________________
થાળ સુવર્ણનો, મેખ લોઢાની
૧૦
જામનગરને જાહોજલાલી અપાવનારા અને જામનગરથી જાહોજલાલી પામનારા પૂર્વજોની સ્મૃતિ થાય, એટલે પ્રતાપી એ પૂર્વજોની પંરપરામાં અગ્રગણ્ય એક નામ નગરશેઠ જમનાદાસનું યાદ આવ્યા વિના ન જ રહે. જામનગરનું નામ જેમ મોટું હતું, એમ જમનાદાસનું નામ પણ મોટું હતું. એથી કોણ કોને જાહોજલાલી અપાવતું હતું, એ નક્કી કરવું મુશ્કેલ હોવાથી બંનેની જાહોજલાલીમાં અરસપરસની કારણતાને સ્વીકાર્યા વિના ચાલે એમ ન હોવાથી સૌ એમ જ માનતા કે, જામનગરના કારણે જમનાદાસની અને જમનાદાસના કારણે જામનગરની જાહોજલાલીની જયપતાકા સોરઠમાં ફરકી રહી છે.
જમનાદાસ ગર્ભશ્રીમંત હતા, સાથે સાથે નગરશેઠ તરીકેની એમની નામના-કામનાના નેજા ઠેર ઠેર લહેરાઈ રહ્યા હતા. સોના-ચાંદીનો ધમધોકાર વેપાર ચાંદી બજારનું નાક ગણાતી એમની પેઢી મારફત ચાલતો હતો. ગરીબ-ગુરબાં એમની હવેલીમાંથી કંઈ ને કંઈ મેળવીને જ પાછા ફરતા. સાધુ-સંતોનો લાભ પણ એમને સતત મળતો જ રહેતો. એમનું જીવન સુવર્ણથાળ સમું તેજસ્વી હોવાથી એક ત્રુટિ લોઢાની મેખની જેમ સૌની નજરે ચડ્યા વિના ન રહેતી. લોઢાની થાળીમાં લોઢાની અનેક મેખ હોય, તોય એ કોઈની નજરે ન ચડે, પણ થાળી જો સુવર્ણની હોય, તો લોઢાની એકાદ મેખ એમાં લાગેલી હોય, તોય ૫૮
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૨