માગું તો હોય જ નહિ.
આવું હડહડતું જૂઠાણું સાંભળીને અકબર મનોમન ધૂંઆપૂંઆ થઈ ગયો. એણે કહ્યું : ભોજસિંહજી ! તમે કહો એટલા માત્રથી આ વાત
૫૦
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૨
